Luận văn Thạc sĩ Quản lý đất đai: Đánh giá việc thực hiện điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2016 – 2018 và lập kế hoạch sử dụng đất năm 2019, huyện Như Thanh, tỉnh Thanh Hóa

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

------------------

ĐỖ VĂN TÙNG

ĐÁNH GIÁ VIỆC THỰC HIỆN ĐIỀU CHỈNH QUY HOẠCH

SỬ DỤNG ĐẤT GIAI ĐOẠN 2016 – 2018 VÀ LẬP KẾ HOẠCH

SỬ DỤNG ĐẤT NĂM 2019, HUYỆN NHƯ THANH,

TỈNH THANH HÓA

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

Thái Nguyên - năm 2019

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

------------------

ĐỖ VĂN TÙNG

ĐÁNH GIÁ VIỆC THỰC HIỆN ĐIỀU CHỈNH QUY HOẠCH

SỬ DỤNG ĐẤT GIAI ĐOẠN 2016 – 2018 VÀ LẬP KẾ HOẠCH

SỬ DỤNG ĐẤT NĂM 2019, HUYỆN NHƯ THANH,

TỈNH THANH HÓA

Chuyên ngành: Quản lý đất đai

Mã số: 8.85.01.03

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

Người hướng dẫn khoa học: TS. Vũ Thị Thanh Thủy

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

Thái Nguyên - năm 2019

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan rằng: Đây là công trình nghiên cứu của chúng tôi, các số

liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là trung thực và chưa từng được ai

công bố trong bất kỳ công trình nào khác và chưa từng sử dụng để bảo vệ một

học vị nào.

Thái Nguyên, ngày tháng năm 2019

Tác giả

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

Đỗ Văn Tùng

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành đề tài tốt nghiệp này, ngoài sự nỗ lực phấn đấu của bản thân,

tôi còn nhận được sự giúp đỡ, động viên, chỉ bảo của các thầy cô, bạn bè, đồng

nghiệp và người thân.

Nhân dịp này, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS. Vũ Thị Thanh Thủy

người đã luôn theo sát, tận tình hướng dẫn, chỉ bảo tôi trong suốt quá trình thực hiện

luận văn. Tôi xin chân thành cảm ơn toàn thể các thầy cô giáo đã luôn giúp đỡ tạo

mọi điều kiện cho tôi trong thời gian qua.

Tôi xin chân thành cảm ơn lãnh đạo UBND huyện Như Thanh, và cán bộ

Phòng Tài nguyên và Môi trường, Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất, cùng tất

cả các bạn bè đã giúp đỡ tôi hoàn thành đề tài này.

Cuối cùng tôi xin cảm ơn sâu sắc tới gia đình đã động viên, tạo mọi điều kiện

về vật chất cũng như tinh thần trong suốt quá trình tôi thực hiện đề tài này.

Một lần nữa tôi xin chân trọng cảm ơn!

Thái Nguyên, tháng 05 năm 2019

Tác giả

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

Đỗ Văn Tùng

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................. i

LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................... ii

MỤC LỤC ................................................................................................................ iii

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT .............................................................................. vi

DANH MỤC CÁC HÌNH ..................................................................................... viii

MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1

1. Tính cấp thiết của đề tài .......................................................................................... 1

2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài ............................................................................... 3

3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn ................................................................................. 3

3.1. Ý nghĩa khoa học ................................................................................................. 3

3.2. Ý nghĩa thực tiễn .................................................................................................. 3

Chương 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU ......................................................................... 4

1.1. Cơ sở lý luận về đất đai ........................................................................................ 4

1.1.1. Những chức năng chủ yếu của đất đai .............................................................. 4

1.1.2. Đất đai và sự phát triển kinh tế, xã hội ............................................................. 5

1.1.3. Những yếu tố quan hệ đến việc sử dụng đất ..................................................... 6

1.1.4. Xu thế phát triển trong tiến trình sử dụng đất ................................................... 7

1.1.5. Quan điểm sử dụng đất ..................................................................................... 8

1.2. Cơ sở pháp lý về quy hoạch sử dụng đất ........................................................... 10

1.2.1. Khái quát chung về quy hoạch sử dụng đất .................................................... 10

1.2.2. Những tiêu chí đánh giá hiệu quả của phương án quy hoạch sử dụng đất ..... 17

1.3. Cơ sở thực tiễn về quy hoạch sử dụng đất ......................................................... 19

1.3.1 Quy hoạch sử dụng đất ở một số nước trên thế giới ........................................ 19

1.3.2. Tình hình thực hiện quy hoạch sử dụng đất tại Việt Nam .............................. 21

Chương 2 ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP

NGHIÊN CỨU ......................................................................................................... 29

2.1. Đối tượng nghiên cứu......................................................................................... 29

2.2. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................................ 29

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

2.3. Nội dung nghiên cứu .......................................................................................... 29

2.3.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội của huyện Như Thanh - tỉnh Thanh Hóa ảnh

hưởng đến quy hoạch sử dụng đất ............................................................................ 29

2.3.2. Đánh giá việc thực hiện điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất huyện Như Thanh -

tỉnh Thanh Hóa giai đoạn 2016 - 2018 ...................................................................... 29

2.3.3. Đánh giá của người sử dụng đất về quy hoạch sử dụng đất giai đoạn

2010 - 2020 ................................................................................................................. 29

2.3.4. Đề xuất các giải pháp nâng cao công tác quy hoạch sử dụng đất ......................... 29

