194
KỸ THUẬT KIỂM SOÁT CƠ HÀM MẶT
VÀ HOẠT ĐỘNG NHAI, NUỐT
I. ĐẠI CƢƠNG
Khó khăn về ăn và nuốt xảy ra khi các cấu trúc cơ thể ở miệng – hầu bị dị tật,
hoặc não bộ bị khiếm khuyết về thần kinh, hoặc cảm nhận của các giác quan đặc biệt là
cảm giác của vùng miệng quá nhạy cảm hoặc giảm cảm nhận, hoặc có những vấn đề về
hành vi, tâm lý liên quan đến bữa ăn như quá căng thẳng vì hậu quả của việc ép ăn hoặc
thờ ơ, xao nh ng trong khi ăn.
Kỹ thuật kiểm soát cơ hàm mặt và hoạt động nhai nuốt là thực hiện các bài tác
động lên cơ hàm mặt, môi, vòm miệng, lưỡi và tư thế cơ thể để giúp cho quá trình nhai
và nuốt thức ăn diễn ra dễ dàng và thuận lợi.
II. CHỈ ĐỊNH
Trẻ có bất thường vùng môi miệng: khe hở môi, vòm miệng. Thiểu sản hàm
dưới (Hội chứng Pierre Robin)…..
Trẻ có tổn thương n o: bại não, chậm phát triển tâm thần, di chứng viêm não,
chấn thương sọ n o, đột quỵ…..
Trẻ có rối loạn hành vi: tự kỷ và các rối loạn phát triển khác.
III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH
Trẻ đang hôn mê, lơ mơ.
Trẻ đang đặt nội khí quản.
Viêm đường hô hấp trên, dưới.
Xuất tiết nhiều đờm dãi.
Co giật.
IV. CHUẨN BỊ
1. Ngƣời thực hiện
Bác sĩ phục hồi chức năng hoặc điều dưỡng hoặc kỹ thuật viên phục hồi chức năng.
2. Phƣơng tiện - dụng cụ
Khăn bông (dùng để choàng trên người).
Thức ăn: cơm, bánh mỳ, bánh quy cứng…
3. Ngƣời bệnh
Kiểm tra tiền sử, khám lâm sàng phát hiện các tổn thương thực thể, giải thích
cách thức tiến hành kỹ thuật.
