Luận án Tiến sĩ Khoa học giáo dục: Sử dụng di sản văn hóa vùng ĐBSCL trong dạy học Lịch sử Việt Nam từ nguồn gốc đến năm 1918 ở trường THPT Thành phố Cần Thơ

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI ------🙦🕮🙦----- NGUYỄN ĐỨC TOÀN

SỬ DỤNG DI SẢN VĂN HÓA VÙNG ĐBSCL

TRONG DẠY HỌC LỊCH SỬ VIỆT NAM TỪ NGUỒN GỐC ĐẾN

NĂM 1918 Ở TRƯỜNG THPT THÀNH PHỐ CẦN THƠ

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC Người hướng dẫn khoa học: GS.TS ¬r Nguyễn Thị Côi

Hà Nội - 2022

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI ------🙦🕮🙦----- NGUYỄN ĐỨC TOÀN

SỬ DỤNG DI SẢN VĂN HÓA VÙNG ĐBSCL

TRONG DẠY HỌC LỊCH SỬ VIỆT NAM TỪ NGUỒN GỐC ĐẾN

NĂM 1918 Ở TRƯỜNG THPT THÀNH PHỐ CẦN THƠ

Chuyên ngành Mã số

: Lý luận và PPDH bộ môn Lịch sử : 9.14.01.11

ý luận và phương pháp dạy học Lịch sử 60.14.01.11

Mã số

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC Người hướng dẫn khoa học: GS.TS ¬r Nguyễn Thị Côi Người hướng dẫn khoa học: GS.TS Nguyễn Thị Côi

Hà Nội - 2022

MỤC LỤC

Trang

MỞ ĐẦU ............................................................................................................ 1

1. Tính cấp thiết của đề tài ...................................................................................... 1

2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài ......................................................... 3

3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ....................................................................... 3

4. Cơ sở phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu ............................................ 4

5. Giả thuyết khoa học của đề tài ............................................................................. 5

6. Đóng góp của đề tài ........................................................................................... 5

7. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn ............................................................................. 6

8. Cấu trúc của luận án ........................................................................................... 6

Chương 1. TỔNG QUAN CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN

ĐẾN ĐỀ TÀI ...................................................................................................... 7

1.1. Những nghiên cứu về di sản văn hoá, di sản văn hoá vùng Đồng bằng sông

Cửu Long và Thành phố Cần Thơ ....................................................................... 7

1.1.1. Các công trình nghiên cứu về DSVH ............................................................... 7

1.1.2. Những công trình nghiên cứu về di sản văn hoá vùng Đồng bằng sông Cửu

Long và thành phố Cần Thơ .................................................................................... 10

1.2 Các công trình nghiên cứu về sử dụng di sản văn hoá trong dạy học nói chung,

trong dạy học lịch sử nói riêng ........................................................................... 16

1.2.1. Các công trình nghiên cứu về lí luận dạy học ............................................. 16

1.2.2. Các công trình nghiên cứu về sử dụng DSVH trong dạy học Lịch sử ............ 23

1.3. Đánh giá về các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài........................... 33

1.3.1. Nhận xét chung ............................................................................................. 34

1.3.2. Những vấn đề luận án được kế thừa ............................................................... 34

1.3.3 Những vấn đề luận án tiếp tục giải quyết......................................................... 35

Chương 2. VẤN ĐỀ SỬ DỤNG DI SẢN VĂN HÓA VÙNG ĐỒNG BẰNG

SÔNG CỬU LONG TRONG DẠY HỌC LỊCH SỬ Ở TRƯỜNG PHỔ

THÔNG. LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN .............................................................. 38

2.1.1. Một số khái niệm liên quan đến đề tài của luận án .......................................... 38

2.1.2. Quan niệm về sử dụng di sản văn hoá vùng Đồng bằng sông Cửu Long trong

dạy học lịch sử ở trường phổ thông ......................................................................... 40

2.1.3. Di sản văn hoá vùng Đồng bằng sông Cửu Long cần khai thác và sử dụng

trong dạy học lịch sử Việt Nam từ nguồn gốc đến năm 1918 ................................... 42

2.1.4. Những yêu cầu cơ bản khi khai thác, lựa chọn biện pháp sử dụng di sản văn

hóa vùng Đồng bằng sông Cửu Long trong dạy học Lịch sử Việt Nam (từ nguồn

gốc đến năm 1918) ở trường THPT ......................................................................... 38

2.1.5. Cơ sở xuất phát để giải quyết vấn đề .............................................................. 56

2.1.6. Vai trò, ý nghĩa của việc sử dụng DSVH vùng ĐBSCL trong dạy học LSVN

(từ nguồn gốc đến năm 1918) ................................................................................. 61

2.2. Cơ sở thực tiễn ............................................................................................ 66

2.2.1. Khái quát tình hình khai thác và sử dụng di sản văn hoá trong dạy học Lịch

sử Việt Nam ở trường trung học phổ thông ............................................................. 66

2.2.2. Tình hình khai thác và sử dụng di sản văn hóa vùng Đồng bằng sông Cửu

Long trong dạy học Lịch sử Việt Nam ở trường THPT Thành phố Cần Thơ ............ 68

2.2.3. Những vấn đề rút ra từ thực tiễn của việc sử dụng DSVH vùng ĐBSCL trong

dạy học LSVN ở trường THPT TP. Cần Thơ .......................................................... 74

Chương 3. SỬ DỤNG DI SẢN VĂN HÓA VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU

LONG TRONG DẠY HỌC NỘI KHOÁ PHẦN LỊCH SỬ VIỆT NAM TỪ

NGUỒN GỐC ĐẾN NĂM 1918 Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG

THÀNH PHỐ CẦN THƠ. THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM ................................... 77

3.1. Vị trí, mục tiêu, nội dung cơ bản của chương trình Lịch sử Việt Nam từ nguồn

gốc đến năm 1918 ở trường trung học phổ thông ................................................ 77

3.1.1. Vị trí ..................................................................................................... 77

3.1.2. Mục tiêu................................................................................................ 77

3.1.3. Nội dung cơ bản ..................................................................................... 79

3.2. Các biện pháp sử dụng di sản văn hoá vùng ĐBSCL trong dạy học các bài

Lịch sử Việt Nam nội khoá ở trường THPT thành phố Cần Thơ......................... 81

3.2.1. Sử dụng di sản văn hoá vùng Đồng bằng sông Cửu Long trong bài học lịch

sử dân tộc ở trên lớp ........................................................................................ 81

3.2.2. Sử dụng DSVH vùng Đồng bằng sông Cửu Long trong dạy học LSĐP ........ 99

3.2.3. Sử dụng di sản văn hóa vùng Đồng bằng sông Cửu Long trong kiểm tra đánh

giá kết quả học tập ........................................................................................ 104

3.3. Thực nghiệm sư phạm toàn phần .............................................................. 107

3.3.1. Mục đích thực nghiệm ................................................................................. 108

3.3.2. Đối tượng, địa bàn trường học và GV thực nghiệm sư phạm ....................... 108

3.3.3. Nội dung thực nghiệm sư phạm ............................................................. 109

3.3.4. Phương pháp tiến hành và kết quả TNSP ..................................................... 110

Chương 4. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG NGOẠI KHÓA VỚI DI SẢN VĂN HÓA

VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG TRONG DẠY HỌC LỊCH SỬ VIỆT

NAM TỪ NGUỒN GỐC ĐẾN NĂM 1918 Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ

THÔNG THÀNH PHỐ CẦN THƠ. THỬ NGHIỆM SƯ PHẠM ..................... 117

4.1. Vai trò, ý nghĩa của việc sử dụng di sản văn hóa vùng Đồng bằng sông Cửu

Long để tổ chức hoạt động ngoại khoá trong dạy học lịch sử ở trường trung học

phổ thông .................................................................. Error! Bookmark not defined.

4.1.1. Quan niệm về hoạt động ngoại khoá ............................................................ 117

4.1.2. Vai trò, ý nghĩa ........................................................................................... 118

4.2. Một số biện pháp sử dụng di sản văn hoá vùng Đồng bằng sông Cửu Long

để tổ chức hoạt động ngoại khoá trong dạy học Lịch sử Việt Nam từ nguồn gốc

đến năm 1918 ở trường trung học phổ thông thành phố Cần Thơ ..................... 122

4.2.1. Tổ chức cho học sinh trải nghiệm di sản văn hoá thông qua hoạt động tham

quan ngoại khoá ................................................................................................... 122

4.2.2. Hướng dẫn tổ chức cho học sinh tập làm hướng dẫn viên du lịch .................. 125

4.2.3. Tổ chức cho học sinh tham gia các lễ hội truyền thống ở địa phương ............ 127

4.2.4. Tích hợp các hình thức ngoại khoá để tổ chức dạ hội lịch sử với chủ đề tìm

hiểu về DSVH ở địa phương ................................................................................. 130

4.2.5. Tăng cường sử dụng di sản văn hoá vùng ĐBSCL trong các chương trình sân

khấu hoá Lịch sử .................................................................................................. 132

4.2.6 Tổ chức thi tìm hiểu về di sản văn hoá địa phương ........................................ 134

4.3. Thử nghiệm sư phạm ................................................................................ 117

4.3.1. Mục đích thử nghiệm .................................................................................. 136

4.3.2. Đối tượng, địa bàn thử nghiệm .................................................................... 117

4.3.3. Phương pháp tiến hành và nội dung thử nghiệm ........................................... 137

KẾT LUẬN .................................................................................................... 147

CÔNG TRÌNH CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN ............................... 149

TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................... 152

PHỤ LỤC

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT TRONG LUẬN ÁN

Chữ viết tắt

Viết đầy đủ

DSVH

Di sản văn hoá

DHLS

Dạy học lịch sử

DTLS

Di tích lịch sử

ĐBSCL

Đồng bằng sông Cửu Long

Giáo viên

Học sinh

HĐNK

Hoạt động ngoại khoá

NXB

Nhà xuất bản

SGK

Sách giáo khoa

LSDT

Lịch sử dân tộc

LSVN

Lịch sử Việt Nam

LSĐP

Lịch sử địa phương

PPDH

Phương pháp dạy học

THPT

Trung học phổ thông

TNSP

Thực nghiệm sư phạm

Thành phố

VHC

Hội đồng di sản thế giới

DANH MỤC BẢNG

Trang

Bảng 2.1. Hình thức tổ chức dạy học LSVN với DSVH vùng ĐBSCL ................................... 69

Bảng 2.2. Các biện pháp sử dụng DSVH vùng ĐBSCL trong giờ học nội khoá ...................... 70

Bảng 2.3. Những khó khăn khi sử dụng DSVH vùng ĐBSCL trong dạy học .......................... 71

Bảng 3.1. Kết quả sử dụng DSVH vùng ĐBSCL để cụ thể hoá kiến thức ............................... 86

Bảng 3.2. Kết quả sử dụng di tích lịch sử ảo để tạo biểu tượng ............................................... 90

Bảng 3.3. Kết quả sử dụng DSVH vùng ĐBSCL gắn kiến thức LSDT với thực tế địa phương 92

Bảng 3.4. Kết quả sử dụng DSVH vùng ĐBSCL để hiểu sâu sắc bản chất của sự kiện, hiện

tượng lịch sử ......................................................................................................... 94

Bảng 3.5. Thống kê điểm số kết quả TNSP toàn phần bài 19 ................................................ 112

Bảng 3.6. Thống kê điểm số kết quả TNSP toàn phần Lịch sử địa phương ............................ 112

Bảng 3.7. Thống kê tần số điểm tại giá trị điểm số của lớp TN và lớp ĐC bài 19 ................... 113

Bảng 3.8. Thống kê tần số điểm tại giá trị điểm số của lớp TN và lớp ĐC bài LSĐP ............. 114

DANH MỤC BIỂU ĐỒ

Biểu đồ 3.1. Đồ thị tần số điểm tại giá trị điểm số của lớp TN và lớp ĐC bài 19 ................... 114

Biểu đồ 3.2. Đồ thị tần số điểm tại giá trị điểm số của lớp TN và lớp ĐC bài LSĐP .............. 115

DANH MỤC HÌNH

Hình 3.1. Thiết kế di tích ảo trên phần mềm Scratch .............................................................. 87

Hình 3.2. Một số hình ảnh Di tích ảo Óc Eo – Phù Nam ......................................................... 89

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Trong thời đại ngày nay, khi kinh tế ngày càng phát triển cùng với xu thế quốc tế

hóa, toàn cầu hóa đã tạo ra những thuận lợi nhưng cũng đặt ra không ít thách thức đối với

các quốc gia, dân tộc trên thế giới. Chúng ra phải chủ động hội nhập để tranh thủ tận dụng

những cơ hội mà quá trình toàn cầu hóa đưa lại nhằm đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp

hóa, hiện đại hóa đất nước, hướng tới mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng,

dân chủ và văn minh. Để đạt được mục tiêu đó, chúng ta phải xây dựng một nguồn nội lực

vững mạnh. Kinh nghiệm quốc tế cho thấy, các quốc gia chỉ có thể xây dựng nguồn nội

lực đủ mạnh trên cơ sở một nền tảng tinh thần thật vững chắc, đó là bản sắc văn hóa dân

tộc và tính thống nhất trong đa dạng văn hóa. Do đó, Nghị quyết 29 của BCH Trung Ương

khoá XI, khi bàn về công tác giáo dục đã chỉ rõ: “phát triển giáo dục và đào tạo là nâng

cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài. Chuyển mạnh quá trình giáo dục từ chủ

yếu trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học. Học đi

đôi với hành; lý luận gắn với thực tiễn; giáo dục nhà trường kết hợp với giáo dục gia đình

và giáo dục xã hội” [2; tr.122]. Điều này đặt ra cho sự nghiệp giáo dục nói chung, nhà

trường phổ thông nói riêng, nhiệm vụ phải đào tạo thế hệ trẻ “phát triển toàn diện, chú

trọng giáo dục lý tưởng, truyền thống, đạo đức, lối sống, ngoại ngữ, tin học, năng lực và

kỹ năng thực hành, vận dụng kiến thức vào thực tiễn. Phát triển khả năng sáng tạo, tự học,

khuyến khích học tập suốt đời” [2; tr.123]

“Mỗii

bội

môni

ởi

trườngi

phổi

thôngi

cầni

căni

cứi

vàoi

chứci

năng,i

nhiệmi

vụi

đặci

trưngi

củai

mìnhi

mài

xáci

địnhi

phầni

đóngi

gópi

cụi

thểi

vàoi

việci

thựci

hiệni

mụci

tiêui

giáoi

dục.i

Đặci

biệti

bội

môni

Lịchi

sửi

cói

nhiềui

ưui

thếi

trongi

việci

thựci

hiệni

nhiệmi

vụi

giáoi

dụci

tưi

tưởng,i

chínhi

trị,i

đạoi

đức,i

lòngi

yêui

quêi

hươngi

đấti

nước…i

choi

HS,i

thôngi

quai

nhữngi

trii

thứci

lịchi

sửi

cụi

thểi

sinhi

động.i

Môni

Lịchi

sửi

giữi

vaii

tròi

chủi

đạoi

trongi

việci

giáoi

dụci

lòngi

yêui

nước,i

tinhi

thầni

tựi

tôni

dâni

tộc,i

truyềni

thốngi

lịchi

sửi

vài

văni

hoái

dâni

tộc,i

giúpi

HSi

nhậni

thứci

vài

vậni

dụngi

đượci

cáci

bàii

họci

lịchi

sửi

giảii

quyếti

nhữngi

vấni

đềi

củai

thựci

tếi

cuộci

sống,i

pháti

triểni

tầmi

nhìn,i

củngi

cối

cáci

giái

trịi

nhâni

văn,i

tinhi

thầni

cộngi

đồng,i

lòngi

khoani

dung,i

nhâni

ái;i

gópi

phầni

hìnhi

thành,i

pháti

triểni

nhữngi

phẩmi

chấti

củai

côngi

dâni

Việti

Nam,i

côngi

dâni

toàni

cầui

trongi

xui

thếi

pháti

triểni

củai

thờii

đại”.

“Tuy nhiên, những năm gần đây, dạy học lịch sử đang đứng trước nhiều khó khăn, thử

thách. Quan niệm của HS, phụ huynh và xã hội còn chưa đúng với vị trí của bộ môn Lịch sử

trong việc giáo dục tư tưởng, phẩm chất đạo đức cho HS. Đặc biệt quan niệm về môn chính,

môn phụ đã và đang tồn tại trong tư tưởng của nhiều GV và HS, thậm chí một số các em còn

cảm thấy chán, ghét môn Lịch sử. Vậy, làm thế nào để nâng cao chất lượng dạy và học môn

Lịch sử luôn là vấn đề thu hút sự quan tâm lớn của các nhà giáo dục học, các nhà nghiên cứu

lịch sử, nghiên cứu lý luận và PPDH bộ môn. Đổi mới và nâng cao chất lượng dạy học lịch sử

là vấn đề lớn, bao gồm hệ thống tổng thể của nhiều vấn đề, từ đổi mới trong chủ trương mang

tầm vĩ mô đến những biện pháp cụ thể, từ đổi mới chương trình, sách giáo khoa đến đổi mới

phương pháp và phương tiện dạy học. Trên con đường tìm tòi và sáng tạo ấy, vấn đề khai thác

tối ưu đặc trưng và lợi thế của các nguồn tư liệu lịch sử trong dạy học, nhất là các nguồn sử

liệu địa phương luôn được coi là một trong những nội dung đặc biệt quan trọng. Và DSVH tại

địa phương là một trong những nguồn tư liệu quí giá ấy”.

Hiệni

nay,i

giáoi

dụci

vềi

dii

sảni

đãi

lài

yêui

cầui

vớii

cáci

trườngi

phổi

thông.i

Cáci

dựi

áni

đưai

dii

sảni

vàoi

trườngi

họci

đãi

mangi

lạii

nhữngi

hiệui

ứngi

tíchi

cựci

nhưngi

còni

khôngi

íti

tháchi

thứci

đốii

vớii

cáci

nhài

quảni

lýi

giáoi

dục,i

văni

hóa...i

Đểi

hiệni

thựci

hóai

chínhi

sáchi

nóii

trêni

vềi

sửi

dụngi

DSVHi

trongi

dạyi

học,i

Bội

Giáoi

dụci

vài

Đàoi

tạo,i

Bội

Văni

hóa,i

Thểi

thaoi

vài

Dui

lịchi

đãi

bani

hànhi

Văni

bảni

73/HDi

-i

BGDĐTi

-i

BVHTTDLi

ngàyi

16/1/2013i

hướngi

dẫni

sửi

dụngi

dii

sảni

trongi

dạyi

họci

ởi

trườngi

phổi

thông,i

trungi

tâmi

giáoi

dụci

thườngi

xuyên.i

Việci

sửi

dụngi

DSVHi

trongi

dạyi

họci

ởi

trườngi

phổi

thôngi

hướngi

tớii

đíchi

giúpi

HSi

cói

nhữngi

hiểui

biếti

vềi

cáci

giái

trịi

củai

dii

sản,i

quai

đói

giáoi

dụci

HSi

ýi

thứci

gìni

giữ,i

bảoi

vệi

cáci

DSVH.i

“Theoi

dòngi

lịchi

sử,i

trảii

quai

hơni

300i

nămi

hìnhi

thànhi

vài

pháti

triển,i

vùngi

ĐBSCLi

cùngi

vớii

cải

nướci

đãi

hyi

sinhi

biếti

baoi

xươngi

máui

chốngi

xâmi

lăng,i

giữi

vữngi

bời

cõii

chai

ông.i

Vài

cũngi

trongi

khoảngi

thờii

giani

nàyi

trêni

vùngi

đấti

Tâyi

Đôi

nóii

riêng,i

ĐBSCLi

nóii

chungi

đãi

hìnhi

thànhi

vài

pháti

triểni

nhiềui

loạii

hìnhi

văni

hóa,i

văni

nghệi

dâni

giani

đặci

sắci

nhưi

đờni

cai

tàii

tử,i

sâni

khấui

cảii

lương,i

thơi

văni

yêui

nước,i

nhữngi

côngi

trìnhi

kiếni

trúci

cổ,i

nhữngi

DTLSi

cùngi

vớii

biếti

baoi

lễi

hộii

dâni

giani

đặci

sắc…i

Trảii

quai

baoi

thăngi

trầmi

củai

lịchi

sử,i

cáci

giái

trịi

DSVHi

ấyi

luôni

đượci

bảoi

lưui

traoi

truyền,i

bổi

sung,i

sángi

tạoi

quai

cáci

thếi

hệi

theoi

chiềui

hướngi

tíchi

cực,i

hòai

chungi

trongi

“dòngi

chảy”i

củai

cộngi

đồngi

văni

hóai

cáci

dâni

tộci

Việti

Nam.i

Cáci

DSVHi

vùngi

ĐBSCLi

khôngi

chỉi

cói

giái

trịi

trongi

việci

giáoi

dụci

trii

thức,i

hìnhi

thànhi

nhâni

cáchi

coni

người,i

nhiềui

DSVHi

củai

vùngi

đãi

vài

đangi

pháti

huyi

vaii

trò,i

tiềmi

năng,i

thếi

mạnhi

củai

mìnhi

trongi

việci

quảngi

bái

hìnhi

ảnhi

quêi

hương,i

pháti

triểni

kinhi

tếi

dui

lịch,i

thui

húti

dui

kháchi

đếni

vớii

vùngi

đồngi

bằngi

sôngi

nước,i

cói

táci

dụngi

toi

lớni

trongi

việci

giáoi

dụci

tưi

tưởng,i

tìnhi

cảmi

choi

thếi

hệi

trẻ”.

Xuất phát từ những lý do trên, chúng tôi chọn vấn đề Sử dụng di sản văn hóa vùng

ĐBSCL trong dạy học Lịch sử Việt Nam từ nguồn gốc đến năm 1918 ở trường THPT

Thành phố Cần Thơ làm đề tài Luận án Tiến sĩ Khoa học giáo dục, chuyên ngành Lý

luận và PPDH bộ môn Lịch sử, góp phần nâng cao chất lượng DHLS ở trường THPT nói

chung, TP. Cần Thơ nói riêng.

2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài

2.1 Đối tượng nghiên cứu

Là quá trình sử dụng DSVH (bao gồm DSVH vật thể và DSVH phi vật thể) vùng

ĐBSCL trong dạy học LSVN từ nguồn gốc đến năm 1918 ở các trường THPT TP. Cần

Thơ. Trong đó, chủ yếu là các hình thức, biện pháp sử dụng.

2.2. Phạm vi nghiên cứu

- Phạm vi nội dung: nội dung nghiên cứu của đề tài được giới hạn trong chương trình

LSVN từ nguồn gốc đến năm 1918, chương trình Cải cách giáo dục hiện hành và có tính

đến chương trình mới được ban hành.

- “Về mặt lý luận PPDH lịch sử và vận dụng: đề tài không đi sâu nghiên cứu tài liệu

DSVH như một nguồn sử liệu trong nghiên cứu văn hóa mà chỉ tập trung nghiên cứu

phương pháp sử dụng tư liệu lịch sử trong dạy học bộ môn, từ đó sưu tầm, khai thác nguồn

DSVH vùng ĐBSCL liên quan trực tiếp đến chương trình LSVN từ nguồn gốc đến năm

1918 phục vụ DHLS ở trường THPT TP. Cần Thơ và xác định nguồn DSVH vùng

ĐBSCL phù hợp với nội dung chương trình LSVN ở trường THPT, từ đó đề xuất các hình

thức, biện pháp sử dụng trong DHLS bài nội khóa trên lớp, bài học tại thực địa và hoạt

động ngoại khoá”

- Phạm vi điều tra: việc điều tra, khảo sát sẽ được tiến hành ở tất cả 25 trường phổ

thông trên địa bàn TP. Cần Thơ.

- Phạm vi thực nghiệm: thực nghiệm sư phạm toàn phần và từng phần các biện pháp

được tiến hành ở 10 trường THPT trên địa bàn Thành phố Cần Thơ.

3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu

3.1. Mục đích nghiên cứu

Trên cơ sở khẳng định vai trò, ý nghĩa của việc sử dụng DSVH vùng ĐBSCL trong

DHLS ở trường THPT TP. Cần Thơ, luận án đi sâu xác định nội dung DSVH vùng

ĐBSCL có thể và cần khai, từ đó đề xuất các hình thức, biện pháp sử dụng trong DHLS

Việt Nam từ nguồn gốc đến năm 1918 ở trường THPT TP. Cần Thơ.

3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu

Để thực hiện mục đích trên, luận án tập trung giải quyết các nhiệm vụ cụ thể sau:

- Tìm hiểu lý luận Tâm lý học, Giáo dục học, Giáo dục lịch sử để làm rõ những vấn

đề lý luận liên quan đến đề tài;

- Tìm hiểu thực trạng sử dụng DSVH vùng ĐBSCL trong dạy học LSVN ở các

trường THPT TP. Cần Thơ.

- Tìm hiểu chương trình, nội dung SGK Lịch sử lớp 10, 11 phần LSVN từ nguồn

gốc đến năm 1918 và xác định nội dung DSVH cần khai thác để DHLS Việt Nam ở các

trường THPT TP. Cần Thơ.

- Dựa vào nội dung bài học, tài liệu khai thác, đối tượng và điều kiện dạy học để đề

xuất các hình thức, biện pháp sử dụng theo hướng phát huy năng lực của HS trong việc tổ

chức dạy học nội khóa cũng như hoạt động ngoại khóa.

- Thực nghiệm sư phạm làm cơ sở cho việc rút ra các kết luận khoa học, để khẳng

định tính khả thi của những biện pháp mà đề tài nêu ra.

4. Cơ sở phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu

4.1. Cơ sở phương pháp luận

“Cơ sở phương pháp luận của luận án: là những quan điểm lý luận của chủ nghĩa Mác

- Lênin về nhận thức, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng và Nhà nước ta về vấn

đề giáo dục, giáo dục lịch sử”.

4.2. Phương pháp nghiên cứu

4.2.1. Nghiên cứu lý thuyết

- Nghiên cứu các tài liệu về giáo dục học, tâm lý học, phương pháp DHLS và các tài

liệu lịch sử, DSVH liên quan đến đề tài luận án.

- Nghiên cứu nội dung LSVN từ nguồn gốc đến năm 1918 ở trường THPT để từ đó

xác định được kiến thức cần sử dụng DSVH vùng ĐBSCL trong dạy học LSVN.

4.2.2. Nghiên cứu thực tiễn: Điều tra thực tế việc sử dụng DSVH vùng ĐBSCL trong

dạy học LSVN ở các trường THPT TP. Cần Thơ thông qua nhiều cách khác nhau: dự giờ,

quan sát, điều tra xã hội học, trao đổi với GV và cán bộ quản lý chuyên môn ở các sở Giáo

dục - Đào tạo, ngoài ra chúng tôi còn tranh thủ trao đổi ý kiến với các đồng nghiệp trong

Tổ bộ môn PPDH Lịch sử ở trường Đại học, Cao đẳng.; Các thầy cô giáo trực tiếp giảng

dạy bộ môn Lịch sử ở các trường THPT TP. Cần Thơ.

4.2.3 Thực nghiệm sư phạm: TNSP (từng phần và toàn phần): chúng tôi tiến hành

soạn giáo án và tiến hành thực nghiệm dạy học LSVN ở các trường THPT TP. Cần Thơ

nhằm kiểm chứng những biện pháp mà luận án nêu ra, từ đó rút ra những kết luận khoa

học, khẳng định tính khả thi của đề tài.

4.2.4 Sử dụng toán học thống kê: để xử lý kết quả thực nghiệm sư phạm và điều tra

xã hội học. Trên cơ sở so sánh các giá trị thu được giữa lớp thực nghiệm và lớp đối chứng

để đánh giá hiệu quả của những biện pháp dạy học do chúng tôi đề xuất.

5. Giả thuyết khoa học của đề tài

Việc sử dụng DSVH vùng ĐBSCL sẽ góp phần nâng cao chất lượng dạy học bộ

môn, hoàn thành mục tiêu môn học, nếu xác định được nội dung DSVH cần khai thác sử

dụng trong dạy học LSVN từ nguồn gốc đến năm 1918 ở trường THPT TP. Cần Thơ và

đề xuất các hình thức, biện pháp sử dụng phù hợp với đặc điểm tâm lý lứa tuổi, trình độ

nhận thức của HS, đặc điểm vùng miền, điều kiện dạy học...

6. Đóng góp của đề tài

Kết quả của đề tài sẽ góp phần:

- Khẳng định rõ vai trò, ý nghĩa của việc sử dụng DSVH vùng ĐBSCL trong dạy

học LSVN ở các trường THPT TP. Cần Thơ.

- Tiếp tục góp phần nâng cao nhận thức cho GV về tầm quan trọng của việc sử dụng

DSVH trong DHLS ở các trường THPT.

- Đánh giá được thực trạng việc sử dụng DSVH trong DHLS Việt Nam ở các trường

THPT TP. Cần Thơ

- Xác định những nội dung DSVH của ĐBSCL cần khai thác, sử dụng trong dạy học

LSVN từ nguồn gốc đến năm 1918 ở trường THPT TP. Cần Thơ.

- Đề xuất những hình thức, biện pháp sử dụng DSVH vùng ĐBSCL trong DHLS

Việt Nam từ nguồn gốc đến năm 1918 ở các trường THPT TP. Cần Thơ góp phần nâng

cao chất lượng bộ môn

- Trên cơ sở sử dụng DSVH tại ĐBSCL trong dạy học LSVN để đi đến những kết

luận chung mang tính khái quát và có thể vận dụng để dạy học cho các địa phương khác

ngoài khu vực ĐBSCL về sử dụng DSVH trong dạy học LSVN ở trường THPT.

7. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn

7.1.i

Ýi

nghĩai

khoai

học:i

Kếti

quải

nghiêni

cứui

củai

luậni

áni

gópi

phầni

làmi

phongi

phúi

thêmi

lýi

luậni

dạyi

họci

bội

môni

vềi

việci

sửi

dụngi

DSVHi

trongi

DHLSi

nóii

chungi

vài

DHLSi

Việti

Nami

nóii

riêngi

ởi

trườngi

THPT.i

7.2.i

“Ýi

nghĩai

thựci

tiễn:i

Kếti

quải

nghiêni

cứui

củai

luậni

áni

gópi

phầni

giúpi

choi

GVi

lịchi

sửi

cáci

trườngi

THPTi

ởi

TP.i

Cầni

Thơi

nóii

riêng,i

ĐBSCLi

nóii

chungi

biếti

vậni

dụngi

vàoi

dạyi

họci

gópi

phầni

nângi

caoi

chấti

lượngi

bội

môn.i

Đồngi

thờii

luậni

áni

còni

lài

tàii

liệui

thami

khảoi

choi

việci

nghiêni

cứui

PPDHi

lịchi

sửi

củai

Nghiêni

cứui

sinh,i

Họci

viêni

caoi

học,i

sinhi

viêni

cáci

trườngi

Đạii

học,i

Caoi

đẳngi

ngànhi

Sưi

phạmi

Lịchi

sử”.

8. Cấu trúc của luận án

Ngoài mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo và phụ lục, nội dung chính của luận án

gồm có 4 chương:

“Chương 1: Tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài”

“Chương 2: Vấn đề sử dụng DSVH vùng ĐBSCL trong dạy học LSVN ở trường

THPT Thành phố Cần Thơ. Lý luận và thực tiễn”

“Chương 3: Sử dụng DSVH vùng ĐBSCL trong dạy học nội khoá phần LSVN từ

nguồn gốc đến năm 1918 ở trường THPT Thành phố Cần Thơ. Thực nghiệm sư phạm”

“Chương 4: Tổ chức hoạt động ngoại khoá với DSVH vùng ĐBSCL trong dạy

học LSVN từ nguồn gốc đến năm 1918 ở trường THPT Thành phố Cần Thơ. Thử

nghiệm sư phạm”.

Chương 1.

TỔNG QUAN CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU

LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI

Vấn đề sử dụng DSVH trong DHLS là một vấn đề hay và khá hấp dẫn đối với các

nhà Giáo dục học và Giáo dục lịch sử. Ở chương này, Luận án nghiên cứu một cách tổng

quan các công trình nghiên cứu trong nước và thế giới về Giáo dục học, Tâm lý học, Giáo

dục Lịch sử về các vấn đề của đề tài. Liên quan đến vấn đề sử dụng DSVH vùng ĐBSCL

trong DHLS ở các trường THPT TP. Cần Thơ sẽ được chúng tôi tiếp cận trên các phương

diện sau:

- Các công trình nghiên cứu về DSVH nói chung, ĐBSCL nói riêng về việc bảo tồn,

phát huy giá trị các di sản đó

- Những công trình đề cập đến các nguồn tài liệu học tập nói chung, DSVH nói riêng

trong DHLS và việc sử dụng nguồn tài liệu đó trong DHLS ở trường THPT.

1.1. Những nghiên cứu về di sản văn hoá, di sản văn hoá vùng Đồng bằng sông

Cửu Long

1.1.1. Các công trình nghiên cứu về DSVH

1.1.1.1 Trên Thế giới

Hội đồng di sản thế giới (WHC) của UNESCO đã được thành lập và tiến hành xây

dựng các tiêu chuẩn, điều kiện công nhận của các DSVH và thiên nhiên thế giới, đồng thời

nghiên cứu, giúp đỡ các quốc gia trong việc nghiên cứu, tôn tạo, bảo vệ các di sản thế giới.

Hội đồng di sản thế giới có vai trò lớn trong việc giữ gìn, bảo tồn và phát huy các DSVH

trên toàn thế giới với các chương trình hoạt động cụ thể ở từng quốc gia. Tổ chức này cũng

đề cao vai trò của giáo dục trong việc giữ gìn, bảo tồn và phát huy các giá trị DSVH thông

qua nhiều dự án, chương trình đầu tư vào giáo dục để nâng cao nhận thức của công dân

toàn cầu về DSVH.

Ngoài ra, đã có nhiều công trình nghiên cứu các di sản như: “Công ước về Bảo vệ

Di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới”, Trung tâm Di sản thế giới của UNESCO, Pari,

Pháp, WHC- 2001/WS/2. “Hướng dẫn hoạt động thực hiện Công ước Di sản thế giới”,

Trung tâm Di sản thế giới của UNESCO, Pari, Pháp, WHC-99/2 March 1999; công trình

“World cultural and natural heritage sites” (2002) của Luo Zhewen đã giới thiệu các danh

thắng ở Trung Quốc đã được công nhận là những di sản văn hoá Thế giới,... Một số các

công trình nghiên cứu về các khía cạnh của du lịch: “Du lịch và sự phát triển sáng tạo” của

Lawson và Baud Bovy (1977), “Tổ chức lãnh thổ du lịch” của Gunn (1972), “Nghiên cứu

các chỉ tiêu đánh giá, phục vụ mục đích quy hoạch du lịch” của L.I. Mukhina (1973),

“Quản lí du lịch tại các khu di sản thế giới” Tài liệu hướng dẫn thực tiễn cho các nhà quản

lý khu Di sản thế giới, tác giả Arthur Pedersen (2002).

Bên cạnh đó đã có rất nhiều công bố khoa học của các tác giả trên các tạp chí, hội

thảo, hội nghị quốc tế, chẳng hạn như:

“Towards a new era for Cultural Heritage Education: Discussing the role of ICT”

(Hướng tới một kỷ nguyên mới cho giáo dục DSVH: Thảo luận về vai trò của CNTT -

TT), của các tác giả Michela Ott, Francesca Pozzi (Computers in Human Behavior 27

(2011) 1365–1371). Bài báo này nghiên cứu các công cụ ICT có thể đóng góp vào việc

tăng cường Giáo dục DSVH, coi DSVH là nền tảng cơ bản của bản sắc của chúng ta. Trên

thực tế, ICT một mặt cung cấp khả năng tiếp cận dễ dàng hơn và có cái nhìn đa góc độ về

các hiện vật DSVH, mặt khác, cũng có thể làm phong phú và cải thiện Giáo dục DSVH

nhờ áp dụng các phương pháp học tập mới.

Bài viết “Heritage education for primary school children through drama: The case of

Aydin, Turkey” (Giáo dục di sản cho HS tiểu học thông qua Kịch: trường hợp của Aydin,

Thổ Nhĩ Kỳ) của tác giả Simsek, G (Procedia - Social and Behavioral Sciences 46 (2012)

3817 - 3824) đã chỉ rõ việc sử dụng kịch như một phương pháp giảng dạy để giáo dục di

sản cho trẻ em tiểu học để nâng cao ý thức bảo vệ giá trị của DSVH. “Sử dụng kịch đã trở

thành một cách tiếp cận phổ biến, đặc biệt là tại các di sản và bảo tàng, để giáo dục công

chúng và trường học” [tr. 3819]. Đây là một dẫn chứng khoa học, giúp tác giả xác định

hình thức, biện pháp sử dụng DSVH vùng ĐBSCL trong DHLS bài nội khoá cũng như

HĐNK ở trường THPT

Tác giả Tulay Ocal thì có bài viết “Necessity of Cultural Historical Heritage

Education in Social Studies Teaching” (Sự cần thiết của việc giáo dục di sản lịch sử văn

hoá trong giảng dạy khoa học xã hội) (Creative Education, 2016, 7, 396-406), bởi đây

chính là biện pháp hiệu quả giúp bảo tồn các giá trị di sản để truyền lại cho thế hệ mai

sau. Kết quả của công trình nghiên cứu là những gợi ý quan trọng để nghiên cứu sinh

vận dụng trong quá trình lựa chọn hình thức, biện pháp sử dụng DSVH trong DHLS ở

trường THPT.

Bài viết “Improving history learning through cultural heritage, local history and

technology” (Cải thiện việc học lịch sử thông qua DSVH, LSĐP và công nghệ), tác giả

Graça Magro, Joaquim Ramos de Carvalho and Maria José Marcelino, nhấn mạnh đến

việc sử dụng công nghệ như thiết bị di động với phần mềm tham khảo địa lý và các nguồn

di sản và lịch sử địa phương trong một phương pháp tiếp cận thử nghiệm hợp tác để học

các khái niệm lịch sử của chương trình học truyền thống. Đây là một hướng tiếp cận rất

mới, giúp tác giả định hướng cho việc sử dụng công nghệ thực tế ảo trong DHLS, góp

phần đa dạng hoá các hình thức dạy học, nâng cao chất lượng bộ môn hiện nay.

Đồng thời nhiều quốc gia, nhiều tổ chức đã thành lập các Website liên quan đến giáo

dục di sản và đặc biệt là cung cấp các nguồn tư liệu về di sản, di sản với giáo dục,... liên

kết các trang học tập nhằm giáo dục kiến thức toàn diện cho HS.

Các công trình nghiên cứu trên có những con đường tiếp cận khác nhau, góp phần

làm rõ cơ sở lý luận cho đề tài nghiên cứu. Khẳng định giá trị quan trọng của di sản trong

các lĩnh vực của cuộc sống - trong đó có lĩnh vực giáo dục - đào tạo, coi DSVH là nguồn

tài nguyên quý báu của quốc gia; gợi ý cách tiếp cận DSVH đa chiều, nhấn mạnh việc cần

thiết bảo tồn và phát huy giá trị của di sản. Đồng thời, bước đầu gợi ý một số định hướng

trong việc phát huy giá trị DSVH trong công tác giáo dục và đào tạo thế hệ trẻ

1.1.1.2 Ở Việt Nam

Tác giả Nguyễn Đăng Duy - Trịnh Minh Đức trong cuốn Bảo tồn di tích lịch sử văn

hóa, Nxb Đại học văn hóa Hà Nội, 1993, đã khẳng định tầm quan trọng của DSVH, coi

đó là bộ mặt quá khứ của một dân tộc, là những di sản quý báu mà cha ông để lại. Đồng

thời nhấn mạnh, việc giữ gìn, bảo tồn và phát huy giá trị của DSVH là trách nhiệm của

toàn xã hội. Nhận định trên là cơ sở để chúng tôi khẳng định tầm quan trọng của việc sử

dụng DSVH trong DHLS ở trường phổ thông.

Trong cuốn Một số vấn đề về bảo tồn và phát triển DSVH dân tộc (NXB Chính trị

Quốc gia, Hà Nội, 1997) Hoàng Vinh đã nêu lên một hệ thống lý luận về DSVH dựa trên

những quan niệm quốc tế. Trên cơ sở đó, bước đầu tác giả đã vận dụng nghiên cứu thực

tiễn: tiến hành phân loại; đề xuất một số giải pháp bảo tồn, gìn giữ và phát huy DSVH dân

tộc. Trong đó, nhấn mạnh kinh nghiệm từ Nhật Bản trong việc phát huy các giá trị văn hóa

bằng việc đưa chúng thâm nhập vào đời sống cộng đồng, bảo tồn DSVH được nhấn mạnh

trong nhận thức con người. Kết quả của công trình nghiên cứu là những gợi ý quan trọng

để nghiên cứu sinh vận dụng trong quá trình phân loại DSVH định hướng xác định hình

thức, biện pháp sử dụng DSVH vùng ĐBSCL trong DHLS ở trường THPT.

Bộ sách Một con đường tiếp cận di sản văn hoá Việt Nam gồm 07 tập, do Bộ Văn

hóa Thể thao và Du lịch cùng với Cục Di sản văn hóa biên soạn từ 2005 - 2014 là tập hợp

các công trình nghiên cứu của nhiều tác giả trên các tạp chí DSVH. Trong đó, DSVH đã

được tiếp cận nghiên cứu dưới nhiều góc độ khác nhau, góp phần hỗ trợ cho hoạt động

bảo vệ và phát huy giá trị văn hoá dân tộc. Bộ sách đã giải mã nhiều hiện tượng văn hoá,

cung cấp phong phú những hiểu biết về hệ thống DSVH của dân tộc. Vì vậy, góp phần

định hướng cho luận án lựa chọn những nội dung di sản phù hợp với việc sử dụng trong

DHLS ở trường phổ thông.

Cuốn sách Con đường tiếp cận di sản văn hoá Việt Nam của nhiều tác giả (NXB

Văn hoá dân tộc, Hà Hội, 2014) gồm 04 phần, trong đó, các tác giả dành Phần 1 đề cập

những vấn đề chung về DSVH, phần còn lại nghiên cứu sâu về DSVH phi vật thể, văn hóa

vật thể và bảo tàng. Công trình đề xuất các giải pháp để bảo tồn và phát huy giá trị của di

sản. Đây là những gợi ý quý báu để luận án vận dụng linh hoạt trong quá trình xác định

hình thức và biện pháp sử dụng DSVH vùng ĐBSCL trong DHLS ở trường THPT.

Cuốn Di sản văn hóa trong xã hội Việt Nam đương đại của Nhiều tác giả (NXB Thế

giới, 2014) được thực hiện với sự tài trợ của Viện Harvard Yenching. Các bài viết được

tập hợp trong cuốn sách đã thể hiện những cách tiếp cận đa chiều về DSVH Việt Nam

trong bối cảnh xã hội đương đại. DSVH là sợi dây kết nối giữa hiện tại với quá khứ lịch

sử, với tác động của xã hội đương đại đã có sự vận động và thay đổi nhất định. Theo đó,

cần có cách tiếp cận đa chiều để khai thác hợp lý và khoa học giá trị của DSVH trong dạy

học bộ môn lịch sử ở trường THPT. Vì vậy, cuốn sách có đóng góp thiết thực về lý luận

và thực tiễn cho hướng nghiên cứu của đề tài luận án.

1.1.2. Những công trình nghiên cứu về di sản văn hoá vùng Đồng bằng sông Cửu

Long

1.1.2.1. Công trình của các tác giả nước ngoài

Đầu thế kỉ XX, nhiều công trình địa phương chí của các tỉnh miền Tây Nam Kỳ bằng

tiếng Pháp lần lượt xuất bản. Từ năm 1901 đến năm 1911, Hội nghiên cứu Đông Dương

(Société des études Indochinoises) chủ trương và thực hiện dự án Địa lý học: Tự nhiên,

Kinh tế và Lịch sử Nam Kỳ (Géographie Physique, Économique ét Historique de la

Cochinchine). Công trình được xuất bản thành từng tập sách nhỏ cho từng tỉnh, không

mang tên tác giả, chỉ ghi là Ấn phẩm của Hội nghiên cứu Đông Dương (Publications de la

société des études Indo–Chinoises). Dự án này đã thực hiện được ở 14 tỉnh Nam Kỳ, trong

đó ở khu vực miền Tây Nam Kỳ có 5 chuyên khảo về các tỉnh Hà Tiên (1901), Châu Đốc

(1902), Cần Thơ (1904), Sóc Trăng (1904), Long Xuyên (1905). Năm 1906, có thêm một

quyển chuyên khảo về đảo Phú Quốc (thuộc tỉnh Hà Tiên). Nội dung của các công trình

này chủ yếu là những thông tin ngắn gọn về mặt số liệu trên các lĩnh vực địa lý tự nhiên,

địa lý kinh tế, lịch sử và chính trị, văn hoá... Những số liệu được thống kê cẩn thận và khá

đầy đủ, tuy nhiên vẫn còn một số sai sót về chi tiết trong các sự kiện lịch sử. Các chuyên

khảo này mang tính chất khái quát ban đầu về các tỉnh miền Tây Nam Kỳ trong những

năm cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX. Trên cơ sở đó, giúp tác giả có sự định hướng cho việc

lựa chọn nội dung DSVH vùng ĐBSCL xưa trong dạy học LSVN.

Năm 1931, Henri Russier xuất bản công trình Indochine Française (Xứ Đông

Dương thuộc Pháp). Quyển sách trình bày nhiều vấn đề của các xứ Đông Dương trên các

lĩnh vực điều kiện tự nhiên, chính trị, văn hoá, kinh tế xã hội. Vấn đề văn hoá của Đông

Dương được tác giả quan tâm đặc biệt. Riêng Nam Kỳ thuộc Pháp, tác giả đã dành nhiều

trang viết để phân tích các mặt của kinh tế, văn hoá, xã hội, sự tiếp biến, giao thoa giữa các

nền văn hoá phương Đông và phương Tây. Tác phẩm đã cho thấy sự quan tâm của những

học giả nước ngoài trong vấn đề văn hoá dân tộc, tạo động lực và nguồn cảm hứng cho

nghiên cứu sinh trong quá trình nghiên cứu về DSVH vùng ĐBSCL.

Năm 1931, tổ chức Exposition coloniale internationale (Triển lãm thuộc địa quốc tế)

đã xuất bản công trình nghiên cứu La Cochinchine (Xứ Nam Kỳ) ở Paris với độ dài hơn

300 trang. Đây là quyển sách tập hợp những bài viết của nhiều tác giả viết về xứ Nam Kỳ

trong những năm đầu của thế kỉ XX. Công trình nghiên cứu về điều kiện tự nhiên, xã hội,

kinh tế, con người, văn hoá... Tài liệu này đã giúp luận án có những minh chứng phong

phú về đời sống văn hoá vật chất và tinh thần người dân vùng miền Tây Nam Bộ, làm cơ

sở xác định những nội dung cần khai thác trong dạy học LSVN giai đoạn từ nguồn gốc

đến năm 1918

L. Malleret đã công bố kết quả khám phá và nghiên cứu của mình trong bộ sách có

nhan đề Khảo cổ học ở đồng bằng sông Cửu Long (L 'Archeologie du delta du Mekong)

lần lượt xuất bản từ 1959 - 1964. Công trình này được coi là thành tựu Khảo cổ học chủ

yếu về Văn hóa Óc Eo cho đến trước năm 1975. Theo L. Malleret, nền văn hóa này có

phạm vi phân bố chủ yếu ở vùng trũng miền Tây sông Hậu gồm điạ bàn các tỉnh An Giang,

Kiên Giang, Đồng Tháp, Cần Thơ, Bạc Liêu… và một phần đất Đông Nam Campuchia.

Tài liệu này đã giúp cho luận án có thêm những luận cứ khoa học để xác định nội dung và

địa bàn phân bố DSVH phục vụ cho DHLS ở trường THPT vùng ĐBSCL.

Cuốn L'Indo-Chine française: Souvenirs (Đông Dương thuộc Pháp: Hồi ký) của

Paul Doumer do Lưu Đình Tuân, Hiệu Constant, Lê Đình Chi, Hoàng Long, Vũ Thúy

dịch, Nxb Thế Giới, 2018. Đây là một trong những công trình giá trị nhất về xứ Đông

Dương cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX, vừa được viết theo lối hành văn hồi ký, vừa chứa

đựng những kiến thức về lịch sử, địa lý, thiên nhiên, con người, văn hóa của xứ Đông

Dương. Đặc biệt những minh họa rất đẹp trong sách cho thấy hình ảnh của nhiều địa điểm

lịch sử trên khắp đất nước Việt Nam, trong đó có đồng bằng Nam bộ. Tài liệu này đã giúp

cho luận án có thêm những đánh giá, số liệu, hình ảnh... về một Tây Nam Bộ trong những

năm cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX để khai thác và sử dụng vào DHLS.

1.1.2.2. Công trình của các tác giả trong nước

Cuốn Thơ văn yêu nước Nam bộ nửa sau thế kỉ XIX của Bảo Định Giang (Nxb Văn

học, TP. Hồ Chí Minh, 1977). Trong đó, tác giả đã tuyển lựa một số bài thơ văn tiêu biểu,

phản ánh tinh thần yêu nước chống giặc ngoại xâm của nhân dân Nam Bộ nửa sau thế kỉ

XIX. Những áng thơ văn đương thời chẳng những phản ánh được phong trào đấu tranh

anh dũng chống Pháp của dân tộc mà còn là những công trình nghệ thuật có giá trị. Đây là

nguồn tài liệu DSVH quý giá giúp chúng tôi có thể khai thác và sử dụng trong dạy học

LSVN ở trường THPT.

Cuốn Văn hóa Óc Eo và các văn hóa cổ ở đồng bằng sông Cửu Long, do Sở Văn

hóa Thông tin An Giang xuất bản năm 1984. Kết quả của các cuộc điều tra các di tích cùng

với số hiện vật khai quật được đã cho thấy tầm vóc lịch sử, sự phát triển cao của nền văn

hóa này, đồng thời nó cũng cho thấy sức sáng tạo của những tộc người cổ ở ĐBSCL và

các mối quan hệ văn hóa lịch sử rộng rãi của họ với các cư dân cổ ở vùng biển Đông Thái

Bình Dương, Đông Nam Á hải đảo, cho đến Ấn Độ Dương và cả Địa Trung Hải xa xôi.

Các di tích của nền văn hóa này không chỉ nằm trong tỉnh An Giang mà còn phân bố ở

Kiên Giang, Đồng Tháp…và có thể còn phân bố tại nhiều đại phương khác nữa.

Trong cuốn Vè Nam Bộ (Nxb Thành phố Hồ Chí Minh, 1988) của Huỳnh Ngọc

Trảng. Thông qua công trình nghiên cứu của mình, tác giả đã khắc họa lại bức tranh lịch

sử Nam bộ từ thời mở cõi cho đến những năm đầu thế kỉ XX, một cách chân thật và sống

động, chẳng hạn: Vè thổ sản, vè Lao động, sản xuất và sinh hoạt, Vè phê phán thói hư tật

xấu và tệ nạn xã hội; Vè yêu nước chống thực dân đế quốc,…Qua đó, nó còn phản ánh

một cách đầy đủ các sự kiện lịch sử quan trọng của hơn nửa thế kỷ từ khi thực dân Pháp

sang xâm lược nước ta. Đây là nguồn tư liệu quý để chúng tôi tham khảo trong quá trình

lựa chọn nội dung DSVH vùng ĐBSCL trong DHLS.

Nguyễn Hữu Hiếu với cuốn Tìm hiểu nguồn gốc địa danh Nam Bộ qua chuyện tích

và giả thuyết (Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội, 2004). Qua công trình nghiên cứu này, tác

giả đi sâu tìm hiểu về nguồn gốc, hoàn cảnh ra đời của mỗi một địa danh trên đất Nam Bộ,

trong đó có Tây Nam Bộ. Có thể nói, địa danh là một dấu ấn lịch sử, một di chỉ khảo cổ

học, ghi và truyền lại cho hậu thế một sự kiện lịch sử, một hiện tượng thiên nhiên, một

hiện tượng xã hội. Vì vậy, công trình đã góp phần định hướng cho luận án lựa chọn những

nội dung di sản phù hợp với việc sử dụng trong DHLS ở trường phổ thông.

Cuốn Đình Miếu và Lễ hội dân gian miền Nam của tác giả Sơn Nam (Nxb Trẻ,

2009). Trong toàn bộ tác phẩm của mình tác giả đã dành một phần nghiên cứu về Đình

miếu và Lễ hội dân gian ở Nam Bộ. Việc cất đình, lập miếu và tạo ra những lễ hội truyền

thống mang màu sắc địa phương không chỉ là những hoạt động của một bộ phận cư dân ở

một làng quê cụ thể mà đã trở thành hoạt động văn hóa mang tính chất riêng của vùng

miền. Đây chính là những giá trị của DSVH Nam bộ nói chung và ĐBSCL nói riêng, cần

được giáo dục cho thế hệ trẻ địa phương để các em biết trân trọng, giữ gìn và phát huy nó

trong thời đại hội nhập.

Cuốn Một số di tích lịch sử - văn hoá Việt Nam dùng trong nhà trường của Đinh

Ngọc Bảo (Chủ biên). Nxb Đại học Sư phạm, 2012, Các tác giả đã hệ thống các DTLS

văn hoá theo tỉnh. Trong phần viết về ĐBSCL, các tác giả cũng đã lựa chọn một số DTLS

văn hoá tiêu biểu như: Rạch Gầm - Xoài Mút, di tích Gò Tháp, Chùa Nam Nhã; Mộ nhà

thơ Phan Văn Trị, Mộ Thủ khoa Bùi Hữu Nghĩa; Khám lớn Cần Thơ;… Mỗi di tích đều

được giới thiệu khái quát về vị trí, giá trị lịch sử văn hoá và phần nào đó là giá trị du lịch -

dã ngoại khi gắn nó với các quần thể di tích và danh thắng ở xung quanh. Đây là một công

trình khoa học có đóng góp thiết thực về lý luận và thực tiễn cho hướng nghiên cứu của

Luận án, giúp chúng tôi lựa chọn những DSVH nói chung, DTLS nói riêng đã được nhà

nước công nhận để đưa vào DHLS góp phần giáo dục cho HS ý thức giữ gìn, bảo tồn và

phát huy các giá trị DSVH tại địa phương.

Cuốn Văn hoá người việt vùng Tây Nam Bộ, do GS. TSKH Trần Ngọc Thêm chủ

biên (Nxb Văn hóa văn nghệ, Thành phố Hồ Chí Minh, 2013). Đây là một công trình

nghiên cứu khá đồ sộ nói riêng về văn hóa người Việt ở Tây Nam Bộ, nhằm khẳng định

những nét riêng, nét đặc trưng trong sinh hoạt văn hóa của vùng Tây Nam Bộ với vùng

Đông Nam Bộ và với cả nước. Trong đó các tác giả đã dành chương IV để đề cập nhiều

đến vấn đề tín ngưỡng, tôn giáo, phong tục và các lễ hội truyền thống. Qua đó, giúp chúng

tôi có thêm một nguồn tài liệu về DSVH rất cần thiết để khai thác và sử dụng trong DHLS

ở trường THPT TP. Cần Thơ.

Cuốn Lễ hội dân gian Đồng bằng sông Cửu Long (Nxb Phương Đông, Cà Mau,

2013), đây là công trình tập hợp một số bài viết của các tác giả là nhà nghiên cứu, giảng

viên các trường Cao Đẳng, Đại học ở ĐBSCL do TS. Trần Văn Nam chủ biên. Các tác giả

đã đi sâu nghiên cứu về nguồn gốc, phong tục và các nghi lễ trong lễ hội dân gian ở

ĐBSCL. Thông qua lễ hội cũng là dịp để nhắc nhở thế hệ con cháu về đạo lý “uống nước

nhớ nguồn”, và qua đó giáo dục cho thế hệ trẻ tình yêu quê hương đất nước, góp phần

nâng cao ý thức trách nhiệm đối với cộng đồng. Vì vậy, cuốn sách có đóng góp thiết thực

về lý luận và thực tiễn cho hướng nghiên cứu của đề tài luận án.

Cuốn Di sản văn hoá trong xã hội Việt Nam đương đại, Nxb Tri Thức, 2014. Các

bài viết trong cuốn sách này là những nghiên cứu về đa dạng các loại hình DSVH phi vật

thể và vật thể theo hướng tiếp cận đa chiều. Đặc biệt là bài viết “Chợ nổi Cái Bè - nhìn từ

góc độ di sản” của tác giả Lâm Nhân, đã phát hoạ lên những nét đặc trưng của văn hóa

ĐBSCL “văn hóa sông nước”, đây là những giá trị của DSVH phi vật thể cần được bảo

tồn và phát huy trong xã hội đương đại tạo nên sự gắn kết của các DSVH với đời sống

cộng đồng, với du lịch, với sự phát triển của xã hội. Nội dung trong cuốn sách này đề cập

tới là đóng góp thiết thực cho hướng nghiên cứu của Luận án về cả mặt lý thuyết và thực

tiễn. Vì vậy, chúng ta cần có cách tiếp cận đa chiều để khai thác và sử dụng hợp lý nguồn

DSVH tại địa phương trong dạy học bộ môn

Mới đây nhất là cuốn Cần Thơ phố cũ nét xưa của tác giả Nhâm Hùng (Nxb Trẻ,

2017). Trong công trình nghiên cứu của mình, tác giả đã khái quát lại quá trình hình thành

và phát triển của vùng đất Cần Thơ từ thời các Chúa Nguyễn. Theo đó, Cần Thơ - Trấn

Giang từ thời các chúa Nguyễn đã phát lộ vóc dáng của một “đô thị sơ khai”; rồi không

ngừng phát triển, đến những năm đầu của thế kỉ XX, định hình thành một trung tâm kinh

tế, văn hóa lớn của miền Tây. Đây là những nguồn tài liệu DSVH cần thiết để chúng tôi

khai thác và sử dụng trong dạy học LSVN cho HS ở trường THPT TP. Cần Thơ

Cuốn Di sản văn hoá phi vật thể ở thành phố Cần Thơ do Sở Văn hoá, Thể thao và

Du lịch Thành phố Cần Thơ phối hợp với Bảo Tàng Thành phố Cần Thơ biên soạn. Đây

là công trình tổng hợp từ 30 bài viết của các nhà nghiên cứu về DSVH của các dân tộc

Việt, Hoa, Khmer nhằm giới thiệu những di sản tiêu biểu như: Đờn ca tài tử, văn hoá Chợ

nổi Cái Răng, Hò Cần Thơ, Lễ hội Kỳ yên Đình Bình Thuỷ; những bài viết về tín ngưỡng

dân gian, nghề thủ công truyền thống, nghệ thuật trình diễn dân gian… Đây là một công

trình phản ánh tương đối đầy đủ các giá trị văn hóa của Cần Thơ xưa và nay. Nó luôn được

tôn tạo giữ gìn và lưu truyền qua nhiều thế hệ, tạo nên một nét đẹp truyền thống mang sắc

thái riêng của vùng đất Tây Đô, có tác dụng to lớn trong việc giáo dục tư tưởng, tình cảm

cho thế hệ trẻ.

Cuốn Khảo cổ học Nam bộ thời sơ sử của Bùi Chí Hoàng (2018), NXB Khoa học

Xã hội, Hà Nội. Công trình sử dụng nguồn tư liệu khảo cổ học làm nền tảng để nhận diện

quá trình hình thành, phát triển của Văn hóa Óc Eo và tiếp cận lịch sử vùng đất Nam Bộ.

Đây là một nền văn hóa rực rỡ nhất trong những thế kỷ đầu Công nguyên ở khu vực Đông

Nam Á, có quá trình hình thành, tồn tại, phát triển và suy vong đột ngột. Đỉnh cao của nền

Văn hóa Óc Eo là sự ra đời của Nhà nước Phù Nam - nhà nước cổ đại hình thành sớm nhất

trong khu vực Đông Nam Á.

Sử dụng các công trình nghiên cứu trên có một ý nghĩa to lớn trong việc cung cấp

những tri thức lịch sử, văn hoá và đặc biệt trong giáo dục tư tưởng, tình cảm cho HS, làm

cho bài giảng trở nên sinh động, hấp dẫn và thiết thực. Những công trình trên sẽ giúp tạo

môi trường; tạo công cụ hoặc là nguồn cung cấp chất liệu để xây dựng nội dung dạy học

trong môn Lịch sử ở trường phổ thông.

1.2 Những công trình đề cập đến các nguồn tài liệu học tập nói chung, DSVH nói

riêng trong dạy học lịch sử

1.2.1. Các công trình nghiên cứu về lí luận dạy học

1.2.1.1. Công trình nghiên cứu của các tác giả nước ngoài

Từi

thựci

tiễni

củai

quái

trìnhi

nhậni

thức,i

cáci

nhài

giáoi

dụci

họci

đềui

thốngi

nhấti

rằngi

DSVHi

vừai

lài

phươngi

tiệni

trựci

quan,i

vừai

lài

nguồni

kiếni

thức,i

tạoi

môii

trườngi

họci

tập.i

Choi

nêni

chúngi

tôii

tiếpi

cậni

DSVHi

dướii

góci

đội

lài

phươngi

tiệni

trựci

quani

vài

lài

nguồni

tàii

liệui

họci

tập,i

nhằmi

giúpi

HSi

hiểui

sâui

sắci

bảni

chấti

kiếni

thức,i

hìnhi

thànhi

cáci

kháii

niệm,i

nêui

quyi

luậti

vài

rúti

rai

bảni

chấti

củai

vấni

đề.

Cuốni

Tưi

duyi

củai

họci

sinh,i

củai

táci

giải

M.N.i

Sacđacốpi

(Nxbi

Giáoi

dục,i

1970).i

Trongi

côngi

trìnhi

nàyi

táci

giải

nghiêni

cứui

khái

sâui

sắci

sựi

pháti

triểni

củai

mộti

hoạti

độngi

tâmi

lýi

phứci

tạpi

củai

HSi

ởi

cáci

lứai

tuổii

đói

lài

tưi

duy.i

Táci

giải

đãi

chỉi

rai

rằngi

kếti

quải

củai

hoạti

độngi

tưi

duyi

đãi

đượci

thựci

tiễni

kiểmi

nghiệmi

lài

“Từi

trựci

quani

sinhi

độngi

đếni

tưi

duyi

trừui

tượngi

vài

từi

tưi

duyi

trừui

tượngi

đếni

thựci

tiễn”.i

Theoi

đói

biểui

tượngi

giữi

mộti

vaii

tròi

vôi

cùngi

quani

trọngi

trongi

hoạti

độngi

tưi

duyi

củai

HS.i

Từi

côngi

trìnhi

nghiêni

cứui

này,i

choi

thấyi

việci

tạoi

biểui

tượngi

choi

HSi

trongi

quái

trìnhi

dạyi

họci

nóii

chung,i

dạyi

họci

Lịchi

sửi

nóii

riêngi

lài

mộti

khâui

vôi

cùngi

quani

trọngi

giúpi

HSi

khắci

sâui

vài

nhới

lâui

kiếni

thức.

Bội

sáchi

Nhữngi

cơi

sởi

củai

lýi

luậni

dạyi

họci

củai

B.P.i

Êxipốpi

(Chủi

biên)i

(Nxbi

Giáoi

dục,i

1971)i

gồmi

cói

tập.i

Đâyi

lài

bội

tàii

liệui

nghiêni

cứui

chuyêni

sâui

vềi

nhữngi

vấni

đềi

lýi

luậni

trongi

dạyi

họci

phụci

vụi

choi

việci

nghiêni

cứui

vài

giảngi

dạyi

choi

sinhi

viên,i

họci

viêni

cáci

trườngi

Đạii

họci

sưi

phạm.i

Theoi

đó,i

cáci

táci

giải

choi

rằngi

“Tàii

liệui

vềi

địai

phươngi

lạii

đặci

biệti

gầni

gũii

đốii

vớii

HSi

vài

choi

phépi

họi

nghiêni

cứui

trựci

tiếpi

được,i

môni

tìmi

hiểui

địai

phươngi

lài

phươngi

tiệni

quýi

giái

vài

vừai

sứci

đốii

vớii

mỗii

trườngi

đểi

gắni

liềni

việci

dạyi

họci

vớii

đờii

sốngi

chungi

quanhi

nhài

trường.i

Nhữngi

hiệni

tượng,i

nhữngi

quái

trìnhi

trongi

phạmi

vii

cải

nướci

đượci

phảni

ánhi

trongi

cáci

sựi

kiện,i

biếni

cối

củai

đờii

sốngi

địai

phươngi

giốngi

nhưi

trongi

mộti

giọti

nước.i

Thôngi

quai

việci

nghiêni

cứui

cáii

gầni

gũii

sẽi

dễi

dàngi

đưai

HSi

tớii

việci

nhậni

thứci

cáii

xai

hơn”.[25;i

tr.i

136]

N.M.i

Iacốplépi

trongi

tàii

liệui

Phươngi

phápi

vài

kỹi

thuậti

lêni

lớpi

trongi

trườngi

phổi

thông,i

Tậpi

1,i

(Nxbi

Giáoi

dục,i

1975)i

đãi

đềi

cậpi

đếni

cáci

vấni

đềi

chungi

vềi

phươngi

pháp,i

kỹi

thuật,i

giúpi

GVi

cói

thểi

tiếni

hànhi

hoạti

độngi

lêni

lớpi

ởi

trườngi

phổi

thôngi

mộti

cáchi

hiệui

quả.i

Táci

giải

cũngi

nghiêni

cứui

khái

kỹi

vềi

nhữngi

bàii

họci

ngoàii

lớp.i

Trongi

đó,i

táci

giải

đãi

đềi

cậpi

khái

chii

tiếti

vềi

cáci

hìnhi

thứci

vài

biệni

phápi

khii

tiếni

hànhi

giời

họci

tạii

thựci

tếi

giúpi

HSi

hiểui

hơni

vềi

nhữngi

giái

trịi

củai

cuộci

sống.i

Táci

giải

choi

rằngi

cầni

phảii

cói

mốii

liêni

hệi

chặti

chẽi

vớii

đờii

sốngi

sinhi

độngi

củai

coni

ngườii

trêni

cáci

lĩnhi

vựci

“…vớii

tấti

cải

nhữngi

gìi

HSi

nhậni

thứci

đượci

trongi

khii

nói

đangi

sốngi

vài

hoạti

độngi

trongi

xãi

hội”i

[84;i

tr.36].i

Quani

niệmi

nàyi

đãi

giúpi

chúngi

tôii

suyi

nghĩi

vềi

cáci

biệni

phápi

tổi

chứci

hoạti

độngi

ngoạii

khoái

khii

sửi

dụngi

DSVHi

tạii

địai

phươngi

trongi

dạyi

họci

bội

môni

choi

HSi

THPT.

Cuốni

Pháti

triểni

tưi

duyi

họci

sinhi

củai

M.i

Alêcxêepi

(chủi

biên)i

(Nxbi

Giáoi

dục,i

Hài

Nội,i

1976),i

trongi

đó,i

cáci

táci

giải

đãi

đánhi

giái

rấti

caoi

vaii

tròi

củai

cáci

phươngi

tiệni

trựci

quan,i

củai

hoạti

độngi

thựci

tiễn,i

coii

đói

nhưi

mộti

trongi

nhữngi

nguyêni

tắci

củai

lýi

luậni

nhậni

thứci

vài

lài

nhâni

tối

khôngi

thểi

thiếui

trongi

lýi

luậni

dạyi

học.i

Đồngi

thờii

táci

giải

cũngi

nêui

lêni

nhữngi

biệni

phápi

lýi

luậni

dạyi

họci

đểi

nângi

caoi

hiệui

quải

củai

đồi

dùngi

trựci

quan,i

vài

choi

rằngi

trựci

quani

cũngi

đượci

dùngi

làmi

điểmi

tựai

choi

cáci

loạii

thaoi

táci

tưi

duyi

khác.i

Đâyi

chínhi

lài

cơi

sởi

khoai

họci

rấti

quani

trọng,i

giúpi

chúngi

tôii

lựai

chọni

nhữngi

tưi

liệu,i

tranhi

ảnh,i

sựi

kiện,i

địai

danhi

tạii

địai

phương,i

thôngi

quai

cáci

DSVHi

nhằmi

táii

hiệni

lạii

bứci

tranhi

lịchi

sửi

mộti

cáchi

châni

thậti

vài

hấpi

dẫn.i

Thôngi

quai

đồi

dùngi

trựci

quani

khôngi

chỉi

bồii

dưỡngi

kiếni

thứci

vềi

LSĐPi

mài

còni

gópi

phầni

giáoi

dụci

cáci

emi

vềi

truyềni

thốngi

tốti

đẹpi

củai

quêi

hương.

I.F.i

Kharlamốpi

trongi

cuốni

Pháti

huyi

tínhi

tíchi

cựci

họci

tậpi

củai

HSi

nhưi

thếi

nào?i

(Nxbi

Giáoi

dục,i

Hài

Nội,i

1978)i

khẳngi

định:i

“vấni

đềi

sửi

dụngi

sáchi

giáoi

khoai

vài

tàii

liệui

họci

tập...i

cói

lịchi

sửi

củai

nói

mài

theoi

chúngi

tôii

cói

nhữngi

điềui

bổi

íchi

đángi

họci

hỏi...”[43;i

tr.37].i

Từi

đó,i

ôngi

đãi

đềi

rai

nhữngi

yêui

cầui

vềi

quái

trìnhi

lĩnhi

hộii

kiếni

thứci

củai

HS:i

“HSi

muốni

nắmi

vữngi

kiếni

thứci

mộti

cáchi

sâui

sắc,i

thìi

phảii

thựci

hiệni

đầyi

đủi

mộti

chui

trìnhi

tríi

tuệ,i

baoi

gồmi

nhữngi

hoạti

độngi

trii

giáci

tàii

liệui

nghiêni

cứui

(trựci

tiếpi

hoặci

giáni

tiếp);i

thôngi

hiểu;i

ghii

nhới

(ghii

nhậni

bani

đầu,i

ghii

nhớ,i

củngi

cối

thườngi

xuyêni

vài

ôni

tậpi

tiếp);i

luyệni

kỹi

năng,i

kỹi

xảoi

bằngi

nhữngi

bàii

luyệni

tậpi

vài

cuốii

cùngi

lài

nhữngi

hoạti

độngi

kháii

quáti

hóai

vài

hệi

thốngi

kiếni

thứci

nhằmi

xáci

lậpi

mốii

quani

hệi

trongi

từngi

đềi

tài,i

giữai

cáci

đềi

tàii

vài

cáci

môni

học”[43;i

tr.29].i

M.A.i

Đanilopi

M.N.i

Xcatkini

trongi

cuốni

“Lýi

luậni

dạyi

họci

ởi

trườngi

phổi

thông-i

Mộti

sối

vấni

đềi

củai

lýi

luậni

dạyi

họci

hiệni

đại”i

(NXBi

Giáoi

dục,i

Hài

Nội,i

1980)i

đãi

khẳngi

định:i

Tínhi

trựci

quani

đượci

coii

nhưi

điểmi

xuấti

pháti

khôngi

thểi

thayi

thếi

đượci

củai

sựi

dạyi

học.i

Đồngi

thờii

cáci

táci

giải

còni

choi

rằng:i

“Họci

sinhi

hìnhi

thànhi

nhữngi

biểui

tượngi

vài

kháii

niệmi

trêni

cơi

sởi

cáci

emi

trii

giáci

sốngi

độngi

nhữngi

vậti

thểi

vài

hiệni

tượngi

củai

ngoạii

giớii

hayi

nhữngi

hìnhi

ảnhi

củai

chúng”i

[23;i

tr.55].i

Đâyi

lài

nhữngi

cơi

sởi

lýi

luậni

quani

trọng,i

giúpi

chúngi

tôii

lựai

chọni

hìnhi

thứci

vài

biệni

phápi

phùi

hợpi

vớii

nguồni

DSVHi

ởi

địai

phươngi

đểi

pháti

huyi

tínhi

tíchi

cựci

họci

tậpi

củai

HS.

Cuốni

Giáoi

dụci

họci

Tậpi

2,i

N.V.i

Savini

(Nxbi

Giáoi

dục,i

Hài

Nội,i

1983)i

Đâyi

lài

cuốni

giáoi

trìnhi

cói

ýi

nghĩai

khoai

họci

rấti

lớn,i

giúpi

íchi

choi

chúngi

tôii

rấti

nhiềui

trongi

việci

xáci

địnhi

cáci

nguyêni

tắci

giáoi

dụci

ởi

nhài

trườngi

phổi

thông,i

hệi

thốngi

cáci

phươngi

phápi

giáoi

dục,i

tổi

chứci

choi

HSi

lĩnhi

hộii

trii

thức,i

hìnhi

thànhi

kỹi

năng,i

tháii

đội

đểi

tiếni

hànhi

cáci

hoạti

độngi

dạy.i

Trongi

đó,i

táci

giải

đặci

biệti

chúi

trọngi

đếni

nguyêni

tắci

“Gắni

giáoi

dụci

vớii

đờii

sống,i

vớii

laoi

độngi

vài

thựci

tiễn”.i

Đểi

thựci

hiệni

đượci

nguyêni

tắci

đó,i

táci

giải

cũngi

gợii

mởi

mộti

sối

phươngi

phápi

tiếni

hànhi

cáci

hoạti

độngi

giáoi

dụci

như:i

giaoi

việc,i

kểi

chuyện,i

đọci

truyện,i

tổi

chứci

tròi

chơi,…i

nhằmi

tạoi

hứngi

thúi

vài

pháti

huyi

tínhi

tíchi

cựci

nhậni

thứci

củai

HSi

trongi

quái

trìnhi

dạyi

học.i

Đói

cũngi

lài

nhữngi

gợii

ýi

đểi

xáci

địnhi

hìnhi

thứci

dạyi

học,i

phươngi

phápi

dạyi

học,i

vài

cáci

biệni

phápi

sưi

phạmi

phùi

hợpi

khii

sửi

dụngi

DSVHi

vùngi

ĐBSCLi

trongi

quái

trìnhi

tổi

chứci

cáci

HĐNKi

ởi

trườngi

THPT

Trongi

côngi

trìnhi

nghiêni

cứui

Nhữngi

cơi

sởi

củai

lýi

luậni

dạyi

học,i

Tậpi

2,i

táci

giải

E.I.i

Gôlani

đãi

hướngi

dẫni

cụi

thểi

quyi

trìnhi

tổi

chứci

vài

cáchi

tiếni

hànhi

việci

thami

quani

cáci

địai

điểmi

DSVH.i

Táci

giải

choi

rằngi

“thami

quani

trướci

hếti

phụci

vụi

việci

tíchi

luỹi

nhữngi

biểui

tượngi

rõi

rệti

vài

nhữngi

sựi

kiệni

sống,i

làmi

phongi

phúi

thêmi

kinhi

nghiệm,i

tìnhi

cảmi

củai

HS,i

cói

ýi

nghĩai

toi

lớni

trongi

việci

giáoi

dụci

thẩmi

mỹ,i

giáoi

dụci

lòngi

yêui

quêi

hương,i

yêui

tổi

quốc”i

[113;i

tr.67-68].i

Vấni

đềi

nàyi

rấti

hữui

íchi

đốii

vớii

đềi

tàii

củai

chúngi

tôii

khii

chúngi

tôii

đềi

xuấti

cáci

hìnhi

thức,i

biệni

phápi

sửi

dụngi

DSVHi

trongi

hoạti

độngi

thami

quani

họci

tậpi

tạii

dii

sản.

Trongi

cuốni

Lýi

luậni

dạyi

họci

vài

Cuộci

sốngi

(Nxbi

Giáoi

dục,i

1985),i

táci

giải

L.V.i

Zancốpi

đãi

đềi

cậpi

rấti

chii

tiếti

đếni

cáci

vấni

đềi

vềi

lýi

luậni

trongi

dạyi

họci

vài

chỉi

rõi

việci

giáoi

dụci

trongi

nhài

trườngi

cầni

gắni

bói

mậti

thiếti

vớii

thựci

tiễni

sinhi

độngi

củai

cuộci

sống.i

Trongi

đó,i

táci

giải

đãi

nhấni

mạnhi

đếni

vaii

tròi

củai

hoạti

độngi

thựci

tế,i

thami

quani

trãii

nghiệm,i

vìi

thôngi

quai

đói

cáci

emi

đượci

hoài

nhậpi

vớii

môii

trường,i

đượci

giaoi

lưui

vài

họci

hỏii

thêmi

nhiềui

điềui

bổi

ích.i

Cuốni

sáchi

cói

đóngi

gópi

thiếti

thựci

vềi

lýi

luậni

vài

thựci

tiễni

choi

hướngi

nghiêni

cứui

củai

đềi

tàii

chúngi

tôi.i

DSVHi

lài

mộti

môii

trườngi

dạyi

họci

vôi

cùngi

sinhi

độngi

vài

hấpi

dẫn,i

doi

đói

cầni

cói

cáchi

tiếpi

cậni

đai

chiềui

đểi

khaii

tháci

hợpi

lýi

vài

khoai

họci

giái

trịi

củai

DSVHi

trongi

dạyi

họci

bội

môn.

“Trongi

cuốni

Methodsi

fori

Teachingi

-i

Phươngi

phápi

dạyi

họci

(Prenticei

Half-Galei

2002)i

củai

cáci

táci

giải

Davidi

A.i

Jacobsen,i

Pauli

Eggen,i

Donali

Kauchak.i

Cáci

táci

giải

đãi

pháci

thảoi

rai

cáci

phươngi

phápi

vài

kĩi

thuậti

cói

liêni

quani

trongi

dạyi

họci

hiệui

quải

phùi

hợpi

vớii

từngi

phongi

cáchi

họci

kháci

nhaui

củai

HSi

nhằmi

khuyếni

khíchi

vaii

tròi

chủi

độngi

củai

cáci

em.i

Quani

điểmi

trêni

củai

cáci

táci

giải

đãi

địnhi

hướngi

choi

chúngi

tôii

trongi

việci

lựai

chọni

phươngi

phápi

vài

kỹi

thuậti

dạyi

họci

đểi

sửi

dụngi

nguồni

DSVHi

tạii

ĐBSCLi

phùi

hợpi

vớii

nộii

dung,i

chươngi

trìnhi

SGKi

vài

đốii

tượngi

HSi

nhằmi

nângi

caoi

hiệui

quải

dạyi

học,i

tạoi

hứngi

thúi

choi

HS,i

gópi

phầni

đổii

mớii

PPDH,i

đai

dạngi

hóai

cáci

hìnhi

thứci

DHLSi

ởi

trườngi

THPTi

hiệni

nay".

Haii

táci

giải

Jean-Marci

Denomme'i

Madeleinei

Royi

trongi

táci

phẩmi

Tiếni

tớii

mộti

phươngi

phápi

sưi

phạmi

tươngi

táci

(NXBi

Đạii

họci

Quốci

Gia,i

2005)i

đãi

môi

tải

logici

củai

hoạti

độngi

dạyi

họci

vài

mởi

rai

mộti

quani

điểmi

sưi

phạmi

tươngi

táci

vớii

cấui

trúci

dạyi

họci

lài

“bội

ba”i

gồm:i

ngườii

học,i

ngườii

dạyi

vài

môii

trường.i

Bai

táci

nhâni

nàyi

cói

ảnhi

hưởngi

quai

lạii

vớii

nhau,i

trongi

đói

môii

trườngi

ảnhi

hưởngi

đếni

phươngi

phápi

dạyi

vài

phươngi

phápi

học.i

Đồngi

thờii

cũngi

chỉi

rai

đượci

cáci

côngi

cụi

đểi

kíchi

thíchi

sựi

hứngi

thúi

vài

xâyi

dựngi

cáci

tìnhi

huốngi

dạyi

học,i

vài

cáci

cáchi

thứci

giai

tăngi

sựi

tươngi

tác,i

hợpi

táci

giữai

Dạyi

-i

Họci

-i

Môii

trườngi

đểi

dạyi

họci

đạti

hiệui

quải

cao.i

Đói

cũngi

lài

nhữngi

gợii

ýi

quýi

báui

đểi

táci

giải

xáci

địnhi

hìnhi

thứci

dạyi

học,i

dạyi

họci

khôngi

chỉi

bói

hẹpi

trongi

khôngi

giani

lớpi

họci

mài

còni

cói

thểi

đượci

tổi

chứci

ởi

nhữngi

nơii

như:i

bảoi

tàng,i

dii

tích,…i

vài

địnhi

hướngi

choi

việci

lựai

chọni

cáci

biệni

phápi

sưi

phạmi

phùi

hợpi

khii

sửi

dụngi

DSVHi

trongi

dạyi

học.

“Trongi

bội

sáchi

Cảii

cáchi

giáoi

dụci

ởi

cáci

nướci

pháti

triểni

(Nxbi

Giáoi

dục,i

2010)i

gồmi

07i

cuốni

doi

Lữi

Đạti

vài

Chui

Mãni

Sinhi

đãi

tuyểni

chọn,i

biêni

dịchi

nhữngi

văni

kiệni

nổii

tiếngi

vềi

cảii

cáchi

giáoi

dụci

ởi

cáci

nướci

pháti

triển:i

Mỹ,i

Anh,i

Đức,i

Pháp,i

Ôttrâylia,i

Nhậti

Bản.i

Đâyi

đượci

xemi

lài

cơi

sởi

lýi

luậni

vài

thựci

tiễni

củai

côngi

cuộci

cảii

cáchi

nềni

giáoi

dụci

mỗii

nước,i

cói

nhiềui

phầni

liêni

quani

trựci

tiếpi

đếni

đềi

tàii

nghiêni

cứui

củai

luậni

án.i

Trongi

đói

cói

nhữngi

quani

điểmi

vài

kinhi

nghiệmi

quani

trọngi

khii

choi

rằng,i

“tiếni

trìnhi

họci

tậpi

thườngi

đii

từi

cụi

thểi

đếni

trừui

tượng”,i

“phảii

làmi

thựci

tếi

thìi

mớii

họci

tốti

được”.i

Trongi

giảngi

dạyi

khoai

họci

cần:i

đểi

choi

HSi

tíchi

cựci

thami

gia,i

tậpi

trungi

thui

thậpi

vài

sửi

dụngi

cáci

chứngi

cứ,i

cầni

cungi

cấpi

bốii

cảnhi

lịchi

sử,i

giảngi

dạyi

khoai

họci

cầni

phảni

ánhi

đượci

cáci

chuẩni

giái

trị...i

Muốni

làmi

đượci

điềui

đói

GVi

cói

thểi

ápi

dụngi

nhiềui

biệni

pháp,i

trongi

đói

cầni

đềi

caoi

việci

họci

tậpi

vớii

nhữngi

nộii

dungi

gắni

liềni

vớii

thựci

tế,i

coii

trọngi

cáci

giái

trịi

văni

hoái

dâni

tộc”,…

Gầni

đâyi

nhấti

lài

cuốni

Cáci

phươngi

phápi

dạyi

họci

hiệui

quải

củai

táci

giải

Roberti

J.i

Marzano,i

ngườii

dịchi

Nguyễni

Hồngi

Vâni

(Nxbi

Giáoi

dụci

Việti

Nam,i

Hài

Nội,i

2013).i

Đâyi

lài

mộti

trongi

sối

nhữngi

quyểni

sáchi

nằmi

trongi

bội

sáchi

đổii

mớii

PPDH,i

vớii

mụci

đíchi

pháti

huyi

caoi

đội

khải

năngi

họci

tậpi

củai

HS,i

nângi

caoi

chấti

lượngi

giảngi

dạyi

củai

GVi

đứngi

lớp.i

Trongi

đó,i

táci

giải

đãi

đềi

cậpi

đếni

phươngi

phápi

điềui

trai

lịchi

sử,i

tứci

là:i

“Họci

sinhi

thami

giai

điềui

trai

lịchi

sửi

khii

cáci

emi

dựngi

lêni

mộti

kịchi

bảni

hợpi

lýi

choi

nhữngi

sựi

kiệni

xảyi

rai

trongi

quái

khứ,i

mộti

sựi

kiệni

khôngi

cói

sựi

thốngi

nhấti

chungi

trongi

dưi

luận”[60;i

tr.136].i

Đâyi

lài

mộti

PPDHi

hiệui

quải

khii

gắni

nộii

dungi

bàii

họci

lịchi

sửi

vớii

LSĐP.i

GVi

cói

thểi

giaoi

nhiệmi

vụi

choi

HSi

tìmi

kiếmi

vài

phâni

tíchi

nhữngi

cứi

liệui

lịchi

sửi

ởi

địai

phươngi

liêni

quani

đếni

LSDTi

đểi

làmi

sángi

tỏi

nhữngi

nộii

dungi

trongi

bàii

học…

Cuốni

Nghệi

thuậti

vài

Khoai

họci

dạyi

họci

củai

táci

giải

Roberti

J.i

Marzano,i

ngườii

dịchi

Nguyễni

Hữui

Châui

(Nxbi

Giáoi

dụci

Việti

Nam,i

Hài

Nội,i

2013).i

Trongi

côngi

trìnhi

nghiêni

cứui

củai

mình,i

táci

giải

đãi

chỉi

rai

nhữngi

cáchi

thứci

cụi

thểi

đểi

tiếni

hànhi

xâyi

dựngi

cáci

bàii

họci

hiệui

quả,i

gợii

ýi

choi

GVi

cói

thểi

vậni

dụngi

nhằmi

gópi

phầni

nângi

caoi

chấti

lượngi

bàii

họci

“Mỗii

GVi

phảii

tựi

xâyi

dựngi

PPHDi

cụi

thểi

choi

HSi

củai

mìnhi

tạii

thờii

điểmi

thíchi

hợp”i

[59;i

tr.i

8].i

Trongi

đó,i

táci

giải

khuyếni

khíchi

GVi

cói

thểi

sửi

dụngi

cáci

phươngi

tiệni

đểi

truyềni

đạti

thôngi

tin,i

baoi

gồmi

“tàii

liệui

choi

HSi

đọc,i

biểui

diễni

bằngi

vậti

thể,i

trìnhi

bàyi

bằngi

videoi

hoặci

DVD,i

cáci

chuyếni

đii

thựci

tế”i

[59;i

tr.i

206].i

Nhưi

vậy,i

táci

giải

đãi

chỉi

rai

trongi

cáci

coni

đườngi

hìnhi

thànhi

kiếni

thứci

choi

HSi

thìi

hoạti

độngi

liêni

quani

đếni

thựci

tế,i

thựci

hànhi

đóngi

vaii

tròi

trọngi

trongi

việci

tạoi

hứngi

thúi

họci

tập,i

pháti

huyi

khải

năngi

tưi

duyi

sángi

tạoi

choi

ngườii

quani

học.

“Trongi

cuốni

Nhữngi

phẩmi

chấti

củai

ngườii

giáoi

viêni

hiệui

quải

củai

táci

giải

Jamesi

H.i

Stronge,i

ngườii

dịchi

Lêi

Văni

Canhi

(Nxbi

Giáoi

dụci

Việti

Nam,i

Hài

Nội,i

2013).i

Trongi

đó,i

táci

giải

đặci

biệti

nhấni

mạnhi

đếni

tầmi

quani

trọngi

củai

PPDHi

“ngườii

GVi

hiệui

quải

chúi

trọngi

đếni

tầmi

quani

trọngi

củai

quái

trìnhi

tưi

duyi

cấpi

caoi

nhưi

kỹi

năngi

giảii

quyếti

vấni

đề,i

tưi

duyi

phâni

tíchi

vài

sángi

tạo”[87;i

tr.88].i

Đâyi

lài

mộti

biệni

phápi

hiệui

quải

trongi

dạyi

họci

nóii

chungi

vài

DHLSi

nóii

riêng.i

GVi

cói

thểi

giaoi

bàii

tậpi

vềi

nhài

vềi

choi

HSi

tìmi

kiếmi

vài

phâni

tíchi

nhữngi

cứi

liệui

lịchi

sử,i

văni

hóai

ởi

địai

phươngi

liêni

quani

đếni

LSDTi

đểi

báoi

cáoi

trướci

lớp.i

Quai

đó,i

gópi

phầni

rèni

luyệni

cáci

năngi

lựci

họci

tậpi

bội

môn”.

“Trongi

cuốni

Támi

đổii

mớii

đểi

trởi

thànhi

ngườii

giáoi

viêni

giỏii

củai

táci

giải

Gisellei

O.i

Martin-Kniep,i

ngườii

dịchi

Lêi

Văni

Canhi

(Nxbi

Giáoi

dụci

Việti

Nam,i

Hài

Nội,i

2013).i

Táci

giải

nhấni

mạnhi

đếni

việci

sửi

dụngi

phươngi

phápi

đánhi

giái

gắni

vớii

đờii

sốngi

thựci

tế.i

Từi

đó,i

táci

giải

đãi

chỉi

rai

“nhữngi

bàii

tậpi

sáti

vớii

thựci

tếi

cuộci

sốngi

giúpi

HSi

cói

khải

năngi

hiểui

vài

vậni

dụngi

nhữngi

gìi

đãi

đượci

họci

vài

liêni

hệi

nhữngi

gìi

đãi

họci

đượci

trongi

trườngi

vớii

cuộci

sốngi

củai

họ”[62;i

tr.i

54-55].i

Tàii

liệui

nàyi

cói

ýi

nghĩai

khoai

họci

rấti

lớni

giúpi

chúngi

tôii

vậni

dụngi

cói

hiệui

quải

việci

sửi

dụngi

DSVHi

tạii

địai

phươngi

trongi

kiểmi

trai

đánhi

giái

kếti

quải

họci

tậpi

HS,i

gópi

phầni

nângi

caoi

ýi

thứci

vài

tráchi

nhiệmi

củai

cáci

emi

trongi

việci

bảoi

tồni

vài

giữi

gìni

cáci

giái

trịi

dii

sảni

củai

quêi

hương”.

“Trong công trình Cải cách giáo dục Nhật Bản (2014), Nxb Từ điển bách khoa, (tài

liệu dịch) của tác giả Ozaki Muger cho rằng cần tôn trọng cá nhân HS. Các em biết nắm

bắt thiên nhiên và xã hội xung quanh bản thân mình thông qua các hoạt động và trải nghiệm

phong phú. Từ đó, Nhật Bản xác định trọng tâm của việc cải tiến nội dung dạy học là nhấn

mạnh đến hoạt động trải nghiệm, tổ chức cho HS đi sâu vào xã hội để tiếp nhận tri thức

giáo dục, coi trọng bồi dưỡng các tập quán sống, ý thức đạo đức công cộng, tăng cường

các biện pháp giao lưu với các cơ quan giáo dục ngoài nhà trường. Đồng thời trong quá

trình tiến hành những hoạt động và trải nghiệm sẽ gieo trồng nền tảng nhận thức bản thân,

trang bị cho trẻ em những thói quen, kỹ năng cần thiết cho cuộc sống. Quan điểm giáo dục

này được chúng tôi vận dụng để tổ chức các hoạt động tham quan, trải nghiệm với DSVH

ở địa phương trong DHLS ở trường THPT”.

1.2.1.2. Công trình nghiên cứu của tác giả trong nước

Trongi

cuốni

Giáoi

dụci

họci

đạii

cương,i

Tậpi

củai

Hài

Thếi

Ngữi

-i

Đặngi

Vũi

Hoạti

(Nxbi

Giáoi

dục,i

1987)i

đãi

đềi

cậpi

đếni

nộii

dungi

dạyi

họci

vài

sựi

táci

độngi

củai

nói

đốii

vớii

hiệui

quải

củai

việci

giáoi

dục.i

Cáci

táci

giải

đãi

nhấni

mạnhi

nộii

dungi

dạyi

họci

đượci

hìnhi

thànhi

từi

nhữngi

tinhi

hoai

củai

nềni

văni

hóai

vậti

chấti

vài

nềni

văni

hóai

tinhi

thần,i

đượci

tíchi

lũyi

quai

quái

trìnhi

pháti

triểni

xãi

hộii

vài

tưi

duy.i

Đồngi

thờii

táci

giải

còni

khẳngi

địnhi

sựi

chuyểni

hóai

cáci

yếui

tối

củai

nềni

văni

hóai

thànhi

nộii

dungi

dạyi

họci

baoi

giời

cũngi

cói

giai

côngi

vềi

mặti

sưi

phạmi

nhằmi

đảmi

bảoi

choi

nộii

dungi

dạyi

học,i

phảni

ánhi

đượci

nhữngi

yếui

tối

cơi

bảni

củai

nềni

văni

hóai

xãi

hội,i

phùi

hợpi

vớii

mụci

tiêui

giáoi

dụci

vài

đảmi

bảoi

choi

ngườii

họci

cói

thểi

chiếmi

lĩnhi

đượci

hiệui

quải

tốii

ưu

Cuốn Giáo dục học của Phạm Viết Vượng (Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội, 2000) đã

dành một số chương phân tích về các nguyên tắc dạy học, nội dung dạy học, phương pháp,

hình thức tổ chức dạy học,... Trên cơ sở đó, tác giả đã nhấn mạnh nguyên tắc đặc biệt quan

trọng của quá trình dạy học là sự thống nhất biện chứng giữa tính trực quan và tính khái

quát. Khi trình bày về các hình thức tổ chức dạy học, tác giả khẳng định “Tham quan là

hình thức tổ chức cho HS thâm nhập thực tế cuộc sống, bằng trực tiếp quan sát thực tiễn

mà rút ra những bài học cần thiết. Tham quan là hình thức dạy học ngoại khóa hỗ trợ cho

nội khóa làm cho các kiến thức trở nên sinh động, hấp dẫn đối với HS” [119; tr.121]. Đây

là những chỉ dẫn khoa học giúp chúng tôi định hướng cho việc lựa chọn hình thức tổ chức

HĐNK liên quan đến đề tài.

“Trongi

cuốni

Giáoi

dụci

họci

hiệni

đạii

-i

Nhữngi

nộii

dungi

cơi

bảni

củai

Tháii

Duyi

Tuyêni

(NXBi

Đạii

họci

Quốci

giai

Hài

Nội,i

2001)i

tiếpi

tụci

khẳngi

địnhi

“trựci

quani

lài

điểmi

xuấti

pháti

củai

dạyi

học”i

[110,i

tr.169].i

Trêni

cơi

sởi

đó,i

táci

giải

bàni

đếni

cáci

biệni

phápi

pháti

huyi

tínhi

tíchi

cựci

nhậni

thứci

củai

HSi

đãi

chỉi

rõ:i

kiếni

thứci

phảii

cói

tínhi

thựci

tiễn,i

gầni

gũii

vớii

sinhi

hoạt,i

cầni

sửi

dụngi

cáci

phươngi

tiệni

dạyi

học,i

kiếni

thứci

phảii

đượci

trìnhi

bàyi

trongi

“dạngi

động”,i

dụngi

cụi

trựci

quani

cói

táci

dụngi

tốti

trongi

việci

kíchi

thíchi

hứngi

thúi

HS,i

cầni

sửi

dụngi

nhiềui

hìnhi

tổi

chứci

dạyi

họci

kháci

nhau,i

trongi

đói

cói

thami

quan...i

Doi

vậy,i

DSVHi

lài

mộti

loạii

phươngi

tiệni

cầni

thiếti

trongi

dạyi

họci

lịchi

sử”

Trong cuốn Dạy học hiện đại - lý luận, biện pháp, kỹ thuật của Đặng Thành Hưng

(Nxb Đại học Quốc Gia, Hà Nội, 2002). Tác giả đã đi sâu phân tích những quan niệm lý

thuyết, những biện pháp và kỹ thuật dạy học vô cùng phong phú và quý giá trong khoa

học giáo dục và thực tiễn nhà trường nhằm tích cực hóa (hoặc hoạt động hóa) người học

và quá trình học tập. Đồng thời tác giả đã khẳng định: “Dạy học hiện đại đòi hỏi học sinh

phải phần nào tự mình tích luỹ dữ kiện dựa vào kinh nghiệm cá nhân và sự hỗ trợ của giáo

viên, mới có đủ dữ kiện để xử lý”. Ví như “Muốn kể được thật hay về Hà Nội, các em

đừng quên Hồ Gươm, Văn Miếu, những chiều Hồ Tây, những bài ca về người Hà Nội;

v.v…” [38; tr.178]. Qua đó, tác giả cũng muốn nhấn mạnh đến việc để giúp HS khắc sâu

kiến thức thì đòi hỏi GV phải gắn quá trình học tập ở nhà trường với xã hội. Đó là những

gợi ý quý báu để tác giả luận án vận dụng khi xây dựng cơ sở lí luận của đề tài. Đặc

biệt là, xác định hình thức, biện pháp sử dụng DSVH vùng ĐBSCL theo nguyên tắc

phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo trong nhận thức của HS.

“Trongi

giáoi

trìnhi

Giáoi

dụci

học,i

(2i

Tập),i

doi

Trầni

Thịi

Tuyếti

Oanhi

chủi

biêni

(Nxbi

Đạii

họci

Sưi

phạm,i

Hài

Nội,i

2009).i

Đâyi

lài

bội

giáoi

trìnhi

cói

ýi

nghĩai

rấti

lớni

đốii

vớii

GV,i

giúpi

íchi

rấti

nhiềui

trongi

việci

xáci

địnhi

hệi

thốngi

kiếni

thứci

phổi

thông,i

hìnhi

thànhi

kỹi

năng,i

tháii

đội

đểi

tiếni

hànhi

cáci

hoạti

độngi

dạyi

họci

vài

giáoi

dụci

trongi

lĩnhi

vựci

nghềi

nghiệpi

củai

mình.i

Trongi

đó,i

cáci

táci

giải

cói

đềi

cậpi

đếni

việci

dạyi

họci

nhữngi

nộii

dungi

văni

hóai

thôngi

quai

hoạti

độngi

ngoạii

khóa.i

Quai

đó,i

giáoi

dụci

choi

HSi

lòngi

yêui

quêi

hươngi

đấti

nước,i

yêui

coni

ngườii

vài

cuộci

sốngi

laoi

độngi

choi

HS.i

Đói

cũngi

lài

nhữngi

nguyêni

tắci

dạyi

họci

theoi

địnhi

hướngi

pháti

triểni

phẩmi

chấti

năngi

lựci

ngườii

họci

mài

chúngi

tôii

sẽi

vậni

dụngi

linhi

hoạti

trongi

quái

trìnhi

làmi

luậni

án”

Cuốni

Dạyi

họci

theoi

địnhi

hướngi

hìnhi

thànhi

vài

pháti

triểni

năngi

lựci

ngườii

họci

ởi

trườngi

phổi

thôngi

củai

táci

giải

Lêi

Đìnhi

Trungi

-i

Phani

Thịi

Thanhi

Hộii

(Nxbi

Đạii

họci

Sưi

phạm,i

2016).i

Theoi

đó,i

đểi

hìnhi

thànhi

vài

pháti

triểni

năngi

lựci

ngườii

họci

trongi

dạyi

học,i

cáci

táci

giải

cũngi

đãi

chỉi

rai

mộti

sối

hìnhi

thứci

biệni

phápi

như:i

dạyi

họci

dựi

án,i

dạyi

họci

giảii

quyếti

vấni

đề,i

dạyi

họci

khámi

phá,i

dạyi

họci

trảii

nghiệmi

sángi

tạo,...i

Đồngi

thời,i

táci

giải

còni

khẳngi

địnhi

“cầni

phảii

sửi

dụngi

kếti

hợpi

nhiềui

phươngi

phápi

vài

hìnhi

thứci

tổi

chứci

dạyi

họci

kháci

nhau,i

đặci

biệti

tổi

chứci

cáci

dựi

áni

họci

tậpi

gópi

phầni

gắni

việci

họci

tậpi

trongi

nhài

trườngi

vớii

thựci

tiễni

đờii

sốngi

vài

xãi

hộii

đểi

kíchi

thíchi

vài

hoạti

độngi

hóai

ngườii

học”i

[95;i

tr.i

80].i

Việci

sửi

dụngi

cáci

nguồni

tàii

liệui

họci

tậpi

trongi

đói

cói

DSVHi

tạii

địai

phươngi

trongi

DHLSi

ởi

trườngi

THPTi

lài

nhằmi

đápi

ứngi

yêui

cầui

đổii

mớii

theoi

hướngi

pháti

triểni

năngi

lựci

HS.i

1.2.2. Các công trình nghiên cứu về sử dụng DSVH trong dạy học Lịch sử

1.2.2.1. Công trình nghiên cứu của tác giả nước ngoài

Viện sĩ A.I. Xtơrajốp trong cuốn Phương pháp giảng dạy lịch sử (Sách dùng cho

GV) (Nxb Giáo dục, Hà Nội, 1964) đã nêu rõ tầm quan trọng của các tài liệu văn hóa -

lịch sử trong các khóa trình lịch sử Liên xô trên tất cả các mặt: cung cấp tri thức, giáo dục

đạo đức, tư tưởng và phát triển kỹ năng thực hành bộ môn. Tác giả quan niệm rằng những

sự kiện về lịch sử - văn hóa rất phong phú, phức tạp, do đó cần xác lập một số nguyên tắc

về PPDH để GV vận dụng khi giảng dạy nội dung này

Cuốni

Phươngi

phápi

dạyi

họci

Lịchi

sửi

ởi

trườngi

phổi

thôngi

củai

A.A.i

Vaghin,i

Tậpi

(Nxbi

Giáoi

dụci

Matxcơva,i

1972),i

Nguồni

tàii

liệui

dịchi

lưui

trữi

trongi

phòngi

tưi

liệui

trườngi

Đạii

họci

Sưi

phạm).i

Trongi

côngi

trìnhi

này,i

táci

giải

còni

dànhi

mộti

sối

chươngi

phâni

tíchi

cáci

nguyêni

tắc,i

hìnhi

thức,i

biệni

phápi

tiếni

hànhi

dạyi

họci

nhữngi

vấni

đềi

LSĐPi

trongi

khóai

trìnhi

lịchi

sửi

phổi

thông.i

Táci

giải

choi

rằngi

“việci

đưai

tàii

liệui

địai

phươngi

vàoi

cáci

bàii

họci

lịchi

sửi

vài

côngi

táci

ngoạii

khóai

LSĐPi

lài

mộti

trongi

nhữngi

biệni

phápi

quani

trọngi

nhấti

gắni

liềni

việci

dạyi

họci

lịchi

sửi

vớii

đờii

sống”i

[111;i

tr.281].i

Đâyi

lài

mộti

côngi

trìnhi

cói

ýi

nghĩai

khoai

họci

rấti

lớn,i

giúpi

chúngi

tôii

xáci

địnhi

nhữngi

hìnhi

thức,i

biệni

phápi

đểi

tổi

chứci

cáci

hoạti

độngi

giáoi

dụci

dii

sảni

trongi

DHLSi

ởi

trườngi

phổi

thông.i

Bởii

vìi

DSVHi

chínhi

lài

nguồni

sửi

liệui

địai

phương

“N.Gi

Đairii

trongi

cuốni

Chuẩni

bịi

giời

họci

lịchi

sửi

nhưi

thếi

nào?i

(Nxbi

Giáoi

dục,i

Hài

Nội,i

1973)i

cũngi

đãi

chỉi

rai

rằngi

thầyi

giáoi

bắti

buộci

phảii

biếti

rõi

nhữngi

thànhi

tựui

củai

khoai

họci

lịchi

sửi

vài

cáci

khoai

họci

giáoi

dục,i

nhữngi

vấni

đềi

mài

khoai

họci

đangi

giảii

quyết,i

phảii

biếti

tấti

cải

nhữngi

hiệni

tượngi

quani

trọngi

nhấti

củai

đờii

sốngi

chínhi

trịi

xãi

hộii

vài

văni

hóa...i

Muốni

vậyi

“phảii

sửi

dụngi

khôngi

ngừngi

vài

cói

hệi

thốngi

tấti

cải

mọii

nguồni

tưi

liệui

muôni

hìnhi

muôni

vẻ:i

táci

phẩmi

kinhi

điển,i

văni

kiệni

củai

Đảngi

vài

Nhài

nước,i

sáchi

chuyêni

khảo,i

sáchi

giáoi

khoa,i

sáchi

báoi

tạpi

chí,i

táci

phẩmi

hộii

họa,i

nhữngi

cuộci

thami

quan”i

vài

khẳngi

địnhi

“toàni

bội

côngi

táci

dạyi

họci

sẽi

vôi

cùngi

cói

lợi,i

nếui

thầyi

giáoi

hiểui

môni

họci

trêni

cơi

sởi

tấti

cải

nhữngi

nguồni

tưi

liệui

cói

liêni

quani

đếni

sựi

kiện...”i

[21;i

tr.10]i

nhằmi

“xâyi

dựngi

nêni

mộti

bứci

tranhi

toàni

diện,i

trọni

vẹn,i

rõi

ràng,i

cói

hìnhi

ảnh,i

gợii

cảmi

vềi

mộti

biếni

cối

lịchi

sửi

hoặci

vềi

mộti

quái

trìnhi

lịchi

sử”i

[21;i

tr.7].i

Đói

lài

cơi

sởi

phươngi

phápi

luậni

đểi

chúngi

tôii

kếi

thừai

vài

dụngi

linhi

hoạti

trongi

quái

trìnhi

xáci

địnhi

hìnhi

thức,i

phươngi

phápi

vài

cáchi

thứci

tiếni

vậni

hànhi

dạyi

họci

tạii

thựci

địai

(nơii

cói

DSVHi

vùngi

ĐBSCL)i

đạti

hiệui

quải

vài

cói

tínhi

khải

thi”

Trongi

giáoi

trìnhi

Phươngi

phápi

dạyi

họci

lịchi

sửi

ởi

trườngi

trungi

họci

phổi

thông,i

Tậpi

2,i

Nxbi

Matxcơva,i

1978i

doi

N.i

G.i

Đairii

(Chủi

biên),i

Hoàngi

Trungi

dịchi

lưui

tạii

thưi

việni

trườngi

Đạii

họci

Sưi

phạmi

Hài

Nội.i

Đâyi

lài

côngi

trìnhi

biêni

soạni

vềi

hệi

thốngi

cáci

PPDHi

Lịchi

sửi

ởi

trườngi

phổi

thông,i

dùngi

trongi

giảngi

dạyi

choi

sinhi

viêni

vài

họci

viêni

chuyêni

ngànhi

sưi

phạmi

Lịchi

sử.i

Trongi

phầni

cáci

hìnhi

thứci

tổi

chứci

DHLSi

ởi

trườngi

phổi

thông,i

cáci

táci

giải

đãi

đii

sâui

phâni

tíchi

vaii

trò,i

ýi

nghĩa,i

phươngi

phápi

tiếni

hànhi

bàii

họci

lịchi

sửi

tạii

thựci

địa,i

nơii

trưngi

bày,i

nhài

truyềni

thống.i

Quai

đó,i

giúpi

chúngi

tôii

cói

thểi

họci

tậpi

cáchi

thứci

tiếni

hànhi

bàii

họci

lịchi

sửi

nộii

khóai

tạii

DSVH,i

nơii

đãi

từngi

diễni

rai

cáci

sựi

kiệni

lịchi

sử.

Trongi

côngi

trìnhi

nghiêni

cứui

Pháti

triểni

tưi

duyi

trongi

dạyi

họci

lịchi

sửi

củai

I.Ia.i

Lécne,i

Nxbi

Matxcơva,i

1982,i

bảni

dịchi

lưui

tạii

thưi

việni

Đạii

họci

Sưi

phạmi

Hài

Nội,i

đềi

cậpi

tớii

cáchi

thứci

xâyi

dựngi

vài

sửi

dụngi

câui

hỏi,i

bàii

tậpi

nhậni

thứci

bằngi

đồi

dùngi

trựci

quani

giúpi

HSi

xáci

địnhi

cáci

sựi

kiệni

lịchi

sửi

đểi

giảii

quyếti

vấni

đề.i

Sựi

pháti

triểni

năngi

lựci

độci

lập,i

sángi

tạoi

trongi

tưi

duy,i

kiểmi

trai

hoạti

độngi

nhậni

thức,i

củngi

cối

kiếni

thứci

củai

HSi

saui

khii

tiếpi

thui

tàii

liệui

mới.i

Ôngi

coii

đâyi

lài

nhữngi

biệni

phápi

quani

trọngi

đểi

nângi

caoi

hiệui

quải

bàii

họci

lịchi

sử.i

Đâyi

lài

nhữngi

gợii

ýi

khoai

họci

giúpi

chúngi

tôii

cói

thểi

vậni

dụngi

vàoi

giảii

quyếti

nhiệmi

vụi

củai

luậni

án.

A.i

G.i

Kôlôscốpi

(chủi

biên)i

vài

cáci

táci

giải

cuốni

Актуальныеi

проблемыi

методикиi

преподаванияi

историиi

вi

вузах,i

Издательствоi

Москва,i

1984i

(Nhữngi

vấni

đềi

cấpi

thiếti

củai

phươngi

phápi

dạyi

họci

Lịchi

sửi

ởi

trườngi

phổi

thông,i

Nxbi

Matxcơva,i

1984).i

Đâyi

lài

côngi

trìnhi

cói

ýi

nghĩai

khoai

họci

vài

thựci

tiễni

rấti

caoi

giúpi

GVi

dạyi

lịchi

sửi

ởi

trườngi

phổi

thôngi

họci

tậpi

vài

vậni

dụngi

linhi

hoạti

vàoi

dạyi

họci

bội

môn.i

Táci

giải

đãi

dànhi

phầni

thứi

đểi

đềi

cậpi

đếni

nhữngi

vấni

đềi

quani

trọngi

trongi

DHLSi

ởi

trườngi

phổi

thông,i

trongi

đói

đặci

biệti

nhấni

mạnhi

đếni

vấni

đềi

bàii

họci

lịchi

sửi

tạii

dii

tích,i

thựci

địa,i

giúpi

nângi

caoi

chấti

lượngi

dạyi

họci

bội

môn.i

Đâyi

lài

nhữngi

chỉi

dẫni

khoai

họci

cói

giái

trịi

thựci

tiễn,i

giúpi

chúngi

tôii

cói

cơi

sởi

lýi

luậni

rõi

ràngi

đểi

đềi

xuấti

cáci

hìnhi

thứci

họci

tậpi

tạii

DSVHi

trongi

bàii

họci

nộii

khoái

cũngi

nhưi

HĐNK.

C.i

A.i

Erôva,i

N.i

M.i

Lêbêđêva,i

A.i

B.i

Đrurkovai

đãi

biêni

soạni

cuốni

Методикаi

преподаванияi

историиi

вi

среднихi

школах,i

Издательствоi

Москва,i

1986i

(Phươngi

phápi

dạyi

họci

Lịchi

sửi

ởi

trườngi

THPT,i

dùngi

choi

sinhi

viêni

sưi

phạm,i

Nxbi

Matxcơva,i

1986).i

Trongi

côngi

trìnhi

nghiêni

cứui

nàyi

cáci

táci

giải

đãi

đềi

cậpi

đếni

nhữngi

vấni

đềi

lýi

luậni

chungi

vềi

hệi

thốngi

PPDHi

bội

môni

ởi

trườngi

THPT.i

Trongi

hệi

thốngi

PPDHi

lịchi

sửi

cáci

táci

giải

giớii

thiệui

phươngi

phápi

cơi

bản,i

trongi

đói

cói

phươngi

phápi

sửi

dụngi

đồi

dùngi

trựci

quan.i

Theoi

đó,i

DTLS,i

cổi

vật,i

hiệni

vậti

chínhi

lài

đồi

dùngi

trựci

quani

hiệni

vật.i

Đâyi

chínhi

lài

nhữngi

phươngi

tiệni

dạyi

họci

đặci

thùi

trongi

dạyi

họci

bội

môn,i

giúpi

HSi

tưởngi

tượng,i

hìnhi

dungi

quái

khứ.i

Nhữngi

PPDHi

trongi

côngi

trìnhi

nàyi

lài

nhữngi

chỉi

dẫni

khoai

họci

cói

giái

trịi

giúpi

chúngi

tôii

xáci

địnhi

nộii

dungi

củai

khóai

trìnhi

LSVNi

từi

nguồni

gốci

đếni

nămi

1918i

đểi

đềi

xuấti

cáci

biệni

phápi

sửi

dụngi

DSVHi

trongi

DHLSi

ởi

trườngi

THPTi

trongi

bàii

nộii

khóai

cũngi

nhưi

HĐNK.

“M.i

B.i

Kôrôvkôvai

cùngi

vớii

M.i

T.i

Xtudennhikini

trongi

côngi

trìnhi

Методикаi

обученияi

поi

схемам,i

таблицам,i

рисункам,i

Издательствоi

Москва,i

1999i

(Phươngi

phápi

dạyi

họci

quai

sơi

đồ,i

biểui

bảng,i

hìnhi

vẽ,i

Nxbi

Matxcơva,i

1999).i

Trongi

đó,i

cáci

táci

giải

đãi

dànhi

chủi

đềi

15i

đểi

trìnhi

bàyi

vềi

dụngi

cụi

trựci

quani

trongi

DHLS.i

Trêni

cơi

sởi

trìnhi

bàyi

sơi

đồ,i

biểui

bảng,i

cáci

táci

giải

đii

sâui

phâni

tíchi

nhữngi

phươngi

pháp,i

hìnhi

thứci

DHLSi

ởi

trườngi

phổi

thông,i

đềi

xuấti

nhiềui

biệni

phápi

sưi

phạmi

trongi

việci

chuẩni

bịi

cáci

loạii

bàii

họci

lịchi

sửi

củai

GVi

ởi

trườngi

phổi

thôngi

bằngi

sơi

đồ,i

biểui

bảng,i

trongi

đói

DSVHi

chínhi

lài

đồi

dùngi

trựci

quani

hiệni

vật.i

Vìi

vậy,i

côngi

trìnhi

đãi

giúpi

chúngi

tôii

cói

thểi

họci

tậpi

đượci

cáci

phươngi

phápi

sửi

dụngi

đồi

dùngi

trựci

quani

vàoi

giảii

quyếti

vấni

đềi

củai

luậni

án”.

“Nhưi

vậy,i

cáci

nhài

nghiêni

cứui

trongi

lĩnhi

vựci

giáoi

dụci

lịchi

sửi

trêni

thếi

giớii

đềui

giáni

tiếpi

hoặci

trựci

tiếpi

khẳngi

địnhi

vaii

tròi

củai

tàii

liệui

họci

tậpi

nóii

chung,i

DSVHi

nóii

riêngi

trongi

quái

trìnhi

DHLSi

ởi

trườngi

phổi

thông.i

DSVHi

lài

phươngi

tiệni

trựci

quan,i

lài

môii

trườngi

dạyi

họci

gắni

liềni

thựci

tiễn,i

lài

nguồni

kiếni

thứci

lịchi

sửi

khoai

học,i

lài

mộti

loạii

tàii

liệui

lịchi

sửi

địai

phươngi

quani

trọngi

cầni

vậni

dụngi

trongi

thựci

tiễni

dạyi

học.i

Trongi

đó,i

hìnhi

thứci

tổi

chứci

dạyi

họci

tạii

dii

tíchi

gópi

phầni

hìnhi

thànhi

tưi

duyi

độci

lậpi

vài

tínhi

tựi

lậpi

củai

HS.i

Kếti

quải

củai

cáci

côngi

trìnhi

trêni

khôngi

nhữngi

khẳngi

địnhi

sựi

hợpi

lý,i

đúngi

đắn,i

khoai

họci

vài

cầni

thiếti

trongi

hướngi

nghiêni

cứui

củai

đềi

tài,i

mài

còni

gópi

phầni

xâyi

dựngi

cơi

sởi

lýi

luậni

trongi

quái

trìnhi

thựci

nghiệmi

vài

ứngi

dụngi

thựci

tiễni

củai

luậni

án”.

1.2.2.2.i

Côngi

trìnhi

nghiêni

cứui

củai

cáci

táci

giải

trongi

nước

Trêni

cơi

sởi

kếi

thừai

thànhi

tựui

củai

cáci

nhài

nghiêni

cứui

ngoàii

nước,i

vậni

dụngi

sángi

tạoi

vàoi

đặci

thùi

bội

môn,i

cáci

nhài

nghiêni

cứui

vềi

lýi

luậni

vài

phươngi

phápi

DHLSi

trongi

nướci

đãi

bàni

đếni

ýi

nghĩa,i

vaii

trò,i

cáci

hìnhi

thức,i

phươngi

phápi

sửi

dụngi

DSVHi

vớii

tưi

cáchi

lài

nguồni

kiếni

thức,i

lài

phươngi

tiệni

trựci

quani

trongi

DHLSi

ởi

trườngi

phổi

thông.

