Giáo trình sự hình thành của thị trường chứng khoán trong những ngày đầu phát triển p5

chẳng khác bạn bây giờ bao nhiêu. Chỉ với một chút ít khát vọng vươn lên,

lòng dũng cảm, sự chuẩn bị và một phương cách rõ ràng, bạn đã có cơ hội để

trở thành một nhà đầu tư thành công.

Điều đầu tiên cần làm?

Trước tiên bạn phải mở một tài khoản tại công ty chứng khoán, điều này rất

đơn giản, thực chất chỉ phải điền vào các giấy tờ do nhân viên công ty mang

tới như tên họ, địa chỉ..., nếu có gì không hiểu đừng ngại yêu cầu các broker

giải thích cặn kẽ.

Thông thường có hai loại dịch vụ chính đó là dịch vụ trọn gói full service,

người lựa chọn dịch vụ này sẽ được broker tư vấn mua bán và dịch vụ giá hạ

discount firm, người môi giới chỉ làm nhiệm vụ mua bán theo chỉ thị của

khách hàng, phí môi giới sẽ rẻ hơn. Và nếu bạn là người mới bạn nên sử

dụng dịch vụ trọn gói, nếu bạn tiết 1% hay 2% phí môi giới bạn có thể phải

chịu những thua lỗ không đáng có.

Và cho dù bạn định trở thành một nhà đầu tư chuyên nghiệp, dùng hết quỹ

thời gian làm việc cho chứng khoán, hay chỉ đơn giản bạn có một số vốn

nhỏ, muốn nó sinh sôi điều đầu tiên những nhà đầu tư thành công sẽ khuyên

bạn là: hãy lựa chọn một broker giỏi.

Có một điều chúng ta thường không để ý, broker cũng là một nghề như tất cả

mọi nghề khác, không phải ai cũng giỏi như nhau, chúng ta cần tìm hiểu về

nhân viên brokerr của mình, về kiến thức của anh ta, thông tin anh ta lấy từ

đâu, chiến thuật đầu tư của anh ta có phù hợp với bạn không... Với những

người mới bắt đầu, tìm kiếm một brokerr giỏi là hết sức quan trọng.

Và nếu bạn thực sự vừa mới đặt chân vào thị trường chứng khoán trước tiên

bạn chỉ nên mở tài khoản tiền mặt cash account, đầu tư với số tiền bạn đang

có. Vài năm sau, khi đã có kinh nghiệm hãy xem xét đến việc mở tài khoản

vay mượn margin account, loại tài khoản có thể mượn thêm tiền của công ty

chứng khoán để kinh doanh. Trong thời kỳ đầu kinh doanh khả năng thua lỗ

của bạn là không nhỏ, việc dùng đòn bẩy tài chính có thể khiến sự thua lỗ

lớn hơn vượt ngoài tầm kiểm soát và chịu đựng của bạn. Điều tồi tệ hơn là

nó sẽ khiến bạn khủng hoảng, mất niềm tin vào bản thân và bị rơi vào trạng

thái con bạc khát nước. Điều này rất nguy hiểm.

Sau khi đã lập tài khoản, hãy có một kế hoạch và một sự chuẩn bị tiêu vốn

vài giờ đồng hồ mỗi tuần để luôn giữ được mối liên hệ với thị trường. Đồng

thời cũng hết sức cẩn thận khi lắng nghe lời khuyên của những người khác.

Phần lớn chúng chỉ là những ý kiến cá nhân và có thể sai lầm. Nếu bạn đã

coi đầu tư như một công việc khoa học nghiêm túc không nên hành xử theo

cảm giác, tất cả mọi quyết định đầu tư đều phải được đề ra dựa trên những

mẫu mực nhất định. Do đó bạn cần học cách tìm hiểu các chỉ số của công ty,

cách đọc các đồ thị và phân tích chúng, chúng chỉ đơn thuần trình bày các sự

kiện, chứ không phải là những ý kiến cá nhân!

Nên nắm giữ bao nhiêu loại cổ phiếu?

Tất nhiên không nên đầu tư toàn bộ tiền bạc vào một loại cổ phiếu. Nếu rủi

ro xảy ra, bạn sẽ mất tất cả. Một câu thành ngữ mà tất cả các nhà đầu tư phải

thuộc đó là

"Không nên dồn tất cả các trứng vào một giỏ". Nếu bạn xảy tay, tất cả sẽ vỡ

tan tành. Nhưng đồng thời bạn cũng không thể cầm cùng lúc quá nhiều giỏ.

