
Chuyªn ®Ò 8 - Bµi to¸n vÒ s¾t vµ c¸c hîp chÊt cña s¾t.
I-TÝnh chÊt hãa häc cña s¾t vµ c¸c hîp chÊt cña s¾t :
1) S¾t : (Fe) Lµ kim lo¹i dÔ nhiÔm tõ , cã tÝnh khö trung b×nh .
a. T¸c dông víi «xi : + VD: 3Fe + 2O2
→t«
Fe3O4 (*)
b. T¸c dông víi hÇu hÕt c¸c phi kim ho¹t ®éng khi ®un nãng -> t¹o muèi S¾t (III) :
+VD : 2Fe + 3Cl2
→t«
2FeCl3
- Víi c¸c phi kim ho¹t ®éng yÕu -> muèi S¾t (II) : +VD : Fe + S
→t«
FeS
c. T¸c dông víi axit lo·ng muèi S¾t (II) + H2 : + VD : Fe + 2HCl FeCl2 +
H2
d. T¸c dông víi dung dÞch muèi cña kim lo¹i ho¹t ®éng yÕu h¬n muèi S¾t (II) + KL:
+VD : Fe + 2AgNO3 Fe(NO3)2 + 2Ag
*L u ý : Khi cho s¾t t¸c dông víi dung dÞch muèi S¾t (III) ph¶n øng t¹o thµnh dung dÞch
muèi S¾t (II):
Fe + Fe2(SO4)3 3FeSO4
e. T¸c dông víi axit cã tÝnh oxi ho¸ m¹nh (H2SO4 ®Æc nãng ,HNO3 lo·ng ,®Æc
nãng... ) -> «xi ho¸ thµnh muèi S¾t (III).
*T¸c dông víi H2SO4 ®Æc ,nãng -> KhÝ kh«ng mµu, mïi h¾c tho¸t ra (SO2).
2Fe + 6H2SO4 ®Æc
→t«
Fe2(SO4)3 + 3SO2 + 6H2O
*T¸c dông víi HNO3 -> MuèÝ S¾t (III) nitrat + ( N2O , N2 , NO ,NO2 , NH4NO3 ) + H2O.
- NÕu xuÊt hiÖn khÝ kh«ng mµu tho¸t ra ,khÝ ®ã cã thÓ lµ (N2O , N2)
PT : 8Fe + 30HNO3 lo·ng
→t«
8Fe(NO3)3 + 3N2O + 15H2O
- NÕu xuÊt hiÖn khÝ kh«ng mµu tho¸t ra sau ®ã ho¸ n©u ngoµi kh«ng khÝ ,khÝ ®ã lµ (NO)
PT : Fe + 4HNO3 ®Æc
→t«
Fe(NO3)3 + NO + 2H2O
2NO + O2 2NO2 (n©u ®á)
- NÕu xuÊt hiÖn khÝ n©u ®á ,khÝ ®ã lµ (NO2)
PT : Fe + 6HNO3 ®Æc
→t«
Fe(NO3)3 + 3NO2 + 3H2O .
- NÕu cho kim lo¹i S¾t t¸c dông víi HNO3 thu ®îc 2 muèi,trong ®ã ph¶i cã 1 muèi lµ NH4NO3
PT : 8Fe + 30HNO3 lo·ng
→t«
8Fe(NO3)3 + 3NH4NO3 + 9H2O .
=>L u ý : S¾t kh«ng ph¶n øng víi D2 HNO3 ®Æc nguéi vµ H2SO4 ®Æc nguéi.
*§iÒu chÕ : - Dïng c¸c chÊt khö m¹nh nh : H2 , Al , C , CO ....®Ó khö c¸c «xit S¾t ë nhiÖt
®é cao hoÆc ®iÖn ph©n dung dÞch muèi S¾t (II)
2) C¸c «xit cña S¾t : (FeO, Fe3O4 , Fe2O3)
+ Lµ nh÷ng «xit baz¬ kh«ng tan trong níc :
- T¸c dông víi dung dÞch axit kh«ng cã tÝnh «xi ho¸ ( HCl ,H2SO4 lo·ng) -> Muèi t¬ng øng vµ
níc
FeO + 2HCl FeCl2 + H2O.
Fe2O3 + 3H2SO4 (l) Fe2(SO4)3 + 3H2O.
