Kinh nghi m qu n lý r i ro giá, ệ ả ủ
ng d ng cho Vi t Namứ ụ ệ
Tr n Th Quỳnh Chiầ ị
Vi n Chính sách và Chi n l c PT NN NTệ ế ượ
K t c u bài vi tế ấ ế
•Gi i thi uớ ệ
•Các lo i r i roạ ủ
•Các công c phòng tránh r i roụ ủ
•Kinh nghi m tránh r i ro giá c a th gi iệ ủ ủ ế ớ
•ng d ng cho Vi t NamỨ ụ ệ
Gi i thi uớ ệ
•Xu t kh u cà phê chi m 13% t ng giá tr xu t kh u ấ ẩ ế ổ ị ấ ẩ
nông s n VN, tr thành n c xu t kh u cà phê v i l n ả ở ướ ấ ẩ ố ớ
nh t th gi i (43% th ph n cà phê v i th gi i).ấ ế ớ ị ầ ố ế ớ
•Khi th tr ng th gi i kh ng ho ng, giá th p k l c ị ườ ế ớ ủ ả ấ ỷ ụ
trong vòng 40 năm, nhi u h không đ l ng th c, n ề ộ ủ ươ ự ợ
ngân hàng do vay ti n đ u t cà phê. Ng i lao đ ng ề ầ ư ườ ộ
thi u vi c làm và giá thuê lao đ ng gi m. Nhi u c s ế ệ ộ ả ề ơ ở
thu gom và các doanh nghi p ch bi n xu t kh u cà ệ ế ế ấ ẩ
phê n ngân hàng, bình quân h n 5 t đ ng. ợ ơ ỷ ồ
•Nh ng thi t h i c a ngành cà phê Vi t Nam cho th y ữ ệ ạ ủ ệ ấ
"th tr ng t do" hay "c ch th tr ng" thu n tuý ị ườ ự ơ ế ị ườ ầ
mang lai rui ro cho ngành cà phê. Tăng tr ng b n v ng ưở ề ữ
trong t ng lai c a ngành cà phê Vi t Nam c n can ươ ủ ệ ầ
thi p chính sách hi u qu c a nhà n c đ gi m thi u ệ ệ ả ủ ướ ể ả ể
r i ro do th tr ng mang l i. ủ ị ườ ạ
Di n bi n giá cà phê TGễ ế
Di n bi n giá cà phê (USD/t n)ễ ế ấ
-
500
1,000
1,500
2,000
2,500
3,000
1988
1990
1992
1994
1996
1998
2000
2002
2004
2006
Giá Xu t kh uấ ẩ
Giá th gi iế ớ
Các lo i r i roạ ủ
•R i ro tài s n: ủ ả M t c p, cháy ho c h h ng thi t b , ấ ắ ặ ư ỏ ế ị
nhà c a và các thi t b dùng trong s n xu t NN khác. ử ế ị ả ấ
Nh ng m t mát thông th ng s đ c b i th ng b ng ữ ấ ườ ẽ ượ ồ ườ ằ
b o hi m ho c trong tr ng h p x y ra th m ho , nhà ả ể ặ ườ ợ ả ả ạ
n c có th h tr gi m m t mát;ướ ể ỗ ợ ả ấ
•R i ro s n xu t: ủ ả ấ Các hi n t ng t nhiên, th i ti t, các ệ ượ ự ờ ế
b nh h i cây tr ng và v t nuôi. R i ro s n xu t có th ệ ạ ồ ậ ủ ả ấ ể
đ c đo l ng b ng bi n đ ng trong năng su t;ượ ườ ằ ế ộ ấ
•R i ro giá: ủXu t hi n khi giá s n ph m xu ng th p ấ ệ ả ẩ ố ấ
ho c giá đ u vào tăng sau khi ng i SX đã quy t đ nh ặ ầ ườ ế ị
đ u t . R i ro giá th ng đ c đo l ng b ng bi n ầ ư ủ ườ ượ ườ ằ ế
đ ng giá nông s n và có th đ c gi m nh b ng các ộ ả ể ượ ả ẹ ằ
bi n pháp tr giá.ệ ợ