BỘ VĂN HÓA, THỂ THAODU LỊCH
BỘ GIÁO DỤCĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN HÓA HÀ NỘI
********
LẠI THẾ ANH
BIẾN ĐỔI CỦA HÁT XOAN
TẠI CÁC LÀNG XOAN GỐC TỈNH PHÚ THỌ
(QUA NGHIÊN CỨU TRƯỜNG HỢP LÀNG XOAN PHÙ ĐỨC VÀ AN THÁI)
LUẬN ÁN TIẾN SĨ VĂN HÓA HỌC
HÀ NỘI, 2025
BỘ VĂN HÓA, THỂ THAODU LỊCH
BỘ GIÁO DỤCĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN HÓA HÀ NỘI
********
LẠI THẾ ANH
BIẾN ĐỔI CỦA HÁT XOAN
TẠI CÁC LÀNG XOAN GỐC TỈNH PHÚ THỌ
(QUA NGHIÊN CỨU TRƯỜNG HỢP LÀNG XOAN PHÙ ĐỨC VÀ AN THÁI)
Chuyên ngành: Văn hóa học
Mã số: 9229040
LUẬN ÁN TIẾN SĨ VĂN HÓA HỌC
Người hướng dẫn khoa học: 1. PGS. TS Lê Văn Toàn
2. PGS. TS. Đặng Hoài Thu
HÀ NỘI, 2025
LỜI CAM ĐOAN
Tác giả xin cam đoan đây công trình nghiên cứu của chính tác giả dưới sự
hướng dẫn của PGS. TS Văn Toàn PGS. TS Đặng Hoài Thu. Các kết quả
nghiên cứu và kết luận của Luận án là trung thực, việc tham khảo các nguồn tài liệu
được trích dẫn và ghi nguồn tài liệu đúng quy định.
Tác giả luận án
Lại Thế Anh
1
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN
MỤC LỤC .................................................................................................................. 1
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ....................................................................... 2
DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ ............................................................................... 3
MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 4
Chương 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, SỞ LUẬN
KHÁI QUÁT VỀ HAI LÀNG XOAN GỐC PHÙ ĐỨC VÀ AN THÁI ............. 10
1.1. Tng quan tình hình nghn cứu ................................................................................ 10
1.2. Cơ s lý luận ................................................................................................................ 25
1.3. Khái qt về hai làng Xoan gốc P Đức An Thái ............................................ 31
Tiu kết Chương 1 .............................................................................................................. 42
Chương 2: BỐI CẢNH TÁC ĐỘNG ĐẾN HÁT XOAN ................................... 44
2.1. Nhng thay đổi trong môi trường tự nhn xã hội, kinh tế tỉnh P Th .............. 44
2.2. Chtrương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của nhà nước về bảo
tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa ................................................................... 56
2.3. Tín ngưng th ng Hùng ơng và sphát triển của du lch ............................ 64
2.4. S ghi danh ca t chức Go dục, Khoa hc n hóa Ln hip quốc
UNESCO ............................................................................................................................. 69
Tiu kết Chương 2 .............................................................................................................. 75
Chương 3: NHẬN DIỆN SỰ BIẾN ĐỔI CỦA HÁT XOAN HIỆN NAY .......... 77
3.1. M rng không gian và thi gian din xưng Hát Xoan ........................................ 77
3.2. Biến đổi trong tổ chức, quản lý phưng Xoan. ........................................................ 82
3.3. Biến đổi trong mối quan hgia Phưng Xoan gốc với các làng “Nước nghĩa”. 86
3.4. Biến đổi trong thực hành diễn xướng Hát Xoan ...................................................... 89
3.5. Biến đổi trong truyền nghề ca Hát Xoan .............................................................. 113
Tiu kết Chương 3 ............................................................................................................ 121
Chương 4: N LUẬN VỀ SỰ BIẾN ĐỔI CỦA HÁT XOAN TỪ GÓC NHÌN
THÍCH ỨNG VĂN HÓA...................................................................................... 122
4.1. S thích ng ca Ch th n hóa ........................................................................... 122
4.2. Nhng vấn đcn bàn lun t lý thuyết Tchng văn hóa ................................ 134
Tiu kết Chương 4 ............................................................................................................ 146
KẾT LUẬN ............................................................................................................ 148
DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ LIÊN
QUAN ĐẾN LUẬN ÁN ........................................................................................ 151
TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................... 152
PHỤ LỤC ............................................................................................................... 164
2
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt
Chữ viết đầy đủ
CLB
Câu lạc bộ
CNH, HĐH
Công nghiệp hóa, hiện đại hóa
DSVHPVT
Di sản văn hóa phi vật thể
GS
Giáo sư
NCS
Nghiên cứu sinh
NNND
Nghệ nhân nhân dân
NNƯT
Nghệ nhân ưu tú
PGS. TS
Phó Giáo sư Tiến sĩ
THCS
Trung học cơ sở
THPT
Trung học phổ thông
Tr
Trang
UBND
Uỷ ban nhân dân
VHNT
Văn học nghệ thuật
VHTT
XHCN
Văn hóa thể thao
Xã hội chủ nghĩa