TRƯỜNG………………….
KHOA………………………
LUẬN ÁN TIẾN SỸ
Đời sống tôn giáo của tín đồ đạo Cao Đài
trong bối cảnh văn hóa Nam Bộ
1
MỤC LỤC
Trang
Danh mục các bảng biểu .................................................................................... 3
Danh mục các hình vẽ ........................................................................................ 4
Danh mục các sơ đồ ........................................................................................... 5
Dẫn luận ..................................................................................................................... 6
1. Lý do và mục tiêu thực hiện đề tài ................................................................. 6
2. Đối tượng, phạm vi và giới hạn nghiên cứu ................................................... 8
3. Phương pháp nghiên cứu của đề tài................................................................ 9
4. Những đóng góp mới của luận án ................................................................ 10
5. Bố cục của luận án ........................................................................................ 11
Chƣơng 1
NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CỦA VIỆC NGHIÊN CỨU
VÀ TỔNG QUAN VỀ ĐẠO CAO ĐÀI Ở NAM BỘ
1.1. Những vấn đề lý luận ....................................................................................... 12
1.1.1. Khái niệm ............................................................................................... 12
1.1.2. Quan điểm tiếp cận của đề tài ................................................................ 21
1.1.3. Lý thuyết nghiên cứu .............................................................................. 24
1.1.4. Lịch sử nghiên cứu vấn đề ...................................................................... 31
1.2. Tổng quan về đạo Cao Đài ở Nam Bộ ............................................................ 38
1.2.1. Bối cảnh văn hóa Nam Bộ trước khi đạo Cao Đài ra đời ....................... 38
1.2.2. Đạo Cao Đài ở Nam Bộ .......................................................................... 45
Chƣơng 2
ĐỜI SỐNG TÔN GIÁO
CỦA TÍN ĐỒ CAO ĐÀI Ở NAM BỘ
2.1. Đức tin của tín đồ Cao Đài .............................................................................. 60
2.1.1. Tin về nguồn gốc vũ trụ và nguồn gốc con người .................................. 60
2.1.2. Tin vào thời mạt kiếp ............................................................................. 66
2.1.3. Tin vào sự giải thoát và sự đọa đày ........................................................ 68
2.2. Sự thờ phụng của đạo Cao Đài ....................................................................... 74
2
2.2.1. Thờ phụng tại Đền thánh ........................................................................ 75
2.2.2. Thờ phụng tại Thánh thất ....................................................................... 78
2.2.3. Thờ phụng tại tư gia ............................................................................... 79
2.3. Tổ chức của đạo Cao Đài ................................................................................. 79
2.3.1. Cơ cấu tổ chức ........................................................................................ 79
2.3.2. Chức năng của tổ chức tôn giáo ............................................................. 94
2.4. Nghi lễ của đạo Cao Đài.................................................................................. 97
2.4.1. Nghi lễ Thiên đạo .................................................................................. 98
2.4.2. Nghi lễ Thế đạo ................................................................................... 112
2.4.3. Chức năng của nghi lễ .......................................................................... 122
Chƣơng 3
SỰ ĐÓNG GÓP CỦA ĐẠO CAO ĐÀI TRONG VĂN HÓA NAM BỘ
VÀ ẢNH HƢỞNG SẮC THÁI CỦA VĂN HÓA NAM BỘ
3.1. Sắc thái tôn giáo Cao Đài trong văn hóa Nam Bộ ....................................... 142
3.1.1. Văn hóa vật chất ................................................................................... 142
3.1.2. Văn hóa tinh thần ................................................................................. 162
3.1.3. Văn hóa xã hội ...................................................................................... 174
3.2. Đạo Cao Đài ảnh hƣởng sắc thái của văn hóa Nam Bộ .............................. 186
3.2.1. Sự hỗn dung văn hóa ............................................................................ 187
3.2.2. Yếu tố thoáng, mở trong văn hóa ......................................................... 195
3.2.3. Giữ gìn văn hóa truyền thống ............................................................... 206
Kết luận .................................................................................................................. 216
Tài liệu tham khảo ................................................................................................ 221
Chú thích ................................................................................................................ 236
Phụ lục 1: Quyết định công nhận các chi phái Cao Đài......................................... 247
Phụ lục 2: Trích các cuộc phỏng vấn ..................................................................... 257
Phụ lục 3: Trích nhật ký điền dã ............................................................................ 280
Hình ảnh sinh hoạt tôn giáo của tín đồ đạo Cao Đài ......................................... 300
3
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
STT
Nội dung
Số trang
1
Số tín đồ theo đạo Cao Đài được thống kê từ năm 1928 đến
năm 1995
50
2
Số tín đồ có sớ cầu đạo và cơ sở thờ tự của Cao Đài ở Nam Bộ
51
3
Số tín đồ, chức sắc, chức việc và cơ sở thờ tự của các chi phái
vào năm 2007
53
4
Số liệu thống kê đạo Cao Đài ở các tỉnh, thành phố
54
5
Đối phẩm với bậc tu trong đạo
81
6
Đối phẩm với bậc tu trong Hiệp Thiên đài
88
7
Đối phẩm với bậc tu giữa Cửu Trùng Đài và Phước thiện
173
8
Đối phẩm với bậc tu giữa Cửu Trùng Đài và Ban Pháp Chánh
174
9
So sách Ban hành lễ của đạo Cao Đài và Ban tế tự ở Đình thần
Nam Bộ
203
4
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ
STT
Nội dung
1
Cách bắt ấn Tý
2
Cách cắm nhang từ trên nhìn xuống
3
Cách cắm nhang từ bên phải sang
4
Cách để hai bàn tay khi lạy
5
Tòa thánh Cao Đài
6
Bàn thờ trong gia đình của tín đồ Minh Chơn Lý
7
Thiên bàn của Tây Ninh, Ban Chỉnh Đạo
8
Thiên bàn của Tiên Thiên, Truyền giáo
9
Thiên nhãn do ông Ngô Minh Chiêu vẽ