Tæng qu¸t : FexOy + 2yHCl xFeCl2y/x + yH2O .
2FexOy + 2yH2SO4 lo·ng xFe2(SO4)2y/x + 2yH2O .
=>L u ý : S¾t tõ «xit (Fe3O4 hoÆc cã thÓ viÕt FeO.Fe2O3) t¸c dông víi dung dÞch axit
kh«ng cã tÝnh «xi ho¸ cho dung dÞch 2 muèi trong ®ã cã 1 muèi S¾t (II) vµ 1 muèi S¾t (III).
Fe3O4 + 4H2SO4 (l) FeSO4 + Fe2(SO4)3 + 4H2O
- T¸c dông víi dung dÞch axit cã tÝnh «xi ho¸ ( HNO3 nãng , H2SO4 ®Æc ,nãng) ®Òu bÞ «xi ho¸
lªn muèi S¾t (III)
*T¸c dông víi H2SO4 ®Æc S¾t (III) sufat + KhÝ kh«ng mµu, mïi h¾c tho¸t ra (SO2) +
H2O .
1

2FeO + 4H2SO4 ®Æc
→t«
Fe2(SO4)3 + SO2 + 4H2O .
2 Fe3O4 + 10H2SO4 ®Æc
→t«
3Fe2(SO4)3 + SO2 + 10H2O .
Fe2O3 + 3H2SO4 ®Æc Fe2(SO4)3 + 3H2O
Tæng qu¸t : 2FexOy + (6x - 2y)H2SO4
→t«
xFe2(SO4)3 + (3x – 2y) SO2 + (6x -
2y)H2O
*T¸c dông víi HNO3 -> Muèi S¾t (III) nitrat + ( N2O , N2 , NO ,NO2 , NH4NO3 ) + H2O.
PT : 8FeO + 26HNO3 lo·ng
→t«
8Fe(NO3)3 + N2O + 13H2O .
3Fe3O4 + 28HNO3 ®Æc
→t«
9Fe(NO3)3 + NO + 14H2O .
Tæng qu¸t : 3FexOy + (12x - 2y)HNO3
→t«
3xFe(NO3)3 + (3x – 2y) NO + (6x -
y)H2O .
- BÞ khö nh÷ng chÊt khö ë nhiÖt ®é cao nh : CO , C , H2 , Al ,...
Ph¶n øng khö x¶y ra theo c¬ chÕ khö tõ : Fe2O3 Fe3O4 FeO Fe
PT : 3CO + Fe2O3
→t«
2Fe + 3CO2 .
Tæng qu¸t : yCO + FexOy
→t«
xFe + yCO2 .
yH2 + FexOy
→t«
xFe + yH2O .
2yAl + 3FexOy
→t«
yAl2O3 + 3xFe
*Lu ý : NÕu ®Çu bµi chØ cho biÕt khö «xit S¾t ta coi «xit bÞ khö vÒ S¾t .
+ §iÒu chÕ : 2Fe(OH)3
→t«
Fe2O3 + 3H2O .
Fe(OH)2
→t«
FeO + H2O . hay 3Fe + 2O2
→t«
Fe3O4
3) S¾t (II) hi®r«xit Fe(OH)2) , S¾t (III) hi®r«xit Fe(OH)3)
+ Lµ nh÷ng baz¬ (Fe(OH)2 mµu lôc nh¹t), (Fe(OH)3 mµu n©u ®á) kh«ng tan trong níc:
- T¸c dông víi dung dÞch axit -> Muèi S¾t t¬ng øng vµ níc
Fe(OH)2 + 2HCl FeCl2 + 2H2O .
2Fe(OH)3 + 3H2SO4 Fe2(SO4)3 + 6H2O .
*Lu ý : Tõ Fe(OH)2 cã thÓ chuyÓn thµnh Fe(OH)3 khi nung Fe(OH)2 trong kh«ng khÝ theo
ph¶n øng :
4Fe(OH)2lôc nh¹t + O2 + 2H2O
→t«
4Fe(OH)3n©u ®á
- BÞ nhiÖt ph©n huû -> ¤xit S¾t t¬ng øng vµ níc : 2Fe(OH)3
→t«
Fe2O3 +
3H2O
Fe(OH)2
→t«
FeO
+ H2O
4) Muèi cña S¾t : - Gåm 2 lo¹i chÝnh : Muèi S¾t (II) vµ muèi S¾t (III)
a- Muèi S¾t (II) : (Cã mµu lôc nh¹t ) - Chia thµnh 2 lo¹i :
*Muèi s¾t (II) kh«ng tan trong níc: FeS , FeS2 , FeCO3 ,….
