Văn hoáẨm thực - C3
GV Đặng Trang Viễn Ngọc 1
GV Đặng Trang Viễn Ngọc1
Văn hóa
ẩm thực
GV Đặng Trang Viễn Ngọc2
Giảng viên: ĐẶNG TRANG VIỄN NGỌC
Email: ngoceo04@yahoo.com.vn
GV Đặng Trang Viễn Ngọc3
Thuật ngữviết tắt
TT
PT
MQH
NN
YT
ND
NC
thông tin
phát triển
mối quan hệ
ngôn ngữ
yếu tố
nội dung
nhu cầu
VH
VN
KN
MĐ
VT
ĐS
XH
Văn hóa
Việt Nam
khái niệm
mụcđích
vai trò
đời sống
xã hội
Văn hoáẨm thực - C3
GV Đặng Trang Viễn Ngọc 2
GV Đặng Trang Viễn Ngọc4
Nội dung
Chương 2: Nghệthuật chếbiến món ăn và uống
củangười Việt và người Trung Quốc
Chương I: Văn hóa ẩm thực – nét đặctrưng
củavăn hóa Việt Nam
Chương 3: Tết và VHAT Việt Nam
Chương 5: Vài nét vềVHAT Á và các nước Asean
Chương 6: Vài nét vềVHAT của một số nước Âu – Mỹ
Chương 4: Những món ăn – thức uống độcđáo của
ba miền – sựphong phú của ATVN
Chương 7: Rượu và nước giải khát trong đời sống văn hóa
Phương Tây
Slide 24
GV Đặng Trang Viễn Ngọc5
Chương 3: Tết và VHAT Việt Nam
Slide 19
Nội dung
Hương vịTết và cỗTết trong tâm hồnngười Việt
Mâm cỗngày Tết
Mâm ngũquảngày Tết
Bánh ngày Tết
Món ăn ngày Tết
Các loại hạt
GV Đặng Trang Viễn Ngọc6
Hương vịtết và cỗtết
trong tâm hồnngười Việt
Hương
vị
Tết
Tảo
mộ
Đưa
Táo
Quân
về
trời
Rước
ông
bà
Xuất
hành
Văn hoáẨm thực - C3
GV Đặng Trang Viễn Ngọc 3
GV Đặng Trang Viễn Ngọc 7
I. Hương vịTết
Tết Nguyên đán là dịpđặc biệt củangười Việt Nam vốn
mang đậmđàhương sắc dân tộc
Ngày Tết là ngày sum họp của gia đình, ai đi xa cũng
nhớvềnhà ăn Tết, quây quần bên mâm cỗTết
• Tết Nguyên đán (Tết cả) vào đúng ngày Mùng một tháng
Giêng - ngày đầu tiên củanăm mới.
• Theo phong tục cổtruyền Việt Nam, Tết Nguyên đán
trước hết là tết của gia đình.
GV Đặng Trang Viễn Ngọc 8
Tảo mộ
Tếtđến mọingườiđi tảo mộ
Ngày tảo mộkhông nhà nào giống nhà nào
cảmà mỗi nhà tùy theo tính chất của công
việc mà sắp xếp thời gian đểmọi thành viên
trong gia tộc cùng nhau đi.
Mỗi gia đình ngoài việcđem cuốc, xẻng, xà
beng, câu liêm còn có hương đèn, hoa quả,
các món ăn đểcúng, mời vong linh của tổ
tiên vềăn Tết với con cháu.
GV Đặng Trang Viễn Ngọc 9
Đưa Táo quân vềtrời - 23 tháng Chạp
• Mỗi nhà đều làm cơm, cúng tiễn Táo quân vềtrời.
• Ngoài mâm cơm với các món ăn tươm tất, còn có
mũvà áo mã (bằng giấy) để Táo quân mặc và một
hoặc ba con cá chép thảtrong chậunướcđể Táo
quân cưỡi vềthiên đình.
Văn hoáẨm thực - C3
GV Đặng Trang Viễn Ngọc 4
GV Đặng Trang Viễn Ngọc 10
Lễ rước vong linh ông bà - Chiều 30 tháng Chạp
Các thứcăn vàtrái cây được xếp thành cỗ để dâng
lên bàn thờông bà, tổtiên.
