PHÁT TRI N B N V NG VÀ VAI TRÒ GIÁO DỂ Ề Ữ ỤC
TS. Nguy n Toànễ
Hi u tr ng, T ng biên t pệ ưở ổ ậ
B n tin KHOA H C & CÔNG NGHả Ọ Ệ
Ngày 20 tháng 12 năm 2002, Đi h i đng Liên H p Qu c (LHQ) đã thông quaạ ộ ồ ợ ố
Ngh quy t 57/254 v Th p k c a LHQ v Giáo d c vìị ế ề ậ ỷ ủ ề ụ Phát tri n B n v ng (2005-ể ề ữ
2014) và đã ch đnh UNESCO là c quan đu m i ch u trách nhi m tri n khai các ho tỉ ị ơ ầ ố ị ệ ể ạ
đngộ trong khuôn kh Th p k này. Ngày 01 tháng 03 năm 2005, t i New York, LHQổ ậ ỷ ạ
đã chính th c phát đng Th p k Giáo d c vì Phát tri n B n v ng (2005-2014). Ngàyứ ộ ậ ỷ ụ ể ề ữ
23/03/2010, H i ngh m r ng các đi tác tham gia y ban Th p k giáo d c vì phátộ ị ở ộ ố Ủ ậ ỷ ụ
tri n b n v ng c a Vi t Nam do y ban UNESCO Vi t Nam t ch c đã di n ra t i Hàể ề ữ ủ ệ Ủ ệ ổ ứ ễ ạ
N i. Giáo d c vì phát tri n b n v ng (GDVPTBV) đã tr thành m t v n đ nóng b ngộ ụ ể ề ữ ở ộ ấ ề ỏ
không ch c a Vi t Nam mà c th gi i.ỉ ủ ệ ả ế ớ
Chi n l c phát tri n kinh t - xã h iế ượ ể ế ộ giai đo n 2001-2010 c a Vi t Nam đã đạ ủ ệ ề
ra m c tiêu t ng quát c a phát tri n b n v ng “nh m đt đc m t cu c s ng đy đụ ổ ủ ể ề ữ ằ ạ ượ ộ ộ ố ầ ủ
v v t ch t, giàu có v tinh th n và văn hóa, bình đng vàề ậ ấ ề ầ ẳ th ng nh t xã h i. Phátố ấ ộ
tri n ph i đc k t h p m t cách hài hòa, h p lý và đng b trên c ba ph ng di n,ể ả ượ ế ợ ộ ợ ồ ộ ả ươ ệ
đó là phát tri n kinh t , bình đng xã h i và b o v môi sinh”. Đ đt đc m c tiêuể ế ẳ ộ ả ệ ể ạ ượ ụ
phát tri n b n v ng đ ra, Chính ph đã ban hành “Đnh h ng Chi n l c Phát tri nể ề ữ ề ủ ị ướ ế ượ ể
B n v ng Vi t Nam” (Ch ng trình Ngh s 21 c a Vi t Nam), trong đó nh nề ữ ở ệ ươ ị ự ủ ệ ấ
m nh t m quan tr ng c a giáo d c “ạ ầ ọ ủ ụ Con ng i là trung tâm c a s phát tri n b nườ ủ ự ể ề
v ng. M t trong nh ng nhi m v quan tr ng nh t là c i thi n h th ng giáo d c vàữ ộ ữ ệ ụ ọ ấ ả ệ ệ ố ụ
tăng c ng nh n th c v phát tri n b n v ng cho m i ng i dân, m i c ng đng,ườ ậ ứ ề ể ề ữ ọ ườ ọ ộ ồ
doanh nghi p, các t ch c và các c quan c a Nhà n c t t c các c pệ ổ ứ ơ ủ ướ ở ấ ả ấ ”.