- T¸c dông víi dung dÞch axit kh«ng cã tÝnh «xi ho¸ : (HCl , H2SO4 lo·ng …)
FeS + H2SO4 lo·ng FeSO4 + H2S (Ph¶n øng dïng ®Ó ®iÒu chÕ
H2S)
FeS2 + H2SO4 lo·ng FeSO4 + H2S + S (Ph¶n øng dïng ®Ó ®iÒu chÕ
S)
FeCO3 + 2HCl FeCl2 + CO2 + H2O .
- T¸c dông víi dung dÞch axit cã tÝnh «xi ho¸ : (HNO3 , H2SO4 ®Æc …)
3FeCO3 + 10HNO3 3Fe(NO3)3 + NO + 3CO2 + 5H2O .
2FeCO3 + 4H2SO4 ®Æc Fe2(SO4)3 + SO2 + 2CO2 + 4H2O .
FeS + 6HNO3 Fe(NO3)3 + 3NO + H2SO4 + 2H2O .
2

- T¸c dông víi «xi d: 4FeS + 7O2
→t«
2Fe2O3 + 4SO2 .
•Nung FeCO3 trong ®iÒu kiÖn kh«ng cã kh«ng khÝ : FeCO3
→t«
FeO + CO2 .
•Nung FeCO3 trong ®iÒu kiÖn cã kh«ng khÝ d : 4FeCO3 + O2
→t«
2Fe2O3 +
4CO2
•Nung FeCO3 trong b×nh chøa H2 d : 4FeCO3 + H2
→t«
Fe + CO2 +
H2O
*Muèi s¾t (II) tan trong níc: FeCl2 , FeSO4 , Fe(NO3)2 , ….
- C¸c muèi S¾t (II) dÔ bÞ thuû ph©n trong m«i trêng níc cho dung dÞch cã tÝnh axit
yÕu (lµm nh¹t mµu qu× tÝm chuyÓn sang hång )(PH<7).
- T¸c dông víi «xi : Sôc «xi vµo dung dÞch muèi S¾t (II) Muèi S¾t (III) + Fe(OH)3
12FeCl2 + 3O2 + 6H2O 4Fe(OH)3 + 8FeCl3
- T¸c dông víi dung dÞch kiÒm : FeSO4 + 2NaOH Fe(OH)2 + Na2SO4
- Khi cho kim lo¹i ®øng tríc S¾t trong d·y ho¹t ®éng ho¸ häc (trõ kim lo¹i tan trong n-
íc)vµo dung dÞch muèi S¾t (II) muèi míi vµ kim lo¹i S¾t: 2Al + 3FeSO4 Al2(SO4)3
+ 3Fe
- T¸c dông víi dung dÞch NH3 : Fe(NO3)2 + 2NH3 + 2H2O Fe(OH)2 + 2NH4NO3 .
- T¸c dông víi dung dÞch muèi : FeCl2 + Na2S FeS + 2NaCl .
- Dung dÞch muèi S¾t (II) cã kh¶ n¨ng lµm mÊt mµu níc Clo hoÆc níc Br«m muèi
S¾t (III) :
2FeCl2 + Cl2 2FeCl3
2FeSO4 + Br2 2FeSO4Br
VD: Hoµ tan 7,2 gam FeO vµo dung dÞch H2SO4 lo·ng võa ®ñ thu ®îc dung dÞch A.Sôc
khÝ Cl2 tíi d vµo A, ®em c« c¹n dung dÞch thu ®îc m gam muèi khan . TÝnh m ?
- Dung dÞch muèi S¾t (II) lµm mÊt mµu dung dÞch thuèc tÝm (KMnO4)trong m«i trêng
axit:
10FeSO4 + 2KMnO4 + 8H2SO4
→t«
5Fe2(SO4)3 + 2MnSO4 + K2SO4 +
8H2O.
