L I M Đ U Ờ Ở Ầ
ộ ệ ệ
ớ ệ ớ
ư ể ủ
c ta. Tuy m i nh ng ngành công nghi p này đã và đang đóng vai c ta nói chung và c ta nói riêng. Đây cũng là m t trong nh ng ngành ữ
c ta. Ngành công nghi p ôtô là m t ngành công nghi p m i trong các ngành công n nghi p ệ ở ướ trò quan tr ng trong s phát tri n c a ngành công nghi p n ọ ệ ướ s phát tri n kinh t ộ ể ự thu hút v n FDI l n ố ự c a n ế ủ ướ n ớ ở ướ
n c ngoài đ u tiên có m t trong ngành công ố ộ ặ ầ ư ướ
c n
ệ ầ (TMV). Toyota đã có m t ặ ở c ta còn non tr . T đó đ n nay, ẻ ừ ế
ề ể
c ngoài hi n di n nh ng Toyota v n kh ng đ nh đ ở ướ ph i k đ n công ty Toyota khi ngành công nghi p ôtô n ở ướ ự ạ ượ ấ n ở ướ ư t Nam. Ngày nay, ệ ầ ư ướ ầ ề ẳ ẫ ị
ệ ng Vi ệ c a Toyota ể ề
ở ậ t Nam” ế ế ể
c r t nhi u thành t u đáng k , góp ph n phát tri n n n công ề ể c ta, tuy đã có nhi u doanh nghi p ôtô có ệ c v th s ượ ị ế ố t Nam. Chính b i v y nhóm chúng em quy t đ nh ế ị ậ ủ làm đ tài cho ti u lu n c a ề t còn h n ch nên ti u lu n c a nhóm em không ậ ủ ữ ể ể ng d n, s a ch a đ ti u ẫ ể c cô giáo h ướ ử ế ỏ
c hoàn thi n h n. M t doanh nghi p có v n đ u t ệ nghi p ôtô ả ể ế ệ n c ta t ừ ướ Toyota đã đ t đ nghi p ôtô Vi ệ ệ n v n đ u t ố th tr 1 c a mình ở ị ườ ủ Vi “Đ u t ch n đ tài ở ệ ầ ư ủ ọ nhóm mình. Nh ng do hi u bi ạ ư tránh kh i nh ng thi u sót, r t mong đ ượ ấ ữ lu n c a nhóm chúng em đ ệ ượ ậ ủ ơ
Chúng em xin chân thành c m n! ả ơ
1
Hà N i, tháng 9/2010 ộ
A. T NG QUAN CHUNG
Ổ
ố ệ ể ứ
ủ nh ng năm gi a th p k 1990 đ n nay, Vi ậ ữ s tính toán khôn ngoan c a các nhà đ u t ở ự ề ng tiêu th , t ụ ừ ế
ậ ớ ữ ả ấ ắ
ậ ả
ậ ả ả ậ ả
ậ ả ậ ố
ứ ả ậ ố
ệ ộ
ệ ư ớ ầ ấ ố
V i háo h c mong mu n nhanh chóng phát tri n ngành công nghi p ô tô c a đ t ủ ấ ớ ầ ư ướ c n n c, c ng v i ni m tin ớ ộ ướ ệ ngoài v th tr t ỷ ề ị ườ c ngoài m t s n i 14 liên doanh s n xu t l p ráp ô tô t Nam đã đón nh n t ừ ộ ố ướ ậ vào bao g m Toyota (Nh t B n), Ford (Hoa Kỳ), Vinastar (xe Mitsubishi - Nh t ồ B n), Isuzu (Nh t B n), Visuco (xe Suzuki - Nh t B n), Vidamco (xe Daewoo - ả Hàn Qu c), Mercedes-Benz (Đ c), Honda (Nh t B n), VMC, Hino (Nh t B n), Vindaco (xe Daihatsu - Nh t B n), Mekong Auto (Hàn Qu c) , 1 May Co (xe Huyndai) và SYM. Ngành công nghi p ô tô Vi c đánh giá là m t trong t Nam đ ượ ng v n FDI cao và c l nh ng ngành công nghi p g n nh s m nh t thu hút đ ượ ượ ệ ng m nh m . có t c đ tăng tr ẽ ạ ữ ố ộ ưở
Theo s li u t ươ
ố ệ ừ ộ t Nam đ ệ
tr c ti p n c ngoài (FDI) là Mekong và VMC. Ni m t ệ ầ ư ự ự
ề ắ ả
t Nam, góp ph n đ a Vi ầ ứ ệ
t Nam đ ng tên trong 36 n ế ớ ấ
ệ ệ ả t Nam (thành l p năm 1995) là liên doanh ô tô có v n đ u t ậ
ữ
t Nam.Tuy v y, gi ố l n nh t c a Hoa Kỳ t ầ ư ớ ữ ấ ả ậ ấ
ả ẩ
ng), ngành công B Công nghi p (nay là B Công th ộ ệ c b t đ u t năm 1991 v i s xu t hi n c a 2 công ty nghi p ô tô Vi ệ ủ ớ ự ấ ượ ắ ầ ừ ô tô có v n đ u t hào ướ ế ố c a Công ty Mekong Auto là liên doanh đ u tiên chuyên s n xu t và l p ráp ô tô ấ ủ t c có ngành công i Vi ầ ướ ạ ư i. Trong khi đó, Công ty Ford nghi p s n xu t và ch t o ô tô trên toàn th gi ế ạ l n nh t (102 Vi ầ ư ớ ấ ệ ạ tri u USD) và cũng là m t trong nh ng d án đ u t i ấ ủ ộ ệ ự v trí s m t trong t t c nh ng nhà s n xu t ô tô hàng Vi ả ố ộ ữ ị ệ đ u t ượ ư t Nam ph i k đ n Toyota v i các s n ph m bán ra luôn đ c a ớ ả ể ế ệ ầ ạ chu ng r ng rãi nh t. ộ i Vi ộ ấ
Toyota Motor Corporation, đ ượ
ng đ ượ ườ ọ ơ
ậ c g i đ n gi n là Toyota và vi ố c thành l p b i t t ế ắ ậ
ộ ậ c bi ượ ớ ấ
ở Kiichiro Toyoda vào năm t là TMC) là m t t p đoàn ế ế t đ n i Nh t B n. Toyota đ ả i và nhà s n xu t ô tô l n th hai, ứ ấ ả i. 1937 (th s n xu t ô tô đa qu c gia, đ t tr s chính t ạ ấ ả nh m t công ty l n nh t th b y trên th gi ế ớ ớ ư ộ i 28 qu c gia trên th gi v i c s s n xu t t ế ớ ấ ạ ớ ơ ở ả ả ặ ụ ở ứ ả ố
Chính th c đ ậ ứ ượ ạ ộ
ệ
ậ ả ổ
ệ ệ
2
c thành l p vào ngày 5 tháng 9 năm 1995 và ho t đ ng vào t Nam (TMV) là liên doanh gi a tháng 10 năm 1996, Công ty Ô tô Toyota Vi ữ ộ Toyota Motor Corporation – Nh t B n (TMC) 70% , T ng Công ty Máy đ ng l c và Máy nông nghi p Vi t Nam (VEAM) 20% và Công ty Kuo (Singapore) ự 10% v i m ng l i 22 đ i lý và chi nhánh đ i lý r ng kh p toàn qu c. Toyota ớ ướ ạ ạ ạ ắ ộ ố
Vi v th là nhà tiên phong trong s n xu t ô tô ở ả ệ
t Nam gi ầ ư
ồ
ấ ệ ủ ữ ạ ử ả
ụ ệ ấ ẩ
t Nam. V i ngu n nhân l c g n 1400 ng ệ ấ ạ i Vi ớ ự ệ ầ
i Vi ụ ấ
ẩ
i Vi ủ ắ ệ ạ ấ
ớ ổ t Nam v i t ng Vi ữ ị ế ệ th c 89,6 tri u USD, v n pháp đ nh 44,2 tri u USD và v n đ u t v n đ u t ầ ư ự ệ ố ố ố ị ấ hi n 68,6 tri u USD. Lĩnh v c ho t đ ng chính c a TMV bao g m s n xu t, ả ệ ạ ộ ự ệ ng và kinh doanh l p ráp và kinh doanh ô tô Toyota các lo i; s a ch a, b o d ưỡ ắ t Nam; xu t kh u linh ki n ph tùng ô tô ph tùng chính hi u Toyota t ụ ệ ạ ồ Toyota s n xu t t i (bao g m ườ ồ ả ả c nhân viên mùa v ) và công su t nhà máy là 20.000 xe/năm/2 ca làm vi c, s n ệ ả ph m chính c a TMV là Hiace, Camry, Corolla Altis, Innova, Vios và Fortuner ậ t Nam và Land Cruiser, Hilux kinh doanh xe nh p s n xu t và l p ráp t ả kh u. ẩ
L ch s phát tri n c a TMV ph i k đ n nh ng c t m c nh sau: ả ể ế ể ủ ữ ư ử ộ ố ị
1995: Công ty Ô tô Toyota Vi t Nam đu c thành l p ệ ậ ợ
i Phúc Th ng, Phúc Yên, Vĩnh Phúc 1996: Đ ng th xây d ng nhà máy Toyota t ự ộ ổ ạ ắ
Ra m t m u xe Hiace ẫ ắ
1997: Khai tr ng Trung tâm Ðào t o t i tr s chính ươ ạ ạ ụ ở
Khai tr ng chi nhánh TP H Chí Minh ươ ồ
Ra m t m u xe Corolla Altis ắ ẫ
Khai tr ng T ng kho Ph Tùng (CPD) t i tr s chính ươ ụ ổ ạ ụ ở
1998: Khai tr ng Chi nhánh Hà N i ươ ộ
Ra m t m u xe Camry ẫ ắ
1999: Nh n Ch ng ch ISO 14001 v H th ng Qu n lý Môi tru ng ề ệ ố ứ ậ ả ờ ỉ
Ra m t m u xe Zace ẫ ắ
2000: M r ng và nâng c p Trung Tâm đào t o t i tr s chính ở ộ ạ ạ ụ ở ấ
Ra m t m u xe Land Cruiser 100 ắ ẫ
2001: Ra m t m u xe Corolla Altis ẫ ắ
3
2002: Ra m t m u xe Camry m i ẫ ắ ớ
2003: Khai tr ng X ng D p chi ti t thân v xe ươ ưở ậ ế ỏ
Ra m t m u xe Vios ẫ ắ
2004: Khai tr ng Trung tâm Xu t kh u Ph tùng Toyota ươ ụ ấ ẩ
Gi i thi u d ch v B o D ng Nhanh ớ ụ ả ưỡ ệ ị
2005: Thành l p Qu Toyota Vi t Nam (TVF) ậ ỹ ệ
Đ t doanh s bán c ng d n 50.000 xe ạ ố ộ ồ
Ra m t m u xe Hiace m i ắ ẫ ớ
2006: Ra m t m u xe Innova ắ ẫ
Ra m t m u xe Camry hoàn toàn m i ắ ẫ ớ
2007: Ra m t m u xe Vios hoàn toàn m i ắ ẫ ớ
2008: Ra m t m u xe Corolla Altis hoàn toàn m i ắ ẫ ớ
Gi i thi u Innova m i ớ ệ ớ
Khai tr ươ ng X ng s n xu t Khung g m xe ấ ưở ả ầ
2009: Ra m t m u xe Fortuner m i ẫ ắ ớ
Ra m t m u xe Camry m i ắ ẫ ớ
Khai tr ng Trung tâm Toyota mi n Nam ươ ề
nhà máy Toyota đ ự ừ Nh t B n), đ u t ả ầ ư ậ ượ ố c th ng
Xét trong khu v c Châu Á (tr kê b ng sau: ở ả
Trung Qu cố
Tên
S n ph m
ả
ẩ
ầ B t đ u ắ ho tạ đ ngộ
Số l ngượ nhân viên
TMC liên quan đ nế v n ch ủ ố s h u ở ữ
4
07/1997
410
TMC 30% Ch đ o assy, ỉ ụ
ạ tr c cánh qu t ạ
ượ
Thiên Tân Kim Ph ng Auto Parts Co, Ltd (TJAC)
05/1998
350
kh p, tr c xe
TMC 90% V n t c liên t c ụ ậ ố ớ
ụ
Thiên Tân Fengjin Auto Parts Co, Ltd (TFAP)
07/1998
TMC 50% Đ ng c
800
ộ
ơ
FAW Tianjin Toyota Engine Co., Ltd. (TFTE)
12/1998
Gi
100
ả ạ
m o ph n ầ
ả
TMC 100%
Gi m o Thiên ạ Tân Toyota Công ty TNHH (TTFC)
10/2002
TMC 40%
Vios,
2,310
Corolla, Crown, Reiz
FAW Tianjin Toyota Motor Co., Ltd. (TFTM)
TMCI 10%
12/2004
TMC 50% Đ ng c
250
ộ
ơ
Toyota FAW ng Xuân) (Tr ườ Engine Co, Ltd (FTCE)
12/2004
160
TMC 90% Stamping ch tế cho xe
Toyota (Thiên Tân) qua đ i Công ty ờ TNHH (TFTD)
01/2005
50
ơ
ộ
Đ ng c , b ph n đ ng c ộ
ộ ậ
ơ
Toyota Guangqi Engine Co, Ltd (GTE)
TMCI 12.4%
Sichuan
FAW 12/2000
TMC 45% Coaster,
Land 1,800
5
TTC 5%
Prado,
Toyota Motor Co, Ltd (SFTM) *
Cruiser, Prius
05/2006
Camry Camry
1,400
TMC 30.5%
Guangzhou Toyota Motor Co, Ltd (GTMC)
Châu Á khác
Tên
S n ph m
N iơ
ả
ẩ
B tắ đ uầ ho tạ đ ngộ
TMC liên quan đ nế v n ch ủ ố s h u ở ữ
Số l nượ g nhân viên
Aftab Ô tô
06/1982 Không!
Land Cruiser
110
Banglades h
Đài Loan
2,486
01/1986
Kuozui Motors, Ltd.
TMC 51,7%
Camry, Corolla, Vios, Hiace, Wish, Zace, ơ Yaris, đ ng c , ộ d p các b ộ ậ ph nậ
12/1999 MC 89% Innova, Corolla
2.567
n ĐẤ
ộ
Toyota Kirloskar Motor Private Ltd (Tkm)
07/ 2002 TMC 64%
742
n ĐẤ
ộ
TICO 26%
Toyota Kirloskar Auto Parts
Tr c, tr c cánh ụ ụ ượ c đ qu t, ạ truy n đi ề
6
Private Ltd (TKAP)
Indonesia
05/1970
3,949
TMC 95% Dyna, Fortuner, Innova, Kijang, đ ng c ơ ộ
Toyota Motor Manufacturi ng Indonesia
Indonesia
01/1992
Avanza
5,045
TMC 61.75%
PT Astra Daihatsu Motor PT Astra Daihatsu Motor
Malaysia
02/1968
3,232
Toyota 100% UMW
D ch v h i ụ ộ ị Bhd Sdn. (ASSB) Bhd (ASSB)
Camry, Corolla, Hiace, Vios, đ ng c , Hilux, ơ ộ Innova, Fortuner
Malaysia
08/1994
TMC 51% Avanza
6,486
ả
Bhd
S n xu t ấ Perodua Sdn. Bhd
ty
Pakistan
03/1993
1,651
Corolla, Hilux Corolla, Hilux
TMC 12.5%
Công TNHH Indus Motor *
TTC 12.5%
Vi
t Nam
09/1992
TMC 95% Truy n,
578
ệ
ề
v n ậ t c liên t c ụ ố kh pớ
Toyota Autoparts Philippines Inc (TAP)
7
Vi
t Nam
02/1989
TMC 34% Camry, Corolla,
1,289
ệ
Innova
Toyota Motor Corp tệ TMP Vi Nam ()
Thái Lan
07/1989
1,219
ả
Siam Toyota S n xu t ấ Công ty TNHH
ụ TMC 96% Đ ng c , tr c ơ ộ cánh qu t, đúc ạ ng (kh i, ườ i ố đ ng đ u) ầ ứ
Thái Lan
05/1979
141
TMT 49% TMT 49%
Stamping parts Stamping ph nầ
Toyota Auto Body Thái Lan Công ty TNHH
Thái Lan
12/1964
6,172
TMC 86.4% TMC 86,4%
Camry, Corolla, Wish, Vios, Hilux VIGO, Yaris
Toyota Motor Thái Lan Công ty TNHH (TMT)
Thái Lan
05/1988
477
Fortuner, Hilux VIGO Fortuner, Hilux Vigo
TABJ 20.0% TABT 60.0%
tự Thái làm đ ng ộ vi c Công ệ ty TNHH (thu c da ộ tr ng)ắ
Vi
t Nam
08/1996
712
ệ
Toyota Motor Vi tệ Nam Công ty TNHH
TMC 70% Camry, Corolla, Vios, Hiace, Land Cruiser, Innova
8
Ngu nồ : www.toyotaland.com/toyota
B.HO T Đ NG Đ U T
Ạ Ộ
Ầ Ư
I.Chi n l c c a Toyota khi ch n th tr ng Vi t Nam ế ượ ủ ị ườ ọ ệ
t Nam? ế ầ ư
tai Vi t Nam là m t trong chi n l ệ ế
ộ ị ườ ừ
ể ủ c phát tri n c a năm 1995 toyota c ngoài n ầ ư
vào th tr
ẫ ậ
h p d n, thu n l ậ ợ ệ
ệ ế ượ ng giàu ti m năng, t ề t Nam. Gi ng nh bao ch đ u t ủ ầ ư ướ ố ư t Nam là tìm ki m th ị ng Vi ị ườ ế ệ i nhu n cao và s th nh i và an toàn nh m thu l ự ị ợ ằ trong ơ ụ ể ủ ộ ế ượ
ướ ủ
ầ ư ủ ệ
ủ ầ ư c phát tri n c a doanh ể ủ ệ ẵ c ngoài, tùy thu c m i quan h s n ố ộ ủ t Nam c a vào Vi ụ ng sau: 1.Toyota mong đ i gì khi ti n hành đ u t ợ t Ti n hành đ u t i Vi ầ ư ạ c ta là m t th tr Toyota. Nh n th y n ộ ấ ướ ậ b t đ u ti n hành đ u t vào Vi ệ ế ắ ầ khác, m c đích c a toyota khi đ u t ụ ầ ư ủ ng đ u t tr ầ ư ấ ườ v ng lâu dài c a doanh nghi p. Ngoài ra, đ ng c c th c a ch d u t ủ ượ t ng d án l i r t khác nhau tùy thu c vào chi n l ạ ấ ự ừ ộ ng n nghi p và m c tiêu c a nó th tr ụ ệ ở ị ườ c ch nhà. Có th th y, m c tiêu đ u t có c a nó v i n ể ấ ớ ướ ủ c xác đ nh thông qua 2 đ nh h toyota đ ị ị ượ ướ
ng Đ u t đ nh h ướ
ng th tr ở ầ
ệ ị ườ ế ị ườ
ố c coi là đ nh h u h t các n i trên th gi ặ ắ i, s n xu t ho c l p ơ ấ ế ớ ả ng n i đ a nh M , Trung Qu c, Canada, ố ư ỹ ộ ị t Nam là m t trong s nhi u n ề ướ c ộ ệ ị ệ
c Toyota ch n đ m nhà máy l p ráp linh ki n. Đây đ ng th tr ở ộ ụ ả
ủ ậ ấ ủ ẻ ồ ố ộ ệ
ỉ ấ ợ
ấ ị ườ ủ
ướ ệ ẩ ổ
ọ ủ ẳ th tr ở ị ườ ế ả ạ ớ
ệ t ư
9
- ầ ư ị Toyota có các nhà máy ráp các linh ki n ô tô cho các th tr Phi-líp-pin, Thái Lan, Pháp, Braxin…. Vi đ ượ ắ ọ ể ở ượ ẹ ng tiêu th s n ph m c a công ty m ng nh m m r ng th tr h ẩ ằ ị ườ ị ườ ướ i, tăng doang s bán hàng, thu nhi u l i nhu n h n. Toyota sang các n c s t ơ ề ợ ướ ở ạ ể t Nam đ c ngu n lao đ ng r , d i dào hay v n đ t c a Vi có th t n d ng đ ố ồ ượ ể ậ ụ i nhu n. Đây cũng là chi n ti ế t ki m chi phí s n xu t qu đó nâng cao t su t l ậ ả ệ ế c bành ch ng th tr l t qua hàng rào ng c a công ty xuyên qu c gia đ v ố ượ ể ượ ệ t nam và kéo dài tu i th c a các s n ph m c a doanh nghi p b o h c a Vi ủ ả ộ ủ ả b ng cách khai thác các s n ph m m i. Ch ng h n chi m lĩnh ng Vi ẩ ằ Nam là dòng xe Camry, Vios trong khi đó ta v n ch a có dòng Lexus do Toyota Vi ẫ t Nam s n xu t vì đây là dòng xe cao c p. ệ ả ấ ấ
Xe Camry Xe Lexus
Đ u t đ nh h
- ướ ầ ư ị Đây là hình th c đ u t ng chi phí n ứ ầ ư ở ướ ằ ấ
ệ ậ ụ c ngoài nh m gi m chi phí s n xu t thông ứ i nh m tăng s c c s t
ả ằ ệ
ng Vi ả qua vi c t n d ng lao đ ng và tài nguyên r c a n ẻ ủ ướ ở ạ ộ c nh tranh c a s n ph m, nâng cao t su t l ậ ẩ ạ c n nhi u lao đ ng và th tr ầ ỉ ấ ợ t nam đáp ng đ ệ ủ ả ộ i nhu n. Công nghi p ô tô là ngành c đi u này. ề ị ườ ượ ứ ề
ệ ị ườ
ớ ề ưở ng Vi ệ
ủ
c ti ữ ấ ướ
ẩ ậ ế ư ạ ệ
ủ
ồ ộ ố ư ự ế
ư ầ
ệ ị ươ ố t Nam s ệ ủ ệ
ầ ư i ích cho các nhà đ u t ạ t Nam, đ t n Vi ệ thì m t vi n c nh t ễ ả ộ ệ ể ệ ộ ự t Nam đang r t c n, nh hóa d u, thép, phân ph i… Trên ấ ầ ệ ẽ vào ngành công nghi p ôtô c a Vi ng di n lý thuy t, đ u t ệ ế i nhi u l ề ợ ầ ư ạ
t Nam không có nhi u l , vì đây là ngành công nghi p mà ư ờ ể ệ
ệ ữ ữ
ữ ể ằ ả ờ
ụ ư ứ ế ề
ệ ữ ư ả
ế ấ ả
10
2.T i sao toyota ch n th tr t Nam đ ti n hành đ u t ? ọ ể ế ầ ư ng cao v kinh c c a h n 85 tri u dân v i m c tăng tr ứ ấ ướ ủ ơ ể i sáng c a ngành công nghi p ôtô là có th . Phát tri n t ể ệ ươ ế c nh ng kho n ả t ki m đ ngành công nghi p này s cho phép đ t n ượ ệ ẽ đáng k dành cho nh p kh u, cũng nh phát huy đ ộ ố ế ngo i t c m t s th ượ m nh n i tr i hi n nay, nh chi phí c nh tranh c a ngu n nhân l c. Đ c bi ệ t, ổ ộ ặ ự ạ ạ s có nh ng tác đ ng tr c ti p mang tính tích c c lên m t s ngành công nghi p ệ ữ ẽ và d ch v mà Vi ụ ph không mang l Vi i th so sánh trong th i đi m hi n nay và cũng nh ề ợ ế Nh ng t nh ng năm v a qua. c nh ng năm 1995 khi các liên doanh đ u ầ tr ư ừ ừ ướ tiên ra đ i đã đ c h ng ngay nhi u u đãi nh m gi m thi u nh ng khó khăn ề ư ượ ưở ế trong khi m c tiêu th ch a nhi u và h u h t doanh nghi p khi đó đ u cam k t ầ ề đó là: n i đ a hóa lên 30-40% trong vòng 10 năm. Nh ng u đãi th c t tăng t l ỉ ệ ộ ị ự ế Nh ng lo i xe đã ch u thu tiêu th đ c bi t s không ph i ch u thu giá tr gia ế ị ị ị ạ ữ ệ ẽ ế ụ ặ ả c gi m c đ t áp d ng cho ô tô s n xu t trong n tăng và thu tiêu th đ t bi ướ ượ ụ ệ ụ ặ ễ c mi n, 95% so v i ô tô nh p kh u cùng lo i. Thu thu nh p doanh nghi p đ ệ ượ ạ ậ ế ẩ ậ ớ
ẩ ậ ệ ể ắ
ớ ế ậ ẩ ộ ố ơ ấ ế
xây d ng đ t o tài s n c đ nh c a các doanh ủ
ẩ
ặ ả ư ậ ế ớ
ế ở ị
ụ ướ ề ộ
gi m trong m t s năm đ u thành l p. Thu nh p kh u linh ki n đ l p ráp ô tô ầ ả ế trong n c th p h n nhi u so v i thu nh p kh u ô tô nguyên chi c. Ngoài ra, ề ướ ậ t b , máy móc, v t t các thi ự ậ ư ế ị ể ạ ả ố ị t, c mi n, gi m thu nh p kh u. Đ c bi nghi p s n xu t, l p ráp ô tô cũng đ ệ ễ ấ ắ ệ ả ế ả ượ sau ngày 1 tháng 1 năm 2004, khi đã th c hi n chính sách thu m i gi m u đãi ệ ự ầ t và áp d ng thu giá tr gia tăng khâu bán ra nên h u v thu tiêu th đ c bi ế ệ ụ ặ ề h t các lo i xe s n xu t trong n ế c đ u tăng giá bán b ng cách c ng thêm thu ằ ả ấ ạ ế giá tr gia tăng. M c tăng này trong kho ng 10% đ n h n 30%. ơ ứ ế ả ị
ắ ượ c nh ng l ữ ơ ầ i th này và tr thành hãng xe h i đ u ế ở
ệ ệ t Nam. Ngoài ra, đ FDI hi n di n trong ngành công nghi p ợ ể ệ
Toyota đã n m b t đ ắ tiên đ u t vào Vi ầ ư ô tô n ướ c nhà thì còn nh vào nh ng nhân t ờ ữ ố ệ quan tr ng sau: ọ
c đ u t Chi n l dài h n ạ ế ượ ầ ư
ồ ơ ị ườ ế
ứ ệ
ng trong t ng lai, và ch y u tránh đ ượ ế ậ ữ ộ ấ i m t đ t ng ôtô t ạ t Nam. cao nh Vi ư ệ t l p v trí v ng ữ ị ấ c nh ng chi phí r t
a) Không có gì nghi ng v ti m năng to l n c a th tr ủ ớ ờ ề ề c bao g m h n 85 tri u dân v i m c tăng tr ng kinh t ưở ớ ệ ẽ ủ ế ậ
ả
ượ
ấ
ợ ờ ậ ậ ủ ớ
ữ ừ
ể ự ệ ệ
ị ườ ữ
ậ
ế ị ư ộ i có kh năng mang l i l ạ ợ ả ẻ ủ ồ
i câu h i này. ỏ
ồ
ẻ ủ ồ ẻ ủ ự ả ấ
n ướ B c chân s m vào ngành công nghi p này s cho phép thi ớ ướ ch c trên th tr ị ườ ắ ươ đ t đ m t khi các rào c n đ i v i s thâm nh p ngành tăng cao. ố ớ ự ắ ỏ ộ ậ ch p nh n c m t nhà đ u t , cũng khó tìm đ Nh ng dù sao, trong th c t ộ ầ ư ấ ự ế ư i Vi trong s n xu t ôtô t t Nam kéo dài hàng ch c năm nh m m c đích vi c l ệ ỗ ụ ằ ụ ệ ạ ả ạ ừ i t i nhu n mang l ng đ l n. Do v y mà l ch đ i th i kh c quy mô th tr ờ ợ ị ườ ắ ng n i đ a trong nh ng năm v a qua và k c th i đi m hi n nay ch c th tr ắ ệ ể ả ờ ộ ị ị ườ i thích s hi n di n c a FDI. ch n ph i là nguyên nhân quy t đ nh trong vi c gi ả ệ ủ ả ắ i sao cái th tr ộ ị Ti p t c thêm m t ch “nh ng” n a, đó là t ng n i đ a ạ ữ ế ụ . H n là, hai lý do i nhu n cho nhà đ u t nh bé này l ầ ư ẳ ỏ ạ cu i cùng - chi phí r c a ngu n nhân l c cùng chính sách b o h - s đ s c ẽ ủ ứ ố ộ ả ự tr l ả ờ Chi phí r c a ngu n nhân l c ự b) Chi phí r c a ngu n nhân l c cho phép gi ệ ủ
ỏ
ệ ườ ả ể ậ ả
ộ Tuy nhiên, lý do đ n t ạ ồ
ả ấ ạ ỏ
ng n i đ a l ộ ủ i thích d u hi u n i tr i c a ổ ệ i khâu l p t Nam: t p trung m nh t ắ FDI trong ngành công nghi p ôtô c a Vi ạ ạ ậ ráp. Vi c s n xu t t ớ i công đo n này th ng l n ng xuyên đòi h i m t s l ộ ố ượ ạ ấ ạ ệ ả lao đ ng, do v y, đi u này s cho phép gi m đáng k chi phí s n xu t. ấ ề ự ẳ ư ả ẽ ẫ chi phí c nh tranh c a ngu n nhân l c h n là v n ế ừ i sao ự ủ i chính xác cho câu h i cùng b n ch t nh trên: t ả ờ i là m c tiêu chính c a FDI? Chúng ta đành ph i nh vào s ờ ụ ộ ị ạ ủ
11
i cu i cùng. ch a đ đ có câu tr l ư ủ ể th tr ị ườ tr giúp c a chính sách b o h đ có câu tr l ợ ộ ể ả ờ ủ ả ố
c)
ộ
Chính sách b o hả ể ộ ữ ấ ủ ả
t Nam là hàng rào h i quan ch ng l ệ i Vi ạ ộ ố ệ ệ ả ạ
M t trong nh ng bi u hi n rõ nét nh t c a chính sách b o h áp d ng trong ụ ngành công nghi p ôtô t ậ i ôtô nh p kh u. ẩ
ụ ướ ọ ị
c tháng 1/1999, ôtô nh p kh u b đánh thu ậ ụ ặ ẩ ậ ờ
Ví d sau s minh h a: tr ẽ ế ậ ế ế ế ị ấ ế ị ị
ế ẩ 155% (55% là thu nh p kh u, 100% là thu tiêu th đ c bi t); sau th i gian ệ này thì b c m nh p; năm 2004 thì ch u thu đ n 180% (ch a k thu giá tr gia ư ể tăng).