Giáo d c là ho t đng c a con ng i, do con ng i và cũng vì con ng i. Conụ ạ ộ ủ ườ ườ ườ
ng i đây ph iườ ở ả g n li n v i c ng đng. Con ng i thoát ly c ng đng s kh pắ ề ớ ộ ồ ườ ộ ồ ẽ ậ
khi ng, nhi u khi đi ng c l i v i b n ch t con ng i. Nh ng con ng i là t bàoễ ề ượ ạ ớ ả ấ ườ ư ườ ế
c a xã h i, c a c ng đng. Do đó, nói đn con ng i ph i đi t cá th ng i, nh t làủ ộ ủ ộ ồ ế ườ ả ừ ể ườ ấ
lĩnh v c giáo d c.ự ụ
Jean Piaget, nhà tâm lý – giáo d c h c n i ti ng ng i Th y Sĩ, t nh ng nămụ ọ ổ ế ườ ụ ừ ữ
đu c a th k XX, khi đ c p đn ho t đng nh n th c đã nêu lên quan đi m “B nầ ủ ế ỷ ề ậ ế ạ ộ ậ ứ ể ả
ch t con ng i là nh ng cá th đn l p” (isolated individuals ho c unique individuals),ấ ườ ữ ể ơ ậ ặ
m c dù ông không h ph nh n vai trò “đng đng” c a y u t xã h i. Đây cũng làặ ề ủ ậ ồ ẳ ủ ế ố ộ
m t trong nh ng c s lý lu n quan trong c a thuy t ki n t o (constructivism) v ho tộ ữ ơ ở ậ ủ ế ế ạ ề ạ
đng nh n th c mà ông là ng i có đóng góp to l n trong vi c hình thành. Tính ch tộ ậ ứ ườ ớ ệ ấ
“cá th đn l p” mang tính khách quan, không ai gi ng ai c a con ng i trong ho tể ơ ậ ố ủ ườ ạ
đng nh n th c th hi n tính nhân b n sâu s c. N n giáo d c c a h u h t các n cộ ậ ứ ể ệ ả ắ ề ụ ủ ầ ế ướ
phát tri n trên th gi i đu v n d ng quan đi m này và xem đây là n n t ng c a vi cể ế ớ ề ậ ụ ể ề ả ủ ệ
xây d ng tri t lý giáo d c cũng nh chi n l c giáo d c. Ho t đng giáo d c d a trênự ế ụ ư ế ượ ụ ạ ộ ụ ự
n n t ng phát tri n t nhiên, t thân c a ng i h c, hoàn toàn không áp đt. Tr c tề ả ể ự ự ủ ườ ọ ặ ụ ộ
th ba v giáo d c đc T ch c UNESCO nêu ra chính là th hi n quan đi m này:ứ ề ụ ượ ổ ứ ể ệ ể
“h c đ t kh ng đnh mình” (learn to be).ọ ể ự ẳ ị
Đu th p niên 90 c a th k XX, GS. H Ng c Đi th c hi n thí đi m môầ ậ ủ ế ỷ ồ ọ ạ ự ệ ể
hình “công ngh giáo d c” chính là d a trên c s c a h c thuy t ki n t o. Tuy ch aệ ụ ự ơ ở ủ ọ ế ế ạ ư
đc tr n v n nh ng ng i th c hi n đã th hi n tâm huy t và s nh n th c đúngượ ọ ẹ ư ườ ự ệ ể ệ ế ự ậ ứ
đn c a b n ch t giáo d c vì con ng i.ắ ủ ả ấ ụ ườ
Lâu nay chúng ta xem n ng quan đi m xã h i ặ ể ộ trong ho t đng nh n th c nóiạ ộ ậ ứ
riêng và giáo d c nói chung. Cách ti p c n m c tiêu và ti p c n n i dung trong xâyụ ế ậ ụ ế ậ ộ
d ng ch ng trình th hi n tính ch t áp đt, c ng b c đi v i ho t đng nh n th c.ự ươ ể ệ ấ ặ ưỡ ứ ố ớ ạ ộ ậ ứ
Chúng ta ít quan tâm, nhi u khi lãng quên y u t “cá th đn l p” trong quá trình giáoề ế ố ể ơ ậ
