Lễ tân ngoại giao
LÔ t©n ngo¹i giao
1. Kh¸i niÖm:
LÔ t©n ngo¹i giao: - nghi thøc - phong tôc tËp qu¸n - luËt lÖ
LÔ t©n ngo¹i giao (diplomatic protocol - dp)
- Cã nhiÒu ®Þnh nghÜa vÒ dp nh ng cèt lâi dp lµ nh÷ng quy ®Þnh thµnh v¨n hoÆc
kh«ng thµnh v¨n vÒ c¸ch øng xö gi÷a nhµ n íc vµ c¸c ®¹i diÖn cña hä víi nhau. - Dp lµ sù vËn dông tæng hîp c¸c nghi thøc, phong tôc tËp qu¸n, c¸c luËt lÖ quèc gia vµ quèc tÕ trong quan hÖ ®èi ngo¹i nh»m phôc vô ® êng lèi chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i cña mét nhµ n íc nhÊt ®Þnh.
2. Vai trß:
- Kh«ng thÓ thiÕu, cã ho¹t ®éng ngo¹i giao lµ cã dp.
- LÔ t©n còng nh c«ng t¸c lÔ t©n rÊt quan träng v× nã gãp phÇn vµo viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i cña mét quèc gia ®ång thêi thÓ hiÖn v¨n ho¸ vµ lßng mÕn kh¸ch cña mét quèc gia, mét d©n téc ®èi víi kh¸ch, ®Æc biÖt lµ th îng kh¸ch.
- Thóc ®Èy hoµ b×nh h÷u nghÞ
- c«ng cô chÝnh trÞ phôc vô cho ho¹t ®éng ®èi ngo¹i cña mét n íc.
- biÓu hiÖn sù träng thÞ lÞch sù, v¨n minh cña mét quèc gia, d©n téc nµy víi mét quèc gia, d©n téc kh¸c. Yªu cÇu c¸c quèc gia dï kh«ng b»ng lßng nh ng vÉn ph¶i t«n träng nhau.
3. Sù h×nh thµnh:
Kh«ng thµnh v¨n thµnh v¨n
Quèc gia, d©n téc quèc tÕ
Phong tôc, tËp qu¸n quy íc
Kh«ng b¾t buéc B¾t buéc
§a d¹ng, phong phó, kh¸c biÖt nhÊt qu¸n, cã tÝnh b¶n s¾c (tÝnh ®Æc thï/ tÝnh quèc gia, d©n téc)
4. Nguyªn t¾c:
- B×nh ®¼ng vµ kh«ng ph©n biÖt ®èi xö gi÷a c¸c quèc gia cã chñ quyÒn.
- T«n träng lÉn nhau vµ cã ®i cã l¹i.
- KÕt hîp tËp qu¸n vµ luËt ph¸p quèc tÕ víi quy ®Þnh quèc gia vµ truyÒn thèng d©n téc.
X· giao quèc tÕ
1. C¸c kh¸i niÖm
- LÔ nghi (ceremony)
Toµn bé nh÷ng th«ng lÖ ph¶i ® îc t«n träng trong nh÷ng nghi lÔ chÝnh thøc hay nh÷ng quy t¾c cña phÐp lÞch sù ® îc sö dông trong céng ®ång, ®Æc biÖt lµ c¸c c¬ quan c«ng céng.
- LÔ t©n nhµ n íc
Lµ lÜnh vùc c«ng t¸c quan träng trong ho¹t ®éng giao tiÕp, ®èi néi, ®èi ngo¹i cña ChÝnh phñ vµ nh©n d©n
- LÔ t©n ngo¹i giao (protocol)
Toµn bé nh÷ng quy t¾c lÔ nghi cña mét quèc gia, gãp phÇn thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i cña mét quèc gia, ®ång thêi thÓ hiÖn v¨n ho¸ vµ lßng mÕn kh¸ch cña mét d©n téc.
