Ế Ế
Ậ Ậ
Ị Ạ Ị Ạ
Ấ Ử Ụ Ấ Ử Ụ Ọ Ọ
ấ ấ
Ọ Ọ ệ ệ ấ ấ
ầ ầ ấ ấ
ế ế ắ ắ
T P HU N S D NG THI T B D Y T P HU N S D NG THI T B D Y H C MÔN SINH H C THPT H C MÔN SINH H C THPT Bài th c hành: Thí nghi m v s ề ự ự Bài th c hành: Thí nghi m v s ự ề ự th m th u và tính th m c a t ủ ế ẩ th m th u và tính th m c a t ủ ế ẩ bàobào (Bài 20 sách giáo khoa SH 10NC) (Bài 20 sách giáo khoa SH 10NC) Tr n Anh Tu n Tr n Anh Tu n (Yên Th - B c Giang) (Yên Th - B c Giang) (0983.888.080) (0983.888.080)
ThÝ nghiÖm vÒ s ù thÈm thÊu ThÝ nghiÖm vÒ s ù thÈm thÊu vµ tÝnh thÊm c ña tÕ bµo vµ tÝnh thÊm c ña tÕ bµo
ụ ụ
ể ể
ệ ệ
ắ ắ
ố ố
11/ CHU N BẨ / CHU N BẨ Ị Ị a/ D ng c : ụ a/ D ng c : ụ Kính hi n vi, Lam kính, lamen, Kính hi n vi, Lam kính, lamen, kim mũi mác, ng nghi m , ố kim mũi mác, ng nghi m , ố dao c t, đèn c n, c c đong ồ dao c t, đèn c n, c c đong ồ có chia đ , khoan lá có có chia đ , khoan lá có đ đ
ng kính l n ng kính l n
ộ ộ ớ ớ
ườ ườ
ThÝ nghiÖm vÒ s ù thÈm thÊu ThÝ nghiÖm vÒ s ù thÈm thÊu vµ tÝnh thÊm c ña tÕ bµo vµ tÝnh thÊm c ña tÕ bµo
ng ho c mu i 50% ng ho c mu i 50%
ị ị
ố ố
ặ ặ
ườ ườ
b/ Hóa ch t:ấ b/ Hóa ch t:ấ Dung d ch đ Dung d ch đ Ph m nhu m ho c xanh metylen ặ ộ Ph m nhu m ho c xanh metylen ộ ặ
ố ố
ươ ươ
ề ề
ẩ ẩ 0.2%0.2% c/ M u v t ậ ẫ c/ M u v t ậ ẫ - - C khoai lang, khoai tây, cà r t … C khoai lang, khoai tây, cà r t … ủ ủ i, lá có màu (rau d n tía, còn t còn t i, lá có màu (rau d n tía, thài lài tía, hoa có màu xanh), Lá thài lài tía, hoa có màu xanh), Lá xanh ( Rau c i, đ u…) ậ xanh ( Rau c i, đ u…) ậ
ả ả
ThÝ nghiÖm vÒ s ù thÈm thÊu ThÝ nghiÖm vÒ s ù thÈm thÊu vµ tÝnh thÊm c ña tÕ bµo vµ tÝnh thÊm c ña tÕ bµo
2/ Thao tác ti n hành 2/ Thao tác ti n hành a/ Thí nghi m v s th m a/ Thí nghi m v s th m
ề ự ề ự
ế ế ệ ệ
ẩ ẩ
ắ ắ
ặ ặ
ọ ọ
ố ố
ỗ ỗ ỗ ỗ
ẫ ẫ
th uấth uấ : C t đôi c khoai lang, ướB c 1 ủ ướ : C t đôi c khoai lang, B c 1 ủ khoai tây ho c cà r t g t v ỏ khoai tây ho c cà r t g t v ỏ ngoài sau đó dùng dao khoét ngoài sau đó dùng dao khoét gi a 1 l r ng càng sát đáy ở ữ gi a 1 l r ng càng sát đáy ở ữ t (làm kho ng 3-4 m u càng t ả ố càng t t (làm kho ng 3-4 m u ả ố nh v y) ư ậ nh v y) ư ậ
ThÝ nghiÖm vÒ s ù thÈm thÊu ThÝ nghiÖm vÒ s ù thÈm thÊu vµ tÝnh thÊm c ña tÕ bµo vµ tÝnh thÊm c ña tÕ bµo
1, 2, 3 1, 2, 3 ứ ự ứ ự
