Một số giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh của các ngân hàng Việt Nam trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế

i pháp nâng cao năng l c c nh tranh c a các ngân hàng Vi

ự ạ

ủ

ệ t

ộ ố ả

M t s gi Nam trong đi u ki n h i nh p kinh t

ậ

ệ ộ

qu c t ế ố ế

ộ ộ ẽ ề ể ủ ế ờ ạ ề ế ậ ự ự ế ị

ể qu c t ch c kinh t ệ ủ ộ ậ ế ề ổ ạ ễ ị ể ắ ố ậ ng m i Vi ệ ạ ươ ng m i th gi ế ớ ạ ẩ ứ tr thành m t xu th th i đ i, và di n ra m nh m trên nhi u lĩnh t y u khách quan c a n n kinh t ệ . Đ b t nh p v i xu th đó, Vi t ớ ế :gia nh p kh i ASEAN, tham gia ố ế ộ do ASEAN (AFTA), ký k t hi p đ nh th t Nam - Hoa Kỳ ị ệ i (WTO), và ươ ổ ậ ứ cũng nh các hi p đ nh thúc đ y quan h th ư ị , các ngân hàng th ủ ế ố ả ố ế ng khác. Trong b i c nh chung đó c a c n n kinh t ệ ế ư ế ặ ớ ả ố ơ ộ ạ ạ ữ ẽ ng ệ ươ ươ ng t Nam s ph i đ i m t v i nh ng thách th c nh th nào, t n d ng c h i ra ậ ỏ t trên “sân nhà”. Đi u này đòi h i ế ả ơ ộ ể ậ ụ ề ộ ứ ả ủ ộ ứ ẵ ậ

ề qu c t H i nh p kinh t ố ế ở ế ậ v c, bi u hi n xu h ng t ấ ế ướ ự Nam đã ch đ ng tham gia vào quá trình h i nh p qu c t vào khu v c m u d ch t và đang trong ti n trình đàm phán đ gia nh p vào T ch c th tham gia vào nhi u t ệ m i song ph ả ề ươ m i (NHTM) Vi ứ sao và bi n thách th c thành c h i đ không ph i thua thi ệ h th ng NHTM ph i ch đ ng nh n th c và s n sàng tham gia vào quá trình h i nh p và ệ ố c nh tranh này. ạ

ể ở ử ộ ế t Nam đ ượ ệ ầ ệ ế ế ể ệ . ầ Có th nói, Ngân hàng là m t trong nh ng lĩnh v c h t s c nh y c m và ph i m c a g n ả ạ ế ứ ự ữ ả i WTO, h th ng ngân ch c th nh hoàn toàn theo các cam k t gia nh p t ng m i th gi ươ ế ớ ệ ố ạ ứ ậ ổ ư c x p vào di n các ngành ch ch t, c n đ hàng Vi c tái c c u nh m nâng cao ơ ầ ố ằ ủ ự t Nam c n xây d ng năng l c c nh tranh. Đ giành th ch đ ng trong ti n trình h i nh p, Vi ệ ế ủ ộ ạ ự m t h th ng ngân hàng có uy tín, đ năng l c c nh tranh, ho t đ ng có hi u qu cao, an ự ủ ộ ệ ố toàn, có kh năng huy đ ng t ồ ầ ả t h n các ngu n v n trong xã h i và m r ng đ u t ầ ư ượ ậ ộ ạ ộ ộ ố ơ ở ộ ạ ố ả ộ

phía Chính ph , Ngân hàng Nhà n c, và chính Vi c này đòi h i s n l c nhi u m t t ỏ ự ỗ ự ặ ừ ủ ướ n i t ề ng m i. ệ i các ngân hàng th ộ ạ ạ ươ