Như vậy bao nhiêu là vừa?

Theo ý kiến của những nhà đầu tư có kinh nghiệm nếu bạn có ít hơn $5000

chỉ nên đầu tư từ một tới hai loại cổ phiếu, với $10000 từ hai tới ba loại, với

$25000 từ ba tới bốn loại, với $50000 từ bốn tới năm, với $100000 hoặc

nhiều hơn bạn cũng chỉ nên đầu tư vào năm hoặc sáu loại cổ phiếu.

Cho dù bạn có bao nhiêu tiền, không có lý do gì để đầu tư cùng lúc tới 20

loại cổ phiếu. Đơn giản chỉ vì bạn không thể nắm bắt được thông tin của tất

cả các loại cổ phiếu trong tay. Điều này thực sự nguy hiểm.

Với những nhà đầu tư cá nhân, cách kiếm tiền là mua các loại cổ phiếu của

các công ty tốt nhất trong lĩnh vực của nó, tập trung danh mục đầu tư trong

một số loại cổ phiếu giới hạn, theo dõi chúng một cách cẩn thận, và bán

chúng đi nếu cảm thấy chúng không thể phát triển hơn nữa hoặc khi thị

trường đánh giá chúng quá cao.

Tất cả chỉ thế thôi!

Hãy tuân theo nguyên tắc thay vì hành động theo cảm xúc

Tại sao chúng ta lại thường hy vọng khi nên lo ngại và ngược lại?

Khi cổ phiếu đã rớt giá 8% dưới giá mua ban đầu và bị thua lỗ, người ta

thường hay hy vọng chúng tăng giá trở lại trong khi thực sự họ nên lo ngại

rằng có thể sẽ mất thêm một số tiền nữa, và nên phản ứng bằng cách bán cổ

phiếu đi và chấp nhận thua lỗ thay vì cứ để mọi thứ y nguyên.

Khi cổ phiếu tăng giá và tìm được lợi nhuận, họ lại sợ rằng có thể đánh mất

lợi nhuận ấy và bán chúng quá sớm. Nhưng sự thật cổ phiếu đang tăng giá là

một dấu hiệu cho thấy chúng thực sự mạnh và có lẽ quyết định mua ban đầu

của họ là hoàn toàn chính xác.

Mỗi quyết định mua hay bán chứng khoán đều là một trận chiến thực sự, sẽ

có thành công hoặc thất bại do đó chắc chắn chúng ta sẽ bị cảm xúc chi phối.

Nhưng thị trường diễn tiến độc lập với những cảm xúc ấy, và một cách thẳng

thắn nó không hề quan tâm bạn đang nghĩ gì, đang chờ đợi, hy vọng điều gì

sẽ xảy ra.

Bản chất con người gắn vào và ảnh hưởng tới thị trường một cách sâu sắc.

Những cảm xúc tương tự như sự kiêu ngạo, sự cả tin, nỗi sợ hãi, lòng tham

lam đã tồn tại ở thị trường hôm qua, hôm nay và chắc chắn là cả ngày mai

nữa.

Điều quan trọng là khống chế những cảm xúc ấy như thế nào?

Làm cách nào để chiến thắng những cảm xúc cá nhân

Thực sự đây là một câu hỏi khó, chúng ta thường rất khó khăn để kìm hãm

nỗi sợ hãi, lòng tham lam, tính kiêu hãnh để đưa ra những quyết định chính

xác. Trong trường hợp thị trường đi lên thì mọi quyết định đều có vẻ hợp lý,

nhưng trong một đợt điều chỉnh của thị trường thì mọi thứ sẽ rối tung cả lên,

bạn như một con người đi lạc giữa biển khơi mất phương hướng không biết

hành xử như thế nào. Hãy l ắng nghe William J.O neil chia sẻ những quan

điểm của ông "Theo kinh nghiệm của tôi, cách tốt nhất là thành lập những

quy luật mua và bán từ những nghiên cứu về lịch sử thị trường - những quy

luật dựa trên nền tảng câu hỏi thực sự thị trường đang hoạt động như thế

nào, và trong quá khứ mỗi khi thị trường gặp hoàn cảnh ấy thì diễn biến như

thế nào, những quy luật dựa trên sự thống kê khoa học chứ không phải dựa

trên những ý kiến hay thành kiến cá nhân".

