Ch

ng 2

ươ

LÝ THUY T CUNG - Ế C UẦ

CUNG - CÇu

ThÞ tr­ê ng

(LuËt cung - cÇu)

CÇu (Hµnh vi cña ng­ê i m ua)

Cung (Hµnh vi cña ng­ê i b¸n)

- Cân b ng và s thay đ i tr ng thái cân b ng

ổ ạ

- nh h

ng c a các chính sách c a chính ph

ưở

I. C uầ

ố ả ệ ự ậ

nh đ n c u ế ầ t s v n đ ng và s ự ộ ng c u ầ ể ủ ườ

1. M t s kn ộ ố 2. Các công c XĐ c u ầ 3. Lu t c u ậ ầ 4. Các nhân t 5. Phân bi d ch chuy n c a đ ị

1. M t s kn ộ ố

ng c u ầ

tr

1. C uầ 2. L ượ 3. Nhu c uầ 4. C u cá nhân và c u th ị ầ ngườ

C U – L

NG C U

ƯỢ

ng H

2 là s l ố ượ ả

• C u v 1 lo i H ầ ề ẵ ứ

2 mà ng ở mua s n sàng và có kh năng mua các m c giá khác nhau trong m t kho ng t nh t đ nh. (Ceteris Paribus)

• L

ng H

2

ấ ị ả ng c u v 1 lo i H ượ

ầ ề ẵ

2 là s l ố ượ ả

ở ộ

ấ ị

mà ngmua s n sàng và có kh năng m t m c P nh t đ nh trong 1 mua kho ng t nào đó, (Ceteris Paribus). ả

BI U C U

L

Giá($/t n)ấ

ượ

ng(t n) ấ

3

22

4

18

5

14

ượ

6

10

C u là t p ậ ầ h p c a t t c ợ ủ ấ ả ng c u các l ầ m i m c giá ở ọ ứ

7

8

So sánh c u – l

ượ

ng c u ầ

ng c u ch là m t giá tr c a hàm c u

ầ ượ

ộ ầ

ị ủ

• C u là m t hàm c a giá QD = f(P) còn ủ L đó

D = 15 - 3P

ộ ng c u

ng g o: Q ạ m c giá P = 3,

ầ ượ

ị ườ ầ ở ứ

Ví d : ụ có c u m t th tr thì l => QD = 15 – 3.3 = 6 • C u là 1 đ

ng c u ch là 1

ng còn l

ườ

ượ

đi mể

C u – nhu c u

Tháp Abraham Mashlow Tháp Abraham Mashlow

5.Tự thể hiện

4. Được kính trọng

3.Quan hệ giao tiếp

2.        An toàn

1. ăn, mặc, ở, đi lại, học hành,…

Nhu cầu là những mong Nhu cầu là những mong muốn ước muốn nói   muốn ước muốn nói chung của con người.   chung của con người. Nhu cầu là 1phạm trù =>=>Nhu cầu là 1phạm trù k có giới hạn và k có   k có giới hạn và k có khả năng thanh toán   khả năng thanh toán =>Cầu thể hiện những nhu =>Cầu thể hiện những nhu cầu có khả năng thanh toán cầu có khả năng thanh toán

C u cá nhân và c u th tr

ng

ị ườ

• C u th tr

ng: Q

ị ườ

D là c u c a 1th ị ầ ủ

tr đ

các c u cá nhân

D

c t ng h p t ượ ổ ợ ừ QD = S qi (v i i = 1,n) ớ ầ

ầ ủ

i là c u c a 1 TV

• C u cá nhân: q kt nào đó

(cá nhân, h gia đình, DN,...)

2. Các công c xác đ nh c u ầ ụ

•B ng(bi u) c u ể •Hàm c uầ •Đ th c u ồ ị ầ

BI U C U

Giá($/Kg) L

ượ

ng(t n) ấ

3

22

4

18

5

14

ượ

6

10

C u là t p ậ ầ h p c a t t c ợ ủ ấ ả ng c u các l ầ m i m c giá ở ọ ứ

7

8

Hàm c uầ

D = f(P) Hàm c u: Qầ N u là hàm tuy n tính: Q = aP + b ; ế

ế (a<0)

22 = a.3 + b 18 = a.4 + b 4 = - a,=> b = 22 – 3a = 22 – 3.(-4)

= 34

QD = 34 – 4P

Đ TH C U

Ị Ầ

P

Đ ng c u

ườ

ế

6

D

5

Đ ng c u d c xu ng ầ ố ố ườ i mua t ng cho bi ườ s n sàng và có kh ả ẵ năng mua nhi u h n ề ơ v i m c giá th p h n ơ ấ ớ ứ

3

0

Q 10 12 22

3. LU T C U Ậ

ượ

P

I

P1

II

c l ượ ạ

P2

Q1

Q2

Q

ng c u v 1 nd: L lo i hàng hóa s tăng ạ lên khi giá c a hàng hóa đó gi m đi và ả i ng (CeterisParibus) v n t t: ắ ắ P ↑ ( ↓ ) => Q ↓ ( ↑ )