a. Gi i pháp t phía Chính ph và Ngân hàng nhà n c ả ừ ủ ướ

+ V phía Chính ph ủ ề

ả ế ầ ạ ẳ - Tr ướ ả ạ ợ ệ ộ i các NHTM nhà n ơ ợ ế ẩ ế ế ậ ạ ướ ệ ự ủ ề ế ả ạ ệ c h t c n c i cách DNNN, t o ra sân ch i bình đ ng h n cho các doanh nghi p. ơ ợ ấ Vi c b o h cho khu v c DNNN là nguyên nhân chính gây ra n khó đòi, n quá h n, n x u ự t c cao. Chính vì v y, n u không kiên quy t đ y m nh ti n trình c i cách ả ạ DNNN thì vi c c i thi n năng l c c nh tranh c a n n kinh t nói chung và các NHTM nói ệ riêng s khó th c hi n. ự ẽ ệ

ầ ứ ẩ ậ ộ ệ ố ư ế ụ ể ệ ề ủ ể ể ậ ộ - Th hai, c n hoàn thi n h th ng pháp lu t. Đ y nhanh ti n đ ban hành Lu t C nh ạ ậ tranh và ki m soát đ c quy n, đ a lu t này tr thành công c đ Chính ph ki m soát h at ọ ở đ ng c nh tranh. ạ ộ

ứ ở ử ị ả - Th ba, th ng nh t quan đi m, xác đ nh rõ và c th v l ể ự ệ c l ượ ộ ạ ậ ộ trình m c a tài chính. T do ự ụ ể ề ộ do ơ ấ ệ ự trình h i nh p tài chính thích h p s đ m b o h th ng tài ả ẽ ả ủ ng vào các d ng kh ng ng m i. N u có đ ệ ươ ộ ự ậ ả ạ ấ ố c th c hi n sau cùng, sau khi đã th c hi n c i cách c c u và t hoá tài chính ph i đ ự ả ượ hoá th ệ ố ợ ế chính h i nh p hi u qu , tăng năng l c c nh tranh mà không b v ạ ị ướ ho ng tài chính - ngân hàng khác nhau. ả

- Th t ng hoàn thi n ho t đ ng c a th tr ươ ủ và hoàn thi n ho t đ ng ạ ộ ệ ng tài chính - ngân hàng. ứ ư ị ườ , kh n tr ẩ ng ch ng khoán, xác đ nh c th l ứ ạ ộ ụ ể ộ ị ườ trình m c a th tr ở ử ng ti n t ề ệ ị ườ ệ ị c a th tr ủ

+ V phía Ngân hàng nhà n c Vi t Nam ề ướ ệ

ấ ừ ề ả ổ ướ ứ ị ạ ướ ứ ệ ch c, quy c đ i m i c c u t c nh m năng cao hi u qu đi u hành vĩ ệ qu c gia và trong vi c qu n lý, - Th nh t, năng cao năng l c qu n lý đi u hành. T ng b ự ứ i ch c năng nhi m v c a ngân hàng nhà n ụ ủ ằ t l p, đi u hành chính sách ti n t ề ệ ấ ế ậ ệ ề ớ ơ ấ ổ ả ề ệ ả ố đ nh l mô, nh t là trong vi c thi giám sát ho t đ ng c a các trung gian tài chính. ạ ộ ủ

ứ ể ạ ộ ố ợ ệ ẻ ớ ự ệ ề ạ ặ ấ ố ị ườ - Th hai, ph i h p cùng B Tài chính tham gia xây d ng và phát tri n đa d ng th tr ng v n, t o đi u ki n san s b t gánh n ng cung c p v n hi n nay mà các NHTM đang ph i ả ố gánh vác.