Một luật sư phải từ bỏ tất cả các cảm xúc để phân tích thực tế và dựa vào

những tiền lệ để xem xét một sự kiện. Tại sao bạn không làm như thế? Bạn

càng hiểu về quá khứ của một loại cổ phiếu bao nhiêu, bạn càng có thể nhìn

nhận những cơ hội trong tương lai một cách chính xác bấy nhiêu. Việc giá cả

dao động hàng ngày có thể doạ dẫm cả những nhà đầu tư có kinh nghiệm

nhất nhưng một cái nhìn về quá khứ sẽ giúp chúng ta hiểu ra có một xu

hướng đi lên trong toàn bộ thị trường. Chu kỳ tiếp nối chu kỳ, chúng sẽ tạo

ra những cơ hội lớn thực sự cho các nhà đầu tư.

Mua cổ phiếu giá rẻ, thói quen xấu cần tránh

Thị trường chứng khoán không phải là một cái chợ, quan điểm mua thật rẻ,

bán thật mắc không có giá trị nơi đây. Đừng đầu tư vào các loại cổ phiếu rẻ

tiền với mong muốn tìm lợi nhuận lớn và nghĩ rằng các loại cổ phiếu ăn

khách đã đạt với ngưỡng, bản chất giá cổ phiếu cũng phần nào phản ánh

được kỳ vọng vào nó. Thà mua 100 cổ phiếu với giá $60 một cổ phiếu, chứ

đừng mua 600 cổ phiếu với giá $10 một cổ phiếu. Các tổ chức chứng khoán

sẽ bỏ hàng triệu đô la vào loại $60/1 cổ phiếu và tránh xa những loại cổ

phiếu rẻ tiền. Và chúng ta cũng nên biết những tổ chức đầu tư lớn - những

quỹ đầu tư, quỹ hưu trí, các ngân hàng - thực hiện phần lớn các giao dịch

trên thị trường và thực sự có thể tác động vào giá cả.

Thật kỳ lạ khi trong mỗi nhà đầu tư mới đều có một ham muốn rất khó

chống lại là mua cổ phiếu giá rẻ. Cái ý tường mua một khối lớn cổ phiếu giá

cỡ $2 rồi chờ chúng tăng gấp đôi nghe khá hay, chúng ta thường cảm nhận

một cách rất mơ hồ rằng một cổ phiếu $2 thường dễ tăng giá hơn một cổ

phiếu giá $100. Sự thật là đầu tư cổ phiếu không giống như mua một bộ

quần áo hoặc một chiếc xe hơi giảm giá. Thị trường chứng khoán là một thị

trường đấu giá hai chiều, cổ phiếu được bán với giá xấp xỉ bằng giá trị của

chúng tại thời điểm giao dịch. Khi bạn mua một loại cổ phiếu rẻ tiền, bạn chỉ

sở hữu những giá trị cũng rẻ như cổ phiếu bạn đã mua.

Với những cổ phiếu phát triển mạnh nhất trong vòng 45 năm qua, cái giá

trung bình trước khi chúng tăng gấp đôi hoặc gấp ba là $28 một cổ phiếu.

Đây là một sự thật của lịch sử. Những cổ phiếu rẻ tiền thường rất rủi ro.

Phân tích kỹ thuật hay phân tích cơ bản?

Khái niệm phân tích kỹ thuật và phân tích cơn bản.

Rất nhiều người sau nhiều năm kinh doanh vẫn chưa hiểu thế nào là phân

tích cơ bản và phân tích kỹ thuật, đa số họ mua bán theo cảm xúc và không

có một công cụ đầu tư hiệu quả.

Phân tích cơ bản là việc phân tích bản cân đối tài khoản và bản báo cáo lợi

tức của công ty để xem xét chất lượng của công ty cũng như việc phát triển

của công ty theo thời gian, nhờ đó tiên đoán các chuyển biến giá chứng

khoán. Việc phân tích cơ bản sẽ đánh giá một chứng khoán dưới giá trị hay

trên giá trị hiện hành.