10FeCl2 + 6KMnO4 + 24H2SO4
→t«
5Fe2(SO4)3 + 6MnSO4 + 10Cl2 + 3K2SO4 +
24H2O.
*L u ý : NhËn biÕt dung dÞch muèi S¾t (II) b»ng dung dÞch kiÒm hoÆc níc Br2 ,KMnO4.
b - Muèi S¾t (III) : (Cã mµu n©u ®á) + Kh«ng tån t¹i muèi S¾t : Fe2(CO3)3 ,Fe2(SO3)3
,…
- Chia thµnh 2 lo¹i :
*Muèi s¾t (III) kh«ng tan trong níc: Fe2S3 , Fe2(SiO3)3 , FePO4 , …
- T¸c dông víi dung dÞch axit kh«ng cã tÝnh «xi ho¸ : (HCl , H2SO4 lo·ng …)
Fe2S3 + 3H2SO4 lo·ng Fe2(SO4)3 + 3 H2S. (Ph¶n øng dïng ®Ó ®iÒu
chÕ H2S)
*Muèi s¾t (III) tan trong níc: FeCl3 , Fe(NO3)3 , Fe2(SO4)3,…
+ C¸c muèi S¾t (III) tan dÔ bÞ thuû ph©n trong m«i trêng níc cho dung dÞch cã tÝnh
axit yÕu (lµm nh¹t mµu qu× tÝm chuyÓn sang hång )(PH<7) :
- T¸c dông víi dung dÞch kiÒm : Fe2(SO4)3 + 6NaOH 2Fe(OH)3n©u ®á +
3Na2SO4 .
- T¸c dông víi kim lo¹i ®øng tríc Ag trong d·y ho¹t ®éng ho¸ häc cña kim lo¹i :
Cu + 2Fe(NO3)3 Cu(NO3)2 + 2Fe(NO3)2
Fe + 2FeCl3 3 FeCl2
*L u ý : - Gi÷a muèi S¾t (II) vµ muèi S¾t (III) cã mèi quan hÖ chuyÓn ho¸ : Fe (II) Fe
(III)
II - Bµi to¸n vµ ph¬ng ph¸p gi¶i:
3

* L u ý : - §èi víi bµi to¸n cã s¾t hoÆc muèi s¾t t¸c dông víi dung dÞch axit hoÆc kiÒm cÇn
n¾m râ axit, kiÒm cho d hay ph¶n øng hÕt , nung kÕt tña trong ch©n kh«ng hay trong
kh«ng khÝ .ViÕt PTP¦ theo thø tù nÕu kh«ng râ rµng cÇn biÖn luËn ,…
- Sau mçi ph¶n øng hoÆc hÖ ph¶n øng cÇn x¸c ®Þnh râ: ChÊt cßn d , chÊt hÕt , s¶n
phÈm t¹o thµnh,… víi sè mol lµ bao nhiªu ? Chó ý vËn dông ph¬ng ph¸p b¶o toµn sè mol
nguyªn tè s¾t .
- NÕu ®Çu bµi cho biÕt tØ lÖ vÒ khèi lîng cña c¸c chÊt trong hçn hîp cÇn chuyÓn vÒ
tØ lÖ theo sè mol, sau ®ã ®Æt sè mol cña 1 chÊt råi suy ra sè mol cña c¸c chÊt cßn l¹i .
- §èi víi c¸c bµi to¸n khö s¾t «xit cÇn chó ý tíi hiÖu suÊt khö ®· ®¹t 100% cha, s¶n
phÈm thu ®îc cã ph¶i chØ cã S¾t hay kh«ng .
- Trong c¸c ph¶n øng gi÷a S¾t vµ c¸c hîp chÊt cña S¾t (II) víi dung dÞch axit cã tÝnh
«xi ho¸ th× kim lo¹i S¾t lu«n bÞ «xi hãa lªn ho¸ trÞ cao nhÊt lµ S¾t (III).
- §èi víi c¸c bµi to¸n yªu cÇu x¸c ®Þnh c«ng thøc cña oxit S¾t cÇn ®a vÒ tØ lÖ x/y, lÊy
gi¸ trÞ phÇn nguyªn nhá nhÊt cña tØ sè x/y c«ng thøc cÇn t×m .