ứ ủ ể ẩ ự ệ ổ ầ - Th ba, NHNN c n nhanh chóng xin phép Chính ph đ đ y nhanh th c hi n c ph n ệ c, t o đi u ki n cho các ngân hàng này ho t đ ng an toàn và hi u ầ ướ ạ ộ ề ệ ạ hóa các NHTM nhà n qu h n. ả ơ

b. Gi i pháp t chính các ngân hàng ả ừ

* Tăng c ườ ng năng l c tài chính ự

ỉ ố ề ấ ả ướ ủ

- Năng l c tài chính c a các NHTM n ướ ấ ộ ố ệ ự ớ ệ ự ư ự ử ứ ể ẩ c ta nhìn chung là kém, t t c các ch s đ u còn c trong khu v c. Do đó, đ nâng cao năng l c tài chính, các ngân hàng là th p so v i các n ự ể ợ ồ và x lý d t đi m n t n nên th c hi n m t s bi n pháp nh : Kh n tr ng tăng v n đi u l ề ệ ố ươ đ ng nh m lành m nh hoá tình hình tài chính, nâng cao kh năng c nh tranh và ch ng r i ro. ủ ạ ằ ạ ả ố ọ

- Đ i v i các NHTM nhà n ầ ự ế m c c n thi ư nh m đ t đ an ổ l c t ặ ướ ả c, c n áp d ng các bi n pháp th c t ề ệ ụ ệ i đ b sung v n đi u l ạ ể ổ ế nh phát hành c phi u ạ ượ ỷ ệ ằ ố ố ớ ầ ở ứ toàn v n t ố ố t ho c bán tài s n và thuê l ế i thi u 8%, x lý h t n t n đ ng. ọ ể ế ợ ồ ử

ấ ợ ầ ữ ế ể ổ - Đ i v i các NHTM c ph n, c n tăng v n đi u l ầ ổ ố ớ ố ớ ổ và không kh c ph c đ ụ ề ệ ạ ộ ề ế ắ ượ ữ ế ể ấ ồ thông qua sáp nh p, h p nh t, phát ậ ố hành b sung c phi u; đ i v i nh ng NHTM ho t đ ng quá y u kém, không th tăng v n ố c nh ng y u kém v tài chính thì có th thu h i gi y phép đi u l ề ệ ho t đ ng. ạ ộ

ạ ệ ệ ố ệ ọ ạ ộ * Hi n đ i hoá công ngh ngân hàng và h th ng thanh toán, chú tr ng ho t đ ng ệ ụ ệ ả ẩ ị Marketing, đa d ng hoá và nâng cao ti n ích các s n ph m, d ch v ngân hàng hi n đ i d a ạ ự trên công ngh hi n đ i ạ ạ ệ ệ

c ta dù đ ượ - Công ngh ngân hàng n ệ ư ọ ệ ướ ề ẫ ạ ớ ể ệ ế ạ ộ c chú tr ng trong th i gian qua nh ng v n b đánh ề ẩ ờ ầ ả ự ế ề ạ ị ộ ố ầ ế ệ ớ ượ ụ ứ ề ề ề ộ ố ộ ớ ầ ể ể c m t c ch nh m khai thác hi u qu công ngh đó. ị giá là y u kém. Hi n nay, nhi u ngân hàng đã tri n khai các ph n m m hi n đ i v i ch c ứ năng ho t đ ng giao d ch tr c tuy n (Online), t o thêm nhi u s n ph m gia tăng cho khách hàng trong quá trình giao d ch v i ngân hàng. Nhìn chung, các ph n m m mà m t s NHTM ề ị i đang c nhi u ngân hàng trên th gi đang ng d ng đ u là nh ng ph n m m th h m i đ ế ớ ữ s d ng. Tuy nhiên, công tác tri n khai ch m và khi tri n khai xong, m t s b ph n l ư i ch a ậ ạ ậ ử ụ t o đ ạ ộ ơ ượ ế ệ ệ ằ ả

