c v kinh t ế
ướ ề ng hãy dùng khái ni m và đ c tr Khái ni m và đ c tr ặ ệ
ặ n ủ c ta và cho bi Câu H i Qu n lý nhà n ả ỏ ng c a kinh t ờ ế ớ ế ề ủ ệ ấ ể ố ng đ đ i ngờ ộ ị th tr ế ị t nh n xét c a mình v tính ch t và trình đ th tr ậ
đó ế
ạ ạ ệ ệ
ộ ề ạ ể ủ ể ủ ữ : Các ch th c a n n KTTT ? Các chr th này tác đ ng liên nhau thông qua nh ng
ả ứ
: Ch c năng nhi u v c a kinh k đ i ngo i . Liên h th c ti n n ớ ạ ế ố ể ấ ệ ụ ủ ệ ự ễ ứ c ta đ th y rõ ch c
t c a kinh t ố ồ ế ị ế ậ ả ủ
ệ th tr ờ ệ
ỗ ệ ụ ế ậ ủ ế ậ ệ
ớ ớ ề u khuy t t ữ ứ ng th c trên ứ ơ cớ
n ở
th tr ớ n n kinh t ờ ng c ta hi n nay có theo đúng đ nh h ị ướ ế ị ề n c v kinh t ớ ế ở ng XHCN cho n n kinh t ề ng n ờ c ta trong th i kỳ đ i m i có gì khác tr ổ c ta xét v m c tiêu cu i th tr ố ề ụ ớ ế ị ườ ng đó không? ớ ệ
ứ
ơ ả ả ế ớ ề
ng ph c v kinh t ng th c kích thích? Th c ti n qu n lý nhà n c v kinh t ? Vì sao đ qu n lý kinh t c a n ờ ả ứ ự ễ ể ớ ề ế ị th c taớ ế ủ
th tr - ủ ự ị
ể ề , n n kinh t ớ ế ị ế ị th ả
ố ớ c ta hi n nay có theo đúng đ nh h ệ ị
ế ả
ạ k ho ch . ế ể ế ế ề
c ta, cho nh n xét c ph i làm đ chuy n n n kinh t ớ ờ
ề ạ
ướ ố ướ t khách quan c a qu n lý nhà n ủ ả ng? Li n h th c ti n n ớ ề ế ậ ả c c n ph i qu n ả ớ ầ ngợ ố ế : Đ i tố ợ ạ
a?
c v kinh t ? Nh n xét vi c th c hi n các ch c năng ệ ủ ớ ề ự ứ ứ ệ ậ
ớ
c ta. ệ ơ ế ố ớ ế ế ế ả
, và c ch qu n lý kinh t ? Đ i v i nhà qu n lý kinh t ả có tác d ng gì đ i v i công tác qu n lý. ả ố ớ ụ ộ ơ ế
: Các bi u hi n c a m t c ch qu n lý ả : Trong đi u ki n nào Đ ng và nhà n c ta quy t đ nh chuy n n n kinh t ệ ủ ệ ạ k ho ch ế ế ế ị ể ề ề ớ
ớ ề ứ ế ể ề ả ơ
ế ờ ỡ
ng XHCN cho n n kinh t ng n c v kinh t ? Vì sao đ qu n lý n n kinh ng ch . Th c ti n và ch ng minh? ự ễ th tr ờ ề c ta xét v m t th c th ề ặ ế ị ứ ớ ể ự ở ị
? các lo i công c ch y u trong c v kinh t ụ ủ ế ớ ề ế ệ ạ
ướ ề
ứ ự ệ ơ
ủ ng th c th c hi n nguyên t c t p trung dân ch ắ c v kinh t ? nh n đ nh vi c th c hi n nguyên t c này ự ệ ớ ề ắ ậ ệ ế ậ ắ ị
C âu 1. chi u v i n n kinh t ớ ề ế c a n n kinh t ủ ề Câu 2: Các cách phân lo i doanh nghi p và các lo i doanh nghi p theo cách phân lo i . C âu3 ph n ng gì? C âu4 ứ năng, nhi u v đó. ệ ụ t đó là gì? ng? ngu n g c căn b n c a các u khuy t t C âu5: :Các cách ti p c n doanh nghi p và khái ni m v doanh nghi p? Nh ng quan ni m nh C âu6 ệ ề ệ i ti p c n và nguyên c u doanh nghi p . th v doanh nghi p có tác d ng gì đ i v i m i ng ố ớ ờ ế ậ ế ề C âu7 , S v n d ng các ph ngthwúc qu n lý v kinh t : Khái quoát v phề ế ự ậ ụ ả ơ trong th c ti n qu n lý nhà n ả ự ễ : N i dung đ nh h C âu8 ị ộ cùng? Trên th c t ự ế ề Ch ng mimh Câu9: Ph ng th c kích thích trong qu n lý nhà n ứ tr ng c n tăng c ơ ờ ầ có nh v y không . ậ Phân tích ý nghĩa, tác d ng c a các đ nh h C âu 10 ng xây d ng th c th n n kinh t ụ ự ng c a n c ta đ i v i vi c b o đ m m c tiêu cu i cùng. Trên th c t ủ ờ ệ ả ự ế ề ụ tr ng c a n ng đó không? Ch ng minh .(xem câu 8) ủ ướ ườ ứ : S c n thi C âu 11 c v kinh t ự ầ ớ ề :Nêu khái quoát nh ng vi c mà nhà n C âu12 ớ ữ ệ ể hoá t p trung sang n n kinh t th tr ề ế ị ậ ệ ự ễ c v kinh t ng, ph m vi c a qu n lý nhà n C âu13 ? Vì sao nhà n ế ả ủ ợ ng, ph m vi đó c a ho t đ ng kinh t ? Nhà n lý các đ i tố c ta đã quán xuy n các đ i t ớ ạ ộ ủ và ph m vi đó trong ho t đ ng qu n lý c a mình ch ả ạ ộ ạ : Ch c năng c a qu n lý nhà n C âu14 ế ả ủ này c a nhà n ủ C âu15 : Khái ni m v c s kinh t ề ơ ở nh n th c v c ch kinh t ế ứ ề ơ ế ậ C âu16 ể C âu17 ả ngờ th tr hoá t p trung sang n n kinh t ế ị ề ậ ng ch trong qu n lý nhà n : Ph ng th c c C âu18 ế ả ỡ ng ph ng c n tăng c th tr t ng th c c ứ ơ ờ ầ ế ị : N i dung đ nh h C âu19 ớ ộ n n kinh t ề ế C âu20 : Khái ni m công c qu n lý nhà n ụ ả qu n lý nhà n c v kinh t ? ả ế : C s khoa h c và (nguyên t c) ph C âu21 ơ ở ọ trong các t ch c và qu n lý nhà n ả ổ ứ c ta. c a nhà n ớ ủ
1
ả ế ,qu n tr kinh doanh c a doanh nhân? vì sao ủ ả ị
C âu 22 nhà n : s khác nhau gi a qu n lí NN v kinh t ướ ự ề ữ c không tr c ti p SX kinh doanh? ự ế
ơ ọ ả ơ ở c vớ ề ắ ế ợ
ự ệ ệ
ng h ổ t c a kinh t ề ừ
ể ấ ượ ướ ế ậ ủ ướ ố ớ ề
th nào?nó nh h ả ệ ngớ t c a n n kinh t ế ậ ủ ề ệ ề
ố ớ ự ờ ủ ờ ắ ng. Ph m c đi u gì v đ i t ạ ề ố ượ c ta có ngăn ng a, kh c ph c ụ ắ ừ ụ ể n c ta nh ớ ỏ c taớ
ủ ự ứ ở ữ
t các DNNN ta có c n thi t ph i có DNNN?liên h th c ti n và cho bi ầ ế ế ế t ụ ả
n : vai trò, ch c năng c a DNNN?đánh giá khái quát vai trò c a DNNN ớ ở ủ ứ ủ ệ c ta hi n
c ớ ệ ướ ở ọ ố m i qu c . nguyên nhân có tính ph bi n c a s đ i m i doanh nghi p nhà n ổ ế ủ ự ổ
ở ớ ự ướ
ạ ầ ướ DNNN? ổ ấ ủ ộ ạ
c ta đã th c hi n vai trò đó nh th nào ? ổ ệ
c? T i sao? Nhà ặ ướ ủ
ủ ặ ạ ộ ủ c ta đã quán xuy n các m t ho t đ ng c a doanh nghi p trong ho t đ ng qu n lý c a c ta đang đ i m i gì ổ c ? vai trò c a m i lo i ? các công ty c ph n nhà ỗ ư ế ệ ầ ủ n c ta ở ướ . T c ch t c a n i dung đ i m i DNNN ? nhà n ớ ổ . Các lo i công ty c ph n nhà n ủ ầ n ự Các m t ho t đ ng c a doanh nghi p c n có s qu n lý c a nhà n ạ ộ ạ ộ ế ự ả ệ ạ ả
ứ
c đ i v i các doanh nghi p v i qu n tr ư ự ướ ố ớ ữ ệ ả ả ớ ị
ạ
ướ ố ớ ệ
c đ i v i doanh nghi p ớ
c đ i v i DNNN? Liên h th ti n và cho bi t. Nhà S khác nhau căn b n gi a qu n lý nhà n ả i doanh nghi p c a doanh nhân? ệ ủ N i dung qu n lý nhà n ộ ả S c n thi t c a QLNN v i DNNN. ế ủ ự ầ Ch c năng c a qu n lý nhà n ủ ứ ệ ự ễ ế
ướ ố ớ ả c ta đã th c hi n ch c năng này nh th nào? ư ế ự ứ
ệ N i dung qu n lý nhà n c đ i v i doanh nghi p nhà n c? Liên h th c ti n qu n lý ệ ự ễ ệ ả ớ
ả c ta. Cho bi ữ ế
ả ố
ề
c đ i v i DNNN hi n ệ ướ ố ớ c ra sao? i quy t c a nhà n ế ủ - ố c ta đang tâp trung gi t c a kinh t ế ủ ướ ệ ự ễ ế ấ ạ ng gi ọ ả ướ ớ
ng? cho m t ví d th hi n đ ấ ủ ơ ế ị ợ ự ề c s đi u ự ờ ộ
t c a th tr ụ ể ệ ệ ố ớ ộ ủ ả ấ ờ ị
ệ ng đ i v i n i dung s n xu t kinh doanh c a các doanh nghi p. ủ ạ . Khái quát các hình th c KTĐN? vai trò ch c năng, tác d ng đ c thù c a m i lo i ứ ụ ứ ặ ỗ
c ta phát tri n quan h qu c t Lý do đ c thù khi n n đó cho bi v kinh t t ố ế ề t ế ừ ế ệ ặ ớ ế ở - n
ứ
ậ
u nh c đi m c a ODA và FDI. ủ ủ ứ ụ ợ ứ ụ ể ủ ứ c ta c n hình th c ướ ụ ạ ầ ỗ
C âu23 : C s khoa h c và ph ng th c hi n nguyên t c k t h p qu n lý nhà n ự ớ theo ngành, theo lãnh th ? nh n đ nh vi c th c hi n nguyên t c này. kinh t ệ ị ế ậ ng có th th y đ C âu 24 th tr . T khuy t t ế ị ườ ng? Nhà n th tr c đ i v i n n kinh t vi qu n lý nhà n ế ị ườ ả ng qua các ho t đ ng c th nào? th tr các khuy t t ạ ộ ế ị ườ C âu25 :đi u ki n ra đ i c a KTTT ? nh ng đi u ki n này ề ế ữ nh th nào đ v i s ra đ i và phát tri n c a n n KTTT n ể ủ ề ế . M c đích, tác d ng c a s phân lo i doanh nghi p theo hình th c s h u? C âu 26 ạ ụ ệ C âu 27 S c n thi ệ ự ễ ự ậ nh th không? ế C âu 28 nay C âu 29 gia ? nguyên nhân riêng có C âu 30 C âu 31 n c ướ ở ướ C âu 32 n ướ mình ch a? ch ng minh! C âu 33 kinh doanh t C âu 34 C âu35: C âu 36 n ướ C âu 37 ộ ớ ố ớ c a nhà n t nh ng m t h n ch ! ớ ủ ế ặ ạ Câu38 n i dung qu n lí NN đ i v i DNNN? Trong qu n lý nhà n ộ ớ nay nhà n i quy t v n đ gì?h ả ả ướ : S c n thi C âu 39 đ i ngo i (KTĐN) v i m i qu c gia. Liên h th c ti n n ế ố ự ầ c ta đ minh ho . ể ớ ạ .Khái ni m và th c ch t c a c ch th tr C âu 40 ti ế ủ C âu 41 hình đó? C âu 42: c ta hình th c KTĐN nào là quan tr ng nh t.? ớ C âu 43 C âu 44 C âu 45: nào t ể ọ ấ ẩ b n ả : Các hình th c xu t nh p kh u t ấ : Vai trò tác d ng và ể Các hình th c c th c a FDI, vai trò tác d ng c a m i lo i, n i sao? ạ
2
nh h ng đ n vi c m r ng quan h xu t nh p kh u t ở ậ ấ ệ ệ ữ ở ộ ỗ ẩ b n c a m i ả ủ
ớ
ế ọ ẩ ố ả nào là quan tr ng nh t, t ấ ạ ứ
ấ ủ ướ ớ ố ủ
n c ngoài? Nhà n ể
c v i v n c a các i các công ty này? ị ụ ứ
i sao. ạ ể ứ
ả ạ ạ ộ ớ ố ớ
c ta đã quán xuy n các m t đó trong ho t đ ng qu n lý c a mình ặ ả ủ ạ ộ ữ ầ c đ i v i ho t đ ng XNK hàng hoá ? vì sao c n ế
ấ ẩ ơ ả ủ
ậ ệ
ậ ậ ệ ự ễ c đ i v i ho t đ ng XNK t ố ớ ấ ng, ph m vi, qu n lý Nhà n ợ ạ ư ả ể ở ộ ả
ặ ạ ộ ạ ộ ặ
ế ng, ph m vi, qu n lý Nhà n cớ ạ ớ ố ớ
ặ ả ế ệ ạ ộ ạ ộ ặ c đ i v i ho t đ ng XNK trí tu ? Vì sao Nhà n ủ c ta đã quán xuy n các m t đó trong ho t đ ng qu lý c a
ạ ạ ầ ế ấ ạ ầ đ i ngo i? Vai trò, tác d ng c a k t c u h t ng ụ ủ ế ấ
ế ố ạ ự
ng hoá và đa d ng hoá trong phát tri n quan h qu c t ề
? ố ế ệ ể ự ễ c đ i m i th c ti n ớ ổ ạ ớ
ế N i dung k t c u h t ng kinh t ộ đ i ngo i trong vi c thu hút ngo i l c? ệ ế ố ạ Khái ni m v đa ph ạ ươ ệ Vì sao ph i đa ph ng hoá, đa d ng hoá QHQT ? So v i tr ả ươ c ta đã đa ph ớ ế
ng háo đa d ng hoá nh ạ ơ ở ế ủ ế ọ
ớ ư th nào?(xem 56.57) trên c s tôn tr ng đ c l p, ch quy n, s ự ề ả t ph i v kinh t i ích gi a các bên tham gia quan h ? S c n thi ữ ộ ậ ệ ự ấ ế ẳ
ắ
ệ Nh ng v n đ c th trong quan h qu c t ố ế ề ử ữ ệ ầ ệ t
khi x lý c n ph i quán tri ả ế ữ i ích gi a ề ợ ổ v kinh t ẹ ề ụ ể ộ ậ ự ủ ắ ẳ ọ
đ i ngo i? ệ ạ
ế ố ộ ự ế ố ệ ế ạ ứ ạ đ i ngo i? Vao trò s m ng
đ i ngo i? ạ
đ i ngo i c n ph i đ t ra và ả ặ ạ ầ ế ố ả
ủ ữ
c v kinh t ướ ề i quy t nh ng v n đ gì? ý nghĩa c a các v n đ đó? ề ầ ư, các lo i d án đ u t Đ phát huy n i l c, trong qu n lý nhà n ấ ạ ự ệ
ụ
ủ c đ i v i các d án đ u t ầ ư ầ ư và vai trò, công d ng c a chúng. ự không c a Nhà n ủ ớ ố ớ c,ướ ư ầ
ộ ậ ấ ế ủ ể ụ không c a Nhà n ủ c? ớ
ả ể ạ ớ
c, s c đ i v i d án đ u t ầ ư ớ ố ớ ự c m c đích đó trong qu n lý ? ả ụ c đ i v i các d án đ u t ự ầ ư b ng v n Nhà n ướ ự ằ ố
c?
ượ ớ ố ớ ư th nào? ế ướ ố ớ ự ể c a nhà n ầ ư ủ ướ ự c m c đích đó trong qu n lý d án ụ c đ i v i d án đ u t c đ t đ ướ ạ ượ ệ ả
ng bi n pháp đ nhà n c? : Nh ng nhân t C âu 46 i sao? c ta, nhân t n n c ố ớ ở : Các hình th c xu t nh p kh u tri th c trí tu . C âu 47 ậ ứ ệ Vai trò, tác d ng c a lo i hình công ty liên doanh gi a v n nhà n C âu 48 ữ ố ạ ụ c c n làm gì đ khai thác t t ngo i l c t nhà đ u t ạ ự ạ ố ướ ầ ầ ư ướ C âu 49 c ta hình th c nào đang th nh : Vai trò, tác d ng c a m i hình th c XNK trí tu n ứ ớ ệ ở ỗ ủ hành, t i sao nên phát tri n hình th c nào n a? t ạ : Đ i tố C âu 50 ng, ph m vi qu n lý Nhà n ợ qu n lý các m t đó: Nhà n ớ ặ ả nh th nào? ế N i dung c b n c a QLNN đ i v i ho t đ ng xu t nh p kh u hàng hoá? C âu 51 ạ ộ ộ Nh ng bi n pháp đ m r ng xu t nh p kh u? Liên h th c ti n và cho nh n xét C âu 52 ẩ ữ b n? Vì sao Nhà : Đ i tố C âu 53 ướ ố ớ ả c ta đã quán xuy n các m t đó trong ho t đ ng qu lý n c c n qu n lý các m t đó? Nhà n ế ớ ả ớ ầ th nào?(xem câu 53.54) c a mình nh ủ : Đ i tố C âu 54 ả ợ c n qu n lý các m t đó? Nhà n ớ ả ầ mình nh th nào? (xem câu 53.54) C âu 55 kinh t C âu 56: C âu 57 QHKTQT c a nủ ươ Th nào là h p tác qu c t C âu 58 ố ế ề ợ toàn v n lãnh th , bình đ ng v l ề ợ ổ ẹ tnguyên t c đó? quán tri C âu 59 ấ nguyên t c “tôn tr ng đ c l p, ch quy n, s toàn v n lãnh th , bình đ ng v l ề các bên tham gia quan h ”?ệ khái ni m n i l c trong kinh t C âu 60 ộ ự C âu 61 S c n thi t ph i phát huy n i l c trong quan h kinh t ả ự ầ c a n i l c trong kinh t ủ ộ ự ế ố C âu 62 ộ ự ể gi ề ấ ế ả : Khái ni m v d án đ u t C âu 63 ề ự : Các b ph n c u thành d án đ u t C âu 64 ự : S c n thi t c a qu n lý Nhà n C âu 65 ự ầ ả liên h th c ti n đ minh ho ệ ự ễ ạ . Phân tích m c tiêu c a qu n lý Nhà n C âu66 ủ ph ng h ng, bi n pháp đ đ t đ C âu 67 ệ ơ .S c n thi C âu 68 t c a qu n lý Nhà n ế ủ ự ầ ả c ta nh t này th hi n n c n thi ể ệ ở ế ướ ầ M c tiêu c a qu n lý nhà n C âu 69 ụ ả ủ : Ph C âu 70 ng h ướ ươ c a nhà n đ u t ướ ầ ư ủ
3
Đ C NG CHI TI T : Ề ƯƠ Ế
ng c a kinh t ng hãy dùng khái ni m và đ c tr ờ ặ ệ
ủ c ta và cho bi t nh n xét c a mình v tính ch t và trình đ th tr ế ề ế ủ ệ ấ ặ n ớ th tr ế ị ậ ng đ đ i ể ố ngờ ộ ị
ế
ấ ậ th tr ế ị ườ
s n xu t đ n tiêu dùng ph i đ ằ ự s n xu t đ n s n xu t, và ấ ừ ả ươ
ủ ế ấ ng: là quá trình l u thông v t ch t t ư ệ ả ượ ng là n n kinh t ề
c quy t đ nh thông qua th tr ệ ự ế ị ị ườ ư ế ủ c th c hi n ch y u b ng ph ề ơ ả ế ệ ấ ế ả ng th c mua bán. ứ trong đó các v n đ c b n là s n xu t cái gì, nh th ấ ả đ c th c hi n ch ng, các quan h kinh t ế ượ
ứ
ặ ư
ằ ệ ự ứ ủ ế
ố ạ ự ư ng : ấ ượ ừ
là s chuy n d nh k t qu s n xu t t ồ ể ư ớ ng th c mua bán v i ươ i. Trong đó s l u thông khâu này ấ ừ ả ả
ị ộ ở ộ ế ế ả
ệ ề ệ ự ộ ộ ng ti n chu chuy n n i b ,
ạ ể ươ ở ộ ắ
i trao đ i hàng hoá ph i có quy n t ả ườ ề ự ấ ể ng m i ...và s chu chuy n ngày càng m r ng và kh p th gi ế ớ ươ ấ ị
ng. ổ do tho thu n giá ự i: donh t đ nh khi tham gia trao đ i trên th tr ị ườ ậ ố ổ ự do l a ch n đ i tác, t ọ ự ự ả ọ
ủ
ạ ầ ng xuyên, n đ nh trên c s k t c u h t ng ơ ở ế ấ ự ổ ị
ể ư ế ệ
t th ng nh t m c tiêu chính ậ c th c hi n th ệ ả ượ ườ i an toàn đ vi c mua bán đi u ra thu n l ề ậ ợ ng hi n đ i bao gôm nh ng doanh nhân bi th tr ữ ạ ế ị ườ ụ ệ ế ấ ố
ộ
ng có s qu n lý c a nhà n ệ ề ớ
c , đây là đăc tr ng m i xu t hi n trong ư ế ệ ư ặ ướ
ấ đ đ m b o cho các đ c tr ng trên th tr ế ị ườ ả ư
ủ ề ố ư ặ
ề ủ ư ư ậ
ệ ạ ầ
ể ầ
ủ ự ụ ượ ố ấ
i qu t các v n đ xã h i mà ng ị c l ượ ạ ế ậ ề ề ộ
c ta hi n nay có tính ch t là 1 n n KTTT phats tri n theo đ nh ế ng i còn gây ra nhi u khuy t t ấ ề ệ ị
ủ
ự ự ộ ủ
ầ ủ ề c đ m cho các b c phát tri n v ượ ấ n ở ướ c . ng XHCN có s qu n lý c a nhà n ự ả ướ ớ này thi đây m i ch là giai đo n đ u c a n n KTTT th c s nó m i ỉ ớ ế ề ủ ề ơ ở ạ ầ ướ ướ ự ệ ể
Khái ni m và đ c tr C âu 1. chi u v i n n kinh t ớ ề ế đó c a n n kinh t ủ ề #Khái ni m kinh t ệ t ấ ế ừ ả th tr hay: kinh t ế ị ườ nào, cho ai, đ ượ ng th c mua bán . y u qua ph ươ ế th tr #Đ c tr ng c a kinh t ế ị ườ ủ +Quá trình l u thông v t ch t đ c th c hi n ch y u b ng ph ậ ư ph m vi ngày càng m r ng t qu c gia đ n khu v c và trên th gi ở ộ ế ớ ự này g m: L u thông v t ch t trong kinh t ấ ậ ế ự đ n khâu khác c a quá trình tái m r ng s n xu t c a xã h i . ấ ủ ủ ế c th c hi n b ng nhi u ph S l u thông v t ch t có th đ ằ ể ượ ậ ự ư chu chuy n qua th ự ể +Ng ổ H có quy n t do l a ch n n i dung trao đ i, t ọ ề ự ọ c trong quy đ nh c a pháp lu t . ị ả +Ho t đ ng mua bán ph i đ ạ ộ i thi u t t ố n n kinh t ề tr xã h i và nhân văn ị +n n kinh t th tr ướ ả ủ ế ị ườ ự c là nhân t hi n đ i , vì nhà n n n kinh t ố ể ả ề ạ #Đ i chi u và nh n xét : D a vào khái ni m và đ c tr ng c a n n kinh t ng ta có ố ặ ệ ự ậ ế ng hi n nay mang các đ c tr ng v n có c a KTTT ,nh ng do th th y n n kinh t th tr ể ấ ư ế ị ườ ủ ệ ư t nh quá trình l u thông v t ch t ch a c ta thì nó cũng có s khác bi đi u ki n c a n ề ự ấ ướ ệ c ta hi n nay còn ch a đáp hó h p ẹ . h th ng k t c u h t ng c a n di n ra m nh, còn ễ ư ệ ủ ướ ế ấ ệ ố ạ ng đ c ta hi n nay . n n KTTTc a n c yêu c u khách quan c a s phát tri n kinh t ứ ệ ướ ủ ề ế ch a th ng nh t cao đ ượ c c các m c đích chính tr , xã h i và nhân văn KT ch a góp đ ư ư ộ t. nhi u và gi ề ả -n n kt th tr ể ị ườ ề h ướ V trình đ c a kinh t ạ ề là quá trình xây d ng c s h t ng c a n n KT, là b sau.
: Các cách phân lo i doanh nghi p và các lo i doanh nghi p theo cách phân lo i . ạ ạ ệ ệ ạ
ứ ạ ệ c trong doanh nghi p, có: ướ ệ
c .