“Giáoi

trìnhi

PPDHi

lịchi

sửi

củai

Phani

Ngọci

Liên,i

Trầni

Văni

Trị,i

xuấti

bảni

nămi

1966i

Nxbi

Giáoi

dụci

đãi

nhấni

mạnhi

nguyêni

tắci

cơi

bảni

là:i

kếti

hợpi

việci

dạyi

họci

lịchi

sửi

vớii

đờii

sống,i

đảmi

bảoi

tínhi

trựci

quani

vài

pháti

triểni

năngi

lựci

nhậni

thứci

củai

HS.i

Cáci

táci

giải

khẳngi

địnhi

trựci

quani

lài

nguyêni

tắci

đặci

biệti

quani

trọngi

đốii

vớii

bội

môni

lịchi

sử:i

“Chỉi

cói

đảmi

bảoi

tốti

nguyêni

tắci

trựci

quani

trongi

dạyi

họci

lịchi

sửi

mớii

cói

thểi

xâyi

dựngi

nhữngi

cơi

sởi

đểi

tạoi

biểui

tượngi

vài

hìnhi

thànhi

kháii

niệmi

choi

HS”i

[48;i

tr.77-78].i

Đâyi

lài

nhữngi

gợii

ýi

trựci

tiếpi

quani

trọngi

địnhi

hướngi

khii

xâyi

dựngi

cơi

sởi

líi

thuyếti

vài

xáci

địnhi

cáci

biệni

phápi

sửi

dụngi

DSVHi

trongi

dạyi

họci

bội

môni

ởi

trườngi

THPT”.

“Giáoi

trìnhi

Phươngi

phápi

dạyi

họci

Lịchi

sử,i

Tậpi

1,i

Nxbi

Giáoi

dụci

nămi

1976i

doi

Phani

Ngọci

Liêni

vài

Trầni

Văni

Trịi

chủi

biêni

đãi

nhấni

mạnhi

nguyêni

tắci

cơi

bảni

là:i

kếti

hợpi

việci

DHLSi

vớii

đờii

sống,i

đảmi

bảoi

tínhi

trựci

quani

vài

pháti

triểni

năngi

lựci

nhậni

thứci

củai

HS.i

Sửi

dụngi

DSVHi

trongi

DHLSi

cói

thểi

đảmi

bảoi

hiệui

quải

việci

thựci

hiệni

nhữngi

nguyêni

tắci

cơi

bảni

nêui

trên.i

Táci

giải

khẳngi

định,i

biểui

tượngi

vềi

nềni

văni

hoái

vậti

chấti

khôngi

nhữngi

giúpi

HSi

hiểui

rõ,i

chínhi

xáci

lịchi

sửi

quái

khứ,i

mài

còni

gópi

phầni

bồii

dưỡngi

choi

cáci

emi

quani

điểmi

Macxiti

vềi

quyi

luậti

pháti

triểni

củai

lịchi

sửi

loàii

người”.

“Giáoi

trìnhi

Phươngi

phápi

dạyi

họci

lịchi

sửi

Tậpi

(NXBi

Giáoi

dụci

Hài

Nội,i

1980)i

đãi

thấui

suốti

nguyêni

lýi

giáoi

dụci

trongi

dạyi

họci

lịchi

sửi

ởi

trườngi

phổi

thôngi

bằngi

việci

nhấni

mạnhi

cáci

nguyêni

tắc:i

họci

đii

đôii

vớii

hành-i

trongi

đói

yếui

tối

đầui

tiêni

lài

quani

sáti

trựci

tiếpi

hoặci

giáni

tiếpi

đốii

tượngi

nghiêni

cứu,i

khẳngi

địnhi

mộti

biệni

phápi

quani

trọngi

củai

việci

dạyi

họci

gắni

liềni

vớii

đờii

sốngi

lài

“đưai

tàii

liệui

lịchi

sửi

địai

phương,i

chấti

liệui

cuộci

sốngi

hiệni

tạii

vàoi

việci

trìnhi

bàyi

lịchi

sửi

quái

khứ”i

[50i

tr.30],i

xemi

đói

lài

mộti

loạii

tàii

liệui

cầni

thiếti

hỗi

trợi

choi

việci

họci

tậpi

lịchi

sửi

ởi

trườngi

phổi

thông”

“Cuốni

Phươngi

phápi

dạyi

họci

lịchi

sửi

(Nxbi

Giáoi

dụci

Hài

Nội,i

1992)i

doi

Phani

Ngọci

Liên,i

Trầni

Văni

Trịi

chủi

biêni

(đượci

táii

bảni

cói

sửai

chữa,i

bổi

sungi

vàoi

cáci

nămi

1998,i

1999,i

2000,i

2001)i

đãi

trởi

thànhi

giáoi

trìnhi

chungi

choi

cáci

trườngi

Đạii

họci

Sưi

phạmi

vài

Caoi

đẳngi

Sưi

phạmi

trongi

cải

nước.i

Chươngi

IIi

viếti

vềi

“Bội

môni

Lịchi

sửi

ởi

nhài

trườngi

phổi

thôngi

Việti

Nam”i

khii

xáci

địnhi

nhữngi

yêui

cầui

cơi

bảni

đốii

vớii

việci

cảii

tiếni

DHLS,i

phảii

đảmi

bảoi

tínhi

cụi

thểi

củai

lịchi

sử,i

muốni

vậyi

phảii

nhời

đếni

sựi

hỗi

trợi

củai

cáci

phươngi

tiệni

trựci

quan.i

Trongi

chươngi

V,i

cáci

táci

giải

nêui

rõi

đểi

hìnhi

thànhi

choi

HSi

năngi

lựci

tưi

duyi

vài

hànhi

độngi

thìi

mộti

trongi

nhữngi

biệni

phápi

quani

trọngi

đểi

cụi

thểi

hóai

sựi

kiệni

lịchi

sử;i

khẳngi

địnhi

bàii

họci

tạii

thựci

địa,i

bảoi

tàngi

(bàii

họci

nộii

khóa)i

cói

giái

trịi

lớni

đốii

vớii

HS.i

Bêni

cạnhi

đó,i

giáoi

trìnhi

còni

trìnhi

bàyi

cụi

thểi

cáci

loạii

tàii

liệui

dii

sản:i

tàii

liệui

thànhi

văni

hayi

sửi

liệui

viếti

(cáci

loạii

địai

phươngi

chí,i

văni

bia,i

thầni

tích,i

giai

phả,…),i

tàii

liệui

hiệni

vậti

(dii

vậti

khảoi

cổ,i

nhữngi

côngi

trìnhi

kiếni

trúci

nghệi

thuật,i

cáci

DTLSi

ởi

địai

phương),i

tàii

liệui

dâni

tộci

họci

(phongi

tụci

tậpi

quán,i

quani

hệi

xãi

hội,i

ăni

ở…).i

Đói

chínhi

lài

cáci

loạii

hìnhi

DSVHi

quýi

báui

mài

GVi

cầni

hướngi

dẫni

choi

HSi

sưui

tầm,i

nghiêni

cứui

vài

xemi

đói

lài

mộti

nhiệmi

vụi

quani

trọngi

củai

DHLS.i

Đâyi

lài

nguồni

tàii

liệui

quýi

đểi

chúngi

tôii

vậni

dụngi

linhi

hoạti

vàoi

quái

trìnhi

đềi

xuấti

cáci

biệni

phápi

sửi

dụngi

hiệui

quải

DSVHi

vùngi

ĐBSCLi

trongi

DHLSi

ởi

trườngi

THPT”.i

Trêni

cơi

sởi

kếti

quải

nghiêni

cứui

củai

nhữngi

bội

giáoi

trìnhi

nêui

trên,i

giáoi

trìnhi

Phươngi

phápi

dạyi

họci

lịchi

sử,i

gồmi

02i

tập,i

Nxbi

Đạii

họci

Sưi

phạm,i

2002i

doi

cáci

táci

giải

Phani

Ngọci

Liêni

(chủi

biên),i

Nguyễni

Thịi

Côi,i

Trịnhi

Đìnhi

Tùngi

viếti

đãi

đượci

táii

bảni

cói

bổi

sungi

nămi

2009,i

2010,i

2011,i

2012,i

2013,i

2014i

(Nxbi

Đạii

họci

Sưi

phạmi

Hài

Nội,i

2002).i

Đâyi

lài

bội

giáoi

trìnhi

đượci

sửi

dụngi

rộngi

rãi,i

trongi

đói

cáci

táci

giải

đãi

đềi

cậpi

đếni

vaii

tròi

củai

môni

Lịchi

sửi

đốii

vớii

việci

giáoi

dụci

choi

HSi

quai

dạyi

họci

nhữngi

nộii

dungi

văni

hóai

“văni

hóai

lài

mộti

bội

phậni

hữui

cơi

củai

LSDT;i

nói

cói

quani

hệi

khăngi

khíti

gắni

bói

chặti

chẽi

vớii

kinhi

tế,i

xãi

hội…i

Văni

hóai

khôngi

chỉi

lài

yếui

tối

cấui

tạoi

nêni

lịchi

sửi

mài

còni

làmi

choi

lịchi

sửi

phongi

phú,i

trởi

thànhi

mộti

độngi

lựci

choi

sựi

tồni

tạii

vài

pháti

triểni

xãi

hội…i

Vìi

vậy,i

khii

nghiêni

cứu,i

họci

tậpi

lịchi

sửi

khôngi

thểi

khôngi

tìmi

hiểui

cáci

vấni

đềi

văni

hóa,i

khoai

học,i

giáoi

dục”i

[53;i

tr.221].i

Đồngi

thờii

cáci

táci

giải

cũngi

chỉi

rai

mộti

sối

hìnhi

thức,i

biệni

phápi

dạyi

họci

trongi

bàii

nộii

khóai

cũngi

nhưi

ngoạii

khóa.i

Đâyi

lài

nhữngi

cơi

sởi

lýi

luậni

cầni

thiếti

choi

táci

giải

tìmi

kiếmi

nhữngi

biệni

phápi

sửi

dụngi

DSVHi

phụci

vụi

giảngi

dạyi

vài

họci

tậpi

LSVN.

Cùngi

vớii

giáoi

trình,i

nhiềui

nộii

dungi

liêni

quani

đếni

đềi

tàii

củai

chúngi

tôii

còni

thểi

hiệni

khái

phongi

phúi

trongi

cáci

nghiêni

cứui

chuyêni

khảoi

củai

đôngi

đảoi

cáci

nhài

nghiêni

cứui

cói

uyi

tíni

trongi

giáoi

dụci

vài

dạyi

họci

lịchi

sửi

ởi

Việti

Nam.i

Cói

thểi

nêui

rai

ởi

đâyi

mộti

sối

nghiêni

cứui

tiêui

biểui

saui

đây:

Trongi

cuốni

Mộti

sối

chuyêni

đềi

phươngi

phápi

dạyi

họci

lịchi

sửi

(Nxbi

Đạii

họci

Quốci

giai

Hài

Nội,i

2002),i

doi

Phani

Ngọci

Liêni

chủi

biêni

đượci

viếti

dướii

dạngi

chuyêni

đề.i

Trongi

đó,i

bàii

viết:i

Dạyi

họci

cáci

vấni

đềi

văni

hóai

trongi

khóai

trìnhi

lịchi

sửi

dâni

tộci

ởi

trườngi

phổi

thôngi

củai

táci

giải

Trầni

Viếti

Thụ,i

đãi

đềi

cậpi

nhiềui

đếni

vấni

đềi

dạyi

họci

nhữngi

nộii

dungi

văni

hóai

trongi

khóai

trìnhi

LSVN.i

Táci

giải

đãi

khẳngi

định:i

Khii

giảngi

dạyi

nhữngi

vấni

đềi

văni

hóai

trongi

môni

lịchi

sử,i

GVi

cầni

nhậni

thứci

đâyi

lài

mộti

sựi

kiệni

lịchi

sử,i

chứi

khôngi

phảii

tìmi

hiểui

chuyêni

sâui

vềi

văni

hóa.i

Đồngi

thời,i

đưai

rai

cáci

biệni

phápi

sưi

phạmi

nhằmi

nângi

caoi

hiệui

quải

dạyi

họci

nhữngi

vấni

đềi

văni

hóai

trongi

khóai

trìnhi

LSDTi

ởi

trườngi

phổi

thông.i

Quai

đó,i

gópi

phầni

nângi

caoi

chấti

lượngi

dạyi

họci

bội

môn.i

Cuốni

Đổii

mớii

phươngi

phápi

dạyi

họci

Lịchi

sửi

ởi

trườngi

phổi

thôngi

(Nxbi

Đạii

họci

sưi

phạm,i

Hài

Nội,i

2005)i

doi

Phani

Ngọci

Liêni

chủi

biên,i

đãi

tậpi

hợpi

cáci

chuyêni

đềi

củai

cáci

nhài

nghiêni

cứu.i

Trongi

đó,i

bàii

viếti

củai

táci

giải

Nguyễni

Anhi

Dũngi

vớii

việci

đưai

rai

phươngi

phápi

Tíchi

hợpi

cáci

bội

môni

khoai

họci

xãi

hộii

trongi

dạyi

họci

Lịchi

sửi

ởi

trườngi

phổi

thôngi

trongi

chuyêni

đềi

đãi

chỉi

rai

đượci

mốii

quani

hệi

giữai

cáci

môni

khoai

họci

xãi

hộii

ởi

trườngi

phổi

thông,i

trongi

đói

cói

Văni

họci

vài

Sửi

họci

đểi

đii

đếni

khẳngi

định:i

“Khii

nghiêni

cứui

vài

họci

tập,i

kiếni

thứci

củai

nhữngi

môni

nàyi

hỗi

trợi

choi

nhau,i

giúpi

họci

sinhi

nhậni

thứci

sâui

sắci

vềi

xãi

hộii

vài

đờii

sốngi

củai

coni

người”i

[56;i

tr.99].i

Tuyi

nhiên,i

vớii

nộii

dungi

nghiêni

cứui

rộngi

lớni

nêni

táci

giải

chưai

đii

cụi

thểi

vàoi

nhữngi

biệni

phápi

thựci

hiệni

củai

từngi

bội

môn,i

mài

chỉi

đặti

vấni

đềi

mangi

tínhi

gợii

mởi

đểi

nghiêni

cứui

sâui

hơn.

Bên cạnh đó, trong cuốn giáo trình Phương pháp nghiên cứu và biên soạn lịch sử

địa phương (Nxb Đại học Sư phạm Hà Nội, 2008), do Nguyễn Cảnh Minh chủ biên. Các

tác giả đã nhấn mạnh: việc sử dụng tài liệu văn hóa truyền thống địa phương, tạo nên một

trạng thái tâm lý đặc biệt, giúp HS hiểu một cách sinh động quá khứ lịch sử qua những tài

liệu, hiện vật thu được. Góp phần không nhỏ vào việc hiểu biết đầy đủ, toàn diện, sâu sắc

hơn LSDT. Ngoài ra, các tác giả còn chỉ ra nhiều hoạt động dạy học nội khóa cũng như

HĐNK những nội dung văn hóa - LSĐP sao cho đạt hiệu quả cao

Côngi

trìnhi

nghiêni

cứui

củai

Nguyễni

Thịi

Côii

vềi

Cáci

coni

đường,i

biệni

phápi

nângi

caoi

hiệui

quải

dạyi

họci

lịchi

sửi

ởi

trườngi

phổi

thôngi

(Nxbi

Đạii

họci

Sưi

phạm,i

Hài

Nội,i

2008).i

Táci

giải

đii

sâui

vàoi

phâni

tíchi

bảni

chấti

củai

quái

trìnhi

DHLS,i

gợii

mởi

cáci

coni

đường,i

biệni

phápi

nângi

caoi

hiệui

quải

DHLSi

dựai

trêni

nhữngi

lýi

luậni

vài

thựci

tiễni

khoai

học.i

Đồngi

thời,i

táci

giải

cũngi

đưai

rai

nhữngi

gợii

mởi

vềi

phươngi

phápi

tiếni

hànhi

mộti

bàii

họci

lịchi

sửi

nóii

chung,i

bàii

họci

LSĐPi

nóii

riêngi

nhưi

thếi

nàoi

saoi

choi

đạti

hiệui

quả.i

Đâyi

lài

mộti

côngi

trìnhi

quýi

báui

cungi

cấpi

choi

GVi

nhữngi

biệni

phápi

nângi

caoi

hiệui

quải

DHLS,i

trongi

đó,i

cói

việci

sửi

dụngi

tàii

liệui

văni

hóai

địai

phươngi

vàoi

bàii

họci

lịchi

sử.

Trong cuốn Biên soạn tài liệu địa phương môn Lịch sử (Nxb Giáo dục Việt Nam,

2012) của tác giả Nguyễn Thị Côi - Vũ Thị Ngọc Anh, đã khẳng định tầm quan trọng của

LSĐP đối với việc dạy học lịch sử dân tộc “LSĐP là nguồn tri thức để HS không những

hiểu biết thêm về quê hương mà còn hiểu sâu sắc hơn về lịch sử dân tộc”. Đồng thời, các

tác giả còn nhấn mạnh đến vai trò của nguồn sử liệu địa phương, đặc biệt là nguồn DSVH

đối với việc giáo dục ý thức bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống mà cha

ông đã để lại. Từ đó, các tác giả cũng đã đề xuất một số hình thức, phương pháp tiến hành

dạy học LSĐP ở trường THCS như: dạy học LSĐP ở trên lớp, dạy tại thực địa, nhà bảo

tàng, hoặc nhà truyền thống địa phương,… Đây sẽ là những định hướng khoa học giúp

chúng tôi đưa ra những biện pháp sử dụng DSVH vùng ĐBSCL vào dạy học LSVN ở các

trường THPT TP. Cần Thơ mang tính khả thi hơn.

Bêni

cạnhi

đó,i

Bội

Giáoi

dụci

vài

Đàoi

tạoi

phốii

hợpi

vớii

Bội

Văni

hóai

Thểi

thaoi

vài

Dui

lịch,i

đãi

biêni

soạni

tàii

liệui

Sửi

dụngi

dii

sảni

văni

hóai

trongi

dạyi

họci

ởi

trườngi

phổi

thông,i

trongi

đói

cói

môni

Lịchi

sử.i

Tàii

liệui

đãi

đềi

cậpi

đếni

kháii

niệmi

DSVH,i

đặci

điểm,i

phâni

loạii

dii

sản,i

ýi

nghĩai

củai

dii

sảni

vớii

hoạti

độngi

dạyi

học,i

giáoi

dụci

phổi

thông,i

cáci

hìnhi

thứci

tổi

chứci

vài

phươngi

phápi

sửi

dụngi

dii

sảni

trongi

dạyi

học,…i

Đâyi

sẽi

lài

nhữngi

địnhi

hướngi

khoai

họci

giúpi

chúngi

tôii

đưai

rai

nhữngi

biệni

phápi

sửi

dụngi

DSVHi

tạii

địai

phươngi

vàoi

dạyi

họci

LSVNi

ởi

cáci

trườngi

THPTi

khui

vựci

ĐBSCLi

mangi

tínhi

khải

thii

hơn.

“Nămi

2012,i

Bội

Giáoi

dụci

vài

Đàoi

tạoi

đãi

tổi

chứci

Hộii

thảoi

khoai

họci

Quốci

giai

vớii

chủi

đềi

“Đổii

mớii

PPDHi

Lịchi

sử”i

Thángi

8/2012i

tạii

Đài

Nẵng.i

Cáci

bàii

báoi

khoai

họci

đãi

đượci

tuyểni

chọni

xuấti

bảni

trongi

cuốni

Đổii

mớii

Phươngi

phápi

dạyi

họci

Lịchi

sửi

(Nxbi

Đạii

họci

Sưi

phạm,i

2014)i

doi

Trịnhi

Đìnhi

Tùngi

chủi

biên.i

Nhiềui

bàii

trongi

hộii

thảoi

đãi

bàni

sâui

vài

đưai

rai

nhiềui

giảii

phápi

tíchi

cựci

vềi

việci

sửi

dụngi

DSVHi

trongi

dạyi

họci

LSDT.i

Trongi

côngi

trìnhi

nghiêni

cứui

củai

mình,i

cáci

táci

giải

đãi

đii

sâui

phâni

tíchi

vaii

trò,i

ýi

nghĩai

củai

việci

sửi

dụngi

DSVHi

trongi

dạyi

họci

lịchi

sửi

Việti

Nami

ởi

trườngi

THPT.i

Chẳngi

hạni

như:i

“Dạyi

họci

lịchi

sửi

thôngi

quai

cáci

dii

sản”i

củai

táci

giải

Phạmi

Maii

Hùng;i

táci

giải

Bùii

Minhi

Nguyệti

vớii

bàii

viếti

“Đổii

mớii

dạyi

họci

LSĐPi

vớii

hìnhi

thứci

ngoạii

khoái

thôngi

quai

dii

sản”;i

Cáci

táci

giải

Trầni

Viếti

Thụi

-i

Lêi

Thịi

Ngọci

vớii

bàii

viếti

“Tạoi

biểui

tượngi

vềi

văni

hoái

vậti

chấti

trongi

dạyi

họci

lịchi

sửi

thếi

giớii

nguyêni

thuỷ,i

cổi

đạii

vài

trungi

đại”,…i

Cáci

bàii

viếti

đãi

đềi

cậpi

đếni

mộti

sối

vấni

đềi

cơi

sởi

lýi

luậni

củai

việci

sửi

dụngi

DSVHi

trongi

dạyi

họci

LSDT,i

đềi

xuấti

cáci

hìnhi

thứci

biệni

phápi

sửi

dụngi

dii

sảni

trongi

bàii

họci

nộii

khoái

vài

HĐNKi

trongi

DHLSi

theoi

hướngi

gópi

phầni

nângi

caoi

chấti

lượngi

dạyi

vài

họci

ởi

nhài

trườngi

phổi

thôngi

hiệni

nay.i

Cáci

bàii

viếti

trêni

tuyi

trìnhi

bàyi

rấti

kháii

quáti

nhưngi

đâyi

lài

nhữngi

gợii

ýi

bổi

íchi

choi

chúngi

tôii

khii

thựci

hiệni

đềi

tài”.i

Trongi

cuốni

Cáci

bướci

xâyi

dựngi

kếi

hoạchi

dạyi

họci

cói

sửi

dụngi

dii

sảni

văni

hóai

phii

vậti

thểi

củai

cáci

táci

giải

Trầni

Thịi

Thui

Thủy,i

Nguyễni

Xuâni

Trường,i

Nguyễni

Đứci

Tăngi

(Nxbi

Giáoi

dục,i

Hài

Nội,i

2014).i

Trongi

đó,i

cáci

táci

giải

đãi

khẳngi

địnhi

“sửi

dụngi

DSVHi

phii

vậti

thểi

vàoi

dạyi

họci

ởi

trườngi

phổi

thôngi

sẽi

gópi

phầni

đổii

mớii

PPDHi

theoi

hướngi

tíchi

cực,i

đồngi

thờii

đai

dạngi

hóai

cáci

hìnhi

thứci

tổi

chứci

dạyi

học.i

Quai

đói

bàii

họci

trởi

nêni

sinhi

động,i

hấpi

dẫn,i

kíchi

thíchi

hứngi

thúi

họci

tậpi

củai

HS,i

giúpi

cáci

emi

nângi

caoi

nhậni

thức,i

pháti

triểni

kỹi

năngi

họci

tập,i

tựi

chiếmi

lĩnhi

kiếni

thứci

vài

tiếpi

thui

bàii

tốti

hơn”i

[105;i

tr.3].i

Đâyi

lài

cơi

sởi

giúpi

chúngi

tôii

nghiêni

cứu,i

thami

khảoi

nhằmi

vạchi

rai

cáci

hìnhi

thức,i

biệni

phápi

sửi

dụngi

DSVHi

vùngi

ĐBSCLi

vàoi

dạyi

họci

lịchi

sửi

ởi

trườngi

THPTi

TP.i

Cầni

Thơi

cói

tínhi

khải

thi,i

gópi

phầni

nângi

caoi

chấti

lượngi

dạyi

học.

Gầni

đâyi

nhấti

lài

cuốni

Dạyi

họci

pháti

triểni

năngi

lựci

môni

Lịchi

sửi

trungi

họci

phổi

thôngi

doi

Nghiêmi

Đìnhi

Vỳi

(chủi

biên)i

(Nxbi

Đạii

họci

Sưi

phạm,i

2018)i

đãi

giớii

thiệui

mộti

sối

vấni

đềi

lýi

thuyếti

vềi

năngi

lực,i

pháti

triểni

năngi

lực,i

tiếpi

cậni

năngi

lực,i

phươngi

phápi

tổi

chứci

dạyi

họci

pháti

triểni

năngi

lực,…i

trongi

dạyi

họci

nóii

chungi

vài

DHLSi

nóii

riêng.i

Từi

đó,i

cáci

táci

giải

đãi

đii

đếni

khẳngi

địnhi

“Bội

môni

Lịchi

sửi

cói

ưui

thếi

trongi

việci

sửi

dụngi

cáci

DSVHi

nhưi

lài

nguồni

trii

thức,i

lài

phươngi

tiệni

đểi

dạyi

họci

bội

môn”i

[120;i

tr.26]i

nhằmi

pháti

huyi

tínhi

tíchi

cựci

củai

HS,i

giúpi

cáci

emi

vừai

cói

nhữngi

hiểui

biếti

vềi

dii

sản,i

vừai

hiểui

sâui

sắci

hơni

nộii

dungi

bàii

họci

LSDT.i

Quai

đói

gópi

phầni

giáoi

dụci

ýi

thứci

giữi

gìni

vài

pháti

huyi

cáci

giái

trịi

củai

DSVHi

tạii

địai

phương.

“Đặci

biệti

lài

tạii

Hộii

thảoi

quốci

tếi

“Tăngi

cườngi

sửi

dụngi

dii

sảni

văni

hóai

phii

vậti

thểi

trongi

giáoi

dụci

vìi

sựi

pháti

triểni

bềni

vữngi

tạii

khui

vựci

châui

Ái

-i

Tháii

Bìnhi

Dương”i

đượci

Bội

Giáoi

dụci

vài

Đàoi

tạo,i

Bội

Văni

hóai

Thểi

thaoi

vài

Dui

lịch,i

Văni

phòngi

UNESCOi

phốii

hợpi

tổi

chứci

trongi

ngàyi

(24i

-i

25/03/2015)i

tạii

Hài

Nội.i

Cáci

chuyêni

giai

đãi

chiai

sẻi

nhữngi

kinhi

nghiệmi

thựci

tếi

khii

triểni

khaii

thíi

điểmi

côngi

táci

giảngi

dạyi

vềi

dii

sảni

trongi

môii

trườngi

giáoi

dụci

đượci

thựci

hiệni

trongi

nămi

vừai

quai

(2013i

-i

2014)i

tạii

quốci

giai

(Pakistan,i

Palau,i

Uzebekistani

vài

Việti

Nam),i

cũngi

nhưi

kinhi

nghiệmi

tíchi

hợpi

cáci

DSVHi

phii

vậti

thểi

vài

pháti

triểni

bềni

vữngi

trongi

giáoi

trìnhi

hiệni

tại.i

Cũngi

tạii

hộii

thảoi

này,i

cáci

đạii

biểui

đãi

thảoi

luậni

vài

đii

đếni

thốngi

nhấti

việci

sửi

dụngi

DSVHi

đểi

dạyi

họci

sẽi

mangi

lạii

nhữngi

kếti

quải

tíchi

cực,i

bởii

vậy,i

chươngi

trìnhi

đượci

xâyi

dựngi

cầni

cói

sựi

linhi

hoạti

vài

phảii

phùi

hợpi

vớii

văni

hóai

địai

phươngi

vài

dâni

tộc,i

phùi

hợpi

vớii

mọii

điềui

kiệni

củai

nhài

trường”.

Ngoàii

ra,i

chúngi

tôii

còni

tiếpi

cậni

mộti

sối

côngi

trìnhi

nghiêni

cứui

vềi

vấni

đềi

nàyi

quai

mộti

sối

luậni

văn,i

luậni

án,i

cũngi

nhưi

cáci

bàii

viếti

đượci

đăngi

tảii

trêni

mộti

sối

tạpi

chí,i

đángi

chúi

ýi

lài

cáci

côngi

trìnhi

sau”:

“Trongi

luậni

áni

Giảngi

dạyi

nhữngi

nộii

dungi

văni

hóai

trongi

khóai

trìnhi

lịchi

sửi

dâni

tộci

ởi

trườngi

phổi

thôngi

trungi

học,i

táci

giải

Trầni

Viếti

Thụi

đãi

giảii

quyếti

đượci

nhữngi

vấni

đềi

lýi

luậni

vài

thựci

tiễni

việci

dạyi

họci

nhữngi

nộii

dungi

văni

hóai

ởi

nhài

trườngi

THPT.i

Quai

luậni

án,i

táci

giải

đãi

xáci

địnhi

cặni

kẽi

kiếni

thứci

cơi

bảni

vềi

văni

hóai

trongi

khóai

trìnhi

lịchi

sửi

ởi

trườngi

phổi

thông.i

Đặci

biệt,i

táci

giải

đãi

chỉi

rai

mộti

sối

biệni

phápi

nângi

caoi

hiệui

quải

dạyi

họci

nộii

dungi

văni

hóai

trongi

khóai

trìnhi

LSDT”.

“Luậni

áni

Tiếni

sĩi

củai

Hoàngi

Thanhi

Hảii

Sửi

dụngi

DTLSi

trongi

dạyi

họci

lịchi

sửi

dâni

tộci

ởi

trườngi

THCS,i

Trườngi

Đạii

họci

Sưi

phạmi

Hài

Nội,i

2000i

đãi

xáci

địnhi

cơi

sởi

lýi

luận,i

cơi

sởi

thựci

tiễni

củai

việci

sửi

dụngi

DTLSi

trongi

dạyi

họci

ởi

trườngi

THCS.i

Luậni

áni

đãi

đềi

xuấti

cáci

hìnhi

thức,i

biệni

phápi

sửi

dụngi

DTLSi

trongi

dạyi

họci

LSDTi

ởi

THCSi

trêni

cơi

sởi

tiếni

hànhi

thựci

nghiệmi

tạii

cáci

trườngi

THCSi

tỉnhi

Thanhi

Hoá.i

Từi

kếti

quải

thựci

nghiệmi

táci

giải

đãi

đii

đếni

khẳngi

địnhi

tínhi

khải

thii

củai

mỗii

hìnhi

thức,i

biệni

phápi

sửi

dụngi

DTLSi

trongi

dạyi

họci

LSDTi

gópi

phầni

nângi

caoi

chấti

lượngi

dạyi

họci

bội

môn.

“Luậni

áni

Tiếni

sĩi

củai

Nguyễni

Thịi

Duyêni

vềi

Tổi

chứci

dạyi

họci

Lịchi

sửi

Việti

Nami

(1919i

-i

2000)i

vớii

Dii

tíchi

lịchi

sửi

tạii

địai

phươngi

ởi

trườngi

THPTi

tỉnhi

Nghệi

An,i

Trườngi

Đạii

họci

Sưi

phạmi

Hài

Nội,i

2018i

đãi

giảii

quyếti

cáci

vấni

đề:i

lýi

luậni

vài

thựci

tiễni

củai

việci

sửi

dụngi

DTLSi

trongi

dạyi

họci

ởi

trườngi

THPT.i

Luậni

áni

đềi

xuấti

cáci

hìnhi

thứci

vài

biệni

phápi

sửi

dụngi

DTLSi

trongi

dạyi

họci

LSDTi

saoi

choi

mangi

lạii

hiệui

quải

caoi

nhất,i

gópi

phầni

thúci

đẩyi

việci

đổii

mớii

PPDH,i

thựci

hiệni

đai

dạngi

hóai

hìnhi

thứci

tổi

chứci

dạyi

học,i

nhằmi

nângi

caoi

hiệui

quải

bàii

họci

lịchi

sửi

ởi

trườngi

phổi

thôngi

hiệni

nay.i

Đâyi

cói

thểi

lài

nguồni

tàii

liệui

thami

khảoi

giúpi

chúngi

tôii

đềi

xuấti

hìnhi

thức,i

biệni

phápi

tiếni

hànhi

dạyi

họci

lịchi

sửi

tạii

nơii

cói

DSVHi

vài

tổi

chứci

cáci

hoạti

độngi

ngoạii

khóai

gắni

vớii

việci

tìmi

hiểui

DSVHi

tạii

địai

phương”.

Luậni

áni

Tiếni

sĩi

củai

Nguyễni

Thịi

Vâni

Sửi

dụngi

Dii

sảni

văni

hoái

tạii

địai

phươngi

trongi

dạyi

họci

Lịchi

sửi

Việti

Nami

(từi

nguyêni

thuỷi

đếni

giữai

thếi

kỉi

XIX)i

ởi

trườngi

THPTi

tỉnhi

Thanhi

Hoá,i

Trườngi

Đạii

họci

Sưi

phạmi

Hài

Nội,i

2018i

đãi

đii

sâui

phâni

tíchi

cơi

sởi

lýi

luậni

vài

thựci

tiễni

vềi

việci

sửi

dụngi

DSVHi

tạii

địai

phươngi

trongi

dạyi

họci

LSDT.i

Từi

đói

đưai

rai

nhữngi

yêui

cầui

khii

lựai

chọni

hìnhi

thứci

vài

biệni

phápi

sửi

dụngi

DSVHi

trongi

dạyi

họci

nhằmi

pháti

huyi

khải

năngi

tưi

duy,i

sángi

tạoi

củai

HS,i

tổi

chứci

giời

họci

hiệui

quả,i

đưai

kiếni

thứci

DSVHi

vàoi

nộii

dungi

kiểmi

tra,i

đánhi

giá.i

Nhữngi

biệni

phápi

nàyi

tuyi

khôngi

hoàni

toàni

mớii

nhưngi

táci

giải

đãi

vậni

dụngi

sángi

tạoi

đốii

vớii

địai

phươngi

Thanhi

Hoá.i

Đâyi

lài

cơi

sởi

quani

trọngi

giúpi

chúngi

tôii

đềi

xuấti

hìnhi

thứci

biệni

phápi

sửi

dụngi

DSVHi

tạii

địai

phươngi

trongi

dạyi

họci

phùi

hợpi

vớii

đốii

tượngi

HSi

THPTi

TP.i

Cầni

Thơ.

“Luậni

áni

Tiếni

sĩi

củai

Maii

Văni

Nami

Sửi

dụngi

Bảoi

tàngi

vài

nhài

truyềni

thốngi

tạii

địai

phươngi

trongi

dạyi

họci

Lịchi

sửi

Việti

Nami

ởi

trườngi

THPTi

Tháii

Nguyên,i

Trườngi

Đạii

họci

Sưi

phạmi

Hài

Nội,i

2019i

đãi

đii

sâui

phâni

tíchi

cơi

sởi

lýi

luậni

vài

thựci

tiễni

vềi

việci

sửi

dụngi

Bảoi

tàng,i

Nhài

truyềni

thốngi

trongi

dạyi

họci

LSVNi

ởi

trườngi

THPT.i

Từi

đói

táci

đãi

khẳngi

địnhi

cáci

tàii

liệui

củai

Bảoi

tàng,i

Nhài

truyềni

thốngi

lài

phươngi

tiện,i

côngi

cụi

quani

trọngi

hỗi

trợi

GVi

hướngi

dẫn,i

tổi

chứci

choi

HSi

nhậni

thứci

lịchi

sửi

mộti

cáchi

châni

thực,i

dễi

dàngi

tạoi

đượci

biểui

tượngi

vài

tránhi

hiệni

đạii

hoái

lịchi

sử.i

Thôngi

quai

việci

khaii

thác,i

sửi

dụngi

cáci

tàii

liệu,i

hiệni

vậti

Bảoi

tàng,i

Nhài

truyềni

thống,i

GVi

sẽi

giúpi

HSi

họci

tậpi

bội

môni

trongi

môii

trườngi

lịchi

sửi

châni

thực,i

cụi

thể,i

trựci

quani

vài

hấpi

dẫn.i

Đâyi

lài

cơi

sởi

quani

trọngi

giúpi

chúngi

tôii

khaii

tháci

giái

trịi

củai

cáci

nguồni

sửi

liệui

địai

phươngi

(trongi

đói

cói

DSVH)i

phụci

vụi

DHLSi

mộti

cáchi

sinhi

độngi

đểi

nângi

caoi

hiệui

quải

bàii

học”.i

Trongi

mộti

sối

bàii

viếti

đượci

đăngi

tảii

trêni

mộti

sối

tạpi

chí,i

cói

bàii

củai

haii

táci

giải

Nguyễni

Quangi

Lê,i

Trầni

Viếti

Thụi

“Vềi

tổi

chứci

dại

hội,i

thami

quani

vài

dựi

lễi

hộii

truyềni

thốngi

trongi

dạyi

họci

lịchi

sử”i

(Tạpi

chíi

Giáoi

dục,i

sối

6,i

1994);i

“Giáoi

dụci

ýi

thứci

tôni

trọng,i

bảoi

vệi

vài

pháti

huyi

giái

trịi

dii

sảni

văni

hóai

choi

họci

sinhi

quai

môni

lịchi

sử”i

(Tạpi

chíi

Nghiêni

cứui

giáoi

dục,i

sối

308,i

2013)i

củai

Hoàngi

Thanhi

Hải.i

Táci

giải

Ngôi

Thịi

Lani

Hươngi

vớii

bàii

viếti

“Sửi

dụngi

DSVHi

vậti

chấti

nângi

caoi

hiệui

quải

DHLSi

ởi

trườngi

THPTi

cáci

tỉnhi

miềni

núii

phíai

Bắc”i

(Tạpi

chíi

Giáoi

dục,i

2013);i

Bàii

viếti

Mộti

sối

biệni

phápi

sửi

dụngi

lễi

hộii

truyềni

thốngi

trongi

dạyi

họci

lịchi

sửi

ởi

trườngi

trungi

họci

củai

thôngi

(Tạpi

chíi

Giáoi

dục,i

sối

375,i

thángi

2/2016),i

củai

táci

giải

Nguyễni

Thịi

Vân.i

“Nhìni

chung,i

cáci

côngi

trìnhi

trêni

đãi

khẳngi

địnhi

tầmi

quani

trọngi

củai

việci

sửi

dụngi

DSVHi

trongi

dạyi

họci

LSDT,i

đềi

cậpi

đếni

mộti

phầni

sựi

kiệni

vài

mộti

vàii

biệni

phápi

vậni

dụngi

nguồni

tàii

liệui

DSVHi

trongi

dạyi

học.i

Tuyi

vậy,i

chưai

hìnhi

thànhi

mộti

hệi

thốngi

lýi

luậni

hoàni

chỉnhi

vềi

việci

sửi

dụngi

DSVHi

trongi

dạyi

họci

LSDTi

ởi

trườngi

THPT.i

Chínhi

vìi

vậy,i

thựci

hiệni

đềi

tài,i

chúngi

tôii

mongi

muốni

sẽi

đóngi

gópi

mộti

phầni

trongi

việci

hìnhi

thànhi

mộti

cơi

sởi

lýi

luậni

phùi

hợpi

vài

đềi

xuấti

cáci

biệni

phápi

sưi

phạmi

cói

tínhi

khải

thii

vềi

sửi

dụngi

DSVHi

vàoi

dạyi

họci

LSDTi

đểi

gópi

phầni

nângi

caoi

chấti

lượngi

giáoi

dụci

bội

môn”.

1.3. Đánh giá về các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài

1.3.1. Nhận xét chung

“Sau khi nghiên cứu các công trình trên, chúng tôi thấy rằng những vấn đề lý luận,

thực tiễn của luận án đã được các nhà Giáo dục học Tâm lý học, Giáo dục Lịch sử nghiên

cứu và trình bày ở nhiều gốc độ khác nhau. Mỗi công trình đã công bố đều chọn một hướng

tiếp cận và vận dụng cụ thể, xét trên bình diện tổng quan thì những công trình trên đề cập

đến hai vấn đề như sau”:

“Cáci

côngi

trìnhi

giáoi

dụci

học,i

giáoi

dụci

lịchi

sửi

đãi

đềi

caoi

nguyêni

tắci

trựci

quani

trongi

dạyi

họci

nóii

chung,i

DHLSi

nóii

riêng.i

Theoi

đó,i

DSVHi

baoi

gồmi

DSVHi

vậti

thểi

vài

DSVHi

phii

vậti

thểi

lài

nhữngi

dấui

vếti

còni

sóti

lạii

củai

quái

khứi

đãi

từngi

tồni

tạii

nêni

nói

lài

mộti

phầni

hiệni

hữui

củai

lịchi

sử,i

lài

hìnhi

ảnhi

cói

thật,i

đầyi

sứci

thuyếti

phục.i

Vài

đâyi

chínhi

lài

nhữngi

phươngi

tiệni

dạyi

họci

đặci

thùi

trongi

dạyi

họci

bội

môn,i

giúpi

HSi

tưởngi

tượng,i

hìnhi

dungi

quái

khứ.i

Quai

đó,i

gópi

phầni

bồii

dưỡngi

nhâni

cách,i

phẩmi

chấti

choi

HS,i

giúpi

nângi

caoi

ýi

thứci

trongi

việci

giữi

gìni

vài

pháti

huyi

nhữngi

giái

trịi

DSVHi

củai

quêi

hương.i

Đồngi

thờii

cáci

côngi

trìnhi

cũngi

đềi

cậpi

đếni

vaii

tròi

vài

phươngi

phápi

sửi

dụngi

cáci

nguồni

tàii

liệui

lịchi

sửi

nóii

chung,i

tàii

liệui

LSĐPi

nóii

riêngi

trongi

DHLSi

ởi

trườngi

THPT;i

nhấni

mạnhi

sựi

cầni

thiếti

phảii

sửi

dụngi

cáci

tàii

liệui

vềi

DSVHi

trongi

DHLS,i

nói

cói

giái

trịi

hỗi

trợi

HSi

pháti

triểni

toàni

diệni

-i

cungi

cấpi

trii

thức,i

pháti

triểni

phẩmi

chất,i

năngi

lựci

HS”

Trêni

cơi

sởi

đó,i

cáci

táci

giải

cũngi

đềi

caoi

nguyêni

tắci

thựci

tiễn,i

thựci

hànhi

trongi

quái

trìnhi

dạyi

học.i

Theoi

đó,i

cáci

hoạti

độngi

thami

quan,i

trảii

nghiệm,i

tổi

chứci

bàii

họci

tạii

thựci

địai

vừai

lài

môii

trường,i

phươngi

tiệni

dạyi

họci

vừai

gópi

phầni

mởi

rộng,i

bổi

sungi

kiếni

thứci

còni

thiếui

trongi

chươngi

trình,i

SGK.i

DHLSi

gắni

vớii

DSVHi

tạii

địai

phươngi

lài

mộti

trongi

nhữngi

biệni

phápi

giúpi

gắni

kiếni

thứci

vớii

thựci

tiễni

cuộci

sống,i

lài

thựci

hiệni

nguyêni

lýi

giáoi

dụci

củai

Đảngi

“họci

đii

đôii

vớii

hành”,i

“nhài

trườngi

gắni

liềni

vớii

xãi

hội”.

1.3.2. Những vấn đề luận án được kế thừa

Vấn đề sử dụng DSVH nói chung, DSVH vùng ĐBSCL trong DHLS ở trường

THPT nói riêng đã được đề cập tới khá nhiều trong các công trình nghiên cứu. Việc

tiếp cận các tài liệu trên đây đã giúp chúng tôi rất nhiều trong việc củng cố và hệ thống

hoá lại các vấn đề có liên quan tới đề tài của mình, trong đó có những vấn đề quan

trọng như

- Việc tiếp cận nguồn tài liệu trên đây đã giúp chúng tôi rất nhiều trong việc củng cố

và hệ thống hoá những vấn đề có liên quan đến việc sử dụng DSVH vùng ĐBSCL vào

DHLS, giúp chúng tôi có những định hướng rõ ràng trong việc xây dựng cơ sở lý luận của

vấn đề.

- Căni

cứi

vàoi

nộii

dungi

cáci

DSVHi

tạii

vùngi

ĐBSCLi

nóii

chungi

vài

TP.i

Cầni

Thơi

nóii

riêng,i

luậni

áni

xáci

địnhi

cáci

DSVHi

vùngi

ĐBSCLi

cói

thểi

khaii

tháci

vài

sửi

dụngi

trongi

dạyi

họci

LSVNi

từi

nguồni

gốci

đếni

nămi

1918i

choi

HSi

trêni

địai

bàni

TP.i

Cầni

Thơ.

-i

Tiếpi

tụci

khẳngi

địnhi

giái

trị,i

tầmi

quani

trọngi

củai

việci

sửi

dụngi

cáci

phươngi

tiệni

trựci

quan,i

tưi

liệui

lịchi

sửi

nóii

chung,i

DSVHi

nóii

riêngi

trongi

DHLSi

ởi

trườngi

phổi

thông,i

nhấti

lài

trongi

xui

thếi

đổii

mớii

hiệni

nay

-i

Cáci

côngi

trìnhi

nghiêni

cứui

đãi

cungi

cấpi

nhữngi

kinhi

nghiệmi

thựci

tiễni

quýi

báui

choi

việci

sửi

dụngi

DSVHi

vùngi

ĐBSCLi

phùi

hợpi

vớii

đốii

tượng,i

cấpi

học,i

đặci

trưngi

vùngi

miềni

giúpi

choi

chúngi

tôii

nhiềui

điềui

bổi

íchi

khii

thựci

hiệni

nhiệmi

vụi

củai

luậni

án.

-i

Trêni

cơi

sởi

gợii

mởi

vềi

hìnhi

thức,i

biệni

phápi

sửi

dụngi

tàii

liệu,i

đồi

dùngi

trựci

quani

nhấti

lài

DSVHi

trongi

DHLS,i

luậni

áni

xáci

địnhi

cáci

hìnhi

thức,i

biệni

phápi

cói

thểi

tổi

chứci

khii

dạyi

họci

LSVNi

từi

nguồni

gốci

đếni

nămi

1918i

ởi

trườngi

THPTi

TP.i

Cầni

Thơ.

Chúngi

tôii

coii

đâyi

lài

nhữngi

tàii

liệui

thami

khảoi

bổi

íchi

choi

việci

DHLSi

nóii

chung,i

việci

xáci

địnhi

nhữngi

nguyêni

tắc,i

lựai

chọni

phươngi

pháp,i

hìnhi

thứci

họci

tậpi

cói

sửi

dụngi

DSVHi

vùngi

ĐBSCLi

trongi

dạyi

họci

nóii

riêng.i

Nhữngi

nghiêni

cứui

quani

trọngi

củai

cáci

côngi

trìnhi

trêni

khôngi

nhữngi

đãi

khẳngi

địnhi

sựi

hợpi

lý,i

đúngi

đắn,i

khoai

họci

vài

cầni

thiếti

trongi

hướngi

nghiêni

cứui

củai

đềi

tàii

mài

còni

gópi

phầni

xâyi

dựngi

cơi

sởi

lýi

luậni

choi

đềi

tàii

trongi

quái

trìnhi

thựci

nghiệmi

vài

ứngi

dụngi

thựci

tiễn.

1.3.3 Những vấn đề luận án tiếp tục giải quyết

Đểi

thựci

hiệni

nhiệmi

vụi

đặti

ra,i

trêni

cơi

sởi

kếi

thừai

cáci

côngi

trìnhi

liêni

quani

đãi

đềi

cậpi

tới,i

đểi

tàii

củai

chúngi

tôii

sẽi

tiếpi

tụci

tậpi

trungi

giảii

quyếti

nhữngi

vấni

đềi

cơi

bảni

saui

đây:

Thứi

nhất,i

tiếpi

thui

kếti

quải

nghiêni

cứui

đãi

đạti

đượci

vài

từngi

bướci

nângi

caoi

cơi

sởi

lýi

luậni

củai

việci

sửi

dụngi

DSVHi

vùngi

ĐBSCLi

trongi

dạyi

họci

LSVN.

Thứi

hai,i

luậni

áni

xáci

định,i

lýi

giảii

cơi

sởi

lýi

luậni

củai

đềi

tàii

từi

cáci

kháii

niệmi

đếni

cơi

sởi

xuấti

pháti

củai

vấni

đềi

nghiêni

cứu,i

đồngi

thờii

pháti

hoại

nhữngi

néti

cơi

bảni

vềi

thựci

tiễni

tổi

chứci

dạyi

họci

bội

môni

vớii

DSVHi

vùngi

ĐBSCLi

trêni

cơi

sởi

khảoi

sát,i

điềui

trai

thựci

tiễn.i

Thứi

ba,i

thôngi

quai

việci

nghiêni

cứui

chươngi

trìnhi

hiệni

hành,i

SGKi

lịchi

sửi

lớpi

10,i

11i

phầni

LSVNi

từi

nguồni

gốci

đếni

nămi

1918,i

vài

chươngi

trìnhi

giáoi

dụci

phổi

thôngi

mớii

môni

lịchi

sử;i

luậni

áni

xáci

địnhi

nộii

dungi

củai

cáci

DSVHi

vùngi

ĐBSCLi

nóii

chungi

vài

TP.i

Cầni

Thơi

nóii

riêngi

cói

thểi

tiếni

hànhi

khaii

tháci

vài

sửi

dụngi

trongi

dạyi

họci

LSVNi

từi

nguồni

gốci

đếni

nămi

1918,i

từi

đói

đềi

xuấti

cáci

hìnhi

thức,i

biệni

phápi

tổi

chứci

dạyi

học,i

gópi

phầni

đổii

mớii

PPDHi

đápi

ứngi

yêui

cầui

đổii

mớii

căni

bảni

toàni

diệni

giáoi

dụci

hiệni

nay.

Thứ tư, triển khai việc dạy học cụ thể theo hình thức, biện pháp đã nghiên cứu và

tiến hành TNSP (từng phần và toàn phần) ở các trường THPT trên địa bàn TP. Cần Thơ

nhầm kiểm chứng tính khả thi của các biện pháp sư phạm mà luận án đề xuất.

Trêni

chúngi

cơi sởi nghiêni cứui tổngi quáti cáci côngi trìnhi khoai họci liêni quani đếni đềi tài,i

quani

tôii đãi tiếpi cậni nhiềui côngi trìnhi khoai họci củai cáci táci giải trongi vài ngoàii nướci liêni

ĐBSCL;i

trựci tiếpi đếni đềi tài.i Đói lài nhữngi nguồni tàii liệui quýi giái vềi DSVH,i DSVHi vùngi

sửi

tàii liệui vềi Tâmi lýi học,i Giáoi dụci họci nóii chung,i Giáoi dụci lịchi sửi nóii riêngi vềi

củai

dụngi DSVHi trongi DHLSi ởi trườngi THPT.i Quai đói chúngi tôii nhậni thấy,i giái trịi toi lớni

nhữngi

việci sửi dụngi DSVHi nóii chung,i DSVHi vùngi ĐBSCLi nóii riêngi trongi DHLS.i Đói lài

cũngi

nguồni tưi liệui quýi giá,i hỗi trợi chúngi tôii trongi quái trìnhi xâyi dựngi cơi sởi líi luận,i

quả.

Tuy nhiên, chưa có công trình nghiên cứu chuyên biệt nào về sử dụng DSVH vùng

ĐBSCL trong DHLS ở trường phổ thông TP. Cần Thơ. Vì vậy, đây là hướng đi mới và có

giá trị thực tiễn cao. Để khai thác và sử dụng hiệu quả nguồn DSVH vùng ĐBSCL trong

dạy học LSVN, đòi hỏi GV phải nhận thức đúng bản chất, giá trị và tầm quan trọng của

các DSVH, từ đó biết vận dụng linh hoạt các hình thức, PPDH, biện pháp sư phạm theo

định hướng phát triển năng lực HS trong dạy học bộ môn. Đặc biệt là chú trọng khả năng

nhưi địnhi hướngi xáci địnhi nộii dung,i hìnhi thức,i biệni phápi sửi dụngi phùi hợpi vài hiệui

vận dụng kiến thức vào giải quyết những vấn đề thực tiễn cuộc sống. Có thể khẳng định

nguồn DSVH vùng ĐBSCL là một kho tàng tri thức khoa học có giá trị lịch sử, văn hóa

quý giá, GV cần khai thác và sử dụng chúng trong dạy học lich sử để gớp phần nâng cao

chất lượng dạy học bộ môn. Tuy nhiên công việc thống kê, khai thác “kho sử liệu” đó

không hề dễ dàng. GV cần thực sự hiểu biết sâu sắc về các DSVH ở vùng ĐBSCL và có

kiến thức lí luận về bộ môn để khai thác hiệu quả phục vụ DHLS ở các nhà trường THPT.

Vấn đề này sẽ được chúng tôi giải quyết ở các chương sau của luận án.

Chương 2

VẤN ĐỀ SỬ DỤNG DI SẢN VĂN HÓA VÙNG ĐỒNG BẰNG

SÔNG CỬU LONG TRONG DẠY HỌC LỊCH SỬ Ở TRƯỜNG PHỔ THÔNG.

LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN

Trong phạm vi nghiên cứu của chương này, chúng tôi đi sâu tìm hiểu bản chất của

khái niệm DSVH và DSVH vùng ĐBSCL; phân loại DSVH vùng ĐBSCL; khẳng định

tầm quan trọng của việc sử dụng DSVH vùng ĐBSCL trong DHLS; khảo sát thực tiễn

việc sử dụng DSVH vùng ĐBSCL trong dạy học lịch sử ở trường THPT thành phố Cần

Thơ làm cơ sở cho việc xác định nội dung, biện pháp khai thác và sử dụng hiệu quả nguồn

DSVH này vào dạy học lịch sử ở trường THPT

2.1. Cơ sở lý luận của việc sử dụng di sản văn hoá vùng Đồng bằng sông Cửu

Long trong dạy học lịch sử ở trường THPT

2.1.1. Một số khái niệm liên quan đến đề tài của luận án

2.1.1.1. Khái niệm Di sản văn hóa

Từ điển Tiếng Việt định nghĩa: Di sản là cái của thời trước để lại [89; tr.254]. Di sản

văn hóa theo nghĩa Hán Việt là những tài sản văn hóa có giá trị của quá khứ còn tồn tại

trong cuộc sống đương đại và tương lai. Di là để lại, còn lại, dịch chuyển, chuyển lại. Sản

là tài sản, là những gì quý giá, có giá trị. Di sản văn hóa được hiểu bằng sự tổng hợp của

các ý nghĩa nói trên.

Năm 1983, Hội nghị Di sản toàn quốc của Vương quốc Anh đã định nghĩa: “Di sản

là những gì thuộc về thế hệ trước giữ gìn và chuyển giao cho thế hệ hiện nay và những gì

mà một nhóm người quan trọng trong xã hội hiện nay mong muốn chuyển giao cho thế hệ

tương lai” [75; tr.20].

Trên bình diện quốc tế, năm 1989, UNESCO đã định nghĩa DSVH như sau: DSVH

là tập hợp những biểu hiện vật thể hoặc biểu tượng di sản quá khứ truyền lại cho mỗi nền

văn hóa, và do đó là của toàn thể nhân loại. Là một phần của việc khẳng định cũng như

làm giàu thêm bản sắc văn hóa, là một dạng di sản nhân loại, DSVH mang lại những đặc

điểm riêng cho mỗi địa danh cụ thể, và vì thế nên là nơi cất giữ kinh nghiệm con người.

Việc bảo tồn và giới thiệu DSVH này là cốt lõi của mọi chính sách văn hóa

Luật DSVH của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam xác định: “DSVH bao

gồm DSVH phi vật thể và DSVH vật thể, là sản phẩm tinh thần, vật chất có giá trị lịch sử,

văn hóa, khoa học, được lưu truyền từ thế hệ này qua thế hệ khác ở nước Cộng hòa Xã hội

chủ nghĩa Việt Nam” [93; tr.17].

Tóm lại, dựa trên những văn bản của Đảng, Nhà nước Việt Nam và của các tác giả

đi trước về DSVH mà chúng tôi vừa khái quát, có thể rút ra: DSVH là tổng thể những tài

sản văn hóa truyền thống bao gồm cả văn hóa vật thể và văn hóa phi vật thể trong hệ

thống giá trị của nó, được chủ thể nhận biết, qua đó tiến hành giữ gìn và phát huy nhằm

đáp ứng những nhu cầu và đòi hỏi của cuộc sống hiện tại.

2.1.1.2. Di sản văn hóa vật thể

DSVH vật thể là một bộ phận của văn hoá nhân loại, thể hiện dưới hình thức vật

chất; là kết quả của hoạt động sáng tạo, biến những vật và chất liệu trong thiên nhiên thành

những đồ vật có giá trị sử dụng và thẩm mĩ nhằm phục vụ cuộc sống con người.

Quan điểm về DSVH vật thể của Việt Nam được ghi nhận tại Điều 4 của Luật di sản

văn hóa năm 2001 (sửa đổi, bổ sung năm 2009) “DSVH vật thể là sản phẩm vật chất có

giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học, bao gồm: DTLS - văn hóa, danh lam thắng cảnh, di vật,

cổ vật, bảo vật quốc gia” [93; tr.13].

2.1.1.3. Di sản văn hóa phi vật thể

Quan điểm về DSVH phi vật thể của Việt Nam được ghi nhận tại Điều 1 của Luật

di sản văn hóa năm 2001 (sửa đổi, bổ sung năm 2009) theo đó DSVH phi vật thể là “sản

phẩm tinh thần có giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học, được lưu giữ bằng trí nhớ, chữ viết,

được lưu truyền bằng truyền miệng, truyền nghề, trình diễn và các hình thức lưu giữ, lưu

truyền khác, bao gồm tiếng nói, chữ viết, tác phẩm văn học, nghệ thuật, khoa học, ngữ văn

truyền miệng, diễn xướng dân gian, lối sống, nếp sống, lễ hội, bí quyết về nghề thủ công

truyền thống, tri thức về y, dược cổ truyền, về văn hóa ẩm thực, về trang phục truyền thống

và những tri thức dân gian khác” [93; tr.12-13].

2.1.1.4 Di sản văn hóa vùng Đồng bằng sông Cửu Long

Vùng là một bộ phận của lãnh thổ quốc gia bao gồm một số tỉnh, thành phố trực

thuộc trung ương lân cận gắn với một số lưu vực sông hoặc có sự tương đồng về điều kiện

tự nhiên, kinh tế - xã hội, lịch sử, dân cư, kết cấu hạ tầng và có mối quan hệ tương tác tạo

nên sự liên kết bền vững với nhau

Vùng ĐBSCL ngày nay bao gồm các tỉnh, thành: Long An, Tiền Giang, Bến Tre,

Vĩnh Long, Trà Vinh, Đồng Tháp, An Giang, Thành phố Cần Thơ, Hậu Giang, Sóc Trăng,

Bạc Liêu, Cà Mau, Kiên Giang. DSVH vùng ĐBSCL là toàn bộ những giá trị văn hóa vật

chất, tinh thần do con người tại vùng ĐBSCL sáng tạo, nó được lưu truyền và biến đổi qua

thời gian, với một số quá trình tái tạo của đông đảo cộng đồng. Đó là: DTLS, di vật, cổ

vật, âm nhạc, múa, ngôn ngữ, nghi thức, phong tục tập quán, y học, y dược cổ truyền, nấu

ăn và các món ăn, lễ hội, bí quyết và quy trình công nghệ truyền thống…. Những giá trị

ấy là biểu hiện của lịch sử, truyền thống, bản sắc, trí tuệ con người tại mỗi địa phương.

Đồng thời đó là một bộ phận không tác rời, biểu hiện cho giá trị lịch sử - văn hoá của dân

tộc. Việc phát huy những giá trị của DSVH vùng ĐBSCL trong quá trình xây dựng và

phát triển đất nước nói chung, quá trình dạy học nói riêng rất cần thiết. Hoạt động đó không

chỉ có ý nghĩa thiết thực đối với việc nâng cao chất lượng dạy học mà còn phát huy giá trị

của DSVH trong đời sống xã hội

Như vậy, DSVH vùng ĐBSCL (bao gồm DSVH vật thể và phi vật thể) là sản phẩm

tinh thần, vật chất có giá trị lịch sử, văn hoá, khoa học, được lưu truyền từ thế hệ này qua

thế hệ khác tại mỗi địa phương, do cộng đồng các dân tộc từng cư trú, sinh sống tại đây

sáng tạo ra. DSVH tại mỗi địa phương phản ánh những nét riêng của địa phương nhưng

là một bộ phận của DSVH dân tộc, phản ánh những giá trị lịch sử, văn hoá chung của dân

tộc

2.1.1.5. Sử dụng di sản văn hoá trong dạy học

Từ bản chất các khái niệm DSVH, chúng tôi cho rằng, sử dụng DSVH (vùng

ĐBSCL) là quá trình GV tổ chức, hướng dẫn, điều khiển HS tích cực, chủ động, độc lập,

sáng tạo tìm hiểu, khám phá và chiếm lĩnh kiến thức lịch sử thông qua khai thác, sử dụng

hợp lí các DSVH (vùng ĐBSCL) trong DHLS ở trường THPT

Đối với giáo dục, việc sử dụng DSVH trong dạy học ở trường THPT có ý nghĩa rất

quan trọng giúp cho quá trình học tập của HS trở nên hấp dẫn hơn, HS hứng thú học tập

và hiểu bài sâu sắc hơn, phát triển tư duy độc lập sáng tạo, giáo dục truyền thống, lòng yêu

quê hương, đất nước, giáo dục tư tưởng, đạo đức, kỹ năng sống cho HS góp phần giáo dục

toàn diện HS.

2.1.2. Quan niệm về sử dụng di sản văn hoá vùng Đồng bằng sông Cửu Long

trong dạy học lịch sử ở trường phổ thông

Việc khai thác và sử dụng DSVH vùng ĐBSCL có thể như một nguồn kiến thức và

loại phương tiện trực quan đặc biệt, trong quá trình học tập, hoặc khai thác với tư cách là

nguồn sử liệu về DSVH vùng ĐBSCL trong quá trình dạy học, hoặc xem đó như môi

trường dạy học lý tưởng qua đó thực hiện mục tiêu của bộ môn về kiến thức, kĩ năng, thái

độ và phát triển toàn diện năng lực, phẩm chất của HS.

Việc sử dụng DSVH nói chung và DSVH vùng ĐBSCL nói riêng trong DHLS có

những đặc trưng cơ bản sau:

Một là, DSVH được coi là một nguồn kiến thức khoa học, nó phản ánh trung thực,

khách quan và toàn diện quá khứ lịch sử trong những thời điểm, giai đoạn nhất định. Vì

vậy, khai thác, sử dụng hiệu quả DSVH vùng ĐBSCL giúp HS hiểu sâu sắc nội dung kiến

thức lịch sử trong SGK.

Hai là, việc sử dụng DSVH vùng ĐBSCL không tách rời quá trình dạy học bộ môn

Lịch sử ở trường THPT, mà chúng liên hệ chặt chẽ với nhau, cùng bổ sung cho nhau. Bởi

vì, kiến thức lịch sử cơ bản được chọn lọc trong SGK là cơ sở quan trọng để GV lựa chọn

DSVH vùng ĐBSCL và hướng dẫn HS khai thác, sử dụng. Qua đó, làm phong phú tri thức

của bản thân HS về lịch sử

Ba là, dạy học và DHLS là những hoạt động có tính mục đích rõ ràng, chủ thể của

quá trình dạy học là HS. Vì vậy, việc sử dụng DSVH vùng ĐBSCL phải hướng tới sự phát

triển toàn diện của người học, phải đảm bảo mục tiêu dạy học và đối tượng học. DSVH

vùng ĐBSCL được khai thác và sử dụng như phương tiện đặc biệt hỗ trợ hoạt động DHLS

ở trường THPT. Bởi vì, các DSVH là bằng chứng chân thực về sự phát triển của lịch sử

trong từng thời kì nhất định nên khai thác và sử dụng hợp lí nguồn sử liệu này góp phần

quan trọng vào việc nâng cao chất lượng DHLS ở trường phổ thông.

Bốn là, dạy học là một quá trình nhận thức đặc thù, là sự kết hợp chặt chẽ giữa hoạt

động dạy của thầy và hoạt động học của trò. Vì vậy, sử dụng DSVH vùng ĐBSCL trong

DHLS không thể là quá trình làm việc đơn lẻ của thầy hoặc trò với DSVH, kể cả những

hoạt động tự học của HS, mà quan trọng là GV phải định hướng, hướng dẫn, hỗ trợ, giúp

đỡ HS chủ động chiếm lĩnh kiến thức lịch sử qua khai thác nguồn tư liệu của DSVH một

cách hiệu quả. Từ đó, phát triển kỹ năng bộ môn, giáo dục đạo đức, tư tưởng HS và góp

phần nâng cao chất lượng giáo dục ở trường phổ thông

Như vậy, người GV cần nắm vững những đặc trưng trên để khai thác, sử dụng đúng

hướng tài sản văn hoá quan trọng này nhằm đạt mục tiêu giáo dục và mục tiêu dạy học bộ

môn. DSVH vùng ĐBSCL là không gian sống gần gũi đối với HS, sử dụng những giá trị

này không chỉ đảm bảo tính khoa học, mà còn đảm bảo nguyên tắc sử dụng cái “cụ thể”

để hiểu cái “trừu tượng”, cái gần gũi để hiểu cái khái quát, gắn lý thuyết với thực tế... Qua

đó góp phần quan trọng vào việc phát triển năng lực phẩm chất tốt đẹp cho HS

2.1.3. Di sản văn hoá vùng Đồng bằng sông Cửu Long cần khai thác và sử dụng

trong dạy học lịch sử Việt Nam từ nguồn gốc đến năm 1918

2.1.3.1. Khái quát chung

ĐBSCL được hình thành và phát triển trong hơn 300 năm, là nơi hội tụ những đặc

trưng chung của văn hóa dân tộc, đồng thời cũng là nơi dung hợp và hình thành những đặc

điểm rất riêng của vùng đất mới. Những giá trị văn hóa vừa phản ánh cái chung, vừa khẳng

định tính riêng của vùng được tích hợp qua thời gian đã trở thành DSVH, rồi tiếp tục được

kế thừa, phát huy và phát triển để trở thành bản sắc văn hóa vùng châu thổ sông Cửu Long.

Hình 2.1. Bản đồ hành chính Khu vực ĐBSCL, nguồn: Nguyễn Đức Toàn

Hiệni

nayi

ĐBSCLi

lài

địai

bàni

cưi

trúi

củai

nhiềui

dâni

tộci

kháci

nhau,i

trongi

đó,i

chủi

yếui

vẫni

lài

bốni

dâni

tộci

Kinh,i

Khmer,i

Hoai

vài

Chăm.i

Theoi

kếti

quải

Tổngi

điềui

trai

dâni

sối

vài

nhài

ởi

nămi

2019,i

dâni

tộci

Kinhi

chiếmi

92,4%,i

cáci

dâni

tộci

kháci

chiếmi

7,6%i

dâni

sối

toàni

vùng.i

Cáci

dii

dâni

đếni

vùngi

đấti

Tâyi

Nami

bội

vàoi

nhữngi

thờii

điểm,i

thuộci

nhiềui

thànhi

phần,i

xuấti

thâni

kháci

nhau.i

Chínhi

vìi

vậy,i

Tâyi

Nami

bội

lài

vùngi

đai

văni

hóa,i

lài

nơii

hộii

tụi

củai

nhiềui

dâni

tộc.

Vềi

kinhi

tế,i

Tâyi

Nami

bội

lài

vùngi

đồngi

bằngi

vớii

hệi

thốngi

sôngi

ngòi,i

kênh,i

rạchi

dàyi

đặc,i

Tâyi

Nami

bội

cói

lợii

thếi

vềi

pháti

triểni

nôngi

nghiệp,i

côngi

nghiệpi

thựci

phẩmi

vài

dui

lịch.i

Đâyi

lài

vùngi

sảni

xuấti

nôngi

nghiệpi

lớni

nhấti

cải

nước,i

đóngi

gópi

50%i

sảni

lượngi

lúa,i

65%i

sảni

lượngi

nuôii

trồngi

thủyi

sảni

vài

70%i

cáci

loạii

tráii

câyi

củai

cải

nước.i

Bêni

cạnhi

đó,i

vùngi

còni

đóngi

gópi

95%i

lượngi

gạoi

xuấti

khẩui

vài

60%i

sảni

lượngi

cái

xuấti

khẩui

củai

cải

nước.i

Vềi

văni

hóa,i

vớii

nhữngi

đặci

trưngi

vềi

thờii

gian,i

khôngi

giani

vài

chủi

thểi

văni

hóa,i

trongi

sựi

soi

sánhi

vớii

cáci

vùngi

văni

hóai

khác,i

Tâyi

Nami

bội

cói

đầyi

đủi

cáci

yếui

tối

củai

mộti

vùngi

văni

hóa.i

Đâyi

lài

mộti

vùngi

văni

hóai

vừai

riêngi

biệti

vừai

thốngi

nhấti

trongi

đai

dạngi

soi

vớii

cáci

vùngi

văni

hóai

kháci

ởi

Việti

Nam.

Tổngi

hòai

nhữngi

giái

trịi

văni

hóai

cáci

tộci

ngườii

làmi

nêni

tínhi

đai

dạng,i

phongi

phúi

trongi

sựi

thốngi

nhấti

củai

văni

hóai

đồngi

bằng:i

văni

hóai

lúai

nước,i

văni

minhi

sôngi

rạch,i

văni

minhi

miệti

vườn.i

Bêni

cạnhi

đói

mỗii

dâni

tộci

lạii

cói

mộti

sắci

tháii

văni

hóai

riêng,i

phâni

biệti

vớii

nhau.i

Văni

hóai

trongi

cộngi

đồngi

Việti

thiêni

vềi

tínhi

kếti

dínhi

cộngi

đồngi

quai

thiếti

chếi

xãi

hộii

lài

làng/phố,i

cói

cơi

cấui

tổi

chứci

phongi

phúi

nhưngi

chặti

chẽ,i

thểi

hiệni

tínhi

tựi

trịi

cao.i

Văni

hóai

cộngi

đồngi

Khmeri

lạii

hướngi

tâmi

vàoi

cáci

ngôii

chùa,i

tìmi

triếti

lýi

sốngi

quai

triếti

lýi

nhâni

sinhi

củai

đạoi

Phật.i

Cộngi

đồngi

ngườii

Hoai

gắni

kếti

chặti

chẽi

bằngi

mốii

dâyi

thâni

tộc,i

đồngi

hươngi

vớii

cáci

tổi

chứci

xãi

hộii

-i

nghềi

nghiệpi

lài

cáci

bang,i

hội.i

Doi

vậy,i

trongi

quái

trìnhi

pháti

triểni

lịchi

sử,i

vùngi

đấti

ĐBSCLi

đãi

sớmi

lài

nơii

hộii

tụi

thuậni

hòai

củai

mộti

nềni

văni

hóai

đai

dạngi

trongi

thốngi

nhấti

cáci

tộci

người.i

Cáci

giái

trịi

DSVHi

ấyi

luôni

đượci

bảoi

lưui

traoi

truyền,i

bổi

sung,i

sángi

tạoi

quai

cáci

thếi

hệi

theoi

chiềui

hướngi

tíchi

cực,i

hòai

chungi

trongi

“dòngi

chảy”i

củai

cộngi

đồngi

văni

hóai

củai

cáci

dâni

tộci

Việti

Nam.

Cói

thểi

khẳngi

địnhi

DSVHi

vùngi

ĐBSCLi

hếti

sứci

phongi

phúi

vài

đai

dạngi

vớii

vôi

sối

cáci

DTLSi

văni

hoái

như:i

chùai

Nami

Nhã,i

dii

chỉi

Văni

hoái

Óci

Eo,i

Đìnhi

Bìnhi

Thuỷ,i

Khámi

lớni

Cầni

Thơ,i

dii

tíchi

Rạchi

Gầmi

-i

Xoàii

Mút,i

căni

cứi

Lángi

Linh,i

Đinhi

thời

Nguyễni

Trungi

Trực…i

lễi

hộii

dâni

giani

nhưi

lễi

hộii

rướci

nước,i

lễi

hộii

Bài

Chúai

Xứ,i

lễi

Choli

Chnami

Thmây,i

lễi

hộii

Oki

Omi

Boc,i

lễi

hộii

Nguyễni

Trungi

Trực,i

lễi

giỗi

Bùii

Hữui

Nghĩai

…;i

nghệi

thuậti

diễni

xướngi

dâni

giani

thìi

cói

cảii

lương,i

đờni

cai

tàii

tử,i

háti

dùi

kê,i

múai

đèn,i

múai

mâmi

vàng,i

háti

lý…;i

tàii

liệui

văni

họci

dâni

giani

nhưi

thơi

ca,i

hò,i

vè,i

truyệni

kể…i

đâyi

lài

mộti

nguồni

kiếni

thứci

vôi

cùngi

quani

trọng,i

mộti

phươngi

tiệni

trựci

quani

quýi

giái

trongi

dạyi

họci

nóii

chungi

vài

trongi

DHLSi

nóii

riêng.i

Việci

sửi

dụngi

DSVHi

vùngi

ĐBSCLi

trongi

DHLSi

khôngi

chỉi

giúpi

làmi

phongi

phúi

kiếni

thứci

mài

còni

gópi

phầni

bồii

dưỡngi

tưi

tưởngi

tìnhi

cảmi

vài

pháti

triểni

năngi

lựci

tưi

duyi

choi

HS.

Nhưi

vậy,i

cói

thểi

thấyi

nhữngi

DSVHi

ởi

đâyi

cói

tầmi

ảnhi

hưởngi

sâui

rộngi

đếni

đờii

sốngi

sinhi

hoạti

văni

hóa,i

tíni

ngưỡngi

củai

cộngi

đồngi

cáci

dâni

tộci

ởi

ĐBSCL.i

Nói

khôngi

chỉi

cói

giái

trịi

trongi

việci

giáoi

dụci

trii

thức,i

hìnhi

thànhi

nhâni

cáchi

coni

người,i

mài

nhiềui

DSVHi

vậti

thểi

vài

phii

vậti

thểi

củai

vùngi

đãi

vài

đangi

pháti

huyi

vaii

trò,i

tiềmi

năng,i

thếi

mạnhi

củai

mìnhi

trongi

việci

quảngi

bái

hìnhi

ảnhi

quêi

hương,i

pháti

triểni

kinhi

tếi

dui

lịch,i

thui

húti

dui

kháchi

đếni

vớii

vùngi

đồngi

bằngi

sôngi

nước.

2.1.3.2. Danh mục các di sản văn hoá vùng Đồng bằng sông Cửu Long cần khai

thác, sử dụng trong dạy học lịch sử Việt Nam từ nguồn gốc đến năm 1918 ở trường trung

học phổ thông Thành phố Cần Thơ

Xuấti

pháti

từi

mụci

tiêu,i

nguyêni

tắci

xâyi

dựngi

chươngi

trình,i

thờii

lượng,i

sối

tiếti

học,i

đặci

điểmi

tâmi

sinhi

lýi

lứai

tuổi,i

trìnhi

độ,i

chươngi

trìnhi

vài

SGKi

vềi

nhữngi

vấni

đềi

cơi

bản,i

cói

tínhi

hệi

thốngi

cầni

lựai

chọni

nhữngi

sựi

kiệni

tiêui

biểu,i

nhữngi

sựi

kiệni

cói

liêni

quani

đếni

địai

phươngi

đểi

HSi

vừai

nắmi

vữngi

LSDT,i

vừai

liêni

hệi

đếni

DSVHi

vùngi

ĐBSCL.i

Nhữngi

sựi

kiệni

xảyi

rai

ởi

mộti

địai

phươngi

cói

loạii

đượci

trìnhi

bàyi

trongi

khóai

trìnhi

LSDT,i

cói

loạii

sựi

kiệni

chỉi

đượci

nhắci

đến;i

cói

nhữngi

sựi

kiệni

khôngi

đượci

đềi

cậpi

trongi

SGK,i

songi

khii

dạyi

học,i

GVi

phảii

nhắci

đến.

Trongi

khóai

trìnhi

LSVNi

từi

nguồni

gốci

đếni

nămi

1918,i

cói

rấti

nhiềui

sựi

kiệni

lớni

củai

LSDTi

cói

liêni

quani

đếni

ĐBSCLi

đượci

nhắci

đếni

trongi

chươngi

trìnhi

vài

SGKi

như:i

sựi

thànhi

lậpi

vươngi

quốci

cổi

Phùi

Nam;i

côngi

cuộci

khaii

phái

vùngi

đấti

phíai

Nami

củai

Chúai

Nguyễn;i

sựi

kiệni

Phápi

chiếmi

bai

tỉnhi

miềni

Tây;i

nhâni

dâni

bai

tỉnhi

miềni

Tâyi

khángi

chiếni

chốngi

thựci

dâni

Pháp,i

tiêui

biểui

nhưi

cáci

cuộci

khángi

chiếni

củai

Trươngi

Định,i

Nguyễni

Trưngi

Trực,i

Nguyễni

Hữui

Huân;i

Xãi

hộii

Việti

Nami

trongi

cuộci

khaii

tháci

thuộci

địai

lầni

thứi

nhấti

củai

thựci

dâni

Pháp;i

Việti

Nami

trongi

nhữngi

nămi

chiếni

tranhi

thếi

giớii

thứi

nhấti

(1914i

-i

1918)

Bên cạnh các sự kiện được đưa vào SGK, có những sự kiện không được đưa vào

nhưng rất tiêu biểu đối với ĐBSCL trong dạy học LSVN, GV có thể hướng dẫn HS liên

hệ với những sự kiện lịch sử của ĐBSCL. Việc sử dụng tài liệu DSVH ở ĐBSCL để gắn

với thực tế khi dạy học những sự kiện, nhân vật lịch sử không những giúp các em hiểu cụ

thể, sâu sắc về LSDT, mà còn giúp các em hiểu được mối quan hệ gắn bó, tác động lẫn

nhau giữa LSĐP với LSDT. Chúng ta có thể nêu những sự kiện sau đây:

Bài

Tài liệu DSVH vùng Đồng bằng sông Cửu Long

Phục vụ dạy học nội dung

- Mục 3: Quốc gia cổ Phù Nam

- Mục 2: Các cuộc khởi nghĩa tiêu biểu

Bài 14, SGK Lịch sử 10 Bài 16, SGK Lịch sử 10

- Di sản văn hoá Óc Eo ở Phong Điền - Nghệ thuật đờn ca tài tử, cải lương

Bài

Tài liệu DSVH vùng Đồng bằng sông Cửu Long

Phục vụ dạy học nội dung

- Mục 2: Chính quyền Đàng Trong

Bài 21, SGK Lịch sử 10 Bài 23, SGK Lịch sử 10

- Mục: Cuộc khánh chiến chống Xiêm (1785) - Mục 2: Tình hình kinh tế và chính sách của Triều Nguyễn

Bài 25, SGK Lịch sử 10

Mục III: Đấu tranh của các dân tộc ít người

Bài 26, SGK Lịch sử 10

- Di tích chùa Ông - Di tích đình Bình Thuỷ - Di tích Rạch Gầm - Xoài Mút - Di tích kênh Vĩnh Tế - Di tích kênh Thoại Hà - Khu tưởng niệm Nguyễn Hữu Cảnh - Tài liệu văn học dân gian ĐBSCL

Bài 19, SGK Lịch sử 11

- Tài liệu văn học dân gian ĐBSCL: ca dao - Thơ văn yêu nước Nam bộ - Lễ hội dân gian ĐBSCL: + Lễ giỗ Trương Định + Lễ giỗ Nguyễn Trung Trực

Mục III. Cuộc kháng chiến của nhân dân Nam Kỳ sau Hiệp ước 1862 - Khởi nghĩa Trương Định (1862) ở Gò Công với lá cờ “Bình Tây Đại nguyên soái”. - Nguyễn Trung Trực lập căn cứ ở Hòn Chông (Rạch Giá). - Nguyễn Hữu Huân bị bắt đi đày, trở về tiếp tục chống Pháp ở Tân An, Mĩ Tho (1875). - Nhiều toán nghĩa quân khác hoạt động mạnh mẽ khiến cho Pháp ăn không ngon ngủ không yên.

Bài 20, SGK Lịch sử 11

- Thơ văn yêu nước Nam Bộ - Tài liệu văn học dân gian ĐBSCL: câu chuyện yểm quỉ - Tín ngưỡng tôn giáo:

+ Đạo Bửu Sơn Kỳ trào Hương với phòng kháng chiến chống Pháp ở Nam Bộ

Mục I. Thực dân Pháp đánh Bắc Kỳ lần thứ nhất (1873). Kháng chiến lan rộng ra Bắc Kỳ Sau khi thiết lập bộ máy cai trị ở Nam Kì, Pháp mở rộng chiến tranh ra cả nước. Cùng với quá trình kháng chiến của quân và dân Bắc kỳ, nhân dân Nam Kỳ vẫn âm thầm gây dựng căn cứ tiếp tục kháng chiến. Tiêu biểu nhất là cuộc khởi nghĩa Láng Linh - Bảy Thưa do thủ lĩnh Trần Văn Thành chỉ huy, gây cho Pháp nhiều thiệt hại và bất an.

Bài 21, SGK Lịch sử 11

Mục I. Phong trào Cần Vương bùng nổ Hưởng ứng chiếu Cần Vương của vua Hàm Nghi, phong trào kháng chiến chống Pháp ở 3 tỉnh miền Tây tiếp tục dâng cao, bên cạnh các phong trào của các văn thân,

- Thơ văn yêu nước Nam Bộ - Tín ngưỡng tôn giáo: + Đạo Tứ Ân Hiếu Nghĩa kiên trì chống Pháp

Bài

Tài liệu DSVH vùng Đồng bằng sông Cửu Long

Phục vụ dạy học nội dung sĩ phu yêu nước, thì còn có các phong trào của các tín đồ tôn giáo, tiêu biểu như Bửu Sơn Kỳ Hương, Tứ Ân Hiếu Nghĩa,…

Bài 22, SGK Lịch sử 11

- Tài liệu văn học dân gian ĐBSCL: ca dao, hò, vè phản ánh đời sống kinh tế và xã hội - Chuyện kể dân gian: chuyện kể về nguồn gốc, địa danh Nam Bộ - Đờn ca tài tử: những bài lý phản ánh đời sống xã hội Nam bộ thời kỳ này

Mục I. Những chuyển biến về kinh tế Mục II. Những chuyển biến về chính trị Năm 1897, P. Đu-me sang làm toàn quyền Đông Dương, tiến hành cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất. Với cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất, phương thức sản xuất TBCN đã từng bước du nhập vào nước ta. Cùng với đó là sự chuyển biến của xã hội Việt Nam làm cho xã hội có sự phân hoá sâu sắc.

Bài 23, SGK Lịch sử 11

- Tài liệu văn học dân gian ĐBSCL: - Chuyện kể dân gian - Di tích Nam Nhã Đường

Mục 2: Phan Châu Trinh với xu hướng cải cách Phong trào Duy tân là một cuộc vận động yêu nước mang tính chất cải cách xã hội, cổ vũ ý thức tự cường dân tộc

Bài 24, SGK Lịch sử 11

- Tài liệu văn học dân gian ĐBSCL: ca dao chống Pháp, Vè Nam Bộ

Mục I: Tình hình kinh tế - xã hội Nạn bắt lính và những chính sách trong nông nghiệp đã làm cho sức sản xuất trong nông nghiệp giảm sút nghiêm trọng và đời sống nông dân ngày càng bị bần cùng. Trong chiến tranh, gần 10 vạn thanh niên bị đưa sang chiến trường châu Âu làm lính chiến hay lính thợ.

Ngoài ra, trong Chương trình giáo dục phổ thông mới, bên cạnh nội dung giáo dục

cốt lõi, trong mỗi năm học, căn cứ vào điều kiện của mỗi địa phương, nhà trường xây dựng

kế hoạch giáo dục phù hợp với điều kiện của địa phương. Trong đó cần tăng cường các

hoạt động trải nghiệm thực tế, giúp HS phát triển tình yêu, sự say mê, ham thích tìm hiểu

LSDT Việt Nam. Theo đó, GV có thể khai thác nội dung DSVH vùng ĐBSCL sử dụng

vào dạy học một số chuyên đề trong chương trình giáo dục phổ thông mới như:

Chuyên đề

Tài liệu DSVH vùng Đồng bằng sông Cửu Long

Phục vụ dạy học nội dung

- Khái niệm di sản văn hoá - Phân loại di sản văn hóa - Ý nghĩa của di sản văn hoá

- Di tích văn hoá Óc Eo - Lễ Kỳ yên Thượng điền Đình Bình Thuỷ - Lễ giỗ Bùi Hữu Nghĩa, Phan Văn Trị

Chuyên đề 10.2: Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá ở Việt Nam

- Các giải pháp bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá

- Đờn ca tài tử Nam Bộ

Chuyên đề 11.1: Lịch sử thuật nghệ truyền thống Việt Nam

- Đạo Tứ Ân Hiếu Nghĩa kiên trì chống Pháp

tế,

tham quan

thực

Chuyên đề 12.1: Lịch sử tín ngưỡng và tôn giáo ở Việt Nam

- Chỉ ra được một số nét chính của các tín ngưỡng thông qua hoạt động trải nghiệm thực tế ở địa phương - Có ý thức tôn trọng, vận động người khác tôn trọng sự đa dạng về tín ngưỡng và tôn giáo ở Việt Nam

Tóm lại, tùy theo vị trí, ý nghĩa của các sự kiện diễn ra ở ĐBSCL đối với việc tìm

hiểu, học tập LSDT mà có những biện pháp sử dụng các tài liệu DSVH vùng ĐBSCL khác

nhau, nhằm góp phần nâng cao hiệu quả dạy học

2.1.3.3. Khảo tả một số di sản văn hoá vùng Đồng bằng sông Cửu Long sử dụng

trong dạy học lịch sử Việt Nam từ nguồn gốc đến năm 1918 ở trường THPT TP. Cần Thơ

Ở đây chúng tôi chỉ đi sâu vào nội dung những DSVH vật thể, phi vật thể tiêu biểu

của ĐBSCL, cụ thể như:

- Văn học dân gian Tây Nam Bộ:

Cai

dao:i

cai

daoi

ĐBSCLi

lài

loạii

hìnhi

văni

họci

dâni

giani

ghii

lạii

nhữngi

néti

hoangi

sơi

nhưngi

rấti

phongi

phúi

vềi

sảni

vậti

tựi

nhiên.i

Thiêni

nhiêni

ởi

đâyi

vừai

lài

đốii

tượngi

phảni

ánhi

vừai

lài

phươngi

tiệni

nghệi

thuậti

củai

loạii

hìnhi

văni

họci

dâni

giani

này.i

Cai

daoi

ĐBSCLi

đai

phầni

vẫni

tôni

trọngi

thểi

thơi

lụci

báti

hoặci

lụci

báti

biếni

thể,i

phùi

hợpi

vớii

nộii

dungi

môi

tải

tìnhi

cảm,i

ghii

dấui

lịchi

sử,i

khuyêni

dạyi

đạoi

lý…

Nộii

dungi

phảni

ánhi

củai

cai

daoi

rấti

rộngi

lớn,i

nhiềui

mặt.i

Cói

nhữngi

bàii

nóii

vềi

cáci

sựi

kiệni

lịchi

sửi

củai

mộti

thờii

mởi

đất:

“Đếni

đâyi

xứi

sởi

lại

lùng

Coni

chimi

kêui

cũngi

sợ,i

coni

cái

vùngi

cũngi

ghê”

Cói

nhữngi

bàii

cai

ngợii

cáci

anhi

hùngi

dâni

tộc.i

“Gòi

Mei

anhi

dũngi

tuyệti

vời

Ôngi

Trươngi

đámi

lái

tốii

trờii

đánhi

Tây”

Hò:i

dướii

sựi

táci

độngi

củai

điềui

kiệni

tựi

nhiêni

vài

xãi

hộii

củai

vùngi

đấti

mớii

phươngi

nami

cùngi

tâmi

trạngi

xai

quê,i

luôni

nhới

vềi

đấti

mẹi

xai

xôii

dịui

vợi…i

nêni

điệui

hòi

mangi

từi

miềni

Trungi

vàoi

trởi

nêni

thai

thiếti

hoàii

hơn,i

trởi

thànhi

mộti

tiếngi

gọii

từi

đáyi

sâui

thẳmi

củai

cõii

lòngi

côi

đơni

giữai

đất,i

trời,i

nướci

baoi

la,…i

Câui

hòi

thườngi

đượci

hìnhi

thànhi

trongi

quái

trìnhi

sinhi

hoạt,i

laoi

động,i

tiếngi

hòi

rậpi

ràng,i

ăni

nhịpi

theoi

độngi

táci

laoi

động;i

nêni

tùyi

theoi

môii

trườngi

sinhi

hoạt,i

ngườii

tai

chiai

ra:i

hòi

chèoi

ghe,i

hòi

cấy,i

hòi

kéoi

cây,i

hoi

xayi

lúa,i

hòi

giaoi

duyên,…

Hò….ơ….ớ…ơ

Chiếci

tàui

Nami

Vangi

chạyi

ngangi

cồni

cát

Xuồngi

câui

tômi

đậui

sáti

méi

ngang.

Thấyi

emi

cói

mộti

mẹi

già,

Muốni

vôi

hoạni

dưỡng…ơ…

Hò…ớ….ơi

muốni

vôi

hoạni

dưỡngi

biếti

lài

đượci

không!

Văni

họci

dâni

giani

Tâyi

Nami

bội

khôngi

chỉi

lài

mộti

sảni

phẩmi

nghệi

thuậti

mài

còni

lài

tâmi

thứci

củai

dâni

giani

vềi

nhữngi

hiệni

tượngi

lịchi

sử,i

xãi

hộii

nhấti

định.i

Kýi

ứci

dâni

giani

vềi

cáci

sựi

kiện,i

hiệni

tượngi

lịchi

sửi

trongi

cai

dao,i

hò,i

vèi

thườngi

khôngi

đượci

ghii

rõi

vềi

mốci

thờii

gian,i

nhưngi

nói

rấti

dễi

nhới

bởii

nói

thườngi

đượci

diễni

đạti

bằngi

thểi

thơi

lụci

bát,i

bằngi

nhữngi

hìnhi

ảnhi

sinhi

độngi

vài

phảni

ánhi

rấti

châni

thựci

củai

dâni

giani

vềi

cáci

sựi

kiện,i

hiệni

tượngi

lịchi

sử.i

Vìi

vậy,i

GVi

cầni

khaii

tháci

văni

họci

dâni

giani

nhưi

mộti

nguồni

tưi

liệui

bổi

íchi

phụci

vụi

choi

cáci

bàii

giảngi

LSDT.

-i

Thơi

văni

Nami

bộ:i

Táci

phẩmi

văni

họci

nóii

chungi

thơi

văni

Nami

Bội

nóii

riêngi

luôni

phảni

ánhi

sinhi

độngi

vài

rõi

rệti

nhữngi

dòngi

lịchi

sửi

chínhi

diệni

vài

phảni

diệni

kháci

nhau,i

chínhi

nói

khôngi

chỉi

cói

giái

trịi

nhưi

nhữngi

tàii

liệui

lịchi

sửi

mài

còni

phảni

ánhi

đượci

“cáii

thần”i

củai

sựi

kiện,i

củai

mỗii

thờii

kỳi

lịchi

sửi

cụi

thể.i

Giởi

đọci

lạii

từngi

trangi

sáchi

văni

học,i

ởi

đâui

đói

tai

bắti

gặpi

nhữngi

lờii

nhắni

nhủi

hếti

sứci

châni

tìnhi

vài

thậti

đầyi

ýi

nghĩa:i

“Thơi

văni

Việti

Nami

quai

cáci

thếi

kỷi

soii

rọii

choi

nhữngi

aii

muốni

…i

tìmi

vềi

nguồni

gốci

sâui

xai

củai

dâni

tộc”,i

nhưi

lờii

củai

cối

GS.VSi

Phạmi

Huyi

Thôngi

(1916i

-i

1988).i

Tuyi

vẫni

biếti

táci

phẩmi

văni

họci

khôngi

thểi

thayi

thếi

choi

sửi

họci

thậti

sựi

đểi

giúpi

ngườii

viếti

khámi

phái

lịchi

sửi

vài

giảii

thíchi

lịchi

sử.i

Nhưngi

nhời

đó,i

cáci

sửi

giai

hiểui

đượci

hơn,i

thấmi

thíai

đượci

nhữngi

băni

khoăn,i

nhữngi

suyi

tư,i

nhữngi

tìnhi

cảmi

lớn,i

nhữngi

nổii

vuii

buồni

riêngi

ởi

từngi

thờii

đạii

tươngi

ứng.i

Vài

vìi

thế,i

lịchi

sửi

đượci

nhậni

thứci

sốngi

độngi

hơn.

^wKhui

dii

tíchi

Bùii

Hữui

Nghĩa:i

Thủi

khoai

Bùii

Hữui

Nghĩa,i

sinhi

nămi

1807i

tạii

thôni

Bìnhi

Thủy,i

tổngi

Vĩnhi

Định,i

châui

Địnhi

Viễn,i

dinhi

Vĩnhi

Trấni

(nayi

thuộci

quậni

Bìnhi

Thủy,i

thànhi

phối

Cầni

Thơ).i

Nămi

Ấti

Mùii

(1835),i

Bùii

Hữui

Nghĩai

đỗi

đầui

kỳi

thii

Hươngi

ởi

Giai

Định,i

saui

đói

làmi

quan.i

Trongi

thờii

giani

làmi

quan,i

vớii

đứci

tínhi

thanhi

liêm,i

cươngi

trực,i

Thủi

khoai

Bùii

Hữui

Nghĩai

luôni

bênhi

vựci

quyềni

lợii

củai

dâni

nghèoi

nêni

ôngi

đượci

nhâni

dâni

tini

yêu,i

quýi

trọng.i

Ngoàii

ra,i

ôngi

còni

lài

nhài

thơ,i

nhài

soạni

tuồngi

nổii

tiếngi

vớii

táci

phẩmi

“Kimi

Thạchi

Kỳi

Duyên”.i

Vớii

tàii

“cầmi

búti

thayi

gươm”i

têni

tuổii

củai

ôngi

gắni

liềni

vớii

phongi

tràoi

chốngi

thựci

dâni

Phápi

trêni

đấti

Nami

kỳi

lụci

tỉnh.i

Cáci

táci

phẩmi

thơ,i

văni

củai

Bùii

Hữui

Nghĩai

đểi

lạii

cói

giái

trịi

lớni

trongi

văni

họci

Việti

Nami

cuốii

thếi

kỷi

XIX.

Ngàyi

21i

thángi

Giêngi

nămi

1872,i

Thủi

khoai

Bùii

Hữui

Nghĩai

quai

đờii

tạii

quêi

nhà,i

thọi

65i

tuổi.i

Hiệni

nay,i

Khui

tượngi

niệmi

Thủi

khoai

Bùii

Hữui

Nghĩai

cói

diệni

tíchi

rộngi

10.000i

m2,i

đượci

xâyi

dựngi

theoi

phongi

cáchi

kiếni

trúci

truyềni

thốngi

Việti

Nam,i

gồmi

cáci

hạngi

mục:i

nhài

tưởngi

niệm,i

nhài

trưngi

bày,i

phầni

mộ…i

Hàngi

năm,i

vàoi

ngàyi

21i

thángi

Giêng,i

chínhi

quyềni

địai

phươngi

vài

Nhâni

dâni

trongi

vùngi

tổi

chứci

lễi

giỗi

Thủi

khoai

Bùii

Hữui

Nghĩai

rấti

trangi

trọng.i

Ngàyi

25/01/1994,i

Bội

Văni

hóai

-i

Thôngi

tini

đãi

bani

hànhi

Quyếti

địnhi

sối

152i

VH/QĐi

xếpi

hạngi

Mội

Thủi

khoai

Bùii

Hữui

Nghĩai

lài

DTLSi

cấpi

quốci

gia.

Việci

sửi

dụngi

DTLSi

Bùii

Hữui

Nghĩai

vàoi

DHLSi

ởi

trườngi

THPTi

gópi

phầni

giúpi

HSi

hiểui

sâui

sắci

hơni

vềi

cuộci

đờii

vài

sựi

nghiệpi

củai

danhi

nhâni

văni

hóai

đấti

Cầni

Thơi

Bùii

Hữui

Nghĩa.i

Têni

tuổii

ôngi

tỏai

sángi

vềi

tinhi

thầni

đấui

tranhi

chốngi

xâmi

lược,i

chốngi

ápi

bức,i

bấti

công;i

nghĩai

khíi

vài

nhữngi

cốngi

hiếni

toi

lớni

choi

nềni

văni

họci

nướci

nhài

lài

niềmi

tựi

hàoi

khôngi

chỉi

củai

ngườii

dâni

Cầni

Thơi

mài

lài

cải

vùngi

Nami

bộ.

Chùai

Nami

Nhãi

còni

cói

têni

lài

Nami

Nhãi

đường,i

theoi

đạoi

Minhi

Sư,i

doi

ôngi

Nguyễni

Giáci

Nguyêni

sángi

lậpi

vàoi

nămi

1895.i

Nămi

1905,i

chùai

đượci

táii

thiếti

vài

tui

bổi

hoàni

thiệni

bằngi

bêi

tông,i

máii

lợpi

ngóii

vàoi

nămi

1917.

Chùai

Nami

Nhãi

lài

mộti

trongi

nhữngi

côngi

trìnhi

kiếni

trúci

mangi

néti

cổi

kính,i

tiêui

biểui

ởi

Cầni

Thơi

vàoi

đầui

thếi

kỷi

XX.i

Chùai

cói

cáci

hạngi

mục:i

Chínhi

điện,i

Càni

Đạoi

đườngi

vài

Khôni

Đạoi

đường.i

Cáci

hạngi

mụci

xâyi

dựngi

câni

đối,i

vữngi

chãi,i

khôngi

chỉi

đẹpi

vềi

kiếni

trúci

mài

còni

hàii

hòai

vớii

cảnhi

quani

thiêni

nhiên.i

Saui

khii

thựci

dâni

Phápi

xâmi

lượci

nướci

ta,i

tạii

Cầni

Thơ,i

chùai

Nami

Nhãi

lài

mộti

trongi

nhữngi

trụi

sởi

hoạti

độngi

củai

phongi

tràoi

Đôngi

Dui

ởi

Cầni

Thơ.i

Tạii

đây,i

vàoi

thángi

02/1913,i

saui

khii

từi

Phápi

trởi

vềi

nước,i

chíi

sĩi

yêui

nướci

Cườngi

Đểi

cùngi

vớii

ôngi

Nguyễni

Giáci

Nguyêni

bàni

quốci

sự,i

vậni

độngi

phongi

tràoi

yêui

nướci

ởi

Nami

Kỳ.i

Saui

thờii

giani

theoi

dõi,i

thựci

dâni

Phápi

pháti

hiệni

nêni

chùai

bịi

đóngi

cửa,i

tuyi

nhiên,i

cáci

chíi

sĩi

cáchi

mạngi

yêui

nướci

vẫni

bíi

mậti

hoạti

độngi

tạii

đây.i

Hàngi

năm,i

Chùai

Nami

Nhãi

cói

cáci

kỳi

lễi

hộii

lớni

đượci

thựci

hiệni

theoi

nghii

thứci

truyềni

thốngi

tôni

giáo,i

giữi

đượci

bảni

sắci

văni

hóai

củai

dâni

tộc.i

Ngàyi

25/01/1991,i

Chùai

Nami

Nhãi

đãi

đượci

Bội

Văni

hóai

-i

Thôngi

tini

-i

Thểi

thaoi

vài

Dui

lịchi

bani

hànhi

Quyếti

địnhi

sối

154-QĐi

xếpi

hạngi

lài

DTLSi

cấpi

quốci

gia.

Đìnhi

thời

Nguyễni

Trungi

Trựci

tạii

Tp.i

Rạchi

Giá,i

tỉnhi

Kiêni

Giangi

đượci

Bội

Văni

hóai

-i

Thôngi

tini

(nayi

lài

Bội

Văni

hóa,i

Thểi

thaoi

vài

Dui

lịch)i

côngi

nhậni

lài

DTLSi

văni

hóai

Quốci

giai

theoi

Quyếti

địnhi

sối

191i

ngàyi

22/3/1988.i

Lài

mộti

ngôii

đìnhi

khangi

trangi

ởi

phíai

Tâyi

củai

trungi

tâmi

thànhi

phối

Rạchi

Giái

cáchi

cửai

biểni

khoảngi

100m.

Tuyi

ngắni

ngủii

nhưngi

cuộci

đờii

Nguyễni

Trungi

Trựci

đãi

hóai

thànhi

nhữngi

trangi

sửi

chóii

lọii

trongi

lịchi

sửi

dâni

tộci

cũngi

nhưi

trongi

truyềni

thuyếti

Việti

Nam.i

Ôngi

đãi

đểi

lạii

choi

hậui

thếi

vớii

haii

chiếni

côngi

oaii

hùngi

nhất:

-i

Ngàyi

10/12/1861i

đốti

tàui

Espérencei

trêni

sôngi

Nhậti

Tảo.

-i

4hi

sángi

ngàyi

16/6/1868,i

Nguyễni

Trungi

Trựci

chỉi

huyi

nghĩai

quâni

kếti

hợpi

vớii

nộii

ứngi

tấni

côngi

đồni

Kiêni

Giang

Saui

nhiềui

trậni

chiếni

đấui

áci

liệt,i

ngàyi

19/9/1868i

Ôngi

đãi

bịi

giặci

bắt.i

Dùi

bịi

tùi

đày,i

trai

tấn,i

Ôngi

vẫni

hiêni

ngangi

vớii

khíi

pháchi

củai

ngườii

Anhi

hùng.i

Ngàyi

27/10/1868,i

thựci

dâni

Phápi

đưai

Ôngi

rai

phápi

trườngi

Rạchi

Giái

(nayi

lài

bưui

điệni

Rạchi

Giá).i

Đồngi

bàoi

Tài

Niêni

đãi

dệti

vài

trảii

chiếui

bôngi

kíni

coni

đườngi

Ôngi

rai

phápi

trường.i

Ngườii

dâni

hếti

sứci

đaui

đớn,i

yêui

thương,i

kínhi

trọngi

tiễni

đưai

Ông.i

Dùi

mấti

đii

nhưngi

danhi

thơmi

củai

Nguyễni

Trungi

Trựci

mãii

trườngi

tồni

cùngi

lịchi

sửi

vớii

câui

đượci

coii

lài

châni

lý:i

“Baoi

giời

Tâyi

nhổi

hếti

cỏi

nướci

Nami

mớii

hếti

ngườii

Nami

nóii

đánhi

Tây”.

Đểi

mãii

tưởngi

nhới

đếni

côngi

laoi

củai

vịi

Anhi

hùngi

dâni

tộc,i

nhâni

dâni

Kiêni

Giangi

đãi

lậpi

đìnhi

thời

Ông.i

Hàngi

năm,i

vàoi

ngàyi

26-28/8i

âmi

lịch,i

hàngi

trămi

ngàni

đồngi

bàoi

cáci

nơii

vềi

Kiêni

Giangi

dựi

lễi

giỗi

củai

Ông.i

Thôngi

quai

lễi

giỗi

cụi

Nguyễn,i

HSi

khôngi

nhữngi

hiểui

biếti

thêmi

vềi

coni

ngườii

vài

nhữngi

đóngi

gópi

củai

Ôngi

đốii

vớii

phongi

tràoi

khángi

chiếni

chốngi

Phápi

xâmi

lược,i

mài

còni

thấyi

đượci

sựi

tôni

kínhi

củai

đôngi

đảoi

ngườii

dâni

địai

phươngi

đốii

vớii

Ông.i

Quai

đói

giúpi

HSi

lýi

giảii

đượci

vìi

saoi

lạii

cói

tíni

ngưỡngi

thời

cáci

anhi

hùngi

khángi

Phápi

ởi

Nami

bộ.

Dii

tíchi

lịchi

sửi

Địai

điểmi

chiếni

thắngi

Rạchi

Gầmi

-i

Xoàii

Múti

gắni

liềni

vớii

chiếni

côngi

hiểni

háchi

củai

dâni

tộci

tai

chốngi

quâni

Xiêmi

(1785),i

diễni

rai

trêni

đoạni

sôngi

Tiềni

từi

Rạchi

Gầmi

đếni

Xoàii

Múti

(nayi

thuộci

xãi

Kimi

Sơn,i

huyệni

Châui

Thành,i

tỉnhi

Tiềni

Giang).i

Trậni

đánhi

Rạchi

Gầmi

-i

Xoàii

Múti

lài

bằngi

chứngi

khẳngi

địnhi

choi

tàii

thaoi

lượci

củai

ngườii

anhi

hùngi

áoi

vảii

Nguyễni

Huệi

vài

sứci

mạnhi

củai

phongi

tràoi

Tâyi

Sơni

-i

phongi

tràoi

nôngi

dâni

đảmi

nhậni

sứi

mạngi

bảoi

vệi

đấti

nước,i

chốngi

giặci

ngoạii

xâm.

Dii

tíchi

chiếni

thắngi

Rạchi

Gầmi

-i

Xoàii

Múti

hiệni

nayi

lài

cáci

côngi

trìnhi

đượci

xâyi

dựngi

trêni

địai

điểmi

diễni

rai

sựi

kiệni

lịchi

sửi

nămi

xưa,i

gồmi

cáci

hạngi

mục:i

cổng,i

tườngi

rào,i

tượngi

đàii

(phòngi

trưngi

bàyi

sối

1),i

phòngi

trưngi

bàyi

sối

vài

nhài

cổi

Nami

bội

(phòngi

trưngi

bàyi

sối

3).

Chiếni

thắngi

Rạchi

Gầmi

-i

Xoàii

Múti

lấyi

mốci

thờii

giani

lài

ngàyi

20/01/1785i

đểi

làmi

lễi

kỷi

niệm.i

Vàoi

cáci

nămi

chẵn,i

lễi

hộii

đượci

tỉnhi

Tiềni

Giangi

tổi

chứci

vớii

quyi

môi

lớn,i

cáci

nămi

kháci

doi

huyệni

Châui

Thànhi

tổi

chức.i

Trongi

cáci

hoạti

độngi

pháti

huyi

giái

trịi

dii

tích,i

nổii

bậti

lài

chươngi

trìnhi

“Bướci

châni

thầni

tốc”i

doi

tỉnhi

Tiềni

Giangi

vài

Đàii

truyềni

hìnhi

thànhi

phối

Hồi

Chíi

Minhi

phốii

hợpi

tổi

chứci

trongi

nhiềui

ngày,i

từi

Rạchi

Gầmi

đii

cáci

tỉnhi

lâni

cận,i

đãi

thui

húti

hàngi

chụci

ngàni

ngườii

thami

gia,i

đượci

pháti

sóngi

trongi

chươngi

trìnhi

củai

nhiềui

đàii

truyềni

hình,i

táii

hiệni

hìnhi

ảnhi

hàoi

hùngi

củai

độii

quâni

Tâyi

Sơni

trongi

chiếni

trậni

Rạchi

Gầmi

-i

Xoàii

Múti

vài

chiếni

trậni

Ngọci

Hồii

-i

Đốngi

Đa.i

Vớii

nhữngi

giái

trịi

đặci

biệti

đó,i

Thủi

tướngi

Chínhi

phủi

đãi

kýi

Quyếti

địnhi

sối

2408/QĐ-TTgi

ngàyi

31/12/2014i

côngi

nhậni

Dii

tíchi

Rạchi

Gầm-i

Xoàii

Múti

(huyệni

Châui

Thành,i

tỉnhi

Tiềni

Giang)i

lài

DTLSi

quốci

giai

đặci

biệt.

Việci

sửi

dụngi

côngi

trìnhi

nàyi

vàoi

DHLSi

mangi

ýi

nghĩai

rấti

sâui

sắci

nhằmi

giáoi

dụci

truyềni

thốngi

vài

khơii

dậyi

niềmi

tựi

hàoi

dâni

tộc.i

Quai

đói

giáoi

dụci

truyềni

thốngi

lịchi

sửi

vẻi

vangi

củai

ôngi

chai

tai

trongi

côngi

cuộci

đấui

tranhi

chốngi

giặci

ngoạii

xâm,i

nângi

caoi

lòngi

yêui

nước,i

tinhi

thầni

tựi

hàoi

dâni

tộci

choi

cáci

thếi

hệi

đươngi

thờii

vài

maii

sau.

Nhưi

vậy,i

cói

thểi

khẳngi

địnhi

DSVHi

ĐBSCLi

nóii

chung,i

TP.i

Cầni

Thơi

nóii

riêngi

rấti

phongi

phúi

vài

đai

dạng,i

lài

nguồni

tàii

nguyêni

vôi

giái

đãi

làmi

phongi

phúi

thêmi

khoi

tàngi

văni

hóai

dâni

tộci

Việti

Nam.i

Trongi

dạyi

học,i

GVi

lịchi

sửi

vài

cáci

GVi

bội

môni

kháci

ởi

cáci

trườngi

THPTi

khui

vựci

ĐBSCLi

nêni

khaii

tháci

vài

sửi

dụngi

mộti

cáchi

cói

hiệui

quải

nhữngi

nguồni

tàii

nguyêni

vôi

giái

này,i

nói

khôngi

chỉi

gópi

phầni

nângi

caoi

hiệui

quải

bàii

học,i

mài

còni

lài

biệni

phápi

quani

trọngi

đẻi

giữi

gìni

vài

pháti

huyi

giái

trịi

dii

sảni

mài

ôngi

chai

đãi

đểi

lạii

thôngi

quai

mốii

trườngi

giáoi

dục.

2.1.4. Những yêu cầu cơ bản khi khai thác, lựa chọn biện pháp sử dụng di sản

văn hóa vùng Đồng bằng sông Cửu Long trong dạy học Lịch sử Việt Nam từ nguồn

gốc đến năm 1918 ở trường trung học phổ thông

2.1.4.1. Những yêu cầu cơ bản khi khai thác

-i

trongi

Phảii đảmi bảoi tínhi tưi tưởng:i đâyi lài mộti nguyêni tắci chungi mangi tínhi địnhi hướngi

cầni

dạyi họci ởi nướci ta.i Việci lựai chọni DSVHi đểi khaii tháci phụci vụi DHLSi đòii hỏii GVi

Minh,i

phảii đứngi trêni lậpi trườngi quani điểmi củai chủi nghĩai Máci -i Lênin,i tưi tưởngi Hồi Chíi

phảni

đườngi lốii củai Đảng,i phápi luậti củai Nhài nước.i Cáci tàii liệui lựai chọni khaii tháci phảii

hiệni

ánhi đúngi lịchi sử,i khôngi xuyêni tạc,i bópi méoi lịchi sử.i Ngoàii ra,i tínhi tưi tưởngi còni thểi

phảii

ởi chỗ,i khii phâni tích,i giảii thíchi nộii dungi lịchi sửi mài DSVHi vùngi ĐBSCLi phảni ánhi

liệu,i

tuâni thủi theoi cáci nguyêni tắci vềi tínhi Đảng.i Muốni vậyi cầni phảii làmi rõi xuấti xứi tàii

-i

tháii đội chínhi trịi củai táci giả.

bảoi

Phảii đảmi bảoi tínhi khoai học:i tàii liệui DSVHi đượci sửi dụngi trongi DHLSi cầni đảmi

tậpi

tínhi chínhi xác,i cụi thể,i đâyi lài mộti trongi nhữngi yêui cầui đầui tiêni khii giảngi dạyi vài họci

tháci

lịchi sử.i Nhữngi tàii liệui vềi DSVHi nóii chung,i DSVHi vùngi ĐBSCLi đượci lựai chọni khaii

lịch,i

đưai vàoi vàoi DHLSi đãi đượci cáci cơi quani văni hóai (Bộ,i Sởi Văni hóai Thểi thaoi vài Dui

thậmi

Bani quảni lýi dii tích)i lậpi hồi sơi vài xếpi hạngi cấpi quốci gia,i hayi cấpi địai phươngi hoặci

chíi cói nhữngi DSVHi vùngi ĐBSCLi chưai đượci nhài nướci côngi nhận,i nhưngi lạii cói ýi

nghĩai

DSVHi

rấti lớni đếni đờii sốngi văni hóa,i tinhi thầni củai ngườii dâni ởi địai phương.i Đâyi lài nhữngi

cáci

rấti cói giái trị,i vìi nói mangi trongi mìnhi nhữngi nguồni thôngi tini quýi giá,i liêni quani đếni

khaii

sựi kiện,i hiệni tượng,i nhâni vậti lịchi sửi trọngi đạii củai quêi hương,i đấti nước.i Doi đói việci

hỏii

tháci cáci DSVHi vùngi ĐBSCLi đểi phụci vụi choi việci giảngi dạyi vài họci tậpi lịchi sửi đòii

trình,i

GVi phảii rấti thậni trọngi trongi việci lựai chọni nhữngi nộii dungi DSVHi đểi đưai vàoi chươngi

-i

saoi choi đảmi bảoi yêui cầu,i mụci tiêui bàii họci đềi ra.

lựai

Phảii đảmi bảoi tínhi sưi phạm,i vừai sức:i nhữngi tàii liệui DSVHi vùngi ĐBSCLi đượci

thứci

chọni đểi đưai vàoi DHLSi phảii lài nhữngi dii sảni tiêui biểui nhất,i phùi hợpi vớii trìnhi đội nhậni

tươngi

củai HS.i Muốni vậy,i GVi cầni phảii tìmi hiểui vài phâni loạii cáci DSVHi vùngi ĐBSCLi

cụi

ứngi vớii cáci thờii kỳi hayi tiếni trìnhi pháti triểni củai LSDTi phùi hợpi vớii từngi nộii dungi

phảii

thểi trongi chươngi trình.i Ngoàii ra,i sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi trongi dạyi họci LSVNi

phùi

đảmi bảoi tínhi vừai sức.i Cáci nguồni tàii liệui vềi DSVHi đượci lựai chọni vài sửi dụngi phảii

giái

hợpi vớii trìnhi đội nhậni thứci củai HS,i cói đội chínhi xác,i tini tưởngi caoi đểi gópi phầni đánhi

tượngi

kháchi quani cáci nhâni vật,i sựi kiệni lịchi sử,i cói nhưi vậyi mớii giúpi cáci emi tạoi đượci biểui

liêni

chínhi xác,i sinhi động,i hìnhi thànhi kháii niệm,i quani trọngi hơni lài giúpi HSi hiểui mốii

-i

hệi giữai LSĐPi vớii LSDT,i tạoi đượci sựi hứngi thúi họci tậpi đốii vớii bội môn.

thểi

Phảii đảmi bảoi tínhi cụi thể,i hìnhi ảnh:i Tínhi cụi thể,i giàui hìnhi ảnhi củai DSVHi đượci

hìnhi

hiệni thôngi quai lờii giảngi sinhi độngi củai GVi vớii ngôni ngữi trongi sáng,i gợii cảm,i giàui

cụi

ảnhi dẫni dắti HSi trởi vềi vớii bứci tranhi quái khứi củai lịchi sử.i Đểi tạoi biểui tượngi lịchi sửi

vềi

thểi choi HSi vài khắci phụci tìnhi trạngi hiệni đạii hóai lịchi sửi củai HSi khii sửi dụngi tàii liệui viếti

sơi

DSVHi vùngi ĐBSCLi cầni kếti hợpi vớii nhữngi đồi dùngi trựci quani sinhi độngi (nhưi bảni đồ,i

tượngi

đồ,i phimi ảnhi tưi liệu,i hiệni vậti lịchi sử...).i Thôngi quai đói giúpi choi cáci sựi kiện,i hiệni

đượci

lịchi sửi trởi nêni ấni tượngi hơn,i khơii gợii nhữngi cảmi xúci choi HS,i kiếni thứci lịchi sửi sẽi

2.1.4.2. Những yêu cầu cơ bản lựa chọn biện pháp sử dụng di sản văn hoá vùng

Đồng bằng sông Cửu Long trong dạy học Lịch sử Việt Nam từ nguồn gốc đến 1918

- Biện pháp sử dụng phải đáp ứng được mục tiêu dạy học và định hướng phát triển

năng lực HS: Mục tiêu bài học là cái “đích” cuối cùng mà thầy trò phải hướng tới ở mỗi

giờ học, là định hướng cho GV trong suốt quá trình dạy học. Cơ sở mang tính định hướng

cho việc đề xuất các biện pháp sư phạm là xuất phát từ mục tiêu dạy học. Mục tiêu dạy

học càng cụ thể, chính xác bao nhiêu thì hiệu quả của giờ học càng được nâng cao bấy

nhiêu. Vì vậy, trong quá trình sử dụng DSVH vùng ĐBSCL, GV cần căn cứ vào mục tiêu

khắci sâu.

của từng bài học cụ thể, về năng lực, phẩm chất để lựa chọn cách thức sử dụng di sản cho

hợp lí. Qua đó, góp phần nâng cao hiệu quả giờ học, tạo nên sự hứng thú của HS trong quá

trình học tập.