i Vi ng ôtô t ậ ạ ả ệ
ấ ấ ế ị ạ ệ ữ
c đ y lên cao đ t ng “tuy t v i” nh v y, giá này s đ ườ ư ậ ẽ ượ ở ệ ờ ấ ế ầ ẩ t Nam r t y u. Giá bán xe t nhiên, ể ố i
ấ ẩ ữ
ả ế
ệ ườ ể ủ
ộ S là thú v khi chúng ta th tìm hi u nh ng ý nghĩa n gi u phía sau m t ị VietnamNet liên quan đ n quy mô th ố t Nam và công su t s n xu t c a 11 liên doanh đ c ng c ấ ủ c a FDI. ể ử i trên Báo đi n t ệ ử ấ ả ự ầ ư ủ ề ộ
ng ôtô t H u qu là, c nh tranh trên th tr ị ườ l p ráp r t ít b quy t đ nh b i m i quan h gi a cung và c u. Và t ố ị ắ trong m t môi tr ộ i nhu n. đa hóa l ậ ợ ị ẽ đánh giá đã đ c đăng t ượ ng ôtô t tr i Vi ạ cho k t lu n c a chúng ta v đ ng l c đ u t ậ ủ ế Theo đó thì: “… s l ệ ố ượ ẽ ạ
ấ ủ ế ắ
ế ế
N u làm m t phép tính so sánh s h c đ n thu n gi a nh ng s li u đ ố ọ ơ ố ệ ữ ế
ớ ố ượ ượ
ữ c tiêu th hàng năm s ụ ầ ư ạ ộ ế ộ ỏ
i ch p nh n s lãng phí v n đ u t c ượ ẽ ho t đ ng trong ầ ư ủ c a ủ ệ ệ ạ
ọ
ượ này ngay t Nói cách khác, t i Vi t Nam vào năm 2005 s là 200.000 chi c và 400.000 chi c cho năm 2010, nh ng công su t c a các nhà máy l p ráp ư ô tô đã là 148.200 chi c/năm…”. ầ ộ ng ôtô l p ráp đã đ trình bày trong đánh giá v i s l ắ i sao các nhà đ u t d n đ n m t câu h i quan tr ng nh sau: t ạ ư ọ ẫ ngành công nghi p ôtô c a Vi t Nam l ậ ự ấ h khi mà công su t c a các nhà máy không đ ấ ủ ạ ự ban đ u không xây d ng c khai thác t ừ
ữ ự
ấ ớ H n là, có th s có ng ẳ ể ẽ nh ng nhà máy v i công su t nh h n đ tránh s lãng phí v v n đ u t ? ầ ư ạ i sao các nhà đ u t ầ ư ể ằ
ệ ấ ủ ỏ ơ i cho r ng, nguyên nhân d n đ n tình tr ng d ắ
i Vi ạ ệ ậ ố i đa? ố ầ ề ố ư ế ầ phía các nhà đ u t Nam. H u qu , các nhà ả
ệ ượ ng ôtô t ị ườ ứ ẫ ườ th a công su t c a các nhà máy l p ráp ôtô hi n nay là đ n t ừ ế ừ trong vi c đánh giá sai quy mô th tr t ư máy đã đ ự
c xây d ng v i quy mô quá m c. ủ ẽ
Tuy nhiên, cách gi ế ụ ệ
ẩ ậ ố
i. Đ i v i các t p đoàn này, l ế ớ ủ ỗ
ả ng, có th nói, là g n nh không th x y ra. ậ ầ ệ
Và do v y, lý do đ a ra kh dĩ duy nh t là chi n l ư ế ượ ấ
ề ệ
ớ i thích này s là ch quan và hoàn toàn không mang tính ả ả t Nam là 11 “s n i Vi ạ ả ầ nh ng t p đoàn đa qu c gia đ ng hàng đ u ứ ố ữ ừ i m c ph i trong ố ớ ắ ể ả ể dài h n đ i c đ u t ố ầ ư ạ ườ t Nam. Chính sách b o h , trong tr ng ộ ả c m t s tr công cao, cho dù ộ ự ả ượ ậ
thuy t ph c vì m t lý do r t đ n gi n: 11 liên doanh ôtô t ấ ơ ộ ph m” có ngu n g c hình thành t ồ trong lĩnh v c ôtô c a th gi ự vi c đánh giá quy mô th tr ị ườ ả ậ ư ng ti m năng nh Vi v i m t th tr ư ớ ị ườ ộ v n nh n đ h p này, đã cho phép v n đ u t ầ ư ẫ ố ợ c khai thác toàn b . v n ch a đ ộ ẫ ư ượ
12
3.Hình th c đ u t c a Toyota ứ ầ ư ủ
t Nam (TMV) là liên doanh gi a 3 đ i tác l n: ệ ữ ố ớ
Công ty ô tô Toyota Vi - T p đoàn ô tô Toyota Nh t B n (70%)
t Nam (20%) ệ ộ ệ ậ ả ự ậ ổ
- T ng công ty Máy Đ ng l c và Máy nông nghi p Vi - Công ty TNHH KUO Singapore (10%)
ổ ầ ư ố t Nam góp v n ệ
vào Vi ậ
ệ Toyota Vi ệ c, đã lên k ho ch s n xu t tr ả ạ i công ty m . L ẹ ượ ụ
t Nam ch u trách ị c hàng ấ ướ ng ph tùng, ụ t Nam theo k ho ch, DN ch gia công l p ráp và c nh p v Vi ạ ạ ệ ắ ỉ
c. T ng v n đ u t t Nam là 89,6 tri u USD. Bên Vi ố ệ ệ ng, bên Nh t góp ti n, công ngh . đ t, nhà x ề ấ ưở nhi m s n xu t l p ráp xe trong n ế ấ ắ ả ệ ướ năm đ đ t linh ki n t nhà cung c p ph tùng t ấ ệ ừ ể ặ máy móc s đ ậ ẽ ượ s d ng n i đ a hóa m t s linh ki n chi ti ộ ị ử ụ ế t đ n gi n trong n ả ế ơ ề ộ ố ướ ệ
ợ ứ ầ ư ớ
khác v i các hình th c đ u t s ki m soát và h c đ c nh n đ u t ầ ư ẽ ể ướ ậ
13
L i th c a hình th c liên doanh này là ứ ế ủ thông qua hình th c này, n công ngh hi n đ i, phong cách và kinh nghi m qu n lý kinh t khác, ự ế c tr c ti p tiên ti n c a các ế ủ ọ ượ ế ệ ệ ứ ạ ệ ả
c chia s l c ngoài. Đ ng th i h còn đ ẻ ợ ầ ư ướ ủ
ặ
ng là đ c h ờ ọ ố ệ ế ượ ưở ượ góp v n. M t khác, các nhà đ u t ơ ượ ả ả
ơ
ng và các nhà ho ch đ nh chính sách c a n i nhu n v i các ch ớ ậ c ngoài cũng n ầ ư ướ ẻ ữ có trách nhi m cao h n v i h b ng cách chia s nh ng c đ m b o kh năng thành công i th đ nêu không có bên vi ệ t ạ ề Ngoài ra, thông qua liên doanh h có nhi u ọ ủ ướ c ị ườ ạ ị
. n nhà đ u t ồ c ngoài theo t l đ u t n ỉ ệ ầ ư ướ mu n bên nh n đ u t ớ ọ ằ ầ ư ậ ố , r i ro trong đ u t ầ ư l ợ ả ủ cao h n do môi tr ng kinh doanh, pháp lý hoàn toàn xa l ườ nam thì s g p r t nhi u khó khăn. ẽ ặ ấ ề thu n l i trong ti p c n th tr ế ậ ậ ợ nh n đ u t ậ ầ ư
i th c a doanh nghi p và n ợ ệ ướ ế c ti p nh n đ u t ậ ầ ư ể ế đ ti n
ứ
V doanh nghi p ệ : Toyota s h u l ệ i th đ c quy n riêng v công ngh và
ng Vi 4.Nh ng l ế ủ ữ hành FDI theo hình th c liên doanh ở ữ ợ ị ườ ế ộ t Nam thu n l ệ ề ậ ợ ề ễ ơ i, d dàng h n.
ề nhãn hi u giúp h thâm nh p th tr ậ ọ ệ i th n i b hóa. Ngoài ra còn có l ế ộ ộ ợ
V n ề ướ c ti p nh n đ u t : ậ ầ ư ế
K t năm 1986, khi chính sách Đ i m i b t đ u đ ể ừ ớ ắ ầ ượ ổ ớ
ữ c áp d ng, v i nh ng ừ ượ ả ớ ề ầ ư ướ
n c ngoài đánh giá cao v tính n đ nh và ụ c c i thi n c a Chính ệ ủ ổ ệ ượ c ngoài không ng ng đ ầ ư ướ
ng đ u t ệ n c các nhà đ u t ứ ườ ệ ế
ẫ
ứ ế ớ
ị ầ ư i và s c thu hút này v n không gi m mà ngày càng tăng. ả i trong đó có c Toyota đã nh n th y đi u này ề ế ố c u mình. Vi
ng h p d n các nhà đ u t i đ tr thành m t môi tr n chính sách m i v đ u t ph , Vi t Nam đ ủ ề đ an toàn. Vi t Nam hi n x p th 10 trong danh sách các môi tr ộ h p d n nh t th gi ấ ẫ ấ ế ớ Các TNCs hàng đ u trên th gi ầ và th c hi n chi n l c đ u t ế ượ ầ ư ả ệ ự thu n l ộ ậ ợ ể ở ậ ả ấ t nam có đ y đ nh ng y u t ầ ủ ữ ệ c ngoài. ầ ư ướ ẫ ườ ấ
: t Nam ệ ủ ứ ấ
ả ưở Th nh t là khung chính sách FDI c a Vi Các quy đ nh c a lu t pháp và chính sách liên quan có nh h ậ
ả ừ ủ ủ ế ng tr c ti p ự ế ở ử ả
ạ ộ ạ
ế ạ ả ầ ộ
ậ ạ ế ỷ ừ
ề ơ ả ầ ậ
ổ ẩ ủ
ướ
ậ ầ ư ướ ạ
14
ị đ n kh i l ng và k t qu ho t đ ng c a FDI. T sau c i cách m c a năm ố ượ ế ề ư t Nam đã thi hành các đ o lu t, chính sách thông thoáng, có nhi u u 1986 Vi ậ ệ i đãi, ít có các rào c n h n ch FDI đúng v i tinh th n h i nh p và t o thu n l ậ ợ ớ ướ cho các d án FDI trong quá trình ho t đ ng. Trong g n ¼ th k v a qua n c ạ ộ ự . Tuy v y v c b n chính sách thu ta đã nhi u l n s a đ i, b sung Lu t đ u t ậ ầ ư ề ầ ử ổ hút FDI đang th c hi n v n ti p t c t ậ ầ ư ướ c t ế ụ ư ưở ệ ự ngoài năm 1987, trong khi đ t n trong n ớ doanh nghi p năm 2005 là m t b ng chính sách c a Lu t đ u t c đã có nh ng b ữ ế c ta thông qua Lu t đ u t ố ộ ướ c ti n l n v chính sách thu hút FDI. Có th n ệ c ti n dài, doanh nghi p và Lu t ậ ể c đã l n m nh. Vi c Qu c h i n ệ ấ ướ ệ ộ ướ ế ớ ề
ả ầ ư ắ và Toyota đã n m
c ta đã “tr i th m đ ” cho các nhà đ u t ỏ ng Vi ệ
ươ ậ ạ
t Nam n n kinh t ề ớ ề ậ nói chính ph n ả ủ ướ t Nam. l y c h i này đ thâm nh p th tr ị ườ ể ấ ơ ộ Chính sách th ng m i: Trong 20 năm qua Vi ệ ưở
ề ự
th gi ể i t o n n t ng đ ề ả
ế
ế ng v i t c đ nhanh và ngày càng h i nh p v i n n kinh t ng m i c a Vi ạ ủ ươ ề ơ ề ữ ở ố ả ươ ủ
i WTO chính sách th ớ ệ
ng m i th ổ ứ ạ ọ t Nam đóng m t vai trò quan tr ng ộ ậ t Nam cam k t gi m m c thu nh p ả ệ ế
ứ i. Trong đó m c ế ế
ứ 17,4% xu ng còn 13,4 % trong 5 đ n 7 năm t ớ ứ ả ố
ế ố ệ ả ố
Vi ậ 23,4% xu ng còn 20,9%, m c thu nh p ừ 16,8% xu ng còn 12,6%. Toyota mu n xây ẩ ẽ t Nam nên vi c gi m thu nh p kh u s ả ệ ế ệ ậ
t Nam thì các hàng rào phi ả ị ươ ệ
c lo i b nh quota h n ng ch, gi y phép. Chính sách ạ ớ ướ ẽ ầ ượ
t Nam là phù h p v i c ch kinh t ả ng c a chính sách th ạ ỏ ư ợ ng m i c a Vi ạ ủ ạ ớ ơ ế ấ th tr ế ị ườ ế ng và cam k t ệ
Chính sách ti n t
t Nam Vi ệ ế ế ớ i. th gi đã tăng tr ộ ớ ố ộ t Nam cũng có nhi u s thay đ i Do đó chính sách phát tri n th ổ ệ ể nh m h i nh p ngày càng sâu h n vào n n kinh t ậ ộ ế ế ớ ạ ằ ng lai. Trong b i c nh toàn c u Vi t Nam phát tri n b n v ng trong t kinh t ầ ể ươ ệ hóa và Vi ế t Nam chính th c tr thành thành viên c a T ch c th ứ ệ ng m i c a Vi gi ạ ủ ươ c phát tri n lâu dài. Vi trong chi n l ể ế ượ kh u bình quân t ẩ ừ ố thu nh p kh u nông s n gi m t ế ả ẩ ậ kh u hàng công nghi p gi m t ừ ẩ d ng nhà máy l p ráp linh ki n ệ ở ắ ự giúp gi m b t chi phí s n xu t. ấ Theo đ nh h ủ thu quan s d n đ ế th ng m i c a Vi ươ ạ ủ . qu c t ố ế
ề ệ ự ả
t Nam là n đ nh giá tr đ ng ti n c a Vi t Nam - do hóa c ch qu n lí ngo i h i. ị ơ ế ổ ệ
t Nam đ ng, ki m soát l m phát và thúc đ y phát tri n kinh t ạ ố M c tiêu chính ụ ề ủ ế ệ ộ Các xã h i.
ẩ ng có t l ệ ủ ầ ư ề ị ồ ể l m phát th p. ỉ ệ ạ ị ườ
ấ ậ
: t c a Vi c a chính sách ti n t ề ệ ủ ủ Vi ạ ể ồ đ u mu n đ u t ch đ u t ầ ư ố ớ ệ ậ
ế ể ừ ớ
ớ ứ ứ
ế ứ ượ , s n xu t. ầ ư ả ế ớ ạ ộ ụ
đ u tìm cách đ u t ể ấ ướ ầ ư ở ầ ư ề ế
ổ ồ
vào các th tr ậ Chính sách thu : ế V i vi c Qu c h i khóa XII thông qua hai lu t là Lu t ố ộ ệ Thu thu nh p doanh nghi p (TNDN) và Lu t Thu giá tr gia tăng (GTGT) s a ử ị ậ ế ngày 1-1-2009, thu TNDN s chính th c áp d ng m c m i là 25%, đ i, k t ụ ứ ẽ ổ c Qu c h i thông qua chi u gi m 3% so v i m c cũ. M c thu m i này đã đ ề ố ộ ả ấ Có th th y n 2-6, vì m c đích khuy n khích ho t đ ng đ u t c ta ế luôn chú tr ng đ n vi c thu hút FDI. Các nhà đ u t ệ ọ c có các lo i thu th p. nh ng n ế ấ ạ ướ ữ ầ ữ ng kinh t . Đi u này có l t Nam theo đu i chính sách đ ng ti n ề ệ i cho vi c thu hút FDI và ề ế ệ ợ
Trong nh ng năm g n đây Vi y u nh m ph c v tăng tr ưở ụ ụ xu t kh u hàng hóa. ế ấ ằ ẩ
Chính sách c a Vi ủ ệ ệ t Nam trong 20 năm đ i liên quan đ n vi c ổ ế
ơ ấ ế
15
chuy n d ch c c u các ngành kinh t nghi p gi m, tăng t tr ng ngành công nghi p-xây d ng và d ch v . Nhi u khu và các vùng lãnh th . T tr ng ngành nông ổ ỉ ọ ụ ị ỉ ọ ị ả ự ệ ề ể ệ
c xây d ng t o đi u ki n cho ạ ấ ệ ế m đ ế ở ượ
ấ ự ệ ệ ề ệ ử ễ vi n
ượ ư
t Nam luôn chú tr ng nâng cao c u tiên hàng đ u. ầ Chính sách giáo d c đào t o: Vi ụ ạ
ế ệ ẻ ư ả ạ
ng hay g i sinh viên u tú đi du h c n ặ
ọ ướ ẽ ọ ộ
ử ư ứ ữ ể ệ ớ ỏ
công nghi p, khu ch xu t, khu kinh t s n xu t, phân ph i hàng hóa. Nh ng ngành công nghi p ô tô, đi n t ữ ố ả thông,… đ ệ ọ ng giáo d c đào t o các th h tr nh c i cách giáo d c, phòng ch ng ố ch t l ụ ụ ấ ượ c ngoài đ c bi tiêu c c trong h c đ ệ t ư ọ ườ ự u tiên nh ng sinh viên h c kĩ s , công ngh thông tin. Đây s là đ i ngũ lao ệ ữ ư đ ng m i năng đ ng, giàu tri th c, gi ự i ngo i ng có th làm vi c cho các d án ạ ộ ộ FDI.
