Lựa chọn giữa vốn vay và
vốn cổ phần
Khi khởi sự kinh doanh hay bắt tay vào thực hiện một dự án mới,
bạn sẽ cần đến vốn. Trước mặt bạn có hai sự lựa chọn: huy động
vốn theo hình thức đi vay và theo hình thức cổ phần. Nhưng liệu
bạn có biết đâu là hình thức huy động vốn thích hợp nhất đối với
mình không?.
Việc lựa chọn một hình thức huy động vốn hiệu quả đóng vai trò
quyết định đến thành công của dự án kinh doanh. Bạn có thể huy
động vốn vay dưới hình thức phát hành trái phiếu, vay vốn từ các
ngân hàng, từ các nhà đầu tư cá nhân… và khoản tiền vay này
sẽ được hoàn trả sau một khoảng thời gian nhất định. Còn đối
với việc huy động vốn cổ phần, bạn có thể phát hành cổ phiếu và
mời chào các nhà đầu tư bên ngoài mua và bạn chỉ phải trả cổ
tức cho các cổ phiếu đã phát hành ra mà thôi. Vậy bạn nên chọn
hình thức huy động vốn nào? Những lời khuyên dưới đây sẽ giúp
bạn có được quyết định sáng suốt nhất.
Huy động vốn theo hình thức cổ phần
Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của thị trường chứng khoán,
việc huy động vốn theo hình thức cổ phần (phát hành cổ phiếu)
đang rất được ưa chuộng trong giai đoạn hiện nay. Hệ thống
truyền thông đại chúng không ngừng tán dương các nguồn vốn
mạo hiểm, ca ngợi tác dụng của việc phát hành cổ phiếu trong
bước khởi sự kinh doanh và các chủ doanh nghiệp cũng tỏ ra ưa
chuộng việc huy động vốn dưới hình thức cổ phần hơn là đi vay.
Vậy do đâu mà nguồn vốn cổ phần lại có hấp dẫn các doanh
nghiệp như vậy? Đó là vì nó đem lại cho bạn cảm giác thoải mái
khi được sử dụng khoản tiền “miễn phí” này, bởi vì bạn sẽ không
có trách nhiệm hoàn trả tiền cũng như không phải trả bất cứ
khoản lãi suất nào cho các nhà đầu tư mua cổ phiếu (lợi tức cổ
phiếu chỉ được chi trả sau khi công ty làm ăn có lãi). Bạn cũng sẽ
có tiếng nói trong việc đàm phán giá cổ phiếu, mức cổ tức và vị trí
của các nhà đầu tư trong công ty bạn sau khi mua cổ phiếu.
Trong trường hợp kinh doanh thua lỗ, các khoản đầu tư cổ phần
cũng mất theo, bạn không có trách nhiệm hoàn trả (trừ khi các
nhà đầu tư chứng minh được với toà án rằng bạn không công
khai những thông tin quan trọng có ảnh hưởng đến quyết định
đầu tư của họ).
Bên cạnh việc đóng góp vốn kinh doanh, các nhà đầu tư cổ phần
còn đem đến cho bạn vô số kinh nghiệm cùng những bài học
xương máu có được trong quá khứ, đồng thời họ có thể trở thành
các nhà tư vấn đáng tin cậy hay thành viên hội đồng quản trị.
Những nhà đầu tư cổ phần tốt nhất luôn là những người có
chuyên môn trong các lĩnh vực mà bạn đang kinh doanh, có kinh
nghiệm khởi sự kinh doanh, có khí chất điềm tĩnh và có một túi
tiền đủ nặng. Có người so sánh việc lựa chọn một nhà đầu tư cổ
phần với cuộc hôn nhân - bạn phải tin tưởng và có trách nhiệm
giải trình với người mình giao kết, vì thế hãy lựa chọn thật cẩn
thận.
Trước khi tiến hành huy động vốn dưới hình thức cổ phần, bạn
hãy suy xét kỹ càng về việc bạn đang kinh doanh cái gì và các
nhà đầu tư cổ phần có ý nghĩa như thế nào đối với bạn và với
hoạt động kinh doanh của bạn. Rất ít công ty có khả năng đưa ra
chỉ số hoàn vốn đầu tư (Return on investment - ROI) chính xác
cho các nhà đầu tư cổ phần. Ví dụ, một nhà hàng ăn hay một cửa
hiệu bán lẻ dường như không thể tạo ra tính thanh khoản cho các
cổ phiếu của mình. Thậm chí cả khi bạn đang tiến hành kế hoạch
kinh doanh trong ngành công nghệ cao với tốc độ tăng trưởng
lớn, thì cơ hội tạo ra tính thanh khoản cho các nhà đầu tư cổ
phần ban đầu cũng rất thấp. Bạn nên thành thật với bản thân về
việc hoạt động kinh doanh của mình có thể đem lại lợi ích cho
các nhà đầu tư hay không.
Giả sử rằng bạn không có được đợt phát hành cổ phiếu lần đầu
ra công chúng (IPO) một cách mỹ mãn, vậy thì bạn cần tìm ra
một cách thức nào đó cho phép các nhà đầu tư có thể rút lui dễ
dàng nhất. Một trong những lựa chọn tối ưu là tìm các nhà đầu tư
mới sẵn sàng mua lại các cổ phiếu cũ. Những người này tin rằng
sẽ giúp công ty bạn tăng trưởng, đồng thời giúp họ có lợi nhuận
đầu tư. Một lựa chọn khác cho các nhà đầu tư là người thân và
bạn bè của bạn là cơ hội được chuyển tiền đầu tư cổ phần thành
khoản tiền vay. Bạn nên làm sao để việc chuyển đổi này được
tiến hành thuận lợi, ngay cả khi các nhà đầu tư cổ phần không có
quyền pháp lý nào về việc đòi bồi thường trong trường hợp phá
sản. Đây là một trong những cách thức hiệu quả để bạn thu hút
được nhiều nhà đầu tư góp vốn hơn, bởi họ cảm thấy an tâm và
tin tưởng về khoản tiền đã đầu tư và họ cũng không còn e ngại
rủi ro trong trường hợp kinh doanh thất bại nữa.
Những khoản tiền vay