2.4. Phương pháp nghiên cứu .................................................................................... 30

2.4.1. Phương pháp thu thập số liệu thứ cấp ............................................................. 30

2.4.2. Phương pháp thu thập số liệu sơ cấp ............................................................ 30

2.4.3. Phương pháp thống kê, so sánh ....................................................................... 30

2.4.4. Phương pháp xử lý số liệu sử dụng phần mềm vi tính .................................... 30

Chương 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN .................................. 31

3.1. Đặc điểm điều kiên tự nhiên, kinh tế xã hội huyên Như Thanh ........................ 31

3.1.1. Điều kiện tự nhiên ........................................................................................... 31

3.1.2. Thực trạng phát triển kinh tế - xã hội .............................................................. 34

3.1.3. Đánh giá chung về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội chuyện Như Thanh .. 34

3.2. Đánh giá việc thực hiện quy hoạch sử dụng đất huyện Như Thanh giai đoạn

2016 - 2018 ............................................................................................................... 36

3.2.1. Khái quát quy hoạch sử dụng đất của huyện Như Thanh giai đoạn 2011 - 2020 ..... 36

3.2.2. Đánh giá kết quả thực hiện quy hoạch sử dụng đất của huyện Như Thanh giai đoạn

2016 - 2020 ................................................................................................................. 47

3.2.3. Lập kế hoạch sử dụng đất đến năm 2019 ......................................................... 58

3.3. Đánh giá của người sử dụng đất về quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2016 - 2018 .... 62

3.3.1. Đánh giá công tác quản lý quy hoạch sử dụng đất của huyện Như Thanh giai

đoạn 2016 - 2018 ....................................................................................................... 62

3.3.2. Đánh giá về kết quả thực hiện so với khi xây dựng quy hoạch sử

dụng đất ...................................................................................................................... 64

3.3.3. Đánh giá về đơn giá bồi thường, hỗ trợ về đất so với giá thị trường khi thực

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

hiện thu hồi đất thực hiện quy hoạch sử dụng đất năm 2011-2018 ......................... 65

3.3.4. Đánh giá về chính sách tái định cư khi thu hồi đất ......................................... 65

3.3.5. Đánh giá về ảnh hưởng của phương án quy hoạch sử dụng đất đến sự phát

triển kinh tế và các vấn đề xã hội của địa phương .................................................... 67

3.3.6. Đánh giá về những khó khăn và thuận lợi khi thực hiện công tác Quy hoạch

sử dụng đất và áp dụng các văn bản mới liên quan đến Quy hoạch sử dụng đất theo

ý kiến của cán bộ ngành tài nguyên và môi trường .................................................. 68

3.4. Đề xuất các giải pháp nâng cao công tác quy hoạch sử dụng đất ...................... 69

3.4.1 Các giải pháp trước mắt ................................................................................... 69

3.4.2 Các giải pháp lâu dài ........................................................................................ 70

3.4.3. Giải pháp về cơ chế, chính sách ...................................................................... 72

3.4.4. Giải pháp đào tạo nguồn nhân lực................................................................... 75

3.4.5. Giải pháp về vốn ............................................................................................. 75

3.4.6. Về khoa học công nghệ và môi trường ........................................................... 76

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ................................................................................ 77

1. Kết luận ................................................................................................................. 77

2. Kiến nghị ............................................................................................................... 78

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................................... 79

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

Từ viết tắt Nghĩa tiếng việt

NTTS Nuôi trồng thủy sản

QSDĐ Quyền sử dụng đất

QHSDĐ Quy hoạch sử dụng đất

SDĐ Sử dụng đất

TN&MT Tài nguyên và Môi trường

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

UBND Ủy ban nhân dân

vii

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 3.1: Cơ cấu kinh tế huyện Như Thanh năm 2010 - 2018 .............................. 34

Bảng 3.2. Phương án quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2011 - 2020........................ 46

Bảng 3.3. Kết quả thực hiện quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2010 - 2015 ............ 47

Bảng 3.4: Các chỉ tiêu điều chỉnh quy hoạch phân bổ trên địa bàn huyện Như Thanh

giai đoạn 2016 - 2020 ................................................................................................ 48

Bảng 3.5. So sánh Quy hoạch giai đoạn 2011 - 2020 với Điều chỉnh quy hoạch sử

dụng đất huyện Như Thanh đến năm 2020 ............................................................... 50

Bảng 3.6. Kết quả thực hiện quy hoạch sử dụng đất huyện Như Thanh giai đoạn 2016

- 2018 so với quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 ................................................. 52

Bảng 3.7. Kết quả thực hiện quy hoạch sử dụng đất huyện Như Thanh

Giai đoạn 2016 - 2018 ............................................................................................... 57

Bảng 3.8. Tính hợp lý và công khai trong việc quản lý quy hoạch sử dụng đất của

huyện Như Thanh theo ý kiến người dân trên địa bàn .............................................. 63

Bảng 3.8. Chính sách bố trí tái định cư khi thực hiện quy hoạch sử dụng đất theo

phiếu điều tra ............................................................................................................. 66

Bảng 3.9. Những khó khăn và thuận lợi khi thực hiện công tác Quy hoạch sử

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

dụng đất ..................................................................................................................... 68

viii

DANH MỤC CÁC HÌNH

Hình 3.1. Đánh giá kết quả thực hiện so với khi xây dựng phương án quy hoạch sử

dụng đất ..................................................................................................................... 64

Hình 3.2. Đánh giá đơn giá bồi thường, hỗ trợ về đất so với giá thị trường khi thực

hiện quy hoạch sử dụng đất theo nhóm đối tượng sử dụng ...................................... 65

Hình 3.4: Ảnh hưởng của phương án quy hoạch sử dụng đất đến sự phát triển kinh

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

tế và các vấn đề xã hội của địa phương..................................................................... 67