Vi cệ n
trong khung kh ự ướ c ta ti p t c th c hi n các cam k t qu c t ệ
ố ế ướ ố ế ỡ ỏ ầ
ế ở ữ
ố
t
i Vi t Nam và các s n ph m nh p kh u h p pháp vào Vi ụ ạ ệ ậ
ắ
ả ừ ố ạ ừ ượ ữ ệ
ứ
ỏ ự ấ ậ ạ
i cho các nhà đ u t ổ ng d b d n hàng rào quan ngày 1/1/2009 “các ộ ị ừ ấ c phép cung c p c s n xu t ấ ượ ả t Nam, ngo i tr : xi ạ ừ u và ượ t Nam gia ầ ư ậ ợ i ệ t ườ ớ ệ
ế ụ WTO, AFTA, FTA ASEAN- Trung Qu c theo h ng n i đ a t thu và hài hòa hóa h i quan, m c a th tr ị ườ ả c ngoài trong lĩnh v c phân ph i đ n công ty có v n đ u t ố ượ ự ầ ư ướ t c các s n ph m đ d ch v đ i lý hoa h ng, bán buôn, bán l ẩ ả ẻ ấ ả ồ ị t ẩ ệ ợ ẩ ạ t b nghe nhìn, r măng và clinke, l p (tr l p máy bay), gi y, s t thép, thi ế ị ấ ố c bãi b sau ba năm k t phân bón”; nh ng ngo i tr này đ khi Vi ể ừ 1/1/2010, t o ra l c h p d n h n đ i v i các nhà đ u t nh p WTO t c là t ậ ẫ ố ớ ơ ạ ừ . Các qui đ nh kí k t khi gia nh p các t ng t o thu n l ch c này th qu c t ế ổ ứ ị ố ế cho FDI vì nó b o v quy n l i không phân bi ng t , h ầ ư ướ ề ợ ả theo qu c t ch. các ch đ u t ủ ầ ư ố ị
ạ ả ẩ
ệ ủ ụ ấ
t Nam trong nh ng năm qua đã đ y m nh c i cách hành ơ ế ả ợ ạ ề ả ơ ự
Nhìn chung Vi ữ chính, bãi b các th t c, gi p phép không h p lí. Hành lang pháp lí, c ch ỏ chính sách c a ta cũng thông thoáng, minh b ch h n. Đi u này đ m b o cho s ủ an toàn c a v n đ u t ủ ố . ầ ư
Th hai là các y u t c a môi tr ng kinh t ế ố ủ ứ ườ . ế
ề ị ườ Toyota tìm đ n ta v i đ ng c tìm ki m th tr ớ ộ
ng. Theo m t báo cáo v ộ ộ c m i n i- BRIC ( Brazin, Nga, n Đ , Ấ
ng đ u t ấ ị ườ ế ớ ổ ẫ ế ệ
ườ
ườ
16
ơ ế FDI toàn c u thì trong nhóm các n ướ ầ ộ t Nam và m t h p d n nh t, sau đó đ n Vi Trung Qu c ) là th tr ầ ư ấ ố c khác. Đánh giá đó d a trên tri n v ng trung h n và dài h n v dung vài n ạ ề ự ướ ạ ể ọ ng đ u t ng và môi tr ỷ l ng th tr . N c ta đã có t ng GDP g n 100 t ầ ị ườ ượ ổ ầ ư ướ c có thu t qua m c thu nh p bình quân đ u ng USD, đã v ướ ậ ứ ượ ườ ủ ầ ng hàng đ u ng n i đ a đ nh p th p, v i th tr ầ ứ ị ườ ớ ậ ấ ạ ộ ị ượ ế i- t ng i, là n n kinh t có đ m l n trong giao d ch th th gi ế ớ ổ ộ ở ớ ươ ế ề ế ớ ầ đang d n ng b ng 1,5 l n GDP, có môi tr kim ng ch ngo i th ầ ằ ươ ạ ạ ể ế ướ c c c i thi n b ng nh ng n l c c a Chính ph v hoàn thi n th ch tr đ ủ ề ổ ự ủ ằ ượ ả i c a nhóm n c x p h ng có m c tăng tr ưở ng m i th gi ạ ị ng đ u t ầ ư ệ ữ ệ
ấ ị c cho chính quy n đ a
ng theo h ướ ủ ụ
ệ ượ
ả ể ệ ầ ợ
ế ố
ử ỏ ế ề ướ
i nh WB, IMF, ADB và các n ư
ư ệ ử ụ ả ả
ướ ệ ớ ả ả
ưở ệ
ng c a mình. Nh ng tiêu chí và con s đó là c s h p lí ượ ưở c t c đ tăng tr c kho n ODA l n đó. Trong kh ng ho ng nhi u n ng 0% hay th m chí tăng tr ậ ưở ủ ng âm thì Vi ố
ữ t Nam. vào Vi và sau khi gia nh p WTO, phân c p qu n lý nhà n ề ậ ả ng phi t p trung hóa, c i cách th t c hành chính. Đ tín nhi m ệ ph ộ ướ ả ậ ươ ả ố c l n đ u ph i đ i t Nam cũng đ c th hi n rõ nh t là m c dù các n c a Vi ề ướ ớ ặ ấ ủ phó v i kh ng ho ng toàn c u nh ng kho n vi n tr phát tri n- ODA cho Vi ệ t ả ủ ư ớ ể ệ USD, con s khá c các nhà tài tr cam k t vào cu i năm 2009 là 8 t Nam đ ỷ ố ợ ượ ế ch c tài chính th c đang phát tri n. Th h i n u các t h p d n v i nhi u n ổ ứ ớ ẫ ấ ể c không đánh giá cao th và l c c a Vi t gi ệ ự ủ ế ớ c ta Nam, cũng nh vi c s d ng có hi u qu ODA và kh năng tr n c a n ả ợ ủ ướ ả c ph i thì làm sao có đ ề ướ t Nam v n duy trì ch u m c tăng tr ẫ ứ ị đ ủ ơ ở ợ ượ ố ộ đáng tín c y đ Toyota đ u t ầ ư ể ệ ậ
ễ ở ủ n ạ ở ướ ở
ậ ể
ệ i cho vi c thành l p m ng l ộ ề ự K t ể ừ ẻ ơ ậ ệ
ự
ẻ trong đó có Toyota chú ý nhi u khi quy t đ nh đ u t ề
ệ c các ch đ u t ủ ầ ư t Nam. c ta tr khi m c a ngành vi n thông, chi phí thông tin liên l c nên r h n nhi u, chi phí v n chuy n cũng không cao, tham gia các hi p đ nh ị i các h i nh p khu v c nh ASEAN t o thu n l ậ ạ ướ ậ ợ ạ ư ọ quan tr ng doanh nghi p toàn khu v c. Chi phí lao đ ng r cũng là m t y u t ộ ế ố ộ đ vào ượ ầ ư ế ị Vi ệ
ộ ệ ố
ng b , h th ng cung c p năng l ư ả c c i thi n, nâng c p, m r ng nhi u mang l ượ ả ở ộ ấ ề ượ ạ ạ ng, m ng ả i hi u qu ệ ấ
l t C s h t ng nh c ng, đ ườ ơ ở ạ ầ i vi n thông đã đ ệ ễ . t cho đ u t ầ ư ướ ố
Th ba các y u t t o thu n l i trong kinh doanh ế ố ạ ậ ợ ứ
ấ
s làm n n lòng các ch đ u t ở ướ c cho th y tham nhũng c c ngoài. Tham nhũng khi n cho ậ nhi u n ề ướ ả ở n ủ ầ ư ướ Các nghiên c u c a các tác gi ứ ủ ả
và chi phí kinh doanh tăng lên và các nhà đ u t ầ ư
ể ế
ắ ấ
ứ tr nên không ch c ch n. ắ Ở ệ ộ ướ ế ố
c k t qu kh quan. Ông Rakesh Nangia, Giám đ c đi u ph i ch ượ ế ề ả ố
t Nam cho bi ế ớ ự ệ ế
i (WB) t ề ấ ớ
17
nh n đ u t chi phí đ u t đoán đ ượ c h i đ u t ơ ộ ầ ư ở nóng. Trong nhi u năm n ề thu đ ả trình và d án c a Ngân hàng Th gi ủ vi c cùng v i Chính ph Vi ủ ệ nh ng vi c mà Chính ph Vi n ế ầ ư ẽ ể ự không th d ầ ư c chi phí có th tăng lên đ n m c nào. Tham nhũng cũng làm cho các t Nam tham nhũng luôn là v n đ ề Vi c ta đã phát đ ng cu c chi n ch ng tham nhũng và ộ ươ ng ố t ông đã làm ấ t Nam v v n đ ch ng tham nhũng, và nh n th y ậ i quy t v n đ tham ề i Vi ạ ề ố t Nam đang ti n hành đ gi ế ủ ệ ể ả ế ấ ệ ữ ệ
ố ạ ấ
ự ủ ệ ủ
ố
ộ ạ ủ ấ ệ
t Nam đã nh n th c đ ậ
c khác, chính ph không ấ t Nam, chúng tôi đã th y i quy t v n đ tham ế ấ ả ề ọ c t m quan tr ng t ph i đ y nhanh vi c ch ng tham nhũng, và r ng v PMU 18 ụ
ứ ượ ầ ằ ữ ổ
ả ị
ử ụ ủ ổ
t Nam. nhũng là r t tích c c. Ông Nangia nói: “S c m nh và ý chí ch ng tham nhũng ứ ng. nhi u n c a Chính ph Vi t Nam là r t n t ấ ấ ượ Ở ề ướ ủ có ý chí ch ng tham nhũng m nh m nh v y. T i Vi ệ ẽ ư ậ ạ ạ m t chính ph r t m nh m và kiên quy t trong vi c gi ế ẽ nhũng”. Ông cho r ng Chính ph Vi ằ ủ ệ và s c n thi ệ ả ẩ ế ự ầ ố t c a vi c ch ng tham nhũng. Nh ng thay đ i trong càng cho th y tính c p thi ế ủ ấ ệ ấ ố t Nam, nh c i cách v hành chính công, qu n lý ngành d ch v dân s c a Vi ư ả ề ệ ự ủ ụ ộ tài chính công, và tính minh b ch c a vi c phân b và s d ng ngân sách là m t ệ ạ trong nh ng n l c nh m ch ng tham nhũng c a Chính ph Vi ố ủ ệ ỗ ự ủ ữ ằ
Vi châu Phi, đ c Ngân hàng Th gi ớ ệ ượ ộ ố ướ ở
ủ ụ t Nam cùng v i m t s n ể
ữ ữ ấ ề ơ ả ề ể ả
ề
Vi ng đ u t ị ườ ấ ố
ệ ự ự ự
ạ ủ
ạ ả ệ
ơ ấ ổ
ả ấ ơ ế ể
ữ ạ
Vi ế ớ ủ ớ ấ
ệ ầ ấ ả
ộ
FDI là m t ho t đ ng lâu dài, vì v y khi đ u t ế ớ i c ộ (WB) coi là nh ng đi n hình v thành công trong c i cách th t c pháp lý - m t ả trong nh ng năm trong nh ng v n đ c b n đ c i thi n môi tr ng đ u t ầ ư ữ ệ ườ ng c a WB, ông Martin qua. Bình lu n v báo cáo này, chuyên gia kinh t tr ủ ậ ế ưở t nh s n đ nh v vĩ t Nam đang r t t Rama cho r ng môi tr ề ờ ự ổ ầ ư ở ệ ằ ề ơ mô, nh ng thành công trong c i cách lu t pháp, quá trình c i thi n nhanh v c ả ả ệ ậ ữ c đ t phá trong s h t ng. Vi c th c hi n c ch "m t c a" th c s là m t b ộ ướ ộ ộ ử ệ ơ ế ở ạ ầ c i cách hành chính c a Vi t Nam, t o ra tính minh b ch trong các th t c hành ủ ụ ạ ệ ả chính. C ch này cùng v i quá trình hi n đ i hóa ngành h i quan, vi c tăng ớ ế ệ ướ c ng đ u th u trong các d án công trình thay vì c ch phân b , xin-cho tr c ự ầ ườ đây, là nh ng c i cách r t tích c c làm gi m đáng k chi phí cho doanh nghi p, ệ ự ả ng kinh doanh. tăng tính c nh tranh c a môi tr ườ i góp t Nam cùng v i Trung Qu c là hai qu c gia duy nh t trên th gi ố ố ầ m t ph n v n c a mình vào ho t đ ng FDI là tài s n đ t, giúp cho các nhà đ u ộ ạ ộ ố ủ không ph i m t phí thuê đ t nhà x t ng, nhà máy. Đây cũng là m t chính sách ả ấ ư ấ u đãi, khuy n khích đ u t c a n ầ ư ủ ướ ế ư ộ ủ
n ầ ư ở ố ườ ệ ở ạ ộ ẽ ấ ị ờ
ế ả ọ
ả ả ộ ủ ướ ầ ư ậ
c cu c s ng c a h hay không. N c ta đã có nhi u tr , các ộ ố ề
ụ ề
ậ
ộ i và văn hóa hai n ườ ướ ệ ọ
18
ưở c ta. ng ch đâu thông th ậ đó, có khi c ngoài s ph i có th i gian nh t đ nh s ng và làm vi c đ u t ầ ư ướ h còn ph i mang theo c gia đình. Đi u này khi n h ph i cân nh c đ n các ắ ế ề ả ọ c nh n đ u t d ch v ti n ích xã h i c a n ứ xem chúng có đ m b o đáp ng ả ả ụ ệ ị ng h c qu c t đ ủ ọ ượ ọ ườ ướ ố ế i trí cũng phong phú h n, nhi u khu đô th nhà d ch v vui ch i gi ệ m i hi n ơ ở ớ ị ơ ả ị ườ đ i… đó là đ ng l c thu hút FDI. Toyota là m t công ty Nh t. Nhi u ng i ề ự ộ ạ Nh t nói r ng h thích Vi ể c có đi m t Nam vì con ng ậ ằ ng đ ng. t ồ ươ
ườ
ể ậ môi tr ế ộ ề
. Vi ế t Nam là m t th tr Ngoài ra không th không k đ n các nhân t nh n đ nh Vi ị ị ườ ộ
ẻ ố ế. Các ườ ườ ệ ệ ặ ậ ộ ớ ị
ệ ớ ề ế ề
t Nam là m t trong s các qu c gia có ngu n nhân l c tr và đ ượ ự ộ ố
ẻ ờ
ố ả đây là 92%. Ng ng đ u ầ i cùng t là nh ng ữ ạ c đào t o ỉ ệ c này ra đ i sau năm 1975, t l ố ủ ướ i lao đ ng Vi t Nam thông minh, khéo léo và ệ ộ ữ ở ườ
ng qu c t ố ể ế t Nam đã có nhi u ti n b v môi tr chuyên gia kinh t ề ệ ng đ y ti m năng v i s dân 85 tri u ng t ề ớ ố ầ ư t ng l p tr , năng đ ng, và ch u khó c p nh t nh ng cái m i, đ c bi ậ ữ ầ v n đ liên quan đ n ngành ô tô. Các v lãnh đ o c a nhi u công ty đánh giá ạ ủ ấ ị Vi ồ ệ Châu Á. "Kho ng 60% dân s c a n t t nh t ấ ở ố dân s bi t ch ố ế r t chăm ch ". ấ ỉ
M t k t qu kh o sát cho th y, các th tr ộ ế ả
c cho là ngu n ồ trong vòng hai ả ớ ị ườ ầ ổ ượ ầ ư
c u tiêu dùng m i và ba th tr ầ năm t ị ườ i là Trung Qu c (20%), Vi ố ớ ng đang n i đ ấ ng hàng đ u cho các nhà đ u t t Nam (19%), India (18%). ệ
Chuyên gia kinh t ằ ậ ủ
ề
ấ ộ
ng d ch v , ch ng đ c quy n; th hai là ký k t Hi p đ nh th ị ộ ụ ạ ạ ị ườ ế ượ c ị c a Vi t Nam đang đi đúng ệ hai góc đ : th nh t là phát ứ ươ ng ệ ệ ừ ứ ộ ị
ậ
Vi ườ ộ
tr ng c a WB ông Martin nh n đ nh r ng chi n l ế ưở tăng tính c nh tranh lành m nh trong n n kinh t ạ ế ủ h ng khi t o thêm đ ng l c cho doanh nghi p t ự ướ tri n th tr ế ố ể m i v i Hoa Kỳ và đang n l c cho vi c s m gia nh p WTO. ỗ ự ạ ớ Cùng chung nh ng nh n đ nh v s ti n b trong môi tr ậ ị ủ ng đ u t ầ ư ở ữ ữ ố
ượ ự ả
ố t tr i c a Vi ộ ủ ằ t Nam đã nh n th c r t t ậ ệ
ế ề ơ ề ả ơ
ề ệ ớ ệ t ề ự ế Nam, Giám đ c qu c gia c a WB Klaus Rohland còn đánh giá cao nh ng thành t Nam trong lĩnh v c gi m nghèo. Ông Klaus Rohland công v ệ t v v n đ ch ng tham cũng cho r ng Chính ph Vi ề ố ứ ấ ố ề ấ ủ nhũng và đang có nhi u bi n pháp gi i quy t v c ch đ gi m đ ng c tham ộ ế ể ả ệ nhũng.
ể ế ủ
ệ
ậ ữ ườ
ộ ế ế ệ ng, v đ i x v i ng ề ố ử ớ ộ ề ố
ế
ộ ủ ả ượ ể ạ c a WB cũng ghi nh n s chuy n bi n tích c c c a ự ủ ng ướ ườ i t đi u này, c ng đ ng ồ c truy n th ng quan tâm đ n nhau trong cu c ộ ề ệ ng hi u cho s n ph m, cho doanh nghi p, ẩ ươ ệ ả
i th so sánh h n các qu c gia khác. ẽ i Vi ở ố ệ ơ ế
ố C v n c a Ch t ch T p đoàn Casino đánh giá Vi t Nam là m t th tr ủ ị ộ
Các chuyên gia kinh t ậ ự Vi t Nam trong vi c nâng cao trách nhi m xã h i c a doanh nghi p theo h ộ ủ ệ ệ t v môi tr t o cho doanh nghi p nh ng t p quán t ố ề ệ ạ lao đ ng, nâng cao tính xã h i c a s n ph m. N u làm t ẩ doanh nghi p s phát huy đ ệ t Nam đ t o th s ng c a ng ườ ủ ố cho qu c gia, tr thành m t l ố ộ ợ ậ ố ấ ủ ư ầ ng ị ườ ố c khai thác đ i v i các nhà phân ph i ệ ố ớ ư ượ ề
ố ẻ
l n là nh ng nhân t ữ ế ớ
19
t Nam. tiêu dùng đ y ti m năng nh ng ch a đ l n.ớ Theo ông, đông dân và dân s tr , nhu c u tiêu dùng ngày càng cao, m c s ng ứ ố ầ ố ngày càng đ c c i thi n, t c đ m c a c a n n kinh t ộ ở ử ủ ề ượ ả làm nên tính h p d n c a th tr Vi ng tiêu dùng ấ ệ ẫ ủ ố ị ườ ệ ở
Vi ng chính tr ệ ấ ổ ờ ả
ộ Môi tr ộ ề ộ
ả ả
ướ ề ườ các cu c b o đ ng, l ạ N c ta l i theo ch đ m t đ ng do Đ ng c ng s n Vi ạ Đi u này khi n các nhà đ u t ế ế ộ ộ ả ầ ư
t Nam. ổ t Nam là m t qu c gia n ộ ộ ỏ ố nh n đ nh “Vi ệ ị ơ ậ ề ố
x y ra t Nam cũng r t n đ nh khi không bao gi ị ị ở t đ chính quy n, các cu c xung đ t s c t c tôn giáo. ộ ắ ộ ậ ổ t Nam n m quy n. ề ắ ệ an tâm h n khi b v n vào Vi ệ Nhìn chung, nhi u nhà đ u t ầ ư i”. ấ ế ớ
đ nh và an toàn nh t trên th gi ị II.HO T Đ NG C A TOYOTA T I TH TR NG VI T NAM Ệ Ị ƯỜ Ạ Ộ Ủ Ạ
1995: Công ty Ô tô Toyota Vi t Nam (vi t là TMV) đ c thành l p ệ t t ế ắ ượ ậ
1996: TMV đ ng th xây d ng nhà máy Toyota t ị ổ ộ ắ ạ ự ườ
ỉ ẫ i ph ộ
vào Vi ạ ể ệ ầ ư ả ộ ị
ị t Nam l ư ỉ i ch n m t đ a đi m nào đó đ đ t tr s chính. ữ
ả i thì công ty Toyota m i quy t đ nh đ t tr s chính t ậ ợ ề ị ạ
v trí khá đ c bi c h t, Vĩnh Phúc n m ng Phúc Th ng, th ầ ư ướ c n ể ặ ụ ở ệ ề ạ ụ ở ộ ồ
ể ướ ế ồ ằ ở ị ế ọ ủ ớ
ề ồ ỉ
ự ề ế ể ớ ỉ
ể ộ
ả ươ ậ ợ ộ
ng: đ ế ắ ộ ỷ
ườ ừ ỉ ỉ
ố ố ừ ế ả
ườ ề
i dân Vĩnh Phúc có ử ổ ế ườ ắ
xã Phúc Yên, t nh Vĩnh Phúc. Không ph i ng u nhiên m t nhà đ u t ngoài đ u t ọ ị Th xã Phúc Yên cũng nh t nh Vĩnh Phúc ph i có nh ng đi u ki n v v trí, đ a i đây. lí, xã h i thu n l ế ị ớ ộ ằ t. T nh thu c Vùng đ ng b ng Tr ỉ ệ ặ i giáp Th đô Hà N i; có tr ng đi m B c b ; đ a gi Sông H ng, Vùng Kinh t ộ ắ ộ ị ằ ở đ 3 vùng c nh quan sinh thái: đ ng b ng, trung du và mi n núi. Vì t nh n m ằ ả ủ khu v c chuy n ti p gi a các t nh trung du mi n núi v i tam giác phát tri n kinh ể ữ tr ng đi m phía B c g m Hà N i, H i Phòng, Qu ng Ninh nên Vĩnh phúc có t ả ế ọ ắ ồ ố ộ i cho vi c thông th các tuy n giao thông r t thu n l ng b có qu c l ệ ườ ấ ế ng s t có tuy n Hà N i - Lào Cai đi 2, đ ng thu có sông Lô, sông H ng, đ ườ ồ ả N i bài ch 25 km, tuy không có c ng qua, t trung tâm t nh đ n sân bay Qu c t ố ế ộ ế sân bay N i Bài đ n c ng Cái ng cao t c n i t bi n nh ng có th t n d ng đ ộ ể ể ậ ụ ư Lân. Vĩnh Phúc là vùng đ t có b dày l ch s - văn hóa lâu đ i, v i hàng trăm di ấ ớ ờ ị tích l ch s -văn hóa g n v i các đ a danh n i ti ng. Ng ị ớ truy n th ng lao đ ng c n cù, hi u h c, thông minh và sáng t o. ế ử ố ị ề ầ ạ ộ ọ
ổ ậ ố ̃ ́ ̀ ̉
Ông Akito Tachibana, t ng giám đ c TMV nh n xét: “Vinh Phuc la tinh rât ́ ̃ ợ ươ ̀ ̀ ́ ̉ ̉ ́ ̀ ̣
ữ ́ ́ ́ ́ ̣ ̉ ́ ̉ ̣
ớ ng v i giau tiêm năng phat triên kinh tê. S hô tr cua chinh quyên đia ph ́ ự nh ng c chê chinh sach h p ly la c s quan trong đê chung tôi đây manh ̀ ơ ở ơ http://www.baovinhphuc.com.vn) Vĩnh Phúc SXKD” (Ngu n t báo đi n t ợ ệ ử ồ ừ
t, th xã Phúc Yên n m ị ệ ằ ở ỉ
Đ c bi ặ ỉ ệ ỉ
ệ ơ
20
ắ phía Đông Nam t nh Vĩnh Phúc, phía B c giáp t nh Thái Nguyên, phía Nam giáp huy n Mê Linh t nh Vĩnh Phúc, phía Tây giáp huy n Bình Xuyên t nh Vĩnh Phúc, phía Đông giáp huy n Sóc S n thành ố ế ph Hà N i. L i th v v trí đ a lý vì g n v i th đô Hà N i và sân bay qu c t ầ ỉ ế ề ị ệ ộ ủ ố ợ ớ ộ ị
ộ ế
ề Đông – Tây Qu c l ậ ợ ể
ộ
ễ ể ụ ở
i tiêu dùng ị ườ ở
c l p ráp, s n xu t t ả ơ ữ
ỹ ấ ớ ị ế ủ ỉ
ắ ể ậ ng ng ườ ộ c t nh quan tâm đ u t ượ ỉ ụ ầ ư ụ ề ệ
ự ễ ị
ậ ủ ỉ ộ ộ
ng cao đ ng, b nh vi n t nh, m t s doanh nghi p Trung ộ ệ ỉ ứ ệ ộ ố ệ ẳ
ự
ệ tr m 110 KV Vĩnh Yên b ng tuy n đ ồ ườ ng...Ngoài ra khu v c có c s công nghi p c a Toyota đ ơ ở ế ừ ạ ế
ế ố ằ ả ắ
ệ ả ng đi n l n. 2 ch y qua đã giúp th xã N i Bài, có hành lang kinh t ị ạ ố ộ ồ Phúc Yên có đi u ki n khá thu n l i đ giao l u v i các t nh trong vùng Đ ng ỉ ệ ớ ư b ng sông H ng nh Hà N i, H i Phòng, B c Ninh….Nh đó, khi Toyota xây ồ ờ ả ư ằ s chính đây, công ty v n có th v n chuy n d dàng nh ng s n d ng tr ả ữ ẫ ở ự ả ph m đã đ Hà N i, H i i th tr ượ ắ ộ ẩ Phòng, Qu ng Ninh…H n n a, th xã cũng là m t trong nh ng trung tâm văn ả ữ ể phát tri n c a t nh; đ hoá, khoa h c - k thu t, kinh t ậ ọ i phát tri n các d ch v : tài chính, tín d ng, b u chính - và có đi u ki n thu n l ư ậ ợ ể ị ng cao, vi n thông... Trên đ a bàn th xã có m t b ph n ngu n nhân l c ch t l ấ ượ ồ ộ ộ ị bao g m đ i ngũ trí th c, cán b qu n lý c a t nh, th xã, cán b làm vi c trong ệ ị ả ng và đ a các tr ị ươ ệ c c p đi n ph ấ ượ ủ ươ ộ ng dây 35KV. Đây là m t tr c ti p t ườ ự i, giúp gi m chi phí cho vi c s n xu t và l p ráp ô trong nh ng y u t thu n l ấ ữ ậ ợ tô, m t ngành công nghi p đòi h i tiêu dùng m t l ệ ộ ượ ệ ớ ộ ỏ
TMV ra m t m u xe Hiace. ẫ ắ
1997:
TMV khai tr ươ
ạ i tr s chính và chi nhánh TP H Chí ồ ạ ụ ở i tr s ng T ng kho Ph Tùng (CPD) t ụ ổ
ng Trung tâm Ðào t o t ạ ạ ụ ở Minh. Bên c nh đó, TMV cũng khai tr ươ chính và cho ra m t m u xe Corolla Altis. ắ ẫ
1998:
TMV ti p t c khai tr ế ụ ươ ng thêm 1 chi nhánh Hà N i và ra m t m u xe Camry: ộ ắ ẫ
21
1999:
ậ ứ ả ờ
ấ TMV nh n Ch ng ch ISO 14001 v H th ng Qu n lý Môi tru ng, cho th y ề ệ ố ắ ng trong quá trình s n xu t và l p ỉ ế ườ ề ấ ả ấ
công ty luôn quan tâm đ n v n đ môi tr đ t ô tô. ặ
Tháng 09/1999, TMV cho ra m t m u xe Zace. ẫ ắ
2000:
s chính và ra ế ụ ở ộ ấ i tr ạ ạ ụ ở
m t m u xe Land Cruiser 100: TMV ti p t c m r ng, nâng c p Trung Tâm đào t o t ắ ẫ
2001:
TMV ra m t m u xe Corolla Altis: ắ ẫ
22
2002:
TMV ra m t m u xe Camry m i ẫ ắ ớ
2003:
t thân xe vào ho t đ ng và tr ở ế ậ
ạ ộ ậ ầ ạ
ưở i Vi ệ ệ ả ụ ệ
Tháng 3/2003, TMV đ a X ng D p chi ti ả TMV còn th c hi n s n xu t, ch t o nhi u linh ki n, ph tùng i nhà máy nh : Khung xe, ng d u, ng x … ư thành liên doanh đ u tiên t và L p Ráp. ự ắ khác ngay t ư ạ ơ t Nam có c 4 công đo n chính: D p, Hàn, S n ạ ề ả ế ạ ầ Ố ấ Ố
Bên c nh đó, trong năm 2003, TMV đã cho ra m t m u xe Vios. Và ạ ắ t ừ ẫ
ngày ng trình lái th xe VIOS dành cho ử ệ t Nam ti n hành ch ế ươ
01/11/2003, Toyota Vi khách hàng.