ạ ự ệ ệ
C õu 2 #Cách phân lo i doanh nghi p và các lo i doanh nghi p . ệ -Căn c vào s có m t c a v n nhà n ặ ủ ố c có 100%v n nhà n +Doanh nghi p nhà n ố ướ +doanh nghi p không c a nhà n c, nhà n ướ ủ ướ +Doanh c ph n nhà n c, trong đó nhà n ướ ướ ầ ổ ướ c không có v n . ố c có c ph n. ổ ầ
4
c trong doanh nghi p, doanh nghi p c ph n nhà ị ổ ầ ệ ệ ướ ủ ố
ứ c có:
t. ệ
ạ ặ ng. ầ ầ
ấ ướ ướ ộ
ợ
ệ ố ủ ệ ư ệ ậ ệ ơ ấ
ỉ ủ ộ nhân. ể c . ướ ủ ở ữ ộ
ch c s n xu t kinh doanh có: ấ ậ ư ỏ ứ ả
ớ
ợ
ấ ả ổ ươ ệ ệ
i ủ ứ ộ ộ ậ ả ị ẹ ế ả ẩ ế
ứ ộ ộ ậ ủ ề
c n ư ướ ồ
ẩ ả ấ ồ
ầ ầ ồ ộ
ấ ấ
ứ ả ả ứ ủ ụ ệ ệ
ứ
ứ ổ ứ ả ộ ồ ả
ệ
-Căn c vào vai trò, v trí c a v n nhà n n ướ c chi ph i ho c đ c bi +Công ty c ph n nhà n ố ổ +Công ty c ph n nhà n c thông th ườ ổ li u s n xu t có: -Căn c vào trình đ xã h i hoá v t ề ư ệ ả ứ +Doanh nghi p t +Doanh nghi p t p th (có h p tác xã, công ty ). +Doanh nghi p nhà n -Căn c vào c c u ch s h u và v n c a doanh nghi p có: ứ +DN đ n ch (là ch có m t ch ) ủ ơ +DN đa ch ủ -Căn c vào cái đ c tr ng KT , k thu t , t ỹ ặ ứ +Theo quy mô DN có DN l n , nh ỏ +Theo m c đ chuyên môn hoá , có DN chuyên môn hoá , có DN kinh doanh t ng h p +Theo n i dung s n xu t kinh doanh thì có DN công nghi p nông nghi p th ng m i , giao ạ thông v n t +Theo v trí c a doanh nghi p theo quá trình ch tác s n ph m , có DN khai thác , DN ch bi n .... ế -Căn c vào m c đ đ c l p v pháp lý c a DN có: ứ +DN n c ngoài ướ +DN c a nhà n ướ ủ c ngoài +DN có v n đâu t -Căn c vào tính xã h i c a s n ph m s n xu t ra g m ộ ủ ả +DN s n xu t hàng công c ng g m công c ng thu n lý và không thu n lý ộ +DN s n xu t hàng hoá cá nhân -Căn c vào m c tiêu và nhi m v chính c a doanh nghi p có: ụ +DN ho t đ ng kinh doanh ạ ộ +DN ho t đ ng công ích ạ ộ ch c qu n lý có: -Căn c vào hình th c t ả +DN có h i đ ng qu n tr ị ộ ồ +DN không có h i đ ng qu n tr ị -Căn c vào m c đ trách nhi m tài chính có: ứ ộ +Các đ n v s n xu t kinh doanh trách nhi m h u h n ữ ạ ấ +Các đ n v s n xu t kinh doanh trách nhi m vô h n . ạ ấ ị ả ị ả ứ ơ ơ ệ ệ
ề ể ủ ể ủ ữ : Các ch th c a n n KTTT ? Các chr th này tác đ ng liên nhau thông qua nh ng ộ
ả ứ
ng n n xét theo l ủ ể ơ ả ủ ượ ề
ọ ể ng ch th thì doanh nhân cũng là con s đáng k , ng hàng hoá mà h ố ị ườ ủ ể ố ượ
ố ượ
i ... ng h tiêu dùng. ủ ể ỉ ứ ộ ụ ụ ạ ủ ườ
C âu3 ph n ng gì? #Các ch th c a n n KTTT. ủ ể ủ ề #Các doanh nhân - dây là ch th c b n c a th tr trao đ i v i nhau, còn n n xét theo s l ề ổ ớ ch đ ng sau s l ệ +H tiêu dùng : là các ch th tiêu dùng các v t ph m ph c v sinh ho t c a con ng ẩ ậ h tiêu dùng thì ccó cá nhân, hay đ i di n cho c h . ả ộ ọ ệ ạ
5
ng đ ệ ể ủ ủ ơ ấ ị ườ
ố ộ ố ủ c hi u là ng ườ ạ ượ ư ộ ả
ng. ọ ườ
ủ ạ ộ ị ườ ả ứ ủ ể ấ
ấ ị ị ự ả ứ ộ ụ ể ự ả ứ ị ự ả
ố i s n xu t tăng s n xu t và k t qu cu i ườ ả ộ ủ ế ả ấ ấ ả ả
ằ
ạ ở ề ạ ủ ấ
i s n xu t tác đ ng ườ ả ườ ườ ả ữ
i s n xu t, thông qua cung thì ng ấ i tiêu dùng. Nh ng ng ấ ộ t ph đ nh m t cung x u. Tác đ ng vào th tr ấ ố
ự ủ ườ ọ ồ
i s n xu t tác d ng vào ườ ả ụ lên nhau qua cung ộ ng qua ị ườ ộ i tiêu dùng khi h là ngu n nhân l c c a các ộ ề ầ
i tiêu dùng ph n ng ng ng t ộ ươ ệ ươ ả i s n xu t hàng gi m ườ ả ề ự ể ấ
ng, đi u ki n lao đ ng, ệ , ng ườ ề ấ ượ ả ứ ng, giá c , h o hành . ả ả
ng. +Chính ph : Chính ph trong c c u th tr i đ i di n cho tiêu dùng công c ng c a qu c gia, đây là tiêu dùng chung cho c xã h i, nh tiêu dùng cho qu c phòng, an ninh, văn hoá khoa h c, môi tr #Các ph n ng là: ộ ng, th c ch t là ch u s tác đ ng -Các ch th ho t đ ng KT ch u s tác đ ng c a th tr c a các ch th khác qua các ph n ng c th nh t đ nh đó là ph n ng tăng gi m giá, tăng ủ ể ủ gi m cung,c u . ầ ả .Tăng gi m giá c : là ph n ánh thái đ c a ng ả ả i tr v tr ng thaí cân b ng. cùng giá l .Cung là ph n ng c a ng ả ứ i s n xu t khác và ng ng ấ ườ ả c a b n thân h đó là dùng cung t ủ ị ọ ả ủ ph n ng cung còn là tác đ ng c a chính ng ủ ả ứ DN đó là yêu c u v tiêu l .C u cũng là 1 bi u hi n t ầ c u khi cung ầ T t c nh ng tác đ ng trên c a các ch th kinh t ấ ả ữ tỏ ra không nh t quán v ch t l ấ ủ ể ủ trong KTTT g i là c th th tr ọ ơ ể ị ườ ế ộ
ạ ễ ứ ướ ụ ủ ế ố ệ ự c ta đ th y rõ ể ấ
ứ
ệ ả ợ i th nh : ế ư ệ ụ ủ ỗ ợ
ạ
ng và phong phú ch ng lo i và tài nguyên. ủ i v đ a th th ế ươ i v không gian m t b ng. i v khí h u, nhi ỷ ệ ộ
ế ụ ậ ứ ứ ứ ự ư ừ ề ả ượ ậ ợ ề ị ự ậ ợ ề ự ự ậ ợ ề ặ ỗ
ấ ợ
ch c s n xu t . ả ệ
ỗ ợ ỗ ợ ổ ứ ả ế ụ ề ề ấ ệ ể
ả ấ
ố ố ề ố ố ế ị ệ ể ế ậ
ộ ề ự ố ế ẫ ủ ề ể ệ ạ ạ
ủ ị ữ ộ
c có ả ướ ổ ọ
t đ p c a nhau t truy n th ng văn hoá t ố ể ề
c ta. ế ố ứ
ệ ạ
ế c ta, tình hình thi u i c a n ả ủ ướ đ i s ng và thu nh p th p đã n y sinh ậ ừ ờ ố ụ ế ầ ề ế ậ ậ
i quy t vi c làm là c n thi đ i ngo i là tào ngu n v n đ phát tri n kinh t t, vì v y 1 trong nh ng nhi m v ạ ể ế
ể ố ổ ề ể ự ỗ ợ ủ ạ
ả ấ ữ ệ và t o vi c làm. ệ thu n nông sang n n kinh ề ấ ế ố ướ ể ộ ự ể ướ ạ ồ
Câu4: Ch c năng nhi u v c a kinh k đ i ngo i . Liên h th c ti n n ệ ch c năng, nhi u v đó. ệ ụ #Ch c năng, nhi u v c a KTĐN. -Ch c năng chung: H tr các qu c gia khai thác có hi u qu l ố +S d th a v s n l +S thu n l ng m i, giao thông . ạ +S thu n l ặ ằ t đ , ch đ thu văn. +S thu n l ế ộ ố M t khác KTĐN có ch c năng khác ph c s d th a và thi u h t trên, giúp cho m i qu c ụ ự ư ừ gia yên tâm chuyên sâu vào s n xu t l i th . ế H tr các qu c gia th c hi n các ý đ t i u hoá t ồ ố ư ự H tr các qu c gia gi i quy t các khó khăn, thi u h t v đi u ki n pháp tri n KT, đó là các ả khó khăn v v n, lao đ ng, đ a đi m s n xu t ộ Giúp các qu c gia có đi u ki n ti p xúc nhanh nh y sinh đ ng m i thành t u văn minh, văn ọ ề ữ t l n nhau, t o đi u ki n c ng c , hoà bình h u hoá c a nhân lo i, có đi u ki n hi u bi ệ ngh gi a các dân t c. Thông qua giao l u hang hoá, trao đ i chuyên gia, h c sinh, sinh viên,nhân dân c n ư đi u ki n hi u bi ố ẹ ủ ề ế ệ n đ i ngo i *Ch c năng nhi u v c a kinh t ệ ụ ủ ạ ở ướ -T o v n và gi i quy t vi c làm: Đây là v n đ l n và nan gi ấ ế ề ớ ả ố c ta, t làm đã chi pf i thu nh p và tiêu dùng c a n ủ ướ ậ ố nhi u v n đ xã h i, vì v y gi ệ ấ ả ộ ề hàng đ u c a kinh t ồ ạ ầ ủ ế ố -Góp ph n đ i m i c c u kinh t : Đó là chuy n đ i n n kinh t ế ầ ớ ơ ấ công nghi p hi n đ i, đ làm đ t ả ượ ạ ệ ế -T n khai m i ngu n n i l c đ làm cho n ậ nh ng l ế ư ế đ i ngo i. c ph i có s h tr c a kinh t ồ ự c giàu, dân m nh: n c ta có nhi u ngu n l c ề và khó khăn khai thác n u không có công ngh , khoa h c hi n đ i, không ệ ệ ổ ệ ọ i nh l ỏ ẻ ạ ạ ọ
6
đ i ngo i là ph i làm cho ti m năng đ t n c phát ụ ủ ệ ế ố ấ ướ ề ạ ả
có v n l n, do đó nhi m v c a kinh t huy h t năng l c. ố ớ ế ự
t đó là t c a kinh t u khuy t t ng? ngu n g c căn b n c a các u khuy t t ố ồ ư ư ế ậ ả ủ ế ậ ủ th tr ế ị ườ
ấ ư ữ
ộ ế ự h u nên ng ậ ọ i s n xu t kinh doanh ườ ả c, k t qu này tuỳ ả ượ ng có các ch th kinh doanh t ủ ể ấ
ộ
ọ ườ ả ế ạ ộ ộ i s n xu t kinh doanh tuỳ thu c s n l c c a h nên h năng đ ng
ế ạ
ờ ấ ượ ế ả ề ơ ả ủ ả ấ t các v n đ c b n c a s n xu t ộ ự ổ ự ủ ọ ck t qu đó. ả i quy t t ế ố
i s n xu t kinh doanh, ng i tiêu dùng ữ ủ ườ ả ườ ấ
ụ
i s n xu t kinh doanh sinh ra tính ích k h i nhân. ấ
i b ng quang tr ế c m i b t h nh c a đ ng lo i và đ n ỷ ạ ạ ọ ấ ạ ủ ộ ướ
ứ ặ
ạ ồ t này bi u hi n ể ộ ứ ứ
ạ t l n nhau, tr m c p tài nguyên, gian l u th t s c lao đ ng 1 cách quá m c, c nh tranh không ạ ừ ng m i, l a ộ ắ ươ ế ộ
ụ ớ
i có h ẫ ỷ ạ c ta trong đi u ki n kinh t ề n ở ướ
ệ ấ ủ ệ ỉ ư ậ
ậ c . ướ ng hi n nay còn đang giai đo n th p l ệ th tr ế ị ườ ạ ấ ạ ề ng còn r t nhi u, ấ ộ c ta, văn hoá truyên ộ ậ ạ ậ
ấ ế ậ ủ
ố ế ộ ư ữ ạ ng là: ạ ự ư ể ộ
ồ
i ta ng . C âu5: gì? * u đi m: ể ư th tr -Do n n kinh t ế ị ườ ề có đ ng l c tr c ti p là k t qu s n xu t kinh doanh mà h nh n đ ế ự ả ả thu c vào s n l c ho t đ ng c a h ủ ọ ự ổ ự -Do k t qu c a ng ấ ả ủ sáng t o, quy t tâm cao trong vi c giành đ ệ ế -Nh năng đ ng sáng t o mà các doanh nhân gi ạ ộ kinh doanh. t c nh ng n l c trên c a ng -Cu i cùng do t ổ ự ấ ả ố c áp d ng nhi u, nhanh, t t, r , văn minh.... đ ố ẻ ề ượ ng: t c a kinh t *Nh ng quy t t th tr ế ị ườ ế ậ ủ ữ -Do t i mà 1 b ph n không nh ng l ộ ỏ ườ ả ậ ư ợ ng làm cho con ng th tr -Kinh t ế ị ườ ườ ằ m c cao h n là làm h i đ ng lo i 1 cách có ý, ho c vô th c. ơ ứ ạ -Các khuy t t s bóc l ế ậ ệ ở ự không lành m nh, d n đ n tiêu di ệ ẫ ạ d i khách hàng, hu lo i tài nguyên, không làm tròn nghĩa v v i nhà n ố -Còn th ng pháp lu t ch a hoàn ch nh nên các tác đ ng x u c a kinh t th tr ố ế ị ườ nh buon l u, gian l u, các lu ng văn hoá đ c h i xâm nh p vào n ư ố ậ ướ i ph m gia tăng... i s ng đ o đ c xu ng c p, tình tr ng t th ng mai 1, l ạ ộ ạ ố ố ố ố ạ ứ th tr t c a kinh t *Ngu n g c: c a c u đi m và khuy t t ế ị ườ ể ủ ả ư ồ ng ch đ này t o ra s năng đ ng sáng h u t o ra u đi m c a kinh t -Ch đ t th tr ế ị ườ ủ ế ộ ng phát tri n m nh. t o, và l th tr ạ ể ế ị ườ ợ ạ i mà ng ng, do t th tr t n n kinh t -Còn tính t l ư ợ ế ị ườ đó gây ra m t trái c a th tr b t ch p t i và t ủ ặ ừ ấ i nhu n làm cho kinh t ậ i là ngu n g c c a khuy t t l ế ậ ề ố ủ ư ợ l t c , đ o đ c, l ư ợ ằ ấ ấ ả ạ ứ ươ ng tâm đ nh m t ể ườ ị ườ
ữ ệ ệ ệ ế
ệ :Các cách ti p c n doanh nghi p và khái ni m v doanh nghi p? Nh ng quan ni m i ti p c n và nguyên c u doanh ườ ế ứ ậ ỗ ụ ố ớ ậ ệ ư ế ề
ệ ế ậ
ch c s n xu t, thì doanh nghi p là 1 t ng h p t ộ ỹ ậ ổ ứ ả ổ
ệ ệ ấ ả
ẩ i uc a ợ ố ư ủ ng s n xu t, có kh năng hoàn thành d t đi m 1 công vi c, 1 giai đo n công ngh , ệ ể ấ ạ ng đ i đ c l p c a s n ph m có c u t o ố ộ ậ ủ ả ả ạ ả ạ ộ ạ ẩ ặ
ng s n xu t xã h i k trên đ ệ
ượ ọ ư ủ ứ ạ ộ ể ấ ệ
t o thành l c l ả ấ c b ng các d u hi u nh đ m c t o ra đ ượ ằ ủ ả ạ c g i là doanh nghi p khi chúng đ t c 1 s n ph m hoàn ẩ ả ng s n xu t ph i ượ ự ượ ế ố ạ ả ả ẩ ấ
ặ c t n d ng t i đa. C âu6 ề nh th v doanh nghi p có tác d ng gì đ i v i m i ng nghi p .ệ *Các ti p c n và các khái ni m -Ti p c n trên giác đ k thu t- t ấ ế ậ l c l ự ượ ứ ch t o 1 lo i s n ph m ho c 1 lo i b ph n t ậ ươ ế ạ ph c h p. ứ ợ -Các b ph n l c l ộ đ n 1 quy mô nh t đ nh đ ế th o, ho c 1 ph n nào đó c a s n ph m và các y u t ả đ ượ ậ ụ ậ ự ượ ấ ị ầ ố
7
ị ề ệ ể ấ ướ c
ố ệ
ng tr ơ ấ ệ ườ ị ả ờ ủ ộ ươ
ấ ươ ệ ả ị ế ậ ấ
ấ ườ ả ơ ả ổ
ng m i c a doanh nghi p ươ ạ ủ ụ ủ i đ i di n th ệ
ng m i, và ch có i đ i di n th ế ườ ạ ươ ệ ệ ạ ỉ
i đ i di n c a doanh nghi p . ớ ệ ỉ ệ ệ ủ
ậ ế ườ ạ ộ ủ
có đ các d u hi u ệ ấ ọ ượ c ườ ứ ợ
c, có doanh s đ ệ
ế ệ c m c pháp đ nh), có tên g i đ ng h p ph i đ t đ ị ả ạ ượ c công b , có ng ườ ạ ố ố ượ ệ ề ướ ấ ệ ị ươ ự ệ
ế ậ
ư ả ứ ề
i đ i di n pháp lý ng đ i. ố ứ ấ ộ ộ ế ậ ơ ấ ả ứ ệ
ỹ ng m i, và ng ườ ạ ươ ạ
ệ ố
Đi u đó có nghĩa là không th n đ nh tuỳ ti n quy môvà c c u doanh nghi p , và nhà n ơ ấ ệ đã quy đ nh quy mô ra đ i c a doanh nghi p qua v n pháp đ nh . ị ị ng: thì doanh nghi p là đ n v s n xu t hàng hoá, đ n v +Ti p c n trên giác đ th ơ ấ s n xu t kinh doanh, là ph ng ti n s n xu t kinh doanh c a doanh nhân, là n i s n xu t ủ ả i s n xu t và trao đ i hàng hàng hoá và d ch v c a doanh nhân, trong đó doanh nhân là ng ị hoá, ng ườ ạ -Trong cách ti p c n này, thì 1 doanh nghi p ch có ng ậ doanh dân m i là ng +Ti p c n trên giác đ pháp lý: thì doanh nghi p là 1 pháp nhân kinh t sau đây: có tài s n (trong các tr ả đăng ký v i c quan nhà n ớ ơ Qua s phân tích trên, ta th y vi c đ nh nghĩa v doanh nghi p là 1 vi c làm t -Qua cách ti p c n khác nhau thì có các tác d ng khác nhau, nh cách ti p c n th nh t có ý ế ậ ụ nghĩa khi nguyên c u v quy mô doanh nghi p và c c u s n xu t trong n i b doanh ấ ệ ứ c u thành s n xtuát. Còn cách ti p c n th 2 nghi p, có tác d ng nguyên c u k các y u t ế ố ấ ụ i có ý nghĩa th l ng m i khi l u thông hàng hoá trên i đ i di n th ư ươ ệ ạ th ng. Còn cách ti p c n cu i cùng thì có ý nghĩa pháp lý đ i v i doanh nghi p, qua ng tr ố ớ ườ ươ cách này nhà n c s có các bi n pháp phân chia doanh nghi p c th . ệ ụ ể ạ ế ậ ệ ướ ẽ
ề ươ ươ , S v n d ng các ph ụ ngthwúc qu n lý v kinh t ả
c v kinh t ớ ả ự ễ ướ ề ng th c trên ứ ướ c ề n ế ở ướ ế ự ậ ờ c ta trong th i kỳ đ i m i có gì khác tr ổ
: ế ươ
ng pháp, bi n pháp qu n lý th ng nh t v i nhau ố ả ứ ươ ươ ứ ổ ấ ớ ng th c qu n lý v kinh t ả ể
ệ ng th c sau: ứ
t h i làm áp l c đ ươ ng th c này dùng s thi ế ự ự ệ ạ ự ể ồ ấ ủ
c. ự ả
ầ ể ứ ướ ỉ ệ t ệ ả
ắ ng ch , th c ch t c a ph ng th c c ứ ưỡ ng ph i tuân theo s qu n lý c a nhà n ủ ả ng ch đ ợ
ng th c c ứ ưỡ i ích chung, l t h i dùng làm l c l ế ượ i ích nhà n ự ượ ấ t h i v t ch t do b đ nh ch s n xu t, ị ỉ ả ấ ỉ
ng th c kích thích, b n ch t c a ph i ích làm đ ng l c đ c dùng khi c n đi u ch nh các hành vi mà hi u qu gây ra thi c. ướ ng c ưỡ ể ư ự ấ ủ t h i v thân th nh s đi tù, danh d do b c nh cáo... ng th c này là dùng l ợ ng ch g m: thi ệ ạ ậ ế ồ ự ị ả ứ ươ ể ự ả ộ
ộ c dùng khi c n đi u ch nh các hành vi không có nguy c x u cho c ng ơ ấ ề ầ
ư ủ ề ể ặ
ươ ệ
ng ch . ế ậ ụ ể ự ụ ượ c ả ể ấ ư ế ấ
ố ng th c này là t o ra s giác ng trong đ i ự ạ ộ
ươ ự ả
, đ o lý làm giàu, pháp lu t kinh ế ạ ậ
c...
ứ c, k ho ch c a nhà n ọ ướ ọ ơ ộ ng, vì đây là bi n pháp n i ố ượ ế ụ ệ
C âu7 : Khái quoát v ph trong th c ti n qu n lý nhà n . *Khái quoát các ph ề ng th c qu n lý là t ng th các ph -Ph ả theo 1 nguyên t c chung nào đó. Bao g m các ph +Ph ươ ươ bu c đ i t ộ ố ượ Ph ươ h i l ạ ợ -Thi ệ ạ n p phat...thi ệ ạ ề ộ +ph ứ ươ qu n lý đ i t ng. ố ượ ả -Ph ng th c này đ ỉ ượ ứ ươ đ ng, ho c ch a đ đi u ki n đ áp d ng c ệ ưỡ ụ ồ i ích v t ch t và danh giá. Đ th c hi n đ c là l ng th c kích thích c a nhà n -Ph ướ ủ ợ ứ c l i s d ng 1 s công c nh thu , lãi xu t tín d ng, giá c đ biên pháp này thì nhà n ướ ạ ử ụ ố ng qu n lý. gián ti p tác đ ng vào đ i t ế ả ố ượ ộ ng th c thuy t ph c, th c ch t c a ph +Ph ế ứ ấ ủ ự ụ ứ ươ ng qu n lý, đ h t t thân v n đ ng theo s qu n lý . ể ọ ự ộ ậ ả ượ ng th c này bao g m: nguyên lý kinh t -N i dung c a ph ươ ủ ộ ồ ng chi n l , đ nh h t ủ ế ượ ướ ế ị ạ -Ph ng th c này c n áp d ng m i lúc m i n i, moik đ i t ầ ứ ươ thân v n đ ng l c, t ậ ự ự ộ
8
c đi m, h n ch ư ư ươ ế ạ ứ ề ượ ể
ế ng th c v i nhau m i t o nên ể ng th c đ u có u th m nh c a mình, nh ng cũng có các nh ủ ứ ớ ả ế ợ ạ ớ ạ ươ
c ta: N c ta đang b c vào th i kỳ đ i m i v kinh t ổ ớ ề ướ ế ờ
ụ ệ ạ
ủ ể
ệ ề
, nên đ i ố ướ ươ ng r t đa d ng và khác nhau, nên vi c áp d ng các ph ế ấ t m y ch th khác là vi c áp d ng t ng bi n pháp, t ng m c ứ ừ ụ c a ự ế ủ ộ ạ ủ i c a ươ ướ ề
M i ph ỗ c a nó, do đó không th áp d ng 1 mà ph i k t h p các ph ụ ủ hi u qu . ả ệ n *V n d ng vào th c t ự ế ướ ụ ậ c v kinh t ng qu n lý nhà n t ướ ề ả ượ th c kia không có gì khác bi ệ ấ ứ ệ ừ đ đ i v i các đ i t ng nh th nào, thì ph i c th và phù h p v i đi u ki n th c t ợ ư ế ố ượ ộ ố ớ ả ụ ể ớ ng th c giáo d c đ c ta. Ph n c ta dùng nhi u h n c do tác d ng n i t ơ ả ụ ượ ứ ướ nó, nh ng nhà n c ta cũng k t h p h t s c nhu n nhuy n và phù h p c 3 bi n pháp. ế ợ ư c nhà n ế ứ ệ ụ ệ ợ ả ướ ễ ầ
: Ph ế ứ
ng ph ả ề ễ ườ ế ế ả ứ c v kinh t ? Vì sao đ qu n lý kinh t ả c v kinh t ướ ng th c kích thích trong qu n lý nhà n ươ ươ ầ ể ướ ề ng th c kích thích? Th c ti n qu n lý nhà n ự
ng c n tăng c c ta có nh v y không . ư ậ
ng th c kích thích: B n ch t c a kích thích là dùng l ả ế ự ể
ộ c đ ra . ả ấ ủ ụ ố i ích làm đ ng l c đ khi n đ i ướ ể
ầ
c ho c ch a đ điiêù ki n đ áp d ng ph ộ ặ ể ụ ướ ỉ ư ủ ả ứ ưỡ ng ơ ệ ng th c c ươ c dùng khi c n đi u ch nh các hành vi không có nguy c gây hi u qu ệ
t h i cho c ng đ ng và nhà n ồ ộ ấ ề ướ c, ệ ạ
ằ ự ế ấ có r t nhi u hành vi tuy không gây thi ả
ở ấ ủ ứ ướ ờ ố ậ
ợ ậ ệ ng th c kích thích c a nhà n ấ ợ
ợ i nhu n này đ ậ
ể ướ c khuy n khích hay h n ch ho t đ ng c a doanh nhân nhà n c cóth ế ư ả c là l ợ ề c nhà n ượ ế ạ ệ i ích v t ch t và danh giá. B i vì danh giá suy cho i ích v t ch t i nhu n cao, còn l ấ ậ c gián ti p trao cho b ng các tác đ ng ộ ằ ẻ ạ ộ ể ủ ướ
c n n trong tay các ngân hàng qu c doanh, ả ằ ướ
ắ ộ ọ ố ỉ
c . ồ ủ ả ằ
c g i là các công c qu n lý nhà n c ế ượ ọ
ướ ụ ả ươ ả
ả ườ ể
ươ c nh ng th c kích thích : đây là 1 ph c các vi c mà ph ệ ượ ể
ệ ả
ng th c này s tác đ ng nhanh do đ ng l c do đ ng l cc a nó là l c hay nói cách khác nó dung hoà đ c hi u qu kinh té cao, và kích thích kinh t ươ ướ ứ ế ứ ng th c h t s c ng pháp c ế ng ch và thuy t ưỡ ế c đi m c a 2 ph ng pháp ươ ượ ủ phát tri n đ ng đ u theo ý ề ồ ể ế ợ i ự ủ ộ ự ứ ẽ ộ ộ
c ta đã đang và s d ng t nhi u các ph n ế ướ
ư ệ ả
ươ ỹ ả ả ươ ế ế ậ ấ
ự ụ ấ
t nông nghi p. Nh v y hi n nay n n kinh t i nông dân phát tri n t ợ ữ ể ố ườ ệ ẹ
ng pháp kích ề ử ủ ấ ng pháp có hi u qu , nh chúng ta h tr v v n, k thu t, u đãi ậ ư ỗ ợ ề ố i nhu n th p, hay các cùng sâu xa, h i đ o, đ cho ể ể ấ vào nh ng khu v c này, ho c b ng lãi xu t tín d ng th p ằ ặ ầ ư ế ư ậ ng pháp ề ươ ươ ề
C âu9 th tr ị ườ c a n ủ ướ *Ph ứ ươ ợ i ma tuân theo m c tiêu qu n lý do nhà n ng vì mu n có l t ợ ố ượ -Ph ng th c này đ ể ượ ứ ươ x u cho c ng đ ng, cho nhà n ộ ấ ch .ế -Trên th c t nh ng v n ph i kích thích nh m cho c i thi n đ i s ng nhân dân. ư -Ph ươ cùng cũng là v t ch t, mà danh giá là đi u ki n đ có l ậ i nhu n mà l cũng là l ậ ợ nh : Thu nh đ ư ượ ế tăng ho c gi m hay mi n thu . ễ ặ ế +Tác đ ng b ng lãi xu t tín d ng: là do nhà n ộ ụ ấ ố có th đi u ch nh lãi xu t nên nhà n c có th tác đ ng m i ngu n v n kinh doanh. ể ướ ấ ể ề +Tác đ ng b ng giá c : thông qua các k ho ch mua bán hàng c a nhà n ạ ộ ế Chính vì các lý do trên mà giá c , lãi xu t, thu đ ấ ng ph c c n tăng c *Qu n lý nhà n ứ ươ ướ ầ quan tr ng và ôn hoà nó có th làm đ ượ ọ ph c không làm đ ượ ụ i t o ra đ trênmà l ượ ạ ạ c a nhà n c, và ph ướ ủ .ế ích kinh t *Trong th c ti n n n kinh t ề ễ ự thích, do đây là 1 ph thu cho các ngành k m phát tri n hay l các doanh nhân s n sàng đ u t ắ chúng ta đã giúp ng n c ta đ ượ ử ụ ướ kia cũng đ ượ ng pháp kích thích, nh ng bên c nh đó 2 ph ư ng pháp này nh m đ t hi u qu cao nh t. ạ c s d ng r t nhi u ph ấ c dùng đ h tr cho ph ể ỗ ợ ạ ả ươ ệ ằ ấ
ng XHCN cho n n kinh t ố
C âu8 th c t n ế ướ c ta hi n nay có theo đúng đ nh h ng n : N i dung đ nh h ị ướ ộ th tr n n kinh t ế ị ườ ự ế ề c ta xét v m c tiêu cu i cùng? Trên ứ ng đó không? Ch ng ề ụ ướ ề ệ ướ ị
9
ị ụ ủ ự ế ướ ể ề ng xây d ng th c th n n kinh t ự
c ta. ng:
i ích mà nó ợ ủ ả ạ
ả ụ ủ ị ể ữ ộ là nh ng giá tr mà nó ph i t o ra, l ế ả
ầ ả ầ ứ ườ
ộ ớ ờ ầ ắ ả
ộ ớ ấ ấ ạ ư ư ư ủ ể
c m nh:th hi n ớ ạ ủ
vi c có nhi u ngành mũi nh n, đ t o uy th ọ ề
ướ vi c s d nh ti ồ ả ệ ể ạ ố ể ệ ở ứ c, th hi n ể ệ ở ệ ệ ế
ứ ườ ẻ ủ m c đóng góp to l n c a các doanh nhân trong n n ề ế ở ệ t ki m, có hi u qu các ngu n tài nguyên qu c gia, vi c i, là ngu n l c quan ồ ự
c.