C s c a lu t c u ậ ầ

ơ ở ủ

i ích và

ế i đa hoá l

ồ ạ ườ

• t n t i QL khan hi m • ng t t i TD bi ế ố H2 có tính thay thế (cid:222)

n u P đ t h không mua mà mua

ắ ọ

ế

ị ắ (cid:222) ví d : khi Pth t đ t

hàng hóa khác thay th cho nó ế nhi u ng ề chuy n sang ăn cá, tr ng,... ứ

ụ ể

i ườ QD th t ị fl

(cid:222)

4. CÁC NHÂN T NH H

NGC U

Ố Ả

ƯỞ

i mua tham gia th ị

ườ

ng(N)

• Giá các hàng hóa liên quan (Py) • Thu nh p (I): ậ • S l ng ng ố ượ tr ườ • Th hi u (T) ị ế • Kỳ v ng (E) ọ • Các y u t ế ố

khác

S THAY Đ I C A C U

Ổ Ủ

P

I

S

E

D2

II

D1

D

• C u tăng ầ đ ng c u ườ ầ d ch sang ph i ả ị ( D ®Õn D1) • C u gi m ả ng c u ầ

Q

ầ ườ ị

Q2

Qe Q1

đ d ch sang trái ( D ®Õn D2)

Giá c hàng hóa có liên quan (P

y)

D = ƒ(Py; nhân t

khác const)

Qx

• H2 có liên quan là lo i H2 có quan h v i nhau trong vi c tho mãn 1 ệ ớ nhu c u nào đó c a con ng ủ ầ

ả i ườ

• Bao g mồ

–Hàng hóa thay thế – Hàng hóa b sung

Hàng hóa thay thế • là H2 có th SD thay th nhau trong vi c

ế

ệ i ườ

tho mãn 1 nc u nào đó c a con ng ậ

xcó qh thu n chi u

ầ ệ ữ y và QD • Quan h gi a P › => QD

vd: khi PCÀ PHÊ => đ

CP ườ

ệ fl =>DCHÈ ↑ ng D ị

CHÈd ch sang ph i ả

QD

QD

x = b + a PY , (a > 0) x = 5 + 2 PY

Hàng hóa b sung

c SD đ ng th i v i H2 khác

• là H2 đ ượ • Quan h gi a Py và Q ệ ữ

ờ ớ Dx có qh ngh ch ệ

chi u ề

› => QD

CP

ng

ườ ↓

vd: khi PCÀ PHÊ => đ

ng D

ườ

ng

đ

fl =>Dđ ườ d ch sang trái ị

QD

QD

x = b + a PY , (a < 0) x = 4 - 3 PY

Thu nh p (I)

Quy lu t Engel: Khi I thay đ i => D ậ ổ

• Hàng hóa bình th ng: có quan h t l

H cũng thay đ iổ thu n ậ ệ ỷ ệ ậ

ườ ố ộ ế ế t y u: t c đ thay đ i thu nh p > tđ ộ ổ

ng: t c đ thay đ i thu nh p ườ ố ộ ậ ~ tđ ộ ổ

– H2 thi tđ i c u ổ ầ – H2 thông th tđ i c u ổ ầ

– H2 xa x : t c đ thay đ i thu nh p < tđ tđ i ộ ổ ỉ ố ộ ậ ổ

c uầ

ngh chị

• H2 th c p: thu nh p và c u có quan h t l ậ ứ ấ ệ ỉ ệ ầ

Quy mô th tr

ng TD (N)

ị ườ

ng ng

i ườ

ị ố ượ

ng TD và

ị ườ ệ

• Bi u th s l TD tham gia vào t2 • Quy mô th tr c u có quan h thu n ầ chi uề

Th hi u (T) ị ế

i TD

ườ

• là s thích, ý thích c a ng ủ ở đ i v i 1 lo i SP, DV ạ ố ớ ở

• Hình thành b i thói quen TD, phong t c t p quán, tính ti n d ng c a SP ụ ậ ệ ụ i TD và c u có ủ ườ ở quan h thu n chi u ề

• S thích c a ng ệ

Kỳ v ng (E) ọ

ươ

ế ự ề ậ đ i hay d ki n c a ng ợ v s thay đ i trong t ề ự nhân t

i c u hi n t

ớ ầ

• Kỳ v ng đ c p đ n s mong i TD ườ ự ế ủ ng lai các ổ tác đ ng t i ệ ạ ộ • Tuỳ t ng thay đ i mà nó có qh ệ ổ i cùng hay khác