2004:
23
Đ h i nh p th tr ng khu v c và toàn c u, TMV đã thành l p Trung tâm ể ộ ị ườ ậ ự ầ ậ
ẩ ụ ớ
ấ ạ ộ ự ấ ẩ ả
ớ ị ườ ẩ ạ ề ấ
ở ộ Xu t kh u ph tùng ôtô vào tháng 7/2004. V i trung tâm này, TMV đã m r ng ư ho t đ ng sang lĩnh v c xu t kh u ph tùng, v i các s n ph m ban đ u nh ầ ụ ng xu t kh u ch y u là ăng-ten, van đi u hòa khí x , bàn đ p chân ga. Th tr ủ ế ẩ c n m trong d án s n xu t xe đa d ng IMV (nh xe Innova, Fortuner). các n ư ụ ướ ằ ả ả ự ấ
c trong d án xu t kh u ph tùng c a Toyota Vi t Nam B n đ các n ồ ả ướ ự ụ ủ ấ ẩ ệ
ơ ẩ ấ ượ
ả ạ ụ
ạ ộ ể ệ ủ ẩ ộ ấ ồ
ệ ể
ấ ệ ự ể ệ
l ở ộ
c phát tri n ngành ô tô VN, ớ ủ n i đ a hóa và m ra m t th i kỳ m i, th i kỳ VN có th tham gia vào ể ỷ ệ ộ ị ạ ạ ẩ ụ ế ượ ớ ờ ầ ủ ụ
ệ ố ẩ ụ ệ
24
c nhi u Sau h n 5 năm ho t đ ng, Trung Tâm Xu t Kh u Toyota đã dành đ ề ạ thành qu đáng k . Kim ng ch xu t kh u ph tùng hàng năm c a TMV đ t ẩ ấ trung bình 20 tri u USD/năm, nâng t ng kim ng ch xu t kh u c ng d n lên trên ổ 120 tri u USD. Có th nói, Trung tâm Xu t kh u ph tùng ô tô Toyota là m t ộ đóng góp l n c a TMV vào vi c th c hi n chi n l tăng t ờ h th ng các nhà phân ph i ph tùng toàn c u c a Toyota. Kim ng ch xu t ấ ố ổ kh u ph tùng hàng năm c a TMV đ t trung bình 20 tri u USD/năm, nâng t ng ạ ủ kim ng ch xu t kh u c ng d n lên trên 95 tri u USD. ẩ ộ ệ ấ ạ ồ
Trung tâm xu t kh u ph tùng Toyota ẩ ụ ấ L khánh thành trung tâm ễ xu t kh u ph tùng Toyota ụ ấ ẩ
ớ ầ ạ ứ
ệ ố ự ỗ ự ớ i đa nhu c u và mong mu n c a các ụ ả ưỡ ị
i các đ i lý chính hãng c a Toyota Vi ạ i thi u và th c hi n d ch v B o d ệ ệ ạ
ị chi u sâu c v thi ề
ưỡ ủ ậ ộ
ẫ ế ự
ố ủ ng Nhanh ụ t Nam. D ch v ế ị t b ả ề ờ c đào t o liên t c, có b dày th i ề ụ ệ ấ ả ng trình giúp th c hi n t t c ươ ng chuyên c tuân th theo đúng quy trình b o d ụ ả ưỡ ả ưỡ ượ
Bên c nh đó, v i nh ng n l c đáp ng t ữ Quý khách hàng, TMV đã gi (Express Maintenance) t ủ B o D ng Nhanh c a Toyota là m t quá trình đ u t ầ ư ủ ả ộ đ c ch ng l n đ i ngũ k thu t ch n l c đ ạ ọ ọ ượ ỹ ặ gian và đúc k t kinh nghi m trên toàn c u. Ch ầ ệ ng, đ các h ng m c b o d ủ nghi p c a T p đoàn ô tô Toyota Nh t B n. ậ ả ạ ệ ủ ậ
2005:
TMV đã thành l p Qu Toyota Vi ậ ỹ ệ ộ t Nam (TVF) và đ t doanh s bán c ng ạ ố
d n 50.000 xe . ồ
Cũng trong năm 2005, TMV đã chính th c đ a ra th tr ị ườ
ứ ư ứ
ớ ạ ạ ậ ả ượ ả ặ ơ
ng th 2 sau Nh t B n đ ớ ạ ự ớ ơ
ơ ệ ệ ế ế ạ ộ
ử ơ ớ
ắ ổ ể ấ ệ ộ
25
ng lo i xe Hiace hoàn ọ c Toyota ch n toàn m i (10 và 16 ch ). VN là th tr ớ ị ườ ỗ t, Hiace m i t o s tho i mái h n cho hành i thi u lo i xe m i này. Đ c bi gi ệ ệ ớ c ớ ượ khách v i thân xe r ng h n 19 cm, cao h n 17 cm so v i xe cũ.Hiace m i đ ớ ộ ồ ng ti n nghi hi n đ i và đ an toàn cao. B ng cách s p x p gh ng i tăng c ằ ườ ki u m i v i không gian r ng h n, c a ra vào l n h n và ch đ hành lý r ng ộ ộ ớ ớ ơ ể t k hài hoà gi a ti n nghi cho n i th t và khoa h c rãi, Hiace m i đã đ ọ ế ế ớ cho bu ng lái, t o s tho i mái t ư i đa cho hành khách. ượ ạ ự c thi ả ồ ố
ạ ớ
ạ Riêng lo i Hiace super Wagon có thêm hai màu m i là ghi b c và xám b c, ạ ạ ắ ạ ỗ ồ
ạ ộ ơ ầ ơ ỗ ỗ
còn hai lo i 16 ch là tr ng, ghi h ng và xanh nh t. Giá xe Hiace Commuter đ ng c xăng 16 ch , 5 s tay 2.7 L 30.800 USD; lo i đ ng c d u 2.5L 16 ch ố ộ 31.900 USD; lo iSuper Wagon 10 ch 37.500 USD. ạ ỗ
2006:
Tháng 1/2006, TMV cho ra m t dòng xe Innova. ắ ư ọ ủ
ế t Nam t ỗ Nh tên g i c a nó, chi c xe ừ
ụ t k ki u dáng, trang b ti n nghi c a xe cho t đa d ng 8 ch Innova là m t cu c cách tân th c s c a Toyota Vi ệ ộ i m c giá niêm y t. thi ế ự ự ủ ớ ộ ị ệ ế ế ể ủ ứ
ạ "Innovative", mang nghĩa đ i m i, sáng t o. ổ ớ
t Nam là ầ t c a c m t ừ ớ ớ giá bán m u xe m i. ẫ ệ ở
c bán v i giá 29.900 ả ấ ố ấ ọ ớ
ổ
ứ ợ
Innova là ch vi t t ữ ế ắ ủ ụ Cách tân đ u tiên c a hãng xe l n nh t Vi ủ Phiên b n G v i n i th t b c da và p g , vành đúc... đ ượ ỗ ớ ộ ậ USD, phiên b n J có giá 26.900 USD. Tân T ng giám đ c TMV Murakami nh n ố ả xét đây là m c giá h p lý và có s c c nh tranh cao. Đó là lý do vì sao TMV đ t ặ m c tiêu bán đ ứ ạ c 800 xe m i tháng. ượ ụ ỗ
Thông s k thu t Innova ố ỹ ậ
ộ
ả
4.555 1.770 1.745 2.750 176 1.530 2.0 VVT-i, 4 xi-lanh 1.998
Dài (mm) R ng (mm) Cao (mm) Tr c c s (mm) ụ ơ ở Kho ng sáng g m xe (mm) ầ ả Tr ng l i (kg) ng không t ượ ọ Đ ng c ơ ộ Dung tích (cc) Công su t (mã ấ 134/5.600 l c/vòng/phút) ự
Mô-men xo nắ 182/4.000 (Nm/vòng/phút)
Tay 5 c pấ
26
H p sộ ố Ra m t m u xe Camry hoàn toàn m i: ắ ẫ ớ
́ ̉ ́
ng t ườ ̣
̉ ̀
̣ ́ ́
̃ ợ ự ̀ ̀
̣ ̀ ̀ ́
ự ́ ̉
ả ố
T đ u năm 2006, TMV đã ừ ầ ̣ b t đ u phat triên cac hoat ầ ắ ớ đông b o v môi tr i ệ ả m ng l i đ i lý cua minh ạ ướ ạ thông qua viêc khuyên khich vê nhân l c, ky va hô tr ̃ ạ thuât va tai chinh cho các đ i ệ lý thi điêm xây d ng h th ng qu n lý môi tr ườ ng theo tiêu chu n ISO 14001. ẩ
2007:
ứ ớ
ớ ớ t Nam ề
ả ớ
có 4 màu: B c,ạ tr Xanh ư ừ
(TMV) đã chính th c gi Ngày 20/9, Công ty Ô tô Toyota Vi i thi u xe ệ ệ Vios hoàn toàn m i, v i nhi u c i ti n v công ngh , đ t tiêu chu n khí th i ả ẩ ệ ạ ề ả ế 28.900 USD và Vios Euro 4. Xe Vios m i có 2 phiên b n: Vios 1.5G A/T giá 1.5E M/T giá 26.100 USD (đã bao g mồ VAT). Phiên b n 1.5G có ả Nâu, Ghi vàng, và Xanh tím. Phiên b nả 1.5E cũng có 3 màu nh trên, tím.
2008:
ở ầ
Kh i đ u 2008, Toyota Vi ệ ề c 1.841 xe, tăng t ớ t nh Innova đ t 1.065 chi c, tăng ạ ố ớ i 61% so v i ế ư
t Nam bán đ ứ ấ ấ ầ
ượ cùng kỳ 2006. Các m u xe đ u có m c tăng t ẫ 36%, Vios g p g n 2 l n và Altis g p 3 l n. Riêng Camry, con bài trong phân ầ khúc xe sang c a Toyota tăng t ủ ầ i 151%, đ t 406 chi c. ạ ế ớ
ở ặ ạ
ả ố ầ ặ ớ ấ ư
ủ ố
so v i năm 2007 và chi m ị
ữ ữ ầ ẫ ị
ể ừ ố
M c dù đang ph i đ i m t v i r t nhi u khó khăn gây ra b i tình tr ng kh ng ủ ề ố t c các thành viên, doanh s ả ộ ứ 24.502 xe, nâng doanh s bán c ng ầ , ế 23 % th ph n then ch t ố khi cho v trí s 1, là ữ ị ố ắ
27
ho ng tài chính toàn c u, nh ng v i n l c c a t ớ ỗ ự ủ ấ ả bán hàng c a TMV năm 2008 đã đ t m c ạ d n đ t trên 115.000 xe, tăng 22% ớ ồ ạ ng ô tô năm 2008. Y u t ti p t c gi v ng v trí d n đ u trên th tr ế ố ị ườ ế ụ t o nên s tăng doanh s bán này chính là m u xe Toyota Innova. K t ẫ ự ạ , Innova v n luôn gi ra m t vào tháng 1 năm 2006, đã qua 3 năm ẫ m u xe bán ch y nh t t t Nam. i Vi ấ ạ ệ ạ ẫ
ố ế ị ườ
ặ ớ ớ ấ ố ự ộ Cu i tháng 9, TMV ti p t c đ a ra th tr ệ ề ả ế ế ụ ư t là vi c làm hài lòng khách hàng v i c p s t ệ
ẫ
khi Honda Civic có m t trên th tr ng ể ừ ị ườ Vi ặ
ấ ị
ế
ắ ủ
ơ m c cao h n c kỳ v ng ọ i do khó ậ ợ ớ ượ ấ ệ ự ế ạ ể ờ
ng ôtô ngày càng tr m l ng. ớ ng chi c Innova m i 2008 v i đ ng. nhi u c i ti n, đ c bi Cũng trong năm 2008, Toyota cho ra m t m u xe Corolla Altis hoàn toàn m i vào ớ ắ t Nam tháng tháng 31/07. K t ệ 8/2006, Corolla Altis đánh m t v trí đ c tôn trong dòng sedan h ng trung. L i ợ ạ ộ th xe m i cùng th ng hi u Honda giúp Civic luôn có doanh s ố ở ứ ươ ớ Altis vài ba l n.ầ Vì v y, s ra m t c a phiên b n hoàn toàn m i đ ậ s giúp ấ ạ ẽ và th tr khăn v kinh t ề ả i th c nh tranh, dù th i đi m không m y thu n l ầ ị ườ Toyota l y l ế ắ
ề ủ ớ
ữ ề ố
ướ ữ ậ ắ ớ
ố n t ng đ u tiên v Corolla Altis m i là vóc dáng c a nó hoàn toàn gi ng ầ Ấ ượ phiên b n bán M , trình làng vào cu i năm 2007. Đi u này khác v i nh ng gì ớ ở ỹ ả Toyota đã làm v i Camry, khi gi a Camry l p ráp trong n ẩ c v i xe nh p kh u ớ có s khác bi t khá xa. ự ệ
Altis s t đ ng và Altis s sàn có ngo i th t gi ng h t nhau. ố ự ộ ệ ạ ấ ố ố
Cũng trong năm 2008, TMV khai tr ươ ng X ng s n xu t Khung g m xe. ấ ưở ầ ả
28
2009:
ộ ầ ạ ộ
t Nam (TMV). Khó khăn xu t hi n t ấ ấ ủ ế
ầ ả ủ
ị ậ ế ộ ẩ
ế ế t). Do đó, TMV bu c ph i c t gi m s n l ệ
ớ
t c các m u xe c a Toyota Vi ự trong “bão” đ gi ể ả ụ ệ
ấ ả ấ ả ữ ư ệ ạ ẫ ề
ả ộ
ề ả
ượ ế
ng ô tô VN. Lý gi ượ ụ ể ầ ị ề i cho đi u ế ầ
ườ ữ ẫ ớ
ng d ch v sau bán hàng t t. Năm 2009 là m t năm đ y thách th c đ i v i ho t đ ng s n xu t c a Toyota ả ứ ố ớ cu i năm 2008 và kéo dài đ n quý I và Vi ệ ừ ố ệ ệ đ u quý II/2009 do tác đ ng c a cu c kh ng ho ng tài chính toàn c u và vi c ủ ộ ầ ụ c b , thu giá tr gia tăng và thu tiêu th tăng thu (thu nh p kh u, thu tr ế ướ ạ ế ng xu ng còn kho ng h n đ c bi ơ ả ộ ố ả ượ ả ả ắ ặ ượ ơ ộ t đã t n d ng đ c c h i . Tuy nhiên, TMV cho bi 60% so v i năng l c th c t ậ ụ ế ự ế ạ t i thoát chính mình và làm nên nh ng cu c b t phá ngo n ộ ứ ữ ừ t Nam m c. ụ Dù tiêu th ôtô gi m m nh nh ng t ủ ẫ ng, khách l p ráp hi n đ u là nh ng m u xe hi n đang r t “hot” trên th tr ị ườ ệ ắ ờ ợ Theo s li u c a c a Hi p h i các DN s n xu t ôtô VN hàng ph i ch đ i. ấ ả ệ ố ệ ủ ủ đ u ừ ầ (VAMA) tháng 6/2009, tiêu th ôtô c a Toyota là 2.151 xe. Qua th ng kê t ố ủ ụ i còn c l ng xe tiêu th c a Toyota VN không h gi m mà ng năm 2009, l ượ ạ ụ ủ c 10,907 xe, tăng thêm. C th , tính đ n h t tháng 6/2009 Toyota đã bán đ ế chi m 23% th ph n và luôn d n đ u trong thi tr ả ẫ này là do hãng đã luôn c i ti n s n ph m v i nh ng m u xe ăn khách và ch t ấ ẩ l ượ ả ế ả ố ụ ị
Tháng 04/2009, TMV đã khánh thành Trung Tâm N i Đ a Hóa t ộ ị
i nhà máy ạ ề ụ ư ệ
ứ ạ ọ
ệ ẽ ế ơ ộ ợ ể ế
ở ộ Mê Linh. Đây là là khu tr ng bày các linh ki n, ph tùng ôtô có ti m năng n i đ a hóa và đang trong giai đo n nghiên c u và phát tri n. TMV hy v ng các ị doanh nghi p s đ n thăm quan trung tâm này và tìm ki m c h i h p tác, góp n i đ a hóa cho các s n ph m c a mình. ph n nâng cao t l ỷ ệ ộ ị ủ ầ ẩ ả
ơ ạ ể ứ ủ ữ ự ớ
ư Ngày 17/09/2010, đ đáp ng h n n a s l n m nh c a th tr ị ườ ề ọ
ế ế ụ
ụ Ủ ể ở ộ ị
ề 3,500 m2, Toyota Vũng Tàu đ ế ỉ ượ ự
ẩ ả ộ
ệ ư ữ ồ 2, khu d ch v và b o d ưỡ ụ ồ ử ồ
ẹ ờ
ự ử ự ạ ớ ơ
c nh p t ậ ừ ượ ạ ố ơ
ấ ơ ử ụ ệ ệ ủ
29
ng, th c hi n ệ ự tr ng trách đ i v i khách hàng cũng nh cam k t phát tri n b n v ng t i Vi ệ t ạ ữ ố ớ ạ i Đ i t Nam (TMV) ti p t c m r ng m ng l Nam, Công ty ô tô Toyota Vi ướ ạ ệ ổ lý/Tr m D ch v y quy n c a Toyota đ n t nh Bà R a Vũng Tàu. Trên t ng ủ ị ạ c xây d ng g m 3 khu chính: khu di n tích là ử ng s a tr ng bày s n ph m và văn phòng r ng 1,500m ị ả 2 g m 11 khoang s a ch a, 26 khoang đ ng s n, 1 ch a chung r ng trên 2,500m ơ ữ ộ khu v c r a và làm đ p xe, 6 khoang ch bên trong, 6 khoang ch bên ngoài và 1 ờ khu v c giao xe m i. Bên c nh đó Toyota Vũng Tàu còn có 3 phòng s n v i h ớ ệ ơ ủ th ng khu y s n và pha màu hi n đ i, phòng s n đ Italia, s n c a Hà Lan và s d ng công ngh c a hãng The Power of Termomeccanica, đ t tiêu ạ ng đ n h th ng qu n lý môi chu n Châu Âu, công ngh s n khép kín h ệ ố ệ ơ ướ ế ẩ ả
ẩ ộ
ớ ộ ệ
ạ ệ ạ ẩ ẽ ạ ấ ả ẩ ị
ậ ậ ừ
ơ ở ậ ụ i ạ ở ệ ố ế ợ
t nh t đ n t ng khách hàng. ng tiêu chu n ISO 14001. Bên c nh đó, v i đ i ngũ cán b công nhân viên tr ườ ấ t Nam, cùng c s v t ch t đ c đào t o chính qui theo tiêu chu n Toyota Vi ượ k thu t hi n đ i, Toyota Vũng Tàu s cung c p nh ng s n ph m d ch v hoàn ữ ỹ h o, t n tâm và chuyên nghi p dành cho khách hàng. Không d ng l đó, ả Toyota Vũng Tàu đã k t h p v i các đ i tác tài chính ngân hàng và h th ng các ố đ n v b o hi m nh m mang đ n d ch v t ằ ơ ấ ế ừ ệ ớ ế ụ ố ị ả ể ị
ơ
ị ượ
ủ
ẫ ị ườ c bán ra, ị ườ
ự ồ
ố ỏ
ề ầ ệ ố
ng chi nhánh th 21 c a mình t ứ ạ ầ ươ ề
ơ
ế ấ ằ ỉ
ề ủ ươ ư ứ
ề ạ ủ ừ i Lô 20, khu đô th Phú An, đ ọ ạ ạ ị
ộ ị ế ậ ợ ằ ơ
ầ ơ
i. ỉ trong 8 tháng C n Th . Ch ng chi nhánh Vào ngày 30/09, TMV khai tr ở ầ ươ t xe ụ c a Toyota đã ti p nh n h n 332.744 l đ u năm 2009, các tr m d ch v ơ ậ ế ủ ạ ầ ấ năm ngoái. Bên c nh đó cũng cung c p vào làm d ch v , tăng 17% so v i cùng kỳ ạ ị ớ ụ 16,641 chi c đ ố trong mơ trong th i kh ng ho ng này là m t con s ờ ế ượ ả ộ i 24% t ng th ph n c a th tr ng ô t Nam, d n đ u th tr ng ô tô Vi chi m t ầ ệ ầ ủ ị ổ ớ ế năm 1998 đ t t i 130.000 xe. Đi u này đã làm tô v i con s k l c c ng d n t ề ố ỷ ụ ộ ạ ớ ồ ừ ớ i khu v c Đ ng b ng sông C u cho Toyota quy t đ nh m thêm chi nhánh m i t ử ớ ạ ế ị ằ ở ngườ ị tr . V i thớ Long, v n là m t th tr ng nhi u ti m năng nh ng đang b ngõ ư ề ị ườ ộ t Nam khai vi c Toyota Vi đang d n nóng lên thì ô tô từ giờ đ n cu i năm ệ ế ệ i C n Th là đi u d hi u. Đây là d u hi u tr ấ ễ ể ơ ủ ng mi n Tây mà trung tâm là C n Th là m t phân khúc cho ô cho th y th tr ộ ầ ị ườ ấ ồ tô r t đáng l u tâm. Tr m y quy n c a Toyota nh m nh m đ n các t nh đ ng ư ắ ng và đ a vào ho t đ ng chính th c vào b ng sông C u Long này v a khai tr ạ ộ ử ằ ng Quang Trung, TP. ngày 30/9/2009, t a l c t ườ i vì n m ngay trung tâm đô th m i, cách C n Th . Đây là m t v th thu n l ị ớ ầ ơ c u C n Th kho ng 2km và năm sát ngay khu công nghi p H ng Phú II n i ệ ả ầ đ ượ ư trong th i gian s p t ắ ớ c cho là có r t nhi u ti m năng kinh t ề ề ế ấ ờ