ự ể ệ ở ệ
ậ ề ề ườ
ẩ ừ ệ ả , khoa h c, công ọ t là đ i ngo i, ạ ố ệ ả ng s n ướ ể
ộ ế
ằ ự ế ợ ả ứ ầ ủ ộ ế
ủ ệ ợ ớ ộ
i ích, hay vi c đ i s c a n n kinh t ng: Là chính n n kinh t ể ự ệ ừ ữ ể ệ đó v i c ng đ ng xã h i ... ế th tr ế ị ườ ồ ng, v i t ớ ấ ả ộ ế t c các y u
th tr ế ị ườ ứ ủ
ư ử ề ự c u thành n i dung, hình th c c a nó: ế có đ nh h ị ế ộ ướ ặ
ự ớ ạ ạ
ạ ả ể
ề ạ ấ nhà n qu c dân ố ố ủ ế ề ế
ự
ế ằ ạ ả ờ
nhà n li u s n xu t,đ ng th i tăng ấ ồ ề ư ệ c t o ra kh năng đ m b o m c tiêu dân ả ả ả ứ ở ữ ướ ạ ệ ủ ạ ụ ủ ế
ự ượ ượ ệ ấ ạ
c công nghi p hoá hi n đ i hoá vi c này đ ệ ạ ấ
c m nh. ạ ng s n xu t: Thì đ ượ ả ch c s n xu t hi n đ i, chuyên môn hoá ... và không ng ng nâng cao trình đ ệ ả ấ ệ ừ ơ ở ạ ầ ự ạ
ng nh tài chính, v n, công ngh ... ố
ệ i th so sánh, có hi u qu kinh t ợ ượ ế
cao và có đ i ngo i đ thu hút ngo i l c ph c v cho m c tiêu phát c xây d ng theo l ự ạ ẻ ệ ả ụ ụ ạ ự ế ố ế ụ
c, đ ướ ượ ự ế ả ắ
c c a dân, do dân, vì dân, nhà n ả ượ ề ướ ậ ả
c th ng nh t quy n l c có s phân công ph i h p gi a các c c xây d ng theo các nguyên t c căn c t p trung dân ch , ủ ơ ữ ố ợ c qu n lý b ng 1 nhà n ằ ướ ủ ấ ề ự ướ ự ề
c do Đ ng CSVN lãnh đ o. ướ ạ
c ta: đã đi theo đ nh h ư ng XHCN, nh ng còn có nh ng m t ch a ướ ữ ư ặ ị
mimh.(câu10) Phân tích ý nghĩa, tác d ng c a các đ nh h ng c a n th tr ủ ướ ị ườ *N i dung đ nh h ướ ộ ị -V m c tiêu: m c tiêu c a n n kinh t ề ụ ề ụ nh m vào, tính XHCN c a m c tiêu do Đ ng c ng s n đ ra là: ằ i tăng nhanh +Ph i làm cho dân gi u, mà m c tiêu chính là m c bình quân GDP đ u ng ụ trong th i gian ng n, và kho ng cách gi u nghèo trong xã h i ta không l n, ph i tăng GDP ả thì m i có m no h nh phúc nh ng GDP cao, nh ng ch a đ đ có m no, mà đ chênh l nh gi u nghèo. ầ ệ +Ph i làm cho n ả ướ kinh t cho ngân sách nhà n ế c a qu c gia, ở ệ ử ụ ố ủ b o v môi sinh vì môi sinh có liên quan đén s c kho c a con ng ệ ả n tr ng c a đt ấ ướ ủ ọ vi c các bí m t qu c gia v ti m l c kinh t Bên c ch đó còn th hi n ố ậ ế ạ đ c bi ngh , các s li u bí m t này l ng kinh t i r t r b l trong moi tr ế ặ ạ ấ ễ ị ộ ố ệ v v a có th chuy n h kh năng thích ng khi chi n tranh x y ra, v a có th t ở ể ế v i qu c phòng. xu t theo yêu c u c a cu c kháng chi n hay đó là s k t h p gi a kinh t ố ế ớ ấ Làm cho xã h i dân ch , côngb ng, văn minh, mà ph i th hi n trong n i b n n kinh t ộ ộ ề nh x lý các quan h l ệ ố ử ủ ề -V th c th c a n n kinh t ề ể ủ ề t ộ ố ấ ng là s đa d ng v hình th c s h u ứ ở ữ #Quan h s n xu t ho c ch đ kinh t ề ấ ệ ả ứ ở ữ li u s n xu t, đa d ng v lo i hình doanh nghi p, v i đa d ng các hình th c s h u v t ệ ấ ề ư ệ ả i phóng l c l s gi ng s n xu t, thu hút m i ngu n l c vào phát tri n kinh t . ồ ự ự ượ ẽ ả ọ ế i các v trí then ch t c a n n kinh t +Có s hi n di n c a kinh t c t ướ ạ ự ệ ị ủ ệ ng g y ra. th tr nh n h n ch các tiêu c c do kinh t ẩ ế ị ườ ạ ằ Nh v y, b ng vi c đa d ng hoá hình th c s h u v t ư ậ c ng vai trò ch đ o c a n n kinh t ề ườ gi u n ầ ướ c th hi n ể ệ #Vì l c l ộ b ng vi ct ệ ổ ứ ả ằ ạ khoa h c - công ngh s n xu t, và bên c nh đó ph i xây d ng c s h t ng cho hàng lo t ệ ả ọ các lo i th tr ị ườ ư ạ i u, đ +C n có c c u t ầ ơ ấ ố ư ch đ ng trong quan h kinh t ệ ủ ộ tri n kinh t . ế ể #V ch đ qu n lý: ả ề ế ộ ph i đ Là n n kinh t ề b n c a Đ ng CSVN đ ra: là nhà n ả ủ nhà n c pháp quy n, nhà n ố ướ quan, nhà n *Th c t đ ượ ả n n kinh t n ự ế ề ế ướ c nh m c tiêu mong mu n c th : ố ụ ể ư ụ
10
c ta ch a ph i là n c giàu nh ng GDP binh quân đã tăng ả ư ư ướ
ng ng ả ể ệ ố ượ ướ i nghèo đã gi m đi đáng k , m c chênh l nh gi a nghèo th p . ứ
ụ ự ướ ườ ạ
ề ố ắ ấ ữ ấ ướ ữ ướ
ụ ấ ổ c l ượ ợ ạ
t v n đ s d ng ti ặ ế
ệ ấ ừ ấ c m nh thì chúng ta đang c g ng xây d ng 1 đ t n ế c v ng m nh, kinh t ạ ố ắ c ta ch a làm t n đ nh, ch nh thì không có gì b t n, nh ng v n đ thu ngân sách n t l m, ư ư i th so sánh, nh ng trong đang giai đo n xây d ng các ự ế ư t ki m và có hi u qu tài nguyên thì ch a ả ề ử ụ ng tr m tr ng ch a có ọ ư ệ ệ nhi u môi tr ở ườ ư ề ầ
c.
c ta th c hi n r t t c ta t, n ệ ấ ố ở ướ n ở ướ ể ụ ự ằ
ả ấ
ở ữ ượ
nhà n ự c công nhân, và l c ụ ủ c nhi m v c a ệ ượ t đ ố ượ ở ộ ế ở ộ ướ ả
t . ng s n xuát đã khá hi n đ i, và ngày cũng đ ệ ệ ạ
c c i thi ượ ả ắ ơ ả c xây d ng v ng m nh và ho t đ ng theo 5 nguyên t c c b n ạ ộ ả ả ượ ữ ụ ạ
-V m c tiêu dân giàu thì n ề ụ nhanh s l -M c tiêu n ổ ỉ ị chúng ta cũng đã tác d ng đ ngành mũi nh nvà đ c bi ọ chúng ta còn s dung cách b a bãi và lãng phí gây ử th kh c ph c đ ụ ượ ắ -M c tiêu xã h i, dân ch , công b ng và văn minh ủ ộ không có các mâu thu n l n trong quá trình s n xu t . ẫ ớ c m r ng các lo i hình s h u đ -V quan h s n xu t: Thì đã đ ạ ấ ệ ả ề l c đã hoàn thành t c m r ng, còn kinh t ng s n xu tđ ấ ượ ượ mình . -V l c l -V ch đ qu n lý đã đ c a Đ ng CSVN đ ra. ủ ề ự ượ ế ộ ề ả ề
c ph i làm đ chuy n n n kinh t ả ể ề ế ế ạ k ho ch :Nêu khái quoát nh ng vi c mà nhà n ữ
c ta, cho nh n xét . ể ng? Li n h th c ti n n ậ ướ ề ệ ự ễ ướ ệ th tr ế ị ườ
ề ướ
ớ ự ượ
ạ ề ợ ự
c nhi u thành ph n kinh t ẽ ở ữ tham gia xây ầ ế ượ ấ ự ượ ng s n xu t, thu hút đ ấ ng s n xu t . ấ ả c c n xây d ng 1 ch đ s h u v i nhi u lo i hình s h u, s ướ ầ ả ấ ế ộ ở ữ ớ ề
ả ấ ầ ế ướ
ư ự
ạ ằ c v n ph i xác đ nh vai trò chu đ o ạ ị ổ c và các công ty c ướ ế c tiêu c c c a n n kinh t ự ủ ề , nh ng nhà n c, thông qua vi c xây d ng các doanh nghi p nhà n ố
ng s n xu t đó là xây d ng n n kinh t cong nghi p hoá và hi n đ i hoá, ả ự ế ệ ề ệ ấ ạ
ể
ướ ả ợ
ng chuyên môn hoá t p trung, h p tác, ậ ự ng c khí hoá, t ướ ạ ỹ ứ ờ ẩ ả ạ ấ ạ ệ ậ ơ
i th so sánh c a đ t n c, qua đó t o u th cho ạ ư ủ ấ ướ ớ ợ ế ế
ế ệ
ng hoá các lo i kinh t ế ở ươ
. ế ơ ở ế ộ ậ
m , đa d ng hoá và đa ph ạ ể ề ư ệ ả ướ ở ữ ậ ử
ỹ ứ
ướ ậ ợ ơ ọ ề ấ ố
ộ ạ ườ ượ ư ể ả ộ ố ị
ạ ạ c xây d ng trên c s ch đ công h u k ho ch hóa t p trung đ ữ ế ế ự ượ ọ li u s n xu t, có vai trò l n trong l ch s đã góp ph n quan tr ng ầ ị ấ ớ đ i đ u sang c. Ngày nay th gi ể ừ ố ầ ế ớ ố i cho các qu c gia ch m phát tri n h i nh p v i ớ ố ạ c con đ ng ườ ứ ế ị ườ ng nhi u thành ph n, v n hành theo c ch th tr ậ i đã chuy n t ể ậ ng m i v i nh p đ phát tri n cao, nh ng mu n thích ng ph i tìm đ ơ ệ ớ ớ ợ ề ề ầ
ng XHCN. C âu12 hoá t p trung sang n n kinh t ậ *Nh ng vi c nhà n c làm: ữ ệ -Ph i xây d ng quan h s n xu t phù h p v i l c l ệ ả ự ả +Quan h s n xu t: nhà n ệ ả i phóng l c l làm gi ả c. d ng đ t n ấ ướ ự -Nh ng v i nhi u thành ph n kinh t ớ ư ề nhà n c a kinh t ệ ệ ướ ế ủ các ngành, lĩnh v c then ch t nh m h n ch đ c ph n nhà n ế ượ ự ướ ở ậ ng . th tr ị ườ +Xây d ng l c l ự ượ ự 2 m t bi u hi n ặ ệ ở 1)Xây d ng 1 ph ng th c qu n lý s n xu t theo h ươ ự liên hi p hoá, đ ng th i đ y m nh cách m ng khoa ho k thu t theo h ồ đ ng hoá, hoá h c hoá. ọ ộ -Xây d ng 1 c c u kinh t phù h p v i l ợ ơ ấ ự c trong các quan h qu c t đ t n . ố ế ấ ướ -Phát tri n kinh t ể 2)N c ta có n n kinh t ề và s h u t p th v t vào cu c kháng chi n ch ng M c u n ế đ i tho i xu t hi n nhi u c h i thu n l ố môi tr đi m i, phù h p, đó chinh là n n kinh t ớ c theo đ nh h có s qu n lý c a nhà n ự ả ế ướ ướ ủ ị
11
ể ế ướ ng th c qu n lý nhà n ả ươ ứ ổ
ớ t ph i xây d ng h th ng pháp lu t nói chung và pháp lu t kinh t ả ế , nhà n ự c ta c n đ i m i các ph ầ ệ ố ướ ề c v nói ế ậ ậ
ế ớ ự ế
ề ể c c ch qu n lý cũ xây d ng đ ỏ ượ ơ m i, v i nhi u ề ớ ờ c c ch m i và đ i ế ớ ự ế ả
ệ t b c, đã xoá b đ ượ ậ c c i thi n . -Đ chuy n đ i n n kinh t ổ ề ể , và đ c bi kinh t ệ ặ riêng cho hoàn ch nh. ỉ *Th c ti n hi n nay chúng ta cũng đang h t mình đ xây d ng 1 n n kinh t ự ễ thành t u v ượ ơ ự s ng nhân dân đ ố ượ ả ệ
c v kinh t ? Vì sao nhà n ạ ế ề ướ ướ ầ
ạ ế ướ ả c c n ph i c ta đã quán xuy n các ế
ư ng, ph m vi c a qu n lý nhà n ủ ạ ộ ả
ồ ả ấ ủ ề
ỗ ạ ả ng, ph m vi đó c a ho t đ ng kinh t ? Nhà n ủ ng và ph m vi đó trong ho t đ ng qu n lý c a mình ch a? ạ ộ ố ế ả
ự ố ng th i mà còn cho đ i sau nên ỉ ờ ờ ả
ầ ả ố ủ ổ
c tr c các r i ro, do đó nhà n ề ồ ạ ệ c dùng đ b o hi m đ t n ủ ướ ấ ướ , n i, ngo i t ể ộ ư ậ ư ộ ể ả , vàng b c, đá quý, đó là 1 ph n c a t ng s n ả ầ c cũng c n
ồ ệ ố
ố ề ự ệ ố ầ ư c, ph ướ ụ ụ ươ ng ề và xây d ng. H th ng này ph c v nhi u
c v kinh t ch y u là qu n lý doanh nghi p, các t ả ệ ề ế ướ
ọ ả ế ủ ế ạ
ồ ấ ả ế , là nhân v t chính nên nó là 1 ph m vi qu n lý quan tr ng. ộ ủ
ấ ầ ư ậ
bao g m : xây d ng kinh t ự ủ ề ạ ộ
t s t o ra s phù h p và thích ng gi a quan ự ữ ề ợ
ế i quy t t đó n n kinh t s phát tri n và ng ế ẽ ể
ướ
ứ i . c l ượ ạ ả c v i các lo i tài s n ướ ớ li u s n xu t, v lo i hình ấ ở ữ ề ư ệ ả ạ ề ạ ạ
c qu n lý v c c u kinh t và c c u cùng kinh t ề ơ ấ ướ ế
ơ ấ ợ ả ệ ề
qu c dân, v n đ phân b đ a lý c a doanh nghi p, v n đ quan h qu c t ch c s n xu t: Thì nhà n . ế ấ c qu n lý v quy mô doanh nghi p, phân công vi c làm và h p tác trong n n kinh ề c a n n kinh ố ế ủ ề ệ ệ ề ố ị ả ấ ủ ệ ề ấ
ề ấ ượ ẩ ả
ng s n ph m, v sinh môi tr ườ i qu n lý ả ấ 2 lĩnh v c ch ng lo i s n ph m và ch t ng s n ph m thì nhà n ẩ ệ c l ướ ạ ng. ở ạ ả ủ ự ẩ
ế ặ ả
: thì nhà n ướ ướ ố
ng ti n b khoa h c công ngh nói trên. ư c qu n lý các m t nh : c. Đ i tác mà các doanh nghi p ệ ọ ự ệ ị
i các ứ ấ ạ ả ị
ộ ế ộ ạ ố
ọ quan tr ng ữ ế ạ ạ
ướ c qu n lý c th có các lý do sau đây: : Đ i t C âu13 ố ượ qu n lý các đ i t ố ượ ả đ i t ủ ạ ố ượ qu c dân thì ph m vi qu n lý g m: *D a vào c u trúc c a n n kinh t ạ ự -Tài nguyên qu c gia: là 1 ph m vi qu n lý quan tr ng nh ng tuỳ vào m i qu c gia thì có s ư ọ ố qu n lý khác nhau. Tài nguyên không ch danh cho ng i đ ườ ươ . c n coi qu n lý tài nguyên nh 1 n i dung v kinh t ế ầ qu c gia: g m v t t -D tr ạ ự ữ ph m qu c dân đ ố ẩ ượ ứơ qu n lý đ i t ng này . ố ượ ả -H th ng k t c u h t ng: g m các công trình giao thông, h th ng thoát n ế ấ ệ ố ạ ầ ti n truy n d n ... do ngân sách qu c gia đ u t ẫ ệ cho kinh té nên c n qu n lý. ả ầ -Các doanh nghi p: qu n lý nhà n ả ệ bào c a n n kinh t ậ ủ ề *Xét theo c u trúc c a quá trình tái s n xu t xã h i bao g m: -Quá trình đ u t . ế . -Quá trình v n hành c a n n kinh t ế *Xét theo các m t ho t đ ng c a n n kinh t ồ ủ ề ặ c gi -V n đ quan h s n xu t đ ế ố ẽ ạ ả ấ ượ ệ ả ấ h s n xu t và l c l ng s n xu t t ấ ừ ự ượ ấ ề ả ệ ả -Nhà n ng qu n lý các m t sau đây: quy n s h u c a nhà n c th ặ ề ở ữ ủ ả ườ i c a các lo i hình s h uv t qu c gia, v s cho phép tôn t ạ ủ ề ự ố doanh nghi p.ệ -V n đ t ề ổ ứ ả ấ +Nhà n ướ t ế ố .ế t -V n đ ch t l ấ Ch t l ả ấ ượ ng s n ph m . l ẩ ả ượ -V n đ ti n b khoa h c - công ngh trong kinh t ệ ọ ộ ề ế ấ thành t u c th c a khoa h c công ngh trong và ngoài n ự ụ ể ủ ệ ọ có quan h trong vi c th c hi ncác đ nh h ế ướ ệ ệ ộ ệ ch c qu n lý : n i dung c b n là c c u b máy qu n tr kinh doanh t -V n đ t ơ ấ ơ ả ộ ả ề ổ doanh nghi p, ch đ ghi chép h ch toán, th ng k , ch đ thanh toán qua ngân hàng. ế ộ ế ệ c ph i qu n lý các ph m vi này: vì đây là nh ng ph m vi kinh t *Lý do nhà n ả c n nhà n ả ướ ầ ả ụ ể
12
ủ i mà còn ph i dành cho ả
ả ệ ạ ệ ồ ố ướ
c cũng ế c tr ồ ướ t ki m và có hi u qu . ả ậ ọ ủ ệ c m i r i ro vì v y nhà n ướ ỉ c ph i qu n lý đ s d ng ti ấ ướ
ể ả ế
ọ ế ạ ầ ầ ấ
ầ ủ ự ả ự ữ ả ệ ố ề
, nhà ậ ạ ế ệ ề ế ế c xây d ng qua ượ ự c. ướ ủ ề
c nên qu n lý b i vì đay là 1 ph m vi r ng l n, đa d ng r t ph c t p. ộ ạ ấ ả , và là nhân v t chính c a n n kinh t ứ ạ
i quy t t ọ ở ề ả c n n qu n lý đ gi ả ể ả
ệ ả t vi c ệ ề ấ ng s n xu t và quan h s n xu t. M t khác đây còn liên quan đ n v n ặ ế ố ế
ấ ấ ị ủ ả
ướ ấ c cũng c n qu n lý. c nên nhà n ầ ướ ch c s n xu t: vì các v n đ này không ch có ý ấ ấ ướ c ướ ỉ tr c ti p mà nó còn có ý nghĩa chính tr , qu c phòng to l n vì th nhà n ế ự ề ớ ế ố ị
ả
ng thì nhà n ể ả c cũng ph i qu n lý đ b o ấ ượ ướ ườ ả ẩ ả ả
ng s n ph m, v sinh môi tr ệ ẻ ộ ứ ồ
ướ ượ ả
ệ ng to l n đ n ch t l ấ ượ ặ ợ ế ể
ọ
ọ ớ ủ ố ấ ượ ươ ủ ệ ở ị
ố
c c n quan lý vì đây là v n đ i ích thì nhà n ướ ầ ố ợ ề ấ ộ
c hành vi kinh t ế ủ c a ấ ằ ấ ượ ề ậ
-Tài nguyên là ngu n s ng c a qu c gia, không ch dành cho hi n t ố c đ i sau nên nhà n ể ử ự ả ả ờ -D tr qu c gia: là ngu n b o hi m cho đ t n ố ể c n ph i qu n lý đ tránh thi t tha. ả ầ nó đ -H th ng k t c u h t ng là 1 ph n r t qu n tr ng c a kinh t ả ế ấ nhi u th h , và c n luôn xây d ng nên cũng c n có s qu n lý c a nhà n ủ ầ ự ế ệ bào t o thành n n kinh t -Các doanh nghi p: là t n ớ ạ ướ -Còn v v n đ s n xu t là r t quan tr ng nhà n ề ấ ấ quan h gi a l c l ệ ữ ự ượ ả đ giai c p, là c s chính tr c a nhà n ướ ơ ở ấ ề -Lý do nhà n c qu n lý v các ván đ t ả ề ổ ứ ả ề nghĩa kinh t ế ph i qu n lý ả -Còn v ch t l ề v ng i tiêu dùng và s c kho c ng đ ng . ệ ườ -Còn v n đ ti n b khoa h c- công ngh thì nhà n c qu n lý do nó đ ề c áp d ng vào n n ề ế ấ ộ ụ , có nh h kinh t i ích c a toàn th nhân ng s n ph m... ho c l ả ưở ủ ẩ ả ế ớ ng c a đ i tác trong quan h v khoa h c- công ngh trên có ý nghía to l n dân. Hay ch t l ệ ệ ề ấ ượ v i qu c gia, b i ch t l ng đ n an ninh, chinh tr mà có nh h ng c a quan h qu c t ế ả ố ế ố ớ qu c gia quan tâm. -Còn v n đè s d nglao đ ng và phân ph i l ử ụ công b ng xã h i ộ -Còn v n đ qu n lý: nó giúp cho nhà n ả các doanh nhân, nó giúp nhà n c nh n ra nhanh chóng đ ướ c qu n lý t t các doanh nghi p. ố ả ướ ệ
ậ ả ế ệ ứ ứ ự ướ ề c v kinh t ? Nh n xét vi c th c hi n các ch c năng ệ
ướ
li u s n xu t t ấ ố ư i u ả ả ệ ế ộ ở ữ ề ừ ệ ả
ả ả ả ề t l p và b o v ch đ s h u v t i ích giai c p: Là thi ế ậ ấ c là đ i bi u ướ ể ạ ế ộ ệ ộ ề ấ
ng th có u th cho giai c p mà nhà n ả ệ ế ộ ưở ụ ư ế ấ ố ướ c
ạ
c h t: ể ề ỉ
ố ế ấ ả ệ ề ỉ
ớ ợ ệ ế ợ ố
, quan ố qu c dân, quan h phân công h p tác theo lãnh ng s n xu t, s l a ch n quy mô xi ố ự ượ ả ộ ộ ộ ề ệ ự ự ấ ả ọ
ệ
i ích: nh quan h trao đ i hàng hoá, quan h phân chia cho xã ư ng. Nhà n ệ c đi u ch nh quan h này đ gi ể ữ ổ ỉ ướ ệ ề
ể ả ụ ả ố ỹ
: Ch c năng c a qu n lý nhà n C âu14 ủ này c a nhà n c ta. ủ *Ch c năng: ứ -B o v l ệ ợ cho giai c p mà nhà n ấ t l p và b o v 1 ch đ qu n lý trong đó quy n qu n lý thu c v giai c p mà nhà +Là thi ế ậ c là đ i bi u n ể ạ ướ +Là xây d ng và b o v ch đ phân ph i, h ự là đ i bi u. -Đ;;jkgi u ch nh các hành vi s n xu t kinh doanh tr ướ ế +Đi u ch nh các quan h lao đ ng s n xu t bao g m các quan h qu c gia v i qu c t ồ ấ ệ h phân công và h p tác n i b n n kinh t ệ th n i b , qu c gia thông qua vi c phân b l c l ố ổ ộ ộ nghi p, l a ch n tài nguyên,... ự ệ ọ +Đi u ch nh các hành vi phân chia l ợ ỉ ề l i t c trong công ty, ti n công ti n l ề ươ ề ợ ứ h i cong b ng văn minh. ằ ộ #Quan h đ i v i công qu qu c gia đ b o đ m cho các doanh nhân có nghĩa v đóng góp ệ ố ớ công qu .ỹ
13
: Ch c năng này đ c hi u nh ể ư ế ệ ứ ượ
ỡ ủ
n đ nh, pháp lu t kh thi, nghiêm ậ ị ả ế ổ ế ộ ỗ ợ ự ỗ ợ
ấ
ư ố ứ ả ấ ư ệ ả ờ ự ọ ế ế ấ ạ ầ ặ ữ , và nh ng
i thi u, giúp cho ư ệ ầ ớ
ng kinh doanh c n có nh : tuyên truy n gi ườ
ề , an toàn xã h i . ươ ụ ữ ị
ậ ặ ề ế ụ ể ng nh ng hàng hoá và d ch v khi c n thi ả ng an ninh, ch t t ậ ự ầ ng th c qu n lý . B o v tr ươ ộ t b ng ph ả ng kinh t ị ườ ả ế ằ ứ ng th c thích h p. ả ứ ợ c s lãng ệ ướ ự
ư . ế ể
: Nhìn chung nhà n ệ ấ ố ể ướ ủ
c ta đã th c hi n r t t ự c ch đ s h u đa d ng, và ph ự ế c ta đã thi ướ c, ng th c qu n lý, ch đ phân t các ch c năng c a nhà n ế ộ ả ươ ế ộ ở ữ t l p đ ế ậ ượ ứ ứ ạ
c ta còn có ướ ệ ả ả ả
ư ề ả
ng lãng phí công s n và ch a hi u qu cao khi khai thác . t, đã làm khá t -H tr doanh nhân l p thân, l p nghi p trên lĩnh v c kinh t ự ậ ậ c đ i v i doanh nhân c th . là s giúp đ c a nhà n ụ ể ướ ố ớ -H tr công dân ý chí làm giàu: thông qua ch đ kinh t minh -H tr v tri th c: nh tri th c s n xu t, qu n lý kinh doanh, thông tin th i s m i m t ứ ả ỗ ợ ề ng ti n s n xu t và kinh doanh nh v n, k t c u h t ng kinh t -H tr v ph ươ ỗ ợ ề ph ng ti n k thu t đ c bi t. ệ ươ ỹ ệ -H tr doanh nhân v môi tr ườ ỗ ợ môi tr c th , môi tr ườ -B sung th tr ổ -B o v công s n và khai thác công s n nh 1 ph ệ ả phí, tham ô, khai thác nó đ phát tri n kinh t *Trong th c t nhà n ướ ph i r t h p lý . ố ấ ợ -Còn v v n đ khai thác công s n và b o v công s n, thì ch c năng này n ề ố ể nhi u thi u sót, còn có hi n t ệ ượ ế -Swj h tr công dân cũng r t t ấ ố ỗ ợ t là s n đ nhchính tr . ị ị ả t,đ c bi ố ặ ứ ệ ự ổ ệ
: Khái ni m v c s kinh t ả ệ ế ế ế ố ớ ơ ế
ể ế ộ
ộ ộ ậ ặ ủ ự ậ trong quá trình phát ế trong quá ng tác gi a các b pph n, các m t c u thành n n kinh t ế ề . ế ủ ả ệ ố
ậ ơ ế
ng th c, bi n pháp ệ ứ ươ ự ươ
ả ả ồ ố ượ
ng tác gi a các ph ữ ng qu n lý. ả c hi u d ng nghĩa v i ph ế ể ươ ng ớ ồ
c tác đ ng vào n n kinh t ộ ả ề ứ
ả ướ ả ớ
ả ng h c ph ứ t v c ch qu n lý có ý nghĩa to l n đ i v i công tác qu n lý, khi nh n th c ậ ng tác đ ng và ộ cũng có th đ ể ượ . ế ố ớ , thì giúp cho các nhà qu n lý xác đ nh đ ị ướ ươ ượ ả
. ế
ể ơ ế ệ
ả ế ộ ể
: Các bi u hi n c a m t c ch qu n lý . ộ ơ ế là s di n bi n n i t ự ễ ế ậ ữ ạ ủ ậ
ự ươ ế ố ế ộ
trong quá trình phát i c a h th ng kinh t ế ộ ạ ủ ệ ố trong quá ng tác gi a các b pph n, các m t c u thành n n kinh t ế ề ặ ấ . ộ ự ậ ế ủ ả ệ ố , các l c tác đ ng qu n lý khi chúng ả ự t o thành c ch qu n lý kinh ế ơ ế ố ạ ậ ơ ế ờ ả ả ộ
ậ ng qu n lý. ả ng có s tham gia c a các y u t sau: ế ố ủ ề ạ
c v kinh t ự . ế
ả ng v n d ng chúng trong qu n lý . , và c ch qu n lý kinh t ? Đ i v i nhà qu n lý kinh t C âu15 ả ề ơ ở có tác d ng gì đ i v i công tác qu n lý. nh n th c v c ch kinh t ả ố ớ ụ ế ứ ề ơ ế ậ i c a h th ng kinh t là s di n bi n n i t *Khái ni m: C ch kinh t ự ễ ộ ạ ủ ệ ố ế ơ ế ệ tri n, trong đó có s t ậ ặ ấ ữ ự ươ trình v n đ ng c a m i m t, mõi b ph n đó, t o nên s v n đ ng c a c h th ng kinh t ạ ọ ộ : -C ch qu n lý kinh t ế ả +Theo nghĩa h p c ch qu n lý kinh t là s t ẹ ế ơ ế khi chúng đ ng th i tác đ ng lên đ i t qu n lý kinh t ờ ế ộ +Theo nghĩa r ng: c ch qu n lý kinh t ế ơ ộ th c qu n lý và qua đó nhà n *Nh n th c t ậ ứ ố ề ơ ế rõ c ch kinh t ế ế ơ n n kinh t ề C âu16 ệ ủ *Khái ni m C ch kinh t tri n, trong đó có s t ự ươ trình v n đ ng c a m i m t, mõi b ph n đó, t o nên s v n đ ng c a c h th ng kinh t ặ ộ ộ ọ là s t -C ch qu n lý kinh t ng tác gi a các y u t ữ ả ng qu n lý, do v y các y u t đ ng th i tác đ ng lên đ i t ố ượ ồ chính là nh ng gì có th tác đ ng lên đ i t t ố ượ ộ ể ữ ế -Đ t o n n 1 d ng c ch qu n lý nào đó th ườ ơ ế ể ạ +H th ng các nguyên t c qu n lý nhà n ướ ề ắ ệ ố +H th ng các ph ệ ố ứ ươ +H th ng các công c và h ệ ố ả ả ng th c qu n lý . ướ ụ ậ ụ ả
14
c ta quy t đ nh chuy n n n kinh t : Trong đi u ki n nào Đ ng và nhà n ệ ề ể ề ướ ế ị ế ế ạ k ho ch
ng .