Phân tích kỹ thuật nghiên cứu số cung và cầu chứng khoán dựa trên các

nghiên cứu số lượng và giá cả. Nhà phân tích dùng các biểu đồ để phân tích

chiều hướng giá. Hầu hết các phân tích được thực hiện để phân tích ngắn và

trung hạn. Không giống như phân tích cơ bản, nhà phân tích kỹ thuật không

quan tâm đến vị thế tài chính của công ty.

Trong bài này chúng ta sẽ xem xét tại sao cả hai loại phân tích đều cần thiết

để đầu tư thành công.

Không nên chỉ dùng một loại phân tích.

Cho dù bạn đầu tư dài, ngắn, hay trung hạn, cho dù bạn là nhà đầu tư giá trị

hay tăng trưởng, cả hai loại phân tích đều cần thiết mặc dù vai trò của chúng

trong từng loại đầu tư sẽ khác nhau. Hoàn toàn không nhất thiết phải chọn sử

dụng "một trong hai". Tốt nhất bạn phải xem xét cả về phân tích cơ bản với

những chỉ số về sức mạnh, chất lượng của công ty và sản phẩm của nó để

tìm kiếm những công ty có chất lượng, phối hợp với sự phân tích cung cầu,

giá cả và số lượng giao dịch trên thị trường để tìm kiếm những thời điểm

mua hợp lý.

Phân tích cơ bản là nền tảng bạn phải có khi mua bất cứ loại cổ phiếu nào,

nó sẽ xác định tính ưu việt của công ty so với các công ty khác, trong khi

phân tích kỹ thuật sẽ cho phép bạn thấy được mức quan tâm của người đầu

tư, sức ép cung cầu trong thời điểm ngắn và trung hạn, để tìm kiếm những

thời điểm mua cổ phiếu có cơ hội tăng giá nhất.

Điều quan trọng nhất trong phân tích cơ bản là gì?

Khả năng sinh lợi của công ty là một trong những nhân tố quan trọng nhất

ảnh hưởng tới giá chứng khoán. Biết được doanh lợi của công ty trong quá

khứ và trong hiện tại hết sức quan trọng. Chúng ta chỉ nên mua những loại

cổ phiếu mà lợi nhuận earnings của công ty có phát triển, doanh số sales của

công ty tăng, tỷ lệ lợi nhuận biên profit margins và lợi nhuận vốn cổ đông

return on equity cao.

Lợi nhuận mỗi cổ phần earnings per share, EPS được tính bằng cánh chia

tổng số lợi nhuận sau thuế cho tổng số cổ phiếu đang lưu hành, có thể được

dùng như là một công cụ cho thấy mức độ phát triển và khả năng sinh lời

của công ty. Chỉ số lợi nhuận mỗi cổ phần có thể được dùng để so sánh với

giai đoạn trong quá khứ cho thấy khả năng phát triển về lợi nhuận của công

ty.

Đối với những nhà đầu tư chú trọng giá trị, lợi nhuận mỗi cổ phần cùng với

chỉ số P/E price/earnings per share, được tính bằng cách lấy giá cổ phiếu

chia cho lợi nhuận kiếm được mỗi cổ phần là một chỉ số quan trọng để xem

xét cổ phiếu mắc hay rẻ, ví dụ một công ty có giá một cổ phiếu là $100, lợi

nhuận mỗi cổ phần là $20 sẽ có P/E bằng 5, tức là có tỷ lệ lợi nhuận trên giá

mỗi cổ phiếu là 20%.

Trong khi những nhà đầu tư chú trọng tăng trưởng thì lại không quan tâm

lắm đến chỉ số P/E, họ chỉ chú trọng đến sự phát triển của doanh lợi, nếu

một công ty tăng trưởng trong nhiều quý liền và tình hình tốt đẹp sẽ còn tiếp

diễn, những nhà đầu tư tăng trưởng sẵn lòng mua cổ phiếu với P/E lên tới cả

100 lần, để hy vọng tìm kiếm lợi nhuận nhờ chênh lệch giá.

Thực tiễn kinh nghiệm thị trường cho thấy những phi vụ thành công lớn trên

thị trường chứng khoán hầu hết thuộc về những công ty đang phát triển -

những công ty có số lợi nhuận mỗi cổ phần tăng trung bình 30% trong 3 năm

liền. Do đó hãy tập trung vào những loại cổ phiếu có chỉ số EPS tăng 30%

hoặc hơn trong 3 năm liền.