ớ ổ
ư ộ
ộ ị ầ
cượ đ u tầ ư v i t ng s ơ đ ơ - TCTC đ ượ ồ ạ 2, và x ng d ch v r ng g n 2.000m ưở ệ ớ ạ ạ ẩ ơ ơ
ữ ệ ố ơ
ự ơ ưở
ệ ụ ủ ả ấ ầ
30
ố v nố đ u tầ ư h n 6 tri u Toyota C n Th ệ đô la M .ỹ ầ ơ 2 cùng v iớ c xây d ng trên di n tích g n 4.000m Toyota C n Th ầ ệ ự ầ 2, kh i văn t b hi n đ i và đ ng b : phòng tr ng bày r ng h n 600 m trang thi ế ị ệ ố ơ 2 v i 19 khoang b o phòng r ng 560m ả ụ ộ ộ ố d ng s a ch a và 1 phòng s n khép kín, 2 phòng s n hi n đ i đ t chu n qu c ử ưỡ , s d ng h th ng khu y s n và pha màu hi n đ i trong khu v c khép kín, t ạ ấ ế ử ụ ng. X ng d ch v c a Toyota C n Th - TCTC có đ m b o v sinh môi tr ị ệ ả ầ ườ ả t nh t nhu c u d ch th ti p nh n t i 20,000 l ả ượ ậ ớ ể ế v ngày càng tăng c a ng ử ơ ụ ụ ị i dân C n Th và vùng đ ng b ng sông C u Long. ồ t xe/năm đ m b o ph c v t ụ ố ằ ườ ủ ầ
ụ Ủ ạ ị
ắ
ạ
ạ ư ổ ề t Nam (TMV) lên con s 22. ề Ngày 10/10, công ty TNHH Toyota Hà Đông (THD), Tr m D ch v y quy n i khu v c phía B c đã m i c a Toyota t ự ớ ủ ạ ng, đ a t ng s Đ i lý/Tr m khai tr ố ạ ươ D ch v y quy n và Chi nhánh đ i lý ụ Ủ ị ố c a Toyota Vi ủ ệ
Toyota Hà Đông đ ượ
ố ừ tư
ớ
ưở
ộ ử ữ ệ ớ
ố ế ử ụ ạ ơ
ườ ự ệ
ạ ự ế ẽ ở ạ
ệ ả ứ ủ ị ớ ầ ủ ứ ụ ậ
c kh i công xây ở ầ tháng 8/2008 v i t ng v n đ u d ng t ớ ổ ự trên 4 tri u USD, trên di n tích 5.000m2 ệ ệ t b hi n đ i & đ ng cùng v i trang thi ồ b :ộ ế ị ệ ạ Phòng tr ng bày r ng h n 700m2, kh i văn phòng r ng 800m2, x ng d ch v 2 ụ ố ơ ộ ư ị t ng v i di n tích trên 3.400m2 v i h n 40 khoang s a ch a, 1 phòng s n khép ơ ớ ơ ầ ấ ơ kín & 3 phòng s n nhanh đ t tiêu chu n qu c t . S d ng h th ng khu y s n ệ ố ẩ ng. và pha màu hi n đ i trong khu v c khép kín, đ m b o v sinh môi tr ả Toyota Hà Đông d ki n s tr thành đ i lý chính th c c a TMV vào tháng 4/2010, ho t đ ng v i đ y đ ch c năng bán hàng, d ch v h u mãi và kinh ạ ộ doanh ph tùng chính hãng. ụ
Cũng trong năm 2009, TMV đã cho ra m t m u xe Fortuner ắ ẫ và Camry m i.ớ
Cu i 2009, TMV cũng cho ra m t phiên b n ả Corrola Altis 2.0. ắ ố
31
2010:
t Nam (TMV) thông báo gi Ngày 18/01/2010, công ty ô tô Toyota Vi ệ ớ
ẩ ớ
ả ế ế ớ
ớ ấ ủ ề ự ự ừ
ầ ễ ư ừ ớ
ệ i thi u phiên b n m i nh t c a dòng s n ph m Innova - Innova GSR m i 2010 nh m ằ ả ố mang đ n nhi u s l a ch n h n n a cho khách hàng v i thông đi p “Ti p n i ệ ơ ữ c tr ng thành công, không ng ng đ t phá ”, M u xe Innova GSR m i 2010 đ ư ượ ẫ bày và gi ế ngày 15 đ n 23/01/2010 t t c các đ i lý c a TMV trên toàn qu c. ệ i t ọ ộ i thi u đ n khách hàng trong tu n l ạ ớ tr ng bày xe t ố ế ạ ấ ả ủ
ừ ươ chính th c khai tr ứ
ạ ề ư ổ
T ngày 17/04/2010, ố ạ ệ ả ị ố 24. V i t ng s v n đ u t
ạ g n 3.000 m2 cùng v i trang ớ ổ ệ t Nam lên con s ự ớ
ộ ư ố ố c xây d ng trên di n tích trên ơ ộ ố
ụ ầ ầ ộ ị
ớ ơ ẩ ạ
ố ế ử , S ả ấ ơ ự
c s v t ch t và trang thi ấ ế ị ạ ườ
ớ
t b đ t tiêu ể ệ ố
ng. Bên c nh đ u t ạ ầ c ng Toyota Qu ng Ninh đã xây d ng h th ng x lý n ướ ở ớ c ki m nghi m kh t khe cùng v i di n tích không gian m ,v i ớ ớ ả ượ ệ ự ệ ả ắ ệ
ng và đi vào ho t Toyota Qu ng Ninh ạ đ ng, đ a t ng s Đ i lý/Tr m D ch v y quy n và chi nhánh đ i lý c a Công ủ ụ Ủ ộ ty ô tô Toyota Vi ầ ư ầ 5 tri u USD, ệ Toyota Qu ng Ninh đ ượ ả thi t b hi n đ i & đ ng b : Phòng tr ng bày r ng h n 300 m2, kh i văn phòng ồ ạ ế ị ệ r ng 1.000 m2, x ử ng d ch v t ng 2 r ng g n 3.000 m2 v i h n 30 khoang s a ưở ộ ch a, 1 khoang s n khép kín & 4 phòng s n nhanh đ t tiêu chu n qu c t ơ ữ ơ d ng h thong khu y s n và pha màu hi n đ i trong khu v c khép kín, đ m b o ả ạ ệ ệ ụ v sinh môi tr ầ ư ơ ở ậ ệ ề ư chu n c a Toyota toàn c u, v i quan đi m . doanh nghi p phát tri n b n v ng ể ẩ ủ thân thi n v i môi tr ử ệ th i, rác th i đ nhi u cây xanh t o c nh quan hài hòa cho khu dân c xung quanh. ườ ể ạ ả ả ề ư
c tr ng bày và gi ấ ượ ả ớ
Vios 2010 phiên b n m i nh t đ i h th ng đ i lý c a Toyota trên toàn qu c và chính th c giao t T ngày 22/04/2010, ệ ạ ệ ố ư ứ ạ ớ ố
32
i ớ ừ thi u t i tay ộ khách hàng. Vios 2010 m i t o nên m t hình nh vô cùng m i m c a m t ộ ủ ớ ạ ẻ ủ ả ớ
chi c xe th thao, năng đ ng và sành đi u. ể ệ ế ộ
ệ ứ
t Nam (TMV) chính th c thông báo l n ầ i Đ i lý Toyota Đông Sài ạ ạ ươ ử ụ
ồ ậ
c Toyota tri n khai t ị ạ ụ
ầ ệ
ớ ố ế ể ể ề i th tr ệ ự ụ ệ ị
ư
ấ ố ấ ẩ
1000m2 v i đ y đ các khu v c ch c năng ầ ư ự ị ổ
ổ ớ ầ ủ ờ
ử ụ ạ
ượ ậ
ế ỹ ủ ề
c đào t o bài ạ ấ c Trung tâm câp Gi y ượ ụ
Ngày 24/6/2010, Công ty ô tô Toyota Vi “Trung tâm xe đã qua s d ng” t ng đ u tiên khai tr ầ Gòn, 18 Phan Văn Tr , P.10, Qu n Gò V p, Tp. H Chí Minh. Đây là m t ộ lo iạ ấ ị hình d ch v kinh doanh hoàn toàn m i đ ị ườ ng ớ ượ t Nam và Toyota Đông Sài Gòn là đ i lý đ u tiên tri n khai th c hi n mô Vi ạ hình này, v i mong mu n đem đ n cho khách hàng nhi u d ch v ti n ích, gia ả tăng chu i giá tr cho khách hàng, cũng nh cung c p cho khách hàng nh ng s n ữ ị ỗ 16 tỷ ban đ u là ph m và d ch v t t nh t. Trung tâm này có t ng v n đ u t ầ ụ ố nh khuư đ ngồ trên t ng di n tích là ứ ệ v c tr ng bày bên trong và bên ngoài, khu ch cho khách hàng, và các khoang ự ư d ch v ch c năng … T i đây, nh ng chi c xe đã qua s d ng c a khách hàng ủ ữ ị ụ ứ s đ ẽ ượ ki m tra, đánh giá b i đ i ngũ k thu t viên Toyota đã đ c ở ộ ể b n. Đ i v i nh ng chi c xe đáp ng đ đi u ki n s đ ế ệ ẽ ượ ứ ữ ố ớ ả ng và đ ch ng nh n ch t l c áp d ng chính sách b o hành (6 tháng/10,000 ấ ượ ậ ả ứ km) cho đ ng c và h p s . ộ ố ơ ộ
ụ ủ ạ ị
ầ ượ ớ
ụ, tãng 17% so v i cùng kỳ năm 2009. c giao đ n tay khách hàng trong 8 tháng website ế ng 14% so v i cùng kỳ năm ngoái. (Ngu n t t xe vào làm d ch v ượ ớ ồ ừ ưở
Trong 8 tháng đ u năm 2010, v d ch v , các tr m d ch v c a Toyota đã đón ề ị ụ ti p trên 389,900 l ị ế V bán hàng, 18,982 xe Toyota đã đ ề đ u năm 2010, tăng tr ầ http://www.toyotavn.com.vn/news/views/15/1559)
Ệ Ạ Ạ Ị Ụ
H TH NG Đ I LÝ/CHI NHÁNH Đ I LÝ VÀ CÁC TR M D CH V Y QUY N CHÍNH HÃNG TOYOTA VI T NAM Ố Ề Ạ Ệ Ủ
-Đ i lí:ạ
Tên đ i lýạ Đ a ch ị ỉ
103 Láng H , Đ ng Đa, Hà N i ộ ạ ố
H (TTHC) Công ty TNHH Toyota Láng ạ
ậ
ệ Ki m Hà N i (THKC) ộ Xí nghi p Toyota Hoàn ế ế s 5, Lê Thánh Tông, qu n Hoàn Ki m, ố Hà N iộ
33
Công ty liên doanh Toyota 807 Gi ả i Phóng, qu n Hoàng Mai, Hà N i ộ ậ
Gi i Phóng (TGP) ả
Công ty c ph n Toyota ng C u Gi y, ph ng D ch ổ ấ ị
ầ Thăng Long (TTL) ườ ầ V ng, qu n C u Gi y, Hà N i ộ ầ 316 đ ọ ườ ậ ấ
ệ ổ ầ 15 Ph m Hùng, xã M Đình, T Liêm, Hà ỹ ừ ạ
M Đình (TMD) Xí nghi p c ph n Toyota ỹ N iộ
Công ty THHH Toyota Hà Do L , Yên Nghĩa, Hà Đông, Hà N i ộ ộ
Đông (THD)
Xí nghi p Toyota H i Phòng 274 L ch Tray, ph ệ ả ậ ng L ch Tray, qu n ạ
(THP) Ngô Quy n, thành ph H i Phòng ạ ề ườ ố ả
19 Quang Trung, thành ph Vinh, Ngh Công ty c ph n Toyota Vinh ầ ổ ố ệ
(TVC) An
151-153 Lê Đình Lý, qu n H i Châu, ẵ Xí nghi p Toyota Đà N ng ệ ậ ả
(TDN) thành ph Đà N ng ố ẵ
Công ty THHH Toyota Buôn ng Chinh, thành ph Buôn Ma ườ ố
Ma Thu t (TBMT) Thu t, t nh Đ c L c) ậ 29 Tr ậ ỉ ắ ắ
Công ty c ph n Toyota ầ ổ ộ ườ ậ ng An Phú, qu n
Đông Sài Gòn (TESC) 507 Xa L Hà N i, ph ộ 2, thành ph H Chí Minh ố ồ
Công ty THHH d ch v ô tô 26 Kinh D ng V ng, ph ụ ị ươ ườ ậ ng 3, qu n
ươ 6, thành ph H Chí Minh ố ồ
Sài Gòn Toyota Tsusho (TTSAMCO)
151A Lý Th t, ph ngườ ườ ậ ng 6, qu n
t (TLTK) Ki ườ Tân Bình, thành ph H Chí Minh Công ty Toyota Lý Th ệ ng Ki ệ ố ồ
220 Bis Đi n Biên Ph , ph ệ ườ ậ ng 22, qu n
Bình Th nh, thành ph H Chí Minh ả ạ ủ ố ồ
Công ty THHH Toyota Hiroshima Tân C ng-HT (THTC)
34
Công ty THHH m t thành 806 Nguy n Văn Linh, ph ng Tân Phú, ộ ễ ườ
qu n 7, thành ph H Chí Minh ố ồ ậ
ỹ ư viên Toyota Phú M H ng (TPMH)
Doanh nghi p t nhân Toyota ng An Bình, ệ ư ố ộ
Biên Hòa (TBH) S 01 Xa L Hà N i, ph ườ ộ thành ph Biên Hoà, Đ ng Nai ố ồ
ươ ng ầ ư ậ ố
ầ m i-d ch v An Thành (ASTA) H Chí Minh Công ty c ph n th ổ ụ ạ ị 606 Tr n H ng Đ o, qu n 5, thành ph ạ ồ
22, ph ng Trung M Tây, ố ộ ỹ
ng (TAS) S qu n 12, thành ph H Chí Minh Công ty THHH Toyota An ươ 382 qu c l ậ ườ ố ồ
ế Xí nghi p ô tô Toyota B n ệ ầ ư ậ ố
Thành (TBTC) H Chí Minh 262 Tr n H ng Đ o, qu n 1, thành ph ạ ồ
Th (TCTC) ng Quang Trung, khu dân c ư ng Phú Th , qu n Cái Răng, Công ty THHH Toyota C nầ ơ ứ ậ
lô 20, đ Phú An, ph thành ph C n Th ườ ườ ố ầ ơ
-Chi nhánh
Tên chi nhánh Đ a ch ị ỉ
Chi nhánh Quy Nh n (TDN- ơ ị ị
QN) 278A Nguy n Th Đ nh, ph ễ ễ ừ
ng ườ ơ Nguy n Văn C , thành ph Quy Nh n, ố t nh Bình Đ nh ỉ ị
Chi nhánh Bình D ng (TBH- ươ ứ ấ
BD) 13, p Bình Đ c, xã ỉ
s 7/30C, qu c l ố ộ ố Bình Hòa, huy n Thu n An, t nh Bình ậ ệ D ngươ
18 Phan Văn Tr , ph ng 7, qu n Gò Chi nhánh Gò V p (TESC-GV) ấ ị
ậ V p, thành ph H Chí Minh ườ ố ồ ấ
III.HO T Đ NG XÂM CHI M TH TR NG C A TOYOTA Ạ Ộ Ị ƯỜ Ế Ủ
ờ ạ ộ
35
ệ nh m xâm chi m th tr ng n i đ i Vi Trong th i gian ho t đ ng t đ ng thái, bi n pháp, ho t đ ng ệ ộ ạ ạ ộ ữ t Nam (1995-2010), Toyota luôn có nh ng ị ườ ằ ộ ịa. Toyota t ế iạ
ề ế ả ộ
ặ (TMV) đã ti n hành nhi u ho t đ ng qu ng cáo, tham gia các h i ch ạ ộ ế ươ ẫ ấ ị
ư ế ệ ệ ặ ị
ợ ng trình khuy n mãi h p d n,các d ch v chăm sóc ụ ề t Nam đ u t nh T t, hè..., Toyota Vi ỗ ủ ư
t Nam Vi ệ i thi u m t hàng, các ch gi ệ ớ khách hàng. M i năm, vào các d p đ c bi ỗ có nh ng ch ng trình u đãi dành cho khách hàng c a mình và m i năm món ươ ữ quà này đ u mang đ n nh ng b t ng thú v . ị ữ ế ề ấ ờ
Năm 2010, Toyota đã t ươ ch c ch ứ ể
ễ ủ
ế ấ
ẩ ử ự ị
ụ ả ấ ớ ặ ụ ạ ỡ
ượ ế
c phi u rút thăm trúng th t c các đ i lý c a Toyota đ u t ứ ủ ầ ố ề ấ ả ề ổ
ng trình khuy n mãi mùa hè đ hòa cùng ế ổ i Nam Phi. T 1/6 đ n 31/7, không khí c a Vòng chung k t World Cup di n ra t ừ ạ ế ặ t Nam s n xu t ho c b t c khách hàng nào s h u xe Toyota do Toyota Vi ệ ả ở ữ ấ ứ ế ng/s a ch a/thay th nh p kh u tr c ti p, khi mang xe t i làm d ch v b o d ữ ưỡ ế ậ các ph tùng, ph ki n, d u m ho c các hóa ch t chính hi u khác t i các đ i lý ạ ệ ụ ệ ng. Và hàng c a Toyota trên toàn qu c đ u nh n đ ưở ậ ủ tu n, vào sáng th Ba, t ch c rút thăm trúng ầ ạ ứ ng 1 tivi LCD Panasonic 32 inch. th ưở
ạ ộ
36
- Mobile: 091 600 1524) đ khách hàng khi có yêu c u hay th c m c có th Trong ho t đ ng chăm sóc khách hàng, TMV có đ ể 1800 1524 ng dây nóng ( ắ ườ ầ ể ắ
c h
ổ ứ ng xuyên t ữ ườ ổ ứ
ọ i Golf i đáp. TMV còn t t Nam th ố
ng d n và gi ẫ . Toyota Vi ư ệ ả ơ ướ ế ẫ
ạ ộ ạ ạ
ạ ộ ứ
ộ
i Sân v n đ ng Phú ậ ộ
i Sân v n đ ng Qu n Ng a)… liên l c đ đ ch c CLB dành riêng cho ả ạ ể ượ ướ nh ng khách hàng VIP ộ ch c các h at đ ng ệ dành cho khách hàng nh Ti c c m n cu i năm cho khách hàng, Gi ả Tournament, các Khóa H ng d n Chăm sóc xe, các chuy n đi du l ch cho h i ộ ị viên Câu l c Khách hàng, Đêm nh c h i Toyota (Công ty cùng các đ i lý đã t ổ ơ ch c Đêm nh c h i Toyota 2009 mang tên “Vũ đi u ánh sáng” dành cho h n ệ t và các h i viên vàng câu l c b Toyota trên toàn 7,000 khách hàng thân thi ế qu c t ồ ự ố ạ Th và Hà N i vào ngày 23/1/2009 t ọ ạ ộ i 2 khu v c: Tp. H Chí Minh vào ngày 9/1/2009 t ạ ầ ự ậ ạ ộ ộ
Gi i Golf cho khách hàng ả
37
Ti c cám n khách hàng cu i năm ệ ơ ố
M i năm chuy n đi đ ế ỗ ượ c làm m i b ng m t đ a đi m n i ti ng Vi ộ ị ổ ế ớ ằ ể ệ t
Nam
ỉ ế ẩ
ằ ấ ả ề ữ ữ ấ ớ ấ
ữ ầ ủ ẩ ữ ả ử ụ ả ố
Không ch th , TMV cũng xu t b n và phát hành nh ng n ph m cho khách ạ ộ hàng, nh m cung c p thông tin v nh ng s n ph m m i và nh ng ho t đ ng chăm sóc khách hàng, d ch v b o hành, s a ch a, góp ph n c ng c thêm m i ố quan h gi a công ty v i khách hàng. ệ ữ ị ớ
B t đ u t ngày 01/11/2003, Toyota Vi ắ ầ ừ ệ t Nam ti n hành ch ế
ng trình lái th xe ử ươ
38
Tạ p chí số 23 Tạ p chí số 24 Tạ p chí số 25
i Vi ệ TMV còn là hãng xe đ u tiên t ụ ạ
ầ . Toyota Vi t, ủ ệ ắ ầ
ụ ủ 70% giá tr xe, lãi su t 12,75%/năm và th i h n thanh toán t t Nam tung ra d ch v cho vay ị ả tệ i đa l t Nam b t đ u cho vay mua xe Toyota tr ệ Toyota Vi ngày hôm 22/12 thông qua d ch v c a công ty Tài Chính ị ấ ớ ỷ ệ ờ ạ ố ị
Đ c bi ặ mua xe c a chính mình góp t ừ Nam v i t là 5 năm.