ế ề ừ ạ ộ
n n kinh t ủ ả ậ đó nhà n ế ề ố ầ ế ế c ta đã d ướ ề c quy t đ nh ế ị ượ có nhi u thành ph n, v n hành ậ ầ
ng XHCN. ề c theo đ nh h ng, có s qu n lý c a nhà n ướ k ho ch t p trung sang n n kinh t ị
ế ể ả th tr ế ị ườ ứ ạ ự ả ổ ề
ng s n xu t ả ự ủ c ta đã chuy n đ i n n kinh t ể
n ướ theo các lý dosau đây: ấ ề ả
ủ ộ ừ
ạ ấ ầ
ạ ấ ng s n xu t. Và do đang đa d ng hoá lo i hình s h u n n t ạ
ng .
c ch k ho ch hoá t p ậ ạ ướ c c c a ta là nhà n ng XHCN. ị
ướ ự ệ ứ
ị ụ ổ ỏ ầ ớ ể ướ ề ệ ệ ấ
ẳ ầ ấ
ắ
c ta ti n theo con đ ườ ế ả ạ
ủ ề ạ
ổ
ề ề ầ ậ
ế ề ơ ở ọ năm ừ ư ớ ng cũ c a chúng ta không còn kh thi ả ủ ng nhi u thành ph n, v n hành ướ
ớ ng có s qu n lý c a nhà n ế ể ừ ứ
i đang chuy n t ậ
đói i cho các qu c gia ch m phát tri n ể ệ ở b n, trên nguyên t c h p tác bình ườ v i t ề ị ộ c, k c các n ể ả ắ ợ
i. C âu17 hoá t p trung sang n n kinh t ậ -T đ i h i toàn qu c l n th 6 c a đ ng, n n kinh t chuy n t ể ừ ề theo c ch th tr ơ ế ị ườ -Và nhà n ướ ấ ở +Th nh t do s phát tri n không đ ng đ u, nói chung là th p c a l c l ủ ự ượ ồ ứ ấ ng s n xu t c a n n kinh t ế ướ c c ta, do trình đ và tính ch t c a s phát tri n l c l n ấ ủ ề ể ự ượ ấ ủ ự ướ ta tuỳ đa d ng nh ng còn th p do đó nó kéo theo s đa d ng c a quan h s n xu t, nh ng ư ạ ạ ấ ệ ả ự ấ li u s n xu t đ đ y cũng còn r t th p. Nèn c n đa d ng hoá các lo i hình s h u v t ấ ể ẩ ấ ề ư ệ ả ở ữ ạ ứ t s có hình th c nhanh l c l ả ề ấ ẽ ở ữ ự ượ th tr h u nên có kinh t h u, và do có t t ư ữ ế ị ườ ư ữ ng nên ph i chuy n t th tr qu c dân là n n kinh t N n kinh t ể ừ ơ ế ế ề ả ế ị ườ ố ế ề ng có s qu n lý c a nhà n c. Và do nhà n trung sang c ch th tr ướ ủ ướ ủ ự ả ơ ế ị ừơ XHCN nên s qu n lý c a nhà n đó ph i theo đ nh h c đ i v i n n kinh t ủ ự ả ả ế ướ ố ớ ề +Th 2 làtrong đi u ki n Liên xô và ph n l n phe XHCN b s t đ . Là s ki n này đã làm ệ ề ậ c nông nghi p nh bé, ngheò nàn, l c h u cho chúng ta m t đi 1 trong 2 đi u ki n đ 1 n ạ ỗ ự nh chúng ta, có th ti n th ng lên CNHX mà không c n qua TBCN, đó là m t đi ch d a ư ể ế v ng ch c là phe XHCN ữ c Đ ng v ch ra trên c s h c thuy t v T 1945 tr đi đ t n ng đ ở ừ ấ ướ ượ c nhi u thành công l n. Nh ng t cách m ng không ng ng c a Lê- nin và đã thu đ ượ ừ 1990 phe XHCN có s bi n đ i căn b n nên con đ ườ ả ự ế th tr ng m i đó là n n kinh t n a nên ph i tìm 1 con đ ế ị ườ ườ ả ữ ng XHCN c theo đ nh h theo c ch th tr ị ướ ự ả ủ ơ ế ị ườ trong đi u ki n th gi c ta chuy n đ i n n kinh t Th 3 là nhà n ề ể ế ớ ệ ổ ề ướ đ u sang đ i tho i, làm xu t hi n nhi u th có thu n l ố ậ ợ ứ ệ ấ ạ ầ ng m i v i nh p đ phát tri n cao c a th i đ i, m mang quan h hôi nh p v i môi tr ậ ờ ạ ủ ể ớ ớ t c các n qu c t c t ướ ư ả ố ế ề đ ng, tôn tr ng đ c l p ch quy n c a nhau, đôi bên cùng có l ủ ẳ ố ớ v kinh t ọ ế ớ ấ ả ộ ạ ướ ề ủ ợ
ng th c c ả ể ề ề c v kinh t ? Vì sao đ qu n lý n n ả ươ
ướ ng ch . Th c ti n và ch ng minh? ứ
: Ph th tr ế ị ườ ng th c c ự ứ ưỡ ế ng ph ng c n tăng c ầ ườ ng ch : Th c ch t c a ph ự
ng ch là dùng s thi ệ ạ ng ch , nhà n ế ưỡ
ế ng tuân theo m c tiêu qu n lý c a nhà n ng qu n lý v s thi ế ự ễ t h i làm ế ướ c khi c c ướ t h i đ n mình mà theo nhà ệ ạ ế ế ng ch trong qu n lý nhà n ng th c c ươ ứ ưỡ ế ng th c c ứ ưỡ ươ ấ ủ ủ ả ụ t h i làm cái khi n cho đ i t ề ự ả ố ượ
ng th c c ng ch đ ỉ ả ủ ậ
ề c. ế ượ ộ
ướ ng ch bao g m: thi c dùng khi c n đi u ch nh các hành vi mà h u qu c a nó có ồ ể ưỡ ồ ỉ
ầ t h i cho c ng đ ng, cho nhà n ế ả ạ ị ỉ ả t h i v v t ch t do đ nh ch s n ấ ệ ạ ề ậ ự t h i v thân th nh g m danh d , ệ ạ ề ư ồ ể
ng c n tăng c ấ do... ả ươ
ề ọ
ệ ộ
C âu18 kinh t *Ph ứ ưỡ ươ áp l c đ bu c đ i t ộ ố ượ ự ể đ a thi ệ ạ ư c.ướ n -Ph ứ ưỡ ươ th gây ra thi ệ ạ ể t h i đ -Nh ng thi c dùng đ c ệ ạ ượ ữ xu t kinh doanh, do n p ph t, t ch thu tài s n ... hay thi ộ t ự ng ph *Qu n lý n n kinh t ườ ầ , đây là c s đ c pháp quan tr ng đ qu n lý kinh t ế ơ ở ể ưỡ ể t h i cho nhà n thi ướ ồ ng vào khuôn kh . Trong kinh t tr ổ ệ ạ ườ th tr ế ị ườ th tr ế ị ườ ả c và c ng đ ng, đây là bi n pháp đ đ a m i ho t đ ng kinh t ầ ử ụ ng th c c ệ ng ch vì đây là 1 bi n ứ ưỡ ế ng ch các hành vi ph m pháp gây ạ ế ế ị th ạ ộ ọ ể ư ế ng c n s d ng đ n bi n pháp này do kinh t ế ệ
15
ặ ệ ạ
t là tình tr ng t ộ ế ưỡ ỉ
ặ i ph m ngày càng gia tăng, đ c ạ ng ch mà ch có giáo d c và kích thích ụ , và cũng đây là bi n pháp h u hi u khi mà 2 ng đ l ẻ ạ ấ i ph m kinh t ạ ộ ả ế ữ ệ ệ
i r t nhi u m t trái, đ c bi ặ ề , n u không có bi n pháp c ệ ế ế c t t n n kinh t ượ ố ề ả ệ
ả ề
c ta chúng ta đang cùng s d ng c 3 ph n ế ướ ươ ỉ ng pháp đ qu n lý n n kinh t ả ề
ậ ể ệ ề
ư i d ng đ làm ăn phi phép và nhà n ng ch đ qu n lý đ b o v s n xu t, ch ng l ế , ể ử ụ ệ c ta ch a hoàn ch nh và kín k nhi u doanh nghi p, ẽ c ta đã ph i s d ng nhi u bi n pháp ả ử ụ i hàng nh p l u... th tr ị ườ t là t bi ệ thì s không qu n lý đ ẽ ph ng pháp kia không có hi u qu ... ươ *Hi n nay ệ nh ng do h th ng lu t pháp kinh t ư cá nhân đã l c ưỡ n ở ướ ệ ố ợ ụ ả ướ ạ ế ể ể ả ệ ả ấ ậ ậ ố
ng ng XHCN cho n n kinh t ị ộ ề ướ ề ặ n ở ướ th tr ế ị ườ ự c ta xét v m t th c
: N i dung đ nh h . ế
quan h ề ệ ế ố th tr ế ị ườ
ớ ướ th tr ế ị ườ ấ
c ta ph i có s đa d ng v ả ề ị n ế ướ ng v i các y u t ng là: ả
ng là chính n n kinh t ế ộ ộ ị ấ
ả ệ ố ồ ự ề ạ ự ế ộ ở ữ li u s n xu t, đa d ng v lo i hình doanh nghi p, ch đ s h u ng s n xu t thu hút m i ngu n l c qu c dân vào quá trình ọ ng s xu t, và ch đ qu n lý. V y n i dung đ nh h ậ ả ng n n kinh t ề ướ ạ ề ạ ấ
ấ
ệ ủ ự ệ c t ướ ạ ự ượ ọ ả
qu c doanh đ chúng h i ch các tiêu c c do các thành ph n kinh t ề ế
ậ ấ n c ta ph i có s hi n di n c a kinh t ế ướ ế ố ng kinh t ệ ế
nhà n ế ầ ạ ự c b trí thành các doanh nghi p nhà n ướ c b trí thành các công ty c ph n nhà n ổ nhà n ổ ố ượ ố
ớ ở ữ
ướ ả i các v trí then ị ế c, phân c . ướ ậ li u s n xu t, đ ng th i tăng ấ ả ờ ề ư ệ ế ị th c 1 th c th kinh t c, chúng ta đã t o đ ượ ự ạ ừ ả c m nh v a đ m ướ ầ ồ ể ạ ụ ả
ạ ủ ừ ủ ằ ng s n xu t thì n n kinh t ệ ạ ư ậ ng vai trò ch đ o c a kinh t nhà n ế ủ ạ ng v m t s h u v a có kh năng b o đ m m c tiêu dân gi u, n ả ề ặ ở ữ c xã h i công b ng, dân ch văn minh. ộ ề ả ệ ấ
ph i đ ế ạ ả ượ c th c hi n ngay trong các đ n v s n xu t kinh doanh b ng vi c t ị ả ơ ề ệ ổ ứ ả ệ ằ ấ
c công nghi p hoá, hi n đ i hoá và đi u này ệ ấ ch c s n xu t ng chuy n môn hoá, h p tác hoá, t p trung hoá, liên h p hoá ... và ự ế ướ ề ậ ợ
ừ
c th c hi n trong vi c xây ệ ệ ệ ệ ặ ầ
ạ ầ ự ệ ạ ộ
i th so sánh, nh đó mà có hi u qu kinh t c c c u tói u , đ cao, ế ấ ượ ơ ấ ư ế ệ ế
ư ệ ạ
ạ i đa n i l c đ thu hút và ch đ o ngo i ộ ự ể ủ ạ ở ử ươ
ế
c xây c, đ c qu n lý b ng 1 nhà n ằ ụ ụ ề ơ ế ượ ướ ự ả ả
ả ề ả ộ
ề ự ố ợ ề ấ ự ữ ậ ơ
C âu19 th n n kinh t ể ề -Th c th c a n n kinh t ể ủ ề ự s n xu t, l c l ả ấ ự ượ ả -V quan h s n xu t: thì Đ ng ta đ nh h ấ ệ ả hình th c s h u v t ề ư ệ ả ứ ở ữ này có tác d ng gi i phóng l c l ả ụ s n xu t và c i t o v t ch t xã h i . ả ạ ả +Trong n n kinh t ề ch t c a n n kinh t ể ố ủ m i gây ra, l c l c đ ướ ượ ự ượ ớ b theo ngành, hay theo lãnh th ,sau đó là đ ố Nh v y v i vi c đa d ng hoá các lo i hình s h u v t c ườ tr ườ baor đ ượ V l c l ề ự ượ ph i đ ả ượ 1 cách tiên ti n theo h ợ không ng ng nâng cao trình đ khoa h c k thu t . ậ ộ ọ ỹ +M t khác công nghi p hoá, hi n đ i hoá còn c n ph i đ ả ượ ạ ng nh tài chính, công ngh , lao đ ng,.. d ngk t c u h t ng cho các lo i th tr ị ườ ự c xây d ng l +Có d ả ờ ợ ự ượ đ i ngo i . ch đ ng trong quan h kinh t ế ố ủ ộ ng hoá, đa d ng hoá, phát huy t +M c a đa ph ố ạ l c ph c v các m c tiêu phát tri n kinh t xã h i . ộ ể ụ ự đ -V c ch qu n lý: là ph i xây d ng n n kinh t ế ượ ề d ng theo các nguyên t c căn b n do Đ ng c ng s n VN đ ra là: ả ả ắ ự c c a dân do dân và vì dân #nhà n ướ ủ c t p trung dân ch #Nhà n ướ ậ ủ c pháp quy n #Nhà n ướ c th ng nh t quy n l c, có s phân công ph i h p gi a các c quan l p pháp, hành #Nhà n ố ướ pháp . pháp và t ư c do Đ ng c ng s n VN lãnh đ o . #Nhà n ả ả ướ ạ ộ
C âu20 : Khái ni m công c qu n lý nhà n c v kinh t ? các lo i công c ch y u . ụ ả ệ ướ ề ế ụ ủ ế ạ
16
ụ ướ
t c nh ng gì giúp nhà n c hi u theo 2 nghĩa : d ng c và ụ ể c hành vi qu n lý c a mình . ả ủ ươ ề ướ ụ ả ấ ả ữ c v kinh t ự đ ế ượ c th c hi n đ ệ ượ
ả ồ ủ ủ ể ố ủ ủ ể ụ ể ệ ụ ả ụ ể ệ
ồ ả
ộ ặ ẩ ả ụ ả ệ ả ế ế c nói chung, nhi m v ho c nghĩa v giao n p s n ph m ho c thu ,
ợ ng đ u ra. ầ
ẩ ẩ
ng đ ra . ầ c mu n công dân ượ ậ ả ể ệ ụ ặ c v s l ướ ề ố ượ ể ệ ự ề ấ ượ ướ ố
ả
c dùng làm áp l c tác đ ng vào đ i t ố ượ ng ụ ượ ự ộ
ụ ướ ự ồ ả
ươ
c , bao g m: ng m i qu c doanh ạ ố c . ướ ệ
ự ữ ố
ố
c trong vi c s d ng các l c nói trên vào vi c gây áp ự ệ ử ụ ướ ệ
ủ ế ộ c nh : ư ệ ố ướ ủ
ể ệ ế
c th hi n thành các đ o lu t, ch tài ... i, nh ng cán b , công ch c nhà ộ ạ ườ ậ ữ ứ
c, là các c quan hành chính nhà n *Khái ni m: cong c qu n lý nhà n ệ ng ti n, là t ph ệ *Các công c qu n lý: -Công c th hi n ý đ c a ch th qu n lý: đây là công c th hi n ý mu n c a ch th ng qu n lý ph i biét mà tuân theo bao g m: qu n lý, theo đó đ i t ố ượ +K ho ch nhà n ướ ạ đ n hàng, h p đ ng ...th hi n ý chí nhà n ể ệ ồ ơ ng, quy cách s n ph m, th hi n ý chí v ch t l -Các tiêu chu n chát l -Các văn b n pháp lu t, pháp quy th hi n chu n m c hành vi mà nhà n ẩ ả ph i theo. +Công c có tác d ng đ ng l c: đó là công c đ ộ ụ qu n lý c a nhà n ủ #Các ngâng hàng th #Các doanh nghi p nhà n #Các kho d tr qu c gia. #Toàn b kh i tài nguyên qu c gia. ố ộ #Các lo i qu chuyên dùng vào qu n lý . ả ỹ ạ +Công c th hi n ý chí c a nhà n ụ ể ệ , tài chính c a nhà n l c, đó chính là h th ng ch đ , chính sách kinh t ế ự #Các chính sách chung v th . ng ph t trong kinh t ế ề ưở ạ #Các ch đ th ng ph t c th , đ ế ộ ưở ạ ụ ể ượ +Công c s d ng các công c nói trên: đó chính là con ng ụ ử ụ ụ c, là các công s . n ở ơ ướ ướ
: C s khoa h c và (nguyên t c) ph ọ ệ ươ
ị ệ ự ự ậ ứ ế ắ ậ ệ ng th c th c hi n nguyên t c t p trung dân ắ c v kinh t ? nh n đ nh vi c th c hi n nguyên t c
c đ t ra xu t phát t ấ ừ ủ ượ ặ
ệ ủ
ả c a công dân có nh h i l ả ưở 4 lý do sau đây: ồ ề ng rõ r t t ệ ớ ợ ắ ậ là vi c c a công dân, nên cong dân ph i có quy n, đ ng th i trong ờ ủ i ích c a ạ ộ
ướ ấ ị ồ ế ủ ả
nói riêng, qu n lý nhà n ế c ph i co quy n . ề ướ ể ậ
ộ
ả ể ệ ợ ọ ả ộ ộ
ng lao đ ng chính là h th ng c a m i quan h kinh t ng lao đ ng ph i phù h p v i k t c u đó, trong lao đ ng qu n lý nhà n ớ ế ấ ỉ ủ ề ỗ
ệ ư ậ ệ ố ộ ấ ấ
ắ ậ ọ ở ườ ứ ủ ủ ớ
ượ ỉ c s c m nh trong ch p hành nh s th ng nh t theo đa s . ố ượ ứ ấ ấ
ả ả ể ả ề ả ả ơ
ươ ự
i, t p th và cá nhân ả ấ ể ả ấ
C âu21 ơ ở ắ ch trong các t ch c và qu n lý nhà n ủ ướ ề ả ổ ứ này c a nhà n c ta. ủ ướ *C s khoa h c: nguyên t c t p trung dân ch đ ơ ở ọ -Th 1 : ho t đ ng kinh t ế ạ ộ ứ 1 ch ng m c nh t đ nh ho t đ ng kinh t ự ừ nhà n c, c ng đ ng, do đó nhà n ộ ướ -Th 2: là qu n lý kinh t ả c nói chung là 1 lao d ng t p th , ph i ả ứ ộ ch c 1 cách khoa h c, nó th hi n owr phân công lao đ ng ph i d a trên c s k t ơ ở ế đ c t ả ự ượ ổ ứ ề c u đói t c v ượ ướ ả ấ c n đi u ch nh . Các , đ i t kinh t ế ầ ệ ố ế ố ượ m i quan h này có kêt c u h th ng nhièu t ng n c gi ng nh t p trung dân ch . ủ ố ầ ệ ố -Th 3: là trong m i c quan lãnh đ o t p th c n ph i tuân theo nguyên t c t p chung dân ỗ ơ ể ầ ả ạ ậ ng c a m i thành viên, và c chuyên môn, s tr ch là vì ch có làm v y m i khai thác đ ậ t o nên đ ờ ự ố ạ ạ -Th 4 là trong m i c p qu n lý ph i có c quan th m quy n và riêng đ đ m b o c 2 m t ặ ẩ ố ấ ứ c a quy t đ nh. ế ị ủ ng th c hi n : ng h *Ph ệ ướ c và công dân, cho c c p trên và c p d -B o đ m cho c nhà n ướ ả ả ướ ậ đ u có quy n quy t đ nh, có nghĩa là v a có t p trung v a có dân ch . ủ ề ề ế ị ừ ừ ậ
17
ậ
ấ ủ ướ ọ ả ướ ủ ự ễ ừ ơ ả
ẩ ả ơ ệ ố ừ ố ấ ề c xác l p 1 cách căn c khoa h c và th c ti n. ứ ả ượ c theo đ m b o v a có c ề ẩ
ậ ươ ệ ặ
lãng, ớ c đ n m c vi ph m dân quy n ho c dân ch quá tr n ề ng ho c phân tán pháp vua, thua l ề ủ ế ặ ạ
đ n trái v i nguyên t c này .
ữ ậ
ủ ị
ủ ả t nguyên t c này, đã có s phân bi ủ ế ế ự ế ệ ạ ộ ướ , chúng ta cũng đã ch p hành r t t ấ ố ự ấ
ắ c và c a các doanh nhân v vi c quy t đ nh 1 v n đ kinh t ề ệ ế ị ủ ấ
c a nhà n ướ ế ủ ạ ư ề ệ ấ ơ
ể t nguyên t c này. -Quy n c a nhà n c và công dân ph i đ ề ủ -Trong m i c p c a h th ng qu n lý nhi u c p c a nhà n quan th m quy n chung, v a có c quan th m quy n riêng. -T p trung quan liêu, vào c p trên, vào trung ấ chuyên quy n đ c đoán c a nhà n ứ ướ ộ ề trong ho t đ ng kinh t ắ ạ ộ ớ hi n nay nguyên t c t p chung dân ch là 1 trong nh ng nguyên *Nh n đ nh: Trên th c t ủ ắ ậ ị ạ ộ c và c a c các ho t đ ng ng c a ho t đ ng bb máy và nhà n t c quan tr ng và đ nh h ướ ộ ọ ắ t r ch rã v ề kinh t ệ ạ ế ế ụ quy n kinh t c ề ề th nào đó, nh ng bên c nh đó cũng còn có r t nhi u các n i, doanh nghi p ch a ch p hành ư ấ t ố ắ
: C s khoa h c và ph ọ ự ươ ướ c
ệ ự ệ ệ ng h ổ ế ợ ắ ng th c hi n nguyên t c k t h p qu n lý nhà n ắ ướ ậ ơ ở ả theo ngành, theo lãnh th ? nh n đ nh vi c th c hi n nguyên t c này. ị ế
ườ
ị c gi ộ ả ầ ế ọ ậ ề ề ơ ở ng có 1 s v n đ v ố ấ i quy t 1 cách th ng nh t trên c s ấ ố ơ , k thu t, công ngh , lao đ ng ... c n đ ượ ệ
ệ ng: ch y u t p trung vào ho t đ ng sau:
ố ố
ạ ộ ủ ố ướ ng đâu t ủ ng c a ngành, ch ng s m t cân đ i trong c c u ơ ấ ự ấ ế
ệ ị ườ qu c dân . ể ả ng chung cho toàn ngành, b o
ộ ị ế ỹ ớ ng h ướ ị ệ ấ
ấ ấ ượ ng hàng hoá và d ch v hình thành h ị ệ ụ
ố ẩ
ự ố ệ ể ệ ồ
ệ ệ
...đ qu n lý ngành . ể ế ự ể ế ệ ậ ả
ả ơ ở ế ả
ọ ố ư ộ ổ ồ ộ
ầ ẩ ợ ớ
c n th ng nh t hành đ ng trong vi c xây d ng k t c u h t ng cho ế ấ ạ ầ ố ị
ự t nh t . ấ ượ
ướ
ướ ầ
và t ướ ủ ơ ơ ng đ u ra cho các đ n ướ ủ ch c tr c ti p ho c gián ti p vi c xây d ng k t c u h t ng thu c t m lãnh ạ ầ ậ c c a c quan qu n lý ngành trên lãnh th . ổ c c a chính quy n lãnh th v i n i dung là đ nh h ị ế ấ ế ổ ớ ộ ệ ả ề ặ ổ ứ ộ ầ ự ự ế
c theo ngành và theo lãnh th . ổ ướ
ế ợ ở
ữ ề ặ ặ ả ỏ
C âu23 v kinh t ề *Qu n lý theo ngành: ả -C s khoa h c: qu n lý theo ngành vì các đ n v cùng ngành th ả ơ ở kinh t h p tác v i nhau, ho t đ ng có hi u qu . ạ ộ ả ợ -Ph ủ ế ậ ươ +Đ nh h xây d ng l c l ự ượ ự ư ị ngành và v trí c a ngành trong n n kinh t ề +Th c hi n các choính sách, các bi n pháp phát tri n th tr ự h s n xu t ngành n i đ a . ộ ả +Th ng nh t hóa, tiêu chu n hoá quy cách, ch t l ẩ ố th ng tiêu chu n qu c gia. +Th c hi n các bi n pháp, các chính sách qu c gia trong vi c phát tri n ngu n nhân l c, ự ố nguyên li u, trí tu cho toàn ngành . ệ +Tham gia xây d ng các d án lu t, pháp l nh, th ch kinh t ự *Qu n lý theo lãnh th : ổ theo lãnh th là: -C s khoa h c, ph i qu n lý kinh t ổ ả +Chúng c n th ng nh t hành đ ng khi cùng ph c v 1 c ng đ ng dân c theo lãnh th sao ụ ụ ấ cho cùng c ntên lãnh th đó phù h p v i nhau. ổ +Các đ n v kinh t ộ ế ầ ơ ệ ấ c 1 c s h u c n t và dân s c a b n thân cho đ kinh t ơ ở ậ ầ ố ự ủ ả ế -Ph ng t p trung vào : ng h ươ +qu n lý nhà n ả +Qu n lý nhà n ả v kinh t ế ị th .ổ #K t h p qu n lý nhà n ả -C khoa h c: ọ +Nh m tránh s ch ng chéo gi a 2 chi u qu n lý, gây trùng g p ho c b sót trong qu n lý ằ ả nhà n ướ ủ ự ố c c a m i tuy n . ố ế
18
c nhau t đó s đ a ra các quy t đ nh ấ ả ệ ề ừ ế ị ẽ ư ấ ượ
ả ế
c s h p lý t ả ự ổ ỉ ẻ ạ ượ ự ợ ố ng đ i ươ
ướ
ươ ự ng : ả ng h ệ ề ả
ự ổ ả ơ
ụ ề ệ ả ả ơ
ướ ỗ ơ ở ế ợ ệ ề ẩ ả
ề ủ ệ ự ệ ắ
ị ề ế ợ ạ ấ ượ
c v kinh t c ta nhà n ướ ế ở ướ ề ệ c th c hi n khá t t và có hi u ố ệ ự c h u h t các th m nh c a các vùng và đang c g ng đ phát huy ố ắ ự ớ ả ổ ủ ế ạ ế ể
ả ượ ậ c . +Và tránh vi c 2 chi u qu n lý không th u su t đ qu n lý phi n di n kém chính xác . ệ +Và s phân công qu n lý theo ngành, theo lãnh th ch có th đ t d . -Ph +Th c hi n qu n lý theo c 2 chi u theo ngành và theo lãnh th . ổ +Có s phân công qu n lý danh manh cho các c quan qu n lý theo ngành và theo lãnh th ả không trùng không sót . +Các c quan qu n lý nhà n c theo m i chi u th c hi n ch c năng nhi m v qu n lý theo ứ th m quy n c a mình trên c s k t h p qu n lý v i chi u kia. *Nh n đ nh vi c th c hi n nguyen t c này: trong qu n lý nhà n thì v n đ k t h p qu n lý theo ngành, theo lãnh th đã đ qu , đã làm phát huy đ ả h t ti m năng c a đ t n ế ề ủ ấ ướ
ả ế t khách quan c a qu n lý nhà n ủ
qu c dân vì nh ng lý do ộ ố ậ ệ ữ ướ ề ủ ề : S c n thi c v kinh t . ự ầ ế c ph i can thi p vào quá trình v n đ ng c a n n kinh t ế ả ướ
ộ ạ ấ ấ ế
, m t khác nhà n
ấ ệ ướ ộ ấ ấ ướ ả ụ ủ ơ c có b n ch t giai c p, kinh t ả ể ứ i các giai c p vì cu c đ u tranh giai là n i tôn t ấ ơ c là 1 công c c a giai c ph i can thi p vào kinh t ặ ế ệ ễ c không th đ ng ngoài cu c đ u tranh giai c p, nó ph i can thi p vào n i di n
ể
i ích v t chát ph bi n, th ố ậ ế ẫ ợ ổ ế ườ ng ụ ủ ề qu c dân là n i ch a đ ng nhi u mâu thu n l ứ ự
ả ữ ợ i ấ
ậ ạ ề
các doanh nghi p có s bóc l t lao đ ng, dó là mâu thuãn v ẫ ề ự ệ ộ ộ
ề ộ
ễ ấ ồ
ề i s n xu t, kinh doanh v i toàn th c ng đ ng , mâu thu n này di n ra ể ộ ớ ả i ích chung, ồ ử ụ ớ ủ ộ ẫ i l ớ ợ
ng... i kinh doanh s d ng các tài nguyên c a c ng đ ng mà không tính t ớ ấ
ng xuyên và ph bi n, nó x y ra h u h t m i n i, m i lúc và ọ ơ ổ ế ở ậ ế ấ ẩ ọ
i. ườ
c n nhi u đi u ki n ch ế ầ ế
ứ ạ ủ ự ư ạ ộ ề ề ư ệ
, ho t đ ng kinh t ể ứ ả ị
ế ộ ứ ọ ế ượ ạ
ậ ỉ
ế ế ầ ặ ấ c. Cu i cùng là môi tr ượ
ng s n xu t an toàn không t ủ ệ nh ý chí làm , chính tr ,... hay chi th c làm gi u thì ph i có nhà ả ố ế . ướ c c ướ ọ ế i ph m, chi n ộ t là vón, và k t c u h t ng thì ch nhà n ạ ầ ệ ng kinh doanh là cái r t quan tr ng, nhà n ấ ườ ươ ớ ả ả ả ả ấ ạ ả
nhà n ế qu c dân, đây là lý do tr c ti p nh t, khi n ự ế ế ấ ố
qu c dan. C âu 11 Nhà n sau đây: -Nhà n ả ướ c p, do đó nhà n ướ ấ c p, nhà n ấ ra cu c đ u tranh đó đ đóng vai trò công c c a mình. ộ ấ -N u kinh t ế ơ xuyên và c b n nh : ư ơ ả +Mâu thu n c b n gi a các doanh nhân v i nhau trong qú trình s n xu t, phân chia l ớ ơ ả ẫ nhu n, quy n lãnh đ o công ty... +Mâu thu n gi a các ch th ủ ợ ở ữ ti n công lao đ ng, di u ki n lao đ ng . ộ ệ +Mâu thu n gi a gi ữ ẫ khi gi cung c p hàng hoá kém ch t l ấ ượ +Các mau thu n trên r t th ườ ẫ m i ng ọ -Tính khó khăn ph c t p c a s nghi p kinh t ề ệ quan và khách quan, nh ng không ph i ai cũng có đi u ki n đ làm kinh t ế ả gi u ph i phù thu c vào ch đ kinh t ộ ầ ầ c, thông tin và pháp lu t qu c t c giúp s c t n đào t o h c th c, đ n t m nhìn chi n l ứ ừ ướ ng ti n s n xu t kinh doanh mà đ t bi Ph ế ấ ệ ả m i đ m b o đ ả ườ ố ph i đ m b o tính m ng, tài s n và môi tr ạ ả tranh, thiên tai.... -S có m t c a kinh t ặ ủ ế ự c ph i can thi p vào n n kinh t nhà n ệ ả c trong kinh t ố ế ướ ề ướ
19