ệ ạ

ố ừ v i c u hi n t ớ ầ chi u ề

5. PHÂN BI T S V N Đ NG VÀ D CH

Ệ Ự Ậ CHUY N C A Đ Ể

Ộ NG C U Ủ ƯỜ

• S v n đ ng d c theo đ

ườ ố ị

ng c u(bi n ự ậ ế n i sinh): P thay đ i, c đ nh các nhân ổ ộ t khác ố ả

Khi b n thân giá c c a hàng hóa thay ng c u d c theo ọ

ả ủ đ i => thay đ i v l ổ ề ượ đ ộ ậ ầ • S d ch chuy n c a đ

ng c u(bi n

ng c u => v n đ ng ườ ể

ế

ổ ườ ự ị ngo i sinh) ạ Khi các nt

(Pố

Y, I, N, T, E) thay đ i =>

đ

ng c u d ch chuy n

ườ

II. Cung

ố ả ệ ự ậ

nh đ n cung ế t s v n đ ng và s ự ộ ng cung ể ủ ườ

1. M t s kn ộ ố 2. Các công c XĐ cung 3. Lu t cung ậ 4. Các nhân t 5. Phân bi d ch chuy n c a đ ị

1.M t s kn ộ ố

ng cung

1. Cung 2. L ượ 3. Cung cá nhân và cung th ị

tr

ngườ

CUNG – L

NG CUNG

ƯỢ

• Cung là s l

2 mà ng

ố ượ

ng H ả

2 đ

• L

i bán ườ s n sàng và có kh năng bán các ở ẵ m c giá khác nhau trong 1 kho ng ả ứ th i gian nh t đ nh. (Ceteris ấ ị ờ Paribus) ượ

ố ượ

c ượ

ng H cung t¹i m t m c giá nào đó ứ

ng cung là s l ộ (CeterisParibus)

BI U CUNG

L

Giá (nghìn đ ng/ t n) ấ ồ

ng ượ cung (t n)ấ

3

13

4

18

5

23

6

28

7

33

8

38

Cung là t p h p c a ợ ủ ậ t c các t ấ ả ng cung l ượ m i m c ở ọ ứ giá

So sánh cung – l

ng cung

ượ

ộ ủ

S = f(P) còn ị ủ

S = 5P - 2

ng cung ch là m t giá tr c a hàm cung đó ỉ ộ

ng g o: Q ạ m c giá P = 4, ộ ng cung ị ườ ở ứ ượ

• Cung là m t hàm c a giá Q L ượ Ví d : ụ có cung m t th tr thì l => QS = 5.4 – 2 = 18 • Cung là 1 đ ng còn l ượ ườ ng cung ch là 1 đi m ỉ ể

Cung cá nhân và cung th tr

ng

ị ườ

ng: Q

S là cung c a 1 ủ

th tr

đ

c t ng h p t

các cung cá

• Cung th tr ị ườ ng ị ườ ượ ổ

ợ ừ

nhân QS = S qJ (v i j = 1,n) ớ

• Cung cá nhân: qD

i là cung c a 1 TV ủ

kt nào đó

(cá nhân, h gia đình, DN,...)

2. Các công c xác đ nh c u ầ ụ

•B ng(bi u) c u ể •Hàm c uầ •Đ th c u ồ ị ầ

BI U CUNG

L

Giá (nghìn đ ng/ Kg) ồ

ng ượ cung (t n)ấ

3

13

4

18

5

23

6

28

7

33

8

38

Cung là t p h p c a ợ ủ ậ t c các t ấ ả ng cung l ượ m i m c ở ọ ứ giá

Hàm cung

ế

ế

Hàm cung: QS = f(P) N u là hàm tuy n tính: Q = cP + d; (a>0) 13 = c.3 + d 18 = c.4 + d -5 = - c,=> d = 13 – 3c = 13 – 3.5 = -2 QS = 5P-2

Đ TH CUNG Ị

P

45

S

40

35

0

Q

Đ ng cung ườ d c lên th ể ố hi n ng i ườ ệ bán mu n ố bán nhi u ề h n khi giá ơ càng cao

600 700 830

3. LU T CUNG

• Lu t cung: L

ủ ầ

ng

ế

c l ượ ạ ấ ị

ố ị

ế

Ậ ng cung c a h u ượ h t các lo i hàng hóa có xu h ướ tăng khi giá c a hàng hóa đó tăng ủ i trong m t kho ng th i và ng ờ ả gian nh t đ nh (c đ nh các nt khác) • Hàm cung: QS = f(P) N u là hàm tuy n tính: Q = cP + d ế (c >0)

4. CÁC NT NH H

NG CUNG

Ố Ả

ƯỞ

đ u vào

ế ố ầ

ế ợ ấ

ủ i bán tham gia

QS = f( Pi , Cn , N, T , E) • Giá c a các y u t ủ • Công ngh SXệ • Chính sách c a Chph (thu , tr c p) ủ • S l ườ th tr

ng ng ng

ố ượ ị ườ • Kỳ v ng (E) ọ • Các y u t khác ế ố

Giá c a các y u t

ế ố ầ

i) đ u vào (P

Piliên quan

ng cung d ch chuy n sang trái

ườ

Π = TR – TC ; TR = P.Q ; TC = ATC.Q => Π = Q( P – ATC) => Pi ↑ => AC ↑ => Π ↓ => S ↓ => đ

Sù dÞch chuyÓn CỦA ĐƯỜNG CUNG

P

P

S’

S

S

S’