Đối với những công ty mới cổ phần hoá, mọi người thường nghĩ chúng

không có số liệu của 3 năm lợi nhuận, thực ra phần lớn những công ty này

đều có các số liệu cần thiết từ khi chúng còn là các công ty tư nhân. Những

thông tin này có thể tìm thấy trong bản cáo bạch của công ty.

Hãy nhìn vào các số liệu do công ty cung cấp đã được kiểm toán, đừng để ý

đến những lời hứa của ban quản trị công ty đại khái như tình hình thua lỗ

năm nay sẽ nhanh chóng được cải thiện. Trong lịch sử thị trường phần lớn

các công ty đều có lợi nhuận tăng nhanh và mạnh trước khi giá cả của chúng

tăng gấp đôi hoặc gấp ba.

Những nhân tố quan trọng khác trong phân tích cơ bản.

Doanh số là một trong những dấu hiệu quan trọng của công ty. Nên lựa chọn

những công ty có doanh số tăng nhanh trong vài quý qua, hoặc tăng tới 25%

so với quý cùng kỳ năm ngoái. Doanh số tăng cho thấy sự phát triển về quy

mô thị trường của công ty, đây là điều kiện quan trọng nếu công ty muốn

phát triển vượt bậc. Hãy lựa chọn những công ty đứng hàng thứ nhất trong

lĩnh vực của nó về tốc độ tăng doanh số và lợi nhuận, có một tỷ suất lợi

nhuận biên và lợi nhuận vốn cổ đông cao.

Lợi nhuận vốn cổ đông Return on equity, ROE dấu hiệu cho biết hoạt động

tài chính của công ty. Nó đo lường khả năng sứ dụng vốn của công ty. Nó

cho cổ đông biết tiền vốn của công ty được sử dụng hiệu quả như thế nào.

So sánh tỷ lệ này với những công ty cùng ngành sẽ cho biết công ty sử dụng

vốn cổ đông tốt như thế nào so với các công ty cạnh tranh. Những công ty

bạn cần tìm là những công ty có tỷ lệ ROE trên 20%.

Chỉ số lợi nhuận biên hay còn gọi là lãi kinh doanh profit margin đo lường

khả năng sinh lời của công ty theo doanh số, được tính bằng cách lấy doanh

lợi chia cho doanh thu. Một tỷ số lợi nhuận biên tăng cho thấy công ty có

khả năng sinh lời cao hơn cùng với một đồng doanh thu thu về, nghĩa là

công ty có thể đã cắt giảm được chi phí.

Bạn cũng cần phải hiếu rõ những sản phẩm của công ty, công ty chế tạo

những sản phẩm gì, phục vụ trong lĩnh vực nào. Công ty bạn chọn nên có

một loại hàng hoá hoặc dịch vụ hiếm có hoặc độc quyền. Những loại hàng

hoá mà người tiêu dùng nhận thấy là cao cấp.

Cổ phiếu bạn mua cũng nên được những tổ chức đầu tư lớn sở hữu. Nên tìm

hiểu có bao nhiêu quỹ đầu tư, ngân hàng và các tổ chức khác đã mua cổ

phiếu ấy. Hãy tập hợp tất cả những điều đó vào một cuốn sổ nhỏ và nhớ cập

nhật chúng.

Các tổ chức tài chính hàng đầu đều phải phân tích cơ bản rất kỹ trước khi

mua một cổ phiếu nào đó. Vậy tại sao bạn lại bỏ qua?

Phân tích kỹ thuật khác phân tích cơ bản như thế nào?

Phân tích kỹ thuật là việc nghiên cứu những chuyển động của thị trường,

chủ yếu dựa vào việc sử dụng các đồ thị. Phân tích kỹ thuật sứ dụng sự thay

đổi của giá và khối lượng chứng khoán như một công cụ chính cho phép bạn

kiểm tra, theo dõi, nhận định về mức cung và cầu của chứng khoán.

Bạn nên sử dụng các đồ thị biểu diễn giá chứng khoán trong ngày hoặc trong

tuần kết hợp khối lượng giao dịch của nó, thông thường việc phân tích kỹ

thuật từ những thời điểm quá xa thường không chính xác. Bằng cách sử

dụng đồ thị bạn có thể xem xét liệu chứng khoán đang hoạt động bình

thường hay bất thường, nó có đang được các tổ chức tài chính giao dịch hay

không, và đâu là thời điểm để mua hay bán chứng khoán, …