c bao g m tài nguyên qu c gia,d tr qu c gia v ti n, vàng b c, đá quý, ế ướ ự ữ ề ề ạ ố ố
c càn có l c l c trong doanh nghi p ... ướ ủ
ệ ướ riêng c a mình vì nhà n ế ụ làm công c ế ữ
không cung ng đ c c n có th c l c kinh t ể ả t nhà n ợ c. Và đ t bi ượ ụ ự ượ thích h p , đ s n xu t và cung ng nh ng hàng hoá ế ể ự đ th c ng kinh t ứ ự ự ấ ướ ầ ệ ặ
nhà n +Kinh t ồ k t c u h t ng, vón nhà n ạ ầ ế ấ +Nhà n c c n có kinh t ướ ầ ế qu n lý xã h i khi các công c kinh t ộ ả mà khu v c t ứ ự ừ hieenj các chính sách xã h i .ộ
ộ ả ệ ế ữ ướ ố ớ ặ t nh ng m t c đ i v i doanh nghi p ? liên h và cho bi ệ
ấ ề ế ả ề ấ
ị ặ ổ ứ ủ
ỗ ứ ệ ệ ủ ụ ạ ọ ệ ượ ị ậ ậ ụ ể ồ ụ ủ
ế ặ ệ ủ ộ ủ
ng ,lao ọ ươ ồ ế ồ ự ả ạ ộ ế ọ
ọ ả ệ ề ế ị
ị ố ế ế ế ế ư ế ọ ế ố ệ ụ ả
:đ làm tài li u đ nh h ị ạ ướ ế ượ c,quy ho ch k ho ch đ u t ế
ệ ướ ế ng,tuyên truy n ệ c hay làm căn c cho vi c ứ
ầ ư ể ự ỉ ạ ủ ỉ
ặ ế ượ ế c ,ho c làm ch tiêu ạ ự ụ
ể ụ ủ ế ờ
ủ ủ ệ
ầ ư ệ ọ ng knăng đàu t ư ấ
ế ệ ấ
t bao g m các công vu sau : ổ ứ ế ồ
ch c xd các dn khi c n thi ứ
c trình. ầ ư ộ ầ ậ ả ủ ộ ự ị ượ ự ề ẩ ị
ng hành chính có th m quy n phê chu n. ẩ ế ề ẩ
qu n lí xd c b n ơ ả ự ả ự ậ
ự ế ớ
ủ ế ng đi u ch nh ho t đ ng sx c a các DN:ho t d ng này r t fong fú nh ng ch y u ươ ủ ư ỉ
ỹ ạ ủ ạ ộ ạ ạ ộ ằ ệ ố ế ế
c,h tr t o điêu ki n ho t đ ng ướ ỗ ợ ạ ạ ộ ệ
i kinh doanh c a các ngành thông qua câu l c b , các ạ ộ ủ ứ ớ
Câu34. n idung qu n lý Nhà n h n ch ế ạ +xây d ng và ban hành pháp lu t :và công tác l p pháp ph i đ c p đ n các v n đ sau : ự ủ c đ nh ,đ a v pháp lí c a ch c c a DN, c th g m: khái ni m l ai hình DN đ -m t t ị chúng , ch c năng nhi m v c a chúng ,đi u ki n th t c thành l p m i lo i hình DN,có ạ ch hành qu n lí c a b máy DN +m t ho t d ng c a DN,bao g m: -đ nh ch h at đ ng liên quan đ n vi c s d ng m i nghu n l c (tài nguyên,môi tr ị ệ ử ụ ộ đ ng..) ộ -đ nh ch liên quan đ n vi c phânph i thành qu lao đ ng:ti n công thu ,đ a tô.. ị ợ -đ nh ch liên quan đ n nghi p v qu n tr kinh doanh nh ch đ k toán,th ng kê,h p ị đ ng .. ồ +xd ng chi n l ự ạ thuy t ph c các doanh nghi p làm theo s ch đ o c a nhà n ệ ụ ế b ng ngân sách nhà n đ u t ầ ư ằ ướ c k ho ch d án NN:đó là vi c áp d ng PL đ thúc đ y ch c th c hi n PL,chi n l + t ẩ ự ệ ệ ổ ứ ng ch hô tr .... các DN ra đ i theo đúng quy đ nh c a PL công v nàybao ng d n,c ,h ị ợ ẫ ưỡ ướ g m :ồ -tuyên truy n ph bi n PL ổ ế ề -khuy n tr ng các d án đ u t ế ự ươ -tìm hi u kh năng,nguy n v ng,khó khăn c a công dân và vi c tuân th PL .. ể ả v n choicác đ i t -t ư ố ượ -xét duy t và c p gi y ph p sx kinh doanh ấ +t -sáng ki n đ u t ,xd lu n ch ng KTKT cho các d án XD DN. ế -thành l p h i đòng th m đ nh và ti n hành th m đ nh.c a h i đòng v các d án đ ậ -th tr ủ ươ -b ph n th c thi d án ti n hành xd có bàn theo trình t ế ộ -hoàn công ti p thu xd v a đ a Dn NN m i vào qu đ o c a KTTT. ừ ư +đ nh h ề ấ ị là: thông tin truy n truy n b ng h th ng tuy n thông đ i chúng ; ề -công tác v n d ng các ậ ụ -hi p đoàn do đ ng và nhà n ệ ả -s ti p c n c a quan ch c NN ví gi ự ế ậ ủ h i th o,di u đàn DN ế ộ ả
20
DN:có 2 lo i công c c th là thu t ồ ừ ọ ụ ụ ể
m i lo i DN ạ i nhu n do v n NN trong các DN ố ậ ạ ả ợ
ạ ườ
ị cách là ng ệ ụ ể ạ ộ
ả
ể ể ể ể ng xuyên ch p hành pl ấ ườ ắ ờ ị
ể
ự ậ
ỗ ợ ố ệ ả ệ ể ệ ặ ọ
ạ ộ ệ ụ u đãi, XD và ti n hành b o hi m SX kinh doanh,th c hi n s ầ ư ư t nhi m v này, NN ta ụ ệ ư ứ ể ế
+thu v ngân sách NN các ngu n th t ư ừ ề DNNN các kho n l các kho n thu , phí ,đ a tô,và thu t ừ ế ả i ch s h u DNN này t o ra v i t ủ ở ữ ớ ư +ki m tra giám sát vi c tuân th PL c a các doanh nhân, c th là các ho t đ ng : ủ ủ i DN -ki m tra tính h p pháp c a s t n t ủ ự ồ ạ ợ -ki m tra kh năng ti p t c t n t i c a DN ế ụ ồ ạ ủ ng theo ch đ nh m nh c nh các DN th -ki m tra đ nh h ế ộ ằ ướ -thanh tra ki m tra khi có d u hi u vi ph m pháp lu t ậ ạ ệ ấ +th c hi n các ho t đ ng h tr công dân l p thân, l p nghi p, h tr doanh nhân làm ăn có ậ ỗ ợ hi u qu ,đây là 1 nhi m v quan tr ng và khá n ng n ,và đ làm t ề ph i XD ngân hàng đ u t ả mi n gi m th u,h tr pháp lí,thông tin... ỗ ợ ệ ả ễ ế ả
ị ả ả ế ,qu n tr kinh doanh c a doanh nhân?vì sao ủ
ướ
ả ế ứ
ỏ ậ ấ ề ế ế ề ớ và qu n tr kinh doanh ị ứ ta ph i tách 2 ch c ả
ị ơ ặ ế ệ ứ
ồ ờ ơ ự ứ ạ ộ
ể ự ẽ ơ ứ
ầ ế ở ữ
ổ ầ hàng hóa nhi u thành ph n,b n thân NN s h u kinh t ề ế NN ả ế ạ ộ khác thì NN không có quy n can thi p sâu vao ho t đ ng ệ
ụ ể ề ệ ả ặ
ủ ả ả ị
ị ả ạ qu c dân và qu n tr kinh doanh là các ho t ị ủ ể ạ ộ ề ế ả ố
ộ c m nh,xã h i ướ ụ ầ ạ ấ ộ
c mtiêu mang tính ch t toàn xã h i dân giàu n ị ụ ợ
ằ ng pháp qu n lí là qu n lí NNs d ng t ng h p nhi u ph ươ ử ụ ệ ặ
t là ng pháp kích ng pháp c ả ổ ng ch và kích thích và còn qu n tr kinh doanh s d ng ph ưỡ i nhu n . ậ ng pháp nh ng đ c bi ư ươ ươ ử ụ ợ ị ươ ế ả
ụ ế ậ
c a kinh t
t m vĩ mô,d ẻ ủ ề ở ầ ế
vi mô,NN ch tr c ỉ ự ế mình đi u hành các ho t đ ng KT ạ ộ ạ c, mà hi n nay v i s phát tri n KTTT ,n u NN còn can thi p sâu vào các ho t ệ i không th t ể ự ướ ế ể ớ ự ệ
phát tri n . câu 22: s khác nhau gi a qu n lí NN v kinh t ề ữ ự c không tr c ti p SX kinh doanh . nhà n ự ế -trong th i gian dài chúng ta đã đ ng nh t 2 ch c năng QLNN v Kt ấ ồ ờ vì v y đã gây ra r t nhi u thi u sót,vì v y trong quá trình đ i m i kinh t ậ năng này ra. -m t khác trong cùng 1đ n v không th th c hi n 2 ch c năng này,n u 2 ch c năng này do cùng 1 c quan th c hi n thì QLNN s không ngiêm minh đ ng th i các ho t đ ng kinh t ế ệ s di n ra 1cách đón đi n và không s c ng. ệ ẽ ễ -khi chuy n sang n u khinh t ể ề ế còn đ i m i các thành ph n kt ớ kinh doanh c a h . ủ ọ -c th thì QLNN v doanh nghi p và qu n tr kinh doanh khác nhau trên các m t sau đây: +ch th qu n lí thì có qu n lí NNlà NN và qu n tr kinh doanhlà ch DN. +ph m vi qlí có qlí NN là toàn b n n kinh t đ ng trong DN. ộ +M c tiêu:QLNNc n đ t đ ạ ượ công b ng và văn minh ,qu n tr kinh doanh có m c tiêu là l ả +ph ề ả ph thích v t ch t và thuy t ph c ấ NN không tr c ti p SX kinh doanh vì đây là công vi c khó l ự ế ti p lqu n lí kinh doanh ả trên c n ệ ả ướ đ ng SX kinh doanh thì s không t o đi u ki n cho các thành ph n kinht ạ ộ ể ế ệ ề ẽ ầ
t c a QLNN v i DNNN. ế ủ
ế
ng h p và NN cũng c n có l c l ấ ự ớ ng kt ự ượ ợ ầ
ữ ứ
ỏ riêng mà c th là các nhân ọ
ả
ư ậ ầ NN mà đ i di n là các DN NNph i có ng Câu35: S c n thi ự ầ NN làm công c qu n lí xã h i khi các công c khác t DNNN là đ i di n cho l c l ụ ả ộ ụ ệ ạ ng kinh t ra b t l c trong 1 s tr ế ự ượ ụ ể doanh nghi p NNđ SXvà cung ng nh ng hàng hóa d ch v quan tr ng mà khu v c t ọ ụ ự ư ệ không đáp ng d ọ ứ ế doanh nghi p này cũng c n ph i có s th ng nh t qu n lí v măt NNvì : ề ấ ệ i qu n lí đ ng ra qu n lí. -lt ư ườ ố ườ ị ể c.Nh v y KTNN có vai trò khác quan tr ng,vì nó quan tr ng n u các ượ ả ả ự ố ả ế ệ ạ ả
21
ả ượ ườ ụ ể ơ ẩ
ị
ặ ể ộ ả i c th qu n lí tthì s có 2nguy c s y ra : ẽ ả i cá nhân, b tham ô lãng phí, do đó NN ph i ủ c NN y i đ ườ ượ ả ủ ữ
ị ậ
i đ ự c y thác qu n lí có th không đ kh năng làm cho đ n v c a mình th c ạ ơ ể ủ ả ị ủ ả
ụ ệ ả ả
ườ ượ ủ ứ ỉ ậ ệ ọ ọ ướ ứ ệ ầ
ụ ề ệ
ứ ệ ệ ị
-và khi KTNN đ c giao cho nh ng nhóm ng ữ i d ng đ m u l *m t là công s n có th b l ể ư ợ ể ị ợ ụ ả qu n lí đ ngăn ch n m i hành vi xâm f m c ng s n c a chính nh ng ng ộ ọ thác qu n tr kinh doanh v n hành các đ n v . ị ả *hai là ng ơ hi n đúng vai trò ch c năng,nhi m v NN giao cho,nên NNph i qu n lí. ng , làm đúng ch c năng th c hi n đúng Do đó NN c n ch đ ócc DN h a đ ng đúng h ứ ị nhi m v .Tuy nhiên vì nhi u lí do trong đó có lí do chuyên môn,đ o đ c các nhà qu n tr ạ ứ ả DNNN hông làm đúng ch c năng ,nhi m v c a DN,khi đó NN c n can thi p k p th i đ h ờ ể ọ ầ ụ ủ lam đúng ch c năng nhi m v c a mình. ụ ủ ứ ệ
ữ n ỏ ướ ả c ta nh th nào?nó nh
ướ ờ ủ ố ớ ự ề ệ ể ủ ề
ể
ụ ữ
ệ ấ ượ ộ ứ ộ ệ ộ
ả ẩ ạ ộ ả ừ ữ ế ọ
ề ệ ư ế ờ ặ ị ự ằ ừ ả ẩ ế ầ
ổ ể h u xu t hi n làm cho vi c trao đ i s n f m ch có ệ h u v t ệ ư ữ ề ư ệ ố ệ ấ ỉ
ể ệ ả
ơ ở ữ ấ ự ư ặ ổ
cta..... Câu25:đi u ki n ra đ i c a KTTT ? nh ng đi u ki n này ư ế h ng nh th nào đ v i s ra đ i và phát tri n c a n n KTTT n c ta . ờ ướ ủ ả *đi u ki na đ i :phân công lao đ ng XHlà s chuyên môn hóa các ho t đ ng sx câ a c i ự ộ ề ạ ọ v t ch t ho c d ch v gi a các b ph n c a l c l ng lao đ ng XH. S chuyên môn hóa ộ ự ậ ủ ự ươ ậ này đ ấ c th c hi n theo vùng ho c theo ngành v i các m c đ ,quy mô r ng,h p ,cao th p ặ ớ khác nhau nh m nâng cao năng xu t XH.do phân công lao đông làm n y sinh tình trang ấ i h kinh t ả ẩ ,nh ng s n f m h chuyên sx thì th a còn nh ng s n f m thi u,th a s n f m t ế ữ không sx thì thi u, do đó ph i có trao đ i đ câu đ i cung c u ả li u sx ,t *s xu t hi n t ư ữ ự ấ th ti n hành trên c s nh ng giá tr , b i không ai ch u thi ở ị ể ế đ ng cho ng ườ ộ th tr kinh t ế ị ườ *nh ng đi u ki n này ề ữ ổ ả ẩ t thòi chuy n giao thành qu lao ị i kh c s trao đ i ngang giá là hình th c mua bán là 1 trong các đ c tr ng c a ủ ứ ng . ệ n ở ướ
t các DNNN ta có c n thi t ph i có DNNN?liên h th c ti n và cho bi ả ầ ế ế ế t ệ ự ễ S c n thi ự ậ
ố ả ế m i qu c gia t ố t c m i qu c gia đ u có KTNN,tuy v y ề
ả ậ t ph i có DNNN:t ự
ộ ế
ố ế ứ ằ ả ắ
i thi u v v n đ u t ề ố ỷ ậ ở ỗ ướ c b n xã h i trong b ộ ư ả ể ầ ư b n xã h i vào m t nói nào đó đ đ u t ộ ư b n xã h i là vì các t ự ậ ộ ư ả . đ hình thành các công trình kinh t ế ầ ư ẻ
ầ ố ậ
ứ ng ch ng b n đó là phát ư ạ ộ ự ế ị ườ ư ả ụ ệ ậ
b n khác
ầ ả
ệ ộ
ể ề ng pháp c ươ
ế ẩ ươ ị
ng ch ,tuyên truy n,thuy t ph c mà đ s d ng có hi u qu ế ụ ng ti n t ệ ươ ứ ả ể ư ậ ả ự ượ ng chúng ta c n có ầ ư ự ế ế
đ b sung th tr ng khi c n thi ự ế ộ ố ị ườ ế ầ
ng kt ị ệ ặ
C âu 27 nh th không? ư ế *S c n thi ự ầ ấ ả ọ DNNNcó s khác nhau do các lí do sau đây :-Do ph i t p trung t l ệ qu c dân c nghĩa là d n t đ u phát tri n kinh t ể ố ư ả ớ ầ ch n n s i v c trong dân chúng .C n có s t p trung t vào kinh t ầ b n quá nh bé so v i nhu c u t ể ớ ỏ ả b n nh ho t đ ng tín d ng, th tr -trong xã h i có nhi u cách t p trung t ư ả ề ộ khoán... Ngoài ra NN ta còn có th can thi p tr c ti p vào vi c t p trung t ể ệ hành công trái, và các hình th c t ứ ư ả nói riêng và xã đ th c hi n các tác đ ng qu n lí đ i v i n n kt *NN c n có th c l c kt ố ớ ề ế ộ ệ ế ể ự ự ự nói riêng NN ta h i nói chung.-đ di u ch nh các quan h xã h i nói chung,quan h kinh t ỉ ế ệ ộ dùng các ph ề ệ ể ử ụ ưỡ ng ng nh xd ng l c l ng pháp này thì Nn ph i chu n b các ph ph ươ ng ch các ph c ng ti n tuy n thông,cũng nh v y đ kích thích kinh t ệ ế ưỡ ươ là các DNNN. đòn b y kt ẩ ế cu c s ng có *NN c n có l c l ự ượ ầ r t nhi u hàng hóa và d ch v mà các doanh nghi p phi Nn không th đáp ng ho c khong ề ấ mu n đáp ng,và khong d ế ể ổ ụ c làm,vì v y DNNN ph i đ m nh n vi c này ượ t ,trong th c t ể ứ ệ ả ả ứ ậ ậ ố
22
c ta thì hi n nay do chúng ta đang ệ ệ ự ễ ở
t, Nhà n ả ọ
ể ậ ướ ơ ở ạ ầ ả ấ
ứ ơ ở ể ặ ả
ạ ở
giai đo n đ u c a ầ ủ ạ ổ c ta ph i xd ng các t ng ự ,xd ng c s h t ng,và đáp ng nhu c, m t khác chúng c n ph i có DNNN đ làm c s đòn ế ứ ầ VN là h t s c c n ầ ư ố ớ v n l n ỏ ẻ ư ế
*liên h th c ti n:trong th c t n ự ế ướ KTTT nêu các DNNN là h t s c quan tr ng và c n thi ế ầ ế ứ công ty 90,91đ t p trung v n vào s n xu t kinh t ế ự ố đ t n c u c a đ i s ng kinht ầ ế ấ ướ ầ ủ ờ ố ng pháp qu n lí NN,M t khác v i giai đo n này DNNN b y các ph ả ươ ẩ c ta còn nh l thi n t vì n n kt ả ế ướ ề nên các DNNN là h t s c c n thi ế ớ ặ ,ch a nhi u t p đòan l n , có kh năng đ u t ề ậ ớ t và quan tr ng ọ ế ứ ầ
ủ ứ ủ n ở ướ ệ c ta hi n
ế ể ỗ ự ệ ự ả
ế ự ớ ề ế
ớ ự ự ệ ự ng mà NN mu n dùng áp l c kinh t ố đ NN th c hi n s qu n lí NN đói v i n n KTQD nói riêng và NN gây áp l c kinh t ỉ
ệ ự ố ớ ồ ố ượ ế ể ụ đ đi u ch nh. ế ể ể ạ ồ đ NN th c hi n các chính sách nhân đ o, nhân văn đ i v i c ng đ ng
t ố ệ ệ ể ầ b n và t p trung v n ban đ u
các n ư ướ ụ ư ả ậ c ch a phát tri n cao . ể
ằ ứ ỏ ờ ợ ự ượ
ầ ạ ả ề ệ ữ
ặ
ậ ệ ỗ ợ ể ự ệ ự ượ
ng xung kích đ nhà NN h tr công đan l p nghi pthông qua DNNN, NN ả
ằ ệ ệ ề
ể ệ ạ ạ i có kh năng thanh l p doanh nghi p v tinh c a trung tâm . ả ế ệ ủ
ng đem l ậ ự ướ ạ ồ
ọ i ánh sáng văn minh ể ỏ ự ệ ổ
ự ượ ữ ị
ể ổ không đáp ng d t đó là khi các khu v c t ng xung kích đ NN b sung th tr ị ườ ượ ng nh ng hang hóa và d ch v khi ụ ượ c c, khong mu n làm,hay không đ ự ư ứ ố
ủ ệ ệ ấ
c ta hi n nay nó là công c ệ
ủ ế ở ướ ả ộ ự ượ ệ ọ ả ả ể ả
n ấ ệ nhân không th cung c p đ ệ ư ể ấ ọ
ệ ặ
ổ ướ ủ ữ ể ả ấ ạ
ộ
c đ i v i doanh nghi p nhà n c huy đ ng v n đ th a ố ủ ừ ớ ệ c? Liên h th c ti n qu n lý ệ ự ễ ả
ướ ớ ố ớ ặ ạ t nh ng m t h n ch ! ế ế
ả c ta. Cho bi ủ ế ạ ạ ộ ự
c quy ho ch k ho ch và các d ế ợ ộ ớ
ng này thì ho t đ ng d u t ự ở ầ ủ ự ả ể ế ể ả
ụ ể ả
ụ ộ ệ ố ể ự ể ệ ỉ ỉ ụ ệ ạ
Câu 28: vai trò, ch c năng c a DNNN?đánh giá khái quát vai trò c a DNNN nay. +DNNN là ch d a kinh t toàn xã h i nói chung m t cách có hi u l c, DNNN là công c kinh t ộ ộ đói v i nh ng đ i t ữ -là công c kinh t ụ xã h i ộ +DNNNlà bi n pháp đ NN can thi p vào quá trình tích t cho quá trình CNH và HDHn n KTQD ở ề ng v n nh -NNb ng các ho t đ ng kip th i h p v n c a mình cho nhân đân,nh ng l c l ố ố ủ ạ ộ bé n i nác ,đ xd ng nên nh ng c s h t ng ban đ u là t o đi u ki n cho công dân t ự ơ ở ạ ầ thân l p nghi p +DNNN là l c l xd ng lên các trung tâm công nghi p,các kh năng thu hút quanh mình các v tinh thu c các ộ ự khác nhau.B ng cách nay NN t o vi c làm cho công dân, và t o đi u ki n cho nh ng kt ữ ế ng ệ ườ -thông qua DNNN, NN th c hiên ý đ fân b công nghiêp h ố cho m i vùng lãnh th , xóa b s cách hi n vùng ,giúp công dân các vùng phát tri n toàn di n.ệ +DNNN là l c l c n thi ế ầ làm *đánh giá khái quát vai trò c a DNNN ta hi n nay .hi n nay vai trò c a DNNNta là r t quan ủ ụ l n m nh và ch y u tr ng,đay là m t l c l ng kinh t ạ ế ớ c đ m b o qu lí có hi u qu .DNNN ta cung c p cho qu n lí h t s c hi u qu đ nhà n ả ướ ả ế ứ c XH r t nhi u m t hàng quan tr ng mà các doanh nghi p t ấ ượ ặ ề ầ m t khác cũng nh vai trò chung c a các doanh nghi p NN,thì DNNN ta đã đang góp ph n ư ạ c ta t o hang lo t ng s n xu t gi a các vung mi ntên toàn lãnh th n vào phân b l c l ố ự ượ công ăn vi c làm cho lao đông trong n ệ C âu 37 N i dung qu n lý nhà n ộ c a nhà n ớ ủ ữ *n i dung c a qu n lí NN đ i v i DNNN.xây d ng chi n l ả ố ớ án phát tri n h th ng DNNNđây là b c m đ u c a toàn b quá trình qu n lí NNđ i v i ố ớ ệ ố DNNN ph i có h ầ xây d ng DNNN m i có th ti n hành . qua ạ ộ ớ ớ công c nói trên thì qu n lí còn t o ra nh ng ch tiêu th l c nhi m v phát tri n xã h i c a ộ ủ ữ ệ ạ toàn b h th ng các lo i hình DN và nh ng ch tiêu th hi n nhi m v riêng có h th ng ệ ố ữ DNNN
23
ấ ể ế ổ ứ
ổ ố ớ ố ớ ổ
ủ
ệ ổ ch c qu n lí NN đ i v i DNNN th c ch t công c trên là vi c t ng ự ụ ố ch c quanlí NN đ i v i kh i ớ ổ ứ ố c ti n hành đ u đ t và kip th i theo t ng b ớ ờ ạ ề ừ ể ủ ớ ự ế ủ c phát tri n c a DNNN và c a
ờ
ộ ộ ơ ả ệ ạ ộ
ệ ố ả ự ế
ằ ủ
ệ ổ ứ ệ ổ ấ
ậ ế ế ụ ự ạ ộ ề ạ ự
ế ớ ạ ự ự ổ ở ữ ả ệ ố
i, xây d ng m i ch nh đ i DNNN đ c ti n hành theo trình t qu n lí đàu t ỉ ố ố ự ự ả ế ợ
ự
c ti n hành theo 2 h i th DNNN và ng ti n hành gi ổ ở ữ ế ể ế ả ớ ợ
ệ ầ
ử ụ ị ủ ụ ự ệ
ệ
c th c hi n v i vi c xác đ nh m c tiêu mà nhà n c c n đ t đ c trong các ệ ụ ả ệ ớ ầ ụ ự ệ ạ ợ
ụ có kh năng ho c có tác d ng đ i v i vi c th c hi n các m c ị c quan tâm. ả ố ớ ự ị ụ ự ế ệ ệ ặ
t đ cho DNNN hoabf thành nhi m v đ ụ c giao và áp ngti n c n thi ệ ầ ế ủ ệ ơ ợ ợ
ố
ng nh ng f ữ u đãi ố ự ệ
ụ ự ế ệ ể ứ ả
ố ớ ế ặ ạ ệ ế ạ ộ
ấ ấ ế ế ạ ạ ạ ợ
ặ ấ
hi n nay qu n lí NN đ i v i DNNN đã có nhi u ề khâu l p d án k ậ ự ừ ề ỉ c nh ng ch ạ ữ ch c và qu n lý cũng ả ề ổ ứ ạ ủ t là h th ng pháp lu t v DNNN, hay nhi m v quy n h n c a ề ệ ạ ậ ề ữ ệ ụ ề
a đ c phân đ nh rõ ràng *hoàn thi n th ch t ệ ả k t công tác qu n lí NN đ i v i DNNNb sung đ i m i t ả ố ớ ế DNNN cho fù h p v i s phát tri n thuêong xuyên c a kh i này . ợ ể -công v ph i đ ợ ụ ả ng , th trị ủ ể ng di n xem xét t ch c và ho t đ ng qu n lí c a ch th và -ti n hành đ ng b trên c 2ph ủ ế khách th .mà trong th c ti n là b sung và hoàn thi n h th ng pháp lu t, th ch ,quy t c ắ ể ậ ể ế ổ ch c b máy phân nh m đi u ch nhho t đ ng c a doanh nghi p và b sung hoàn thi n t ỉ ề ệ ệ ổ ứ ộ công nhi m v ,quy n h n ,trách nhi m gi a các c p,các ngành... ữ ụ ệ ổ ứ ầ xây d ng DNNN theo k ho ch,d án đã l p công v này f i bi n các k ch c đ u t *t ạ i chuy n đ i s h u DNNN thành h th ng DNNN ho ch d án xây d ng m i xd ng l ể ự ạ m i ...ớ -viêc xây d ng l ạ ự xây d ng c b n. ơ ả -còn vi c chuy n đ i s h u DNNN đ ể c ph n hóa DNNN ổ ệ *khai thác s d ng các DNNNvào vi c th c ki n các nhi m v chính tr c a NN đây là vi c ệ s d ng các DNNN vào nhi m v qu n lí NN.. ử ụ -công v naỳy đ ớ ợ ụ lĩnh v c ho t đ ng xh mà nhà n ớ ạ ộ -xác đ nh các hành vi kinh t tiêu trên . -chuy n nh ể d ng 1 s CS ụ -ki m tra đôn đ c vi c th c hi n nv nói trên ệ *nh ng m t h n ch th c ra trên th c t ế ự ng nó cũng còn nhi u b t c p và h n ch , ngay t ti n b và hi u qu nh ả ho ch cùng dù h n ch , đó là không hoàn thành k ho ch, ho c không đ t d ế tiêu phát tri n XH, hay nh ng m c tiêu riêng. Bên c nh đó v n đ t ể ụ còn nhi u h n ch đ c bi ệ ố ế ặ ạ các c p, các ngành ch ị ợ ấ
n i dung qu n lí NN đ i v i DNNN?liên h th c ti n qu n lí NN ta cho bi ố ộ ớ ả
ng gi ả i quy t v n đ g?h ả ả ế ề ướ ệ ự ế ế ấ ữ t nh ng ế i quy t c a NN ế ủ
ủ ế ượ ạ ạ
ướ ả ộ
ng này thì ho t đ ng d u t ể ả ự
ể ế ể ụ
ể ự ể ệ ộ ệ ố ụ ụ ệ ệ ả ạ ệ ỉ
ể ế ổ ứ ấ
ố ớ ổ ố ớ ổ
C âu38 m t h n ch , NN ta hi n nay đang tâp trung gi ệ ặ ạ ra sao? c quy ho ch k ho ch và các *n i dung c a qu n lí NN đ i v i DNNN.xây d ng chi n l ế ố ớ ộ ả ự d án phát tri n h th ng DNNNđây là b ố c m đ u c a toàn b quá trình qu n lí NNđ i ệ ố ự ở ầ ủ xây d ng DNNN m i có th ti n hành . v i DNNN ph i có h ầ ư ạ ộ ớ ướ ớ ộ qua công c nói trên thì qu n lí còn t o ra nh ng ch tiêu th l c nhi m v phát tri n xã h i ỉ ữ ạ c a toàn b h th ng các lo i hình DN và nh ng ch tiêu th hi n nhi m v riêng có h ủ ữ th ng DNNN ố *hoàn thi n th ch t ệ ả k t công tác qu n lí NN đ i v i DNNNb sung đ i m i t ố ớ ế DNNN cho fù h p v i s phát tri n thuêong xuyên c a kh i này . ể ệ ổ ch c qu n lí NN đ i v i DNNN th c ch t công c trên là vi c t ng ụ ự ố ch c quanlí NN đ i v i kh i ớ ổ ứ ố ớ ự ả ợ ủ
24
c phát tri n c a DNNN và c ti n hành đ u đ t và kip th i theo t ng b ờ ạ ế ề ừ ướ ể ủ
ộ ệ ươ ạ ộ
ỉ ằ ủ ệ ổ ứ ộ ổ ứ ệ ổ
ấ ạ ệ ụ ệ ữ
ậ ạ ế ế ự ế
ớ ạ ể ự ự ả ệ ố xây d ng DNNN theo k ho ch,d án đã l p công v này f i bi n các k ự i chuy n đ i s h u DNNN thành h th ng DNNN ổ ở ữ
qu n lí đàu c ti n hành theo trình t i, xây d ng m i ch nh đ i DNNN đ ỉ ố ố ế ự ượ ự ả
ự xây d ng c b n.