E

PE= PE’

E’

E’ D’

E

PE’ P E

D

D

D’

Q

Q

QE

QE’

QE’ QE

5.S V N Đ NG VÀ D CH CHUY N

Ự Ậ

• V n đ ng d c đ ng cung) ọ ườ ng c u ( đ ầ ườ

ậ ộ – Thay ®æi trong l­îng cÇu (l­îng cung) – Do thay ®æi trong gi¸ cña hµng hãa/dÞch

• D ch chuy n c a đ ng cung) ể ủ ườ ườ

(c¸c yÕu tè kh¸c kh«ng ®æ i) ng c u (đ ầ ị – Thay ®æi cña cÇu (cung) – Do thay ®æi cña mét trong nh÷ng nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn cÇu (cung)

III. CÂN B NG CUNG C U

ạ ằ ư ừ ế

ạ ạ

Ằ 1. Tr ng thái cân b ng, d th a và thi u h t ụ 1.1. Tr ng thái cân b ng ằ • Đn: Tr ng thái cân b ng là tr ng thái t i đó ạ ằ cung đáp ng đ c u không có d th a và ư ừ ủ ầ thi u h t • Đ c tr ng:

ụ ư

QD = QS = QCB PD = PS = PCB

ế ặ – –

X (D), gi

ồ ị ả i ả • Cách XĐ: B ng, đ th : (E) = (S)

phtr

PD = PS => QCB , PCB

QD = QS => PCB , QCB

TR NG THÁI D TH A

Ư Ừ

ị ườ

ng cao h n giá cân b ng: ậ ậ

ư

ư

• giá th tr ơ Pt > Pe (cid:222) P ↑=> QS ↑( lu t S); => QD ↓(lu t D) d th a (d cung) QS > QD ư ừ ΔQ = QS - QD • ví d : Qụ D = 34 – 4P, QS = 5P – 2 n u P = 6 => d cung ế D Q = (5.6 – 2) – (34 – 4.6) = 18

(cid:222)

C©n b»ng- d­ thõa- thiÕu hôt

P

Dư thõa

S

6

• §iểm CB (E)

E

Pe = 4,Qe = 18

4

ư ừ ΔQD

3

D

ThiÕu hôt

• D th a: =28-10 = 18

0,4

• Thi u h t: ế ụ ΔQS =22– 13=9

0

10 13 18 22 28

Q

TR NG THÁI THI U H T

ị ườ

ng th p h n giá cân ơ

D = 34 – 4P, QS = 5P – 2

ư ầ

• giá th tr b ng: ằ Pt < Pe (cid:222) P ↓=> QS ↓( lu t S); ậ => QD ↑(lu t D) ậ thi u h t (d c u) QS < QD ư ầ ế ΔQ = QD - QS • ví d : Qụ n u P = 3 => d c u ế D Q = (34 – 4.3) – (5.3 – 2) = 9

(cid:222)

2. Thay ®æi tr¹ng th¸i c©n b»ng

P

P

S

S

E

S’

PE’

E’

E

PE

D’

E’

PE PE’

D

D

Q

Q

QE QE’

QE QE’

Thay ®æi tr¹ng th¸i c©n b»ng- Sù dÞch chuyÓn

P

P

S’

S

E’

S

PE

E

E’

PE’

D

E

PE’ PE

D

D’

Q

Q

QE’ QE

QE’ QE

Thay ®æi tr¹ng th¸i c©n b»ng

S

D’

D

Pe

S’

Qe

Khi S↑ + D↑ => QCB↑ , P không XĐ: ↑, ↓ , const

Thay ®æi tr¹ng th¸i c©n b»ng- Sù dÞch chuyÓn

P

P

S’

S

S

E

S’

PE

PE’

E’

E’

D

E

PE’

PE

D’

D’

D

Q

Q

QE = QE’

QE’ QE

Thay ®æi tr¹ng th¸i c©n b»ng- Sù dÞch chuyÓn

P

P

S’

S

S

S’

E

PE= PE’

E’

E’ D’

E

PE’ P E

D

D

D’

Q

Q

QE

QE’

QE’ QE

ị ủ ề ủ

2. Ki m soát giá • Đn: là nh ng qui đ nh c a Chính ph v giá c H2 bu c m i thành viên kt ph i tuân th ả • M c đích ụ ổ

ữ ộ ủ ả ọ

ng i tiêu dùng i SX – n đ nh giá c th tr ả ị ườ – b o v quy n l i ng ườ ệ – b o v quy n l i ng ườ ệ ề ợ ề ợ ả ả

• Các hình th cứ – giá c đ nh ố ị – Giá tr nầ – Giá sàn

giá c đ nh ố ị • là giá N2 quy đ nh ,c đ nh trong ị

ố ị

• ví d giá trong c ch KHH t p

ơ

ế

d th a ư ừ thi u h t ụ ế

t ng th i kỳ ừ ụ trung • vì PCĐ trong khi PCB thay đ i ổ (cid:222) thể – PCĐ > PCB (cid:222) – PCĐ < PCB (cid:222)