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Quá trình phát triển kinh tế của một địa phương luôn gắn liền với chiến lược

phát triển kinh tế xã hội trong một thời kỳ nhất định, trong đó quy hoạch sử dụng

đất là một nội dung quan trọng không thể thiếu. Việc sử dụng đất liên quan chặt chẽ

đến mọi hoạt động của từng ngành, từng lĩnh vực, quyết định đến hiệu quả sản xuất

và sự sống còn của người dân cũng như vận mệnh của cả quốc gia. Vì vậy quy

hoạch sử dụng đất là một yêu cầu đặc biệt quan trọng để sắp xếp quỹ đất cho các

lĩnh vực và đối tượng sử dụng hợp lý, có hiệu quả phục vụ phát triển kinh tế - xã

hội, giữ vững quốc phòng - an ninh, tránh sự chồng chéo gây lãng phí trong việc sử

dụng đất, hạn chế sự hủy hoại đất, phá vỡ môi trường sinh thái, không chỉ cho trước

mắt mà cả lâu dài. Chính vì vậy Đảng và Nhà nước ta luôn coi đây là vấn đề cần

được quan tâm hàng đầu, một nội dung quan trọng để quản lý Nhà nước về đất đai.

Hiến pháp quy định đất đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước là đại diện chủ sở

hữu và thống nhất quản lý. Nhà nước có quyền định đoạt về đất đai và điều tiết các

nguồn thu từ việc sử dụng đất.

Theo Điều 3, Luật đất đai năm 2013 “Quy hoạch sử dụng đất là việc phân bổ

và khoanh vùng đất đai theo không gian sử dụng cho các mục tiêu phát triển kinh

tế-xã hội, quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trường và thích ứng biến đổi khí hậu

trên cơ sở tiềm năng đất đai và nhu cầu sử dụng đất của các ngành, lĩnh vực đối với

từng vùng kinh tế-xã hội và đơn vị hành chính trong một khoảng thời gian xác

định”. Luật Đất đai năm 2013 tại Điều 22 Khoản 4 quy định "Quy hoạch, kế hoạch

sử dụng đất là một trong những nội dung quản lý Nhà nước về đất đai". Công tác

lập và điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất trên phạm vi cả nước luôn được

quan tâm triển khai rộng khắp và đã đạt được một số kết quả nhất định trong những

năm gần đây, đặc biệt là sau khi Luật Đất đai năm 2003, Luật đất đai năm 2013 đi

vào cuộc sống.

Tuy nhiên, tại mỗi địa phương, quá trình triển khai lập và tổ chức thực hiện

quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất còn nhiều bất cập. Việc lập điều chỉnh Quy hoạch

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

sử dụng đất đến năm 2020, Kế hoạch sử dụng đất năm đầu của điều chỉnh quy

hoạch được thực hiện theo các quy định của Luật đất đai năm 2003 và các văn bản

hướng dẫn thi hành. Luật đất đai năm 2013 quy định không thực hiện việc lập quy

hoạch sử dụng đất cấp xã. Ngoài ra, việc lập quy hoạch sử dụng đất đối với các dự

án, công trình xây dựng ở các cấp thiếu đồng bộ, chưa thống nhất giữa quy hoạch sử

dụng đất và quy hoạch xây dựng, giữa quy hoạch chung và quy hoạch chi tiết.

Quy hoạch sử dụng đất huyện Như Thanh đến năm 2010 được Ủy ban nhân

dân Thành phố phê duyệt tại quyết định số 3778/QĐ-UBND ngày 22/10/2009. Quá

trình thực hiện quy hoạch những năm qua đã giúp cho công tác quản lý, sử dụng đất

ở địa phương đi vào nề nếp và mang lại hiệu quả thiết thực, làm tăng giá trị và sử

dụng bền vững tài nguyên đất đai, tạo điều kiện thuận lợi cho các ngành phát triển,

góp phần quan trọng thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển. Tuy nhiên, đến hết năm

2010 thì quy hoạch sử dụng đất huyện Như Thanh đã hết thời gian thực hiện, vì vậy

để tạo cơ sở pháp lý, khoa học cho việc giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất, quản lý

sử dụng đất đai theo quy hoạch, cần thiết phải tiến hành xây dựng quy hoạch sử

dụng đất đến năm 2020 và Kế hoạch sử dụng đất năm đầu của điều chỉnh quy hoạch

huyện Như Thanh. Bước vào thời kỳ hội nhập công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất

nước, sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế và phân công lại lao động làm tăng nhu cầu sử

dụng đất của các ngành, lĩnh vực, do đó cần phải phân bổ lại quỹ đất đai cho phù

hợp và rất cần thiết, tạo đà cho thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội cho huyện Như

Thanh - tỉnh Thanh Hóa.

Xuất phát từ nhu cầu thực tiễn của địa phương nhằm phân tích đánh giá tình

hình quản lý, sử dụng đất đai phục vụ điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất huyện Như

Thanh đến năm 2020 và nâng cao hiệu quả việc thực hiện quy hoạch sử dụng đất

phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế của huyện, được sự nhất trí, đồng ý của

Trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên, chúng tôi tiến hành thực hiện nghiên cứu

đề tài: “Đánh giá việc thực hiện điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất giai đoạn

2016 – 2018 và lập kế hoạch sử dụng đất năm 2019, huyện Như Thanh, tỉnh

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

Thanh Hóa”.

2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài

- Đánh giá được điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của huyện Như Thanh -

tỉnh Thanh Hóa ảnh hưởng đến quy hoạch sử dụng đất.

- Phương án điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất huyện Như Thanh - tỉnh

Thanh Hóa giai đoạn 2016 – 2020.