DSVHi

hội…i

vùngi ĐBSCLi lài nguồni kiếni thứci phongi phúi vềi nhiềui mặti củai đờii sốngi xãi

cuộci

Họci tậpi vớii DSVHi giúpi HSi hiểui sâui sắci hơni LSDT,i cói cáchi nhìni toàni diệni vềi

cáchi

sống.i DSVHi đượci xemi nhưi nguồni kiếni thứci đểi GVi vậni dụngi vàoi bàii họci mộti

xáci

hơpi lý,i tạoi nêni sựi hứngi thúi choi HSi trongi quái trìnhi họci tập.i Bêni cạnhi đó,i cũngi cầni

cầni

địnhi rõi mụci đíchi củai việci sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi trongi DHLS.i Đâyi lài điềui

thànhi

thiếti bởii vì,i xáci địnhi đúngi mụci đíchi lài yếui tối quani trọngi đầui tiêni đảmi bảoi choi sựi

Xáci

côngi củai việci khaii tháci vài sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi trongi dạyi họci LSVN.i

vậy,i

địnhi đượci mụci đíchi sửi dụngi lài cơi sởi đểi đềi xuấti biệni phápi sưi phạmi phùi hợp.i Doi

sửi

đểi khaii tháci vài sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi hiệui quải cầni phảii xáci địnhi mụci đíchi

-i

dụngi phùi hợp

choi

Biệni phápi sửi dụngi phảii kếti hợpi giữai lýi luậni vài thựci tiễn:i Thựci tếi nhữngi nămi quai

thuyếti

thấy,i trongi giáoi dụci phổi thôngi ởi nướci tai sựi gắni bói giữai “học”i vài “hành”,i giữai lýi

quani

vài thựci tiễn,i giữai bàii họci vài sựi liêni hệi vớii đờii sốngi -i xãi hội...i chưai thậti sựi đượci

tế,i

tâmi đúngi mức.i Vìi vậy,i phầni lớni HSi đềui bỡi ngỡi trướci cáci tìnhi huống,i sựi kiệni thựci

nhữngi

đặci biệti lài nhữngi vấni đềi môii trườngi nóngi bỏngi củai địai phương,i hoặci khôngi biếti đếni

hộii

giái trịi dii sảni thiêni nhiên,i lịchi sử,i văni hóai mài địai phươngi mìnhi có...i HSi càngi íti cơi

cải

đượci hìnhi thànhi vài rèni luyệni kỹi năngi phâni tích,i giảii quyếti nhữngi vấni đềi thựci tế,i kểi

kinhi

kỹi năngi sống.i Trongi khii đó,i chúngi tai hoàni toàni cói thểi tạoi cơi hộii đểi HSi cói đượci nhữngi

cáci

nghiệmi đói thôngi quai dạyi họci bội môni bằngi cáci hìnhi thứci dạyi họci ngoàii giời lêni lớp,i

trongi

HĐNK...i Sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi trongi DHLSi lài mộti cáchi tiếpi cậni khôngi mớii

tưi

giảngi dạyi vài họci tậpi ởi cáci trườngi phổi thông.i Đói lài việci sửi dụngi cáci dii tích,i dii vật,i

trêni

liệu...i củai thựci tếi địai phươngi đểi tạoi nêni cáci tìnhi huốngi cói vấni đềi trongi cáci bàii giảngi

thời,i

lớpi hoặci lài nơii tổi chứci cáci hoạti độngi thami quani họci tập,i ngoạii khoái choi HS.i Đồngi

vớii

sửi dụngi DSVHi trongi DHLSi gópi phầni thựci hiệni nguyêni tắci giáoi dụci gắni lýi thuyếti

-i

thựci hành,i nhài trườngi vớii xãi hội

trườngi

Biệni phápi sửi dụngi phảii tíchi cựci hóai hoạti độngi nhậni thứci củai HS:i DSVHi lài môii

khôngi

họci tậpi trảii nghiệmi đặci biệti cói giái trịi đốii vớii HSi trongi môni lịchi sử,i bởii vìi nói

chỉi lài nguồni trii thứci lịchi sửi mài đói còni lài môii trườngi truyềni thống,i lài văni hoái dâni

tộci

choi

cói tínhi thựci tiễni sâui sắc…Sửi dụngi DSVHi trongi dạyi họci LSDT,i GVi cầni tạoi điềui kiệni

đượci

HSi trảii nghiệm,i pháti huyi tínhi chủi động,i tíchi cựci trongi nhậni thứci củai HS.i Đểi làmi

thànhi

điềui đó,i GVi phảii biếti tổi chứci khéoi léoi giời học,i phảii biếni hoạti độngi họci tậpi củai HSi

hướngi

nhữngi hoạti độngi tìmi hiểu,i sángi tạoi thôngi quai hệi thốngi cáci thaoi táci tưi duyi dướii sựi

đắni

dẫni củai thầy.i Quai đó,i HSi mớii hứngi thúi họci tậpi vài cáci emi cói thểi nhậni thứci đúngi

Đểi

vềi quái trìnhi pháti triểni củai LSDTi vài nhâni loại

GVi

tíchi cựci hóai hoạti độngi nhậni thứci HS,i tạoi hứngi thúi họci tậpi lài vấni đềi cầni đượci

năng,i

quani tâm.i Muốni kíchi thíchi hứngi thú,i điềui quani trọngi nhấti lài phảii nắmi đượci khải

pháti

nhui cầu,i nguyệni vọngi vài địnhi hướngi giái trịi củai HS.i Cói nhiềui cáchi đểi tạoi hứngi thú,i

xâyi

huyi nhậni thứci tíchi cựci choi HSi nhưi dạyi họci nêui vấni đề,i sửi dụngi đồi dùngi trựci quan,i

nghiệmi

dựngi hệi thốngi bàii tậpi nhậni thức...i trongi đó,i việci tổi chứci họci tậpi thôngi quai trảii

cói

tạii DSVHi trongi dạyi họci LSVNi cói thểi đápi ứngi đượci yêui cầui đặti ra.i GVi sửi dụngi

đờii

hiệui quải cáci nguồni tàii liệui DSVHi sẽi tạoi điềui kiệni choi HSi tiếpi xúci vớii nhữngi cuộci

cựci

thực,i nhâni vậti thực,i sựi kiệni cói thực,i gắni bói gầni gũi.i Điềui đói cói thểi giúpi cáci emi tíchi

-i

hơni vài tạoi đượci sựi hứngi thúi họci tậpi đốii vớii bội môn.

hợpi

Đai dạngi hoái cáci biệni phápi sửi dụngi DSVHi trongi DHLS:i Sửi dụngi PPDHi thíchi

phươngi

vớii từngi hoàni cảnhi cụi thểi pháti huyi đượci nhữngi mặti mạnhi vài mặti yếui củai mỗii

vài

pháp:i Mỗii chúngi tai đềui biếti rằngi mỗii mộti phươngi phápi đềui cói nhữngi ưui điểmi

thui

nhượci điểmi kháci nhau,i khôngi cói phươngi phápi nàoi lài tốii ưu.i HSi sẽi cói điềui kiệni tiếpi

phùi

bàii mộti cáchi thuậni lợii khii GVi lựai chọni đúngi PPDHi thíchi hợpi choi đúngi đốii tượngi vài

rõi

hợpi vớii tiếni trìnhi củai bàii giảng.i Muốni thựci hiệni tốti yêui cầui này,i GVi cầni nhậni diệni

vàoi

cáci loạii hìnhi dii sản,i đặci điểmi củai từngi loạii hình,i ưui thếi củai mỗii phươngi pháp.i Căni cứi

phùi

mụci tiêui bàii họci vài kiếni thứci cơi bản,i GVi lựai chọni hìnhi thứci vài biệni phápi dạyi họci

đếni

hợp.i Trongi quái trìnhi dạyi học,i việci lựai chọni biệni phápi sửi dụngi khôngi nêni chỉi chúi ýi

trọng),i

hìnhi thứci sửi dụngi mài phảii chúi ýi đếni cải nộii dungi (quani trọngi hoặci khôngi quani

nhưngi

chúi ýi đếni đốii tượngi HSi (giỏi,i khá,i trungi bình,i yếu),i tâmi lýi lứai tuổii (cùngi cấpi họci

thứci

HSi lớpi đầui cấpi vài cuốii cấpi cói nhậni thứci kháci nhau),i thờii gian,i dungi lượng,i kiếni

huyi

đưai vàoi sửi dụngi saoi choi cói thểi pháti huyi tốii đai ưui thếi củai mỗii biệni pháp.i Đểi pháti

vớii

giái trịi DSVHi trongi dạyi họci LSDT,i GVi nêni kếti hợpi việci sửi dụngi đồi dùngi trựci quani

cáci phươngi phápi thảoi luậni nhóm,i dạyi họci dựi án,i dạyi họci nêui vấni đềi nhằmi kíchi thíchi

khải

vài

năngi tưi duyi sángi tạoi củai HSi tìmi kiếmi trii thứci mớii gópi phầni nângi caoi chấti lượngi dạyi

Trêni

họci bội môn.

DHLSi

đâyi lài nhữngi yêui cầui cơi bảni khii lựai chọni biệni phápi sửi dụngi DSVHi trongi

nângi

ởi trườngi THPT.i Muốni pháti huyi giái trịi củai nguồni tàii liệui quýi giái nàyi gópi phầni

phùi

caoi chấti lượngi dạyi họci bội môn,i GVi cầni nắmi vữngi cáci yêui cầui trêni vài vậni dụngi

hợpi đốii vớii từngi bàii họci cụi thể.

2.1.5. Cơ sở xuất phát để giải quyết vấn đề

2.1.5.1. Xuất phát từ mục tiêu giáo dục của bộ môn ở trường trung học phổ thông

Việc sử dụng DSVH vùng ĐBSCL sẽ giúp cho các bài học trở nên sinh động, giàu

cảm xúc và có ý nghĩa giáo dục một cách sâu sắc. Vì vậy, việc sử dụng DSVH vào DHLS

ở trường phổ thông phải góp phần thực hiện mục tiêu bộ môn:

- Vềi

đoạni

kiếni thức:i Đốii vớii LSVN,i HSi cầni phảii hiểui rõi nguồni gốci dâni tộc,i cáci giaii

khứi

vài đặci điểmi pháti triểni củai cáci giaii đoạni lịchi sửi đó.i Hiểui vềi nguồni gốc,i hiểui vềi quái

trii

lài hànhi trangi quýi báui choi cáci emi đểi saui nàyi khii bướci vàoi đờii hiểui vềi nguồni cội,i biếti

được…i

âni cáci thếi hệi đii trước,i biếti nhữngi giái trịi mài chai ôngi tai đãi đổi baoi xươngi máui đểi cói

độngi

Từi đó,i HSi biếti vậni dụngi kiếni thứci vàoi thựci tếi cuộci sống,i đểi cói tháii độ,i hànhi

HSi

đúngi đắn.i Thôngi quai khaii tháci nhữngi giái trịi lịchi sửi ẩni chứai trongi cáci dii sản,i giúpi

kháii

nhậni thứci đượci nhữngi giái trịi đói vài hìnhi thànhi ởi HSi mộti hệi thốngi cáci quani điểm,i cáci

cáchi

niệmi vềi thếi giớii xungi quanh,i nhậni thứci đượci bảni chấti vài cói cơi sởi giảii thíchi mộti

sửi

khoai họci cáci sựi vật,i hiệni tượngi lịchi sửi liêni quani đếni dii sản.i Tiếni hànhi khaii tháci vài

nghiêmi

dụngi mộti cáchi nghiêmi túc,i kỹi lưỡngi cũngi chínhi lài rèni choi cáci emi táci phongi làmi việci

-i

túc,i khoai học.i

triểni

Vềi năngi lực:i Sửi dụngi DSVHi trongi DHLSi ởi trườngi phổi thôngi cói khải năngi pháti

đượci

cáci năngi lựci đặci thùi củai bội môn.i Trướci hếti lài năngi lựci tìmi hiểui lịchi sử,i DSVHi

giúpi

xemi nhưi mộti phươngi tiệni trựci quani sinhi động,i lài mộti môii trườngi họci tậpi lýi tưởngi

giúpi

HSi táii tạoi trii thứci mộti cáchi nhanhi nhất;i đồngi thờii họci tậpi lịchi sửi quai DSVHi còni

đượci

HSi pháti triểni năngi lựci tưi duyi như:i phâni tích,i soi sánh,i đánhi giá,i tổngi hợp…i đểi hiểui

họci

bảni chấti củai sựi kiện,i hiệni tượngi lịchi sử.i Từi đó,i HSi cói thểi vậni dụngi kiếni thứci đãi

DSVHi

đểi tiếpi thui kiếni thứci mớii hoặci vậni dụngi vàoi giảii quyếti nhữngi vấni đềi củai cuộci sống.i

sơi

còni gópi phầni pháti triểni choi HSi mộti sối năngi lựci họci tậpi bội môni nhưi kỹi năngi lậpi

đồ,i đồi thị,i làmi cáci môi hình,i sai bàn,…,i xửi lýi thôngi tini quai đói tựi chiếmi lĩnhi kiếni thứci

cầni

tậpi

thiếti thui đượci trongi quái trìnhi tiếpi cậni vớii dii sản;i đặci biệti lài pháti triểni năngi lựci họci

-i

bội môn,i năngi lựci thựci hànhi cũngi nhưi cáci năngi lựci chung.

giáoi

Vềi phẩmi chất:i Việci dạyi họci lịchi sửi ởi trườngi THPTi cói nhiềui ưui điểmi trongi việci

thấyi

dụci thếi hệi trẻ.i Thôngi quai việci tiếpi xúci vớii cáci DSVHi vùngi ĐBSCL,i HSi sẽi cảmi

táii

khâmi phụci vài trâni quýi nhữngi thànhi quải củai chai ôngi đểi lại.i Mỗii mộti sựi kiệni đượci

thương,i

hiệni lạii cũngi đồngi thờii hìnhi thànhi choi cáci emi cảmi xúci lịchi sửi kháci nhau:i tựi hào,i yêui

cungi

khâmi phục,i đồngi tình,i cảmi thông,i ngưỡngi mội hayi phâni nổ,i cămi thù,…i Cáci

Sửi

bậci tìnhi cảmi sẽi giúpi cáci emi hìnhi thànhi tháii đội vài hànhi vii củai bảni thân.

nhữngi

dụngi DVSHi trongi dạyi họci LSDT,i sẽi giúpi choi HSi biếti kếi thừai vài pháti huyi

giái

tinhi hoai văni hóa,i truyềni thốngi dâni tộci vàoi sựi nghiệpi bảoi tồni vài pháti huyi nhữngi

Trongi

trịi DSVH;i gópi phầni xâyi dựngi môii trườngi văni hóa,i tui dưỡngi vài rèni luyệni bảni thân.i

giái

quái trìnhi tiếpi cậni vớii DSVHi theoi sựi hướngi dẫni củai GV,i cáci hiệni tượngi sựi vật,i cáci

queni

trịi ẩni chứai trongi dii sảni sẽi đượci cáci emi tìmi hiểu,i khámi phá.i Nhữngi điềui tưởngi nhưi

cáci

thuộci sẽi trởi nêni hấpi dẫni hơn,i sốngi độngi hơni vài HSi sẽi cói hứngi thúi vớii chúng,i từi đói

thứci

emi cói đượci độngi cơi họci tậpi đúngi đắn,i trởi nêni tíchi cựci vài phấni đấui tiếpi nhậni kiếni

Việci

mớii cũngi nhưi cói tháii đội vài hànhi vii thâni thiện,i bảoi vệi DSVHi tốti hơn.

địnhi

nhậni thứci đúngi đắni mụci tiêui dạyi họci củai bội môni lài cơi sởi đểi chúngi tôii xáci

cao,i

cáci biệni phápi sửi dụngi DSVHi trongi DHLSi ởi cáci trườngi THPTi đạti đượci hiệui quải

2.1.5.2. Xuất phát từ đặc điểm của kiến thức lịch sử đối với quá trình nhận thức của

học sinh trong dạy học bộ môn

Họci

gópi phầni nângi caoi chấti lượngi dạyi họci bội môn.

nhỏi

sinhi THPTi cói đội tuổii trungi bìnhi 15i -i 18i tuổi.i Đâyi lài lứai tuổii mài khôngi còni

kinhi

nhưi HSi trungi họci cơi sởi nhưngi cũngi chưai phảii lài ngườii lớni doi thờii kỳi nàyi hệi thầni

năngi

củai cáci emi đãi cói nhữngi thayi đổii quani trọngi vềi cấui trúci bêni trongi củai não.i Chứci

cói

củai nãoi pháti triểni nêni cáci emi cói trìnhi đội hiểui biếti hơni hẳni lứai tuổii trungi họci cơi sở,i

họci

khải năngi tưi duyi lýi luận,i tưi duyi trừui tượngi mộti cáchi độci lập,i sángi tạo.i Doi đó,i trongi

tòi,i

tậpi cáci emi khôngi thụi độngi tiếpi nhậni kiếni thứci cói sẵni từi GVi mài luôni chủi độngi tìmi

ĐBSCLi

lĩnhi hộii kiếni thứci quai sựi hướngi dẫni củai GV.i Chínhi vìi vậy,i khii sửi dụngi DSVHi vùngi

trongi

trongi dạyi họci LSDTi cầni phảii pháti huyi đượci tínhi chủi động,i tíchi cực,i sángi tạoi

tốti

họci tập,i đểi giúpi cáci emi lĩnhi hộii kiếni thứci vài pháti triểni năngi lựci nhậni thứci mộti cáchi

nhất.

Mặti

ngàyi

khác,i lứai tuổii HSi THPTi cói nhữngi chuyểni biếni rõi rệti vềi mặti tâmi lý,i cáci emi

trii

càngi trưởngi thành,i đãi vài đangi hìnhi thànhi thếi giớii quani riêng,i đãi cói đượci hệi thốngi

tìmi

thứci văni hóai phongi phú,i năngi lựci tríi tuệi pháti triển.i Vìi vậy,i cáci emi rấti thíchi quani tâmi

ĐBSCLi

hiểui đếni nhữngi vấni đềi văni hóa,i truyềni thốngi củai quêi hương.i Cáci giái trịi DSVHi ởi

quêi

sẽi cói táci dụngi toi lớni đốii vớii việci giáoi dụci ýi thức,i đạoi đức,i tưi tưởng,i lòngi yêui

gìni

hương,i làmi nảyi sinhi trongi cáci emi niềmi tựi hào,i gắni bói vớii quêi hương,i cói ýi thứci giữi

Căni

vài pháti huyi nhữngi giái trịi truyềni thốngi củai địai phươngi cũngi nhưi dâni tộc.i

GVi

cứi vàoi đặci điểmi tâmi lýi vài nhậni thứci củai lứai tuổii HS,i trongi quái trìnhi DHLS,i

thứci

cầni lựai chọni nhữngi DSVHi phùi hợpi vớii đặci điểmi nhậni thứci củai HS,i đểi làmi giàui trii

đồngi

choi cáci em,i khơii dậyi lòngi mongi muốni tìmi hiểui vềi lịchi sử,i văni hóai quêi hươngi mình;i

việci

thờii gópi phầni tạoi rai độngi cơ,i hứngi thú,i sayi mêi họci tậpi lịchi sửi choi cáci em.i Doi đó,i

độngi

sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi trongi dạyi họci LSDTi chínhi lài giúpi HSi trựci quani sinhi

luật,i

cáci sựi kiệni trongi quái khứi đểi rúti rai bảni chất,i hìnhi thànhi biểui tượng,i vài rúti rai cáci quyi

vàoi

kháii niệmi lịchi sửi cầni thiết.i Saui đó,i HSi sẽi vậni dụngi nhữngi hiểui biếti lịchi sửi củai mìnhi

Điềui

làmi bàii tậpi hoặci đểi giảii thích,i đánhi giái nhữngi hiệni tượngi trongi cuộci sốngi hiệni tại.i

theoi

nàyi gópi phầni làmi choi quái trìnhi nhậni thứci củai cáci emi diễni rai mộti cáchi tựi nhiêni

duyi

đúngi coni đườngi biệni chứngi mài V.I.i Lênini đãi vạchi rai “từi trựci quani sinhi độngi đếni tưi

2.1.5.3. Giá trị của di sản văn hóa vùng Đồng bằng sông Cửu Long trong dạy học

Lịch sử Việt Nam ở trường trung học phổ thông

“Giái

trừui tượngi vài từi tưi duyi trừui tượngi đếni thựci tiễn…”

niệmi

trị”i củai DSVHi nóii chung,i DSVHi vùngi ĐBSCLi nóii riêngi lài mộti kháii

thểi

phứci tạp,i phụi thuộci vàoi nhữngi quyi ướci vài sựi thẩmi định.i Tùyi theoi tínhi chấti cói

huy,i

chiai thànhi giái trịi vậti chấti (giái trịi vậti chấti tựi thâni vài giái trịi đượci nhâni lêni nhời pháti

gồmi

khaii thác)i vài giái trịi tinhi thần.i Giái trịi tựi thâni củai DSVHi vùngi ĐBSCLi lạii baoi

choi

giái trịi kiếni trúc,i nghệi thuậti (nhữngi giái trịi kiếni trúc,i nghệi thuậti nổii bật,i tiêui biểui

giaii

mộti phongi cách,i loạii hìnhi kiếni trúc,i trangi tríi hayi điêui khắc,i tiêui biểui choi mộti

hiệni

đoạn,i cói tínhi toàni vẹni còni đượci giữi gìn…);i giái trịi lịchi sửi (giái trịi vềi niêni đại,i thểi

mộti

sựi hiếmi cói củai dii tíchi còni lạii quai thờii gian,i thểi hiệni sựi tiêui biểui củai hiệni vậti vớii

sử);i

giaii đoạni lịchi sử,i côngi trìnhi hayi khôngi giani lài chứngi tíchi choi nhữngi sựi kiệni lịchi

phươngi

giái trịi phươngi thứci xâyi dựngi truyềni thống,i trii thứci bảni địai (giái trịi văni hóai củai

đểi

thứci xâyi dựng,i kỹi thuậti xâyi dựng,i cáci kinhi nghiệmi bảni địai đặci sắc,i rấti đángi

cáci thếi hệi saui họci tập);i giái trịi văni hóai phii vậti thểi trongi côngi trìnhi (cáci giái trịi văni

hóai

kèmi

vềi tíni ngưỡng,i phongi tụci tậpi quáni truyềni thống,i nghệi thuậti biểui diễn…i tồni tạii đii

Trảii

vớii côngi trìnhi kiếni trúc,i khôngi gian).

dàyi

quai hơni 300i nămi hìnhi thànhi vài pháti triển,i ĐBSCLi hiệni đangi lưui giữi mộti bềi

tháii

giái trịi văni hóai truyềni thốngi củai cáci dâni tộci Việt,i Chăm,i Hoa,i Khmeri vớii nhữngi sắci

ánhi

riêng,i đặci trưngi củai vùngi đồngi bằngi sôngi nước.i Nhữngi giái trịi văni hóai đói vừai phảni

thànhi

cáii chung,i vừai khẳngi địnhi tínhi riêngi củai vùngi đượci tíchi hợpi quai thờii giani đãi trởi

bảni

dii sản,i truyềni thống,i rồii tiếpi tụci đượci kếi thừa,i pháti huyi vài pháti triểni đểi trởi thànhi

cói

sắci văni hóai vùngi châui thổi sôngi Cửui Long.i Cói thểi khẳngi định,i DSVHi vùngi ĐBSCLi

quái

giái trịi toi lớni trongi giáoi dụci lịchi sử,i nếui GVi biếti khaii tháci vài sửi dụngi hiệui quải trongi

2.1.5.4. Xuất phát từ yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học lịch sử hiện nay

Theoi

trìnhi dạyi họci ởi trườngi THPT

trungi

cáci nhài giáoi dụci họci vài giáoi dụci lịchi sử,i trướci đây,i việci dạyi họci lấyi GVi làmi

GV.i

tâmi lài muốni nóii đếni vaii tròi chủi thể,i đặci quyềni cungi cấpi trii thức,i đánhi giái HSi củai

họci

HSi chỉi thụi độngi ghii chép,i họci thuộci lòngi vài lặpi lạii nhữngi điềui đãi nghei giảngi hoặci

thức,i

lạii nộii dungi SGK.i Điềui đói dẫni đếni lốii dạyi họci truyềni thụi mộti chiều,i nhồii nhéti kiếni

phổi

khôngi pháti huyi đượci năngi lựci tríi tuệi sángi tạoi củai HS.i Cáchi dạyi nàyi vẫni còni tồni tạii

Trongi

biến,i đâyi lài lựci cản,i cầni phảii thayi đổii trongi xui thếi đổii mớii PPDHi hiệni nay.i

làmi

nhữngi nămi gầni đây,i chúngi tai đãi nghei nhiềui đếni việci đổii mớii PPDHi lấyi HSi

huống”,i

trungi tâmi vớii nhiềui quani niệmi vài cáchi diễni đạti kháci nhaui nhưi “dạyi họci theoi tìnhi

tạo”,i

“dạyi họci giảii quyếti vấni đề”,i “dạyi họci pháti hiện”,i “dạyi họci theoi lýi thuyếti kiếni

giáoi

“dạyi họci lấyi HSi làmi trungi tâm”...i Thựci chấti lài trongi quái trìnhi dạyi họci này,i thầyi

đượci

phảii đóngi vaii tròi hướngi dẫni tổi chức,i điềui khiểni quái trìnhi nhậni thứci củai HS.i HSi

lựci

xemi lài nhâni vậti trungi tâmi củai quái trìnhi dạyi học,i cáci emi cầni phảii pháti huyi cáci năngi

quái

nhậni thức,i phảii chủi động,i sángi tạoi trongi việci chiếmi lĩnhi trii thức.i Tròi lài chủi thểi củai

giảngi

trìnhi giáoi dục,i cáci emi khôngi thểi thụi độngi tiếpi nhậni trii thứci bằngi việci chỉi nghei thầyi

đểi

vài ngồii chépi mài phảii hoạti độngi tíchi cựci đểi chiếmi lĩnhi trii thứci nhằmi mụci đíchi họci

nghĩai

hành,i họci vớii hànhi phảii đii đôi...i Nhưi vậy,i dạyi họci “lấyi HSi làmi trungi tâm”i khôngi cói

vài

lài xemi nhẹi vaii tròi củai GV.i Việci tíchi cựci hóai ngườii họci giúpi HSi đii từi biếti đếni hiểui

Việci

biếti vậni dụngi trii thứci vàoi thựci tiễni cuộci sống.i

biệni

đổii mớii PPDHi lịchi sửi đòii hỏii quáni triệti trongi nhậni thức,i trongi tiếni hànhi vài cáci

giáoi

phápi sưi phạmi cụi thểi theoi quani điểm,i đườngi lốii giáoi dụci củai Đảng,i nhấti lài nguyêni lýi

dụci gắni “họci đii đôii vớii hành”,i “nhài trườngi gắni liềni vớii xãi hội”,i phùi hợpi vớii nộii

dung,i

hỏii

đặci điểmi củai bội môni đểi pháti huyi tínhi tíchi cựci củai cáci em.i Đểi làmi đượci điềui đó,i đòii

nhữngi

GVi phảii biếti tổi chứci khéoi léoi giời học,i phảii biếni hoạti độngi họci tậpi củai HSi thànhi

dẫni

hoạti độngi tìmi hiểu,i sángi tạoi thôngi quai hệi thốngi cáci thaoi táci tưi duyi dướii sựi hướngi

quái

củai thầy.i Quai đó,i HSi mớii hứngi thúi họci tậpi vài cáci emi cói thểi nhậni thứci đúngi đắni vềi

chínhi

trìnhi pháti triểni củai LSDTi vài nhâni loại.i Sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi trongi DHLSi

phươngi

lài thựci hiệni họci vớii hành,i gắni nhài trườngi vớii xãi hội,i tíchi cựci gópi phầni vàoi đổii mớii

2.1.5.5. Mối quan hệ giữa di sản văn hoá vùng Đồng bằng sông Cửu Long với lịch

sử dân tộc.

Cói

phápi DHLSi ởi trườngi phổi thôngi trongi bốii cảnhi hiệni nay.

cói

thểi nóii DSVHi lài nhữngi sảni phẩmi tinhi thầni vài vậti chấti củai dâni tộc,i địai phươngi

LSĐPi

giái trịi lịchi sử,i khoai học.i Vìi vậy,i DSVHi lài mộti bội phậni hữui cơi củai LSĐP.i Trii thứci

LSVN.i

lài mộti bội phậni hợpi thành,i lài mộti biểui hiệni cụi thểi vài phongi phúi củai trii thứci

lượngi

Lịchi sửi đấti nướci đượci hìnhi thành,i xâyi dựngi vài pháti triểni trêni nềni tảngi khốii

triểni

trii thứci LSĐPi đượci tổngi hợp,i kháii quáti ởi mứci đội cao.i Nói chứngi minhi sựi pháti

quani

hợpi quyi luậti củai mỗii địai phươngi trongi sựi pháti triểni chungi củai cải nước.i Đâyi lài mốii

trii

hệi biệni chứngi khôngi thểi táchi rờii trongi cặpi phạmi trùi “cáii chung,i cáii riêng”.i Nhữngi

nghiêni

thứci vềi DSVHi nóii riêng,i LSĐPi nóii chungi sẽi gópi phầni quani trọngi vài hữui íchi vàoi việci

bấti

cứu,i giảngi dạyi LSDTi mộti cáchi đầyi đủ,i sâui sắc,i sinhi độngi hơn,i hấpi dẫni hơn.i Bởii

liềni

cứi mộti sựi kiện,i hiệni tượngi lịchi sửi nàoi xảyi rai cũngi đềui mangi tínhi địai phương,i nói gắni

hiểui

vớii mộti vịi tríi khôngi giani cụi thểi ởi mộti hoặci mộti sối địai phươngi nhấti định.i Doi đó,i tìmi

kiện,i

LSĐPi nóii chung,i DSVHi ởi địai phươngi nóii riêngi sẽi gópi phầni cụi thểi hóai nhữngi sựi

vài

hiệni tượngi củai LSDT,i bổi sungi tưi liệui lịchi sửi đểi dạyi vài họci LSDTi thêmi sinhi độngi

Trongi

hấpi dẫni hơn.

địai

chươngi trìnhi LSVN,i LSĐPi ởi cáci trườngi THPTi nóii chungi vài cáci trườngi ởi

trêni

bàni Thànhi phối Cầni Thơi nóii riêngi mỗii sựi kiện,i nhâni vậti lịchi sửi mài HSi đượci họci ởi

dii

lớpi đềui đượci minhi chứng,i bổi sungi bởii hệi thốngi DTLS.i Thànhi phối Cầni Thơi cói 325i

dii

tíchi (cụi thể:i dii tíchi đãi đượci xếpi hạng:i 36i dii tích;i dii tíchi đủi tiêui chíi xếpi hạng:i 13i dii tích;i

trọng,i

tíchi đãi kiểmi kêi nhưngi chưai đủi tiêui chíi xếpi hạng:i 276i dii tích),i đói lài nguồni sửi liệui quani

pháti

phongi phú,i lài phươngi tiệni trựci quani cói hiệui quải rấti lớni trongi DHLS,i gópi phầni

Khii

triểni tưi duy,i giáoi dụci truyềni thốngi đạoi đức,i lòngi yêui quêi hươngi đấti nướci choi HS.i

lớpi

tìmi hiểui vềi cáci vấni đềi củai LSVN,i HSi sẽi đượci ápi dụngi nhữngi kiếni thứci đãi họci ởi trêni

vàoi thựci tiễni cuộci sống,i sựi hiểui biếti củai cái nhâni đểi nhậni biếti cáci sựi vật,i hiệni tượngi

gắni

khii

bói vớii lịchi sửi tạii địai phương.i Cáci emi đượci trảii nghiệmi quai cáci tìnhi huốngi thựci tếi

quai

tiếpi xúci vớii dii sảni sẽi giúpi cáci emi thấyi đượci mốii liêni hệi ràngi buộc,i gắni bó,i táci độngi

chai

lạii lẫni nhaui giữai LSĐPi vớii LSVN,i hiểui đượci sựi đóngi góp,i sựi hyi sinhi củai cáci thếi hệi

đốii

anhi đểi đổii lấyi độci lậpi tựi doi choi dâni tộc.i Từi đó,i cáci emi xáci địnhi bổni phậni củai mìnhi

Cói

vớii quêi hương,i đấti nướci trongi giaii đoạni cáchi mạngi hiệni tạii cũngi nhưi tươngi lai.

LSVNi

thểi nói,i LSĐPi nóii chung,i DSVHi nóii riêngi nếui đượci sửi dụngi tốti trongi dạyi họci

gópi

sẽi cói táci dụngi rấti lớni đớii vớii việci bồii dưỡngi kiếni thức,i kỹi năngi vài tháii độ,i từi đói

trongi

phầni hìnhi thànhi vài pháti triểni nhữngi năngi lực,i phẩmi chấti cốti lõii choi HS.i Vìi vậy,i

cáci

DHLSi nguồni tàii liệui LSĐPi nóii chung,i DSVHi nóii riêngi sẽi gópi phầni rấti lớni giúpi

phảni

emi hiểui sâui sắci LSVN.i Tàii liệui LSĐPi nóii chung,i DSVHi nóii riêngi rấti đai dạngi lạii

đấti

ánhi nhữngi gìi đãi vài đangi diễni rai xungi quanhi cáci em,i HSi sẽi hứngi thúi tìmi hiểui mảnhi

vài

vài coni ngườii quêi hương,i quai đó,i sẽi khơii dậyi trongi cáci emi niềmi tựi hào,i lòngi biếti ơni

phẩmi

tìnhi yêui quêi hương,i đấti nướci đượci nảyi nở.i Mỗii cái nhâni làmi nêni tậpi thể,i cái nhâni cói

từi

chấti tốti đẹpi mớii cói mộti tậpi thểi vữngi mạnh.i Giái trịi truyềni thốngi dâni tộci hìnhi thànhi

mỗii cái nhân.i Giáoi dụci giái trịi truyềni thốngi củai dâni tộci lài mụci tiêui cốti lõii củai bội môn.

2.1.6. Vai trò, ý nghĩa của việc sử dụng di sản văn hoá vùng Đồng bằng sông Cửu

Long trong dạy học Lịch sử Việt Nam từ nguồn gốc đến năm 1918

2.1.6.1. Vai trò: sử dụng DSVH vùng ĐBSCL trong dạy học LSVN từ nguồn gốc

đến năm 1918 trong DHLS ở trường THPT có vai trò quan trọng

Trướci

vaii

hết,i DSVHi vùngi ĐBSCLi lài mộti trongi nhữngi nguồni sửi liệui quýi báui đóngi

đắci

tròi lài mộti kênhi thôngi tin,i mộti nguồni trii thứci vôi cùngi phongi phúi vài đai dạng,i hỗi trợi

thứci

lựci choi cáci kiếni thứci LSDTi cói trongi chươngi trình.i Việci cungi cấpi choi HSi nhữngi trii

truyềni

phảni ánhi vềi cáci DSVHi quêi hươngi lài điềui cầni thiết,i nhấti lài nhữngi DTLS,i lễi hộii

hìnhi

thống,i nghệi thuậti trìnhi diễni dâni gian,…i cói liêni quani tớii cáci sựi kiệni đangi học,i giúpi

vớii

thànhi vài mởi rộngi trii thứci choi HS.i Vìi vậyi GVi nêni chúi ýi sửi dụngi trii thứci phùi hợpi

Thứi

thờii giani vài đặci điểmi tâmi sinhi lýi củai cáci em

việci

hai,i DSVHi lài mộti phươngi tiệni trựci quani quýi giái trongi DHLS.i Đểi thựci hiệni tốti

cáchi

sửi dụngi DSVHi trongi DHLSi ởi cáci trườngi THPT,i GVi cầni phảii biếti vậni dụngi mộti

cáci

nhuầni nhuyễni cáci phươngi tiệni trựci quan,i trongi đói cầni phảii chúi ýi triệti đểi khaii tháci

nhữngi

phươngi tiệni trựci quani hiệni vậti nhưi DTLS,i dii vật,i cổi vật,i bảoi vậti quốci gia.i Đói lài

nhới

phươngi tiệni trựci quani phảni ánhi sựi kiệni đãi xảyi rai hoặci lài nơii đượci dựngi lêni đểi ghii

cáci sựi kiện,i tượngi niệmi cáci anhi hùngi dâni tộc,i nhữngi ngườii cói côngi vớii đấti nước.i

Chúngi

nhậni

lài bằngi chứngi củai lịchi sửi mài HSi cói thểi đượci đặti chân,i tậni mắti quani sáti vài cảmi

được.i

đượci nhữngi giái trịi củai lịchi sửi mài khôngi cói mộti phươngi tiệni trựci quani nàoi làmi

họci

Đồngi thờii kếti hợpi nhuầni nhuyễni vớii cáci PPDHi tíchi cựci như:i dạyi họci tíchi hợp,i dạyi

sựi

trảii nghiệm,i tổi chứci dạyi họci tạii thựci địa,i dạyi họci dựi án,..i nhằmi làmi rõi bảni chấti cáci

Thứi

kiệni lịchi sửi gắni vớii DSVH.i

giáoi

ba,i DSVHi vùngi ĐBSCLi lài môii trườngi vài lài biệni phápi thựci hiệni nguyêni lýi

nhữngi

dụci củai Đảng.i DSVHi lài nơii sựi kiệni đãi xảyi rai hoặci lài nơii đượci dựngi lêni đểi ghii nhới

sửi

sựi kiện,i lưui niệmi nhữngi kýi ứci vềi nhâni vậti lịchi sử.i Chúngi lài bằngi chứngi củai lịchi

vìi

mài HSi cói thểi đặti châni đến,i tậni mắti quani sáti vài cảmi nhậni đượci nhữngi giái trịi lịchi sử,i

ĐBSCLi

vậyi nói táci độngi mạnhi đếni tìnhi cảm,i đạoi đứci củai HS.i Việci sửi dụngi DSVHi vùngi

nguyêni

trongi dạyi họci LSDTi ởi trườngi THPTi lài mộti biệni phápi tíchi cựci đểi thựci hiệni

thựci

lýi giáoi dụci “họci đii đôii vớii hành”,i “nhài trườngi gắni vớii xãi hội”,i “lýi luậni gắni vớii

phảii

tiễn”,i lài thựci hiệni lờii dạyi củai cối Thủi tướngi Phạmi Văni Đồngi “Giáoi dụci phổi thôngi

dạyi

gắni liềni vớii lịchi sử,i thiêni nhiên,i xãi hội,i coni ngườii địai phương,i làmi choi việci giảngi

thựci

vài họci tậpi ởi nhài trườngi thắmi đượmi hơni cuộci đờii thực,i HSi lúci đii họci đãi học,i đãi sốngi

2.1.6.2.i

vớii xãi hộii xungi quanh”i [46;i tr.307].

Vớii

Ýi nghĩai củai việci sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi trongi DHLSi ởi trườngi THPT

lớni

vaii tròi quani trọngi nhưi trên,i nêni việci sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi cói ýi nghĩai

- Vềi

đốii vớii HSi trongi quái trìnhi DHLSi ởi trườngi THPT.i Cụi thể

Trướci

kiếni thức

kiếni

hết,i việci sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi trongi DHLSi gópi phầni cụi thểi hóai

nhữngi

thứci lịchi sửi trongi SGKi mài HSi cầni thui nhận.i Từi đói hìnhi thànhi trongi đầui cáci emi

vớii

biểui tượngi châni thực,i giúpi HSi nhới lâu,i hiểui sâui sựi kiệni liêni quani đếni bàii giảngi

Chẳngi

đầyi đủi khíai cạnhi củai nó.i

thứi

hạn,i khii dạyi họci bàii 22:i Xãi hộii Việti Nami trongi cuộci khaii tháci thuộci địai lầni

GVi

nhấti củai thựci dâni Pháp,i Lịchi sửi lớpi 11,i mụci I:i Nhữngi chuyểni biếni vềi mặti xãi hội,i

“Mộti

sửi dụngi câui cai daoi sau:

Đii

ngàyi haii sáui đồngi xu

Saui

sươngi vềi mùi khổi lắmi aii ơi”.

nhậni

khii đưai rai câui cai daoi trên,i GVi đặti câui hỏii gợii mở:i Quai câui cai daoi trêni emi cói

câui

xéti gìi vềi đờii sốngi củai ngườii côngi nhâni trongi xãi hộii thuộci địa?i Việci GVi sửi dụngi

củai

cai daoi trêni vàoi dạyi họci bàii nàyi sẽi khắci họai choi HSi hiểui đượci cuộci sốngi lầmi thani

nhữngi ngườii côngi nhân,i họi phảii làmi việci vấti vả,i phảii báni sứci laoi độngi củai mìnhi

trongi

HSi

cáci hầmi mỏ,i đồni điềni caoi sui củai bọni thựci dâni vớii mộti đồngi lươngi rẽi mạt.i Quai đó,i

Thứi

sẽi cói nhữngi cảmi nhậni sâui sắci hơni vềi xãi hộii Việti Nami lúci bấyi giờ.

giời

hai,i sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi gópi phầni tăngi thêmi tínhi sinhi độngi củai

trongi

giảng,i tạoi đượci biểui tượngi chínhi xác,i châni thựci vềi sựi kiện,i hiệni tượngi lịchi sửi

Víi

óci HS.

xâmi

dụ,i khii dạyi họci bàii 19i Nhâni dâni Việti Nami khángi chiếni chốngi thựci dâni Phápi

Nami

lượci từi 1858i đếni 1873,i Lịchi sửi lớpi 11,i mụci III:i Cuộci khángi chiếni củai nhâni dâni

mộti

Kìi saui Hiệpi ướci 1862,i đểi làmi tăngi thêmi tínhi sinhi độngi choi bàii giảng,i GVi sửi dụngi

muốni

đoạni củai bàii cai tàii tử,i điệui Hànhi vân,i thểi hiệni tâmi sựi củai nhữngi ngườii yêui nướci

vùngi lêni chốngi Phápi giànhi lạii đấti nước,i kếti hợpi vớii gợii mở:

Đườngi

i “…Giốngi Triệui Trườngi Sơn

Núii

cungi kiếm.i Cáii chíi nami nhi

Vẫyi

sôngi lài phận.i Từi đâyi quyết

Từi

vùngi choi sóngi dậyi trầni ai

Rạchi

oanhi liệt,i mấyi ngọni gươmi vàng

Giữai

mộti sơni hà,i mặci dầui ngangi dọc

(ĐBSCLi

trờii đâyi sợi ai…”i

Cáci

quai vàii néti văni hóai miệti vườni -i Nguyễni Văni Trần)

gìi

emi hãyi choi biếti đoạni tríchi củai bàii cai trêni nóii lêni điềui gì?i Hayi Emi cói suyi nghĩi

bàii

vềi đoạni tríchi củai bàii cai trên?i Việci GVi sửi dụngi đoạni tríchi củai bàii cai trêni vàoi dạyi họci

giúpi

này,i khôngi chỉi làmi choi bàii họci trởi nêni mềmi mại,i bớti sựi khôi khan,i đơni điệui mài còni

bàii

HSi rấti dễi nhớ,i dễi hìnhi dungi vềi cáci sựi kiệni hiệni tượngi lịchi sửi đượci cungi cấpi trongi

tinhi

học.i Đồngi thời,i quai việci sửi dụngi đoạni tríchi này,i GVi đãi khắci họai choi HSi thấyi đượci

dâni

thầni anhi dũng,i kiêni trìi đấui tranhi khôngi vìi “côngi hầui khanhi tướng”i củai cáci anhi hùngi

Thứi

tộci trêni đấti Nami Bội nhưi Trươngi Định,i Nguyễni Trungi Trực,i Nguyễni Hữui Huân,…

giúpi

ba,i sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi còni gópi phầni mởi rộngi kiếni thứci choi HS,i

trongi

HSi tựi chiếmi lĩnhi kiếni thứci cầni thiết.i HSi khôngi chỉi đượci họci nhữngi kiếni thứci đãi cói

nghiệm.i

chươngi trìnhi mài còni cói nhữngi kiếni thứci mớii đượci khámi phái trongi quái trìnhi trảii

lại

Dướii sựi hướngi dẫni củai GV,i HSi tựi tìmi hiểui vài bồii dưỡngi nhữngi kiếni thứci mới,i

đãi

thui nhậni đượci trongi quái trìnhi họci tập.i Từi đó,i giúpi choi HSi dễi dàngi vậni dụngi kiếni thứci

giớii

họci vàoi thựci tế,i giảii thíchi mộti cáchi khoai họci hơni vềi cáci hiệni tượngi liêni quani đếni thếi

xungi quanh.

Víi

ĐBSCL,i

dụ,i khii dạyi họci LSVNi giaii đoạni 1858i -i 1918i choi HSi cáci trườngi THPTi ởi

giỗi

GVi cói thểi tổi chứci choi HSi thami giai mộti sối lễi hộii như:i Hộii đìnhi Bìnhi Thủy,i lễi

Trungi

Nguyễni Trungi Trực,i lễi giỗi Bùii Hữui Nghĩa,…i trongi đó,i tiêui biểui lài lễi giỗi Nguyễni

vài

Trực.i Thôngi quai lễi giỗi cụi Nguyễn,i HSi khôngi nhữngi hiểui biếti thêmi vềi coni ngườii

còni

nhữngi đóngi gópi củai Ôngi đốii vớii phongi tràoi khángi chiếni chốngi Phápi xâmi lược,i mài

HSi

thấyi đượci sựi tôni kínhi củai đôngi đảoi ngườii dâni địai phươngi đốii vớii Ông.i Quai đói giúpi

-i

lýi giảii đượci vìi saoi lạii cói tíni ngưỡngi thời cáci anhi hùngi khángi Phápi ởi Nami bộ.

Năngi

Vềi năngi lực

emi

lựci tìmi hiểui lịchi sử:i Trongi quái trìnhi tìmi hiểui cáci DSVHi vùngi ĐBSCL,i cáci

tìnhi

sẽi đượci tiếpi xúci vớii nhữngi tìnhi huốngi đãi từngi xảyi rai tạii nơii cói DSVH,i cói thểi chỉi lài

củai

huốngi đượci dựngi lại,i đượci môi tải lạii nhưngi nói táci độngi mạnhi tớii tâmi tư,i tìnhi cảmi

tựi

cáci em.i Khii cáci emi đượci tựi tìmi hiểui vềi DSVH,i đượci trii giáci trựci tiếpi sẽi giúpi cáci emi

Bêni

chiếmi lĩnhi kiếni thứci cầni thiếti trongi quái trìnhi tiếpi xúci vớii dii sản.i

năngi

cạnhi đó,i sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi trongi DHLSi còni gópi phầni pháti triểni

mộti

lựci nhậni thứci vài tưi duyi lịchi sửi giúpi HSi cói thểi thui đượci nhữngi thôngi tini cầni thiếti

ĐBSCLi

cáchi đầyi đủ,i kháchi quan,i chínhi xáci vài kịpi thời.i Đặci biệti sửi dụngi DSVHi vùngi

Bởii

trongi dạyi họci LSVNi cũngi gópi phầni pháti triểni tưi duyi độci lập,i sángi tạoi củai HS.i

phảii

vì,i họci tậpi lịchi sử,i HSi khôngi chỉi dừngi ởi việci ghii nhới cáci sựi kiện,i điềui quani trọngi lài

phụci

hiểui bảni chấti sựi kiện,i quái trìnhi lịchi sử,i rúti rai quyi luật,i tìmi kiếmi bàii họci từi quái khứi

kháii

vụi choi hiệni tại.i Vìi vậy,i khii sửi dụngi DSVHi phảii hướngi dẫni HSi phâni tích,i soi sánh,i

Ngoàii

quáti đểi pháti triểni kỹi năngi tưi duyi củai cáci em.i

năngi

ra,i sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi trongi DHLSi cũngi sẽi gópi phầni pháti triểni

trườngi

lựci vậni dụngi kiếni thứci -i kỹi năngi choi HS.i Khii làmi việci vớii dii sảni HSi cói đượci môii

tượngi

giaoi tiếpi cởii mởi vớii bạni bèi khôngi chỉi trongi phạmi vii lớpi họci mài cải nhữngi đốii

trìnhi

kháci cáci emi gặpi gỡ.i Trongi quái trìnhi tiếpi cậni vớii dii sản,i HSi đượci rèni luyệni cáchi

ngườii

bày,i diễni đạti suyi nghĩ,i quani điểm;i đồngi thờii biếti lắngi nghei vài tôni trọngi ýi kiếni củai

động,…i

khác;i biếti quani tâmi giúpi đỡ,i hỗi trợi cáci thànhi viêni kháci trongi quái trìnhi hoạti

thờii

Cáci kỹi năngi nàyi sẽi giúpi choi HSi cói mốii quani hệi tíchi cựci vớii ngườii khác,i đồngi

triểni

biếti cáchi xâyi dựngi mốii quani hệi thâni thiếti vớii bạni bè,i đói cũngi chínhi lài gópi phầni pháti

Víi

ởi cáci emi mộti sối kỹi năngi sốngi cầni thiết.i

vùngi

dụ:i khii tổi chứci choi HSi thựci hiệni dựi áni “Tìmi hiểui giái trịi DSVHi phii vậti thểi ởi

Tâyi Nami Bộ”,i GVi giaoi nhiệmi vụi choi từngi nhómi HSi sưui tầmi tàii liệui vềi tranhi ảnhi

củai

tàii

cáci lễi hộii dâni giani ĐBSCL,i tìmi hiểui vềi cai dao,i hò,i vè,i sưui tầmi vềi nghệi thuậti đờni cai

anhi

tửi Nami bộ,i sưui tầmi vềi tranhi ảnhi châni dung,i cáci mẫui chuyệni dâni giani nóii vềi mộti sối

bàyi

hùngi dâni tộci nhưi Nguyễni Trungi Trực,i Trươngi Định,i Nguyễni Hữui Huân,...vài trìnhi

triểni

sảni phẩmi củai nhómi mìnhi trướci lớp.i Thôngi quai làmi việci nhóm,i sẽi gópi phầni pháti

dụngi

ởi cáci emi mộti sối năngi lựci bội môni (tìmi hiểui lịchi sử,i nhậni thứci vài tưi duyi lịchi sử,i vậni

đámi

kiếni thức…),i quai đói rèni luyệni choi cáci emi khải năngi diễni đạti ýi kiếni củai mìnhi trướci

- Vềi

đông,i đồngi thờii gópi phầni pháti triểni ởi cáci emi mộti sối kỹi năngi sốngi cầni thiết.

ngườii

phẩmi chất:i Lịchi sửi lài bứci tranhi phảni ánhi hiệni thựci củai xãi hội,i gắni liềni vớii

phươngi

thực,i việci thựci nêni cói giái trịi giáoi dụci đạoi đức,i tưi tưởngi HSi sâui sắc.i DSVHi lài mộti

tráchi

tiệni trựci quani cói ưui thếi trongi việci giáoi dụci truyềni thốngi yêui nướci vài ýi thứci

thểi

nhiệmi choi HS.i Truyềni thốngi yêui nướci củai dâni tộci tai đãi trởi thànhi DSVHi phii vậti

quai

quýi báu,i đượci truyềni từi đờii nàyi sangi đờii khác,i biếni thànhi sứci mạnhi vậti chất,i đểi vượti

yêui

giani nan,i thửi tháchi nhưi Chủi Tịchi Hồi Chíi Minhi đãi nói:i “Dâni tai cói mộti lòngi nồngi nàni

quốci

nước.i Đói lài mộti truyềni thốngi quýi báui củai dâni tộci ta.i Từi xưai đếni nayi mỗii khii Tổi

lớn,i

bịi xâmi lăngi thìi tinhi thầni ấyi lạii sôii nổi,i nói kếti thànhi làni sóngi vôi cùngi mạnhi mẽ,i toi

nước”i

nói lướti quai mọii nguyi hiểm,i khói khăn,i nói nhấni chìmi tấti cải bèi lũi báni nướci vài cướpi

DSVHi

[65,i tr.38].

khứ.i

vùngi ĐBSCLi lài nơii lưui giữ,i nơii trưngi bàyi cụi thể,i sinhi độngi vềi lịchi sửi quái

thốngi

Nói phảni ánhi nhữngi giái trị,i nhữngi sựi kiệni lịchi sửi trọngi đại,i minhi chứngi choi truyềni

“dấui

yêui nướci củai dâni tộci tai từi ngàni xưa.i Thôngi quai việci quani sáti cáci DSVH,i nhữngi

lịchi

vết”,i “mảnhi vụn”i củai quái khứ,i cáci emi sẽi thấyi nhưi đangi đượci sốngi trongi thờii kỳi

cảmi

sửi đãi qua.i Từi đó,i táci độngi mạnhi mẽi đếni tưi tưởng,i tìnhi cảmi củai HSi làmi choi cáci emi

lậpi

thấyi tựi hào,i trâni trọngi vài cảmi phụci trướci nhữngi tấmi gươngi đãi hyi sinhi đểi bảoi vệi độci

tráchi

tựi doi choi Tổi quốc.i Bồii dưỡngi choi HSi lòngi yêui quêi hương,i đấti nước,i nhậni thứci đượci

thami

nhiệmi củai mìnhi trongi việci bảoi vệi nhữngi thànhi quải mài chai ôngi tai đemi lại.i Khii

thốngi

quani cáci DSVHi vùngi ĐBSCL,i HSi sẽi hiểui sâui sắci hơni nhữngi bàii họci vềi truyềni

hương,i

yêui nước,i lòngi nhâni ái,i tháii đội trungi thựci hayi ýi thứci tráchi nhiệmi đốii vớii quêi

Víi

đấti nước.

chốngi

dụ:i khii HSi tìmi hiểui vềi phongi tràoi Đôngi Dui trongi côngi cuộci khángi chiếni

DTLSi

thựci dâni Phápi vàoi nhữngi nămi đầui thếi kỉi XX.i GVi cói thểi choi HSi tìmi hiểui vềi

Đôngi

Chùai Nami Nhã,i đâyi chínhi lài căni cứi hoạti độngi cáchi mạngi củai phongi tràoi

Du.i Phani Bộii Châui vài Cườngi Đểi cũngi đãi từngi đếni đâyi đểi bàni bạci vài cổi xúyi

choi

làmi

phongi trào.i Saui đó,i Đặci ủyi Hậui giangi vài Xứi ủyi Nami Kỳi cũngi đãi chọni nơii đâyi

sửi

địai điểmi liêni lạci vớii cáci tổi chứci cáchi mạngi trongi toàni miền.i Nhữngi dấui tíchi lịchi

nhữngi

nơii đâyi sẽi giúpi choi HSi táii hiệni cáci sựi kiệni lịchi sửi thờii kỳi cáchi mạngi sôii nổii trongi

đấui

nămi 20i củai thếi kỉi XX.i HSi sẽi cói thêmi niềmi tựi hàoi vềi tinhi thầni vài truyềni thốngi

nướci

tranhi bấti khuấti củai cáci thếi hệi chai ôngi đii trướci đểi bảoi vệi nềni độci lậpi tựi doi choi

cáci

nhà.i Từi đói cáci emi sẽi cói tháii đội khâmi phục,i đồngi tìnhi vớii nhữngi hànhi độngi củai

quêi

bậci tiềni bối,i củai quầni chúngi nhâni dân.i Đói lài cơi sởi đểi chúngi tai giáoi dụci tìnhi yêui

tộc,i

hương,i đấti nước,i tinhi thầni tựi tôni dâni tộc,i truyềni thốngi lịchi sửi vài văni hoái dâni

củai

giúpi HSi nhậni thứci vài vậni dụngi đượci cáci bàii họci lịchi sửi giảii quyếti nhữngi vấni đềi

Vớii

thựci tếi cuộci sống.

lượngi

tấti cải ýi nghĩai trên,i sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi sẽi gópi phầni nângi caoi chấti

hiểui

giảngi dạy,i họci tậpi lịchi sửi ởi trườngi phổi thông,i gâyi hứngi thúi choi HSi vớii việci tìmi

mangi

quái khứi lịchi sửi củai dâni tộc.i Nhữngi hìnhi ảnhi trựci quani doi DSVHi vùngi ĐBSCLi

tưởngi

lạii đưai HSi xíchi lạii gầni vớii quái khứ,i làmi choi cáci emi dễi hiểu,i gợii tríi tòi mòi vài óci

ĐBSCLi

tượngi cầni thiếti choi sựi tìmi hiểui lịchi sửi củai tuổii trẻ.i Cói thểi nói,i DSVHi vùngi

Nói

lài “cầui nối”i giữai hiệni thựci kháchi quani quái khứi vớii nhữngi coni ngườii hiệni tại.i

nhiệmi

làmi choi HSi hiểui biếti sâui sắci hơni vềi quái khứ.i Doi đó,i cáci emi sẽi suyi nghĩi nhiềui vềi

vụi củai hiệni tạii vài tươngi lai.i

2.2. Cơ sở thực tiễn

2.2.1. Khái quát tình hình khai thác và sử dụng di sản văn hoá trong dạy học Lịch

sử Việt Nam ở trường trung học phổ thông

DSVHi

Việti Nami lài nguồni tàii nguyêni vôi tậni đểi dạyi họci vài họci suốti đời.i Mọii

đó,i

đềui cói tiềmi năngi vài điềui kiệni đểi sửi dụngi trongi dạyi họci ởi trườngi phổi thông.i Doi

triệui

Bội Giáoi dụci vài Đàoi tạoi rai côngi văni 276/BGD&ĐTi -i GDTrHi (11/01/2013)i vềi việci

liêni

tậpi lớpi tậpi huấni “Sửi dụngi dii sảni trongi dạyi họci ởi trườngi phổi thông”.i Vài côngi văni

tạo,i

ngànhi sối 73/HDi -i BGD&ĐTi -i BVHTTDLi (16/01/2013)i củai Bội Giáoi dụci vài Đàoi

phổi

Bội Văni hóai Thểi thaoi vài Dui lịchi vềi sửi dụngi dii sảni văni hóai trongi dạyi họci ởi trườngi

cũngi

thông,i trungi tâmi Giáoi dụci thườngi xuyêni đãi xáci địnhi tiêui chí,i quani niệm,i hìnhi thứci

nângi

nhưi cáchi thứci sửi dụngi DSVHi trongi dạyi họci nóii chungi vài DHLSi nóii riêngi nhằmi

chấti lượngi DHLS.i Côngi văni đặci biệti chúi ýi đếni việci cầni phảii phốii hợpi giữai haii

ngànhi

vài

Giáoi dụci vài ngànhi Văni hóai trongi việci đưai dii sảni vàoi trườngi học.i Cáci Sởi Giáoi dụci

Trongi

Đàoi tạoi đãi chỉi đạoi việci thựci hiệni kếi hoạchi liêni ngànhi trêni địai bàni cáci tỉnh.

08/04/2013i

đó,i Bội Giáoi dụci vài Đàoi tạoi rai côngi văni sối 2305/BGD&ĐTi -i GDTrHi ngàyi

tạii

vềi việci triểni khaii thíi điểmi sửi dụngi DSVHi trongi dạyi họci ởi trườngi phổi thôngi

Ninh,i

7i tỉnh,i thành,i gồm:i Hài Nội,i Thànhi phối Hồi Chíi Minh,i Phúi Thọ,i Bắci giang,i Quảngi

vềi

Thừai Thiêni Huếi vài Quảngi Nam.i Cáci tỉnhi vài thànhi phối đãi chuẩni bịi cáci nộii dungi

dẫni

giáoi dụci dii sản,i yêui cầui cáci trườngi thíi điểmi thựci hiệni nghiêmi túci cáci văni bảni hướngi

Mặci

củai Bội Giáoi dụci vài Đàoi tạo.

DSVHi

dùi chưai cói sựi chỉi đạoi bằngi văni bảni củai Bội Giáoi dụci vài Đàoi tạoi vềi việci đưai

chúngi

vàoi dạyi họci ởi Thànhi phối Cầni Thơ,i nhưngi thôngi quai việci điềui tra,i traoi đổii củai

đãi

tôii vớii cáci nhài quảni lý,i GVi THPTi choi thấyi việci sửi dụngi DSVHi vàoi dạyi họci cũngi

HSi

đượci ápi dụngi ởi mộti sối môn,i trongi đói cói môni Lịchi sử.i Mộti sối trườngi còni tổi chứci choi

Tuyi

thami quani ngoạii khóai tạii cáci DTLSi văni hóai vài tiếni hànhi côngi táci côngi íchi xãi hội.i

Thứi

nhiên,i trongi quái trìnhi triểni khaii còni gặpi mộti sối tồni tạii sau:

đượci

nhất,i việci sửi dụngi DSVHi tạii địai phươngi vàoi dạyi họci chưai thựci sựi thui húti

xãi

sựi quani tâmi đầyi đủi củai cáci cấpi quảni lý,i củai cáci ngành,i cáci nhài trườngi vài củai toàni

thờii

hội.i Bởii vìi đểi tổi chứci cáci hoạti độngi dạyi họci gắni vớii DSVHi thìi cầni phảii cói kinhi phí,i

trườngi

gian,i nhâni lực,…i chínhi vìi vậyi mài trongi nhữngi nămi vừai quai việci đưai DSVHi vàoi

Thứi

họci chưai đượci cáci cấp,i ngànhi đầui tưi đúngi mức.

họci

hai,i đai sối GVi đềui hiểui đượci tầmi quani trọngi củai việci sửi dụngi DSVHi trongi dạyi

xuyên,i

LSVNi nhưngi doi nhậni thứci chưai đầyi đủi vềi DSVH,i chưai xemi đâyi lài việci làmi thườngi

tháci

cầni phảii cói trongi cáci tiếti giảngi LSVN;i còni lúngi túngi trongi khâui sưui tầm,i khaii

choi

vài sửi dụngi tàii liệu.i Nêni đai sối GVi chỉi sửi dụngi dướii hìnhi thứci thôngi báoi đểi minhi họai

Thứi

kiếni thứci LSDTi chứi chưai đai dạngi hóai cáci biệni phápi trongi mộti giời giảng.

điểmi

ba,i cáci nộii dungi giáoi dụci dii sảni cũngi chưai đượci vậni dụngi linhi hoạti vàoi đặci

củai

củai từngi địai phương,i chưai đượci triểni khaii sâui vài rộng,i nóii cáchi kháci lài tiềmi năngi

DHLSi

dii sảni chưai đượci pháti huyi hết.i Tàii liệui vềi nhữngi dii sảni cầni đượci khaii tháci trongi

túngi

chưai đượci triểni khaii thựci hiện.i Vìi vậy,i trongi quái trìnhi giảngi dạyi GVi còni lúngi

khii sửi dụngi trongi bàii giảng.

2.2.2. Tình hình khai thác và sử dụng di sản văn hóa vùng Đồng bằng sông Cửu

Long trong dạy học Lịch sử Việt Nam ở trường THPT Thành phố Cần Thơ

2.2.2.1. Mục đích, đối tượng, địa bàn, phương pháp khảo sát

Mụci

DSVHi

đíchi điềui tra:i đểi cói đượci nhậni xéti kháchi quan,i khoai họci vềi thựci trạngi sửi dụngi

điềui

vùngi ĐBSCLi trongi dạyi họci LSVNi ởi trườngi THPTi hiệni nay,i chúngi tôii tiếni hànhi

chuyêni

trai cơi bảni (thôngi quai hệi thốngi phiếui điềui tra)i vài traoi đổii vớii cáci cáni bội quảni lýi

trườngi

môni củai cáci Sởi GD&ĐTi cũngi nhưi thami khảoi ýi kiếni củai đồngi nghiệpi ởi mộti sối

chúngi

đạii họci vài caoi đẳng.i Nhữngi kếti luậni đượci rúti rai từi kếti quải điềui trai lài cơi sởi đểi

nângi

tôii đềi xuấti cáci hìnhi thức,i biệni phápi sửi dụngi DSVHi tiêui biểui tạii ĐBSCLi nhằmi

Đốii

caoi chấti lượngi DHLSi ởi cáci trườngi THPTi TP.i Cầni Thơ.

trườngi

tượngi điềui tra,i khảoi sát:i chủi yếui củai chúngi tôii lài GVi môni lịchi sửi vài HSi ởi cáci

chúngi

THPTi trêni địai bàni Thànhi phối Cầni Thơ,i gồmi 105i GVi vài 1.333i HS.i Đồngi thời,i

GD&ĐTi

tôii cũngi tiếni hànhi traoi đổii vớii cáci cáni bội quảni lýi chuyêni môni củai cáci Phòngi

đạii

cũngi nhưi Sởi GD&ĐTi vài thami khảoi ýi kiếni củai đồngi nghiệpi ởi mộti sối trườngi

Địai

học,i caoi đẳngi đểi cói cáii nhìni đốii chiếui toàni diện.

THPTi

bàni điềui tra,i khảoi sát:i Chúngi tôii tiếni hànhi khảoi sáti điềui trai ởi tấti cải cáci trườngi

lấyi

trêni địai bàni Thànhi phối Cầni Thơ,i baoi gồmi 25i trườngi THPTi (xemi phụi lục).i Việci

thịi

phiếui điềui tra,i khảoi sáti đượci phâni bổi choi cáci trườngi đạii diệni củai khui vựci nôngi thôn,i

Vềi

trấni vài trungi tâmi Thànhi phối Cầni Thơ.i

thậpi

phươngi phápi khảoi sát,i chúngi tôii sửi dụngi phiếui điềui trai đốii vớii GV,i HSi đểi thui

đểi

thôngi tin.i Từi sối liệui điềui tra,i khảoi sát,i chúngi tôii xửi lýi bằngi phầni mềmi SPSS,i Exceli

2.2.2.2.i

rúti rai cáci kếti luậni khoai họci làmi cơi sởi thựci tiễni củai đềi tài

Đốii

Nộii dungi vài kếti quải điềui tra,i khảoi sát.

dụngi

vớii GV:i Chúngi tôii xâyi dựngi 13i câui hỏii theoi cáci vấni đềi liêni quani đếni việci sửi

Dựai

DSVHi vùngi ĐBSCLi trongi DHLSi ởi trườngi THPTi (xemi thêmi phụi lục)

nhậni

trêni kếti quải điềui trai GVi (thôngi quai 105i phiếui điềui tra),i quai xửi lý,i chúngi tôii

Vềi

thấy:

choi

sựi cầni thiếti củai việci sửi dụngi DSVHi trongi DHLS,i cói tớii 40%i GVi (44/105i phiếu)i

(52/105i

rằngi việci sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi trongi dạyi họci LSVNi lài rấti cầni thiết;i 48,6%i

biết,i

phiếu)i choi rằngi cầni thiếti vài 11,4%i (9/105i phiếu)i lài bìnhi thường.i Đai sối GVi choi

thựci

tàii liệui DSVHi vùngi ĐBSCLi nếui đượci sửi dụngi tốti trongi dạyi họci LSVNi sẽi gópi phầni

hiệni tốti mụci tiêui giáoi dục.

Bình thường 11,4%

Cần thiết 40%

Rất Cần thiết 48,6%

Bình thường

Rất cần thiết

Cần thiết

Biềui

đồi 2.1.i Ýi kiếni củai GVi vềi sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi trongi dạyi LSVNi ởi

họci

trườngi

Nguồn:i

THPTi (đơni vịi %)

Vềi

Tổngi hợpi từi 105i phiếui điềui trai GVi cáci trườngi phổi thôngi TPCT,i 2018

thoảng”i

mứci đội sửi dụng,i cói đếni 81,4%i GVi (85/105i phiếu)i đượci hỏii đãi choi biếti “thỉnhi

hiệni

sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi trongi dạyi họci LSVN;i nếui cói sửi dụngi chỉi thựci

mộti

trongi giời lịchi sửi nộii khoái chứi chưai xemi đâyi lài việci làmi thườngi xuyên,i cái biệti cói

củai

sối GVi chưai hềi sửi dụng.i Vìi vậy,i khii chúngi tôii đềi cậpi đếni ýi kiếni nhậni xéti chủi quani

hiệni

GVi vềi tìnhi hìnhi sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi trongi dạyi họci LSVNi ởi trườngi THPTi

“chưai

nayi vớii bai mứci tốt,i chưai tốt,i bìnhi thường,i thìi cói đếni 72,9%i (77/105i phiếu)i trải lờii

trongi

tốt”.i Điềui đói phầni nàoi nóii lêni thựci tiễni củai việci sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi

Vềi

dạyi họci LSDTi ởi cáci trườngi THPTi hiệni nay.

chúngi

hìnhi thứci tổi chức,i đểi tìmi hiểui thựci tiễni hìnhi thứci sửi dụngi DSVHi trongi DHLS,i

chứci

tôii nêui câui hỏii “Thầy/Côi sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi vớii nhữngi hìnhi thứci tổi

Bảngi

dạyi học:”i Kếti quải nhưi sau

Mức độ (tỉ lệ %)

Chưa bao giờ Thỉnh thoảng Thường xuyên

Thầy/Cô sử dụng DSVH vùng ĐBSCL với những hình thức tổ chức dạy học

Trong giờ học nội khóa trên lớp Trong giờ học nội khóa tại di tích Trong hoạt động ngoại khóa Trong hoạt động trải nghiệm

5 (4,7) 47 (44,8) 7 (6,6) 31 (29,5)

77 (73,3) 52 (49,5) 89 (84,8) 63 (60) bàii họci

23 (21,9) 6 (5,7) 9 (8,6) 11 (10,5) nhưngi

Đai

2.1.i Hìnhi thứci tổi chứci dạyi họci LSVNi vớii DSVHi vùngi ĐBSCL

lài

sối GVi sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi trongi dạyi nộii khóai chủi yếui

xemi

chỉi nhằmi đểi minhi họai choi kiếni thứci LSDTi trongi SGKi bằngi cáchi thôngi báo,i chứi chưai

HSi

đâyi lài nguồni kiếni thứci đểi phâni tích,i giảii thích,i hoặci dùngi đểi rai bàii tậpi vềi nhài choi

tìmi hiểu.i Khii sửi dụngi GVi chưai chúi ýi đếni việci pháti huyi tínhi tíchi cựci nhậni thứci choi

HSi

DHLS.i

trongi quái trìnhi dạyi học,i hoặci chưai dùngi đểi tổi chứci cáci hoạti độngi ngoạii khóai trongi

trongi

Rõi ràngi giữai nhậni thứci vài thựci tếi giảngi dạyi chưai cói sựi đồngi nhất,i đâyi lài mộti

nhữngi

nhữngi nguyêni nhâni khiếni HSi íti hứngi thúi đốii vớii việci họci LSDTi vài khói tránhi khỏii

Đểi

lệchi lạci trongi nhậni thức.i

nêui

tìmi hiểui thựci tiễni việci sửi dụngi cáci biệni phápi sưi phạmi trongi DHLS,i chúngi tôii

theoi

câui hỏii “Trongi giời họci nộii khoá,i Thầyi (Cô)i thườngi sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi

Bảngi

biệni pháp”.i Kếti quải nhưi sau

Trong giờ học nội khoá, Thầy (Cô) thường sử dụng DSVH vùng ĐBSCL theo biện pháp:

Mức độ (%) Thỉnh thoảng 76,2 74,3 79 71,4

Thường xuyên 4,8 13,3 12,4 3,8

Chưa bao giờ 19 12,4 8,6 24,8

Sử dụng DSVH vùng ĐBSCL để khởi động Sử DSVH vùng ĐBSCL để hình thành kiến thức LS Sử dụng DSVH vùng ĐBSCL để củng cố, luyện tập Sử dụng DSVH vùng ĐBSCL để kiểm tra, đánh giá kết quả học tập

Nhìni

2.2.i Cáci biệni phápi sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi trongi giời họci nộii khoá

cáci

vàoi bảngi thốngi kêi choi thấy,i cáci biệni phápi sưi phạmi đềui đượci GVi thựci hiệni ởi

“sửi

mứci đội kháci nhau.i Trongi đói mứci “thỉnhi thoảng”i chiếmi tỷi trọngi chính.i Biệni phápi

đội

dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi đểi hìnhi thànhi kiếni thứci lịchi sử”i đượci thựci hiệni vớii mứci

ĐBSCLi

nhiềui nhất.i Kếti quải nàyi phùi hợpi vớii nhậni thứci củai GVi vềi ýi nghĩai củai DSVHi vùngi

đánhi

đượci khảoi sáti ởi trên.i Biệni phápi “Sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi đểi kiểmi tra,i

chưai

giá”i đượci sửi dụngi íti nhất.i Điềui đói chúngi tỏ,i việci sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi

Vềi

đượci GVi sửi dụngi thườngi xuyên

câui

vấni đềi thuậni lợii vài khói khăni trongi việci sửi dụngi DSVH,i chúngi tôii thôngi quai

ĐBSCLi

hỏii điềui trai đểi tìmi hiểui nhữngi thuậni lợii vài khói khăni trongi việci sửi dụngi DSVHi vùngi

Vềi

trongi dạyi họci LSVN.i

vụi

thuậni lợi,i đai sối GVi choi rằngi nếui sửi dụngi cói hiệui quải sẽi thui húti HSi vàoi nhiệmi

vùngi

giời học,i tạoi đượci sựi hứngi thúi họci tậpi choi HS.i Mặti khác,i GVi cũngi choi rằngi DSVHi

trongi

ĐBSCLi cói thểi sửi dụngi linhi hoạti kếti hợpi vớii nhiềui nguồni tàii liệui thami khảoi kháci

DHLS...

Đểi

Thầy/Côi

tìmi hiểui nhữngi khói khăni củai GV,i chúngi tôii nêui câui hỏi:i “Nhữngi khói khăni mài

quải

gặpi phảii khii sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi trongi DHLSi ởi trườngi THPT”.i Kếti

Bảngi

thui đượci là

Nội dung

Những khó khăn mà Thầy/Cô gặp phải khi sử dụng DSVH vùng ĐBSCL trong DHLS ở trường THPT: Thiếu kiến thức về khai thác và sử dụng di tích trong dạy học. Tốn nhiều thời gian, công sức. GV không được khuyến khích đổi mới hình thức và PPDH. Không đủ điều kiện về tư liệu, tài chính, sự hỗ trợ từ nhà trường và phụ huynh. HS không hợp tác. Bộ môn Lịch sử không được coi trọng trong nhà trường.

2.3.i Nhữngi khói khăni khii sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi trongi dạyi học

Số lựa chọn (n = 105) Số lượng Tỉ lệ % 27 31 21 10 7 9

25,7 29,5 20 9,5 6,6 8,6

Quai

íti

bảngi thốngi kêi choi thấy,i đai sối GVi đượci hỏii đềui choi rằngi khói khăni lớni nhấti lài

tiệni

thờii lượng,i thiếui nguồni tàii liệui DSVHi thami khảoi cầni thiết,i thiếui phươngi pháp,i phươngi

trêni

hỗi trợ,...i Nhữngi khói khăni nàyi phảni ánhi đúngi thựci tếi dạyi họci ởi nhiềui trườngi THPTi

đểi

địai bàni thànhi phối Cầni Thơ.i Hiệni nayi nhiềui GVi chưai cói kiếni thứci vềi phươngi phápi

nghiệmi

khaii tháci vài sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi hiệui quả,i chủi yếui mangi tínhi tựi pháti vài kinhi

nguồni

cái nhân.i Hơni nữa,i việci tổi chứci cáci hoạti độngi tạii dii sản,i ngoạii khóa...i cầni cói

thểi

tàii chínhi vài sựi hỗi trợ,i hợpi táci củai cáci lựci lượngi kháci nhau,i chỉi GVi lịchi sửi khói cói

vềi

tựi giảii quyếti đượci vấni đềi này.i Đểi sửi dụngi DSVHi hiệui quải đòii hỏii GVi phảii đầui tưi cải

hiệni

thờii gian,i côngi sức,i tríi tuệi nêni khôngi íti GVi ngạii thựci hiệni hoạti độngi nàyi hoặci thựci

sửi

mộti cáchi gượngi épi vài hìnhi thức.i Tuyi nhiên,i đai sối GVi đềui nhậni thứci đúngi vềi việci

dụci

dụngi tàii liệui vềi DSVHi trongi DHLS,i sẽi giúpi choi HSi dễi nhớ,i khắci sâui kiếni thức,i giáoi

caoi

tưi tưởng,i tìnhi cảmi vài kíchi thíchi tưi duy,i rèni luyệni kỹi năngi choi HS,i gópi phầni nângi

Khảoi

chấti lượngi dạyi họci bội môn

GVi

sáti ýi kiếni củai GVi vềi nhữngi đềi xuấti khii sửi dụngi DSVHi trongi dạyi học,i đai sối

ĐBSCLi

đềui nhậni thấyi đượci tầmi quani trọngi vài ýi nghĩai củai việci sửi dụngi DSVHi vùngi

cầni

trongi dạyi họci LSVN.i Vìi vậy,i đai sối GVi cói đềi xuấti tươngi đốii giốngi nhaui đói lài

phảii cói kinhi phí,i cói cáni bội lãnhi đạoi quani tâm,i cầni bổi sungi nguồni tàii liệui vềi DSVHi

vùngi

trongi

ĐBSCLi cói thểi sửi dụngi trongi dạyi học,i cầni cói cáci lớpi tậpi huấni vềi sửi dụngi DSVHi

mụci

dạyi họci đểi việci dạyi họci đượci diễni rai mộti cáchi thườngi xuyên,i gópi phầni thựci hiệni

Vềi

tiêui gắni nhài trườngi vớii xãi hội.i

thêmi

phíai HS:i Chúngi tôii đưai rai 17i câui hỏii tậpi trungi vàoi cáci nộii dungi chính:i (xemi

phụi lục

i -i Điềui trai đểi xemi xéti sựi hứngi thúi họci tậpi củai HSi đốii vớii bội môn.i

-i

i -i Điềui trai sựi hiểui biếti củai HSi vềi cáci DSVHi vùngi ĐBSCL

phápi

Mứci đội thầyi (cô)i sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi trongi dạyi họci LSVNi vài phươngi

Dựai

sửi dụng?

nhậni

trêni kếti quải điềui trai HSi (thôngi quai 1333i phiếui điềui tra),i quai xửi lý,i chúngi tôii

Vớii

thấy

12,6%

13,7%

26,3%

47,4%

Rất thích

Thích

Bình thường

Nhàm chán

nộii dungi thứi nhất:i kếti quải thui đượci thểi hiệni ởi bảngi tổngi hợpi sau:

TPCT

Biềui

Quai

đồi 2.2.i Hứngi thúi họci tậpi môni lịchi sửi củai HSi ởi trườngi THPTi

phối

kếti quải điềui trai choi thấy,i thựci tếi HSi ởi cáci trườngi THPTi trêni địai bàni Thànhi

nhâni

Cầni Thơi còni xemi nhẹi vịi tríi củai môni Lịchi sử.i Điềui nàyi xuấti pháti từi nhiềui nguyêni

họci

kháci nhau,i cói thểi doi phụi huynhi khôngi muốni coni emi mìnhi theoi họci cáci ngànhi khoai

khốii

xãi hội,i họi chủi yếui đầui tưi choi cáci emi theoi họci cáci ngànhi khoai họci tựi nhiêni hoặci lài

mộti

chuyêni ngoạii ngữi nêni cáci emi íti chúi ýi đầui tưi choi môni Lịchi sử.i Tuyi nhiên,i cũngi cói

sựi

bội phậni HSi thíchi họci bội môni Lịchi sử,i cói thểi doi cáci emi cói năngi khiếu,i đami mêi thậti

họci

vớii bội môni lịchi sử.i Cũngi khôngi íti trườngi hợp,i cáci emi khôngi họci đượci cáci môni khoai

tựi nhiêni nêni mớii tậpi trungi choi cáci môni khoai họci xãi hội.i

Vềi

chưai

vấni đềi thứi hai,i quai khảoi sáti chúngi tôii nhậni thấyi cói tớii 45%i (600/1333i phiếu)i

đầyi

nhậni thứci đầyi đủi vềi DSVH.i HSi rấti íti biếti đếni cáci DSVHi ởi địai phươngi mộti cáchi

Vốni

đủ,i mài chỉi biếti đượci mộti vàii dii sảni tiêui biểui nhưngi còni rờii rạci thiếui tínhi bềni vững.i

cơ,i

kiếni thứci vềi DSVHi tạii địai phươngi củai cáci emi còni nghèoi nàn,i cũngi vìi thếi mài độngi

nhiên,i

tháii đội vài hứngi thúi củai cáci emi đốii vớii việci họci tậpi bội môni chưai đúngi đắn.i Tuyi

tạii

điềui khái bấti ngời lài đai sối HSi đượci hỏii đềui choi rằngi cầni thiếti phảii sửi dụngi DSVHi

Đốii

địai phươngi trongi dạyi họci LSDTi chiếmi 55,6%i trongi tổngi sối HSi đượci khảoi sát.i

HSi

vớii vấni đềi thứi ba,i chúngi tôii cũngi điềui trai khii dạyi họci LSDT,i GVi cói yêui cầui

câui

thườngi xuyêni làmi việc,i tiếpi cậni vớii nguồni DSVHi tạii địai phươngi hayi không?.i Vớii

vậy,i

hỏii này,i thìi cói đếni 64,3%i (857/1333i phiếu)i sối HSi đềui trải lờii lài “thỉnhi thoảng”.i Nhưi

đãi

chúngi tôii nhậni thấyi phầni đôngi GVi giảngi dạyi lịchi sửi hiệni nayi ởi phổi thôngi íti nhiềui

LSDTi

nhậni thứci đượci tầmi quani trọngi củai việci sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi trongi dạyi họci

đểi

nhưngi chưai xemi đâyi lài việci làmi thườngi xuyên,i chưai hướngi dẫni mộti cáchi đầyi đủi

cáci emi tiếpi cậni vớii nguồni tàii liệui lịchi sửi quani trọngi này.

LSVN

Biềui

Vấni

đồi 2.3.i Mứci đội HSi đượci làmi việci vớii DSVHi trongi dạyi họci

đếni

đềi thứi tư,i quai điềui trai chúngi tôii nhậni thấy,i nếui trongi dạyi họci GVi quani tâmi

giời

việci đổii mớii phươngi pháp,i hìnhi thứci tổi chứci dạyi họci thìi HSi sẽi cảmi thấyi yêui thíchi

(cô)i

họci lịchi sửi hơn.i Chẳngi hạni như,i khii đượci hỏii cáci emi cói thíchi giời họci lịchi sửi mài thầyi

(227/1333i

sửi dụngi cáci tàii liệui DSVHi ởi địai phươngi không?i Vớii câui hỏii nàyi thìi cói 17%i

“thích”.i

phiếu)i HSi trải lờii lài “rấti thích”i hoặci cói đếni 45%i (600/1333i phiếu)i HSi trải lờii lài

Điềui nàyi choi thấyi đai sối HSi vẫni dànhi tìnhi cảmi tốti đẹpi choi môni Lịchi sử,i nếui GVi

biếti

hiệui

cáchi vậni dụngi linhi hoạti sángi tạoi cáci hìnhi thức,i biệni phápi dạyi họci nhằmi nângi caoi

Không thích 7%

Rất thích 17%

Bình thường 31%

Thích 45%

Rất thích

Thích

Bình thường

Không thích

quải bàii học.

ởi DSVHi

Biềui

địai

đồi 2.4.i Mứci đội HSi yêui thíchi cáci giời họci lịchi sửi cói sửi dụngi

phươngi (đơni vịi %)

2.2.3. Những vấn đề rút ra từ thực tiễn của việc sử dụng di sản văn hoá vùng

Đồng bằng sông Cửu Long trong dạy học Lịch sử Việt Nam ở trường trung học phổ

thông TP. Cần Thơ

Trên cơ sở xử lý kết quả điều tra, chúng tôi rút ra những kết luận sau:

-i

Tuyi

GVi

cói

sửi

dụngi

DSVHi

vùngi

ĐBSCLi

trongi

dạyi

họci

LSVNi

nhưngi

chưai

thườngi

xuyên,i

còni

lúngi

túngi

trongi

việci

sưui

tầm,i

lựai

chọni

vài

sửi

dụng.i

Nếui

cói

sửi

dụng,i

GVi

chỉi

thựci

hiệni

trongi

giời

nộii

khóai

vài

chỉi

dừngi

ởi

mứci

đội

minhi

họai

chứi

chưai

xemi

đói

lài

nguồni

nhậni

thứci

làmi

choi

bàii

giảngi

thêmi

nặngi

nề,i

thiếui

tínhi

hấpi

dẫn,i

đôii

khii

còni

làmi

loãngi

trọngi

tâmi

bàii

học.i

Mặti

khác,i

đai

sối

GVi

còni

chưai

chúi

trọngi

đầui

tưi

thờii

gian,i

côngi

sứci

choi

việci

sưui

tầm,i

lựai

chọn,i

chưai

chúi

ýi

hướngi

dẫni

HSi

làmi

việci

vớii

nguồni

DSVHi

tạii

địai

phươngi

phụci

vụi

choi

dạyi

họci

LSVNi

mộti

cáchi

cói

hiệui

quả.i

-i

Mặti

khác,i

doi

nhậni

thứci

chưai

đầyi

đủi

vềi

việci

đổii

mớii

PPDHi

ởi

THPT,i

nhiềui

GVi

choi

rằngi

sửi

dụngi

DSVHi

vùngi

ĐBSCLi

trongi

tiếti

LSVNi

lài

khôngi

phùi

hợp,i

chỉi

nêni

sửi

dụngi

chúngi

trongi

cáci

HĐNK.i

Thờii

giani

chủi

yếui

củai

tiếti

họci

chỉi

nêni

dànhi

choi

việci

tổi

chứci

cáci

hoạti

độngi

nhậni

thứci

choi

HSi

thôngi

quai

việci

pháti

vấni

giữai

thầyi

vài

trò.i

-i

Đai

sối

HSi

chưai

thựci

sựi

hứngi

thúi

vớii

việci

họci

tậpi

bội

môni

lịchi

sử,i

điềui

nàyi

doi

nhiềui

nguyêni

nhâni

kháchi

quani

lẫni

chủi

quan.i

Trongi

đói

việci

sửi

dụngi

tàii

liệui

thami

khảoi

củai

GVi

trongi

dạyi

họci

LSDTi

còni

sơi

sài,i

chiếui

lệ,i

thiếui

hấpi

dẫn,i

tàii

liệui

họci

tậpi

ít,i

cáci

emi

khôngi

cói

điềui

kiệni

tiếpi

cậni

vớii

nguồni

tàii

liệui

ngoàii

SGK.i

-i

Hoạti

độngi

tựi

họci

ởi

nhài

củai

HSi

chỉi

dừngi

lạii

ởi

việci

họci

thuộci

lòngi

nhữngi

điềui

đãi

đượci

thầyi

choi

ghii

chépi

ởi

trêni

lớp,i

íti

đượci

GVi

hướngi

dẫni

sưui

tầm,i

tìmi

hiểui

DSVHi

ởi

địai

phươngi

thôngi

quai

hệi

thốngi

bàii

tập,i

cáci

hoạti

độngi

ngoạii

khóa...i

nêni

hiểui

biếti

củai

cáci

emi

vềi

DSVHi

vùngi

ĐBSCLi

còni

hạni

chế.

* *

Như vậy, ở Chương 2, tác giả đã tập trung giải quyết vấn đề cơ bản về cơ sở lý luận

và cơ sở thực tiễn của luận án. Với các nội dung đã trình bày, có thể khẳng định rõ hơn vai

trò và tầm quan trọng của DSVH trong DHLS. Việc khai thác giá trị của DSVH là trách

nhiệm chung của các môn khoa học, trong đó bộ môn lịch sử có một vị trí đặc biệt quan

trọng, bởi DSVH chính là nguồn tư liệu phong phú, là nguồn sử liệu quan trọng, là phương

tiện trực quan có hiệu quả rất lớn trong DHLS, góp phần phát triển tư duy, giáo dục truyền

thống đạo đức, lòng yêu quê hương đất nước cho HS.

Mặc dù có vị trí quan trọng, nhưng trong thực tế dạy học nói chung và DHLS ở Thành

phố Cần Thơ nói riêng, vấn đề khai thác và sử dụng DSVH vẫn còn nhiều bất cập. Những

hạn chế ấy không chỉ dừng lại ở mặt nhận thức, ở việc xác định tầm quan trọng của DSVH

mà chủ yếu là ở PPDH, ở cách thức lựa chọn nội dung và vận dụng linh hoạt hệ thống

phương pháp trong dạy học cụ thể, nhằm khai thác tối ưu giá trị vô giá các DSVH trên

vùng đất Tây Đô, nhằm thực hiện đa dạng hoá các hình thức tổ chức dạy học, góp phần

nâng cao chất lượng giáo dục bộ môn và giáo dục cho thế hệ trẻ biết giữ gìn, phát huy

những giá trị di sản mà cha ông đã để lại. Đó cũng là nhiệm vụ cơ bản mà chúng tôi sẽ tiếp

tục giải quyết trong hai chương tiếp theo của luận án.

Chương 3

SỬ DỤNG DI SẢN VĂN HÓA VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG

TRONG DẠY HỌC NỘI KHOÁ PHẦN LỊCH SỬ VIỆT NAM

TỪ NGUỒN GỐC ĐẾN NĂM 1918 Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG

THÀNH PHỐ CẦN THƠ. THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM

Căn cứ vào nội dung chương trình LSVN ở trường THPT hiện hành, căn cứ vào nội

dung nguồn DSVH vùng ĐBSCL có thể khai thác và sử dụng trong DHLS. Ở chương này,

chúng tôi tập trung đi sâu nghiên cứu và đề xuất các biện pháp sư phạm sử dụng DSVH

vùng ĐBSCL trong dạy học nội khoá các bài LSVN từ nguồn gốc đến năm 1918 phù hợp

với chương trình. Đồng thời, tiến hành thực nghiệm sư phạm từng phần và toàn phần để

kiểm nghiệm tính khả thi của đề tài.

3.1. Vị trí, mục tiêu, nội dung cơ bản của chương trình Lịch sử Việt Nam từ

nguồn gốc đến năm 1918 ở trường trung học phổ thông

3.1.1. Vị trí

Lịch sử Việt Nam từ cội nguồn đến năm 1918 trong chương trình môn Lịch sử ở

trường THPT gồm có 2 phần: Phần LSVN từ cội nguồn đến giữa thế kỉ XIX và phần

LSVN từ 1858 đến năm 1918.

Khoá trình LSVN từ khi con người xuất hiện trên đất nước Việt Nam đến giữa thế

kỉ XIX nằm trong chương trình lịch sử lớp 10. Đây là thời kỳ đặc biệt quan trọng của

LSDT - thời kỳ ghi nhận những dấu vết đầu tiên của người Nguyên thuỷ trên đất nước

Việt Nam, thời kỳ hình thành các quốc gia cổ đại với sự định hình những nét văn hoá

truyền thống của dân tộc; thời kỳ đấu tranh chống Bắc thuộc giành độc lập, giữ gìn bản

sắc dân tộc; thời kỳ hình thành và phát triển của các triều đại phong kiến Việt Nam: Đinh

- Tiền Lê, Lý - Trần - Hồ, Hậu Lê - Nguyễn. Đây là phần kiến thức cơ bản, nền tảng để

HS tiếp tục tìm hiểu LSDT ở lớp 11.

Khóa trình LSVN 1858 - 1918 nằm trong chương trình lịch sử lớp 11. Đây là giai

đoạn đầu của LSVN cận đại, giai đoạn đánh dấu quá trình khủng hoảng của chế độ phong

kiến Việt Nam với triều đại cuối cùng của LSDT là nhà Nguyễn. Đây là thời kỳ xảy ra

nhiều biến cố quan trọng, chi phối tới tiến trình LSDT trong thế kỉ XX - thế kỉ đấu tranh

và bảo vệ độc lập dân tộc trước đế quốc và thực dân phương Tây. Vì vậy, giai đoạn lịch

sử này là cơ sở quan trọng để HS học phần LSVN ở lớp 12.

3.1.2. Mục tiêu

Sau khi học xong chương trình LSVN từ nguồn gốc đến năm 1918, HS cần đạt

những mục tiêu cụ thể sau:

Về kiến thức

- Trình bày được quá trình hình thành các quốc gia cổ đại trên đất nước Việt Nam,

từ đó phân tích được sự hình thành, cơ cấu tổ chức nhà nước, đời sống văn hoá, xã hội và

rút ra nhận xét.

- Phân tích được những nội dung cơ bản chính sách đô hộ của các triều đại phong

kiến phương Bắc ở nước ta; Phân tích nguyên nhân, ý nghĩa các cuộc đấu tranh giành độc

lập tiêu biểu thời kỳ này.

- Trình bày được quá trình đấu tranh của nhân dân ta chống lại sự xâm lược, ách đô

hộ của thực dân Pháp, sự xuất hiện của các trào lưu cứu nước mới trong những năm đầu

của thế kỉ XX. Qua đó, phân tích, giải thích được nguyên nhân thất bại, ý nghĩa lịch sử và

rút ra bài học kinh nghiệm của các phong trào đấu tranh trên.

- Trên cơ sở phân tích được nguyên nhân thắng lợi, ý nghĩa lịch sử từ đó hiểu được

qui luật trong quá trình dựng nước và giữ nước của dân tộc

- Trình bày những thành tựu chính về các mặt trong đời sống xã hội thời phong kiến

độc lập; Hiểu được nền văn hoá Đại Việt phản ánh đậm đà tư tưởng yêu nước; đánh giá

được giá trị của các thành tựu trên các lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hoá, xã hội

- Phân tích được bối cảnh Việt Nam giữa thế kỉ XIX, từ đó lý giải được nguyên nhân

xâm lược nước ta của thực dân Pháp

- Phân tích được quá trình xâm lược nước ta của thực dân Pháp trong gần 30 năm

(1858 - 1884). Đánh giá được trách nhiệm của triều đình nhà Nguyễn trong việc để nước

ta rơi vào tay thực dân Pháp.

- Phân tích được tình cảnh của nhân dân ta dưới ách cai trị của thực dân Pháp. Từ

đó, đánh giá được những chính sách cai trị, khai thác bóc lột của thực dân Pháp thực hiện

ở nước ta cuối thế kỉ XIX, đầu thế kỉ XX dưới tác động của cuộc khai thác thuộc địa.

- Vận dụng được kiến thức bài học để giải thích về sự ra đời của một số DTLS như:

Văn hoá Óc Eo, di tích đền thờ Nguyễn Trung Trực, Bùi Hữu Nghĩa, Trương Định,… sự

ra đời của một số loại hình nghệ thuật diễn xướng dân gian.

Bên cạnh những yêu cầu về kiến thức, việc sử dụng DSVH vùng ĐBSCL trong

DHLS ở trường THPT phải hướng tới việc phát triển toàn diện phẩm chất và năng lực HS

Về năng lực lịch sử: trên cơ sở sưu tầm, nhận diện DSVH; khai thác thông tin để tái

hiện lịch sử, HS được phát triển năng tìm hiểu lịch sử. Mặt khác, GV sử dụng các DSVH

ở địa phương không phải minh hoạ cho sự kiện, nhân vật, “xem cho biết”, “xem cho vui”,

mà coi đó là một nguồn tri thức, phương tiện trực quan, tổ chức các hoạt động học tập,

hướng dẫn HS tích cực, chủ động, tìm tòi, khám phá kiến thức để giải thích, nhận xét, đánh

giá… các sự kiện, hiện tượng, nhân vật lịch sử (năng lực nhận thức và tư duy lịch sử). Đặc

biệt từ kiến thức về DSVH, HS giải thích các vấn đề thực tiễn, phong tục, lễ hội truyền

thống của địa phương, đề ra các giải pháp, ý tưởng bảo tồn và phát huy giá trị của các

DSVH… (năng lực vận dụng kiến thức và kỹ năng đã học).

Năng lực chung

- Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết thu thập và làm rõ các thông tin liên

quan đến vấn đề; biết đề xuất và phân tích được một số giải pháp giải quyết vấn đề; lựa

chọn được giải pháp phù hợp nhất để bảo tồn và phát huy giá trị của các DSVH

- Năng lực giao tiếp và hợp tác: Biết cách lựa chọn hình thức làm việc nhóm phù hợp

với yêu cầu để hoàn thành nhiệm vụ được giao; năng động, tự tin trình bày một vấn đề

được giao; biết chia sẻ thông tin hỗ trợ đội nhóm cùng học tập và phát triển

- Năng lực tự chủ và tự học: biết cách sưu tầm và sử dụng tư liệu lịch sử để tìm hiểu

một số DSVH vùng ĐBSCL phục vụ học tập LSVN.

Về phẩm chất: Xuất phát từ các sự kiện lịch sử khách quan, HS có ý thức trân trọng

sự hy sinh của các thế hệ cha ông đã hy sinh xương máu, vì độc lập, tự do của Tổ quốc

cũng như trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước. HS được hình thành những cảm

xúc lịch sử cụ thể, những phản ứng tự nhiên, thái độ rõ ràng đối với một sự kiện hay một

nhân vật lịch sử. Cảm phục, biết ơn sâu sắc tinh thần chiến đấu anh dung, ngoan cường

không quản ngại hy sinh của một số quan lại sĩ phu văn thân yêu nước và các tầng lớp

nhân dân ta chống lại thực dân Pháp để bảo vệ độc lập dân tộc. Hay phản đối, căm thù

trước hành động xâm lược phi nghĩa của giặc ngoại xâm, trước tội ác dã man của thực dân

Pháp đối với nhân dân ta, sự đầu hàng hèn nhát, nhu nhược của một số quan lại triều đình

nhà Nguyễn… cũng như bồi dưỡng tư tưởng, phẩm chất đạo đức đúng đắn: lòng yêu nước,

tự hào về truyền thống dân tộc, biết ơn các bậc tiền bối,…

3.1.3. Nội dung cơ bản

Khóa trình LSVN lớp 10 từ nguồn gốc - giữa thế kỉ XIX có nội dung cơ bản sau:

Những dấu tích của người tối cổ ở Việt Nam với sự phát triển của nền văn hoá bản

địa dẫn đến sự ra đời của các quốc gia cổ đại: Văn Lang - Âu Lạc, Chămpa và Phù Nam.

Những nét tiêu biểu và đặc sắc về văn hoá vật chất và tinh thần của các quốc gia cổ đại đã

tạo dựng nền tảng cho truyền thống văn hoá Việt.

Trong bối cảnh các triều đại phong kiến phương Bắc thôn tính, xã hội Việt Nam có

nhiều biến chuyển sâu sắc về kinh tế, văn hoá, tư tưởng,… lòng yêu nước và sức sống dân

tộc được thử thách. Nội dung đặc biệt quan trọng trong giai đoạn này là cuộc đấu tranh

oanh liệt chống Bắc thuộc giành lại độc lập tự chủ của nhân dân ta từ đầu công nguyên

đến thế kỉ X đã diễn ra mạnh mẽ. Qua đó khẳng định, truyền thống yêu nước, ý chí quyết

tâm chống mọi thế lực xâm lược giành độc lập của dân tộc.

Từ thế kỉ X - XV là thời kỳ hình thành và phát triển của các triều đại phong kiến Việt

Nam đã đạt được những thành tựu rực rỡ trên tất cả các phương diện: kinh tế, chính trị,

văn hoá, quân sự,… Những thành tựu ấy tiếp tục khẳng định tinh thần yêu nước, quyết

tâm vượt mọi khó khăn, thử thách, đánh bại các cuộc xâm lược của kẻ thù.

Thế kỉ XVI - XVIII, Việt Nam có những chuyển biến sâu sắc, từ chia cắt đất nước

đến thống nhất trên tất cả các mặt. Nội dung chính cần làm rõ là tình hình đất nước bị chia

cắt thành Đàng Trong và Đàng ngoài về tất cả các mặt: chính trị, kinh tế, văn hoá,… nhưng

cốt lõi vẫn mang đậm dấu ấn của Đại Việt. Qua đó, khẳng định yêu cầu thống nhất đất

nước là tất yếu.

Xã hội Việt Nam nửa đầu thế kỉ XIX lâm vào khủng hoảng sâu sắc. Chính sách

thống trị của nhà Nguyễn làm cho đời sống của nhân dân vô cùng khổ cực, nhiều cuộc

khởi nghĩa chống phong kiến đã diễn ra trên khắp cả nước. Đây cũng là một trong những

nội dung quan trọng của thời kỳ lịch sử này.

Khóa trình LSVN lớp 11 từ 1858 - 1918 gồm các nội dung cơ bản sau:

Quá trình xâm lược nước ta của thực dân Pháp (1858 - 1884). Triều đình nhà Nguyễn

trước họa xâm lăng, có ý thức chuẩn bị kháng chiến, nhưng bị động, thiếu tích cực, chủ

trương “thủ để hòa”, lần lượt ký với Pháp những bản Hòa ước tiêu cực (1862, 1874, 1883,

1884) từng bước đầu hàng thực dân Pháp.

Nội dung trọng tâm trong giai đoạn này là cuộc đấu tranh anh dũng của nhân dân ta

chống lại sự xâm lược của thực dân Pháp ngay từ khi chúng đặt chân lên đất nước ta từ

chiến trường Đà Nẵng đến Nam Kỳ, Bắc Kỳ. Qua đó, khẳng định ý chí quyết tâm chiến

đấu vì độc lập, thống nhất đất nước và truyền thống chống ngoại xâm của dân tộc.

Nội dung cơ bản của phong trào chống Pháp (1885 - 1896) tập trung vào cuộc đấu

tranh của nhân dân Việt Nam chống lại sự bình định, các cuộc hành quân chiếm đóng, đặt

ách nô dịch của thực dân Pháp. Đặc biệt là sự bùng nổ của phong trào Cần Vương

Sau khi về cơ bản xâm chiếm được nước ta vào năm 1884, thực dân Pháp thiết lập

bộ máy cai trị, thực hiện khai thác thuộc địa ở Đông Dương. Từ đó làm cho nền kinh tế,

xã hội, tư tưởng ở nước ta cuối thế kỉ XIX, đầu thế kỉ XX có những chuyển biến mới.

Phong trào yêu nước và cách mạng Việt Nam đầu thế kỉ XX đến chiến tranh thế giới

thứ nhất tiêu biểu là sự xuất hiện của xu hướng cứu nước mới - trào lưu dân chủ tư sản

trong phong trào yêu nước đầu thế kỉ XX nổi bật với hoạt động của Phan Bội Châu và

Phan Châu Trinh.

Trong những năm chiến tranh thế giới thứ nhất (1914 - 1918) đã diễn ra những

chuyển biến về kinh tế, xã hội, sự phân hóa của các giai cấp Việt Nam đầu thế kỉ XX và

đặc điểm phong trào giải phóng dân tộc trong giai đoạn này là những hoạt động yêu nước

đầu tiên của Nguyễn Tất Thành trong việc lựa chọn con đường cứu nước mới.

Việc xác định đúng mục tiêu, nội dung cơ bản của mỗi bài hay cả khóa trình lịch sử

là cơ sở để GV lựa chọn những DSVH vùng ĐBSCL phù hợp trong DHLS ở trường THPT

Thành phố Cần Thơ.

3.2. Các biện pháp sử dụng di sản văn hoá vùng Đồng bằng sông Cửu Long

trong dạy học bài nội khoá Lịch sử Việt Nam từ nguồn gốc đến năm 1918 ở trường

THPT Thành phố Cần Thơ

3.2.1. Sử dụng di sản văn hoá vùng Đồng bằng sông Cửu Long trong dạy học trên

lớp

3.2.1.1. Sử dụng di sản văn hoá vùng Đồng bằng sông Cửu Long để khởi động, tạo

hứng thú học tập cho học sinh

Khởi động là hoạt động đầu tiên, hoạt động này nhằm giúp HS huy động những

kiến thức, kĩ năng, kinh nghiệm của bản thân về các vấn đề có nội dung liên quan đến

bài học mới. Hoạt động khởi động sẽ kích thích tính tò mò, sự hứng thú, tâm thế của

HS ngay từ đầu tiết học. Hoạt động khởi động thường được tổ chức thông qua hoạt

động cá nhân hoặc hoạt động nhóm sẽ kích thích sự sáng tạo, giúp HS hình thành

năng lực hợp tác, tinh thần học hỏi, giúp đỡ nhau khi thưc hiện nhiệm vụ. Chuẩn bị

phần khởi động như thế nào cho hiệu quả phải dựa vào nội dung bài, đối tượng HS

và cả điều kiện của GV.

Hoạt động khởi động có vai trò tạo hứng thú học tập cho HS. Một khởi động bài học

hiệu quả trước hết phải tạo được hứng thú cho HS. Không phải bất cứ HS nào đều có sẵn

niềm say mê, yêu thích đối với môn học lịch sử. Vì vậy, nhiệm vụ của hoạt động khởi

động là khơi gợi hứng thú đối với bài học và hơn thế nữa còn khơi dậy niềm đam mê, gây

dựng, bồi đắp tình yêu lâu bền đối với môn học.

Sử dụng DSVH vùng ĐBSCL kích hoạt hoạt động nhận thức HS ở đầu giờ học có

nhiều cách thức khác nhau, tùy thuộc vào sự linh hoạt và sáng tạo của GV. Tuy nhiên, để

hoạt động này đạt hiệu quả theo chúng tôi cần thực hiện một số công việc sau:

Một là, GV nêu yêu cầu thật rõ ràng, dễ hiểu đối với mọi HS thông qua cung cấp

một số hình ảnh hoặc tư liệu về DSVH vùng ĐBSCL.

Hai là, yêu cầu HS quan sát, đọc, suy nghĩ, phán đoán và trả lời.

Ba là, GV nhận xét, đánh giá và dẫn dắt tạo tình huống có vấn đề

Bốn là, nêu bài tập nhận thức, định hướng cho việc khám phá và chiếm lĩnh kiến

thức mới; tập trung vào kiến thức cơ bản của bài học thông qua bài tập nêu vấn đề.

Có nhiều cách tổ chức hoạt động khởi động nhận thức khác nhau với việc sử dụng

DSVH vùng ĐBSCL trong DHLS. Điều quan trọng là, phải căn cứ vào mục tiêu bài học,

nội dung kiến thức, giá trị của DSVH, khả năng nhận thức của HS và sự sáng tạo của GV,

mà linh hoạt lựa chọn các cách khác nhau. Ví dụ: dạy học nêu vấn đề, sử dụng một đoạn

video ngắn, một số tranh ảnh, một số tính huống xung đột… Trong đó, GV có thể trực tiếp

xây dựng các tình huống nêu vấn đề với phương tiện trực quan về DSVH vùng ĐBSCL

nhằm đưa ra biểu tượng rõ ràng, lôi cuốn nhận thức, định hướng quá trình tư duy của các

em.

Đặc trưng của hoạt động khởi động là GV đưa ra tình huống để dẫn dắt HS thông

qua các câu hỏi, bài tập nhận thức. Việc giải quyết các tình huống nêu vấn đề giúp HS khôi

phục, tái hiện sự kiện, hiện tượng lịch sử; lý giải sự tồn tại vận động của chúng và biết vận

dụng các kiến thức đã được học vào việc giải thích kiến thức mới cũng như vận dụng vào

giải quyết những vấn đề trong thực tiễn cuộc sống. Đó là một tiền đề để thầy cô thiết kế

hoạt động khởi động.

Ví dụ: khi dạy học bài 16, lịch sử 10: Các cuộc kháng chiến chống Bắc thuộc, GV

có thể sử dụng trích đoạn cải lương “Tiếng Trống Mê Linh” để tạo tình huống có vấn đề,

dẫn dắt HS vào bài học. Trước khi bắt đầu vào bài mới, GV mở đoạn trích “Tiếng Trống

Mê Linh”, đoạn Trưng Trắc tế chồng và mộ binh, thề quyết trả thù trước khi xuất quân ra

trận cho HS theo dõi, yêu cầu HS theo dõi. Sau khi đoạn trích kết thúc, GV đưa ra câu hỏi

gợi ý: “Tại sao cuộc khởi nghĩa của Hai Bà Trưng lại nổ ra? Qua 4 câu thơ: Một xin rửa

sạch nước thù/ Hai xin đem lại nghiệp xưa vua Hùng/ Ba kẻo oan ức lòng chồng/ Bốn xin

vẻn vẹn sở công lênh này. Các em hãy cho biết mục tiêu lớn nhất của cuộc khởi nghĩa?

Theo em, việc khắp nơi nhân dân kéo về Mê Linh nói lên điều gì?

Sau khi xem clip, GV tổ chức HS trao đổi, nhận xét dẫn dắt vào bài mới: “Như vậy,

chúng ta vừa được tìm hiểu về một Nữ tướng anh dũng, oai phong của dân tộc Việt Nam.

Vậy tại sao Hai Bà Trưng lại phất cờ khởi nghĩa? Cuộc khởi nghĩa của Hai Bà Trưng đã

diễn ra như thế nào? Kết quả ra sao? Giá trị bài học lịch sử để lại cho hậu thế sau này là

gì? chúng ta sẽ cùng tìm hiểu trong bài học ngày hôm nay?”

Để kiểm nghiệm tính khả thi của biện pháp này, chúng tôi tiến hành TNSP từng phần

bài 16 “Các cuộc kháng chiến chống Bắc thuộc” (SGK lớp 10), tại trường THPT Bình

Thuỷ, do cô giáo Nguyễn Thị Kim Hoàn trực tiếp giảng dạy. Qua quan sát giờ học chúng

tôi nhận thấy, thái độ học tập, sự tập trung chú ý vào bài giảng, sự hào hứng trong nhận

thức của HS lớp thực nghiệm cao hơn so với lớp đối chứng. Điều đó bước đầu cho thấy

khả thi và phù hợp của các biện pháp đề xuất

Để sử dụng hiệu quả DSVH vùng ĐBSCL vào hoạt động khởi động và tạo động cơ

học tập cho HS, trong quá trình dạy học, tùy thuộc vào mục tiêu bài học, trình độ nhận thức

của HS, điều kiện cơ sở vật chất của nhà trường, mà GV vận dụng linh hoạt và sáng tạo cách

thức khác nhau. Mỗi cách có ưu thế riêng, điều quan trọng là GV phải lựa chọn cho phù hợp

với môi trường dạy học tại địa phương mình. Qua đó, tạo cơ sở cho HS chiếm lĩnh kiến thức

mới với ý thức tự giác, hào hứng và sự tập trung ngay từ đầu giờ học.

3.2.1.2. Sử dụng các nguồn tài liệu của di sản văn hoá vùng Đồng bằng sông Cửu

Long để hình thành kiến thức

Hoạt động hình thành kiến thức được thực hiện tiếp nối với hoạt động tạo tình huống

học tập. Đây là khâu trung tâm, quan trọng nhất của bài học, bởi vì, dưới sự tổ chức, hướng

dẫn của GV, HS được tham gia trực tiếp vào việc khám phá và chủ động chiếm lĩnh kiến

thức. Thông qua việc tham gia vào các chuỗi hoạt động học, HS từng bước thực hiện và

hoàn thành nhiệm vụ học tập bằng các sản phẩm học tập. Trên cơ sở đó, GV nhận xét,

đánh giá và chốt kiến thức mới để HS hiểu sâu sắc nội dung bài học. Để sử dụng DSVH

vùng ĐBSCL trong quá trình tổ chức cho HS chiếm lĩnh kiến thức, đòi hỏi GV phải vận

dụng linh hoạt, sáng tạo, tùy thuộc vào mục tiêu đặt ra và trình độ nhận thức của HS.

Chúng tôi xin đưa ra một số biện pháp sư phạm đã tiến hành thực nghiệm như sau:

a. Sử dụng tài liệu, tranh ảnh về di sản văn hoá vùng Đồng bằng sông Cửu Long để

cụ thể hóa các sự kiện, hiện tượng, nhân vật lịch sử

Lịch sử là quá trình phát triển không ngừng của xã hội loài người từ khi con người và

xã hội hình thành đến nay. Mỗi sự kiện, hiện tượng lịch sử chỉ xảy ra một lần duy nhất, gắn

với một khoảng thời gian, không gian và nhân vật cụ thể. Trong học tập lịch sử, HS không

thể “trực tiếp quan sát” được các sự kiện, hiện tượng mà chỉ có thể nhận thức được một cách

gián tiếp thông qua các tài liệu được lưu lại. GV cũng không thể tiến hành thí nghiệm lịch

sử để dựng lại quá khứ cho HS quan sát. Khó khăn của việc dạy - học lịch sử ở trường phổ

thông là như vậy, nhưng nhiệm vụ tiên quyết của bộ môn là phải làm thế nào để giúp HS đi

từ “biết” đến “hiểu” sâu sắc những chuyện đã diễn ra trong xã hội loài người. Để làm được

điều đó thì ngoài việc sử dụng các nguồn tư liệu lịch sử như hiện vật, văn tự cổ… thì việc sử

dụng tài liệu viết về DSVH ở địa phương cũng có tác dụng rất lớn trong việc “dựng lại lịch

sử” góp phần cụ thể hóa các sự kiện, hiện tượng lịch sử, nhằm giúp cho HS có được những

hình ảnh chân thật, sinh động về những gì đã xảy ra trong quá khứ.

Các tác phẩm văn học, tài liệu văn học dân gian ĐBSCL (ca dao, hò, vè, chuyện kể

dân gian,…) hay các tác phẩm cải lương, xuất hiện vào thời kỳ diễn ra các sự kiện lịch sử,

có ý nghĩa rất lớn đối với việc khôi phục hình ảnh quá khứ, cụ thể hóa các hiện tượng, sự

kiện lịch sử. Tài liệu được sử dụng là một đoạn trích ngắn có nội dung, súc tích, đơn giản,

ngắn gọn, giàu hình tượng, phản ánh một sự kiện, hiện tượng lịch sử đã qua, HS sẽ có thể

tiếp thu được nhanh, dễ dàng hơn.

Để tiến hành giờ học lịch sử, GV có thể sử dụng DSVH để cụ thể hóa các sự kiện,

hiện tượng, nhân vật lịch sử nhằm tăng thêm tính sinh động, gợi cảm cho bài giảng và gây

hứng thú học tập cho HS. Khi sử dụng, GV có thể thực hiện theo các bước cơ bản như sau:

- Bước 1: GV trình chiếu phim, ảnh về DSVH, hoặc sử dụng tư liệu về DSVH liên

quan mật thiết đến sự kiện cở bản của bài học.

- Bước 2: GV nêu vấn đề, đưa HS vào tình huống cần giải quyết

- Bước 3: HS quan sát và trả lời những câu hỏi liên quan đến di sản

- Bước 4: GV chốt ý

Ví dụ: để giúp cho HS hiểu sâu sắc hơn về tác động của cuộc khai thác thuộc địa lần

thứ nhất đối với sự chuyển biến đời sống xã hội Việt Nam trong những năm đầu thế kỉ

XX, GV sử dụng câu ca dao kết hợp với gợi mở:

“Cái Răng, Ba Láng, Vàm Xáng, Phong Điền

Anh có thương em thì cho bạc cho tiền

Đừng cho lúa gạo, xóm giềng cười chê”

GV có thể đưa ra câu hỏi: Qua câu ca dao trên em có nhận xét gì về đời sống kinh tế

của người dân nơi đây? HS sẽ dễ dàng thấy được dưới chính sách cai trị của thực dân Pháp

trong cuộc khai thác thuộc địa, đặc biệt là trong lĩnh vực nông nghiệp, bên cạnh những mặt

tiêu cực là chúng cướp ruộng của dân làm đồn điền, thì kinh tế đồn điền đã mang lại những

kết quả tích cực là tạo ra nhiều lúa gạo. Việc GV sử dụng câu ca dao trên vào dạy học bài

này sẽ tác động sâu sắc đến tình cảm của HS, giúp cho các em hiểu rõ hơn về tình hình

của xã hội Việt Nam trong những năm đầu thế kỉ XX dưới tác động của cuộc khai thác

thuộc địa lần thứ nhất. Từ đó giúp cho các em có thái độ đúng đắn khi đánh giá về một sự

kiện nào đó

Hoặc để cho HS có những biểu tượng và hiểu sâu sắc về nhân vật lịch sử, GV có thể

sử dụng các trích đoạn cải lương, thông qua đóng vai hoặc yêu cầu HS tóm tắt những trích

đoạn viết về những vị anh hùng dân tộc tiêu biểu như Trương Định, Nguyễn Trung Trực,

Bùi Hữu Nghĩa,…

Ví dụ: khi dạy học bài 19 Nhân dân Việt Nam kháng chiến chống thực dân Pháp

xâm lược (1858 - 1873), mục III, phần 3 Nhân dân ba tỉnh miền Tây chống Pháp, GV có

thể sử dụng đoạn trích trong vở cải lương “Nguyễn Trung Trực” của soạn giả Hà Nam

Quang, thông qua clip khoảng 4 phút miêu tả đoạn Nguyễn Trưng Trực bị thực dân đưa

ra pháp trường, chuẩn bị hành quyết, kết hợp với nêu một số câu hỏi để HS thảo luận,

chẳng hạn: Qua đoạn clip trên em có nhận xét gì về vị anh hùng Nguyễn Trung Trực?