i th DNNN ng ti n hành gi c ti n hành theo 2 h ả ệ ế ế ể ượ ướ ổ ở ữ ạ ơ ả ể
ổ ầ
ệ ự ụ ị ủ ử ụ
c trong c c n đ t đ ị ụ ệ ệ ạ ượ ướ ầ
ự
ị ế ệ ự ụ ố ớ ụ có kh năng ho c có tác d ng đ i v i vi c th c hi n các m c c th c hi n v i vi c xác đ nh m c tiêu mà nhà n c quan tâm. ặ ệ
t đ cho DNNN hoabf thành nhi m v đ c giao ngti n c n thi ệ ầ ụ ượ ế ủ ệ
ụ
ể ụ
ệ ệ ề ạ ế ả ấ
i quy t các v n đ h n ch c a ế ủ ằ ệ ng nh ng f ữ ư ố ố ệ ố ớ ẩ ả ạ
ả ự ượ ủ ả
i quy t : d a vào m t h n ch c a QLNN v DNNN ta th y có h ng h tr nhà n ỗ ợ ng gi ướ ấ ướ ả i ề ế ế ủ ự ề ả
c h t ph i hoàn thi n h th ng các quy ph m PL , các quy ch , th ch v DNNN ệ ạ
ể ế ề ả ế ạ ộ ằ ọ
ủ ề
ấ ch c b máy, phân công nhi m v quy n h n c a các c p ệ ệ ổ ứ ộ ạ ủ ụ ề
ch c đ y m nh xây d ng các d án m i , c i t o l i các DNNN đ có đ ầ ổ ứ ẩ ả ạ ạ ệ c hi u ượ ự ự ể ớ
c c n ph i th c hi n đ y đ , đúng ch tiêu ế ượ ầ ầ ủ ự ệ ả ỉ
ệ ự ễ đ i ngo i (KTĐN) v i m i qu c gia. Liên h th c ti n ế ố ạ ố ọ ớ
i có s phát tri n không đ ng đ u, hay đ u t phát ầ ư ế ớ ự ề ố ồ
ể ụ ể ọ ầ ể
i vì v y h c n phát tri n KTĐN, c th có các lý do sau: ế t: Do các qu c gia trên th gi ậ ồ ủ
ậ ợ t v ngu n tài nguyên c a m i qu c gia, trên góc đ kinh t ỗ ệ ề ấ ố ấ ủ ả ậ ộ ấ ự
ự ề ề ố ồ
-công v ph i đ ụ ả ượ ng , c a th tr ị ườ ủ ng di n xem xét t ch c và ho t đ ng qu n lí c a ch th -ti n hành đ ng b trên c 2ph ủ ể ủ ả ộ ả ế và khách th .mà trong th c ti n là b sung và hoàn thi n h th ng pháp lu t, th ch ,quy ự ế ể ể ế ậ ệ ố ổ ch c b máy t c nh m đi u ch nhho t đ ng c a doanh nghi p và b sung hoàn thi n t ạ ộ ề ắ phân công nhi m v ,quy n h n ,trách nhi m gi a các c p,các ngành... ệ ề ch c đ u t *t ổ ứ ầ ư ụ ho ch d án xây d ng m i xd ng l ự ạ m i ...ớ -viêc xây d ng l t ự ư -còn vi c chuy n đ i s h u DNNN đ và c ph n hóa DNNN ệ *khai thác s d ng các DNNNvào vi c th c ki n các nhi m v chính tr c a NN đây là vi c ệ ệ s d ng các DNNN vào nhi m v qu n lí NN.. ụ ả ử ụ -công v naỳy đ ệ ớ ượ ự ụ các lĩnh v c ho t đ ng xh mà nhà n ướ ạ ộ -xác đ nh các hành vi kinh t ả tiêu trên . -chuy n nh ươ ượ ể và áp d ng 1 s CS u đãi -ki m tra đôn đ c vi c th c hi n nv nói trên ự *trong QLNN đ i v i DNNN hi n nay c n t p trung gi ầ ậ qu n lý DNNN, đ y m nh qu n lý DNNN m t cách có hi u qu cao, nh m nâng cao vai trò ộ ả ch đ o trong n n KTQD c a các DNNN, đ đ m b o đây là l c l c QL ể ả ủ ạ *h ng gi ướ ặ ạ quy t sau: ế -tr ả ướ ế ệ ố nh m t o l p c s pháp lý v ng ch c và có khoa h c cho ho t đ ng qu n lý, nh m đi u ề ạ ậ ơ ở ắ ằ ữ ch c b máy quy n h n và trách nhi m c a các DNNN ch nh t ổ ứ ộ ệ ạ ỉ -c n ph i b sung, hoàn thi n t ả ổ ầ ngành, doanh nghi p ệ -c n t ạ qu caoả -các quy ho ch, chi n l ạ t c a kinh t : S c n thi C âu 39 ự ầ ế ủ n c ta đ minh ho . ể ướ ạ S c n thi ế ự ầ tri n không thu n l ể thì tài nguyên Do có s khác bi ự là g c c a s n xu t, không có qu c gia nào s n xu t c a c i v t ch t mà không d a vào tài ố ả ố ủ ả c khác . Gi a các qu c gia có s không đ ng đ u v tài nguyên, k c tài nguyên c a n ủ ướ ữ ể ả ố nguyên, trong khi đó các qu c gia đ u có nhu c u toàn di n v tài nguyên vì v y các qu c ề ề ố ệ ầ ậ
25
. ạ ề ự ươ ể ố ế Do có s phát tri n
ọ ữ ổ ề
ậ ệ ồ ọ ứ ủ
nhiên và ng pháp công ngh đ làm tăng s c m nh c a con ụ ứ i t ủ ệ ể ệ ố ề ệ ố ươ i v th gi ườ ề ế ớ ự ạ
ộ iườ
ị ộ ố ườ
ả ể ử ự ỗ ự ề ỏ ng không đ ng đ u, do nguyên nhân l ch s và đ a lý ố
ệ ế ế ề ứ
ấ ệ ệ ự ữ
ố ầ ... và nh ng nhân t ữ t gi a các qu c gia v đi u ki n tái s n xu t ngoài TNTN, KHKT và công ả ầ ư ố
ệ ệ ự ệ ấ này cùng th ố ề
ộ ể ề ố ề ấ ề ề ộ ố ế
ầ ữ ộ ẫ . ế
ố ệ ệ ậ
ổ ề ề ề
vào tình th què qu t v kinh t ố ặ ề ế ế ể , đ
ụ ạ ắ ổ
ữ ệ ả ầ ố
gìn ọ ỗ ự ng đáng tin c y thì KTĐN là ậ ế
ỗ ệ
đ i ngo i cũng ạ ế ố ệ ể ệ
ổ ố ớ t và nó đang ngày càng phát tri n m nh. ứ ộ ệ ạ ầ
ướ ế ế ề ộ
i th v TNTN và v trí đ a lý, do đó chúng ị ư i mu n nh p kh u nh ậ c h t Vi ư ừ ị ố ề ẩ ố
ế ầ
i, t o đi u ki n cho ệ ề
ư
ng l ắ t ệ ố
i "đi t ứ ể
ả c ta có v trí đ a lý là ở ướ ị
ể qu c luôn đ ổ trung tâm Đông Nam á, c a ngõ ra bi n Đông, đây là ử c đ t ra ệ ổ c trong khu v c, vì v y v n đ b o v t ậ ị ế ượ ượ ặ ề ả ấ ố
ườ
ự c ta. ướ i KTĐN là quan tr ng mà ngày nay KTĐN cĩmg là ế ớ ư ậ ọ
ng m i qu c t gia đã trao đ i tài nguyên v i nhau hình thành n n th ớ không đ ng đ u gi a các qu c gia v khoa h c và công ngh . ệ ố -Khoa h c công ngh (KHCN) là h th ng nh n th c c a con ng xã h i, là h th ng công v và Ph ng -Trình đ KHCN c a m i qu c gia th ị ồ ủ i đòi h i các qu c gia ph i có s phát th gi khác nhau, trong khi đó s phát tri n kinh t ế ế ớ tri n toàn di n v KHCN, chính vì th các qu c gia đã ti n hành trao đ i tri th c, KHCN cho ổ ố ể nhau. +có s khác bi ngh , thì các qu c gia còn c n có lao đ ng v n đ u t ườ ng ố xu t hi n không đ ng đ u gi a các qu c gia. Đó chính là s chênh l ch v các đi u ki n ệ ồ c a quá trình tái s n xu t xã h i d n đ n trình đ phát tri n khác nhau, nên các qu c gia ả ủ cùng có nhu c u v trao đ i kinh t ề -Hi n nay các qu c gia đ u mu n đi sâu vào chuyên môn hoá. Đó là vi c t p trung vào m t ộ ố s ít ngành, và b qua nhi u ngành ngh khác. ỏ ố -Do các qu c gia đi sâu vào chuyên môn hoá nên chúng ở kh c ph c tình tr ng này cũng c n có trao đ i hàng hoá. ầ qu c, quan h KTĐN là ch d a quan tr ng trong gi +Cu i cùng là yêu c u b o v t ệ ổ ố đ c l p và hoà bình c a m i qu c gia, n u có quan đa ph ươ ố ộ ậ ủ h u thu n cho vi c b o v lãnh th trong m t m c đ nh t đ nh ấ ị ộ ẫ ậ ệ ả c a Vi *Liên h th c t t Nam hi n nay thì phát tri n kinh t t Nam. Đ i v i Vi ệ ự ế ủ h t s c là c n thi ể ế ế ứ t Nam là m t qu c gia có nhi u l -Tr ề ợ ố ệ ta có d th a m t s m t hàng mà r t nhi u các qu c gia trên th gi ấ ộ ố ặ ế ớ qu ng tài nguyên, d u thô, nông, h i s n... n u c n phát tri n KTĐN. ể ả ả ầ ặ ng đ u t tái s n xu t r t thu n l t Nam là qu c gia có môi tr - Vi ậ ợ ạ ấ ấ ả ầ ư ườ ố ệ ở vào b n, nh ng thi u đi u ki n s n xu t đ u t các qu c gia th a t ệ ả ề ấ ầ ư ế ừ ư ả ố t Nam là m t qu c gia kém phát tri n, nh ng chúng ta đang th c hi n đ -Vi ộ ệ ườ ự ư ể ố đón đ u" phát tri n KHCN, *** ph i phát tri n KTĐN đ trao đ i công ngh và tri th c ệ ể ể ầ -M t khác n ặ m t v trí đ a lý chi n l ị ộ ị ng l trong đ -Nh v y ta th y không ch trên th gi m t th m nh c a Vi i đ i ngo i c a Nhà n ạ ủ ố ố ỉ ấ t Nam. ế ạ ủ ệ ộ
C âu 40 ng? cho m t ví d th hi n đ c s ộ ấ ủ ơ ế ị ườ
ủ ấ
ố ớ ộ ự ng đ i v i n i dung s n xu t kinh doanh c a các doanh nghi p. ng là s tác đ ng, t ữ .Khái ni m và th c ch t c a c ch th tr đi u ti ề ệ ụ ể ệ ượ ự ệ ị ng tác gi a các b ph n c u thành th ộ ả ươ ậ ấ ộ
ổ là s v n đ ng t ng ự ậ ộ ề ế ộ ộ
ng: s v n đ ng mà toàn b n n kinh t ộ ấ ủ ơ ế ị ườ ậ ủ ề ậ ộ
ự ậ ủ ế ự ồ ờ
ề ộ ự ươ ỗ ộ ộ ữ
ạ ng. ự ệ t c a th tr ị ườ ế ủ *Khái ni m: c ch th tr ơ ế ị ườ ngườ tr *Th c ch t c a c ch th tr ự h p c a nhi u b ph n, trong đó ch y u là v n đ ng c a chính các doanh nhân, các b ộ ợ ủ ộ ph n y v n đ ng theo nhi u đ ng l c khác nhau, đ ng th i m i b ph n đó cũng là đ ng ộ ậ ấ ng tác gi a các b ph n này và b ph n khác t o nên m t l c cho s v n đ ng khác, s t ộ ự ộ mà g i đó là c ch th tr tr ng thái v n đ ng h n h p c h th ng kinh t ạ ậ ậ ơ ế ị ườ ậ ự ậ ậ ợ ả ệ ố ộ ộ ậ ọ ế ỗ
26
ộ ộ ấ ủ ủ ị ườ
ủ ể ộ ả ả
ủ ể ị ự ủ ể t c các tác đ ng trên c a các ch th kinh t ng ộ ủ ế ọ ị ự ả ơ ế ị ườ
ủ ả
ộ ộ ấ ủ ị g i là c ch th tr ọ ệ ẳ
ị ườ ả t ph đ nh m t cung x u, ch ng h n các Công ty d t may c a Vi ủ ố ả ớ ạ ả ẵ ố
ề ậ ấ
c nh p vào Vi ậ ậ ậ ệ ệ ớ
ng, ủ ẩ ả
t Nam v i các ng thì các công ty d t may c a Vi i u, có hi u qu nh gi m giá thành S n ph m nâng cao ch t l ả ư ả ấ ố ư ẹ ạ ươ
ấ ượ ng hi u đã nhanh chóng chi m ế ệ t ả
ệ ả ng tác c a c ch th tr ng thông qua ự ng n i đ a đánh b t v i Trung Qu c. Nh v y nhà s n xu t đã dùng v i Vi ố ộ ự ươ ấ ủ ơ ế ị ườ ị ườ ể ủ ị
-Các ch th ch u s tác đ ng c a th tr ng th c ch t là ch u s tác đ ng c a các ch th ự khác, các ch th tác đ ng lên nhau qua 3 ph n ng sau: tăng gi m giá c , tăng gi m cung, ầ ứ c u đ n t ế ấ ả ủ ể ầ ng, : v nh ng nhà s n xu t tác đ ng lên nhau qua cung c a b n thân h trong th tr V í dụ ề ữ ệ t đó là cách m t cung t ấ ộ Nam đang c nh tranh v i các hãng qu n áo may s n và v i Trung Qu c, trong khi v i vóc ầ ạ c a Trung Qu c đ ặ t Nam m t cách tràn lan k c nh p l u, r t nhi u m t ệ ể ả ộ ố ượ ủ hàng giá c r t r , và gian l n ch t l ấ ượ ả ấ ẻ c s n xu t t chi n l ệ ế ượ ả m u mã, màu s c đa d ng, ch t li u đ p và xây d ng th ắ ấ ệ ẫ lĩnh th tr ư ậ ậ ả ộ ị Nam đ ph đ nh v i Trung Qu c , đây là m t s t ố ả cung.
ỗ ặ ứ ứ ủ ụ ạ . Khái quát các hình th c KTĐN? vai trò ch c năng, tác d ng đ c thù c a m i lo i
ỗ ạ ứ ụ ủ
ạ ạ ấ ẩ ạ ể
ồ ợ ạ ấ ể ẩ ệ ạ ộ
ng dân c , có tính ti u th ể ươ
ấ ế Xu t nh p kh u ậ ẩ m u d ch và phi m u d ch
ư ế ị ng mua bán kinh doanh, phi ấ ị ớ ư , có ị
i v i tính ch t mua đ dùng, quà t ng. ị ấ ậ ớ ớ
ể
ậ ướ ỗ
c ngoài t ấ i n ạ ướ ặ ể ẩ qua biên gi Xu t nh p kh u ớ ậ c ngoài, ấ ư i và ẩ t Xu t nh p kh u ậ c mình nh ng theo giá xu t kh u ho c ch đ giá ẩ ấ iạ ẩ t Xu t nh p kh u ậ ấ i ch là hành vi ạ ế ộ ặ
ứ ấ ủ ả ẩ ả ả ỗ ố
ề ệ ả
ng hàng hoá trong n c ướ
ng, h giá thành s n ph m. ấ ượ
c nâng cao ch t l ỗ ề ố ả ướ ấ
ạ s nhàn r i v v n tích lu gi a các n ỹ ữ ớ ơ ở ậ ẩ c, qua đó ấ ỹ ướ ồ ừ ự ể ự ố ổ
ữ c, t o nên tình tr ng tách r i gi a ạ ướ ạ ề ồ ờ
gi a các n ổ gi a các n ế c, t o nên nh ng cùng th a, thi u ể ộ ể ướ ạ ề ố ề ừ ữ ề ồ
.
b n: ứ
ậ ế
ồ ấ ứ ậ ẩ ặ
C âu 41 hình đó? *Khái quát các hình th c KTĐN và vai trò, tác d ng c a m i lo i. *Xu t nh p kh u hàng hoá có hai lo i Xu t nh p kh u chính ng ch và ti u ng ch ậ ậ ấ -Chính ng ch là ho t đ ng có gi y phép, có b n hi u, có h p đ ng. còn ti u ng ch là ho t ạ ạ ả ng cùng biên, do dân c ti n hành đ ng ngo i th ươ ạ ộ -Theo tính ch t kinh t ậ ậ ấ -Xu t nh p kh u i theo con đ ẩ m u d ch là hàng hoá qua biên gi ườ ậ ậ m u d ch là hàng hoá qua biên gi -Theo ph m vi luân chuy n hàng hoá có, ấ ạ ch , ỗ Xu t nh p kh u ẩ là hành vi xu t hàng ra n ấ bán hàng cho ng i n ườ ướ đ c thù. ặ +Vai trò, ch c năng: thúc đ y và b o đ m cho chuyên môn hoá s n xu t c a m i qu c gia có đi u ki n đi sâu vào s n xu t ấ -Góp ph n làm phong phú th tr ầ ị ườ -Góp ph n t n thu các ngu n l i qu c gia ầ ậ ố ồ ợ -Góp ph n kích thích s n xu t trong n ấ ả ầ *Xu t nh p kh u t b n: b t ngu n t ắ ẩ ư ả ậ các qu c gia có th vay m n nhau đ th c hi n chu trình đ i m i c s v t ch t k thu t ậ ệ ượ ể c a mình ủ -S phát tri n không đ ng đ u v kinh t ế ữ ự v n và lao đ ng, nên các qu c gia có th trao đ i.. ể ố -S phát tri n không đ ng đ u v kinh t ế ữ ự đ u t ầ ư +Các hình th c xu t nh p kh u t ẩ ư ả ấ -G m XNK TB gián ti p và tr c ti p ự ế -Xu t nh p kh u TB gián ti p là hình th c vi n tr ho c cho vay nh đ u t ti p ti n hành và qu n lý v n mà chuy n quy n s d ng cho n ư ầ ư c ngoài và ch h ự không tr c i ng l ợ ờ ưở ợ ệ ề ử ụ ế ố ướ ể ế ế ả
27
ớ ế ề ủ ướ
ề khác, trong nhi u tr ế ế ụ ườ ụ ề c cho vay v i nhi u m c đích riêng v kinh ầ ng h p đ u ợ
ụ ngoài m c đích ki m l ụ gián ti p đóng vai trò ti n t m cho đ u t ế i, còn có các m c đích kinh t ờ tr c ti p. ề ạ
c ngoài, ch t ư ả ứ ầ ư ủ
c ngoài và thu l ế i n ạ ướ
i d ồ ạ ướ ạ ề ả ứ ụ ể ầ ư ộ ậ
i bi ạ ộ đ c l p là t n t ợ ổ
ả ệ b n tr c b n ra n ự ướ i: (FDI). Đ u t tr c ti p bao g m các ầ ư ự ế ệ ặ ồ ạ ệ ậ Hình th c h i nh p là hình th c theo đó v n n ứ ầ ư ự ế c a nhà t ủ ư ả ồ ợ i d ng doanh nghi p 100% v n n ố ướ Ho c t n t t l p trong khu đ c bi ặ ậ
ướ
ợ ớ ố ủ ộ ậ c ngoài t, nh ư ệ c ngoài ố ướ ứ ộ ế ấ c ho c c a n i đ a theo hai hình th c, liên doanh v i v n c a Nhà n ặ ủ ứ ế ộ ị i đ thành công ty. H p tác kinh doanh là đ c l p v v n nh ng cùng ư ề ố
ng trình nào đó
c ngoài có nhi u l ồ i, nó đ ng ứ ầ ư ướ
ế ả
i ích cho n ề ợ b n đ a ti p c n tr c ti p v i ớ ế ậ ị i cũng phát huy n i l c c a mình. n b n đ a, giúp cho n n kinh t c s t ướ ở ạ
ị ế hình th c nào thì FDI cũng có tác d ng to l n ụ
ấ ạ ệ ứ ụ ượ
ạ
ạ
ng qu c t ờ ệ ườ ấ
ạ c nhi u kho n ph phí ngo i ả
ự ượ t khu có tác d ng ngăn ng a s tiêu c c c a n ươ i giá cho mi n, gi m đ ễ ệ i d ồ ạ ướ ạ ụ
ơ
ề ự ủ ướ c ừ ự các công ty liên doan n ướ c ở ọ ỏ ượ c i d dàng qu n lý h n. còn ả ng xuyên, tr c ti p các doanh nhân và h c h i đ ự ế ợ i d ng bi ề ở ạ ễ ườ
ệ h . ừ ọ ệ
ố ế ồ ư ả ị ể ự ệ ấ ẩ i d ng các chuyên gia mang trí tu . ệ ệ ướ ạ
ẩ ấ
ứ ề ủ ể ạ ậ ỗ
c ngoài đ n n ứ i ch là ti p nh n h c sinh, nghiên c u ọ ứ i, đó là hình th c đ a tri th c ứ ư ế ớ ướ
c mình đ h c t p. XNK qua biên gi ế ứ ồ ứ ể ọ ậ ọ ứ ậ
ng th c truy n đ t trí tu có: XNK các nhà giáo theo đó các chuyên gia mang ề ệ ạ
ứ ứ
v n khoa h c
ư ấ ứ ệ
v n khoa h c, k thu t, XNK ậ ỹ ự i s d ng tr c ệ ườ ử ụ ự ế
i. ứ ệ ế
c s t ướ ở ạ ứ c nh p kh u, đây là hình th c ậ ụ
ể ạ ế ứ ẩ ẩ ố ứ ả ủ ệ ậ ẩ
ậ c xu t kh u thì đây là con đ ng ph c h ng đ t n ố ớ ướ ồ ườ ụ ư ệ ả ấ
ủ
ứ ệ ỏ
i đ c, nh sách giáo khoa các đ án thi i m t d ng nào đó đ chuy n t i ọ ể ồ ạ t k , các ế ế ồ ứ ộ ạ ư ể
M c đích, vai trò c a XNKTB gián ti p: các n t ế t ư -XNKTB tr c ti p: đó là hình th c đ u t ự ế ti p qu n lý và đi u hành t hình th c c th . Đ u t ho t đ ng trong khuôn kh liên doanh, h p tác... khu công nghi p, ch xu t, quá c nh... tham gia vào kinh t công dân n c s t ướ ở ạ ể i trong m ch t n t ộ ươ ồ ạ Vai tr ò : H i nh p là hình th c đ u t c s t ộ ậ ướ ở ạ ng kinh t b hoá l c l ề ế ả ự ượ ộ ự ế KHCN, qu n lý s n xu t tiên ti n và qua đó n ả ấ ả ộ ự ủ các m t sau: Vai trò tác d ng c a FDI: dù ặ ụ ủ ở ớ ở c tình trang th t nghi p ho c d th a lao đ ng, ộ i, kh c ph c đ c s t T o vi c làm cho n ệ ắ ướ ở ạ ặ ư ừ c môi tr tránh tình tr ng ph i xu t kh u lao đ ng có nhi u r i ro b t ch c. ng trí ắ T o ra đ ấ ạ ề ủ ộ ẩ ấ ả ượ ườ ị tu công ngh hi n đ i cho vi c đào t o ngu n nhân l c cho đ t n c. T o ra đ c th ượ ấ ướ ự ệ ạ ồ ạ ệ ệ c mình nh đó mà có c h i th c hi n xu t kh u t ngay trong n tr i ch ỗ ẩ ạ ệ ơ ộ ướ FDI là ngu n nh p kh u hàng hoá l ụ ả ẩ ậ ng, nh FDI t n t th ngoài vào b n đ a, chính quy n s t s t i có th th c hi n giám sát th ở ạ nhi u kinh nghi m t ề *Xu t nh p kh u trí tu trong đó có ậ ấ +Xu t nh p kh u tri th c: là XNK trí tu d ứ ậ ấ -Các hình th c xu t nh p kh u tri th c g m: ậ Xét theo chi u chuy n đ ng c a tri th c có: XNK t ộ sinh, n ế ướ i và b trí sinh viên, h c viên ti p nh n tri th c. qua biên gi ố ớ -Xét theo ph ươ trí tu th c hi n ch c năng nhà giáo ệ ệ ự XNK các nhà t ọ ư ấ -theo đó chuyên gia mang trí tu s th c hi n ch c nang t ọ ệ ẽ ự chuyên gia nghiên c u tr c ti p. Theo đó các chuyên gia mang trí tu ng ứ i k t qu cho n ti p vào vi c nghiên c u và sau đó đ l ả -Vai trò, tác d ng c a hình th c XNK tri th c: Đ i v i n ố ớ ướ ủ nh p kh u trí tu có hi u qu cao, nh p kh u trí tu t o nên ngu n g c sâu sa c a trí tu và ệ ệ ạ ệ ấ ướ c có hi u qu lâu dài ,Còn đ i v i n ẩ và phát huy th m nh c a mình ế ạ +XNK tri th c đó là hình th c XNK trong đó trí tu đã thoát ly kh i khó nh c đ t n t d i ng ườ ọ ướ băng đĩa ghi âm, ghi hình bi u đ t tri th c ứ ể ớ ạ ể
28
ấ ả ệ
ớ ứ ữ ọ ứ ậ ợ ụ ớ ủ
ộ ủ ế
k thu t là hình th c XNK trí tu , trong đó trí tu đ ậ ệ ỹ ể ệ
ả ụ
c th hi n trên k ườ nhiên và ớ ấ ự ớ ớ ậ ệ i. Nhiên li u m i có ệ ệ ủ ứ V t li u m i v i các tính ch t siêu t
ng m i có tính ch t siêu vi ớ ấ
ụ ụ ớ
ớ ụ ư ố ớ
i cho các c ướ , khoa h c và công ngh , m t khác đây cũng là hình th c có l ọ ặ ế ứ ể ườ ng c ch a phát tri n cao ợ
ể ệ
k thu t, ủ ậ ở
ồ ậ ặ ẩ ứ ứ ộ ơ ế ướ hình ể ử ụ c nh p kh u có th s d ng
ệ ứ
ứ
ng các công trình công ngh . ệ ộ i bán không chuy n giao ngay mà khai thác s d ng m t ườ ườ ử ụ ự ể ạ
ể ờ
ự ố ấ ề ỹ ự ậ
ờ ạ ụ ứ
ổ c c hai quan h trao đ i trí tu và trao đ i ệ ệ ọ ổ
nh m thu ngo i t các lĩnh v c sau: , ch y u ủ ế ở ạ ệ ự
ể
ể
ị ị ị ị ị ị ị ộ
ồ i ngu n ỗ ợ ổ ạ ộ ể ặ ạ ị
-Vai trò, tác d ng: XNK tri th c là hình th c XNK trí tu quan tr ng nh t vì kh năng qu ng ả ứ ứ i khác so v i XNK trí th c, và đây cũng là hình th c bá r ng l n c a chúng và nh ng thu n l ch y u trong XNK trí tu . ệ +XNK v t t ậ ư ỹ ệ ượ ứ th ât, công ngh và có kh năng tham gia vào công vi c c a con ng ệ -XNK g m các hình th c: ồ ng cao. t l nhi ệ ượ -Ngu n năng l t. ệ ượ ồ t b công c m i, tính năng, tác d ng m i. -Thi ớ ế ị -Vai trò, tác d ng: Hình th c XNK này có vai trò to l n đ i v i các n ứ v kinh t ệ ề qu c công nghi p phát tri n . ố +XNK công trình công nghi p: đây là hình th c cao h n c a XNK v t t ệ ậ ư ỹ th c này s n ph m đã đ c l p đ t, đ ng b hoá, khi n n ẩ ượ ắ ả ngay công trình. -XNK công trình công nghi p g m các hình th c: ồ BT là hình th c mua bán thông th BOT là s mua bán gián đo n, ng th i gian và sau đó chuy n giao. -BTO là s mua bán có kèm theo s c v n h u mãi v k thu t . ậ -Vai trò tác d ngXNK công trình công nghi p: Trong th i đ i ngày nay đây là hình th c XNK ệ h t s c quan tr ng, nó là hình th c k t h p đ ứ ế ợ ượ ả ế ứ tái b n.ả XNK d ch v ị ụ + Các hình th c d ch v qu c t ụ ố ế ằ ứ ị -D ch v v n chuy n qu c t ụ ậ ố ế . -D ch v b o hi m qu c t ụ ả ố ế -D ch v du l ch qu c t ụ ố ế ị -D ch v vi n thông qu c t ụ ễ ố ế -D ch v ngo i h i qu c t ạ ố ụ ố ế -D ch v ngo i h i. ạ ố ụ -D ch v xu t kh u lao đ ng. ẩ ụ ấ +Vai trò tác d ng: ụ -Các d ch v này h tr t ng th ho t đ ng KTĐN phát tri n , m t khác còn đem l thu ngo i t ụ r t l n cho đ t n ạ ệ ấ ớ ể c. ấ ướ
b n ậ ấ ẩ ư ả
ấ ỗ ề ố ướ
ố ồ ừ ự ể ự s nhàn r i v v n tích lu gi a các n ỹ ữ ớ ơ ở ậ c, qua đó ấ ỹ ổ
ữ c, t o nên tình tr ng tách r i gi a ạ ướ ạ ề ồ ờ
gi a các n ổ gi a các n ế c, t o nên nh ng cùng th a, thi u ể ộ ể ướ ạ ề ố ề ừ ữ ề ồ
.