- Đánh giá kết quả thực hiện điều chỉnh quy hoạch 2016-2018

- Lập kế hoạch sử dụng đất năm 2019.

- Đề xuất các giải pháp nâng cao công tác quy hoạch sử dụng đất.

3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn

3.1. Ý nghĩa khoa học

Những kết quả khoa học thu được thông qua thực hiện đề tài đánh giá thực

hiện quy hoạch sẽ bổ sung cơ sở dữ liệu trong đánh giá tình hình thực hiện công tác

kế hoạch sử dụng đất cấp huyện và xây dựng quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020.

3.2. Ý nghĩa thực tiễn

Kết quả của đề tài nghiên cứu sẽ đóng góp để giải quyết vấn đề thực tiễn bức

xúc đang đặt ra hiện nay ở huyện Như Thanh - tỉnh Thanh Hóa; ngoài ra kết quả

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

nghiên cứu còn là tài liệu tham khảo cho các xã, thị trấn và huyện.

Chương 1

TỔNG QUAN TÀI LIỆU

1.1. Cơ sở lý luận về đất đai

1.1.1. Những chức năng chủ yếu của đất đai

Khái niệm về đất đai gắn liền với nhận thức của con người về thế giới tự

nhiên. Sự nhận thức này không ngừng thay đổi theo thời gian, từng lĩnh vực cụ thể.

Trong vòng 30 năm trở lại đây, trên nhiều diễn đàn, như: trên tivi, báo chi người ta

đã thừa nhận, đối với con người đất đai có những chức năng chủ yếu sau đây:

* Chức năng môi trường sống

Đất đai là cơ sở của mọi hình thái sinh vật sống trên lục địa của chúng ta

thông qua việc cung cấp các môi trường sống cho sinh vật và gien di truyền để bảo

tồn cho động vật, thực vật và các cơ thể sống cả trên và dưới mặt đất của chúng

ta.(Đoàn Công Quỳ, Vũ Thị Bình, 2006)

* Chức năng sản xuất

Đất đai là cơ sở cho rất nhiều hệ thống phục vụ cho cuộc sống con người qua

quá trình sản xuất, sinh hoạt, cung cấp lương thực, thực phẩm và rất nhiều sản phẩm

vi sinh vật khác cho con người sử dụng trực tiếp hay gián tiếp qua chăn nuôi gia

súc, gia cầm và các loại thuỷ hải sản nước ngoạt, nước mặn và nước lợ.(Đoàn Công

Quỳ, Vũ Thị Bình, 2006)

* Chức năng cân bằng sinh thái

Đất đai và việc sử dụng đất là nguồn sống và là tấm thảm xanh, hình thành

một thể thống nhất cân bằng năng lượng cho trái đất, sự phản xạ, hấp thụ và chuyển

đổi năng lượng phóng xạ từ mặt trời và của tuần hoàn khí quyển địa cầu để điều tiết

lại cho con người.

* Chức năng tàng trữ và cung cấp nguồn nước

Đất đai là kho tàng lưu trữ nước mặt và nước ngầm vô tận, có tác động mạnh

tới chu trình tuần hoàn nước trong tự nhiên và có vai trò điều tiết nước rất to lớn vì

huyện có Sông Mực có lưu vực khá rộng với 490 km2, với lưu lượng(Qlũ = 28,49 m3/s) .

* Chức năng dự trữ

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

Đất đai là kho tài nguyên khoáng sản cung cấp cho mọi nhu cầu sử dụng của

con người.

* Chức năng không gian sự sống

Đất đai có chức năng tiếp thu, chọn lọc, là môi trường đệm và làm thay đổi

hình thái, tính chất của các chất thải độc hại gây ra môi trường sống.

* Chức năng bảo tồn, bảo tàng lịch sử

Đất đai là trung gian để bảo vệ, bảo tồn các chứng cứ lịch sử, văn hoá của

loài người trải qua nhiều năm, là nguồn thông tin về các điều kiện khí hậu, thời tiết

trong quá khứ và cả về việc sử dụng đất đai từ trước tới nay.

* Chức năng vật mang sự sống

Đất đai là không gian cho sự vận chuyển của con người, cho đầu tư, sản xuất

và cho sự dịch chuyển của thực vật, động vật giữa các vùng khác nhau của hệ sinh

thái tự nhiên.(Nguyễn Thế Đặng và cs, 2014)

1.1.2. Đất đai và sự phát triển kinh tế, xã hội

Theo Luật Đất đai 2013: Đất đai là tài nguyên quốc gia vô cùng quý giá, là tư

liệu sản xuất đặc biệt, là nguồn nội lực, nguồn vốn to lớn của đất nước, là thành

phần quan trọng hàng đầu của môi trường sống của chúng ta, là địa bàn phân bố các

khu dân cư, xây dựng các cơ sở kinh tế - văn hoá - xã hội, an ninh - quốc phòng.

Đất đai có ý nghĩa kinh tế - chính trị - xã hội sâu sắc trong sự nghiệp xây dựng và

bảo vệ Tổ quốc. Điều đó đã được khẳng định trong luật đất đai năm 2013.

Trong số điều kiện vật chất cần thiết cho hoạt động sản xuất sinh hoạt đời

sống của con người, đất với lớp phủ thổ nhưỡng, khoáng sản trong lòng đất, rừng và

mặt nước chiếm một vị trí đặc biệt. Đất là điều kiện đầu tiên và là nền tảng tự nhiên

của bất kỳ một quá trình sản xuất của con người.

Các Mác cho rằng, đất là một phòng thí nghiệm vĩ đại, là kho tàng cung cấp

các tư liệu lao động, vật chất, là vị trí để định canh, định cư, là nền tảng của tập thể.

