Đ bài: C m nh n c a em sau khi đc "Ng i c m quy n khôi ph c uy quy n" ườ
trích trong tác ph m "Nh ng ng i kh n kh " c a Huy-gô. ườ
Bài làm
"Ng i c m quy n khôi ph c uy quy n" trích trong tác ph m "Nh ng ng i kh n kh "ườ ườ
c a Víc-to Huy-gô (1802 - 1885), nhà th , nhà ti u thuy t, nhà so n k ch vĩ đi thu c ch ơ ế
nghĩa lãng m n văn h c Pháp trong th k XIX. ế
Đc "Ng i c m quy n khôi ph c uy quy n" nhân v t Gia-ve đ l i cho ta bao n i hãi ườ
hùng. Qua cái nhìn, s nghe th y và ý nghĩ, c m xúc c a Phăng-tin, tác gi đã kh c ho
tên m t thám này b ng nh ng nét v vô cùng sâu s c, đy n t ng. ượ
Khi Phăng-tin đang n m trên gi ng b nh, xung quanh có ông Ma-đ-len và bà x , đó là ườ ơ ơ
nh ng ng i n ng t a tinh th n c a ng i đàn bà kh n kh này, thì Gia-ve xu t hi n ườ ươ ườ
b t ng . Phăng-tin t ng là h n đn b t ch nên ch đã "kêu lên hãi hùng". Cái m t h n ưở ế
"g m ghi c". Đi u b h n "man r và điên cu ng". Ti ng c a h n "không còn là ti ng ế ế ế
ng i nói mà là ti ng thú g m". C p m t c a h n nhìn "nh cái móc s t", th t kinhườ ế ư
kh ng, b i vì cái nhìn y cách đây hai tháng đã "đi th u vào đn t n x ng tu ch ". ế ươ
Phăng-tin s hãi "rùng mình" khi tên hung th n ti n vào gi a phòng và "hét lên": "Mày có ế
đi không?". Ch c m th y "c th gi i đang tiêu tan" khi tên m t thám n m l y c áo ông ế
th tr ng và ông th tr ng cúi đu. Khi Phăng-tin kêu c u ông th tr ng thì Gia-ve "phá ưở ưở ưở
c i lên", cái c i ghê t m phô ra t t c hai hàm răng. Cái c i y là ti ng g m g c aườ ườ ườ ế
m t chó điên, c a m t con thú d s p v m i! Th t l nh lùng và ghê s khi ta nghe nhà
c m quy n khôi ph c uy quy n kh ng đnh: " đây làm gì còn có ông th tr ng n a!" ưở
Khi Giăng Van-giăng mu n "c u xin" Gia-ve "m t đi u" thì h n b o ph i g i h n là "ông
thanh tra" và "ph i nói to". Giăng Van-giăng xin Gia-ve "th cho ba ngày" đ đi tìm đa ư
con cho ng i đàn bà đáng th ng đang n m trên gi ng b nh, thì h n kêu lên: "Mày nóiườ ươ ườ
gi n! Chà chà! Tao không ng mày l i ng c th !... Mày b o là đ đi tìm đa con cho con ế
đĩ kia! Á à!..". Khi Phăng-tin "run lên b n b t" c t ti ng kêu th ng g i Cô-dét, g i bà x , ế ươ ơ
g i ông th tr ng, thì Gia-ve nh m t con thú d b trúng th ng, h n "gi m chân", h n ưở ư ươ
nhìn Phăng-tin "tr ng tr ng", h n "túm m t túm l y c áo và ca-vát" c a Giăng Van-
giăng, h n thô l g i ch Phăng-tin là "con đĩ", là "đ kh ", h n ra l nh b t ch ph i "câm
h ng". V i h n thì không th nào đ t n t i nh ng ngh ch c nh n i "cái x chó đu", mà ơ
ph i "thay đi h t", không th đ ngh ch c nh "b n tù kh sai làm ông n bà kia, còn lũ ế
gái đi m đc ch y ch a nh nh ng bà hoàng!" D i con m t Gia-ve thì không th cóế ượ ư ướ
cái tên ông Ma-đ-len, không có ông th tr ng nào c , mà "ch có m t tên k c p, m t tênơ ưở
k c p, m t tên tù kh sai là Giăng Van-giăng" mà h n đã b t đc. Ng i c m quy n, ướ ượ ườ
khôi ph c uy quy n là th ! ế
L i nói c ch , hành đng c a tên hung th n Gia-ve đã làm cho Phăng-tin vô cùng kinh s ,
"ch th t ra ti ng rên", răng đánh vào nhau "c m c p", "ch b ng ngã v t xu ng g i, đu ế
đp vào thành gi ng r i ngo o xu ng ng c, mi ng há h c, hai m t m to và l đ"... t t ườ
th .
Tác gi đã t cái ch t c a Phăng-tin đ v ch tr n b m t đc ác, tàn nh n c a con ng i ế ườ
thú — tên m t thám, tên thanh tra Gia-ve.