Câu 43: Các hình th c xu t nh p kh u t ứ *Xu t nh p kh u t b n: b t ngu n t ắ ẩ ư ả ậ ậ các qu c gia có th vay m n nhau đ th c hi n chu trình đ i m i c s v t ch t k thu t ệ ượ ể c a mình ủ -S phát tri n không đ ng đ u v kinh t ế ữ ự v n và lao đ ng, nên các qu c gia có th trao đ i.. ể ố -S phát tri n không đ ng đ u v kinh t ế ữ ự đ u t ầ ư +Các hình th c xu t nh p kh u t b n: ẩ ư ả ứ ấ ậ
29
ế ự ế
ặ ậ ẩ ứ ồ ấ
ế ể ướ ế ố
ớ ế ả ủ ợ ệ ề ử ụ ướ ự không tr c ng l i ợ ờ ưở ề
ư ầ ư c ngoài và ch h ề khác, trong nhi u tr ế ế ụ ườ ụ ề c cho vay v i nhi u m c đích riêng v kinh ầ ng h p đ u ợ
ế ụ ngoài m c đích ki m l ụ gián ti p đóng vai trò ti n t m cho đ u t ế i, còn có các m c đích kinh t ờ tr c ti p. ề ạ
c ngoài, ch t ư ả ứ ầ ư ủ
c ngoài và thu l ế i n ạ ướ
i d ồ ạ ướ ạ ề ả ứ ụ ể ầ ư ộ ậ
i bi ạ ộ đ c l p là t n t ợ ổ
ả ệ b n tr c b n ra n ự ướ i: (FDI). Đ u t tr c ti p bao g m các ầ ư ự ế ệ ặ ồ ạ ệ ậ Hình th c h i nh p là hình th c theo đó v n n ứ ầ ư ự ế c a nhà t ủ ư ả ồ ợ i d ng doanh nghi p 100% v n n ố ướ Ho c t n t t l p trong khu đ c bi ặ ậ
ướ
c ngoài t, nh ư ệ c ngoài ố ướ ứ ộ ế ấ c ho c c a n i đ a theo hai hình th c, liên doanh v i v n c a Nhà n ặ ủ ứ ế ộ ị i đ thành công ty. H p tác kinh doanh là đ c l p v v n nh ng cùng ư ề ố ớ ố ủ ộ ậ ợ
ng trình nào đó
c ngoài có nhi u l ứ ầ ư ướ ồ i, nó đ ng
ế ả
i ích cho n ề ợ b n đ a ti p c n tr c ti p v i ớ ế ậ ị i cũng phát huy n i l c c a mình. n b n đ a, giúp cho n n kinh t c s t ướ ở ạ
ị ế hình th c nào thì FDI cũng có tác d ng to l n ụ
ứ ụ ượ ệ ạ ấ
ạ
ạ
ng qu c t ệ ườ ấ ờ
ạ c nhi u kho n ph phí ngo i ả
ự ượ t khu có tác d ng ngăn ng a s tiêu c c c a n i giá cho mi n, gi m đ ễ ệ i d ồ ạ ướ ạ ươ ụ
ơ
ề ự ủ ướ c ừ ự các công ty liên doan n ướ c ở ọ ỏ ượ c i d dàng qu n lý h n. còn ả ng xuyên, tr c ti p các doanh nhân và h c h i đ ự ế ợ i d ng bi ề ở ạ ễ ườ
-G m XNK TB gián ti p và tr c ti p -Xu t nh p kh u TB gián ti p là hình th c vi n tr ho c cho vay nh đ u t ti p ti n hành và qu n lý v n mà chuy n quy n s d ng cho n M c đích, vai trò c a XNKTB gián ti p: các n t ế t ư -XNKTB tr c ti p: đó là hình th c đ u t ự ế ti p qu n lý và đi u hành t hình th c c th . Đ u t ho t đ ng trong khuôn kh liên doanh, h p tác... khu công nghi p, ch xu t, quá c nh... tham gia vào kinh t công dân n c s t ướ ở ạ ể i trong m ch t n t ộ ươ ồ ạ c s t Vai tr ò : H i nh p là hình th c đ u t ướ ở ạ ộ ậ ng kinh t b hoá l c l ự ế ề ế ả ự ượ ộ KHCN, qu n lý s n xu t tiên ti n và qua đó n ộ ự ủ ả ấ ả các m t sau: Vai trò tác d ng c a FDI: dù ớ ở ặ ụ ủ ở c tình trang th t nghi p ho c d th a lao đ ng, ộ i, kh c ph c đ c s t T o vi c làm cho n ặ ư ừ ệ ắ ướ ở ạ c môi tr ng trí tránh tình tr ng ph i xu t kh u lao đ ng có nhi u r i ro b t ch c. ắ T o ra đ ườ ượ ề ủ ấ ả ạ ộ ẩ ấ ị c th c. T o ra đ tu công ngh hi n đ i cho vi c đào t o ngu n nhân l c cho đ t n ượ ạ ấ ướ ự ồ ệ ạ ệ ệ c mình nh đó mà có c h i th c hi n xu t kh u t ngay trong n tr i ch ỗ ẩ ạ ệ ơ ộ ướ FDI là ngu n nh p kh u hàng hoá l ụ ả ẩ ậ ng, nh FDI t n t th ngoài vào b n đ a, chính quy n s t s t i có th th c hi n giám sát th ở ạ nhi u kinh nghi m t ề ố ế ồ ư ả ị ể ự ệ ệ h . ừ ọ
ấ ứ ứ : Các hình th c xu t nh p kh u tri th c trí tu . ệ ậ
ệ
ấ ấ ậ ậ ấ ẩ ệ ướ ạ i d ng các chuyên gia mang trí tu . ệ
ấ ẩ
ỗ ạ ể ủ ứ ề ậ
c ngoài đ n n ướ ứ i ch là ti p nh n h c sinh, nghiên c u ọ ứ i, đó là hình th c đ a tri th c ứ ư ế ớ
ứ ồ ứ ể ọ ậ ọ c mình đ h c t p. XNK qua biên gi ế ứ ậ
ng th c truy n đ t trí tu có: XNK các nhà giáo theo đó các chuyên gia mang ệ ề ạ
ứ ứ
v n khoa h c
ư ấ ứ ệ
v n khoa h c, k thu t, XNK ậ ỹ ự i s d ng tr c ệ ườ ử ụ ự ế
i. ứ ệ ế
c s t ướ ở ạ ứ c nh p kh u, đây là hình th c ậ ụ
ể ạ ế ứ ẩ ẩ ố ứ ả ủ ệ ậ ẩ
ậ c xu t kh u thì đây là con đ ng ph c h ng đ t n ố ớ ướ ồ ườ ụ ư ệ ả ấ
C âu 47 ẩ *Xu t nh p kh u trí tu trong đó có +Xu t nh p kh u tri th c: là XNK trí tu d ứ -Các hình th c xu t nh p kh u tri th c g m: ậ Xét theo chi u chuy n đ ng c a tri th c có: XNK t ộ sinh, n ế ướ i và b trí sinh viên, h c viên ti p nh n tri th c. qua biên gi ố ớ -Xét theo ph ươ trí tu th c hi n ch c năng nhà giáo ệ ệ ự XNK các nhà t ọ ư ấ -theo đó chuyên gia mang trí tu s th c hi n ch c nang t ọ ệ ẽ ự chuyên gia nghiên c u tr c ti p. Theo đó các chuyên gia mang trí tu ng ứ ti p vào vi c nghiên c u và sau đó đ l i k t qu cho n ả -Vai trò, tác d ng c a hình th c XNK tri th c: Đ i v i n ố ớ ướ ủ nh p kh u trí tu có hi u qu cao, nh p kh u trí tu t o nên ngu n g c sâu sa c a trí tu và ệ ệ ạ ệ có hi u qu lâu dài ,Còn đ i v i n ấ ướ c ẩ và phát huy th m nh c a mình ế ạ ủ
30
ỏ ệ ứ
i m t d ng nào đó đ chuy n t i đ c, nh sách giáo khoa các đ án thi ể ư ứ ộ ạ i ọ ể ồ ạ t k , các ế ế ồ
ể ể ớ ạ
ấ ả ệ
ớ ứ ữ ọ ứ ậ ợ ụ ớ ủ
ộ ủ ế
k thu t là hình th c XNK trí tu , trong đó trí tu đ ậ ệ ỹ ể ệ
ả ụ
c th hi n trên k ườ nhiên và ớ ấ ự ớ ớ ậ ệ i. Nhiên li u m i có ệ ệ ủ ứ V t li u m i v i các tính ch t siêu t
ng m i có tính ch t siêu vi ớ ấ
ụ ụ ớ
ớ ụ ư ố ớ
i cho các c ướ , khoa h c và công ngh , m t khác đây cũng là hình th c có l ọ ặ ế ứ ể ườ ng c ch a phát tri n cao ợ
ể ệ
k thu t, ậ ở ủ
ồ ẩ ặ ứ ứ ộ hình ể ử ụ c nh p kh u có th s d ng ơ ế ướ ậ
ứ ệ
ứ
ng các công trình công ngh . ệ ộ i bán không chuy n giao ngay mà khai thác s d ng m t ườ ườ ử ụ ự ể ạ
ể ờ
ự ố ấ ề ỹ ự ậ
ờ ạ ụ ứ
ổ c c hai quan h trao đ i trí tu và trao đ i ệ ệ ọ ổ
nh m thu ngo i t các lĩnh v c sau: , ch y u ủ ế ở ạ ệ ự
ể
ể
ị ị ị ị ị ị ị ộ
ồ i ngu n ỗ ợ ổ ạ ộ ể ạ ặ ị
+XNK tri th c đó là hình th c XNK trong đó trí tu đã thoát ly kh i khó nh c đ t n t d i ng ườ ọ ướ băng đĩa ghi âm, ghi hình bi u đ t tri th c ứ -Vai trò, tác d ng: XNK tri th c là hình th c XNK trí tu quan tr ng nh t vì kh năng qu ng ả ứ ứ i khác so v i XNK trí th c, và đây cũng là hình th c bá r ng l n c a chúng và nh ng thu n l ch y u trong XNK trí tu . ệ +XNK v t t ậ ư ỹ ệ ượ ứ th ât, công ngh và có kh năng tham gia vào công vi c c a con ng ệ -XNK g m các hình th c: ồ ng cao. t l nhi ệ ượ -Ngu n năng l t. ệ ượ ồ t b công c m i, tính năng, tác d ng m i. -Thi ớ ế ị -Vai trò, tác d ng: Hình th c XNK này có vai trò to l n đ i v i các n ứ v kinh t ệ ề qu c công nghi p phát tri n . ố +XNK công trình công nghi p: đây là hình th c cao h n c a XNK v t t ệ ậ ư ỹ th c này s n ph m đã đ c l p đ t, đ ng b hoá, khi n n ẩ ượ ắ ả ngay công trình. -XNK công trình công nghi p g m các hình th c: ồ BT là hình th c mua bán thông th BOT là s mua bán gián đo n, ng th i gian và sau đó chuy n giao. -BTO là s mua bán có kèm theo s c v n h u mãi v k thu t . ậ -Vai trò tác d ngXNK công trình công nghi p: Trong th i đ i ngày nay đây là hình th c XNK ệ h t s c quan tr ng, nó là hình th c k t h p đ ứ ế ợ ượ ả ế ứ tái b n.ả XNK d ch v ị ụ + Các hình th c d ch v qu c t ụ ố ế ằ ứ ị -D ch v v n chuy n qu c t ụ ậ ố ế . -D ch v b o hi m qu c t ụ ả ố ế -D ch v du l ch qu c t ụ ố ế ị -D ch v vi n thông qu c t ụ ễ ố ế -D ch v ngo i h i qu c t ạ ố ụ ố ế -D ch v ngo i h i. ạ ố ụ -D ch v xu t kh u lao đ ng. ẩ ụ ấ +Vai trò tác d ng: ụ -Các d ch v này h tr t ng th ho t đ ng KTĐN phát tri n , m t khác còn đem l thu ngo i t ụ r t l n cho đ t n ạ ệ ấ ớ ể c. ấ ướ
c ta hình th c nào đang th nh ụ n ệ ở ướ ứ ứ ị
ủ i sao nên phát tri n hình th c nào n a? t i sao. ữ ứ ể ạ
ứ c nh p kh u, đây là hình th c ố ớ ụ ụ ủ ậ ẩ ớ
C âu 49 : Vai trò, tác d ng c a m i hình th c XNK trí tu ỗ hành, t ạ #Vai trò, tác d ng: -Vai trò, tác d ng c a hình th c XNK tri th c: Đ i v i n ệ nh p kh u trí tu có hi u qu cao, nh p kh u trí tu t o nên ngu n g c sâu sa c a trí tu và ệ ạ ứ ẩ ứ ả ủ ệ ệ ậ ậ ẩ ố ồ
31
c và phát ng ph c h c xu t kh u thì đây là con đ ờ ớ ớ ẩ ấ ệ ố ớ ụ ng đ t nấ
ọ ấ ả ả ệ
ớ ứ ứ ộ ủ ế ứ ậ ợ
ớ ể ề ứ
ng qu c công nghi p phát ờ ặ ệ ố ớ ứ ọ , khoa h c ế ệ a phát tri n cao v kinh t ố
ụ ờ ạ ứ
ọ ứ ế ợ ợ ả ệ ệ ổ
c ta t ể ị
ề ợ ể ạ ấ
ề
ể ứ ồ và c các công trình hi n đ i đ phát tri n đ t n ệ ể ả ẩ
ứ t b v t t ế ị ậ ư ể ư
ấ ả i ích đ phát tri n kinh t ờ ứ c. ạ ể ấ ướ t c các hình th c, vì nh đã phân tích ở ứ ẩ ề ấ ả ủ ứ ẽ ạ ứ ậ
ư ấ c phát tri n m nh đ i ngũ chuyên gia, nâng cao trình đ tri th c c a đ t n ồ ụ ộ ạ ộ
ể ệ ư ọ ế
ấ ướ ề ồ ự ệ ề
ứ ủ ướ c ta có n n khoa h c công ngh còn kém phát c t c đ phát ệ ậ
ả ượ ố ộ ề ồ ọ ớ ả ể ể ể ả ấ ớ ố
ừ ề ậ ạ ồ
có hi u qu lâu dài ,Còn đ i v i n ả huy th m nh c a mình ủ ế ạ ớ ủ -XNK tri th c là hình th c XNK trí tu quan tr ng nh t vì kh năng qu ng bá r ng l n c a ứ chúng và nh ng thu n l i khác so v i XNK trí th c, và đây cũng là hình th c ch y u trong ữ XNK trí tu ệ -Hình th c XNK này có vai trò to l n đ i v i các n c chớ và công ngh , m t khác đây cũng là hình th c có l i cho các c ợ tri n .ể -Vai trò tác d ngXNK công trình công nghi p: Trong th i đ i ngày nay đây là hình th c XNK ệ h t s c quan tr ng, nó là hình th c k t h p đ c c hai quan h trao đ i trí tu và trao đ i tái ổ ế ứ b n.ả t c các hình th c XNK trí tu đ u đang phát tri n và th nh hành, t tc các + n ở ướ ệ ề ứ ấ ả t i cho chúng ta r t nhi u l hình th c này đ u đã đang đem l ế ấ , t ề ứ ậ c chúng đ u có các hình th c này. Chúng ta v a XNK trí th c và tri th c đ ng th i nh p ừ ả kh u các trang thi trên hình + Chúng ta cùng nên phát tri n đ ng đ u t th c nào cũng có vai trò và tác d ng c a nó, nh xu t nh p kh u trí th c s t o đìeu ki n ệ ứ ủ ấ ướ c, cho đ t n t o đi u ki n đ a h c sinh, sinh viên đi h c đ ti p thu ki n th c c a n ạ c ngoài và t o ạ ọ ể ế c. M t khác n ngu n l c m nh cho đ t n ấ ướ ặ ạ ướ tri n do v y chúng ta ph i nh p kh u các lo i trí tu này thì m i đ m b o đ ạ ẩ ậ ả tri n s n xu t so v i các qu c gia khác. Vì v y chúng ta nên phát tri n đ ng đ u các lo i ạ ậ hình và gia khác. Vì v y chúng ta nên phát tri n đ ng đ u các lo i hình và tuỳ vào t ng th i ờ ể kỳ đ phát huy các hình th c XNK. ứ ể
c đi m c a ODA và FDI. ể ư ủ ượ
: Vai trò tác d ng và u nh ụ ủ
hình th c nào thì FDI cũng có tác d ng to l n
ấ ạ ệ ứ ụ ượ
ạ
ạ
ờ ấ
ủ ậ
ẩ ng, nh FDI t n t ụ i d ồ ạ ướ ạ ươ ụ
ơ ở
ồ ạ ư c ngoài vào b n đ a, chính quy n s t ả ị ự ủ ướ c s t ể ự ướ ở ạ
ệ c nhi u kinh nghi m t i có th th c hi n giám sát th ề ọ ỏ ượ h . ừ ọ ệ
ứ c ta c n hình th c ứ ụ ể ủ ướ ủ ụ ạ ầ ỗ
Các hình th c c th c a FDI, vai trò tác d ng c a m i lo i, n i sao? ạ
c ngoài, ch t ứ ầ ư ủ ư ả
c ngoài và thu l i n ạ ướ ế
ề ả ứ ụ ể ầ ư ộ ậ i d ồ ạ ướ ạ
i bi đ c l p là t n t ợ ổ ạ ộ
C âu 44 #Vai trò, tác d ng c a FDI ụ Vai trò tác d ng c a FDI: dù các m t sau: ủ ụ ở ặ ụ ớ ở i, kh c ph c đ c s t T o vi c làm cho n ộ c tình trang th t nghi p ho c d th a lao đ ng, ắ ướ ở ạ ệ ặ ư ừ tránh tình tr ng ph i xu t kh u lao đ ng có nhi u r i ro b t ch c. ng trí ắ T o ra đ c môi tr ấ ạ ộ ẩ ấ ả ề ủ ượ ườ c th tu công ngh hi n đ i cho vi c đào t o ngu n nhân l c cho đ t n ị c. T o ra đ ự ệ ệ ạ ấ ướ ồ ạ ệ ệ ượ i ch ngay trong n ng qu c t tr c mình nh đó mà có c h i th c hi n xu t kh u t ẩ ạ ệ ố ế ỗ ự ơ ộ ướ ườ ượ c i giá cho mi n, gi m đ c đi m c a FDI .FDI là ngu n nh p kh u hàng hoá l * u nh ả ễ ể ượ Ư ợ i d ng bi t khu có tác d ng ngăn nhi u kho n ph phí ngo i th ề ệ ả i d dàng qu n lý h n. còn ng a s tiêu c c c a n ề ở ạ ễ ả ừ ự ng xuyên, tr c ti p các các công ty liên doan n ự ế ườ doanh nhân và h c h i đ C âu 45: nào t -XNKTB tr c ti p: đó là hình th c đ u t ự ế ti p qu n lý và đi u hành t hình th c c th . Đ u t ho t đ ng trong khuôn kh liên doanh, h p tác... khu công nghi p, ch xu t, quá c nh... b n tr c b n ra n ự ướ i: (FDI). Đ u t tr c ti p bao g m các ầ ư ự ế ệ ặ ồ ạ ệ ậ Hình th c h i nh p là hình th c theo đó v n n ứ c a nhà t ủ ư ả ồ ợ i d ng doanh nghi p 100% v n n ố ướ Ho c t n t t l p trong khu đ c bi ặ ậ c ngoài t, nh ư ệ c ngoài ố ướ ứ ộ ế ấ ệ ả
32
ứ ướ ế ộ ị
ợ ớ ố ủ ộ ậ c ho c c a n i đ a theo hai hình th c, liên doanh v i v n c a Nhà n ặ ủ i đ thành công ty. H p tác kinh doanh là đ c l p v v n nh ng cùng ư ề ố
ng trình nào đó
c ngoài có nhi u l ứ ầ ư ướ ồ i, nó đ ng
ế ả
i ích cho n ề ợ ớ b n đ a ti p c n tr c ti p v i ế ậ ị i cũng phát huy n i l c c a mình. n b n đ a, giúp cho n n kinh t c s t ướ ở ạ
ị ế hình th c nào thì FDI cũng có tác d ng to l n ụ
ạ ệ ứ ụ ượ ấ
ạ
ạ
ng qu c t ệ ườ ấ ờ
ạ c nhi u kho n ph phí ngo i ả
ự ượ t khu có tác d ng ngăn ng a s tiêu c c c a n i giá cho mi n, gi m đ ễ ệ i d ồ ạ ướ ạ ươ ụ
ơ
i d dàng qu n lý h n. còn ả ng xuyên, tr c ti p các doanh nhân và h c h i đ ự ế ề c ự ủ ướ ừ ự ướ c các công ty liên doan n ở ọ ỏ ượ c ợ i d ng bi ề ở ạ ễ ườ
tham gia vào kinh t c s t công dân n ướ ở ạ ể i trong m ch t n t ộ ươ ồ ạ Vai tr ò : H i nh p là hình th c đ u t c s t ộ ậ ướ ở ạ ng kinh t b hoá l c l ề ế ả ự ượ ộ ự ế KHCN, qu n lý s n xu t tiên ti n và qua đó n ả ấ ả ộ ự ủ các m t sau: Vai trò tác d ng c a FDI: dù ặ ụ ủ ở ớ ở ộ c tình trang th t nghi p ho c d th a lao đ ng, c s t T o vi c làm cho n i, kh c ph c đ ệ ắ ướ ở ạ ặ ư ừ c môi tr ng trí ắ T o ra đ tránh tình tr ng ph i xu t kh u lao đ ng có nhi u r i ro b t ch c. ượ ấ ề ủ ấ ả ạ ộ ẩ ườ c th tu công ngh hi n đ i cho vi c đào t o ngu n nhân l c cho đ t n ị c. T o ra đ ượ ự ệ ạ ấ ướ ồ ạ ệ ệ i ch c mình nh đó mà có c h i th c hi n xu t kh u t ngay trong n tr ỗ ẩ ạ ệ ơ ộ ướ FDI là ngu n nh p kh u hàng hoá l ụ ả ẩ ậ th ng, nh FDI t n t ngoài vào b n đ a, chính quy n s t s t i có th th c hi n giám sát th ở ạ nhi u kinh nghi m t ề ố ế ồ ư ị ả ể ự ệ ệ h . ừ ọ
v kinh t đó cho bi Lý do đ c thù khi n n ệ ể t ế ừ ế ở t ế ướ ố ế ề
c ta hình th c KTĐN nào là quan tr ng nh t. ọ ặ ứ c ta phát tri n quan h qu c t ấ
ằ ủ ủ ứ ố
ế ướ ố ứ ố ạ ầ ư ủ ướ
i quy t công ăn vi c làn i. ế ớ c ta so v i các n ớ ộ ự
ộ ả ượ ờ ố ầ ng đ u ượ ệ ể
ấ ị
ổ ấ ướ ế ụ ả ề ặ ể ạ ộ ự ậ c ta còn r t kém v m t này, nên c n b sung thi u h t này b ng con ầ ằ
cho phép n c ta m c a. Đó là s gi ự ả ở ử ướ
i g n nhau gi a các qu c gia vì m c tiêu chung là phát tri n kinh t - xã ự ạ ầ i to th đ i ả ế ố ế ụ ể ố
, ti m năng v tài nguyên, ti m năng v du ng đ u t ườ ề ề ề
t Nam có ti m năng v môi tr ề cngoài và t ố ế
c n ượ ướ ủ ộ ố ố
ả ả ư ẩ ậ
t Nam có 2 hình th c KTĐN đ ầ ư ề quan tâm. ư ừ ầ ố ớ ượ c ứ ừ ệ
ư
ứ ừ ệ ệ ậ ấ ọ
ấ ọ ệ ấ ậ ấ
ệ
ủ ấ ướ
t ụ ể c ch m phát tri n, n n KHKT còn ề ể ể c vì v y c n phát tri n ậ ầ ệ Nam . ậ c ti m năng c a đ t n ủ ự ố
ượ ề c c s h t ng t ạ ể ẩ ấ
C âu 42: n ướ *Lý do ch quan: Chúng ta ph i nhanh chóng nâng cao m c s ng c a nhân dan sao cho b ng v i ớ ả c trong khu v c và th gi m c s ng chung v i các n ự ớ c r t h n ch , và l c a n -Bên c nh đó kh năng v n đ u t ướ ấ ạ ả th p nên chúng ta không có đi u ki n phát huy n i l c và gi t ế ả ệ ề ư ấ c đ i s ng nhân dân. Vì v y CN ph i phát tri n KTĐN. cho lao đ ng, thì không nâng cao đ ậ -Ngoài ra đ h i nh p KTĐN, chúng ta ph i có m t s phát tri n KHCN nh t đ nh đ t o ra ể ộ ể l i th , nh ng n ư ế ợ đ ng KTĐN.. ờ *Lý do khách quan: Tình hình qu c t ố ế đ u 2 phe, s xích l ữ ầ h i .ộ -Vi ề ệ ch c qu c t l ch, đ ổ ứ ị -Do u đãi c a thiên nhiên, Vi t Nam có d th a m t s m t hàng và m t s qu c gia có ộ ố ặ ệ ư nhu c u nh p kh u nh nông s n, h i s n, d u thô, than đá. ả ầ *T 2 lý do khách quan và ch quan trên thì đ i v i Vi ủ coi là quan tr ng nh sau: ọ t Nam hình th c xu t nh p kh u trí tu là quan tr ng nh t mà -T lý do ch quan thì v i Vi ủ ẩ ớ trong đó c th là xu t nh p kh u trí tu là quan tr ng nh t mà trong đó c th là xu t nh p ậ ụ ể ấ ẩ kh u khoa h c và công ngh vì hi n nay chúng ta là m t n ộ ướ ệ ọ ẩ y u kém không th phát huy và khai thác đ ể ế t cho KTĐN c a Vi m nh hình th c đ xây d ng đ ượ ơ ở ạ ầ ạ ứ ể t Nam c n đ y m nh xu t nh p kh u hàng hoá đ khai thác -T lý do khách quan: Thì Vi ậ ầ ệ ừ i th c a Vi t Nam v tài nguyên thiên nhiên, ti m năng du l ch.... trao đ i ngu n l ề ệ ế ủ ồ ợ ẩ ề ổ ị
33
ng đ n vi c m r ng quan h xu t nh p kh u t ở ộ ố ả ế ậ ấ ẩ ư ả ủ b n c a
nh h ố
c ta, nhân t nh h ng đ n vi c m r ng QH, xu t nh p kh u t b n. : Nh ng nhân t C âu 46 ữ n c m i n ỗ ướ ở ướ *Nh ng nhân t ữ ệ ưở nào là quan tr ng nh t, t ọ ở ộ ế ệ i sao? ấ ạ ậ ấ ẩ ư ả ố ả ưở ệ
ng, ph m vi qu n lý Nhà n c đ i v i ho t đ ng XNK hàng hoá ? vì sao ạ ố ượ ướ ố ớ
ả ế ạ ộ ả ướ ạ ộ ặ ủ c ta đã quán xuy n các m t đó trong ho t đ ng qu n lý c a
c qu n lý trên các m t sau và vì sao. ướ
ủ ạ ả ả ế ị ả ộ ụ ố ượ ướ ặ ạ ố ượ c : Nhà n ng, ph m vi qu n lý Nhà n ướ c qu n lý n i d ng hàng hoá xu t kh u, quy t đ nh ch ng lo i, s l ẩ ấ
ng ch t ấ c đ i v i các ng hàng hoá XNK, đó chính là vi c cho phép hay nghiêm c m c a Nhà n ấ ệ ủ ướ ố ớ
, văn hoá, y t ế
môi tr ng c a t ng lo i hàng hoá XNK mà thái đ c a Nhà n ạ ườ ướ ế ộ ủ ặ ứ ộ ả
ng r t ấ c có c c n ph i quan tâm đ n n i dung ộ ả ế ướ ầ ủ ừ ế
ng m i c a các doanh nhân Nhà n ị ố ọ ươ ạ ủ ướ c,
ạ ộ ướ ứ
ủ ế
c đ i v i nh ng nh h ủ
i s phát tri n xã h i nói chung, và ngu n thu ngân sách ng ươ qu c dân, t c qua các ho t đ ng ngo i th ng, t c là Nhà ạ c gì qua ho t đ ng ngo i th ạ ộ ạ ưở ữ ả ộ ể ơ ng c a công dân, ươ ng c a các ho t đ ng ngo i th ạ ộ ạ ồ ướ ố ớ ớ ự ế ố
ướ ư ế
ự ặ ệ ớ
c ta đã ki m ể t Nam m c dù hi n nay tình tr ng buôn ạ c đã ki m soát ể i Vi ệ ư ướ ố
ng, ch t l
ng hàng hoá XNK qua biên gi ế ễ ng, chúng lo i b qua biên gi ạ ỏ ệ
ở ộ c trên th gi ớ ấ ả ế ớ ệ
ề ơ ả i. ớ , thì Nhà n c ta cùng đang m r ng quan ở ộ ướ ng m i v i c ta đã ký nhi u hi p đ nh th ạ ớ ề ộ ị ể ạ ươ ề ệ ệ ồ
ướ ề ượ ươ
ng, thì Nhà n ề ơ
ạ ể ố ấ ạ
ấ c ta đang r t quan tâm qu n lý lĩnh v c này. c. Hi n nay Nhà n ẽ trong n Câu 50: Đ i t c n qu n lý các m t đó: Nhà n ả ặ ầ mình nh th nào? ư ế *Đ i t +Nhà n l ượ lo i hàng hoá XNK. ạ -Ph i qu n lý các m t sau vì hàng hoá XNK có ý nghĩa kinh t ả ả rõ r t. T ng m c đ nh h ừ ưở ệ s c ng r n khác nhau, nh ng dù th nào thì Nhà n ư ắ ự ứ XNK hàng hoá . +Nhà n c qu n lý vi c ch n đ i tác giao d ch th ệ ả ướ đó là v n đ quan h v i ai, mua c a ai, bán cho ai. ủ ệ ớ ấ ề i ích c a Nhà n i l +Nhà n c quan tâm t ủ ớ ợ ướ c quan tâm đ n v n đ : Nhà n c đ n ướ ượ ề ấ ướ đó là s quan tâm c a Nhà n ủ ự i n u kinh t c th t ụ ể ớ ế nói riêng. c ta đã quán xuy n nh sau: Nói chung trên 2 lĩnh v c này Nhà n *Nhà n ướ t l soát khá t ố ượ lâu, tr n thu v n còn đang di n ra khá nhi u, nh ng v c b n, Nhà n ế ẫ đ c v s l ấ ượ ượ ề ố ượ -Hi n nay cùng v i vi c m r ng quan h qu c t ố ế ệ ớ ệ i, Nhà n t c các n h ĐN v i t ướ ướ ệ c trên th gi nhi u n i và tham gia vào các c ng đ ng, hi p h i KT đ t o đi u ki n cho ề ướ ộ ế ớ i. t Nam h i nh p v KTTh gi Vi ế ớ ề ậ ộ ệ c đ u thu đ -Trong t t c các ho t đ ng ngo i th ấ ả ạ ạ ộ i ích mà ngo i th ng mang l l n , và các l ạ ậ ợ ớ qu n lý r t ch t ch ho t đ ng này đ ch ng th t thu thu ch ng l ạ ộ ặ ả đ n n n kinh t ướ ế ề ế ộ i cho n n KTQD. Vì v y , Nhà n ế ố ấ c m t ngu n ngân sách ồ c ta ph i ả ấ ng x u ưở ự ướ i nh ng nh h ữ ả ả ướ ệ
ạ ả
ố ượ c c n qu n lý các m t đó? Nhà n c đ i v i ho t đ ng XNK hàng hoá ? Vì ướ ố ớ ạ c ta đã quán xuy n các m t đó trong ho t ạ ộ ế ặ
ủ ng, ph m vi, qu n lý Nhà n ướ ặ ả ư ế
c c n qu n lý trên các lĩnh v c sau: ự
ướ ầ b n và trí tu , đ nh h ng cho các ch đ u t ươ ư ả ủ ầ ư
ướ c đ u t ng h ọ ạ ộ các nhà ho t đ ng ữ ho c chuy n giao tri th c vào nh ng ứ ể ướ ầ ư ặ
c.