- PhÐp (lÞch sù) x· giao quèc tÕ
Lµ phÐp xö thÕ gi a ng êi - ng êi trong x· héi, nh»m bµy tá lßng tù träng vµ th¸i ®é t«n träng mäi ng êi trong quan hÖ x· héi, ®Æc biÖt quan träng khi cã yÕu tè n íc ngoµi.
2. PhÐp x· giao quèc tÕ
2.1. Nh÷ng vÊn ®Ò chung
2.1.1. Nguyªn t¾c cña phÐp x· giao quèc tÕ
- B×nh ®¼ng vµ kh«ng phan biªt ®èi xö gi÷a c¸c quèc gia cã chñ quyÒn (trõ tr êng hîp hai hay nhiÒu n íc cã tho¶ thuËn riªng)
- T«n träng lÉn nhau vµ cã ®i cã l¹i (tr¶ ®òa)
- KÕt hîp tËp qu¸n vµ luËt ph¸p quèc tÕ víi quy ®Þnh quèc gia vµ truyÒn thèng d©n téc (nhËp gia tuú tôc)
2.1.2. BiÓu tr ng quèc gia vµ tÝnh ®¹i diÖn trong x· giao quèc tÕ
* Quèc kú, quèc thiÒu (handout)
-- Trô së
-- Xe « t«
-- Chó ý:
+ tr¸nh treo ng îc ng«i sao
+ ® îc treo hoÆc mang ®i ë nh÷ng n¬i tæ chøc meeting, biÓu t×nh, ®éng viªn quÇn chóng lµm c¸c c«ng viÖc tËp thÓ.
+ treo 2 cê, nh×n tõ mÆt tr íc vµo th× Qkú cña ta bªn tay ph¶i. NhiÒu cê, th× cïng kÝch cì, treo cao b»ng nhau
+ kû niÖm quèc kh¸nh b¹n, treo quèc kú cña ta vµ b¹n t¹i phßng lÔ
+ ®ãn tiÕp ®oµn kh¸ch chÝnh phñ n íc b¹n, treo quèc kú cña ta vµ b¹n t¹i n¬i ®ãn (nhµ ga, bÕn tµu,...) vµ n¬i ®oµn ë.
+ ®ãn c¸c ®oµn thÓ nh©n d©n n íc b¹n khong treo quèc kú.
- Quèc ca
+ cö quèc ca n íc b¹n tr íc, n íc ta sau, c¶ khi khai m¹c vµ bÕ m¹c.
+ Kû niÖm 1/5: khai m¹c quèc ca, bÕ m¹c quèc tÕ ca
* TÝnh ®¹i diÖn Ýt nhiÒu cña mçi c¸ nh©n khi tham gia giao tiÕp quèc tÕ (cho ®Êt n íc, ®Þa ph ¬ng, ®¬n vÞ m×nh)
- T thÕ c¸ nh©n biÓu ®¹t ®Æc ®iÓm d©n téc, tõ diÖn m¹o, c¸ch ¨n nãi, chµo hái, x ng h«, ¨n uèng
2.1.3. B¶n lÜnh, yªu cÇu ®èi víi ng êi lµm c«ng t¸c ®èi ngo¹i
- nh÷ng chiÐn sü ®Êu tranh trªn mÆt tr¹n quèc tÕ ®ª thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i cña quãc gia, d©n téc
- phÈm chÊt tèt, lý t ëng, lßng tù träng, tù hµo d©n téc, ý chÝ tù lùc tù c êng, tØnh t¸o trong mäi tinh huèng, c¶nh gi¸c
- lu«n trau dåi häc tËp ®Ó tranh thñ h÷u nghÞ vµ ®¸nh gi¸ ®óng b¶n chÊt c¸c sù viÖc diÔn ra hµng ngµy trªn thÕ giíi, ph¸n ®o¸n ý ®å cña ®èi t¸c
- ra søc häc tËp ngo¹i ng÷
2.2. Cô thÓ (víi c¶ hai t c¸ch: ng êi ®ãn kh¸ch vµ ng êi lµm kh¸ch)
2.2.1. §ãn kh¸ch
- Quy ®Þnh: ®ãn kh¸ch n íc ngoµi cÊp dÞa ph ¬ng
+ lÞch sù, nhiÖt t×nh song ®¬n gi¶n, tiÕt kiÖm
+ kh«ng huy déng quÇn chóng, kh«ng duyÖt ®éi danh dù, kh«ng meeting chµo mõng