Khi nói về vai trò và ý nghĩa của đất đối với nền sản xuất kinh tế - xã hội, Mác đã

khẳng định: "Lao động không phải là nguồn duy nhất sinh ra của cải vật chất và giá

trị tiêu thụ - như William Petti đã nói - Lao động chỉ là cha của của cải vật chất, còn

đất là mẹ".

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

Chúng ta đều biết rằng, không có đất thì không thể có sản xuất, cũng như

không có sự tồn tại của con người. Đất là sản phẩm của tự nhiên, xuất hiện trước cả

con người và tồn tại ngoài ý muốn của con người. Đất tồn tại như một vật thể lịch

sử - tự nhiên ( hoặc nhân chứng sống của nhân loại).

Trong giai đoạn đầu phát triển kinh tế - xã hội, khi mức sống của con người

còn thấp, công năng chủ yếu của đất là tập trung vào sản xuất ra của cải vật chất,

đặc biệt trong sản xuất nông nghiệp. Khi xã hội phát triển ở mức độ cao hơn, thì

công năng của đất từng bước được mở rộng lên, sử dụng đất cũng phức tạp hơn. Đất

đai không chỉ cung cấp cho con người các tư liệu vật chất để sinh tồn và phát triển

mà còn cung cấp các điều kiện cần thiết để hưởng thụ và đáp ứng nhu cầu cho cuộc

sống củacon người và của nhân loại.

Kinh tế - xã hội phát triển mạnh, cùng với sự bùng nổ dân số ngày một tăng,

đã làm cho mối quan hệ giữa con người và đất đai ngày càng trở nên căng thẳng.

Những sai lầm (có ý thức hoặc vô ý thức) của con người trong quá trình sử dụng đất

tác động vào thiên nhiên đã và đang làm huỷ hoại môi trường đất của chúng ta, một

số công năng của đất đai bị suy yếu đi và nó không tái tạo lại được. Vấn đề tổ chức

sử dụng đất theo quan điểm sinh thái và phát triển bền vững càng trở nên quan

trọng, bức xúc và mang tính toàn cầu. Cùng với sự phát triển không ngừng của sức

sản xuất, thì công năng của đất cần được nâng cao theo hướng đa dạng, nhiều tầng

nhiều nấc để truyền lại lâu dài cho các thế hệ mai sau của chúng ta.(Luật đất đai, 2013)

1.1.3. Những yếu tố quan hệ đến việc sử dụng đất

Việc sử dụng đất được xây dựng trên cơ sở một hệ thống các yếu tố tự nhiên

và kinh tế - xã hội:

- Về yếu tố tự nhiên:

+ Điều kiện khí hậu: Đất được hình thành và phát triển trong từng điều kiện

khí hậu cụ thể, do đó sử dụng đất theo vùng, theo mùa và theo từng năm.

+ Điều kiện địa hình: Đất cũng được hình thành và phát triển trong điều kiện

địa hình cụ thể, tùy theo độ cao của từng vùng, từng nơi, do đó sử dụng đất theo

điều kiện địa hình, theo độ cao.

+ Điều kiện thổ nhưỡng: Đất có những tính chất lý học, hoá học, sinh học

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

nhất định, đối tượng sử dụng đất có những nhu cầu sử dụng đất riêng biệt, do đó sử

dụng đất dựa theo kết quả đánh giá, phân hạng đất thích hợp đã được công nhận.

+ Điều kiện thuỷ văn: Mỗi vùng đều có hệ thống, chế độ thuỷ văn, địa chất

cụ thể, quyết định nguồn nước cung cấp cho các yêu cầu sử dụng đất, do đó sử dụng

đất theo các đặc điểm của nguồn nước và chịu sự chuyển đổi của nguồn nước theo

mùa, theo năm.

+ Điều kiện không gian: Sử dụng đất căn cứ vào đặc điểm địa hình cụ thể,

quy mô diện tích, hình thể mảnh đất.

+ Vị trí địa lý: Vị trí địa lý của vùng sẽ tạo ra những lợi thế so sánh riêng của

nó, tạo ra tiền đề sử dụng đất chung của huyện.(Nguyễn Thế Đặng và cs, 2014)

- Về yếu tố kinh tế - xã hội:

+ Điều kiện dân số - lao động: Dân số và lao động là nguồn lực, điều kiện để

sử dụng đất có hiệu quả, song song trình độ lao động sản xuất phản ánh đúng trình độ thâm

canh sử dụng, cải tạo đất để trồng các loại cây cho phù hợp với từng loại đất để mang lại

hiệu quả kinh tế cao cho người sử dụng.

+ Điều kiện vốn và cơ sở vật chất kỹ thuật của sản xuất: Vốn và cơ sở vật

chất kỹ thuật quyết định quy mô, tốc độ và trình độ thâm canh sử dụng đất cho phù hợp.

+ Trình độ quản lý và tổ chức sản xuất: Hình thức quản lý và tổ chức sản

xuất dựa trên cơ sở trình độ phát triển của công nghiệp - dịch vụ. Do đó cũng quyết

định hình thức và mức độ khai thác sử dụng đất có hiệu quả.

+ Sự phát triển của khoa học công nghệ và ứng dụng tiến bộ khoa học - kỹ

thuật: Tiềm năng đất đai phụ thuộc vào sự phát triển khoa học công nghệ và ứng

dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật.