Hoặc Em đánh giá như thế nào về tác dụng của tinh thần kiên quyết đấu tranh của Nguyễn

Trung Trực đối với phong trào kháng chiến chống thực dân Pháp ở Tây Nam Bộ?. Việc

GV sử dụng đoạn trích trên vào dạy học bài này là nhằm để khắc họa cho HS thấy được

thái độ hiên ngang, tinh thần kiên cường, bất khuất của vị anh hùng Nguyễn Trung Trực.

Trước khi bị hành quyết, Ông đã để lại một câu nói rất nổi tiếng “Bao giờ Tây nhổ hết cỏ

nước Nam, thì mới hết người Nam đánh Tây”, câu nói bất hũ ấy của người anh hùng dân

tộc đất Kiên Giang đã tiếp thêm sức mạnh cho nhân dân Kiên Giang nói riêng và cả dân

tộc nói chung tiếp tục cuộc đấu tranh gian khổ để đi đến ngày giành độc lập tự do.

Sử dụng tài liệu, tranh ảnh về DSVH để cụ thể hóa các sự kiện, hiện tượng, nhân vật

lịch sử là biện pháp tạo hứng thú, kích thích sự tìm tòi, khám phá tri thức lịch sử của HS

rất hiệu quả. Để khẳng định tính khả thi của biện pháp này, chúng tôi đã tiến hành TNSP

từng phần Mục III, phần 3 Nhân dân ba tỉnh miền Tây chống Pháp (Bài 19, Lịch sử 11)

GV dạy thực nghiệm là thầy Khưu Quang Minh (Trường THPT Bình Thuỷ). Chúng tôi

chọn hai lớp 11A5 là lớp thực nghiệm với 35 HS và lớp 11A6 làm lớp đối chứng với 34

HS. Qua kết quả cho thấy đa phần các em HS rất hứng thú với biện pháp này, bởi vì hiệu

quả bài học mang lại rất cao.

Bảng 3.1. Kết quả sử dụng DSVH vùng ĐBSCL để cụ thể hoá kiến thức

Lớp (SL HS)

Thực nghiệm (35 HS) Đối chứng (34 HS) Chênh lệch

Giỏi (9-10 điếm) 9 (25,7%) 4 (11,8%) 13,9%

Kết quả thực nghiệm (tỉ lệ) Trung bình (5-6 điếm) 9 (25,7%) 17 (50%) 24,3%

Khá (7-8 điếm) 17 (48,6%) 13 (38,2%) 10,4%

Yếu (< 5 điếm) 0 (0%) 0 (0%) 2,7%

Có thể khẳng định, sử dụng tài liệu DSVH vùng ĐBSCL vào DHLS trên không chỉ

góp phần cụ thể hóa sự kiện, hiện tượng, nhân vật lịch sử, làm phong phú thêm kiến thức

LSDT, mà còn có tác động sâu sắc đến tư tưởng, tình cảm của các em khi học tập lịch sử.

Không những thế việc sử dụng tài liệu DSVH vùng ĐBSCL vào dạy học LSDT sẽ tạo

niềm đam mê và khả năng biểu diễn, cảm nhận những làn điệu dân ca. Qua đó, nâng cao

ý thức, trách nhiệm của thế hệ trẻ trong việc giữ gìn và phát huy những giá trị truyền thống

quý báu của quê hương.

b. Sử dụng di tích lịch sử ảo vùng Đồng bằng sông Cửu Long trong dạy học lịch sử

DTLS ảo là một thuật ngữ mới xuất hiện trong những năm gần đây, nó mang một ý

nghĩa về một loại hình di tích được số hoá, ghi lại bằng kỹ thuật số và được tiếp cận thông

qua thông tin điện tử. DTLS ảo chính là nơi bảo quản và trưng bày các sự kiện, hiện tượng

lịch sử dưới dạng kỹ thuật số nhằm phục vụ nhu cầu nghiên cứu, giáo dục, du lịch và

hưởng thụ văn hoá của nhân dân.

Sử dụng di tích lịch sử ảo để tạo biểu tượng lịch sử

Việc sử dụng DTLS ảo có nhiều ưu thế trong quá trình DHLS ở trường phổ thông.

Sử dụng loại di tích ảo giải quyết được bài toán về kinh phí, không phụ thuộc vào khoảng

cách địa lý, giúp GV và HS chủ động trong quá trình sử dụng phương tiện trực quan tại

lớp học. Do vậy, sử dụng di tích ảo trong DHLS là một biện pháp quan trọng để cụ thể hóa

kiến thức, tạo biểu tượng lịch sử cho HS, góp phần nâng cao hiệu quả bài học.

Điều kiện sử dụng di tích ảo:

Thứ nhất, chuẩn bị dữ liệu di tích ảo: Dữ liệu cho thiết kế di tích ảo được thực hiện

chủ yếu bằng việc số hóa dữ liệu và hình ảnh của di tích thực. Trên cơ sở nguồn dữ liệu

được số hóa, GV sử dụng phần mềm Panotour hoặc Scratch để thiết kế di tích ảo

Hình 3.1. Thiết kế di tích ảo trên phần mềm Scratch

Thứ hai, trang bị các phương tiện, thiết bị hỗ trợ: Điều kiện để tổ chức DHLS qua di

tích ảo ở trường THPT là lớp học được trang bị các phương tiện trình chiếu, cài đặt hệ

thống dữ liệu cho máy tính phục vụ

Thứ ba, GV và HS có kỹ năng sử dụng di tích ảo: phải nắm vững cách thức điều

khiển hoạt động của di tích ảo

Mỗi một DTLS đều gắn liền với những sự kiện, hiện tượng, nhân vật lịch sử, phản

ánh những khía cạnh khác nhau của đời sống xã hội. Do vậy, di tích ảo là một kho tư

liệu phong phú, nơi chứa đựng những vết tích của lịch sử, bằng chứng của quá khứ. Do

đó, hướng dẫn HS sử dụng DSVH vùng ĐBSCL có tác dụng cao trong việc tạo biểu

tượng lịch sử cho HS một cách cụ thể và chân thực (mặc dù các em không trực tiếp đến

được di tích). Để tạo biểu tượng trong DHLS bằng di tích ảo, GV có thể thực hiện theo

các bước sau:

Bước 1: GV cho HS tương tác với di tích ảo, kết hợp với trình bày miệng

Bước 2: GV nêu câu hỏi về những nét cơ bản nhất của di tích, trên cơ sở đó giúp HS

trình bày lại sự kiện lịch sử.

Bước 3: GV nhận xét, khắc sâu biểu tượng cho HS, đồng thời liên hệ để giáo dục ý

thức trân trọng những thành tựu văn hóa lịch sử mà cha ông ta để lại.

Ví dụ: khi dạy học nội dung bài 23, lịch sử 10: mục “Cuộc kháng chiến chống Xiêm

xâm lược”, GV phân chia nhóm cho HS chuẩn bị báo cáo về di tích bằng công nghệ ảo.

Khi tiến hành bài học, GV cho HS báo cáo sản phẩm trước lớp, thời gian 3 phút. GV, HS

còn lại nhận xét sản phẩm của nhóm. GV hướng dẫn HS sử dụng di tích ảo, đóng vai thuyết

minh viên, giới thiệu về di tích Rạch Gầm - Xoài Mút. HS được cung cấp thông tin hỗ trợ,

được hướng dẫn thao tác sử dụng di tích ảo trên máy tính. Sản phần cần đạt của nhóm là

đóng vai làm thuyết minh viên để cụ thể hoá nội dung: DTLS Rạch Gầm - Xoài Mút gắn

liền với chiến công hiển hách của dân tộc ta chống quân Xiêm (1785), diễn ra trên đoạn

sông Tiền từ Rạch Gầm đến Xoài Mút (nay thuộc xã Kim Sơn, huyện Châu Thành, tỉnh

Tiền Giang). Phân tích vị trí địa lý của khúc sông Rạch Gầm - Xoài Mút để hiểu tại sao

Nguyễn Huệ lại chọn khúc sông này làm điểm quyết chiến chiến lược. Trận đánh Rạch

Gầm - Xoài Mút là bằng chứng khẳng định cho tài thao lược của người anh hùng áo vải

Nguyễn Huệ và sức mạnh của phong trào Tây Sơn - phong trào nông dân đảm nhận sứ

mạng bảo vệ đất nước, chống giặc ngoại xâm.

GV hướng dẫn HS đi đến kết luận vấn đề. Từ kết quả nghiên cứu từng phần của các

nhóm, với sự tương tác, phản biện, chúng ta đi đến kết luận: Chiến thắng Rạch Gầm - Xoài

Mút giáng một đòn đích đáng, vạch trần chân tướng phản bội của Nguyễn Ánh, đập tan

lực lượng quân sự và ảnh hưởng chính trị của bè lũ phong kiến phản động này.

Hướng dẫn HS sử dụng di tích ảo để đóng vai làm thuyết minh viên

Khi sử dụng di tích ảo để tổ chức hoạt động đóng vai làm thuyết minh viên, GV

hướng dẫn HS:

Bước 1: GV giao nhiệm vụ, nêu yêu cầu hoạt động đóng vai làm thuyết minh viên

cho từng nhóm HS.

Bước 2: Hướng dẫn chuẩn bị lời thuyết minh và kỹ năng thuyết minh viên cho HS,

kỹ năng sử dụng di tích ảo.

Bước 3: HS tiến hành thuyết minh, kết hợp với tương tác trên máy tính.

Bước 4: Tổ chức cho HS đánh giá kết quả của phần thuyết minh.

Bước 5: GV nhận xét và đánh giá

Ví dụ: GV có thể áp dụng các di tích ảo vào dạy học một số nội dung trong chương

trình giáo dục phổ thông năm 2018, chẳng hạn khi dạy sách giáo khoa Lịch sử 10 (Bộ

Cánh diều), bài 13, mục “Văn minh Phù Nam”. GV chia nhóm cho HS chuẩn bị báo cáo

về di tích bằng công nghệ ảo. Khi tiến hành bài học, GV cho HS báo cáo sản phẩm trước

lớp, thời gian từ 3 đến 5 phút. GV, HS còn lại nhận xét sản phẩm của nhóm. GV hướng

dẫn HS sử dụng di tích ảo, đóng vai nhà khảo cổ để thuyết trình, giới thiệu về nền văn

minh Phù Nam. HS được cung cấp thêm thông tin hỗ trợ. Sản phẩm cần đạt của nhóm là

đóng vai nhà khảo cổ để thuyết trình để cụ thể hoá nội dung của nền văn minh Phù Nam -

một nền văn minh xuất hiện ở lưu vực châu thổ đồng bằng sông Cửu Long. Để từ đó rút

ra được những nét đặc trưng cơ bản của nền văn minh. GV hướng dẫn HS đi đến kết luận

và đặt câu hỏi cho HS.

Hình 3.2. Một số hình ảnh Di tích ảo Óc Eo - Phù Nam

(Nguồn: https://baotanglichsu.vn) Để kiểm nghiệm tính khả thi của biện pháp này, chúng tôi tiến hành TNSP từng phần

bài 23, lịch sử 10, tại trường THPT Thuận Hưng (quận Thốt Nốt), do Thầy Lê Văn Sơn

trực tiếp giảng dạy. Chúng tôi chọn hai lớp 10C1 là lớp thực nghiệm với 40 HS và lớp

10C2 làm lớp đối chứng với 41 HS. Đây là ngôi trường có điều kiện cơ sở vật chất khang

trang, hiện đại phù hợp để chúng tôi tiến hành thực nghiệm và vận dụng ý tưởng sư phạm

đề xuất trong luận án. Qua quan sát giờ học chúng tôi nhận thấy, thái độ học tập, sự tập

trung chú ý vào bài giảng, sự hào hứng trong nhận thức của HS lớp thực nghiệm cao hơn

so với lớp đối chứng. Điều đó bước đầu cho thấy tính khả thi và phù hợp của các biện pháp

đề xuất.

Bảng 3.2. Kết quả sử dụng di tích lịch sử ảo để tạo biểu tượng

Lớp (SL HS)

Thực nghiệm (40 HS) Đối chứng (41 HS) Chênh lệch

Giỏi (9-10 điếm) 10 (25%) 8 (19,5%) 5,5%

Kết quả thực nghiệm (tỉ lệ) Trung bình (5-6 điếm) 8 (20%) 13 (31,7%) 11,7%

Khá (7-8 điếm) 22 (55%) 17 (41,5%) 13,5%

Yếu (< 5 điếm) 0 3 (7,3%) 7,3%

Nhìn thống kê kết quả thực nghiệm ta thấy, tỷ lệ điểm khá, giỏi của HS lớp thực

nghiệm cao hơn hẳn so với lớp đối chứng; ngược lại, tỷ lệ điểm số trung bình và yếu, kém

giảm rõ rệt so với lớp đối chứng. Điều đó chứng tỏ biện pháp mà chúng tôi đưa ra là khả

thi và hiệu quả. Ngoài kết quả về điểm số, chúng tôi quan sát thấy, HS lớp thực nghiệm tỏ

ra hứng thú và tích cực trong giờ học, góp phần nâng cao hiệu quả bài học so với HS ở lớp

đối chứng

Như vậy, sử dụng DTLS ảo là một biện pháp dạy học quan trọng góp phần tạo

biểu tượng về các sự kiện, hiện tượng lịch sử một cách sâu sắc. ĐBSCL có hệ thống

DSVH phong phú, có giá trị lịch sử và văn hóa, nếu khai thác và sử dụng hiệu quả thì

những di sản đó không chỉ được sử dụng ở những địa phương tại ĐBSCL, mà có thể

sử dụng ở các nhà trường trong phạm vi cả nước. Tuy nhiên, để việc sử dụng di tích

ảo về DSVH vùng ĐBSCL đạt hiệu quả tốt, cần có những điều kiện nhất định và bắt

buộc như trình độ tin học của GV, HS, điều kiện cơ sở vật chất của trường học tại

từng địa phương. Do đó, đây là một giải pháp mang tính đột phá và có tính mở đường

cho việc đổi mới trong việc khai thác và sử dụng hiệu quả nguồn DSVH vùng ĐBSCL

trong DHLS dân tộc ở trường THPT

c. Hướng dẫn học sinh sử dụng tài liệu về di sản văn hoá vùng Đồng bằng sông Cửu

Long để gắn kiến thức lịch sử dân tộc với thực tế địa phương

Nguồn tài liệu DSVH ở địa phương nói riêng và nguồn sử liệu địa phương nói chung

có ý nghĩa rất lớn trong nghiên cứu và học tập lịch sử “các nguồn sử liệu là cơ sở quan

trọng đầu tiên để các nhà sử học tìm hiểu, nghiên cứu quá khứ, nhưng đồng thời cũng được

sử dụng trong dạy học ở trường phổ thông với tư cách là phương tiện dạy học để giúp HS

nhận thức lịch sử” [94; tr. 121]. Vì vậy, sử dụng tài liệu DSVH vùng ĐBSCL trong dạy

học LSDT vừa có tác dụng rất lớn trong việc khôi phục các sự kiện LSDT vừa liên hệ

được với các sự kiện LSĐP, nó có giá trị rất lớn trong việc kết nối giữa quá khứ với hiện

tại, giữa LSDT với LSĐP nơi các em đang sinh sống và học tập.

Trong nhóm biện pháp này, đối với các DSVH về các sự kiện LSĐP ở ĐBSCL chưa

trở thành các sự kiện LSDT được đưa vào SGK, nhưng lại có ý nghĩa quan trọng đối với địa

phương, có ảnh hưởng tác động tích cực, làm phong phú, tô đậm thêm sự kiện lớn của LSDT,

GV sử dụng tài liệu viết về DSVH vùng ĐBSCL để liên hệ thực tế khi dạy học những sự

kiện LSDT sẽ tạo được biểu tượng, ấn tượng sâu sắc trong nhận thức của HS, giúp các em

hiểu được những đóng góp của địa phương đối với tiến trình LSDT.

Để vận dụng biện pháp này trong giờ học nội khoá trên lớp, GV có thể thực hiện

theo các bước sau:

- Bước 1: Căn cứ mục tiêu và nội dung bài học, GV lựa chọn DSVH có liên quan

đến bài học cụ thể cho HS quan sát (tranh, ảnh, video clip,…)

- Bước 2: Chia nhóm cho HS quan sát và trả lời những câu hỏi liên quan đến DSVH

- Bước 3: GV cho HS nhận xét, rút ra kết luận

- Bước 4: GV chốt ý

Ví dụ, trước khi dạy học nội dung bài 20: Chiến sự lan rộng ra cả nước. Cuộc kháng

chiến của nhân dân ta từ năm 1873 đến năm 1884, GV có thể chia nhóm cho HS về nhà

tìm hiểu. GV đưa ra tình huống liên quan đến cuộc khởi nghĩa Láng Linh - Bảy Thưa do

thủ lĩnh Trần Văn Thành lãnh đạo bằng việc sử dụng hình ảnh khu di tích Láng Linh. Đồng

thời nêu các vấn đề để HS trao đổi, thảo luận, cụ thể:

“Chiều chiều lại nhớ chiều chiều

Nhớ người áo trắng khăn điều vắt vai!”

Nhóm 1: Phân tích hình ảnh “Khăn điều” và “Áo trắng” trong hai câu thơ trên?

Nhóm 2: Hai câu ca dao trên nói về nhân vật nào? Nhân vật ấy gắn liền với sự kiện

gì ở địa phương Tây Nam Bộ?

Nhóm 3: Sức ảnh hưởng của đạo Bửu Sơn Kỳ Hương trong cuộc khởi nghĩa Láng

Linh - Bảy Thưa

Nhóm 4: Đánh giá những giá trị văn hoá của đạo Bửu Sơn Kỳ Hương trong đời sống

tâm linh của người dân Nam Bộ

Khi dạy học đến nội dung “Các cuộc kháng chiến của nhân dân miền Tây” GV cho

các nhóm báo cáo sản phẩm trước lớp, sau đó GV chốt ý: “Người áo trắng” chính là thủ

lĩnh Trần Văn Thành và các nghĩa quân của ông. “Khăn điều” và “áo trắng” là y phục biểu

trưng của những tín đồ Bửu Sơn Kỳ Hương thuộc lực lượng “Binh Gia Nghị”. Sau các

thất bại của phong trào kháng chiến ở Nam Kỳ do các thủ lĩnh Trương Định, Nguyễn Hữu

Huân, Nguyễn Trung Trực, Võ Duy Dương khởi xướng. Trần Văn Thành rút quân về

vùng Bảy Thưa giữa cánh đồng Láng Linh mênh mông đầm lầy, lau sậy. Ông lập các đồn

binh, xây dựng căn cứ và tổ chức sản xuất với mục đích kháng chiến lâu dài. Bảy Thưa đã

trở thành một chiến khu có tổ chức. Binh Gia Nghị đã lợi dụng địa hình hiểm trở của vùng

trũng Láng Linh hoạt động chống Pháp suốt từ năm 1867 - 1873, gây cho thực dân Pháp

nhiều thiệt hại và bất an. Theo sự hướng dẫn và định hướng của Cô Trương Hoàng Phong

Lan, các nhóm 2, nhóm 3, nhóm 4 khi nhận xét, bổ sung cho nhóm 1, các em không chỉ

quan tâm đến kiến thức bài học mà còn góp ý những khía cạnh khác như: cách trình bày,

cách phối hợp, sự hỗ trợ, tương tác trong nhóm… theo kỹ thuật 321, mang lại bầu không

khí sôi nổi, hào hứng cho tất cả HS trong lớp.

Để khẳng định tính khả thi của biện pháp, chúng tôi đã tiến hành TNSP từng phần

bài 20: Chiến sự lan rộng ra cả nước. Cuộc kháng chiến của nhân dân ta từ năm 1873 đến

năm 1884. GV dạy thực nghiệm là Cô Trương Hoàng Phong Lan (Trường THPT Thốt

Nốt). Chúng tôi chọn hai lớp 11B1 là lớp thực nghiệm với 38 HS và lớp 11B2 làm lớp đối

chứng với 39 HS. Kết quả TNSP cho thấy thông qua việc sử dụng DSVH vùng ĐBSCL

để liên hệ thực tế khi dạy học LSDT giúp các em nắm vững những vấn đề cơ bản của bài

học về kiến thức, kỹ năng, thái độ, nhận thức được mối liên hệ giữa DSVH với LSDT

Bảng 3.3. Kết quả sử dụng DSVH vùng ĐBSCL gắn kiến thức LSDT với

thực tế địa phương

Lớp (SL HS)

Kết quả thực nghiệm (tỉ lệ) Khá (7-8 điếm)

Trung bình (5-6 điếm)

Yếu (< 5 điếm)

Giỏi (9-10 điếm) 11 (28,9%) 9 (23,1%) 5,8%

18 (47,4%) 11 (28,2%) 19,2%

9 (23,7%) 15 (38,5%) 14,8%

0 (0%) 4 (10,2%) 10,2%

Thực nghiệm (38 HS) Đối chứng (39 HS) Chênh lệch

Đánh giá hiệu quả của biện pháp sư phạm trên, Cô Trương Hoàng Phong Lan chia

sẻ thêm: khi liên hệ những kiến thức của LSVN với tài liệu viết về DSVH ở địa phương

giúp các em có cái nhìn toàn diện hơn về truyền thống của quê hương, góp phần cụ thể

hóa các sự kiện, hiện tượng LSDT. HS sẽ rất tự hào về những truyền thống quý báu của

quê hương mình, từ đó ra sức phấn đấu học tập đặc biệt là khi các em còn ngồi trên ghế

nhà trường

d. Hướng dẫn học sinh phân tích thơ ca, hò, vè, để hiểu sâu sắc bản chất của sự kiện,

hiện tượng lịch sử

Sử dụng thơ ca, hò, vè ở địa phương là một biện pháp quan trọng giúp HS hiểu sâu

sắc những thành tựu văn học, nghệ thuật ở địa phương khi dạy học LSDT. Bởi vì thơ ca,

hò, vè ở địa phương không chỉ là một sản phẩm nghệ thuật dân gian mà còn là tâm thức

của dân gian về những hiện tượng lịch sử, xã hội nhất định. Nó phản ánh lịch sử trực tiếp

hoặc gián tiếp, ở những góc độ, những cung bậc khác nhau. Chính sự gần gũi và chân thực

của thơ ca, hò, vè mà thông qua đó ta có thể biết được những thành tựu của văn học, nghệ

thuật ở địa phương trong từng thời kì hay giai đoạn lịch sử.

Khi sử dụng biện pháp này, GV cần lưu ý:

- Lựa chọn những tài liệu thơ ca, hò, vè phải tiêu biểu, chính xác, rõ ràng, để vừa cụ

thể hoá các sự kiện hiện tượng lịch sử, vừa giúp HS hiểu sâu sắc thành tựu của văn học

nghệ thuật ở địa phương.

- Sử dụng thơ ca, hò vè phải phù hợp với nội dung, yêu cầu của chương trình, SGK.

Khi lựa chọn tài liệu phải căn cứ vào nội dung SGK, phải suy nghĩ xem tài liệu đó sử dụng

trong dạy học sự kiện LSVN nào?

- Phải đảm bảo yêu cầu bồi dưỡng kiến thức, phát triển kỹ năng và giáo dục thái độ

đối với HS. Nghĩa là, tài liệu thơ ca, hò, vè khi đưa vào bài giảng phải giúp HS đi từ biết

đến hiểu và hiểu sâu sắc hơn các sự kiện lịch sử trong SGK, góp phần giáo dục cho HS

những đức tính gì?, có phát triển được tư duy HS không? ...

Ví dụ khi dạy học bài 19, lớp 11 “Nhân dân Việt Nam kháng chiến chống thực dân

Pháp xâm lược (từ 1858 đến 1873)”, mục II: Cuộc kháng chiến chống Pháp ở Gia Định

và các tỉnh miền Đông nam Kỳ từ 1859 - 1862. GV sử dụng loại hình nghệ thuật “nói thơ”

để phác hoạ bức tranh về tình hình Việt Nam trong cuộc đấu tranh chống thực dân Pháp.

Chẳng hạn, GV có thể sử dụng những câu thơ trong bài “Chạy Giặc” của Nguyễn Đình

Chiểu để giúp HS hiểu sâu sắc bản chất của sự kiện, hiện tượng lịch sử

“Tan chợ vừa nghe tiếng súng Tây

Một bàn cờ thế phút sa tay

Bỏ nhà lũ trẻ lơ xơ chạy

Mất ổ bầy chim dáo dác bay

Bến Nghé của tiền tan bọt nước

Đồng Nai tranh ngói nhuốm màu mây

Hỏi trang dẹp loạn rày đâu vắng

Nỡ để dân đen mắc nợ này” [27; tr.29]

Sau đó GV đặt HS vào tình huống có vấn đề: Vì sao Pháp lại chuyển hướng tấn công

vào Gia Định? Cuộc chiến đấu của quân và dân ta diễn ra như thế nào? Từ đó rút ra nhận

xét về thái độ của nhà Nguyễn trước cuộc xâm lược của thực dân Pháp?. HS sẽ nghiên

cứu SGK và kết hợp với đoạn thơ trên để trả lời câu hỏi của GV. Việc GV sử dụng bài

thơ trên vào dạy học nội dung bài này không chỉ giúp cho HS thấy được thái độ yếu hèn

của quan quân triều đình để giặc chiếm đóng quê hương, mà thông qua đó các em hiểu

hơn về loại hình nghệ thuật “nói thơ” với lối diễn xướng “có ca vần” biểu đạt tự nhiên, hấp

dẫn đặc thù (nói như hát, hát như nói - nhưng không phải là “hát nói”) nên được xem như

một trường phái mang tính “hát kể” rất độc đáo. Bài thơ “Chạy Giặc” của Nguyễn Đình

Chiểu là niềm tự hào cho nền nghệ thuật Nam bộ nói riêng, là bài ca yêu nước mở đầu cho

thơ văn yêu nước của dân tộc ta nói chung từ cuối thế kỉ XIX.

Để khẳng định tính khả thi của biện pháp, chúng tôi đã tiến hành TNSP từng phần

Mục I - Tình hình Việt Nam đến giữa thế kỉ XIX trước khi thực dân Pháp xâm lược (Bài

19, Lịch sử 11); GV dạy thực nghiệm là Cô Nguyễn Thị Trang (Trường THPT Trung An).

Chúng tôi chọn hai lớp 11A1 là lớp thực nghiệm với 35 HS và lớp 11A2 làm lớp đối chứng

với 37 HS.

Bảng 3.4. Kết quả sử dụng DSVH vùng ĐBSCL để hiểu sâu sắc bản

chất của sự kiện, hiện tượng lịch sử

Kết quả thực nghiệm (tỉ lệ)

Lớp (SL HS)

Thực nghiệm (35 HS) Đối chứng (37 HS)

Giỏi (9-10 điếm) 10 (28,6%) 6 (16,2%)

Khá (7-8 điếm) 17 (48,6%) 13 (35,1%)

Trung bình (5-6 điếm) 7 (20%) 15 (40,5%)

Yếu (< 5 điếm) 1 (2,8%) 3 (8,1%)

Chênh lệch

12,4%

13,5%

20,5%

5,3%

Qua TNSP sau khi xử lý kết quả chúng tôi nhận thấy thông qua việc sử dụng thơ ca,

hò, vè, để giúp HS hiểu sâu sắc thành tựu văn học, nghệ thuật ở địa phương, giúp các em

nắm vững những vấn đề cơ bản của bài học về kiến thức, kỹ năng, thái độ. Đồng thời giúp

tiết học trở nên sinh động, mới lạ và hấp dẫn, kiến thức vì thế cũng được khắc sâu. Cô

Nguyễn Thị Trang khẳng định HS rất thích thú với cách sử dụng loại hình nghệ thuật này.

Một mặt là vì những di sản này vốn gần gũi đã trở thành phương tiện được khai thác trong

giờ học. Mặt khác, kích thích được sự tò mò của HS khi tìm hiểu mối liên hệ giữa DSVH

của quê hương với các sự kiện lớn của LSDT. Qua đó, giáo dục cho các em ý thức, trách

nhiệm trong việc giữ gìn và phát huy DSVH ở quê hương.

3.2.1.3. Sử dụng tài liệu di sản văn hóa vùng Đồng bằng sông Cửu Long để củng cố,

luyện tập

Luyện tập, củng cố kiến thức bài học là khâu quan trọng của quá trình DHLS và có

quan hệ biện chứng với các khâu khác. Có nhiều cách thức để củng cố, luyện tập, trong đó

sử dụng DSVH vùng ĐBSCL có ưu thế nhất định. Thông qua khai thác, sử dụng linh hoạt

hợp lí nguồn tư liệu DSVH giúp HS khắc sâu kiến thức cơ bản đã học và là cơ sở để tiếp

thu, chiếm lĩnh kiến thức mới và vận dụng để liên hệ, đánh giá thực tiễn cuộc sống; Đồng

thời, rèn luyện kĩ năng bộ môn (ghi nhớ, tái hiện, phân tích, so sánh, hệ thống, khái quát,

tổng hợp kiến thức, đánh giá sự kiện, nhân vật lịch sử ...); góp phần giáo dục tư tưởng, tình

cảm, thái độ tự hào, trân trọng, biết ơn, giữ gìn, phát huy giá trị lịch sử, văn hoá của dân

tộc nói chung, giá trị của các DSVH vùng ĐBSCL nói riêng

Để sử dụng tài liệu DSVH vùng ĐBSCL vào hoạt động luyện tập, củng cố cho HS

trong quá trình DHLS đạt hiệu quả, GV cần chọn lọc những tài liệu DSVH tiêu biểu, có nội

dung liên quan trực tiếp đến bài học, lựa chọn các dạng củng cố kiến thức khác nhau phù

hợp với khả năng của HS, điều kiện cơ sở vật chất của nhà trường cho phép, GV có thể vận

dụng linh hoạt, sáng tạo các cách thức khác nhau. Đồng thời, GV phải có PPDH và kĩ thuật

tổ chức hoạt động luyện tập trên cơ sở phát huy tính tích cực, chủ động của HS trong học

tập

GV có thể sử dụng tài liệu DSVH vùng ĐBSCL để tổ chức các trò chơi ôn tập. Trò

chơi trong học tập không chỉ có tác dụng làm thay đổi hình thức hoạt động học tập trên

lớp, làm không khí lớp học trở nên thoải mái, dễ chịu mà còn giúp quá trình học tập trở

nên hấp dẫn, nhẹ nhàng, tự nhiên, phù hợp với đặc điểm tâm sinh lí HS. Sử dụng tài liệu

DSVH vùng ĐBSCL để tổ chức các trò chơi lịch sử sẽ giúp HS mở rộng, nâng cao kiến

thức đã học trong chương trình LSVN. Qua đó phát huy được khả năng tư duy sáng tạo,

sự nhanh trí và rèn luyện tinh thần gắn kết, hỗ trợ trong đội nhóm.

Ví dụ: Sau khi dạy xong bài 24, Lịch sử 11, GV có thể tổ chức cho HS trò chơi “Lật

mảnh ghép, tìm di sản”. GV có thể cho HS chơi theo đội, mỗi đội cử 5-6 bạn tham gia.

Cách chơi như sau: Ẩn số dưới 5 mảnh ghép là một di sản, các đội lần lượt mở ngẫu nhiên

từng mảnh ghép (trong mỗi mảnh ghép có sẵn một câu hỏi) rồi trả lời, thời gian suy nghĩ

cho mỗi câu hỏi là 20 giây, nếu đưa ra đáp án đúng thì mảnh ghép sẽ được mở và nhận

được 10 điểm, nếu trả lời sai các đội còn lại sẽ giành quyền ưu tiên trả lời. Sau khi lật hết

5 mảnh ghép và trả lời xong 5 câu hỏi, trên màn hình sẽ hiện lên một hình ảnh nói về di

sản cần tìm. Em hãy cho biết tên của di sản đó là gì? Đội nào tìm ra tên di sản trước sẽ là

đội chiến thắng.

Qua quan sát khi GV sử dụng tài liệu DSVH vùng ĐBSCL để xây dựng các bài tập

nhằm củng cố, luyện tập khi dạy học LSVN, chúng tôi nhận thấy có hiệu quả thiết thực,

đây là biện pháp giúp HS phát triển tư duy độc lập, sáng tạo để các em có được biểu

tượng sâu sắc về các sự kiện, hiện tượng, nhân vật lịch sử, từ đó giúp các em hiểu sâu

sắc hơn về LSDT, hiểu được mối liên hệ gắn bó mật thiết giữa DSVH vùng ĐBSCL với

LSDT. Đây là cơ sở để GV có thể tham khảo, áp dụng khi dạy học LSVN ở trường THPT

Nói tóm lại, củng cố, luyện tập là một khâu quan trọng trong quá trình học tập của

HS. Có nhiều cách thức củng cố kiến thức khác nhau trên cơ sở sử dụng DSVH vùng

ĐBSCL. Điều quan trọng là, phải tùy thuộc vào mục tiêu bài học, nội dung kiến thức và

khả năng nhận thức của HS mà GV vận dụng linh hoạt, sáng tạo các cách thức khác nhau

để hướng dẫn HS tích cực, chủ động ôn luyện, củng cố kiến thức đã học, làm cơ sở để tiếp

thu kiến thức mới và biết vận dụng kiến thức vào giải quyết các vấn đề đặt ra của thực tiễn

cuộc sống

3.2.1.4. Tổ chức, hướng dẫn học sinh sưu tầm di sản văn hóa vùng Đồng bằng sông

Cửu Long để mở rộng kiến thức, gắn liền bài học với đời sống xã hội

Đổi mới PPDH nói chung, DHLS nói riêng hiện nay thì vai trò của người học đã có

sự thay đổi, HS giữ vai trò chủ đạo, là chủ thể của hoạt động nhận thức. Bên cạnh việc học

ở lớp dưới sự hướng dẫn của GV thì HS còn phải biết tự tìm tòi học hỏi, nghiên cứu để

khám phá mở rộng tri thức, vận dụng kiến thức vào đời sống sinh hoạt cộng đồng.

Đây là một biện pháp có nhiều ưu thế để tiết kiệm quỹ thời gian ở trên lớp, giúp HS

biết vận dụng, mở rộng kiến thức của bài học, đồng thời rèn những kỹ năng cần thiết cho

học tập bộ môn. Do những nội dung về DSVH vùng ĐBSCL được đề cập trong chương

trình LSVN chưa nhiều, nên GV cần tăng cường giao bài tập cho HS tìm hiểu, nhằm giúp

các em hiểu sâu sắc hơn về các DSVH tại địa phương mình. Do đó, bên cạnh việc liên hệ

thực tế như trên đã trình bày, GV còn có thể ra bài tập về nhà để các em sưu tầm, chuẩn bị

báo cáo trước lớp, khi dạy học LSDT.

Biện pháp này vừa phát huy được tính tích cực, chủ động, sáng tạo của HS, vừa đỡ

mất thời gian trên lớp mà lượng kiến thức của các em thu nhận được lại sâu sắc. Đồng thời

công việc này sẽ rèn luyện cho các em kỹ năng trình bày một vấn đề lịch sử trước tập thể,

giúp các em có thể chủ động được mọi tình huống,… Mặt khác, thông qua việc sưu tầm,

các em sẽ có những hiểu biết nhất định về DSVH của địa phương mình, từ đó giúp các em

thêm tự hào về quê hương, có những hành vi ứng xử đúng đắn với di sản cha ông để lại.

Để thực hiện có hiệu quả biện pháp này, GV cần:

- Bước 1: Giao bài tập cho HS, yêu cầu bài tập phải vừa sức đối với HS, phù hợp với

nội dung bài học.

- Bước 2: Hướng dẫn, cung cấp cho các em các tài liệu về DSVH vùng ĐBSCL như:

sách, báo, tạp chí, hoặc các website,…

- Bước 3: Kiểm tra, đánh giá công việc đã giao trong thời gian quy định,

- Bước 4: Tổ chức cho HS trình bày kết quả trước lớp;

- Bước 5: Đánh giá kết quả, rút ra bài học

Việc hướng dẫn HS sưu tầm nguồn DSVH vùng ĐBSCL để mở rộng kiến thức một

là biện pháp nhằm thực hiện nguyên lý “học đi đôi với hành”, “nhà trường gắn liền với xã

hội” của nền giáo dục nước ta. Với ưu thế của mình, các DSVH là nguồn kiến thức gần

gũi nhưng rất phong phú và đa dạng để giúp HS không những hiểu biết sâu sắc LSDT mà

thông qua đó các em còn hiểu thêm về kiến thức văn hoá, xã hội, phong tục tập quán của

quê hương mình. Mặt khác, từ những kiến thức tích luỹ được HS biết chia sẻ, quý trọng,

tự hào và có những hành động thiết thực trong việc bảo tồn, phát huy những giá trị của đạo

lý, truyền thống “uống nước nhớ nguồn”, “ăn quả nhớ người trồng cây” của dân tộc ta.

Ví dụ: sau khi kết thúc bài 21 lịch sử 11, để chuẩn bị cho nội dung học tập bài 22 Xã

hội Việt Nam trong cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân Pháp, lịch sử 11,

Cô Cao Thị Mộng Thuý (Trường THPT Thạnh An) đã đưa ra bài tập, phân công nhiệm

vụ cho các nhóm HS như sau:

+ Nhóm 1: Sưu tầm một số câu ca dao, tục ngữ, hò, vè dân gian phản ánh đời sống

kinh tế, xã hội của nhân dân miền Tây Nam Bộ giai đoạn này.

+ Nhóm 2: Tìm hiểu công cụ lao động của người nông dân Tây Nam Bộ trong thời

kỳ này.

+ Nhóm 3: Tìm hiểu các trích đoạn cải lương phản ánh những mối quan hệ xã hội

ở Tây Nam Bộ trong giai đoạn này.

+ Nhóm 4: Tìm hiểu các giai thoại viết về giai cấp địa chủ ở miền Tây Nam Bộ

Trong quá trình tiến hành bài học “Xã hội Việt Nam trong cuộc khai thác thuộc địa

lần thứ nhất của thực dân Pháp”, GV yêu cầu từng nhóm trình bày trước lớp bài tập mà

GV đã giao về nhà. HS cử đại diện nhóm lên trình bày, các nhóm khác phản biện, GV

nhận xét và bổ sung. Cuối giờ học nên cho điểm các nhóm để các em biết được mức độ

hoàn thành bài tập của mình trên cơ sở đó phát huy ưu điểm đã có và khắc phục những

nhược điểm vấp phải để bài tập tiếp theo hoàn thành tốt hơn.

Có thể khẳng định, với việc tổ chức cho HS sưu tầm các nguồn DSVH vùng ĐBSCL

phục vụ dạy học LSDT ở trên lớp không chỉ giúp HS rèn luyện kỹ năng tự học mà còn

giúp các em có tinh thần học tập nghiêm túc, có trách nhiệm với chính kết qủa học tập của

mình. Bởi lẽ, nhiệm vụ sưu tầm tài liệu chính là cơ sở quan trọng để tạo biểu tượng khi

học lịch sử. Kiến thức lịch sử được hình thành từ kết quả của việc tự học, chủ động tìm

kiếm tri thức, trực tiếp trải nghiệm, tìm tòi,… chắc chắn sẽ là những kiến thức lịch sử sâu

sắc nhất.

Qua quan sát giờ dạy thực nghiệm đã cho chúng tôi thấy rằng: đa số HS có ý thức,

tinh thần sưu tầm các nguồn DSVH vùng ĐBSCL vận dụng, mở rộng kiến thức LSDT,

tiết học sôi nổi, HS chủ động tích cực tham gia các hoạt động theo hướng dẫn của GV,

việc học lịch sử cũng trở nên nhẹ nhàng, thực tế và hấp dẫn, khắc phục những tồn tại của

việc dạy học bộ môn. Tuy nhiên, theo cô Cao Thị Mộng Thuý đây là công việc tương đối

mới lạ, lâu nay GV không dám tổ chức vì nhiều lý do khách quan và chủ quan khác nhau,

trong đó chủ yếu là GV sợ không có thời gian, sợ không hoàn thành khối lượng chuẩn kiến

thức trong chương trình; HS lười học; nguồn tài liệu DSVH vùng ĐBSCL thì lại hạn chế

do đó phải tốn nhiều thời gian đầu tư sưu tầm, nghiên cứu các nguồn sử liệu.

3.2.2. Sử dụng di sản văn hoá vùng Đồng bằng sông Cửu Long trong dạy học lịch

sử địa phương

3.2.2.1. Vận dụng linh hoạt dạy học dự án theo phương pháp Webquest để tổ chức

bài học lịch sử địa phương trên lớp

Webquest được hiểu như là một PPDH (Webquest - Method). Theo nghĩa rộng

Webquest được hiểu như là một mô hình, một quan điểm về dạy học có sử dụng mạng

Internet. Trong tiếng Anh, “Web” ở đây có nghĩa là mạng, “Quest” là tìm kiếm, khám phá.

Dựa vào thuật ngữ và bản chất của khái niệm trên có thể định nghĩa: “Webquest là một

hình thức dạy học, trong đó HS tự lực thực hiện trong nhóm một nhiệm vụ về một chủ đề

phức hợp, gắn với tình huống thực tiễn. Những thông tin cơ bản về chủ đề được truy cập

từ những trang liên kết do GV chọn lọc từ trước. Việc học tập theo định hướng nghiên cứu

và khám phá, kết quả học tập được HS trình bày và đánh giá” [14; tr.153]

Dạy học dự án là hình thức dạy học trong đó người học thực hiện một nhiệm vụ học

tập phức hợp, có sự kết hợp giữa lí thuyết và thực hành, có tạo ra các sản phẩm trong quá

trình học tập. Nhiệm vụ này được người học thực hiện với tính tự lực cao trong toàn bộ

quá trình học tập, từ việc xác định mục đích, lập kế hoạch đến thực hiện dự án, kiểm tra,

điều chỉnh, đánh giá quá trình và kết quả

Dạy học dự án bằng phương pháp Webquest giúp HS lĩnh hội tri thức một các chủ

động, Webquest cho phép người học khám phá các khu vực được lựa chọn sâu hơn, nhưng

trong giới hạn mà người dạy đã lựa chọn (bằng Internet links). Bên cạnh đó, trong quá

trình thực hiện dự án HS có thể có thêm nhiều kinh nghiệm sống. Việc tạo ra sản phẩm dự

án bằng phương pháp webquest rèn luyện cho các em các kỹ năng tư duy, sáng tạo, thu

thập thông tin, quan sát, đánh giá, kỹ năng thuyết trình, đặc biệt là kỹ năng sử dụng CNTT

trong học tập, HS tham gia vào các hoạt động học tập một cách tích cực, thời gian GV lên

lớp rút ngắn lại. Như vậy Webquest đã giúp phát huy tính tích cực, tự giác học tập của HS,

phát triển được các năng lực như: năng lực tìm tòi, khám phá, giải quyết vấn đề,… đặc biệt

là phát triển năng lực tự học của HS.

Bài học LSĐP tại các trường THPT thành phố Cần Thơ được dạy theo các chuyên

đề. Sở GD và ĐT thành phố Cần Thơ đã biên soạn “Tài liệu dạy - học Lịch sử địa phương

thành phố Cần Thơ (sử dụng trong các trường THPT)” do NXB Giáo dục, ấn hành, trong

đó khối 10 dạy 01 tiết LSĐP, bài: Vùng đất Trấn Giang (Cần Thơ) xưa: Nội dung LSĐP

thành phố Cần Thơ cũng trình bày các sự kiện lịch sử của tỉnh Cần Thơ cũ để thấy rõ quá

100

trình hình thành và phát triển của thành phố Cần Thơ hiện nay. Do đó, GV có thể vận dụng

linh hoạt dạy học dự án theo phương pháp Webquest để tổ chức bài học LSĐP trên lớp.

Tuy nhiên, đây là một PPDH mới, đòi hỏi có sự kết hợp chặt chẽ giữa kiến thức lí thuyết

với thực hành thực tiễn và đặc biệt là kỹ năng sử dụng CNTT của GV và HS để tạo ra

những sản phẩm từ kết quả tự học tập. Vì vậy, cần có sự hợp tác và giúp đỡ, hỗ trợ, hướng

dẫn sát sao của GV, cũng như tinh thần thái độ học tập tự giác, sáng tạo của HS. Để vận

dụng dạy học dự án bằng phương pháp Webquest, cần tiến hành theo các bước sau

Bước 1: Lựa chọn và giới thiệu chủ đề: Chủ đề webquest có thể do GV đề xuất trên

cơ sở hiểu rõ đối tượng người học hoặc do GV và HS “thương lượng” đề xuất.

Bước 2: Xác định nhiệm vụ: cụ thể hóa chủ đề thành các nhiệm vụ cụ thể; những

nhiệm vụ này sẽ được giao cho từng cá nhân hoặc từng nhóm HS thực hiện.

Bước 3: Tiến trình thực hiện. Căn cứ vào tiến trình thực hiện trong trang webquest,

HS thực hiện các nhiệm vụ học tập theo cá nhân và theo nhóm, ở nhà và ở lớp đúng theo

yêu cầu về thời gian, nội dung, cách thức thực hiện, sản phẩm…

Bước 4: Đánh giá: Webquest phải mô tả cụ thể các tiêu chí cần thiết để đánh giá kết

quả đạt được và các tiêu chuẩn nội dung mà người học cần hoàn thành.

Bước 5: Kết luận: tổng hợp ngắn gọn những nội dung cần phải học sau khi hoàn

thành bài học qua Webquest này

Để kiểm chứng hiệu quả của phương pháp Webquest trong dạy học lịch sử, căn cứ

vào những yêu cầu và các bước thực hiện mà luận án đề xuất, chúng tôi đã tiến hành tổ

chức thực nghiệm đối với HS Trường THPT Chuyên Lý Tự Trọng, GV dạy thực nghiệm

là Cô Lê Thị Thu Hiền. Phần tổ chức thực hiện và đánh giá hiệu quả giờ học được trình

bày cụ thể ở phần 3.3 - thực nghiệm sư phạm.

Có thể thấy, sử dụng DSVH vùng ĐBSCL trong dạy học LSĐP theo tinh thần dạy

học dự án có nhiều ưu thế trong DHLS ở trường THPT. Biện pháp này có thể sử dụng đối

với bài học diễn ra trên lớp hoặc tại DSVH. Tuy nhiên, với đặc điểm không quá gò bó về

thời gian, không gian linh hoạt, thực tế dạy học dự án bằng phương pháp Webquest có

nhiều ưu thế hơn trong những giờ học tại di sản.

3.2.2.2. Tiến hành bài học lịch sử địa phương tại thực địa

Bài học lịch sử không chỉ được tiến hành trên lớp, mà còn diễn ra tại thực địa (DTLS,

bảo tàng…). Tổ chức bài nội khoá tại DTLS là tiến hành bài học tại nơi (địa điểm) đã xảy

ra các sự kiện, quá trình lịch sử. Hình thức dạy học này khác với ngoại khoá, bởi nó thực

101

hiện theo nội dung được quy định trong chương trình, SGK, là một mắt xích trong toàn bộ

khóa trình, có liên quan đến các bài lịch sử khác và thực hiện bắt buộc đối với tất cả HS.

So với bài học LSDT nội khóa, bài học LSĐP được tiến hành tại DSVH có nội dung

phong phú hơn, có nhiều lựa chọn hơn với nhiều chủ đề khác nhau. Ví dụ, GV có thể chọn

các giai đoạn lịch sử khác nhau để tổ chức bài học LSĐP tại DSVH như: di tích Văn hoá

Óc Eo, di tích Đình Bình Thuỷ, tích Chùa Ông, Chùa Nam Nhã, Đình Long Quang,…

Chủ đề của bài học LSĐP tại DSVH cũng có thể liên quan đến vai trò, đóng góp của các

nhân vật lịch sử cụ thể hay truyền thống của địa phương. Ví dụ, vai trò của Bùi Hữu Nghĩa

đối với kháng chiến chống thực dân Pháp tại nhà lưu niệm mang tên ông ở Bình Thuỷ; vai

trò của Phan Văn Trị đối với cách mạng Việt Nam khi tổ chức bài học tại di tích Mộ Phan

Văn Trị; đóng góp của các nhân vật như: Nguyễn Trung Trực, Trương Định, Nguyễn Hữu

Huân, Nguyễn Đình Chiểu… đối với phong trào kháng chiến chống thực dân Pháp của

nhân dân miền Tây.

Ở những trường có ưu thế, GV nên tăng cường tổ chức bài LSĐP tại thực địa, sử

dụng chính DTLS tại địa phương như là một “nhân chứng sống” chứng minh cho quá khứ

có thật, tạo cơ hội cho HS tiếp cận thực tế, thể nghiệm các cảm xúc tích cực, khai thác

những kinh nghiệm đã có và huy động tổng hợp kiến thức, kĩ năng để thực hiện nhiệm vụ

học tập hoặc giải quyết vấn đề của thực tiễn đời sống, góp phần phát huy tiềm năng sáng

tạo và giáo dục HS trách nhiệm tìm hiểu, giữ gìn, phát huy các giá trị văn hoá của quê

hương và đất nước.

Để tiến hành bài học LSĐP tại thực địa, GV cần thực hiện các công việc sau:

- Lựa chọn địa điểm thích hợp với mục tiêu, nội dung, số tiết học và điều kiện tiến

hành. Bài LSĐP tại các trường THPT TP. Cần Thơ được dạy theo các chuyên đề. Sở

GD&ĐT TP. Cần Thơ đã biên soạn “tài liệu dạy - học Lịch sử địa phương thành phố Cần

Thơ (sử dụng trong các trường THPT)” với quy định: khối lớp 10 dạy 01 tiết LSĐP, khối

lớp 11 dạy 01 tiết LSĐP, và khối lớp 12 dạy 02 tiết. Nội dung của bài LSĐP phong phú,

có tính linh hoạt tùy theo đặc điểm của mỗi trường; không bó buộc về thời gian và thời

điểm diễn ra bài học, khả năng tự khai thác tư liệu của HS cũng nhiều hơn…

- Phải lập kế hoạch cụ thể về công tác chuẩn bị và tiến hành bài học, GV phải chủ

động lên kế hoạch, lựa chọn những nội dung LSĐP phù hợp để tiến hành dạy học. Đây là

102

cơ sở quan trọng cho việc thành công của bài học LSĐP tại thực địa. GV phải đến DSVH

để khảo sát, thực hiện công tác điền dã, tìm hiểu vị trí, địa điểm, những tài liệu hiện vật

của di sản có thể khai thác được.

- GV phải chuẩn bị trước cho HS về tư tưởng và kiến thức chuyên môn như mục

đích, yêu cầu của bài học cần tìm hiểu trước ở nhà, thông báo sơ qua về địa điểm, yêu cầu

các em sưu tầm thêm tài liệu có liên quan; chuẩn bị đồ dùng trực quan, phương tiện dạy

học cần thiết; phổ biến nội quy học tập thực địa.

Nội dung bài LSĐP tại DSVH phải đảm bảo tính chính xác, bám sát nội dung kiến

thức mà di sản phản ánh và giải quyết những vấn đề cơ bản nhất được phản ánh qua các

chứng tích, hiện vật tại di sản.

Phát triển năng lực tự học cho HS trước, trong và sau bài học, bằng hoạt động: tổ

chức cho HS thực hiện các bài tập thực hành từ thấp đến cao, từ đơn giản đến phức tạp

như vẽ sơ đồ thực địa khu di tích, làm bài thu hoạch, đóng vai nhân vật lịch sử, đóng vai

thuyết minh để giới thiệu về di tích, thực hiện các dự án làm poster, phim tư liệu, tổ chức

triển lãm giới thiệu về di tích…

Tổ chức hiệu quả các hoạt động hình thành kiến thức

a. Xác định đúng mục tiêu

Đây là công việc chuẩn bị đầu tiên, quan trọng, giúp định hướng toàn bộ quá trình

dạy học của bài học. DHLS tại các DSVH không phải là một cuộc dạo chơi, một cuộc pic-

nic mà nó phải thực hiện các mục tiêu của mình. Qua việc dạy học tại DSVH, các em sẽ

hình thành, củng cố được những kiến thức lịch sử gì? Các em được rèn luyện thêm kĩ năng

nào và định hướng thái độ gì? Từ đó hình thành các năng lực và phẩm chất cụ thể nào?

Trả lời được các câu hỏi đó trước khi tiến hành bài học giúp GV tiếp tục thực hiện nhiệm

vụ, mục tiêu chung của bộ môn

b. Vận dụng linh hoạt khâu ổn định lớp và dẫn dắt HS để khởi động quá trình học

tập: Việc ổn định HS được thực hiện không chỉ đầu giờ mà cần duy trì suốt thời gian tiến

hành bài học. Sau khi di chuyển từ địa điểm tập trung của nhà trường, GV tập trung HS

trong khuôn viên của di tích, nhắc lại một lần nữa về quy định của buổi học

GV và HS thực hiện lễ dâng hương, thể hiện sự thành kính, tri ân đối với các bậc

tiền nhân. Sau đó GV thực hiện khâu dẫn dắt vào bài của bài học tại DSVH ở địa phương.

Đối với bài học LSĐP tại DSVH, GV cần tổ chức những hoạt động khởi động nhằm hấp

103

dẫn HS, tạo cho các em sự hưng phấn, tò mò trước khi bài học diễn ra. Ở đây, chúng tôi

tạo tình huống có vấn đề nhằm lôi cuốn HS và định hướng kiến thức cơ bản cần lĩnh hội

cho các em kết hợp việc sử dụng tài liệu văn học nhằm tác động mạnh mẽ vào tình cảm

HS. Ví dụ, GV xây dựng tình huống có vấn đề để dẫn dắt HS như sau: “Nơi các em đang

đứng đây, Đình Bình Thủy, là một ngôi đình thần cổ kính, nổi tiếng tại thành phố Cần

Thơ. Đây là một công trình có giá trị về kiến trúc nghệ thuật cổ truyền của người Việt giai

đoạn khai hoang miền Tây Nam Bộ. Vậy, vì sao Đình có tên là Bình Thuỷ? Ý nghĩa của

ngôi đình đối với đời sống tâm linh của người dân xứ Tây Đô là như thế nào? Hôm nay

chúng ta cùng tìm hiểu. Việc giới thiệu khái quát về di tích giúp HS hiểu được tầm quan

trọng, ý nghĩa của di tích.

c. Sử dụng đồ dùng trực quan kết hợp với hiện vật, chứng tích ở di sản văn hoá và

việc trình bày xúc cảm

DSVH là nơi chứa đựng các phương tiện trực quan vô giá như các chứng tích, các

hiện vật, địa hình thực... GV có thể cho HS khai thác các bức ảnh: Bản sắc phong Đình

thần của vua Tự Đức, chân dung tuần phủ Huỳnh Mẫn Đạt,… kết hợp các câu hỏi gợi mở

giúp HS hiểu sự kiện, hiện tượng lịch sử. Các hiện vật, chứng tích tại di tích có giá trị đặc

biệt song nó chưa thể khôi phục đầy đủ bức tranh của quá khứ. Do một số yếu tố về thời

gian, ý thức bảo quản, điều kiện bảo quản... mà không ít các hiện vật bị hư hại. Do đó, để

cụ thể hóa các sự kiện lịch sử, GV cần bổ sung các đồ dùng trực quan tạo hình hoặc qui

ước khác. Như vậy, việc khai thác lợi thế đồ dùng trực quan (có sẵn tại di tích và do GV

cung cấp) cùng với lời nói sinh động, giàu hình ảnh kết hợp yêu cầu HS thuyết trình, trao

đổi, đàm thoại sẽ giúp bài học LSĐP tại DSVH đảm bảo tốt mối quan hệ giữa GV và HS,

giúp các em hình thành kiến thức và phát huy tích tích cực của mình. Đó là cơ sở để bồi

đắp thái độ, tình cảm tích cực cho HS.

d. Kết hợp đa dạng các phương pháp dạy học để phát huy tính tích cực của HS

Phát huy tính tích cực của HS là yêu cầu, mục tiêu và là điều kiện để diễn ra các hoạt

động dạy học với DSVH ở địa phương. Việc học tập đạt kết quả tốt khi bản thân HS tích

cực và chủ động tham gia vào quá trình dạy học. Tính tích cực nhận thức là trạng thái hoạt

động của HS, đặc trưng bởi khát vọng học tập, cố gắng trí tuệ và nghị lực cao trong quá

trình nắm vững kiến thức. Còn tính chủ động gắn liền với động cơ học tập, là phức hợp

104

của các yếu tố như: mục tiêu học tập, nhu cầu học tập, nhận thức và niềm tin, hứng thú...

Khi tổ chức dạy học LSĐP tại DSVH, GV cần ưu tiên và kết hợp các PPDH giúp HS phát

huy tối đa tính chủ động, tích cực, sáng tạo của mình. Với đặc điểm tâm sinh lý, nhận thức

của HS lớp 10 THPT, ở đây chúng tôi đã áp dụng PPDH nhóm để tổ chức bài nội khóa

LSĐP tại DSVH nhằm tích cực hóa hoạt động của HS

e. Kết thúc bài học linh hoạt, sáng tạo

Được tiến hành trong điều kiện ngoài trời, với không gian rộng mở, sau khi dạy xong

nội dung bài học LSĐP tại DSVH, GV có thể suy nghĩ cách kết thúc bài học linh hoạt,

sáng tạo, đem lại hiệu quả cao. Sau khi GV tổ chức các hoạt động tại DSVH cho các em

nắm vững nội dung bài học, GV có thể áp dụng nhiều biện pháp khác nhau để kết thúc bài

học. GV có thể kết hợp với các hoạt động ngoại khóa dễ tổ chức như dành một số thời gian

cuối buổi học cho HS chơi các trò chơi. Có nhiều dạng trò chơi lịch sử giúp các em củng

cố kiến thức vừa thỏa mãn nhu cầu vui chơi sau giờ học. GV cũng có thể kết thúc bài học

bằng cách cho các em đi tham quan nhà lưu niệm của di tích, chăm sóc cho các DTLS...

Việc kết thúc bài học như thế giúp HS không cảm thấy nhàm chán, giải phóng năng lượng,

cảm xúc, gắn những vấn đề vừa học với một hành động thực tiễn. Và như vậy, chúng giúp

HS hình thành không chỉ kiến thức, kĩ năng mà cả những thái độ, hành vi tích cực đối với

một loại di sản đặc biệt của địa phương.

Như vậy, bài LSĐP nếu được tổ chức tại DSVH sẽ mang lại hiệu quả to lớn. Sử dụng

những tư liệu lịch sử hiện hữu trước mắt HS, không chỉ kích thích hoạt động nhận thức,

củng cố niềm tin vào sự thật lịch sử; phát triển kỹ năng quan sát, trí tưởng tượng, tư duy,

năng lực giao tiếp, hợp tác, giải quyết vấn đề, tự học, mà còn gây hứng thú học tập, xúc

cảm lịch sử mạnh mẽ. HS biết tỏ thái độ yêu, ghét, kính trọng, khâm phục… một cách tự

nhiên, không gò bó, gượng ép, điều này sẽ “làm nảy sinh ở các em trách nhiệm công dân,

tình yêu quê hương Tổ quốc, niềm tự hào về truyền thống cách mạng, lao động hoặc các

chiến công hiển hách của mảnh đất quê hương” [12, tr.19].

3.2.3. Sử dụng di sản văn hóa vùng Đồng bằng sông Cửu Long trong kiểm tra

đánh giá kết quả học tập

Kiểmi

traoi

tra,i đánhi giái trongi quái trìnhi dạyi họci lài nhữngi hoạti độngi quani sát,i theoi dõi,i

đổi,i kiểmi tra,i nhậni xéti quái trìnhi họci tập,i rèni luyệni củai HS;i tưi vấn,i hướngi dẫn,i độngi

105

viêni

vài

HS;i nhậni xéti địnhi tínhi hoặci địnhi lượngi vềi kếti quải họci tập,i rèni luyện,i sựi hìnhi thànhi

kinhi

pháti triểni mộti sối năngi lực,i phẩmi chấti củai HS.i Thôngi quai việci kiểmi trai giúpi HSi tựi rúti

chungi

nghiệm,i điềui chỉnhi cáchi học.i Quai đó,i từngi bướci hìnhi thànhi vài pháti triểni năngi lựci

năngi

(tựi chủi vài tựi học;i giaoi tiếpi vài hợpi tác;i giảii quyếti vấni đềi vài sángi tạo)i cũngi nhưi

kiếni

lựci chuyêni biệti môni Lịchi sửi (tìmi hiểui lịchi sử;i nhậni thứci vài tưi duyi lịchi sử;i vậni dụngi

sựi

thứci vài kĩi năng).i “Đánhi giá,i kiểmi trai nhằmi làmi sángi tỏi tìnhi hìnhi lĩnhi hộii kiếni thức,i

kháii

hìnhi thànhi kĩi năng,i kĩi xảoi choi HS,i bổi sungi vài làmi sâui sắc,i củngi cố,i hệi thốngi hoặci

thứci

quáti hóai kiếni thứci đãi học,i chuẩni bịi choi việci tiếpi tụci nghiêni cứui sâui sắci hơni kiếni

mình”i

mới.i Đồngi thời,i quai đánhi giá,i kiểmi trai HS,i GVi tựi đánhi giái việci giảngi dạyi củai

thứci

[53,i tr.159].i Khôngi chỉi nhưi vậy,i kiểmi tra,i đánhi giái còni giúpi HSi vậni dụngi kiếni

thựci

vềi DSVHi vùngi ĐBSCLi vàoi giảii quyếti cáci tìnhi huốngi mớii trongi họci tập,i đặci biệti lài

Nhưi

tếi cuộci sốngi gópi phầni gìni giữi vài pháti huyi giái trịi củai cáci DSVHi vùngi ĐBSCL.

trìnhi

vậy,i kiểmi tra,i đánhi giái lài mộti khâui quani trọngi khôngi thểi thiếui đượci củai quái

thông.i

dạyi học,i lài biệni phápi quani trọngi đểi nângi caoi chấti lượngi dạyi họci ởi trườngi phổi

giúpi

Sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi trongi kiểmi tra,i đánhi giái ởi trườngi THPTi khôngi chỉi

mốii

HSi hiểui sâui sắc,i hệi thống,i lôgici vềi quái trìnhi pháti triểni củai LSDT,i mài còni hiểui đượci

đó.i

quani hệi giữai cáci DSVHi vớii LSDTi vài nhữngi giái trịi toi lớni ẩni chứai trongi cáci dii sảni

vài

Đồngi thời,i bồii dưỡngi choi cáci emi tháii đội nghiêmi túc,i tựi giác,i tíchi cựci trongi họci tậpi

phảni

ýi thứci tráchi nhiệmi vớii bảni thâni trongi việci giữi gìni nhữngi tinhi hoai củai dâni tộci đượci

phẩmi

ánhi trongi cáci DSVHi vùngi ĐBSCL.i Từi đó,i gópi phầni pháti triểni năngi lựci bội môni vài

Đểi

chất,i nhâni cáchi choi HS.

quải

nângi caoi chấti lượngi vài hiệui quải củai kiểmi tra,i đánhi giái nóii chung,i đánhi giái kếti

hoạti

họci tậpi củai HSi thôngi quai cáci DSVHi vùngi ĐBSCLi nóii riêng,i GVi cầni vậni dụngi linhi

đánhi

cáci hìnhi thứci kháci nhau.i Trongi đó,i chúi trọngi đánhi giái thườngi xuyêni kếti hợpi vớii

thuyếti

giái địnhi kì;i đánhi giái cáci hoạti độngi trêni lớpi kếti hợpi vớii hồi sơi họci tập;i báoi cáoi

vớii

trìnhi kếti quải thựci hiệni nhiệmi vụi họci tập;i kếti hợpi đánhi giái trongi quái trìnhi dạyi họci

đánhi

đánhi giái tổngi kếti cuốii kỳ,i cuốii nămi học;i kếti hợpi đánhi giái củai GVi vớii tựi đánhi giái vài

Đồngi

giái lẫni nhaui củai HS;i kếti hợpi đánhi giái củai chai mẹi HSi vớii nhài trườngi vài cộngi đồng.i

quan,i

thời,i coii trọngi đánhi giái sựi tiếni bội củai HS,i đảmi bảoi kịpi thời,i côngi bằng,i kháchi

nhằmi khíchi lệi HSi tíchi cựci vươni lêni trongi họci tập.

106

Đánhi

thểi

giái quái trìnhi họci tậpi củai HSi thôngi quai sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi khôngi

đánhi

chỉi dựai vàoi kếti quải củai mộti vàii lầni kiểmi tra,i mài đánhi giái diễni rai thườngi xuyên,i

tiêui

giái dựai trêni sựi tiếni bội củai HS.i Vìi vậy,i trongi quái trìnhi dạyi học,i căni cứi vàoi mụci

dõi,i

bàii học,i khải năngi nhậni thứci củai HS,i GVi cầni thựci hiệni mộti sối côngi việci sau:i Theoi

quải

kiểmi trai việci thựci hiệni nhiệmi vụi củai HS/nhómi theoi tiếni trìnhi dạyi học;i ghii nhậni kếti

thami

đãi làmi đượci hoặci chưai làmi được;i quani sáti cáci biểui hiệni trongi quái trìnhi họci tập,i

khíchi

giai cáci hoạti độngi tậpi thểi đểi đánhi giái mộti sối phẩmi chất,i năngi lựci củai HS;i khuyếni

tập.

Víi

HSi tựi đánhi giái vài thami giai nhậni xét;i tựi rúti kinhi nghiệmi ngayi trongi quái trìnhi họci

đoạni

dụ:i GVi cói thểi sửi dụngi hìnhi ảnhi DTLSi Chùai Ôngi (Cầni Thơ)i đểi xâyi dựngi mộti

Thơi

Videoi Clipi vềi quái trìnhi địnhi cưi củai ngườii Hoai trêni đấti Nami Bội nóii chungi vài Cầni

trìnhi

nóii riêng.i GVi choi HSi theoi dõii đoạni clip,i saui đói đặti vấni đềi choi HSi giảii quyết:i “Hãyi

Bộ.i

bàyi nhữngi hiểui biếti củai bảni thâni vềi quái trìnhi địnhi cưi củai ngườii Hoai trêni đấti Nami

Nami

Quai đói hãyi đánhi giái vaii tròi củai ngườii Hoai trongi côngi cuộci khaii phái vùngi đấti phíai

viếti

củai Tổi Quốc”.i GVi cũngi cói thểi sửi dụngi hìnhi ảnhi củai dii tíchi Chùai Ôngi đềi nghịi HSi

vềi

mộti bàii giớii thiệui hoặci sửi dụngi đoạni clipi “câm”i đềi nghịi HSi viếti lờii thuyếti minhi theoi

phápi

quái trìnhi địnhi cưi củai ngườii Hoai trêni đấti Nami Bội rồii trìnhi bàyi trướci lớp…i Vớii biệni

đượci

này,i GVi khôngi chỉi kiểmi trai ởi HSi quái trìnhi tiếpi nhậni kiếni thứci mài còni đánhi giái

hoặci

kỹi năngi quani sát,i trìnhi bàyi vấni đềi củai cáci em.i Khii yêui cầui HSi viếti bàii thuyếti minhi

giảii

bàii giớii thiệu,i GVi đangi từngi bướci đưai HSi vàoi nhữngi tìnhi huốngi cụi thể,i yêui cầui HSi

lòngi

quyếti vấni đề.i Bàii viếti cũngi tạoi cơi hộii đểi cáci emi bội lội tháii độ,i thểi hiệni quani điểm,i

đểi

biếti ơni trướci nhữngi đóngi gópi toi lớni củai chai ôngi trongi quái trìnhi khaii hoangi mởi cõi,i

thức,i

cói đượci mộti Việti Nami giàui đẹpi nhưi ngàyi hômi nay.i Quai đó,i còni giáoi dụci choi HSi ýi

trìnhi

tráchi nhiệmi trongi việci bảoi tồni vài pháti huyi giái trịi dii sảni củai quêi hươngi trongi tiếni

Kiểmi

hộii nhập

đượci

tra,i đánhi giái kếti quải họci tậpi củai HSi vớii việci sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi

cầu:i

thựci hiệni quai cáci bàii kiểmi trai baoi gồmi cáci loạii câui hỏi,i bàii tậpi theoi 4i mứci đội yêui

yêui

nhậni biếti (nhậni biết:i nhắci lạii hoặci môi tải đúngi kiếni thức,i kỹi năngi đãi họci khii đượci

ngữi

cầu);i Thôngi hiểui (diễni đạti đúngi kiếni thứci hoặci môi tải đúngi kĩi năngi đãi họci bằngi ngôni

củai mình;i phâni tích,i giảii thích,i ápi dụngi trựci tiếpi (làmi theoi mẫu)i đãi biếti đểi giảii quyếti

107

cáci

năngi

tìnhi huống,i vấni đềi trongi họci tập;i Vậni dụngi (kếti nốii vài sắpi xếpi lạii cáci kiếni thức,i kỹi

học);i

đãi họci đểi giảii quyếti thànhi côngi tìnhi huống,i vấni đềi tươngi tựi tìnhi huống,i vấni đềi đãi

vấni

Vậni dụngi caoi (vậni dụngi đượci cáci kiếni thức,i kĩi năngi đểi giảii quyếti cáci tìnhi huống,i

HSi

đềi mới)i trongi họci tậpi đặci biệti lài trongi thựci tiễn.i Căni cứi vàoi khải năngi nhậni thứci củai

đội

ởi từngi lớp,i trường,i địai phươngi mài GVi xáci địnhi tỷi lệi cáci câui hỏi,i bàii tậpi theoi 4i mứci

nhiềui

nhậni thứci trongi cáci bàii kiểmi trai choi phùi hợp.i Việci kiểmi trai cói thểi đượci thựci hiệni vớii

nghiệmi

cáchi thứci nhưi kiểmi trai viết,i kiểmi trai miệng,i kiểmi trai bằngi câui hỏii tựi luậni hoặci trắci

Víi

kháchi quan.

nước,i

dụ:i Saui khii dạyi xongi bàii Phongi tràoi Tâyi Sơni trongi sựi nghiệpi thốngi nhấti đấti

Xoàii

bảoi vệi độci lậpi dâni tộci cuốii thếi kỉi XVIII,i GVi cói thểi sửi dụngi dii tíchi Rạchi Gầmi -i

quâni

Múti đểi kiểmi trai kiếni thứci HSi vềi cuộci khángi chiếni chốngi quâni xâmi lượci Xiêmi củai

1. Di tích Rạch Gầm - Xoài Mút phản ánh sự kiện lịch sử gì?

2. Tại sao Quang Trung - Nguyễn Huệ lại chọn khúc sông ở Rạch Gầm - Xoài Mút

để bố trí trận địa chống quân xâm lược Xiêm?

3. Vai trò của phong trào Tây Sơn trong sự nghiệp bảo vệ độc lập dân tộc cuối thế

kỉ XVIII.

Thông qua kiến thức mà GV đã khai thác và cung cấp cho HS liên quan đến di tích

Rạch Gầm - Xoài Mút, HS có thể hoàn thành các câu hỏi kiểm tra một cách dễ dàng hơn

từ những biểu tượng trực quan và kiến thức đã được lĩnh hội một cách tích cực, giàu cảm

xúc. Điều đó, góp phần tăng sự hứng thú học tập của HS với bộ môn.

Như vậy, có nhiều cách thức khác nhau để kiểm tra kết quả nhận thức của HS thông

qua việc sử dụng các DSVH vùng ĐBSCL. Tuy nhiên, không có một biện pháp riêng biệt

nào dành cho việc kiểm tra nhận thức HS khi sử dụng các DSVH, mà tùy thuộc vào nội

dung bài học, yêu cầu cần đạt, mà GV chọn lọc và sử dụng cách thức nào cho phù hợp và

hiệu quả nhất với đối tượng nhận thức cụ thể ở từng lớp học, trong từng địa phương. Trong

quá trình tiến hành TNSP từng phần, chúng tôi đã vận dụng nhiều phương pháp kiểm tra

khác nhau, mỗi cách đều có ưu điểm, hạn chế và những thuận lợi, khó khăn riêng. Nhưng

nếu GV hiểu rõ đối tượng và khả năng nhận thức của HS thì việc sử dụng linh hoạt các

DSVH trong kiểm tra, đánh giá kết quả của HS cũng đem lại hiệu quả tốt.

dâni tai thờii Tâyi Sơn.i GVi yêui cầui HSi trải lờii haii câui hỏii sau:

108

3.3. Thực nghiệm sư phạm toàn phần

3.3.1. Mục đích thực nghiệm

Việc tiến hành TNSP nhằm các mục đích:

- Nhằm kiểm chứng và khẳng định tính khả thi của các hình thức, biện pháp sử dụng

DSVH vùng ĐBSCL để dạy học LSVN từ nguồn gốc đến năm 1918. Trên cơ sở đó khẳng

định sự đúng đắn của giả thuyết khoa học mà luận án nêu ra.

- Bổ sung, làm phong phú, cụ thể hơn nhận thức về lý luận, phát huy kết quả và kinh

nghiệm từ thực tiễn dạy học LSVN ở trường phổ thông. Đồng thời, góp phần khắc phục

những thiếu sót trong sử dụng DSVH vùng ĐBSCL trong dạy học LSVN ở phổ thông

hiện nay.

- Làm cơ sở để khẳng định nguyên tắc xây dựng các biện pháp sử dụng DSVH vùng

ĐBSCL trong dạy học LSVN đã nêu

- Kết quả TNSP là cơ sở cho những kết luận khoa học, đáp ứng được yêu cầu

thực tiễn của việc sử dụng DSVH vùng ĐBSCL trong dạy học LSVN ở trường THPT

hiện nay

3.3.2. Đối tượng, địa bàn trường học và giáo viên thực nghiệm sư phạm

Vềi

Chúngi

đốii tượngi vài địai bàni thựci nghiệm

hànhi

tôii chọni HSi lớpi 10,i 11i củai cáci nămi họci 2017i -i 2018,i 2018i -i 2019i đểi tiếni

Trungi

TNSPi từngi phầni vài toàni phầni baoi gồmi cáci trường:i THPTi Thuậni Hưng,i THPTi

Hồng,i

An,i THPTi Thạnhi An,i THPTi Thốti Nốt,i THPTi Bìnhi Thuỷ,i THPTi Nguyễni Việti

Văni

THPTi Thớii Lai,i THPTi Chuyêni Lýi Tựi Trọng,i THPTi Hài Huyi Giáp,i THPTi Châui

Chúngi

Liêm.i THPTi Phani Văni Trị

nhaui

tôii đãi tiếni hànhi lựai chọni cáci lớpi thựci nghiệmi vài đốii chứngi tươngi đươngi

tượngi

về:i sĩi số,i trìnhi độ,i năngi lựci nhậni thức.i HSi tạii cáci lớpi thựci nghiệmi baoi gồmi cáci đốii

kháci nhau:i giỏi,i khá,i trungi bình,i yếu.

trường,i

i Trêni cơi sởi đốii tượngi thựci nghiệmi đượci lựai chọni ởi trườngi THPTi đủi cáci loạii hìnhi

khóa.i

yếui tối vùngi miềni (nhưi đãi trìnhi bàyi ởi trên)i đểi tiếni hànhi thựci nghiệmi trongi bàii nộii

Chọni

Quai đói đểi đánhi giái tínhi phổi biếni chungi đượci phảni ánhi quai TNSP.i

Đểi

GVi thami giai thựci nghiệmi sưi phạm

GVi

tiếni hànhi côngi táci thựci nghiệm,i chúngi tôii đãi đưai rai nhữngi tiêui chuẩni đểi chọni

dạyi thựci nghiệmi gồm:

109

côngi

Tốti nghiệpi Đạii họci Sưi phạmi chuyêni ngànhi Lịchi sửi -i hệi chínhi quy,i cói thâmi niêni

táci từi 5i nămi trởi lên.i

kinhi

Đãi đượci côngi nhậni lài GVi dạyi giỏii từi cấpi trườngi trởi lên.i Hàngi nămi cói sángi kiếni

nghiệmi giảngi dạy.i

nghềi

Cói phẩmi chấti đạoi đứci tốt,i đượci HSi tini yêu,i quýi trọng,i cói nhiệti tình,i hăngi sayi vớii

Vớii

nghiệp,i tựi nguyệni tiếni hànhi TNSP.i

nhữngi

nhữngi tiêui chíi trên,i chúngi tôii tini tưởngi GVi đượci lựai chọni dạyi TNSPi sẽi cói

củai

kếti quải kháchi quan,i khoai học,i làmi cơi sởi đểi kiểmi chứngi vài khẳngi địnhi tínhi khải thii

luậni án.

3.3.3.i

3.3.3.1.i

Nộii dungi thựci nghiệmi sưi phạm

Cáci

Đốii vớii bàii lịchi sửi dâni tộci ởi trêni lớp

tiếni

bàii thựci nghiệmi đềui đượci tiếni hànhi thôngi quai bàii họci nộii khoái (trêni lớp).i Đểi

dung,i

hànhi thựci nghiệm,i chúngi tôii tiếni hànhi traoi đổii vớii GVi thựci nghiệmi vềi mụci đích,i nộii

tiếni

phươngi phápi tiếni hànhi thựci nghiệm.i Cũngi thôngi quai GVi thựci nghiệm,i chúngi tôii

chungi

hànhi kiểmi trai kếti quải đạti được.i Thôngi quai xửi lýi kếti quải đểi chúngi tôii rúti rai kếti luậni

nghiệm,i

vềi TNSP.i Mặti khác,i đểi đảmi bảoi tínhi kháchi quani vài kếti quải trungi thựci khii thựci

lưui

chúngi tôii đềi nghịi GVi khôngi choi HSi biếti việci tiếni hànhi thựci nghiệmi nhưngi cũngi

làmi

ýi vớii cáci emi tậpi trungi suyi nghĩi nhữngi vấni đềi cốti yếui củai nộii dungi bàii vài cáchi thứci

Đểi

việci vớii DSVHi tạii địai phương.

DHLSi

thựci nghiệmi toàni phầni cáci biệni phápi sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi trongi

quani

ởi trườngi THPTi TP.i Cầni Thơi luậni áni đãi đềi xuất,i chúngi tôii lựai chọni cáci bàii họci

dungi

trọngi trongi chươngi trìnhi LSVNi ởi trườngi THPTi từi nguồni gốci đếni 1918i gắni vớii nộii

khángi

DSVHi tạii địai phương,i cụi thể:i chúngi tôii lựai chọni Bàii 19i “Nhâni dâni Việti Nami

2.i

chiếni chốngi thựci dâni Phápi xâmi lượci từi 1858i đếni 1873”i (chươngi trìnhi chuẩn),i tiếti

sựi

Bàii họci theoi phâni phốii chươngi trìnhi dạyi trongi 1i tiếti trêni lớp.i Đâyi lài bàii họci cói nhiềui

sẽi

kiệni củai LSDTi gắni vớii khui vựci ĐBSCL,i vìi vậyi cáci loạii hìnhi dii sảni củai địai phươngi

giúpi

đượci phảni ánhi rõi néti nhấti quai cáci sựi kiệni củai LSDTi làmi phongi phúi thêmi kiếni thức,i

tráchi

cáci emi nắmi vữngi kiếni thứci LSDT.i Quai đó,i gópi phầni giáoi dụci choi HSi ýi thứci vài

3.3.3.2.i

nhiệmi hơni trongi việci giữi gìni vài pháti huyi cáci giái trịi DSVHi củai quêi hương.

Đểi

Đốii vớii bàii lịchi sửi địai phươngi ởi trêni lớp

chúngi

bàii thựci nghiệmi đạti kếti quải cao,i khẳngi địnhi đượci tínhi trungi thựci củai đềi tài,i

tôii tiếni hànhi thựci nghiệmi ởi trườngi THPTi bàii LSĐPi Cầni Thơ

110

Chúngi

Kiểui

tôii tiếni hànhi xâyi dựngi haii kiểui giáoi áni nhưi sau:

trongi

1:i Giáoi áni thựci nghiệmi theoi dựi kiếni đềi xuấti củai luậni áni sửi dụngi Webquesti

Kiểui

dạyi họci bàii LSĐP

Saui

2:i Giáoi áni thôngi thường

HSi

khii thựci nghiệm,i chúngi tôii tiếni hànhi choi HSi kiểmi trai chấti lượngi họci tậpi củai

cuốii

thôngi quai phiếui họci tậpi tiếni hànhi ởi haii lớpi vớii nộii dungi giốngi nhaui trongi 10i phúti

tiếti học

3.3.4. Phương pháp tiến hành và kết quả thực nghiệm sư phạm

3.3.4.1. Phương pháp thực nghiệm

Tại các trường tiến hành thực nghiệm, chúng tôi chọn các lớp 10, 11 có sĩ số, trình

độ và năng lực tương đương.

Về nội dung, bài thực nghiệm được chúng tôi chọn để tiến hành thực nghiệm: thứ

nhất là các nội dung bám sát các sự kiện xảy ra tại địa phương nhưng cũng là những biến

cố lớn lao trong LSDT. Thứ hai, chúng tôi chọn một sự kiện tiêu biểu của LSĐP trên địa

bàn thành phố để giáo dục lịch sử, giáo dục tình cảm đối với quê hương cho HS. Mặt khác,

các bài thực nghiệm có nội dung phản ánh hai giai đoạn khác nhau của LSDT.

Chúng tôi soạn các giáo án trong đó yêu cầu GV và HS làm việc với các DSVH

vùng ĐBSCL, sau đó trao đổi, bàn bạc với GV thực nghiệm để hiểu mục tiêu của việc thực

nghiệm. Sau khi hai bên đã thống nhất về ý tưởng, kế hoạch, nội dung, phương pháp và

phương tiện cụ thể, GV thực nghiệm sẽ tiến hành hoạt động dạy học của mình tại lớp thực

nghiệm. Ở lớp đối chứng, GV vẫn dạy theo nội dung, phương pháp thông thường, không

đi sâu các DSVH vùng ĐBSCL.

3.3.4.2 Kết quả thực nghiệm sư phạm Khii

chúngi

hànhi thựci tiếni họci cáci giời nghiệm,i chúngi tôii dựi giờ,i quani sát.i Saui bàii học,i

địnhi

tôii kiểmi trai hoạti độngi nhậni thứci củai HS,i thui thậpi sối liệu,i xửi lý,i nêui kếti quải vềi mặti

Đánhi

tínhi vài địnhi lượng.i

Dựai

giái vềi mặti địnhi tínhi

đổi,i

vàoi cáci nguồni thôngi tini cói đượci từi khảoi sáti thựci tiễn,i dựi giờ,i phỏngi vấn,i traoi

khoai

quani sát,i ghii chép,i thựci nghiệmi cải quái trìnhi đểi đưai rai cáci cáci kếti luậni cói căni cứi

học,i kháchi quan.i

111

Tiêui

hìnhi

chíi đánhi giái HSi quai cáci câui hỏii saui bàii TN:i gồmi năngi lựci vài phẩmi chấti đượci

Thànhi

thànhi ởi HSi khii tiếni hànhi dạyi họci vớii DSVHi vùngi ĐBSCLi tạii cáci trườngi THPTi

Đánhi

phối Cầni Thơ.i

Đểi

giái vềi mặti địnhi lượng:i

thốngi

đánhi giái tínhi trungi thựci củai kếti quải thựci nghiệm,i chúngi tôii sửi dụngi toáni họci

Cụi

kêi vớii côngi thứci xáci suấti thốngi kêi đểi thốngi kêi vài tínhi toáni kếti quải thựci nghiệm.i

Từi

thểi lài cáci chỉi sối sau:i

giữai

tỉi lệi phầni trăm:i Nhằmi đánhi giái mứci đội nắmi vữngi kiếni thứci vài kĩi năngi củai HSi

Tínhi

haii lớpi thựci nghiệmi vài đốii chứng.i

thựci

trungi bìnhi cộng:i Nhằmi soi sánhi vài đánhi giái mứci đội điểmi trungi bìnhi củai lớpi

Trongi

nghiệmi vài lớpi đốii chứng.i Đượci tínhi theoi côngi thức:i

trịi

đó:i nii lài tầni sối củai giái xi

Tínhi

i ni lài sối họci sinhi thami giai thựci nghiệm.

xungi

đội lệchi chuẩn:i Đội lệchi chuẩni phảni ánhi sựi saii lệchi daoi độngi củai cáci sối liệui

cói

quanhi giái trịi trungi bìnhi cộngi giữai haii nhómi thựci nghiệmi vài đốii chứng,i nhómi nàoi

Đội

đội lệchi chuẩni nhỏi hơni thìi nhómi đói cói kếti quải caoi hơn.

Côngi

lệchi chuẩni (kýi hiệui lài S),i còni thami sối phươngi saii đội lệchi chuẩni (kýi hiệui lài S2).i

S =

-i

thứci tínhi phươngi saii cói dạngi nhưi sau:

S =

trai

Saui

Đội lệchi chuẩni lài căni bậci haii củai phươngi sai,i doi vậyi côngi thứci tínhi nhưi sau:

xemi

khii thựci nghiệm,i chúngi tôii tiếni hànhi kiểmi 15i phút,i câui hỏii kiểmi trai nhằmi

độ:i

xéti mứci đội đạti đượci củai mụci tiêui bàii học,i riêngi vềi kiểmi trai kiếni thứci thểi hiệni mứci

Khái

biết,i hiểui vài vậni dụng.i Việci đánhi giái điểmi đượci phâni loạii lài mứci Giỏii (9-10i điểm),i

nhau,i

(7-8i điểm),i Trungi bìnhi (5-6i điểm),i Yếui (dướii 5i điểm).i Dùi địai bàni thựci nghiệmi kháci

thốngi

songi nộii dungi kiểmi trai khôngi thayi đổi.i Kếti quải kiểmi trai đượci xửi lýi theoi toáni họci

lệchi

kê.i Dựai vàoi kếti quải tổngi hợpi điểmi kiểmi tra,i chúngi tôii tínhi trungi bìnhi cộngi đội (𝒙),i

chuẩni (S),i giữai lớpi TNi vài lớpi ĐC.i

112

Ởi

DSVHi

bàii thựci nghiệmi trêni lớp,i chúngi tôii ápi dụngi vớii trườngi THPTi cói khoảngi cáchi xai

trongi

hoặci khôngi cói điềui kiệni tổi chứci bàii họci tạii DSVH.i Kếti quải thui đượci thểi hiệni

Bảngi

bảng

Sĩi

3.5.i Thốngi kêi điểmi sối kếti quải TNSPi toàni phầni bàii 19

Lớpi

sối i 𝒙

Kíi hiệui Ii

IIi

i IIIi

3i 01i 00i 00i 00i 01i 00i 00i 00i

10i 00i 01i 00i 01i 00i 00i 00i 02i

6.46 7.31 6.55 6.72 6.50 7.1 6.68 7.4

2.36 1.47 1.99 1.79 2.1 1.33 1.22 1.64

2i 00i 00i 00i 00i 00i 00i 00i 00i THPTi

4i 04i 00i 04i 00i 03i 01i 01i 00i Thuậni

5i 05i 04i 06i 03i 06i 03i 04i 03i Hưngi

43i 45i 40i 43i 42i 45i 35i 37 Trườngi

i IVi

Điểm 8i 7i 6i 08i 14i 9i 15i 12i 08i 10i 10i 08i 16i 13i 05i 8i 11i 10i 15i 08i 14i 13 07i 09i 12i 05i Thốti (Quậni

Nhómi

ĐCi TNi ĐCi TNi ĐCi TNi ĐCi TNi Nhómi I:i 9i 02i 05i 02i 05i 03i 04i 01i 10 05i Nốt)

Nhómi

II:i Trườngi THPTi Hài Huyi Giápi (Huyệni Cời Đỏ)

Nhómi

III:i Trườngi THPTi Phani Văni Trịi (Huyệni Phongi Điền)

Quai

IV:i Trườngi THPTi Lưui Hữui Phướci (Quậni Ôi Môn)

Trongi

bảngi thốngi kêi cói thểi thấyi kếti quải lớpi thựci nghiệmi caoi hơni lớpi đốii chứng.i

nhấti

đói điểmi caoi nhấti lài 7.4i nhómi IV,i thấpi nhấti lài 6.72i nhómi II.i Lớpi đốii chứngi caoi

Ởi

lài 6.68i nhómi IV,i thấpi nhấti lài 6.46i nhómi I.i

điềui

bàii thựci nghiệmi LSĐP,i chúngi tôii tiếni hànhi thựci nghiệmi vớii trườngi THPTi cói

Bảngi

kiệni thuậni lợii gầni vớii DSVHi vài thui đượci kếti quả:i

𝒙

Lớpi

3.6.i Thốngi kêi điểmi sối kếti quải TNSPi toàni phầni Lịchi sửi địai phương

Kíi hiệui

III

IVi

ĐCi TNi ĐCi TNi ĐCi TNi ĐCi TNi

Sĩi sối

27i 25i 38i 40 35i 32i 33i 33i

2i 00i 00i 00i 00i 00i 00i 00i 00i

3i 00i 00i 00i 00i 00i 00i 00i 00i

Điểmi 6i 5i 09i 00 02i 06i 00i 00i 10i 06i 01i 05i 03i 00i 07i 05i 01i 5i 01i 00i 05i 01i 00i 02i 00i 00i 7i 07i 06i 11i 14i 13i 10i 09i 08i

8i 06i 07i 08i 11i 08i 12i 14i 14i

9i 03i 04i 02i 05i 01i 04i 03i 06i

10i 00i 02i 00i 02i 00i 00i 01i 03i

6.96 7.6 6.65 7.4 6.71 7.4 7.48 8.0

1.34 1.58 1.47 1.53 1.33 1.02 1.13 1.06

Nhómi

I:i Trườngi THPTi Chuyêni Lýi Tựi Trọngi (TPi Cầni Thơ)i

113

Nhómi

II:i Trườngi THPTi Bùii Hữui Nghĩai (TPi Cầni Thơ)i

Nhómi

III:i Trườngi THPTi Châui Văni Liêmi (TPi Cầni Thơ)i

Bảngi

IV:i Trườngi THPTi Thựci hànhi Sưi phạmi -i Đạii họci Cầni Thơi (TPi Cầni Thơ)

đốii

3.6,i cói thểi thấyi điểmi trungi bìnhi củai cáci lớpi thựci nghiệmi luôni caoi hơni lớpi

7.4i

chứng.i Điểmi trungi bìnhi củai lớpi thựci nghiệmi caoi nhấti lài 8.0i nhómi IV,i thấpi nhấti lài

nhấti

nhómi IIi vài III.i Trongi khii điểmi củai lớpi đốii chứngi caoi nhấti lài 7.48i nhómi IV,i thấpi

khôngi

lài 6.65i nhómi II.i Đội lệchi chuẩni (S)i củai cáci lớpi thựci nghiệmi vài đốii chứngi lài

lài

đángi kể.i Điềui đói thểi hiệni đội chụmi củai cáci sối liệui quanhi giái trịi trungi bìnhi cộngi

Từi

đảmi bảo.

thựci

kếti quải củai từngi nhóm,i chúngi tôii tiếpi tụci tínhi kếti quải tổngi hợpi củai cải lớpi

Kếti

nghiệmi vài đốii chứngi đểi rúti rai kếti luậni vềi hiệui quải củai cáci biệni phápi sưi phạm.i

lớpi

quải trungi bìnhi cộngi choi thấyi trungi bìnhi cộngi củai lớpi thựci nghiệmi luôni caoi hơni

Bảngi

đốii chứng

Điểm

Lớp

𝒙

1 0i

6.56i

3.7.i Thốngi kêi tầni sối điểmi tạii giái trịi điểmi sối củai lớpi TNi vài lớpi ĐCi bàii 19

1.42i

7.30i

0i 1.16i

2 0.0i 0.0i

4 12i 7.5i 1i 0.6i

3 2i 1.25i 0i 0.0i

0i 0.0i 0i 0.0i

5 21i 13.1i 16i 9.4i

6 36i 22.5i 26i 15.3i

7 48i 30i 52i 30.6i

8 33i 20.6i 55i 32.4i

9 08i 5.0i 19i 11.2i

10 0i 0.0i 4i 2.4i

6.56.i

bảngi 3.7,i điểmi trungi bìnhi củai lớpi thựci nghiệmi lài 7.30i trongi khii lớpi đốii chứngi lài ĐCi (%)i fi TNi (%)i fi Ởi

chuẩni

Điểmi chênhi lệchi giữai lớpi thựci nghiệmi vài lớpi đốii chứngi lài 0,74i điểm;i đội lệchi

lài khôngi đángi kể.

114

Bài 19 Lịch sử lớp 11

35 30 25 20 15 10 5 0

ĐC

Biểui

Đườngi

đồi 3.1.i Đồi thịi tầni sối điểmi tạii giái trịi điểmi sối củai lớpi TNi vài lớpi ĐCi bàii 19

nghiệm,i

biểui diễni củai lớpi đốii chứngi đạti đỉnhi ởi điểmi 7i lài 30%,i trongi khii ởi lớpi thựci

thấyi

đườngi biểui diễni đạti đỉnhi ởi điểmi 8i lài 32.4%.i Tínhi chungi quai haii biểui đồi cói thểi

biệni

đườngi biểui diễni tỉi lệi điểmi lớpi thựci nghiệmi caoi hơni lớpi đốii chứng.i Nhưi vậy,i nhữngi

Bảngi

phápi chúngi tôii đềi xuấti lài phùi hợp,i cói thểi thựci hiệni tạii cáci trườngi THPT

Lớp

𝒙

3.8.i Thốngi kêi tầni sối điểmi tạii giái trịi điểmi sối củai lớpi TNi vài lớpi ĐCi bàii LSĐP

1i 0i

6.9i

1.39i

5i 4i 02 14i

7.59i

1.17i

Điểmi 2i 0i 0.0i 0i 0.0i 3.8,i

6.9.i

ĐCi 0.0i fi (%)i TNi 0.0i (%)i fi bảngi Ởi 3i 0i 0.0i 0i 0.0i điểmi 6i 31i 23.3i 18i 13.8i lớpi 7i 40i 30.1i 38i 29.2i thựci 10.5i 04i 3.1i củai bìnhi 8i 36i 27.1i 44i 33.8i lài 9i 09i 6.8i 19i 14.6i 7.59i 10i 01i 0.8i 7i 5.4i trongi nghiệmi khii 1.5i 0 0.0i trungi lớpi đốii chứngi lài

lài

Điểmi chênhi lệchi giữai lớpi thựci nghiệmi vài lớpi đốii chứngi lài 0,69i điểm;i đội lệchi chuẩni

khôngi đángi kể.

115

Bài Lịch sử địa phương

ĐC

Biểui

Quai

đồi 3.2.i Đồi thịi tầni sối điểmi tạii giái trịi điểmi sối củai lớpi TNi vài lớpi ĐCi bàii LSĐP

ởi

đồi thịi cói thểi thấyi đườngi biểui diễni củai nhómi đốii chứngi màui xanh,i đạti đỉnhi

(33.8%).

3.3.4.3.i

điểmi 7i đạti (30.1%).i Đườngi biểui diễni lớpi thựci nghiệmi màui cami đạti đỉnhi điểmi tạii 8i

Soi

Nhậni xéti chungi vềi thựci nghiệmi sưi phạm

LSVNi

vớii cáci giời họci thôngi thường,i việci sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi trongi dạyi họci

độngi

vớii cáci biệni phápi dạyi họci đãi nêui giúpi bàii họci tránhi đượci sựi nhàmi chán,i HSi đượci

lựci

não,i đượci hoạti động,i đượci lôii cuốni vàoi việci giảii quyếti cáci vấni đềi ...i Quai đó,i năngi

Từi

củai cáci emi đượci bồii dưỡngi vài khẳngi định.

DSVHi

cáci kếti quải trêni choi phépi chúngi tai khẳngi địnhi rằngi tổi chứci dạyi họci LSVNi vớii

thường.i

vùngi ĐBSCLi trêni lớpi cói hiệui quải hơni soi vớii việci vậni dụngi cáci PPDHi thôngi

địnhi

Hiệui quải nàyi đượci thểi hiệni khôngi chỉi vềi nhữngi chiai sẻ,i traoi đổi,i quani sát,i dựi giời

đạti

tínhi mài đượci kiểmi chứngi bằngi cáci phépi thử,i đốii chiếui thựci tếi mài kếti quải họci sinhi

Cùngi

điểmi khái giỏii vài hạni chếi HSi cói điểmi yếui vài trungi bìnhi củai lớpi TN.

nhậni

vớii đánhi giái kếti quải địnhi lượng,i chúngi tôii tiếni hànhi traoi đổi,i thảoi luậni vài thui

chúngi

nhiềui ýi kiếni đánhi giái TNSPi vềi mặti địnhi tính.i Saui khii tổi chứci dạyi mỗii tiếti TN,i

dụngi

tôii họpi đánhi giá,i rúti kinhi nghiệmi giời dạyi củai GV,i phỏngi vấni HSi vềi bàii họci cói sửi

phápi

DSVHi trongi DHLSi VN.i Chúngi tôii nhậni thấy,i khii bướci đầui vậni dụngi cáci biệni

sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi còni cói nhữngi khói khăni đốii vớii GV.i Khii đượci hướngi

116

dẫni

ápi

vài traoi đổii cụi thểi từngi nhiệmi vụ,i kếi hoạch,i GVi đãi nhậni thứci đượci nhữngi vấni đềi vài

Nhưi

dụngi PPDHi mớii trongi giời học.

táci

vậy,i việci đưai DSVHi vùngi ĐBSCLi vàoi dạyi họci bội môni cói táci dụngi rõi rệt.i Nói

dụci

độngi khôngi chỉi đếni việci hìnhi thànhi kiếni thứci choi HSi mài còni cói ýi nghĩai vềi mặti giáoi

tiễni

vài pháti triểni HS.i Đặci biệt,i chúngi giúpi thui hẹpi khoảngi cáchi giữai kiếni thứci vớii thựci

nhâni

cuộci sốngi củai cáci địai phương.i HSi hiểui nhữngi sựi kiệni lịchi sử,i nhữngi thànhi quải mài

đấti

dâni địai phươngi đạti đượci hòai cùngi vớii lịchi sửi chungi củai dâni tộci nêni càngi yêui mảnhi

nhữngi

quêi hương.i Đói lài cơi sởi đểi pháti triểni năngi lựci vài hìnhi thànhi lòngi yêui nướci cùngi

phẩmi chấti côngi dâni tốti đẹpi khác.

Trêni

*i *

tôii

cơi sởi xáci địnhi nộii dungi chươngi trìnhi LSVNi từi nguồni gốci đếni 1918,i chúngi

THPT.i

đãi đềi xuấti cáci biệni phápi sưi phạmi sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi trongi DHLSi ởi trườngi

lớpi

Cáci biệni phápi đềi xuấti trongi luậni áni chủi yếui tậpi trungi vàoi giời họci nộii khóai trêni

thựci

bởii vìi đâyi lài hìnhi thứci dạyi họci chiếmi phầni lớni thờii lượngi củai chươngi trình.i Việci

mộti

hiệni cáci biệni phápi đượci dựai trêni cơi sởi sựi kếti hợpi giữai tiếni trìnhi tổi chứci dạyi họci

emi

giời họci trêni lớpi vớii tổi chứci cáci hoạti độngi họci tậpi choi HSi nhằmi tạoi cơi hộii choi cáci

mớii

bộci lội năngi lựci vài phẩmi chấti côngi dân.i Vìi vậy,i cáci biệni phápi đảmi bảoi tínhi khoai học,i

Đểi

mẻ,i phùi hợpi vớii xui hướngi đổii mớii PPDHi hiệni nay.

chúngi

kiểmi nghiệmi tínhi khải thii củai cáci biệni phápi sưi phạmi đềi xuấti trongi luậni án,i

sửi

tôii đãi tiếni hànhi TNSPi từngi phầni vài toàni phần.i Theoi đó,i tổi chứci kiểmi trai ngắni vài

cáci

dụngi toáni họci thốngi kêi đểi xửi líi kếti quải thựci nghiệm,i phâni tích,i soi sánh,i đốii chiếui vớii

gópi

lớpi thựci nghiệmi vài đốii chứngi đểi rúti rai kếti luận.i Việci sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi

họci

phầni quani trọngi vàoi việci mởi rộng,i khắci sâui kiếni thứci lịchi sử,i làmi tăngi sựi hứngi thúi

vài

tậpi choi HS.i Đồngi thời,i bồii dưỡng,i giáoi dụci HSi lòngi tựi hàoi dâni tộc,i ýi thứci trâni trọngi

cơi

giữi gìn,i bảoi tồn,i pháti huyi giái trịi củai cáci DSVHi mài chai ôngi tai đãi đểi lại.i Quai đó,i tạoi

dạyi

hộii choi HSi pháti triểni năngi lựci chungi vài năngi lựci riêng,i gópi phầni nângi caoi chấti lượngi

họci bội môni lịchi sửi ởi trườngi THPTi hiệni nay

117

Chương 4

TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG NGOẠI KHÓA VỚI DI SẢN VĂN HÓA VÙNG

ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG TRONG DẠY HỌC LỊCH SỬ VIỆT NAM

TỪ NGUỒN GỐC ĐẾN NĂM 1918 Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG

THÀNH PHỐ CẦN THƠ. THỬ NGHIỆM SƯ PHẠM

Trong phạm vi nội dung của chương 4, chúng tôi tập trung đi sâu nghiên cứu, xác

định vai trò, ý nghĩa, một số nguyên tắc khi sử dụng DSVH vùng ĐBSCL để tổ chức các

HĐNK. Từ đó đề xuất một số biện pháp sử dụng DSVH vùng ĐBSCL để tổ chức HĐNK

trong dạy học LSVN ở trường THPT thành phố Cần Thơ. Đồng thời, tiến hành thử nghiệm

sư phạm để kiểm nghiệm tính khả thi của đề tài, làm cơ sở để rút ra những kết luận khoa

học và khuyến nghị hợp lí

4.1.1.o

Quano

niệmo

vềo

hoạto

độngo

ngoạio

khoá

HĐNKo

lào

mộto

hìnho

thứco

tổo

chứco

họco

tậpo

thựco

tếo

hấpo

dẫno

vớio

HS.o

Hoạto

độngo

nàyo

cóo

ýo

nghĩao

hỗo

trợo

choo

giáoo

dụco

nộio

khóa,o

gópo

phầno

pháto

triểno

vào

hoàno

thiệno

nhâno

cách,o

bồio

dưỡngo

năngo

khiếu,o

khảo

năngo

sángo

tạoo

choo

HS.o

Trướco

hết,o

nóo

gópo

phầno

tạoo

rao

nhữngo

biểuo

tượngo

cụo

thểo

vềo

nhữngo

sựo

kiệno

lịcho

sửo

liêno

quan.o

Thứo

hai,o

HĐNKo

còno

giúpo

kiểmo

tra,o

sửao

chữa,o

làmo

chínho

xác,o

cụo

thểo

hóao

nhữngo

kiếno

thứco

HSo

đão

đượco

học.o

Cuốio

cùng,o

ngoạio

khóao

gópo

phầno

tạoo

mốio

liêno

hệo

giữao

trio

thứco

lịcho

sửo

đượco

họco

vớio

thựco

tiễn,o

giữao

nhào

trườngo

vớio

xão

hội.o

Vìo

nhữngo

giáo

trịo

nêuo

trêno

nêno

việco

tăngo

cườngo

hoạto

độngo

nàyo

trởo

thànho

yêuo

cầuo

mango

tínho

khácho

quano

vào

bứco

thiếto

củao

vấno

đềo

dạyo

họco

ngàyo

nay.

HĐNKo

lào

thuậto

ngữo

khôngo

mớio

trongo

giáoo

dụco

trêno

thếo

giới.o

Theoo

Từo

điểno

tiếngo

Việto

thìo

“ngoạio

khóao

lào

môno

họco

hoặco

hoạto

độngo

giáoo

dụco

ngoàio

giờ,o

nóo

nằmo

ngoàio

chươngo

trìnho

chínho

thứco

vào

dùngo

đểo

phâno

biệto

vớio

hìnho

thứco

dạyo

họco

nộio

khóa”o

[89,o

tr.53].o

Mộto

cácho

chungo

nhấto

cóo

thểo

hiểuo

HĐNKo

lào

cáco

hoạto

độngo

giáoo

dụco

ngoàio

chươngo

trìnho

chínho

khoá.o

Hayo

nóio

cácho

khác,o

HĐNKo

lào

hoạto

độngo

thuộco

chươngo

trìnho

dạyo

học,o

gópo

phầno

thựco

hiệno

cáco

mụco

tiêuo

dạyo

học,o

nhưngo

khôngo

quio

địnho

cụo

thểo

trongo

chươngo

trìnho

chínho

khoá.o

Đâyo

lào

mộto

bộo

phậno

trongo

hoạto

độngo

giáoo

dụco

ngoàio

giờo

lêno

lớp,o

khôngo

quyo

địnho

bắto

buộco

trongo

phâno

phốio

chươngo

trìnho

môno

học.o

HĐNKo

chủo

yếuo

đượco

tiếno

hànho

dựao

trêno

tinho

thầno

tựo

nguyệno

vào

ýo

thứco

tổo

chứco

củao

GV.o

Tinho

thầno

tựo

nguyện,o

khôngo

nằmo

trongo

chươngo

trìnho

chínho

lào

đặco

trưngo

lớno

nhấto

củao

HĐNK.o

Mỗio

GV,o

trongo

quáo

trìnho

giảngo

dạyo

118

củao

mìnho

sẽo

cóo

nhữngo

sángo

tạoo

đểo

tổo

chứco

HĐNKo

choo

HS.o

Nóio

nhưo

vậyo

đểo

thấyo

rằng,o

HĐNKo

phụo

thuộco

kháo

nhiềuo

vàoo

nhậno

thứco

củao

cáco

nhào

quảno

lýo

vào

GVo

giảngo

dạyo

ởo

cáco

nhào

trường.o

Việco

tổo

chứco

HĐNKo

sẽo

cóo

ýo

nghĩao

quano

trọngo

cảo

vềo

kiếno

thức,o

kỹo

năngo

vào

tháio

độ.o

Quao

đóo

gópo

phầno

quano

trọngo

vàoo

việco

pháto

triểno

cáco

năngo

lựco

chung1,o

cáco

năngo

lựco

bộo

môn2

vào

giáoo

dụco

phẩmo

chấto

đạoo

đứco

choo

HĐNKo

lịcho

sửo

lào

mộto

bộo

phậno

củao

hoạto

độngo

DHLS,o

đượco

diễno

rao

ngoàio

chươngo

trìnho

chínho

khóa,o

dựao

trêno

tinho

thầno

tựo

nguyệno

củao

HSo

vào

vaio

tròo

tổo

chứco

củao

GV.o

HĐNKo

Lịcho

sửo

cóo

vaio

tròo

quano

trọngo

trongo

việco

gópo

phầno

thựco

hiệno

mụco

tiêuo

môno

học,o

nhấto

lào

việco

bổo

sungo

cáco

kĩo

năngo

vào

kinho

nghiệmo

sốngo

choo

HS,o

giúpo

HSo

pháto

triểno

mộto

cácho

toàno

diện.o

Thôngo

quao

ngoạio

khóao

lịcho

sử,o

HSo

cóo

thểo

hiệno

niềmo

đamo

mêo

vềo

mộto

lĩnho

vựco

cụo

thểo

nàoo

đóo

trongo

kiếno

thứco

lịcho

sửo

rộngo

lớn,o

quao

đó,o

nhữngo

năngo

khiếuo

riêngo

củao

HSo

cũngo

vìo

thếo

mào

đượco

thểo

hiệno

mộto

cácho

rõo

néto

nhất.o

Doo

đặco

thùo

củao

bộo

môno

Lịcho

sử,o

kiếno

thứco

lịcho

sửo

lào

kiếno

thứco

vềo

nhữngo

sựo

kiệno

đão

xẩyo

rao

trongo

quáo

khứ,o

chínho

vìo

thế,o

HĐNKo

sẽo

gópo

phầno

quano

trọngo

vàoo

việco

tăngo

cườngo

tínho

trựco

quano

trongo

quáo

trìnho

nhậno

thứco

lịcho

sửo

củao

HS,o

kícho

thícho

hứngo

thúo

họco

tậpo

vào

pháto

triểno

kỹo

năngo

choo

ngườio

học.o

4.1.2.o

Vaio

trò,o

ýo

nghĩa

4.1.2.1.o

Vaio

trò

Thứo

nhất,o

vớio

tưo

cácho

lào

mộto

trongo

cáco

hìnho

thứco

tổo

chứco

dạyo

họco

chủo

yếu,o

HĐNKo

cóo

vaio

tròo

too

lớno

vào

táco

độngo

mạnho

mẽo

việco

đổio

mớio

PPDH,o

cũngo

nhưo

gópo

phầno

tícho

cựco

vào

trựco

tiếpo

trongo

việco

thựco

hiệno

mụco

tiêuo

dạyo

họco

theoo

yêuo

cầuo

đổio

mới.o

Sựo

nghiệpo

đổio

mớio

giáoo

dụco

vào

đàoo

tạoo

nóio

chung,o

đổio

mớio

DHLSo

nóio

riêng,o

chắco

chắno

khôngo

thểo

thànho

côngo

nếuo

khôngo

cóo

nhữngo

HĐNK.o

Vào

ngượco

lại,o

vớio

nhữngo

đặco

trưngo

vào

ưuo

thếo

củao

mình,o

HĐNKo

sẽo

lào

mộto

trongo

cáco

nhâno

tốo

quano

trọngo

vào

tấto

yếuo

trongo

thànho

côngo

chungo

củao

sựo

nghiệpo

đổio

mới.

Thứo

hai,o

tổo

chứco

cáco

HĐNKo

lào

mộto

biệno

phápo

thựco

hiệno

nguyêno

lío

giáoo

dụco

củao

Đảngo

ta:o

“họco

đio

đôio

vớio

hành,o

lío

luậno

gắno

liềno

vớio

thựco

tiễn,o

nhào

trườngo

gắno

liềno

vớio

xão

hội”,o

gópo

phầno

thựco

hiệno

đổio

mớio

PPDHo

nóio

chungo

vào

phươngo

phápo

DHLSo

nóio

riêng.o

Thôngo

quao

HĐNK,o

HSo

đượco

trảio

nghiệmo

thựco

tế,o

đượco

mởo

rộngo

kiếno

thức,o

vậno

dụngo

kiếno

1 Gồm: NL tư duy phê phán, tư duy logic; NL sáng tạo, tự chủ; NL giải quyết vấn đề; NL làm việc nhóm; NL giao tiếp; NL tính toán; NL công nghệ thông tin,… 2 Gồm: tái hiện lịch sử, tư duy lịch sử, đánh giá, thực hành lịch sử, giải quyết vấn đề lịch sử, tự học,…

119

thứco

vàoo

thựco

tiễno

cuộco

sống,o

tạoo

điềuo

kiệno

choo

cáco

emo

pháto

triểno

thànho

nhữngo

côngo

dâno

toàno

cầu,o

nhữngo

côngo

dâno

đápo

ứngo

đượco

sựo

nghiệpo

xâyo

dựngo

vào

pháto

triểno

đấto

nướco

trongo

giaio

đoạno

mới,o

nhữngo

côngo

dâno

khôngo

nhữngo

cóo

kiếno

thứco

vữngo

chắco

mào

còno

cóo

nhữngo

kĩo

năngo

cầno

thiếto

đểo

cóo

thểo

tồno

tạio

vào

pháto

triểno

trongo

xão

hộio

mới,o

mào

nhữngo

kĩo

năngo

đó,o

mộto

phầno

đượco

hìnho

thànho

từo

HĐNK,o

trongo

đóo

cóo

ngoạio

khóao

bộo

môno

Lịcho

sử.o

Nhấto

lào

ởo

thờio

điểmo

mào

việco

họco

tậpo

bộo

môno

Lịcho

sửo

đango

trởo

nêno

đángo

báoo

độngo

nhưo

hiệno

nay.

Thứo

ba,o

HĐNKo

bộo

môno

Lịcho

sửo

cũngo

lào

mộto

phầno

trongo

DHLS.o

Xão

hộio

đango

đặto

rao

choo

bộo

môno

Lịcho

sửo

nhiềuo

thửo

thácho

khio

chấto

lượngo

dạyo

họco

bộo

môno

đango

tồno

tạio

khôngo

íto

bấto

cập.o

Mộto

trongo

nhữngo

nguyêno

nhâno

đượco

chỉo

rao

đóo

là,o

bêno

cạnho

nhữngo

ưuo

điểm,o

quáo

trìnho

dạyo

vào

họco

lịcho

sửo

còno

tồno

tạio

khôngo

íto

hạno

chế,o

nhưo

còno

ômo

đồm,o

nặngo

vềo

lío

thuyết,o

nhiềuo

khio

khôo

cứng,o

nhàmo

cháno

vào

thiếuo

tínho

thựco

tiễn,...Trướco

tìnho

hìnho

đó,o

vớio

đặco

trưngo

vào

ưuo

thếo

củao

mộto

hìnho

thứco

“dạyo

họco

mở”,o

dạyo

họco

gắno

vớio

thựco

tiễno

vào

thôngo

quao

thựco

tiễn,o

HĐNKo

lịcho

sửo

sẽo

đóngo

vaio

tròo

quano

trọngo

trongo

việco

khắco

phụco

nhữngo

hạno

chếo

trêno

đâyo

vào

sẽo

gópo

phầno

tícho

cựco

vàoo

thànho

côngo

củao

quáo

trìnho

đổio

mớio

DHLSo

nóio

riêngo

vào

côngo

cuộco

đổio

mớio

giáoo

dụco

vào

đàoo

tạoo

nóio

chungo

hiệno

nay.

4.1.2.2.o

Ýo

nghĩa

Vớio

vaio

tròo

too

lớno

nhưo

vậy,o

HĐNKo

trongo

DHLSo

cóo

ýo

nghĩao

quano

trọngo

đốio

vớio

HSo

vềo

mặto

kiếno

thức,o

hìnho

thànho

vào

pháto

triểno

toàno

diệno

phẩmo

chấto

năngo

lựco

choo

HS:

Vềo

kiếno

thức

HĐNKo

bộo

môno

Lịcho

sửo

sẽo

gópo

phầno

bồio

dưỡng,o

làmo

sâuo

sắco

phongo

phú,o

toàno

diệno

nhữngo

kiếno

thứco

lịcho

sửo

mào

HSo

đão

lĩnho

hộio

trongo

cáco

giờo

họco

chínho

khóa.o

Kiếno

thứco

củao

HĐNKo

lào

sựo

mởo

rộngo

củao

kiếno

thứco

hoạto

độngo

chínho

khoá,o

đặco

biệto

nhấno

mạnho

đếno

tínho

thựco

tiễn,o

tínho

trảio

nghiệmo

vào

sựo

tựo

nhậno

thứco

củao

HSo

đốio

vớio

việco

tiếpo

thuo

cáco

kiếno

thứco

mớio

ngoàio

xão

hội.o

Đốio

vớio

cáco

HSo

cóo

nhữngo

năngo

khiếuo

đặco

biệto

đốio

vớio

bộo

môno

Lịcho

sử,o

trio

thứco

mào

HSo

cầno

tiếpo

thuo

đượco

cóo

thểo

nângo

caoo

hơn,o

baoo

quáto

hơno

đểo

pháto

huyo

năngo

khiếuo

củao

cáco

em.