+ trang trÝ cê, khÈu hiÖu ë n¬i ®ãn tiÕp, kh«ng trang trÝ däc ® êng
+ kh«ng mo t« hé tèng, chØ cã xe dÉn ® êng
+ chØ tæ chøc mét cuéc chiªu ®·i hoÆc c¬m th©n mËt song tiÕt kiÖm
2.2.2. Chµo hái, b¾t tay, «m h«n h÷u nghÞ, giíi thiÖu vµ tù giíi thiÖu
- Chµo hái trë thµnh viÖc th êng xuyªn mâi khi gÆp nhau trong ngµy (s¸ng, tr a- chiÒu, tèi) vµ khi chia tay nhau. Chµo lµ ®éng t¸c tæng thÓ (lêi nãi, nô c êi, ¸nh m¾t, gËt dÇu, gi¬ tay ra hiÖu, ng¶ mò, khÏ cói ®Çu). CÇn dóng ®¾n trogn c¸c hoµn c¶nh, ®èi t îng, ch©n thµnh.
- Kh«ng t©ng bèc khi chµo nhau, kh«ng ph× phÌo thuèc l¸ khichµo nhau, nam chµo n÷ tr íc, cÊp d íi chµo cÊp trªn, trÎ chµo giµ, ng êi míi ®Õn chµo ng êi ®Õn tr íc, ng êi tõ ngoµi vµo chµo ng êi ë trong.
- b¾t tay nhÑ nhµng, hån nhiªn, ch©n thµnh, døt kho¸t, m¾t nh×n th¼ng: dïng tay ph¶i n¾m c¶ bµn tay b¹n kh«ng l©u, bãp m¹nh lµ th« b¹o, hêi hît lµ v« lÔ, vå vËp lµ sç sµng, ph¶i th¸o g¨ng (trõ phô n÷), kh«ng nªn dót tay kia trong ¸o, quÇn.
- chua quen biÕt khong nªn b¾t tay, chê sù giøoi thiÖu, c©n nh¾c nhanh khi nhiÒu ng êi cïng gi¬ tay ra b¾t víi m×nh.
- Kh«ng dïng c¶ hai tay n¨m chÆt tay phô n÷.
- X ng h«: nhí vµ gäi ®óng tªn, chøc danh cña kh¸ch lµ biÓu thÞ sù quan t©m vµ t«n träng.
2.2.3. Ph¸t biÓu vµ ®iÒu hµnh (MC)
a. Chung
- ChuÈn bÞ
+ Môc tiªu
+ néi dung
+ th«ng tin míi, ý t ëng ®éc ®¸o
+ «n tËp
- ThÓ hiÖn
+ ng«n ng÷ ngo¹i h×nh (t thÕ, nhÞp cÇu ¸nh m¾t)
+ ng÷ ®iÖu
+ ®ång c¶m cña thÝnh gi¶
+ kÕ ho¹ch tr×nh bµy (sö dông ph ¬ng tiÖn nh×n)
- rÌn luyÖn kü n¨ng
+ häc tËp kinh nghiÖm
+ hoµn thiÖn trÝ nhí
b. Cô thÓ
- §iÒu khiÓn mét cuéc häp
+ x¸c ®Þnh môc tiªu, chñ ®Ò cña cuéc häp
+ dù ®o¸n nh÷ng ph¶n øng, ý kiÕn xu«i, ng îc, kÕt qu¶ cuéc häp
+ ph¸c th¶o ch ¬ng tr×nh chi tiÕt cña buái häp, ph©n bè thêi gian cho tõng tiÕt mô, ghi râ nh÷ng ®iÓm quan träng nhÊt cÇn tËpt rung cña tõng néi dung
+ chuÈn bÞ nh÷ng tµi liÖu tham chiÕu nÕu cÇn
+ më ®Çu cuéc häp b»ng nh÷ng c©u th«ng th êng, tr¸nh c©u mÖnh lÖnh, tr¸nh giäng l¹nh lïng, nghiªm nghÞ
+ giíi thiÖu ng¾n gän yªu cÇu, chñ ®Ò buæi häp, khu«n khæ thêi gian, kh¸ch mêi/thµnh phÇn
+ dÉn d¾t th¶o luËn, nªn ® a ra mét c©u hái vµ chê tr¶ lêi. Hái s¸ng tá - tr¶ lêi minh b¹ch. kh«ng sèt ruét khi ch a cã c©u tr¶ lêi, ®éng viªn ng êi tr¶ lêi tr íc.