ự ự ướ ướ ấ ấ c c t ấ c c t ấ
ng ng ườ ườ ị ị
ặ ặ
ố ố
ng dung d ch ng dung d ch C c s 3 (dùng làm đ i ch ng) có ứ C c s 3 (dùng làm đ i ch ng) có ứ c c t ho c dung ặ ướ c c t ho c dung ặ ướ ị ặ ị ặ ượ ượ ấ ấ ng ho c dung d ch mu i ố ng ho c dung d ch mu i ố 3 ở 3 ở ị ị
: : ướB c 2 ướ B c 2 L y 3 c c có đánh d u th t ố ấ L y 3 c c có đánh d u th t ố ấ C c s 1 đ ng n ố ố C c s 1 đ ng n ố ố C c s 2 đ ng dung d ch đ ự ố ố C c s 2 đ ng dung d ch đ ự ố ố ho c dung d ch m i ố ị ho c dung d ch m i ị ố ố ố ố ố th đ ng n ể ự th đ ng n ể ự d ch đ ườ ị d ch đ ườ ị Hàm l ưL u ý: ư Hàm l L u ý: c c ph i b ng nhau ả ằ ố c c ph i b ng nhau ả ằ ố
ế ế
ố ố
ẩ ẩ
c ướ c ướ
- Mi ng khoai - Mi ng khoai
ỗ ỗ
ị ị
khoét đ ng n khoét đ ng n
c c s 1 bên ố ở ố c c s 1 bên ố ở ố khoét đ ng dung d ch ự khoét đ ng dung d ch ự ng ho c mu i ố ặ ng ho c mu i ố ặ c c s 2 bên ố ở ố c c s 2 bên ở ố ố ướ ự ướ ự
- Mi ng khoai - Mi ng khoai ỗ ỗ
c c t ấ c c t ấ
ThÝ nghiÖm vÒ s ù thÈm thÊu ThÝ nghiÖm vÒ s ù thÈm thÊu vµ tÝnh thÊm c ña tÕ bµo vµ tÝnh thÊm c ña tÕ bµo ướB c 3: ướ B c 3: Đ t các mi ng khoai đã khoét ặ - - Đ t các mi ng khoai đã khoét ặ vào các c c đã chu n b l ị ở ỗ vào các c c đã chu n b l ị ở ỗ ph n tr ầ ph n tr ầ ế ế trong l trong l đ ườ đ ườ ế ế trong l trong l
ThÝ nghiÖm vÒ s ù thÈm thÊu ThÝ nghiÖm vÒ s ù thÈm thÊu vµ tÝnh thÊm c ña tÕ bµo vµ tÝnh thÊm c ña tÕ bµo
ố ố
ở ố ở ố
ố ố
ố ố
ở ở
- Mi ng khoai - Mi ng khoai ự ự ị ị
ự ự ự ự
ấ ấ
ế ế
c c s 3 bên trong ế c c s 3 bên trong ế khoét đ ng dung d ch gi ng l ị ỗ l khoét đ ng dung d ch gi ng ị ỗ bên ngoài c c s v i dung d ch ố ớ bên ngoài c c s v i dung d ch ố ớ 3 và ph i cùng n ng đ (bên ồ ộ ả 3 và ph i cùng n ng đ (bên ồ ộ ả c cât thì bên ngoài c c đ ng n ướ ố ngoài c c đ ng n c cât thì bên ướ ố c c t……) trong cũng đ ng n ướ c c t……) trong cũng đ ng n ướ - - L u ýưL u ýư ng dung d ch : Hàm l ị ượ : Hàm l ng dung d ch ượ ị 3 mi ng khoai khoét trong l ở ỗ 3 mi ng khoai khoét trong l ở ỗ ph i b ng nhau ả ằ ph i b ng nhau ả ằ
ThÝ nghiÖm vÒ s ù thÈm thÊu ThÝ nghiÖm vÒ s ù thÈm thÊu vµ tÝnh thÊm c ña tÕ bµo vµ tÝnh thÊm c ña tÕ bµo
ế ế
ố ố ủ ủ
trong l trong l c ướ ở c ướ ở
c có c có ướ ướ ặ ặ
ế ế
c có c có ướ ướ ự ự ậ ậ
