Các chức năng cơ bản
của tế bào sống là gì?
Tế bào là đơn vị cấu tạo cơ bản của sự sống.
Cơ thể người gồm hàng nghìn tỉ tế bào. Chúng
cung cấp cơ quan cho cơ thể, tạo nên chất dinh
dưỡng từ thức ăn, chuyển hóa chất dinh dưỡng
thành năng lượng, và mang lại những chức
năng đặc bệt. Tế bào còn chứa nguyên liệu di
truyền và tế bào có thể tự tạo nên nhiều bản sao
từ chính chúng.
Tế bào gồm nhiều phần, mỗi phần có chức năng
khác nhau. Một số phần, gọi là bào quan, là
những cấu trúc chuyên dụng thực hiện những
nhiệm vụ nhất định bên trong tế bào. Tế bào
người gồm các phần chính sau:
Tế bào chất ( Cytoplasm )
Tế bào chất là chất lỏng bao quanh các bào
quan bên trong tế bào.
Mạng lưới nội chất (Endoplasmic reticulum (ER)
)
Bào quan này hoàn thiện các phân tử tạo nên
bởi tế bào và chuyên chở phân tử đó đến những
nơi đặc biệt bên trong hay bên ngoài tế bào.
Thể Golgi (Golgi apparatus)
Thể Golgi đóng gói những phân tử được hoàn
thiện bởi mạng lưới nội chất để chuyển chúng ra
ngoài tế bào.
Lysosome và peroxisome
Hai bào quan này là trung tâm tái tạo của tế
bào. Chúng tiêu hủy vi khuẩn lạ xâm nhập tế
bào, giải phóng tế bào khỏi chất độc, và tái tạo
những thành phần tế bào bị hỏng hóc.
Ti thể ( mitochondria)
Ti thể là loại bào quan phức tạp, chuyển hóa
năng lượng từ thức ăn thành dạng tế bào có thể
sử dụng được. Chúng có nguyên liệu di truyền
riêng, không dính dáng gì tới DNA trong nhân và
có thể tự tạo nên nhiều bản sao từ chính
chúng.
Nhân (nucleus)
Nhân là trung tâm điều khiển của tế bào, đưa ra
những chỉ dẫn để tế bào lớn lên, trưởng thành,
phân chia hoặc chết đi.Nó cung cấp nhà ở cho
DNA (deoxyribonucleic acid), nguyên liệu di
truyền của tế bào. Nhân được bao quanh bởi
một lớp màng gọi là màng nhân, màng nhân
bảo vệ DNA và tách nhân ra khỏi các phần khác
của tế bào.
Màng sinh chất (Plasma membrane)
Màng sinh chất là lớp vỏ tế bào. Chúng phân
tách tế bào với môi trường và cho phép vật chất
vào hay ra khỏi tế bào.
Ribosome
Ribosome là bào quan hoàn thiện những cấu
trúc di truyền của tế bào để tạo nên protein. Bào
quan này có thể trôi chảy tự do trong tế bào chất
hoặc liên kết bị động với mang lưới nội chất.