+ ghi nhËn c¸c ý kiÕn b»ng sù quan t©m (gËt ®Çu, nô c êi, nhËn xÐt v« th ëng v« ph¹t) chø kh«ng véi thÓ hiÖn sù ®ång t×nh hay ph¶n ®èi
+ nªn h íng cuéc häp vµo vÊn ®Ò h¬n lµ vµo gi¶i ph¸p. §õng n«n nãng t×m gi¶i ph¸p.
+ ph©n ®Òu c¬ héi ® îc ph¸t biÓu cho mäi ng êi, ®¶m b¶o kh«ng ®Ó hä bÞ chen ngang th« b¹o.
+ nÕu chÝnh b¹n bÞ ®Æt c©u hái, ph¶i nhanh chãng t×m c¸ch tr¶ lêi. Tuy nhiªn, th«ng minh h¬n, cã thÓ chuyÓn c©u hái cho mäi ng êi hoÆc yªu cÇu chÝnh ng êi ®ã tr¶ lêi (hä hái th êng ®· cã c©u tr¶ lêi)
+ s¬ kÕt nh÷ng vÊn ®Ò ®· rót ra, ng êi ra vÒ cã c¶m gi¸c ®ång t×nh víi c¸i g× ®ã ®· ®¹t ® îc
- tham dù mét cuéc häp
+ xem xÐt kü ch ¬ng tr×nh nghÞ sù ®· ph¸t cho b¹n xem cã thÓ ®ãng gãp g× mét c¸ch thùc chÊt
+ tËp hîp th«ng tin liªn quan ®Õn chñ ®Ò cuéc häp, l¹i cã thÓ ñng hé cho quan ®iÓm cña b¹n
+ ®Çu ãc cëi më, th¸i ®é kh¸ch quan, øng xö kh«ng ®Þnh kiÕn, vé t trong xem xÐt c¸c quan ®iÓm cña mäi ng êi.
+ kh«ng lµm ng¬ víi c¶ nh÷ng ý kiÕn kh¸c biÖt
+ chÞu khã l¾ng nghe, th¸i ®é cÇu thÞ "häc trß nhá", t©m lý s½n sµng tiÕp nhËn nh÷ng ý kiÕn míi mÎ, tr¸nh c¶m tÝnh trong ®¸nh gi¸ c¸c ý kiÕn.
+ cè g¾ng kh«ng nãi chuyÖn riªng víi ng êi bªn c¹nh, ¶nh h ëng ®Õn sù chó ý nghe cña ng êi kh¸c
+ tr×nh bµy ý kiÕn cña m×nh mét c¸hc c« ®äng, tù tin
+ kh«ng tá ra bÊt m·n, bùc béi khi ý kiÕn cña b¹n bÞ phª ph¸n
+ tr¸nh ®ãng vai trß "ph¶n biÖn" ®èi víi bÊt kú ai trong cuéc häp ®Ó khái g©y ¸c c¶m kh«ng cÇn thiÕt
+ nªn ghi l¹i nh÷ng kÕt luËn cña cuéc häp ®Ó sö dông vÒ sau.
2.2.4. Phôc trang (phôc søc vµ trang ®iÓm)
- Chó ý:
+ Phï hîp víi lÔ tiÕt, víi b¶n th©n
+ ¸o veston nam chØ cµi mét nót trªn hoÆc gi÷a khi ®øng, kh«ng c×a nót khi ngåi, ®i th êng kh«ng cµi nót, dõng l¹i ®Ó b¾t tay ng êi quan träng th× ph¶i cµi tr íc khi ® a tay ra b¾t
+ dÞp kh«ng chÝnh thøc míi ®wocj dïng ¸o veston vµ quÇn kh«ng cïng mµu.