ướB c 4: ướ B c 4: Đ các m u v t trong 3 c c đ n Đ các m u v t trong 3 c c đ n ẫ ậ ể ẫ ể ậ cu i bu i l y các các c khoai ổ ấ ố cu i bu i l y các các c khoai ổ ấ ố ra và đ h t n ổ ế ỗ ra và đ h t n ổ ế ỗ khoét vào c c sau đó quan sát ố khoét vào c c sau đó quan sát ố i m c n ho c đo l ở ự ạ i m c n ho c đo l ở ự ạ trong c c.ố trong c c.ố ậ 3/ K t lu n: 3/ K t lu n: ậ Rút ra k t lu n (m c n ế - Rút ra k t lu n (m c n ế s thay đ i) ổ ự s thay đ i) ổ ự
ThÝ nghiÖm vÒ s ù thÈm thÊu ThÝ nghiÖm vÒ s ù thÈm thÊu vµ tÝnh thÊm c ña tÕ bµo vµ tÝnh thÊm c ña tÕ bµo
b/ Thí nghi m tính th m c a t b/ Thí nghi m tính th m c a t ủ ủ ế ế
ấ ệ ấ ệ bào s ng hay đã ch t bào s ng hay đã ch t ố ố ế ế
Ngoµi thÝ nghiÖm trong s¸ch gi¸o khoa ®· ®îc tiÕn hµnh chóng t«i giíi thiÖu tíi c¸c ®ång chÝ thÝ nghiÖm tham kh¶o sau ®©y ( c¸c ®ång chÝ cã thÓ vËn dông vµo trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y tïy thuéc vµo ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña nhµ tr êng)
ThÝ nghiÖm vÒ s ù thÈm thÊu ThÝ nghiÖm vÒ s ù thÈm thÊu vµ tÝnh thÊm c ña tÕ bµo vµ tÝnh thÊm c ña tÕ bµo
ả ả
ế ế
c c (Thí nghi m tham kh o 1) ệ (Thí nghi m tham kh o 1) ệ Thao tác ti n hành Thao tác ti n hành ướB c 1: ướ B c 1: Dùng 2 c c th y tinh đ ng n ủ Dùng 2 c c th y tinh đ ng n ủ ự ự ướ ướ
ấ ấ
C c 1: Đ ng n C c 1: Đ ng n C c 2: đ ng n C c 2: đ ng n ố ố có đánh d u th t có đánh d u th t ố ố ố ố ứ ự ứ ự c l nh ướ ạ c l nh ướ ạ c nóng đun sôi ướ c nóng đun sôi ướ ự ự ự ự
ThÝ nghiÖm vÒ s ù thÈm thÊu ThÝ nghiÖm vÒ s ù thÈm thÊu vµ tÝnh thÊm c ña tÕ bµo vµ tÝnh thÊm c ña tÕ bµo
ướB c 2: B c 2:
ươ ươ
ố ố
ầ ầ ả ả c ướ ở ả c ướ ở ả
c l nh màu c a c l nh màu c a ủ ủ ạ ạ
ướ ướ c trong c c không đ i ổ c trong c c không đ i ổ
c nòng thì màu n c nòng thì màu n ướ ướ
ổ ổ
Cho các lá có màu (Màu ướ Cho các lá có màu (Màu xanh, vàng, đ , tím…) còn t i (T ế ỏ xanh, vàng, đ , tím…) còn t i (T ế ỏ bào còn s ng) vào c 2 c c sau đó ố bào còn s ng) vào c 2 c c sau đó ố c 2 c c r i quan sát m u n ố ồ c 2 c c r i quan sát m u n ố ồ ậnh n xét ậ nh n xét C c đ ng n ự ố - C c đ ng n ố ự n ố ướ n ố ướ c C c đ ng n ướ ự ố c - C c đ ng n ướ ự ố trong c c có s thay đ i (màu ự ố trong c c có s thay đ i (màu ố ự xanh, tím, đ ….) xanh, tím, đ ….) ỏ ỏ
ThÝ nghiÖm vÒ s ù thÈm thÊu ThÝ nghiÖm vÒ s ù thÈm thÊu vµ tÝnh thÊm c ña tÕ bµo vµ tÝnh thÊm c ña tÕ bµo