ớ ụ ư ị
ng nhanh, gi ị
ơ i Vi
ạ ượ ạ ỗ ự t Nam giúp khách hàng ti Đ c bi ặ
ẩ ng Nhanh giúp khách hàng hài lòng h n khi th i gian ch xe gi m xu ng còn ơ
ệ khi l nh s a ch a đ ử ụ ử t ki m th i gian và ờ ệ ế ệ ầ ệ d ch v B o ụ ả t, c TMV n l c duy trì và đ y m nh. ị ờ ờ ố ả c ký cho đ n lúc nh n l ậ ạ ế
ng thông th ả ườ
ạ ẽ
ụ ị
ể ờ
v n cho khách hàng th i đi m nào thích h p. T t c ẹ ỏ
ụ ả ủ ờ
ưỡ ạ ệ ượ ữ
ng t ị ụ ể ự ị ụ ố ậ
ả ả ữ ấ
ợ ậ ạ
ớ t l p quy trình làm vi c b o d ế ậ
ừ ủ ẩ ộ
ng nhanh nh ng thi ế t ữ ậ
i đa các đ ng tác th a c a nhân viên k ả ưỡ ị ệ ả ế ế ị ả t b b o ự ụ ạ
39
ệ ng nhanh đ tăng năng su t. Nh ng d ch v sau bán hàng nh : d ch v b o d i thi u d ch ụ ả ưỡ ị ị ệ ữ c v s a ch a nhanh thân v & s n và g n đây nh t là d ch v s a ch a v t x ữ ế ướ ữ ấ ỏ ầ ụ ử l n đ u tiên có t trong 4 gi ờ ầ ti n b c đã đ ạ ề d ưỡ i xe) trong khi 60 phút (tính t ữ ượ ừ ng m t 150 phút. B o D ng Nhanh đ a ra s quy trình b o d ự ưỡ ấ ư ả ưỡ ệ thay đ i cho quy chu n dòng công vi c. Khi khách hàng h n đ t ch qua đi n ặ ẹ ỗ ệ ẩ ổ t v khách hàng, v ng s thu th p các thông tin chi ti tho i, trung tâm b o d ề ế ề ậ ả ưỡ tình tr ng xe và yêu c u d ch v , qua đó xác đ nh chính xác th i đi m h n đ a ẹ ư ầ ạ ờ ị ể ấ ả i b o hành ho c t xe t ặ ư ấ ớ ả ợ c ghi rõ trên phi u h n. D ch v B o D ng Nhanh đòi h i kh năng cung đ ế ượ ả ng, rút ng n th i gian c p nhanh và chính xác các ph tùng c a tr m b o d ả ưỡ ấ ắ ủ c đi u này, nh ng thành viên c a giao ti p c a khách hàng. Đ th c hi n đ ề ế ủ c v n d ch v , đ c công, k thu t viên, nhân viên ph tùng, tr m b o d ụ ạ ỹ ừ ố ấ ả ưỡ nh ng nhân viên gi y t ỹ và văn phòng ph i tr i qua nh ng đ t t p hu n k ấ ờ ữ ầ ư c đi u này, TMV đã ph i h p v i các đ i lý đ u t ng. Đ th c hi n đ l ố ợ ề ệ ượ ể ự ưỡ ng t b c s v t ch t k thu t, thi trang thi ệ ả ưỡ ậ ấ ỹ ế ị ơ ở ậ ỹ nhanh theo tiêu chu n (gi m thi u t ể ố ả thu t trong thao tác làm vi c), trang b cho khoang b o d ệ b chuyên dùng hi n đ i, đ ng th i liên t c th c hi n c i ti n thi ờ ồ ị d ưỡ ể ấ
ươ ưỡ ả ệ ượ c th c hi n r ng rãi trên ệ ộ ự
nhi u đ i lý chính hãng c a Toyota Vi ng trình B o D ng Nhanh đ t Nam. ủ ệ Hi n nay, ch ạ ề
Theo k t qu thăm dò c a VietNamNet v ch t l ủ ề ế ả ị
ụ ỹ ứ ậ
ng nhanh và d ch v ng d ch v sau bán hàng ấ ượ i VN thì Toyota VN đ ng đ u v i đ i ngũ k thu t có tay ớ ộ ầ ụ t b hi n đ i, th i gian b o hành b o d ả ưỡ ả ị ạ ế ị ệ ề ố ạ
c a các DN ôtô t ủ t, trang thi ngh t ờ chăm sóc khách hàng chuyên nghi p. ệ
Không ch linh ho t trong kinh doanh, Toyota còn có nh ng ho t đ ng trong
ng nh m t o s tin t ng đ i v i Chính ph và ng ườ ạ ự ườ i ữ ố ớ
ệ ừ
ượ ư ậ
ế
ả
ề
ườ ọ
ườ ườ
ậ ơ ổ ệ ườ
ế
ạ ộ ả ườ ườ ệ ạ ở ấ ộ
ệ ố ứ ỉ
ỉ ư ầ
ng t ườ ạ ộ ạ ế ỉ
40
ạ ỉ ạ ộ công tác b o v môi tr ệ ả ưở ằ ủ t Nam, t dân Vi đó góp ph n t o thêm danh ti ng, uy tín cho nhãn hi u ệ ế ầ ạ c d lu n quan tâm vì Toyota.V n đ ô nhi m môi tr ng đã luôn là đ tài đ ề ấ ề ườ ễ ph i ch u n u mu n thu hút c ti p nh n đ u t nó là h u qu t t y u mà n ậ ả ấ ế ố ị ầ ư ả ế ướ ậ n đ u t c ngoài. Và v n đ này đã th c s “nóng” lên sau v hãng Vedan x ụ ự ự ề ầ ư ướ ấ ữ c đi u đó, nh ng ch t th i vào sông Th V i h i tháng 9/2008. Nh n th c đ ị ả ồ ả ấ ứ ượ ng và chú tr ng h n đ n nh ng ho t đ ng liên năm g n đây, TMV đã tăng c ạ ộ ầ ữ ế ng. TMV th ệ ng xuyên theo đu i các công ngh thân thi n quan đ n môi tr ệ ế ng c a đ i ngũ v i môi tr ng, nâng cao nh n th c v vi c b o v môi tr ủ ộ ứ ề ệ ả ậ ớ ng cho c ng đ ng nhân viên, và hàng lo t các ho t đ ng liên quan đ n môi tr ồ ộ ậ ượ c t Nam nh n đ và xã h i. TMV đã tr thành nhà s n xu t ô tô đ u tiên Vi ở ầ i nhà máy vào tháng 5 ch ng ch ISO 14001 cho h th ng qu n lý môi tr ng t ạ ả năm 1999, ch ch a đ y 3 năm sau khi đi vào ho t đ ng, TMV đã nh n Ch ng ứ ậ ch ISO 14001 cho h th ng qu n lý môi tr 2005 và 2008, TMV l c tái ch ng nh n tiêu chu n này. i nhà máy. Ti p đó, năm 2002, ậ ả ệ ố i ti p t c đ ạ ế ụ ượ ườ ứ ẩ
ng tái t o và tái s d ng ngu n tài nguyên. Quy trình s d ng năng l ử ụ ượ ử ụ ạ ồ
ng t ể ớ ộ ướ
ậ ừ ằ ạ ộ ề ả ụ ề ấ ứ
ạ ộ ề ậ ộ ộ
i c ng đ ng ồ ồ ng, bao g m ườ ng ti n truy n ề ưở ng ệ ị ả ườ ủ
ng và ng h cho các n n nhân b nh h ạ t Nam. T năm 2008, TMV cũng đã tri n khai các ho t đ ng h nh m nâng cao nh n th c và giáo d c v v n đ b o v môi tr ệ các ho t đ ng v n đ ng, tuyên truy n r ng rãi trên các ph ươ thông, ho t đ ng b o v môi tr ạ ộ ả b i s ô nhi m môi tr ễ ở ự ệ ng trên toàn b lãnh th Vi ộ ườ ộ ổ ệ
ằ ệ ể ươ Toyota cũng th c hi n nh ng ch ự
ườ ươ ữ ề ụ ể
ỹ ậ ộ ượ ồ i lao đ ng. Ví d đi n hình là Ch ậ
ạ ề
ng trình này đã đ ằ ữ ạ ỗ ợ ỹ ươ ề
i trên 50 qu c gia, h tr h n g n 450 tr ế ỗ ợ ơ ầ ố
ế ớ ệ ệ
ươ ự ệ
i. T i Vi ạ năm 2000. Trong 10 năm th c hi n ch ừ ỗ ợ ự ậ ỹ
ng
41
c i thi n và nâng cao tay ngh ng ệ ả H tr Đào t o K thu t Toyota - TTEP đ ậ ỗ ợ hi n nh m h tr các tr ườ ệ đào nh ng k thu t viên lành ngh . Tính đ n nay, ch ậ Toyota th c hi n t ệ ạ ự d y ngh trên toàn th gi ề ạ trình này t thi u và th c hi n thành công ch ệ ệ TTEP t thu t trên c n ậ ng trình nh m phát tri n ngu n nhân l c, ự ng trình c T p đoàn Toyota Nh t B n th c ự ả ấ ượ ng ng d y ngh chuyên ngành ô tô nâng cao ch t l c ượ ng và h c vi n ệ ườ ọ ươ ng t Nam, TMV đã b t đ u th c hi n ch ự ắ ầ ớ i ng trình này, TMV đã gi ng trình H tr Đào t o K thu t Toyota – ạ ỹ ườ Đ i h c và Cao đ ng chuyên ngành k ẳ i Hà N i, Cao ng Cao đ ng Giao thông V n t ộ ươ iớ 6 trung tâm ngh c a 5 tr ườ ề ủ c bao g m: tr ồ ạ ọ ẳ ả ướ ậ ả
ỹ ườ ữ ỹ
ậ ử ữ ơ
ử ng Cao đ ng Kinh t ẳ ậ ng Đ i h c S ph m K thu t ạ ọ ư ạ ng Đ i h c Công ạ ọ ườ K thu t Phú Lâm (s a ch a thân xe ữ ế ỹ ử ệ ậ ộ
đ ng K thu t Cao Th ng (s a ch a chung); tr ử ắ ẳ TP HCM (s a ch a chung, s a ch a thân xe và s n); tr ữ Nghi p Hà N i, tr ườ và s n).ơ
IV.NH NG ĐÓNG GÓP C A TOYOTA VI T NAM Ữ Ủ Ệ
1.Đóng góp cho ngành s n xu t ô tô Vi t Nam ả ấ ệ
c ngoài đ u tiên đ t chân vào ngành ôtô Vi ặ ầ ệ ướ ệ
ầ ư ủ ớ
c ta ườ ồ ị ườ ươ ấ ớ
ệ ả ế ư ấ
t Nam t Nam nh ng ư ệ H i D ng. M t ộ ở ả ươ ng n ướ ứ cho phép ầ ư ủ ạ
Toyota là doanh nghi p n vào tháng 9 năm 1995. Cùng năm đó, Ford cũng đ u t vào Vi ph i đ n năm 2007, Ford m i có nhà máy đ u tiên c a mình ầ ả ế ng” Honda m i xu t hi n trên th tr năm sau, “ng i đ ng h cách là nhà s n xu t xe máy. Ph i đ n năm 2005, t c là 10 năm nh ng ch v i t ả ỉ ớ ư c gi y phép c a B k ho ch và đ u t sau đó, Honda m i nh n đ ộ ế ấ ậ ượ ớ s n xu t l p ráp ôtô t t Nam. i Vi ệ ạ ả ấ ắ
a.Thành công c a Toyota trong kinh doanh ủ
n c ngoài v s n xu t ôtô có m t đ u tiên t ấ ệ ề ả ặ ầ ầ ư ướ ệ t
i Vi ế ệ
ổ
ạ t Nam ớ ủ
ệ ầ ơ ớ
ạ
ữ ế
ỉ ậ trình h t Nam. Không ch v y, b ng nh ng hành đ ng thi ằ ng t ầ ổ ớ
t Nam. Là doanh nghi p đ u t Nam vào năm 1995, tính đ n năm 2010 này, Công ty ôtô Toyota Vi c vào tu i 15. M i lăm năm (chính xác h n là m i có 14 (TMV) chính th c b ơ ườ ứ ướ năm ho t đ ng) v i m t doanh nghi p là kho ng th i gian quá ng n ng i, song ớ ạ ộ ờ ộ ả ắ v i m t th ng hi u xe h i hàng đ u th gi i, v i kinh nghi m, b n lĩnh, trí ệ ươ ộ ớ ệ ế ớ ả tu c a đ i ngũ lãnh đ o, công nhân viên, TMV luôn đ ng v trí s m t trong ố ộ ứ ở ị ệ ủ ộ t th c - TMV “làng” ô tô Vi ự ộ ệ đang kiên trì theo đu i m t l i m c tiêu: Góp ph n vào vi c xây ệ ộ ộ d ng m t ngành công nghi p ôtô th c s cho Vi ệ ự ướ ự ự ụ ệ ộ
ầ ủ
ừ ự ạ
ủ ng năng l c s n l ự ả ượ ở ộ
ầ ư ủ ố ề ổ
ệ ỉ
ng Vi ệ c a TMV t ư ậ th tr ở ị ườ t Nam s v n c a Toyota ố ố ủ ệ
42
Nam là trên 49 tri u USD, nh ng đ ể ban đ u c a Toyota vào Vi S v n đ u t ệ ư ệ ố ố ầ ư ở ộ ng, TMV đã không ng ng m r ng đáp ng nhu c u ngày càng tăng c a th tr ị ườ ầ ứ ng và nâng cao năng l c c nh tranh c a ủ đ tăng c đ u t ườ ầ ư ể ấ ượ ng s n ph m, Ti p t c quá trình m r ng đ tăng công su t nhà máy và ch t l ể ẩ ấ ế ụ ả 22 tri u và năm 2008 thêm 19 tri u USD, s n ph m, năm 2007 TMV đ u t ệ ầ ư ẩ ả nâng t ng s v n lên 121,119 tri u USD, t ng s ti n đ u t ngày ừ ệ ổ ố ố đ u thành l p đ n tháng 2 năm 2010 là x p x 122 tri u USD. Nh v y ch trong ỉ ấ ầ ậ ế ướ c ng n 14 năm ho t đ ng ạ ộ ta đã tăng h n 2,48 l n. ơ th tr ở ị ườ ầ
ờ ứ ể ượ ậ
ấ ủ ạ ộ ế ấ ượ
ố ấ ượ
ấ ng, t ả t b c trong ho t đ ng s n c 2 xe/ngày (năm 1996), đ n năm 2009, ng 140 xe/ngày. Quy mô s n xu t cũng vì ằ ả c đi u ch nh tăng nh m đáp ng nhu c u th tr ị ườ ừ ỗ ỉ ả ạ ề ứ ừ ế ầ ỉ
212 ắ ầ
14 năm qua là th i gian ch ng ki n s phát tri n v ế ự xu t c a TMV. T ch ch s n xu t đ năng l c s n xu t đã đ t con s n t ấ ự ả th mà liên t c đ ụ ượ xe khi nhà máy b t đ u đi vào ho t đ ng năm 1996, lên trên 5.000 xe vào năm ạ ộ 2001, đ n năm 2005 con s này là 15.000 xe, và năm 2009 là 30.000 xe. ế ố
Quy mo san xuat cua Toyota qua cac nam Ngu n: Toyota
ồ
o s h n a o D
40000
30000
30000
15000
20000
5000
10000
212
0
Nam
1996
2001
2005
2009
quy mô s n xu t (Đ n v : chi c) ấ
ơ ị
ế
ả
ấ ả ầ ệ ạ ộ ứ ố ớ
ể ệ ự
ạ ng và khách hàng. Khó khăn xu t hi n t ỗ ự ủ ấ
ộ ầ ộ ị ườ ả
ầ ế ả ư
ủ ầ
ủ ả , TMV đã kh n tr ươ ấ ạ ế ế ẩ ỉ
ụ ng s n xu t đ ệ ấ ượ ề ụ ồ
ả c ph c h i trong th i gian ng n và tăng nhanh vào nh ng ữ ắ 50 xe/ngày (tháng 4) lên 90 xe/ngày (tháng 6), 100 ụ ể ừ ả ố
ể ỉ
ư ế ả ả
ộ ỷ ụ
ấ ừ ế ủ ầ
43
t, năm 2009 là năm đ y thách th c đ i v i ho t đ ng s n xu t nh ng Đ c bi ư ặ cũng là m t năm th hi n s linh ho t và n l c c a TMV trong vi c đáp ng ứ ệ nhu c u th tr cu i năm 2008 và kéo ệ ừ ố ầ dài trong c quý I và đ u quý II/2009 do tác đ ng c a cu c kh ng ho ng tài ộ ủ ng xe bán ra s t gi m, nh ng khi chính toàn c u và vi c tăng thu khi n l ụ ế ượ ệ ạ ng và linh ho t Chính ph có các bi n pháp kích c u kinh t ẩ ế ệ áp d ng các bi n pháp đi u ch nh k ho ch, đ y m nh s n xu t. K t qu là s n ả ả ạ l ờ ượ tháng cu i năm, c th t xe/ngày (tháng 7), 115 xe/ngày (tháng 8), 120 xe/ngày (tháng 9) và đ nh đi m là trên 140 xe/ngày trong tháng 12, đ a đ n k t qu s n xu t c a công ty trong ấ ủ ế ậ khi công ty thành l p năm 2009 là 28.004 xe – m t k l c m i v s n xu t t ớ ề ả đ n nay. Doanh s bán c a TMV đã đ t 30,110 xe, chi m 25.2% th ph n, tăng ế ị ạ tr ưở ố ng 23% so v i năm 2008. ớ
Toyota Honda Ford Doanh nghi pệ
Năm
2008 2009 24502 30110 3702 4215 6479 8286
B ng: So sánh doanh s bán hàng c a ba hãng ôtô l n ng Vi t Nam th tr ớ ở ị ườ ủ ả ố ệ
(Đ n v : chi c) ị ế ơ
(Ngu n: Toyota ồ
Ford
Vietnamnet)
30110
24502
Doanh so
2008
8286
6479
2009
37024215
35000 30000 25000 20000 15000 10000 5000 0
Hang
Honda
Ford
Toyota
Doanh so ban hang cua cac hang qua 2 nam 2008-2009 Đ n v : Chi c ế
ơ ị
ỗ ự ờ ữ ị
ạ ộ c t c đ tăng tr đ ụ , s n xu t, kinh doanh và d ch v , ấ ng doanh s bán hàng r t cao (th p nh t ữ ượ ố ộ ấ ố ụ ấ ấ
44
ạ t Nam nói ng ôtô Vi Nh nh ng n l c trong ho t đ ng đ u t ầ ư ả TMV liên t c gi ưở là 21% vào năm 2008). Doanh s bán c ng d n c a TMV trong giai đo n 1996- ộ 2009 đ t trên 14.400 xe, d n đ u v i 40% t ng th tr ẫ ồ ủ ổ ị ườ ố ầ ệ ạ ớ
ủ ậ ẩ
ẩ ng. ề chung (c l p ráp CKD và nh p kh u CBU). Các s n ph m c a Toyota đ u chi m th ph n cao trong t ng phân khúc xe trên th tr ừ ả ị ườ ả ắ ị ế ầ
1999- ể ồ ưở ng doanh s bán hàng c a TMV trong 10 năm t ủ ố ừ
Bi u đ :Tăng tr 2009
(Ngu n: ồ http://www.toyotavn.com.vn/news/views/17/1092)
b.Thành công trong lĩnh v c d ch v sau bán hàng ự ị ụ
ạ ượ ầ
ị ụ ị ớ ế ố
t, tăng 18% so v i 2008. Năm 2009, TMV cũng đã m thêm t xe vào ượ c ở ượ
ả ướ ỹ ư ồ
ng HCM, nâng t ng s các ỉ ơ ươ ổ
Trong năm 2008, các tr m d ch v c a Toyota đã đón g n 437560 l ụ ủ làm d ch v , tăng 24% so v i năm 2007. Đ n năm 2009, con s này đã đ nâng lên 515000 l ớ c bao g m Toyota Phú M H ng HCM, các t nh thành trên c n 4 đ i lý ở ạ Toyota C n Th , Toyota Hà Đông và Toyota An S ố ầ đ i lý/chi nhánh đ i lý và Tr m d ch v y quy n lên con s 23. ề ạ ụ ủ ạ ạ ố ị
ừ ỗ ự ể
đ ệ ớ ẫ
ề
ạ ộ t tham d chuy n du l ch Đà L t và đêm nh c h i ổ ế ế ự ế ạ ị
45
TMV cũng không ng ng n l c đ làm hài lòng khách hàng và th t ch t m i ố ặ ắ ề ỉ ố c v trí d n đ u v ch s quan h v i khách hàng. Năm 2008, TMV đã gi ầ ữ ượ ị hài lòng khách hàng v bán hàng (SSI) theo kh o sát c a công ty d ch v cung ụ ị ủ ả c p thông tin marketing n i ti ng toàn c u J.D Power. Năm 2009, TMV đã m i ờ ầ ấ nhi u khách hàng thân thi ề Toyota.
ng c a d ch v b o d ể ồ ưở ụ ả ưỡ ủ ị ủ ng và chăm sóc xe c a
Bi u để ồ: Bi u đ tăng tr TMV.
(Ngu n: ồ http://www.toyotavn.com.vn/news/views/17/1092)
c.Thành công trong lĩnh v c xu t kh u và n i đ a hóa ự ộ ị ẩ ấ
ị ạ ấ 24.8 tri u USD ệ , nâng t ng giá tr ổ
ấ ẩ ủ ấ 92 tri u USD ệ
c a TMV đ ị sau h n 4 năm ơ c chính th c đi vào ho t đ ng. ẩ ứ ẩ ủ ấ
ệ ầ
ấ ẩ
ấ Ấ ụ ữ
ẩ ử ụ ụ ẩ ầ ấ
ẩ ạ ấ
ủ ế ệ ạ
ặ ả
ạ ạ ầ ổ ề ủ ẫ ỉ
Năm 2008 giá tr xu t kh u c a TMV đ t trên xu t kh u c a trung tâm xu t kh u Toyota đ t trên ạ ẩ Trung tâm xu t kh u ph tùng ô tô ạ ộ ụ ủ ượ Hi n nay, s n ph m xu t kh u c a TMV bao g m: van tu n hoàn khí x , ăng ả ồ ẩ ủ ấ ẩ ả cướ đang s n xu t xe đa ten, và bàn đ p chân ga đã đ 10 n c xu t kh u sang ả ượ ạ d ng toàn c u c a Toyota: Thái Lan, Indonesia, Philippines, Malaysia, n Đ , ộ ầ ủ ụ Argentina, Nam Phi, Venezuela, Đài Loan và Pakistan. Ngoài nh ng ph tùng xu t kh u s d ng cho các dòng xe đa d ng toàn c u, TMV còn xu t kh u bàn ấ đ p chân ga cho cho xe Vios, Yaris, Altis và Hiace. Kim ng ch xu t kh u ph ụ ạ ặ tùng hàng năm c a TMV đ t trung bình 20 tri u USD/năm. Đ n năm 2009, m c dù g p nhi u khó khăn do kh ng ho ng tài chính toàn c u, kim ng ch xu t kh u ẩ ấ ph tùng c a TMV v n đ t x p x 20 tri u USD, nâng t ng kim ng ch xu t ấ ệ kh u c ng d n lên trên 110 tri u USD. ủ ạ ấ ệ ụ ẩ ộ ồ
ữ ạ ộ ủ ậ ờ
ầ ư ẩ ạ ộ ướ ấ
ướ
46
ưở i 11 nhà cung c p: Harada ạ ụ c đây là Takanichi), Công ty D ng Trong nh ng năm g n đây, nh ho t đ ng c a X ng D p và X ng khung ưở g m xe cũng nh đ y m nh ho t đ ng c a m ng l ủ ạ ầ VN, Denso VN, Toyota Boshoku Hà N i (tr ộ c c khí xu t kh u, Yazaki VN, Sumi-Hanel, công ty Tân Đ c, Công ty GS ụ ơ ứ ẩ ấ
t Nam, công ty Nagata VN, công ty Inoac Vi ệ ệ
l ự t Nam và công ty Summit Auto hào là nhà s n xu t ô tô d n đ u v t ấ ầ ả ộ
19% đ n 37% tùy theo t ng m u xe (theo ph ẫ ng pháp tính giá tr ươ n i đ a ề ỷ ệ ộ ị ị ừ ẫ ế
Vi Seats Industry Hà N i, TMV t hóa đ t t ạ ừ c a ASEAN). ủ
ụ ủ ạ ấ ẩ ị ừ ế tháng 2004 đ n
Bi u để ồ: Gía tr kim ng ch xu t kh u ph tùng c a TMV t 2009
(Ngu n: ồ http://www.toyotavn.com.vn/news/views/17/1092)
2.Đóng góp c a Toyota cho xã h i Vi t Nam ủ ộ ệ
Vi ở ệ ự ỏ
c a đ a ph c a Toyota ươ ệ ầ ư ủ ế ủ ị
ỉ ả ụ ộ
t Nam đã góp ph n không nh vào s phát tri n ể ầ ậ ng nói riêng và c a c n c nói chung. Không ch có v y, ủ ả ướ ệ ạ ộ ệ ư ế ủ
ạ ộ
Vi c đ u t kinh t TMV còn tham gia đóng góp cho các ho t đ ng xã h i nh giáo d c, b o v môi t Nam. Tính đ n năm 2009, TMV đã tr ườ n p ngân sách nhà n ộ c h n 1.2 t USD, và đóng góp cho các ho t đ ng xã h i ỉ ộ v i t ng s ti n trên 13 tri u USD. ớ ổ ng, an toàn giao thông, văn hóa c a Vi ướ ơ ệ ố ề
47
a.Đóng góp cho kinh t ế
ầ
ấ vào Vi ệ
ữ ệ ng nói riêng và c n ế ớ ữ ệ ệ
ự ể
ệ ề ả i các th tr t Nam. Xét ệ ấ ạ ệ ố
c, d n đ u tron g các nhà s n xu t ôtô ướ ấ ả
ầ t Nam , v i s ti n lên đ n 303.370.000 USD. Xét v m t đ a ph ng, TMV đã góp ph n gi i quy t vi c làm cho hàng nghìn ề ặ ị ươ ế ả lao đ ng , gi m thi u tình tr ng th t nghi p ả ướ c đ a ph ể ạ ả ộ ươ ệ ở ị t Nam, Toyota đã mang đ n Vi nói chung. Cùng v i s đ u t t Nam ớ ự ầ ư ả nh ng công ngh , nh ng dây chuy n s n xu t hi n đ i cùng v i mô hình qu n ạ ấ ng khác, đi u này là s chuy n giao lí đã giúp Toyota thành công t ề ị ườ t m qu c gia, TMV đã đóng góp m t công ngh r t quý giá vào Vi ộ ở ầ ở ph n không nh vào ngân sách nhà n ẫ ỏ Vi ớ ố ề ầ ệ ế
(Ngu n: ồ www.toyotavn.com.vn)
b.Ho t đ ng c ng đ ng ạ ộ ộ ồ
48
Ho t đ ng t ạ ộ ừ thi n: ệ
ch c các ch ậ ế ừ ổ ứ ươ
ế ả
ộ ồ ự ủ ỉ ị
T khi thành l p đ n nay, hàng năm Toyota luôn t ặ ng trình t ng ộ quà T t cho các gia đình chính sách, các gia đình có hoàn c nh khó khăn thu c đ a bàn t nh Vĩnh Phúc. Ngoài ra, Toyota cũng tích c c ng h đ ng bào b bão ị lũ.