d c. Chúng ta b ng i h c vào chung m t gi , ch a tôn tr ng b n ch t khách quanụ ỏ ườ ọ ộ ỏ ư ọ ả ấ
c a ng i h c. Nói khác đi là chúng ta ch a th c s vì ng i h c. Giáo d c ch a th củ ườ ọ ư ự ự ườ ọ ụ ư ự
s vì con ng i! Giáo d c ch a vì con ng i thì ch a th nói đn giáo d c vì s phátự ườ ụ ư ườ ư ể ế ụ ự
tri n b n v ng.ể ề ữ
Cùng v i y u t “cá th đn l p”, y u t “xã h i” trong giáo d c là anh emớ ế ố ể ơ ậ ế ố ộ ụ
song sinh mà Jean Piaget g i là ọco-equal (t m d ch là “đng đng”). Nghĩa là chúng taạ ị ồ ẳ
không th xem nh vai trò c a xã h i. C. Mác đã t ng vi t: “Trong tính hi n th c c aể ẹ ủ ộ ừ ế ệ ự ủ
nó, b n ch t con ng i là t ng hòa nh ng m i quan h xã h i”. Giáo d c là ho t đngả ấ ườ ổ ữ ố ệ ộ ụ ạ ộ
h ng t i con ng i thông qua m t h th ng các bi n pháp tác đng nh m hình thànhướ ớ ườ ộ ệ ố ệ ộ ằ
và phát tri n năng l c, ph m ch t, nhân cách… Tóm l i, giáo d c là đ phát tri n conể ự ẩ ấ ạ ụ ể ể
ng i. Con ng i là t bào c a xã h i. Con ng i không th t n t i và phát tri n khiườ ườ ế ủ ộ ườ ể ồ ạ ể
thoát ly môi tr ng xã h i. Giáo d c có vai trò g n k t cá nhân và xã h i m t cách h uườ ộ ụ ắ ế ộ ộ ữ
c , trách nhi m. Tr c t th t c a UNESCO v giáo d c chính là “h c đ s ng v iơ ệ ụ ộ ứ ư ủ ề ụ ọ ể ố ớ
nhau” (learn to live together).
Do nhi u lý do, vi c t ch c ho t đng giáo d c c a chúng ta vô tình h n chề ệ ổ ứ ạ ộ ụ ủ ạ ế
m i quan h b n ch t gi a cá nhân và xã h i. Th c tr ng này làm cho con ng i v aố ệ ả ấ ữ ộ ự ạ ườ ừ
thi u t tin, nh ng m t khác thi u trung th c d n đn t cao, t đi, t mãn, t thoátế ự ư ặ ế ự ẫ ế ự ự ạ ự ự
ly, t cô l p và m t đi u ki n sáng t o đ đóng góp cho xã h i phát tri n. Xã h iự ậ ấ ề ệ ạ ể ộ ể ộ
chúng ta đang r lên nhu c u h c k năng s ng (KNS). Nhi u “Vi n đào t o”, “Trungộ ầ ọ ỹ ố ề ệ ạ
tâm” có các ch ng trình d y KNS. Nh ng th c ch t KNS có th d y thông quaươ ạ ư ự ấ ể ạ
nh ng l p h c, ch ng trình h c đc không? K năng là kh năng th c hi n đúngữ ớ ọ ươ ọ ượ ỹ ả ự ệ
hành đng, ho t đng phù h p v i nh ng m c tiêu và đi u ki n c th đ ti n hànhộ ạ ộ ợ ớ ữ ụ ề ệ ụ ể ể ế
hành đng y, cho dù là hành đng c th hay hành đng trí tu . K năng là k t quộ ấ ộ ụ ể ộ ệ ỹ ế ả
c a m t quá trình rèn luy n, đc hình thành qua vi c l p đi l p l i c a hành vi ho củ ộ ệ ượ ệ ặ ặ ạ ủ ặ
thao tác c a t duy đ chuy n t nh n th c sang ý th c. Chúng ta cũng c n nh r ngủ ư ể ể ừ ậ ứ ứ ầ ớ ằ
ý th c đc hình thành trong quá trình ho t đng th c ti n c a xã h i và đc thứ ượ ạ ộ ự ễ ủ ộ ượ ể