+ s¬ mi trong ho¹t ®äng chÝnh thøc th× nªn mµu tr¾ng, hoÆc mµu kh¸c, nh ng khong kÎ c¶« hoÆc r»n ri, hoa l¸.
- Trang phôc trong c¸c lÔ tiÕt nhµ n íc: lÔ phôc: s¹ch sÏ, lµ ñi cÈn thËn, nghiªm chØnh, trang nh·, thãng nhÊt, theo ®óng nghi thøc, th êng ® îc ghi ngay trong giÊy mêi (ph©n biÖt,ma, n÷, qu©n ®éi...)
+ Nam:
++ Mïa nãng: complª mµu nh¹t, v¶i máng hoÆc kh«ng mÆc ¸o vest (chØ mÆc s¬ mi dµi tay hoÆc ng¾n tay, cã th¾t crav¸t hoÆc kh«ng th¾t crav¸t)
++ Mïa l¹nh: comple sËm mµu, nguyªn bé, Ýt thay ®æi kiÓu d¸ng (thÓ hiÖn sù ch÷ng ch¹c, mÉu mùc), v¶i dµy.
+ N÷:
++ Mïa nãng mÆc ¸o dµi truyÒn thèng
++ Mïa l¹nh mÆc complª n÷ mµu sÉm v¶i dµy hoÆc ¸o dµi cã kho¸c m¨ng t« víi th©n dµi h¬n ¸o.
+ ®ãi víi d©n téc thiÓu sè: bé quÇn ¸o ngµy héi d©n täc
- trong ®ãn tiÕp, lµm viÖc, tiÔn ® a c¸c ®oµn kh¸ch n íc ngoµi (kh¸ch NN íc, TChøc Quèc tÕ, chÝnh kh¸ch, nhµ kinh doanh...) mçi c«ng chøc NN còng nh viªn chøc c¸c tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh ®Òu ph¶i ¨n mÆc chØnh tÒ, lÞch sù.
+ Nam giíi: ¢u phôc (quÇn dµi, ¸o s¬ mi dµi hoÆc ng¾n tay bá trong quÇn) hoÆc bé ký gi¶, bé comlª (tuú ®k, ngoµi mÆc ¸o kho¸c Êm nh pa®ê suy, blud«ng) cã th¾t ca v¸t, ®i giÇy hoÆc dÐp cã quai hËu.
+ N÷: ¸o dµi, bé quÇn ¸o ©u, bé v¸y, ngoµi mÆc ¸o kho¸c Êm tuú ®iÒu kiÖn, ®i giµy hoÆc dÐp cã quai hËu.
- trong giê lµm viÖc ë c¸c c«ng së: th êng phôc (lounge suit)
+ chØnh tÒ, v¨n minh, tiÕt kiÖm, gi¶n dÞ nh ng kh«ng ® îc tuú tiÖn, luém thuém, thiÕu nghiªm tóc
+ cã thÓ quy ®Þnh ®ång phôc riªng, cÇn cã thÎ tªn
2.2.5. Vµo phßng ë hoÆc phßng lµm viÖc, phßng kh¸ch
- Nhí gâ cöa hoÆc bÊm chu«ng, chê tr¶ lêi råi míi vµo. Ch a quen th× chê ra më cöa, hoÆc cã tiÕng mêi vµo.
- Kh«ng véi v· ngåi ghÕ, chê ® îc mêi hoÆc ng êi chñ ®· ngåi. Ngåi kh«ng dïng c¸c ®éng t¸c thõa: bÎ tay, nhæ r©u, ngo¸y mòi, rung ®ïi.