Tr c ph n ng c a Giăng Van-giăng nh cây bàn tay c a Gia-ve đang túm l y c áoướ ư
mình, nghiêm ngh c nh cáo t i ác c a h n "đã gi t ch t" m t ng i đàn bà t i nghi p, ế ế ườ
thì h n "phát khùng hét lên và hăm do ". Nh ng tr c hành đng c a ông th tr ng "gi t ư ướ ưở
gãy trong ch p m t chi c gi ng cũ nát", "c m lăm lăm cái thanh gi ng trong tay và nhìn ế ườ ườ
Gia-ve tr ng tr ng", thì tên hung th n cũng bi t s , h n "lùi ra phía c a". Đúng là Gia-ve ế
"run s ", h n s ng i tù kh sai đp ch t. ườ ế
Cái ch t b t đc kì t c a Phăng-tin, ph n ng quy t li t c a Giăng Van-giăng, s run sế ế
c a Gia-ve là tình hu ng đy k ch tinh, v a bi th ng, v a hài h c, mang ít nhi u ý v ươ ướ
tri t lí: nh ng k m t tính ng i, đc ác nh thú d l i là nh ng k nhát gan nh t và sế ườ ư
ch t nh t! Đúng là Gia-ve s ch t! Th t là hài h c và m a mai: nhà c m quy n đangế ế ướ
hung hăng khôi ph c uy quy n thì b t ng b t c m t uy quy n! ướ
Hình nh Gia-ve "tay n m l y đu can, l ng t a vào khung c a, m t không r i Giăng ư
Van-giăng" khác nào m t con chó d b đánh c p đuôi v n không buông m i!
Sau khi h uy th Gia-ve, Giăng Van-giăng đã dành t t c tâm h n mình cho ng i đàn bà ế ườ
kh n kh v a m i ch t. Ông "tì khu u tay lên thành gi ng", ông "đ l y trán" b ng bàn ế ườ
tay, ông ng m Phăng-tin n m dài không nhúc nhích. M t n i th ng xót khôn t , bi u l ươ
trong nét m t và dáng đi u c a ông. Ông yên l ng ng i tr c thi th ng i đàn bà x u s . ướ ườ
M t lúc sau, trong tr ng thái "m màng", ông "cúi ghé l i g n và thì th m bên tai Phăng- ơ
tin". Nh ng ti ng thì th m y là nh ng l i xót th ng. ế ươ
C nh tình c m đng y đã đc bà x Xem-pli-x ch ng ki n. Và sau này bà th ng k ượ ơ ơ ế ườ
l i r ng "lúc Giăng Van-giăng thì th m bên tai Phăng-tin, bà trông th y rõ ràng m t n
c i không sao t đc hi n trên đôi môi nh t nh t và trong đôi m t xa xăm, đy ngườ ượ
ngàng c a ch khi đi vào cõi ch t". ế
Tình th ng c a Giăng Van-giăng th t mênh mông và bao la. C ch c a ông th t trangươ
tr ng, thành kính và đy th ng xót. Ông "l y hai tay nâng đu Phăng-tin lên đt ngay ươ
ng n gi a g i nh m t ng i m s a sang cho con". Giăng Van-giăng th t l i dây rút c ư ườ
áo, vén g n m tóc r i vu t m t cho ch . c ch xót th ng và t m lòng nhân ái c a Giăng ươ
Van-giăng đã làm cho g ng m t Phăng-tin "nh sáng r lên m t cách l th ng".ươ ư ườ
Huy-gô vi t: "Ch t t c là đi vào b u ánh sáng vĩ đi". Ph i chăng b u ánh sáng vĩ đi yế ế
là tình nhân ái bao la, mênh mông c a đng lo i, c a nh ng ng i tù kh sai nh Giăng ườ ư
Van-giăng trong cu c đi.
Cái c ch cu i cùng c a Giăng Van-giăng đi v i ng i đàn bà x u s , t i nghi p th t ườ
vô cùng c m đng. Ông đã qu xu ng tr c hai bàn tay buông thõng ngoài gi ng c a ướ ườ
Phăng-tin, "nh nhàng nâng lên và đt vào đy m t n hôn". Ta kh h i: Đã m y ai trong
cõi đi x a nay có cách ng x đy tình th ng nh ng i tù kh sai này? ư ươ ư ườ
Câu chuy n đc k trong "Ng i c m quy n khôi ph c uy quy n" cho th y bút pháp t ượ ườ
s đc s c c a Huy-gô. Các nhà văn c a trào l u lãng m n, cũng nh Huy-gô s d ng ư ư
bi n pháp t ng ph n và phóng đi m t cách tài tình khi miêu t nhân v t và bi u hi n s ươ
v t. Gia-ve và Giăng Van-giăng là hai b c h a t ng ph n và phóng đi đy n t ng ươ ượ
làm n i b t ánh sáng và bóng t i, lòng nhân ái và s đc ác, tình ng i và b n năng thú ườ
d . Nh ng so sánh, nh ng n d đc tác gi s d ng s c nét, tài tình. Nhân v t Giăng ượ
Van-giăng và cái ch t c a Phăng-tin đã làm cho trang văn c a Huy-gô dào d t c m h ngế
nhân văn; ch a chan tinh th n nhân đo.