+ Chế độ kinh tế, xã hội: Chế độ kinh tế, xã hội phản ánh trình độ phát triển và

phương thức sản xuất, quy định mục đích sử dụng đất cho lợi ích của tầng lớp nào, do

đó quy định cả phương thức khai thác, mục đích sử dụng và hiệu quả của sử dụng

đất.(Nguyễn Thế Đặng và cs, 2014)

1.1.4. Xu thế phát triển trong tiến trình sử dụng đất

Trong thời đại hiện nay, tiến trình sử dụng đất phát triển theo các xu thế sau:

- Khai thác tiềm năng đất đai theo cả hai chiều rộng và sâu: mở rộng quy mô

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

và diện tích đồng thời nâng cao hiệu quả kinh tế, sử dụng đất ổn định, bền vững và

lâu dài.

- Xây dựng cơ cấu sử dụng đất theo hướng đa dạng hóa trong mục đích sử

dụng đất.

- Sử dụng đất theo hướng xã hội hóa, công nghiệp hóa, tăng cường sự kiểm soát của

Ngành quản lý đất đai và của Nhà nước.

- Sử dụng đất theo xu thế phát triển kinh tế hợp tác hóa, khu vực hóa và toàn

cầu hóa.

- Sử dụng đất trong hệ cân bằng sinh thái tự nhiên và bảo vệ môi trường và

bảo vệ môi trường sống của chúng ta.(Đoàn Công Quỳ, 2006)

1.1.5. Quan điểm sử dụng đất

- Đất đai nằm trong nhóm tài nguyên hạn chế của Việt Nam nhưng lại là điều

kiện không thể thiếu được trong mọi quá trình phát triển - xã hội, an ninh - quốc

phòng, vì vậy việc sử dụng đât đai thật tốt tài nguyên quốc gia này không chỉ sẽ

quyết định tương lai của một nền kinh tế, mà còn là sự đảm bảo cho mục tiêu ổn

định chính trị và phát triển - xã hội của mỗi nước. Xã hội càng phát triển thì giá trị

của đất ngày càng cao và yêu cầu về sử dụng đất càng chặt chẻ hơn với hiệu qủa

kinh tế - xã hội cao hơn trước.

- Quy hoạch sử dụng đất là biện pháp quản lý không thể thiếu trong việc tổ

chức sử dụng đất của các ngành kinh tế - xã hội và các địa phương mình quản lý.

Phương án quy hoạch sử dụng đất là kết quả hoạt động thực tiễn của bộ máy quản

lý Nhà nước kết hợp với những dự báo có cơ sở khoa học trong tương lai. Quản lý

đất đai thông qua quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất vừa đảm bảo tính thống nhất

của quản lý Nhà nước về đất đai vừa tạo điều kiện để phát huy quyền làm chủ của

nhân dân trong việc sử dụng đất để đạt đến mục tiêu dân giàu nước mạnh, xã hội công

bằng văn minh.

- Về kinh tế, quy hoạch sử dụng đất phải đảm bảo ưu tiên đất đai cho nhiệm

vụ phát triển sản xuất nông nghiệp, phát triển tiểu thủ công nghiệp làng nghề, vừa

đảm bảo an toàn lương thực quốc gia, vừa thoả mãn nhu cầu nông sản phẩm cho

toàn xã hội và nguyên liệu cho công nghiệp. đồng thời phải cân đối quỹ đất thích

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

hợp với nhiệm vụ công nghiệp hóa- hiện đạt hóa đất nước, nâng cao độ phì nhiêu và

hệ số sử dụng đất đạt kết quả cao, vừa mở rộng diện tích để đạt ít nhất 11 triệu ha

đất sản xuất nông nghiệp và 45 triệu tấn lương thực. Đối với đất công nghiệp, phải

vừa sắp xếp lại các cơ sở hiện có, vừa nhanh chóng hình thành các khu công nghiệp,

cụm công nghiệp mới phù hợp với nhịp độ phát triển.

- Về mặt xã hội - môi trường, quy hoạch sử dụng đất phải đảm bảo độ che

phủ rừng, thảm thực vật và các hệ sinh thái bền vững, phải đáp ứng được nhu cầu

tăng lên về đất ở, cũng như các loại đất phát triển cơ sở hạ tầng ... và chất lượng của

môi trường sống, đặc biệt chú ý đến tác động của môi trường của quá trình sử dụng

đất để công nghiệp hoá và đô thị hoá, nhất là ở các khu vực mới phát triển xa khu

trung tâm tạo nên một vùng liên kết với nhau. Quy hoạch sử dụng đất đai phải phản

ánh được xu hướng cân đối giữa các vùng phát triển và phần còn lại của lãnh thổ để

không phát sinh nhiều chênh lệch quá xa trên cùng một địa bàn như vùng đồng bằng

hay vùng miền núi.

- Quy hoạch sử dụng đất để phát triển hệ thống đường sá, sân bay, bến cảng,

các công trình năng lượng, hồ chứa nước, cống cấp thoát nước, dịch vụ công

cộng… Sẽ làm cho giá trị đất tăng lên và tạo thêm giá trị mới về sử dụng đất, đồng

thời còn nâng cao hiệu quả sử dụng đất. Do đó, các phương án quy hoạch sử dụng

đất đều phải cân đối quỹ đất cũng như nhu cầu phát triển cơ sở hạ tầng của địa

phương mình.

- Đến sau những năm 20 của thế kỷ tới, khi đất nước đã cơ bản hoàn thành

công nghiệp hóa, phát triển dân số đã đến mức ổn định (125-130 triệu người) thì

bức tranh toàn cảnh về sử dụng đất sẽ là:

+ Hơn một nửa lãnh thổ (17,8 triệu ha) được che phủ bằng cây rừng với một

môi trường trong lành và hệ sinh thái bền vững.

+ Trên 19 triệu ha đất nông nghiệp (có 3,9 - 4,1 triệu ha đất trồng lúa và 3,2

triệu ha đất trồng cây công nghiệp lâu năm), đáp ứng được yêu cầu an toàn lương

thực, nhu cầu thực phẩm của toàn xã hội và nguyên liệu cho công nghiệp chế biến.