Vío

dụ:o

Khio

chúngo

tao

tổo

chứco

cuộco

thio

tìmo

hiểuo

vềo

“Bùio

Hữuo

Nghĩao

-o

Rồngo

vàngo

đấto

Namo

Bộ”o

choo

HSo

trườngo

THPT,o

quao

cuộco

thio

HSo

sẽo

cóo

cơo

hộio

tìmo

kiếm,o

sưuo

tầmo

cáco

tưo

liệuo

liêno

quano

đếno

cuộco

đờio

vào

sựo

nghiệpo

củao

Bùio

Hữuo

Nghĩao

-o

mộto

nhào

yêuo

nướco

nhiệto

thành,o

mộto

nhào

tưo

tưởngo

cóo

nhiềuo

quano

điểmo

tiếno

bộ,o

mộto

vịo

quano

cươngo

trực,o

thanho

liêm,o

bấto

khuấto

trướco

cườngo

quyền.o

Thủo

khoao

Bùio

Hữuo

Nghĩao

còno

lào

mộto

soạno

giảo

tuồngo

bậco

thầy,o

mộto

nhào

thơo

yêuo

nướco

cuốio

thếo

kỷo

XIXo

vào

lào

mộto

trongo

bốno

“Rồngo

Vàng”o

ởo

đấto

Namo

120

bộ.o

Doo

đó,o

tổo

chứco

HĐNKo

tìmo

hiểuo

vềo

nhâno

vậto

Bùio

Hữuo

Nghĩa,o

chínho

lào

biệno

phápo

đểo

HSo

tựo

tìmo

hiểuo

đưao

rao

nhữngo

nhậno

định,o

đánho

giáo

dựao

trêno

sựo

địnho

hướngo

củao

GVo

vềo

cáco

vấno

đềo

xoayo

quanho

mộto

nhâno

vậto

trío

thứco

mào

nhâno

dâno

miềno

Namo

rấto

tôno

vinh.

Vềo

năngo

lực

Trêno

cơo

sởo

hìnho

thànho

kiếno

thức,o

tổo

chứco

HĐNKo

sẽo

gópo

phầno

quano

trọngo

trongo

pháto

triểno

năngo

lựco

HS,o

mộto

điểmo

nhấno

củao

mụco

tiêuo

đổio

mớio

giáoo

dụco

vào

đàoo

tạoo

hiệno

nay,o

Năngo

lựco

giảio

quyếto

vấno

đềo

vào

sángo

tạo:o

Biếto

đềo

xuất,o

trongo

đóo

cóo

mộto

sốo

năngo

lựco

cơo

bản:o

phâno

tícho

vào

lựao

chọno

đượco

giảio

phápo

phùo

hợpo

nhấto

đểo

bảoo

vệ,o

pháto

huyo

giáo

trịo

củao

DSVH.o

Năngo

lựco

giaoo

tiếpo

vào

hợpo

tác:o

biếto

cácho

lựao

chọno

hìnho

thứco

làmo

việco

nhómo

vớio

quyo

môo

phùo

hợpo

vớio

yêuo

cầuo

đểo

hoàno

thànho

nhiệmo

vụo

thảoo

luận;o

Năngo

lựco

tựo

chủo

vào

tựo

học:o

biếto

cácho

sưuo

tầmo

vào

sửo

dụngo

tưo

liệuo

lịcho

sửo

đểo

tìmo

hiểuo

giáo

trịo

vào

thựco

trạngo

củao

DSVH;o

đánho

giáo

đượco

táco

độngo

củao

kinho

tếo

xão

hộio

ởo

địao

phươngo

đốio

vớio

từngo

loạio

DSVH

Bêno

cạnho

đóo

HĐNKo

lịcho

sửo

còno

hìnho

thànho

vào

pháto

triểno

mộto

sốo

năngo

lựco

đặco

thùo

củao

bộo

môno

Lịcho

sử.o

Trướco

tiên,o

năngo

lựco

tìmo

hiểuo

lịcho

sử:o

nhậno

diệno

vào

khaio

tháco

nộio

dungo

củao

DSVHo

đểo

trìnho

bàyo

đượco

giáo

trịo

lịcho

sử,o

khoao

học,o

văno

hóao

củao

cáco

dio

sảno

đó.o

Bêno

cạnho

đó,o

khio

thamo

giao

cáco

HĐNKo

HSo

đượco

tiếpo

xúco

vớio

mộto

môio

trườngo

mới,o

cóo

thểo

đượco

làmo

việco

vớio

nhữngo

cono

ngườio

mới,o

nhữngo

mốio

quano

hệo

mớio

trongo

quáo

trìnho

họco

tậpo

lào

cơo

hộio

đểo

pháto

triểno

nhữngo

năngo

lựco

còno

tiềmo

tàngo

trongo

HS,o

thôngo

quao

đóo

cũngo

lào

cơo

hộio

đểo

GVo

cóo

thểo

hiểuo

hơno

HSo

trongo

quáo

trìnho

dạyo

học.

Năngo

lựco

nhậno

thứco

vào

tưo

duyo

lịcho

sử:o

từo

việco

tiếpo

xúc,o

trio

giáco

cáco

DSVHo

khio

thamo

giao

cáco

HĐNK,o

HSo

khôngo

chỉo

cóo

đượco

biểuo

tượng,o

hìnho

dángo

bêno

ngoàio

củao

sựo

vật,o

hiệno

tượng,o

mào

còno

phâno

tích,o

đốio

chiếu,o

soo

sánho

đểo

hiểuo

bảno

chấto

bêno

trong.o

Quao

đó,o

giúpo

cáco

emo

pháto

triểno

khảo

năngo

tổngo

hợp,o

phâno

tích,o

đánho

giáo

lịcho

sửo

mộto

cácho

khácho

quan,o

khoao

học.o

Năngo

lựco

vậno

dụngo

kiếno

thứco

vào

kỹo

năngo

đão

học:o

đểo

cóo

thểo

pháto

huyo

tốto

hơno

việco

hìnho

thànho

cáco

năngo

lựco

trongo

HĐNK,o

GVo

cầno

biếto

vậno

dụngo

tícho

hợpo

cáco

hìnho

thứco

ngoạio

khóa.o

Giờo

đây,o

mỗio

HĐNKo

khôngo

chỉo

lào

hìnho

thứco

mào

đano

xeno

vàoo

đóo

lào

nhiềuo

hìnho

thức,o

cóo

nhưo

vậyo

thìo

HSo

mớio

hìnho

thànho

mộto

cácho

toàno

diệno

cáco

năngo

lựco

choo

bảno

thâno

mình,o

phụco

vụo

tốto

hơno

choo

sựo

pháto

triểno

củao

bảno

thâno

vào

đóngo

gópo

vàoo

sựo

pháto

triểno

củao

xão

hội

121

Vío

dụ:o

Ởo

phầno

thửo

nghiệm,o

chúngo

tôio

tổo

chứco

HĐNKo

Dạo

hộio

lịcho

sử.o

Quao

đó,o

HSo

sẽo

pháto

triểno

năngo

lựco

nhậno

thứco

vào

tưo

duyo

lịcho

sử,o

đánho

giá,o

thựco

hànho

bộo

môn,o

năngo

lựco

hợpo

tác.o

Tạoo

khôngo

giano

hoạto

độngo

họco

tậpo

vuio

vẻ,o

thâno

thiện,o

giaoo

lưuo

giữao

cáco

em,o

pháto

huyo

tínho

tícho

cực,o

tựo

tin,o

sángo

tạo,o

độco

lập,o

nângo

caoo

nhậno

thức,o

trìnho

độo

họco

tậpo

củao

HS.o

Quao

đóo

gópo

phầno

pháto

triểno

năngo

lựco

môno

học:o

vậno

dụngo

kiếno

thứco

lịcho

sửo

đểo

giảio

quyếto

vấno

đềo

thựco

tiễno

đặto

ra,o

thựco

hànho

bộo

môn...o

Chínho

nhữngo

điềuo

đó,o

năngo

lựco

củao

cáco

emo

sẽo

đượco

hoàno

thiệno

mộto

cácho

toàno

diện.

Vềo

phẩmo

chất

Đốio

vớio

bộo

môno

Lịcho

sử,o

HĐNKo

lào

cơo

hộio

đểo

cáco

emo

cóo

thểo

tiếpo

xúco

đốio

vớio

nhữngo

kiếno

thứco

rấto

phongo

phúo

củao

bộo

môno

mào

cáco

emo

còno

gặpo

khóo

khăno

vào

hạno

chếo

khio

họco

tậpo

trêno

lớp.o

Từo

HĐNKo

HSo

sẽo

nhậno

thứco

hiệuo

quảo

hơno

nhữngo

giáo

trịo

củao

quáo

khứ,o

nhữngo

truyềno

thốngo

củao

đấto

nước,o

quêo

hương,o

từo

đóo

cóo

trácho

nhiệmo

hơno

vớio

cuộco

sống,o

địnho

hìnho

nhữngo

giáo

trịo

choo

bảno

thân,o

đểo

sốngo

tốto

hơn,o

xứngo

đángo

hơno

vớio

quáo

khứo

hàoo

hùngo

củao

đấto

nướco

vào

quêo

hương.o

HĐNKo

sẽo

địnho

hìnho

choo

HSo

nhữngo

tháio

độo

đúngo

đắn,o

biếto

đánho

giá,o

biếto

thểo

hiệno

tưo

tưởng,o

tìnho

cảmo

đốio

vớio

mỗio

sựo

kiệno

lịcho

sửo

đão

vào

đango

diễno

rao

vào

tựo

điềuo

chỉnho

tưo

tưởngo

vào

hànho

vio

đểo

hoàno

thiệno

bảno

thâno

mìnho

vào

hướngo

tớio

việco

hoàno

thiệno

nhâno

cácho

ngàyo

càngo

tốto

đẹpo

hơn.o

HĐNKo

lào

cono

đườngo

quano

trọngo

đểo

hìnho

thành,o

pháto

triểno

giáoo

dụco

ýo

thứco

bảoo

vệ,o

tuyêno

truyền,o

phổo

biếno

giáo

trịo

củao

nhâno

cácho

choo

HS,o

gópo

phầno

DSVHo

trongo

cộngo

đồng;o

giáoo

dụco

lòngo

sayo

mê,o

yêuo

thícho

môno

Lịcho

sửo

(yêuo

nước,o

chămo

chỉ,o

trácho

Giáoo

dụco

lòngo

kínho

yêuo

Anho

hùngo

dâno

tộco

Nguyễno

Trungo

Trực,o

Trươngo

Định,o

nhiệm);o

Bùio

Hữuo

Nghĩa,o

Nguyễno

Hữuo

Huân…,o

niềmo

tựo

hàoo

dâno

tộc,o

ýo

thứco

trácho

nhiệmo

bảoo

vệo

DSVHo

vào

chủo

quyềno

đấto

nước,o

tiếpo

thêmo

độngo

lựco

đểo

rèno

luyện,o

phấno

đấuo

họco

tậpo

trởo

thànho

côngo

dâno

cóo

ícho

choo

xão

hội

Vío

dụ:o

Thôngo

quao

việco

choo

HSo

tiếno

hànho

chỉnho

trango

khuo

dio

tícho

Khámo

Lớno

Cầno

Thơ,o

vớio

nhữngo

hìnho

ảnho

củao

quáo

khứo

đauo

thương,o

nhữngo

hìnho

ảnho

vềo

cáco

nhào

yêuo

nướco

bịo

tùo

đày,o

đánho

đập,o

sẽo

hìnho

thànho

ởo

HSo

tháio

độo

trâno

trọngo

đốio

vớio

khuo

dio

tích,o

đốio

vớio

lịcho

sử,o

đốio

vớio

quêo

hương,o

sẽo

bồio

dưỡngo

choo

HSo

tháio

độo

cămo

ghéto

chếo

độo

thựco

dân,o

phongo

kiến,o

biếto

ơno

cáco

anho

hùngo

liệto

sĩo

đão

hyo

sinho

vìo

độco

lập,o

tựo

doo

củao

dâno

tộc.

Thôngo

quao

HĐNK,o

HSo

sẽo

cóo

cơo

hộio

rèno

luyệno

phẩmo

chất,o

nhâno

cách,o

tàio

năngo

vào

thiêno

hướngo

nghềo

nghiệpo

cáo

nhân;o

thôngo

quao

cáco

hoạto

độngo

tậpo

thểo

sẽo

hìnho

thànho

cáco

mốio

quano

hệo

giữao

cono

ngườio

vớio

thiêno

nhiêno

vào

môio

trườngo

sống,o

tạoo

điềuo

kiệno

hòao

nhậpo

tốto

vàoo

đờio

sốngo

xão

hội.o

Đồngo

thờio

HĐNKo

cũngo

gópo

phầno

vàoo

việco

huyo

độngo

cáco

lựco

lượngo

122

xão

hộio

thamo

giao

vàoo

việco

giáoo

dụco

HS,o

pháto

huyo

sứco

mạnho

củao

toàno

xão

hộio

trongo

quáo

trìnho

đàoo

tạoo

thếo

hệo

trẻ.

4.2.o

Mộto

sốo

biệno

phápo

sửo

dụngo

dio

sảno

văno

hoáo

vùngo

Đồngo

bằngo

sôngo

Cửuo

Longo

đểo

tổo

chứco

hoạto

độngo

ngoạio

khoáo

trongo

dạyo

họco

Lịcho

sửo

Việto

Namo

từo

nguồno

gốco

đếno

nămo

1918o

ởo

trườngo

trungo

họco

phổo

thôngo

thànho

phốo

Cầno

Thơ

4.2.1.o

Tổo

chứco

choo

họco

sinho

trảio

nghiệmo

dio

sảno

văno

hoáo

thôngo

quao

hoạto

độngo

thamo

quano

ngoạio

khoáo

Theoo

Từo

điểno

tiếngo

Việt,o

Trảio

lào

“trảio

qua,o

kinho

qua”,o

còno

nghiệmo

lào

“nhậno

ra,o

nhậno

thứco

mới”o

[89,o

tr.699].o

Nhưo

vậy,o

trảio

nghiệmo

đượco

hiểuo

lào

nhậno

thứco

cóo

đượco

kinho

quao

hoạto

độngo

thựco

tiễn.o

Theoo

Chươngo

trìnho

Giáoo

dụco

phổo

thôngo

Tổngo

thể,o

trảio

nghiệmo

lào

hoạto

độngo

HSo

dựao

trêno

sựo

huyo

độngo

tổngo

hợpo

kiếno

thứco

vào

kỹo

năngo

từo

nhiềuo

lĩnho

vựco

giáoo

dụco

kháco

nhauo

đểo

trảio

nghiệmo

thựco

tiễno

đờio

sốngo

nhào

trường,o

giao

đình,o

xão

hội,o

thamo

giao

hoạto

độngo

hướngo

nghiệpo

vào

hoạto

độngo

phụco

vụo

cộngo

đồngo

dướio

sựo

hướngo

dẫno

vào

tổo

chứco

củao

GV,o

quao

đóo

hìnho

thànho

nhữngo

phẩmo

chấto

chủo

yếu,o

năngo

lựco

chungo

vào

mộto

sốo

năngo

lựco

thànho

phầno

đặco

thù.o

Vío

như,o

năngo

lựco

thiếto

kếo

vào

tổo

chứco

hoạto

động,o

năngo

lựco

địnho

hướngo

nghềo

nghiệp,o

năngo

lựco

thícho

ứngo

vớio

nhữngo

biếno

độngo

trongo

cuộco

sốngo

vào

cáco

kỹo

năngo

sốngo

khác,o

hayo

năngo

lựco

đặco

thùo

củao

bộo

môno

lịcho

sửo

nhưo

năngo

lựco

khámo

pháo

kiếno

thức,o

năngo

lựco

nhậno

thứco

vào

tưo

duyo

lịcho

sử,o

năngo

lựco

vậno

dụngo

kiếno

thứco

vào

kĩo

năngo

đão

họco

vàoo

thựco

tiễno

cuộco

sống.

Thamo

quano

ngoạio

khoáo

lào

mộto

hìnho

thứco

củao

hoạto

độngo

trảio

nghiệm,o

hoạto

độngo

nàyo

hỗo

trợ,o

bổo

sungo

choo

bàio

họco

nộio

khóa.o

Chúngo

cóo

táco

dụngo

trongo

việco

hìnho

thànho

kiếno

thứco

lịcho

sửo

choo

HS.o

HSo

đếno

vớio

dio

tích,o

chứngo

kiếno

trựco

tiếpo

địao

bàno

diễno

rao

sựo

kiện,o

cáco

hiệno

vật...o

giúpo

cụo

thểo

hóao

cáco

sựo

kiện,o

nhâno

vật,o

hiệno

tượngo

lịcho

sử.o

Theoo

Thomaso

Armstrong,o

việco

HSo

trựco

tiếpo

trio

giáco

tàio

liệuo

khio

HSo

thamo

quano

cáco

dio

tícho

lào

mộto

dạngo

“trío

tuệo

đặco

biệt”.o

“Nhờo

đượco

“xemo

tậno

mắt”o

(mộto

thấyo

bằngo

mườio

nghe)o

cáco

môo

hìnho

cụo

thểo

củao

cáco

dạngo

trío

tuệo

kháco

nhauo

nhưo

vậyo

nêno

họco

sinho

nắmo

bắto

đượco

kháio

niệmo

đao

trío

tuệo

hơno

ngồio

trongo

lớpo

ngheo

giảngo

suông”o

[112;o

tr.o

56].o

Thamo

quano

lào

mộto

hìnho

thứco

ngoạio

khóao

quano

trọngo

vào

phổo

biếno

trongo

DHLSo

ởo

trườngo

phổo

thông.o

Nhữngo

dấuo

vếto

còno

sóto

lạio

củao

quáo

khứo

khôngo

chỉo

gópo

phầno

cụo

thểo

hóao

vào

làmo

sinho

độngo

kiếno

thứco

lịcho

sử,o

mào

còno

đểo

lạio

ấno

tượngo

mạnho

mẽ,o

tạoo

hứngo

thúo

họco

tậpo

vào

rèno

luyệno

khảo

năngo

quano

sát,o

phâno

tích,o

đánho

giáo

củao

HS.o

Thamo

quano

lào

cơo

hộio

đểo

HSo

123

đượco

trựco

tiếpo

quano

sáto

vào

tìmo

hiểuo

tàio

liệu,o

hiệno

vậto

liêno

quano

đếno

bàio

học,o

tạoo

đượco

biểuo

tượngo

châno

thựco

vào

chínho

xáco

vềo

lịcho

sử.

DSVHo

vùngo

ĐBSCLo

cóo

ưuo

thếo

lớno

đốio

vớio

việco

tổo

chứco

hoạto

độngo

trảio

nghiệmo

choo

HS.o

Trướco

hết,o

vềo

kiếno

thức,o

giúpo

HSo

cóo

đượco

biểuo

tượngo

lịcho

sửo

mộto

cácho

khácho

quan,o

châno

thựco

vềo

quáo

khứ,o

gópo

phầno

cụo

thểo

hóa,o

làmo

sâuo

sắc,o

phongo

phú,o

sinho

độngo

kiếno

thứco

môno

học.o

Vềo

kĩo

năng,o

gópo

phầno

pháto

triểno

khảo

năngo

quano

sát,o

tìmo

tòi,o

suyo

nghĩ,o

tưo

duyo

phảno

biện.o

Đồngo

thời,o

giáoo

dụco

HSo

lòngo

yêuo

quêo

hương,o

lòngo

tựo

hàoo

vềo

truyềno

thốngo

văno

hoáo

củao

quêo

hương,o

cóo

ýo

thứco

giữo

gìn,o

bảoo

tồno

cáco

giáo

trịo

lịcho

sửo

-o

văno

hóao

củao

dâno

tộc;o

cóo

tháio

độo

tựo

giác,o

trácho

nhiệmo

trongo

họco

tậpo

vào

cuộco

sống;o

sayo

mêo

vào

hứngo

thúo

vớio

bộo

môn.o

Quao

đó,o

gópo

phầno

pháto

triểno

toàno

diệno

phẩmo

chất,o

năngo

lựco

vào

lào

cơo

sởo

đểo

địnho

hướngo

nghềo

nghiệpo

choo

HS.

Đểo

tổo

chứco

HSo

trảio

nghiệmo

DSVHo

thôngo

quao

hoạto

độngo

thamo

quano

ngoạio

khoáo

đạto

hiệuo

quảo

tốto

cầno

chúo

ýo

đảmo

bảoo

nhữngo

yêuo

cầuo

Trướco

hết,o

việco

lựao

chọno

địao

điểm,o

thờio

điểmo

thamo

quano

phảio

phùo

hợp.o

Địao

điểmo

thamo

quano

phảio

cóo

mốio

quano

hệo

mậto

thiếto

vớio

chươngo

trìnho

nộio

khoá,o

đảmo

bảoo

nhữngo

điềuo

kiệno

cóo

thểo

tiếno

hành,o

ưuo

tiêno

nhữngo

địao

điểmo

gầno

vớio

địao

bàno

trườngo

đóng.o

Hệo

thốngo

DSVHo

vùngo

ĐBSCLo

nằmo

rảio

ráco

trêno

khắpo

cáco

địao

bàno

củao

cáco

tỉnh/o

thành,o

cảo

ởo

trungo

tâmo

Thànho

phốo

đếno

vùngo

thịo

trấn,o

nôngo

thôn.o

Nêno

trongo

quáo

trìnho

tổo

chứco

hoạto

độngo

ngoạio

khóa,o

GVo

cầno

căno

cứo

vàoo

nộio

dungo

chươngo

trìnho

môno

học,o

thờio

điểmo

phùo

hợpo

đểo

lựao

chọno

dio

tícho

gầno

vớio

trườngo

họco

đểo

thuậno

tiệno

choo

việco

dio

chuyểno

vào

đảmo

bảoo

ano

toàno

choo

HS,o

cũngo

nhưo

giảmo

chio

phío

choo

quáo

trìnho

dio

chuyển.o

Vío

dụ,o

đốio

vớio

HSo

ởo

trungo

tâmo

Thànho

phốo

Cầno

Thơ,o

GVo

cóo

thểo

tổo

chứco

choo

HSo

đio

thamo

quano

khuo

dio

tícho

chùao

Namo

Nhã.o

Đốio

vớio

HSo

ởo

huyệno

Phongo

Điền,o

GVo

cóo

thểo

tổo

chứco

choo

HSo

thamo

quano

khuo

dio

tícho

văno

hoáo

Óco

Eo.

Trướco

khio

tổo

chức,o

khâuo

chuẩno

bịo

phảio

đặco

biệto

chuo

đáo:o

GVo

cầno

xáco

địnho

rõo

chủo

đề,o

mụco

tiêuo

củao

chươngo

trìnho

thamo

quan;o

khảoo

sáto

vào

liêno

hệo

địao

điểm;o

chuẩno

bịo

phươngo

tiệno

phùo

hợp;o

lậpo

danho

mụco

dụngo

cụo

hoặco

điềuo

kiệno

vậto

chấto

cầno

thiết;o

phâno

côngo

nhiệmo

vụo

cụo

thểo

choo

cáco

nhómo

HSo

vào

nêuo

rõo

nhữngo

yêuo

cầu,o

lưuo

ýo

khio

thamo

giao

chươngo

trình;o

xáco

địnho

rõo

phươngo

phápo

tổo

chức…

Đểo

chươngo

trìnho

thamo

quano

thựco

sựo

hiệuo

quả,o

GVo

cầno

liêno

hệo

trướco

vớio

Bano

quảno

lýo

dio

tích,o

đềo

nghịo

đượco

hỗo

trợo

nhữngo

điềuo

kiệno

cầno

thiếto

(hướngo

dẫno

viêno

điểm,o

chươngo

trìnho

họco

tậpo

tạio

bảoo

tàng,o

liêno

hệo

véo

vàoo

cổng…).o

Việco

chuẩno

bịo

phươngo

tiệno

phảio

thựco

sựo

chuo

đáo,o

đểo

thuậno

lợio

quảno

lýo

đoàn,o

nếuo

khoảngo

cácho

xa,o

GVo

cầno

lêno

kếo

hoạcho

dio

chuyểno

đểo

124

đảmo

bảoo

ano

toàno

choo

HS.o

GVo

phâno

côngo

việco

chuẩno

bịo

dụngo

cụo

hoặco

điềuo

kiệno

vậto

chấto

cầno

thiếto

choo

chươngo

trìnho

nhưo

máyo

trợo

giảngo

hoặco

loao

cầmo

tay,o

cáco

dụngo

cụo

tổo

chứco

tròo

chơi,o

phầno

thưởng,o

nướco

uống,o

thuốco

chốngo

sayo

xe,o

ôo

cheo

mưao

nắng…Cầno

lưuo

ýo

việco

phâno

côngo

cụo

thểo

choo

từngo

nhóm,o

nhắco

nhởo

cáco

emo

vềo

địao

điểmo

đón,o

thờio

giano

thamo

quan,o

thôngo

báoo

lịcho

trìnho

rõo

ràng,o

nhấno

mạnho

nhữngo

lưuo

ýo

vềo

trango

phục,o

khôngo

tựo

ýo

bỏo

chươngo

trình,o

khôngo

tựo

doo

thamo

quano

theoo

ýo

thích,o

thểo

hiệno

sựo

thànho

kínho

nơio

tôno

nghiêm,o

nhữngo

nguyêno

tắco

cơo

bảno

trongo

giaoo

tiếp…

Trongo

quáo

trìnho

tổo

chứco

thamo

quano

DSVH,o

GVo

chúo

ýo

việco

kiểmo

soáto

lịcho

trìnho

vào

vậno

dụngo

nhuầno

nhuyễno

cáco

biệno

pháp.o

Cầno

kếto

hợpo

chặto

chẽo

giữao

hoạto

độngo

thamo

quano

họco

tậpo

vào

vuio

chơi,o

tưởngo

nhớo

vào

tìmo

hiểu,o

nhấno

mạnho

cáco

hoạto

độngo

nhóm,o

phươngo

phápo

trựco

quan,o

kỹo

năngo

đặto

câuo

hỏi…o

Kếto

thúco

chươngo

trìnho

cầno

cóo

phầno

nêuo

cảmo

nhận,o

trìnho

bàyo

nhữngo

thuo

hoạch,o

đánho

giáo

vào

tổngo

kếto

bàio

học

Tiếno

trìnho

củao

hoạto

độngo

trảio

nghiệmo

tạio

DSVHo

ởo

địao

phương

Bướco

1:o

chuẩno

bị:o

đâyo

lào

khâuo

quyếto

địnho

sựo

thànho

côngo

củao

hoạto

độngo

trảio

nghiệm

Bướco

2:o

Liêno

hệo

vớio

Bano

quảno

lýo

dio

tícho

(khảoo

sáto

lạio

địao

điểm,o

xâyo

dựngo

kếo

hoạcho

phốio

hợpo

thựco

hiện);

Bướco

3:o

Triểno

khaio

thựco

hiệno

(Thôngo

báoo

kếo

hoạcho

choo

HS,o

phâno

côngo

nhiệmo

vụ,o

yêuo

cầuo

HSo

chuẩno

bịo

nhữngo

dụngo

cụo

vào

tưo

trango

cầno

thiết,o

nêuo

rõo

mụco

đícho

vào

nhữngo

quyo

địnho

khio

thamo

quan,o

liêno

hệo

phươngo

tiện…);

Bướco

4:o

Chiao

nhómo

đểo

cáco

emo

tìmo

hiểuo

dio

sản,o

chuẩno

bịo

cáco

bàio

tậpo

đượco

giao

Bướco

5:o

GVo

tổo

chứco

choo

HSo

báoo

cáo,o

đánho

giáo

vào

nhậno

xéto

vềo

chươngo

trình

Nhưo

trêno

đão

phâno

tích,o

DSVHo

ởo

ĐBSCLo

vôo

cùngo

phongo

phúo

vào

đao

dạng,o

đâyo

lào

điềuo

kiệno

thuậno

lợio

đểo

GVo

khaio

tháco

vào

sửo

dụngo

trongo

DHLSo

trongo

nhào

trường,o

vừao

gópo

phầno

bồio

dưỡngo

làmo

phongo

phúo

thêmo

kiếno

thứco

LSDT,o

vừao

cóo

táco

dụngo

giáoo

dụco

ýo

thứco

giữo

gìno

vào

pháto

huyo

cáco

DSVHo

mào

chao

ôngo

đểo

lại,o

đồngo

thờio

gópo

phầno

pháto

triểno

toàno

diệno

choo

HS.o

Đểo

kiểmo

chứngo

ýo

nghĩao

củao

hìnho

thứco

ngoạio

khoáo

trên,o

căno

cứo

nhữngo

yêuo

cầuo

vào

cáco

bướco

thựco

hiệno

luậno

áno

đềo

xuất,o

chúngo

tôio

tiếno

hànho

tổo

chứco

ngoạio

khóao

choo

HSo

khốio

10o

thamo

quano

tạio

khuo

dio

tícho

Bưngo

Đáo

Nổio

-o

Lungo

Cộto

Cầuo

(ngàyo

16/12/2018).o

Vềo

tiếno

trìnho

cụo

thểo

vào

kếto

quảo

cũngo

nhưo

thôngo

tino

phảno

hồio

vềo

buổio

thamo

quano

chúngo

tôio

sẽo

trìnho

bàyo

trongo

phầno

thửo

nghiệmo

sưo

phạm.

125

Vớio

tínho

khảo

thio

củao

chươngo

trìnho

trảio

nghiệmo

DSVHo

thôngo

quao

hoạto

độngo

thamo

quan,o

chúngo

tôio

đánho

giáo

caoo

hìnho

thứco

HĐNKo

nàyo

vào

mongo

muốno

cáco

trườngo

phổo

thôngo

xâyo

dựngo

trởo

thànho

chươngo

trìnho

địnho

kỳo

hằngo

năm,o

tạoo

điềuo

kiệno

đểo

HSo

cóo

nhữngo

cơo

hộio

rèno

luyệno

năngo

lựco

thựco

tế,o

hiệuo

quả.

Theoo

chiao

sẻo

củao

mộto

sốo

thầyo

côo

giáoo

khio

đưao

HSo

đếno

thamo

giao

cáco

chươngo

trìnho

giáoo

dụco

dio

sảno

tạio

Bưngo

Đáo

Nổio

-o

Lungo

Cộto

Cầu:o

“Việco

dạyo

vào

họco

môno

lịcho

sửo

ởo

trườngo

đôio

khio

còno

hạno

chếo

vìo

cáco

emo

chỉo

ngheo

lào

chínho

vào

tiếpo

thuo

mộto

cácho

thụo

động.o

Còno

thamo

giao

chươngo

trìnho

này,o

cáco

emo

đượco

chủo

động,o

vừao

họco

vừao

chơi,o

đượco

trảio

nghiệmo

thựco

tế,o

nhưo

vậyo

dễo

dàngo

tạoo

rao

hứngo

thúo

họco

tập,o

cũngo

nhưo

pháto

huyo

sựo

sángo

tạoo

củao

HS,o

kiếno

thứco

lịcho

sửo

đượco

cáco

emo

ghio

nhớo

vào

khắco

sâuo

hơn.o

Môo

hìnho

nàyo

nêno

đượco

mởo

rộngo

vào

pháto

triển”.

Khuo

Dio

tícho

Bưngo

Đáo

Nổio

-o

Lungo

Cộto

Cầuo

bêno

cạnho

cáco

côngo

táco

nghiêno

cứu,o

bảoo

tồno

luôno

chúo

trọngo

đếno

côngo

táco

quảngo

báo

nhằmo

pháto

huyo

giáo

trịo

dio

sản,o

đưao

dio

sảno

đếno

gầno

gũio

vớio

cáco

tầngo

lớpo

nhâno

dân,o

hướngo

đếno

mụco

tiêuo

gìno

giữo

dio

sảno

choo

cáco

thếo

hệo

sau,o

thựco

hiệno

tinho

thầno

UNESCOo

đão

tuyêno

bố:o

Dio

sảno

trongo

tayo

vào

trongo

timo

thếo

hệo

trẻ

4.2.2.o

Hướngo

dẫno

tổo

chứco

choo

họco

sinho

tậpo

làmo

hướngo

dẫno

viêno

duo

lịch

Từo

thựco

tiễno

choo

thấy,o

việco

DHLSo

hiệno

nayo

GVo

chủo

yếuo

truyềno

đạto

kiếno

thứco

cơo

bản,o

chưao

chúo

trọngo

vậno

dụngo

kiếno

thứco

bàio

họco

vàoo

cuộco

sống.o

Mộto

sốo

bàio

họco

mango

nặngo

tínho

lýo

thuyếto

suông,o

chưao

thựco

hiệno

bàio

họco

theoo

địnho

hướngo

sưo

phạmo

ứngo

dụng,o

gắno

họco

vớio

hành.o

Doo

vậy,o

yêuo

cầuo

đặto

rao

hiệno

nayo

lào

phảio

tăngo

cườngo

hoạto

độngo

vậno

dụngo

kiếno

thứco

nhằmo

pháto

triểno

năngo

lựco

ngườio

học.o

Mộto

trongo

nhữngo

cácho

thứco

đểo

giảio

quyếto

vấno

đềo

đóo

chínho

lào

việco

GVo

tổo

chứco

choo

HSo

trảio

nghiệmo

DSVHo

vớio

hìnho

thứco

tậpo

làmo

hướngo

dẫno

viêno

duo

lịch.

Trongo

quáo

trìnho

trảio

nghiệmo

tạio

DSVHo

hướngo

dẫno

viêno

lào

ngườio

cóo

táco

độngo

đếno

nhậno

thứco

củao

HS,o

đemo

đếno

choo

HSo

nhiềuo

thôngo

tino

bổo

ích.o

Hơno

nữa,o

ngườio

hướngo

dẫno

viêno

tạio

DSVHo

đao

phầno

đượco

HSo

yêuo

thícho

nhưo

tínho

chuyêno

nghiệp,o

lờio

thuyếto

minho

truyềno

cảm,o

hấpo

dẫn…o

thôngo

quao

hìnho

ảnho

cũngo

nhưo

hoạto

độngo

nghiệpo

vụo

củao

hướngo

dẫno

viên,o

GVo

cóo

thểo

tổo

chứco

choo

HSo

thamo

giao

HĐNKo

vớio

hìnho

thứco

emo

tậpo

làmo

ngườio

hướngo

dẫno

viêno

tạio

cáco

điểmo

DSVH.o

Khio

đượco

đóngo

vaio

làmo

hướngo

dẫno

viên,o

HSo

khôngo

chỉo

nắmo

vữngo

kiếno

thứco

mào

còno

rèno

luyệno

kỹo

năngo

diễno

đạt,o

thuyếto

trình,o

kếto

hợpo

vậno

dụngo

kiếno

thứco

lịcho

sửo

vàoo

thựco

tếo

cuộco

sống.

126

Đểo

tổo

chứco

hoạto

độngo

trảio

nghiệmo

vớio

hìnho

thứco

emo

tậpo

làmo

hướngo

dẫno

viêno

duo

lịcho

đạto

hiệuo

quảo

tốt,o

GVo

cầno

thựco

hiệno

cáco

bướco

Bướco

1:o

GVo

giaoo

nhiệmo

vụ,o

nêuo

yêuo

cầuo

hoạto

độngo

đóngo

vaio

hướngo

dẫno

viêno

choo

từngo

nhómo

Bướco

2:o

Hướngo

dẫno

chuẩno

bịo

lờio

thuyếto

minho

vào

kỹo

năngo

hướngo

dẫno

viêno

choo

Bướco

3:o

HSo

xâyo

dựngo

bàio

thuyếto

minh,o

lựao

chọno

hiệno

vậto

vào

rèno

luyệno

khảo

năngo

trìnho

bàyo

lờio

thuyếto

minh

Bướco

4:o

HSo

thựco

hiệno

đóngo

vaio

làmo

hướngo

dẫno

viêno

Bướco

5:o

Đánho

giáo

kếto

quảo

hoạto

độngo

đóngo

vaio

làmo

hướngo

dẫno

viêno

củao

Vío

dụ:o

sauo

khio

họco

bàio

24,o

lịcho

sửo

11,o

GVo

cóo

thểo

tổo

chứco

HĐNKo

choo

HSo

tậpo

làmo

hướngo

dẫno

viêno

tạio

khuo

duo

lịcho

Chợo

Nổio

Cáio

Răngo

đểo

tìmo

hiểuo

vềo

quáo

trìnho

hìnho

thànho

vào

pháto

triểno

củao

văno

hoáo

sôngo

nướco

gắno

liềno

vớio

nhữngo

cono

kênho

đàoo

thờio

Phápo

thuộc.o

Vớio

chủo

đềo

này,o

GVo

cóo

thểo

chiao

lớpo

thànho

cáco

nhómo

đểo

tìmo

hiểuo

vào

báoo

cáoo

vớio

hìnho

thứco

emo

tậpo

làmo

hướngo

dẫno

viêno

duo

lịcho

tạio

Chợo

Nổio

Cáio

răng,o

Cầno

Thơ

-o

Nhómo

1,o

thuyếto

minho

vềo

nguồno

gốco

vào

têno

gọio

Rạcho

Cáio

Răng

-o

Nhómo

2,o

thuyếto

minho

vềo

néto

đẹpo

văno

hóao

chợo

nổi

-o

Nhómo

3,o

vaio

tròo

củao

chợo

nổio

đốio

vớio

đờio

sốngo

ngườio

dâno

miềno

sôngo

nước

Sauo

mộto

tuầno

chuẩno

bị,o

dướio

sựo

hướngo

dẫno

củao

Thầyo

Trầno

Anho

Tuấn,o

trườngo

THPTo

Nguyễno

Việto

Hồng,o

cáco

emo

HSo

lớpo

11A2o

đão

hoàno

thànho

nhiệmo

vụo

đượco

giaoo

vào

tiếno

hànho

báoo

cáoo

sảno

phẩmo

tạio

Chợo

Nổio

Cáio

Răng.o

Đúngo

5h30o

sáng,o

nhómo

nhữngo

“hướngo

dẫno

viên”o

đượco

phâno

côngo

đão

trango

phụco

chỉnho

tề,o

trango

bịo

sẵno

sàngo

loa,o

còi,o

thùngo

âmo

thanho

chuẩno

bịo

choo

hànho

trìnho

đầyo

thúo

vịo

sắpo

tới.o

Nhữngo

hànho

khácho

đượco

hướngo

dẫno

hômo

nayo

lào

Thầyo

côo

vào

cáco

bạno

trongo

lớp.o

Nhưo

mộto

hướngo

dẫno

viêno

thựco

thụ,o

bạno

Trầno

Hoàngo

Tâmo

-o

lớpo

11A2o

-o

tayo

cầmo

loa,o

dõngo

dạco

giớio

thiệuo

vềo

việco

bắto

đầuo

chuyếno

thamo

quano

chợo

nổio

Cáio

Răng,o

Cầno

Thơ.o

“Chợo

nổio

Cáio

Răngo

họpo

kháo

sớm,o

thườngo

từo

lúco

mờo

sángo

vào

đếno

khoảngo

8h-9ho

thìo

vãn...”.o

Mộto

bạno

kháco

nóio

thêm:o

“Xino

hànho

khácho

chúo

ý,o

nếuo

gheo

chuyêno

báno

khoaio

lango

thìo

trêno

câyo

sàoo

sẽo

treoo

lủngo

lẳngo

vàio

củo

khoai,o

còno

nếuo

gheo

báno

xoàio

thìo

trêno

câyo

sàoo

sẽo

cóo

treoo

vàio

quảo

xoài...”

Việco

tổo

chứco

hoạto

độngo

choo

HSo

đóngo

vaio

hướngo

dẫno

viêno

duo

lịcho

sẽo

gópo

phầno

quảngo

bá,o

giớio

thiệuo

nhữngo

néto

đẹp,o

nhữngo

DTLSo

củao

địao

phương,o

khaio

tháco

tiềmo

năngo

duo

lịch,o

thếo

mạnho

củao

thànho

phốo

Cầno

Thơo

nóio

riêng,o

ĐBSCLo

nóio

chung.o

Đặco

biệto

nóo

cóo

táco

dụngo

thuo

húto

khácho

duo

lịcho

đếno

tìmo

hiểu,o

họco

tập,o

nghiêno

cứu,o

thămo

quan,o

nghỉo

dưỡngo

tạio

thànho

phốo

127

duo

lịcho

thànho

phốo

Cầno

Thơo

nóio

riêng,o

ĐBSCLo

nóio

chung.o

Bêno

cạnho

đó,o

nóo

còno

lào

dịpo

đểo

cáco

emo

tiếpo

cận,o

trảio

nghiệmo

sángo

tạo,o

tìmo

hiểuo

vềo

cáco

DSVH,o

danho

lamo

thắngo

cảnho

củao

quêo

hương,o

đấto

nướco

quao

cáco

hoạto

độngo

vuio

chơio

sángo

tạo.o

Thôngo

quao

đó,o

bồio

dưỡngo

tìnho

yêuo

quêo

hươngo

đấto

nước,o

trácho

nhiệmo

côngo

dâno

đốio

vớio

địao

phươngo

vào

Tổo

quốc.o

Đặco

biệto

đâyo

còno

lào

mộto

biệno

phápo

giáoo

dụco

gắno

lýo

luậno

vớio

thựco

tiễn,o

gắno

nhào

trườngo

vớio

xão

hộio

phùo

hợpo

vớio

quano

điểmo

đổio

mớio

giáoo

dụco

hiệno

nayo

củao

Đảngo

vào

Nhào

nước

4.2.3.o

Tổo

chứco

choo

họco

sinho

thamo

giao

cáco

lễo

hộio

truyềno

thốngo

ởo

địao

phương

Tổo

chứco

choo

HSo

thamo

giao

lễo

hộio

truyềno

thốngo

lào

mộto

hìnho

thứco

ngoạio

khóao

quano

trọngo

đượco

sửo

dụngo

trongo

dạyo

họco

lịcho

sửo

ởo

trườngo

phổo

thông.o

Hìnho

thứco

nàyo

hiệno

đango

đượco

khôio

phụco

vào

pháto

triểno

ởo

cáco

địao

phươngo

vớio

mụco

đícho

vào

ýo

nghĩao

tốto

đẹp,o

nhằmo

bàyo

tỏo

lòngo

kínho

trọngo

vào

biếto

ơno

nhữngo

ngườio

cóo

côngo

vớio

quêo

hương,o

đấto

nước.

Lễo

hộio

lào

hìnho

thứco

sinho

hoạto

văno

hóao

truyềno

thốngo

lâuo

đời,o

lào

nhuo

cầuo

khôngo

thểo

thiếuo

trongo

đờio

sốngo

tinho

thầno

củao

dâno

tộco

tao

từo

hàngo

ngàno

nămo

qua.o

Nóo

gópo

phầno

giữo

gìno

bảno

sắco

văno

hóao

dâno

tộc,o

cổo

vũo

tinho

thầno

đấuo

tranho

chốngo

giặco

giữo

nướco

quao

nhiềuo

thếo

kỉo

vào

ngàyo

nayo

lễo

hộio

lào

DSVHo

phio

vậto

thểo

đượco

Đảng,o

Nhào

nướco

quano

tâmo

bảoo

tồn,o

giữo

gìno

vào

pháto

huyo

nhữngo

giáo

trịo

văno

hóao

lâuo

đờio

củao

dâno

tộc.

Việco

tổo

chứco

HSo

thamo

giao

lễo

hộio

ởo

địao

phươngo

giúpo

choo

cáco

emo

hiểuo

sâuo

sắco

kiếno

thứco

lịcho

sửo

đão

học,o

quao

đóo

hiểuo

rõo

hơno

vềo

truyềno

thống,o

cộio

nguồno

củao

dâno

tộc.o

Đồngo

thờio

bồio

dưỡngo

choo

cáco

emo

lòngo

thànho

kính,o

biếto

ơno

nhữngo

ngườio

cóo

côngo

vớio

quêo

hương,o

đấto

nước.o

Thamo

giao

lễo

hộio

tạoo

điềuo

kiệno

choo

cáco

emo

đượco

trảio

nghiệmo

thựco

tế,o

đượco

giaoo

lưu,o

họco

hỏi,o

củngo

cốo

vào

pháto

triểno

mốio

giaoo

hòao

tinho

thầno

giữao

ngườio

vớio

người,o

giữao

thếo

giớio

thựco

tạio

vớio

thếo

giớio

thầno

thiêng...o

tạoo

choo

cáco

emo

mộto

cảmo

giáco

linho

thiêng,o

đưao

cono

ngườio

vềo

vớio

cộio

nguồn,o

hướngo

vềo

châno

-o

thiệno

-o

mỹ.

Tuyo

nhiên,o

đểo

hoạto

độngo

ngoạio

khóao

nàyo

mango

lạio

hiệuo

quảo

cao,o

cóo

ýo

nghĩao

giáoo

dụco

đốio

vớio

thếo

hệo

trẻ,o

GVo

cầno

thựco

hiệno

nhữngo

yêuo

cầuo

Trướco

hết,o

GVo

Lịcho

sửo

cầno

xâyo

dựngo

kếo

hoạcho

tổo

chứco

thậto

chuo

đáo:o

vàoo

đầuo

nămo

học,o

GVo

nêno

đềo

xuấto

kếo

hoạcho

vớio

Bano

giámo

hiệuo

nhào

trường,o

tổo

bộo

môno

vào

phảio

cóo

sựo

phốio

hợpo

chặto

chẽo

giữao

nhào

trườngo

vào

cáco

bano

ngànho

văno

hóao

đểo

việco

tổo

chứco

thamo

giao

lễo

hộio

đạto

kếto

quảo

caoo

nhất

Thứo

hai,o

phảio

xáco

địnho

đượco

mụco

đícho

củao

việco

tổo

chứco

choo

HSo

thamo

giao

lễo

hộio

truyềno

thốngo

nhằm:o

bồio

dưỡngo

vềo

kiếno

thức,o

rèno

luyệno

kỹo

năng,o

địnho

hướngo

tưo

tưởngo

tháio

độo

choo

HS.o

Thamo

giao

lễo

hộio

khôngo

chỉo

giúpo

HSo

hiểuo

sâuo

sắco

cáco

sựo

kiện,o

nhâno

vậto

lịcho

sửo

128

đão

qua,o

hiểuo

thêmo

đờio

sốngo

văno

hóao

củao

quêo

hương,o

mào

còno

bồio

dưỡngo

choo

cáco

emo

lòngo

tôno

kính,o

biếto

ơno

nhữngo

ngườio

cóo

côngo

vớio

nước,o

niềmo

tựo

hàoo

vớio

quêo

hương,o

đấto

nước.o

Đặco

biệt,o

thôngo

quao

trảio

nghiệmo

thựco

tếo

gópo

phầno

pháto

triểno

choo

HSo

năngo

lựco

vậno

dụngo

kiếno

thứco

vàoo

cuộco

sống.

Thứo

ba,o

GVo

phảio

lựao

chọno

lễo

hộio

đểo

tổo

chứco

choo

HSo

thamo

giao

phùo

hợpo

vớio

chươngo

trình,o

nộio

dungo

họco

tập,o

trìnho

độo

củao

HS,o

điềuo

kiệno

cụo

thểo

củao

từngo

trường,o

từngo

địao

phương.

Cuốio

cùng,o

trướco

khio

tổo

chứco

choo

HSo

thamo

giao

lễo

hội,o

GVo

phảio

nắmo

rõo

nộio

dung,o

thờio

gian,o

địao

điểmo

diễno

rao

lễo

hội.o

Đồngo

thờio

GVo

nêno

giớio

thiệuo

vềo

lễo

hộio

nóio

chung,o

nêuo

tómo

tắto

vềo

nộio

dungo

củao

lễo

hộio

sẽo

thamo

gia,o

vềo

nhâno

vậto

gắno

liềno

vớio

lễo

hội,o

đểo

giúpo

cáco

emo

hiểuo

mộto

cácho

kháio

quáto

vềo

lễo

hội,o

từo

đóo

cóo

thểo

chủo

độngo

hơno

khio

thamo

giao

lễo

hội.

Vío

dụ:o

Đểo

tổo

chứco

choo

HSo

thamo

giao

lễo

hộio

truyềno

thốngo

ởo

địao

phương,o

Côo

Trầno

Thịo

Việto

Hà,o

Trườngo

THPTo

Nguyễno

Việto

Hồngo

đão

xâyo

dựngo

kếo

hoạch,o

tổo

chứco

choo

HSo

lớpo

11Co

thamo

giao

lễo

giỗo

Thủo

khoao

Bùio

Hữuo

Nghĩa,o

tạio

khuo

tưởngo

niệmo

thủo

khoao

Bùio

Hữuo

Nghĩao

nhưo

sau:o

Bướco

1,o

Đầuo

nămo

học,o

GVo

xâyo

dựngo

kếo

hoạcho

choo

HSo

thamo

giao

vào

trìnho

nhào

trườngo

phêo

duyệt;o

Bướco

2,o

GVo

liêno

hệo

vớio

bano

quảno

lýo

khuo

tưởngo

niệmo

Thủo

khoao

Bùio

Hữuo

Nghĩa,o

gặpo

gỡo

traoo

đổio

vớio

cáno

bộo

hướngo

dẫn,o

phụo

trách,o

trìnho

bàyo

rõo

mụco

đícho

yêuo

cầuo

củao

buổio

ngoạio

khóao

đểo

cùngo

cóo

kếo

hoạcho

phốio

hợp,o

tạoo

điềuo

kiệno

choo

hoạto

độngo

đạto

kếto

quả.

Bướco

3,o

Chuẩno

bịo

chuo

đáoo

vềo

kinho

phí,o

phươngo

tiệno

đio

lại,o

đồo

dùngo

củao

GV,o

HSo

đảmo

bảoo

ano

toàn,o

đầyo

đủo

vào

phụco

vụo

tốto

choo

buổio

thamo

giao

lễo

hội.o

Bướco

4,o

GVo

cầno

phổo

biếno

choo

HSo

rõo

mụco

đích,o

yêuo

cầuo

khio

thamo

giao

lễo

hội.o

Bướco

5,o

Tiếno

hànho

choo

HSo

thamo

giao

lễo

hội:o

Lễo

giỗo

cụo

Thủo

khoao

Nghĩao

đượco

diễno

rao

hằngo

nămo

vàoo

cáco

ngàyo

19o

vào

20o

thángo

Giêngo

âmo

lịch,o

tạio

khuo

tưởngo

niệmo

Bùio

Hữuo

Nghĩa,o

phườngo

Bùio

Hữuo

Nghĩa,o

Quậno

Bìnho

Thủy.o

Lễo

giỗo

cụo

Thủo

khoao

Nghĩao

gồmo

cóo

haio

phầno

lào

phầno

lễo

vào

phầno

hội:o

phầno

lễo

đượco

thựco

hiệno

trongo

khôngo

khío

trango

nghiêmo

thểo

hiệno

niềmo

tôno

kínho

củao

nhâno

dâno

đốio

vớio

vịo

anho

hùngo

mào

đão

đượco

họo

tôno

sùngo

nhưo

mộto

vịo

Thần,o

còno

phầno

hộio

cũngo

đượco

diễno

rao

vớio

nhiềuo

hoạto

độngo

phongo

phú,o

đao

dạng,o

kếto

hợpo

vớio

nhiềuo

loạio

hìnho

nghệo

thuậto

dâno

giano

đặco

sắco

như:o

đuao

xuồng,o

đậpo

nồi,o

chơio

cờo

tướng,o

biểuo

diễno

võo

thuật,o

liêno

hoano

đờno

cao

tàio

tử,…

Khio

tổo

chứco

choo

HSo

thamo

giao

lễo

giỗo

cụo

Thủo

khoao

Nghĩa,o

thìo

GVo

cầno

phảio

lêno

kếo

129

hoạcho

thậto

cụo

thểo

vềo

việco

choo

cáco

emo

thamo

giao

nhữngo

nộio

dungo

nàoo

trongo

lễo

hội.o

Thôngo

thườngo

nêno

chúo

trọngo

phầno

hội,o

còno

phầno

lễo

nêno

giảmo

bớt.

Đểo

tạoo

ấno

tượngo

vào

giúpo

choo

cáco

emo

khắco

sâuo

kiếno

thứco

thìo

khio

thamo

giao

lễo

hội,o

GVo

liêno

hệo

vớio

Bano

tổo

chứco

lễo

đểo

choo

HSo

đượco

thamo

giao

vàoo

buổio

lễo

rướco

linho

vịo

cụo

Thủo

khoao

từo

chùao

Nhão

Namo

vềo

nơio

hànho

lễ.o

Lễo

rướco

đượco

bắto

đầuo

từo

9ho

sángo

ngàyo

19o

thángo

Giêng,o

GVo

lựao

chọno

mộto

sốo

emo

cóo

khảo

năngo

trựco

tiếpo

thamo

giao

cuộco

đưao

rướco

linho

vịo

củao

Cụo

cùngo

côngo

táco

hậuo

cần.o

Sauo

phầno

nghio

thứco

Chánho

tếo

lào

bắto

đầuo

vởo

háto

“Muôno

dặmo

tìmo

chồng”o

GVo

cóo

thểo

choo

cáco

emo

đượco

thamo

giao

đóngo

vaio

đểo

táio

hiệno

lạio

cảnho

cụo

Thủo

khoao

Nghĩao

bịo

hãmo

hạio

vào

vợo

phảio

rao

tậno

kinho

đôo

đểo

minho

oan.

Sauo

đó,o

GVo

tổo

chứco

choo

cáco

emo

thamo

giao

cáco

tròo

chơio

dâno

giano

như:o

kéoo

co,o

đẩyo

gậy,o

nhảyo

baoo

bố,…

Lễo

giỗo

chínho

thứco

sẽo

đượco

tiếno

hànho

vàoo

lúco

8ho

sángo

ngàyo

20o

thángo

Giêngo

âmo

lịch,o

vớio

cáco

nghio

thức:o

ôno

lạio

tiểuo

sửo

vào

cuộco

đờio

củao

cụo

Thủo

khoao

Bùio

Hữuo

Nghĩa,o

lễo

dângo

hương,…o

Đầuo

giờo

chiềuo

sẽo

đưao

linho

vịo

củao

Cụo

trởo

vềo

Nhão

Namo

Đường.

Bướco

6,o

Đánho

giáo

kếto

quảo

hoạto

độngo

thamo

giao

lễo

hộio

củao

-o

GVo

nhậno

xéto

chungo

vềo

ýo

thứco

thamo

giao

lễo

hộio

củao

mọio

thànho

viêno

trongo

lớp

-o

Yêuo

cầuo

cáco

emo

viếto

mộto

bàio

thuo

hoạcho

vớio

chủo

đề:o

Nêuo

cảmo

nghĩo

củao

emo

vềo

lễo

hộio

hoặco

yêuo

cầuo

HSo

sưuo

tầmo

thêmo

nhữngo

tưo

liệuo

trongo

dâno

giano

viếto

vềo

Bùio

Hữuo

Nghĩa.o

-o

GVo

đánho

giáo

kếto

quảo

thôngo

quao

tháio

độo

thamo

giao

lễo

hộio

vào

sảno

phẩmo

củao

HS.

Việco

tổo

chứco

choo

HSo

thamo

giao

lễo

giỗo

Bùio

Hữuo

Nghĩa,o

khôngo

nhữngo

giúpo

cáco

emo

hiểuo

biếto

thêmo

vềo

cono

ngườio

vào

nhữngo

đóngo

gópo

củao

Ôngo

đốio

vớio

phongo

tràoo

khángo

chiếno

chốngo

Phápo

xâmo

lượco

ởo

Cầno

Thơo

nóio

riêng,o

Tâyo

Namo

Bộo

nóio

chung,o

mào

còno

thấyo

đượco

sựo

tôno

kínho

củao

đôngo

đảoo

ngườio

dâno

địao

phươngo

đốio

vớio

Ông.o

Côo

Trầno

Thịo

Việto

Hào

chiao

sẻ:o

Thamo

giao

lễo

hộio

cũngo

tạoo

điềuo

kiệno

choo

cáco

emo

đượco

gặpo

gỡ,o

củngo

cốo

vào

pháto

triểno

mốio

quano

hệo

giữao

cono

ngườio

vớio

cono

người,o

mốio

dâyo

liêno

hệo

vềo

mặto

tinho

thầno

luôno

đượco

nốio

bệno

bềno

chắc,o

gâyo

choo

cáco

emo

mộto

cảmo

giáco

linho

thiêng,o

đưao

cono

ngườio

vềo

vớio

cộio

nguồn,o

vớio

tâmo

cảmo

trio

âno

“Uốngo

nướco

nhớo

nguồn”.o

Đóo

lào

giáo

trịo

truyềno

thốngo

cầno

đượco

bảoo

lưu,o

giữo

gìno

vào

pháto

triển.

Nhưo

vậy,o

cóo

thểo

khẳngo

địnho

rằngo

việco

tổo

chứco

choo

cáco

emo

thamo

giao

lễo

hộio

truyềno

thốngo

ởo

địao

phươngo

cóo

táco

dụngo

rấto

lớno

“nóo

gópo

phầno

bồio

dưỡngo

trio

thứco

lịcho

sử,o

bồio

dưỡngo

tưo

tưởngo

tìnho

cảmo

choo

HSo

vào

rèno

luyệno

choo

cáco

emo

nhữngo

năngo

lựco

cầno

thiếto

trongo

130

họco

tập,o

nghiêno

cứuo

lịcho

sửo

vào

choo

nhữngo

hoạto

độngo

thựco

tiễno

trongo

đờio

sốngo

xão

hội…”o

[49;o

tr.26].o

Vớio

ýo

nghĩao

quano

trọngo

nhưo

vậyo

tổo

chứco

choo

HSo

thamo

giao

lễo

hộio

truyềno

thốngo

trongo

hoạto

độngo

ngoạio

khóao

ởo

trườngo

THPTo

cầno

phảio

đượco

GVo

quano

tâmo

tổo

chứco

nếuo

điềuo

kiệno

nhào

trườngo

choo

phép.

4.2.4.o

Tícho

hợpo

cáco

hìnho

thứco

ngoạio

khoáo

đểo

tổo

chứco

dạo

hộio

lịcho

sửo

vớio

chủo

đềo

tìmo

hiểuo

vềo

dio

sảno

văno

hoáo

ởo

địao

phương

Dạo

hộio

lịcho

sửo

lào

mộto

hoạto

độngo

ngoạio

khóao

lịcho

sửo

cóo

tínho

chấto

tổngo

hợp,o

thuo

húto

tấto

cảo

HSo

cáco

lớpo

trongo

trườngo

thamo

dự.o

“Dạo

hộio

lịcho

sửo

cóo

táco

dụngo

củngo

cố,o

làmo

sâuo

sắc,o

phongo

phúo

thêmo

nhiềuo

trio

thứco

khoao

họco

vào

nghệo

thuật,o

gợio

dậyo

nhữngo

cảmo

xúco

làmo

cơo

sởo

đểo

giáoo

dụco

tìnho

cảm,o

bồio

dưỡngo

óco

thẩmo

mỹ,o

gâyo

hứngo

thúo

họco

tậpo

bộo

môn.o

Việco

sửo

dụngo

tưo

liệuo

lịcho

sử,o

phâno

tícho

táco

phẩmo

văno

học,o

nghiêno

cứuo

cácho

trìnho

bày,o

thểo

hiệno

nộio

dungo

cáco

táco

phẩmo

văno

học,o

lịcho

sử,o

sâno

khấu,…khôngo

chỉo

làmo

phongo

phúo

kiếno

thức,o

mào

còno

rèno

luyệno

khảo

năngo

làmo

việco

độco

lập,o

bồio

dưỡngo

năngo

khiếuo

biểuo

diễno

vào

cảmo

thụo

nghệo

thuật,…choo

HS”o

[53;o

tr.215].

Dạo

hộio

lịcho

sửo

lào

mộto

hoạto

độngo

họco

tậpo

ngoàio

giờo

học.o

Vớio

hìnho

thứco

hoạto

độngo

đao

dạngo

nhưo

tổo

chứco

cáco

phầno

thi,o

gặpo

gỡo

nhâno

chứngo

lịcho

sử,o

cáco

hoạto

độngo

văno

nghệ,o

triểno

lãmo

cáco

táco

phẩmo

lịcho

sử,o

dựngo

cáco

hoạto

cảnh,…o

dạo

hộio

lịcho

sửo

trởo

thànho

mộto

hoạto

độngo

họco

tậpo

cóo

sứco

lôio

cuốn,o

hấpo

dẫno

đôngo

đảoo

HSo

thamo

gia.o

Khôngo

nhữngo

thế,o

nộio

dungo

họco

tậpo

cũngo

phongo

phú,o

kiếno

thứco

cũngo

khôngo

bịo

gòo

épo

bởio

nộio

dungo

SGK.o

Quao

buổio

dạo

hội,o

kiếno

thứco

lịcho

sửo

củao

HSo

phongo

phú,o

sâuo

sắco

hơn,o

cáco

emo

khôngo

chỉo

cóo

kiếno

thứco

vềo

LSDTo

mào

cáco

emo

còno

cóo

nhiềuo

hiểuo

biếto

vềo

nhữngo

vấno

đềo

đango

diễno

rao

xungo

quanho

cáco

em…o

Việco

thamo

giao

cáco

buổio

dạo

hộio

lịcho

sửo

còno

rèno

choo

cáco

emo

khảo

năngo

độco

lậpo

làmo

việc,o

kỹo

năngo

giaoo

tiếp,o

tăngo

khảo

năngo

diễno

đạt,o

khảo

năngo

xửo

lýo

cáco

tìnho

huốngo

nhanh,o

chínho

xác.o

Cáco

emo

sẽo

tựo

tin,o

chủo

động,o

dễo

dàngo

thànho

côngo

trongo

họco

tậpo

vào

cuộco

sống.

Chủo

đềo

củao

dạo

hộio

lịcho

sửo

rấto

phongo

phú,o

đao

dạng:

-o

Chủo

đềo

vềo

LSĐP

-o

Cáco

vấno

đềo

vềo

cuộco

sốngo

hiệno

nayo

trêno

thếo

giớio

vào

trongo

nước:o

nhưo

đấuo

tranho

giữo

gìno

hòao

bìnho

thếo

giới,o

thànho

tựuo

pháto

triểno

khoao

họco

kỹo

thuật…

-o

Cáco

sựo

kiện,o

nhâno

vậto

lịcho

sửo

đượco

tổo

chứco

kỷo

niệmo

trongo

năm…

Sửo

dụngo

DSVHo

vùngo

ĐBSCLo

đểo

tổo

chứco

cáco

buổio

dạo

hộio

lịcho

sửo

ởo

trườngo

THPTo

cũngo

chínho

lào

nộio

dungo

thuộco

chủo

đềo

vềo

LSĐP.o

Đểo

đạto

đượco

kếto

quảo

caoo

trongo

cáco

buổio

dạo

131

hộio

lịcho

sửo

vềo

mặto

nộio

dungo

vào

hìnho

thứco

thểo

hiện,o

đòio

hỏio

phảio

cóo

sựo

đốngo

gópo

tícho

cựco

củao

GVo

bộo

môno

cùngo

vớio

cáco

tổo

chứco

Đoàno

thểo

trongo

nhào

trường.o

Bêno

cạnho

đó,o

HSo

lào

lựco

lượngo

trungo

tâmo

củao

dạo

hội.o

Vìo

vậy,o

sựo

kếto

hợpo

giữao

GVo

bộo

môno

vớio

cáco

đoàno

thểo

trongo

nhào

trườngo

nhằmo

hướngo

dẫn,o

tổo

chứco

choo

HSo

thựco

hiệno

cáco

nộio

dungo

củao

buổio

dạo

hộio

lào

vôo

cùngo

cầno

thiết.o

Đồngo

thời,o

trongo

quáo

trìnho

hoạto

độngo

cáco

emo

chủo

độngo

phâno

công,o

chiao

sẽo

côngo

việco

vào

chịuo

trácho

nhiệmo

trướco

tậpo

thể.o

Hơno

nữao

trongo

buổio

dạo

hộio

lịcho

sử,o

GVo

cùngo

nhào

trườngo

cầno

liêno

kếto

vớio

cáno

bộo

Bảoo

tàngo

hoặco

khuo

dio

tícho

lịcho

sử,o

văno

hóao

địao

phươngo

đểo

đượco

cungo

cấpo

thôngo

tino

mộto

cácho

chínho

xáco

vào

khoao

học.o

Đâyo

cũngo

lào

điềuo

kiệno

quano

trọngo

đểo

nângo

caoo

hiệuo

buổio

dạo

hội.

Đểo

việco

tiếno

hànho

nhữngo

buổio

dạo

hộio

lịcho

sửo

theoo

chủo

đềo

trêno

đâyo

đạto

đượco

hiệuo

quảo

cao,o

GVo

phảio

thựco

hiệno

cáco

côngo

việco

sau:o

-o

Xâyo

dựngo

kếo

hoạcho

dạo

hội,o

trongo

kếo

hoạcho

phảio

ghio

rõo

thờio

giano

địao

điểmo

tiếno

hành,o

nộio

dungo

dạo

hội,o

thànho

phầno

thamo

gia,o

khácho

mời,o

hìnho

ảnh,o

hiệno

vậto

cầno

triểno

lãm,…

-o

Trêno

cơo

sởo

nộio

dungo

chươngo

trình,o

GVo

phâno

côngo

HSo

chuẩno

bịo

vào

tạoo

điềuo

kiệno

choo

cáco

emo

luyệno

tập.

-o

Nắmo

vữngo

trìnho

tự,o

nộio

dungo

nhữngo

hoạto

độngo

chínho

củao

chươngo

trìnho

dạo

hôio

đểo

cóo

kếo

hoạcho

sưuo

tầmo

nguồno

tàio

liệuo

cầno

thiếto

phụco

vụo

choo

dạo

hội.

-o

Ứngo

dụngo

côngo

nghệo

thôngo

tino

vàoo

tổo

chứco

dạo

hội.

Đốio

vớio

việco

sửo

dụngo

tàio

liệuo

DSVHo

địao

phươngo

vàoo

dạo

hộio

lịcho

sửo

đểo

củngo

cố,o

mởo

rộngo

kiếno

thứco

choo

HSo

lào

mộto

côngo

việco

đầyo

ýo

nghĩa.o

Nộio

dungo

DSVHo

địao

phươngo

phảno

ánho

trongo

LSDTo

giaio

đoạno

từo

cộio

nguồno

đếno

nămo

1918o

rấto

phongo

phúo

vào

đao

dạng,o

GVo

cóo

thểo

chọno

từngo

chủo

đềo

đểo

tiếno

hànho

dạo

hộio

lịcho

sử.o

Nộio

dungo

vào

hiệuo

quảo

củao

chươngo

trìnho

dạo

hộio

đượco

chúngo

tôio

trìnho

bàyo

rõo

tạio

phầno

thửo

nghiệmo

sưo

phạmo

củao

luậno

án.o

Từo

thựco

tếo

tổo

chứco

thửo

nghiệm,o

chúngo

tôio

cóo

nhữngo

đánho

giáo

toàno

diệno

vềo

thuậno

lợio

vào

khóo

khăno

củao

chươngo

trình.o

Từo

đóo

nêuo

rao

nhữngo

giảio

phápo

vào

đềo

xuấto

cụo

thểo

đểo

cáco

trườngo

THPTo

TP.o

Cầno

Thơo

vậno

dụngo

trongo

dạyo

học,o

nhằmo

đao

dạngo

hoáo

cáco

hìnho

thứco

tổo

chứco

dạyo

họco

lịcho

sử,o

đápo

ứngo

yêuo

cầuo

đổio

mớio

giáoo

dụco

vào

đàoo

tạoo

hiệno

nay.

132

4.2.5.o

Tăngo

cườngo

sửo

dụngo

dio

sảno

văno

hoáo

vùngo

Đồngo

bằngo

sôngo

Cửuo

Longo

trongo

cáco

chươngo

trìnho

sâno

khấuo

hoáo

Lịcho

sử

Sâno

khấuo

hóao

lịcho

sửo

lào

HSo

đượco

thamo

giao

đóngo

vai,o

hóao

thâno

vàoo

cáco

nhâno

vậto

lịcho

sử.o

Khio

đóo

GVo

đảmo

nhiệmo

phầno

kịcho

bảno

hoặco

hướngo

dẫno

HSo

viếto

kịcho

bản.o

Nhào

nghiêno

cứuo

Trầno

Thịo

Tuyếto

Oanho

“Đóngo

kịcho

lào

PPDH,o

trongo

đóo

giáoo

viêno

tổo

chứco

quáo

trìnho

dạyo

họco

bằngo

cácho

xâyo

dựngo

kịcho

bảno

vào

thựco

hiệno

kịcho

bảno

đóo

nhằmo

giúpo

HSo

hiểuo

sâuo

sắco

nộio

dungo

họco

tập”o

[80;o

tr.o

227].o

Bằngo

việco

nhậpo

vaio

vàoo

cáco

nhâno

vậto

lịcho

sử,o

cáco

emo

sẽo

chủo

độngo

tìmo

hiểu,o

chiếmo

lĩnho

kiếno

thứco

vào

đượco

hoạto

độngo

trựco

tiếpo

trongo

suốto

hoạto

độngo

đóngo

vai.o

Việco

sâno

khấuo

hóao

lịcho

sửo

khôngo

chỉo

hấpo

dẫn,o

giúpo

cáco

emo

khắco

sâuo

kiếno

thứco

dễo

dàngo

mào

quao

đóo

còno

hìnho

thànho

kinho

nghiệmo

cáo

nhâno

vào

rèno

luyệno

kĩo

năngo

tựo

tino

trướco

đámo

đông.

Vaio

trò,o

ýo

nghĩa

Thứo

nhất:o

sâno

khấuo

hóao

giúpo

HSo

cảmo

nhậno

nhữngo

giáo

trịo

cốto

lõio

củao

lịcho

sử.o

Sinho

thờio

nhào

yêuo

nướco

Huỳnho

Thúco

Khángo

từngo

nói:o

“Họco

sửo

làmo

gì?o

Họco

địao

làmo

gì?o

Họco

địao

đểo

sốngo

vớio

nono

sôngo

đấto

nước.o

Họco

sửo

đểo

sốngo

vớio

ngườio

đão

chết”.o

Việco

biếno

cáco

sựo

kiện,o

nhâno

vậto

lịcho

sửo

thànho

cáco

táco

phẩmo

nghệo

thuậto

trêno

sâno

khấu,o

HSo

hóao

thâno

thànho

cáco

anho

hùngo

dámo

quêno

mìnho

hio

sinho

vìo

tổo

quốco

trongo

dựngo

nướco

vào

giữo

nướco

khôngo

chỉo

khơio

dậyo

trongo

tráio

timo

cáco

emo

lòngo

khâmo

phục,o

kínho

trọng,o

biếto

ơn,o

mào

còno

trởo

thànho

nhữngo

tấmo

gươngo

soio

choo

cáco

emo

họco

tập,o

suyo

nghĩo

vềo

trácho

nhiệmo

củao

mìnho

đốio

vớio

đấto

nướco

hiệno

nay.o

Thứo

hai:o

sâno

khấuo

hóao

lịcho

sửo

cóo

táco

dụngo

too

lớno

trongo

việco

gắno

kếto

cáco

thànho

viêno

trongo

lớp.o

Khio

cáco

emo

cùngo

nhauo

hóao

thâno

vàoo

cáco

nhâno

vậto

lịcho

sử,o

cáco

emo

phảio

cùngo

nhauo

tậpo

luyệno

đểo

tạoo

nêno

thànho

côngo

vởo

kịch.o

Trongo

quáo

trìnho

đóo

cáco

emo

đượco

traoo

đổio

giaoo

lưuo

vớio

thầyo

cô,o

bạno

bè;o

đượco

thểo

hiệno

năngo

khiếu,o

thểo

hiệno

mìnho

trướco

đámo

đôngo

vào

đượco

hòao

mìnho

vàoo

khôngo

khío

lớpo

họco

sôio

nổi,o

thâno

thiện,o

thoảio

mái,o

khôngo

nặngo

nề,o

khôngo

nhàmo

chán.

Thứo

ba:o

sâno

khấuo

hóao

lịcho

sửo

cóo

táco

dụngo

giáoo

dụco

kĩo

năngo

sốngo

choo

HS.o

Cáco

nhào

sửo

họco

Hyo

Lạpo

cổo

đạio

đão

khẳngo

địnho

rằngo

“Lịcho

sửo

lào

côo

giáoo

củao

cuộco

sống”,o

“Lịcho

sửo

lào

bóo

đuốco

soio

đườngo

đio

tớio

tươngo

lai”o

vìo

vậyo

thôngo

quao

nhữngo

câuo

chuyệno

doo

chínho

cáco

emo

dàno

dựngo

vào

hóao

thân,o

cáco

emo

sẽo

tựo

rúto

rao

nhiềuo

bàio

họco

kinho

nghiệmo

quýo

báu.o

Thôngo

quao

việco

hóao

thâno

vàoo

nhâno

vậto

lịcho

sử,o

cáco

emo

sẽo

trởo

nêno

tựo

tino

hơno

khio

đứngo

trướco

đámo

đôngo

vào

133

cáco

emo

cũngo

sẽo

nhậno

thấyo

mìnho

cầno

phảio

cốo

gắngo

hơno

nữao

đểo

“vaio

diễn”o

củao

mìnho

nhậno

đượco

sựo

kheno

ngợio

củao

ngườio

xem.o

Nếuo

đượco

thựco

hànho

nhiềuo

bảno

thâno

cáco

emo

sẽo

tựo

rúto

rao

kinho

nghiệmo

quýo

báuo

đểo

làmo

saoo

thuyếto

phụco

đượco

cảo

lớp,o

đểo

“đốto

lửa”o

vào

“truyềno

lửa”o

choo

cảo

lớp

Cáco

bướco

thựco

hiện

Cóo

bướco

cơo

bảno

đểo

thựco

hiệno

mộto

hoạto

độngo

theoo

hìnho

thứco

sâno

khấuo

hoá:

Bướco

1:o

GVo

xáco

địnho

chủo

đề

Bướco

2:o

Giaoo

nhiệmo

vụo

choo

HSo

(hoạto

độngo

theoo

nhóm)

Bướco

3:o

HSo

nghiêno

cứuo

xâyo

dựngo

ýo

tưởngo

cácho

thứco

thựco

hiệno

vào

traoo

đổio

vớio

Bướco

4:o

GVo

sửao

chữa,o

gópo

ý,o

hướngo

dẫno

HSo

tìmo

hiểuo

vào

bổo

sungo

ýo

tưởng.

Bướco

5:o

HSo

hoàno

thànho

ýo

tưởngo

đão

thốngo

nhất,o

cùngo

nhauo

luyệno

tậpo

chuẩno

bị.o

GVo

quano

sát,o

gópo

ýo

vào

chỉnho

sửao

tiếpo

đểo

hoàno

chỉnho

sauo

đóo

lào

tổo

chứco

biểuo

diễno

trongo

giờo

ngoạio

khóa.

Đâyo

lào

hìnho

thứco

ngoạio

khoáo

hấpo

dẫn,o

thuo

húto

HS.o

Thayo

vìo

tiếpo

nhậno

kiếno

thứco

mộto

cácho

khôo

khano

theoo

lốio

dạyo

họco

truyềno

thống,o

vớio

hìnho

thứco

sâno

khấuo

hóa,o

cáco

emo

đượco

trảio

nghiệmo

thựco

tế,o

đượco

hóao

thâno

vàoo

nhâno

vậto

lịcho

sử,o

cóo

cảmo

xúco

vào

tựo

cảmo

nhậno

vềo

nhâno

vật,o

từo

đóo

hiểuo

vào

thêmo

yêuo

quêo

hươngo

đấto

nướco

quao

từngo

bàio

học.o

Vío

dụ:o

Căno

cứo

vàoo

kếo

hoạcho

chuyêno

môno

củao

nhào

trườngo

trongo

nămo

họco

2018o

-o

2019;o

căno

cứo

kếo

hoạcho

hoạto

độngo

chuyêno

môno

củao

tổo

Lịcho

sửo

-o

GDCDo

nămo

họco

2018o

-o

2019;o

căno

cứo

vàoo

yêuo

cầu,o

thựco

tiễno

giảngo

dạyo

củao

bộo

môno

vào

khảo

năngo

củao

GVo

trongo

tổ,o

tổo

Lịcho

sửo

-o

GDCDo

trườngo

THPTo

Chuyêno

Lýo

Tựo

Trọngo

lậpo

kếo

hoạcho

tổo

chứco

hoạto

độngo

ngoạio

khoáo

sâno

khấuo

hoáo

lịcho

sửo

choo

HSo

toàno

trườngo

vớio

chủo

đềo

“Anho

hùngo

Đấto

Việt”

Trongo

buổio

Hộio

diễno

sâno

khấuo

hóa,o

vaio

tròo

củao

GVo

sẽo

lào

Bano

giámo

khảo,o

nhậno

xéto

đánho

giáo

kếto

quảo

tìmo

hiểuo

vào

nghiêno

cứuo

củao

cáco

em,o

độngo

viêno

khuyếno

khícho

tinho

thầno

tựo

họco

sángo

tạoo

củao

cáco

em,o

đồngo

thờio

GVo

cóo

thểo

bổo

sungo

thêmo

cáco

kiếno

thứco

vào

chỉnho

sửao

cáco

phầno

còno

thiếuo

sót,o

giúpo

cáco

emo

thuo

nạpo

tốio

đao

phầno

kiếno

thứco

cầno

thiết.

Quao

buổio

ngoạio

khóa,o

Bano

tổo

chứco

ghio

nhậno

nhiềuo

tiếto

mụco

đượco

đầuo

tưo

hoànho

tráng,o

dàno

dựngo

côngo

phu,o

luyệno

tậpo

nghiêmo

túc,o

tạoo

rao

đượco

bấto

ngờo

lớno

choo

ngườio

xem,o

đồngo

thời,o

cũngo

pháto

hiệno

đượco

nhiềuo

nhâno

tố,o

nhiềuo

tàio

năngo

nghệo

thuậto

củao

cáco

emo

họco

sinho

đểo

cóo

kếo

hoạcho

bồio

dưỡng,o

thúco

đẩyo

phongo

tràoo

hoạto

độngo

ngoạio

khóao

củao

nhào

trườngo

trongo

thờio

giano

tới.

134

Cùngo

vớio

cáco

phươngo

phápo

giảngo

dạyo

truyềno

thốngo

đượco

lựao

chọno

nhưo

hiệno

nay,o

sâno

khấuo

hóao

lịcho

sửo

đượco

kỳo

vọngo

sẽo

trởo

thànho

mộto

cácho

tiếpo

cậno

mớio

trongo

việco

pháto

huyo

tínho

tícho

cực,o

chủo

độngo

trongo

cácho

dạyo

vào

cácho

học,o

đồngo

thờio

xóao

tano

nhữngo

lốio

mòno

suyo

nghĩo

tiêuo

cựco

vềo

bộo

môn,o

mởo

rao

mộto

góco

nhìno

kháco

đểo

đếno

gầno

hơn,o

châno

thựco

hơno

vào

đầyo

đủo

hơno

vềo

môno

lịcho

sử.o

Vào

rằng,o

“hãyo

đểo

lịcho

sửo

trởo

nêno

đẹpo

hơno

trongo

mắto

cáco

em!”

4.2.6o

Tổo

chứco

thio

tìmo

hiểuo

vềo

dio

sảno

văno

hoáo

địao

phương

Thio

tìmo

hiểuo

vềo

lịcho

sửo

nóio

chung,o

vềo

DSVHo

vùngo

ĐBSCLo

nóio

riêngo

lào

mộto

hoạto

độngo

ngoạio

khoáo

bổo

ích,o

cóo

khảo

năngo

thuo

húto

HSo

vào

cóo

ýo

nghĩao

giáoo

dụco

cao.o

Trêno

cơo

sởo

đó,o

HSo

họco

lịcho

sửo

mộto

cácho

chủo

độngo

vào

tícho

cực,o

rèno

luyệno

kỹo

năngo

khaio

tháco

vào

sửo

dụngo

tưo

liệuo

trongo

quáo

trìnho

họco

tập.o

Đâyo

cũngo

chínho

lào

cơo

hộio

đểo

cáco

emo

thểo

hiệno

tìnho

cảm,o

tháio

độo

trâno

trọng,o

lòngo

tựo

hàoo

đốio

vớio

truyềno

thốngo

quêo

hươngo

thôngo

quao

việco

tìmo

hiểuo

vềo

dio

tích

Hoạto

độngo

ngoạio

khoáo

thio

tìmo

hiểuo

vềo

DSVHo

vùngo

ĐBSCLo

GVo

cóo

thểo

thựco

hiệno

vớio

nhiềuo

hìnho

thứco

rấto

đao

dạngo

vào

hấpo

dẫn.o

Tuỳo

thuộco

thờio

giano

tổo

chức,o

quyo

mô,o

mụco

tiêuo

củao

chươngo

trình,o

GVo

lựao

chọno

hìnho

thứco

thio

tìmo

hiểuo

phùo

hợpo

như:o

tổo

chứco

làmo

báo,o

thio

thuyếto

trình,o

kểo

chuyện,o

viếto

bàio

dựo

thio

theoo

chủo

đề,o

tổo

chứco

cuộco

thio

“Tìmo

hiểuo

Dio

sảno

văno

hoá”.o

Vớio

cáco

hìnho

thứco

tổo

chứco

nàyo

sẽo

kícho

thícho

sựo

thamo

giao

tícho

cựco

củao

HS,o

khícho

lệo

sựo

sángo

tạoo

củao

cáco

emo

trongo

quáo

trìnho

hoạto

động

Khio

tổo

chứco

cáco

cuộco

thio

tìmo

hiểuo

vềo

DSVHo

vùngo

ĐBSCL,o

GVo

cầno

lưuo

ý:o

cáco

DSVHo

đượco

lựao

chọno

đểo

tổo

chứco

cáco

cuộco

thio

phảio

lào

cáco

DSVHo

tiêuo

biểu,o

cóo

liêno

quano

mậto

thiếto

vớio

chươngo

trìnho

nộio

khoá;o

thờio

điểmo

pháto

độngo

phảio

hợpo

lýo

-o

nêno

tổo

chứco

nhâno

dịpo

cáco

ngàyo

lễo

lớno

củao

đấto

nướco

hoặco

ngàyo

truyềno

thốngo

củao

địao

phương,o

kếto

hợpo

vớio

cáco

phongo

tràoo

thio

đuao

củao

nhào

trường;o

kếo

hoạcho

tổo

chứco

phảio

đượco

xâyo

dựngo

chio

tiếto

vào

đượco

nhào

trườngo

thôngo

qua;o

lựao

chọno

hìnho

thứco

thio

phùo

hợp,o

phốio

hợpo

chặto

chẽo

vớio

cáco

môno

họco

kháco

đểo

nângo

caoo

chấto

lượngo

HĐNK;o

tránho

tổo

chứco

mộto

cácho

hìnho

thứco

hoặco

rườmo

rà,o

phôo

trương….

Chúngo

tôio

tiếno

hànho

thửo

nghiệmo

sưo

phạmo

biệno

phápo

nàyo

tạio

trườngo

THPTo

Châuo

Văno

Liêmo

bằngo

việco

phốio

hợpo

chuyêno

môno

vớio

nhào

trườngo

tổo

chứco

cuộco

thio

“Tìmo

hiểuo

Dio

sảno

văno

hoá”.o

Mụco

đícho

củao

chươngo

trìnho

lào

nhằmo

cungo

cấpo

choo

cáco

emo

họco

sinho

mộto

sốo

kiếno

thứco

cơo

bảno

vềo

dio

sảno

văno

hóao

vào

bảoo

tồn,o

pháto

huyo

giáo

trịo

dio

sảno

văno

hóa;o

quao

đóo

gópo

phầno

giáoo

dụco

lòngo

yêuo

quêo

hươngo

đấto

nước,o

lòngo

tựo

hàoo

vềo

bảno

sắco

văno

hóao

củao

quêo

hương;o

xâyo

dựngo

ýo

thứco

tựo

giáco

tìmo

hiểuo

dio

sảno

văno

hóao

củao

địao

phươngo

cũngo

nhưo

củao

đấto

nước;o

ýo

thứco

bảoo

vệo

dio

sảno

văno

hóa,o

đặco

biệto

lào

côngo

táco

bảoo

vệ,o

tuo

bổ,o

tôno

tạoo

vào

pháto

huyo

giáo

trịo

135

dio

tícho

ởo

địao

phương.o

Vớio

mụco

đícho

đó,o

đượco

sựo

đồngo

ýo

củao

Bano

giámo

hiệuo

nhào

trường,o

GVo

đão

tiếno

hànho

tổo

chứco

theoo

cáco

bướco

Bướco

1:o

Xâyo

dựngo

kếo

hoạcho

vào

phêo

duyệto

(côngo

việco

nàyo

đượco

thựco

hiệno

vàoo

đầuo

nămo

học).o

Trongo

đó,o

GVo

cầno

nêuo

rõo

mụco

tiêuo

chươngo

trình,o

côngo

táco

chuẩno

bị,o

phâno

côngo

nhiệmo

vụ,o

lựao

chọno

chủo

đề,o

xâyo

dựngo

kịcho

bản,o

phươngo

phápo

thựco

hiện…o

Cụo

thể,o

đểo

chươngo

trìnho

hiệuo

quả,o

Côo

Lêo

Thịo

Áio

Minho

đão

xâyo

dựngo

kếo

hoạcho

tổo

chứco

cuộco

thio

“Tìmo

hiểuo

Dio

sảno

văno

hoá”o

dànho

choo

đốio

tượngo

HSo

lớpo

10o

vào

11o

củao

trườngo

THPTo

Châuo

Văno

Liêm.o

Cuộco

thio

đượco

tổo

chứco

thườngo

xuyêno

vàoo

mỗio

thứo

haio

hàngo

tuần,o

lào

tiếto

sinho

hoạto

trongo

giờo

chàoo

cờ.

-o

Têno

cuộco

thio

“Tìmo

hiểuo

Dio

sảno

văno

hoá”,o

chủo

đềo

lựao

chọno

hàngo

tuầno

phùo

hợpo

vớio

đốio

tượngo

HSo

cáco

lớpo

10o

vào

-o

Đốio

tượng:o

HSo

lớpo

10o

vào

11o

trườngo

THPTo

Châuo

Văno

Liêm.o

Mỗio

lớpo

thànho

lậpo

độio

chơi,o

mỗio

tuầno

cóo

04o

độio

dựo

thio

theoo

hìnho

thứco

đấuo

loạio

trựco

tiếp,o

độio

nàoo

cóo

sốo

điểmo

caoo

nhấto

sẽo

vàoo

vòngo

thio

tháng.

-o

Cáco

độio

phảio

trảio

quao

04o

phầno

thio

gồm:o

Chàoo

hỏi;o

Tìmo

hiểuo

DSVHo

Việto

Nam;o

Nhậno

biếto

dio

tícho

-o

danho

thắngo

quao

hìnho

ảnh;o

tàio

năngo

biểuo

diễno

nghệo

thuậto

truyềno

thống.

Đốio

vớio

phầno

thio

chàoo

hỏi,o

bằngo

hìnho

thứco

sâno

khấuo

hóao

cáco

độio

giớio

thiệuo

vềo

têno

gọi,o

ýo

nghĩao

hộio

thio

vào

cáco

thànho

viêno

thamo

giao

củao

độio

mình.o

Đặco

biệto

lào

phầno

thio

Tìmo

hiểuo

DSVHo

Việto

Nam,o

tìmo

hiểuo

DSVHo

vùngo

ĐBSCL,o

Luậto

dio

sảno

văno

hóao

vào

dio

tícho

cấpo

tỉnh,o

danho

thắngo

tạio

địao

bàno

thànho

phốo

Cầno

Thơ,o

bằngo

hìnho

thứco

thio

trắco

nghiệmo

vớio

10o

câuo

hỏi,o

hộio

thio

đão

đemo

đếno

choo

ngườio

xemo

nhữngo

kiếno

thứco

cơo

bảno

vềo

dio

sảno

văno

hóao

như:o

Việto

Namo

cóo

mộto

dio

sảno

văno

hóao

lào

khốio

tưo

liệuo

duyo

nhấto

vềo

giáoo

dục,o

hoặco

dio

sảno

văno

hóao

phio

vậto

thểo

đượco

UNESCOo

côngo

nhậno

lào

Đờno

cao

tàio

tử,...

Phầno

thio

thứo

ba,o

phầno

thio

nhậno

biếto

dio

tícho

danho

thắngo

quao

hìnho

ảnh;o

bano

tổo

chứco

chiếuo

cáco

hìnho

ảnho

dio

tícho

danho

thắngo

cấpo

quốco

giao

vào

cấpo

tỉnho

trêno

màno

hình,o

trongo

vòngo

phúto

cáco

độio

ghio

đápo

áno

theoo

thứo

tựo

hìnho

ảnho

dio

tícho

danho

thắngo

đượco

trìnho

chiếu.

Đếno

vớio

phầno

thio

tàio

năng,o

cáco

độio

đão

biểuo

diễno

nghệo

thuậto

truyềno

thốngo

củao

vùngo

ĐBSCLo

thôngo

quao

cáco

tiếto

mụco

háto

múao

dâno

ca,o

Đờno

cao

tàio

tử,o

cảio

lượng,…

Bướco

2:o

Triểno

khaio

thựco

hiệno

(thôngo

báoo

kếo

hoạcho

choo

HS,o

phâno

côngo

nhiệmo

vụo

choo

cáco

bộo

phậno

đồngo

thựco

hiệno

theoo

kếo

hoạcho

đão

phêo

duyệt,o

xáco

địnho

chủo

đềo

vào

giaoo

nhiệmo

vụo

choo

HSo

đểo

chuẩno

bị)

136

Bướco

3:o

Tổo

chứco

cuộco

thio

theoo

kếo

hoạcho

(diễno

rao

vàoo

giờo

chàoo

cờo

sángo

thứo

haio

hàngo

tuần)

Chươngo

trìnho

“Tìmo

hiểuo

dio

sảno

văno

hoá”o

đão

tạoo

đượco

môio

trườngo

họco

tậpo

lịcho

sửo

tícho

cựco

choo

HSo

trườngo

THPTo

Châuo

Văno

Liêm.o

Vớio

việco

sửo

dụngo

DSVHo

nóio

chungo

vào

DSVHo

vùngo

ĐBSCLo

nóio

riêngo

trongo

hệo

thốngo

câuo

hỏio

củao

chươngo

trìnho

đão

làmo

choo

cácho

họco

tậpo

lịcho

sửo

củao

cáco

emo

thêmo

sinho

động,o

hấpo

dẫno

vào

mango

lạio

hiệuo

quảo

tuyêno

truyềno

cao.o

Từo

đóo

gópo

phầno

giáoo

dụco

sâuo

rộngo

choo

cáco

emo

HSo

trêno

địao

bàno

thànho

phốo

hiểuo

rõo

cáco

giáo

trịo

củao

DSVH,o

dio

tícho

danho

lamo

thắngo

cảnho

đốio

vớio

đờio

sốngo

tinho

thầno

củao

nhâno

dân.o

Đâyo

lào

sâno

chơio

lànho

mạnh,o

bổo

ích,o

pháto

huyo

tàio

năngo

sángo

tạo,o

tinho

thầno

đoàno

kếto

thốngo

nhấto

củao

cáco

emo

trongo

độio

thi.

4.3.o

Thửo

nghiệmo

sưo

phạm

Vớio

mụco

đícho

kiểmo

chứngo

vào

khẳngo

địnho

tínho

khảo

thio

củao

cáco

biệno

phápo

tổo

chứco

HĐNKo

trongo

DHLSo

ởo

trườngo

THPTo

mào

luậno

áno

đão

đềo

xuất;o

chúngo

tôio

tiếno

hànho

thửo

nghiệmo

sưo

phạmo

haio

HĐNKo

tiêuo

biểuo

đóo

là:o

Tổo

chứco

choo

HSo

trảio

nghiệmo

DSVHo

thôngo

quao

hoạto

độngo

thamo

quano

ngoạio

khoáo

vào

Dạo

hộio

lịcho

sử.o

Kếto

quảo

củao

thửo

nghiệmo

sưo

phạmo

sẽo

lào

cơo

sởo

đểo

ápo

dụngo

rộngo

rãio

trongo

việco

tổo

chứco

cáco

HĐNKo

bộo

môno

Lịcho

sửo

nhằmo

nângo

caoo

chấto

lượngo

DHo

bộo

môn

4.3.1.o

Mụco

đícho

thửo

nghiệm

Chúngo

tôio

tiếno

hànho

thửo

nghiệmo

sưo

phạmo

hướngo

tớio

nhữngo

mụco

đícho

-o

Khẳngo

địnho

hướngo

đio

đúngo

đắno

vào

cầno

thiếto

củao

đềo

tàio

trêno

cơo

sởo

lío

luậno

vào

thựco

tiễn;o

từo

đóo

nghiêno

cứuo

tínho

khảo

thio

vào

hiệuo

quảo

củao

cáco

biệno

phápo

tổo

chứco

cáco

HĐNKo

Lịcho

sửo

ởo

trườngo

phổo

thông.

-o

Làmo

cơo

sởo

choo

nhữngo

đềo

xuấto

vào

kiếno

nghịo

củao

táco

giảo

tronngo

việco

sửo

dụngo

DSVHo

vùngo

ĐBSCLo

trongo

DHLSo

ởo

trườngo

THPTo

đápo

ứngo

yêuo

cầuo

đổio

mớio

giáoo

dụco

hiệno

nay

-o

Phâno

tícho

vào

xửo

lýo

kếto

quảo

thửo

nghiệmo

đểo

đánho

giáo

khảo

năngo

ápo

dụngo

vớio

quyo

môo

lớno

-o

tạio

cáco

trườngo

THPTo

côngo

lậpo

vào

ngoàio

côngo

lậpo

tạio

địao

bàno

Cầno

Thơ.

4.3.2.o

Đốio

tượng,o

địao

bàno

thửo

nghiệm

HĐNKo

bộo

môno

Lịcho

sửo

ởo

trườngo

THPTo

cóo

rấto

nhiềuo

hìnho

thức,o

mỗio

hìnho

thứco

sẽo

cóo

nhữngo

biệno

phápo

kháco

nhau,o

trongo

quáo

trìnho

bàyo

cáco

biệno

phápo

tổo

chứco

HĐNK,o

chúngo

tôio

tiếno

hànho

thửo

nghiệm:o

Tổo

chứco

choo

HSo

trảio

nghiệmo

DSVHo

trongo

thamo

quano

ngoạio

khoáo

vào

Tổo

chứco

dạo

hộio

lịcho

sử.o

137

Đốio

vớio

hoạto

độngo

trảio

nghiệmo

DSVHo

trongo

thamo

quano

ngoạio

khoáo

chúngo

tôio

chọno

trườngo

THPTo

Thuậno

Hưngo

lào

nơio

tiếno

hànho

thửo

nghiệm.o

Đâyo

lào

ngôio

trườngo

cácho

xao

trungo

tâmo

thànho

phố,o

nhưngo

lạio

cóo

điềuo

kiệno

cơo

sởo

vậto

chấto

khango

trang,o

hiệno

đạio

phùo

hợpo

đểo

chúngo

tôio

tiếno

hànho

thửo

nghiệmo

vào

vậno

dụngo

ýo

tưởngo

sưo

phạmo

đềo

xuấto

trongo

luậno

án

Đốio

vớio

hoạto

độngo

dạo

hộio

lịcho

sử,o

chúngo

tôio

lựao

chọno

trườngo

THPTo

Thựco

hànho

Sưo

phạmo

-o

Đạio

họco

Cầno

Thơo

lào

nơio

tiếno

hànho

thửo

nghiệmo

vào

kiểmo

chứngo

cáco

biệno

pháp.o

Đâyo

lào

mộto

ngôio

trườngo

cóo

bềo

dàyo

vềo

thànho

tícho

họco

tậpo

củao

thànho

phốo

Cầno

Thơo

vào

cáco

HĐNKo

luôno

nhậno

đượco

sựo

quano

tâmo

củao

lãnho

đạoo

Nhào

trường

4.3.3.o

Phươngo

phápo

tiếno

hànho

vào

nộio

dungo

thửo

nghiệm

4.3.3.1.o

Phươngo

phápo

tiếno

hành

Đốio

vớio

HĐNKo

tổo

chứco

choo

HSo

trảio

nghiệmo

DSVHo

thôngo

quao

hoạto

độngo

thamo

quano

ngoạio

khoá

Trướco

khio

tổo

chứco

chươngo

trình,o

chúngo

tôio

đão

liêno

hệo

vớio

Bano

quảno

lýo

dio

tích,o

xino

phépo

đăngo

kýo

lịcho

thamo

quan,o

traoo

đổio

mụco

đícho

chươngo

trìnho

vào

đặto

lịcho

hướngo

dẫno

viêno

điểm…Đồngo

thời,o

liêno

hệo

phươngo

tiện,o

thôngo

báoo

chươngo

trình,o

nhắco

nhởo

việco

chuẩno

bị,o

giaoo

nhiệmo

vụo

choo

HS.o

GVo

yêuo

cầuo

HSo

trìnho

bàyo

nhữngo

thuo

hoạcho

sauo

chuyếno

đi

Sauo

khio

kếto

thúco

buổio

thamo

quan,o

GVo

tiếno

hànho

kiểmo

trao

nhậno

thức,o

đánho

giáo

nhậno

thứco

củao

HSo

thôngo

quao

bàio

thuo

hoạch.o

Thêmo

vàoo

đó,o

GVo

cóo

nhữngo

nhậno

xéto

vềo

buổio

thamo

quan,o

nhữngo

tícho

cựco

vào

hạno

chếo

đểo

từo

đóo

HSo

biếto

rúto

kinho

nghiệmo

choo

nhữngo

lầno

sauo

đạto

kếto

quảo

tốto

hơn.

Đốio

vớio

HĐNKo

dạo

hộio

lịcho

sử

Mụco

đícho

lào

tícho

hợpo

mộto

sốo

hìnho

thứco

ngoạio

khoáo

vàoo

tổo

chứco

dạo

hộio

lịcho

sửo

cụo

thểo

đểo

từo

đóo

rúto

rao

nhữngo

đềo

xuất,o

kiếno

nghị,o

nhữngo

bàio

họco

kinho

nghiệmo

trongo

quáo

trìnho

triểno

khaio

HĐNKo

bộo

môno

Lịcho

sửo

ởo

trườngo

THPT.o

Phươngo

phápo

tiếno

hànho

củao

chúngo

tôio

gồm:

-o

Traoo

đổio

vớio

GVo

bộo

môn,o

vớio

HSo

vềo

nộio

dungo

củao

HĐNKo

đão

tổo

chức,o

nhữngo

mặto

đượco

vào

chưao

đượco

đểo

bổo

sungo

vào

tìmo

cácho

điềuo

chỉnho

tiếno

trìnho

hướngo

dẫno

HĐNKo

choo

phùo

hợpo

hơn

-o

Đánho

giáo

kếto

quảo

củao

HĐNKo

quao

kếto

quảo

đão

theoo

dõi,o

quano

sáto

được;o

quao

sảno

phẩmo

mào

HSo

đão

chếo

tạoo

ra;o

quao

buổio

tổngo

kếto

hoạto

động;o

quao

traoo

đổio

ýo

kiếno

vớio

HSo

sauo

khio

thamo

giao

ngoạio

khóa

138

-o

Việco

đánho

giáo

hiệuo

quảo

họco

tậpo

củao

HSo

quao

cáco

HĐNKo

đượco

tiếno

hànho

quao

haio

kênho

thôngo

tino

cơo

bản:o

Dựao

vào

việco

quano

sáto

tháio

độ,o

mứco

độo

thamo

gia,o

hiệuo

quảo

củao

việco

thamo

giao

vào

ýo

thứco

thamo

giao

củao

HSo

vàoo

quáo

trìnho

họco

tậpo

đểo

đưao

rao

nhữngo

nhậno

xét

Dựao

vàoo

kếto

quảo

làmo

bàio

thuo

hoạcho

cũngo

nhưo

nhữngo

nhậno

xéto

củao

GVo

vào

HSo

sauo

cáco

HĐNK.

4.3.3.2.o

Nộio

dungo

thửo

nghiệmo

Đốio

vớio

hoạto

độngo

trảio

nghiệmo

thôngo

quao

thamo

quano

ngoạio

khoáo

tạio

Dio

sảno

văno

hoá

a.o

Tổo

chứco

thửo

nghiệm

Thựco

hiệno

kếo

hoạch,o

nhiệmo

vụo

nămo

họco

2018o

-o

2019,o

vớio

mụco

tiêu:o

Độngo

viêno

khícho

lệo

cáco

emo

HSo

cóo

tiếno

bộo

trongo

họco

tậpo

vào

tuo

dưỡng;o

rèno

kĩo

năngo

sống,o

kĩo

năngo

giaoo

tiếp,o

nângo

caoo

việco

họco

tậpo

vào

làmo

việco

theoo

nhóm,o

theoo

tổo

chức,o

xâyo

dựngo

độngo

cơ,o

ýo

thứco

họco

tậpo

choo

cáco

emo

HS,o

Trườngo

THPTo

Thuậno

Hưng,o

GVo

phụo

trácho

lào

Côo

Nguyễno

Thịo

Mỹo

Duyêno

tổo

chứco

buổio

thamo

quano

ngoạio

khóao

vào

vuio

chơio

choo

cáco

emo

HSo

tạio

khuo

duo

lịcho

Lungo

Cộto

Cầu.

I.o

MỤCo

ĐÍCH,o

Ýo

NGHĨA

Khuo

dio

tícho

Lungo

Cộto

Cầuo

hiệno

lào

mộto

trongo

nhữngo

địao

chỉo

văno

hóao

tiêuo

biểuo

củao

TP.o

Cầno

Thơ,o

thuo

húto

đượco

sốo

lượngo

lớno

HSo

đếno

thamo

quan,o

họco

tập.o

Trongo

nhữngo

nămo

gầno

đây,o

vớio

mụco

tiêuo

hướngo

tớio

khácho

thamo

quan,o

đưao

HSo

tiếpo

cậno

dio

sảno

theoo

mộto

phươngo

phápo

mới,o

hiệuo

quảo

vào

bổo

ícho

hơn.o

Đâyo

lào

mộto

trongo

nhữngo

hìnho

thứco

họco

tậpo

ngoạio

khóao

bổo

ích,o

thiếto

thựco

củao

cáco

nhào

trường,o

tạoo

môio

trườngo

họco

tậpo

yêuo

thícho

choo

HS,o

đặco

biệto

lào

vớio

môno

họco

lịcho

sử.o

Tạio

đây,o

cáco

emo

đượco

họco

mào

chơi,o

chơio

mào

học,o

chủo

độngo

khámo

phá,o

tìmo

hiểuo

dio

sảno

thôngo

quao

cáco

hoạto

độngo

tươngo

tác,o

trảio

nghiệm,o

từo

đóo

gópo

phầno

rèno

luyệno

cáco

kỹo

năngo

quano

sát,o

sưuo

tầm,o

thuyếto

trình,o

làmo

việco

nhóm…

II.o

Thờio

gian,o

địao

điểm

1.o

Thờio

gian:o

Chủo

nhật,o

ngàyo

16o

thángo

12o

nămo

2018

2.o

Địao

điểm:o

Khuo

dio

tícho

Lungo

Cộto

Cầuo

(Huyệno

Phongo

Điền,o

TP.o

Cầno

Thơ)

Thànho

phầno

thamo

gia:o

HS,o

GVBM,o

GVCN,o

Đạio

diệno

PHHS,o

BCHo

Đoàno

trường

III.o

Quáo

trìnho

thựco

hiện

Tạio

trườngo

THPTo

Thuậno

Hưng,o

chúngo

tôio

ủyo

nhiệmo

choo

côo

Nguyễno

Thịo

Mỹo

Duyêno

tổo

chứco

hoạto

độngo

trảio

nghiệmo

choo

HSo

139

Vềo

phíao

GV:o

Ngayo

khio

họco

kìo

bắto

đầu,o

GVo

đão

lậpo

kếo

hoạcho

nămo

học,o

trongo

đóo

đưao

việco

tổo

chứco

hoạto

độngo

trảio

nghiệmo

tạio

dio

tícho

vớio

nhữngo

dựo

trùo

cụo

thểo

vềo

mọio

mặt:o

thờio

gian,o

kinho

phí,o

phốio

hợpo

vớio

cáco

đoàno

thể...o

đểo

Bano

giámo

hiệuo

nhào

trườngo

phêo

duyệt.o

Dựo

trùo

kinho

phí:o

nguồno

kinho

phío

từo

nhào

trườngo

vào

hộio

phụo

huynho

đóngo

góp.o

GVo

dựo

trùo

tươngo

đốio

chínho

xáco

kinho

phío

cáco

khoản:o

véo

vàoo

khuo

dio

tích,o

nướco

uống,o

đồo

ăno

nhẹ...o

GVo

cũngo

cầno

chuẩno

bịo

mộto

cơo

sốo

thuốco

đềo

phòngo

HSo

đauo

ốmo

độto

xuấto

(nguồno

thuốco

từo

tếo

củao

nhào

trườngo

hoặco

muao

bổo

sung).o

Côngo

táco

tiềno

trạm:o

Trướco

khio

hoạto

độngo

trảio

nghiệmo

chínho

thứco

diễno

ra,o

GVo

liêno

hệo

trựco

tiếpo

vớio

Bano

quảno

lýo

dio

tích,o

nêuo

yêuo

cầuo

từo

phíao

nhào

trườngo

đểo

đượco

phốio

hợp

Trướco

buổio

trảio

nghiệmo

từo

1-o

ngày:o

GVo

tậpo

hợpo

HS,o

phổo

biếno

choo

HSo

kếo

hoạcho

chio

tiếto

củao

buổio

trảio

nghiệm,o

cáco

yêuo

cầuo

vềo

đồngo

phục,o

chuẩno

bịo

tưo

trango

cáo

nhân,o

đặco

biệto

lưuo

ýo

kỉo

luật,o

cáco

emo

phảio

đảmo

bảoo

trậto

tự,o

khôngo

đượco

rờio

đoàn,o

giámo

sáto

lẫno

nhauo

(cóo

thểo

chiao

cáco

đội,o

tổo

nhỏo

đểo

HSo

tựo

quảno

lý).o

GVo

cũngo

nêuo

cáco

yêuo

cầuo

cầno

đạto

sauo

khio

buổio

trảio

nghiệmo

kếto

thúc,o

chúo

ýo

cáco

vấno

đề,o

bàio

tậpo

thuo

hoạcho

cầno

hoàno

thiện...o

Chiao

nhómo

đểo

cáco

emo

tìmo

hiểuo

dio

sảno

vào

chuẩno

bịo

cáco

câuo

hỏi,o

bàio

tậpo

đượco

giao.o

-o

Phổo

biếno

trướco

đểo

HSo

chuẩno

bị.o

HSo

cầno

biếto

nộio

dung,o

mụco

tiêuo

củao

buổio

trảio

nghiệm.o

Nhằmo

pháto

huyo

tốio

đao

năngo

lựco

củao

HS,o

GVo

chiao

lớpo

thànho

cáco

nhómo

đểo

tìmo

hiểu,o

nghiêno

cứuo

vềo

nộio

dungo

trảio

nghiệm,o

vớio

cáco

nhiệmo

vụo

cụo

thể:o

Nhómo

1:o

Tìmo

hiểuo

Nguồno

gốco

vào

têno

gọio

Óco

Nhómo

2:o

Quáo

trìnho

hìnho

thànho

vào

pháto

triểno

nhào

nướco

Phùo

Nam

Nhómo

3:o

Giáo

trịo

củao

văno

hoáo

Óco

Eoo

trongo

đờio

sốngo

tinho

thầno

củao

cưo

dâno

Tâyo

Namo

Bộ.

-o

GVo

lưuo

ý:o

mỗio

HS,o

mỗio

nhómo

cóo

vấno

đềo

gìo

thắco

mắc,o

cầno

ghio

chépo

lạio

đểo

cùngo

traoo

đổio

sauo

khio

tiếno

hànho

buổio

trảio

nghiệm.o

-o

GVo

gặpo

gỡo

hướngo

dẫno

viêno

khuo

dio

tícho

Lungo

Cộto

Cầu,o

đểo

cùngo

thốngo

nhấto

cácho

thứco

tổo

chức,o

tiếno

hành.o

Điểmo

mớio

củao

buổio

trảio

nghiệmo

lào

việco

thuyếto

trìnho

tạio

khuo

dio

tícho

khôngo

còno

lào

côngo

việco

củao

hướngo

dẫno

viên.o

Mào

hướngo

dẫno

viêno

đóngo

vaio

tròo

lào

nhào

cốo

vấn,o

hướngo

dẫno

kháio

quát,o

còno

ngườio

thuyếto

trình,o

báoo

cáoo

từngo

phầno

lào

cáco

nhómo

HS.o

-o

GVo

cũngo

cầno

yêuo

cầuo

vềo

bàio

thuo

hoạch,o

GVo

nêuo

sốo

trango

viếto

tốio

thiểu,o

đảmo

bảoo

kiếno

thứco

cơo

bản,o

rõo

ràng,o

cóo

ýo

kiếno

củao

cáo

nhân;o

Vềo

phíao

HS:

140

Ôno

tậpo

lạio

cáco

kiếno

thứco

đão

họco

liêno

quano

đếno

dio

tích

Chuẩno

bịo

máyo

ghio

âm,o

chụpo

ảnho

(nếuo

có),o

bút,o

giấy...

Hoàno

thiệno

cáco

phầno

tìmo

hiểuo

củao

nhómo

mình.

Phâno

côngo

cáco

nhómo

theoo

sởo

thích,o

tìmo

hiểuo

cáco

vấno

đềo

theoo

sựo

phâno

côngo

củao

nhómo

trưởng,o

chuẩno

bịo

choo

bàio

báoo

cáoo

tạio

dio

tícho

Lungo

Cộto

Cầu.

Vàoo

đúngo

ngày,o

giờo

theoo

kếo

hoạcho

đão

xáco

định,o

GVo

tậpo

hợpo

HSo

theoo

tạio

địao

điểmo

xáco

địnho

đểo

chuẩno

bịo

buổio

hướngo

dẫno

viên.

Tiếno

hànho

buổio

trảio

nghiệmo

tạio

dio

tícho

Lungo

Cộto

Cầuo

(Xemo

phụo

lục)

b.o

Đánho

giáo

kếto

quảo

thửo

nghiệm:o

Vềo

tháio

độo

vào

hứngo

thúo

thamo

giao

củao

HS.o

Quao

quano

sáto

vào

phỏngo

vấno

HSo

cóo

thểo

thấy:o

HĐNKo

nóio

chungo

luôno

thuo

húto

đượco

sựo

mongo

đợio

củao

HS.o

Tháio

độo

tícho

cựco

thamo

giao

vào

hứngo

thúo

đượco

thểo

hiệno

ởo

tấto

cáco

khâuo

củao

hoạto

động:o

HSo

háoo

hứco

chờo

đợio

vào

chuẩno

bịo

choo

buổio

ngoạio

khóa.o

Cáco

emo

thựco

hiệno

đầyo

đủo

cáco

nhiệmo

vụo

đượco

phâno

côngo

vớio

sựo

chủo

độngo

cao.o

Cáco

nhómo

liêno

hệo

vào

hỏio

ýo

kiếno

GVo

vềo

cáco

vấno

đềo

cáco

emo

chưao

nắmo

rõ.o

Sựo

tươngo

táco

giữao

thànho

viêno

củao

cáco

nhómo

cũngo

đượco

thểo

hiệno

rõ.o

Cáco

emo

biếto

phâno

chiao

côngo

việc,o

hỗo

trợo

lẫno

nhau,o

đưao

rao

cáco

ýo

tưởng.

Trongo

quáo

trìnho

tổo

chứco

hoạto

độngo

trảio

nghiệmo

tạio

dio

sản,o

HSo

đưao

rao

nhiềuo

câuo

hỏio

liêno

quano

đếno

cáco

hiệno

vật,o

chio

tiếto

cụo

thểo

tạio

dio

sản.o

Tínho

tícho

cựco

nhậno

thứco

đượco

thểo

hiệno

rõ.o

Sựo

tươngo

táco

GVo

vào

HSo

nổio

trội.o

Đặco

biệt,o

tínho

tícho

cựco

nhậno

thứco

gắno

liềno

vớio

cáco

xúco

cảmo

trío

tuệ,o

khio

HSo

pháto

hiệno

nhữngo

điềuo

mới,o

cóo

ýo

nghĩao

đốio

vớio

bảno

thân.o

Sựo

tậpo

trungo

chúo

ýo

vàoo

cáco

sựo

kiện,o

ýo

nghĩao

củao

sựo

kiệno

gắno

vớio

khôngo

giano

tạio

dio

sảno

bộco

lộo

rấto

rõ.o

Quano

sáto

thấyo

bầuo

khôngo

khío

cạnho

tranho

trongo

việco

tìmo

kiếmo

cáco

câuo

trảo

lờio

vào

cáco

phươngo

án.o

Đồngo

thờio

cóo

sựo

lano

tỏao

củao

xúco

cảmo

nhậno

thức,o

khio

cáco

HSo

cổo

vũo

nhauo

pháto

hiệno

nhữngo

điểmo

mới.o

Doo

vậy,o

HSo

hàoo

hứngo

hơno

vớio

hoạto

động.o

Hứngo

thúo

họco

tậpo

rõo

ràngo

vượto

trộio

soo

vớio

giờo

dạyo

nộio

khóa.

Đánho

giáo

củao

HSo

vềo

hoạto

độngo

trảio

nghiệmo

tạio

DSVH:o

Vớio

tưo

tưởngo

coio

HSo

lào

trungo

tâmo

củao

hoạto

động,o

đểo

đánho

giáo

HĐNK,o

phiếuo

đánho

giáo

HĐNKo

đượco

sửo

dụngo

trongo

khảoo

sáto

sauo

khio

tổo

chứco

hoạto

động.o

Phiếuo

đánho

giáo

đềo

cậpo

đếno

cáco

khíao

cạnho

kháco

nhauo

củao

HĐNK,o

từo

thờio

gian,o

địao

điểmo

đếno

cácho

thứco

tổo

chứco

vào

cáco

hoạto

độngo

thamo

quano

củao

HS.o

Kếto

quảo

đượco

thểo

hiệno

ởo

bảngo

141

Bảngo

4.1.o

Đánho

giáo

củao

HSo

vềo

hoạto

độngo

trảio

nghiệmo

thôngo

quao

thamo

quano

ngoạio

khoáo

tạio

DSVH

STT

Nộio

dung

(tỉo

lệo

chọn ràng

họco

thờio dungo giano hộio

hợpo

động bạn

sinho cáco thựco

đổio vấno

tiễn

lựao rõo mái,o vớio đềo thức

kiếno

Cáco độo mứco Kém Trungo bình 9,0 6,0 6,0 7,0 5,0 10,0

0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0

%) Tốt Rấto tốt 78,0 13,0 82,0 12,0 89,0 5,0 84,0 9,0 85,0 10,0 75,0 15,0

Rấto kém 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0

hiệno

đượco

đượco phú,o thoảio traoo hệo cáco rộngo vào

pháto

kiệno kiệno họco

0,0

13,0

77,0 10,0

hướngo

điềuo quảno

vào

dẫno

viêno

nhiệto

điểm,o Địao Cáco nộio Khôngo cơo Cóo điềuo Cóo điềuo Cóo Bảno thâno nhữngo bộo Cáno thâno tình,o

giano phongo tậpo tác,o liêno mởo hỏio hay lýo thiện

0,0

13,0

79,0 8,0

Quao

bảngo

trêno

choo

thấy:o

tổo

chứco

hoạto

độngo

trảio

nghiệmo

thôngo

quao

thamo

quano

ngoạio

khoáo

tạio

DSVHo

đượco

HSo

đánho

giáo

cao.o

Tấto

cảo

nộio

dungo

đượco

hỏio

đềuo

cơo

bảno

nằmo

ởo

mứco

tốto

vào

rấto

tốt.o

Khôngo

cóo

nộio

dungo

nàoo

nằmo

ởo

mứco

kémo

trởo

xuống.o

Kếto

quảo

nàyo

choo

thấy,o

hoạto

độngo

thamo

quano

tạio

DSVHo

cóo

hiệuo

quảo

cao.