hi n d i hai d ng là ý th c cá nhân và ý th c xã h i. Nh v y, giáo d c KNS là giáoệ ướ ạ ứ ứ ộ ư ậ ụ
d c hành vi phù h p v i quy lu t s ng xuyên su t t b c giáo d c m m non, t nhàụ ợ ớ ậ ố ố ừ ậ ụ ầ ừ
tr ng đn xã h i, t cha m đn th y cô.ườ ế ộ ừ ẹ ế ầ
Tóm l i, KNS th hi n tính xã h i trong giáo d c, đc hình thành trong m tạ ể ệ ộ ụ ượ ộ
quá trình rèn luy n, tr i nghi m và có đc do t đi u ch nh và đc đi u ch nh b iệ ả ệ ượ ự ề ỉ ượ ề ỉ ở
ch th khác. KNS không th có đc n u ch h c qua nh ng bài gi ng suông và đcủ ể ể ượ ế ỉ ọ ữ ả ặ
bi t là không th có đc trong m t s m m t chi u. Giáo d c KNS không th làmệ ể ượ ộ ớ ộ ề ụ ể
theo ki u phong trào. Giáo d c cách “s ng v i nhau” chính là giáo d c vì s phát tri nể ụ ố ớ ụ ự ể
b n v ng.ề ữ
N u con ng i là t bào c a xã h i thì xã h i n m trong lòng t nhiên. M iế ườ ế ủ ộ ộ ằ ự ố
quan h con ng i – xã h i – t nhiên là m i quan h h u c , s ng còn, t t y u. M iệ ườ ộ ự ố ệ ữ ơ ố ấ ế ố
quan h này ch a đc th hi n trong ho t đng giáo d c đúng nh vai trò v n có c aệ ư ượ ể ệ ạ ộ ụ ư ố ủ
nó. V i vai trò nh ng ng i tham gia ho t đng giáo d c đào t o, chúng ta đã th hi nớ ữ ườ ạ ộ ụ ạ ể ệ
m i quan h y nh th nào trong vi c xây d ng k ho ch d y h c? Chúng ta đã làmố ệ ấ ư ế ệ ự ế ạ ạ ọ
gì đ có th đt đc m c tiêu bài h c, môn h c và chu n đu ra c a m t ngành h c?ể ể ạ ượ ụ ọ ọ ẩ ầ ủ ộ ọ
Chúng ta hãy cùng nhìn l i mình (Retrospective) vì m t t ng lai b n v ng c a nhàạ ộ ươ ề ữ ủ
tr ng, đt n c và c toàn c u.ðườ ấ ướ ả ầ
TÀI LI U THAM KH OỆ Ả
[1] Nhi u tác gi (2001) , ề ả T đi n Giáo d c hừ ể ụ ọc, Nxb. T đi n Bách khoa, Hà N i.ừ ể ộ
[2] Ban Ch p hành Trung ng Đng khóa VIIIấ Ươ ả , Chi n l c phát tri n kinh t - xãế ượ ể ế
h i giai đo n 2001 – 2010ộ ạ .
[3] Văn phòng Chính ph , ủĐnh h ng chi n l c phát tri n b n v ng Vi t Nam.ị ướ ế ượ ể ề ữ ở ệ
[4] Piaget (1970), Structuralism, New York: Basic Books
ĐI U TRA NH N TH C C A SINH VIÊN VỀ Ậ Ứ Ủ Ề GIÁO D C VÌ S PHÁT TRI NỤ Ự Ể
B N V NGỀ Ữ PGS.TS Nguy n Th Thu H ng ĐHSPễ ị ằ Hà N iộ
1. M đuở ầ
T năm 1987 đn năm 1992, khái ni m phát tri n b n v ng đã d n đc đnh ừ ế ệ ể ề ữ ầ ượ ị
hình và phát tri n. Trong khái ni m các nhân t Phát tri n B n v ng (PTBV) không ể ệ ố ể ề ữ
th tách r i đc ba nhân t : xã h i, môi tr ng và kinh t . T i H i ngh Th ng đnhể ờ ượ ố ộ ườ ế ạ ộ ị ượ ỉ
Johannesburg, m t l n n a nh ng thành t này l i đc kh ng đnh v ba ki ng c a ộ ầ ữ ữ ố ạ ượ ẳ ị ề ề ủ