+ Gần 2,8 triệu ha sử dung vào các mục đích chuyên dùng, thỏa mãn các nhu

cầu về công nghiệp, dịch vụ, văn hóa, xã hội, an ninh, quốc phòng.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

+ Hơn 3% lãnh thổ (1,1 triệu ha) dùng để xây dựng khu dân cư, về cơ bản đã

được đô thị hoá (0,6- 0,7 triệu ha, kể cả các thị tứ) đảm bảo một mức sống có chất

lượng cao cho toàn dân.

+ Cả nước chỉ còn lại 1,9 triệu ha, chủ yếu là sông suối và núi đá trọc, là tồn

tại dưới dạng hoàn toàn tự nhiên với nhiệm vụ đảm bảo cảnh quan, môi

trường.(Đoàn Công Quỳ, Vũ Thị Bình, 2006)

1.2. Cơ sở pháp lý về quy hoạch sử dụng đất

1.2.1. Khái quát chung về quy hoạch sử dụng đất

a. Khái niệm chung về quy hoạch

- Theo FAO, năm 1993: “Quy hoạch sử dụng đất là quá trình đánh giá tiềm

năng đất và nước một cách có hệ thống phục vụ việc sử dụng đất và kinh tế - xã hội

nhằm lựa chọn ra phương án sử dụng đất tối ưu nhất. Mục tiêu của quy hoạch sử

dụng đất là lựa chọn và đưa ra phương án đã lựa chọn vào thực tiễn để đáp ứng nhu

cầu của con người một cách tốt nhất nhưng vẫn bảo vệ được nguồn tài nguyên một

cách hợp lý nhất. Yêu cầu cấp thiết phải làm quy hoạch là do nhu cầu sử dụng đất

của con người và điều kiện thực tế sử dụng đất thay đổi”. (Đoàn Công Quỳ, Vũ Thị

Bình, 2006)

- Quy hoạch là sự chuyển hóa tư duy hiện tại thành hành động cho tương lai

nhằm đạt những mục tiêu nhất định và mục tiêu đã đề ra.

- Quy hoạch là kế hoạch hóa trong không gian, thực hiện những quyết định

của Nhà nước trên một lãnh thổ quốc gia nhất định.

- Quy hoạch mang tính hướng dẫn, tạo ra khả năng thực hiện các chính sách

phát triển kinh tế -xã hội, kiểm soát các hoạt động sử dụng nguồn lực, nguồn vốn,

tạo ra sự cân bằng sinh thái trong môi trường sống của chúng ta, sự công bằng trong

đời sống xã hội loài người. (Đoàn Công Quỳ, Vũ Thị Bình, 2006)

b. Khái niệm về quy hoạch sử dụng đất

Khái niệm về quy hoạch sử dụng đất được xác định theo những quan điểm sau đây:

- Xét trên quan điểm đất đai là địa điểm của một quá trình sản xuất, là tư liệu

sản xuất gắn với quy hoạch sản xuất về sở hữu và sử dụng đất, với lực lượng sản

xuất và tổ chức sản xuất xã hội, thì quy hoạch sử dụng đất nằm trong phạm trù kinh

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

tế - xã hội; có thể xác định khái niệm quy hoạch sử dụng đất là một hệ thống các

quy phạm của Nhà nước về quản lý và tổ chức sử dụng đất đầy đủ, hợp lý, có hiệu

quả thông qua việc phân bổ đất đai cho các mục đích sử dụng và định hướng tổ

chức sử dụng đất trong các ngành, các cấp, tổ chức đơn vị và người sử dụng đất

nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất xã hội, thực hiện đường lối chủ trương của Nhà

nước trên cơ sở dự báo theo quan điểm quy hoạch phát triển sinh thái, bền vững và

bảo vệ môi trường.

- Xét trên quan điểm đất đai là tài nguyên vô giá của quốc gia, một yếu tố cơ

bản của sản xuất xã hội, là nguồn lực quan trọng của sự phát triển kinh tế - xã hội

thì quy hoạch sử dụng đất là một hệ thống đánh giá tiềm năng của đất đai, những

loại hình sử dụng đất và những kết quả kinh tế - xã hội nhằm lựa chọn các giải pháp

sử dụng đất cho hợp lý, đáp ứng với nhu cầu của con người trên cơ sở bảo vệ các

nguồn tài nguyên thiên nhiên.

- Xét trên quan điểm chức năng quản lý kinh tế của Nhà nước, đất đai là tài

sản của quốc gia được sử dụng trong sự điều khiển và kiểm soát của Nhà nước thì

quy hoạch sử dụng đất là một hệ thống các biện pháp bố trí và sử dụng đất, thực

hiện chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của quốc gia đó và địa phương đó. (Đoàn

Công Quỳ, Vũ Thị Bình, 2006)

c. Căn cứ pháp lý của quy hoạch sử dụng đất

Trong bất kỳ một quốc gia nào, đất đai đều giữ vai trò quan trọng trong mọi lĩnh

vực, trong đó hình thức sở hữu đất đai là cơ sở cho mối quan hệ đất đai của mỗi chế độ

xã hội đó.

* Ở nước ta Hiến pháp nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013

đã nêu: “Nhà nước thống nhất quản lý đất đai theo quy hoạch và pháp luật, đảm bảo

sử dụng đúng mục đích và có hiệu quả”.

- Điều 4 Luật Đất đai năm 2013 nêu rõ:

+ Đất đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu.

+ Nhà nước thực hiện quyền định đoạt đối với đất đai.

