Những định hướng cơ bản về tiêu chí an ninh, trật tự trong xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2026-2030

Trong bối cảnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và bảo vệ Tổ quốc, nông nghiệp, nông dân, nông thôn được Đảng và Nhà nước xác định là vị trí chiến lược trọng yếu. Chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM) là giải pháp căn cơ, toàn diện nhằm thực hiện các Nghị quyết của Đảng về phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn. Công tác bảo đảm an ninh, trật tự ở địa bàn nông thôn là nội dung quan trọng, mang tính chiến lược, góp phần thực hiện thắng lợi Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM.

Tài liệu này hướng đến các nhà hoạch định chính sách, cán bộ chính quyền các cấp, lực lượng công an, các tổ chức xã hội và cộng đồng dân cư tham gia Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới. Mục đích là cung cấp định hướng và nhiệm vụ cơ bản để bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn xã hội tại các địa bàn nông thôn trong giai đoạn 2026-2030, góp phần xây dựng nông thôn mới hiện đại, văn minh và bền vững.

Bài viết trình bày những định hướng cơ bản về tiêu chí an ninh, trật tự trong xây dựng nông thôn mới (NTM) giai đoạn 2026-2030, nhấn mạnh vai trò chiến lược của khu vực nông thôn đối với an ninh quốc gia và phát triển bền vững. Chương trình NTM là một giải pháp tổng hợp, toàn diện, trong đó công tác bảo đảm an ninh, trật tự là yếu tố then chốt. Giai đoạn 2021-2025, Bộ Công an đã chủ động tham mưu cho Đảng, Quốc hội, Chính phủ ban hành các chủ trương, giải pháp về an ninh, trật tự nông thôn, đồng thời triển khai hiệu quả Chương trình nâng cao chất lượng tiêu chí an ninh, trật tự. Các hoạt động tuyên truyền pháp luật, vận động Nhân dân tham gia phòng ngừa, đấu tranh phòng, chống tội phạm, xây dựng lực lượng Công an vững mạnh đã được đẩy mạnh. Công tác nắm tình hình, giải quyết mâu thuẫn từ sớm, từ cơ sở, không để hình thành điểm nóng, phức tạp về an ninh, trật tự được chú trọng. Đối với giai đoạn 2026-2030, bài viết đề xuất các định hướng cụ thể. Tình hình an ninh, trật tự nông thôn được dự báo vẫn còn nhiều yếu tố phức tạp, đặc biệt trong bối cảnh các sự kiện chính trị quan trọng và sự chống phá của các thế lực thù địch. Tội phạm trên không gian mạng, tội phạm công nghệ cao, tội phạm sử dụng vũ khí nóng, cùng với các vấn đề môi trường, an toàn vệ sinh thực phẩm, tiếp tục là những thách thức lớn. Định hướng chung là tiêu chí an ninh, trật tự phải bao quát, khách quan, toàn diện, phù hợp với đặc điểm từng địa bàn, tạo môi trường an ninh, an toàn, văn minh. Công tác này cần đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp của cấp ủy đảng, chính quyền, có sự tham gia của các ban, ngành, đoàn thể, doanh nghiệp và Nhân dân, với lực lượng Công an đóng vai trò tham mưu nòng cốt. Các tiêu chí thực hiện bao gồm bảo đảm an ninh, trật tự ở cơ sở, nâng cao chất lượng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, vận hành hiệu quả lực lượng bảo vệ an ninh, trật tự cơ sở và hệ thống camera AI giám sát an ninh. Các nhiệm vụ trọng tâm bao gồm quán triệt và thực hiện nghiêm túc các Nghị quyết, Chỉ thị của Đảng và Nhà nước về an ninh, trật tự nông thôn; nâng cao chất lượng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc thông qua đổi mới tuyên truyền, xây dựng mô hình phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội, bảo đảm an toàn giao thông, phòng cháy, chữa cháy và triển khai hệ thống camera AI. Cần kịp thời phát hiện, giải quyết các nguy cơ tiềm ẩn về an ninh, trật tự, không để hình thành điểm nóng, kiểm soát tội phạm, tệ nạn xã hội. Tăng cường phối hợp giữa Công an, Quân đội và các tổ chức chính trị - xã hội, đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực cho lực lượng Công an cơ sở và lực lượng bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở. Tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử trong quản trị xã hội và công tác công an, quản lý chặt chẽ vũ khí, vật liệu nổ, quản lý cư trú và giáo dục đối tượng. Nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, đánh giá việc thực hiện tiêu chí an ninh, trật tự NTM. Bài viết cũng đề xuất Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành tiếp tục quan tâm lãnh đạo, huy động sức mạnh tổng hợp để bảo đảm an ninh, trật tự, tập trung vào an sinh xã hội và sinh kế. Kiến nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Bộ Công an giáo dục học sinh, sinh viên về pháp luật. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch triển khai hiệu quả chương trình phát triển văn hóa, giải quyết mâu thuẫn nội bộ. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề xuất bố trí kinh phí cho lực lượng Công an để thực hiện hiệu quả tiêu chí an ninh, trật tự, đặc biệt là các mô hình chuyển đổi số.