Bµi tËp vËn dông :
C©u 1 §èt ch¸y hoµn toµn 2,24 gam bét s¾t trong oxi d. ChÊt r¾n thu ®îc cho t¸c dông hÕt víi dung dÞch HCl ®îc
dung dÞch A. Cho NaOH d vµo A. KÕt tña thu ®îc ®em nung trong kh«ng khÝ tíi khèi lîng kh«ng ®æi.
Khèi lîng cu¶ chÊt r¾n thu ®îc lµ :
A. .23 gam B. 32 gam C. 34 gam D. 35 gam
C©u 2 Cho 3,44 gam hçn hîp Fe vµ Fe3O4 t¸c dông hÕt víi dung dÞch HCl thu ®îc dung dÞch A .Cho NaOH d vµo
A ,läc lÊy kÕt tña nung trong kh«ng khÝ ®Õn khèi lîng kh«ng ®æi c©n nÆng 4 gam. Khèi lîng Fe vµ
Fe3O4 trong hçn hîp ban ®Çu lÇn lît lµ :
A. 2,32 g vµ 2,8 g B. 1,12 g vµ 2,32 g C. 3,23g vµ 2,8 g D. 2,8 g
vµ 2,32 g.
C©u 3 Cho a gam Fe hoµ tan trong dung dÞch HCl. Sau khi c« c¹n ®îc 3,1 gam chÊt r¾n. NÕu cho a gam Fe vµ
b gam Mg vµo dung dÞch HCl nh trªn th× thu ®îc 3,34 gam chÊt r¾n vµ 448 ml khÝ H2(®ktc) . TÝnh a vµ b
?
C©u 4 Mét hçn hîp gåm Fe , FeO , Fe2O3 . LÊy 0,4 gam X cho t¸c dông víi HCl d thu ®îc 56 ml khÝ H2 (®ktc)
.§em khö 1 gam hçn hîp X b»ng H2 th× thu ®îc 0,2115 gam H2O .
a) TÝnh % vÒ khèi lîng cña mçi chÊt trong hçn hîp .
b) TÝnh thÓ tÝch dung dÞch HNO3 0,5M ph¶i dïng ®Ó hoµ tan hÕt 1 gam hçn hîp
X trªn ,ph¶n øng cho khÝ NO
C©u 5 Hoµ tan mét khèi lîng m gam FexOy b»ng dung dÞch H2SO4 ®Æc nãng. Thu ®îc dung dÞch A vµ khÝ B
.Cho khÝ B hÊp thô hoµn toµn bëi dung dÞch NaOH d t¹o ra 12,6 gam muèi. MÆt kh¸c c« c¹n dung dÞch
A thu ®îc 120 gam muèi khan. X¸c ®Þnh c«ng thøc cña FexOy .
C©u 6 §Ó m gam ph«i bµo s¾t A ngoµi kh«ng khÝ thu ®îc 12 gam hçn hîp r¾n B gåm : Fe , FeO , Fe3O4 ,
Fe2O3 .Hoµ tan B b»ng dung dÞch HNO3 d thu ®îc 2,24 lÝt khÝ NO duy nhÊt ë (®ktc) .ViÕt c¸c ph¬ng
tr×nh ph¶n øng vµ tÝnh m ?
C©u 7 Hoµ tan hoµn toµn 7,2 gam mét «xit s¾t FexOy cÇn 69,52 ml dung dÞch HCl 10% cã khèi lîng riªng d= 1,05
g/ml .X¸c ®Þnh c«ng thøc ho¸ häc cña «xit s¾t .
C©u 8 Cho m gam hçn hîp A gåm : Fe3O4 ,FeCO3 t¸c dông víi dung dÞch HNO3 d thu ®îc 11,2 lÝt hçn hîp khÝ B
gåm 2 khÝ (®ktc) .TØ khèi cña B so víi H2 b»ng 22,6 .TÝnh m ?
C©u 9 Cho X lÝt CO (®ktc) ®i qua èng sø ®ùng a gam Fe2O3 ®èt nãng. Gi¶ sö chØ cã ph¶n øng khö Fe2O3 Fe.