PTBV. N i dung c a PTBV là ngu n g c t o nên hình th c và n iộ ủ ồ ố ạ ứ ộ dung c a Giáo d c ủ ụ
vì S Phát tri n B n v ng (GDPTBV).ự ể ề ữ
2. N i dung nghiên c uộ ứ
Ngày 20 tháng 12 năm 2002, Đi H i đng Liên H p Qu c (LHQ) đã nh t tríạ ộ ồ ợ ố ấ
thông qua Ngh quy t 57/254 v vi c tri n khai m t Th p k Giáo d c vì s Phát tri nị ế ề ệ ể ộ ậ ỉ ụ ự ể
B n v ng (TKGDPTBV), đc b t đu t ngày 1/1/2005 đn năm 2014 [ề ữ ượ ắ ầ ừ ế 1]. GDPTBV
đ c p đn m c đích, m c tiêu, giá tr , n i dung, b y chi n l c, các thành viên thamề ậ ế ụ ụ ị ộ ẩ ế ượ
gia vào GDPTBV, ph m vi ho t đng, giám sát và đánh giá, th i gian tri n khai Th pạ ạ ộ ờ ể ậ
k GDPTBV. ỉ
Trong khuôn kh bài báo, chúng tôi mu n đ c p đn vi c đi u tra nh n th c c a sinhổ ố ề ậ ế ệ ề ậ ứ ủ
viên năm th t , khoa Đa lí c a các tr ng Đi h c S ph m Thái Nguyên, tr ng ứ ư ị ủ ườ ạ ọ ư ạ ườ
Đi h c Hùng V ng - Phú Th và Tr ng Đi h c S ph m Hà N i v ạ ọ ươ ọ ườ ạ ọ ư ạ ộ ề khái ni m ệ
phát tri n b n v ng và n i dung c a GDPTBV.ể ề ữ ộ ủ
Chúng tôi đã phát ra 400 phi u đi u tra ba tr ng đi h c v i 22 câu h i,ế ề ở ườ ạ ọ ớ ỏ
g m 20 câu l a ch n, 1 câu h i s p x p theo th t c a các ngu n tài li u mà sinhồ ự ọ ỏ ắ ế ứ ự ủ ồ ệ
viên đã tham kh o và 1 câu h i xem m c đ quan tâm c a h đn PTBV/GDPTBV.ả ỏ ứ ộ ủ ọ ế
M c đích c a b câu h i đ ki m tra nh n th c c a sinh viên v n i dung c aụ ủ ộ ỏ ể ể ậ ứ ủ ề ộ ủ
GDPTBV. T vi c đi u tra, giáo viên có th giúp sinh viên hi u sâu v m c đích, m cừ ệ ề ể ể ề ụ ụ
tiêu, n i dung GDPTBV và thi t k 20 ch đ t p trung vào n i dung GDPTBV ộ ế ế ủ ề ậ ộ
2.1. B câu h i ki m tra nh n th c c a sinh viên v GDPTBVộ ỏ ể ậ ứ ủ ề H , tên anh ọ
(ch ):ị Khoa: …….. …… Tr ng Đi h cườ ạ ọ ………………Anh (ch ) hãy khoanh trònị
vào ý (a) ho c ý (b) hay ý (c)ặ mà anh (ch ) c m th y đúng nh t trong 3 ýị ả ấ ấ c a các câu h i v ủ ỏ ề
phát tri n b n v ng và giáo d c vì s phát tri n b n v ngể ề ữ ụ ự ể ề ữ
Câu 1. Phát tri n b n v ng là:ể ề ữ a. Đáp ng nhu c u c a th h hi n t ib.ứ ầ ủ ế ệ ệ ạ Đáp ng nhu ứ
c u c a th h t ng laic.ầ ủ ế ệ ươ Đáp ng nhu c u c a th h hi n t i và t ng laiứ ầ ủ ế ệ ệ ạ ươ
Câu 2. Các lĩnh v c c b n c a phát tri n b n v ngự ơ ả ủ ể ề ữ a. Xã h i và môi tr ngb.ộ ườ Xã h i, ộ
môi tr ng và kinh t c.ườ ế Môi tr ng và kinh tườ ế
Câu 3. Giáo d c là c h i t t nh t giúp chúng ta:ụ ơ ộ ố ấ a. Thúc đy nh ng giá tr và hành vi c nẩ ữ ị ầ
