BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
Trần Thị Thanh Quang
DẤU ẤN HIỆN SINH TRONG TRUYỆN NGẮN
VÀ TIỂU THUYẾT NGUYỄN DANH LAM
LUẬN VĂN THẠC SĨ
NGÔN NGỮ, VĂN HỌC VÀ VĂN HÓA VIỆT NAM
Thành phố Hồ Chí Minh – 2018
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
Trần Thị Thanh Quang
DẤU ẤN HIỆN SINH TRONG TRUYỆN NGẮN
VÀ TIỂU THUYẾT NGUYỄN DANH LAM
Chuyên ngành : Văn học Việt Nam
Mã số : 8220121
LUẬN VĂN THẠC SĨ
NGÔN NGỮ, VĂN HỌC VÀ VĂN HÓA VIỆT NAM
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS. BÙI THANH TRUYỀN
Thành phố Hồ Chí Minh – 2018
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan nội dung nghiên cứu trong luận văn này là công trình
nghiên cứu của riêng tôi dưới sự hướng dẫn trực tiếp của PGS.TS. Bùi Thanh
Truyền. Các kết quả nêu trong luận văn đều có cơ sở khoa học. Mọi trích dẫn trong
luận văn đều có xuất xứ rõ ràng. Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về công trình
nghiên cứu của mình.
Tp. Hồ Chí Minh, ngày 28 tháng 09 năm 2018
Tác giả
Trần Thị Thanh Quang
LỜI CẢM ƠN
Hoàn thành công trình này, chúng tôi xin được gửi lời cảm ơn sâu sắc đến:
Lãnh đạo trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh, Ban chủ nhiệm
khoa Ngữ văn đã tạo điều kiện thuận lợi cho chúng tôi thực hiện luận văn.
Quý thầy cô giáo trong và ngoài trường đã tận tình giảng dạy, giúp đỡ chúng
tôi trong suốt quá trình học tập và thực hiện luận văn tại cơ sở đào Trường Đại học
Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh.
Quý thầy cô thư viện Khoa học Tổng hợp thành phố Hồ Chí Minh, thư viện
trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh đã hết lòng phục vụ, cung cấp tài
liệu để chúng tôi hoàn thành luận văn.
Trường THPT Củ Chi đã tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong suốt quá trình
học tập và nghiên cứu.
Dịch giả Đinh Hồng Phúc đã tổ chức buổi tọa đàm về chủ đề Thuyết hiện sinh
là một nhân bản thuyết (Jean-Paul Sartre) tại trụ sở Viện IRED – Số 4 Bà Huyện
Thanh Quan, Quận 3, Thành phố Hồ Chí Minh vào chiều 12/01/2018 để giúp tôi có
điều kiện hiểu thêm về chủ nghĩa hiện sinh.
Nhà văn Nguyễn Danh Lam và anh Nguyễn Thiền Quang (em trai nhà văn) đã
giúp đỡ, cung cấp đầy đủ các văn bản tác phẩm để chúng tôi có điều kiện tiếp xúc
trọn vẹn các tác phẩm trong quá trình nghiên cứu.
PGS.TS. Nguyễn Thành Thi – người thầy đã dạy và theo suốt chúng tôi trong
quá trình học tập.Thầy đã có những gợi mở về cách trình bày các nội dung trong luận
văn sao cho được chặt chẽ từ khi chúng tôi trình bày đề cương và giúp đỡ chúng tôi
về tài liệu trong quá trình nghiên cứu.
Đặc biệt, chúng tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến: PGS.TS. Bùi Thanh
Truyền – người thầy đã tận tình giúp đỡ chúng tôi xây dựng đề cương; chỉ dẫn, cung
cấp cho chúng tôi tất cả những tư liệu cần thiết phục vụ cho việc nghiên cứu. Cảm ơn
thầy đã luôn động viên, hướng dẫn và đã tin tưởng tôi trong suốt quá trình thực hiện
luận văn.
Cuối cùng, xin cảm ơn gia đình, bạn bè, đồng nghiệp – những người đã luôn
bên cạnh, khuyến khích và cổ vũ tinh thần để tôi có thể hoàn thành đề tài.
MỤC LỤC
Trang phụ bìa
Lời cam đoan
Lời cảm ơn
MỞ ĐẦU ................................................................................................................ 1
Chương 1. KHÁI QUÁT VỀ CHỦ NGHĨA HIỆN SINH VÀ NHÀ VĂN
NGUYỄN DANH LAM ...................................................................... 17
1.1. Giới thuyết về chủ nghĩa hiện sinh ...................................................................... 17
1.1.1. Khái niệm chủ nghĩa hiện sinh ................................................................. 17
1.1.2. Điều kiện ra đời của chủ nghĩa hiện sinh .................................................. 19
1.1.3. Những tư tưởng chính của chủ nghĩa hiện sinh ........................................ 24
1.1.4. Sự biểu hiện của khuynh hướng hiện sinh trong văn xuôi Việt Nam
thời kỳ sau Đổi mới ................................................................................... 30
1.2. Nhà văn Nguyễn Danh Lam và những sáng tác mang dấu ấn hiện sinh ............. 45
1.2.1. Cuộc đời và tác phẩm .............................................................................. 45
1.2.2. Điều kiện tiếp biến chủ nghĩa hiện sinh trong sáng tác của Nguyễn
Danh Lam .................................................................................................. 46
Chương 2. DẤU ẤN HIỆN SINH TRONG TRUYỆN NGẮN VÀ TIỂU
THUYẾT NGUYỄN DANH LAM NHÌN TỪ CẢM QUAN VỀ
HIỆN THỰC, CON NGƯỜI ............................................................. 51
2.1. Dấu ấn hiện sinh thể hiện ở cảm quan về hiện thực ............................................ 51
2.1.1. Hiện thực mang màu sắc phi lý, kì ảo ....................................................... 51
2.1.2. Hiện thực tiềm ẩn nhiều bất trắc ............................................................... 64
2.2. Dấu ấn hiện sinh thể hiện ở cảm quan về con người ........................................... 69
2.2.1. Con người cô đơn ...................................................................................... 69
2.2.2. Con người lo âu ......................................................................................... 84
2.2.3. Con người nổi loạn .................................................................................... 92
2.2.4. Con người tha hóa ..................................................................................... 98