Đây làdịp cảgia đình quây quầntrước vong linh cửu
huyền thất tổ, ôn lại những sựviệcđã xảy ra để rút
kinh nghiệm cho năm mới.
Gia trưởng trịnh trọng thắp nénhương dâng lên bàn
thờ, cầu xin tổtiên chứng giám, phùhộcho gia tộc
được nhiềuphước lành trong năm mới.
Theo sau gia trưởng, mọingười trong nhàđều
nghiêm trang chắp tay cung thỉnh tổtiên về ăn Tết
với con cháu
GV Đặng Trang Viễn Ngọc 11
Xuất hành
Khi tiếng pháo đã ngớt đêm 30, mỗi gia đình
cửmột người xuất hành đúng vào lúc sáng
sớm của ngày đầu năm.
Người ta rất kĩ lưỡng trong việc xuất hành
nên trước khi đi họ thường xem lịch để chọn
hướng tốt, hạp với tuổi của mình ngụ ý mang
đến điều may mắn mỗi khi bước ra khỏi nhà
trong năm mới và người đã xuất hành cóthể
tự đi xông đất đầu năm.
GV Đặng Trang Viễn Ngọc 12
Xông nhà (hay "xông đất")
Đầunăm, người Việt cho rằng ngườiđầu tiên bước vào nhà
mình sẽđem đến vận hên, xui cho gia đình cảnăm.
Mỗiđầunăm là chủnhà nhờngười có vận may xông nhà dùm.
Người may mắn là người làm ăn phát đạt trong năm, gia đình
sung túc, hạnh phúc.
Không tìm ra người, đôi khi chủnhà xông nhà cho chính họ.
Khách xông nhà thường ăn mặc chỉnh tề, bước vào cửa chính
gian nhà, rồi rảo mộtlượt quanh nhà, xuống tận bếp, cốtđể
mang vận may vào từng xó nhà.
Văn hoáẨm thực - C3
GV Đặng Trang Viễn Ngọc 5
GV Đặng Trang Viễn Ngọc 13
Lì xì
“Lìxì” được phiên âm tiếng Quảng Đông - tiếng Việt,
nguyên chữ“Lợi thị”(tiền bạc, lợi lộc) trong Hán tự.
Mừng tuổi cho trẻcon, người lớn trong gia đình, họ
hàng, bạn bècủa cha mẹtặng trẻ con nhưng phong
bao lìxìnho nhỏvàchúc các em sức khỏe, học hành
tấn tới ...
Phong bao lìxìmàu đỏ, bên ngoài có những hoa văn
hình bông mai, những thỏi vàng óng ánh ...
GV Đặng Trang Viễn Ngọc 14
Đón Xuân Trong Làng
Nêu là1 thân tre cao, trên đỉnh treo ngọn phướn
(cờ) ngũsắc tượng trưng cho 5 hành (Kim: trắng,
Mộc: đen, Thủy: xanh, Hỏa: đỏ, Thổ: vàng).
Giữa các giải lụa ngũsắc lànhững chiếc khánh
bằng chất liệu khác nhau (gỗ, kim loại, đất nung,
sành) tượng trưng cho bát quái (Kinh Dịch)
Gióthổi những chiếc khánh va vào nhau kêu leng
keng - vui tai
GV Đặng Trang Viễn Ngọc 15
Hái lộcđầu xuân
Dựng cây nêu, ngọn phướn trong sân đình, chùa,
có tục “ hái lộc đầu xuân”.
Lộccó 2 nghĩa: nhánh cây non, bổng lộc, ơn huệ
Đi lễ30 tháng Chạp về, người Việt đến các cây
cổthụ ở sân đình, chùa hái 1 nhánh cây non về
treo trước nhà hoặc chưng lên bàn thờmong
cành lộc sẽ đem phước báu vào gia đình.
Sau khi làm lễgiao thừa xong người ta kéo nhau
đến chùa chiền để cầu phúc cầu may cho gia
đình và bản thân.