Giới thiệu tài liệu
Tài liệu này giới thiệu tổng quan về thuế, khám phá các khái niệm cơ bản, đặc điểm, chức năng và nguyên tắc đánh thuế. Đây là chương 3 trong một hướng dẫn học thuật.
Đối tượng sử dụng
Tài liệu hướng đến sinh viên, nhà nghiên cứu, và các chuyên gia trong lĩnh vực kinh tế, tài chính, và chính sách công, những người quan tâm đến cơ sở lý luận và thực tiễn của thuế cũng như tác động của nó đối với nền kinh tế.
Nội dung tóm tắt
Chương này cung cấp một cái nhìn toàn diện về thuế và tác động kinh tế của nó, bắt đầu bằng việc định nghĩa thuế, phân tích các đặc điểm như tính bắt buộc, không hoàn trả trực tiếp và tính pháp lý. Tài liệu đi sâu vào cơ sở thuế, thuế suất (trung bình, biên, lũy tiến, lũy thoái, tỷ lệ) và phân loại thuế theo tính chất nguồn thu cũng như đối tượng chịu thuế. Bên cạnh đó, chương còn trình bày các chức năng quan trọng của thuế trong việc tạo nguồn thu, quản lý kinh tế và tái phân phối thu nhập. Các nguyên tắc đánh thuế chung và cho từng loại thuế cụ thể cũng được thảo luận chi tiết để đảm bảo tính công bằng và hiệu quả. Phần trọng tâm của tài liệu là phân tích sâu rộng về hệ thống thuế lý tưởng, dựa trên quan điểm của Adam Smith và các tiêu chuẩn hiện đại như tính hiệu lực, đơn giản, minh bạch, trung lập và công bằng. Đặc biệt, chương còn tập trung vào tác động kinh tế của thuế, bao gồm gánh nặng thuế (áp dụng thuế đơn vị, thuế giá trị), ảnh hưởng trong các thị trường cạnh tranh hoàn hảo và độc quyền, cũng như khái niệm tổn thất vô ích (deadweight loss) của thuế, giải thích cách thuế ảnh hưởng đến hiệu quả kinh tế và phúc lợi xã hội. Cuối cùng, tài liệu tổng kết các cải cách thuế lớn đã và đang diễn ra tại Việt Nam, mang đến cái nhìn thực tiễn về việc áp dụng các lý thuyết thuế.