và chuy n giao KH c a công dân n c mình. V n đ này cũng ướ ề ấ
ặ i cho đ t n ấ ướ ể ủ . ng m i qu c t ố ế ệ ươ ạ
Câu 53+54: Đ i t sao Nhà n ướ ầ đ ng c a mình nh th nào? ộ Trên 2 lĩnh v c này Nhà n ả ự ng XNK t -Ph ệ ị ướ khoa h c và công ngh trong ho c ngoài n ệ ngành ngh , đ a bàn có l ợ ề ị -Ch t l ng đ i tác đ u t ố ầ ư ấ ượ c đ t ra nh trong quan h th đ ượ ặ ư -Trình đ Khoa h c ọ ộ
34
c xu t nh p kh u. Đ i v i n ế ệ ượ c xu t kh u Nhà n ẩ
ấ ươ ấ ậ ế ự ố ớ ướ ự
ọ c a n ẩ ổ ề c không th đ cho trí tu và dòng đ u t ấ ướ , khoa h c công ngh c a đ i ph ế ầ ư ủ ướ c quan tâm đ n v n đ ề ng, ộ c mình ch y ra ngoài m t ệ ủ ố ả ướ ể ể
ệ l ữ ợ
c quan tâm đ n v n đ này vì nó liên quan m t thiêté ậ ướ c nhà. i th n ế ướ ề ấ ế
ế
ố ứ ộ ả
c ngoài m t lo i n ạ ậ ừ ướ ộ t b , công ngh s n xu t c th . ấ ụ ể ệ ả n ế ướ ệ c mình, các tác h i có th x y ra trong ho t đ ng c a các doanh nghi p n ệ ướ ạ ộ
ị ể ả ộ
h i khi trên n s hi n di n kinh t c ngoài ừ ự ệ c ngoài ủ ng, an ninh chính tr văn hoá, tr t ậ ườ ng kinh t ự ượ ạ c ngoài ho t n ế ướ ộ ệ ố ộ
ạ ộ ư ế
Nhà n ầ ư ị ủ
ướ ử ụ ế cho các ch t các công tác đ nh h ng đ u t ướ ằ vào các vùng tr ng đi m, quy ho ch, b ng ạ ể ọ
ậ ề ầ ư ướ
ẩ ề ấ
ậ
c đây toàn nh p ph i các công ngh cũ, đã l c h u và gây ô ậ ơ ướ c ta r t quan tâm đ n v n đ này, ế ấ t b công ngh cao tránh tình ệ ế ị ạ ậ ệ
ế ề ầ ấ ộ ườ ậ ng khi ti p nh n ế
-Công ngh đ này vì nó liên quan đ n s thay đ i ti m l c kinh t do đó Nhà n cách tuỳ ti n mà ph i có toan tính và gi ệ ả c nh p kh u, Nhà n Đối v i n ậ ẩ ớ ướ nói riêng mà c toàn xã h i nói chung khi ti p nh n t đ n n n kinh t ả ộ ế ề ế i d ng thi ng v n đ u t th hi n d tri th c, m t l ầ ư ể ệ ướ ạ ế ị ộ ượ ứ ng văn hoá, xã h i , phát minh t -Các lo i và m c đ nh h ộ ưở ạ trên đ t n ấ ướ ạ trên đ t n c nhà v m t s d ng lao đ ng, tài nguyên, môi tr ề ặ ử ụ ấ ớ c mình có m t h th ng l c l an toàn xã t ướ ự đ ng . ộ *Nhà n c đã quán xuy n các ho t đ ng này nh sau: ướ Trên th c t c ta cũng đã luôn làm t ố ự ế đ u t b ng các s d ng khuy n khích đ u t ầ ư ầ ư ằ các chính sách u đãi, và pháp lu t v đ u t n c ngoài. ư - n c ta ch y u là nh p kh u XHCN, nên Nhà n ở ướ ủ ế ướ nh m đ m b o cho các đ n v nh p kh u đ c nh ng thi ẩ ượ ả ằ ữ ị ả tr ng nh nh ng năm tr ả ậ ư ữ ạ nhi m môi tr ườ ễ -M t khác Nhà n ặ và trí tu t đàu t ả c ngoài. ng. c ta c n ph i quan tâm đ n các v n đ xã h i , môi tr ướ n ệ ừ ướ ư
ng hoá và đa d ng hoá trong phát tri n QHQT ề ươ ể
ệ Khái ni m v đa ph ệ ạ ở ộ ứ ộ
ấ ầ ẩ
ứ ế ạ ậ ỗ ị
ề ư ế ạ ộ ỗ i m r ng ch ng lo i c th h n n a. ạ ụ ể ơ ữ ở ộ ng hoá các ho t đ ng KTĐN là quan h v i nhi u qu c gia, có ch ề ụ ươ ệ ố
ế ộ khác nhau trong nhi u vi c ho c trong cùng m t ả ủ ệ ớ ề ế ạ ệ ặ
C âu 56: ạ *Khái ni m đa d ng hoá HĐKT ĐN là m r ng n i dung, tăng thêm nhi u hình th c KTĐN, t ch ch đ n thu n là xu t nh p kh u hàng hoá đ n ch có c các ho t đ ng XNK t ừ ỗ ỉ ơ b n, tri th c, và d ch v trong m i hình th c ti n l ứ ả +Nhi m v v đa ph ạ ộ ụ ề đ chính tr khác nhau, có th m nh kinh t ế ị ộ vi c.ệ
ớ ạ ự ễ c đ i m i th c ti n
ươ ớ ướ ổ ng hoá nh th nào? ư ế ng hoá, đa d ng hoá QHQT ? So v i tr ượ
c đa d ng hoá và đa ph ng hoá. ạ ươ
ả ề Vì sao ph i đa ph ả ươ c ta đã đ ủ ướ ả ạ ạ ủ ậ
ể ớ ự ơ ộ ầ
ể ế
ộ ự ạ c khác trên th gi c và khai thác các c h i, v i s toàn c u hoá hi n nay ệ t h u ẽ ị ụ ậ ạ i và s không khai thác h t n i l c và t n d ng ngo i ướ ạ ộ ẽ ố ậ ụ ế ộ ự ế ớ ướ
i pháp có nhi u u đi m cho n n kinh t ươ ể
i đ ng hoá: Vì đây là gi ộ ị ườ ả ế ớ ớ ố ộ ượ ặ
ư ệ ế ớ ệ ề
i nh m ằ th gi ế ế ớ ề c cân b ng, m t khác v i t c đ toàn c u hoá ầ ng truy n th ng mà v i các th tr ố ị ườ ể ẩ ộ ng khác đ m r ng xu t kh u và phát tri n h i ấ ể ở ộ ị ườ ạ
C âu 57 QHKTQT c a n * Vì sao ph i đa d ng hoá và đa ph +Ph i đa d ng hoá vì : Đây là đi u mang tính quy lu t, mang tính khách quan c a quá trình phát tri n , phát huy n i l c trong n không th không đa d ng hoá các ho t đ ng KTĐN vì n u không thì qu c gia s b t so v i các n ớ c.ượ đ +Ph i đa ph ề ư ả ng trên th gi làm cho toàn b th tr ằ nh hi n nay chúng ta không th ch có quan h kinh t ể ỉ chúng ta ph i m r ng các lo i th tr ở ộ nh p kinh t . ả ế ậ
35
ớ ạ ớ ổ
ấ ượ ẹ c đa d ng hoá và đa ph c ta r t bó h p ch quan h v i các n ỉ ệ ớ
ấ ố
ơ i nay ho t đ ng XNK c a chúng ta đã ặ ớ ớ ừ
c đây ng hoá nh sau: Tr ướ ư c trong phe XHCN và ng truy n th ng, m t hàng xu t kh u thì đ n gi n, ch ch y u ỉ ủ ế ả ủ ư c Tây Âu, M , Nh t B n, các ỹ ề ấ ớ
ề ngày đ i m i t ổ ng xu t kh u m r ng sang các n ở ộ ẩ ở ộ ậ ả ậ ẩ ặ ấ ỉ
ỷ ả ạ ấ ẩ ở ọ
ệ ầ ạ ả
ươ c và gi So v i đ i m i, th c ti n QHKT đã đ ự ễ ươ ho t đ ng KTĐN c a n ủ ướ ạ ộ ướ n c Nga, và m t s th tr ộ ố ị ườ ướ ẩ là hàng thô có giá tr th p. Nh ng t ị ấ ạ ộ có nhi u đ i m i, th tr ị ườ ổ ướ m t hàng xu t kh u cũng đ ẩ c m r ng không ch xu t kh u hàng thô mà đã nh p kh u ượ ẩ ấ máy móc hi n đ i vào ch bi n các nông thu s n tr thành hàng xu t kh u mũi nh n nh ế ế ệ tôm, cá đông l nh d t may, da d y, nông s n... Cán cân th ằ và xu t kh u đã đóng góp r t l n vào ngân sách Nhà n ướ ấ ớ ư ng m i thì ngày càng cân b ng, ạ i quy t các v n đ Xã h i . ộ ấ ế ề ấ ẩ ả
và vai trò, công d ng c a chúng. ự ủ ụ ầ ư ộ ậ ấ
ẫ ầ ề ự ộ ặ ấ
ầ ư i làm d án ph i nêu lên đ ả ự ườ
ộ ộ ầ ạ ả ượ ẩ ệ c vi c c nhu c u xã h i v m t lo i s n ph m , ấ , lý do d n đ n có d án . ế ộ ề ộ ầ ượ t không th trì hoãn đ ể ế
ầ ứ
ệ ữ ư
ầ ự ữ ượ ả ụ c th c thi, nh ng ch tiêu th hi n m c đích, yêu c u, m c ể ệ ấ ậ ủ ỉ i pháp đó. ụ i pháp hi n có và nh ng b t c p c a các gi ữ ả i n u d án đ ư ạ ế ự
ổ ự
ỏ
ủ ầ ự ể ả ờ ầ
t ệ ự
ầ ệ ế ị
t k công trình: Đây là ph n th hi n công trình v t ch t, đ c t o ra sau khi hoàn ế ế c a đ ng v n b ra. ố ượ ạ ng lai, v n m nh kinh t ậ
ầ ế ủ ồ ấ t k k thu t g m: ự ế ế ỹ ậ ồ ầ
ẽ ạ ố ả
ự c xây d ng ể ệ ự ấ c xây d ng ẽ ượ ẽ ượ ự
ả ơ ồ ổ ả ế ế ẽ ỹ ẽ
t đ n thi công ế ẽ ề ầ ổ
ự
ế ỉ
ổ ậ ủ ự
c th hi n b ng danh ể ệ ự ế ầ ằ ả ỉ
, thu t ng , ch tiêu chuyên môn, đ c tr ng cho t ng đôi t ng đ u t ượ . ầ ư ơ ả ượ ồ ữ ừ
ặ k thu t và ch tiêu hi u qu kinh t ậ ỉ ế ậ ả
ỉ k thu t trong d án còn c n nêu các ch tiêu liên quan ầ ế ỹ ư ệ ậ ự ỉ
ộ
ng đ c p các v n đ và gi i pháp t ươ ng ề ậ ườ ủ ề ầ ấ ả
c ph n này ph i đ ụ ng cho các v n đ sau đây: ề ấ ự ố ớ c l p k đ ngân ỹ ể ả ượ ậ ướ ầ ồ
ậ
c ph n này ph i đ c l p k đ ngân ỹ ể ả ượ ậ ố ớ ướ ự ầ ồ
t b , m i chuyên gia, ế ị ế ắ ạ ờ
Câu 64: Các b ph n c u thành d án đ u t Các b ph n sau đây: ậ *Đ t v n đ : Đây là ph n nêu lên lý do đ u t -Trong ph n này ng ầ m t lo i d ch v ho c m t nhu c u nào đó và tính c p thi ụ ặ ạ ị đáp ng nhu c u đó. -Đ a ra nh ng gi -Tác d ng đ a l ụ tiêu mà d án trao đ i. +Vai trò và tác d ng c a ph n này: Qua ph n này có th tr l ầ ư i cho câu h i có c n đ u t ầ ủ ụ ầ hay không? Và đ i v i các d án c a Nhà n c đây là ph n quan tr ng, là căn c đ xét ứ ể ướ ố ớ ọ ơ ộ ầ ư duy t d án. Còn đ i v i các ch đ u t , nhân thì đây là ph n thăm dò c h i đ u t ủ ầ ư ư ố ớ n idung ph n này quy t đ nh t ươ ỏ ậ ộ *Thi ầ thành giai đo n xây d ng c b n, th c ch t đây là ph n thi ơ ả -B n v ph i c nh công trình s đ -S đ t ng th m t b ng công trình s đ ể ặ ằ -B n v k thu t, b n v chi ti ả ậ +Vai trò, tác d ng: ph n này s mang đ n cho chúng ta cái nhìn t ng quát v công trình s ẽ ụ c xây d ng . đ ượ *B ng t ng h p các ch tiêu kinh t ả ợ -k thu t c a d án. ỹ +Ph n này g m: Các ch tiêu th hi n k t qu xây d ng c b n, đ ể ệ t ỉ ừ -Các ch tiêu kinh t ế ỹ -Ngoài ra trong lo i ch tiêu kinh t ỉ ạ đ n lao đ ng, tài chính, ..... ế +Vai trò, tác d ng c a ph n này: Ph n này th ầ ứ -Ngu n v n, đ i v i các d án xin ngân sách Nhà n ố sách có th ch p nh n chi. ể ấ -Ngu n v n, đ i v i các d án xin ngân sách Nhà n ố sách có th ch p nh n chi. ậ ể ấ -Ngu n tri th c trí tu th hi n b ng k ho ch mua s m máy móc thi ằ ệ ể ệ ứ k ho ch h p tác nghiên c u. ế ồ ạ ứ ợ
36
sau khi b c vào khai thác. ướ ầ ư
ặ ằ t h i, gi ạ i pháp v nhân l c cho ho t đ ng c a công trình đ u t ự ề ạ ộ i pháp đ n bù thi ả ệ ề
ạ ả ủ i phóng m t b ng ế ừ
ẽ ể ệ ự ả ộ
ọ ở ầ ể ộ ự i pháp đ c thù khác, liên quan đ n t ng lo i chuyên ngành ự ầ ượ ệ ấ
ổ ể ự ự ế ậ ấ
ph n này s th hi n s kh thi c a t ng d án và đây cũng là m t căn ủ ừ c duy t khi trình duy t, trúng th u khi đ u th u ầ ệ ạ ủ ự ồ ớ ộ
ế ơ ở ộ ế
ứ trong vi c cung ng ủ ầ ư ủ ệ ệ
ụ ố ợ ậ
trong vi c giám sát thi công ụ ớ ơ ệ ệ
-Gi ả -Gi ả -Các gi ặ +Vai trò tác d ng: ụ c quan tr ng đ m t d án đ ứ *T ng ti n đ tri n khai d án: th c ch t đây là k ho ch thi công, do ch d án l p ra đ ộ ể làm c s cho vi c đàm phán v i bên thi công. Nó bao g m n i dung sau: ệ -Ti n đ chung hoàn thành các h ng m c công trình ạ -Trách nhi m, nhi m v ph i h p v i c quan thi công c a ch đ u t ệ thi ặ ằ ứ -Quy n h n c a ch đ u t ủ ầ ư ạ ủ -Ch đ nghi m thu, thanh, quy t toán công trình.. ệ t k , m t b ng, cung ng v t li u.. ế ế ề ế ộ ế
ầ ư ầ ư
, các lo i d án đ u t ạ ự : là m t d đ nh, hành đ ng nào đó đã đ ộ ự
ng án ẽ ộ ặ ụ ể ớ ượ ậ ự ị ộ ự ị ứ c l p thành ph ộ
ự
ạ ượ và v n đ u t ố
ố ố ố ằ ằ ố ề . ầ ư ạ
ấ
ị ạ ộ
li u lao đ ng, nh thiét ộ ư ấ ạ ư ệ ố ố ị ả ụ ể
ộ ố ứ ố ượ ủ ố ố ạ ng... ưở ố ạ ng lao đ ng và s c lao đ ng, đây là v n dùng mua ộ
ạ
ứ ể ả ố ơ ả ự
ng, v t ki n trúc, máy móc thi ạ
t k , qu n lý d an ả ế ế ứ
ch c ố ủ ổ ứ
các ngu n khác ồ
thì có: ủ ầ ư ụ
phát tri n y t ụ , ho c đ u t có tính ch t kinh doanh ế ấ phát tri n giáo d c, đ u t ầ ư ể phát tri n kinh t ể i, đ u t phúc l ầ ư ợ phát tri n khoa ể ầ ư ầ ư đ u t ế ầ ư ụ ể
: là xét theo ch c a v n đ u t là tiêu chí có th là đ u t c a Nhà ủ ủ ố ầ ư ủ ể ầ ư ầ ư ủ ể
c ngoài c và n Câu 63: Khái ni m v d án đ u t ệ ề ự *Khái ni m d án đ u t ệ ầ ư ươ hành đ ng c th t i m c cănc vào đó ho c ch c n d a theo đó, d đ nh hành đ ng s ứ ỉ ầ ự th c thi m t cách xuôn x . ẻ ộ : cũng đ c nhân lo i gi ng đ u t *Các lo i d án đ u t ầ ư ầ ư ạ ự +Xét theo hình th c bi u hi n - có v n b ng ti n, v n b ng vàng b c, đá quý, v n b ng tài ằ ệ ể ứ nguyên, đ t đai, phát minh sáng ch ế +Xét theo v trí c a v n trong quá trình ho t đ ng s n xu t kinh doanh -V n c đ nh l à v n t o ra tài s n c đ nh mà c th là t o ta t ả ố ị b máy móc, nhà x ị -V n l u đ ng là v n t o ra đ i t ố ư ộ nguyên v t li u đ s n xu t ấ ệ -Xét theo ch c năng v n trong k t c u công trình xây d ng c b n thì có ế ấ t b . -V n xây l p dùng t o nên phân nhà x ưở ế ậ ế ị ắ ố t b là v n dùng đ mua thi -V n thi t b m áymóc ể ố ế ị ố ế ị -V n c b n khác là v n đ trang tr i các khâu thi ố ố ơ ả ả ể +V n xét theo ngu n g c c a v n thì có ố ủ ố ồ ố -V n c a Nhà n c, c a nhân dân, v n c a t ố ủ ướ ủ c, ngoài n -V n trong n c ướ ướ ố ng th c s h u v n: +Xét theo ph ứ ở ữ ố ươ -V n đ u t có do tích lu ố ỹ ầ ư -V n vay do đi vay mà có ố -V n t ố ừ +Xét theo m c đích, tác d ng c a đ u t -Đ u t ặ ầ ư -Đ u t h cọ +Xét theo ch th đ u t ch c chính tr c , t n ị ổ ứ ướ -xã h i, c a t nhân, c a t p th ủ ậ ể ộ ủ ư +Căn c theo ngu n g c c a v n thì có v n trong n ố ủ ố ướ ướ ứ ồ ố
37
vào quá trình v n đ ng c a v n đ u t thì ủ ố ầ ư ậ ộ ứ ệ ủ
ầ ư ự ế
ứ ầ ư dài h n ạ
ấ ỹ ậ ệ ơ ở ậ
ầ ư ỹ ở ộ ậ k thu t, công ngh m i, nâng cao ch t l ệ ớ ấ ượ ệ ng c s hi n ơ ở
ệ ử ụ
do s thúc ép c a c u, lo i đ u t ạ ầ ư ủ ầ ắ này g n
ề ộ ầ ư
ượ ọ ấ ớ ệ ả khi nhà s n xu t quy t đ nh thay m i dây chuy n công ngh s n
theo chi u r ng. ề ng s n ph m ự c g i là đ u t ế ị ả ấ ượ ằ ấ ả ẩ
có:
ng đó là đ u t ả ầ ư ụ ầ ư ạ ề vào m c đích n m ngay trong ph m vi d án, g n li n ự ắ ằ
ứ thông th ầ ư ủ ườ ủ ầ ư
i ích c a ch đ u t ể ộ ề ế qu c dan ố
+Căn c vào m c đ can thi p c a ch đ u t ủ ầ ư ứ ộ tr c ti p và gián ti p c chia thành đ u t đ ế ượ +Căn c vào th i h n đ u t ng n h n và đ u t thì có đ u t ờ ạ ầ ư ạ ầ ư ắ thì phân thành: +Theo tính ch t đ u t ấ ầ ư -Đ u t theo chi u r ng và thu n tuý m r ng c s v t ch t k thu t hi n có. ầ ư ầ ề ộ theo chi u sâu là đ u t -Đ u t ề ầ ư có b ng vi c s d ng k thu t và công ngh m i ậ ệ ớ ỹ ằ có: +Căn c vào tình th đ u t ế ầ ư ứ ng b c là lo i đ u t mang tính c -Đ u t ạ ầ ư ứ ưỡ ầ ư ng đ li n v i quy mô s n xu t nên th ườ ấ ề ả ớ ch là đ u t t -Đ u t ả ầ ư ầ ư ự ủ xu t thay cho dây chuy n cũ nh m gi m chi phí s n xu t tăng ch t l ề ấ +Căn c vào ý nghĩa c a công trình đ u t ủ -Đ u t v i l ớ ợ -Đ u t ầ ư k t lu n ế có ý nghĩa sâu r ng và toàn b n n kinh t ộ t trên ch có tính t ươ ỉ phát tri n là lo i đ u t ạ ầ ư ậ Nói chung s phân bi ệ ng đ i ố ự
c đ i v i các d án đ u t ự ự ầ ế ủ ướ c, ầ ư ướ ố ớ không c a Nhà n ủ t c a qu n lý Nhà n ả
ữ xây d ng c ự
ả ữ ầ ế ạ ộ ẽ ấ ầ n u sai l m s r t khó s a ch a: Các công trình đ u t ầ ư ế ặ
ẩ ự
ả ả ề ấ
ọ ả ậ ệ ớ
ồ t hình thành, cái x u lo i b . ạ ỏ
đ i v i s nghi p m i ng xây ầ ư ệ ỗ
ướ ệ
ự ầ ư ủ ầ ư ố ớ ự ườ ậ ự ở ầ ủ ớ
i. đ u t ầ ớ ấ có ý nghĩa vô cùng to l n trong s nghi p l p thân c a m i ng ỗ ễ ị ườ ả i l p nghi p, nó là ph n l n gia s n i và vì ủ đ ủ ự ườ ầ ư ể c c n có s qu n lý c a d án đ u t ệ ậ ự ả ướ ầ ậ
ủ ầ ư ầ ư ơ ở ế ế
ộ t có nh h ả . Đ u t ế
là xây d ng các c s kinh t ủ ự ư ầ ậ kinh t ộ ề ọ ế ố ả ra đ i t ả ưở ế ấ ặ ấ
ờ ấ ầ i l ớ ợ ướ ầ ạ ả
ẽ ụ xa t ừ ớ ừ ố
ộ ố ắ ự ế ọ ệ ướ ộ
ệ ự ễ t c các d án mà trong đó có các d án phi Nhà n ự ướ ự
ư ả ỏ
ệ ờ ị
c ta cũng đã c b n qu n lý đ ả ơ ả c đ u c a d án, tránh đ ầ ư c và công dân. c nh ng r i ro cho c Nhà n Câu 65: S c n thi liên h th c ti n ệ ự ễ t: *S c n thi ế ự ầ ơ -Các s n ph m đ u t ử ẩ ả ầ ư ơ ả b n là m t ho t đ ng đ c thù n u sai l m thì r t khó ch a, s n ph m c a xây d ng c b n ự ả ấ ộ ủ ng là các công trình c đ nh b n lâu, có giá tr , do đó khi xây d ng c b n ph i tính toán th ố ị ả ơ ả ị ườ c đ i v i các th n tr ng đ không x y ra s xu t trong quy t đ nh. Vì v y qu n lý Nhà n ế ị ọ ể ơ ướ ố ớ ậ trong ý đ nh m phát hi n s m m i đúng sai đ giúp đ k p chính là qu n lý t d án đ u t ỡ ị ự ể ằ ừ ầ ư th i cho cái t ấ ố ờ -T m quan tr ng, ý nghĩa quy t đ nh c a đ u t ế ị ọ ầ d ng c b n th c ch t là b c kh i đ u c a conn ng ơ ả ự c a công dân, đ u t ủ m i đ u t nên hót r b sai l m, vì v y Nhà n ầ ớ ầ ư tránh cho công dân các sai l m.ầ ỗ mà m i -T m nh h ng sâu r ng c a đ u t ự ầ ả ả ng đ n xã h i v m i m t nh đ u ra c a d án (s n c s kinh t ơ ở ưở ế ố s n xu t. Và khi ti p nh n các y u t ph m và ch t th i) đ u vào c a d án là các y u t ế ẩ ủ ự ự ả c c n qu n lý và đây chính là s qu n i ích qu c gia do đó Nhà n trên s đ ng tr m t ố s m đ lo i tr t n g c m i hi m ho cho qu c gia, c ng đ ng lý t ể ồ ố ạ ể ạ ừ ậ t ố c ta đang c g ng qu n lý m t cách t *Liên h th c ti n: trên th c t thì hi n nay Nhà n ả c , đây là lĩnh v c r t khó vì các nh t t ự ấ ấ ấ ả d án này nh bé không có m t h th ng nào c nên r t khó khăn trong qu n lý. Nh ng Nhà ả ự n và can thi p k p th i vào ướ b ướ ầ ủ ự ộ ệ ố c các khâu duy t d án đ u t ượ ữ ấ ệ ự ả ướ ượ ủ
38
: v n Nhà n c đ i v i các d án đ u t ự ướ ế ủ ự ầ c, s c n ầ ư ố ướ ố ớ
t c a qu n lý Nhà n ả c ta nh th nào ư ế
c b ra, chính vì th m i d ố ớ ướ ỏ
ờ ộ ể ự ự
ả ả Câu 68 .S c n thi ự ầ n thi t này ở ướ ế c c n qu n lý vì đây là các d án l n do v n Nhà n ướ ầ ả ề ớ ự
ị ạ ả ề ư ự i ph i ch ả ề ự ự
ả
, h là ng ớ ư ườ ạ
c v m t v n đ u t ả ứ ạ
ư ậ i đ i di n cho cách là ch đ u t ủ ầ ư ọ ể ệ , có s m ng làm cho v n đó s m bi n thành m c tiêu đ u t ầ ư . ụ ế ớ ố ầ ư ặ ng khác không làm h quan tâm, ho c không có trách nhi m ho c ọ
ả ự ướ ề ặ ố ưở ả ủ ả ự ả ướ
ệ c đ i v i các ban này ặ các m t ạ ặ ủ ể ẽ ố ớ ố ọ ở
ổ ng đ ụ ượ ợ ườ
ệ ở ệ ạ
ố
i. l ư ợ i, n ệ ạ ướ
t vì hi n t ậ ự
ệ ớ
ự ả ả
ưở ự ế ả ố ộ
ệ ọ ả ậ ế ệ ạ ự ặ ng sâu ự ướ ấ ớ ố ể ả ả ả ợ
ế ọ ự -Nhà n án qu c gia đ u có m t ban qu n lý d án kèm theo, các ban này có th là lâm th i, ho c kéo ặ ố dài cùng v i d án, hay cùng qu n lý nhi u d án -Nh ng đây không h n là QLNN v các d án, mà các ban qu n lý d án này l ẳ c b i vì qu n lý c a Nhà n ướ ở ủ Ban qu n lý d án ph i chuy n qu n v i t ả Nhà n Nh v y các nh h không đ kh năng quan tâm. N u không có s qu n lý c a Nhà n ế thì trong khi h theo đu i m c đích chuyên ngành có th s làm t n h i qu c gia ổ khác mà h không l c h c không quan tâm. ọ -M t khác, b n thân các ban QLDA cùng có th th c hi n tr n v n trách nhi m đ i di n s ể ự ẹ ả ặ h u v n, t đó s d ng v n sai m c đích, kém hi u qu th m trí t ụ ử ụ ữ ố ệ ừ c ta đang trong giai n S c n thi c ta là h t s c quan tr ng và c n thi t này ầ ế ứ ở ướ ế ự ầ ọ ệ ng hi n đ i vì v y chúng ta đang th c hi n th tr đo n xây d ng c s h t ng cho n n kinh t ế ị ườ ề ự ơ ở ạ ầ ạ r t nhi u d án, công trình l n, vì v y đ đ m b o cho các d án này thành công, có hi u qu s ả ử ề ự ả ậ ể ả ấ c c n qu n lý ch t ch các ban qu n lý d án. M t d ng v n và ch ng tham nhũng thì Nhà n ặ ướ ầ ẽ ố ố ụ r ng đ n nhi u lĩnh v c xã c r t l n và có nh h khác đây là các d án v n Nhà n ề h i, nên Nhà n ầ t đ đ m b o cho các d án này phù h p v i s yêu c u ớ ự ộ phát tri n xã h i Vi ể ự c c n qu n lý t ướ ầ ệ ộ t nam hi n nay. ệ
39