t: Các ho t đ ng tiêu bi u c a TMV ng h đ ng bào vùng thiên tai, lũ l ủ ể ủ ạ ộ ộ ồ ụ
ặ
ệ t i thành ph Đà N ng và t nh Qu ng Ngãi - Trao t ng tr c ti p 200,000,000 đ ng cho 43 gia đình có ng ồ m ng trong c n bão s 9 (Ketsana) t ạ i thân b thi ị ả ự ế ơ ườ ỉ ạ ẵ ố ố
ộ ủ ợ ư ệ ạ ồ ớ
- ng h 68 tri u đ ng cho các n n nhân c a đ t m a lũ l n vào tháng 11/2008 Ủ i t nh Vĩnh Phúc t ạ ỉ
ặ ỗ ợ ạ ơ ố
t (Lekima) c a t nh Ngh An năm 2007 - Trao t ng 160.000.000 đ ng h tr cho 57 gia đình n n nhân c n bão s 5 và lũ l ụ ủ ỉ ồ ệ
ộ Ủ ồ ủ ộ ạ ệ ố ơ
- ng h 180 tri u đ ng ng h n n nhân c n bão s 6 & 7 (Xangsane và Chanchu) năm 2006
- ng h n n nhân lũ quét t i 2 t nh Phú Th và Yên Bái năm 2005 ộ ạ Ủ ạ ọ ỉ
i 5 t nh mi n trung Ủ ệ ạ ồ t t ụ ạ ề ỉ
- ng h 90 tri u đ ng cho các gia đình n n nhân lũ l ộ năm 2004
Ho t đ ng văn hóa ạ ộ
• Đêm nh c c đi n Toyota ạ ổ ể
ể ừ
ủ ị
ậ c t ch c r t thành công, nh n đ ậ ứ ổ ạ ổ ể ộ ủ ượ
ượ ổ ứ ấ ả ướ c nhi u s m n m c a ng ạ ượ ộ
ượ ươ ự ể
ỏ
c a các dàn nh c n i ti ng th gi ủ ự t cho các giáo viên, sinh viên thanh nh c Vi ể ạ ạ ổ ế ệ ế ớ
ễ ậ ự ể
ễ và ph i h p c a Trung tâm T ch c Bi u di n i s h tr T năm 1997, d ố ợ ướ ự ỗ ợ Ngh thu t - B Văn Hóa, Th Thao và Du L ch, Đêm nh c c đi n Toyota đã ể ộ ệ luôn đ i yêu ườ ề ự ế c coi là m t trong nh ng s ki n âm nh c đ c mong c và đ nh c trên c n ữ ạ ự ệ ng trình này không ch th hi n n l c c a Toyota đ i nh t trong năm. Ch ỗ ự ấ ủ ỉ ể ệ ợ ạ trong vi c đóng góp tích c c cho s phát tri n văn hóa c a Vi t Nam mà còn t o ệ ệ t Nam h c h i kinh c h i t ọ ơ ộ ố i. năm 2008, TMV nghi m bi u di n qu c t ệ vinh d đón nh n b ng khen c a B Văn hóa, Th thao và Du l ch ghi nh n ậ ủ t Nam. nh ng đóng góp to l n cho s phát tri n c a n n âm nh c c đi n t i Vi ố ế ủ ằ ớ ị ạ ổ ể ạ ộ ể ủ ề ự ữ ệ
49
• Hòa nh c Toyota xuyên Vi ạ t ệ
ạ ế
c ti n hành trên 5 thành ph ủ ề
c Qu Toyota Vi thi n. Cho đ n nay, t ng s ế ươ ổ
t đ ệ ượ ộ ố ề ệ ừ ặ ng trình này đã lên t T năm 2007, hòa nh c Toyota xuyên Vi ừ l n thu c 3 mi n B c- Trung- Nam, toàn b s ti n bán vé c a ch ắ ộ ớ đ u đ ệ ỹ ề ượ ti n mà TMV tài tr cho ch ề ố ng trình ố i g n 230.000 đô la M . ỹ t Nam trao t ng t ươ ớ ầ ợ
• H c b ng Toyota
Giáo d cụ
ứ
ộ
ồ ỗ ặ ườ
ồ ấ
ế ấ ọ : M i năm, c vào trung tu n tháng 10, 132 su t h c ầ c trao t ng cho 120 sinh viên xu t s c thu c các ngành khoa ấ ắ ng (3,000,000 đ ng/su t) và 12 nhóm sinh viên ấ ủ ườ ấ ắ ủ
ậ
ố ượ đ ng. B t đ u t i trên 3 t ọ ọ ổ ng trên toàn qu c đ ớ ắ ầ ừ ố ề ỷ ồ
t Nam (g i t ọ ắ
ụ ệ ạ ộ
ng đ i h c trên ạ ọ ng đ i ạ ườ ặ c trao t ng năm t là TVF) cùng các thành viên sáng l p ậ ộ ọ ổ ị
ẻ ệ ạ
ấ ắ ủ ạ
ộ ộ ị
ộ ố ề ồ
ọ ổ b ng s đ ẽ ượ ổ h c k thu t, môi tr ậ ọ ỹ nghiên c u khoa h c (10,000,000 đ ng/su t) c a các tr ọ ứ toàn qu c. đ n nay đã có h n 1300 sinh viên xu t s c c a các tr ơ ố h c chuyên ngành k thu t và môi tr ườ ỹ H c b ng Toyota v i t ng s ti n lên t ớ ổ 2009, Qu Toyota Vi ệ ỹ t Nam (TMV), B Giáo D c & Đào T o và B là Công ty ô tô Toyota Vi Văn Hóa, Th Thao & Du L ch đã ti n hành trao t ng “H c b ng Toyota ặ ế ể t Nam 2009” ,m i su t tr giá 3,000,000 h tr tài năng âm nh c tr Vi ỗ ỗ ợ ấ ị ng đào t o âm nh c đ ng cho 90 h c sinh, sinh viên xu t s c c a 5 tr ạ ườ ọ ồ ị c v i t ng giá tr tr c thu c B Văn hoá, Th thao và Du l ch trên c n ả ướ ớ ổ ể ự là 270.000.000 Đ ng, s ti n này chính là toàn b s ti n bán vé c a 2 ủ ố ề ch t Toyota và đêm nh c c đi n Toyota. ng trình- hòa nh c xuyên Vi ạ ổ ể ươ ệ ạ
ộ ộ
ệ ừ ắ ầ ậ
ữ ụ ượ ự
ạ ộ ụ ằ
• Cu c thi Robocon Vi t Nam t Robocon Vi ệ ng trình đóng góp trong lĩnh v c giáo d c đ nh ng ch ươ l n nh m h tr và phát tri n ho t đ ng giáo d c – đào t o c a Vi ỗ ợ ớ Nam.Tháng 5 năm 2010 v a r i, Toyota hân h nh đ nhà tài tr chính th c cho cu c thi này. ứ
c l n th 9 tr thành t Nam : TMV là nhà tài tr chính cho cu c thi ợ ngày b t đ u thành l p năm 2002. Đây là m t trong ộ c TMV đ u t ầ ư ệ t ạ ủ ở ứ ượ ầ ạ
50
ể ừ ồ ộ ợ
• Khóa h c Monozukuri
: TMV đã ph i h p v i tr ọ ố ợ ớ ườ
ạ ừ ạ ạ ộ
ậ ủ c t ộ ch c d ượ ổ ứ ướ ự ướ ư ừ
ườ ạ ọ ổ ế
ng d n c a các giáo s t ấ ủ ườ ạ ẫ ủ ạ ầ ủ ư ậ ̉
ệ ạ ể ế ộ ờ ́ ̣
ủ ơ ệ ạ
́ ọ ạ ̣ ̣
ng d ng thành công các ki n th c h c đ ấ c vào th c t ứ ọ ượ ự ế ụ
ng Đ i H c Bách Khoa ọ năm 2006 Hà N i đ a Trung tâm Đào t o Monozukuri đi vào ho t đ ng t ộ ư ọ d i s đ ng thu n c a B Giáo d c và Đào t o. Đã có 6 khóa h c ụ ướ ự ồ các i s h Monozukuri đ i, các lãnh đ o cao c p c a T p đoàn ng đ i h c n i ti ng trên th gi tr ậ ế ớ ng Đ i H c Toyota Nh t Ban cũng nh các gi ng viên hàng đ u c a Tr ọ ạ ả i, Khoa hoc đã thu hút s tham Bách Khoa Hà N i. Đ n th i đi m hi n t ự gia c a h n 350 sinh viên và đ i di n các doanh nghi p Vi t Nam, trong ệ ệ đó, môt sô h c viên là đ i di n cho các nhà cung c p nôi đia c a TMV đã ệ ̣ ủ ̉ kinh doanh cua ế ứ doanh nghiêp minh. ̣ ̀
An toàn giao thông
ọ ể
ủ ố ợ
(TSEP) là m t trong 4 ch ng trình ộ ươ t Nam (TVF) ệ ỹ ạ t Nam (TMV) ph i h p v i B Giáo d c & Đào t o ớ ộ ụ năm h c 2005-2006. ố ọ ự ệ ừ
ng trình bao g m 4 ho t đ ng chính: ồ ạ ộ Ủ ươ
ệ ề ạ ọ
ng ti u h c trên tòan qu c. ụ ả ố ườ ể ọ
i các tr ng ti u h c. ể ạ ả ườ ụ ễ ể ạ ộ ọ
ng pháp giáo d c ATGT cho ụ ổ ứ ộ ề ươ ấ ạ
ng ti u h c. ể ả ậ ọ ụ ủ ườ ể ọ
ng trình nh m mang l ằ i hi u qu xã h i sâu ả ươ ệ ề ạ ộ
51
i thi u ch ệ ng trình “Toyota cùng em h c an toàn giao thông” ọ tr ng đi m n m trong khuôn kh ho t đ ng c a Qu Toyota Vi ạ ộ ổ ằ do Công ty ô tô Toyota Vi ệ và y ban An toàn Giao thông Qu c gia th c hi n t Ch - Cung c p các tài li u và công c gi ng d y v ATGT cho giáo viên và h c sinh ấ c a các tr ủ - Bi u di n ho t c nh có n i dung giáo d c ATGT t - T ch c h i th o t p hu n, gi ng d y v ph ả các giáo viên ti u h c, cán b s /phòng giáo d c c a các tr ộ ở - Tuyên truy n, gi r ng h n cho ch ơ ộ ớ ươ
ơ ặ ệ ụ
ả ể ơ ộ ệ ệ ầ ề ạ
ch c thành công 14 cu c thi tìm ng trình đã trao t ng h n 6 tri u sách giáo d c ATGT c; h n 65,000 VCD và tài li u cho các giáo viên ch c thành công 32 h i th o chuyên đ cho g n 4,500 lãnh đ o và ổ ứ ộ
ể ạ ớ ơ ệ ọ
ấ ỉ ầ
ể ọ
ờ ồ
ự
c chuy n giao ho t đ ng bi u di n r i tay và bi u di n t ể ể ể
Sau 4 năm th c hi n, Ch ươ ự cho h c sinh l p 1 trên c n ọ ả ướ ớ ti u h c; t ổ ứ ọ giáo viên c t cán. Bên c nh đó, TSEP còn t ố hi u ATGT c p t nh, v i h n 7,000 h c sinh tham d . Đ c bi ọ t, trong năm h c ự ặ 2008-2009 l n đ u tiên Ch ng trình “Ngày h i giao l u tìm hi u ATGT” dành ươ ầ ể ư ộ c t cho h c sinh ti u h c đ ủ i Hà N i và TP. HCM v i s tham gia c a ch c t ọ ượ ổ ứ ạ ớ ự ộ c h n 140 h c sinh đ n t ượ c, đ ng th i cũng thu hút đ 14 t nh thành trên c n ả ướ ế ừ ỉ ọ ơ tham d . Cũng trong 2 năm h c 2007-2008 và 2008-2009, 10 g n 3,000 khán gi ọ ả ầ ễ ạ ầ i g n t nh thành đ ễ ố ỉ 700 tr ạ ộ ng ti u h c, h n 427,000 h c sinh tr c ti p tham d . ự ọ ượ ể ự ế ườ ơ ọ
• T i công ty
ng B o v môi tr ả ệ ườ
: Nh nh ng n l c không ng ng ngh đ b o v môi tr ờ ỉ ể ả
ử
ả thành nhà s n xu t ô tô đ u tiên ở ừ ướ ầ ượ
ứ ấ ề ệ ố Vi ườ
ng t ế
ượ ủ ớ
ả c tái ch ng nh n phù h p v i tiêu chu n qu c t ợ ỉ ế ụ ứ ậ
• Ch
ườ ng ệ ỗ ự ạ ữ ả ắ c th i và x lý ch t th i r n , v i các quy trình s n xu t s ch, x lý n ấ ử ấ ạ ả ớ ậ t Nam đ c nh n TMV đã tr ệ ở ả i nhà máy vào ch ng ch ISO 14001 v h th ng qu n lý môi tr ng t ạ ỉ ả tháng 5/1999. Đ n tháng 9/2005, H th ng qu n lý môi tr i nhà ườ ạ ệ ố ố ế . máy c a TMV đã đ ẩ ậ ứ Tháng 12/2008, TMV ti p t c nh n ch ng ch ISO 14001 v i phiên b n ả ớ m i nh t. ấ ớ
Ch ng trình “Go Green- ươ
ế ạ ặ
ờ ớ ữ ưở ạ ộ ườ
ủ ế ớ ổ ứ
i Vi ng t ng trình “GO GREEN- Hành trình xanh”: ươ ẽ ng t o m t c u n i liên k t ch t ch ộ ầ ố ng c a TMV ả ệ ạ ch c, các nhóm tình nguy n viên tâm huy t v i ho t ệ t Nam. Ch ươ ệ ạ
ng trình s đ ẽ ượ ạ ườ ạ ừ
Hành trình xanh” ra đ i v i ý t mang tính h th ng gi a các ho t đ ng b o v môi tr ệ ố thông qua các t ự c TMV th c đ ng b o v môi tr ệ ả ộ hi n theo hai giai đo n (Giai đo n 1: 2008-2011; Giai đo n 2: T 2011 tr ở ạ ệ đi) nh m đ t ba m c tiêu chính: ụ ằ ạ
ầ ổ ướ ng
52
ng và b o v môi tr đó góp ph n làm thay đ i hành vi theo h ng; - Giáo d c nâng cao nh n th c, t ứ ừ vì môi tr ườ ụ ườ ậ ệ ả
ự ế ạ ộ ự ệ ằ ả
ng t - Tr c ti p th c hi n và h tr th c hi n các ho t đ ng nh m c i thi n và ngăn ệ ệ ng a ô nhi m môi tr t Nam; ễ ỗ ợ ự i Vi ạ ườ ừ ệ
ng b i các v n đ v ể ị ả ỡ ữ ậ ưở ề ề ấ ở
- H tr và giúp đ nh ng cá nhân và t p th b nh h môi tr ng. ỗ ợ ườ
“Go Green- Hành trình xanh” đ c th c hi n d ượ ệ ướ ự i 3 hình th c bao g m: ứ ồ
- Các ho t đ ng th c ti n b o v môi tr ng; ự ễ ạ ộ ệ ả ườ
- Các ho t đ ng tuyên truy n – giáo d c ý th c b o v môi tr ng; ứ ả ạ ộ ụ ề ệ ườ
ẩ ạ ộ ủ ộ ự ể ệ ộ ồ
ề - Thúc đ y các ho t đ ng c ng đ ng ch đ ng th c hi n và phát tri n b n v ng.ữ
V.PH N H I T PHÍA TOYOTA V MÔI TR Ồ Ừ Ả Ề ƯỜ NG VI T NAM Ệ
n c ngoài v s n xu t ôtô có m t đ u tiên t ấ ệ ề ả ầ ư ướ ặ ầ ạ
ế ệ
ổ ơ
ủ ộ ờ
i VN vào ứ t Nam (TMV) chính th c c vào tu i 15. M i lăm năm (chính xác h n là m i có 14 năm ho t đ ng) ạ ộ ớ Công ty liên i cũng ậ ợ ườ ệ ư ữ
ả ượ ng đ u t ầ đây mang l Là doanh nghi p đ u t năm 1995, tính đ n năm 2010 này, Cty ôtô Toyota Vi b ướ v i m t doanh nghi p là kho ng th i gian quá ng n ng i, song ớ doanh Toyota g n nh đã có đ ầ nh m t khó khăn mà môi tr ườ ắ c cái nhìn khá đ y đ v nh ng thu n l ủ ề i. ạ ầ ư ở ư ặ
ệ ế ạ ấ ộ
53
t Nam là m t th tr Vi c khu v c. Các nhân t n ị ườ ố ề i th c nh tranh so v i nhi u ng h p d n, nhi u l ề ợ ẫ ấ nh ngu n nhân l c d i dào, giá thành s n xu t ồ ự ồ ớ ả ư ự ướ
t và ng ế
ế t Nam đ u v t và g n gũi v l ầ ư
ề ố ố Vi ệ i c b n đ cho vi c đ u t ậ ợ ơ ả
ể
ầ ớ ấ
ng đ u t ầ ư ượ ễ ả
c nh ng đi u ki n thu n l ệ m t s n ừ ộ ố ướ Nh t B n. M i tr ả ậ ầ ư ạ ầ ư ộ ớ ơ
Vi
ự ủ ề ướ t
i Vi i s ng, n p nghĩ c a ng ườ i ệ ườ ủ ệ t tr i. Đ t n c ta hi n ề ấ ướ ượ ộ s n xu t ô tô ấ ệ ầ ư ả ể ấ i 14 liên doanh s n xu t ả ớ c ngoài vào, trong đó d nh n th y ph n l n là các ậ ạ c c i thi n nhanh chóng đã t o ệ ướ c c láng gi ng. Cách ề s m t c a Toyota và ngườ t Nam vào Vi đ ộ ườ t Nam. H n n a, so v i các n m nh m vào Vi ữ ẽ ệ t Nam ít h n so v i các n ơ ướ ớ ở ệ ng đ u t c, Trung Qu c là th tr ầ ư ố ộ ủ ị ườ ố phát tri n khác, tuy nhiên hi n nay ể ế ấ ệ Trung Qu c đang ngày càng kém h p d n trong khi đ u t ầ ư môi tr ệ ẫ
th p, s thân thi ầ ấ ự ng đ u t Nh t.... cho th y th tr ấ ậ ị ườ đã t o đ ệ ề ữ ạ ượ ngày càng phát tri n. Hi n nay chúng ta đã cho phép t l p ráp ô tô t ắ nhà đ u t nên m t làn sóng đ u t châu Á khác thì s r i ro đây vài năm v tr các n n kinh t các nhà đ u t ề ầ ư ừ đ u t ố ầ ư ơ . đang ngày càng h p d n h n ấ ẫ
i Vi t Nam. H nói ng ọ ườ ệ
t Nam t. Toyota đánh giá cao v ch t l ữ ề i t ườ ố r t thông minh, nh ng ng ấ ng lao Vi ệ ấ ượ t nghi p đ i h c đ u có năng l c làm vi c t ệ ố ệ ạ ọ ề ự
Tuy nhiên Toyato còn ch ra r ng còn nhi u vi c phía Vi ỉ ằ ề ệ ệ
ơ ạ ẳ ệ ể ệ ư t Nam c n làm đ ầ ầ
ệ
ộ ấ ậ ậ
ộ ỏ ủ
ế ả ứ ể
ệ ộ ổ
ẩ
ở
ể ầ ộ ố ạ ấ ệ ậ ấ
ể c s hoàn thi n h n n a. Ch ng h n nh Vi t Nam c n phát tri n các đ t đ ữ ạ ượ ự ngành ph tr và các doanh nghi p ''v tinh cho công nghi p ô tô. Toyota ph i ả ệ ụ ợ ệ ệ t và ch th c hi n nh p kh u g n nh toàn b các c u ki n, b ph n c n thi ẩ ỉ ự ế ệ ầ ư ầ ng khi n Toyota không t Nam. Quy mô nh c a th tr Vi công đo n l p ráp ệ ở ạ ắ ị ườ phát tri n các ngành ph tr , đ n gi n vì s không có hào h ng v i vi c đ u t ụ ợ ơ ệ ầ ư ẽ ớ ố . Đ n năm 2008, hãng Toyota v n ch a th mua n i m t con c hi u qu kinh t ể ư ẫ ế ế ả ''made in Vietnam'' đ t chu n đ ph c v cho vi c l p ráp xe ô tô. Trong khi đó, ệ ắ ụ ụ ạ ộ ơ hào vì đã tr thành m t n i nhìn sang Thái Lan, vài năm g n đây h đã r t t ấ ự ọ cung c p đáng tin c y m t s lo i c u ki n, b ph n cho ngành ô tô trong toàn ậ ộ khu v c. ự
t Nam v n là m t th tr ẫ ạ ệ ị ườ ộ
Bên c nh đó, th tr ấ ạ
ẹ ầ ấ
ng đ i khá m i có s c tiêu th ô tô đáng k đ đ u t ườ ụ ố ươ ứ ố
ở ng nh bé b i ỏ ộ th gi i, m t ế ế ớ i ít nh t 3.000 USD/năm tr lên và có ở cho ngành này. t Nam thì thu ệ
ể ể ầ ư m nh m cho Vi ẽ c ta ch m i vài trăm USD/năm. i n i t ng ô tô Vi ị ườ m c s ng th p và s c mua h n h p. Theo các chuyên gia kinh t ứ ố ứ qu c gia có thu nh p bình quân đ u ng ậ ố dân s t ớ Tuy nhiên, vào th i đi m Toyota đang đ u t ể ầ ư ạ nh p bình quân đ u ng ỉ ớ ườ ạ ướ ờ ầ ậ
54
Toyota v n ch a th c s hài lòng v th t c hành chính khá lòng vòng ề ủ ụ ự ự ư ẫ
Vi t Nam. Các th t c h i quan ở ệ ệ ủ ụ
ề c thông thoáng s đóng góp t ẫ ẽ
ể ủ
ờ ế t h n cho s ố ơ ổ ớ ấ ắ ả ộ
ữ
ụ ủ ườ ổ ộ ự ạ
ị
ệ t Nam v n còn phi n hà. N u vi c ả ự đ ề ệ ượ ố Theo ông Nobuhiko Murakami, T ng giám đ c t Nam. ệ ệ ự t Nam (TMV), vi c r t nhi u chính sách m i có hi u l c ề t v i ngành s n xu t l p ráp ô tô. ố ớ và s thay đ i liên t c c a các ế ng kinh ồ t c thành viên VAMA (bao g m ấ ả ng xe t n kho ồ ả ả ượ ượ ầ ọ
c a Vi ủ l u thông hàng hóa và ti n t ư phát tri n c a Toyota Vi Công ty Ôtô Toyota Vi ệ ấ ệ trong th i gian năm 2009 đã tác đ ng không t suy gi m kinh t Nh ng tác đ ng tiêu c c t ả ự ừ ộ chính sách thu x y ra g n nh đ ng th i đang t o ra m t môi tr ế ả ư ồ ầ ờ i cho t doanh r t không n đ nh và b t l ấ ợ ổ ấ ng và doanh s bán b s t gi m tr m tr ng, l Toyota) , s n l ị ụ ố m nh, ph i c t gi m ngu n nhân l c. ả ả ắ ự ạ ồ
I VI T NAM VI.PH N H I T PHÍA NG Ồ Ừ Ả ƯỜ Ệ
1.M c đ hài lòng c a ng t Nam t ứ ộ ủ ườ i lao đ ng Vi ộ ệ ạ ơ ở ủ i các c s c a
Toyota
ng, ch đ làm vi c, ch đ đãi c h t ta s tìm hi u qua v m c l ể ề ứ ươ ẽ ế ộ ế ộ ệ
ướ ế i đây: ng t Tr ộ ạ
Toyota Vi m c nhân viên, không bao gi ỉ ầ ể ở ứ
ố ươ
ằ ẽ
i l ệ ạ ươ kinh nghi m và s năm công tác trong công ty. L ứ ệ
ư ệ ớ
ợ c 1 tháng l ứ ượ ươ
ế ưở ế
ả t 1-2tr. M t năm ch c có 1-2 l n có th ưở ắ ớ ng 2-9 đ ỉ ả ng đ c bi ặ i nó t ng t ố ấ ng đ c bi ặ ưở ệ ộ
ế ộ ứ ổ ỗ ỏ
ầ c khám s c kh e 1 l n ượ c tính là 1/2 ngày làm thêm. Đi u này ít công ty có. ể ọ ề ự i có quy n l a ứ ượ ề ỉ ị
tuy n ể t Nam ch tuy n đ u vào ờ ệ ở ng kh i s p. S p đi lên t ệ ừ ế ế ệ đi m vào là 6tri u (m c S1: staff 1). N u có b ng th c sĩ s là m c S2: 8tri u. ạ ế ứ ệ ể Nhân viên chính hi n t ng 10tri u/tháng, phó phòng là 15tri u và Manager ỗ ầ ng l n 2 đ t: 30-4 và 1-1. V i m c S1 m i l n hình nh là 1000$. M t năm th ưở ộ ầ ng, th ng đc 16tr-20tri u. T t âm đ th c 1 ít, ph n ệ ưở ượ ưở ng 1-1. N u kinh doanh hi u qu , th nh tho ng có t vào th còn l ệ ạ ể t ki u kho n th ầ ệ ả này. Ch đ làm thêm bên đó tính cũng khá n. M i năm đ và ngày đi khám s c kh e đ ỏ ượ Đi ngh mát thì đ ch n: 30-4, tháng 7 ho c 2-9. M i năm m i ng ặ ề c chia làm nhi u d p trong năm đ m i ng ườ i có 120$ ti n ngh phép. ề ườ ọ ỗ ỗ ỉ
B ng t ng h p đánh giá m c đ hài lòng c a công nhân, nhân viên làm ứ ộ ủ ổ ả
ợ vi c cho Toyota Vi t Nam ệ ệ
55
L ng th p, đãi ng Bình th L ng cao, đãi ng t t ươ ấ ộ ngườ ươ ộ ố
kém
10% 50% 40%
ị ậ ả ệ
i nh n xét làm vi c cho công ty Nh t ph i ch u nhi u ề ố ườ ẳ
i Nh t. Ví d đ t tr Tuy nhiên đa s ng ự c s đ ng lòng gi a nhân viên và lãnh đ o ng ậ ạ ữ ề ả ườ
t Nam (năm 2005) b cháy x ưở
ng. Nhi u ng ơ hóa ch t cháy trong x ưở ng s n vào ban đêm. M i ng ề ấ
ướ ả ứ ầ
ở ụ ng. Sau khi vào vi n ệ ở ề