- Kh«ng ®éi mò, nÕu c¸c bµ vµo, nam giíi nªn ®øng dËy
- Vµo phßng kh¸ch th êng c¸c bµ ®i tr íc
- Kh«ng kho¾c ¸o bµnh t« vµo phßng kh¸ch, kh«ng hót thuèc
- Kh«ng nh×n ch»m ch»m c¸c ®å ®¹c trong phßng
2.2.6. Nãi chuyÖn
- Tr¸nh quan t©m, chñ ®éng hái vÒ ®êi t cña kh¸ch, nhÊt lµ phô n÷ (tuái, h«n nh©n, gia ®×nh, l ¬ng bæng, doanh thu...)
- Th¼ng th¾n, sßng ph¼ng trong trao ®æi c«ng viÖc, ®i th¼ng vµo vÊn ®Ò. Th¸i ®é døt kho¸t, kh«ng dïng côm tõ "th«i còng ® îc", " ®Ó khi kh¸c, ®Ó xem" khi ® îc hái, ® îc mêi "cã hay khong", "®ång ý hay kh«ng".
- ®«ng ng êi kh«ng nªn nãi vÒ v¸n ®Ò chØ liªn quan ®Õn b¹n vµ ng êi ®èi tho¹i trùc tiÕp, hoÆc vÊn ®Ò chØ 2 ng êi biªt, hiÓu víi nhau. Tr¸nh nãi thÇm.
- kh«ng nãi tranh ng êi kh¸c
- kh«ng dÉn d¾t cÇu chuyÒn vÒ nh÷ng ng êi mµ hiÖn nh÷ng ng êi cã mÆt kh«ng biÕt
2.2.7. Giê giÊc, hÑn gÆp, th¨m viÕng
- Thêi gian, giê lµm viÖc
+ Mïa hÌ: tõ 16/4 ®Õn ngµy 15/10 hµng n¨m; 7h30 - 16h30, nghØ tr a 01 giê tõ 12h- 13h.
+ Mïa ®«ng: tõ 15/10 ®Õn 15/4 n¨m sau; 8h00 - 16h30, nghØ tr a 30 ph tõ 12h30 ®Õn 13h00 (HN: 7h30 - 16h30, nghØ tr a 12h00 -13h00)
- CÇn ®óng giê, tèt h¬n lµ ®Õn sím Ýt phót, nÕu chãt ®Õn muén ph¶i ®i qua tr íc mÆt mäi ng êi ph¶i nãi c©u "xin lâi" vµ ®i quay l ng vÒ phÝa s©n khÊu, kh«ng dõng l¹i l©u tr íc mÆt ng êi kh¸c khi t×m chç ngåi.
2.2.8. §i l¹i
+ Lªn xe « t« hay vµo thang m¸y mêi c¸c bµ vµo tr íc, khi ra th× nam giíi ra tr íc ®Ó ®ì tay c¸c bµ ra. Lªn xuèng cÇu thang nhõng phÝa cã tay vÞn cho phô n÷.
2.2.9. ¡n uèng
+ ng êi n íc ngoµi th êng kh«ng ¨n vµ uèng r îu bia trong khi lµm viÖc, chØ n íc suèi; khi ¨n tr a Ýt khi dïng ®å uèng cã cån, kh«ng Ðp ¨n, Ðp r îu, kh«ng g¾p thøc ¨n cho kh¸ch, mét sè n íc cã thãi quen lµ ¨n s¹ch thùc ¨n trong ®Üa, nhÊt lµ mãn ¨n tù chän.
+ Th¼ng th¾n, sßng ph¼ng: khi t×nh cê gÆp b¹n bÌ t¹i nhµ hµng hay trªn xe c«ng céng, mçi ng êi tr¶ tiÒn phÇn cña m×nh, kh«ng ng¹i "khã coi" nªn "tiÖn thÓ" tr¶ tiÒn ¨n hoÆc tiÒn xe lu«n cho b¹n.
+ Th©n t×nh nh ng ph¶i cã møc ®é, tr¸nh suång s·, tr¸nh uèng qu¸ chÐn (kh«ng "tr¨m phÇn tr¨m")
+ Giao tiÕp trªn bµn tiÖc:
++ Kh«ng ®Ó khuûu tay vµo bµn ¨n
++ Kh«ng dïng dao c¾t thÞt, c¸ ®Ó ® a lªn miÖng
++ Kh«ng xØa r¨ng trong khi ¨n, kh«ng dïng kh¨n ¨n hoÆc tay che miÖng, chØ g©y chó ý, nªn vµo toilet.