Ủ:

CHÍNH SÁCH C A CHÍNH PH Ủ Giá tr n và giá sàn

P

P

S

S

D­ thõa

E

P1 PE

E

D

pE P1

Q

D Q

QN

ng

ThiÕu hôt QA QB Giá tr nầ : - cao nh t trên th tr ấ

ị ườ

Giá sàn: - th p nh t trên th tr

ng

QM ấ

ị ườ

- h u qu : thi u h t ế ụ ả

- h u qu : d th a ả ư ừ

- b o v ng

i tiêu dùng

ệ ườ

- m c ti n l

ng t

ứ ề ươ

i thi u ể

GIÁ TR NẦ

ề ợ

i ng ế

i mua ườ P ↓=> thi u h t ụ

ệ ả Pc < PCB (cid:222)

• Là P b o v quy n l (cid:222) • là P qui đ nh cao nh t trao đ i trên th ị

tr

ườ

ơ

c phép cao h n ượ i XH (NSB)↓= DWL

i đa

ị ng không đ • Làm cho ích l ợ • ví d : m c giá ti n thuê nhà t ụ

ứ c ướ

nhi u n ề

Đ TH GIÁ TR N

D

DWL

cs

S CS

Pc

PS

PS

GIÁ SÀN

• Là P b o v quy n l

i ng

i sx, bán

ề ợ

ườ

hàng

P ↑=> d th a

ư ừ

Pf > PCB (cid:222) ị

th tr

ị ườ

(cid:222) • là P qui đ nh th p nh t trao đ i trên ơ

ổ ấ c phép th p h n ượ

i ườ

LĐ t

ng không đ ợ ứ ề ươ nhi u n i thi u ề ể ở

• Làm cho ích l • ví d : m c ti n l ụ ố

i XH (NSB)↓= DWL ng tr cho ng ả c ướ

Đ TH GIÁ SÀN

D

cs

DWL

S

Pf

PS

CHÍNH SÁCH C A CHÍNH

PH :Ủ

Ủ Thu /1đvsp

ế

P

S’

S

E’

PE’

t

E

PE

Ng­ê i tiªu dïng chÞu ∆P = P E’ ­ P E

D

Q

Ng­ê i s ¶n xuÊt chÞu t ­ ∆P

Gi¸ c ©n b»ng trªn thÞ tr­ê ng thay ®æ i nh­ thÕ nµo ?

THU ĐÁNH VÀO T NG ĐVSP

tax = PS + t

t = tTD + tSX; Ps • tTD = Ptax – Pe => TRTAXTD= tTD.QTAX • tSX = t– tTD => TRTAXSX= tSX.QTAX • TRTAX= t.QTAX = TRTAXTD + TRTAXSX = QTAX .(tTD + tSX) = QTAX . t

CHÍNH SÁCH C A CHÍNH PH Ủ Tr c p/1đvsp

ợ ấ

P

S

i tiêu dùng

i

Ng ườ c l đ ượ ợ

E

S’

PE

∆P = PE’ ­ PE

E’

a

PE’

i s n xu t

Ng ườ ả i: c l đ ượ ợ

a - ∆P

Q

CHÍNH SÁCH TR C P/1đvsp

Ợ Ấ

D TEtrSX

S’

TETEtrTDtrTD

Pe Ptr

ss

TR C P VÀO T NG ĐVSP

Ợ Ấ

tr = PS - tr

tr = trTD + trSX; Ps • trTD = Pe – Ptr => TEtrTD= trTD.Qtr • trSX = tr – trTD => TEtrSX= trSX.Qtr • TEtr = tr.Qtr = TEtrTD + TEtr SX = Qtr .(trTD + trSX) = Qtr . tr

H n ng ch nh p kh u ẩ

• Đn: Là s l ạ ố ượ

đ c phép nh p kh u ượ ộ ẩ

2

ả ệ c ướ

ng m t lo i hàng hóa nào đó ậ • Mđ: b o v các hãng sx trong n • Cý: khi c m nh p kh u ho c đóng c a T ậ ử ặ ấ

ạ ạ

ộ ồ

ẩ H2 => h n ng ch = 0 vd: hàng d t may c a C ng đ ng châu Âu ủ ệ thép c a Mủ ỹ g o đ i v i Nh t và Hàn qu c ố ố ớ ạ ậ

CHÍNH SÁCH C A CHÍNH PH : Ủ Ủ H n ng ch nh p kh u ẩ

S

St

Sd

Sf

P

P

P

2

2

2

P

P

P1

1

1

Qd1+ Q f1  Qd2+ Qf2

Qd1       Qd2

Q f1      Q f2

ChÝnh s¸ch cÊm nhËp lµm gi¶m tæng cung

T NG K T BT C2 Ế

1. XD pt S-D: QD= aP +b, QS = cP +d 2. Tìm giá và SL CB: QD = QS => Pe,Qe 3. Tính th ng d TD:CS,th ng d sx PS t ư ư ặ i ạ