Sau ph¶n øng thu ®îc hçn hîp khÝ Y®i qua èng sø cã tØ khèi so víi H2 lµ 17,5 . NÕu hoµ tan chÊt r¾n cßn
l¹i trong èng sø th× thÊy tèn hÕt 50 ml dung dÞch H2SO4 0,5M .Cßn nÕu dïng dung dÞch HNO3 th× thu ®-
îc mét lo¹i muèi s¾t duy nhÊt cã khèi lîng nhiÒu h¬n khèi lîng cña chÊt r¾n B lµ 8,48 gam.
a. TÝnh % thÓ tÝch c¸c khÝ trong hçn hîp Y.
b. TÝnh X vµ a?
C©u
10
Cho V lÝt CO qua èng sø ®ùng 5,8 gam mét «xit cña S¾t nãng ®á mét thêi gian thu ®îc hçn hîp khÝ A vµ
chÊt r¾n B. Cho B t¸c dông hÕt víi dung dÞch HNO3 lo·ng thu ®îc dung dÞch C vµ 0,78 lÝt khÝ NO (®ktc).
C« c¹n C thu ®îc 18,15 gam mét muèi khan. NÕu hoµ tan hoµn toµn B b»ng dung dÞch HCl th× thÊy tho¸t
ra 0,672 lÝt khÝ (®ktc).
1. X¸c ®Þnh c«ng thøc cña «xit S¾t vµ tÝnh thµnh phÇn % c¸c chÊt trong B.
2. TÝnh V vµ tÝnh % theo thÓ tÝch c¸c khÝ trong A. BiÕt tØ khèi cña A so víi H2 b»ng 17,2.
3. NÕu kh«ng hoµ tan B b»ng dung dÞch HNO3
C©u
11
Hoµ tan hÕt 22,4 gam bét Fe trong 500 ml dung dÞch HCl 2M . Cho luång khÝ Cl2 qua dung dÞch . §un
nãng ®ù¬c dung dÞch A . Thªm NaOH d vµo dung dÞch A thu ®îc hçn hîp 2 kÕt tña . Nung hçn hîp nµy
ngoµi kh«ng khÝ ®îc chÊt r¾n cã khèi lîng gi¶m 15,12% so víi khèi lîng kÕt tña t¹o thµnh . TÝnh nång ®é
mol c¸c chÊt trong dung dÞch A.
C©u «xi ho¸ hoµn toµn 4,368 gam bét Fe thu ®îc 6,096 gam hçn hîp X gåm 2 «xit cña s¾t. Chia X lµm 3 phÇn
4

12 b»ng nhau.
1) CÇn bao nhiªu lÝt H2 (®ktc) ®Ó khö hoµn toµn c¸c «xit trong phÇn 1.
2) TÝnh thÓ tÝch khÝ NO duy nhÊt tho¸t ra ë (®ktc) khi hoµ tan hoµn toµn phÇn thø 2 b»ng dung
dÞch HNO3 lo·ng.
3) PhÇn thø 3 trén víi 10,8 gam bét nh«m råi tiÕn hµnh ph¶n øng nhiÖt nh«m (hiÖu suÊt 100%) .Hoµ
tan hçn hîp thu ®ù¬c sau ph¶n øng b»ng dung dÞch HCl d.TÝnh thÓ tÝch khÝ tho¸t ra ë (®ktc).
C©u
13
Cho hçn hîp bét Fe vµ Cu vµo b×nh chøa 200ml dung dÞch H2SO4 lo·ng ,d thu ®îc 4,48 lÝt H2 (®ktc),
dung dÞch A vµ 1 chÊt kh«ng tan B. §Ó «xi ho¸ c¸c s¶n phÈm trong b×nh ngêi ta thªm vµo ®ã 20,2 gam
KNO3 .Sau khi ph¶n øng x¶y ra thu ®îc 1 chÊt khÝ kh«ng mµu ho¸ n©u ngoµi kh«ng khÝ vµ dung dÞch C.
§Ó trung hoµ lîng axit d trong dung dÞch cÇn 200 ml dung dÞch NaOH 2M.
a. TÝnh khèi lîng cña c¸c kim lo¹i vµ thÓ tÝch khÝ kh«ng mµu.
b. TÝnh nång ®é mol cña dung dÞch H2SO4 .