ạ ệ ệ ầ ự ẩ ẩ ả ụ ạ ệ ả ự ớ ệ ả ằ ọ ả ề ả ả ị ế ẩ ể ạ ệ ng bán chéo s n ph m đ n khách hàng. Đ ng th i, vi c ườ ị ẩ ẩ ầ ự ể ụ ẽ ạ ẩ ạ - Cùng v i vi c hi n đ i hoá công ngh , các NHTM c n có chính sách khai thác công ngh hi u qu thông qua vi c phát tri n nh ng s n ph m và nhóm s n ph m d a trên công ệ ệ ữ ngh cao nh m nâng cao kh năng c nh tranh v s n ph m, d ch v , t o ra s đa d ng ạ ệ trong l a ch n s n ph m và tăng c ồ ờ ả phát tri n đa d ng hoá s n ph m d ch v cũng s góp ph n phân tán và h n ch b t r i ro ế ớ ủ ả trong quá trình ho t đ ng. ạ ộ

- Ngoài ra, các NHTM c n c i ti n và đ n gi n hoá các th t c hành chính, th t c vay ả ế ủ ụ ủ ụ ầ ả ơ i cho khách hàng. v n nh m t o thu n l ố ậ ợ ằ ạ

+ Xác đ nh khách hàng m c tiêu, xây d ng chi n l c khách hàng và tăng c ng phát ế ượ ụ ự ườ ị tri n m ng l i ể ạ ướ

- Xây d ng chi n l ắ ắ ế ượ ữ ữ ớ ấ ả ệ ể ề ề ố ế ượ ị ả ế ứ ị ố ớ ắ ữ ạ ộ ầ ư ị ủ ủ ẩ ớ c khách hàng đúng đ n, ngân hàng và khách hàng luôn g n bó v i ớ ự ầ v ng và phát tri n m i quan h lâu b n v i t t c khách hàng. C n nhau, ph i t o ra, gi ố ả ạ đánh giá cao khách hàng truy n th ng và khách hàng có uy tín trong giao d ch ngân hàng. c ngân hàng ph i h t s c quan tâm, Đ i v i nh ng khách hàng này, khi xây d ng chi n l ự g n ho t đ ng c a ngân hàng v i ho t đ ng c a khách hàng, th m đ nh và đ u t ờ k p th i ạ ộ các d án có hi u qu rõ ràng. ệ ự ả

ả ề ẩ t là h t s c quan tr ng. V chi n l ệ ế ượ ự ề ạ ố ử ụ c c t gi m đ t o thu n l i t các ngân hàng đ u có đi m gi ng nhau nên vi c t o ệ ạ ể ừ ề ử ọ ắ ằ ủ ụ ắ ố ầ ậ ợ ố ể ạ ượ ả ồ - Ngoài ra, các đ c tính s n ph m t ặ ố ộ ệ ra s khác bi c thu hút ti n g i, c n xây d ng m t h ế ứ ự ầ r ng kh p nh m t o cho dân chúng thói quen s d ng tài kho n th ng thanh toán đi n t ả ệ ử ộ ngân hàng. Đ ng th i, nh ng th t c r c r i c n đ i đa cho ắ ữ ờ khách hàng.

ạ ầ ạ ấ - Bên c nh đó, đ đ y m nh tín d ng c n t o đ ẩ ể ẩ ặ ạ ả c quy trình cung c p linh ho t s n ệ ể ư ề ượ ạ ụ ph m c a ngân hàng, đ c bi ệ ố ớ ề và lãi su t u đãi h n theo tho thu n gi a hai bên. ậ ủ ấ ư t đ i v i khách hàng ti m năng có th đ a ra đi u ki n cho vay ả ữ ơ

+ Nâng cao năng l c qu n tr đi u hành ị ề ự ả

- C n c i cách b máy qu n lý đi u hành theo t ề ầ ả ả ộ ư duy kinh doanh m i. Đ ng th i, xây ớ ồ ờ

ự ạ ộ ụ ủ ủ ế ệ ộ ủ d ng chu n hoá và văn b n hoá toàn b quy trình nghi p v c a các ho t đ ng ch y u c a ả NHTM, th c hi n c i cách hành chính doanh nghi p. ẩ ự ệ ệ ả