ề ả

ng d th a, thi u h t đó. ụ ế

TAX

5. Chính ph đánh thu t/1đvsp=> tính P ặ đi m CB ị ấ ra? Tính l ượ ủ 4. Khi n đ nh Giá tr n, giá sàn thì đi u gì x y ầ ư ừ ế

PS

,QTAX?TRTAX,TRTAXTD,TRTAXSX

C U VÀ CO DÃN

Đ CO DÃN

Đ CO GIÃN C A C U

ủ ầ

ủ ầ

DI

-Đ co giãn c a c u theo giá: EDP -Đ co giãn c a c u theo thu nh p: Eậ -Đ co giãn chéo: E

XY

ĐỘ co d·n cña cÇuTHEO GIÁ

• Kn: là đại lượng đo bằng tỷ số giữa % thay ®æi cña l­îng cÇu với % thay ®æi cña giá(các ntè kh¸c gi÷ nguyªn) • công th c:ứ

=

=

=

E

x

D D D

D D D p Q d P / Q Q d d / P P Q P P Q

% %

CÁCH TÍNH Đ CO DÃN

THEO 2 TRƯỜNG HỢP – CO DÃN ĐIỂM – CO DÃN KHOẢNG (ĐOẠN)

Co d·n ®iÓm

i 1 đi m nào đó c a

= 1/đ d c .P/Q ộ ố

P Q d

là co dãn t ạ đ ng c u ầ ườ = dQ A E d p dP

E

x = '(

Q x ) p

A p

P Qd

Co d·n kho¶ng

i 1 kho ng h u h n

ữ ạ

ả ng c u ầ

•Là co dãn t ạ nào đó c a đ ủ ườ •Th c ch t: là co dãn gi a 2 m c ứ ấ giá khác nhau

-

=

E

x

AB p

Q Q 1 2 P P 1 2

+ P P 2 1 + Q Q 2 1

-

Ph©n lo¹i hÖ sè co d·n cña cÇu theo gi¸

P

D

Q

|EP |>1: cÇu c o d·n (%∆Q> % ∆P)

P

D

Q

|EP |<1: cÇu kh«ng c o d·n (%∆Q< % ∆P)

D

P

D

P*

|EP |=1: cÇu c o d·n ®¬n vÞ¸ (%∆Q = % ∆P) |EP |=∞: c Çu ho µn to µn c o g i·n¸ ( %∆ P = 0 )

Q

P

D Q*

Q

|EP |=0: c Çu ho µn to µn kh«ng c o g i·n¸ ( %∆Q = 0 )

C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn edp

•S ù s½n cã cña hµng hãa thay thÕ: cã nhiÒu hµng hãa thay thÕ th× hÖ sè co d·n cµng lín •Tû lÖ ng©n s ¸ch dµnh cho hµng hãa: tû lÖ cµng lín th× hÖ sè co gi·n cµng lín •Thê i gian: th«ng th­êng trong dµi h¹n cÇu co gi·n nhiÒu h¬n trong ng¾n h¹n •B¶n chÊt cña nhu cÇu mµ hµng hãa tháa m·n: nh×n chung hµng hãa xa xØ cã hÖ sè co gi·n cao, c¸c hµng hãa thiÕt yÕu Ýt

co gi·n h¬n

2. HÖ sè co d·n cña cÇu theo thu nhËp (edi)

• Kh¸i niÖm : Lµ phÇn tr¨m thay ®æi cña l­îng cÇu chia cho phÇn tr¨m thay ®æi cña thu nhËp

= ΔQ/ΔI .I/Q

D

E I

= % %

Q I

D

• Ph©n lo¹i:

* EI > 0 hµng hãa th«ng th­êng EI > 1 hµng hãa xa xØ ngườ

E = 1 H2 bình th

0

* EI < 0: hµng hãa thø cÊp

3. co d·n chÐo cña cÇu (e py) (CO DÃN CỦA D THEO P CẢ H2KHÁC • Kh¸i niÖm: Lµ phÇn tr¨m thay ®æi trong l­îng cÇu cña mét hµng hãa chia cho phÇn tr¨m thay ®æi trong gi¸ cña hµng hãa kia.

• ct

= ΔQX/ΔPY .PY/QX

D

Exy

= % %

Q x P y

• Ph©n lo¹i:

Exy>0 : X vµ Y lµ hai hµng hãa thay thÕ Exy <0: X vµ Y lµ hai hµng hãa bæ sung Exy = 0: X vµ Y lµ hai hµng hãa ®éc lËp