C©u
14
Cho 76,72 gam hçn hîp A gåm Fe vµ Fe3O4 t¸c dông víi V ml dung dÞch HNO3 4M ®un nãng thu ®îc dung
dÞch B, 6,272 lÝt hçn hîp khÝ C (®ktc) gåm NO vµ N2O .cã tØ khèi víi H2 b»ng 16 , cßn l¹i 7,28 gam chÊt
r¾n kh«ng tan .Läc, röa ®Ó t¸ch chÊt r¾n ®ã, thu ®îc dung dÞch D .Hoµ tan chÊt r¾n trong lîng d dung
dÞch HCl ®un nãng thÊy tan hÕt vµ thu ®îc 2,912 lÝt khÝ H2 (®ktc) .
a. TÝnh % khèi lîng c¸c chÊt trong A.
b. Khi c« c¹n dung dÞch D th× thu ®îc bao nhiªu gam muèi khan.
c. TÝnh V?
C©u
15
Hçn hîp A gåm : Fe ,FeO ,Fe3O4 trén víi nhau theo tØ lÖ vÒ khèi lîng 7:3,6:17,4 .Hoµ tan hoµn toµn hçn
hîp A b»ng dung dÞch HCl thu ®îc dung dÞch B .LÊy 1/2 dung dÞch B cho t¸c dông víi dung dÞch NaOH
d thu ®îc kÕt tña C.LÊy 1/2 dung dÞch B cho khÝ Cl2 ®i qua ®Õn khi ph¶n øng x¶y ra hoµn toµn ,®un
nãng thªm NaOH tíi d ,thu ®îc kÕt tña D.
KÕt tña C vµ D cã khèi lîng chªnh lÖch nhau 1,7 gam .Nung D + C trong kh«ng khÝ th× thu ®îc m gam
chÊt r¾n E .ViÕt c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng .TÝnh khèi lîng c¸c chÊt trong A vµ tÝnh m?
C©u
16
Chuyªn ®Ò 9 - Bµi to¸n vÒ nh«m vµ c¸c hîp chÊt cña nh«m.
I-TÝnh chÊt hãa häc cña nh«m vµ c¸c hîp chÊt cña nh«m :
1) Nh«m : (Al)
a. T¸c dông víi «xi : 4Al + 3O2
→t«
2Al2O3 (*)
b. T¸c dông víi phi kim : 2Al + 3Cl2
→t«
2AlCl3
c. T¸c dông víi axit lo·ng : 2Al + 6HCl 2AlCl3 + 3H2
d. T¸c dông víi dung dÞch muèi cña kim lo¹i ho¹t ®éng yÕu h¬n :
Al + 3AgNO3 Al(NO3)3 + 3Ag
*L u ý : Khi cho nh«m t¸c dông víi dung dÞch muèi s¾t (III) Thø tù c¸c ph¶n øng x¶y ra nh
sau :
2Al + 3Fe2(SO4)3 Al2(SO4)3 + 6FeSO4 (1)
NÕu Nh«m d th× tiÕp tôc x¶y ra ph¶n øng : 2Al + 3FeSO4 Al2(SO4)3 + 3Fe (2)
e. T¸c dông víi dung dÞch kiÒm :
2Al + 2NaOH + 2H2O 2NaAlO2 + 3H2
NaAlO2 lµ muèi cña axit HAlO2 (aluminic )lµ axit rÊt yÕu nªn bÞ c¸c axit m¹nh h¬n ®Èy ra
khái muèi :
NaAlO2 + CO2 + 2H2O Al(OH)3 + NaHCO3
(Ph¶n øng trªn dïng ®Ó ®iÒu chÕ Al(OH)3 tõ muèi aluminat)
f. T¸c dông víi axit cã tÝnh oxi ho¸ m¹nh (H2SO4 ®Æc nãng ,HNO3 lo·ng ,®Æc nãng... )
*T¸c dông víi H2SO4 ®Æc ,nãng -> KhÝ kh«ng mµu, mïi h¾c tho¸t ra (SO2).
2Al + 6H2SO4 ®Æc
→t«
Al2(SO4)3 + 3SO2 + 6H2O
*T¸c dông víi HNO3 -> Muèi nh«m nitrat + ( N2O , N2 , NO ,NO2 , NH4NO3 ) + H2O.
- NÕu xuÊt hiÖn khÝ kh«ng mµu tho¸t ra ,khÝ ®ã cã thÓ lµ (N2O , N2)
PT : 8Al + 30HNO3 lo·ng
→t«
8Al(NO3)3 + 3N2O + 15H2O
5