ệ ệ ữ ữ
ồ ồ ậ ậ ế ế ề ề
T nh ng thí nghi m trên các ừ T nh ng thí nghi m trên các ừ đ ng chí có th rút ra nh ng k t ế ữ ể đ ng chí có th rút ra nh ng k t ế ữ ể bào lu n v tính th m c a t ủ ấ lu n v tính th m c a t bào ủ ấ còn s ng hay đã ch t. ế còn s ng hay đã ch t. ế ố ố
ThÝ nghiÖm vÒ s ù thÈm thÊu ThÝ nghiÖm vÒ s ù thÈm thÊu vµ tÝnh thÊm c ña tÕ bµo vµ tÝnh thÊm c ña tÕ bµo
ả ả ồ ồ Thí nghi m tham kh o: Thí nghi m tham kh o: Ố Ố
ả ả
c c ượ ượ
ắ ắ
ượ ượ
ệ ệ ng nghi m đ ng c n ngâm các ự ệ ng nghi m đ ng c n ngâm các ự ệ i, ng nhi m khác m nh lá t ệ ươ ố m nh lá t i, ng nhi m khác ươ ố ệ đun nóng s quan sát đ ẽ đun nóng s quan sát đ ẽ c hòa tan trong các màu s c đ ượ c hòa tan trong các màu s c đ ượ dung môi thoát ra các dung môi dung môi thoát ra các dung môi đó. N c và các dung môi có ướ đó. N c và các dung môi có ướ c th m ch a các s c t ấ ứ c th m ch a các s c t ứ ấ qua t qua t ắ ố ắ ố bào đã ch t bào đã ch t đã đ đã đ ế ế ế ế
ThÝ nghiÖm vÒ s ù thÈm thÊu ThÝ nghiÖm vÒ s ù thÈm thÊu vµ tÝnh thÊm c ña tÕ bµo vµ tÝnh thÊm c ña tÕ bµo
ệ ệ ể ể ộ ố ộ ố
ố ố ứ ứ
ướ ướ
c l ượ ượ c l ượ ượ ố ố
ỏ ố ỏ ố
Có th dùng m t ng nghi m Có th dùng m t ng nghi m khác (dùng làm đ i ch ng) khác (dùng làm đ i ch ng) c c t cho các m nh lá đ ng n ả ấ ự c c t cho các m nh lá đ ng n ả ấ ự i vào và không đun nóng khi ươt ươ i vào và không đun nóng khi t ng s c đó s so sánh đ ắ ẽ ng s c đó s so sánh đ ắ ẽ ba ng nghi m b thoát ra t ệ ở ố ị t ba ng nghi m b thoát ra ệ ở ố ị thoát ra ngoài ( ng nào s c t ắ ố Ố ( ng nào s c t thoát ra ngoài ắ ố Ố ng đó có nhi u h n ch ng t ứ ơ ng đó có nhi u h n ch ng t ứ ơ bào ch t h n) ch a nhi u t ề ế bào ch t h n) ch a nhi u t ề ế ế ơ ế ơ ề ề ứ ứ
ThÝ nghiÖm vÒ s ù thÈm thÊu ThÝ nghiÖm vÒ s ù thÈm thÊu vµ tÝnh thÊm c ña tÕ bµo vµ tÝnh thÊm c ña tÕ bµo
Thí nghi m thao kh o 2 Thí nghi m thao kh o 2
ủ ủ
bào bào ệ ệ
Thí nghi m ệ :: Thí nghi m ệ ệ ả ệ ả xác đ nh kh năng ch u nóng c a ị ả ị xác đ nh kh năng ch u nóng c a ị ả ị ng pháp d a vào mô b ng ph ươ ằ ng pháp d a vào mô b ng ph ươ ằ t đ tính th m c a t ộ ế ủ ấ t đ tính th m c a t ế ủ ộ ấ cao. (Thí nghi m minh h a) ệ cao. (Thí nghi m minh h a) ệ ự ự nhi ở nhi ở ọ ọ
ậ ậ
ồ ồ
ị ị