D

ý nghÜa cña hÖ sè co d·n

•Mèi quan hÖ gi÷a hÖ sè co

d·n, gi¸ c¶ vµ tæng doanh thu

ế

• liên quan đ n chsách đa d ng hóa sp •ChÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i •ChÝnh s¸ch đầu tư và th­¬ng

m¹i

Mèi quan hÖ gi÷a edp p, tr

P tăng

P gi mả

P

E= α

E >1

TR tăng

E > 1 TR gi mả

E=1

P

E <1

E < 1 TR tăng

TR gi mả

TRmax

E=0

Q

Q

E = 1 TR=const

TRMAX MR = 0

TR = const TRMAX MR = 0

TRmax

khi hàm c u là tuy n tính: ế ầ

PP

PD = aQ + b

bb

E=1E=1

b/2b/2

00

QQ

-b/2a -b/2a

-b/a-b/a

P D = aQ + b

• TR m ax khi TR ’(Q) = 0 TR = P D.Q = (aQ + b).Q = aQ 2 +bQ TR ’(Q) = 2aQ + b • t­¬ng ø ng E = 1 E =1/P’.P/Q =1/a .b/2 /(­b/2a) = ­1

1 s vđ c n qtâm ề ầ

c ch y theo doanh thu:

ế ượ

ế

• Chi n l ng bán ăn hoa h ngồ • K ch y theo doanh thu: ng bán là ng sx: qtâm đ n thu ế

ế c: n u T là ngu n thu=>tăng ồ

ướ

– Nhà n thuế

n u là công c qlý => tăng, gi m

ế

T – Xu h

l

thu cao => tr n T

ng: đ y t ẩ ỷ ệ

ướ

ế

gi m T => thu đ

c ít

ượ

liên quan đ n chsách đa ế d ng hóa sp ạ

•C¸c h·ng ph¶i chó ý c©n nh¾c

chÝnh s¸ch gi¸ c¶ ®èi víi nh÷ng hµng hãa cã nhiÒu s¶n phÈm thay thÕ. •C¸c h·ng nªn ®ång bé hãa qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ ®a d¹ng hãa trong kinh doanh ®èi víi nh÷ng hµng hãa bæ sung (trong c¶ s¶n xuÊt vµ tiªu dïng)

MQH C A E V I CHS H I ĐOÁI Ớ

th p so v i

ị đ ng ngo i t ồ

Chs h i đoái là thu c chs vĩ mô • Quy đ nh giá tr đ ng n i t ạ ệ

ộ ệ ấ ấ

i

c l ượ ạ

ộ ị ồ => kh khích xu t kh u ẩ h n ch nh p kh u ẩ ế ậ • Và ng (cid:222) Xkh tăng ít, nhkh gi m ít => k c i thi n cán ả

ng m i ạ ệ

cân th ẽ ả

ươ (cid:222) S c i thi n khi E

DPX + EDPI > 1

tû gi¸ hèi ®o¸i

,CB này ằ ượ ề ệ

c mà thông qua cán cân • Đ c XĐ trên c s cân b ng ti n t ơ ở ướ

ế

không ch c a 1 n ỉ ủ ng m i qt th ạ ươ – N u mu n kích thích xu t kh u: t giá cao ỷ ấ ố ế th p so v i đ ngo i quy đ nh gtr đ ng n i t ạ ớ ộ ệ ấ ị ồ ị

t

c: t ệ ế ỷ

ị ộ ộ ệ

– N u mu n b o h sx trong n ả ố quy đ nh giá tr đ n i t ị ố

ủ ồ

giá th p ướ ấ cao so v i đ ngo i t ạ ệ ớ ng XĐ thì s ẽ ị ườ ướ ề ế c t, g i ọ ề ả

giá h i đoái do th tr ph thu c vào S-D c a đ ng ti n=> k n nào th n i hoàn toàn mà ph i có đi u ti là t giá b n(dirty) • Cý: khi t ỷ ộ ụ ả ổ ẩ ỷ

VD: tû gi¸ hèi ®o¸i

tû gi¸ hèi ®o¸i gi a 2 n

ướ

d a vào đó 2 n ự

c là giá c mà 2 n c ướ ả c trao đ i buôn bán v i nhau ớ ổ ng đ i ươ ố

c ướ

trao đ i): là giá l ổ

ụ ự ế ỷ ệ ng đ i c a hàng hóa và d ch v trao đ i ị ổ

ữ ố

ữ ướ • tû gi¸ hèi ®o¸i danh nghĩa: là giá t gi a 2 đ ng ti n c a 2 n ề ủ ồ ữ a $= 16VND/$ EN • T giá h i đoái th c t ( t ố ỷ t ố ủ ươ c gi a 2 n ướ ữ – N u t ế ỷ ạ ườ

– N u cao(giá đ t) thì ng

giá h i đoái gi a hàng n i và hàng ộ i TD thích dùng đ n i ngo i th p => ng ồ ộ ấ i c l ượ ạ ế ắ

• Nh m mđ ằ

ố ậ ẩ ấ ả ẩ

ướ

• Mu n tăng xu t kh u, gi m nh p kh u => phá giá đ ng ti n ề c tr nên quá r : xu t kh u + khi hàng trong n ấ ẻ ướ c ngoài tr nên quá đ t: gi m nh p + khi hàng n ậ ả ắ c c i thi n ệ ạ ượ ả

– Đ c: cán cân th ươ – M t: giá c trong n c cao tác đông đ n đ i ượ ấ ả ở ở ng m i đ ướ ế ờ