* Nâng cao ch t l ng đ i ngũ nhân viên ngân hàng. ấ ượ ộ

i cán b đ th c hi n t ộ ể ự ệ ố ạ ữ ầ ơ ạ ạ ẩ ộ ộ - C n đào t o và đào t o l ạ ầ ộ ự ố ế ữ ế ệ t các nghi p v c a ngân hàng hi n , nh t là ấ , cán b ộ , cán b s d ng và ộ ử ụ ệ ộ ế ợ ậ ộ ụ ủ đ i. H n n a, c n tiêu chu n hoá đ i ngũ cán b làm công tác h i nh p qu c t ậ ố ế nh ng cán b tr c ti p tham gia vào quá trình đàm phán, ký k t h p đ ng qu c t ồ thanh tra giám sát và cán b chuyên trách làm công tác pháp lu t qu c t ố ế v n hành công ngh m i. ậ ệ ớ

Ngành ngân hàng cũng nh n th c đ ứ ậ ượ ằ ấ ớ c r ng thách th c trong quá trình h i nh p là r t l n ứ ậ ộ ẩ ế ư ủ ụ ượ

ể ệ trong nh ng năm t ữ ệ ặ ệ ẽ ạ ị ế ứ t Nam trên chính tr ố ế ườ i là r t n ng n . Đ c bi ớ ự ầ qu c t ờ ữ ế ạ ậ ộ ậ ỗ ự ự ế ụ ậ ủ ự ế ạ ố ầ ể ế ụ ả t các k ho ch và m c tiêu c a chính sách ti n t ớ ệ ố ộ ể ộ c a ngành, theo đó ho t đ ng h i ả ế ượ ệ ạ ộ ậ ơ c tri n khai m t cách th c ch t và sâu r ng h n ự ượ c phát tri n và h i nh p qu c t ầ ể ậ ấ ộ ộ c a ngành ngân hàng c n đ ạ ụ ậ ị i đa cho s nghi p phát ự ằ ả ố và ngày càng ph c t p nh ng n u đ y nhanh quá trình này s giúp ngành ngân hàng t n ậ ứ ạ c c h i đ phát tri n, qua đó nâng cao v th , s c c nh tranh c a h th ng ngân d ng đ ể ơ ộ ể ệ ố hàng và c a các doanh nghi p Vi . Do đó, nhi m v phát ng qu c t ệ ủ ụ ệ và h i nh p qu c t tri n kinh t t, năm 2006 là ề ấ ặ ộ ố ế ậ ế t Nam, là năm đ u tiên th c hi n k ho ch 5 năm 2006-2010, năm quan tr ng đ i v i Vi ố ớ ạ ế ệ ọ đ đ ng th i là năm c n có nhi u n l c m nh m h n n a trong h i nh p kinh t ố ế ể ẽ ơ ồ ề ầ t Nam gia nh p WTO theo d ki n. Do v y, ngành ngân hàng c n ph i t p trung ph n đ u ấ Vi ấ ả ậ ệ ệ , tri n khai tích c c và có hi u hoàn thành t ề ệ qu các đ án c i cách và đ i m i h th ng ngân hàng Vi ự t Nam, ti p t c hoàn thi n và th c ệ ổ ề thi m nh m Chi n l ẽ ố ế ủ ạ nh p qu c t ố ế ủ ế ề ộ trên c s n m v ng và v n d ng sáng t o chính sách đ i ngo i và các Ngh quy t v h i nh p kinh t ệ ủ tri n kinh t ạ ố c a Đ ng và Chính ph nh m đem l i l i ích t ạ ợ t Nam./. c và c a h th ng ngân hàng Vi ệ ơ ở ắ ữ qu c t ế c a đ t n ế ủ ố ế ủ ấ ướ ệ ố ậ ể ủ

Lê Kim Thu ỷ