Cáco

nộio

dungo

đượco

đánho

giáo

caoo

nhấto

lào

khôngo

giano

họco

tậpo

thoảio

mái,o

sinho

động,o

tiếpo

theoo

lào

cóo

điềuo

kiệno

liêno

hệo

cáco

vấno

đềo

thựco

tiễn.

Cáco

nộio

dungo

đượco

đánho

giáo

thấpo

nhấto

là:o

điềuo

kiệno

liêno

hệo

thựco

tiễn.

Cáco

nộio

dungo

mango

tínho

đặco

trưngo

củao

hoạto

độngo

trảio

nghiệmo

tạio

DSVHo

như:o

Cóo

cơo

hộio

hợpo

tác,o

traoo

đổio

vớio

cáco

bạn,o

cáco

nộio

dungo

phongo

phú,o

rõo

ràngo

…đềuo

đượco

đánho

giáo

ởo

cáco

mứco

tốt.o

Điềuo

nàyo

choo

thấy,o

việco

sửo

dụngo

Dio

sảno

vào

cácho

thứco

tổo

chứco

hoạto

độngo

thamo

quano

tạio

DSVHo

đio

đúngo

hướngo

vớio

địnho

hướngo

vềo

mặto

lýo

luậno

khio

sửo

dụngo

DSVHo

trongo

dạyo

học

Đốio

vớio

hoạto

độngo

dạo

hộio

lịcho

sử

Mụco

đícho

củao

việco

sửo

dụngo

DSVHo

vùngo

ĐBSCLo

trongo

buổio

dạo

hộio

lịcho

sửo

lào

nhằmo

nângo

caoo

ýo

thứco

tôno

trọng,o

giữo

gìn,o

bảoo

vệo

vào

pháto

huyo

nhữngo

giáo

trịo

DSVHo

củao

quêo

hương;o

bồio

dưỡngo

lòngo

yêuo

quêo

hương,o

đấto

nước,o

ýo

thứco

tựo

hào,o

tựo

tôno

dâno

tộc.o

Doo

đó,o

chúngo

tôio

lựao

chọno

mộto

sốo

dio

sảno

tiêuo

biểuo

vùngo

ĐBSCLo

đểo

tổo

chứco

HĐNKo

này.

Đểo

kiểmo

chứngo

hiệuo

quảo

củao

biệno

phápo

này,o

chúngo

tôio

tiếno

hànho

tổo

chứco

chươngo

trìnho

Dạo

hộio

lịcho

sửo

vớio

chủo

đềo

“Tìmo

hiểuo

dio

sảno

văno

hóao

dâno

giano

vùngo

Tâyo

Namo

Bộ”.o

142

Biệno

phápo

nàyo

chúngo

tôio

sửo

dụngo

tậpo

trungo

vàoo

việco

pháto

triểno

năngo

lựco

họco

tậpo

bộo

môno

vớio

kịcho

bảno

đảmo

bảoo

cáco

yêuo

cầuo

củao

luậno

áno

đềo

xuất.o

Trướco

khio

tiếno

hànho

thửo

nghiệmo

sưo

phạm,o

chúngo

tôio

đão

tiếno

hànho

gặpo

gỡo

vào

traoo

đổio

vớio

BGH,o

GVo

bộo

môn,o

HSo

lớpo

thửo

nghiệmo

đểo

lêno

kếo

hoạch,o

chuẩno

bịo

nộio

dungo

vào

trựco

tiếpo

thamo

dựo

chươngo

trình,o

quano

sát,o

đánho

giáo

HSo

nhầmo

rúto

rao

nhữngo

kếto

luậno

cầno

thiết.

a.o

Tổo

chứco

thửo

nghiệm

I.o

Mụco

đích,o

yêuo

cầu:

Sửo

dụngo

DSVHo

vùngo

ĐBSCLo

trongo

buổio

dạo

hộio

lịcho

sửo

nhằmo

nângo

caoo

ýo

thứco

tôno

trọng,o

giữo

gìn,o

bảoo

vệo

vào

pháto

huyo

nhữngo

giáo

trịo

DSVHo

củao

quêo

hương;o

bồio

dưỡngo

lòngo

yêuo

quêo

hương,o

đấto

nước,o

ýo

thứco

tựo

hào,o

tựo

tôno

dâno

tộc.

Rèno

luyệno

choo

HSo

khảo

năngo

sưuo

tầm,o

khaio

thác,o

phâno

loại,o

sửo

dụngo

DSVHo

vùngo

ĐBSCLo

nóio

riêngo

phụco

vụo

choo

mụco

đícho

họco

tập;o

rèno

luyệno

cáco

kỹo

năngo

sống,o

kỹo

năngo

làmo

việco

nhóm,o

làmo

việco

độco

lập,o

pháto

triểno

khảo

năngo

táio

hiệno

nhanh,o

liêno

hệ,o

quano

sát,o

pháno

đoán,…o

năngo

lựco

trìnho

bày,o

diễno

đạt,o

bồio

dưỡngo

năngo

khiếuo

vào

cảmo

thụo

nghệo

thuậto

choo

HS.

Buổio

dạo

hộio

lịcho

sửo

đượco

tổo

chứco

nghiêmo

túc,o

nộio

dungo

vào

hìnho

thứco

phùo

hợp,o

phảio

cóo

sựo

thamo

giao

đôngo

đảo,o

tícho

cựco

củao

cáno

bộ,o

GVo

vào

HSo

đểo

buổio

ngoạio

khóao

thựco

sựo

lào

đợto

sinho

hoạto

sâuo

rộngo

trongo

thầyo

vào

tròo

nhào

trường,o

gópo

phầno

tuyêno

truyềno

vào

quảngo

báo

thươngo

hiệuo

củao

nhào

trường,o

hìnho

ảnho

củao

quêo

hươngo

Cầno

Thơo

-o

thủo

phủo

củao

đấto

“Tâyo

Đô”.

II.o

Côngo

táco

chuẩno

bị

Chuẩno

bịo

củao

giáoo

viên:

- Xâyo

dựngo

vào

báoo

cáoo

vớio

nhào

trườngo

kếo

hoạcho

tổo

chức;o

- Xáco

địnho

mụco

đích,o

yêuo

cầuo

vào

nộio

dung,o

hìnho

thứco

thựco

hiện;o

- Dựo

kiếno

thờio

gian,o

địao

điểm,o

kinho

phío

thựco

hiện;o

- Dựo

kiếno

khácho

mời,o

nghệo

nhân,o

báoo

cáoo

viên;

- Pháto

độngo

HSo

tìmo

hiểuo

vềo

cáco

DSVHo

tiêuo

biểuo

ởo

ĐBSCLo

nóio

chung,o

Thànho

phốo

Cầno

Thơo

nóio

riêngo

đểo

chuẩno

bịo

tổo

chứco

dạo

hộio

lịcho

sử.o

GVo

hướngo

dẫno

HSo

theoo

cáco

chủo

đềo

Cáco

lễo

hộio

văno

hóao

dâno

giano

ởo

ĐBSCLo

nóio

chung,o

trêno

địao

bàno

Thànho

phốo

Cầno

Thơo

nóio

riêng

143

Cáco

táco

phẩmo

thơo

văno

yêuo

nướco

Namo

Bộo

nửao

sauo

thếo

kỉo

XIXo

củao

Nguyễno

Đìnho

Chiểu,o

Bùio

Hữuo

Nghĩa,o

Phano

Văno

Trị,o

Huỳnho

Mẫno

Đạt,…

Nghệo

thuậto

cảio

lươngo

vào

đờno

cao

tàio

tửo

Namo

Bộ

Hò,o

vèo

vào

nghệo

thuậto

diễno

xướngo

dâno

giano

Namo

Bộ

Làngo

nghềo

truyềno

thốngo

củao

địao

phương

- Phổo

biếno

thểo

lệo

choo

HSo

lớpo

11o

vềo

mộto

sốo

nộio

dungo

chuẩno

bịo

choo

cuộco

thio

“Tìmo

hiểuo

dio

sảno

văno

hóao

dâno

giano

vùngo

Tâyo

Namo

Bộ”.o

Chuẩno

bịo

củao

họco

sinh:

HSo

khốio

10,o

12:o

chuẩno

bịo

hậuo

cầno

vào

biểuo

diễno

văno

nghệ

HSo

khốio

11:o

thựco

hiệno

theoo

chỉo

dẫno

củao

III.o

Kếo

hoạcho

tổo

chức:o

Nhâno

kỉo

niệmo

ngàyo

dio

sảno

văno

hóao

Việto

Namo

23o

thángo

11.o

GVo

xâyo

dựngo

kếo

hoạcho

tổo

chứco

buổio

dạo

hộio

lịcho

sửo

vớio

chủo

đềo

“Tìmo

hiểuo

dio

sảno

văno

hóao

dâno

giano

vùngo

Tâyo

Namo

Bộ”.

1. Thờio

giano

vào

địao

điểm

-o

Thờio

gian:o

từo

18o

giờo

30o

đếno

21o

giờ

-o

Địao

điểm:o

Buổio

dạo

hộio

lịcho

sửo

đượco

tiếno

hànho

tạio

sâno

khấuo

trườngo

THPTo

Thựco

hànho

Sưo

phạmo

-o

Đạio

họco

Cầno

Thơ.

2. Thànho

phầno

thamo

dựo

Thànho

phầno

thamo

dựo

baoo

gồmo

GVo

vào

HSo

toàno

trường,o

cáco

vịo

đạio

biểu,o

khácho

mờio

vào

nhâno

dâno

địao

phương.o

3. Thamo

giao

cuộco

thi:o

độio

đạio

diệno

choo

lớp:o

11A1,o

11A2,o

11B1,o

11B2.o

4. Nộio

dungo

buổio

dạo

hội:o

Nộio

dungo

cáco

hoạto

độngo

thựco

nghiệmo

đão

đượco

chúngo

tôio

nêuo

rõo

trongo

phầno

phụo

lục,o

ởo

đâyo

chúngo

tôio

chỉo

nhấno

mạnho

việco

tổo

chứco

cáco

hoạto

độngo

dạo

hộio

lịcho

sửo

theoo

hướngo

tícho

hợpo

nhiềuo

nộio

dungo

vào

hìnho

thứco

HĐNKo

lào

hếto

sứco

cầno

thiếto

vào

đặco

biệto

cóo

ýo

nghĩao

đốio

vớio

HSo

trongo

quáo

trìnho

họco

tậpo

nóio

chungo

vào

họco

tậpo

bộo

môno

Lịcho

sửo

nóio

riêngo

Vềo

tiếno

trìnho

tổo

chức.o

Ởo

Hoạto

độngo

thửo

nghiệm:o

Tiếno

trìnho

thờio

giano

củao

buổio

dạo

hộio

đượco

tiếno

hànho

cụo

thểo

nhưo

bảngo

sauo

Thờio

gian

dung

Ghio

chú

Nộio nghệ

Văno

Tốpo

ca:o

Vềo

Chuẩno miềno

bị Tây

144

Thờio

gian

Ghio

chú

giớio

Chuẩno mạc,o

bị danho

khaio

sácho

đạio

Nộio bốo đạio biểuo

dung do,o lýo biểu khaio

Tuyêno thiệuo Pháto

mạc

khaio

mạco

củao

Bano

tổo

chức

anho

báno

chiếu

Văno Nóio

nghệ chuyệno

lịcho

sử

cácho

củao

diễno văno trưởng Tìnho “Tínho

cổ:o đề:o

biểuo

trưngo

quao

GV Giảngo Đạio

họco

Viêno Cầno

trườngo Thơ

Việto

dao”o

“Vềo

lạio

Cộio

thio

thi

chung

độio thămo

gốio

câuo

hỏi

tiếto

mục

hoá kháno lịcho

giả sử

Hộio Chàoo Kiếno Văno Sâno Dànho Nhậno Hùngo Văno

hỏi thứco nghệ khấuo choo diệno biện nghệ

HSo

Bàio biểu Bàio Hiệuo Cao chủo ngườio cao nguồn” Cáco Bốco 2o Mỗio Câuo Cáco Mỗio trícho “Tiếngo

mục dựo thio độio phầno hỏi,o ảnh,o hìnho độio 1o cửo cảio đoạno sôngo hòo

1o tiếto thưởng kiện sựo thío sinho lương:o hậu”,o

vào biểuo

Vềo Tổngo

giải

danho

BGK BGK thểo GVo tậpo trườngo nhào diễn thio

gồmo

cóo

thànho

đích kết,o đão

tôio

traoo phâno

côngo

mỗio

Cáco Giảio lớpo

độio thi thưởng,o 1o cửo

sách giao

độio

thamo

Hộio

Ởo

đây,o

chúngo

viên,o

cáco

độio

tựo

lựao

chọno

nộio

dungo

phầno

hùngo

biện,o

lựao

chọno

hìnho

thứco

chàoo

hỏi.o

Tínho

chủo

độngo

đão

đượco

traoo

choo

cáco

em,o

ngườio

GVo

chỉo

đóngo

vaio

tròo

lào

địnho

hướngo

vào

gợio

mởo

khio

cáco

emo

gặpo

nhữngo

khóo

khăno

trongo

quáo

trìnho

chuẩno

bị.o

Ngoàio

ra,o

cáco

côngo

táco

chuẩno

bị,o

côngo

táco

tậpo

luyện,o

cáco

emo

HSo

đềuo

lào

nhữngo

ngườio

chủo

độngo

triểno

khai,o

từo

MCo

chươngo

trìnho

đếno

kĩo

thuậto

viêno

trìnho

chiếu...tấto

cảo

đềuo

đượco

cáco

emo

HSo

thựco

hiệno

mộto

cácho

chuyêno

nghiệp,o

cóo

hiệuo

quả.o

Từo

hoạto

độngo

này,o

nhiềuo

GVo

đão

phảio

thayo

đổio

cácho

nhìno

vềo

năngo

lựco

củao

HSo

hiệno

nay.

b.o

Đánho

giáo

kếto

quảo

thửo

nghiệm:o

Sauo

khio

HSo

thamo

giao

HĐNKo

dạo

hộio

lịcho

sử,o

GVo

tiếno

hànho

kiểmo

trao

nhậno

thứco

củao

HSo

băngo

bàio

kiểmo

trao

15o

phút,o

kếto

quảo

kiểmo

trao

đượco

chúngo

tôio

thốngo

kêo

ởo

bảngo

Bảngo

4.2.o

Tỷo

lệo

xếpo

loạio

kếto

quảo

kiểmo

trao

hoạto

độngo

thửo

nghiệmo

“Dạo

hộio

lịcho

sử”

Sĩo

số Tỉo

lệ

Xếpo

loại

Hoạto

độngo

thửo

nghiệm

Yếu

Khá

Giỏi

110

Trungo bình 18

145

lịcho

sảno

16,4

65,5

18,1

Dạo hóao

sửo giano

“Tìmo vùngo

hiểuo Tâyo

dio Namo

văno Bộ”

hộio dâno Kếto

quảo

thốngo

kếo

choo

thấyo

tỷo

lệo

HSo

lớpo

thửo

nghiệmo

cóo

kếto

quảo

điểmo

sốo

Khá,o

Giỏio

kháo

cao;o

ngượco

lại,o

tỷo

lệo

điểmo

Trungo

bìnho

vào

Yếu,o

giảmo

rõo

rệt.o

Kếto

quảo

trêno

bướco

đầuo

choo

thấyo

hiệuo

quảo

vào

tínho

khảo

thio

củao

biệno

phápo

mào

luậno

áno

đềo

xuất.o

Việco

tổo

chứco

dạo

hộio

lịcho

sửo

lào

mộto

dịpo

tốto

đểo

thựco

hiệno

nguyêno

lýo

giáoo

dụco

“họco

đio

đôio

vớio

hành”,o

“gắno

liềno

nhào

trườngo

vớio

xão

hội”,o

cóo

táco

dụngo

giáoo

dụco

rấto

lớno

choo

HS.o

Mặto

khác,o

nóo

còno

nóio

lêno

rằng,o

nếuo

tổo

chứco

tốto

cáco

buổio

dạo

hộio

lịcho

sửo

phùo

hợpo

vớio

điềuo

kiệno

cụo

thểo

củao

trườngo

phổo

thông,o

phùo

hợpo

vớio

từngo

đốio

tượngo

HSo

sẽo

gópo

phầno

nângo

caoo

hiệuo

quảo

dạyo

họco

bộo

môn.o

Thiếto

nghĩo

đâyo

lào

mộto

môo

hìnho

cầno

đượco

nhâno

rộngo

trongo

cáco

nhào

trườngo

phổo

thôngo

hiệno

nay.

Trêno

cơo

sởo

xáco

địnho

nộio

dungo

chươngo

trìnho

LSVNo

từo

nguồno

gốco

đếno

1918,o

chúngo

tôio

đão

đềo

xuấto

cáco

biệno

phápo

sưo

phạmo

sửo

dụngo

DSVHo

vùngo

ĐBSCLo

trongo

HĐNKo

ởo

trườngo

THPTo

thànho

phốo

Cầno

Thơ.o

Việco

tổo

chứco

HĐNKo

bộo

môno

Lịcho

sửo

vớio

nhữngo

biệno

phápo

nêuo

trêno

đão

pháto

huyo

tínho

tícho

cựco

củao

HS,o

HSo

đượco

làmo

việc,o

đượco

tưo

duyo

vào

đượco

sángo

tạo.o

HSo

đượco

trựco

tiếpo

thamo

giao

vàoo

HĐNKo

từo

khâuo

chuẩno

bị,o

triểno

khai...o

quao

đóo

pháto

huyo

đượco

tínho

tícho

cựco

củao

HS,o

bồio

dưỡngo

vào

pháto

triểno

cáco

năngo

lựco

tưo

duy,o

gópo

phầno

hìnho

thànho

cáco

năngo

lựco

chungo

choo

cáco

emo

vào

quano

trọngo

hơn,o

từo

việco

thamo

giao

cáco

HĐNKo

cáco

emo

đượco

khẳngo

địnho

mìnho

vào

đượco

thểo

hiệno

mình.o

Vớio

nhữngo

kếto

quảo

thửo

nghiệmo

đão

đượco

tiếno

hànho

ởo

cáco

trườngo

THPTo

tiêuo

biểuo

ởo

thànho

phốo

Cầno

Thơ,o

chúngo

tôio

tino

tưởngo

nhữngo

biệno

phápo

tổo

chứco

HĐNKo

bộo

môno

Lịcho

sửo

ởo

trườngo

THPTo

mào

luậno

áno

đềo

xuấto

hoàno

toàno

cóo

tínho

khảo

thi.o

Tínho

khảo

thio

củao

cáco

biệno

phápo

nàyo

khôngo

chỉo

ápo

dụngo

trêno

địao

bàno

thànho

phốo

Cầno

Thơo

mào

cóo

thểo

triểno

khaio

ởo

cáco

trườngo

THPTo

kháco

trêno

phạmo

vio

cảo

nước.o

Việco

ápo

dụngo

nhữngo

biệno

phápo

trêno

vàoo

HĐNKo

sẽo

gópo

phầno

nângo

caoo

hiệuo

quảo

dạyo

họco

bộo

môno

Lịcho

sửo

ởo

trườngo

THPT,o

gópo

phầno

thựco

hiệno

mụco

tiêuo

môno

học.o

146

147

KẾTi củai

Căni

nghiệmi

LUẬN tài,i đềi quai cứi vàoi mụci đích,i nhiệmi vụi kếti quải nghiêni cứui lýi luậni vài thựci

luậni

sưi phạm,i chúngi tôii đãi chứngi minhi vài khẳngi địnhi giải thuyếti khoai họci nêui rai củai

1. ĐBSCL được hình thành và phát triển trong hơn 300 năm, là nơi hội tụ những đặc

trưng chung của văn hóa dân tộc, đồng thời cũng là nơi dung hợp và hình thành những đặc

điểm rất riêng của vùng đồng bằng sông nước. Những giá trị văn hóa vừa phản ánh cái

chung, vừa khẳng định tính riêng của vùng được tích hợp qua thời gian đã trở thành DSVH,

rồi tiếp tục được kế thừa, phát huy và phát triển để trở thành bản sắc văn hóa vùng châu

thổ sông Cửu Long. Đây được được coi là sản phẩm tinh thần, vật chất có giá trị lịch sử,

văn hóa - khoa học, được lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Các DSVH vùng

ĐBSCL được coi là một nguồn tư liệu gốc quý giá có giá trị đặc biệt để khôi phục lại bức

tranh chân thực của quá khứ lịch sử và hơn hết là giá trị giáo dục sâu sắc đối với thế hệ trẻ

về lòng tự hào, khâm phục, ý thức giữ gìn, bảo tồn, phát huy giá trị tinh hoa văn hóa của

dân tộc. Vì vậy, khai thác và sử dụng hiệu quả DSVH vùng ĐBSCL không chỉ là một chủ

trương, mà còn là một giải pháp quan trọng góp phần vào việc đổi mới và nâng cao chất

lượng bộ môn lịch sử ở trường THPT.

2. Sử dụng DSVH vùng ĐBSCL vào DHLS sẽ trang bị cho HS những hiểu biết sinh

động, có hệ thống về lịch sử, văn hóa truyền thống của địa phương, đồng thời góp phần bổ

sung, cụ thể hoá LSDT, đặc biệt hiểu được mối dây liên hệ ràng buộc, gắn bó, sự tác động

qua lại giữa LSĐP với LSDT, làm cho kiến thức bài giảng LSDT trở nên gần gũi, có sức

hấp dẫn, thuyết phục, dễ đi vào tâm hồn người học. Mặt khác, việc sử dụng DSVH vùng

ĐBSCL trong hoạt động nội khoá cũng như ngoại khoá là một biện pháp quan trọng thực

hiện nguyên lý giáo dục “học đi đôi với hành, nhà trường gắn liền với xã hội”. Điều này

sẽ được HS thể hiện trong quá trình nỗ lực học tập, tự nghiên cứu để hoàn thiện kiến thức,

vận dụng vào thực tiễn cuộc sống. Qua đó, bồi dưỡng cho HS niềm tự hào về quá khứ hào

hùng của cha ông, giáo dục cho các em tình yêu quê hương, biết kính trọng nhân dân lao

động qua nhiều thế hệ. Đồng thời giúp các em nhận thức đầy đủ hơn ý thức trách nhiệm

trong việc gìn giữ và phát huy những giá trị truyền thống, vốn di sản văn hoá quý giá mà

cha ông để lại để không bị hòa tan trong xu thế toàn cầu hóa, khu vực hóa hiện nay.

3.i

áni vài rúti kếti luận,i đềi xuấti mộti sối kiếni nghịi saui đây:

vậyi

Hệi thốngi cáci DSVHi vùngi ĐBSCLi phongi phú,i đai dạngi vài cói giái trịi toi lớni nhưi

nhưngi trêni thựci tếi việci khaii tháci vài sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi còni nhiềui bấti cập.i

148

Mặci

thôngi

dùi cáci cấpi bội ngànhi đãi cói nhiềui nỗi lựci đểi đưai giáoi dụci dii sảni vàoi nhài trườngi phổi

mongi

songi nguồni tàii nguyêni vôi giái nàyi vẫni chưai đượci khaii thác,i sửi dụngi hiệui quải nhưi

đúngi

đợi.i Nhữngi khói khăni khii sửi dụngi cáci DSVHi vùngi ĐBSCLi lài rấti nhiều,i phảni ánhi

kinhi

thựci tếi dạyi họci ởi nhiềui trườngi THPTi trêni địai bàni cải nước.i Chươngi trình,i SGK,i

tháci

phíi thựci hiện,i xãi hộii hóai chưai cao,i GVi chưai cói kiếni thứci vềi phươngi phápi đểi khaii

nghiệmi

vài sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi hiệui quả,i chủi yếui mangi tínhi tựi pháti vài kinhi

chínhi

cái nhân.i Hơni nữa,i việci tổi chứci cáci hoạti độngi họci tậpi tạii dii tíchi cầni cói nguồni tàii

quyếti

vài sựi hỗi trợ,i hợpi táci củai cáci lựci lượngi kháci nhau,i chỉi GVi lịchi sửi khói cói thểi tựi giảii

ngoàii

đượci vấni đềi này.i Khói khăni vềi quỷi thờii giani đểi thựci hiệni cáci hoạti độngi giáoi dụci

hiệui

trườngi cũngi lài ràoi cảni lớni đốii vớii GV.i Vìi vậy,i đểi sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi

thựci

quải đòii hỏii GVi phảii đầui tưi cải vềi thờii gian,i côngi sức,i tríi tuệi nêni khôngi íti GVi ngạii

động,i

hiệni hoạti độngi nàyi hoặci thựci hiệni mộti cáchi gượngi épi vài hìnhi thức.i HSi thiếui chủi

nguyêni

tínhi tựi họci chưai cao…i lài nhữngi nguyêni nhâni làmi hạni chếi giái trịi củai nguồni tàii

4.i

quýi giái này.

DSVHi

Vềi kếti quải nghiêni cứui chínhi củai luậni án,i táci giải đãi xáci địnhi đượci hệi thốngi

HSi

vùngi ĐBSCLi vài lựai chọni nộii dungi cáci dii sảni phùi hợpi vớii đốii tượngi nhậni thứci lài

thôngi

cấpi THPT.i Từi chươngi trìnhi lịchi sửi phổi thôngi hiệni hànhi vài cậpi nhậti chươngi trìnhi phổi

cói

mới,i chúngi tôii đãi chọni lọci nhữngi nộii dungi kiếni thứci cơi bảni củai SGKi cầni thiếti vài

vùngi

thểi khaii tháci đểi gắni vớii nộii dungi DSVHi vùngi ĐBSCL.i Từi đó,i xáci địnhi nhữngi DSVHi

Thơ.i

ĐBSCLi cầni khaii tháci vài sửi dụngi trongi dạyi họci LSVNi ởi trườngi THPTi TP.i Cầni

cáci

Đâyi lài cơi sởi quani trọngi đểi táci giải xáci địnhi hìnhi thứci vài biệni phápi sửi dụngi hiệui quải

dụngi

DSVHi vùngi ĐBSCL.i Đểi khaii tháci hiệui quải DSVHi vùngi ĐBSCLi cầni kếti hợpi sửi

luậni

đai dạngi cáci hìnhi thứci dạyi họci vài biệni phápi sưi phạmi kháci nhau.i Trongi phạmi vii

ĐBSCLi

án,i chúngi tôii thiếti kếi cáci hìnhi thứci dạyi họci cơi bản,i đói là:i sửi dụngi DSVHi vùngi

HĐNKi

trongi cáci bàii họci nộii khoái LSVNi ởi trườngi THPTi TP.i Cầni Thơi vài Tổi chứci

Việci

vớii DSVHi vùngi ĐBSCLi trongi dạyi họci LSVNi ởi trườngi THPTi TP.i Cầni Thơ.i

sâui

sửi dụngi đai dạngi cáci hìnhi thứci tổi chứci dạyi họci sẽi giúpi HSi trảii nghiệmi vớii dii sảni

sángi

sắci hơn,i từi đó,i hiểui sâui kiếni thức,i hìnhi thànhi ýi thứci dâni tộc,i pháti huyi tínhi chủi động,i

5.i

tạoi vài rèni luyệni nhữngi năngi lựci cầni thiết.

THPTi

Đểi nângi caoi hiệui quải việci sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi trongi DHLSi ởi trườngi

giúpi

TP.i Cầni Thơi đòii hỏii sựi chỉi đạoi sáti saoi củai cáci cấpi quảni lýi giáoi dục,i sựi phốii hợpi

đỡi đồngi bội củai cáci cấpi ủyi Đảng,i chínhi quyềni địai phươngi vài cơi quani quảni lýi văni

149

hóai

DSVHi

vềi mọii mặt.i GVi bội môni phảii cói nhậni thứci đúngi vềi tầmi quani trọngi củai việci sửi dụngi

họci

vùngi ĐBSCLi trongi dạyi học,i khôngi ngừngi họci hỏi,i nângi caoi vềi trìnhi đội vềi khoai

phươngi

(Lịchi sử,i văni hóa,…)i nghiệpi vụi sưi phạm,i tíchi cựci trongi việci sưui tầmi tàii liệu,i đổii mớii

6.i

pháp,i hìnhi thứci dạyi họci hơni nữa.

thựci

Từi kếti quải nghiêni cứui bướci đầui đạti được,i cùngi vớii việci đốii chiếui nhữngi vấni đềi

xuấti

tiễni trongi giáoi dụci lịchi sửi ởi trườngi THPTi hiệni nay,i táci giải xini đượci mạnhi dạni đềi

Thứi

mộti sối kiếni nghịi nhưi sau:

chứci

nhất,i đốii vớii cáci cấpi quảni lý:i cầni phảii thựci sựi quani tâm,i tạoi điềui kiệni nhưi tổi

đượci

hộii thảo,i tậpi huấni theoi chuyêni đềi vềi sửi dụngi DSVHi trongi DHLS,i đểi GVi tránhi

Thứ hai, nhà trường, tổ chuyên môn và GV phải xây dựng kế hoạch triển khai, việc

sử dụng DSVH trong dạy học và các hoạt động giáo dục một cách cụ thể, chi tiết, cần phối

hợp với các Sở, ban ngành liên quan, đưa DSVH vào trường học, góp phần nâng cao ý

thức bảo vệ và phát huy các giá trị di sản ở địa phương.

Thứ ba, cùng với việc đổi mới PPDH, việc biên soạn chương trình và SGK sau năm

2018, Sở Giáo dục và Đào tạo cần phối hợp với Sở Văn hoá biên soạn tài liệu về DSVH

tại địa phương để GV thuận lợi trong việc khai thác.

Cuối cùng, các trường Đại học sư phạm đào tạo GV Lịch sử cần khuyến khích sinh

viên tiếp xúc nhiều với việc sử dụng DSVH tại địa phương khi học tập các chuyên đề, hoạt

động ngoại khóa, làm bài tiểu luận tốt nghiệp, luận văn tốt nghiệp,... đây là đội ngũ nhà

giáo tương lai, ngoài khả năng giảng dạy tốt, họ còn phải biết cách nghiên cứu khoa học

phục vụ cho giảng dạy.

Với những đề xuất thiết tha như trên, chúng tôi hy vọng rằng nếu được thực hiện một

cách nghiêm túc và khoa học thì việc đổi mới phương pháp DHLS tất yếu sẽ có nhiều

chuyển biến tích cực góp phần nâng cao chất lượng giáo dục LS trong nhà trường THPT

hiện nay để không phụ lời dạy đầy tâm quyết của Bác Hồ kính yêu:

“Dân ta phải biết sử ta,

Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam”

sựi lúngi túngi khii sửi dụngi nguồni tàii liệui trên.

CÔNG TRÌNH CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN

I. Đề tài khoa học

150

1. Nguyễn Đức Toàn (2019), Vận dụng phương pháp Webquest trong dạy học Lịch sử

nhằm phát triển năng lực tự học cho học sinh THPT Thành phố Cần Thơ, Trường Đại

học Cần Thơ, Đề tài cấp trường, nghiệm thu 08/2019.

II. Các bài báo

2. Nguyễn Đức Toàn (2016), “Sử dụng di sản văn hóa phi vật thể tại địa phương trong

hoạt động ngoại khóa phục vụ dạy học lịch sử”, Tạp chí Thiết bị giáo dục, Số 128, tr.

68-71.

3. Nguyễn Đức Toàn (2016), “Sử dụng di sản văn hóa phi vật thể tại địa phương nhằm

nâng cao hiệu quả dạy học lịch sử việt nam trong chương trình lịch sử 11 vùng Đồng

bằng sông Cửu Long”, Tạp chí giáo dục, số 375, tr. 38-41.

4. Nguyễn Đức Toàn (2016), “Phát triển năng lực cho học sinh thông qua thực hiện dự

án tích hợp liên môn trong dạy học lịch sử ở các trường THPT thành phố Cần Thơ”,

Tạp chí Thiết bị giáo dục, số đặc biệt, tr. 55-57.

5. Nguyễn Đức Toàn (2016), “Khai thác di sản văn hóa phi vật thể tại địa phương trong

phát triển du lịch ở Đồng bằng sông Cửu Long”, Tạp chí khoa học trường đại học cần

thơ, số 43, tr. 10-18.

6. Nguyễn Đức Toàn (2017), “Vận dụng phương pháp webquest trong dạy học lịch sử

nhằm phát triển năng lực tự học cho học sinh THPT thành phố Cần Thơ”, Tạp chí

Thiết bị giáo dục, số 153, tr. 58-60.

7. Nguyễn Đức Toàn (2017), Giáo dục ý thức bảo tồn và phát huy giá trị của di sản

văn hóa Đồng bằng sông Cửu Long trong dạy học lịch sử ở trường THPT địa phương

theo yêu cầu đổi mới, Hội thảo Đào tạo và bồi dưỡng giáo viên môn lịch sử đáp ứng

yêu cầu đổi mới chương trình, sách giáo khoa, Trường đại học sư phạm Hà Nội - Khoa

Lịch Sử, tr. 512-521.

8. Nguyễn Đức Toàn (2018), “Vận dụng webquest trong giảng dạy học phần lịch sử

địa phương cho sinh viên ngành sư phạm lịch sử Trường Đại học Cần Thơ”, Tạp chí

Khoa học Giáo dục Việt Nam, số 11, tr. 111-115.

151

9. Nguyễn Đức Toàn (2018), “Sử dụng di sản văn hoá phi vật thể vùng Đồng bằng

sông Cửu Long trong các bài giảng lịch sử dân tộc (1858 - 1918) trong chương trình

lịch sử lớp 11”, Tạp chí Giáo dục, 442, tr. 53-56;35.

10. Nguyễn Đức Toàn (2018), “Sử dụng di tích lịch sử vùng Đồng bằng sông Cửu Long

trong dạy học lịch sử việt nam ở trường trung học phổ thông tại địa phương”, Tạp chí

Thiết bị giáo dục, số 173, tr. 52-55.

11. Nguyễn Đức Toàn (2018), “Tích hợp giáo dục ý thức bảo tồn di sản văn hóa tại địa

phương trong dạy học lịch sử việt nam ở các trường trung học phổ thông thành phố

Cần Thơ”, Tạp chí khoa học Trường Đại học Cần Thơ, tập 54, số 3, tr. 201-208.

12. Nguyễn Đức Toàn (2020), “Khai thác và sử dụng di sản văn hoá vùng Đồng bằng

sông Cửu Long trong dạy học Lịch sử Việt Nam ở trường THPT thành phố Cần Thơ”,

Tạp chí Thiết bị Giáo dục, số 228 kỳ 1-11/2020, tr.40-42

13. Nguyễn Đức Toàn (2020), “Tổ chức hoạt động tham quan trải nghiệm tại di sản văn

hoá ở thành phố Cần Thơ trong dạy học Lịch sử Việt Nam lớp 10”, Tạp chí Khoa học

giáo dục Việt Nam, số Đặc biệt 12/2020

14. Nguyen Duc Toan (2021), “Using the cultural heritages of the Mekong Delta region

in teaching Vietnamese History at the high school of Can Tho city”, Proceedings of

1st Hanoi forum on Pedagogical and Educational Sciences,

152

TÀI LIỆU THAM KHẢO

TIẾNG VIỆT

[1]. M. Alêcxêep (1976), Phát triển tư duy học sinh, Nxb Giáo dục, Hà Nội

[2]. Ban chấp hành Trung Ương Khoá XI (2013), Văn kiện Hội nghị Ban chấp hành

Trung Ương lần thứ 8, Khoá XI, Văn phòng Trung Ương Đảng, Hà Nội

[3]. Bộ văn hóa - Thông tin (2003), Quy định của nhà nước về hoạt động và quản lý

văn hóa thông tin, Nxb Văn hóa thông tin, Hà Nội.

[4]. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2006), Chương trình giáo dục phổ thông môn Lịch sử,

Nxb Giáo dục, Hà Nội.

[5]. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2006), Sách giáo khoa Lịch sử lớp 11, Nxb Giáo dục, Hà

Nội

[6]. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch (2013), Hướng dẫn sử

dụng di sản văn hóa trong dạy học ở trường phổ thông, Trung tâm giáo dục thường

xuyên.

[7]. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch (2013), Tài liệu tập huấn

sử dụng di sản văn hóa trong dạy học ở trường phổ thông (Những vấn đề chung),

Hà Nội

[8]. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch (2013), Tài liệu tập huấn

sử dụng di sản văn hóa trong dạy học ở trường phổ thông (Môn Lịch sử), Hà Nội.

[9]. Đinh Ngọc Bảo (Chủ biên) (2012), Một số di tích lịch sử - văn hoá Việt Nam, Nxb

Đại học Sư phạm, Hà Nội.

[10]. Nguyễn Chí Bền (Chủ biên) (2010), Bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa phi

vật thể Thăng Long - Hà Nội, Nxb Hà Nội.

[11]. Nguyễn Thị Côi (2006), Các con đường, biện pháp nâng cao hiệu quả dạy học lịch

sử ở trường phổ thông, Nxb Đại học Sư phạm, Hà Nội.

[12]. Nguyễn Thị Côi (1998), Bảo tàng lịch sử, cách mạng trong dạy học lịch sử ở

trường phổ thông, NXB Đại học Quốc gia, Hà Nội.

[13]. Nguyễn Thị Côi - Vũ Thị Ngọc Anh (2012), Biên soạn tài liệu địa phương môn

Lịch sử, Nxb Giáo dục Việt Nam, Hà Nội.

[14]. Nguyễn Văn Cường - Bernd Meier (2014), Lý luận dạy học hiện đại, Nxb Đại học

Sư phạm Hà Nội, Hà Nội.

153

[15]. Nguyễn Đăng Duy - Trịnh Minh Đức (1993), Bảo tồn di tích lịch sử văn hóa, Nxb

Đại học văn hóa Hà Nội

[16]. Trần Phỏng Diều (2014), Đặc điểm văn hóa Đồng bằng sông Cửu Long, Nxb Văn

hóa Thông tin, Hà Nội.

[17]. Nguyễn Thị Duyên (2018), “Tổ chức dạy học Lịch sử Việt Nam (1919 - 2000) với

Di tích lịch sử tại địa phương ở trường THPT tỉnh Nghệ An”, Luận án Tiến sĩ,

Trường Đại học Sư phạm Hà Nội

[18]. Võ Xuân Đàn (2012), Những vấn đề lịch sử - văn hóa - giáo dục Nam Bộ, Nxb Đại

học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh.

[19]. Hồ Ngọc Đại (1985), Tâm lí học dạy học, Nxb Giáo dục, Hà Nội

[20]. Hồ Ngọc Đại (2010), Bài học là gì, Nxb Giáo dục, Hà Nội.

[21]. N.G. Đairi (1973), Chuẩn bị giờ học lịch sử như thế nào?, Nxb Giáo dục, Hà Nội

[22]. N.G. Đairi (1978), Phương pháp dạy học lịch sử ở trường trung học phổ thông,

Tập 2, Nxb Matxcơva (Hoàng Trung dịch lưu tại thư viện trường Đại học Sư phạm

Hà Nội)

[23]. M.A.Đanilop & M.N. Xcatkin, 1980, Lý luận dạy học ở trường phổ thông- Một

số vấn đề của lý luận dạy học hiện đại, Nbx Giáo dục, Hà Nội

[24]. Lê Quý Đôn (1977), Phủ biên tạp lục, Tập 1, (Bản dịch của Viện Sử học), Nxb

Khoa học xã hội, Hà Nội.

[25]. Trịnh Hoài Đức (1998), Gia Định thành thông chí, (Bản dịch của Đỗ Mộng

Khương, Nguyễn Ngọc Tỉnh), Nxb Giáo dục. Hà Nội

[26]. B.P. Êxipốp (1971), Những cơ sở của lý luận dạy học, Nxb Giáo dục, Hà Nội

[27]. Bảo Định Giang (1977), Thơ văn yêu nước Nam Bộ (nửa sau thế kỉ XIX), Nxb Văn

học, Thành phố Hồ Chí Minh.

[28]. Bảo Định Giang (2002), Bùi Hữu Nghĩa con người và tác phẩm, Nxb Trẻ, Thành

phố Hồ Chí Minh

[29]. Hiếu Giang (2003), “Về giá trị văn hóa phi vật thể Thăng Long - Hà Nội”, Tạp chí

Di sản văn hóa (03).

[30]. Hoàng Thanh Hải (1997), “Tổ chức hướng dẫn học sinh phổ thông tham gia các lễ

hội xuân tại di tích lịch sử, Tạp chí nghiên cứu giáo dục, tháng 2/1997, tr. 20-21.

154

[31]. Hoàng Thanh Hải (1999), “Sử dụng di tích lịch sử trong dạy học lịch sử dân tộc ở

trường THCS”, Luận án Tiến sĩ Khoa học Giáo dục, Trường Đại học Sư phạm,

Đại học Quốc gia Hà Nội.

[32]. Hoàng Thanh Hải (2012), “Ý nghĩa giáo dục qua việc sử dụng di tích lịch sử trong

dạy học lịch sử ở trường THPT”, Tạp chí Giáo dục, Số 287, tr. 55-57

[33]. Bùi Chí Hoàng (2018), Khảo cổ học Nam bộ thời sơ sử, Nxb Khoa học Xã hội, Hà

Nội

[34]. Nguyễn Văn Hộ (2002), Lý luận dạy học, Nxb Giáo dục, Hà Nội.

[35]. Vũ Quang Hiển - Hoàng Thanh Tú (Đồng chủ biên) (2014), Phương pháp dạy học

môn Lịch sử ở trường Trung học phổ thông, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội.

[36]. Nguyễn Hữu Hiếu (2004), Tìm hiểu nguồn gốc địa danh Nam Bộ qua chuyện tích

và giả thuyết, Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội.

[37]. Nhâm Hùng (2017), Cần Thơ phố cũ nét xưa, Nxb Trẻ, TP. Hồ Chí Minh

[38]. Đặng Thành Hưng (2002), Dạy học hiện đại - lí luận, biện pháp, kĩ thuật, Nxb Đại

học quốc gia, Hà Nội.

[39].

I.A. Ilina. (1978), Giáo dục học (Tập 1, 2), Nxb Giáo dục, Hà Nội

[40]. Jean-Marc Denomme' & Madeleine Roy (2005), Tiến tới một phương pháp sư

phạm tương tác, NXB Đại học Quốc Gia

[41].

I.Ia. Lécne. (1982), Phát triển tư duy trong dạy học lịch sử (bản dịch lưu tại thư

viện Đại học Sư phạm Hà Nội)

[42].

I.Ia. Lécne (1977), Dạy học nêu vấn đề, Nxb Giáo dục, Hà Nội

[43]. Lữ Đạt & Chu Mãn Sinh (2010), Cải cách giáo dục ở các nước phát triển, Nxb

Giáo dục, Hà Nội

[44].

I.F. Kharlamop. (1978), Phát huy tính tích cực học tập của học sinh như thế nào?

Tập 2, Nxb Giáo dục, Hà Nội

[45]. Nguyễn Văn Khoa (2001), Anh hùng kháng pháp Nguyễn Trung Trực, Nxb Trẻ,

Thành phố Hồ Chí Minh.

[46]. Khoa Ngữ Văn Trường Đại học Cần Thơ (1994), Truyện kể dân gian Đồng bằng

sông Cửu Long, Nxb Đồng Tháp.

[47]. Tương Lai (2008), “Tính trung thực lịch sử”, Tạp chí Xưa & Nay, Số 318

155

[48]. V.I. Lênin (1981), Toàn tập, Tập 18, Nxb Tiến bộ, Matxcơva.

[49]. Phan Ngọc Liên, Trần Văn Trị (1966), Phương pháp giảng dạy lịch sử, Tập 1, Nxb

Giáo dục, Hà Nội

[50]. Phan Ngọc Liên, Trần Văn Trị (1968), Công tác ngoại khóa môn sử ở trường phổ

thông cấp II, cấp III, Nxb Giáo dục, Hà Nội

[51]. Phan Ngọc Liên, Trần Văn Trị (1980), Phương pháp giảng dạy lịch sử, Tập 2, Nxb

Giáo dục, Hà Nội

[52]. Phan Ngọc Liên, Trần Văn Trị (1992), Phương pháp dạy học lịch sử, Nxb Giáo

dục, Hà Nội.

[53]. Phan Ngọc Liên - Trần Văn Trị (1998), Phương pháp dạy học Lịch sử (tái bản lần

thứ nhất có sửa chữa và bổ sung), Nxb Giáo dục Hà Nội.

[54]. Phan Ngọc Liên (chủ biên), (2002), Phương pháp dạy học lịch sử, (Tập 1), Nxb

Đại học Sư phạm, Hà Nội.

[55]. Phan Ngọc Liên (chủ biên) (2002), Một số chuyên đề phương pháp dạy học lịch

sử, Nxb Đại học Quốc gia, Hà Nội.

[56]. Phan Ngọc Liên (chủ biên) (2003), Phương pháp luận Sử học, Nxb Đại học Quốc

gia, Hà Nội.

[57]. Phan Ngọc Liên (chủ biên) (2005), Đổi mới phương pháp dạy học Lịch sử ở trường

phổ thông, Nxb Đại học sư phạm, Hà Nội.

[58]. Nguyễn Thị Thanh Liễu (2013), “Sử dụng di sản văn hóa ở địa phương trong dạy

học lịch sử Việt Nam lớp 10 THPT tỉnh Bắc Ninh”, Luận văn Thạc sĩ khoa học

giáo dục, Trường Đại học sư phạm Hà Nội.

[59]. Phạm Tú Linh (2011), “Sử dụng di tích Lịch sử - Cách mạng ở Hà Nội trong dạy

học Lịch sử Việt Nam từ 1930 - 1945 lớp 12 THPT”, Luận văn Thạc sĩ Khoa học

Giáo dục, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội

[60]. Robert J. Marzano (2013), Các phương pháp dạy học hiệu quả, người dịch Nguyễn

Hồng Vân, Nxb Giáo dục, Hà Nội.

[61]. Robert J. Marzano (2013), Nghệ thuật và Khoa học dạy học, người dịch Nguyễn

Hữu Châu, Nxb Giáo dục, Hà Nội.

156

[62]. Giselle O. Martin-Kniep (2013), Tám đổi mới để trở thành người giáo viên giỏi,

người dịch Lê Văn Canh, Nxb Giáo dục, Hà Nội

[63]. Nguyễn Cảnh Minh (Chủ biên) (2008), Lịch sử địa phương, Nxb Đại học Sư phạm,

Hà Nội.

[64]. Huỳnh Minh (2001), Cần Thơ xưa, Nxb Thanh Niên, Hà Nội.

[65]. Hồ Chí Minh (2012), Toàn tập, tập 7, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội

[66]. Hà Thế Ngữ, Đặng Vũ Hoạt (1987), Giáo dục học đại cương, Tập 2, Nxb Đại học

Sư phạm, Hà Nội.

[67]. Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch Thành phố Cần Thơ (2019), Di sản văn hoá phi

vật thể Thành phố Cần Thơ.

[68]. Sơn Nam (1994), Lịch sử khẩn hoang Miền Nam, Nxb Văn nghệ, Thành phố Hồ

Chí Minh.

[69]. Sơn Nam (2009), Đình Miếu và Lễ hội dân gian miền Nam, Nxb Trẻ.

[70]. Trần Văn Nam (chủ biên) (2013), Lễ hội dân gian Đồng bằng sông Cửu Long, Nxb

Phương Đông, Cà Mau.

[71]. Nghị quyết đại hội đại biểu toàn quốc của Đảng cộng sản Việt Nam lần thứ VIII

(1997), Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.

[72]. Nhiều tác giả (2005), Bước đầu tìm hiểu Văn hóa dân gian Bình Thủy - Long Tuyền,

Nxb Văn nghệ, Thành phố Hồ Chí Minh.

[73]. Nhiều tác giả (2009), Bảo tồn và phát huy di sản văn hóa phi vật thể ở Việt Nam,

Viện văn hóa nghệ thuật Việt Nam, Hà Nội.

[74]. Nhiều tác giả (2013), Nam Bộ xưa và nay, Nxb Thời đại, Hà Nội.

[75]. Nhiều tác giả (2014), Con đường tiếp cận di sản văn hoá Việt Nam, Nxb Văn hoá

dân tộc, Hà Hội

[76]. Nhiều tác giả (2014), Di sản văn hoá trong xã hội Việt Nam đương đại, Nxb Tri

Thức

[77]. Nguyễn Thành Nhân, “Sử dụng tài liệu lịch sử địa phương trong dạy học lịch sử

Việt Nam trong giai đoạn 1919 - 1975 ở trường THPT Thừa Thiên Huế”, Luận án

Tiến sĩ Khoa học Giáo dục, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội.

157

[78]. Luật giáo dục sửa đổi, bổ sung và những quy định mới nhất về giáo dục - đào tạo,

2013, Nxb Lao Động.

[79]. Nguyễn Ngọc Quang (1986), Lí luận dạy học đại cương, Tập 2, Nxb Giáo dục, Hà

Nội.

[80]. Chu-Đạt-Quan (2007), Chân Lạp Phong thổ ký, (Bản dịch của Lê Hương), Nxb

Văn Nghệ, TP. Hồ Chí Minh.

[81]. Trần Thị Tuyết Oanh, (2006), Giáo dục học, Tập 1, Nxb Đại học Sư phạm Hà Nội.

[82]. Ozaki Muger (2014), Cải cách giáo dục Nhật Bản, Nxb Từ điển bách khoa

[83]. N.V. Savin (1983), Giáo dục học, Tập 1, Nxb Giáo dục, Hà Nội.

[84]. M.N. Sacđacốp (1970), Tư duy của học sinh, Nxb Giáo dục, Hà Nội

[85]. Bùi Hoài Sơn (2007), Quản lý lễ hội truyền thống của người Việt ở châu thổ Bắc

Bộ từ 1945 đến nay, Luận án Tiến sĩ Triết học, Học viện Quốc gia Hồ Chí Minh.

[86]. Sở Văn hóa Thông tin An Giang (1984), Văn hóa Óc Eo và các văn hóa cổ ở đồng

bằng sông Cửu Long, Long Xuyên

[87]. James H. Stronge (2013), Những phẩm chất của người giáo viên hiệu quả, người

dịch Lê Văn Canh, Nxb Giáo dục Việt Nam, Hà Nội.

[88]. N.M. Iacốplép (1975), Phương pháp và kỹ thuật lên lớp trong trường phổ thông,

Tập 1, Nxb Giáo dục

[89]. Hoàng Phê (1992), Từ điển Tiếng Việt, Trung tâm Từ điển học, Hà Nội.

[90]. Nguyễn Liên Phong (2014), Nam kỳ phong tục nhơn vật diễn ca, (Cao Tự Thanh -

Trương Ngọc Tường chỉnh lý, chú thích và giới thiệu), Nxb Văn hóa - Văn nghệ,

Thành phố Hồ Chí Minh.

[91]. Thanh Phương, Hồ Lê, Huỳnh Lứa, Nguyễn Quang Vinh (2012), Văn hóa dân

gian người Việt ở Nam Bộ, Nxb Thời Đại, Hà Nội.

[92]. Quốc Sử quán triều Nguyễn (1963), Đại Nam thực lục tiền biên, Tập1, (Bản dịch

của Viện Sử học), Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội.

[93]. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2001), Luật di sản văn hóa,

Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.

[94]. Tiêu chuẩn Quốc gia (2013), Bản thảo di sản văn hóa và các vấn đề liên quan thuật

ngữ và định nghĩa, Hà Nội.

158

[95]. Lê Đình Trung - Phan Thị Thanh Hội (2016), Dạy học theo định hướng hình thành

và phát triển năng lực người học ở trường phổ thông, Nxb Đại học Sư phạm, Hà

Nội

[96]. Nguyễn Phương Thảo (1994), Văn hóa dân gian Nam bộ - Những phác thảo, Nxb

Giáo dục, Hà Nội

[97]. Trần Thuận (2013), Nam Bộ - vài nét lịch sử và văn hóa, Nxb Văn hóa - Văn nghệ,

Thành phố Hồ Chí Minh.

[98]. Trần Thuận (2016), Nam Bộ - vài nét lịch sử và văn hóa II, Nxb Văn hóa - Văn

nghệ, Thành phố Hồ Chí Minh

[99]. Nguyễn Khắc Thuần (2001), Phan Văn Trị cuộc đời và tác phẩm, Nxb Trẻ, Thành

phố Hồ Chí Minh.

[100]. Phạm Thiều (2001), Nguyễn Hữu Huân nhà yêu nước kiên cường nhà thơ bất

khuất, Nxb Trẻ, Thành phố Hồ Chí Minh.

[101]. Trần Ngọc Thêm (2002), Cơ sở văn hóa Việt Nam, Nxb Giáo dục, Hà Nội.

[102]. Trần Ngọc Thêm (2013), Văn hóa người Việt vùng Tây Nam Bộ, Nxb Văn hóa văn

nghệ, Thành phố Hồ Chí Minh.

[103]. Trần Viết Thụ (1996), “Phương pháp giảng dạy những nội dung văn hóa môn lịch

sử ở trường THPT”, Tạp chí Nghiên cứu giáo dục, số 11.

[104]. Trần Viết Thụ (1999), “Giảng dạy những nội dung văn hóa trong khóa trình lịch

sử ở trường THPT - Lý luận và thực tiễn”, Luận án Tiến sĩ giáo dục Lịch sử, Trường

Đại học Sư phạm Hà Nội.

[105]. Trần Thị Thu Thủy, Nguyễn Xuân Trường, Nguyễn Đức Tăng (2014), Các bước

xây dựng kế hoạch dạy học có sử dụng di sản văn hóa phi vật thể, Nxb Giáo dục,

Hà Nội

[106]. Huỳnh Công Tín (2012), Ấn tượng văn hóa Đồng bằng sông Cửu Long, Nxb Chính

trị Quốc gia, Hà Nội

[107]. Huỳnh Ngọc Trảng (1988), Vè Nam Bộ, Nxb Thành phố Hồ Chí Minh

[108]. Trịnh Đình Tùng (Chủ biên) (2005), Hệ thống các phương pháp dạy học Lịch sử

ở trường Trung học cơ sở, Nxb Đại học Sư phạm Hà Nội

[109]. Trịnh Đình Tùng (chủ biên) (2014), Đổi mới Phương pháp dạy học Lịch sử, Nxb

Đại học Sư phạm

159

[110]. Thái Duy Tuyên (2001), Giáo dục học hiện đại - Những nội dung cơ bản, Nxb

Đại học Quốc gia Hà Nội

[111]. Thái Duy Tuyên (2010), Phương pháp dạy học truyền thống và đổi mới, Nxb Giáo

dục, Hà Nội.

[112]. Thomas Armstrong (2013), Đa trí tuệ trong lớp học, người dịch: Lê Quang Long,

NXB GD Việt Nam

[113]. Viện Hàn lâm Khoa học giáo dục Liên Xô - Viện lý luận & lịch sử giáo dục học

(1977), Những cơ sở của lý luận dạy học (Tập 1, 2), Nxb Giáo dục, Hà Nội.

[114]. Nguyễn Quang Uẩn (Chủ biên) (2003), Giáo trình Tâm lý học đại cương, Nxb Đại

học Sư phạm

[115]. A.A. Vaghin (1972), Phương pháp dạy học lịch sử ở trường phổ thông, Tập 2, Nxb

Giáo dục Matxcơva, Người dịch: Hoàng Trung, Phan Ngọc Liên (Nguồn tài liệu

dịch lưu trữ trong phòng tư liệu trường Đại học Sư phạm Hà Nội)

[116]. Tô Hoàng Vũ, Trần Văn Nam (chủ biên) (2008), Văn hóa văn nghệ dân gian Cần

Thơ, Nxb Văn nghệ, Thành phố Hồ Chí Minh.

[117]. Phạm Xuân Vũ (2015), “Sử dụng nguồn sử liệu địa phương trong dạy học Lịch sử

Việt Nam giai đoạn 1954 - 1975 ở trường THPT tỉnh Đồng Tháp”, Luận án Tiến

sĩ, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội

[118]. Nguyễn Đức Vũ (2004), Đổi mới phương pháp dạy học Địa lí ở trường phổ thông,

Nxb Giáo dục, Hà Nội

[119]. Phạm Viết Vượng (2000), Giáo dục học, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội

[120]. Nghiêm Đình Vỳ (chủ biên) (2018), Dạy học phát triển năng lực môn Lịch sử trung

học phổ thông, Nxb Đại học Sư phạm, 2018

[121]. Nguyễn Thị Vân (2019), “Sử dụng Di sản văn hoá tại địa phương trong dạy học

Lịch sử Việt Nam (từ nguyên thuỷ đến giữa thế kỉ XIX) ở trường THPT tỉnh Thanh

Hoá”, Luận án Tiến sĩ, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội

[122]. Hoàng Vinh (1997), Một số vấn đề về bảo tồn và phát triển DSVH dân tộc, Nxb

Chính trị Quốc gia, Hà Nội

[123]. A.I. Xtơrajốp (1964), Phương pháp giảng dạy lịch sử, Nxb Giáo dục, Hà Nội.

[124]. L.V. Zancốp (1985), Lý luận dạy học và Cuộc sống, Nxb Giáo dục, Hà Nội

160

TIẾNG ANH

[125]. History of those new to teaching the subject (NSW Department of Education and

Training, 2010)

[126]. David A. Jacobsen, Paul Eggen, Donal Kauchak (2002), Methods for Teaching,

Prentice Half-Gale

[127]. Terry Haydn (2013), Using New Technologies to Enhance Teaching and Learning

in History, Routledge.

[128]. Michela Ott, Francesca Pozzi (2011), “Towards a new era for Cultural Heritage

Education: Discussing the role of ICT”, Computers in Human Behavior 27, pp.

1365-1371.

[129]. Simsek, G (2012), “Heritage education for primary school children through drama:

The case of Aydin, Turkey”, Procedia - Social and Behavioral Sciences 46, pp.

3817-3824.

[130]. Tulay Ocal (2016), “Necessity of Cultural Historical Heritage Education in Social

Studies Teaching”, Creative Education, 7, pp. 396-406

[131]. Graça Magro, Joaquim Ramos de Carvalho and Maria José Marcelino (2014),

“Improving history learning through cultural heritage, local history and

technology”, 10th International Conference Mobile Learning, pp. 34-40

TIẾNG PHÁP

[132]. Henri Russier, Henri Brenier (1911), Indochine Française, Paris

[133]. Henri Russier (1931), Indochine Française, Imprimerie D’extrême Orient Editeurs

HANOI–HAIPHONG

[134]. Exposition coloniale internationale (1931), La Cochinchine, Paris

[135]. L. Malleret (1959), L 'Archeologie du delta du Mekong, Paris, École française

d'Extrême-Orient

[136]. Publications de la société des estudes Indo–Chinoises (1902), Monographie de la

province de Châu Đốc, SAIGON

[137]. Publications de la société des estudes Indo–Chinoises (1903), Monographie de la

province de Long Xuyên, SAIGON

161

[138]. Publications de la société des estudes Indo–Chinoises (1904), Monographie de la

province de Cần–Thơ, SAIGON

[139]. Publications de la société des estudes Indo–Chinoises (1904), Monographie de la

province de Sóc–Trăng, SAIGON

[140]. Publications de la société des estudes Indo–Chinoises (1906), Monographie de l’ile

de Phú–Quốc province de HATIÊN, SAIGON

TIẾNG NGA

[141]. Н. Г. Дайри (1978), Методика преподавания истории средней школы,

Издательство Москва

[142]. I.Ia. Lécne (1982), Развивать мышление в преподавании истории,

Издательство Москва

[143]. А. Г. Колосков (1984), Актуальные проблемы методики преподавания

истории в вузах, Издательство Москва

[144]. С. А. Ерова, Н. М. Лебедева, А. Б. Друркова (1986), Методика

преподавания истории в средних школах, Издательство Москва

[145]. М. Б. Коровкова М. Т. Студенникин (1999), Методика обучения по схемам,

таблицам, рисункам, Издательство Москва

PHỤi

LỤC

1PL

PHỤi

Phụi

LỤCi 1:i CÔNGi TÁCi ĐIỀUi TRA

DANHi

lụci 1a:

GIÁOi

SÁCHi CÁCi TRƯỜNGi TRUNGi HỌCi PHỔi THÔNGi VÀi

Nămi

VIÊNi ĐƯỢCi HỎIi Ýi KIẾN

STT

Trường

Họi

Quận/i

tác

Nguyễni

côngi vài têni GV Huyện

Từi

Thịi Nhưi Sa năm

17i

THPTi

Phạmi

30i

Cáii

Trọng

Lêi

Minhi Lan năm chuyêni Lýi Tựi Thịi Bíchi Thủy năm Răng

Lêi

Thịi Thui Hiền năm

THPTi

Thịi Mỹi Nương năm

Nguyễni

14i

Phạmi

Thựci hànhi Sưi Văni Kham năm

Ninhi

Trầni

13i

Thơ

Khưui

-i Đạii họci Cầni Kiều Thịi Hảii Yến năm

25i

THPTi

Quangi Minh năm

Caoi

19i

Bìnhi

Nguyễni

Bìnhi Thủy Thịi Thui Nguyệt năm Thuỷ

20i

Nguyễni

Thịi Kimi Hoàn năm

14i

Vũi

Thịi Mỹi Duyên năm

12i

THPTi

Thốti

Phạmi

12i

Trầni

Thui Hà năm Thuậni Hưng Nốt Thanhi Hải năm

12i

Đỗi

Văni Sơn năm

15i

Nguyễni

Quangi Bảo năm

10i

Thịi Dân năm

THPTi

Huỳnhi

Ôi

Đặngi

năm Trườngi Xuân Thịi Bíchi Trâm Môn

Lêi

Hoàngi Sang năm

THPTi

Thịi Hồngi Dung

Nguyễni

19i

Cời

Trungi An Văni Dương năm Đỏ

2PL

Nguyễni

19i

Bùii

Thịi Trang năm

Bùii

Quangi Đông năm

13i

Nguyễni

Thịi Phươngi Lan năm

30i

THPTi

Ngọci Hiển năm

Ninhi

Nguyễni

20i

Lưui

Châui Văni Liêm Kiều Thịi Hoa năm

12i

Nguyễni

Thúyi Phượng năm

Nguyễni

Hồngi Lĩnh năm

25i

Nguyễni

Văni Việt năm

12i

THPTi

Phongi

Nguyễni

15i

Phạmi

Văni Thương năm Phani Văni Trị Điền Thịi Ngọci Sương năm

11i

Trầni

Lêi Thịi Như năm

Trươngi

Thanhi Tùng

THPTi

Thốti

Bùii

Lêi

Hoàngi Phongi Lan Thốti Nốt Nốt Phươngi Diễm

Lêi

Huỳnhi Diễmi Trang

Lưi

Thịi Hồngi Phượng

Đàoi

Ếni Sậy

THPTi

Cời

Või

Nguyễni

Thịi Trầmi Hương Hài Huyi Giáp Đỏ Văni Thửa

Phạmi

Đứci Hoàngi Anh

Nguyễni

Huỳnhi Ngọci Tú

Phani

Thịi Diễm

THPTi

Thịi Hồngi Lê

Bìnhi

Hài

Nguyễni

Bùii Hữui Nghĩa Thuỷ Văni Hùng

Loan

Trầni

Thuỵi Ngọci Thanhi

15i

THPTi

Thịi Việti Hà năm

Lêi

13i

Ninhi

Hồng

Nguyễni

28i

Trầni

Nguyễni Việti Thịi Hồngi Liên năm Kiều Anhi Tuấn năm

Thịi Thui Hằng năm

3PL

Phạmi

Kiềui Thy năm

17i

Lêi

Phúi Thống năm

20i

THPTi

Ninhi

Nguyễni

Thanhi Tuấn năm Phani Ngọci Hiển Kiều

11i

Trầni

Văni Luông năm

11i

Nguyễni

Văni Trung năm

THPTi

Ninhi

Thạchi

Đỗi

Kimi Thi Ani Khánh Kiều Quốci Phong

15i

Lêi

Thịi Ngọci Hà năm

13i

THPTi

Cáii

Dũng

Trầni

Lêi

Thịi Kimi Duyên năm Nguyễni Việti Răng Tuấni Anh

Nguyễni

Thịi Trangi Đài

THPTi

Yếni Hoàng

Lêi

Cáii

Huỳnhi

Trầni Đạii Nghĩa Thịi Bảo Răng

Đặngi

Thịi Mỹi Xuân

35i

Lêi

Thanhi Vân năm

12i

THPTi

Phongi

Trầni

12i

Caoi

Thịi Cẩmi Loan năm Giaii Xuân Điền Thịi Lê năm

Caoi

Huyi Tới năm

20i

THPTi

Văni Tuấn năm

Nguyễni

Thớii

10i

Nguyễni

Thớii Lai Văni Quí Lai năm

Trầni

Huỳnhi Diễm

Nguyễni

Ngọci Kỹ

THPTi

Ôi

Nguyễni

Phạmi

Thànhi Ngôn Lươngi Địnhi Của Môn Thịi Hà

Phạmi

Thịi Vâni Anh

20i

Caoi

Thịnhi Sự nămi

18i

THPTi

Vĩnhi

Nguyễni

Lêi

Thịi Mộngi Thuý năm Thạnhi An Thạnh Văni Minh năm

THPTi

Minhi Đạt

Nguyễni

Ôi

Thớii Long Thịi Bíchi Thoa Môn

4PL

Nguyễni

Lêi

Thanhi Danh

Phạmi

Trầni Thuỳi Dương

Phạmi

Thanhi Điền

Hài

Thịi Bích

Lýi

Thịi Tuyếti Phượng

25i

Lươngi

Kimi Hương năm

32i

THCSi

Trươngi

19i

Thốti

Lộc

Lêi

Văni Nghĩa năm vài THPTi Tâni Hoàngi Phongi Lan năm Nốt

Nguyễni

Giangi Thanh năm

Nguyễni

Hoàngi Nhựt năm

25i

Nguyễni

Văni Mớm năm

THCSi

Cời

Ngọci

14i

Trầni

Lêi

Lêi Tuyếti Phương năm vài THPTi Trầni Đỏ Hoằng năm Văni Nguyên

10i

Caoi

Quangi Tuấn năm

Huỳnhi

Thịi Vân năm

THCSi

Nguyễni

Vĩnhi

Thắng

Huỳnhi

Thịi Ngọci Nhẫn năm vài THPTi Thạnhi Thịi Trúci Hà năm Thạnh

Lêi

Văni Phú năm

Hồi

Thịi Huyềni Trân năm

20i

Trầni

Hoàngi Trung năm

THCSi

Trươngi

12i

Thốti

Thuận

Nguyễni

Thịi Bạchi Đằng năm vài THPTi Thớii Trọngi Hiếu năm Nốt

Nguyễni

Thịi Thùyi Anh năm

Ngọci Thúy năm

5PL

Phụi

DANHi

lụci 1b:

HỌCi

SÁCHi CÁCi TRƯỜNGi THPTi Ởi THÀNHi PHỐi CẦNi THƠi CÓi

STT

Têni

SINHi CHOi Ýi KIẾNi KHẢOi SÁT

Quận,i

Sối

THPTi

trường huyện lượngi HS

Cáii

chuyêni Lýi Tựi Trọng Răng

Ninhi

THPTi Cầni

Thựci hànhi Sưi Phạmi -i Đạii họci Kiều

THPTi

Thơ

Bìnhi

THPTi

Bìnhi Thủy Thuỷ

Thốti

THPTi

Thuậni Hưng Nốt

Thớii

THPTi

Trườngi Xuân Lai

Cời

THPTi

Trungi An Đỏ

Ôi

THPTi

Châui Văni Liêm Môn

Phongi

THPTi

Phani Văni Trị Điền

Ôi

THPTi

Lưui Hữui Phước Môn

Cời

THPTi

Hài Huyi Giáp Đỏ

Bìnhi

THPTi

Bùii Hữui Nghĩa Thuỷ

Ninhi

THPTi

Nguyễni Việti Hồng Kiều

Ninhi

THPTi

Phani Ngọci Hiển Kiều

Thốti

THPTi

Thốti Nốt Nốt

Cáii

THPTi

Nguyễni Việti Dũng Răng

Cáii

THPTi

Trầni Đạii Nghĩa Răng

Phongi

THPTi

Giaii Xuân Điền

Thớii

THPTi

Thớii Lai Lai

Ôi

THPTi

Lươngi Địnhi Của Môn

Vĩnhi

THPTi

Thạnhi An Thạnh

Ôi

Thốti

Thớii Long Môn

THCSi

Cời

Nốt vài THPTi Tâni Lộc

THCSi

Vĩnhi

Đỏ vài THPTi Trầni Ngọci Hoằng

THCSi

Thốti

Thạnh vài THPTi Thạnhi Thắng

THCSi

TỔNGi

Nốt vài THPTi Thớii Thuận

1333

CỘNG

6PL

Phụi

PHIẾUi

lụci 1c

Ýi

KHẢOi SÁTi

LỊCHi

KIẾNi CỦAi GIÁOi VIÊNi VỀi SỬi DỤNGi DIi SẢNi VĂNi HOÁi TRONGi DẠYi HỌCi

SỬi VIỆTi NAMi Ởi TRƯỜNGi THPTi THÀNHi PHỐi CẦNi THƠ

Hiệni

i Kínhi chàoi Quýi Thầy,i Cô!

vùngi

tạii chúngi tôii đangi thựci hiệni đềi tàii luậni áni Tiếni sĩi vềi Sửi dụngi dii sảni văni hoái

phối

Đồngi bằngi sôngi Cửui Longi trongi dạyi họci Lịchi sửi Việti Nami ởi trườngi THPTi Thànhi

củai

Cầni Thơi vài rấti cầni nhữngi ýi kiếni đóngi gópi củai quýi thầy,i cô.i Sựi đóngi gópi quýi báui

thôngi

quýi thầy,i côi sẽi gópi phầni thànhi côngi choi đềi tàii luậni áni này.i Tôii xini cami đoani mọii

Châni

tini chỉi sửi dụngi choi mụci đíchi khoai họci vài sẽi đượci đảmi bảoi bíi mậti tuyệti đối.

I.i

thànhi cảmi ơni quýi thầy,i cô!

THÔNGi TINi CHUNG

1.i

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Họi vài tên:i

2.i

3.i

4.i

II.i

Thầy/côi đãi đượci tậpi huấni vềi việci sửi dụngi DSVHi trongi dạyi họci chưa? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Đểi

NỘIi DUNGi KHẢOi SÁT

gópi phầni nângi caoi chấti lượngi dạyi họci lịchi sửi ởi trườngi phổi thông,i xini thầy,i côi

vuii

thôngi

i lòngi choi biếti ýi kiếni củai mìnhi vềi nhữngi vấni đềi saui bằngi cáchi đánhi dấui (X)i vàoi

Câui

tini mài mìnhi lựai chọn.

i

Sảni

1.i Theoi thầyi (cô),i dii sảni văni hóai là

thếi

phẩmi tinhi thần,i vậti chấti cói giái trịi lịchi sử,i văni hóa,i khoai họci đượci lưui truyềni từi

i

Sảni

hệi nàyi quai thếi hệi khác

i

phẩmi vậti chấti cói giái trịi lịchi sửi văni hóa,i khoai học

Cáci côngi trìnhi xâyi dựng,i địai điểmi cói giái trịi lịchi sửi văni hóa,i khoai học

7PL

i

Sảni

tríi

phẩmi vậti chất,i tinhi thầni cói giái trịi lịchi sửi văni hóa,i khoai học,i đượci lưui giữi bằngi

lưui

nhớ,i chữi viết,i đượci lưui truyềni bằngi miệng,i truyềni nghề,i trìnhi diễni vài cáci hìnhi thứci

Câui

giữ,i truyềni miệngi khác.

THPTi

2.i Theoi thầyi (cô),i sửi dụngi dii sảni văni hóai trongi dạyi họci lịchi sửi Việti Nami ởi trườngi

i

lài việci làm:

i

Rấti cầni thiếti

i

Cầni thiếti

Câui

Bìnhi thường

i

3.i Mứci đội sửi dụngi dii sảni văni hóai trongi dạyi họci lịchi sửi Việti Nami củai thầyi (cô)?

i

Thườngi xuyêni

i

Thỉnhi thoảngi

Câui

Khôngi sửi dụng

dụngi

4.i Theoi thầyi (cô)i dii sảni văni hoái vùngi Đồngi bằngi sôngi Cửui Longi cầni khaii tháci sửi

i

trongi dạyi họci lịchi sửi ởi trườngi phổi thôngi là:

i

Dii tíchi lịchi sửi -i văni hoá

i

Văni họci dâni gian

i

Lễi hộii dâni gian

i

Đờni cai tàii tử

Câui

Làngi nghềi truyềni thống

dạyi

5.i Theoi Thầy/Côi việci sửi dụngi dii sảni văni hoái vùngi Đồngi bằngi sôngi Cửui Longi trongi

i

họci lịchi sửi THPTi cói ýi nghĩa:i (cói thểi lựai chọni nhiềui phươngi án)

sửi

Cụi thểi hóai kiếni thức,i gópi phầni khôii phụci lạii bứci tranhi sinhi độngi củai quái khứi lịchi

i

choi HS.

i

Gópi phầni tạoi biểui tượngi lịchi sửi chínhi xác,i sinhi động,i hấpi dẫn.

thứci

Gâyi hứngi thúi choi HSi trongi quái trìnhi nhậni thức,i giúpi HSi nhới lâu,i hiểui sâui kiếni

i

lịchi sử.

i

Rèni luyệni choi HSi kĩi năngi quani sát,i tưởngi tượngi vài tưi duyi lịchi sử.

sảni

Giáoi dụci đạoi đức,i tưi tưởngi vài nhâni cáchi tốti đẹpi vài tháii đội trâni trọngi vài bảoi vệi dii

văni hóai choi HS.i

8PL

i

bội

Lài giảii phápi gópi phầni thựci hiệni mụci tiêui pháti triểni năngi lựci choi HSi trongi dạyi họci

Câui

môni Lịchi sử.

đểi

6.i Cáci nguồni dii sảni văni hoái vùngi Đồngi bằngi sôngi Cửui Longi mài thầyi côi khaii tháci

i

dạyi họci lịchi sửi ởi trườngi THPTi là:

i

Tàii liệui chữi viết

i

Tưi liệui hiệni vật

i

Phimi

Tưi liệui tranhi ảnh

Câui

tưi liệu

i

7.i Theoi thầyi côi dii sảni văni hóai trongi dạyi họci lịchi sửi Việti Nami cói nhữngi thuậni lợi:

i

Tạoi đượci sựi hứngi thúi choi họci sinh.

i

Giúpi họci sinhi khắci sâu,i nhới lâui kiếni thức

i

Lài phươngi tiệni trựci quan,i sinhi động

Câui

Cói thểi sửi dụngi linhi hoạti vớii cáci phươngi phápi dạyi họci khác.

sửi

8.i Nhữngi khói khăni củai thầyi côi khii sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi trongi dạyi họci lịchi

i

ởi trườngi THPT:i (Cói thểi lựai chọni nhiềui phươngi án)

i

Thiếui kiếni thứci vềi khaii tháci vài sửi dụngi dii tíchi trongi dạyi học.

i

Tốni nhiềui thờii gian,i côngi sức.

i

GVi khôngi đượci khuyếni khíchi đổii mớii hìnhi thứci vài phươngi phápi dạyi học.

i

Khôngi đủi điềui kiệni vềi tưi liệu,i tàii chính,i sựi hỗi trợi từi nhài trườngi vài phụi huynh.

i

HSi khôngi hợpi tác.

Mứci

Bội môni Lịchi sửi khôngi đượci coii trọngi trongi nhài trường.

đội xuyên

Chưai

Thườngi xuyên

giờ

sửi thứci dụngi tổi DSVHi dạyi chứci vùngi họci ĐBSCLi yếui chủi baoi thườngi Thỉnhi thoảng

Câui vớii nàoi Trongi Trongi Trongi Trongi

lớp tích

9.i nhữngi dướii giời giời hoạti hoạti Thầy/Côi hìnhi đây:i nộii họci họci nộii độngi độngi khóai khóai ngoạii trảii trêni tạii dii khóa nghiệm

Mứci

Chưai

giờ

Thườngi xuyên

phápi dạyi họci đội xuyên Thầy/Côi vùngi DSVHi baoi THPTi là: thườngi Thỉnhi thoảng

10.i Câui vậni dụngi ĐBSCLi Phươngi Nhữngi đểi trongi phápi khaii dạyi dạyi phươngi tháci họci họci hiệui lịchi theoi cáci quải trườngi ởi sửi án dựi

9PL

họci nêui vấni đề

đàmi kếti thoại đồi hợpi dùngi trựci quan

Phươngi Phươngi Phươngi Phươngi Phươngi Phươngi

vai đổii lờii luận

phápi phápi phápi phápi phápi phápi dạyi đóngi traoi dùngi tranhi tíchi hợp,i liêni môn

Mứci

Chưai

Thườngi xuyên

giờ

biệni đội xuyên 11.i Câui ĐBSCLi Nhữngi trongi giời họci phápi nộii sửi khoái dụngi củai DSVHi thầyi vùngi là: côi baoi thườngi Thỉnhi thoảng

DSVHi vùngi vùngi ĐBSCLi ĐBSCLi đểi đểi hìnhi khởii thànhi độngi kiếni thứci

DSVHi vùngi ĐBSCLi đểi củngi cố,i luyệni dụngi DSVHi sử dụngi

Sửi Sửi lịchi Sửi tập Sửi giái

ĐBSCLi đểi kiểmi tra,i đánhi dụngi kếti DSVHi họci vùngi tập quải

Mứci

Chưai

Thườngi xuyên

giờ

dụngi đội xuyên Nhữngi củai thầyi biệni côi phápi trongi sửi hoạti độngi DSVHi ngoạii vùngi khoái baoi thườngi Thỉnhi thoảng

độngi DSVHi vùngi

trảii quani làmi dui

nghiệmi ngoạii hướngi giai vớii khoá dẫni cáci thami viêni lễi hộii lịch truyềni hoạti khii dẫni choi địai

cáci thami tậpi HSi họci sinhi phương hoạti độngi ngoạii khoái đểi tổi chứci dại lịchi

Câui 12.i ĐBSCLi là Tổi chứci ĐBSCLi Hướngi chứci Tổi ởi thốngi hợpi Tíchi hộii Tăngi ĐBSCLi sử Lịchi

Câui

sử cườngi sửi trongi dụngi cáci sảni dii chươngi văni trìnhi hoái sâni vùngi khấui hoái

ởi

13.i Theoi thầyi (cô),i đểi sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi hiệui quải trongi dạyi họci lịchi sửi

i

trườngi THPTi cầni cói nhữngi điềui kiện:i (Cói thểi lựai chọni nhiềui phươngi án)

i

Cói quyi địnhi bắti buộci củai Bội Giáoi dục.

i

Cói tàii liệui hướngi dẫni sửi dụngi dii tíchi trongi dạyi học.

i

Cói sựi quani tâmi củai cáci cấpi lãnhi đạoi nhài trườngi

Cói hìnhi thức,i biệni phápi dạyi họci phùi hợpi vớii từngi đốii tượngi họci sinh

10PL

i

Giáoi viêni nhiệti huyết,i tậni tâmi vớii nghề

i

Cói sựi hỗi trợi củai phụi huynhi HS.

Châni

HSi cói ýi thứci tựi giáci trongi họci tập

Kínhi

thànhi cảmi ơni sựi giúpi đỡi củai quýi Thầy/Cô!i

chúci quýi Thầy/Côi nhiềui sứci khỏei vài thànhi công

11PL

Phụi

NỘIi

lụci 1d:i

TẠIi

DUNGi VÀi KẾTi QUẢi ĐIỀUi TRAi TÌNHi HÌNHi SỬi DỤNGi DIi SẢNi VĂNi HÓAi

THÀNHi

ĐỊAi PHƯƠNGi TRONGi DẠYi HỌCi LỊCHi SỬi VIỆTi NAMi Ởi TRƯỜNGi THPTi

Chúngi

PHỐi CẦNi THƠ

trườngi

tôii đãi tiếni hànhi tìmi hiểui bằngi phiếui điềui trai đốii vớii GVi Lịchi sửi củai 25i

KẾTi

THPTi ởi Thànhi phối Cầni Thơ

Nộii

QUẢi ĐIỀUi TRAi GIÁOi VIÊN

Trải

Sối

dungi câui hỏi lời

1.i

lượng %

Theoi thầyi (cô),i dii sảni văni hóai là

truyềni

i Sảni phẩmi tinhi thần,i vậti chấti cói giái trịi lịchi sử,i văni hóa,i khoai họci đượci lưui

9,5

Sảni

từi thếi hệi nàyi quai thếi hệi khác

Cáci

phẩmi vậti chấti cói giái trịi lịchi sửi văni hóa,i khoai học

4,7

Sảni

côngi trìnhi xâyi dựng,i địai điểmi cói giái trịi lịchi sửi văni hóa,i khoai học

85,7

giữi

phẩmi vậti chất,i tinhi thầni cói giái trịi lịchi sửi văni hóa,i khoai học,i đượci lưui

vài

bằngi tríi nhớ,i chữi viết,i đượci lưui truyềni bằngi miệng,i truyềni nghề,i trìnhi diễni

2.i

cáci hìnhi thứci lưui giữ,i truyềni miệngi khác.

trườngi

Theoi thầyi (cô),i sửi dụngi dii sảni văni hóai trongi dạyi họci lịchi sửi Việti Nami ởi

Rấti

THPTi lài việci làm:

41,9

Cầni

cầni thiếti

49,5

Bìnhi

thiếti

8,6

3.i

thường

Việti

Thầyi (cô)i cói thườngi xuyêni sửi dụngi dii sảni văni hóai trongi dạyi họci lịchi sửi

Thườngi

Nam?

13,3

Thỉnhi

xuyêni

Khôngi

thoảngi

5,7

4.i

sửi dụng

tháci

Theoi thầyi (cô)i dii sảni văni hoái vùngi Đồngi bằngi sôngi Cửui Longi cầni khaii

Dii

sửi dụngi trongi dạyi họci lịchi sửi ởi trườngi phổi thôngi là

Văni

tíchi lịchi sửi -i văni hoá

53,3

họci dâni gian

12PL

40,9

Lễi

5,7

Đờni

hộii dâni gian

Làngi

cai tàii tử

5.i

nghềi truyềni thống

dạyi

Theoi Thầy/Côi việci sửi dii sảni văni hoái vùngi Đồngi bằngi sôngi Cửui Longi trongi

án)

Cụi

họci lịchi sửi THPTi cói ýi nghĩai nhưi thếi nào?i (cói thểi lựai chọni nhiềui phươngi

28,6

lịchi

thểi hóai kiếni thức,i gópi phầni khôii phụci lạii bứci tranhi sinhi độngi củai quái khứi

Gópi

sửi choi HS.

Gâyi

phầni tạoi biểui tượngi lịchi sửi chínhi xác,i sinhi động,i hấpi dẫn.

14,3

kiếni

hứngi thúi choi HSi trongi quái trìnhi nhậni thức,i giúpi HSi nhới lâu,i hiểui sâui

Rèni

thứci lịchi sử.

Giáoi

luyệni choi HSi kĩi năngi quani sát,i tưởngi tượngi vài tưi duyi lịchi sử.

4,7

vệi

dụci đạoi đức,i tưi tưởngi vài nhâni cáchi tốti đẹpi vài tháii đội trâni trọngi vài bảoi

Lài

dii sảni văni hóai choi HS.i

33,3

họci

giảii phápi gópi phầni thựci hiệni mụci tiêui pháti triểni năngi lựci choi HSi trongi dạyi

6.i

bội môni Lịchi sử.

Cửui

Thầy/Côi khaii tháci từi nguồni nàoi củai dii sảni văni hoái vùngi Đồngi bằngi sôngi

Tàii

Longi đểi dạyi họci lịchi sửi ởi trườngi THPT?

73,3

Tưi

liệui chữi viết

11,4

Tưi

liệui hiệni vật

9,5

Phimi

liệui tranhi ảnh

5,7

7.i

tưi liệu

lợi

47,6

Tạoi

Theoi thầyi côi dii sảni văni hóai trongi dạyi họci lịchi sửi Việti Nami cói nhữngi thuậni

11,4

Giúpi

đượci sựi hứngi thúi choi họci sinh.

32,9

Lài

họci sinhi khắci sâu,i nhới lâui kiếni thức

5,7

Cói

phươngi tiệni trựci quan,i sinhi động

8.i

thểi sửi dụngi linhi hoạti vớii cáci phươngi phápi dạyi họci khác

dạyi

Thầy/Côi gặpi nhữngi khói khăni nàoi khii sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi trongi

Thiếui

họci lịchi sửi ởi trườngi THPT?i (Cói thểi lựai chọni nhiềui phươngi án)

Tốni

kiếni thứci vềi khaii tháci vài sửi dụngi dii tíchi trongi dạyi học.

25,7

nhiềui thờii gian,i côngi sức.

13PL

GVi

29,5

Khôngi

khôngi đượci khuyếni khíchi đổii mớii hìnhi thứci vài phươngi phápi dạyi học.

HSi

đủi điềui kiệni vềi tưi liệu,i tàii chính,i sựi hỗi trợi từi nhài trườngi vài phụi huynh.

9,5

Bội

khôngi hợpi tác.

6,6

8,6

Câui

môni Lịchi sửi khôngi đượci coii trọngi trongi nhài trường.

Mứci

nhữngi

9.i Thầy/Côi sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi vớii đội thườngi xuyên

Chưai

Thườngi

đội

hìnhi thứci tổi chứci dạyi họci chủi yếui nào?i Mứci baoi giờ Thỉnhi

thoảng

xuyên

Trongi

hiệui quải rai sao?

77i

23i

Trongi

giời họci nộii khóai trêni lớp (4,7) (73,3) (21,9)

47i

42i

16i

Trongi

giời họci nộii khóai tạii dii tích (44,8) (40) (15,2)

89i

Trongi

hoạti độngi ngoạii khóa (6,6) (84,8) (8,6)

21i

63i

21i

Câui

hoạti độngi trảii nghiệm (20) (60) (20)

Mứci

họci

10.i Thầy/Côi vậni dụngi nhữngi phươngi phápi dạyi đội thườngi xuyên

Chưai

Thườngi

ĐBSCLi

nàoi đểi khaii tháci hiệui quải cáci DSVHi vùngi baoi giờ Thỉnhi

thoảng

xuyên

Phươngi

trongi dạyi họci lịchi sửi ởi trườngi THPT

23i

69i

13i

Phươngi

phápi dạyi họci theoi dựi án (21,9) (65,7) (12,4)

13i

68i

24i

Phươngi

phápi dạyi họci nêui vấni đề (12,4) (64,8) (22,8)

31i

59i

15i

Phươngi

phápi đóngi vai (29,5) (56,2) (14,3)

24i

51i

30i

Phươngi

phápi traoi đổii đàmi thoại (22,8) (48,6) (28,6)

18i

71i

16i

Phươngi

phápi dùngi lờii kếti hợpi đồi dùngi trựci quan (17,2) (67,6) (15,2)

21i

63i

21i

Phươngi

phápi tranhi luận (20) (40) (20)

66i

33i

Câui

phápi tíchi hợp,i liêni môn (5,7) (62,8) (31,4)

Mứci

khaii

11.i Thầy/Côi sửi dụngi nhữngi biệni phápi nàoi đểi đội thườngi xuyên

Chưai

Thườngi

họci

tháci hiệui quải DSVHi vùngi ĐBSCLi trongi giời baoi giờ Thỉnhi

thoảng

xuyên

Sửi

nộii khoá

20i

80i

Sửi

dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi đểi khởii độngi (19) (76,2) (4,8)

13i

78i

14i

sử

Sửi

DSVHi vùngi ĐBSCLi đểi hìnhi thànhi kiếni thứci lịchi (12,4) (74,3) (13,3)

83i

13i

Sửi

dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi đểi củngi cố,i luyệni tập (8,6) (79) (12,4)

26i

75i

kếti

dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi đểi kiểmi tra,i đánhi giái (24,8) (71,4) (3,8)

quải họci tập

14PL

Câui

Mứci

khaii

12.i Thầy/Côi sửi dụngi nhữngi biệni phápi nàoi đểi đội thườngi xuyên

Chưai

Thườngi

cáci

tháci hiệui quải cáci DSVHi vùngi ĐBSCLi trongi baoi giờ Thỉnhi

thoảng

xuyên

Tổi

hoạti độngi ngoạii khoá

38i

61i

ĐBSCLi

chứci hoạti độngi trảii nghiệmi vớii DSVHi vùngi (36,2) (58,1) (5,7)

Hướngi

khii thami quani ngoạii khoá

77i

19i

Tổi

dẫni HSi tậpi làmi hướngi dẫni viêni dui lịch (8,6) (73,3) (18,1)

32i

69i

thốngi

chứci choi họci sinhi thami giai cáci lễi hộii truyềni (30,5) (65,7) (3,8)

Tíchi

ởi địai phương

30i

72i

lịchi

hợpi cáci hoạti độngi ngoạii khoái đểi tổi chứci dại hộii (28,6) (68,6) (2,8)

Tăngi

sử

33i

67i

trongi

cườngi sửi dụngi dii sảni văni hoái vùngi ĐBSCLi (31,4) (63,8) (4,8)

Câui

cáci chươngi trìnhi sâni khấui hoái Lịchi sử

Sối

Tỉi

trongi

13.i Theoi thầyi (cô),i đểi sửi dụngi DSVHi vùngi ĐBSCLi hiệui quải lượng lệi %

(Cói

dạyi họci lịchi sửi ởi trườngi THPTi cầni cói nhữngi điềui kiệni nào?i

Cói

thểi lựai chọni nhiềui phươngi án)

3,8

Cói

quyi địnhi bắti buộci củai Bội Giáoi dục.

20,9

Cói

tàii liệui hướngi dẫni sửi dụngi dii tíchi trongi dạyi học.

25,7

Cói

sựi quani tâmi củai cáci cấpi lãnhi đạoi nhài trườngi

47,6

Giáoi

hìnhi thức,i biệni phápi dạyi họci phùi hợpi vớii từngi đốii tượngi HS

Cói

viêni nhiệti huyết,i tậni tâmi vớii nghề

1,9

HSi

sựi hỗi trợi củai phụi huynhi HS.

Nguồn:i

cói ýi thứci tựi giáci trongi họci tập

Tổngi hợpi từi 105i phiếui điềui trai GVi cáci trườngi THPTi ởi Thànhi phối Cầni Thơ,i 2018

15PL

Phụci lụci PHIẾUi

DIi HOÁi TRONGi DẠYi 1e KHẢOi SÁTi

HỌCi

CẦNi THƠ

án) LỊCHi (Tríchi

SẢNi THÀNHi quani liêni vềi Sửi

dụngi báui quýi

cầni gópi DSVHi củai thànhi trongi em.i đềi cáci côngi hiềni

THỰCi TRẠNGi SỬi Ởi cáci câui tàii đềi THPTi cáci củai emi SỬi TRƯỜNGi hỏii khảoi Nghiêni rấti vài sẽi emi đượci sẽi DỤNGi THPTi cói sáti họci khoai cứui ýi nhữngi kiếni giúpi phầni bíi VĂNi PHỐi đếni vấni đóngi tôii tuyệti chúngi mậti luậni đềi gópi thựci đối. đảmi bảoi cáci hiệni trườngi gópi tini củai . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . đangi tôii Chúngi LSVNi họci dạyi ýi Nhữngi kiếni Mọii này.i tàii vài . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Giớii tính:i thựci ởi đóngi thôngi tên:i sinh:i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Trường:i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . trường:i

họci vuii lòngi choi biếti môni Lịchi sửi củai mìnhi ởi trườngi THPT.i

Nếui

1.i

hìnhi i thìi đánhi dấui (X)i vàoi tìnhi ôi thíchi tậpi hợp.

Vuii tìnhi cảmi củai emi đốii vớii môni nay hiệni

Họi Nămi Lớp:i HSi Địai chỉi emi Xini đồngi ýi lòngi

Đánhi giái

2.i

biết,i thíchi

trongi

tríi củai môni Lịchi sửi thôngi hiệni nay? choi Rấti Bìnhi củai

thuờngi vềi emi vịi trọngi quani

cảmi

3.i

trọng trường. vềi giời họci Lịchi sửi Emi

thếi hấpi nàoi dẫni

hiệni Lýi Rấti

cáci

4.i

Lịchi sửi Thích Nhàmi chán trườngi phổi Quani trọng quani Khôngi nhài nayi ởi bổi thú,i nhàmi ích chán

truyềni

Theoi i chấti cói giái trịi lịchi sử,i văni hóa,i khoai họci đượci lưui

từi

hóa,i trịi khoai lịchi sửi

văni tinhi quai vậti trìnhi vậti

Rấti thuờngi Bìnhi nhưi nhậni động,i Sinhi cháni Nhàmi dii sảni em,i phẩmi Sảni hệi thếi nàyi phẩmi Sảni côngi Cáci phẩmi Sảni chữi nhớ,i truyềni giữ,i

thếi chấti xâyi chất,i đượci lịchi sửi điểmi cói giái bằngi văni giái cói trịi lịchi miệng,i sửi văni truyềni học văni hóa,i nghề,i hóa,i khoai trìnhi khoai học,i diễni học đượci vài lưui cáci giữi hìnhi viết,i

bằngi thứci Ởi 5.i

văni hóai nàoi dướii đây tríi lưui Đồngi

là hóai vậti thần,i khác hệi trịi cói giái địai dựng,i thầni tinhi lưui truyềni khác. Longi giani cáci tíni cói vài loạii ngưỡngi hìnhi tôni dii sảni giáo

miệngi Cửui dâni gian bằngi Tíni Lễi sôngi ngưỡngi dâni hộii

16PL

dâni gian trongi

thống

vậti nàoi đãi đượci UNESCOi

Ởi 6.i côngi Đồngi nhậni dii thểi phii nhâni thểi loại văni kiếni Cửui hoái

cói vậti vài sảni đạii ngưỡngi văni diệni tôni hóai củai giáo tíni truyềni trên Longi phii giani

7.i

dâni gian dâni gian trongi

Theoi nàoi saui đâyi ởi Thànhi phối Cầni Thơ truyềni phii thống thểi vậti emi hóai

8.i

Bìnhi Thủy Ông đìnhi

Theoi nàoi saui đâyi ởi Thànhi phối Cầni Thơ Thơ thểi emi

Thuỷ Cột

9.i

tử nghềi văni tử tàii Chùai cúngi Ok-om-bok Cầni vèi hò,i văni vậti hóai Ông Bìnhi Mộti Hùng

Emi cói văni hóai trongi bàii họci lịchi sửi dâni tộci không? Thăngi cáci vềi Long sảni dii Thànhi hiểui

tìmi thíchi

phụci

10.i

cáci Thích Khôngi vụi thích họci tậpi lịchi sửi : Emi vềi dii sảni văni hoái

liệui tàii Trường phố

giáoi viên

11.i quai

dụngi dii sảni văni hóai trongi dạyi họci lịchi sửi Việti Nami

Thầyi cáci

xướngi Diễni tử tàii cai Đờni nghềi làngi Cáci cáci Tấti ýi cải sôngi bằngi dii sảni lài ngưỡngi Tíni dâni hộii Lễi xướngi Diễni tàii cai Đờni làngi Cáci sảni dii cai Đờni hộii Lễi hộii Lễi hộii Lễi ca,i Thơi sảni dii Chùai Đìnhi Chùai Đềni Hoàngi thíchi Rấti Bìnhi thườngi Thưi Thưi Việni Cáci Bàii Mạngi ởi (cô)i thứci hìnhi bàii Trongi thuờngi hiểui tìmi nhài việni Thànhi việni tàng Bảoi sách nhài củai giảngi Internet emi lớpi tổi chứci họci lịchi thườngi dạyi sửi sửi học: nộii khóai trêni lớp.

17PL

ngoạii họci

họci lịchi khóai tựi tạii sử.i lịchi nhà. ởi họci địa thựci

12.i quai

sinhi sửi trên ởi sửi thứci lịchi độngi choi bàii hìnhi họci trêni lớp,i thầyi côi thườngi sửi dụngi dii sảni văni hoái thôngi

Trongi Hướngi Tiếni Tấti tiếni biệni Sửi

Khii cáci

sửi

hoạti dẫni hànhi cải cáci bàii hànhi pháp: tàii dụngi liệui DSVHi đểi gópi phầni tạoi biểui tượngi vềi cáci sựi kiện,i nhâni vậti lịchi

dụngi tàii liệui hoái

Sửi Tiếni Sửi

hànhi bàii họci khoái

thựci

dụngi tàii liệui đểi DSVHi sửi lịchi DSVHi minhi nộii đểi nângi hoạ,i tạii caoi cụi thểi DSVH,i lựci năngi choi đãi nơii hiểui cáci sựi từngi vài kiệni rai xảyi dụngi sử lịchi sựi cáci kiếni vậni kiện thứci vàoi

tiễn

tra,i

13.i quai

liệui họci DSVHi sửi lịchi đểi ởi kiểmi trêni lớp,i đánhi côi kếti giái thườngi quải sửi thầyi họci dụngi tập dii sảni văni hoái thôngi

Sửi tiếni biệni Sửi

Khii cáci

sửi

tàii dụngi hànhi bàii pháp: tàii dụngi liệui DSVHi đểi gópi phầni tạoi biểui tượngi vềi cáci sựi kiện,i nhâni vậti lịchi

dụngi tàii liệui hoái

Sửi Tiếni Sửi

hànhi bàii họci khoái

thựci

dụngi tàii liệui DSVHi đểi sửi lịchi DSVHi minhi nộii đểi nângi hoạ,i tạii caoi cụi thểi DSVH,i lựci năngi choi đãi nơii hiểui cáci sựi từngi vài kiệni rai xảyi dụngi lịchi sử sựi cáci kiếni vậni kiện thứci vàoi

tiễn

Sửi thầyi

quải

14.i tiếti

dụngi (cô)i tàii sửi liệui dụngi DSVHi sảni dii đểi văni kiểmi hóai tra,i trongi đánhi cáci giái bàii kếti họci họci sửi tập dâni lịchi tộc,i emi cảmi thấyi

Khii học:

i hấpi nặngi dẫni nềi

cáci giời họci lịchi sửi Nami mài thầyi (cô)i sửi dụngi tàii liệui dii sảni động,i chán,i thườngi vềi emi

Việti

Sinhi Buồni Bìnhi thúi nhưi

Hứngi hóai

15.i văni

đội

củai trên: i thíchi i

16.i

Thích Khôngi thami thích quani Mứci chứci choi cáci emi ngoạii khoái tạii nơii cói dii sản:

thườngi tổi côi thầyi xuyêni

đii

thoảngi baoi

emi

17.i

Rấti Bìnhi cáci Thườngi Thỉnhi Khôngi sựi giờ sửi Theoi cầni thiếti dụngi cáci dii sảni văni hóai trongi dạyi họci lịchi sửi Việti Nami là:

18PL

thiết thường cầni thiết

Cầni Bìnhi Khôngi thànhi Châni

cảmi ơni cáci emi đãi hợpi tác!i Chúci cáci emi họci giỏii vài thànhi công

19PL

Phụi

NỘIi

lụci 1f:

TẠIi

DUNGi VÀi KẾTi QUẢi ĐIỀUi TRAi TÌNHi HÌNHi SỬi DỤNGi DIi SẢNi VĂNi HÓAi

TRƯỜNGi

ĐỊAi PHƯƠNGi TRONGi DẠYi HỌCi LỊCHi SỬi VIỆTi NAMi Ởi

Chúngi

THPTi THÀNHi PHỐi CẦNi THƠ

trườngi

tôii đãi tiếni hànhi tìmi hiểui bằngi phiếui điềui trai đốii vớii họci sinhi THPTi củai cáci

KẾTi

THPTi ởi Thànhi phối Cầni Thơ.

Nộii

QUẢi ĐIỀUi TRAi HỌCi SINH

Trải

Sối

dungi câui hỏi lời

1.Vuii

lượng %

Rấti

lòngi choi biết,i tìnhi cảmi củai emi đốii vớii môni Lịchi sửi ởi Trườngi THPT

Thích

168

12,6

Bìnhi

thíchi

351

26,3

Nhàmi

thuờngi

631

47,4

183

13,7

2.i

chán

nay?

Rấti

Đánhi giái củai emi vềi vịi tríi củai môni Lịchi sửi trongi trườngi phổi thôngi hiệni

190

14,3

Quani

quani trọngi

585

36,3

Bìnhi

trọng

600

Khôngi

thuờngi

4,4

3.i

quani trọng

thông.

Sinhi

Emi cảmi nhậni nhưi thếi nàoi vềi giời họci Lịchi sửi hiệni nayi ởi trườngi phổi

168

12,6

Lýi

động,i hấpi dẫni

351

26,3

Nhàmi

thú,i bổi ích

631

47,4

Rấti

cháni

183

13,7

nhàmi chán

20PL

4.i

Theoi cáci em,i dii sảni văni hóai là

190

14,3

đượci

i Sảni phẩmi tinhi thần,i vậti chấti cói giái trịi lịchi sử,i văni hóa,i khoai họci

Sảni

lưui truyềni từi thếi hệi nàyi quai thếi hệi khác

585

36,3

Cáci

phẩmi vậti chấti cói giái trịi lịchi sửi văni hóa,i khoai học

4,4

Sảni

côngi trìnhi xâyi dựng,i địai điểmi cói giái trịi lịchi sửi văni hóa,i khoai học

600

đượci

phẩmi vậti chất,i tinhi thầni cói giái trịi lịchi sửi văni hóa,i khoai học,i

nghề,i

lưui giữi bằngi tríi nhớ,i chữi viết,i đượci lưui truyềni bằngi miệng,i truyềni

5.i

trìnhi diễni vài cáci hìnhi thứci lưui giữ,i truyềni miệngi khác.

đây

Tíni

Ởi Đồngi bằngi sôngi Cửui Longi cói cáci loạii hìnhi dii sảni văni hóai nàoi dướii

120

Lễi

ngưỡngi dâni giani vài tíni ngưỡngi tôni giáo

105

7,9

Diễni

hộii dâni gian

0,8

Đờni

xướngi trongi dâni gian

523

39,2

Cáci

cai tàii tử

3,7

Tấti

làngi nghềi truyềni thống

525

6.i

cải cáci ýi kiếni trên

UNESCOi

Ởi Đồngi bằngi sôngi Cửui Longi cói dii sảni văni hóai phii vậti thểi nàoi đãi đượci

Tíni

côngi nhậni lài dii sảni văni hoái phii vậti thểi đạii diệni củai nhâni loại

Lễi

ngưỡngi dâni giani vài tíni ngưỡngi tôni giáo

Diễni

hộii dâni gian

xướngi trongi dâni gian

290 21,8

Đờni

880

Cáci

cai tàii tử

163

12,2

7.i

làngi nghềi truyềni thống

Đờni

Theoi emi dii sảni văni hóai phii vậti thểi nàoi saui đâyi ởi Thànhi phối Cầni Thơ

290

21,8

Lễi

cai tàii tử

780

58,5

Lễi

hộii Chùai Ông

263

19,7

Lễi

hộii cúngi đìnhi Bìnhi Thủy

Thơi

hộii Ok-om-bok

8.i

ca,i hò,i vèi Cầni Thơ

Theoi emi dii sảni văni hóai vậti thểi nàoi saui đâyi ởi Thànhi phối Cầni Thơ

21PL

780

58,5

490

36,7

4,8

Thuỷ Cột

Chùai Đìnhi Chùai Đềni Hoàngi

Ông Bìnhi Mộti Hùng

9.i

Thànhi Thăngi Long

tộci

Emi cói thíchi tìmi hiểui vềi cáci dii sảni văni hóai trongi cáci bàii họci lịchi sửi dâni

Rấti

không?

168

12,6

Thích

351

26,3

Bìnhi

thíchi

631

47,4

Khôngi

thuờngi

183

13,7

thích

10.i ở:

Thưi

Emi thườngi tìmi hiểui tàii liệui vềi dii sảni văni hoái phụci vụi họci tậpi lịchi sửi

580

43,5

Thưi

việni nhài Trường

390

29,3

Việni

việni Thànhi phố

4,7

Cáci

Bảoi tàng

100

7,5

Bàii

nhài sách

200

Mạngi

giảngi củai giáoi viên

11.i

Internet

sửi

Thầyi (cô)i ởi lớpi emi thườngi sửi dụngi dii sảni văni hóai trongi dạyi họci lịchi

Trongi

Việti Nami quai cáci hìnhi thứci tổi chứci dạyi học:

780

58,5

Trongi

bàii họci lịchi sửi nộii khóai trêni lớp.

390

29,3

Hướngi

hoạti độngi ngoạii khóai lịchi sử.i

4,7

Tiếni

dẫni choi họci sinhi tựi họci ởi nhà.

100

7,5

Tấti

hànhi bàii họci lịchi sửi tạii thựci địa

cải cáci hìnhi thứci trên

12.i văni

hànhi bàii họci lịchi trêni lớp,i thầyi côi thườngi sửi dụngi dii sảni

580

43,5

ởi sửi pháp: đểi cáci liệui biệni DSVHi gópi phầni tạoi biểui tượngi vềi cáci sựi kiện,i

nhâni

390

29,3

Khii hoái Sửi vậti tiếni thôngi dụngi sửi lịchi quai tàii

22PL

Sửi

sử

4,7

Tiếni

dụngi tàii liệui DSVHi đểi minhi hoạ,i cụi thểi hoái choi cáci sựi kiệni lịchi

sựi

100

7,5

hànhi bàii họci lịchi sửi nộii khoái tạii DSVH,i nơii đãi từngi xảyi rai cáci

200

thứci

liệui DSVHi đểi nângi caoi năngi lựci hiểui vài vậni dụngi kiếni

liệui DSVHi đểi kiểmi tra,i đánhi giái kếti quải họci tập kiện Sửi vàoi Sửi dụngi thựci dụngi tàii tiễn tàii

13.i văni

bàii họci lịchi trêni lớp,i thầyi côi thườngi sửi dụngi dii sảni hànhi

580

43,5

nhâni

sửi ởi pháp: đểi cáci liệui biệni DSVHi gópi phầni tạoi biểui tượngi vềi cáci sựi kiện,i

tiếni thôngi dụngi lịchi sửi dụngi quai tàii tàii liệui hoái sựi

390

29,3

sựi

4,7

Khii hoái Sửi vậti Sửi Tiếni hànhi DSVHi lịchi đểi sửi minhi nộii khoái hoạ,i tạii cụi thểi DSVH,i nơii choi đãi cáci từngi kiệni rai xảyi LS cáci bàii họci

100

7,5

thứci

200

DSVHi đểi nângi caoi năngi lựci hiểui vài vậni dụngi kiếni liệui

đểi kiểmi tra,i đánhi kiện Sửi vàoi Sửi

14.i emi

liệui dụngi DSVHi dii sảni văni hoái trongi giái cáci kếti bàii quải họci họci lịchi tập sửi dâni tộc,i

880

163

12,2

Khii cảmi thầyi thấyi

290

21,8

tàii tiễn tàii sửi học: hấpi nặngi dẫni nềi

Sinhi Buồni Bìnhi

dụngi thựci dụngi côi tiếti động,i chán,i thường

15.i cáci

cáci lịchi sửi Việti Nami mài thầyi (cô)i sửi dụngi

227

Hứngi tàii củai sảni emi văni vềi hóai giời nhưi họci trên:

600

413

thúi dii thíchi

16.i

liệui Rấti Thích Bìnhi Khôngi thườngi thích

nơii

Mứci đội cáci thầyi côi tổi chứci choi cáci emi đii thami quani ngoạii khoái tạii

Thườngi

cói dii sản:

780

58,5

Thỉnhi

xuyêni

490

36,7

Khôngi

thoảngi

4,8

baoi giờ

23PL

17.i

Việti

Theoi emi sựi cầni thiếti sửi dụngi cáci dii sảni văni hóai trongi dạyi họci lịchi sửi

880

Cầni

Nami là:

390

29,3

Bìnhi

thiết

4,7

Khôngi

thường

Nguồn:i

cầni thiết

Tổngi hợpi từi 1333i phiếui điềui trai HSi cáci trườngi THPTi ởi TP.i Cầni Thơ,i 2018

24PL

PHỤCi

Phụi

LỤCi 2:i CÔNGi TÁCi THỰCi NGHIỆMi SƯi PHẠM

lụci 2a:i Giáoi áni thựci nghiệm

PHẦNi

III:i LỊCHi SỬi VIỆTi NAMi (1858i -i 1918)

Chươngi

VIỆTi

NAMi TỪi NĂMi 1858i ĐẾNi CUỐIi THẾi KỶi XIX

Bàii

NHÂNi

DÂNi VIỆTi NAMi KHÁNGi CHIẾNi CHỐNGi PHÁPi XÂMi LƯỢC

(Từi

I.i

nămi 1858i đếni trướci nămi 1873)i (Tiếti 2)

Saui

Mụci tiêu

1.i

khii họci xongi tiếti học,i họci sinhi đạti được:

Biếti

Vềi kiếni thức

Nêui

đượci âmi mưui xâmi lượci củai thựci dâni Phápi ởi cáci tỉnhi Nami Kì.

Trìnhi

đượci nộii dungi củai bảni Hiệpi ướci Nhâmi Tuấti nămi 1862.i

miềni

bàyi đượci diễni biếni vài kếti quải cuộci khángi chiếni củai nhâni dâni tai ởi bai tỉnhi

Nhậni

miềni Đôngi vài bai tỉnhi miềni Tâyi Nami Kìi saui Hiệpi ướci 1862.

khángi

xéti đượci vaii trò,i tháii đội củai triềui Nguyễni vài quầni chúngi nhâni dâni trongi cuộci

Kháii

chiếni chốngi thựci dâni Phápi từi nămi 1862i đếni trướci nămi 1873.

Đánhi

niệm:i phongi tràoi “tịi địa”i lài gìi ?

nướci

giái đúngi nguyêni nhâni vài tráchi nhiệmi củai triềui Nguyễni trongi việci đểi mấti

2.i

saui khii kíi Hiệpi ướci Nhâmi Tuấti 1862.

Năngi

Năngi lực

giaoi

lựci chung:i Năngi lựci tựi học,i năngi lựci pháti hiệni vài giảii quyếti vấni đề,i năngi lựci

Năngi

tiếp,i năngi lựci hợpi tác,i năngi lựci sửi dụngi ngôni ngữ.

-i

lựci lịchi sử:i

khángi

Tìmi hiểui lịchi sử:i thôngi quai tưi liệui lịchi sửi trìnhi bàyi diễni biếni vài kếti quải cuộci

-i

chiếni củai nhâni dâni tai ởi bai tỉnhi miềni miềni Đôngi vài bai tỉnhi miềni Tâyi Nami Kì

đếni

Nhậni thứci -i tưi duyi lịchi sử:i khaii thác,i sửi dụngi tranhi ảnh,i tưi liệu,i biểui đồi liêni quani

thựci

bàii học;i phâni tích,i đánhi giái vaii tròi củai Triềui Nguyễni trongi cuộci khángi chiếni chốngi

dâni Phápi xâmi lược.

25PL

3.i

Saui

Phẩmi chất

bạoi

khii họci xongi tiếti nàyi HSi nhậni thứci đượci bảni chấti xâmi lượci vài thủi đoạni tàni

Hìnhi

củai chủi nghĩai thựci dân,i âmi mưui xâmi lượci nướci tai củai thựci dâni Phápi đãi cói từi lâu.

lòngi

thànhi tinhi thầni yêui nước,i tựi hàoi vềi truyềni thốngi chốngi xâmi lươci củai chai ông,i

Phương,i

biếti ơni đốii vớii nhữngi vịi anhi hùngi đãi hyi sinhi vìi đấti nướci nhưi ông:i Nguyễni Trii

Nguyễni

Nguyễni Trungi Trực,i Trươngi Định,i Trươngi Quyền,i Phani Tôn,i Phani Liêm,i

II.i

Hữui Huân.

1.Chuẩni

Thiếti bị,i tàii liệui dạyi học

-i

bịi củai giáoi viên.

-i

Chuẩni bịi cáci câui hỏi.

đánhi

Tranhi ảnh,i lượci đồi về:i bảni đồi lụci tỉnhi Nami Kì,i nghĩai quâni Nguyễni Trungi Trựci

đượci

chìmi tàui Phápi (10/12/1861),i châni dungi Nguyễni Trungi Trực,i hìnhi Trươngi Địnhi

Huâni

phongi soái,i lượci đồi cuộci khángi chiếni chốngi Phápi ởi Nami Kì,i hìnhi Nguyễni Hữui

-i

(1813i -i 1875).i

2.Chuẩni

Phấn/búti viếti bảng.

bịi củai họci sinh.

-i

i -i Họci bàii cũi vài chuẩni bịi bàii mới.

III.i

Vở,i sáchi giáoi khoa.

A.i

Tiếni trìnhi dạyi học

1.i

HOẠTi ĐỘNGi KHỞIi ĐỘNGi (5i phút)

Vớii

Mụci tiêu:i

Đài

nộii dungi đãi họci ởi tiếti trước,i thựci dâni Phápi đãi thấti bạii saui khii tấni côngi tạii

lầni

Nẵngi vài Giai Định,i Phápi vẫni khôngi từi bỏi âmi mưui xâmi lượci Việti Nam.i Âmi mưui

biếni

nàyi chínhi lài chiếmi đượci cáci tìnhi Nami Kìi vài ápi đặti cáci chếi đội caii trịi hài khắci đểi

Phápi

nướci tai thànhi thuộci địai củai chúng,i ngayi saui Hiệpi ướci Bắci Kinhi đượci kíi kết,i

độngi

tứci tốci kéoi quâni vềi tiếpi tụci quái trìnhi xâmi lượci Việti Nam.Từi đói giúpi HSi huyi

nhằmi

vốni kiếni thứci vài kĩi năngi đãi cói đểi chuẩni bịi tiếpi nhậni kiếni thứci vài kĩi năngi mới,i

tạoi rai sựi kíchi thíchi lòngi khaoi kháti củai HSi muốni biếti đượci thựci dâni Phápi đãi

26PL

thựci

tỉnhi

hiệni âmi mưui chiếmi Nami Kìi nhưi thếi nàoi vài nhâni dâni tai đãi khángi chiếni tạii cáci

2.i

miềni Đôngi vài miềni Tâyi Nami Kìi rai sao.

Phươngi thức:i hoạti độngi cái nhân.

i -i GVi đặti mộti sối câui hỏi

Hòa,i

i +i Hãyi choi biếti nướci tai từi thếi kỉi XVIIIi -i XIXi cáci tỉnhi thànhi Giai Định,i Biêni

Địnhi Tường,i Vĩnhi Long,i Ani Giang,i Hài Tiêni đượci gọii chungi vớii têni gọii gì?

gìi

i +i Đoạni văni dướii đâyi đượci tríchi trongi táci phẩmi nào?i Đoạni văni phảni ánhi điềui

“Cuii

ởi nướci tai vàoi giữai thếi kỉi XIXi

Toani

cúti làmi ăn;

loi nghèoi khó.

Việci

i …..

Tậpi

cuốc,i việci cày,i việci bừa,i việci cấy,i tayi vốni queni làm;

…..

khiên,i tậpi súng,i tậpi mác,i tậpi cờ,i mắti chưai từngi ngó.

nhưi

i Chii nhọci quani quảni giốngi trốngi kỳ,i trốngi giục,i đạpi ràoi lướti tớii coii giặci cũngi

Nàoi

khôngi

sợi thằngi Tâyi bắni đạni nhỏ,i đạni to,i xôi cửai xôngi vào,i liềui mìnhi nhưi chẳngi có.

-i

i (Tríchi văni họci lớpi 11)

sảni

Mỗii HSi cói thểi trìnhi bàyi sảni phẩmi vớii cáci mứci đội kháci nhau,i GVi lựai chọni 01i

3.i

phẩmi nàoi đói củai HSi đểi làmi tìnhi huốngi kếti nốii vàoi bàii mới.

-i

Gợii ýi sảni phẩm:i

tỉnh,i

Vàoi đờii vuai Minhi Mạngi (1802i -i 1832)i đãi đổii cáci trấni củai Giai Địnhi thànhi 6i

Tường,i

từi đói cói têni lài Lụci tỉnhi Nami Kỳi gồmi cáci tỉnh:i Giai Định,i Biêni Hòa,i Địnhi

Định,i

Vĩnhi Long,i Ani Giang,i Hài Tiên.i Trongi đó,i chiai làmi 3i tỉnhi Miềni Đôngi (Giai

-i

Biêni Hòa,i Địnhi Tường)i vài 3i tỉnhi Miềni Tâyi (Vĩnhi Long,i Ani Giang,i Hài Tiên).

