Giao dịch không sàn: Rắc rối chuẩn
hóa công nghệ
Cũng như việc triển khai khớp lệnh liên tục mới đây, vấn đề mà các công ty
chứng khoán quan tâm nhất hiện nay là việc chuẩn hóa công nghệ, đáp ứng
yêu cầu mới. Quan điểm chung của các thành viên là ủng hộ chủ trương và
kế hoạch này của Sở bởi nhiều lợi ích được mang lại, nhất là tình trạng
“cháy chỗ” cho đại diện giao dịch tại Sở hiện nay.
Trước hết, giao dịch không sàn sẽ là môi trường để một số công ty chứng
khoán phát huy thế mạnh về công nghệ trong các dịch vụ giao dịch qua
Internet, qua tin nhắn SMS và qua điện thoại. Đặc biệt thời gian gần đây,
một số công ty đã đầu tư khá mạnh tay cho dịch vụ giao dịch trực tuyến.
Ở một khía cạnh khác, từ phía các công ty chứng khoán, việc rút các đại diện
giao dịch về sàn mình sẽ tạo điều kiện quản lý chặt chẽ hơn trong việc khớp
lệnh, hạn chế được khả năng các đại diện tự động nhập lệnh theo ý đồ, mục
đích cá nhân; với nhà đầu tư, sự minh bạch, công bằng ở khâu nhập lệnh
cũng sẽ được đảm bảo hơn.
Tuy nhiên, đại diện một số công ty chứng khoán cho biết họ vẫn ở trong thế
“ngoài cuộc” đối với kế hoạch của Sở. Hiện nay, công nghệ của các thành
viên vẫn trong tình trạng “đèn ai nấy rạng”, có từ các nhà thầu và các chuẩn
khác nhau. Thực tế, các công ty đều xác định công nghệ là lõi hoạt động của
mình, họ sẵn sàng đầu tư mạnh tay để phát huy thế mạnh và phục vụ tốt hơn
nhà đầu tư.
“Nhưng chúng tôi muốn đầu tư, muốn nâng cấp lắm nhưng chưa biết chuẩn
công nghệ sẽ theo hướng nào, sẽ do nhà thầu Thái Lan hay Singapore cung
cấp. Bởi nếu chúng tôi cầm đèn chạy trước ôtô, đến thời điểm nào đó, Sở
nâng cấp hoặc thay đổi công nghệ, khả năng kết nối, đáp ứng của mình bị
ảnh hưởng thì sao, trong khi chi phí đầu tư không nhỏ”, lãnh đạo một công
ty chứng khoán nói.
Ngoài ra, một số ý kiến đề cập đến sự công bằng trong kế hoạch này. Đó là
việc quy định các chuẩn cụ thể, về tốc độ đường truyền tối đa và các điều
kiện liên quan để tránh xảy ra một cuộc đua không cần thiết vì mục đích
“chơi trội” để tiếp thị...
Một ý kiến khác đáng chú ý là yêu cầu Sở đứng ra xây dựng chuẩn công
nghệ, đứng ra lựa chọn và đàm phán với các nhà thầu cung cấp hoặc nâng
cấp để định hướng cho các công ty chứng khoán; từ đó để đảm bảo thống
nhất công nghệ, tuổi đời công nghệ và tránh những trường hợp các công ty
chứng khoán bị áp giá từ các nhà thầu như từng xẩy ra trong thời gian qua.
Việc chuẩn hóa nói trên, theo đại diện một số thành viên, đặc biệt quan trọng
trong vấn đề bảo mật. Hiện tại, các công ty chứng khoán đều tự tìm đến các
giải pháp để tự bảo vệ mình. Đề xuất gửi tới Sở là yêu cầu xây dựng một cơ
chế bảo vệ chung, độc lập với các công ty chứng khoán.
Ngoài ra, các thành viên vẫn đang chờ đợi những thông tin hướng dẫn cụ thể
về cơ chế giao dịch, liên quan đến các trường hợp sửa lệnh, hủy lệnh...
“Duy trì đại diện sàn sẽ gây thắt nút cổ chai”
"Với hình thức duy trì đại diện sàn hiện nay, mọi lệnh giao dịch của nhà đầu
tư đều được các đại diện sàn của công ty chứng khoán gõ lại trên màn hình
DC Term để đẩy vào hệ thống xử lý của trung tâm giao dịch.