thi t cho phát tri n b n v ngb.ế ể ề ữ Hi u v n i dung c a phát tri n b n v ngc.ể ề ộ ủ ể ề ữ Hi u v giáo ể ề
d c vì s phát tri n b n v ngụ ự ể ề ữ
Câu 4. M t th gi i mà m i ng i đu có c h i đc h ng l i t m t n n giáo ộ ế ớ ọ ườ ề ơ ộ ượ ưở ợ ừ ộ ề
d c:ụa. Có ch t l ng caob.ấ ượ Ti p thu nh ng giá tr , hành vi cho m t t ng lai b n ế ữ ị ộ ươ ề
v ngc.ữ Nh ng chuy n bi n xã h i tích c cữ ể ế ộ ự
Câu 5. M c đích c a Th p k Giáo d c vì s phát tri n b n v ng (GDPTBVụ ủ ậ ỉ ụ ự ể ề ữ ) do Liên
H p Qu cợ ố đa ra t năm 2005 đn năm 2014 là:ư ừ ế a. Giáo d c là n n t ng cho m t xã h i ụ ề ả ộ ộ
b n v ng h nb.ề ữ ơ L ng ghép phát tri n b n v ng vào h th ng giáo d c t t c các c pc.ồ ể ề ữ ệ ố ụ ở ấ ả ấ
G m c ý a và ý bồ ả
Câu 6. M t trong 5 m c tiêu c a giáo d c vì s phát tri n b n v ng là:ộ ụ ủ ụ ự ể ề ữ a. Ngày m t ộ
nâng cao ch t l ng gi ng d y và h c t p trong GDPTBVb.ấ ượ ả ạ ọ ậ Đnh h ng và xây d ng t m ị ướ ự ầ
nhìnc. Liên k t và h p tácế ợ
Câu 7. Giáo d c vì s phát tri n b n v ng làụ ự ể ề ữ quá trình thúc đy các giá tr mà trong đó ẩ ị
tôn tr ng đc đt v trí trung tâm, c th là:ọ ượ ặ ở ị ụ ể a. Tôn tr ng ph m giá và các quy n con ọ ẩ ề
ng i c a m i ng i dân trên th gi ib.ườ ủ ọ ườ ế ớ Tôn tr ng s s ng c a m i sinh v tọ ự ố ủ ọ ậ trên th ế
gi ic.ớ Tôn tr ng s s ng c aọ ự ố ủ m i sinh v t t nhiên trên th gi iọ ậ ự ế ớ
Câu 8. Giáo d c vì s phát tri n b n v ng ph i trang b cho con ng iụ ự ể ề ữ ả ị ườ a. Ý th c đc ứ ượ
quy n đòi h i s ng trong m t môi tr ng b n v ngb.ề ỏ ố ộ ườ ề ữ Ý th c đc quy nứ ượ ề s ng trong môi ố
tr ng t nhiênc.ườ ự Ý th c đcứ ượ quy nề s ng trongố môi tr ng đô thườ ị
Câu 9. H u qu c a các cu c xung đt và chi n tranh trên th gi i là:ậ ả ủ ộ ộ ế ế ớ a. Các h th ng yệ ố
t ho t đng quá t ib.ế ạ ộ ả Nhà c a, tr ng h c b phá hu , s l ng ng i di t n ngày càng ử ườ ọ ị ỷ ố ượ ườ ả
nhi uc.ề G m c ý a và ý bồ ả
Câu 10. Bình đng gi i trong giáo d c vì s phát tri n b n v ng đ c p đn:ẳ ớ ụ ự ể ề ữ ề ậ ế a S ự
tham gia đy đ và bình đng c a ph n bầ ủ ẳ ủ ụ ữ S tham gia đy đ c a m i ng i dân trong xã ự ầ ủ ủ ọ ườ
h i c ộ S tham gia đy đ c a các c p chính quy n trong xã h iự ầ ủ ủ ấ ề ộ
Câu 11. Đa ki n th c v đa d ng văn hoá và giao thoa văn hoá vào quá trình h c t p ư ế ứ ề ạ ọ ậ
s :ẽ a. Làm tăng m i liên h gi a giáo viên và h c sinhố ệ ữ ọ b. Làm tăng m i liên h gi a các ph ố ệ ữ ụ
huynh trong nhà tr ngc. Làm tăng m i liên h gi a nhà tr ng và c ng đngườ ố ệ ữ ườ ộ ồ