Đìnhi

Đoạni văni thuộci táci phẩmi “Văni tếi nghĩai sĩi Cầni Giuộc”i củai nhài văni Nguyễni

lài

Chiểu,i đoạni văni phảni ánhi hànhi độngi thựci dâni Phápi đếni xâmi lượci nướci ta.i Đói

cày,i

nhữngi ngườii nôngi dâni châni chất,i côii cúti làmi ăni trướci giời chuyêni cuốc,i chuyêni

bừa,i còni việci quâni sựi nhưi tậpi khiên,i tậpi súng,i tậpi mác,i tậpi cờ,i họi chưai từngi ngói

27PL

lấy.i

vũi

Nhưngi khii đấti nướci lâmi nguyi họi vớii nhữngi vũi khíi thôi sơi khôngi sánhi đượci vớii

chốngi

khíi bọni phươngi Tâyi hiệni đại,i họi lài nhữngi ngườii dũngi cảm,i dámi hii sinhi đứngi lêni

GVi

lạii giặc,i quyếti khôngi đểi đấti nướci rơii vàoi tayi bọni thựci dâni phươngi Tây.

-i

chuyểni ý:

củai

Trongi buổii đầui Phápi xâmi lượci Việti Nami trướci tinhi thầni chiếni đấui anhi dũngi

Giai

nhâni dâni tai choi tớii nămi 1860,i thựci dâni Phápi đãi bịi sai lầyi ởi mặti trậni Đài Nẵngi vài

từngi

Định,i buộci phảii chuyểni từi kếi hoạchi đánhi nhanhi thắngi nhanhi sangi chinhi phụci

1860i

góii nhỏi vài đẩyi mạnhi âmi mưui xâmi chiếmi cáci tỉnhi ởi Nami Kỳ.i Vậyi từi saui nămi

nào,i

thựci dâni Phápi đãi cói nhữngi hànhi độngi mởi rộngi đánhi chiếmi nướci tai nhưi thếi

B.i

chúngi tai sẽi cùngi tìmi hiểui tiếti 2i Bàii 19.

1.i

HOẠTi ĐỘNGi HÌNHi THÀNHi KIẾNi THỨCi (30i phút)

Hiệpi

Hoạti độngi 1:i Tìmi hiểui khángi chiếni lani rộngi rai cáci tỉnhi miềni đôngi nami kì.i

1.1.i

ướci 05/06/1862.

Mụci tiêu:

-i

củai

Biếti đượci nhâni dâni tai đãi chiếni đấui nhưi thếi nàoi trướci sựi mởi rộngi xâmi lượci

Pháp.

-i

nămi

Nêui đượci hoàni cảnhi kíi kếti Hiệpi ướci Nhâmi Tuấti giữai Phápi vài triềui đìnhi Huếi

1862.

-i

Cải

Nêui đượci nộii dungi cơi bảni củai Hiệpi ướci Nhâmi Tuất.

NAMi

lớp:i tìmi hiểui “KHÁNGi CHIẾNi LANi RỘNGi RAi CÁCi TỈNHi MIỀNi ĐÔNGi

hỏii

KÌ.i HIỆPi ƯỚCi 5/6/1862”i bằngi cáchi đọci thôngi tini SGKi trangi 111i trải lờii câui

Phápi cói hànhi độngi gìi saui khii kếti thúci chiếni tranhi ởi Trungi Quốc?

Nhâni dâni tai đãi chiếni đấui nhưi thếi nàoi trướci sựi mởi rộngi xâmi lượci củai Pháp?

Huếi

Giữai lúci phongi tràoi khángi chiếni củai nhâni dâni tai đangi dângi caoi thìi triềui đìnhi

cói hànhi độngi gì?

độngi

Nêui nộii dungi bảni Hiệpi ướci Nhâmi Tuất.i Emi đánhi giái nhưi thếi nàoi vềi hànhi

kíi kếti Hiệpi ướci củai triềui đìnhi Nguyễn?

28PL

-i

khăn.i

Trongi quái trìnhi họci sinhi làmi việc,i GVi quani sát,i hỗi trợi choi hsi khii gặpi khói

thảoi

Chúi ýi hướngi dẫni HSi cáchi làmi việci nhómi cói hiệui quả:i phâni chiai côngi việc,i

-i

luận,i thốngi nhấti ýi kiếni giữai cáci thànhi viên.

Trungi

GVi sửi dụngi DSVHi đểi tạoi biểui tượngi choi HSi vềi anhi hùngi dâni tộci Nguyễni

củai

Trực,i GVi cói thểi sửi dụngi đoạni tríchi trongi vởi cảii lươngi “Nguyễni Trungi Trực”i

Trưngi

soạni giải Hài Nami Quang,i thôngi quai clipi khoảngi 4i phúti miêui tải đoạni Nguyễni

sối

Trựci bịi thựci dâni đưai rai phápi trường,i chuẩni bịi hànhi quyết,i kếti hợpi vớii nêui mộti

Nguyễni

câui hỏii đểi HSi thảoi luận:i Quai đoạni clipi trêni emi cói nhậni xéti gìi vềi vịi anhi hùngi

Trựci

Trungi Trực?i Hoặci Emi đánhi giái nhưi thếi nàoi vềi côngi laoi củai Nguyễni Trungi

GVi

đốii vớii phongi tràoi khángi chiếni chốngi thựci dâni Phápi ởi Tâyi Nami Bộ?.i

ngườii

cungi cấpi thêmi vềi Nguyễni Trungi Trực:i ôngi têni thậti lài Nguyễni Văni Lịchi

chốngi

phủi Địnhi Tường.i Khii Phápi xâmi lượci Nami Kì,i ôngi đãi cùngi nhâni dâni đứngi lêni

trêni

Pháp.i Trậni đánhi nổii tiếngi củai ôngi lài vụi đốti cháyi chiếni hạmi Hii Vọngi củai Phápi

lêni

sôngi Nhậti Tảoi trưai ngàyi 10/12/1862.i Ôngi đãi cùngi mộti toáni nghĩai binhi dụi giặci

tiêui

bời rồii dẫni đầui 5i chiếci thuyềni ápi tớii khiếni bọni giặci trêni tàui khôngi kịpi trởi tay,i bịi

Nămi

diệti hầui hết.

Chông.i

1867i triềui đìnhi phongi ôngi chứci Lãnhi Binhi vài ôngi lậpi căni cứi ởi Hòni

bội

Rạngi sángi 16/06/1868i ôngi đưai quâni đánhi úpi đồni Kiêni Giangi tiêui diệti toàni

khôngi

quâni địchi ởi đó.i Đếni thángi 09/1868i ôngi bịi giặci bắt,i dụi dỗi nhưngi ôngi kiêni quyếti

Nam,i

đầui hàng,i ôngi đãi nóii mộti câui nổii tiếng:i “Baoi giời ngườii Tâyi nhổi hếti cỏi nướci

ôngi

thìi mớii hếti ngườii Nami đánhi Tây”.i Ngàyi 27/10/1868i giặci Phápi đãi hànhi hìnhi

3.i

ởi Rạchi Giá.

-i

Gợii ýi sảni phẩm:

rộngi

Saui thắngi lợii ởi Trungi Quốc,i ngàyi 25/10/1860i Phápi kéoi quâni vềi Giai Địnhi mởi

-i

đánhi chiếmi nướci ta.

Tườngi

Ngàyi 23/02/1861i Phápi chiếmi đạii đồni Chíi Hòa,i saui đói chiếmi luôni Địnhi

-i

(12/04/1861),i Biêni Hòai (18/12/1861),i Vĩnhi Longi (23/03/1862).

Nguyễni

Cuộci khángi chiếni củai nhâni dâni tai diễni rai mạnhi mẽi như:i Trươngi Định,i

Trungi Trực,i Lêi Huy…

29PL

-i

vớii

Giữai lúci phongi tràoi khángi chiếni củai nhâni dâni đangi lêni caoi thìi triềui đìnhi kíi

-i

phápi Hiệpi ướci Nhâmi Tuấti (05/06/1862).

Lôn,i

Nộii dungi chính:i Nhượngi choi Phápi bai tỉnhi miềni Đôngi Nami Kìi vài đảoi Côni

buôni

bồii thườngi 20i triệui quan,i mởi bai cửai biểni choi Phápi vài Tâyi Bani Nhai vàoi tựi doi

Phápi

bán,i thànhi Vĩnhi Longi đượci trải lạii vài triềui đìnhi chấmi dứti cáci hoạti độngi chốngi

=>Triềui

ởi bai tỉnhi miềni Đông.

giặci

đìnhi khôngi kiêni quyếti đánhi giặc,i khôngi pháti huyi đượci tinhi thầni chốngi

2.i

củai nhâni dân.

Hiệpi

Hoạti độngi 2:i Tìmi hiểui Nhâni dâni bai tỉnhi miềni Đôngi tiếpi tụci khángi chiếni saui

1.i

ướci 1862.

-i

Mụci tiêu:

Nhâmi

Nêui đượci nhữngi việci làmi củai triềui đìnhi Nguyễni saui khii kíi vớii Phápi Hiệpi ướci

-i

Tuấti nămi 1862.

1862.

-i

Trìnhi bàyi đượci nhữngi phongi tràoi đấui tranhi củai nhâni dâni từi saui Hiệpi ướci

Trươngi

Trìnhi bàyi đượci kháii quáti vềi Trươngi Địnhi vài diễni biếni cuộci khởii nghĩai

2.i

Định.

-i

Phươngi thức:i Hoạti độngi cái nhân,i pháti vấn,i hoạti độngi cặpi đôi

ướci

Cải lớpi tìmi hiểui “Nhâni dâni bai tỉnhi miềni Đôngi tiếpi tụci khángi chiếni saui Hiệpi

1862”i bằngi cáchi đọci thôngi tini SGKi trangi 112,i 113i trải lờii câui hỏii :

cói

Saui khii kíi kếti bảni Hiệpi ướci Nhâmi Tuấti 05/06/1862i triềui đìnhi nhài Nguyễni đãi

hànhi độngi nhưi thếi nào?

Phongi tràoi đấui tranhi ởi bai tỉnhi miềni Đôngi saui hiệpi ướci diễni rai nhưi thếi nào?

độngi

Giớii thiệui đôii néti vềi ôngi Trươngi Định.i Quai đói emi cói suyi nghĩi gìi vềi hànhi

củai ôngi khii quyếti địnhi ởi lạii cùngi nhâni dâni chiếni đấu?

vềi

Trìnhi bàyi kháii quáti diễni biếni cuộci khởii nghĩai Trươngi Định.i Cói nhậni xéti gìi

-i

địai bàni hoạti độngi củai cáci cuộci khởii nghĩa?

Trongi quái trìnhi HSi làmi việc,i GVi quani sát,i hỗi trợi choi hsi khii gặpi khói khăn.i

30PL

-i

giớii

GVi cungi cấpi thôngi tini vềi bứci hìnhi Trươngi Địnhi nhậni phongi soáii saui khii HSi

rai

thiệui vềi Trươngi Định:i bứci tranhi vềi buổii lễi Trươngi Địnhi nhậni phongi soáii diễni

kiếni

rấti giảni dịi nhưngi trangi nghiêmi tạii mộti vùngi nôngi thôni Nami Bộ,i dướii sựi chứngi

saui

củai dôngi đảoi nhâni dân.i Họi làmi mộti lễi đàii bằngi gỗ,i trêni đặti hươngi áni vài phíai

tâmi

cói bứci trướngi ghii dòngi chữi “Bìnhi Tâyi Đạii Nguyêni soái”.i Ngườii đứngi ởi trungi

ngườii

bứci hìnhi chínhi lài Trươngi Định,i ôngi đangi giơi tayi đóni nhậni thanhi kiếmi doi mộti

Nguyêni

giài cói uyi tín,i đạii diệni choi nhâni dâni traoi choi vài suyi tôni ôngi lài “Bìnhi Tâyi Đạii

đồngi

soái”.i Nhữngi ngườii dâni xungi quanhi đềui giơi caoi giáoi mác,i bàyi tỏi tháii đội

phong,i

tìnhi vài mongi muốni ôngi đảmi nhậni trọngi trách.i Saui khii nhậni chứci choi dâni

hànhi

ôngi đemi đạii quâni đóngi ởi Gòi Công.i Saui đói hỏii HS:i Cáci emi cói suyi nghĩi gìi vềi

-i

độngi củai ôngi khii quyếti địnhi ởi lạii cùngi nhâni dâni chiếni đấui ?

chiếni

GVi hướngi dẫni HSi khaii tháci hìnhi ảnh:i GVi chiếui hìnhi Lượci đồi cuộci khángi

dõii

chốngi Phápi ởi Nami Kìi vài giaoi nhiệmi vụi choi HS:i Quani sáti lượci đồi kếti hợpi theoi

củai

SGKi vài thảoi luậni cáci câui hỏii gợii mở:i quai lượci đồi nêui đượci địai bàni hoạti độngi

thôngi

cáci cuộci khởii nghĩa?i Trìnhi bàyi kháii quáti diễni biếni khởii nghĩai Trươngi Địnhi

3.i

quai lượci đồ?

-i

Gợii ýi sảni phẩm:i

Phápi

Thựci hiệni Hiệpi ướci 1862,i triềui đìnhi rai lệnhi giảii táni cáci độii nghĩai binhi chốngi

-i

ởi Giai Định,i Địnhi Tườngi vài Biêni Hòa.

tịi

Cáci phongi tràoi diễni rai mạnhi mẽ:i cổi vũi nghĩai binhi chốngi Pháp:i phongi tràoi “i

-i

địai “,i nổii bậti lài khởii nghĩai Trươngi Định.

vài

Saui hiệpi ướci 1862i nghĩai quâni xâyi dựngi căni cứi Gòi Công,i đẩyi mạnhi đánhi địchi

-i

giảii phóngi nhiềui vùngi thuộci Giai Định,i Địnhi Tường.

Đếni

Ngàyi 28/02/1863i Phápi tấni côngi Gòi Công,i nghĩai quâni chiếni đấui anhi dũng.i

-i

ngàyi 20/08/1864i Trươngi Địnhi hyi sinh,i nghĩai quâni thấti bại.

dâni

Ýi nghĩa:i cuộci khởii nghĩai củai Trươngi Địnhi thểi hiệni ýi chíi quậti khởii củai nhâni

chốngi

ta,i đánhi dấui sựi hìnhi thànhi trậni tuyếni nhâni dân,i bướci đầui kếti hợpi haii nhiệmi vụi

GVi

thựci dâni xâmi lượci vài phongi kiếni đầui hàngi =>i gâyi choi Phápi nhiềui khói khăn.

mởi rộng:

31PL

-i

giặc,i

Phongi tràoi “tịi địa”:i mộti phongi tràoi “bấti hợpi tác”,i khôngi chịui chungi sốngi vớii

nhâni

đựơci gọii lài "tịi địa”i đãi thui húti nhiềui nhâni sĩ,i nhài nhoi yêui nướci vài đôngi đảoi

chiếmi

dâni củai 3i tỉnhi bịi chiếm.i Nhữngi ngườii nàyi kiêni quyếti rờii bỏi vùngi đấti đãi bịi giặci

củai

đểi chuyểni sangi Vĩnhi Long,i hoặci rai Bìnhi Thuận.i Đói lài mộti biểui hiệni mạnhi mẽi

thầyi

tinhi thầni yêui nước,i cămi thùi giặci củai nhâni dân.i Tiêui biểui choi phongi tràoi nàyi lài

Đìnhi

đồi Nguyễni Đìnhi Chiểu.i Khii thànhi Giai Địnhi thấti thủi (17/02/1859),i Nguyễni

Đìnhi

Chiểui bỏi Giai Địnhi chạyi vềi Cầni Giuộc.i Đếni khii Cầni Giuộci bịi chiếm,i Nguyễni

sốngi

Chiểui lạii mộti lầni nữai rờii nơii đây,i vềi Bai Trii (Bếni Tre)i vớii ýi thứci quyếti khôngi

GVi

chungi vớii quâni thù.

Saui

chuyểni ý:

tổi

khii chiếmi bai tỉnhi miềni Đôngi Nami Kì,i thựci dâni Phápi bắti tayi ngayi vàoi việci

riếti

chứci bội máyi caii trịi vài chuẩni bịi mởi rộngi phạmi vii chiếmi đóng.i Thựci dâni Phápi ráoi

nămi

chuẩni bịi chiếmi nốti bai tỉnhi miềni Tâyi Nami Kì.i Đểi dọni đườngi choi âmi mưui này,i

miềni

1863,i Phápi dùngi vũi lựci ápi đặti nềni bảoi hội lêni đấti Cam-pu-chia,i côi lậpi bai tỉnhi

lực.i

Tây,i épi triềui đìnhi Huếi nhườngi quyềni caii quảni vài cuốii cùngi tấni côngi bằngi vũi

phậni

Nhưi vậy,i saui khii bai tỉnhi miềni Đôngi Nami Kìi vài Caoi Miêni lọti vàoi tayi Phápi thìi sối

tỉnhi

bai tỉnhi miềni Tâyi Nami Kìi đãi đượci địnhi đoạti vài quái trìnhi chúngi chiếmi đóngi bai

bài.i

3.i

miềni Tâyi Nami Kìi nhưi thếi nàoi chúngi tai cùngi tìmi hiểui nhữngi phầni còni lạii củai

Nhâni

Hoạti độngi 3:i Tìmi hiểui Thựci dâni Phápi chiếmi bai tỉnhi miềni Tâyi Nami Kìi vài

3.1.i

dâni bai tỉnhi miềni Tâyi chốngi Pháp.

-i

Mụci tiêu:i

-i

Nêui đượci nguyêni nhâni cáci tỉnhi miềni Tâyi Nami Kìi rơii vàoi tayi Pháp.

miềni

Trìnhi bàyi đượci diễni biến,i kếti quải vài ýi nghĩai củai cáci cuộci khángi chiếni tạii

-i

Tâyi Nami Kì.i

3.2.i

Nêui đượci tinhi thầni đấui tranhi củai nhâni dâni bai tìnhi miềni Tâyi Nami Kì.

Phươngi thức:i Hoạti độngi nhóm,i pháti vấn,i hoạti độngi cái nhân.

32PL

-i

dâni

Cáci nhómi tìmi hiểui “Thựci dâni Phápi chiếmi bai tỉnhi miềni Tâyi Nami Kìi vài Nhâni

113,i

bai tỉnhi miềni Tâyi chốngi Pháp”i bằngi cáchi đọci phầni thôngi tini trongi SGKi trangi

114i vài 115i trải lờii câui hỏii vài hoàni thànhi vàoi bảngi họci tập.

Nguyêni nhâni tạii saoi cáci tỉnhi Miềni Tâyi Nami Kìi rơii vàoi tayi Pháp?

Kểi têni cáci cuộci khởii nghĩai tiêui biểu.

Cói nhậni xéti gìi vềi cuộci đấui tranhi củai nhâni dâni bai tỉnhi miềni Tâyi Nami Kì?

đội

quả,i

ýi

củai đìnhi

khángi nhâni

Kếti nghĩa.

trận xâmi thựci lượci dâni củai

Mặti

chiếni

Cuộci củai Pháp

Tháii triềui Nguyễn

Cuộci chiếni ta dâni

Khángi miềni Kì

-i

tạii Nami Tâyi

khăn.i

Trongi quái trìnhi họci sinhi làmi việc,i GVi quani sát,i hỗi trợi choi hsi khii gặpi khói

thảoi

Chúi ýi hướngi dẫni HSi cáchi làmi việci nhómi cói hiệui quả:i phâni chiai côngi việc,i

-i

luận,i thốngi nhấti ýi kiếni giữai cáci thànhi viên.

cáchi

GVi lựai chọni 1i nhómi trìnhi bày,i nhómi còni lạii nhậni xét,i gópi ýi vềi kiếni thứci vài

-i

trìnhi bàyi kếti quải làmi việci củai nhómi trìnhi bày.

3.3.i

GVi nhậni xét,i đánhi giái phầni hoạti độngi củai cáci nhóm,i củngi cối lạii kiếni thức.

Mặti

Gợii ýi sảni phẩm:

củai

quả,i

ýi

Tháii triềui

đội Nguyễn

khángi nhâni

Kếti nghĩa.

trận xâmi thựci lượci dâni củai

-i

đìnhi

-i

Cuộci chiếni ta dâni Nhâni -i

Cuộci củai Pháp -i

1867i

Ngàyi 20/06/i Triềui dâni miềni Doi tươngi quani

lúngi

túng,i

Tâyi

lựci

trậni

Phápi dàni bạci khángi chiếni lượngi chênhi

nhược,i

Phani

anhi

lệchi

Khángi

trướci thànhi dũngi vớii khôngi cói

Vĩnhi

Thanhi

chiếni tạii Longi =>i Giảni

-i

tinhi

lợii

miềni

thầni ngườii choi ta,i vũi khíi

Phani

Thanhi

kinhi

đii

trướci

ngãi

còni

Kì

Giảni

Tâyi Nami lượci sứi củai thôi sơ,i triềui

triềui

xuống,i

ngườii

đìnhi

-i

nộpi thànhi . đìnhi đầui khôngi quani

hàng.

saui

tâmi

tinhi

đếni

Từi ngàyi 20i đứngi lên. nêni

-i

thầni

Phápi

24/06/1867i Tiêui biểui nhấti chiếni đấui

cói

bịi

bai

tỉnhi

chiếmi gọni cuộci khởii giảmi sút.

nghĩai

củai

miềni

33PL

Tâyi

Trươngi

-i

(Vĩnhi

Nami Kìi Quyền,i Cuộci khángi

Nguyễni

chiếni

Giang,i

Long,i Ani Trungi củai nhâni

Trực,i

dâni

mài

Hài Tiên)i Nguyễni Nami Kìi lài

tốni

Hữui

nhữngi

mộti

khôngi Huân.i biểui hiệni

cụi

yêui

viêni đạn. thểi vềi lòngi

nàn,i

nướci nồngi

giặci

ýi chíi chốngi

sâui

ngoạii xâmi

C.i

sắc.

1.i

HOẠTi ĐỘNGi LUYỆNi TẬP,i CỦNGi CỐi (i 4i -i 5i phút)

đượci

Mụci tiêu:i nhằmi củngi cố,i hệi thốngi hóa,i hoàni thiệni kiếni thứci mớii mài HSi đãi

lĩnhi hộii ởi hoạti độngi hìnhi thànhi kiếni thức.

Hãyi

i 2.i Phươngi thức:i hoạti độngi cái nhân

cáchi

ghépi nộii dungi ởi cộti bêni tráii choi phùi hợpi vớii nộii dungi ởi cộti bêni phải,i bằngi

bêni

điềni sối thứi tựi củai nộii dungi ởi cộti nêni tráii vàoi chỗi trốngi (...)i củai nộii dungi ởi cộti

3.i

phải.

Nguyễni

Gợii ýi sảni phẩm

...i

Tựi

Ánh Dùngi thơi văni đểi vạchi trầni bội mặti thậti củai bèi

lũi

Phạmi

Đức cướpi nướci vài báni nước,i cũngi nhưi cổi độngi

nhâni

Nguyễni

Văni Nghị dâni chốngi giặc.

...i

Trươngi

Trii Phương Ôngi từngi chỉi huyi quâni sĩi chốngi Phápi ởi Đài

Nẵng,i

Nguyễni

Định saui đói lạii đượci triềui đìnhi cửi vàoi Giai Địnhi

chốngi

Nguyễni

Trungi Trực giặc.

...i

Phani

Hữui Huân Ngườii cói côngi khôii phụci quyềni lựci choi dòngi

họi

Phani

Thanhi Giản Nguyễni vài thiếti lậpi 1i triềui đạii mớii trongi lịchi

sửi

Nguyễni

Tôn,i Phani Liêm dâni tộc.

...i

chốngi

Đìnhi Chiểu Lài coni củai Phani Thanhi Giản,i lậpi căni cứi

Phápi ởi Bai Trii (i Bếni Tre).

34PL

...i

Tâyi

Ngườii cói câui nóii nổii tiếng:i “Baoi giời ngườii

đánhi

nhổi hếti cỏi nướci Nami thìi mớii hếti ngườii Nami

...i

Tây”.

...i

Vịi vuai trịi vìi nướci tai từi nămi 1847i -i 1883.

nghĩai

Ôngi lài đốci họci ởi Nami Định,i tựi chiêui mội

...i

binhi vàoi Huếi xini vuai đượci rai chiếni trường.

“Bìnhi

ôngi đãi chốngi lệnhi vua.i Giươngi caoi ngọni cời

chốngi

Tâyi đạii nguyêni soái”i lãnhi đạoi nhâni dâni

...i

giặc.

đàyi

Ôngi đãi từngi bai lầni bịi Phápi bắti vài chịui áni lưui

chốngi

nhưngi saui mỗii lầni đượci thải rai ôngi lạii cángi

D.i

Phápi quyếti liệti hơn.

1.i

HOẠTi ĐỘNGi VẬNi DỤNG,i MỞi RỘNGi (1-i 2i phút)

quyếti

Mụci tiêu:i Nhằmi vậni dụngi kiếni thứci mớii mài HSi đãi đượci lĩnhi hộii đểi giảii

dâni

nhữngi vấni đềi mớii trongi họci tậpi vài thựci tiễni vềi :i tấmi gươngi củai cáci anhi hùngi

2.i

tộci trongi cuộci khángi chiếni chốngi Phápi từi 1858i -i trướci 1873.

-i

Phươngi thức:i

GVi giaoi nhiệmi vụi choi HSi vềi nhài tìmi hiểu:i

35PL

Ảnh:i

Quai

Dii tíchi quốci giai Đềni thời Nguyễni Trungi Trựci -i Kiêni Giang

Tâyi

tìmi hiểui dii tíchi đềni thời Nguyễni Trungi Trực.i Lài mộti ngườii coni củai vùngi

hùngi

Nami Bộ,i emi hãyi viếti mộti bàii luậni 100i câui trìnhi bàyi vềi tíni ngưỡngi thời cúngi anhi

3.i

dâni tộci trongi đờii sốngi tinhi thầni củai ngườii dâni vùngi Đồngi bằngi sôngi Cửui Long

-i

Gơii ýi sảni phẩm

Kếti quải tìmi hiểu,i nghiêni cứui củai họci sinh

36PL

Phụi

lụci 2c

KIỂMi

GD&ĐTi TPi THƠ TRAi PHÚTi 2019i -i 2020

Điểm

SỞi TRƯỜNGi

(Đềi

CẦNi THPT…………………. 15i MÔN:i :Thờii -i LỊCHi làmi NĂMi SỬi bàii HỌCi 11 Phút LỚPi 15i giani cói 2i trang)

Mã đề 001

I:i

i Họi tên:i ……………………………….i Lớp:i ………………

Cáci

TRẮCi NGHIỆMi (3i điểm)

Câui

emi hãyi khoanhi tròni chữi cáii trướci ýi trải lờii đúngi nhấti

1:i Saui khii chiếmi đượci đạii đồni Chíi thắngi quâni Phápi chiếmi luôni cáci tỉnh:

Long,i Gòi Công,i Giai Định. Hoà,i Vĩnhi Long,i Giai Định.

A. Vĩnhi B. Giai

Câui

Định,i Địnhi Tường,i Biêni Hoà. Tường,i Biêni Hoà,i Vĩnhi Long

đốii

2:i Vớii Hiệpi ướci Nhâmi Tuất,i triềui Huếi đãi thừai nhậni chủi quyềni củai Phápi Hoà,i thừai C. Biêni D. Địnhi đìnhi

vớii khui vựci nàoi ởi nướci ta?

A. Sáui

tỉnhi Nami Kì

B. Bai

tỉnhi miềni Đôngi Nami Kì

Đôngi Nami Kìi vài đảoi Côni Lôn

C. Bai tỉnhi D. Trungi

Câui

miềni Kì.

anhi

3:i Câui chuyệni “Chiếui hoai lịchi sử”i ởi làngi nghềi dệti chiếui Tài Niêni gắni liềni vớii

hùngi dâni

Định Hữui Huân

Trungi Trực Văni Thành

tộc: A. Trươngi B. Nguyễni Câui Hãyi 4:i

C. Nguyễni D. Trầni sau: thơi

“Hỏai

điềni nhữngi từi còni thiếui vàoi 2i câui

Kiếmi

…i Nhậti Tảoi oanhi thiêni địa

bạti …i Giangi khấpi …i

An,i thánhi

Kiên,i Kiên,i quỷ quỷ

A. Đỏ,i B. Hồng,i Quai 5:i Câui

Tiền,i cai câui thiên daoi sau,i thần” C. Hồng,i D. Vàng,i biết emi

Nhấti ai?

cáci “Vĩnhi Hữui hãyi choi cói Longi Nghĩa,i Bùii cặpi nhìi rồngi Phani vàng Côngi Thần”

Thầni Văni lài Trị Thúci Thanh

Côngi Phani A. Phani B. Phani Thanhi Tòng

C. Phani D. Phani

Thanhi Giản

37PL

Trongi sối cáci câui sau,i câui nàoi cói đápi áni Sai

hươngi củai Đờni cai tàii tửi lài ởi Longi An

hươngi hươngi củai củai Đờni Đờni cai cai tàii tàii tửi tửi lài lài ởi ởi Cầni Bạci Thơ Liêu

Câui 6:i A. Quêi B. Quêi C. Quêi II.i Phầni

“…Tani

Câui hỏii tựi luậni (7i điểm)

nhài cámi nỗii câui lyi hận

Cắti Giói

hòa

Ngậmi

đấti bụii thươngi cơni đòii thayi xiêui cuộci ngãi giảngi cỏ,

cườii hếti nóii nỗii quani ta”

Quai xâmi

nhậni xéti gìi vềi tháii đội củai triềui đìnhi nhài Nguyễni trướci

cuộci

-i

bốni lượci câui củai thơi thựci trên,i dâni cói emi Pháp?

Hếti -

38PL

KIỂMi

SỞi TRƯỜNGi

LỊCHi

GD&ĐTi TPi THƠ TRAi 15i HỌCi -i 2020 CẦNi THPT…………………. 2019i 10

Điểm

(Đềi

PHÚTi ĐỊAi giani -i NĂMi PHƯƠNGi 15i bàii làmi SỬi Thờii LỚPi Phút cói 2i trang)

Mã đề 001

I:i

i Họi tên:i ……………………………….i Lớp:i ………………

Câui

TRẮCi NGHIỆMi

1.i Thànhi phối Cầni Thơi trựci thuộci Trungi ươngi chínhi thứci đượci thànhi lậpi vàoi năm:i

A. 2003

B. 2004

C. 2005

D. 2006

Câui

2.i Đơni vịi hànhi chínhi củai Thànhi phối Cầni Thơi hiệni nayi baoi gồm:

A. 5i

quận,i 3i huyện

B. 5i

quận,i 4i huyện

C. 4i

quận,i 4i huyện

D. 6i

Câui

quận,i 2i huyện

3.i Têni gọii Cầni Thơi cói nguồni gốci từ:

A. têni

mộti loạii raui cần,i raui thơm

B. têni

mộti dòngi sôngi cầmi thii giang

C. têni

mộti loạii cái sặci rằn

D. cải

Câui

3i phươngi áni trên

4.i Dii tíchi Văni hoái Óci Eoi nằmi trêni địai bàni nàoi củai thànhi phối Cầni Thơ

A. quậni

Thốti Nốt

B. huyệni

Cời Đỏ

C. quậni

Cáii Răng

D. huyệni

Câui

Phongi Điền

5.i Longi Tuyềni Cổi Miếui lài têni gọii củai ngôii đình:

A. đìnhi

Thớii Ani (quậni Ôi Môn)

39PL

B. đìnhi

Bìnhi Thuỷi (quậni Bìnhi Thuỷ)

C. đìnhi

Thườngi Thạnhi (quậni Cáii Răng)

D. đìnhi

Câui

Thạnhi Hoài (quậni Thốti Nốt)

6.i Ngườii đượci mệnhi danhi lài Rồngi vàngi củai đấti Tâyi Đôi là:

A. Phani

Văni Trị

B. Phani

Thanhi Giản

C. Bùii

Hữui Nghĩa

D. Nguyễni

Câui

Đìnhi Chiểu

têni

7.i Ngôii trườngi cổi nhấti Cầni Thơ:i Collègei dei Cani Thoi (1917)i hiệni nayi đượci đổii

thành

A. Trườngi

THPTi Châui Văni Liêm

B. Trườngi

THPTi Bùii Hữui Nghĩa

C. Trườngi

THPTi Phani Văni Trị

D. Trườngi

Câui

THPTi chuyêni Lýi Tựi Trọng

8.i Đờni cai tàii tửi đượci côngi nhậni lài dii sảni văni hoái phii vậti thểi củai nhâni loạii vào:i

A. 05/11/2012

B. 05/12/2013

C. 06/11/2012

D. 06/12/2013

II.i

Câui

TỰi LUẬN

Chợi

Tai

đãi nổii từi nửai đêmi vềi sáng

Emi

vẫni chìmi từi giữai bữai hoàngi hôn

Tai

treoi bẹoi Cáii Răngi Bai Langi

Quai

thươngi hồi Vàmi Xángi Cầni Thơ

4i câui thơi trên,i emi hãyi phâni tíchi ýi nghĩai việci “treoi bẹo”i củai cưi dâni trêni chợi nổi

40PL

Câui

Chợi

2:i

nổii Cáii Răngi đãi đượci Tạpi chíi dui lịchi Roughi Guidei củai chọni lài

bìnhi Anhi

mộti

viếti

trongi 10i chợi ấni tượngi nhấti thếi giới.i Lài mộti ngườii coni củai đấti Cầni Thơ,i emi hãyi

hoái

mộti bàii luậni 100i câui trìnhi bàyi nhữngi giảii phápi đểi bảoi tồni vài pháti huyi giái trịi văni

củai Chợi Nổii Cáii Răng?

41PL

Phụi

BÀIi

lụci 2d:i Giáoi áni thựci nghiệm

HỌCi LỊCHi SỬi ĐỊAi PHƯƠNGi LỚPi 10

Môi

THƠi

CHỦi nộii

mộti

tả:i Việci tíchi hợpi ĐỀ:i dungi CẦNi 2i môni -i Lịchi XƯAi vài Sửi VÀi Địai NAY địai Líi phươngi Cầni Thơi thànhi

việci

chủi đềi “Cầni Thơi -i Xưai vài Nay”i lài nhằmi tránhi tìnhi trạngi trùngi lặpi vềi nộii dung,i tránhi

dạyi

cải 2i môni họci đềui tổi chứci dạyi họci 1i nộii dungi giốngi nhau,i giảmi đượci thờii giani

sửi

vài học,i quai đói khắci phụci tìnhi trạngi thiếui sựi liêni hệ,i táci độngi giữai kiếni thứci lịchi

Tạoi

vài kiếni thứci địai lí.

họci

điềui kiệni đổii mớii PPDH,i đai dạngi hóai cáci hìnhi thứci tổi chứci dạyi học,i HSi tựi

Đốii

vài tựi nghiêni cứui đểi từi đói hìnhi thànhi cáci năngi lựci phẩmi chấti choi HS…

Thờii

tượngi ápi dụng:i HSi lớpi 10.

giani thựci hiện:i 1i tiếti thựci hànhi trêni lớp,i hoàni thànhi sảni phẩmi họci tậpi saui

Từi

tuầni triểni khaii tiếti họci nàyi vài 1i tiếti báoi cáo.

Giớii

khóa:i Lịchi sửi địai phương,i Cầni Thơi -i Xưai vài Nay;i PPDH.

Cáci

thiệu:

Thơ,i

emi thâni mến,i lài mộti ngườii coni đượci sinhi rai vài lớni lêni trêni mảnhi đấti Cầni

vài

đãi baoi giời cáci emi tựi hỏii vìi saoi quêi hươngi chúngi tai lạii cói têni gọii lài “Cầni Thơ”,i

sựi

Cầni Thơi đượci hìnhi thànhi từi baoi giờ?i Pháti triểni rai sao?i Cói nhữngi đóngi gópi gìi choi

emi

pháti triểni củai vùngi ĐBSCLi vài choi cải nước.i Quai việci thựci hiệni chủi đềi này,i cáci

Quai

sẽi tìmi đượci câui trải lờii choi nhữngi câui hỏii trên

nhưi

việci thựci hiệni chủi đềi này,i cáci emi cói thểi đạti đếni nhữngi mụci tiêui họci tậpi

-i

Kiếni thức:i

Thơi

Trìnhi bàyi đượci vịi tríi địai lý,i lịchi sửi hìnhi thành,i quái trìnhi pháti triểni củai Cầni

trongi quái khứi vài hiệni tại.

Trìnhi bàyi đượci nhữngi dii sảni tiêui biểui củai Cầni Thơ,i đánhi giá?

-i

Năngi

Vềi năngi lực:

Năngi

lựci lịchi sử

Năngi

lựci tìmi hiểui lịchi sử:i thui thập,i chọni lọci vài xửi lýi nguồni tưi liệui lịchi sử.

sựi

lựci nhậni thứci -i tưi duyi lịchi sử:i phâni tíchi đánhi giái táci độngi củai DSVHi đếni

pháti triểni kinhi tếi xãi hộii Cầni Thơ.

42PL

Năngi

trịi

lựci vậni dụngi kiếni thứci đãi học:i đưai rai giảii phápi đểi bảoi tồni vài pháti huyi giái

Năngi

DSVHi trongi đờii sốngi hiệni tại

Năngi

lựci chung

Năngi

lựci tựi học:i tưi duyi logic,i xâui chuỗii cáci sựi kiện,i cáci vấni đềi lịchi sử.

lựci hợpi tác:i việci nhóm,i thuyếti trình,i sửi dụngi côngi nghệi thôngi tin...

-i

Tháii

Vềi phẩmi chất

từi

đội biếti ơni đốii vớii sựi hii sinhi củai cáci thếi hệi chai ôngi trongi việci bảoi vệi đấti nước,i

Giáoi

đó,i cáci emi cói ýi thứci trongi việci kếi tụci sựi nghiệpi bảoi vệi vài xâyi dựngi Tổi quốc.

IV.i

dụci tháii đội trâni trọngi vài ýi thứci pháti huyi giái trịi DSVH

Hoàni

Tiếni trình

Chuẩni

thànhi sảni phẩmi củai dựi án:i Bàii thuyếti trìnhi vềi cáci nhiệmi vụi họci tập.

Hìnhi

bịi trangi phụci phùi hợp,i dụngi cụi phụci vụi choi họci tậpi tạii DSi theoi yêui cầu

Nhiệmi

6:i Giaoi diệni Webquesti bàii Lịchi sửi địai phươngi Cầni Thơ

Nhómi

vụ

Nhómi

1:i Vịi tríi địai lý,i quái trìnhi hìnhi thànhi vài pháti triểni củai Cầni Thơ

Nhómi

2:i Tìmi hiểui đặci điểmi dâni cưi vài tínhi cáchi ngườii Cầni Thơ

Nhómi

3:i Tìmi hiểui cáci dii sảni văni hóai củai Cầni Thơ

4:i Táci độngi củai cáci hoạti độngi dui lịchi đếni kinhi tếi văni hóai vài môii trường

43PL

Hìnhi

Tiếni

7:i Nhiệmi vụi củai từngi nhóm

Hoạti

trình

bạni

độngi 1:i Chiai nhóm:i GVi chiai lớpi làmi bốni nhómi theoi tổ.i Cáci nhómi cửi rai mộti

thựci

thưi kíi đểi ghii chépi lạii nhữngi nộii dungi cầni thiết:i nộii dungi cáci câui hỏi,i chươngi trìnhi

đượci

hiệni yêui cầui củai nhóm,i phâni côngi nhiệmi vụ,i lưui ý…i Tấti cải lưui trongi filei wordi sẽi

Hoạti

nộpi vàoi cuốii giờ.

GVi

độngi 2.i Cáci nhómi xâyi dựngi kếi hoạchi làmi việc

Nhómi

hướngi dẫni cáci nhómi pháci thảoi đềi cương

-i

1:i Vịi tríi địai lý,i quái trìnhi hìnhi thànhi vài pháti triểni củai Cầni Thơ

-i

Vịi tríi địai lý,i điềui kiệni tựi nhiêni củai Cầni Thơ

Cầni

Thuậni lợii vài khói khăni củai Vịi tríi địai lý,i điềui kiệni tựi nhiêni đốii vớii sựi pháti triểni củai

-i

Thơi trongi quái khứi vài hiệni tại

-i

Lịchi sửi hìnhi thànhi vài sơi lượci sựi pháti triểni củai Cầni Thơi quai cáci thờii kỳ

Nhómi

Xuấti xứi têni gọii vùngi đấti Cầni Thơ

-i

2:i Tìmi hiểui đặci điểmi dâni cưi vài tínhi cáchi ngườii Cầni Thơ

-i

Đặci điểmi phâni bối dâni cư

-i

Thànhi phầni cáci dâni tộci trêni địai bàni TP.i Cầni Thơ

Nhómi

Cái tínhi ngườii Cầni Thơi trongi quái khứi vài hiệni tại

3:i Tìmi hiểui cáci dii sảni văni hóai củai Cầni Thơ

44PL

-i

Giớii thiệui đôii néti vềi dii sảni văni hóai vậti thểi củai Cầni Thơ

-i

Giớii thiệui đôii néti vềi dii sảni văni hóai phii vậti thểi củai Cầni Thơ

-i

Giái trịi củai nhữngi dii sảni văni hóai đốii vớii việci pháti triểni kinhi tếi dui lịch

hộii

Nhữngi giảii phápi nhằmi bảoi tồni vài pháti huyi cáci giái trịi dii sảni văni hóai trongi thờii kỳi

Nhómi

nhập

-i

4:i Táci độngi củai cáci hoạti độngi dui lịchi đếni kinhi tếi văni hóai vài môii trường

-i

Giớii thiệui nhữngi sảni phẩmi dui lịchi củai Cầni Thơi nhằmi thui húti kháchi dui lịch

đầui

Thốngi kêi lượngi dui kháchi trongi vài ngoàii nướci đếni vớii Cầni Thơi trongi 6i thángi

-i

năm

Hìnhi

Táci độngi củai hoạti độngi dui lịchi đốii vớii cáci dịchi vụi kháci kèmi theo

Nguồni

8:i Tiếni trìnhi thựci hiêni dựi áni họci tập

Lịchi

tàii liệui họci tập:

https://vi.wikipedia.org/wiki/Lịch_sử_hành_ch%C3%ADnh_Cần_Thơ

https://www.cantho.gov.vn/

Tìmi

sửi hìnhi thànhi Cầni Thơ

https://baocantho.com.vn/tinh-cach-nguoi-can-tho-tu-truyen-thong-den-hien-dai-

a21009.html

http://bantuyengiao.cantho.gov.vn/article/tinh-cach-nguoi-can-tho/5272.htm

http://tourismcantho.vn/vi/tinh-cach-nguoi-mien-tay/n3445.html

hiểui đặci điểmi dâni cưi vài tínhi cáchi ngườii Cầni Thơ

45PL

Tìmi

http://tapchithongtindoingoai.vn/viet-nam-dat-nuoc-con-nguoi/can-tho-phat-trien-

du-lich-gan-voi-bao-ton-di-san-van-hoa-17345

https://thamhiemmekong.com/thong-tin-du-lich-mien-tay/dinh-binh-thuy-can-tho-

di-tich-kien-truc-nghe-thuat-doc-dao.html

Đánhi

hiểui cáci dii sảni văni hóai củai Cầni Thơ

Đâyi

giá:

1.i

lài nhữngi tiêui chíi đánhi giái choi nhữngi nhiệmi vụi mài cáci emi đãi thựci hiện:

Chưai

Đánhi giái chung

Trungi

Khá

Tốt

đạt bình

<4,0 điểm

Từ 4,0->i điểm

Từ 6,0->i điểm

Từ 7,0->8,0 điểm

Xếpi loại Phầni tìmi hiểui dung

5,9 6,9 nộii

làmi

sối thami sựi cộngi sựi

thànhi việci khôngi thảoi gópi

Phầni làmi việci nhóm

Cói giữai viêni đồngi 0,5i

Cói thảoi gópi nhiệti cáci 0,75i

Giữai viêni đóngi mộti quai luậni 1,0i

táci thànhi chưai giai đóngi giai đóngi kiếni củai viên kiến cáci nhưi đềui điểm luận,i ýi tìnhi thànhi điểm thànhi cáci trợ,i hỗi sựi cói ýi gópi kiếni hiệui cáchi việci thảoi nhóm điểm

trìnhi

tốti thànhi cói đầui phầni

thànhi sảni nhưi dungi trìnhi

Phầni sảni phẩmi họci

Hoàni phẩm,i sảni choi tưi kỹi trình thuyếti 1,0i

Mộti viêni riêng,i thami luận,i ýi 0,25i Cói sảni nhưngi sài,i huyi chấti 0,25i

<5,0 điểm

Tổngi điểm

Hoàni sảni phầni chưai tượngi nghe. 0,5i Từ 5,0->6,9 điểm

Hoàni trọni phẩmi lài thuyếti trướci 0,75i Từ 7,0->8,4 điểm

Từ 8,5->10 điểm

2.i

điểm hoàni thànhi phẩm,i vẹni còni vềi cũngi đượci nộii thànhi phẩmi sơi pháti tínhi đượci nhưngi bàyi ấni ngườii tạoi vớii sinh động điểm. chưai đượci chủi điểm điểm lớp điểm

Phiếui

Đánhi giái nhóm

đánhi giái điểmi nhóm………….

Tiêui

Điểmi (10i

Ghii chú

Điểmi đánhi giá

đa chí tốii điểm)

46PL

Thờii (quái 1i

giani dướii (víi 1i dụi phúti 5i trừi phút) 0,5i điểm,i quái trêni 1i phúti trừi điểm điểm)

Nộii

tâm,i yêui cầui củai trọngi điểm

1i 1i

dung học

điểm điểm

Hìnhi bày

Đúngi chủi đề Lô-gic,i hiểu,i Dễi Tựi tin,i truyềni Sángi

húti điểm thứci trìnhi lạc,i nộii thui dung

1i 2i

khoai hay mạchi đượci tảii tạo

Trải

Kếti

điểm điểm lờii phảni biện

Cámi

luận

nhữngi

ơni cáci emi đãi thami giai cùngi Thầyi nghiêni cứui chủi đềi thúi vịi này.i Hii vọngi

trởi

điềui cáci emi họci đượci quai chủi đềi nàyi sẽi lài hànhi trangi quýi đểi cáci emi bướci vàoi đời,i

trịi

thànhi ngườii cói íchi choi xãi hộii vài cói tráchi nhiệmi đốii vớii việci giữi gìni vài pháti huyi giái

đẹpi

dii sảni văni hoái củai Thànhi phối Cầni Thơi vìi lợii íchi củai toàni xãi hộii vài truyềni thốngi tốti

Chúci

củai quêi hương.

cáci emi họci tấpi tốt

47PL

Giáoi

áni đốii chứng

LỊCHi

BÀIi

SỬi ĐỊAi PHƯƠNGi CẦNi THƠi LỚPi 10

GIỚIi

I.i

THIỆUi KHÁIi QUÁTi THÀNHi PHỐi CẦNi THƠ

MỤCi TIÊUi BÀIi HỌC:

1.i

i Vềi kiếni thức:

Cungi côngi

i vềi lịchi sửi hìnhi thànhi thànhi phối Cầni Thơi từi

Trướci

cấpi cáci nguyêni kiếni đếni thứci kỉi bảni cơi XVII. thếi

2.i

i Vềi tưi tưởng:

HSi

Thơ.

i tựi hàoi vềi truyềni thốngi yêui nước,i đấui tranhi kiêni cườngi củai nhâni dâni Cầni

3.i

i Vềi kỹi năng:

Củngi

i cối kỹi năngi tưi duy,i phâni tích,i tổngi hợp.

II.i

i SỰi CHUẨNi BỊi CỦAi THẦYi VÀi TRÒ:

i Thầy:i Sáchi Lịchi sửi địai phươngi Cầni Thơ,i giáoi án.

i Trò:i Soạni bàii trướci ởi nhà,i sáchi Lịchi sửi địai phươngi Cầni Thơ,i tậpi ghi.

III.i

i TIẾNi TRÌNHi LÊNi LỚP:

1.i

i Ổni địnhi lớp.i (1i phút)

2.i

i Kiểmi trai bàii cũi (5i phút):i Chưai cói bàii kiểmi tra.

HOẠTi

i 3.i Bàii mới:i (33i phút)

HOẠTi

NỘIi

ĐỘNGi CỦAi THẦY ĐỘNGi CỦAi TRÒ DUNGi

HSi

GVi Thơi

LSĐPi Cầni trải lờii câui hỏii củai giáoi viên.

sửi (trangi sáchi dụngi 9). –i 5i i trướci thếi đếni 2500i nămi

-i Cầni nguyêni hìnhi

từi thếi đầui ?

Từi năm,i Cửui đượci 5000i Côngi sống

Thơi đếni Côngi trướci đượci Ii kỉi từi đầui nămi vùngi Cửui nàoi thànhi thếi Cầni Thơi đếni 2500i năm,i sôngi đói hìnhi nămi đếni Đồngi vùngi đói trongi Longi thànhi hìnhi nửai nămi đếni đãi nguyên,i dướii bằngi cói dầni thếi cói Cầni →i Ii kỉi ngườii 2000i sôngi Thơi Từi trướci sinhi

I.i Cầni nguyêni -i Từi 2000i bằngi trongi đượci 5000i Từi trướci Ii kỉi đãi cói -i Họi tạoi mũii

i chếi sừng,i ngườii nhài ởi lò,i bếpi laoi tên,i Côngi I: kỉi dướii Đồngi Longi Thơi →i dầni nửai thếi nguyên,i sống biếti câui loại… cói thànhi đếni Côngi sinhi sàn,i lưỡii cáci

48PL

nguyên,i vàoi thờii Cầni kìi Cầni Thơi đầui sơi Côngi bướci triểni mới. sinhi sốngi thếi thờii nàoi kìi ? Dâni -i khaii thếi kỉi Ii

chuyểni ýi sangi II.

-i Đầui Thơi pháti Cầni II.i đếni thếi Côngi Phùi kỉi triểni mởi kỉi kỉi Cầni hoangi sống.

đếni thếi kỉi Nami IIIi thếi Thơi gìi cói từi nổii thếi bậti kỉi Ii ? từi Thơi kỉi XVII: nguyên,i hìnhi thếi đếi đếni thànhi vươngi thành.i VI,i kỉi chếi →i TPCT biếti chếi sừng,i tạoi mũii đồi Bảni -i Họi bếpi tên,i hànhi ởi lò,i laoi chínhi sàn,i câui loại… nhài lưỡii cáci thếi thếi lãnhi tani rãi đếni vẫni rộngi VI,i VIIi Thơi vu,i thổi dần. thếi lài cói kỉi vùngi ngườii chưai

Côngi Nami đếni thếi nguyên,i hìnhi kỉi

hoái vươngi Từi pháti mởi kỉi thành.i VI,i mạnh,i thếi Cuốii chếi →i quốci kỉi thếi triểni rộngi tani VI,i

Đầui quốci Từi pháti mạnh,i Cuốii Từi XVII,i đấti sinhi Nềni thếi đãi

Đầui Phùi IIIi thànhi lãnhi rãi Từi Cầni vu,i

Óci cưi nềni Eo: dâni văni Phùi hoái văni kỉi tạoi đặci XVII,i hoangi đượci đếi thổi dần. thếi kỉi Thơi chưai VIIi vẫni cói đếni lài ngườii thếi vùngi sinhi kỉi đấti sống. III,i nêni sắc: cổi Ani khảoi ,i tìmi Giang,i ở:i Cầni Eoi vậti Thơi

Nam:i Giốngi ngữi Mãi Phùi Lai. i viết:i Chữi Phạni (Ấni Chữi

Còni khởi,i hàngi i

III.i Từi Nami Óci Dii -i Cầni Thơ Ngôni tiếngi -i Độ). Kinhi -i Nôngi +i bắti đánhi Côngi +i veni báni nghềi thủi sức.

tế:i nghiệp:i cá,i thươngi sôngi công,i sơi hải, nghiệp:i pháti đồi rạch,i đúci Muai triểni trangi

chuyểni văni ýi hoái sangi Óci III. Eoi cói gìi nổii

GVi -i Cầni XVIIi GVi Nềni -i ? bậti

cưi dâni Phùi kỉi nêni III,i nềni văni hoái Nami Eoi Óci

Từi đãi đặci -i Dii Cầni

tìmi đượci thếi tạoi sắc: vậti Thơ,i khảoi Ani cổi Giang,i ở:i Thơ… Cầni

49PL

Phùi ngữi Nam:i Giốngi Lai. Phạni (Ấni Độ).

khởi,i

-i Ngôni Mãi tiếngi viết:i Chữi Chữi -i Kinhi -i tế:i Nôngi +i bắti đánhi Côngi +i veni báni thủi nghềi

4.i

Còni sơi hải,i nghiệp:i pháti nghiệp:i hàngi cá,i thươngi sôngi công,i rạch,i đúci đồi trangi Muai triểni sức.

-i

Củngi cối (5i phút):

-i

Cầni Thơi từi thếi kỉi Ii đếni thếi kỉi XVIIi cói gìi nổii bậti ?

Cầni Thơi từi trướci Côngi nguyêni đếni đầui thếi kỉi Ii đượci hìnhi thànhi thếi nàoi ?

cói gìi nổii bậti ? văni dòi Óci Eoi phút): bài, Nềni -i 5.i Dặni Vềi -i nhài Chuẩni -i hoái (1i họci bịi bàii mới.

50PL

Phụi

lụci 2E

KẾi

I.i

HOẠCHi TỔi CHỨCi DẠi HỘIi LỊCHi SỬ

Quai

Mụci đích,i yêui cầu:

củai

buổii dại hộii lịchi sửi nhằmi giớii thiệui choi HSi nhữngi DSVHi dâni giani tiêui biểui

cáci

vùngi Tâyi Nami Bội nóii chungi vài TP.i Cầni Thơi nóii riêng;i đồngi thờii thúci đẩyi đổii mớii

phổi

hoạti độngi giáoi dụci nhằmi nângi caoi chấti lượngi giáoi dụci toàni diệni trongi nhài trườngi

Sửi

thông.

trọng,i

dụngi DSVHi tạii địai phươngi trongi buổii dại hộii lịchi sửi nhằmi nângi caoi ýi thứci tôni

yêui

giữi gìn,i bảoi vệi vài pháti huyi nhữngi giái trịi DSVHi củai quêi hương;i bồii dưỡngi lòngi

Rèni

quêi hương,i đấti nước,i ýi thứci tựi hào,i tựi tôni dâni tộc.

phươngi

luyệni choi HSi khải năngi sưui tầm,i khaii thác,i phâni loại,i sửi dụngi DSVHi tạii địai

việci

nóii riêngi phụci vụi choi mụci đíchi họci tập;i rèni luyệni cáci kỹi năngi sống,i kỹi năngi làmi

đoán,…i

nhóm,i làmi việci độci lập,i pháti triểni khải năngi táii hiệni nhanh,i liêni hệ,i quani sát,i pháni

HS.

Buổii

năngi lựci trìnhi bày,i diễni đạt,i bồii dưỡngi năngi khiếui vài cảmi thụi nghệi thuậti choi

cói

dại hộii lịchi sửi đượci tổi chứci nghiêmi túc,i nộii dungi vài hìnhi thứci phùi hợp,i phảii

đợti

sựi thami giai đôngi đảo,i tíchi cựci củai cáni bộ,i GVi vài HSi đểi buổii ngoạii khóai thựci sựi lài

thươngi

sinhi hoạti sâui rộngi trongi thầyi vài tròi nhài trường,i gópi phầni tuyêni truyềni vài quảngi bái

Đô”.

II.i

hiệui củai nhài trường,i hìnhi ảnhi củai quêi hươngi Cầni Thơi -i thủi phủi củai đấti “Tâyi

Chuẩni

Côngi táci chuẩni bị

- Xâyi

bịi củai giáoi viên:

- Xáci

dựngi vài báoi cáoi vớii nhài trườngi kếi hoạchi tổi chức;i

- Dựi

địnhi mụci đích,i yêui cầui vài nộii dung,i hìnhi thứci thựci hiện;i

- Dựi

kiếni thờii gian,i địai điểm,i kinhi phíi thựci hiện;i

- Pháti

kiếni kháchi mời,i nghệi nhân,i báoi cáoi viên;

Cầni

độngi HSi tìmi hiểui vềi cáci DSVHi tiêui biểui ởi ĐBSCLi nóii chung,i Thànhi phối

Thơi nóii riêngi đểi chuẩni bịi tổi chứci dại hộii lịchi sử.i GVi hướngi dẫni HSi theoi cáci chủi đềi

51PL

Thơi

Cáci lễi hộii văni hóai dâni giani ởi ĐBSCLi nóii chung,i trêni địai bàni Thànhi phối Cầni

nóii riêng

Chiểu,i

Cáci táci phẩmi thơi văni yêui nướci Nami Bội nửai saui thếi kỉi XIXi củai Nguyễni Đìnhi

Bùii Hữui Nghĩa,i Phani Văni Trị,i Huỳnhi Mẫni Đạt,…

Nghệi thuậti cảii lươngi vài đờni cai tàii tửi Nami Bộ

Hò,i vèi vài nghệi thuậti diễni xướngi dâni giani Nami Bộ

- Phổi

Làngi nghềi truyềni thốngi củai địai phương

hiểui

biếni thểi lệi choi HSi lớpi 11i vềi mộti sối nộii dungi chuẩni bịi choi cuộci thii “Tìmi

Chuẩni

dii sảni văni hóai dâni giani vùngi Tâyi Nami Bộ”.i

HSi

bịi củai họci sinh:

HSi

khốii 10,i 12:i chuẩni bịi hậui cầni vài biểui diễni văni nghệ

III.i

khốii 11:i thựci hiệni theoi chỉi dẫni củai GV

Nhâni

Kếi hoạchi tổi chức:i

hoạchi

kỉi niệmi ngàyi dii sảni văni hóai Việti Nami 23i thángi 11.i GVi cói thểi xâyi dựngi kếi

Nami

tổi chứci buổii dại hộii lịchi sửi vớii chủi đềi “Tìmi hiểui dii sảni văni hóai dâni giani vùngi Tâyi

1. Thờii

Bộ”.

-i

giani vài địai điểm

-i

Thờii gian:i từi 18i giời 30i đếni 21i giờ

hànhi

Địai điểm:i Buổii dại hộii lịchi sửi đượci tiếni hànhi tạii sâni khấui trườngi THPTi Thựci

2.i

Sưi phạmi -i Đạii họci Cầni Thơ.

Thànhi

Thànhi phầni thami dựi

nhâni

phầni thami dựi baoi gồmi GVi vài HSi toàni trường,i cáci vịi đạii biểu,i kháchi mờii vài

3.i

dâni địai phương.i

4.i

Thami giai cuộci thi:i 4i độii đạii diệni choi 4i lớp:i 11A1,i 11A2,i 11B1,i 11B2.i

Văni

Nộii dungi buổii dại hội:i

đạoi

nghệi chàoi mừng;i tuyêni bối lýi doi buổii dại hội;i giớii thiệui đạii biểu;i pháti biểui củai lãnhi

Việti

nhài trường;i tiếti mụci văni nghệ;i nóii chuyệni lịchi sửi vềi chủi đềi “Tínhi cáchi củai ngườii

biểui trưngi quai cai dao”;i Tổi chứci chươngi trìnhi Gamei show:i “Vềi lạii cộii nguồn”;i

52PL

Tríchi

phương;i

đoạni cảii lươngi vớii táci phẩmi “Tiếngi hòi sôngi hậu”;i pháti biểui củai lãnhi đạoi địai

5.i

tiếti mụci văni nghệ;i kếti thúci buổii dại hội.

- Đểi

Tiếni trìnhi thựci hiệni

sâni

ổni địnhi trậti tựi tạoi khôngi khíi choi buổii dại hội,i gâyi chúi ýi hướngi mọii ngườii lêni

vài

khấu,i Bani tổi chứci choi mộti tốpi cai háti bàii “Vềi miềni tây”i củai táci giải Tôi Thanhi Tùngi

- Tiếpi

mộti bàii cai múai “Hànhi trìnhi trêni đấti phùi sa”i củai cối nhạci sĩi Thanhi Sơn.

thami

theoi mộti HSi dẫni chươngi trìnhi rai tuyêni bối lýi doi vài giớii thiệui vềi thànhi phầni

đói

giai buổii dại hội,i cáci vịi đạii biểu,i kháchi mời,i giớii thiệui tiếni trìnhi củai buổii dại hội.i Saui

- Hiệui

mờii thầyi Hiệui trưởngi thayi mặti toàni thểi GVi vài HSi đọci diễni văni khaii mạc.

dại

trưởngi nhài trườngi lêni pháti biểui diễni văni khaii mạci nóii vềi ýi nghĩai củai buổii

địai

hội.i Bàii pháti biểui cũngi đãi kháii quáti vềi cáci dii sảni văni hóai vậti thểi vài phii vậti thểi trêni

lòngi

bàni Thànhi phối Cầni Thơ,i khẳngi địnhi giái trịi toi lớni củai dii sảni đốii vớii việci giáoi dụci

hệi

yêui quêi hươngi đậti nướci choi thếi hệi trẻ.i Từi đó,i nhấni mạnhi đếni tráchi nhiệmi củai thếi

lài

trẻi vài toàni xãi hộii trongi việci giữi gìni vài pháti huyi nhữngi dii sảni mài chai ôngi đểi lại,i nhấti

- Đểi

cáci dii sảni văni hóai phii vậti thể.

giải

thayi đổii khôngi khí,i tiếti mụci cai cổ:i “Tìnhi anhi báni chiếu”,i sángi táci củai soạni

- Tiếpi

Viễni Châu,i doi giáoi viêni củai trườngi thểi hiện

trưngi

theoi lài bàii nóii chuyệni lịchi sửi vớii chủi đề:i “Tínhi cáchi củai ngườii Việti biểui

họci

quai cai dao”i doi Giảngi viêni ởi Bội môni Sưi phạmi Lịchi Sử,i khoai Sưi phạm,i trườngi Đạii

- Saui

Cầni Thơi đượci Bani tổi chứci mờii thami dựi trìnhi bày.i

lạii

tiếti mụci nóii chuyệni lịchi sửi trên,i lài chươngi trìnhi Gamei show,i vớii chủi đềi “Vềi

- Ngườii

cộii nguồn”,i củai 4i độii chơi.

thểi

dẫni chươngi trìnhi sẽi giớii thiệui thànhi phầni Bani giámi khảoi vài thôngi quai

phầni

lệi củai cuộci thi.i Cuộci thii gồmi cói 4i phần:i phầni chàoi hỏi,i phầni thii kiếni thứci chung,i

thii hùngi biệni vài phầni vềi đích.

quái

Phầni thii chàoi hỏi:i Mỗii độii cói 3i phúti đểi thựci hiệni phầni thii chàoi hỏii củai độii mình,i

thểi

thờii giani sẽi bịi trừi điểm.i Tiêui chíi chấmi điểmi củai màni chàoi hỏii là:i sinhi động,i hấpi dẫn,i

hiệni rõi mụci đíchi thami giai cuộci thii vài thànhi viêni củai độii thi.

năngi

Phầni thii kiếni thứci chung:i nộii dungi củai phầni thii nàyi chủi yếui lài đánhi giái khải

xoayi

nhới vài phảni xại trải lờii nhanh.i Ngườii dẫni chươngi trìnhi lầni lượti đưai rai 10i câui hỏii

quanhi chủi đềi đãi đưai ra.i Nhiệmi vụi củai cáci độii lài ấni chuôngi thậti nhanhi đểi giànhi

53PL

quyềni

lời.

Nộii

trải lời,i trải lờii đúngi sẽi đượci 10i điểm/1i câu,i trải lờii saii cáci độii còni lạii cói quyềni trải

Câui

dungi câui hỏi

giải

1:i Cáci emi hãyi nghei mộti đoạni củai bàii háti vài choi biếti têni củai bàii háti này?i Táci

“Từi

lài ai?

Bãoi

lài từi phui tướng

Giàui

kiếmi xuấti pháti lêni đàn

Nămi

rai luốngi trôngi tini nhạn

Emi

canhi mơi màng

Ôii

luốngi trôngi tini chàng

Đápi

gani vàngi quặni đaui íi a…”

Câui

án:i Dại cổi hoàii langi củai Caoi Văni Lầu

“Chỗi

2:i Quai câui cai daoi sau,i emi hãyi choi biếti địai danhi nàyi ởi đâu?

Nămi

nàyi khôngi cạni khôngi sâu

Đápi

xưai tàui đãi chìmi đâui lốii này”

Câui

án:i Rạchi Giá

Đâyi

3:i Mờii cáci độii xemi hìnhi ảnhi vài đặti câui hỏi:

Đápi

lài loạii nhạci cụi gì?i

Câui

án:i Đờni kìm

Đápi

4:i Loạii hìnhi nghệi thuậti sâui khấui Dù-kêi lài củai dâni tộci nào?

Câui

án:i Khmeri

“Quyếti

5:i Cáci emi hãyi choi biếti đâyi lài nhâni vậti lịchi sửi nào?

Ôi

tâmi rửai sạchi quâni thù

Đápi

hôi cặpi mắti côngi phui lỡi làng”

án:i Nguyễni Đìnhi Chiểu

54PL

Câui

Đápi

6:i Emi hãyi choi biếti tụci đấui giái “đèni lồng”i lài củai dâni tộci nào?

Câui

án:i dâni tộci Hoa

Đápi

7:i Lễi hộii víai Bài Chúai Xứi diễni rai vàoi ngày,i thángi nào?

Câui

án:i 23/04i âmi lịch

Đápi

8:i Nghềi dệti chiếui Longi Địnhi thuộci tỉnhi nàoi ởi Tâyi Nami Bộ?

Câui

án:i Đồngi Tháp

Đápi

9:i Lễi giỗi tổi cổi nhạci đượci diễni rai vàoi thờii giani nào?

Câui

án:i 12/08i âmi lịch

Đápi

10:i Mờii cáci độii xemi mộti đoạni clipi vài trải lờii câui hỏi:i đâyi lài nhâni vậti nào?

-i

án:i Nguyễni Trungi Trực

biểui

Saui phầni thii hiểui biếti sẽi lài mộti tiếti mụci hàii kịchi doi cáci emi HSi lớpi 12i củai trườngi

diễn

vềi

Tiếpi đếni sẽi lài phầni thii hùngi biện:i cáci độii sẽi đượci bốci thămi mộti cáchi ngẫui nhiêni

đểi

chủi đềi hùngi biệni mài Bani tổi chứci đưai ra.i Mỗii độii sẽi cói 2i phúti đểi chuẩni bịi vài 5i phúti

trìnhi bày.i Nộii dungi cáci chủi đềi hùngi biệni xoayi quanhi cáci lĩnhi vực:

Cáci lễi hộii văni hóai dâni giani trêni địai bàni Thànhi phối Cầni Thơi nóii riêng

Nghệi thuậti cảii lươngi vài đờni cai tàii tửi Nami Bộ

Hò,i vèi vài cáci loạii hìnhi nghệi thuậti diễni xướngi dâni giani Nami Bộ

Văni minhi miệti vườn

-i

Nguồni gốci địai danhi ởi cáci địai phươngi trêni địai bàni TP.i Cầni Thơ

10i

Bani giámi khảoi nhậni xéti vài choi điểm:i hạngi mứci tốii đai lài 30i điểmi vài tốii thiểui lài

điểm.

hỏii

Cuốii cùngi lài phầni thii Vềi đích:i mỗii độii sẽi chọni mộti gốii câui hỏi,i trongi bốni gốii câui

cói

mài Bani tổi chứci đãi chuẩni bịi sẵn.i Mỗii gốii câui hỏii sẽi cói 4i câui hỏii từi dễi đếni khói (gồmi

lạii

2i câui hỏii 10i điểm,i 1i câui hỏii 20i điểmi vài 1i câui hỏii 30i điểm).i Nếui trải lờii sai,i cáci độii còni

Nộii

sẽi dànhi quyềni ưui tiêni trải lời,i trải lờii đúng,i sối điểmi sẽi thuộci vềi độii đó.

-i

dungi câui hỏi:i (xemi phụi lụci 6)

hậu”,i

Đểi thayi đổii bầui khôngi khíi lài mộti tiếti mụci tríchi đoạni cảii lương:i “Tiếngi hòi sôngi

-i

doi tậpi thểi thầyi côi giáoi vài HSi nhài trườngi biểui diễn

lịchi

Saui đói lài bàii pháti biểui nhậni xéti củai đồngi chíi lãnhi đạoi địai phươngi vềi buổii dại hộii

học,i

sử.i Kếti hợpi vớii phầni traoi họci bổngi củai UBNDi phườngi choi mộti sối HSi nghèoi hiếui

cói thànhi tíchi họci tậpi tốt.i

55PL

-i

sắc.i

Cuốii cùngi lài phầni côngi bối kếti quải vài traoi thưởngi choi cáci độii cói thànhi tíchi xuấti

Saui

Đếni đâyi buổii dại hộii lịchi sửi đầyi ýi nghĩai đượci kếti thúc.

nhữngi

buổii dại hội,i GVi pháti phiếui thămi dòi cảmi nghĩi mộti sối HSi củai trườngi cũngi nhưi

vài

kháni giải bêni ngoàii trườngi đểi biếti đượci hiệui ứngi củai buổii dại hộii tạoi rai đốii vớii HSi

NỘIi

kháni giải thami dự.i

TRONGi

DUNGi CÁCi GỐIi CÂUi HỎIi PHẦNi THIi VỀi ĐÍCHi

Góii

HOẠTi ĐỘNGi DẠi HỘIi LỊCHi SỬ

Câui

câui hỏii sối 1

“Raui

1:i

Muai

cầni raui thơmi xanhi mướt

Câui

maui kẻoi hết,i chậmi bướci khôngi còn”

Đápi

cai daoi nàyi nhắci đếni địai danhi nàoi ởi ĐBSCL?

Câui

án:i Cầni Thơ

Đápi

2:i Seni Đôn-tai lài lễi hộii dâni giani củai dâni tộci nào?

Câui

án:i Khmer

Đượci

3:i Đâyi lài ngôii chùai nào?i (Hìnhi ảnh)

tràoi

thànhi lậpi vàoi nămi 1895i ởi Bìnhi Thủyi (Cầni Thơ)i vài lài cơi sởi quani trọngi củai phongi

Đápi

Đôngi Du,i Duyi Tâni ởi Nami Bộ?

Câui

án:i Chùai Nhãi Nam.

hãyi

4:i Mờii cáci emi xemi mộti đoạni videoi clipi vềi nghệi thuậti cảii lươngi vài đặti câui hỏi:i Emi

Đápi

choi biếti ôngi Tổi củai nghệi thuậti cảii lươngi lài ai?

Góii

án:i Tốngi Hữui Định.

Câui

câui hỏii sối 2

từi

1:i Mờii cáci emi nghei mộti đoạni trongi bàii háti “Miềni Tâyi quêi tui”i vài điềni vàoi nhữngi

“Vềi

còni thiếui trongi câui háti sau:

Chiềui

thămi Kiêni Giang,i Giồngi Riềng,i Miệti Thứ,i Ani Biên,i

…….i

quai ……i Đôngi Hòa,i Hòni đất,i Gòi Quao.

Ngọci

mếni yêui cuốii trờii Ui Minhi xómi muỗi,

Đápi

hiểni rạchi tàui choi nhới thươngi nhiềui Cài Mau!”

án:i Hài Tiên,i Cài Mau.

56PL

Câui

Đápi

2:i Ngàyi mùngi 5i thángi 5i âmi lịchi gắni liềni vớii ngàyi Tếti nàoi củai củai dâni tộci ta?

Câui

án:i Tếti Đoani Ngọ

“Nami

3:i Emi hãyi choi biếti đâyi lài nhâni vậti nào?

Cùngi

kìi cói tướngi Quani Thiên

Đápi

quani lớni Địnhi cầmi quyềni đánhi Tây”

Câui

án:i Thiêni hội Dương

câui

4:i Mờii cáci emi nghei bàii háti Lýi Tươngi Phùngi củai nhạci sĩi Lêi Thànhi Côngi vài đặti

“Đii

hỏi:

Nhới

ngangi quai Địnhi Tườngi nhới quêi hươngi này

Giữai

anhi hùngi đánhi Xiêmi ngàyi xưa,i

Tạii

dòngi Cửui Longi xanhi thẵm

Aii

Gạchi Rầm,i Xầmi giangi tiếngi vẫni congi vang

Cáii

quai Địnhi Tườngi mài saoi lòngi khôngi lưui luyến

Bàii

nôii củai ngànhi cảii lương,i Địnhi Tườngi còni đây!”

Đápi

háti nàyi nóii vềi nhâni vậti nàoi trongi Lịchi sửi Việti Nam?

Gốii

án:i Nguyễni Huệ

Câui

câui hỏii 3

phii

1:i Emi hãyi choi biếti đờni cai tàii tửi Nami bội đượci UNESCOi côngi nhậni lài dii sảni văni hóai

Đápi

vậti thểi đạii diệni nhâni loạii vàoi ngàyi thángi nămi nào?

Câui

án:i 05/12/2013

Đápi

2:i Mờii cáci emi xemi hìnhi ảnh.i

Câui

án:i Kiêni Giang

“Trêni

3:i đâyi lài cáii gì?

Dướii

thìi Giai Cáti cầui phong

Haii

thờii lậpi trậni hỏai côngi đánhi Tàu

Đánhi

bêni tải hữui xôngi vào

Đápi

choi tàoi chạyi ngãi nhàoi xuốngi sông”

Câui

án:i cáii Lòi rèn

4:i Mờii cáci emi nghei xemi mộti đoạni clip,i trongi đói cói đoạni ngâm:

57PL

“Huếi

Mộti

ơi,i Huếi cói triềui đình

Mấti

lầni Hòai ướci trămi nghìni mấti công

Mấti

rồii bai tỉnhi miềni Đông

Phan,i

thêmi bai tỉnhi núii sôngi chẳngi còn

Ngườii

Lâmi phảii ngậmi bồi hòn

Emi

phai thuốci độc,i ngườii mòni tướngi tinh”

Đápi

hãyi choi biếti Phan,i Lâmi ởi đâyi lài muốni nóii đếni nhữngi nhâni vậti nào?

Gốii

án:i Phani Thanhi Giảni vài Lâmi Duyi Hiệp

Câui

câui hỏii 4

Đápi

1:i Lễi hộii víai Bài Ngũi Hànhi diễni rai ởi địai phươngi nào?

Câui

án:i Longi An

Đápi

2:i Nghệi thuậti cảii lươngi xuấti hiệni từi khii nào?

Câui

án:i đầui thếi kỉi XX

Lụci

3:i Trảii quai cáci triềui vuai Minhi Mạng,i Thiệui Trị,i Tựi Đức,i xứi Nami Bội đượci gọii lài

Đápi

tỉnhi Nami kì.i Emi hãyi choi biếti têni củai 6i tỉnhi đó:

Câui

án:i Biêni Hòa,i Giai Định,i Địnhi Tường,i Vĩnhi Long,i Ani Giang,i Hài Tiên.

nhữngi

4:i Trongi cai khúci “Yêui dấui Hài Tiên”i củai cối nhạci sĩi Thanhi Sơn,i emi hãyi liệti kêi

Đápi

cảnhi đẹpi trongi táci phẩmi “Hài Tiêni thậpi vịnh”i doi Mạci Thiêni Tứi sángi tác.

án:i Chuôngi Côi Tự,i Thạchi Độngi thôni vân,i

58PL

Phụi

SỞi

lụci 8

CỘNGi

GIÁOi DỤCi VÀi ĐÀOi TẠOi TPi CẦNi THƠi HOÀi XÃi HỘIi CHỦi NGHĨAi VIỆTi NAM

TRƯỜNGi

Độci

i THPTi THUẬNi HƯNGi lậpi -i Tựi doi -i Hạnhi phúc

KẾi

(V/vi

HOẠCHi

Thựci

Tổi chứci HSi trảii nghiệmi dii sảni thôngi quai thami quani Ngoạii khoá)

lệi

hiệni kếi hoạch,i nhiệmi vụi nămi họci 2018i -i 2019,i vớii mụci tiêu:i Độngi viêni khíchi

tiếp,i

cáci emi họci sinhi cói tiếni bội trongi họci tậpi vài tui dưỡng;i rèni kĩi năngi sống,i kĩi năngi giaoi

họci

nângi caoi việci họci tậpi vài làmi việci theoi nhóm,i theoi tổi chức,i xâyi dựngi độngi cơ,i ýi thứci

Thịi

tậpi choi cáci emi họci sinh,i Trườngi THPTi Thuậni Hưng,i GVi phụi tráchi lài Côi Nguyễni

quani

Mỹi Duyêni tổi chứci choi HSi trảii nghiệmi khui dii tíchi Lungi Cộti Cầui trongi buổii thami

I.i

ngoạii khóai vài vuii chơii choi cáci emi họci sinhi tạii khui dui lịchi Lungi Cộti Cầu.

Trongi

MỤCi ĐÍCH,i Ýi NGHĨA

cáci

nhữngi nămi gầni đây,i kháii niệmi “giáoi dụci dii sản”i đãi trởi nêni queni thuộci vớii

táci

bảoi tàng,i cáci khui dii tích.i Nhiềui bảoi tàng,i khui dii tíchi ởi Việti Nami đãi chúi trọngi côngi

hợp,i

giáoi dụci dii sảni choi thếi hệi trẻ,i xâyi dựngi nhữngi chươngi trìnhi họci tập,i trảii nghiệmi phùi

Khui

sinhi động,i cuốni húti vài hếti sứci bổi íchi choi cáci emi họci sinhi thuộci nhiềui lứai tuổi.

Cầni

dii tíchi Lungi Cộti Cầui hiệni lài mộti trongi nhữngi địai chỉi văni hóai tiêui biểui củai TP.i

nhữngi

Thơ,i thui húti đượci sối lượngi lớni họci sinh,i sinhi viêni đếni thami quan,i họci tập.i Trongi

theoi

nămi gầni đây,i vớii mụci tiêui hướngi tớii kháchi thami quan,i đưai HSi tiếpi cậni dii sảni

họci

mộti phươngi phápi mới,i hiệui quải vài bổi íchi hơn.i Đâyi lài mộti trongi nhữngi hìnhi thứci

choi

tậpi ngoạii khóai bổi ích,i thiếti thựci củai cáci nhài trường,i tạoi môii trườngi họci tậpi yêui thíchi

học,i

họci sinh,i đặci biệti lài vớii môni họci lịchi sử.i Tạii đây,i cáci emi đượci họci mài chơi,i chơii mài

từi

chủi độngi khámi phá,i tìmi hiểui dii sảni thôngi quai cáci hoạti độngi tươngi tác,i trảii nghiệm,i

II.i

đói gópi phầni rèni luyệni cáci kỹi năngi quani sát,i sưui tầm,i thuyếti trình,i làmi việci nhóm…

1.i

THỜIi GIAN,i ĐỊAi ĐIỂM

2.i

Thờii gian:i Chủi nhật,i ngàyi 16i thángi 12i nămi 2018

III.i

Địai điểm:i Khui dii tíchi Lungi Cộti Cầui (Huyệni Phongi Điền,i TP.i Cầni Thơ)

KẾi HOẠCHi THỰCi HIỆN

59PL

STT Nộii

Thờii

Ngườii

1 Xini

dungi thựci hiện gian thựci hiện

29/11/2018

GVi

giấyi phépi củai BGHi nhài trường phụi trách

1/12/2018

GVCN

2 GVCNi kíi

lớpi tưi vấn,i hướngi dẫni họci sinhi đăngi

GVCN

Từi đếni

3 GVCNi họci tiềni tập. họci

đơni đăngi sáchi thui sinh,i phụi kí,i huynhi lậpi đăngi danhi kíi thami thui quani 3/12/2018 15/12/2018

GVi

4 Chốti liêni

Từi 13/12/2018 Đến14/12/2018

5 Thami

16/12/2018

IV.i

thoạii phụi trách danhi lạc,i nhậni sách,i kếi Hsi hoạchi đăngi cụi kíi thể,i sối sối điệni xe. i quani trảii nghiệm

STT Chươngi

CHƯƠNGi TRÌNHi CỤi THỂi NGÀYi 16/12/2018i

Thờii

trìnhi cụi thểi gian

5hi

1 Họci nghei

trườngi theoi vịi tríi xei đãi phâni công,i 30i phút sinhi phổi tậpi biếni trungi nộii tạii dungi sâni chươngi trình

2 Xei

HDV

i khởii hành,i họci sinhi thami giai cáci tròi chơii trêni xei cùngi 6i hi 5i phúti

3 Đếni

i Khui dii tíchi Lungi Cộti Cầu 8hi

Từi

4 Cáci Cầu

hoạti độngi họci tập,i trảii nghiệmi tạii Khui dii tíchi Lungi Cộti 8hi đếni 10i h

Từi

5 Họci

Mỹi

6 Tớii

tậpi trungi lêni xe,i điểmi danhi quâni số,i khởii hànhi vềi 10hi đếni 11h sinhi Khánh

Từi

7 Dii

nhài hàng,i họci sinhi tậpi trungi ăni trưai tạii nhài hàngi . 11hi đếni 11h40

Từi

8 Họci

chuyểni đếni Côngi Viêni Mỹi Khánh 11hi 40pi đếni 12h

Từi

9 Họci

sinhi vuii chơii tựi doi tạii Côngi Viêni Mỹi Khánh 12hi đếni 15h30

Từi

nghiệmi

10 Tậpi

hoạti độngi họci tập,i trảii 15h30i đếni 16hi 30 sinhi tậpi tậpi thểi trung,i tạii Côngi thami viêni giai Mỹi cáci Khánh

Từi

trường

11 Vềi

trungi họci sinh,i điểmi danhi quâni số,i lêni xei khởii hànhi vềi 16h30i đếni 18hi 30

18h30

V.i

đếni trường,i kếti thứci buổii thami quani họci tập

YÊUi CẦUi CỦAi NHÀi TRƯỜNG

60PL

1.i

Đốii vớii phụi huynhi họci sinh:

quỹi

i -i Cáci lớpi cửi phụi huynhi cùngi thami quani trảii nghiệmi vớii họci sinh.i (Kinhi phíi lấyi từi

-i

lớpi )

sối

Cáci bậci phụi huynhi theoi dõii thôngi tini trêni trangi Websitei củai nhài trườngi đểi xemi

-i

xe,i thờii giani vài hànhi trìnhi trảii nghiệmi củai cáci con.

2.i

PHHSi đưai đóni coni emi đếni trường,i vềi nhài ani toàn.i

-i

Đốii vớii GVCN:

-i

Độngi viên,i tưi vấni HSi thami gia,i thui tiềni nộpi vềi Đoàni trườngi theoi kếi hoạch.

phụi

GVCNi chịui tráchi nhiệmi thui đơni (kiểmi tra,i đốii chiếui đảmi bảoi đúngi chữi kíi củai

-i

huynh),i cungi cấpi thôngi tini củai cáci PHHSi cùngi thami quani trảii nghiệm.

Kếti hợpi vớii PHHS,i hướngi dẫni viêni dui lịchi quảni líi lớpi đượci phâni côngi

3.i

i (Cói thểi chuẩni bịi đồi ăni nhẹi buổii sángi vài chiềui choi họci sinhi trongi lớp)i

-i

Đốii vớii họci sinh:i

-i

Khii thami giai thami quani họci tậpi phảii cói đơn,i đượci sựi đồngi ýi củai chai mẹ.

huynhi

Chấpi hànhi nghiêmi túci giời tậpi trungi vài sựi hướngi dẫni củai GVCN,i đạii diệni phụi

vài hướngi dẫni viêni dui lịch.

hợpi

Đúngi thờii gian.i Trangi phụci gọni gàng,i nêni mangi theoi quầni áoi đểi thayi choi phùi

khui vuii chơii tạii côngi viên.

-i

Khuyếni khíchi cáci lớpi mặci đồngi phụci riêngi củai lớp

Cuốii đợti thami quani họci tập,i mỗii emi cói 01i bàii thui hoạchi gửii vềi Đoàni trường.

Thuậni

Xáci

i Hưng,i ngàyi …..i thángi ….i nămi 2018

Hiệui

nhậni GVi Bội môni Trưởng i

Nguyễni

KẾi

i Hữui Trí

“VĂNi

HOẠCHi HOẠTi ĐỘNGi TRẢIi NGHIỆMi NGOẠIi KHOÁ

HOÁi ÓOi EOi -i MỘTi NỀNi VĂNi HOÁi CỔi Ởi NAMi BỘ”

61PL

I.i

II.i

ĐỐIi TƯỢNGi TRẢIi NGHIỆM:i HSi lớpi 10i Trườngi THPTi Thuậni Hưngi

III.i

THỜIi GIAN:i Ngàyi 16/12/2018

1.i

MỤCi TIÊU

Vềi kiếni thức:i Thôngi quai hoạti độngi trảii nghiệmi giúpi HSi đạti đượci nhữngi mụci tiêui sau:

Biếti đượci quái trìnhi hìnhi thành,i pháti triểni vài suyi vongi củai nềni văni hoái cổi Óci Eoi .

Soi sánhi nềni văni hoái cổi Óci Eoi vớii cáci nềni văni hoái kháci trêni đấti nướci Việti Nam.

Thơi

Phâni tích,i đánhi giái táci độngi văni hoái Óci Eoi đốii vớii đờii sốngi tinhi thầni củai cưi dâni Cầni

2.i

nóii riêng,i Đồngi bằngi Sôngi Cửui Longi nóii chung

-i

Vềi kỹi năng

-i

Kĩi năngi phâni tích,i thuyếti trình,i báoi cáo.

3.i

Kĩi năngi quani sát,i khaii tháci thôngi tini lịchi sửi từi cáci hiệni vậti củai dii tích.

Hìnhi

Tháii độ,i tìnhi cảm

Gópi

thànhi ýi thứci bảoi vệ,i giữi gìni vài pháti huyi giái trịi củai dii tíchi lịchi sửi choi HS

=>i

phầni giáoi dụci truyềni thốngi yêui quêi hương,i đấti nướci choi HS

Pháti triểni năngi lực,i bồii dưỡngi phẩmi chất:

đánhi

Pháti triểni cáci năngi lựci chuyêni biệti như:i năngi lựci táii hiệni cáci sựi kiệni lịchi sử,i năngi lựci

giá,i sửi dụngi đồi dùngi trựci quan...

chứci

Năngi lựci chung:i năngi lựci hợpi tác,i giảii quyếti vấni đề,i sửi dụngi ngôni ngữ,i năngi lựci tổi

IV.i

sựi kiện,i liêni hệi thựci tiễn...

1.i

CHUẨNi BỊi CỦAi GVi VÀi HS

-i

Chuẩni bịi củai GV

nềni

Xâyi dựngi kếi hoạch,i kịchi bảni hoạti độngi ngoạii khoái trảii nghiệmi “Văni hoái Óoi Eoi -i Mộti

-i

văni hoái cổi ởi Nami Bộ”,i thôngi quai tổi bội môn,i xini ýi kiếni BGH.

nghiệm.i

-i

Bàni bạc,i thốngi nhấti vớii Bani quảni líi khui dii tíchi vềi thờii gian,i cáchi thứci tổi chứci trảii

cáci

Yêui cầui khui dii tíchi hỗi trợi trêni cáci phươngi diện:i sắpi xếpi lịchi trình,i địai điểmi trảii nghiệm,i

-i

hiệni vậti tiêui biểui nhất,i nộii dungi quani trọngi cầni khaii thác..i

chỉi

GVi nghiêni cứui kĩi hồi sơi dii tích,i cáci sựi kiệni lịchi sửi liêni quan,i nghiêni cứui cáci hiệni vậti vài

cầni

rai mốii liêni hệi giữai chúngi vớii cáci sựi kiệni lịchi sử.i Tìmi tranhi ảnh,i giớii thiệui cáci tàii liệui

thiết,i chuẩni bịi phiếui họci tậpi choi HS,i phiếui giaoi việci choi mỗii nhóm.i

62PL

-i

hoạti

Trướci khii tiếni hànhi trảii nghiệmi mộti tuần,i GVi phổi biếni thờii gian,i địai điểmi cụi thểi củai

-i

độngi trảii nghiệm.i

GVi

GVi giớii thiệui kháii quáti vềi ýi nghĩai văni hoái Óci Eo.i

trướci

nêui cáci nộii dung,i phươngi phápi tiếni hànhi trảii nghiệm.i HSi cầni chuẩni bịi nghiêni cứui

hỏi...i

vềi nộii dungi (cái nhân,i nhóm),i cầni cói kĩi năngi lắngi nghe,i ghii chép,i quani sát,i đặti câui

trậti

khii trảii nghiệm.i Phổi biếni quyi địnhi khii HSi thami giai trảii nghiệmi tạii dii sản:i giữi gìni

-i

tự,i tíchi cựci quani sát,i lắngi nghe,i cảmi nhận,i đặti câui hỏi,i ghii phiếui họci tập...i

Kếi hoạchi cụi thể:i

thưi

Trướci khii tổi chứci hoạti độngi trảii nghiệm:i chiai lớpi thànhi 03i nhóm,i bầui nhómi trưởng,i

cụi

kýi nhóm.i Yêui cầui cái nhâni tìmi tàii liệui (tựi tìm,i GVi phôi tô,i hướngi dẫni địai chỉ,i têni sáchi

sau:i

thể...),i phốii hợpi nhómi đểi nghiêni cứui vấni đềi củai nhómi mình.i Nhiệmi vụi mỗii nhómi nhưi

phương)i

Nhómi 1:i Tìmi hiểui Nguồni gốci vài têni gọii Óci Eo.i (đóngi vaii cáci Cáni bội văni hóai địai

Nhài

Nhómi 2:i Quái trìnhi hìnhi thànhi vài pháti triểni nhài nướci Phùi Nami (đóngi vaii nhómi nhữngi

sửi họci trẻi tuổi)i

(đóngi

Nhómi 3:i Giái trịi củai dii sảni Óci Eoi trongi đờii sốngi tinhi thầni củai cưi dâni Tâyi Nami Bộ.i

-i

vaii cáci Hướngi dẫni viêni dui lịch)i

quả,i

Phổi biếni choi HSi cáci quyi địnhi vềi kỉi luậti đểi đảmi bảoi choi buổii trảii nghiệmi diễni rai hiệui

ani toàn.i

trangi

Liêni hệi vớii BQLi Khui dii tíchi Lungi Cộti Cầui đăngi kíi thờii gian,i chuẩni bịi phòngi học,i

thiếti bị,i thuyếti minhi viên...i

2.i

Liêni hệi phươngi tiệni vài cáci dịchi vụi kèmi theo.

-i

Chuẩni bịi củai HS

-i

Đọci trướci tàii liệu,i làmi việci nhóm.

-i

Thôngi báoi choi giai đìnhi kếi hoạchi họci tậpi tạii DT.

dii

Chuẩni bịi trangi phụci phùi hợp,i dụngi cụi họci tập,i nhữngi vậti dụngi phụci vụi choi họci tậpi tạii

V.i

tíchi theoi yêui cầu.i

choi

PHƯƠNGi PHÁP:i Sửi dụngi phươngi phápi tổi chứci hoạti độngi trảii nghiệmi ngoạii khoái

HSi tạii khui dii tíchi Lungi Cộti Cầu.i

63PL

VI.i

A.i

TIẾNi TRÌNHi TỔi CHỨC

1.i

XUẤTi PHÁT

Mụci tiêu

kiếni

Đoàni dii chuyểni từi trườngi THPTi Thuậni Hưngi đếni Lungi Cộti Cầui đúngi lịchi trìnhi (dựi

từi 07h30i phúti -i 08h10i phút)

2.i

HSi nắmi vữngi lịchi trình,i cói thêmi nhữngi hiểui biếti vềi cáci vùngi đấti xei đii qua.i

Hoạti

Phươngi thức:i Hoạti độngi tậpi thểi

-i

độngi 1:i Chuẩni bịi khởii hànhi

-i

Thờii gian:i 5i phút

Mụci tiêu

HSi đếni cói mặti đúngi giời (07h15),i chuẩni bịi đầyi đủi cáci tưi trangi vài dụngi cụi họci tập.

dii

Biếti cáchi sửi dụngi phươngi tiệni giaoi thôngi nơii côngi cộng,i cói văni hoái ứngi xửi vớii dii tích,i

-i

sản.

Hoạti

PP,i kỹi thuậti DH:i Đàmi thoạii

-i

độngi củai GVi -i HS

dụngi

Bướci 1:i 07h15i phúti GVi tậpi trungi HSi tạii sâni trường,i điểmi danh,i kiểmi trai tưi trangi vài

-i

cụi họci tập.i GVi lậpi nhữngi nhómi nhỏi đểi kiểmi quảni lýi lẫni nhaui (3i em)

phươngi

Bướci 2:i GVi tổi chứci đàmi thoạii (hoặci giaoi choi Lớpi trưởng)i giúpi HSi biếti cáchi sửi dụngi

GVi

tiệni giaoi thôngi nơii côngi cộng.i

hỏi:

tiếpi tụci tổi chứci đàmi thoại,i lưui ýi tháii đội ứngi xửi củai HSi khii đếni dii tíchi quai cáci câui

Cói đượci sời vàoi hiệni vậti ởi dii tíchi không?

Cói đượci chụpi ảnhi thiếui lịchi sựi ởi dii tíchi không?i

Cói khắci têni lêni cáci câyi trướci dii tíchi không?i

-i

Xửi lýi vớii ráci sinhi hoạti củai bảni thâni nhưi thếi nàoi ởi dii tích?i

B.i

Bướci 3:i GVi chốti ý.i

1.i

BƯỚCi 2i -i TRẢIi NGHIỆMi TẠIi DIi TÍCH

Mụci tiêu

+Trìnhi

HSi lựai chọni vài biếti nhậpi vaii vàoi nhữngi nghềi mìnhi yêui thích.

bàyi đượci nhữngi néti cơi bảni vềi dii tíchi Lungi Cộti Cầui

64PL

Phâni tíchi đượci nhữngi giái trịi lịchi sửi -i văni hoái củai dii sảni Óci Eo

đánhi

HSi đượci rèni luyệni cáci hoạti độngi nhóm,i kỹi năngi thuyếti trình,i đặti câui hỏi,i nhậni xéti -i

giá...

HSi cói ýi thứci bảoi vệi vài pháti huyi giái trịi dii sản.

tế,i

Hìnhi thànhi năngi lựci hợpi tác,i giảii quyếti vấni đề,i vậni dụngi kiếni thứci lýi thuyếti vàoi thựci

2.i

năngi lựci tổi chứci sựi kiện...

phươngi

Phươngi pháp,i kĩi thuậti tổi chứci DH:i trảii nghiệmi sángi tạo,i hoạti độngi nhómi kếti hợpi

3.i

phápi nhậpi vai,i kỹi thuậti khăni phủi bàn,i kỹi thuậti “5i xin”i vài “321”...i

Cầui

Sảni phẩm:i Phầni nhậpi vaii nghềi nghiệpi thuyếti minhi vềi cáci chủi đềi vềi dii tíchi Lungi Cộti

C.i

vài đềi xuấti cáci giảii phápi bảoi vệ,i pháti huyi giái trịi dii sản.i

-i

HOẠTi ĐỘNGi TỔNGi KẾT,i ĐÁNHi GIÁi (30i phút)i

Mụci tiêu

thức.

HSi củngi cối nhữngi kiếni thứci củai bàii học.i Trêni cơi sởi đó,i liêni hệi thựci tiễn,i mởi rộngi kiếni

Rèni luyệni kỹi năngi tổi chứci sựi kiện,i rèni luyệni sựi tựi tin,i linhi hoạt.

-i

Rèni luyệni ýi thứci trongi cáci hoạti độngi tậpi thể.

TRƯỜNGi

Phươngi pháp,i kỹi thuậti DH:i tròi chơii vớii cáci câui hỏii trắci nghiệm.

CỘNGi

Độci

Cầni

TỰi TRỌNG HÒAi VIỆTi NAM THPTi TỔi CHUYÊNi SỬi LÝi GDCD -i LỊCHi XÃi lậpi HỘIi Tựi -i CHỦi -i doi NGHĨAi Hạnhi phúc

(Tổi

Thơ,i ngàyi ….i tháng…..i nămi 2018i

KẾi HOÁi

chứci cuộci thii SÂNi KHẤUi chủi đềi Anhi hùngi Đấti Việt) HOẠCH SỬ,i LỊCHi

65PL

I.i

-i

MỤCi ĐÍCHi -i YÊUi CẦU

Lịchi

Cuộci thii Sâni khấui hoái lịchi sửi đượci tổi chứci nhằmi đẩyi mạnhi hơni nữai việci họci tậpi

tìmi

sửi trongi nhài trườngi THPTi thôngi quai việci đai dạngi nộii dung,i hìnhi thứci nghiêni cứu,i

-i

hiểui lịchi sử;

sinhi

Giáoi dụci truyềni thốngi yêui nước,i khắci sâui đạoi lýi uốngi nướci nhới nguồni trongi họci

-i

nhài trường;

nhómi

Rèni luyệni kĩi năngi khaii tháci tàii liệui lịchi sử,i kĩi năngi diễni xuất,i trìnhi bày,i làmi việci

-i

trongi họci sinh;

sửi

Xâyi dựngi cuộci thii thànhi hoạti độngi thườngi niên,i truyềni thốngi củai tổi bội môni Lịchi

địai

-i GDCD,i địnhi hướngi mởi rộngi đốii tượngi thami giai sangi cáci trườngi THPTi kháci trongi

II.i

bàni thànhi phối Cầni Thơ.

1.i

ĐỐIi TƯỢNG,i SỐi LƯỢNG

thami

Đốii tượng:i Lài họci sinhi trườngi THPTi chuyêni Lýi Tựi Trọngi nămi họci 2017i -i 2018;i

BTCi

giai trêni tinhi thầni tựi nguyện,i nhómi họci sinhi thami giai sẽi gửii danhi sáchi nhómi choi

2.i

thôngi quai email:i ltthien.cltt@cantho.edu.vn.

chọni

Sối lượng:i Mỗii lớpi cửi 1i độii thami gia;i Bani giámi khảoi sẽi tổi chứci chấmi thii vài lựai

III.i

nhữngi kịchi bảni chấti lượng,i phùi hợpi thami giai đêmi diễni chungi kết.

NỘIi DUNGi VÀi HÌNHi THỨCi THI

nhóm,i

Họci sinhi thami giai dựi thii theoi nhóm,i khôngi giớii hạni sối lượngi thànhi viêni trongi

khôngi giớii hạni sối nhómi thami gia;

vậti

Họci sinhi thami giai sẽi tậpi trungi vàoi chủi đềi Anhi hùngi đấti Việt,i lựai chọni mộti nhâni

táii

lịchi sửi bấti kỳi trongi tiếni trìnhi lịchi sửi dâni tộci Việti Nam,i xâyi dựngi hoàni thiệni kịchi bảni

chúi

hiệni phẩmi chất,i đặci điểm,i chiếni tích,i đạoi đức…i củai nhâni vậti lịchi sựi đó,i lưui ý,i cầni

triểni

trọngi đánhi giái nhữngi ảnhi hưởng,i đóngi gópi củai nhâni vậti đói đốii vớii tiếni trìnhi pháti

củai dâni tộci hoặci liêni hệi ngàyi nay

vaii

Kịchi bảni đượci thiếti kếi côngi diễni từi 08i đếni 10i phút,i đảmi bảoi chỉi rõi sối lượngi

diễn,i đạoi cụ,i …

táii

Trongi phầni giớii thiệui kịchi bảni cầni nêui bậti líi doi lựai chọni nhâni vậti lịchi sửi đểi

hiện.

66PL

tríchi

Lưui ý,i nhómi họci sinhi khôngi thami giai phầni thii viếti kịchi bản,i cói thểi diễni lạii mộti

vài

đoạni củai mộti kịchi bản/táci phẩmi cói sẵn,i songi cầni chỉi rõi nộii dung,i lờii thoại,i phâni vaii

chọni

đínhi kèmi tríchi đoạni choi BTC.i Tùyi tìnhi hìnhi thựci tếi vài sựi phùi hợpi củai tríchi đoạni đượci

IV.i

BTCi sẽi câni nhắci lựai chọni tríchi đoạni thami giai hộii diễni chungi kết.

-i

TIẾNi ĐỘi TRIỂNi KHAI

-i

Ngàyi 07/11/2018i triểni khaii kếi hoạchi đếni họci sinhi toàni trường;

(côi

Từi 28i -i 30/11/2018:i Nhậni bàii dựi thii kịchi bản/tríchi đoạni củai cáci nhómi thami giai

-i

Lêi Thịi Thui Hiềni thui trựci tiếpi tạii Văni phòngi đoàni trường).

-i

Ngàyi 05/12/2018i côngi bối nhữngi kịchi bản/tríchi đoạni vàoi chungi kếti thii diễn.

V.i

18h00i chủi nhậti thứi 02i saui thii HKI:i thii diễn.

Cơi

KHENi THƯỞNG

-i

cấui giảii thưởng:

-i

Giảii thưởngi hộii diễn:i 1i giảii Nhất,i 1i giảii Nhì,i 02i giảii Ba

doi

1i giảii sángi tạoi ấni tượngi dànhi choi tậpi thểi vài 1i giảii cái nhâni diễni xuấti xuấti sắci

VI.i

Bani giámi khảoi bìnhi chọni trongi phầni thii tiểui phẩm

DỰi TRÙi KINHi PHÍ

Sối

Ghii

i tiềni (VND) chú

Bảni

kếi hoạchi đếni cáci i i photoi choi 26i lớpi học

Dựi

giámi khảoi phầni i i kiếni 5i giámi khảo bản

Dựi

giámi khảoi phầni i i kiếni 5i giámi khảo diễn dung khaii đoàn dưỡngi Kịchi dưỡngi Hộii

Dựi

giámi khảoi phầni thii i i kiếni 5i giámi khảo

ánhi sángi đêmi hộii tặngi diễn thanh,i i i i

sâni khấu,i phôngi tríi i i i

Nộii Triểni chii Bồii thii Bồii thii Hoai hộii Âmi diễn Trangi nền… Nướci

Xini

i i uốngi BGK,i đạii biểu trườngi tàii trợ

Kheni

Xini

chii tiêui i thưởng trườngi tàii trợ i

Trêni sửi

Lịchi

DUYỆTi

đâyi tổi Lịchi Theoi bội nộii -i sửi quii chếi trường GDCDi vềi việci tổi chứci cuộci thii Sâni khấui hoái nămi lài họci kếi 2018i hoạchi -i củai 2019.

NGUỜIi

CỦAi BANi GIÁMi HIỆU HOẠCH LẬPi KẾi

67PL

Thui

Lêi

Thịi Hiền

68PL

Phụi

HSi

lụci 2K:i Mộti sối hìnhi ảnhi TNSP

Trườngi THPTi Chuyêni Lýi Tựi Trọngi báoi cáoi kếti quải bàii tậpi nhómi

LSĐPi tiếti

HSi

Trườngi THPTi Chuyêni Lýi Tựi Trọngi báoi cáoi kếti quải bàii tậpi nhómi LSĐPi

tiếti

69PL

HSi

Trườngi THPTi Trungi Ani thami giai kiểmi trai hoạti độngi nhậni

thứci

HSi

Trườngi THPTi Trungi Ani thami giai kiểmi trai hoạti độngi nhậni

thứci

70PL

HS trường THPT Trung An tham gia kiểm tra hoạt động nhận thức

HS trường THPT Hà Huy Giáp tham gia kiểm tra hoạt động nhận thức

71PL

HS trường THPT Hà Huy Giáp tham gia kiểm tra hoạt động nhận thức

72PL

73PL

HS trường THPT Thuận Hưng tham gia học tập tại di tích Óc Eo

74PL

HS trường THPT Nguyễn Việt Hồng tham gia học tập tại Đình Bình Thuỷ

75PL

HS trường THPT Nguyễn Việt Hồng tham gia học tập tại Khu lăng mộ Bùi Hữu Nghĩa

76PL

HS trường THPT Thực hành Sư phạm tham gia Dạ hội Lịch sử

77PL

GV Trường THPT Bình Thuỷ cho ý kiến khảo sát

78PL

Phụi

trườngi

lụci 2L:i Mộti sối ýi kiếni củai GVi vài HSi vềi sửi dụngi DSVHi trongi dạyi họci LSVNi ởi

Trongi

THPTi TP.i Cầni Thơ

đổii

quái trìnhi đii khảoi sát,i điềui trai thựci tế,i chúngi tôii đãi cói dịpi gặpi gỡi vài traoi

sắpi

vớii nhiềui đốii tượngi GVi dạyi Sửi ởi cáci trườngi THPT,i cói nhữngi ngườii đãi lớni tuổi,i

vớii

vềi hưu,i cói nhữngi ngườii vừai đứngi lớpi đượci vàii năm;i cói nhữngi ngườii tâmi huyếti

điểmi

nghề,i nhưngi cũngi cói khôngi íti ngườii tỏi rai cháni nãn;…i tuyi nhiên,i ởi họi đềui cói mộti

hỏi,i

chungi đói lài rấti tráchi nhiệmi vớii côngi việc.i Nhiềui GV,i khôngi ngạii tìmi tòi,i họci

bội

ápi dụngi nhữngi phươngi phápi dạyi họci tiếni bộ,i nhằmi nângi caoi chấti lượngi dạyi họci

Văni

môn.i Víi như,i Côi Bùii Thịi Phươngi Lan,i Tổi trưởngi Tổi Lịchi sử,i trườngi THPTi Châui

vẫni

Liêm,i tuyi đãi lớni tuổii nhưngi Côi vẫni còni rấti tâmi quyết,i rấti yêui nghề,i yêui trẻ,i Côi

vàoi

thườngi xuyêni sưui tầmi nhữngi câui caoi dao,i câui chuyệni ởi địai phươngi đểi vậni dụngi

“Mỗii

cáci bàii giảngi trêni lớp,i Côi chiai sẽ:i

sáchi

sựi kiệni lịchi sửi tựi nói đãi nóii lêni nhiềui điều.i Thôngi thườngi trongi giáoi trìnhi

chọni

giáoi khoai lịchi sử,i ngườii tai chỉi đưai rai mộti sối sựi kiệni lịchi sửi tiêui biểui (vấni đềi lài

Nếui

sựi kiệni nàoi vài trìnhi bàyi nói nhưi thếi nàoi đểi đạti đượci mụci đíchi củai giáoi dục).i

hấpi

chúngi tai biếti cáchi vậni dụngi nhữngi câui chuyệni kể,i nhữngi câui cai dao,i câui thơ,…i

tiếti

dẫni đểi minhi họai thìi sẽi giúpi choi họci sinhi cảmi thấyi thíchi thú,i sayi mêi vớii lịchi sử,i

đượci

họci vìi thếi mài khôngi còni buồni tẻ,i khôi khan.i Cáchi dạyi nhưi thếi nàyi vừai pháti huyi

(Côi

tríi tưi duy,i sángi tạoi củai họci sinhi vừai giúpi cáci emi dễi tiếpi thui bài,i dễi nhớ”.

Hayi

Bùii Thịi Phươngi Lan,i Tổi trưởngi Tổi Lịchi sử,i trườngi THPTi Châui Văni Liêm)

(huyệni

nhưi Thầyi Lêi Ếni Sậy,i GVi dạyi môni Lịchi sửi trườngi THPTi Hài Huyi Giápi

traoi

Cời Đỏ,i Thànhi phối Cầni Thơ),i lài mộti GVi trẻ,i đầyi nhiệti huyết,i khôngi ngừngi

nhiềui

dồi,i họci hỏii kinhi nghiệmi giảngi dạyi từi cáci thầyi côi đii trước,i Thầyi còni vậni dụngi

thúi

phươngi phápi mớii vàoi dạyi họci lịchi sử,i nhằmi giúpi cáci emi dễi hiểui bàii vài hứngi

DHLS,i

hơni vớii môni Lịchi sử.i Khii đượci hỏii vềi việci sửi dụngi DSVHi ởi địai phươngi vàoi

“Theoi

Thầyi vuii vẻi trải lời:

nhưi

tôii việci sửi dụngi DSVHi vàoi dạyi họci lịchi sửi thìi hìnhi thứci sửi dụngi cũngi giốngi

viêni

cáci loạii tàii liệui thami khảoi khác.i Tuyi nhiên,i đểi việci sửi dụngi đạti hiệui quải thìi giáoi

Đặci

cầni phảii tiếni hànhi chọni lọci kỹi vài xáci minhi tínhi châni thựci củai cáci tàii liệui vềi dii sản.i

hệi

biệt,i phảii biếti chọni lọci nhữngi tàii liệui điểni hìnhi nhất,i sắpi xếpi cáci tàii liệui đói thànhi

thốngi phùi hợpi vớii tiếni trìnhi bàii họci kếti hợpi vớii cáci phươngi tiệni trựci quan,i kỹi thuậti

79PL

hiệni

hànhi

đại...i phảii bảoi đảmi yêui cầui nhưi lậpi kếi hoạchi cụi thểi vềi côngi táci chuẩni bịi vài tiếni

Nóii

bàii học,i đii khảoi sáti thựci địa,i liêni hệi vớii cáci cơi quani quảni lýi dii sản...

gầni

tómi lại,i dii sảni cói ởi ngayi quanhi chúngi tai vài chúngi tai hãyi dùngi nhữngi dii sảni

đượci

nhấti đểi dạyi họci sinh,i vài dùngi nhữngi biệni phápi đơni giảni nhấti đểi cói thểi sửi dụngi

họci

mài khôngi cầni sựi hỗi trợi vềi mặti tàii chínhi nàoi quái lớni nhằmi khắci phụci tìnhi trạngi

(Thầyi

sinhi khôngi yêui thíchi môni Lịchi sử,i khôngi ami tườngi văni hóai dâni tộc.”

Khii

Lưi Ếni Sậyi -i GVi Trườngi THPTi Hài Huyi Giáp)

Minhi

đánhi giái vềi việci sửi dụngi nghệi thuậti Cảii lươngi vàoi dạyi học,i Thầyi Khưui Quangi

dạyi

GVi trườngi THPTi Bìnhi Thuỷi choi rằngi “Việci sửi dụngi tríchi đoạni cảii lươngi trêni vàoi

còni

họci bàii nàyi khôngi chỉi giúpi cáci emi hiểui sâui sắci vềi nhâni vậti Nguyễni Trungi Trựci mài

đượci

làmi choi bàii giảngi thêmi sinhi động,i kíchi thíchi hứngi thúi họci tập;i giúpi choi HSi thấyi

trongi

sựi tôni kínhi củai quầni chúngi nhâni dâni đốii vớii vịi anhi hùngi củai quêi hương,i gợii dậyi

quai

cáci emi sựi kínhi phụci tàii năng,i cũngi nhưi lòngi dũngi cảmi củai Ông.i Đồngi thờii thôngi

nghệi

đói giúpi cáci emi hiểui sâui sắci hơni vềi loạii hìnhi nghệi thuậti cảii lương,i mộti biếni thểi củai

(Thầyi

thuậti Đờni cai tàii tửi Nami Bộ”.

Thầyi

Khưui Quangi Minhi GVi trườngi THPTi Bìnhi Thuỷ)

buổii

Nguyễni Hữui Tríi Hiệui trưởngi Trườngi THPTi Thuậni Hưngi chiai sẻ.i “Nhữngi

nhận,i

trảii nghiệmi thựci tếi tạii cáci địai điểmi văni hóai nàyi đãi khơii gợii trongi HSi nhiềui cảmi

vài

cáci emi biếti trâni trọngi hơni DSVH,i thểi hiệni rõi nhấti trongi cáci bàii viếti cảmi nhậni

đầu,i

tháii đội ứngi xửi khii đếni thami quani cáci dii tíchi này.i Đâyi lài nhữngi thànhi côngi bướci

vậyi

trongi thờii giani tớii nhài trườngi sẽi nỗi lựci tổi chứci nhiềui hơni cáci chươngi trìnhi nhưi

choi

đểi họci sinhi cói đượci nềni tảngi kiếni thứci phongi phúi hơn,i nhằmi giáoi dụci toàni diệni

(Thầyi

cáci em”.

Còni

Nguyễni Hữui Tríi Hiệui trưởngi Trườngi THPTi Thuậni Hưng)

dụngi

vềi phíai HS,i chúngi tôii cũngi nhậni đượci nhữngi hiệui ứngi tíchi cựci saui khii sửi

Emi

DSVHi phii vậti thểi tạii địai phươngi trongi dạyi họci LSDT.i Chẳngi hạn,i khii đượci hỏii

Quỳnhi

cảmi nhậni nhưi thếi nàoi khii thầyi (cô)i sửi dụngi DSVHi trongi dạyi họci lịchi sử?i emi

sẽ:

“Trongi

Như,i HSi lớpi 11B1,i trườngi THPTi Thựci hànhi Sưi phạmi -i Đạii họci Cầni Thơ,i chiai

kểi

giời họci Lịchi sửi ởi lớpi em,i khii thầyi giáoi dẫni nhữngi câui thơ,i câui cai dao,i hayi

thứci

chuyệni vềi sựi kiện,i nhâni vậti lịchi sửi thìi giúpi chúngi emi dễi hiểui bàii vài nắmi vữngi kiếni

hơn,i tiếti họci cảmi thấyi sinhi động,i vài giúpi emi hiểui biếti thêmi nhữngi dii sảni văni hóai

80PL

củai

tồni

quêi hương,i từi đói bảni thâni emi cói ýi thứci vài tráchi nhiệmi hơni trongi việci gìni giữ,i bảoi

(Emi

vài pháti triểni nhữngi dii sảni văni hóa”

Cầni

Quỳnhi Nhưi -i HSi lớpi 11B1,i Trườngi THPTi Thựci hànhi Sưi phạmi -i Đạii họci

Hayi

Thơ)

(Quậni

nhưi lờii chiai sẽi củai emi Khánhi Duy,i HSi lớpi 11C,i trườngi THPTi Bìnhi Thủyi

“Emi

Bìnhi Thủy,i Thànhi phối Cầni Thơ):i

đói

thíchi đượci thầyi côi tổi chứci đii họci tậpi thami quani ởi nhữngi dii tíchi lịchi sử,i vìi ởi

quêi

emi vừai đượci nghei thuyếti trìnhi vềi nhữngi chiếni công,i nhữngi vịi anhi hùngi dâni tộci củai

emi

hươngi nhưi Bùii Hữui Nghĩa,i Phani Văni Trị,…i vừai đượci quani sáti hiệni vật,i nêni giúpi

đói

hiểui biếti thêmi nhữngi kiếni thứci lịchi sửi mài sáchi giáoi khoai khôngi cói đềi cậpi đến.i Đểi từi

emi càngi tựi hàoi hơni vềi truyềni thốngi củai quêi hương”.