I/ Chu n b ; ị ẩ I/ Chu n b ; ị ẩ Bình tam giác c l n có nút đ y, ỡ ớ - Bình tam giác c l n có nút đ y, ỡ ớ t k N i đun cách th y, Nhi ệ ế ủ t k - N i đun cách th y, Nhi ủ ệ ế Dung d ch HCl loãng, Đĩa petri Dung d ch HCl loãng, Đĩa petri Các lo i lá khác nhau - Các lo i lá khác nhau ạ ạ
ThÝ nghiÖm vÒ s ù thÈm thÊu ThÝ nghiÖm vÒ s ù thÈm thÊu vµ tÝnh thÊm c ña tÕ bµo vµ tÝnh thÊm c ña tÕ bµo
ế ế
ướ ướ
ưỡ ưỡ
ng nhi ng nhi ấ ấ ướB c 2: B c 2: ấ ấ
ự ự ầ ầ ổ ổ
II/ Thao tác ti n hành II/ Thao tác ti n hành Cho lá vào bình tam giác và ướB c 1: ướ B c 1: Cho lá vào bình tam giác và đ y n p kín, đ t vào n i (ho c ặ ồ ặ ắ ậ đ y n p kín, đ t vào n i (ho c ặ ồ ặ ắ ậ i đèn c n bình) đun cách th y d ồ ủ i đèn c n bình) đun cách th y d ồ ủ t ệ C, theo dõi nhi t đ đ t 40 đo nhi ệ ộ ạ 00C, theo dõi nhi t đ đ t 40 đo nhi t ệ ệ ộ ạ đ trong kho ng 5 phút đ xác đ nh ị ể ả ộ đ trong kho ng 5 phút đ xác đ nh ị ể ả ộ t đ ng ệ ộ t đ ng ệ ộ L y các lá ra th m khô và ướ L y các lá ra th m khô và cho vào đĩa Petri đ ng HCl loãng ự cho vào đĩa Petri đ ng HCl loãng ự và quan sát s thay đ i m u (T ừ và quan sát s thay đ i m u (T ừ m u xanh sanh m u nâu). ầ m u xanh sanh m u nâu). ầ ầ ầ
ThÝ nghiÖm vÒ s ù thÈm thÊu ThÝ nghiÖm vÒ s ù thÈm thÊu vµ tÝnh thÊm c ña tÕ bµo vµ tÝnh thÊm c ña tÕ bµo
t đ cao th t đ cao th
ấ ấ
ng phá h y Do nhi ủ ộ ệ ườ ng phá h y Do nhi ủ ộ ệ ườ t là di p c u trúc t bào đ bi ệ ệ ế ấ ặ t là di p c u trúc t bào đ bi ệ ệ ế ấ ặ th m qua ch t l c, HCl s ấ ấ ẽ ụ l c, HCl s th m qua ch t ấ ấ ẽ ụ nguyên sinh và làm lá m t m u ầ nguyên sinh và làm lá m t m u ầ xanh bi n đ i thành m u nâu. xanh bi n đ i thành m u nâu. ế ế ầ ầ ổ ổ
ThÝ nghiÖm vÒ s ù thÈm thÊu ThÝ nghiÖm vÒ s ù thÈm thÊu vµ tÝnh thÊm c ña tÕ bµo vµ tÝnh thÊm c ña tÕ bµo
B c 3: Xác đ nh tính ch u nóng B c 3: Xác đ nh tính ch u nóng ị ị ị ị
ả ả ị ị
ổ ộ ổ ộ
ướ ướ ủc a mô ủ c a mô Tùy theo các v t nâu trên lá mà ế - Tùy theo các v t nâu trên lá mà ế đánh giá kh năng ch u nóng đánh giá kh năng ch u nóng ủc a mô lá ủ c a mô lá ng thay đ i đ quãng cách Th ườ ng thay đ i đ quãng cách - Th ườ C) đ x p lo i t ( kho ng 5 nhi ạ ể ế ả ệ 00C) đ x p lo i t ( kho ng 5 nhi ạ ể ế ả ệ tính ch u nóng c a cây ủ tính ch u nóng c a cây ủ ậ ậ ị ị * Rút ra k t lu n: ế * Rút ra k t lu n: ế