++ Th×a cµ phª dïng ®Ó cho ® êng vµo cèc kh«ng ng©m trong cèc, kh«ng cho vµo miÖng, dïng lÊy thøc ¨n kh¸c
++ Kh«ng cói ®Çu qu¸ thÊp s¸t xuãng mÆt bµn ¨n
++ Kh«ng nãi khi miÑng ®Çy thóc ¨n
++ NÕu ch a biÕt c¸ch sö dông dao, dÜa, nªn quan s¸t chñ vµ kh¸ch chÝnh. Th«ng th êng dïng tõ ngoµi vµo trong (bé dao dÜa ®Æt trªn vÞ trÝ cña b¹n), nÕu nhÇm cø th¶n nhiªn.
++ Kh¨n ¨n ®Ó tr¸nh thøc ¨n r¬i vµo quÇn ¸o ph¶i ®wocj tr¶i lªn ®ïi, ¨n xong ph¶i gÊp l¹i, ®Ætlªn bµn
++ Nªn chñ ®éng b¾t chuyÖn víi ng êi bªn c¹nh b¹n, nãi vÒ ®iÒu mµ ®èi t îng quan t©m, lµm cho hä thÊy lµ ®iÒu ®ã quan träng. Nh ng kh«ng ba hoa, phãng ®¹i qu¸ ®¸ng. Tr¸nh chñ ®Ò g©y tranh luËn. Th¸i ®é tèt ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng chñ ®Ò gay cÊn nh t«n gi¸o, chÝnh trÞ lµ th¸i ®é häc hái, ham hiÎu biÕt h¬n lµ mét ng êi tuyªn truyÒn hay b¶o vÖ.
2.2.10. TÆng quµ, chóc mõng
+ TÆng phÈm cho ®oµn n øoc ngoµi th× chØ dµnh cho trwongr ®oµn vµ phu nh©n (nÕu cã) sang th¨m chinhs thøc, tÆng phÈm cÇn mang tÝnh d©n téc, khiªm tèn, dãng gãi trang nh·.
+ sù quan t©m nhá nh©n dÞp nh÷ng ngµy cã ý nghÜa nh sinh nhËt (lêi chóc mõng, tÆng hoa, tÆng quµ) sÏ lµm cho kh¸ch n íc ngoµi c¶m ®éng.
2.2.11. Cö chØ, viÖc lµm nªn chó ý
+ T thÕ tay
+ Tr¸nh hót thuèc trong phßng häp
+ Tr¸nh ®éi mò trong phßng häp
+ Tr¸nh ®Ó ¸o s¬ mi bá ngoµi quÇn
+ Tr¸nh ®i dÐp lª, ®i giµy kh«ng tÊt
+ Mét vµi con sè: 13 (nhiÒu kh¸ch s¹n kh«ng cã tÇng 13, phßng 13), thø s¸u, ngµy 13 kiªng kþ ®èi víi kinh doanh, ng êi ta th êng hay ®ïa nhau vµo ngµy 1/4 nªn chó ý c¶nh gi¸c.
+ nÕu cã ai ®ã trong ®¸m ®«ng h¾t h¬i kh«ng nªn chó ý, kh«ng tiÐu l©m qu¸ trín, kh«ng tõ chèi h¸t, ®µn... khi ® îc ®Ò nghÞ mµ b¹n cã thÓ thùc hiÖn tèt, kh«ng th êng xuyªn xem ®ång hå.
2.2.12. C¸c néi dung kh¸c
- Sö dông danh thiÕp, th tõ
- Ng«i thø vµ xÕp chç (tiÖc, héi nghÞ, trªn xe con)
- Sö dông ®iÖn tho¹i
- VÊn ®Ò vÖ sinh
- L u tró, mua s¾m, cho tiÒn th ëng
- Dù khiªu vò