E, c c u m t hàng nh p và xu t s ng nhân dân ố ể ệ ơ ấ ặ =>đ vi c phá giá có Hq còn ph thu c vào S-D, ậ ụ ấ

CÁN CÂN THANH TOÁN

N,XN,X

ệ ượ

CBCB

n n KT kém pt

ấ ồ

tt

• Đ c c i thi n khi ĐK Marsh lerner ả EDPX + EDPI > 1 EDPX : E c a hàng xkh theo P EDPI : E c a hàng nkh theo P • Xu t phát đi m t ừ ề ể m t giá =>Đ ng n i t ộ ệ ấ =>KT ti p t c đi xu ng ế ụ =>xu t kh u =>S tăng ẩ => KT phát tri n đi lên ể

ChÝnh s¸ch th­¬ng m¹i

§èi víi nh÷ng hµng trong n­íc kh«ng s¶n xuÊt ®ù¬c cÇu th­ êng lµ kh«ng co d·n. NÕu ®¸nh thuÕ cao kh«ng cã ý nghÜa b¶o hé mµ chØ lµm t¨ng gi¸ vµ cã thÓ dÉn tíi l¹m ph¸t.

• C¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ ph¶i tÝnh ®Õn c¶ viÖc ®iÒu chØnh c¬ cÊu s¶n xuÊt gi÷a c¸c vïng theo thu nhËp

• Khi thu nhËp thay ®æi ph¶i chó ý ®Õn

®iÒu chØnh c¬ cÊu ®Çu t­

• §a d¹ng hãa mÆt hµng xuÊt khÈu ë c¸c

nø¬c thø ba v× cÇu víi hµng xuÊt khÈu ë c¸c nø¬c nµy rÊt kh«ng co d·n.

c c nh tranh: chú ý ch t

ế ượ ạ

• Trong chi n l ng sp

l ượ

MQH GiỮA Edi VỚI CHÍNH SÁCH ĐẦU TƯ

Ệ Ố

II. H S CO GIÃN C A CUNG Ủ THEO GIÁ (ESP)

• Lµ phÇn tr¨m thay ®æi cña l­îng

S=

• EP

D

cung chia cho phÇn tr¨m thay ®æi trong gi¸ cña hµng hãa (c¸c nh©n tè kh¸c kh«ng ®æi). % %

Q s = ΔQ/ΔP.P/Q P

• Ph©n lo¹i:

- Cung co d·n - Cung Ýt co d·n - Cung co d·n ®¬n vÞ - Cung co d·n hoµn toµn - Cung hoµn toµn kh«ng co d·n

D

C¸c y Õu tè ¶nh h­ë ng ESP •S ù thay thÕ cña c¸c yÕu tè s¶n

xuÊt – nÕu hµng hãa ®­îc s¶n xuÊt bëi mét yÕu tè s¶n xuÊt duy nhÊt th× ESP = 0 – N u ng ế

ườ

ng thì E

i sx ch p nh n bán 1 m c ứ ậ ấ SP= ọ ứ ả ượ

giá cho m i m c s n l α

•Thê i gian: cung ng¾n h¹n th­êng

Ýt co gi·n h¬n cung dµi h¹n

ESP ng¾n h¹n

làm

i

• Khi P tăng các hãng tăng thuê LĐ ho c tăng gi ặ • Và ng c l ượ ạ => ESP < 1 ít co dãn

ESP dµi h¹n

ơ

ấ ả ầ

• Co dãn nhi u h n ề • Vd: gieo tr ng trên di n ệ ồ tích đ t nông nghi p, ph i c n t dài => thu ho chạ

SO SÁNH ESP trong ng n h n và dài h nạ

P

Sng n h n ạ ắ

Sdài h nạ

Q

• Vd: gieo tr ng l c ạ ồ

ý nghÜa

• §a d¹ng hãa mÆt hµng xuÊt khÈu •C«ng nghiÖp hãa ®ể gi¶m sù tæn th­¬ng cña c¸c ngµnh s¶n xuÊt cã ¶nh h­ ëng nhiÒu bëi m«i tr­êng

BT: ThÞ tr­êng s¶n phÈm X ®­îc coi lµ c¹nh

ng th ng có đ d c là -1 và ẳ ườ ộ ố ầ ở

ệ ố ủ

t ptr đ ng D. tranh cã hµm cung vlµ P S = 10 + Q, c u b ề nó là 1 đ m c giá là 20 thì h s co dãn c a D theo giá ứ là -0,5. ế ườ

1. Vi 2. TÝnh gi¸ vµ s¶n l­îng c©n b»ng. TÝnh

thÆng d­ tiªu dïng vµ thÆng d­ s¶n xuÊt t¹i møc gi¸ c©n b»ng.

3. NÕu chÝnh phñ Ên ®Þnh gi¸ lµ 30. §iÒu g× x¶y ra trªn thÞ tr­êng? TÝnh thÆng d­ tiªu dïng vµ thÆng d­ s¶n xuÊt t¹i møc gi¸ này.

4. VÏ minh häa các kq đã tính đ cượ .