Hình thức này đã vô tình tạo ra một sự “thắt nút cổ chai” giữa nhu cầu giao
dịch của nhà đầu tư và khả năng nhập lệnh của các đại diện sàn, một khi thị
trường bùng nổ sẽ dẫn đến tình trạng “rớt lệnh” hoặc “gạt lệnh” của nhà đầu
tư.
Mặt khác, với sự ra đời nhanh chóng của nhiều công ty chứng khoán mới,
vấn đề mở thêm seat cho các đại diện sàn cũng là không đơn giản với HOSE
và HASTC.
Hiện nay theo như công bố của cả HOSE và HASTC về việc triển khai mạng
giao dịch từ xa, cả 2 nơi đều đang gấp rút triển khai hạ tầng công nghệ, và
từng bước tiến hành thử nghiệm. Bước đầu là chuyển các máy nhập lệnh
(DC Term) về các công ty chứng khoán, và bước tiếp theo sẽ là kết nối giao
dịch trực tuyến giữa hệ thống giao dịch của công ty chứng khoán với hệ
thống giao dịch của trung tâm.
Với chủ trương của 2 sàn HOSE và HASTC trong việc triển khai mạng giao
dịch từ xa, cũng như vừa qua có sự thay đổi về phương thức giao dịch tại sàn
HOSE, hệ thống SMART hoàn toàn thích ứng cao, TVSI hoàn toàn tự tin và
có thể nói không gặp khó khăn nhiều đối với các thay đổi này.
Đối với bước kéo các DC Term về công ty chứng khoán, chỉ là thiết lập
thêm đường kết nối mạng, và hiện nay TVSI đã xây dựng các Gateway kết
nối có tính mở cao hoàn toàn tương thích khi HOSE và HASTC đưa vào kết
nối giao dịch trực tuyến”.
“Sở sẽ phải đứng ra đảm bảo an toàn chung”
"Kết nối đường truyền là một vấn đề cần bàn. Để đảm bảo sự công bằng cho
các công ty chứng khoán, Sở cần có mức quy định tốc động đường truyền tối
đa kết nối giữa Sở và các thành viên. Việc này sẽ loại bỏ sự chạy đua về đầu
tư đường truyền và sử dụng đường truyền này như một ưu thế tiếp thị một
cách không cần thiết.
Trên thực tế, Sở đang thực hiện rất đúng việc chuẩn hóa các kết nối VPN
giữa Sở và các công ty chứng khoán, hy vọng việc này sẽ tiếp tục được duy
trì.
Vấn đề thứ hai là bảo mật trong hệ thống. Vì quá trình truyền dữ liệu trên
mạng VPN không dễ bị can thiệp bởi hacker nhưng lúc này giữa Sở và các
công ty chứng khoán đã tạo thành một hệ thống mạng chung nên cần một cơ
chế bảo vệ, độc lập giữa các công ty chứng khoán với nhau. Đây sẽ là bài
toán mà Sở cần giải quyết thỏa đáng vì hệ thống data center đặt tập trung tại
Sở nên bản thân Sở sẽ phải đứng ra đảm bảo sự an toàn chung.
Về góc độ các công ty chứng khoán, việc đầu tư đuờng truyền là không
nhiều so với những lợi ích mà hình thức giao dịch này mang lại, hơn nữa
ngay tại thời điểm này mỗi công ty chứng khoán đều đã có 2 đường truyền
leased line vào Sở, khi cần chỉ cần nâng cấp để đáp ứng tiêu chuẩn mới.
Một điều nữa là hình thức giao dịch mới cũng sẽ dẫn tới nhu cầu cần có các
quy định, luật và hướng dẫn thi hành cụ thể cho việc đặt lệnh, khớp lệnh,
hủy lệnh...
Đối với CBV, hiện nay CBV sử dụng hệ thống IT tự xây dựng và vẫn tuân
thủ chặt chẽ các tiêu chuẩn, quy định của Sở. CBV có giải pháp phần mềm
ổn định và cập nhật liên tục để phục vụ hoạt động môi giới chứng khoán
ngày càng mở rộng và đa chiều.