(Emi

Khánhi Duy,i HSi lớpi 11C,i trườngi THPTi Bìnhi Thủy)

81PL

PHỤi

NỘIi

LỤCi 3:i

NGUỒNi

DUNGi DIi SẢNi VĂNi HOÁi TRONGi DẠYi HỌCi LỊCHi SỬi VIỆTi NAMi TỪi

Phụi

GỐCi ĐẾNi NĂMi 1918i Ởi TRƯỜNGi THPTi THÀNHi PHỐi CẦNi THƠ

sửi

lụci 3a:i Cáci dii sảni văni hóai phii vậti thểi tạii địai phươngi cói thểi vài cầni khaii tháci

họci

dụngi trongi dạyi họci Lịchi sửi Việti Nami (từi nguồni gốci đếni nămi 1918)i ởi trườngi trungi

phổi thôngi Thànhi phối Cầni Thơ

-i

i a)i Tàii liệui thànhi văn

Văni họci dâni giani Tâyi Nami Bộ:

cụmi

Chuyệni đờii xưa:i ngườii bìnhi dâni miệti Lụci tỉnhi ngàyi xưai thườngi queni dùngi

thoại,i

từi “chuyệni đờii xưa”i hơni lài truyệni cổ.i Ởi đâyi ngườii tai khôngi cầni phâni biệti thầni

nhiều,i

cổi tíchi hayi ngụi ngôn.i Chuyệni đờii xưai thuộci thểi loạii văni xuôii ởi đâyi tuyi khôngi

sựi

nhưngi rấti đai dạngi vềi đềi tàii vài nộii dung.i Đói lài nhữngi chuyệni nhằmi giảii thíchi

quani

rai đờii củai têni mộti vùngi đất,i mộti coni rạch,i têni mộti sảni vật,i loàii vật,…i chuyệni liêni

dẫmi

đếni lịchi sử,i văni hóa,…i nhằmi khắci họai lạii tìnhi trạngi hoangi vui đầyi bấti trắc,i dọai

Chuyệni

củai thiêni nhiên,i dùi vôi cùngi phongi phúi hàoi sản…trongi buổii đầui khaii phá.i

nhâni

đờii xưai ởi Nami bội còni ghii nhậni thêmi nhữngi tìnhi tiếti trongi cáci giaii thoạii vềi

lườngi

vậti lịchi sửi dườngi nhưi bớti hẳni đii cáci chii tiếti siêui nhiên,i thầni kỳ,i biếni hóai khôni

củai truyềni thuyếti danhi nhâni Bắci bộ,i mài thườngi gắni vớii ngườii thậti việci thật.

thiêni

Câui đố:i câui đối ởi ĐBSCLi cói thểi chiai rai thànhi nhiềui nhóm,i như:i vềi hiệni tượngi

ởi

nhiên,i vềi thựci vât,i độngi vật,i đồi vật,i vềi coni ngườii vài hoạti độngi củai họ.i Nhưngi

môii

đâyi câui đối thườngi hướngi ngườii tai đếni mộti phạmi vii rộngi lớni hơn,i doi xuấti pháti từi

trườngi tựi nhiêni đai dạng,i phongi phú.i Víi dụ:

Nămi

i “Chỗi nàyi khôngi cạni khôngi sâu

Đápi

xưai tàui đãi chìmi đâui lốii này”

án:i Rạchi Giá

sơi

Cai dao:i cai daoi ĐBSCLi lài loạii hìnhi văni họci dâni giani ghii lạii nhữngi néti hoangi

ánhi

nhưngi rấti phongi phúi vềi sảni vậti tựi nhiên.i Thiêni nhiêni ởi đâyi vừai lài đốii tượngi phảni

ĐBSCLi

vừai lài phươngi tiệni nghệi thuậti củai loạii hìnhi văni họci dâni giani này.i Cai daoi

dungi

đai phầni vẫni tôni trọngi thểi thơi lụci báti hoặci lụci báti biếni thể,i phùi hợpi vớii nộii

Nộii

môi tải tìnhi cảm,i ghii dấui lịchi sử,i khuyêni dạyi đạoi lý…

sựi

dungi phảni ánhi củai cai daoi rấti rộngi lớn,i nhiềui mặt.i Cói nhữngi bàii nóii vềi cáci

kiệni lịchi sửi củai mộti thờii mởi đất:

82PL

“Đếni

Coni

đâyi xứi sởi lại lùng

Cói

chimi kêui cũngi sợ,i coni cái vùngi cũngi ghê”

“Gòi

nhữngi bàii cai ngợii cáci anhi hùngi dâni tộc.i

Ôngi

Mei anhi dũngi tuyệti vời

Cói

Trươngi đámi lái tốii trờii đánhi Tây”

mẹi

nhữngi bàii phảni ánhi quani hệi giai đình,i xãi hội,i nóii vềi quani hệi ứngi xửi giữai chai

mài

-i coni cái,i vợi chồng,i làngi xóm,…i Cói thểi nóii khôngi cói lĩnhi vựci nàoi trongi đờii sốngi

“Coni

khôngi tìmi thấyi trongi cai dao.i

Vợi

cái làmi nêni coni mắm

chồngi giài thươngi lắmi mìnhi ơi!”

phươngi

Hò:i dướii sựi táci độngi củai điềui kiệni tựi nhiêni vài xãi hộii củai vùngi đấti mớii

mangi

nami cùngi tâmi trạngi xai quê,i luôni nhới vềi đấti mẹi xai xôii dịui vợi…i nêni điệui hòi

sâui

từi miềni Trungi vàoi trởi nêni thai thiếti ui hoàii hơn,i trởi thànhi mộti tiếngi gọii từi đáyi

thànhi

thẳmi củai cõii lòngi côi đơni giữai đất,i trời,i nướci baoi la,…i Câui hòi thườngi đượci hìnhi

động;i

trongi quái trìnhi sinhi hoạt,i laoi động,i tiếngi hòi rậpi ràng,i ăni nhịpi theoi độngi táci laoi

cây,i

nêni tùyi theoi môii trườngi sinhi hoạt,i ngườii tai chiai ra:i hòi chèoi ghe,i hòi cấy,i hòi kéoi

Hò….ơ….ớ…ơ

Chiếci

hoi xayi lúa,i hòi giaoi duyên,…

Xuồngi

tàui Nami Vangi chạyi ngangi cồni cát

Thấyi

câui tômi đậui sáti méi nga.

Muốni

emi cói mộti mẹi già,

Hò…ớ….ơi

vôi hoạni dưỡng…ơ…

muốni vôi hoạni dưỡngi biếti lài đượci không!

nước,i

Vè:i nếui cai dao,i tụci ngữ,i câui đối lài thểi loạii văni họci dâni giani chungi củai cải

nhữngi

thìi vèi lạii lài sảni phẩmi riêngi củai vùngi đấti mới.i Vềi nộii dung,i vèi thườngi phảni ánhi

cói

vấni đềi mangi tínhi thờii sự,i kèmi theoi đói lài tháii đội phêi phán,i đải kíchi hoặci cổi või

Bạci

địnhi hướng,i khuấyi độngi gâyi sựi chúi ýi nhâni dâni trongi vùng.i Víi dụ:

Khii

đồngi lài bạci Lang-sa

Íti

chìmi lậti đậti lấyi mài hếti đâu.

Nổii

hơii muốni lặni choi sâu,

-i

lêni đụngi váni bểi đầu,i chếti co…

phảni

Thơi văni Nami bộ:i Táci phẩmi văni họci nóii chungi thơi văni Nami Bội nóii riêngi luôni

ánhi sinhi độngi vài rõi rệti nhữngi dòngi lịchi sửi chínhi diệni vài phảni diệni kháci nhau,i

83PL

chínhi

thần”i

nói khôngi chỉi cói giái trịi nhưi nhữngi tàii liệui lịchi sửi mài còni phảni ánhi đượci “cáii

ởi

củai sựi kiện,i củai mỗii thờii kỳi lịchi sửi cụi thể.i Giởi đọci lạii từngi trangi sáchi văni học,i

văni

đâui đói tai bắti gặpi nhữngi lờii nhắni nhủi hếti sứci châni tìnhi vài thậti đầyi ýi nghĩa:i “Thơi

củai

Việti Nami quai cáci thếi kỷi soii rọii choi nhữngi aii muốni …i tìmi vềi nguồni gốci sâui xai

táci

dâni tộc”,i nhưi lờii củai cối GS.VSi Phạmi Huyi Thôngi (1916i -i 1988).i Tuyi vẫni biếti

lịchi

phẩmi văni họci khôngi thểi thayi thếi choi sửi họci thậti sựi đểi giúpi ngườii viếti khámi phái

nhữngi

sửi vài giảii thíchi lịchi sử.i Nhưngi nhời đó,i cáci sửi giai hiểui đượci hơn,i thấmi thíai đượci

từngi

băni khoăn,i nhữngi suyi tư,i nhữngi tìnhi cảmi lớn,i nhữngi nổii vuii buồni riêngi ởi

Ởi

thờii đạii tươngi ứng.i Vài vìi thế,i lịchi sửi đượci nhậni thứci sốngi độngi hơn.

thii

Nami Bội trướci khii thựci dâni Phápi xâmi lược,i thìi nhữngi sángi táci văni chương,i

chữi

phú,i íti đượci nóii đếni soi vớii nhữngi vùngi phíai Bắc,i chỉi cói mộti sối thơi văni chữi Hán,i

chỉi

Nômi củai nhómi “chiêui anhi cáci Hài Tiên”,i củai “Giai Địnhi tami giai thii xã”.i Nhưng,i

chấti

trongi mộti thờii giani ngắni vàii mươii nămi thờii khángi Pháp,i khốii lượngi cũngi nhưi

đươngi

lượngi thơi văni ởi Lụci Tỉnhi rõi ràngi nổii bậti vài rấti độci đáo.i Nhữngi ángi thơi văni

củai

thờii chẳngi nhữngi phảni ánhi đượci phongi tràoi đấui tranhi anhi dũngi chốngi Phápi

câui

dâni tộci mài còni lài nhữngi côngi trìnhi nghệi thuậti cói giái trị.i Doi đó,i sửi dụngi nhữngi

sửi

thơ,i nhữngi đoạni tríchi ngắni trongi cáci táci phẩmi văni họci Nami Bội vàoi dạyi họci lịchi

thêmi

Việti Nami giaii đoạni 1858i -i 1918i sẽi làmi tăngi sựi “cảmi thụi lịchi sử”i choi họci sinhi

b)i

phầni tinhi tếi vài sâui sắci hơn.

- Tíni

Tàii liệui trongi dâni giani

bảni

ngưỡngi dâni gian:i vềi tổngi thể,i tíni ngưỡngi dâni giani ởi Tâyi Nami Bộ,i cơi

hoàngi

tồni tạii dướii 3i hìnhi thức:i tíni ngưỡngi thờ i Thànhi hoàngi làngi (tụci thời Thànhi

cái

làng;i tíni ngưỡng i thời Mẫui (tụci thời Mẫu)i vài tíni ngưỡngi thời cái Ôngi (tụci thời

Tíni

Ông)

mộti

ngưỡngi thời Thànhi hoàngi làng:i theoi quani niệmi dâni giani Thànhi hoàngi lài

thịnhi

vịi thầni linhi caii quảni toàni thểi thôni xã,i chei chở,i phùi hội dâni chúngi đượci bìnhi yên,i

dâni

vượng.i Vaii tròi trêni củai thầni còni cói ýi nghĩai hơni nữa,i nhấti lài đốii vớii nhữngi cưi

khói

từi miềni ngoàii vàoi khaii khẩni vùngi đấti hoangi Nami Bộ,i vìi lẽi họi đãi gặpi khôngi íti

hoàngi

khăni doi thiêni taii địchi họa,i doi thúi dữi hoànhi hành…i Điềui đói cói nghĩa,i thầni Thànhi

đãi trởi thànhi mộti biểui tượngi tâmi linhi trongi tâmi thứci củai hầui hếti nhữngi cưi dâni

84PL

Việti

cáci

ởi Nami Bộ.i Choi nên,i ởi khắpi cáci làngi xãi ởi Nami Bội đềui cói nhữngi ngôii đìnhi thời

Tíni

vịi thầni Hoàng.

tôni

ngưỡngi thời Mẫu:i trongi tíni ngưỡngi dâni giani củai cáci cộngi đồngi ngườii Việt,i

dâni

thời nữi thần,i thời mẫui khái phổi biếni vài cói nguồni gốci lịchi sửi xãi hộii sâui xai củai cưi

ngưỡngi

sinhi sốngi bằngi nôngi nghiệp.i Khii ngườii Việti vàoi khaii phái vùngi đấti Nami Bộ,i tíni

nàoi

thời Mẫui vẫni tiếpi tụci mộti dòngi chảyi sâui rộng.i Hầui khắpi cáci tỉnhi Nami bộ,i nơii

Mẫui

cũngi cói điệni thời mẫui hoặci giani thời mẫu.i Nhưngi nổii bậci trongi tíni ngưỡngi thời

Mẫui

ởi Nami bội lài hiệni tượngi tôni thời Bài Chúai Xứi ởi Núii Sami (Ani Giang),i Sơni Thánhi

Trài

ởi núii Bài Đeni (Tâyi Ninh),i Bài Nami Hảii (Bạci Liêu),i Bài Omi (củai ngườii Khmeri

Việti

Vinh)…i Tụci thời Mẫui cũngi lài thểi hiệni tâmi lýi uốngi nướci nhới nguồni củai ngườii

nhữngi

nóii chung,i Nami bội nóii riêngi khii đượci sứci khỏe,i tàii lộc,i mayi mắni thìi nhới ơni

vài

ngườii đãi phùi hội đội trìi choi mình.i Đâyi chínhi lài giái trịi nhâni bản,i giái trịi đạoi đứci

Tíni

giái trịi truyềni thốngi Việti Nam.

biển,i

ngưỡngi thời cái Ông:i trongi tâmi thứci dâni gian,i chủi yếui lài nhữngi cưi dâni trêni

sinhi

nơii đầui sóng,i ngọni gió,i thườngi gặpi bãoi tố,i phongi ba,i thìi hìnhi ảnhi cứui hội đội

bèi

củai cái Ôngi trởi thànhi chỗi dựai tinhi thần.i Doi đó,i mõii lầni sóngi to,i giói lớni thuyềni

củai

gặpi nguyi hiểm,i ngưi dâni đềui cầui nguyệni cái Ôngi phùi trợ.i Dầni dầni trongi tâmi thứci

- Tíni

nhữngi cưi dâni veni biểni niềmi tini ấyi trởi thànhi mộti tíni ngưỡngi dâni gian.

lúci

ngưỡngi tôni giáo:i trongi nhữngi nămi đầui củai thếi kỉi XIXi ởi Nami kỳi lụci tỉnhi

lài

bấyi giời xảyi rai hàngi loạti cáci biếni cối hếti chiếni tranh,i đếni thiêni tai,i binhi dịch,i nhấti

khángi

nạni dịchi tải nămi 1849.i Liềni theoi đó,i thựci dâni Phápi xâmi lượci Nami bộ,i cáci cuộci

đất…i

chiếni dướii ngọni cời yêui nướci củai cáci sĩi phui lầni lượti bịi dậpi tắt,i nôngi dâni bịi mấti

vùngi

cáci yếui tối đói đãi táci độngi trựci tiếpi đếni sựi biếni đổii xãi hội,i tâmi lýi nhâni dâni trêni

dựai

đấti mới.i Đặci điểmi nổii dậyi trongi tâmi lýi nhâni dâni lài niềmi khaoi kháti cói mộti chỗi

sống,i

tinhi thần,i nguồni ani ủii tâmi linh,i xoai dịui nỗii đaui tâmi hồn,i nỗii bấti lựci trongi cuộci

tiềni

mài họi khôngi saoi giảii quyếti đượci trongi đờii sốngi thựci tếi đờii thường.i Đói vừai lài

cầui

đề,i vừai lài độngi cơi thúci đẩyi sựi rai đờii củai mộti sối tôni giáoi nộii sinh,i đápi ứngi yêui

mới:i

xãi hội.i Vìi thế,i vàoi giữai thếi kỉi XIXi ởi Nami bội lầni lượti xuấti hiệni hàngi loạti cáci đạoi

Dừa,i

Bửui Sơni Kỳi Hương,i Tứi Âni Hiếui Nghĩa,i Caoi Đài,i Phậti Giáoi Hòai Hảo,i Đạoi

đạoi Ôngi Trần,…

85PL

- Lễi

biến.i

hộii dâni giani ởi ĐBSCL:i lài mộti hìnhi thứci sinhi hoạti văni hóai dâni giani phổi

tục,i

Nói tổngi hợpi nhiềui loạii hìnhi văni hóai dâni giani kháci nhaui nhưi tíni ngưỡng,i phongi

“lễ”i

tậpi quán,i văni nghệi dâni gian,i tròi chơii dâni gian.i Trongi lễi hộii baoi giời cũngi cói phầni

tụci

vài phầni “hội”;i lễi lài phầni thiêngi liêngi gắni vớii đờii sốngi tâmi linh,i hộii lài phầni trầni

tin,i

gắni vớii sinhi hoạti vuii chơi,i giảii trí.i Lễi hộii hìnhi thànhi trướci hếti xuấti pháti từi đứci

hộii

từi tấmi lòngi củai thếi hệi saui muốni ghii tạci côngi ơni củai tiềni nhân.i Saui đó,i chínhi lễi

ngườii

biểui hiệni kháti vọngi đượci sốngi bìnhi yên,i hạnhi phúci củai coni người.i Nói nhắci nhởi

vớii

tai vềi tìnhi quêi hươngi đấti nước,i từi đói gópi phầni nângi caoi ýi thứci tráchi nhiệmi đốii

theoi

cộngi đồng.i Đâyi lài chấti nhâni văni củai tấti cải lễi hộii diễni rai tạii ĐBSCL.i Hiệni nay,i

Ông,i

ĐBSCLi cói khoảngi 683i cơi sởi tíni ngưỡngi gồm:i đình,i đền,i miếu,i Lăngi thời cái

đượci

dinh,i lăngi mộ,i gò,i cói tổi chứci lễi hộii hằngi năm.i Trongi đó,i đai sối lài cáci lễi hộii

- Đờni

tổi chứci tạii đình.i (phụi lụci 10c)

cưi

cai tàii tử:i lài mộti hoạti độngi văni hóai nghệi thuậti dâni giani truyềni thốngi củai

nhạci

dâni Nami bội nóii chung,i củai Tâyi Nami bội nóii riêng.i Đờni cai tàii tửi bắti nguồni từi nhãi

vùngi

cungi đìnhi Huếi đượci mộti sối khôngi đôngi nghệi nhâni tàii hoai làmi hànhi trangi vàoi

đếni

đấti mớii phươngi Nami từi giữai cuốii thếi kỉi XVIII,i đượci lưui truyềni từi miềni Đôngi

lúci

cáci tỉnhi miềni Tâyi Nami bội thôngi quai cáci hìnhi thứci hoạti độngi chơii giảii tríi trongi

ởi

thảnhi thơi,i nhàni rỗi.i Trảii quai baoi thăngi trầmi củai lịchi sử,i phongi tràoi đờni cai tàii tửi

khôngi

Nami bội vẫni đượci duyi trìi vài pháti triểni rộngi khắp;i nói trởi thànhi móni ăni tinhi thầni

pháti

thểi thiếui củai mõii cưi dâni miềni sôngi nước.i Ngàyi 05/12/2013i đánhi dấui bươci

thểi

triểni vượti bậci củai đờni cai tàii tửi khii đượci UNESCOi côngi nhậni lài DSVHi phii vậti

- Cáci

đạii diệni củai nhâni loại.i

bằngi

làngi nghềi truyềni thống:i nghềi thủi côngi xưai kiai củai cưi dâni vùngi đồngi

nhữngi

châui thổi Cửui Longi bani đầui chưai địnhi hìnhi thànhi nhữngi làngi nghề,i chỉi lài

đờii

nghềi phụi trongi lúci nôngi nhàn,i sảni xuấti rai cáci vậti dụngi thiếti yếu,i phụci vụi choi

từngi

sống,i sinhi hoạti hằngi ngày,i gắni vớii điềui kiệni tựi nhiêni vềi địai lý,i môii trườngi củai

mangi

vùng.i Theoi thờii gian,i nhữngi nghềi phụi đãi thểi hiệni đượci vaii tròi toi lớni củai mình,i

nghềi

lạii lợii íchi thiếti thực,i nhưi cáci vậti dụngi từi mây,i trei đan,i nghềi dệti vải,i dệti chiếu,i

chỗi

chàii lưới,i nghềi nhàoi nặni đấti séti đểi làmi lòi đuni nấu,i làmi lu,i khạp,…i Nghềi phụi từi

phụi vụi nhui cầui riêngi đãi trởi thànhi hàngi hóai muai bán,i mangi lạii lợii íchi kinhi tế.i Doi

86PL

đó,i

hàngi

cộngi đồngi dâni cưi từngi bướci xâyi dựngi nêni nhữngi làngi nghềi chuyêni sâu,i sảni xuấti

néti

hóai mangi tínhi chuyêni nghiệpi hơn,i sảni phẩmi làmi rai ngàyi càngi tinhi xảoi mangi

củai

đặci trưng,i mài ngàyi nayi nhìni nhữngi sảni phẩmi ấy,i tai cói thểi nhậni biếti đượci xuấti xứi

Nhưi

chúng.

dạng,i

vậy,i cói thểi khẳngi địnhi DSVHi phii vậti thểi ởi ĐBSCLi rấti phongi phúi vài đai

Việti

lài nguồni tàii nguyêni vôi giái đãi làmi phongi phúi thêmi khoi tàngi văni hóai dâni tộci

khui

Nam.i Trongi dạyi học,i GVi lịchi sửi vài cáci GVi bội môni kháci ởi cáci trườngi THPTi

nguyêni

vựci ĐBSCLi nêni khaii tháci vài sửi dụngi mộti cáchi cói hiệui quải nhữngi nguồni tàii

phápi

vôi giái này,i nói khôngi chỉi gópi phầni nângi caoi hiệui quải bàii học,i mài còni lài biệni

mốii

quani trọngi đẻi giữi gìni vài pháti huyi giái trịi dii sảni mài ôngi chai đãi đểi lạii thôngi quai

trườngi giáoi dục.

87PL

Phụi

trongi

lụci 3b:i Nộii dungi cáci dii sảni văni hóai tạii địai phươngi cầni khaii thác,i sửi dụngi

thôngi

dạyi họci lịchi sửi Việti Nami (từi nguồni gốci đếni nămi 1918)i ởi trườngi trungi họci phổi

Bàii

Thànhi phối Cầni Thơ

Dii

14:i CÁCi QUỐCi GIAi CỔi ĐẠIi TRÊNi ĐẤTi NƯỚCi VIỆTi NAM

Khui

tíchi khảoi cổi họci Văni hoái Óci Eoi Nhơni Thànhi (Cầni Thơ)

Thịi

dii tíchi Nhơni Thànhi nằmi trêni địai bàni ấpi Nhơni Thànhi vài mộti phầni thuộci ấpi

56ha.i

Tứ,i xãi Nhơni Nghĩa,i huyệni Phongi Điền,i TPi Cầni Thơ,i phâni bối trêni diệni tíchi khoảngi

quốci

Dii tíchi nằmi cáchi trungi tâmi TPi Cầni Thơi khoảngi 14kmi vềi phíai Tâyi Nam,i cói tuyếni

Vềi

lội 61Ci từi TPi Cầni Thơi đii tỉnhi Hậui Giangi cắti ngang.

Bàui

địai lý,i dii tíchi cói mộti sối địai danhi đángi chúi ý:i bưngi Đái Nổi,i lungi Cộti Cầu,i rạchi

trũngi

Nhỏ,i lungi Đầui Sọ.i Cáci têni gọi:i lung,i bưng…i choi thấyi nơii đâyi cói địai hìnhi thấp,i

Khui

nướci nốii rai cáci rạchi nhỏ:i rạchi Sung,i Mươngi Khaii rồii rai sôngi lớni Cầni Thơ.

trongi

dii tíchi Nhơni Thànhi đượci đặci biệti chúi ýi vàoi nămi 1990,i khii nhiềui ngườii dâni

chứci

khui vựci kéoi đếni đâyi đểi "tìmi vàng"i vớii quyi môi lớn.i Sangi nămi 1991,i cáci cơi quani

khoảngi

năngi tỉnhi Hậui Giangi cũi bắti đầui côngi táci điềni dã,i thămi dòi vài khaii quậti trêni diệni tíchi

tạoi

500m2.i Nhữngi kếti quải bướci đầui đãi gâyi chúi ýi choi giớii khảoi cổi họci cải nướci vài

Đếni

thuậni lợii choi cáci đợti thămi dò,i khaii quậti liêni tiếpi trongi nhữngi nămi sau.

khaii

nămi 2011,i đềi tàii nghiêni cứui khoai họci cấpi thànhi phối "Nghiêni cứu,i thămi dò,i

Cầni

quậti dii chỉi khảoi cổi họci Nhơni Thànhi (xãi Nhơni Nghĩa,i huyệni Phongi Điền,i thànhi phối

dii

Thơ)"i đượci tiếni hànhi trongi 3i năm,i từi 2011-2013.i Từi cáci hối thámi sáti vài khaii quậti tạii

phảni

tíchi Nhơni Thành,i cáci nhài chuyêni môni đãi thui đượci trêni 37.000i dii vật.i Cáci dii vậti

dụngi

ánhi sựi phongi phúi vềi chủngi loại:i vậti dụngi sinhi hoạti hằngi ngày,i đồi trangi sức,i

kimi

cụi chếi tác,i cáci loạii tượngi thờ,i vậti thờ…i bằngi nhiềui chấti liệu:i gỗ,i đá,i đấti nung,i

cáchi

loại…i phảni ánhi đờii sốngi kinhi tế,i văni hóa,i xãi hộii củai mộti trungi tâmi dâni cưi sốngi

Quai

nayi từi 1.400-1.700i năm.

Khui

đợti thámi sát,i khaii quậti cói quyi môi lớni này,i cáci nhài khảoi cổi họci đãi đúci kết:i

dii tíchi Nhơni Thànhi cói đếni 4i loạii hìnhi dii tích.i Đói lài dii tíchi cưi trú,i dii tíchi cưi trúi -

Riêngi

i xưởngi chếi táci thủi công,i dii tíchi bếni ghei thuyềni vài dii tíchi kiếni trúci tôni giáo.

cói

dii tíchi cưi trúi cói haii loạii hình:i Cưi trúi trêni nhài sàni vài cưi trúi trêni nềni đấti

giai cố.i Nhiềui dii vậti minhi chứngi choi loạii hìnhi dii tíchi cưi trúi nàyi baoi gồmi cáci loạii

88PL

vậti

tụi

dụngi sinhi hoạti bằngi gốm,i đấti nung,i xương,i răngi độngi vật,i dấui vếti troi than…i tíchi

nhài

bêni cạnhi hayi trongi cùngi phạmi vii phâni bối củai cáci cộti gỗi nhài sàn,i hayi trêni cáci nềni

vài

đượci giai cối đắpi đất.i Cáci nhài khảoi cổi họci còni khaii quậti đượci cáci cấui kiệni gỗi dàii

nhiềui

vuôngi vắni cói kếti cấui mộngi chốt,i mộti sối cói dấui tíchi chạmi trổ.i Điềui nàyi choi thấyi

thốngi

kiếni trúci nhài sàni cói quyi môi lớn,i cáci thanhi gỗi đượci kếti nốii vớii nhaui bằngi hệi

Bìnhi

ngàm,i mộng,i chốti vài cói chạmi trổ,i trangi tríi đẹpi mắt.

gốmi (candy)i Nhơni Thànhi đượci côngi nhậni Bảoi vậti Quốci giai nămi

2018.i

Ảnh:i

Dii

Ngọci Anh

hoạti

tíchi cưi trúi -i xưởngi chếi táci thủi côngi thểi hiệni rõi quai cáci dii vậti liêni quani đếni

thườngi

độngi chếi tác,i sảni xuấti đồi trangi sứci bêni cạnhi cáci dii vậti vềi sinhi hoạt,i địnhi cưi

vếti

ngàyi trongi nhữngi cấui trúci nhài ởi bằngi vậti liệui nhẹ.i Trongi đó,i cói nhiềui dấui

nấu,i

xỉi kimi loại,i mảnhi khuôni đúc,i phiếni đái hìnhi vuông,i mảnhi vỡi củai cáci loạii hìnhi nồii

Đặci

chéni róti kimi loại…

2017,i

biệt,i quai bội khuôni đúci Nhơni Thànhi đượci côngi nhậni Bảoi vậti Quốci giai nămi

trangi

cáci nhài khoai họci còni nhậni định:i Nhơni Thànhi còni lài mộti trungi tâmi chếi táci

sứci lớni củai khui vực.

89PL

Nhiềui

kểi

cộti gỗ,i cầui thangi gỗi còni rấti chắci chắni đượci phâni bổi trêni cáci bàu,i lungi

chiếci

trêni choi thấyi Nhơni Thànhi xưai kiai cói bếni ghei thuyềni rấti lớn.i Việci pháti hiệni mộti

cói

thuyềni độci mộci cói chiềui dàii 5,4m,i rộngi 0,53m-0,56m,i lài coni thuyềni độci mộci

còni

niêni đạii sớmi nhấti vài còni nguyêni dạngi nhấti trongi văni hóai Óci Eoi choi thấyi nơii đâyi

Vềi

lài mộti trungi tâmi giaoi thươngi lớni bằngi đườngi thủy.

dạng.i

dii tíchi kiếni trúci tôni giáo,i cáci dii vậti tạii Nhơni Thànhi hếti sứci phongi phúi vài đai

ngườii

Đói lài bàni tayi tráii củai tượngi Phậti bằngi gỗi cói kíchi thướci lớni gấpi 2i lầni soi vớii

nghiêngi

trưởngi thànhi (30,0cmx18,0cmx10,0cm).i Bàni tayi trongi tưi thếi lậti ngửai hơii

tinhi

vàoi trong,i nắmi hời trongi thếi đangi thuyếti pháp,i cáci ngóni tayi đượci chếi táci rấti

tưi

tế,i sốngi động.i Đói lài tượngi Phậti chếi táci hoàni thiệni trêni nềni chấti liệui gỗ,i thểi hiệni

dáti

thếi đứngi trêni bệi seni haii tầngi đượci chếi táci rấti cầui kỳ,i phầni lưngi còni dấui vếti đượci

rấti

vàng.i Dángi đứngi lệchi hôngi mạnhi vềi bêni phảii củai tượngi Nhơni Thànhi lài đặci điểmi

đượci

nổii bật,i thểi hiệni ảnhi hưởngi mạnhi mẽi từi nghệi thuậti tạoi hìnhi Ấni Độ.i Tượngi đãi

Nămi

côngi nhậni Bảoi vậti Quốci giai nămi 2018.

trưngi

2019,i hiệni vậti lingai -i yonii (sinhi thựci khíi nami -i nữ)i haii trongi một,i tượngi

đãi

choi tíni ngưỡngi phồni thựci củai ngườii Nhơni Thànhi xưa,i bằngi gỗi độci nhất,i vôi nhịi

Dii

đượci côngi nhậni Bảoi vậti Quốci gia.

văni

tíchi khảoi cổi họci văni hóai Óci Eoi Nhơni Thànhi cói giái trịi đặci biệti vềi lịchi sử,i

hướngi

hóa,i khoai họci đãi đượci côngi nhậni dii tíchi cấpi thànhi phối vàoi ngàyi 20-10-2014,i

khaii

tớii sẽi đượci đềi nghịi côngi nhậni Dii tíchi cấpi Quốci gia.i Trongi sối nhữngi hiệni vậti

bảoi

quậti nơii đâyi đãi cói 4i Bảoi vậti Quốci giai đượci côngi nhậni vài đềi nghịi côngi nhận.i Đểi

khoanhi

tồni vài pháti huyi xứngi tầmi vớii giái trịi củai dii tích,i thiếti nghĩi cầni sớmi cói kếi hoạchi

dựngi

vùngi lõii bảoi vệ,i khôii phụci cáci hối khaii quậti trongi nhữngi nămi 2011-2013,i xâyi

hìnhi

nhài trưngi bàyi hiệni vật…i Ngoàii ra,i cói thểi phụci dựng,i táii hiệni toàni bội cáci loạii

trungi

dii tíchi cưi trúi xưai củai ngườii Nhơni Thànhi cáchi nayi trêni 1.400i nămi trởi thànhi mộti

tâmi dui lịchi dii sảni văni hóai củai thànhi phố.

90PL

Bàii

THẾi

21:i NHỮNGi BIẾNi ĐỔIi CỦAi NHÀi NƯỚCi PHONGi KIẾNi TRONGi CÁCi

Dii

KỈi XVIi -i XVIII

Theoi

tíchi lịchi sửi văni hoái Chùai Ông

đếni

cáci tưi liệui khắci gỗi hiệni có,i chùai Ôngi bắti đầui xâyi dựngi vàoi nămi 1894,i

đượci

nămi 1896i hoàni thành,i trêni diệni tíchi 532m2.i Hầui hếti cáci vậti liệui đểi xâyi chùai đềui

Quán".i

đưai từi Quảngi Đôngi sang.i Vừai vàoi cổng,i lài bảngi đạii tựi "Quảngi Triệui Hộii

nêni

Côngi trìnhi doi nhómi ngườii Hoai gốci từi Quảngi Châui vài Triệui Khánhi lậpi ra,i

giúpi

cói têni "Quảngi Triệui Hộii Quán",i lài nơii thời phượng,i giaoi lưu,i gặpi gỡi đồngi hương,i

Cầni

nhaui làmi ăni đểi ani cưi lạci nghiệpi ởi vùngi đấti mới.i Đâyi lài ngôii chùai hiếmi hoii củai

thuậti

Thơi nóii riêngi vài cải nướci nóii chungi còni giữi nguyêni trạngi cổi kínhi vài giái trịi nghệi

trảii

kiếni trúci vớii nhữngi ýi nghĩai tíni ngưỡngi đặci trưngi từi lúci xâyi dựngi đếni nay,i dùi

Ngôii

quai nhiềui nămi chiếni tranh,i nhấti lài haii cuộci khángi chiếni chốngi Phápi vài Mỹ.i

kèo,i

chùai cói bối cụci kiếni trúci hìnhi chữi Quốc,i máii lợpi ngóii âmi dương.i Cáci đầui

thiếpi

xuyêni trínhi đượci chạmi khắci họai tiết,i hoai văni mangi phongi cáchi cổi điển,i sơni soni

lưui

vàngi theoi truyềni thốngi nghệi thuậti miếui vũ.i Cáci gời bói máii bằngi gốmi trángi meni

lốii

lyi xanhi biếci lẫni vớii sắci rêui phủ,i tạoi nêni mộti vẻi cổi kính.i Chùai Ôngi tiêui biểui choi

tháii

kiếni trúci đềni miếui củai ngườii Hoa,i vớii đôii lâni chầui haii bêni cửai chínhi gợii ýi nghĩai

Bài

bình,i thịnhi vượng.i Bêni cạnhi cáci biểui tượngi longi phụng,i còni cói tượngi Ôngi Nhậti

Trêni

Nguyệti lài điềmi báoi cáti tường,i tượngi trưngi choi âmi dươngi trongi văni hóai Ái Đông.i

sắpi

nóci chùai trangi tríi lưỡngi longi tranhi châu,i haii bêni lài hìnhi tượngi cái hóai longi

vàoi

xếpi đăngi đối.i Đâyi lài kiểui thứci trangi tríi khái phổi biếni tạii cáci chùai Hoai ởi Nami bội

sànhi

cuốii thếi kỷi XIX,i đầui thếi kỷi XX.i Ngayi bêni dướii lài cáci quầni thểi tiểui tượngi bằngi

nửai

sứi nhiềui màui sắc,i diễni tải cảnhi tiêni giớii xeni lẫni trầni thế,i thủi phápi tạoi hìnhi cũngi

từi

thựci nửai hư.i Theoi lờii kểi củai cáci vịi caoi tuổi,i nhữngi mảngi trangi tríi nàyi đượci đưai

đờii

Quảngi Đôngi sang,i thểi hiệni rõi nghệi thuậti gốmi thủi côngi củai nghệi nhâni ngườii Hoai

Chùai

nhài Thanh.i

Khmer,i

Hoai thườngi khôngi cói vườni câyi baoi quanhi nhưi chùai củai ngườii Việt,i

mảngi

thayi vàoi đói lài sâni kiểngi đượci vâyi quanhi bởii tườngi gạch,i haii bêni trangi tríi cáci

cáchi

phùi điêui đắpi nổii bằngi đấti nungi đốii xứngi nhau.i Trongi sâni đặti haii hàngi báti bửu,i

điệui hóai bửui bốii củai Báti Tiên,i từi chiếci giỏi lami củai Lami Tháii Hòa,i thanhi gươmi

91PL

củai

điện,i

Lãi Đồngi Tâni choi đếni cáii lẵngi hoai củai Hài Tiêni Cô.i Từi sâni thiêni tĩnhi vàoi chínhi

vài

cói mộti dãyi bai bàni hươngi áni bằngi đái mài,i nơii kháchi hànhi hươngi chuẩni bịi lễi vậti

thắpi nhangi trướci khii vàoi chiêmi bái.i

Trêni

i Chùai Ông.

vài

2i cánhi cửai chínhi củai chùai cói vẽi hìnhi 2i vịi thầni trấni môni lài Tầni Thúci Bảoi

môni

Uấti Trìi Cungi oaii dũngi trongi truyệni "Thuyếti Đường".i Bướci vào,i trêni cói tấmi nghii

giani

"Hiệpi Thiêni Cung",i đưai kháchi vàoi chốni thiêngi liêngi đốii vớii tíni ngưỡngi dâni

sùngi

củai ngườii Hoa,i nơii thời cáci vịi thần,i cáci nhâni vậti hiểni thánhi đượci cộngi đồngi

Bổn",i

bái.i Bêni phảii lài bàni thời Phúci Đứci Chínhi Thần,i mài ngườii Hoai queni gọii lài "Ôngi

ởi

tứci lài Bổni đầui côngi Trịnhi Hòai ngườii cói côngi pháti triểni cộngi đồngi ngườii Hoai

Mãi

hảii ngoại,i đượci ngườii Hoai cúngi vàoi ngàyi 15i thángi 3i âmi lịch.i Bêni tráii lài bàni thời

Giani

tiềni tướngi quâni cùngi ngựai Xíchi Thối củai Quani Công.i

Tami

giữai thời Quani Vâni Trườngi hayi còni gọii lài Quani Công,i nhâni vậti lịchi sửi đờii

Tượngi

Quốc,i đượci ngườii Hoai kínhi ngưỡngi vềi lòngi trungi nghĩai vài chíi khíi anhi hùng.i

hổi

Quani Côngi tạci bằngi gỗ,i mặti đỏ,i râui nămi chòm,i mặci áoi bàoi xanhi ngồii trongi

hìnhi

trướng,i haii bêni cói haii tướngi hầui cậni lài Châui Xươngi vài Quani Bình,i đãi trởi thànhi

lịchi

tượngi bấti hủi trongi lòngi mếni mội khôngi chỉi củai ngườii Hoa.i Ngàyi 24i thángi 6i âmi

hàngi nămi lài ngàyi víai Quani Côngi vớii lễi vậti lài cáci móni chayi vài hoai quả,i nhangi

92PL

đèn.i

Tống,i

Bêni phảii thời bài Thiêni Hậu,i mộti nhâni vậti hiểni thánhi đượci sắci phongi vàoi đờii

lữi

đượci ngườii Hoai tôni sùngi lài vịi thầni phòi hội choi nhữngi ngườii đii biển,i đội trìi choi

thángi

kháchi thai hương.i Chùai Ôngi cúngi Bài bằngi lễi vậti heoi quayi sơni đỏi vàoi ngàyi 23i

Vĩnhi

3i âmi lịchi hằngi năm.i Bêni tráii củai chánhi điện,i cói thời nhâni vậti đặci biệti lài Đổngi

hiếu",i

Trạngi Nguyên,i mộti thưi sinhi đờii Hậui Háni đượci ghii têni trongi sáchi "Nhịi thậpi tứi

lài

ngườii mài đứci hiếui thảoi đãi làmi độngi lòngi trời,i saui đỗi đạti thànhi danh.i Bêni cạnhi

buôni

bàni thời Tàii Bạchi tinhi quân,i dâni giani queni gọii lài Thầni Tài,i vịi thầni mài nhữngi ngườii

ngàyi

báni kinhi doanhi đềui mongi đượci Ngàii gõi cửa.i Lễi víai Tàii bạchi tinhi quâni vàoi

Cáci

22i thángi 7i âmi lịchi hằngi năm.i

Đứci

kiểui thứci trangi tríi ởi Chùai Ông

tíni

Phậti duyi nhấti đượci phốii tựi ởi chùai Ôngi lài Quani Thếi Âmi bồi tát,i thểi hiệni sựi

thậpi

ngưỡngi dâni giani vềi quyềni năngi cứui khổ,i phòi nguyi vài đội trìi chúngi sinh.i Kháchi

cúngi

phươngi đếni đểi chiêmi bái,i cầui phúc.i Hìnhi thứci cầui phúci thườngi thấyi ởi đâyi lài lệi

chữi

nhangi khoanh.i Ngườii tai viếti têni củai ngườii cầui phúci lêni cáci tấmi thẻi bài,i bằngi

Đểi

Quốci ngữi hayi chữi Háni tùyi theoi thâni chủi rồii gắni vàoi khoanhi nhang.i

trốngi

cói ánhi sángi vài thôngi giói choi nộii thất,i chùai Ôngi đượci bối tríi mộti khoảngi

trămi

trêni mái,i gọii lài thiêni tĩnh,i tứci "giếngi trời".i Đâyi còni lài nơii thoáti khóii choi hàngi

đượci

khoanhi nhangi tỏai rai suốti ngàyi đêm.i Máii chùai vớii hệi thốngi vìi kèoi phứci tạpi

nângi đỡi bởii cáci cộti gỗi tròni sơni màui đỏ,i kêi táni đái xanh,i tôi điểmi bằngi cáci đôii

93PL

liễni

khắci

đối,i cáci tấmi hoànhi phi.i Cói thểi nói,i néti nổii bậti củai chùai Ôngi lài nghệi thuậti điêui

liễni

chạmi nổii trêni nhữngi phùi điêui hiệni diệni khắpi nơi,i từi cáci baoi lam,i hoànhi phi,i

chạmi

đốii vớii nộii dungi vôi cùngi phongi phú,i rúti rai từi cáci huyềni thoại,i lịchi sử,i hoặci đượci

khắci

chìmi vớii cáci đềi tàii nhưi mai,i lan,i cúc,i trúc,i cái hóai long,i Ngoàii nghệi thuậti điêui

kiểui

trêni gỗ,i cáci nghệi nhâni còni thểi hiệni tàii năngi củai mìnhi ởi nghệi thuậti thưi pháp:i cáci

đẹpi

chữi "triện",i "thảo"i đượci khắci chạmi trêni hoànhi phi,i liễni đối,i lư,i chuôngi đồng,i rấti

Từi

vài tinhi xảo.

tìnhi

Hộii quáni củai đồngi hươngi Quảngi Triệu,i chùai Ôngi dầni trởi thànhi nơii thểi hiệni

anhi

đoàni kếti tươngi trợi giữai đồngi bàoi ngườii Hoa,i vài giữai ngườii Hoai vớii cáci dâni tộci

đượci

emi cùngi chungi sốngi bêni bời Hậui Giang.i Từi đờii nàyi sangi đờii khác,i Hộii quáni vẫni

Hộii

nhữngi ngườii doi cộngi đồngi bầui cửi từi vịi hộii trưởngi đầui tiêni củai Quảngi Triệui

vịi

Quáni lài ôngi Huỳnhi Ani Thái,i cũngi chínhi lài ngườii cói côngi hiếni đấti xâyi chùai đếni

Hội.i

Ngườii

hộii trưởngi hiệni nayi lài ôngi Quani Sưi quảni lýi điềui hànhi côngi việci thườngi ngàyi củai

tốngi

dâni Cầni Thơi cói lệi viếngi chùai Ôngi vàoi phúti giaoi thừa,i thắpi néni hươngi

vậni

tiễni nămi cũ,i vớii lòngi thànhi vài niềmi ướci vọngi vềi mộti nămi mới,i mangi theoi nhiềui

kháchi

hộii tốti đẹpi choi bảni thâni vài giai đình.i Chùai Ôngi còni lài điểmi thui húti khái dôngi

mài

dui lịchi trongi vài ngoàii nước.i Ngôii chùai lài nơii lưui giữi choi đờii saui nhữngi giái trịi

phúi

ngườii đii trướci đãi tạoi nên,i vài cùngi vớii cáci danhi thắngi kháci làmi nêni vẻi đẹpi phongi

cấpi

củai mảnhi đấti Tâyi Đô.i Chùai Ôngi đãi đượci xếpi hạngi lài Dii tíchi Lịchi sửi -i Văni hóai

Dii

quốci giai vàoi ngàyi 21-6-1993

Đìnhi

tíchi kiếni trúci Đìnhi Bìnhi Thuỷ

làngi hayi Đìnhi Thần,i lài nơii thời Thầni Thànhi Hoàng,i vịi thầni củai làngi xã.i

Trongi

Bìnhi

Đìnhi sối tấti cải ngôii đìnhi cổi còni tồni tạii ởi miềni Tâyi Nami Bội thìi cói thểi nóii rằngi

Thủyi ởi Cầni Thơi lài mộti côngi trìnhi kiếni trúci cói phongi cáchi nghệi thuậti bắti

mắti

bạni

Dui lịchi Cầni Thơi nhất,i uyi nghii nhấti vài lộngi lẫyi nhất.i thămi đìnhi thầni Bìnhi Thủy,i

quái

khôngi chỉi đượci chiêmi ngưỡngi kiếni trúci nghệi thuậti cổ,i mài còni cói cơi hộii tìmi hiểui

trìnhi lịchi sửi hìnhi thànhi củai ngôii đềni linhi thiêngi này.

94PL

Cổngi

Đìnhi

tami quani đìnhi Bìnhi Thủy

tíni

Bìnhi Thủyi hayi Longi Tuyềni Cổi Miếui lài niềmi tựi hàoi vềi truyềni thốngi văni hóai

nghệi

ngưỡngi củai vùngi đất,i coni ngườii Cầni Thơ.i Đâyi lài mộti côngi trìnhi cói giái trịi vềi kiếni trúci

thuậti cổi truyềni củai ngườii Việti giaii đoạni khaii hoangi miềni Tâyi Nami bội vàoi thếi kỷi

19.i

yếui

Đìnhi Bìnhi Thủyi Trảii quai quảngi thờii giani thăngi trầmi lịchi sử,i vẫni lưui giữi đượci nhiềui

Bộ.

Côngi

tối nghệi thuậti kiếni trúci đặci sắci củai mộti làngi cổi tạii vùngi sôngi nướci miềni Tâyi Nami

trìnhi cói giái trịi vềi kiếni trúci nghệi thuậti cổi truyềni củai ngườii Việti giaii

đoạni

khaii

Đìnhi

hoangi miềni Tâyi Nami Bộ

Bìnhi

Bìnhi Thủyi tọai lạci tạii đườngi Lêi Hồngi Phong,i thuộci phườngi Bìnhi Thủy,i quậni

Thủy,i cáchi trungi tâmi thànhi phối Cầni Thơi khoảngi chừngi 5i km.i Từi trungi tâmi Tp.Cầni

95PL

Thơi

Phongi

bạni đii theoi đườngi Nguyễni Trãii quai đườngi Cáchi Mạngi Thángi Támi vài Lêi Hồngi

Đìnhi

lài sẽi tớii đìnhi Bìnhi Thủy.

Bìnhi Thủyi lài niềmi tựi hàoi vềi truyềni thốngi văni hóai tíni ngưỡngi củai Cầni

Thơ

Baoi

sôngi

bọci xungi quanhi Đìnhi Bìnhi Thủyi lài hàngi ràoi tứi giáci gồm:i mặti Bắci giápi bời

đườngi

Hậu;i mặti Đôngi lài rạchi Bìnhi Thủyi hayi còni gọii lài rạchi Longi Tuyền;i mặti Nami lài

Tám,i

Lêi Hồngi Phongi thôngi vớii cáci đườngi lớni kháci nhưi đườngi Cáchi Mạngi Thángi

Bìnhi

đườngi Bùii Hữui Nghĩai …i vài mặti Tâyi lài khui dâni cư.i Vớii vịi tríi nàyi cói thểi thấy,i Đìnhi

quan,i

Thủyi lài côngi trìnhi hộii tụi đầyi đủi cáci yếui tối phongi thủyi “nhấti cậni giang,i nhịi cậni

Đìnhi

tami cậni thị”.

Bìnhi Thủyi lài côngi trìnhi hộii tụi đầyi đủi cáci yếui tối phongi thủyi “nhấti giang,i

cậni

nhịi

cậni quan,i tami cậni thị”

96PL

Đìnhi

tíchi

Bìnhi Thủyi đượci xâyi dựngi vàoi nămi 1844i trêni mộti khui đấti rộngi cói diệni

ngoàii

khoảngi hơni 500.000m2i vài đếni nămi 1852i thìi đượci vuai Tựi Đứci phongi sắc.i Phíai

vài

cói haii miếui lớni thời thầni Nôngi vài thầni Hổ,i gầni cổngi cói haii miếui thời thầni Rừngi

Nằmi

thầni Khaii kênhi dẫni nước.

Trongi

bênhi cạnhi dòngi sôngi hiềni hòai thơi mộng

chínhi

khuôni viêni Đìnhi gồmi 2i khui vựci gồmi khui đìnhi chínhi vài lụci ấp.i Khui đìnhi

nhài

baoi gồmi nămi ngôii nhài (tiềni đình,i chínhi điện)i vài khui “lụci ấp”i gồmi mộti khui

mộti

đểi chuẩni bịi đồi lễi cùngi vớii mộti nhài háti đươci bối tríi khoai họci vài ngăni nắpi tạoi nêni

trangi

khôngi giani thoángi đãng.i Đìnhi Bìnhi Thủyi trướci kiai khôngi chỉi lài nơii thời cúngi

nước,i

nghiêmi mài còni lài nơii dànhi choi cáci chứci sắci trongi làngi hộii họpi đểi bàni việci

Chínhi

tậpi trungi nhâni dâni chốngi giặci ngoạii xâm.

điệni củai Đìnhi Bìnhi Thủy

97PL

Kiếni

cáci

trúci chínhi củai đìnhi cói rấti nhiềui néti đặci trưngi củai miềni Tâyi Nami Bội mài

dàii

đìnhi ởi miềni Bắci khôngi cói nhưi tiềni đìnhi vài chínhi điệni theoi hìnhi vuôngi vớii chiềui

đìnhi

cói 6i hàngi cộti mài mỗii hàngi cộti nhưi thếi cói 6i cộti cáci châni cộti đềui choãii rai làmi choi

rồng,i

càngi thêmi vữngi chắc.i Cáci họai tiếti điểni hìnhi đượci khắci trêni cáci cộti lài hìnhi

nghi,i

hìnhi hoai mẫui đơn…i vớii đườngi néti trạmi trổ,i traui chuốt,i tinhi xảoi tạoi nêni vẻi uyi

Vẻi

cổi kínhi choi ngôii đình.

Chánhi

đẹpi uyi nghi,i cổi kínhi củai ngôii đình

Trêni

điệni cói bai máii chồngi lêni nhaui theoi kiểui kiếni trúci “thượngi lầui hại hiên”.i

giảni

nóci mỗii khui đềui đượci thiếti kếi cặpi rồngi uốni lượni tranhi lấyi tráii châui hayi đơni

chỉi lài nhữngi hìnhi hoai văni trangi tríi bêni ngoàii nhưngi mangi ấni tượngi mạnh.

98PL

Cặpi

Kiếni

rồngi uốni lượni tranhi lấyi tráii châu

vùngi

trúci củai đìnhi khôngi chỉi thểi hiệni néti tinhi túyi củai văni hóai sôngi nướci miệti vườni

Thơ.

Kiếni

đồngi bằngi sôngi Cửui Longi mài còni mangi đậmi dấui ấni củai làngi cổi truyềni thốngi Cầni

trúci củai đìnhi đặci trưngi củai miềni Tâyi Nami Bộ

99PL

Việci

phảni

bối tríi cáci bàni thời trongi đìnhi vớii cáchi thời thầni khái đai dạngi vài phongi phúi đãi

lòngi

ánhi văni hóa,i đồngi thờii cũngi phầni nàoi giớii thiệui tínhi phóngi khoáng,i cởii mở,i

Ngoàii

baoi dungi đóni nhậni mọii tinhi hoai theoi khôngi giani vài thờii gian.

đất,i

việci thời cáci vịi thầni linh,thầni hoàngi làng,i cáci vịi tiềni hiềni cói côngi mởi

Nguyễni

…i Đìnhi Bìnhi Thủyi còni lậpi bàni thời nhữngi vịi anhi hùngi cói côngi vớii đấti nướci nhưi

Bộii

Trãi,i Nguyễni Huệ,i Nguyễni Trungi Trực,i Või Huyi Tập,i Đinhi Côngi Trứ,i Phani

1975,i

Châu,i Phani Chui Trinh,i …i Đặci biệti saui ngàyi giảii phóngi đấti nướci 30i thángi 4i nămi

Giani

đìnhi Bìnhi Thủyi lậpi bàni thời đểi thời vài tưởngi nhới Chủi tịchi Hồi Chíi Minh.

Thườngi

thời củai Đìnhi Bìnhi Thủy

kéoi

niên,i Đìnhi Bìnhi Thủyi diễni rai haii lễi lớni lài Lễi hộii Kỳi yêni Thượngi Điềni

Hại

dàii trongi 3i ngàyi từi 12i đếni 14i thángi tưi âmi lịch,i cói rướci thuyền,i háti bội…i vài lễi

văni

điềni vàoi haii ngàyi 14i vài 15i thángi chạp,i chuẩni bịi đóni nămi mới.i Đâyi lài mộti lễi hộii

nướci

hóai thui húti ngườii dâni khắpi nơii thami gia,i mangi đậmi tínhi chấti nềni văni minhi lúai

cầui choi quốci tháii dâni an,i mưai thuậni giói hòa,i giai đạoi ani khang.

100PL

Lễi

Trongi

hộii Kỳi yêni Thượngi Điềni Đìnhi Bìnhi Thủy

kháchi

nhữngi ngàyi diễni rai lễi Thượngi điềni vài lễi Hại điềni ởi đìnhi Bìnhi Thủy,i dui

gian.i

phươngi xai dựi lễi hộii đìnhi làngi sẽi đượci xemi cáci nghệi thuậti diễni xướngi dâni

ngoni

Thami giai cáci tròi chơi,i khámi phái tìmi hiểui văni hóai vài thưởngi thứci nhiềui móni

Đìnhi

ẩmi thựci thànhi phối Cầni Thơ.i

sửi

Bìnhi Thủyi lài mộti trongi sối íti cáci ngôii đìnhi đượci chứngi nhậni lài dii tíchi lịchi

còni

văni hóai cấpi quốci giai vàoi nămi 1989.i Khôngi chỉi lài nơii thời cúng,i tổi chứci lễi hội,i đâyi

sôngi

lài nơii lưui giữi bảni sắci văni hóai dâni tộc,i đạii diệni choi mộti néti văni hóai củai vùngi

Thủy.

Lễi

nướci Nami bộ,i cói ýi nghĩai đặci biệti trongi đờii sốngi tâmi linhi củai nhâni dâni Bìnhi

Lễi

hộii Kỳi Yêni đìnhi Bìnhi Thủy

đình,i

hộii Kỳi Yêni đìnhi Bìnhi Thủy,i thànhi phối Cầni Thơ,i lài lễi hộii lớni nhấti trongi nămi tạii

đượci tổi chứci vàoi ngàyi 12i -i 15i thángi Tưi Âmi lịch.

101PL

Ngàyi

mởi

11,i nhữngi ngườii cói tráchi nhiệmi trongi cộngi đồngi thựci hiệni cáci nghii thứci

cói

đầui như:i Lễi mởi cửai tami quan,i lễi tếi đất,i cúngi tiêni thường,i lễi trìnhi sanh.i Ôngi Từi

bêni

tráchi nhiệmi mởi đúngi giờ,i lầni lượti cáci cửai tami quani từi tráii quai phải,i cửai phụ,i cửai

rai

hông,i cửai nhài bổni thôni vài lụci ấpi đểi mongi cáci Thầni phùi hội choi lễi hộii đượci diễni

vệi

suôni sẻ.i Saui đó,i nhữngi ngườii cói bổni phận,i tráchi nhiệmi laui chùii cáci vậti dụng,i làmi

Thầni

sinhi trongi ngoàii đình.i Lễi tếi đấti đượci thựci hiệni ởi nhài bổni thôni đểi thôngi báoi vớii

phùi

caii quảni đấti đaii tạii đìnhi vềi nghii lễi sắpi diễni ra,i mongi Thầni Đấti chứngi giámi vài

cúng,i

hội choi lễi hộii đượci diễni rai thuậni lợi.i Cúngi tiêni thườngi doi dâni làngi dângi lễi vậti

Thầni

đểi báoi cáoi vớii ngườii đãi khuấti vềi việci tổi chứci lễi hội.i Lễi trìnhi sanhi cúngi ởi miếui

đen,i

Nôngi trongi khuôni viêni đìnhi vớii lễi vậti lài bội tami sanh:i heoi lôngi trắng,i dêi lôngi

lợi:i

ngỗngi lôngi trắng,i saui 3i nămi thìi cúngi bòi lôngi vàngi thayi choi heo,i đểi cầui 3i điềui

Từi

lợii quốci gia,i lợii thôni xã,i lợii nhâni dân.

xai

2i giời sángi ngàyi 12,i nghii lễi đầui tiêni lài lễi thỉnhi sắci thầni dui ngoạni bằngi longi

phườngi

phụngi tán.i Đoàni xei đii từi đìnhi Bìnhi Thủyi quai chợi Bìnhi Thủy,i phườngi Longi Hòa,i

làmi

Longi Tuyềni đếni ngãi 3i đườngi Nguyễni Văni Trường,i saui đói quayi trởi vềi đìnhi

nghinhi

lễi ani vị.i Khii sắci thầni dui ngoạn,i haii bêni đườngi cáci giai đìnhi đềui bàyi mâmi lễi vậti

đóni thầni đểi cầui mạnhi khỏe,i bìnhi an,i làmi ăni khái giả.i 5i giời sángi lài lễi tếi Thầni

102PL

Nôngi

no,i

tạii miếui đểi tưởngi nhới Thầni Nôngi nghiệpi cói côngi dạyi dâni càyi cấy,i đemi lạii ấmi

đượci

hạnhi phúci choi mọii người.i Lễi vậti lài bội tami sanhi trongi lễi trìnhi sanhi hômi trước,i đãi

thayi

giếti thịti vài heoi quay,i rượu,i bánh,i hoai quả,i nhangi đèn...i Buổii trưa,i 12i giờ,i lài lễi

lấyi

khăni sắci Thần.i Chủi lễi làmi lễi xini đượci thayi khăni mớii choi sắci phong.i Sắci đượci

đặti

rai vài chủi lễi đọci sắci phong,i saui đói dùngi khăni đỏi mớii thayi vài đểi sắci lạii vàoi hộp,i

thịnh.i

lêni ngai.i Chủi lễi tiếpi tụci làmi lễi cầui Thầni phùi hội choi bổni làngi đượci bìnhi an,i hưngi

chứngi

Nghii thứci nàyi vừai đểi kiểmi trai tìnhi trạngi hiệni tạii củai sắc,i vừai đểi bài coni đượci

bội.i

kiếni sắci Thầni mài vuai Tựi Đứci đãi phongi choi đình.i Saui đói lài lễi Xâyi chầui –i Đạii

võ,i

Tạii đìnhi Bìnhi Thủy,i lễi Xâyi chầui đượci thựci hànhi theoi hìnhi thứci xâyi báni văni báni

Xâyi

kếti hợpi hàii hòa,i câni đốii giữai xâyi chầui văni vài xâyi chầui võ.i Trướci khii bắti đầui lễi

chầui

chầu,i Chủi tếi làmi lễi khấni mờii Thànhi Hoàngi vềi dựi vài nghei háti bội.i Saui đó,i trốngi

tháii

nổii lêni vớii 360i dùii đểi bắti đầui nghii lễ.i Lễi Xâyi chầui thểi hiệni ýi nghĩai khaii thôngi

bầui

cực,i hòai hợpi lưỡngi nghi,i cầui an.i Trongi thờii giani đó,i Trưởngi bani trịi sựi cùngi ôngi

Đạii

gánhi háti bưngi khayi trầui rượui xuốngi nhài või cai thỉnhi Tổi háti bộii rai sâni khấu.i Lễi

hìnhi

bộii doi cáci đàoi képi trongi gánhi háti bộii trìnhi diễn,i cụi thểi hóai lễi Xâyi chầui bằngi

tháii

tượngi nhâni vậti kếti hợpi phụci trang,i điệui múai vài lờii háti quai cáci nghii tiết:i nhứti

diễni

(nhứti trụ),i lưỡngi nghi,i tami tài,i tứi tượng,i ngũi hànhi trìnhi tựi vớii sối lượngi ngườii

Sángi

xướng:i 1,i 2,i 3,i 4,i 5…

trungi

ngàyi 13i lài lễi tếi bàni soạni tạii giani chánhi điệni đểi cáci thànhi viêni chủi trìi tậpi

Lễi

bàni vềi lễi vậti dângi cúngi thầni vài phâni côngi nhiệmi vụ.

vài

Túci yếti vàoi 2i giời sángi ngàyi 14i đểi nghinhi thầni vớii sựi chủi trìi củai Bani Chủi lễi

tếi

14i họci trò.i Lễi vậti đặci biệti cói coni heoi đãi cạoi lông,i 1i chéni huyết,i 1i chéni lông.i Văni

khii đọci xongi đượci mangi đii hóa.

đình.i

giời sángi ngàyi 15i diễni rai lễi chánhi tế,i nghii thứci quani trọngi nhấti trongi lễi cúngi

hiềni

Đâyi lài lễi cúngi Thầni trongi kỳi lễi Thượngi điềni đểi tại Thần,i cúngi Tiềni hiền,i Hậui

noi

-i nhữngi ngườii cói côngi lậpi ấpi dựngi làngi xã,i mởi mangi đấti đai,i mangi lạii bìnhi yêni

dângi

ấmi choi dâni làng,i cũngi lài buổii lễi cúngi cầui siêui choi cáci anhi hùngi liệti sĩ.i Lễi vậti

Saui

cúngi Thầni lài 1i coni heoi trắng,i cùngi 1i chéni huyết,i vài cáci lễi vậti khác.

Khii

lễi Chánhi tếi lài lễi Tôni vươngi doi diễni viêni háti bộii Bani Tếi tựi đìnhi thựci hiện.i

thỉnhi

vởi tuồngi ngoàii sâni đangi diễn,i Bani Trịi sựi bưngi lễi vậti xuốngi rạpi háti bộii làmi lễi vài

tổi háti bộii lêni đìnhi thựci hiệni lễi Tôni vươngi trướci chínhi điện.i Tiếpi theoi lài lễi tếi

103PL

Sơni

choi

Quâni tạii miếui Sơni Quân,i hayi còni gọii lài miếui ôngi Hổ,i cầui mongi Thầni chứngi

taii

tấmi lòngi thànhi kínhi củai dâni làngi mài bani choi họi cuộci sốngi bìnhi yên,i khôngi thiêni

Ngoàii

địchi họa,i khôngi thúi dữi hoànhi hành,i nhũngi nhiễui dâni lành.

giai

nghii lễ,i trìnhi diễni háti bội,i lễi hộii đìnhi Bìnhi Thủyi còni tổi chứci thii nữi côngi

thuyền,i

chánhi (thổii xôi),i trìnhi diễni ẩmi thựci địai phương,i cáci tròi chơii dâni giani như:i đuai

Lễi

kéoi co,i đậpi nồii (bịti mắt),i nhảyi baoi bố…i thui húti nhiềui ngườii thami gia.

trêni

hộii Kỳi Yêni đìnhi Bìnhi Thủyi lài minhi chứngi quani trọngi vềi lịchi sửi địnhi cưi

đội

vùngi đấti nàyi củai ngườii Việt;i Sắci phongi vuai bani thểi hiệni sựi côngi nhậni củai chếi

Nghii

quâni chủi vềi mặti hànhi chính,i sựi hìnhi thànhi làngi xãi vài ngôii đìnhi thời Thànhi Hoàng.i

hiệni

lễi Kỳi Yêni gópi phầni củngi cối niềmi tini củai cộngi đồngi vềi cuộci sốngi bìnhi yên,i thểi

hòa,i

văni hóai đặci trưngi củai cưi dâni gốci nôngi nghiệpi lúai nước,i cầui choi mưai thuận,i giói

nướci

trờii yên,i biểni lặng...i Lễi hộii Kỳi Yêni đìnhi Bìnhi Thủyi thểi hiệni truyềni thốngi uốngi

đờii

nhới nguồn,i lài cầui nốii giữai quái khứi vớii hiệni tại,i gópi phầni làmi phongi phúi thêmi

thếi

sốngi văni hóai ởi làngi xã,i bảoi tồni vài traoi truyềni cáci giái trịi văni hóai củai chai ôngi choi

khii

hệi kếi cận;i đápi ứngi nhui cầui tâmi linhi vài giảii tríi củai ngườii dân,i gắni kếti cộngi đồngi

Yêni

thami giai cáci hoạti động,i nghii thứci trongi lễi hội.i Vớii giái trịi tiêui biểu,i Lễi hộii Kỳi

mụci

đìnhi Bìnhi Thủyi đượci Bội trưởngi Bội Văni hóa,i Thểi thaoi vài Dui lịchi đưai vàoi Danhi

30/01/2018

Bàii

dii sảni văni hóai phii vậti thểi quốci giai theoi Quyếti địnhi sối 266/QĐ-BVHTTDLi ngàyi

đếni

19:i Nhâni dâni Việti Nami khángi chiếni chốngi Phápi xâmi lượci (từi nămi 1858i

trướci nămi 1873)

1.i

Tàii liệui thànhi văn

Trướci

Điếui Trươngi Đinh

mộti

cáii chếti củai Trươngi Định,i Đồi Chiểui chẳngi nhữngi tỏi rai đaui đớni vìi đãi mấti

mấti

ngườii bạni chiếni đấui đồngi tâmi đồngi chíi mài còni tỏi rai áii ngạii vìi trướci nạni nướci

nghĩai

nhài tan,i khói cói ngườii đầyi đủi nghịi lựci vài uyi tíni nhưi Trươngi Địnhi đểi lãnhi đạoi

thươngi

quâni chốngi Pháp.i Cũngi nhưi mấyi bàii thơi điếui Phani Tòng,i ởi đâyi ngoàii lòngi tiếci

đìnhi

vôi hạni ngườii anhi hùngi đãi mất,i Đồi Chiểui còni lêni tiếngi tối cáo,i oáni tráchi triềui

yêui

Huếi rấti sâui sắci đốii vớii việci triềui đìnhi đãi cấti đấti cầui hòa,i thùi oáni nhữngi ngườii

TRƯƠNGi

ĐIẾUi

nước. i

ĐỊNH

104PL

(Trích)

Trongi

Mấyi

Nami têni họi nỗii nhưi cồn

Dấui

trậni Gòi Côngi nứci tiếngi đồn

Hơii

đạni hãyi rêmi tàui bạchi quỷ

Ngọni

gươmi thêmi rạngi thểi hoàngi môn.

Cáii

cời ứngi nghĩai trờii chưai bẻ,

Nỡi

ấni bìnhi Tâyi đấti vộii chôn

Lầmi

khiếni anhi hùngi rơii giọti lụy

Linhi

râmi bai chữi điếui linhi hồn.

Sáui

hồni nayi đãi táchi theoi thần

Sới

tỉnhi còni roii dấui tướngi quân

Bằngi

mậti lãnhi binhi lời mắti giặc,i

Giúpi

soni ứngi nghĩai thắmi lòngi dân.

Ngayi

đờii dốci trọni ơni nami tử,

Ốci

chúai nàoi loi tiếngi nghịchi thần,

Giúpi

ngỡi tướngi tinhi ràyi trổi mặt,i

…..

Tướngi

xongi nhài nướci buổii giani truân.

Sáui

quâni đâui hỡii cói hayi chăng?

Cámi

ảii cơi đồi nửai đãi ngăn.

Quảni

nỗii kiếni ongi rai sứci dẹp,i

Đái

baoi sâui mọti chịui lờii nhăng.

Cỏi

kêui rêui mọci biai Dươngi Nghiệp,

Thôii

úai hoai tàni mải Lýi Lăng,

Anhi

vậyi thìi vầyi thôii cũngi vậy,

(Điếui

hùngi đếni thếi dễi aii dằn!

Trươngi Địnhi –i Nguyễni Đìnhi Chiểu)

105PL

1.i

Tàii liệui trongi dâni gian

Bàii

Đờni cai tàii tử

“Đòi

Lýi Nămi Căn

Lài

ngangi sangi quai bời bêni kia

Đấti

nơii trangi sửi vàngi còni ghi

Ngàyi

Vĩnhi Longi chínhi lài nơi

Cụi

xưai Phápi quâni xâmi lược

Vìi

Phani Thanhi Giảni thànhi danh

sông…”

(tríchi

không…i thểi giữi thành…i nêni …ôngi phảii liềui thân…i chếti cùngi noni

2.i

Lýi Nămi Căni -i sángi táci Lêi Thànhi Công)

Nguyễni

Lễi hộii Nguyễni Trungi Trực

chungi

Trungi Trựci đượci nhâni dâni Longi An,i Kiêni Giangi nóii riêngi vài Nami Bội nóii

nayi

tôni thời ôngi nhưi mộti vịi thánh.i “Thờii sanhi tiền,i nhâni dâni gọii ôngi bằngi “Ôngi Soái”,i

ĐBSCL,i

gọii lài “Ôngi Nguyễn”,i “Cụi Nguyễn”i rấti mựci tôni kính.i Trongi tâmi thứci nhâni dâni

Hiệni

ôngi lài mộti vịi thầni anhi linh,i hàoi khí.

phươngi

tại,i tỉnhi Kiêni Giangi cói hơni 10i ngôii đìnhi cói thời cụi Nguyễni vài mộti sối địai

Nguyễni

kháci nhưi Longi An,i Bạci Liêu,i Cài Mau,i Cầni Thơ,…cũngi cói đềni thời anhi hùngi

trongi

Trungi Trực.i Đặci biệt,i ởi Kiêni Giangi cói nhiềui giai đìnhi còni thời cụi Nguyễni riêngi

Việci

nhài nhưi thời Tổi tiên.

néti

thựci hànhi nghii lễi thời cúngi cụi Nguyễni nhưi mộti tíni ngưỡngi thời Thầni lài mộti

ôngi

đẹpi trongi sinhi hoạti văni hóai ngườii Việti Nami Bộ.i Hơni mộti trămi nămi nay,i lễi giỗi củai

hộii

vẫni đượci ngườii dâni ĐBSCLi tổi chức.i Ngàyi nay,i lễi hộii Nguyễni Trungi Trựci lài mộti lễi

nhâni

lớni nhấti vùngi đấti Tâyi Nami Bộ.i Hằngi năm,i cứi đếni ngàyi 26,i 27,i 28i thángi 8i âmi lịchi lài

Bìnhi

dâni khắpi cáci tỉnhi ĐBSCL,i ởi Thànhi phối Hồi Chíi Minhi vài cáci tỉnhi nhưi Ninhi Thuận,i

vài

Thuậni lạii vềi thịi xãi Rạchi Giái dựi lễi giỗi cụi Nguyễn.i Ngàyi giỗi tổi đượci tổi chứci quyi môi

vài

trởi thànhi ngàyi hộii Nguyễni Trungi Trực.i Hoạti độngi chínhi củai lễi hộii baoi gồmi phầni lễi

Phầni

phầni hội.

dângi

lễi baoi gồmi cáci nghii thứci đượci tiếni hànhi nhưi sau:i Ngàyi 26i thángi 8i âmi lịch:i lễi

hương.i Ngàyi 27i thángi 8:i lễi thượngi cời (giươngi cời nghĩai quân,i lọngi kiệui vàng,i binhi

106PL

khí,i

rướci

lậpi bàni hươngi áni ởi khui vựci lễi -i tượngi đàii ôngi tạii côngi viêni Nguyễni Trungi Trực),i lễi

lễi

sắci Thần,i lễi Ani vị,i niệmi hươngi vài khaii mạci lễi hội.i Tiếpi đếni lài lễi thỉnhi ani vịi thầni vài

trướngi

tếi quani Phó.i Quani Phói chínhi lài Lâmi Quangi Kyi -i mộti trongi nhữngi vịi anhi hùngi dướii

thuyết,i

củai Nguyễni Trungi Trựci đãi hyi sinhi trongi trậni đánhi đồni Kiêni Giang.i Theoi truyềni

đãi

Lâmi Quangi Kyi đãi đóngi giải Nguyễni Trungi Trựci đểi thựci hiệni kếi nghii binh,i ôngi

hyi sinhi vài đượci nhâni dâni cai ngợii nhưi “mộti Lêi Laii cứui Chúa”i thứi hai.i Ngàyi 28i thángi

(lúci

diễni rai cáci nghii thứci chính:i lễi tếi đàni cải thựci hiệni thựci hiệni lúci 0i giời vài lễi tếi cụi Nguyễni

Nhữngi

14i giờ)i vài lễi đưai sắci thần.

củai

nghii lễi đượci thựci hiệni trongi khôngi khíi trangi nghiêmi thểi hiệni niềmi tôni kínhi

đếni

nhâni dâni đốii vớii vịi anhi hùngi mài đãi đượci họi tôni sùngi nhưi mộti vịi Thần.i Nhữngi ngườii

Bêni

dựi ngoàii tưởngi nhớ,i ghii ơn,i còni gửii gắmi mộti niềmi tin,i ướci nguyệni trongi cuộci sống.

trước,i

cạnhi phầni lễ,i phầni hộii cũngi rấti phongi phúi vớii cáci hoạti độngi đượci tiếni hànhi

Nguyễni

trongi vài saui phầni lễi doi cáci ngành,i đoàni thểi thựci hiện.i Phầni hộii củai lễi hộii anhi hùngi

phú,i

Trungi Trựci đượci tổi chứci ởi mộti khôngi giani rộngi lớni vớii nhiềui hoạti độngi phongi

khaii

đai dạng,i kếti hợpi nhiềui loạii hìnhi nghệi thuậti dâni giani truyềni thốngi vài hiệni đại:i đêmi

nướci

mạci vớii cáci tiếti mụci diễni cai táii hiệni tinhi thần,i dũngi khí,i tìnhi yêui quêi hươngi đấti

Esperencei

cũngi nhữngi chiếni côngi lẫyi lừngi củai cụi Nguyễni nhưi táii hiệni trậni đánhi chìmi tàui

biểui

cảui Phápi trêni sôngi Nhậti Tảo,i bơii thuyền,i chơii cời tướng,i đuai xuồng,i đậpi nồi,i

Mộti

diễni või thuật,i thii ẩmi thực,…

ngưỡngi

néti đẹpi dễi nhậni thấyi ởi lễi hộii Nguyễni Trungi Trựci lài sựi đai sắci tộc,i đai tíni

nhọci

vài đai tôni giáo.i Đếni thami dựi lễi hội,i ngườii dâni nhưi quêni hếti nhữngi loi âu,i cựci

hộii

thườngi ngày,i hòai nhậpi vàoi khôngi khíi thiêngi liêng,i thànhi kínhi vài náoi nhiệti củai lễi

dựi

đểi quai đói thểi hiệni lòngi biếti ơni củai mìnhi đốii vớii bậci tiềni hiền.i Kháchi thậpi phươngi vềi

bánh…)i

lễi hộii mangi theoi mìnhi phẩmi vậti cúngi báii lài bấti cứi nhữngi gìi họi cói (raui củ,i hoai quả,i

Lài

cùngi vớii tấmi lòngi thànhi kínhi vài biếti ơn.

Nguyễni

mộti trongi nhữngi lễi hộii lớni củai Kiêni Giangi nóii riêng,i ĐBSCLi nóii chung,i lễi hộii

hơn.i

Trungi Trựci luôni đượci tổi chứci hàngi nămi vài ngàyi mộti quyi môi hơn,i hoànhi trángi

mangi

Lễi hộii Nguyễni Trungi Trựci thựci sựi trởi thànhi mộti khôngi giani sinhi hoạti văni hóai

tínhi cộngi đồngi đểi quai đói nhâni dâni thểi hiệni lòngi biếti ơni vài kínhi yêui sâui sắc,i niềmi

107PL

tựi

quai

hàoi vềi ngườii anhi hùngi dâni tộci vài giáoi dụci thếi hệi trẻi đạoi lýi “uốngi nướci nhới nguồn”i

Dùi

câui cai dao:

Ngàyi

aii buôni báni gầni xa

3.i

giỗi cụi Nguyễni thìi tai lạii về.

Nguyễni

Làngi nghềi dệti chiếui Tài Niêni vài chuyệni chiếci chiếui cổi tắmi máui ngườii anhi hùngi

Làngi

Trungi Trực

“Nami

Tài Niêni (xãi Vĩnhi Hòai Hiệp,i H.i Châui Thành,i Kiêni Giang)i nổii tiếngi khắpi

vàngi

Kỳi Lụci Tỉnh”i vớii nghềi dệti chiếu.i Chiếui Tài Niêni từngi đoạti nhiềui huyi chươngi

đốii

quai nhữngi cuộci đấui xảoi thờii thuộci Phápi vài ngàyi nayi vẫni lài mộti vậti khôngi thểi thiếui

Nhữngi

vớii ngườii dâni Kiêni Giang.

Theoi

chiếci chiếui đii vàoi sửi sách

sau,i

hồii ứci truyềni đờii củai nhữngi ngườii giài Tài Niêni kểi lạii choi lớpi coni cháui đờii

cụi

vìi thươngi cụi Nguyễn,i cảmi kíchi khíi khái,i phẩmi chấti kiêni trungi củai cụi mài khii hayi tini

đấti

sẽi bịi hànhi quyết,i ngườii Tài Niêni đãi bàni vớii nhaui dệti chiếui nângi bướci ngườii anhi hùngi

phuni

Việti vàoi cõii thiêni thu.i Khii lưỡii đaoi củai kẻi thùi bổi xuống,i máui từi cổi ngườii anhi hùngi

Tài

xuốngi mặti chiếui Tài Niên,i đọngi thànhi hìnhi chữi Thọ.i Thươngi nhới cụi Nguyễni ngườii

chiếui

Niêni đãi mangi chiếci chiếui thắmi máui ngườii anhi hùngi vềi thời vài cũngi từi đây,i nghềi dệti

Liêni

hoai vớii chữi Thọi khôngi thểi thiếui ởi làngi chiếui Tài Niêni đượci hìnhi thành.

rằng:i

quani đếni chiếci chiếui hoai lịchi sửi ấy,i tưi liệui ởi đềni thời Nguyễni Trungi Trựci ghii

điệni

ngayi 28/8i âmi lịchi nămi 1868,i tạii phápi trườngi Kiêni Giangi (nayi lài Bùngi Binhi bưui

Trực.i

Rạchi Giá),i thựci dâni Phápi tiếni hànhi thii hànhi áni anhi hùngi dâni tộci Nguyễni Trungi

chiếui

Khii nhậni đượci huni tini ấy,i đồngi bàoi Tài Niêni đãi bấti kểi ngàyi đêmi dệti nhữngi chiếci

huyếti

hoai đểi kịpi đemi rai trảii đườngi choi cụi Nguyễni bướci rai phápi trường.i Trướci giời hànhi

hươngi

đồngi bàoi Tài Niêni đãi dângi lêni choi cụi Nguyễni mộti mâmi cơmi thắmi đượmi tìnhi quêi

rượui

dâni tộc.i Cảmi kíchi trướci tấmi lòngi củai đồngi bàoi Rạchi Giá,i cụi Nguyễni đãi uốngi lyi

“Thưi

cuốii cùngi vài ngâmi bàii thơi tuyệti mệnh:i

Yêni

kiếmi tùngi nhungi tựi thiếui niên

Anhi

giani đởmi khíi hữui longi tuyền

Báoi

hùngi nhượci ngội vôi dungi địa

hậni thâmi cừui bấti đáii thiên”

108PL

Bàii

1873i

20:i Chiếni sựi lani rộngi rai cải nước.i Cuộci khángi chiếni củai nhâni dâni tai từi nămi

đếni nămi 1884.

Nóii

Tàii liệui văni họci dâni gian:

“Huếi

thơ:

Mộti

ơi,i Huếi cói triềui đình

Mấti

lầni Hòai ướci trămi nghìni mấti công

Mấti

rồii bai tỉnhi miềni Đông

Phani

thêmi bai tỉnhi núii sôngi chẳngi còn

Ngườii

Lâmi phảii ngậmi bồi hòn

phai thuốci độc,i ngườii mòni tướngi tinh”.

Câui

Tàii liệui thànhi văn:

Mùai

chuyệni yểmi quỉ

Gãi

thui nămi Tâni vịi (1871),i đêmi 16i thángi 8,i bóngi trăni vằni vặc,i đềni hạnhi lời mờ.i

hóai

họi Trầni đươngi ngồii đọci sách,i bỗngi nghei cói quỉi tớii dờmi nhà,i tàngi hìnhi ẩni mặt,i biếni

mỏii

trămi chiều,i tiếngi vẫni nghei mài hìnhi chẳngi thấy.i Trầni kinhi sợ,i xếpi sáchi ngồii lo.i Mệti

kháchi

thêui thêui ngủ.i Bỗngi thấyi mộti ngườii đii tớii tựi xưngi lài Bồng-laii või khách.i Trầni tiếpi

vàngi

nơii nhài trước.i Kháchi nói:i “nghei ngàii bịi nạni quỉ,i nêni tôii tớii đây.i Ngàii hãyi muai choi

thiêni

bạc,i đồi hànhi trang,i thừai lúci đêmi thanhi trăngi rạng,i tôii lêni tậni thiêni đình,i tỏi vớii cáci

Gãi

tôn,i nhời ngườii trừi quỉ”.

ra,i

họi Trầni trải lời:i “đượci nhưi lờii tôii xini vângi mạng”.i Bồng-laii või kháchi vừai bướci

đầu,i

bỗngi cói tiếngi cườii dài,i từi tráii nhài phíai Bắci vọngi lại.i Trầni nomi thấyi cói mộti ngườii haii

áoi

bốni mắt,i đầui độii mão,i mắti lấpi lánhi hàoi quang,i răngi nhôi rai chômi chổm,i mìnhi mặci

Gãi

gai,i châni mangi giầyi cỏ,i lưngi rộngi mấyi vừng,i thâni caoi trượngi rưỡi,i xưngi lài Đải quỉi tử.

cầui

họi Trầni đươngi loi nạni quỉ,i nghei đếni têni người,i lòngi rấti lấyi làmi mừngi rỡ,i tỏi lờii

trờii

khẩn.i Đải quỉi tửi nói:i “thươngi haii thay,i Või Kháchi dốii người!i Tôii từngi nghe:i từi đấti lêni

nhưngi

xai mộti ức,i mộti vạn,i sáui ngàn,i bai trămi nămi mươii dặm.i Phảii cưỡii cùi longi mài đi,i

sôngi

mỗii ngàyi vẫni đii khôngi đượci baoi nhiêui đội đường.i Phảii trảii quai Tích-mộc,i vượti

trảii

Ngâni hà,i Thướci kiều,i mênhi mangi tùyi theoi sóngi gió.i Mayi mài tớii được,i lạii còni phảii

quai chíni ải,i bai tòa,i mớii vàoi tớii cửai trời.i Chẳngi may,i trụi đấti đứt,i cộti trờii long,i trờii mài

109PL

đổi

đâui

thâni còni biếti gởii vàoi đâu!i Bướci cùng,i tiềni mất,i muốni vềi cũngi khôngi cói lốii về,i còni

Gãi

nóii đếni chuyệni nhời thiêni tôni trừi quỷ.

Chới

họi Trầni buồni bựci âni hậni chuyệni đãi qua.

bữai

nêni loi buồn,i Đải quỉi tửi nói:i hayi nghei tai kểi đây,i khôngi tổni phíi mộti đồngi mài saui

-i

cơmi sángi mai,i sẽi đượci tini lành.

-i

Phảii làmi thếi nào?

nhưi

Cắti giấyi làmi cờ,i bệni cỏi làmi binh,i phủi chúi nỗii lên,i tướngi binhi rầmi rội nhưi sấm,i

Nhưng,i

chớp,i nhưi khóii bủa,i nhưi mưai tuôn,i giói mưai ui ám,i trămi loàii dữi thảyi kinhi hoàng.i

mâm,i

tướngi nóii binhi mệt,i khôngi thểi nàoi tảoi trừi quâni giặci được.i Vậyi phảii xôii đầyi

ăni

rượui đầyi bầu,i thịti nướngi thậti béo,i đemi đếni đợii tai ởi bựci thềm,i tai sẽi bắti coni quỉi đó,i

Đải

thịti lộti dai nó.i Ôngi nêni cối gắng!

Gãi

quỉi tửi dứti lời,i bèni biếni mất.

chuyệni

họi Trầni giậti mìnhi thứci dậyi thìi trốngi đãi trởi canhi tư.i Rạngi ngày,i tớii thuậti câui

hóai

choi Nami Nôngi tiêni sinhi nghe.i Nami Nôngi tiêni sinhi nó:i Või kháchi nóii càn,i chếti

khíi

rai quỉ.i Quỉi lài về.i Tinhi thầni thểi pháchi ngườii chếti trởi vềi đất.i Thếi rồi,i doi đườngi hôi hấp,i

chínhi

pháchi ấyi thâmi nhậpi vàoi cơi thểi ngườii sống.i Coni ngườii hiệni rai đói lài quỉ,i mài quỉi cũngi

tài

lài người.i Vậyi nên,i coni ngườii tâmi chínhi lài thầni minhi hiệni lêni đó.i Tráii lại,i nhữngi kẻi

ấyi

tâm,i chínhi vìi bịi quỉi ámi vào.i Khii bịi quỉi mịi ámi vàoi thìi thầni minhi khôngi giữi được.i Khii

ngói

trămi điềui kỳi quái,i hỗni loạni nảyi sinhi rai trongi tâmi người.i Nhài ngươii mãii loi sợi quỉi dòmi

đềi

chốni nhài cửa,i mài quêni đếni quỉi dươngi ámi ảnhi trongi lòng.i Loi sợi quỉi vịi lai,i mài quêni

Nhưngi

phòngi quỉi hiệni tại.i Ởi đờii đâui cói thểi nhưi thếi được.

quấy,i

thani ôi!i Thờii buổii nàyi cói kẻi muai điềui lệ,i giỡni phápi luật,i nươngi theoi đườngi

hànhi

biệni báci tinhi ranh,i sốngi làmi chết,i chếti làmi sống,i đói lài loàii quỉi dòmi nhói côngi việci

Cói

chính.

mình.i

kẻi muốni choi ngườii kháci caoi hayi thấpi tựi lòngi mình,i muốni đỡi nângi aii cũngi tựi ýi

việci

Vàngi rồngi phái tani tưi cách,i củai hậui báci cải lẽi thường,i đói lài loàii quỉi dòmi ngói côngi

Cói

cáni bộ.

hồng,i

kẻi buôni búti mực,i báni văni chương,i nôi nứci nhưi mâyi tuôni khóii bủa,i tôi tíai nhuộmi

bôii mặti hiền,i chei mặti thánh,i đói lài loàii quỉi dòmi ngói côngi việci họci đường.

110PL

Cói

quâni

kẻi chei lấpi thấti bại,i nêui caoi thànhi công,i làmi íti cối xíti rai nhiều,i dângi vàngi choi

Cói

giặc,i kểi chii hạii nước,i miễni đượci lợii nhà,i đói lài loàii quỉi dòmi ngói biêni thùy.

lạii

kẻi đỏii xei hư,i dốii làmi xei tốt,i traui dồii áoi vải,i khéoi giani dốii đượci chúti phẩmi hàm,i

Cói

còni liếci mắti vàoi hàngi tểi tướng,i đói lài loàii quỉi dòmi ngói danhi vọng.

taii

kẻi mượni gấmi thêui làmi mời mắti người,i ấyi chínhi lài coni nhặngi xanhi làmi rốii loạni

gia,i

người,i coni diềui hâui bayi lượni trêni đườngi vinhi hiển,i coni khỉi độci ômi múai trụi cộti quốci

Sáui

đói lài loàii quỉi dòmi ngói quyềni vị.

loàii quỉi ấy,i tựi tâmi coni ngườii xuấti hiệni ra,i lời mời ảoi hóa,i muôni trạngi ngàni hình,i

Vuai

khôngi

i i Võ3 khôngi thểi vẽi hìnhi nói được,i ôngi Khiết4 khôngi thểi đặti têni nói được.i Coni ngườii

được.

Ngươii

thểi dùngi tríi mài đuổii nói đii được,i cũngi khôngi thểi dùngi sứci mài cựi đươngi vớii nói

giữi

mãii loi sợi quỉi dòmi ngói chốni nhài cửa,i saoi bằngi sựi chánhi tâm,i tựi ani trí,i lòngi

quỉi

đạmi bạc,i khôngi mưui tínhi chi,i nhiêni hậui nani quỉi sẽi hết.i Chới nêni nghei lờii người:i dùngi

Gãi

mài trừi quỉ!

(tríchi

họi Trầni nghei lờii Nami Nôngi tiêni sinh,i Bai thángi saui quải hếti nạni quỉ.

Quai

Câui chuyệni yểmi quỉi -i Nguyễni Thông)

đángi

“Câui chuyệni yểmi quỉ”i củai Nguyễni Thôngi chúngi tai thấyi cói mộti điểmi nổii bậti

thẳngi

chúi ý:i giữai lúci đấti nướci bịi thựci dâni Phápi xâmi lược,i táci giải đãi mạnhi dạni nhìni

đánhi

vàoi nguyêni nhâni đãi đưai xãi hộii tai đếni mộti tìnhi thếi lụni bại,i làmi choi côngi cuộci

sinhi

địchi từi chỗi suyi yếu,i dầni dầni đii đếni chỗi mấti nước.i Luậni điểmi củai Nami Nôngi tiêni

“Đải

đãi bàii báci mọii luậni điểmi kháci củai nhữngi phầni tửi tựi xưngi lài “Bồngi laii või khách”,i

áii

quỉi tử”i trongi chủi trươngi tiễui trừi nạni quỉi củai chúng.i Quỉi trongi bàii văni nàyi khôngi

theoi

kháci lài giặci Pháp,i từi ngoàii vàoi xâmi lượci đấti nướci ta.i Muốni đánhi đuổii nạni quỉi đói –i

hànhi

Nguyễni Thông,i thìi trướci hếti phảii trừi nạni quỉi bêni trong,i đangi lụngi đoạni côngi việci

chốni

chính,i côngi việci củai cáni bội ởi triềui đình,i ởi họci đường,i ởi nơii giápi tuyếni vớii giặc,i ởi

Còni

tậpi trungi caoi đội danhi vọngi vài quyềni uy.

ngoài.i

đểi choi sáui loàii quỉi ấyi hoànhi hành,i khôngi thểi đánhi lùii đượci nạni quỉi bêni

3 Ông Võ: tức vua Đại Võ, đời Hạ 4 Ông Khiết: tức Tư đồ Khiết, là một ông quan đứng đầu trông coi việc giáo dục văn hóa, đời vua Thuấn.

Lờii kếti luậni củai Nami Nôngi tiêni sinh:i “chới nêni nghei lờii người,i dùngi quỉi mài

111PL

trừi

củai

quỉ”i lài điểmi mấui chốti quáni triệti trongi tưi tưởngi củai Nguyễni Thông,i quai bàii văni

ông.

Đạoi

Tàii liệui trongi dâni gian:

Đạoi

Tứi Âni Hiếui Nghĩai vớii phòngi tràoi khángi chiếni chốngi Phápi ởi Nami Bộ

Sơn,i

Tứi Âni Hiếui Nghĩai rai đờii vàoi khoảngi thậpi niêni 70i củai thếi kỉi XIXi ởi vùngi Thấti

Âni

ngườii sángi lậpi lài Ngôi Lợii (saui nàyi tíni đồi gọii ôngi lài Đứci Bổni sưi Ngôi Lợi).i Đạoi Tứi

dân,i

Hiếui Nghĩai rai đờii đãi cói vaii tròi vôi cùngi quani trọngi trongi đờii sốngi tâmi linhi củai ngườii

chức,i

bởii nói đápi ứngi đượci nhui cầui lợii íchi thiếti thựci lài chữai bệnh,i khaii hoangi lậpi ấp,i tổi

kínhi

tậpi hợpi lựci lượngi chốngi giặci ngoạii xâm,i đồngi thờii khuyêni răni ngườii đờii phảii tôni

Nămi

tổi tiên,i yêui đồngi bàoi vài quêi hươngi đấti nước.

Giang),i

1877,i Ngôi Lợii hôi hàoi tíni đồi khởii nghĩai chốngi thựci dâni Phápi ởi Caii Lậyi (Tiềni

nghĩai

nhưngi bịi thấti bại.i Saui đói ôngi luii vềi Núii Tượngi quii dâni lậpi trạii ruộng,i chiêui tậpi

khaii

sĩi trướci đâyi tụi vềi thànhi lậpi bốni thôn:i Ani Định,i Ani Thành,i Ani Lập,i Ani Hòai vừai

Địnhi

khẩni đấti hoangi vài chuẩni bịi choi khángi chiến.i Thángi 5/1885,i nghĩai quâni làngi Ani

đó,i

bấti thầni nổii dậyi tấni côngi vài chiếmi đượci đồni Phúi Thạnhi củai Phápi ởi biêni giới.i Saui

hãni

Phápi huyi độngi línhi mãi tài tớii “dẹpi loạn”i nhưngi khôngi táii chiếmi đượci đồn,i bèni hungi

đồi

bắni giết,i bắti bới vài đốti phái nhài cửai thườngi dâni rồii bỏi về.i Từi ấyi Ngôi Lợii vài cáci tíni

đàni

củai ôngi phảii ẩni lánhi vôi cùngi vấti vả.i Trongi 12i nămi (1876i -i 1888),i thựci dâni Phápi đãi

nhài

ápi đạoi Tứi Âni Hiếui Nghĩai bảyi lần,i đốti phái chùai chiền,i bắti bớ,i trani tấ,i tùi đàyi vài đốti

Nghĩai

cửai tíni đồ,i quyếti triệti hại đạoi đếni cùng.i Saui khii Đứci Bổni Sưi viêni tịch,i Tứi Âni Hiếui

Hiếui

phâni hóai thànhi nhiềui nhóm,i vớii tini thầni chốngi Phápi kiêni cường,i tíni đồi đạoi Tứi Âni

mài

Nghĩai đãi nhiềui lầni cưui mang,i chei chở,i tìmi nơii ẩni náoi choi cáci nghĩai quân,i nhời thếi

Rai

cáci nghĩai quâni cói thểi tránhi sựi bối rápi củai thựci dâni Pháp.

sưi

đờii vài pháti triểni từi khoảngi cuốii thếi kỉi XIX,i đạoi Tứi Âni Hiếui Nghĩai doi Đứci Bổni

nhưi

Ngôi Lợii sángi lậpi đãi cói ảnhi hưởngi mạnhi mẽ,i thui húti nhiềui tíni đồi ởi Ani Giangi cũngi

dâni

ởi Nami Bộ.i Rai đờii trongi bốii cảnhi nhữngi đòii hỏii bứci xúci củai cuộci sóngi ngườii nôngi

xâm,i

lúci bấyi giời lài chốngi lạii bệnhi tật,i nhui cầui khẩni hoangi lậpi làngi vài chốngi giặci ngoạii

tiễni

bảoi vệi độci lậpi dâni tộc.i Sựi cói mặti củai Tứi Âni Hiếui Nghĩai vớii nhữngi hoạti độngi thựci

hợpi

phongi phúi đãi phầni nàoi đápi ứngi cáci nhui cầui đó.i Doi đó,i đãi cói sứci layi độngi vài tậpi

nôngi dâni tini theo.i Cáci cuộci khởii nghĩai củai Tứi Âni Hiếui Nghĩai doi Đứci Bổni sưi Ngôi

112PL

Lợii

dâni

lãnhi đạoi tuyi chưai giànhi đượci thắngi lợii hoàni toàni nhưngi phầni nàoi cũngi làmi choi thựci

Bàii

Phápi vài bọni tayi saii ởi Nami Bội bịi nhiềui tổni thấti nặngi nề.

21:i Phongi tràoi yêui nướci chốngi Phápi củai nhâni dâni Việti Nami cuốii thếi kỉi XIX

Văni

Tàii liệui thànhi văn:

Muôni

tếi cáci tướngi sĩi đánhi giặci Phápi tửi trận

Bai

dặmi sai trường,i nhỏi giọti lệi kiếmi cung,i nhới ngườii khảngi khái:

Vìi

thui bóngi nguyệt,i nghei tiếngi khuai chuôngi khánh,i thêmi dại bồii hồi.

Mài

cứui nạni quêni mình,i lài nghĩai phậni củai thầni tử;

Nhới

báoi đềni trungi liệt,i lài điểni lệi củai quốci gia.

Chạnhi

đếni giani lao,

Hỡii

niềmi thươngi cảm.

Gani

cáci tướngi sĩi đánhi giặci tửi trận:

Bồii

trungi dại nghĩa,i vàngi rắni ngọci trong.

Thui

dưỡngi đãi trămi năm,i aii cũngi đángi làmi nanhi vuốt;

Kểi

dùngi trongi mộti dịp,i quyếti khôngi nởi phụi triềui đình.

Vângi

từi giặci Phápi xâmi lăng,

Mộti

mệnhi nhài vuai đánhi dẹp

Sắpi

lứai cùngi chăni cùngi áo,i mạnhi dạni đuai nhau

Daoi

hàngi nhưi hạc,i nhưi gan,i nhịpi nhàngi rảoi bước

Giặci

nọ,i lưngi tai đươngi đeoi nặng,i lòngi hăngi gàoi théti vangi cải chiếni trường;

Thẳngi

kiai mắti tai chẳngi thèmi trông,i khíi giậni đùngi đùngi xôngi lêni mũi đội.

Rúti

tiếni đểi xôngi phai giếti giặc,i cáii chếti coii dễi nhưi chơi;

Phúti

luii thìi đểi vại vềi sau,i vớii giặci quyếti khôngi chungi sống.

Thươngi

chốci gặpi cơni giói lạnh,i cải bai quâni nhui ngóii trúti tani tành;

Thâyi

thayi nhữngi đóngi xươngi khô,i dầui mộti trậni côngi nêni bìnhi định.

Máui

chấti đầyi cửai bể,

Bóngi

chảyi khắpi thànhi dài,

Mảnhi

nắngi úai dầui dầui ngọni cỏ,

Anhi

trăngi mời lạnhi ngắti hơii xương

hùngi tuôni lệi chứai chan

113PL

Trángi

Sốngi

sĩi ômi lòngi bựci tức

Tháci

chưai đềni ơni caoi cả,i kiếpi saui xini quyếti chíi đềni bù;

Mộti

đii vẫni thấyi oaii linh,i bểi rộngi quyếti rai tayi vùngi vẫy.

Vàii

trườngi oanhi liệt,i ngựai giói xei mây;

Nhằmi

trậni xôngi pha,i cời hồngi lọngi biếc.

áoi

diệti hếti nhữngi quâni quỷi trắng,i khôngi đểi choi loàii rùai cá,i đượci đổii lấyi

Bãoi

xiêm.

cõi.

Chẳngi

bani cùngi quâni sĩi củai ta,i phảii quéti hếti giốngi tanhi hôi,i đừngi đểi dấyi rai bời

Lạii

nhữngi làmi choi bọni xâmi lăngi mấti vía

Vậyi

làmi choi nhữngi ngườii nghei thấyi đềui kinh

Ngợii

tai nên:

Thươngi

kheni tiếti liệti mọii người,

Bani

xóti trungi thànhi mộti dạ

Tặngi

choi tiềni tuất,i đểi loi liệui nhữngi việci vềi sau;

Duyi

choi ấmi phong,i đểi vinhi quangi đếni cải coni cháu.

ngươi.

Vài

mộti điềui chưai đuổii xongi quâni quỷi trắng,i đểi tiếti lòngi bựci giậni củai cáci

Khíi

đểi yêni ủii linhi hồni củai cáci ngườii nơii chíni suối.

Rượui

mạnhi bêni saoi nhấpi nhánh,i lưỡii gươmi rồngi sángi quắci còni đây,

(tríchi

nồngi trướci giói thoảngi bay,i giọti lệi ngọci âmi thầmi sai xuống.

Thanhi

Văni Tếi cáci tướngi sĩi đánhi giặci Phápi tửi trậni củai Phạmi

–i Lãi Xuâni Mai)

Đạoi

Tàii liệui trongi dâni gian

Nhậni

Tứi Âni Hiếui Nghĩai kiêni trìi chốngi Pháp

Phápi

thấyi giáoi chủi Tứi Âni Hiếui Nghĩai gâyi nguyi hiểmi choi chínhi quyềni thuộci địai

Nămi

nêni ngàyi 29/5/1878,i Giámi đốci nộii vụi Sàii Gòni kýi lệnhi choi cáci tỉnhi Nami Kỳi truyi nãi

quyềni

Thiếpi (tứci Bổni Sưi Ngôi Lợi).i Việci truyi nãi sẽi đượci ưui tiêni cấpi quâni dòi thám.i Chínhi

Côngi

thựci dâni cũngi treoi giảii thưởngi mộti ngàni quani tiềni choi aii bắti đượci Nămi Thiếp.i

chòmi

văni còni ghii rõi tướngi mạoi củai Nămi Thiếpi lài vóci ngườii caoi ráo,i ốmi yếu,i cói bai

râui dài.i

114PL

Saui

Pháii

khii côngi văni đượci pháti đii thìi chủi tỉnhi cáci nơii đãi bắti rấti nhiềui ngườii cói Lòngi

củai

củai đạoi Tứi Âni Hiếui Nghĩa…i Tuyi nhiên,i Nămi Thiếpi vẫni nằmi ngoàii vòngi kiểmi soáti

báoi

chínhi quyềni thựci dâni vài vẫni bíi mậti tụi nghĩa.i Giặci Phápi liêni tụci nhậni đượci nhữngi tini

Tượngi

kháci nhau,i cói khii Nămi Thiếpi đangi ởi Mỹi Tho,i cói khii ởi tậni Caoi Miên,i cói khii vềi Núii

Ngàyi

hayi Sai Đéc.

úpi

rằmi thángi bảyi nămi 1881,i theoi tini mậti thám,i giặci Phápi đưai quâni bíi mậti đánhi

cúngi

núii Tượngi trongi lúci Nămi Thiếpi đangi diễni thuyếti vài tíni đồi đangi làmi lễi Trungi Nguyên,i

đồni

Đạii Traii đàn.i Quâni Phápi gồmi línhi đóngi ởi Châui Đốc,i cói thêmi tàui chiếni ởi trungi tâmi

núii

binhi Tâni Ani vài nhiềui chiếni thuyềni chởi quân.i Đếni Tịnhi Biên,i chúngi lêni bộ,i baoi vâyi

chở,i

Tượng,i bắti đượci mườii ngườii cói têni trongi danhi sáchi bịi truyi lùng.i Nhời đượci tíni đồi chei

Giặci

trongi đêmi tối,i Nămi Thiếpi đãi thoáti khỏii vòngi vây.

thámi

Phápi lạii tiếpi tụci dùngi mậti thámi dòi lai hòngi bắti sốngi Nămi Thiếp.i Bọni mậti

luôni

choi biếti Nămi Thiếpi cói “thuậti tàngi hình”.i Aii gặpi thìi ôngi vuii vẻi đóni tiếpi vài còni chỉi

mác,i

nơii ở.i Ôngi khôngi trangi bịi mộti thứi khíi giớii nào.i Hỏii thìi ôngi trải lờii khôngi cầni giáoi

thựci

nhưngi trongi tươngi lai,i chưai biếti ngàyi nào,i bằngi phépi màui nhiệm,i ôngi sẽi đánhi đuổii

Đầui

dâni Phápi rai khỏii Nami Kỳ.i

nổii

nămi 1885,i Đốci phủi Trầni Bái Lộci báoi cáoi vớii chủi tỉnhi Mỹi Thoi lài cói thểi xảyi rai

Vìi

loạni ởi cáci tỉnhi Miềni Tây.i Loạni quâni vẫni doi Nămi Thiếpi cầmi đầu,i hiệni ởi núii Tượng.i

bắti

vậy,i ngàyi 16/4/1885,i Phápi mởi đợti tấni côngi quyi môi lầni thứi haii vàoi núii Tượng,i quyếti

Thiếpi

choi đượci Nămi Thiếp,i đồngi thờii giảii táni đạoi Tứi Âni Hiếui Nghĩa.i Đượci tin,i Nămi

(Campuchia).i

dẫni gầni haii ngàni ngườii ởi cáci làngi Ani Định,i Ani Hòa…i luii sangi Vườni Dâui

vậti

Cũngi nhưi lầni trước,i Phápi lạii đốti phái nhài cửa,i chùai chiền,i lấyi đii cáci báui

tíni

trongi chùa,i đặci biệti lài Ngôii Longi Đìnhi -i vậti thiêngi củai bổni đạoi -i mài mãii 86i nămi sau,i

Nămi

đồi Tứi Âni Hiếui Nghĩai mớii đượci nhậni lại.

lạc,i

Thiếpi vài tíni đồi nghĩai quâni ởi lạii Campuchiai khái lâu.i Thờii giani nàyi ôngi liêni

Thiếpi

kếti hợpi vớii nghĩai quâni chốngi Phápi củai Campuchia.i Khii tìnhi hìnhi tạmi yên,i Nămi

nạni

cùngi tíni đồi trởi vềi Ani Định.i Nhưngi doi trướci đó,i nhài cửa,i vườni tượci bịi tàni phái nêni

đinh”i

đóii đãi xảyi ra.i Nhiềui ngườii phảii vàoi rừngi đàoi củi đểi ăn.i Thếi mà,i mộti thángi sau,i “dâni

toàni

Ani Địnhi lạii vẫni tăngi thêmi 258i người.i Bọni Phápi vẫni choi rằngi “dâni đinh”i Ani Địnhi

lài hạngi bấti hảo,i chốngi đốii sựi khaii hóai củai ngườii Pháp,i tuyi lài dâni tứi xứ,i đềui theoi

115PL

đạoi

lài

Phậti nhưngi nhiệti tâmi đếni mứci cuồngi tín,i hìnhi thứci chíi thúi làmi ăni nhưngi gặpi cơi hộii

Ngàyi

khởii loạn.

rộngi

13/7/1885,i vuai Hàmi Nghii bani chiếui Cầni Vương.i Phongi tràoi Cầni Vươngi lani

Cầni

khắpi nước.i Hưởngi ứngi phongi trào,i căni cứi Ani Địnhi củai Nămi Thiếpi trởi thànhi cơi sởi

tayi

Vươngi quani trọngi nhấti Nami Kỳ.i Chẳngi may,i nhữngi ngườii hợpi táci vớii ôngi sai vàoi

Thiếpi

giặc.i Việci tổi chứci quyi môi phongi tràoi Cầni Vươngi đãi khôngi thành.i Dùi vậy,i Nămi

lợii

vẫni tiếpi tụci cùngi tíni đồi Tứi Âni Hiếui Nghĩai chuẩni bịi điềui kiện,i chời thờii cơi thuậni

Nămi

tiếpi tụci đánhi Pháp.

cứui

1887,i nghĩai binhi củai cáci cuộci khởii nghĩai thấti bạii vài nhữngi ngườii nuôii chíi

bắti

nướci khắpi cõii Nami Kỳi kéoi vềi núii Tượngi đôngi hơn.i Giặci Phápi quyếti dùngi mọii cáchi

Họi

choi bằngi đượci Nămi Thiếp.i Nhằmi đánhi lừai Pháp,i tíni đồi phaoi tini Nămi Thiếpi đãi chết.i

dâni

lậpi mội giải ởi doii Haii Kýi (Núii Dài,i Ani Thành).i Ngàyi nay,i vàoi dịpi Thanhi minh,i nhâni

Thángi

ởi đâyi vẫni tiếni hànhi tảoi mội ởi nấmi mồi giải ấy.i

thấyi

9i nămi 1888,i phongi tràoi Cầni Vươngi thấti bại.i Nhài yêui nướci Nămi Thiếpi cảmi

(Theoi

bấti lựci vàoi cuốii đời.i Nămi 1890,i ôngi mất.i Mội tángi ởi núii Tượng.i

Bàii

Đinhi Văni Hạnhi -i Nami Bội Xưai vài Nay,i sối 6/97)

Pháp

22:i Xãi hộii Việti Nami trongi cuộci khaii tháci thuộci địai lầni thứi nhấti củai thựci dâni

Tàii liệui văni họci dâni gian

Cai

Mộti sối câui cai dao,i hò,i vè

Cáii

daoi phảni ánhi vềi đờii sốngi kinhi tế

Anhi

Răng,i Bai Láng,i Vàmi Xáng,i Xài No

Đểi

cói thươngi em,i xini sắmi mộti coni đò

Cáii

emi quai lạii muai còi gửii anh

Cói

Răng,i Bai Láng,i Vàmi Xáng,i Xài No

Đểi

thươngi em,i anhi muai choi mộti chiếci đò

Xài

emi lêni xuốngi thămi dòi ýi anh.

Răngi

Noi doi têni Khmeri “Sroki Snor”i nghĩai lài nơii cói nhiềui câyi điêni điển.i Còni Cáii

cũngi từi tiếngi Khmeri mài rai “K’ran”i lài nơii ngàyi xưai cói nhiềui ghei ngườii Khmeri chởi

116PL

lòi

4-5i

bếpi “Cài Ràng”i đếni bán.i Kênhi Xài Noi đàoi từi nămi 1901i đếni 1903i thìi xong,i nhời đói hàngi

trùi

chụci ngàni hai ruộngi đượci khaii khẩni từi suốti Rạchi Giá,i Vịi Thanhi đếni Cầni Thơi trởi nêni

Cáii

phú,i nhài nhài thừai lúai gạo:

Anhi

Răng,i Bai Láng,i Vàmi Xáng,i Xài No

Đừngi

cói thươngi emi thìi choi bạci choi tiền

Nóii

choi lúai gạoi sớmi giềngi cườii chê

Đầui

vềi cuộci sốngi khổi cựci củai ngườii côngi nhân

chiêui

thếi kỉi XX,i thựci dâni Phápi lậpi rai nhiềui đồni điềni caoi sui ởi Việti Nami vài liêni tụci

giấyi

mội phui đồni điền.i Đểi đii phu,i ngườii dâni chỉi cầni đưai ngóni tayi lăni mực,i điểmi chỉi vàoi

roi,i

giaoi kèo.i Điềui kiệni làmi việci vài ăni uốngi cựci khổ,i lạii thườngi xuyêni bịi quảni thúc,i đòni

Caoi

nêni rấti nhiềui ngườii đãi bỏi mạngi tạii cáci đồni điềni caoi su:

Khii

sui đii dễi khói về

Hay:i

Caoi

đii traii trángi khii vềi bủngi beo

Khii

sui đii dễi khói về

Caoi

đii mấti vợi khii vềi mấti con

Mỗii

sui xanhi tốti lại đời

Hay:

Mộti

câyi bóni mộti xáci ngườii côngi nhân

Đii

ngàyi haii sáui đồngi xu

Vềi

xươngi vềi mùi khổi lắmi aii ơi.

Vàoi

địai danhi Cáii Răng

tổngi

thờii Minhi Mạngi doi nơii đâyi cói dâni tụi cưi nêni lậpi làng,i gọii làngi Thườngi Thạnh,i

nămi

Địnhi Bảo.i Đói lài mộti làngi bìnhi thườngi nhưi nhữngi làngi bìnhi thườngi khác.i Khoảngi

mớii

1889i -i 1890i ngườii Phápi choi đàoi tạii đâyi mộti coni kênh,i lúci đầui chưai đặti tên,i saui nàyi

đặti

cói têni lài rạchi Cáii Răng.i Saui ngườii Phápi dờii tòai Bối tỉnhi Cầni Thơi vềi từi Trài Ôni (dựngi

nhấti

nămi 1876)i trởi nêni sungi túci (bởii thếi cói têni lài huyệni Phongi Phú),i ngườii buôni tụi hội,i

củi,i

lài khii nói trởi thànhi “tổngi đạii lý”i phâni phốii mặti hàngi cài ràngi (dụngi cụi nấui bếp,i chụmi

chợi

làmi tạii Xài Tón,i Trii Tôn,i Ani Giangi gọii krani hayi karan,i nhâni đói nhâni giani âmi rai gọii

Cài Ràng,i rồii chạyi lài Cáii Răng).i Thơi xưai cai ngợi:

117PL

Chợi

Phối

Cáii Răngi xứi hàoi hoa

Cói

lầui haii dãyi xinhi đài quái xinh,

Đểi

trườngi háti cấti rộngi thinh,

Vớii

khii hứngi cảnhi thíchi tìnhi xướngi ca.

lỵi

vịi thếi địai lýi vài sinhi lựci củai mình,i Cáii Răngi đãi khôngi ngừngi pháti triển,i từngi lài

tâmi

sởi quậni Châui Thành,i nayi trởi thànhi mộti quậni lớni củai Thànhi phối Cầni Thơ,i cáchi trungi

6i km.

118PL

Bàii

24:i Việti Nami trongi nhữngi nămi chiếni tranhi thếi giớii thứi nhấti (1914i -i 1918)

Cai

Tàii liệui văni họci dâni gian

Aii

dao

Coni

ơii đii línhi choi Tây

***

Chới

dạii cải bầy,i bỏi lạii aii nuôi.

Bỏi

thami đồngi bạci coni cò

Chuyệni

chai bỏi mẹi đii phòi thằngi Tây.

Quani

đâui cói chuyệni lại đời

Nghìni

đii theoi giặci bắti ngườii lànhi ngay.

Theoi

nămi nhới mãii nhụci này,

Dậmi

Tâyi đượci thả,i đánhi Tâyi bịi tù.

Vợi

châni đấmi ngựci kêui trời,

Ngàni

chồngi chưai mấyi nămi trờii đãi xa.

Cáii

trùngi xứi lại xóti xa

***

Trờii

đờii línhi mội khổi lài biếti bao.

Baoi

caoi thămi thẳmi đấti dầy,

Vợi

giời línhi mội sangi Tâyi đượci về

Biếti

coni thươngi nhới ủi ê,

rằngi sangi ấyi cói vềi đượci không!

119PL

Vèi

Trờii

Nọci Nạn

Kẻi

Nami thiêni hại tháii bình,

Ngàni

loi nôngi nghiệpi ngườii gìni báni buôn.

Lúai

nămi giói thuậni mưai tuôn,

Nhâni

thìi mộti giạ,i giái thìi đồngi hai.

Rủi

dâni aii nấyi mừngi thay,

Dướii

đii làmi mướni giái ràyi đặngi cao.

Lội

sông,i ca-i nốt,i đò,i tàu,

...i

thìi xei chạy,i trướci thìi kháchi thương...

Bạci

Lụci tỉnhi cói hạti Bai Xuyên,

Mậui

Liêui chữi đặt,i bìnhi yêni dâni rày.

Mộti

Thìni vốni thiệti nămi nay,

Phongi

ngàni haii tám,i tiếngi ràyi nóii vang.

Giái

Thạnhi vốni thiệti têni làng,

Anhi

Raii lài quận,i chợi làngi kêui chung

Bịi

emi Mườii Chứci côngi khùng,

Hămi

tranhi điềni thổ,i rùngi rùngi tháci oan.

Lúci

lămi thángi chạpi rõi ràng,

Chợi

bảyi giời sángi xei quani đếni liền.

Thấyi

đôngi đươngi nhómi tựi nhiên,

Thuốci

còi línhi lại,i ngườii liềni đếni coi.

Haii

đạn,i súngi ốngi hẳni hoi,

Cói

còi bảoi lính:i “Đòii làngi đếni đây”.

Saii

tráti biệni lýi bằngi nay,

Thịi

tai xuốngi rày,i đongi lúai đươngi tranh!

Lãnhi

Trâni lài vợi huyệni Lành,

Biệni

áni đànhi rànhi mướni bọni tai đi.

Làngi

Toạii nhài ởi chốni ni?

phảii dẫni lội tai đii đếni liền”.

120PL

Haii

Bảoi

còi bướci xuốngi đòi nghiêng,

Phongi

làngi vớii línhi đii liêni mộti đò.

Ngồii

Thạnhi hươngi quảni têni Cho,

“Xuốngi

trướci mũii đò,i bàni luậni gầni xa:

Dữi

đây,i ắti bọni nói ra,

Nướci

lànhi chưai biếti việci mài làmi sao?”

Támi

ròngi đòi xuốngi đii mau,

Còi

giời đãi tớii laoi xaoi lêni liền.

Còni

bảoi línhi đứngi liêni liên,

Trongi

làngi phảii đứngi rai riêngi mộti hàng.

Thani

nhài Mườii Chứci luậni bàn,

“Dầui

cùngi từi mẫui haii hàngi lâmi ly:

(tríchi

coni tháci xuốngi âmi ti...

Vèi Nọci Nạni -i Vôi danh)