Chuẩn mực kế toán công Việt Nam số 43: Thuê tài sản (Kèm theo Quyết định số 1351/QĐ-BTC ngày 14/06/2024 của Bộ Tài chính)

Tài liệu này giới thiệu Chuẩn mực Kế toán công Việt Nam (VPSAS) số 43 về Thuê tài sản, được Bộ Tài chính nghiên cứu và xây dựng dựa trên Chuẩn mực Kế toán công quốc tế (IPSAS) số 43 và các quy định pháp luật hiện hành của Việt Nam. Mục tiêu là đảm bảo tuân thủ thông lệ quốc tế và phù hợp với điều kiện thực tế trong nước, đồng thời duy trì sự tương đồng về ký hiệu với các chuẩn mực quốc tế.

Các đơn vị kế toán công, Bộ Tài chính, kiểm toán viên, chuyên gia tài chính, và những người lập, sử dụng báo cáo tài chính trong lĩnh vực công.

Chuẩn mực Kế toán công Việt Nam (VPSAS) số 43 "Thuê tài sản" được ban hành nhằm thiết lập các nguyên tắc ghi nhận, xác định giá trị, trình bày và công bố thông tin liên quan đến hợp đồng thuê tài sản trong lĩnh vực kế toán công. Chuẩn mực này được xây dựng dựa trên Chuẩn mực Kế toán công quốc tế (IPSAS) số 43 và các quy định pháp luật hiện hành của Việt Nam, đảm bảo tính phù hợp với thông lệ quốc tế và điều kiện thực tế trong nước. Mục đích chính của VPSAS 43 là cung cấp thông tin minh bạch và trung thực về tác động của các hợp đồng thuê tài sản đối với tình hình tài chính, kết quả hoạt động và dòng tiền của đơn vị. Phạm vi áp dụng của chuẩn mực bao gồm hầu hết các hợp đồng thuê tài sản, với một số ngoại lệ cụ thể như hợp đồng khai thác tài nguyên hoặc tài sản sinh học. Chuẩn mực quy định chi tiết các khái niệm quan trọng như "bên đi thuê", "bên cho thuê", "tài sản quyền sử dụng", "nợ phải trả hợp đồng thuê tài sản", "thuê tài chính" và "thuê hoạt động". Đối với bên đi thuê, chuẩn mực yêu cầu ghi nhận tài sản quyền sử dụng và nợ phải trả hợp đồng thuê tài sản trên báo cáo tình hình tài chính tại thời điểm bắt đầu hợp đồng, đồng thời xác định giá trị ban đầu và sau ghi nhận ban đầu của các khoản mục này. Bên đi thuê có thể lựa chọn không áp dụng các yêu cầu ghi nhận cho hợp đồng thuê ngắn hạn hoặc hợp đồng thuê tài sản có giá trị thấp. Về phía bên cho thuê, chuẩn mực yêu cầu phân loại hợp đồng thuê là thuê tài chính hoặc thuê hoạt động dựa trên việc chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi ích gắn liền với quyền sở hữu tài sản cơ sở. Tùy thuộc vào phân loại, bên cho thuê sẽ có các quy định ghi nhận doanh thu và chi phí khác nhau. Ngoài ra, VPSAS 43 còn đưa ra hướng dẫn cụ thể về việc xác định hợp đồng thuê tài sản, tách biệt các thành phần của hợp đồng, xác định thời hạn thuê, và xử lý các giao dịch bán và thuê lại tài sản. Chuẩn mực cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thuyết minh thông tin chi tiết trong báo cáo tài chính để giúp người sử dụng đánh giá đầy đủ tác động của các hoạt động thuê tài sản. Các hướng dẫn áp dụng chi tiết được cung cấp để hỗ trợ đơn vị trong việc thực hiện chuẩn mực một cách nhất quán và hiệu quả.