Tạo vốn bằng phương thức nào?
(tiếp)
Trong quá trình huy động vốn, một đòi hỏi tất yếu là khoản tiền
vốn huy động cần được đảm bảo bởi tài sản hợp pháp của công
ty, hoạt động kinh doanh có triển vọng cũng như thị trường mà
công ty bạn đang kiểm soát.
Bạn nên chứng minh cho nhà tài trợ thấy những tài sản hữu hình
và tài sản vô hình mà bạn đang sở hữu. Đôi khi tài sản vô hình
như giá trị thương hiệu, thị phần, kênh phân phối... còn có giá trị
lớn hơn rất nhiều so với tài sản hữu hình. Đôi khi, việc nhờ một tổ
chức chuyên nghiệp định giá công ty của bạn sẽ rất cần thiết để
việc huy động vốn của bạn được thực hiện dễ dàng và nhanh
chóng hơn.
Trong các kế hoạch huy động vốn, vấn đề lo ngại nhất của các
nhà tài trợ là những rủi ro tài chính do sự biến động của thị
trường, như giá ngoại tệ lên xuống thất thường, đồng nội tệ mất
giá, thị trường bất động sản thay đổi, tình trạng trượt giá phi
mã,... Các nhà tài trợ vốn sẽ luôn xem xét và suy tính rất kỹ về
các rủi ro xấu nhất có thể xảy ra.
Chính vì vậy, để giúp các nhà tài trợ sớm ra quyết định, công ty
nên có các phương án giải thích rõ ràng về tính tối ưu và khả thi
của khoản tiền huy động, đồng thời việc giải thích càng chi tiết, rõ
ràng bao nhiêu sẽ càng có lợi cho bạn bấy nhiêu.
Sau cùng, bạn chỉ nên cân nhắc tới một khoản huy động vốn, khi
bạn tin tưởng và tính toán thấy rằng lợi nhuận thu được từ các
hoạt động kinh doanh được đầu tư từ khoản vốn huy động đó sẽ
cao hơn các chi phí huy động vốn. Và bạn tuyệt đối không nên
huy động vốn để trang trải các khoản lỗ của công việc kinh doanh
hiện tại, bởi việc này có thể kéo bạn lún sâu vào "vũng lầy" với
tình trạng khó khăn hơn về tài chính . Thay vào đó, bạn có thể cắt
giảm các loại chi phí, hợp lý hoá hoạt động kinh doanh sao cho
tốt hơn và hiệu quả hơn. Bạn chỉ nên tập trung vào các hoạt động
kinh doanh nào chắc chắn mang lại lợi nhuận. Nếu ngay cả biện
pháp này cũng không giúp gì cho bạn, thì bạn nên suy nghĩ tới
việc chuyển hướng hoạt động kinh doanh của mình.
Tại Mỹ, ngay ở Nhật Bản chứng thư lập hội (articles of
association), những người sáng lập công ty đã ấn định số vốn
của công ty là bao nhiêu, chia ra bao nhiêu phần bằng nhau, gọi
là cổ phần. Khi cổ phần bán đi thì người mua nhận được biên
nhận đã trả tiền gọi là cổ phiếu và họ trở thành cổ đông.
Cổ phần luôn là cách thức giải quyết vấn đề vốn một cách hiệu
quả nhất. Công ty bán cổ phần để gọi vốn, giống như bán một
viên kẹo. Ở mức phát triển thấp, công ty chỉ có viên kẹo làm theo
hai hình, hình vuông có đề tên người chủ và hình tròn không đề
tên ai. Loại vuông không được chuyển nhượng cho người khác,
gọi là cổ phiếu ghi danh, còn loại tròn có thể chuyển nhượng cho
bất kỳ ai, gọi là cổ phiếu vô danh. Chuyển nhượng cổ phiếu dễ
dàng cũng là một cách thu hút người mua. Đến mức phát triển
cao hơn, công ty dựa trên lợi ích của các cổ đông để bán cổ
phiếu ưu đãi cho cổ đông. Đây là cổ phiếu được ưu tiên chia lời.
Để huy động vốn, công ty sẽ bán cổ phiếu cho cổ đông tùy theo
số tiền cần có. Nếu định bán rộng rãi ra cho dân chúng, thì công
ty cần phải đăng ký cổ phiếu với Sở giao dịch chứng khoán,
được gọi là niêm yết chứng khoán trên thị trường chứng khoán.
Lúc đó, cổ phiếu có thêm một tên mới là chứng khoán. Nếu chỉ
bán cho vài người thì không phải đăng ký cổ phiếu. Tùy theo tình
hình tài chính của công ty, nếu làm ăn khấm khá, công ty sẽ mua
lại số cổ phiếu đó để cất giữ.
Sau khi gọi vốn lần đầu, những lần sau, muốn tăng vốn, công ty
bán nốt số cổ phiếu hãy còn giữ lại lúc đầu, hay phát hành một
đợt cổ phiếu mới. Mức phát hành bao nhiêu sẽ do hội đồng quản
trị công ty quyết định. Cứ mỗi lần phát hành mà muốn bán ra
công chúng thì lại phải làm đủ thủ tục niêm yết như lần đầu.
Thuê tài chính là một hình thức đang được áp dụng phổ biến ở
nhiều nước trên thế giới như Mỹ, Nhật Bản, Ðức, Thuỵ Ðiển,
Úc... Loại hình cho thuê tài chính đã được một số công ty đưa ra
thị trường tài chính vào những năm cuối thập niên 60 của thế kỷ
XX với tên gọi là thuê tài chính (finance lease).
Cho thuê tài chính (finance leasing) là một dạng cho thuê máy
móc, thiết bị và động sản. Người ta còn gọi là cho thuê thiết bị
(leasing). Ở nhiều nơi, người ta cho thuê xe hơi, máy bay, xe tải,
tàu hoả, khoang tàu thuỷ và tàu thuỷ, máy photocopy, máy
fax,...Tập đoàn General Motor của Mỹ còn cho thuê cả máy vi
tính. Hiện nay, Vietnam Airlines đã thuê máy bay của TEAC,
AirFrance... Tại Mỹ, ngành cho thuê tài chính chiếm khoảng 25 -
30% tổng số tiền tài trợ cho các giao dịch mua bán thiết bị hàng
năm của các công ty. Nguyên nhân chính thúc đẩy các hoạt động