ấ ụ ợ ướ c i c ườ ố ọ ườ i Phúc Yên, m t ộ Hà N i. Ti n ch p phim hay ườ i
ọ ả ẫ ầ i. Sau đó phòng hành chính g i mail cho m y ng ố
i quy t th a đáng. ấ ế ữ ườ ả ả ố ề ề ư ậ
ẩ ả ườ ử ụ
ế ớ
i th tr ệ 2.Ph n h i c a ng ả ồ ủ Toyota hi n là công ty có doanh s bán xe đ ng đ u th gi ứ ệ t Nam nói riêng. Đi u đó ch ng t ng Vi ị ườ i nói chung và ng s n ph m và uy ẩ ả ố ề ứ
ế
ệ ủ ươ ớ
ơ c th ng hi u c a mình và t o lòng tin v i ng t Nam nh n xét các dòng xe c a hãng Toyota b n, ti t ki m nhiên li u và giá ậ áp l c, th i gian căng th ng. M t s s c , v n đ x y ra trong công ty không ộ ố ự ố ấ ờ đ ượ ự ồ Toyota Vi ị ệ g ng d p l a và hít ph i khí đ c t ộ ừ ậ ử ắ nôn, ch y máu mũi, nh c đ u, b ng tr ụ ả i n ng đ s ng c Công ty cho xu ng khám ộ ượ ố ố ườ ặ xét nghi m là 1tri u/ng ử ệ ệ ả ả ố ề này yêu c u ph i tr s ti n đó. Sau đó h ph n đ i nh ng v n ph i tr s ti n ư đó. Nh ng v n đ nh v y công ty nên xem xét kĩ đ gi ỏ ể ả i s d ng s n ph m toyota ầ ch t l ỏ ấ ượ ậ ờ ủ ườ ử ụ ế ề ậ
ạ ừ ớ ệ ầ
ạ ủ i dân Vi i v a v i thu nh p c a ng ườ ơ ệ ề
b ph n chân ga. Đi u này đã nh h ưở ề ả
ồ
i tiêu dùng Vi ưở ủ
ụ ể ế ữ ả ố
ớ ầ ủ ủ
t xe vào làm ạ ỉ ề ị ượ ụ ấ
ớ i các đ i lý c a TMV trong 5 tháng đ u năm 2010, tăng 23% so v i ủ ầ
t ạ ự tín công ty. Toyota là hãng xe h i danh ti ng lâu đ i c a Nh t nên đã xây d ng i s d ng. Đa s ng đ ố ườ i ượ Vi ệ ệ ệ t Nam. Tuy nhiên, vào đ u năm thành l ậ ủ 2010 Toyota đã ph i thu h i hàng tri u xe h i trên nhi u châu l c đ ki m tra ả ụ ể ể ồ ọ ng nghiêm tr ng l i i vì các xe này b l ậ ị ỗ ở ộ ạ t Nam, dù không ph i thu h i xe nh ng ư đ n uy tín và hình nh công ty. Vi ả Ở ệ ả ế ng ph n nào đ n lòng tin c a ng đi u này cũng đã nh h ệ t ầ ườ ả ề Nam v i hãng xe này. Dù v y v n có nh ng con s kh quan, c th là trong 5 ẫ ậ tháng đ u năm c a năm 2010, doanh s bán c a TMV đ t trên 11,000 xe, tăng ố 28% so v i cùng kỳ năm 2009. V d ch v , đã có x p x 238,000 l ớ d ch v t ụ ạ ị cùng kỳ năm tr ạ c.ướ
ươ ng trình khuy n mãi nh ch ế ư ươ
ữ ả ệ ầ
ươ
ằ
Song nh th v n là không đ , đ c bi t- xe h i- v n là m t tài s n khá l n đ i v i ng ả
56
Toyota th nh tho ng có nh ng ch ng trình ỉ ả khuy n mãi đ c bi t mùa hè, gi m giá 50% d u máy chính hi u Toyota, t ng ặ ặ ệ ễ ệ quà khi mua s n ph m hãng hay ch t ng trình chăm sóc khách hàng đ c bi ả ẩ ặ ộ t v i m t nh m tăng doanh s bán hàng. ệ ớ ố ư ế ẫ s n ph m khá đ c bi i tiêu ườ ơ ả ủ ặ ố ớ ệ ặ ẩ ố ớ ộ
ệ ộ ả t Nam, và là m t s n ph m có th i gian s d ng lâu dài. Vì v y, ch ờ ậ
ẩ ữ ư ử ụ ượ ộ
ị ả ả
ề ườ i ả ạ
ấ c quan tâm và chăm sóc t i đa. ế dùng Vi đ chăm sóc khách hàng, nh ng u đãi h u mãi đ c xem là m t kênh “gia tăng ậ ộ giá tr s n ph m” mà b t c doanh nghi p l n nào cũng ph i quan tâm. Đi u các ẩ ệ ớ ấ ứ khách hàng c a Toyota c m th y hài lòng, là, ngay c khi xe bán ch y, ng ủ ả tiêu dùng v n đ ẫ ượ ố
ệ ch c “H i ngh th ộ
ữ Toyota Vi ạ ị ườ ng kaizen và t n d ng nh ng ý t ậ ụ
t Nam th ớ ằ ạ ộ
ộ ằ ệ ủ ụ ị ụ ừ
ế
i chăm sóc t ạ ộ ạ ng niên v Kaizen” ng xuyên t ề ườ ng ưở i thi u các ý t ệ ủ ng c a các d ch v . T năm 2008, cu c thi “C i ả ấ ượ ch c hàng năm. ổ ứ ạ ử ng b o hành-s a ả ưở
ữ ủ ắ ẽ ấ ượ
ắ ầ
c thông báo th i gian d đ nh hoàn t ượ
ệ i, đ ớ ạ ố
ự ị ễ c đi n tho i c a t ờ ụ ụ ệ ấ ỏ
ậ ượ ư ớ
ả
ng, duy tu, mà b ph n ậ ử ụ ụ ờ
ớ ế ủ ạ ắ ượ ừ ớ ị
ử ấ
c trong 4 gi … ổ ứ cho các đ i lý nh m gi ưở này vào quy trình ho t đ ng c a các d ch v sau bán hàng và chăm sóc khách ị hàng nh m c i thi n ch t l ả ti n các ho t đ ng làm hài lòng khách hàng” cho các đ i lý t ạ ộ i m t đ i lý và x Khách hàng đã t ng mang xe t ớ ừ ng v cách chăm sóc khách hàng ch a c a Toyota thì ch c ch n s n t ề chuyên nghi p và ân c n. Thay vì ph i “v t v ” ch đ i, b n s đ ờ c h n gi ạ ẽ ượ ẹ ậ ờ ả ờ ợ t, có phòng ch v i máy vi mang xe t ờ ớ ấ tính n i m ng và trà, cà phê ph c v mi n phí.v.v. Ch a h t, xe mang v r i, ề ồ ư ế m y hôm sau b n còn nh n đ v n viên thăm h i có hài ạ ủ ư ấ ạ ạ lòng v i ph n s a ch a hay ch a, có v n đ gì phát sinh hay không.v.v. B n ầ ử ề ấ ữ cũng không c n ph i nh đ n ngày mang xe t ộ ầ ữ ph c v khách hàng c a đ i lý s đi n tho i nh c b n. Th i gian s a ch a ạ ụ không ng ng đ ng cao v i các d ch v ả ả liên t c đ ữ ng nhanh, S a ch a ở ộ ụ ượ nhanh thân v và s n, S a ch a v t x ữ ế ướ ơ i b o d ớ ả ưỡ ắ ạ ẽ ệ c rút ng n mà v n đ m b o ch t l ấ ượ ẫ c Toyota nâng c p và m r ng nh B o d ư ả ưỡ ờ ỏ ử
ng trình chăm sóc ề ươ t Nam có r t nhi u ch ấ
ệ ng trình T n tâm – Chuyên nghi p ậ đó, Toyota Vi ư ươ ự
ệ ủ ữ
ề ư ớ
ậ ẩ ạ ộ ụ ộ ế ị
ư c t ươ ề ch c đ nh kỳ th ượ ổ ứ ị ạ
t. Bên c nh các chuy n đi du l ch đ ệ ườ ọ ướ ủ
ị ượ ng trình Lái th xe cũng nh tham gia d ch v ử ị
Không d ng l i ừ ạ ở ệ v i sớ ự t th c, nh ch khách hàng r t thi ế ấ ph c v t n t y và chuyên nghi p c a nh ng nhân viên chăm sóc khách hàng, ụ ụ ậ ụ thành l p Câu l c b Khách hàng VIP Toyota v i nhi u u đãi cho h i viên v ề ặ ng trình khuy n mãi đ c s n ph m, d ch v sau bán hàng cũng nh nhi u ch ả bi ng niên, khách ế ệ t Nam còn đ ẫ ử c tham gia vào các khóa h c “H ng d n s hàng c a Toyota Vi d ng và chăm sóc xe”, các ch ụ ư ươ ụ mua xe tr góp thông qua Công ty d ch v tài chính Toyota Vi t Nam.v.v.. ụ ệ ả ị
ứ ộ ự ứ ệ ộ
57
t Nam (Vietnam Customer Service Index – i Vi J.D. Power Asia Pacific m i đây đã th c hi n cu c nghiên c u M c đ hài ớ lòng v i d ch v khách hàng t ụ ớ ị ệ ạ
ệ ẽ ặ ả
ệ ự ướ ụ ả ị
ụ ậ ủ
ự ế ự c y quy n t ủ t Nam. i Vi ệ ẽ i thích c n k các công vi c s CSI Study). Theo báo cáo năm 2009 này, vi c gi ộ th c hi n và các kho n phí tr c và sau khi ti n hành làm d ch v có tác đ ng ế tích c c đ n s hài lòng c a khách hàng đ i v i d ch v h u mãi c a các đ i lý ạ ố ớ ị đ ượ ủ ề ạ ệ
ượ ươ ng hi u xe đ ệ ứ
: “Ti n nghi t ấ ề ứ ộ ạ ự ư ế ố ệ
ể ả ưỡ ở ầ ủ ị
ạ c đánh giá trong nghiên c u này, Honda đ t c đi m s cao nh t v m c đ hài lòng v i 836 đi m khi th c hi n r t t ệ ấ ố t ể “Giao ế ố đ i ụ ở ạ ng d ch ị ng” và “Ng ự ệ ố ế ố ấ ượ ứ ế ể ớ
Trong s các th ố đ ượ ố ể ớ ng” cũng nh y u t i trung tâm b o d đ i v i y u t ố ớ ế ố ả ưỡ t các y u t nh n xe”.Theo sau là Toyota v i 834 đi m khi th c hi n r t t ệ ấ ố ự ớ ậ i c v n d ch v “Kh i đ u c a vi c mang xe đi b o d ườ ố ấ ệ “Ch t l t y u t lý”. Ford x p th ba v i 827 đi m khi th c hi n t v ”.ụ
C.T NG KÊT
Ổ
ị
i Vi ệ c ta, trên t ị ườ t Nam, Toyota đã kh ng đ nh đ ặ t Qua 14 năm ti n hành đ u t ầ ư ạ ế ng n ướ ố ủ ỉ
ụ
ể ộ ồ
ượ ị c v ẳ t c các m t, không ch là doanh ấ ả ị ầ ấ ớ ệ ệ
ệ ấ ấ
c. trí s 1 c a mình trên th tr s bán hàng mà còn là đóng góp cho GDP, các d ch v khách hàng và các ho t ạ ố đ ng c ng đ ng khác. Toyota đã góp ph n r t l n vào phát tri n ngành công ộ ỉ ậ t Nam nói riêng. Không ch v y, nghi p ôtô nói riêng, ngành công nghi p Vi ệ Toyota còn góp ph n tích c c vào vi c gi m thi u th t nghi p th t nghi p và ả ệ ệ ể phát tri n kinh t ng cũng nh c a c n ư ủ ả ướ ể ầ ự c a đ a ph ế ủ ị ươ
ượ ư ậ
Toyota có đ ế ậ ụ ng Vi ị ườ ổ ự ẵ
ủ ng Vi t Nam là do Toyota ệ ớ ộ ế ớ ệ ầ ỏ
58
đã bi ề th gi t trong môi tr khác ph i k đ n nh ng chính sách u đãi khuy n khích mà chính ph Vi ư t t n d ng nh ng ti m l c s n có c a 1 tên tu i ôtô l n trên th tr i, v n d ng r t t ườ ậ ụ ả ể ế ị ườ ng t Nam và m t ph n khôn g nh ủ ệ t ế c thành công nh v y trên th tr ữ ấ ố ữ
ể ể ơ ơ ả ể ế ị
Nam đã áp d ng. Có th k s qua nh ng lí do c b n đ Toyota chi m lĩnh th ữ tr ụ t Nam nh sau: ng Vi ườ ư ệ
i. Đ u t ộ ậ ễ ậ
ớ ủ Lý do ch quan (v phía nhà s n xu t): Toyota là m t t p đòan ôtô l n c a ề ấ ủ Nh t và c a th gi ế c l i th ượ ợ ệ ầ ư ế ớ ủ đ c quy n riêng v công ngh cũng nh v qu n lý. ề ề ộ t Nam, Toyota d dàng có đ ư ề ả vào Vi ệ ả
V qu n lý ề ả
ỉ ộ ế ạ
ố ễ ỗ ệ ế ể ụ ể ự ộ
ộ i ch m t dòng: bi n công vi c thành m t G c r thành công c a Toyota rút l chu i các th c nghi m đan xen và di n ra cùng m t lúc. Làm th nào đ c th ễ c coi là "chìa khóa vàng". hóa đi u này? Có b n bí quy t, đ ủ ệ ố ượ ế ề
ệ ắ ả ọ
ứ ấ ệ ườ c khi b t tay vào vi c. Đi u đó có nghĩa là nghĩ k tr ề ắ i ph i quan sát, n m ch c ỹ ướ c ạ ắ ướ ệ ả
ủ ộ
Th nh t: quan sát công vi c. T i Toyota, m i ng công vi c ph i làm tr khi hành đ ng. Công nhân ph i quan sát các quy trình đ ng tác c a mình. Lãnh ộ đ o ph i quan sát công nhân đ tìm cách s p x p h p lý các thao tác. ạ ả ể ế ả ắ ợ
ộ ả ả ỏ ờ ồ
ỉ ổ ể ộ
ứ ừ ả ầ ộ ẳ ổ ị ừ ệ ặ ể
i, mang vác. M t nhà qu n lý ph i b ra 12 tu n, đó là th i gian ng i quan sát thao tác c a ủ các công nhân, nghiên c u t ng đ ng tác, quy trình đ có khi ch đ i m t cái nút bên trái sang bên ph i ch ng h n. Ho c là thay đ i v trí các linh ki n đ b m t ạ ấ gi m th i gian đi l ờ ả ạ
ệ ọ ả i quy t các ế
i có th phát sinh, h n là đi gi Toyota coi tr ng vi c tìm cách c i thi n quy trình, tính t ớ l ả ỗ i vi c gi ả ệ i quy t các s c đã x y ra. ự ố ả ệ ế ể ơ
ổ ọ ử ề ạ ả ố
ề ế ạ ả ả ị
ắ
ẵ i pháp đúng và t Th hai: M i thay đ i lãnh đ o mu n làm, đ u ph i coi là th nghi m. Không ứ ệ c trang b ph i c lãnh đ o cho ý ki n đ u là đúng c . Các nhà qu n lý ph i đ ả ứ ả ượ ng này và s n sàng cùng th nghi m. Nguyên t c này giúp tìm ra khá t t ệ ử ư ưở t h n h t. nhi u nh ng gi ế ố ơ ề ữ ả
ẫ ả ứ ể ổ ử ệ
ệ ố ố
ả c khi b t tay vào các thí nghi m l n h n. Đi u này giúp các sai l m n u x y ơ ướ ế ắ ầ
ớ Th ba: C công nhân l n các nhà qu n lý, luôn luôn th nghi m đ đ i m i, ả t. Toyota mu n ti n hành nhi u thí nghi m nh đ h c h i càng nhi u càng t ỏ ể ọ ỏ ề ế ề tr ớ ề ệ c nhanh chóng s a ch a. ra cũng không quá l n và có th đ ể ượ ữ ử ớ
i qu n lý đóng vai trò nh các hu n luy n viên và đ cho nhân ườ ư ệ ả
: Ng ứ ư ế ể ổ ầ ự ế ề t. Đi u
59
Th t viên ti n hành các công vi c c th và th c hi n nh ng thay đ i c n thi ữ , phát tri n sáng t o. này giúp c hai phía cùng ph i th nghi m th c t ệ ụ ể ử ấ ệ ự ế ể ệ ả ả ạ
t b , máy móc và ỗ ế ị
Ngoài ra, đó còn là s hi u qu v i m t h th ng mà m i thi ự ệ c s d ng m t cách t nhân công đ u đ i u nh t. ộ ệ ố ố ư ề ượ ử ụ ả ớ ộ ấ
ủ ạ ỏ ự ấ ơ ả
i ngay khi s c ằ t b m t cách chính xác khi công nhân c n, và kh c ph c l ụ ỗ ắ ầ
ấ Nguyên lý c a TPS r t đ n gi n. Đó là lo i b s lãng phí b ng cách cung c p thi ự ố ế ị ộ phát sinh.
c th c hi n v i s sáng t o khá đ c bi ườ ự ệ ớ ự ặ
t. ệ ượ andon cord", cho phép b t c công nhân nào ạ ấ ứ
i. H th ng " ệ ố ệ ỗ t b m i. Sàn nhà máy đ ế ị ớ kanban" thì cho ượ ắ ế c s p x p
Trong m t vài tr ng h p, TPS đ ợ ộ Ch ng h n nh ki u c nh báo " ư ể ả ạ ẳ c d ng h th ng n u anh ta phát hi n l cũng đ ế ệ ố ượ ừ phép công nhân báo đèn tín hi u khi c n thi ệ t b và s n ph m d dàng. đ có th tìm thi ẩ ể ể ầ ễ ế ị ả
Công nghệ
ọ ự ồ ạ ủ ả i c a nguyên lý có tên ti ng Nh t "kaizen", có nghĩa "c i ế ậ
Gói g n trong s t n t ti n không ng ng". ừ ế
ỗ ộ ụ ư ưở ấ ng theo ngày. Và c p
M i b ph n, nhân công Toyota liên t c đ a ra các ý t càng cao ch u trách nhi m càng l n. ậ ị ệ ớ
ả ố The Elegant Solution, tài s n l n c a Toyota ả ớ ủ
nh ng công cu n ầ ưở ệ ỗ ố
ng m i năm, và h u h t trong s chúng đ n t ế ề ế ừ ữ ớ ầ ệ ằ ộ ố ơ
Theo Matthew E. May, tác gi là hàng tri u ý t nhân làm vi c h ng ngày. Con s này nhi u h n hàng trăm l n so v i m t công ty M . ỹ
Toyota r t nh , ch ng h n nh làm th nào đ l y thi ở ưở ế ị ễ t b d ỏ
ế ế ư ể ấ ờ
ọ ượ ư c th c hi n. Th nh ng, nh tích lũy, Toyota ệ nh đ n l n. K t qu là bao gi ế ầ ả ế ừ ỏ ế ớ ờ ề ả
Các ý t ng dàng, và không ph i t h c đ hôm nay cũng hi u qu h n ngày hôm qua. ạ ấ ẳ t c đ u đ ả ấ ả ề ượ ự c nhi u h n và d n d n c i ti n t ầ ơ ả ơ ệ
ẫ ệ ỗ
ướ t vào năm 2006 khi i, đ c bi ặ ng. Đây có th do nh ng sáng ể ề ề ấ ượ ữ
ng thích v i nh ng đi u hành vĩ mô, d a trên nh ng công ị ng ph i hàng lo t v n đ v ch t l ạ ấ ớ ể ả ươ ữ ề ữ ự
Th nh ng, có th kh ng đ nh TPS v n có l ẳ ế ư Toyota v t o nh không t ỏ ạ ngh l n. ệ ớ
ằ i, các nhà nghiên c u v n đang t p trung nghiên c u v Toyota b ng ậ
ế ậ ứ ề c th ượ ườ ệ ng không hi u ế ả
60
n i khác. Hi n t ứ ẫ ệ ạ nhi u cách ti p c n khác nhau. Cho dù các k t qu thu đ ề qu ả ở ơ
ữ ứ ạ ỏ
ả ế
ờ
ị ấ ạ ầ ng nh ng không có ư ườ c thì vô cùng khó. ụ Su t nh ng năm 1990, McKinsey b công nghiên c u hàng lo t công ty áp d ng ố ch ư ủ ươ k t lu n r ng sáng t o c a Toyota r t đ n gi n, đ i th ạ ủ ế tính ph d ng. Chúng d hi u nh ng b t ch ễ ể ng trình c i ti n nh c a Toyota. Cu i cùng, hai ph n ba b th t b i. Ông ố ậ ằ ổ ụ ấ ơ ắ ả ướ ư
ạ ạ ủ ầ ư
ng hoàn toàn m i m nh Vi vào m t ộ t Nam. ộ ớ
ự ế ể
t Nam sâu h n, t đ tìm ờ ị đó có các bi n pháp nh m chi m lĩnh th ừ ệ ằ ơ
Bên c nh đó không th không k đ n s táo b o c a Toyota khi đ u t ể ế ự ể ngành công nghi p m i t i m t th tr ẻ ư ệ ị ườ ớ ạ ệ t Nam đã giúp cho Toyota có th i gian th c t vào Vi Vi c s m đ u t ệ ớ ầ ư ệ ng Vi hi u th tr ề ế ệ t Nam. ng Vi tr ườ ị ườ ệ
Y u t khách quan (t môi tr ế ố ừ ườ ng đ u t ) ầ ư
có l ộ ướ ầ ng dân s đông, dân s tr nên là m t đ a đi m đ u ố ẻ ượ
t Nam là m t n ẫ ủ ộ ị ấ ể
Vi ể ố ệ t h p d n c a các doanh nghi p FDI vì hoàn toàn có th cung c p cho các ệ ư ấ doanh nghi p s lao đ ng c n thi t. ệ ố ế ầ ộ
t Nam có dung l ệ
ề t Nam có 1 l i n m trên nhi u tuy n giao thông ệ ề t v ợ ế i th đ c bi ế ặ
ng l n, l ng th tr Vi ạ ằ ớ ị ườ quan tr ng trên th gi i nên có th nói r ng Vi ệ ằ ể . v trí đ a lý, h p d n các nhà đ u t ầ ư ị ượ ế ớ ẫ ọ ị ấ
ch c qu c t ố ế ề ổ ứ
t Nam tham gia vào nhi u t ệ
ậ ợ t Nam. Đó là các u đãi v thu , u đãi đ u t t h n vào Vi i cho các doanh nghi p n ư ệ
ệ ướ ề ế ư ộ ử ự ả
ủ ệ
Vi ở ử , chính sách ngày càng m c a ệ nh m t o đi u ki n thu n l ệ c ngoài có đi u ki n ề ạ ằ ề theo vùng đ u t t ầ ư ố ơ ầ ư mi n, theo lĩnh v c. Đó là c i cách hành chính m t c a nh m tránh m t th i ờ ấ ề ể ệ ạ n n gian c a doanh nghi p. Là nh ng n l c c a chính ph nh m gi m thi u t ả . tham nhũng, xây d ng m t th ch lành m nh cho ho t đ ng đ u t ầ ư ằ ủ ằ ạ ộ ỗ ự ủ ạ ữ ể ế ự ộ
ữ ắ
c, có th nói Toyota đã có đ ượ ạ ượ ữ ệ t Nam là r t t ị ườ ể ệ ọ
ỗ ứ c m t ch đ ng í đây, có ơ ấ ươ i i các nhà cung ng, các trung ứ
t Nam nh m nâng cao ch t l ng ph c v khách ụ ụ ể ủ ể ở ộ ệ ấ ượ ổ ố
61
V i nh ng thành công đã đ t đ ể ớ ộ t Nam. Trong nh ng năm t v ng ch c trong ngành công nghi p ôtô Vi ữ ệ i th tr th th y tri n v ng phát tri n c a Toyota t ng Vi ạ ể ấ sáng, Toyota hoàn toàn có th m r ng m ng l ạ ướ tâm phân ph i trên lãnh th Vi ằ hàng c a TMV. ủ
K T LU N CHUNG Ậ Ế
n
ầ ư ướ ữ
c nh ng thành công đáng k trong 14 t Nam là đ ng l c m nh m thúc ự ặ ớ c ngoài có m t s m ể ẽ ố ạ ượ ệ
Vi ệ ế
ộ ạ ể t Nam nói riêng phát tri n. ệ ả
62
t Nam c n h c h i. vào th tr ng Vi t Nam là doanh nghi p ôtô có v n đ u t Toyota Vi ệ ệ i th tr t Nam và đã đ t đ nh t t ng Vi ệ ị ườ ấ ạ năm ho t đ ng. Đ u t c a Toyota vào Vi ầ ư ủ ạ ộ đ y ngành công nghi p nói chung và n n kinh t ề ệ ẩ Thành công c a Toyota cũng là bài h c đ các doanh nghi p c trong và ngoài ọ ể n ệ ướ c mu n đ u t ố ủ ầ ư ọ ỏ ị ườ ầ
TÀI LI U THAM KH O
Ả
Ệ
www.toyotavn.com.vn Website c a Toyota: ủ
www.honda.com.vn Website c a Honda: ủ
www.ford.com.vn Website c a Ford: ủ
Wikipedia: http://vi.wikipedia.org/wiki/Toyota_Vi%E1%BB%87t_Nam
http://dddn.com.vn/), Vietnamnet ệ
63
Các báo “Di n đàn doanh nghi p” ( ễ (http://vietnamnet.vn/),...