Câu 12. M t trong đi u ki n tiên quy t c a phát tri n b n v ng là:ộ ề ệ ế ủ ể ề ữ a. Môi tr ng h c ườ ọ
đng ph i lành m nh và an toànb. Nh ng ng i dân kho m nh và m t môi tr ng an toànc.ườ ả ạ ữ ườ ẻ ạ ộ ườ
Nh ng h c sinh trong tr ng ph thông ph i kho m nhữ ọ ườ ổ ả ẻ ạ
Câu 13. V n đ c p thi t hi n nay đi v i Vi t Nam là thu th p và phân tích thông tin ấ ề ấ ế ệ ố ớ ệ ậ
về a. Nh ng nh h ngc a HIV/AIDS đi v i giáo d c và phát tri n b n v ng, b. Nh ng ữ ả ưở ủ ố ớ ụ ể ề ữ ữ
ng i đã b nhi m HIV/AIDSườ ị ễ c. Nh ng ng i đã ch m nhi m HIV/AIDSữ ườ ớ ễ
Câu 14. t t c các c p t đa ph ng, qu c gia và qu c t , phát tri n b n v ng s Ở ấ ả ấ ừ ị ươ ố ố ế ể ề ữ ẽ
đc ượ thúc đy m t cách t t nh t ẩ ộ ố ấ ở: a. Nh ng n iữ ơ các c p chính quy n có c c u rõ ràng,ấ ề ơ ấ
minh b ch, b. Nh ng n iạ ữ ơ m i ng i dân đc tham giaọ ườ ượ c. Nh ng n i có các t p đoàn tài chínhữ ơ ậ
l n n m gi quy n l cớ ắ ữ ề ự
Câu 15. Thay đi khí h u trên toàn c u mang l i cho ng i h c nh ng bi n pháp:ổ ậ ầ ạ ườ ọ ữ ệ a.
Gi m thi u nguy h i đi v i b uả ể ạ ố ớ ầ khí quy n, b. Gi m thi u khí nit th i vào b u khí qiuy n, ể ả ể ơ ả ầ ể
c. Gi m thi u khí các - bonả ể th i vào khí quy nả ể
Câu 16. Ở các c ng đng dân c nông thôn, t l th t h c, b h c, mù ch , b t bình ộ ồ ư ỷ ệ ấ ọ ỏ ọ ữ ấ
đng gi i trong giáo d c:ẳ ớ ụ a. Cao h n thành th b. Ngang b ng v i thành thơ ị ằ ớ ị c. Th p h n ấ ơ ở
thành thị
Câu 17. Đô th hoá b n v ng đc hi u là các thành ph đang đi m t v iị ề ữ ượ ể ố ố ặ ớ a. Nh ng thayữ
đi kinh t - xã h i mang tính toàn c uổ ế ộ ầ b. Nh ng thách th c ti m tàng c a phát tri n b n v ngữ ứ ề ủ ể ề ữ
c. G m c ý a và ý b.ồ ả
Câu 18. Phòng ch ng và gi m nh thiên tai, giúp choố ả ẹ : a. Tr em bi t cách đi phó v i lũ ẻ ế ố ớ
l tụ b. Các nhà lãnh đo h c cách c nh báo k p th i cho nhân dânạ ọ ả ị ờ c. Toàn thể xã h i h c cách ộ ọ
đ phòng khi thiên tai x y raề ả
Câu 19. Gi m nghèo là m i quan tâm chung c a xã h i, c th là:ả ố ủ ộ ụ ế a. M i quan tâm c a cácố ủ
nhân t kinh t , môi tr ng và xã h iố ế ườ ộ b. M i quan tâm c b n c a nhân t kinh t , c. M i ố ơ ả ủ ố ế ố
quan tâm c a ng i dân khu v c nghèo đóiủ ườ ự
Câu 20. M t thách th c c b n c a n n kinh t th tr ng toàn c u hi n nay là:ộ ứ ơ ả ủ ề ế ị ườ ầ ệ a.
Hi u qu v kinh t , b o v môi tr ng và bình đngb. S d ng các ngu n năng l ng, gi mệ ả ề ế ả ệ ườ ẳ ử ụ ồ ượ ả
th i và tái ch ch t th iả ế ấ ả c. Ch tho mãn yêu c u v kinh t và bình đng.ỉ ả ầ ề ế ẳ