+ Nhà nước thực hiện quyền điều tiết các nguồn lợi từ đất đai thông qua các

chính sách tài chính về đất đai.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

+ Nhà nước trao quyền sử dụng đất cho người sử dụng đất thông qua hình

thức giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất đối với người đang sử

dụng đất ổn định; quy định quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất.

- Điều 22 Luật Đất đai năm 2013, xác định một trong 15 nội dung quản lý

Nhà nước về đất đai là quản lý quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.

Quy hoạch và kế hoạch hoá việc sử dụng đất có ý nghĩa rất lớn trong quản lý

và sử dụng đất. Ngoài việc đảm bảo cho việc sử dụng đất đai hợp lý và tiết kiệm,

đảm bảo các mục tiêu nhất định phù hợp với các quy định của Nhà nước, cần phải

đồng thời tạo ra cho Nhà nước theo dõi, giám sát quá trình sử dụng đất.

Để thực hiện Luật tổ chức chính quyền địa phương và Luật đất đai, Quốc hội,

Chính phủ, các Bộ, Ngành địa phương đã ban hành hàng loạt các văn bản dưới luật

dưới dạng các nghị định, chỉ thị, thông tư, hướng dẫn của ngành, liên ngành để chỉ

đạo công tác quy hoạch sử dụng đất các cấp.

* Các văn bản hiện hành của Chính phủ và các Bộ bao gồm:

- Luật Đất đai năm 2013.

- Nghị định 43/2014/NĐ-CP của Chính phủ ngày 15 tháng 5 năm 2014 về thi

hành Luật Đất đai năm 2013;

- Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định chi

tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai.

- Nghị định số 44/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định về

giá đất.

- Nghị định số 45/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định về

thu tiền sử dụng đất.

- Nghị định số 46/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ về thu tiền

thuê đất, thuê mặt nước

- Nghị định số 47/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định về

bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất.

- Thông tư 09/2015/TT-BTNMT, ngày 23/3/2015 của Bộ Tài nguyên và Môi

trường về việc Ban hành Định mức kinh tế - kỹ thuật lập, điều chỉnh quy hoạch, kế

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

hoạch sử dụng đất;

- Thông tư số 08/2007/TT-BTNMT ngày 02/8/2007 của Bộ Tài nguyên và

Môi trường hướng dẫn thực hiện thống kê, kiểm kê đất đai và xây dựng bản đồ hiện

trạng sử dụng đất.

- Thông tư 23/2014/TT-BTNMT về Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất,

quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.

- Thông tư 24/2014/TT-BTNMT về hồ sơ địa chính.

- Thông tư 25/2014/TT-BTNMT về bản đồ địa chính.

-Thông tư 26/2014/TT-BTNMT về Quy trình và Định mức kinh tế - kỹ thuật

xây dựng cơ sở dữ liệu tài nguyên và môi trường.

- Căn cứ Thông tư 28/2014/TT-BTNMT ngày 02/6/2014 V/v quy định về

thống kê, kiểm kê đất đai và lập bản đồ hiện trạng sử dụng đất.

- Thông tư số 29/2014/TT-BTNMT ngày 02 tháng 6 năm 2014 của Bộ Tài

nguyên và Môi trường về quy định lập, điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.

- Thông tư 30/2014/TT-BTNMT về Quy định quy định về hồ sơ giao đất,

cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, thu hồi đất.

- Thông tư 36/2014/TT-BTNMT quy địnsh chi tiết phương pháp định giá đất;

xây dựng, điều chỉnh bảng giá đất; định giá đất cụ thể và tư vấn xác định giá đất.

- Thông tư 37/2014/TT-BTNMT quy định chi tiết về bối thường, hỗ trợ vàtại

định cư khi nhà nước thu hồi đất.

- Thông tư 76/2014/TT-BTC hướng dẫn Nghị định 45 về thu tiền sử dụng đất.

- Thông tư 77/2014/TT- BTC hướng dẫn Nghị định 46 về thu tiền thuê đất,

thuê mặt nước.

- Căn cứ Chỉ Thị 21/CT-TTg ngày 01/8/2014 của Thủ tướng Chính Phủ V/v

kiểm kê đất đai, lập bản đồ hiện trạng sử dụng đất năm 2014.

- Quyết định số 114/2009/QĐ-TTg ngày 28/9/2009 của Thủ tướng Chính phủ

về phê duyệt Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Thanh Hoá đến

năm 2020;

- Quyết định số 491/2009/QĐ-TTg ngày 16/4/2009 của Thủ tướng Chính phủ

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

về việc ban hành Bộ tiêu chí Quốc gia về nông thôn mới.

- Quyết định số 3023/2006/QĐ-UBND ngày 24/10/2006 của UBND tỉnh

Thanh Hoá phê duyệt đề án rà soát, điều chỉnh quy hoạch tổng thể hệ thống đô thị

tỉnh Thanh Hoá đến năm 2020.

- Quyết định số 284/QĐ-UBND ngày 26/01/2006 của UBND tỉnh Thanh

Hoá phê duyệt quy hoạch (điều chỉnh) phát triển công nghiệp trên địa bàn tỉnh

Thanh Hoá giai đoạn 2006-2010, dự báo đến năm 2020.

- Quyết định số 584/QĐ-UBND ngày 06/03/2006 của UBND tỉnh Thanh

Hoá phê duyệt Quy hoạch tổng thể phát triển giao thông vận tải tỉnh Thanh Hoá đến

năm 2010 và định hướng đến năm 2020.

- Quyết định số 1999/QĐ-UBND ngày 19/07/2006 của UBND tỉnh về việc

phê duyệt đề án Quy hoạch phát triển mạng lưới chợ tỉnh Thanh Hoá đến 2010, định

hướng đến năm 2020.

- Quyết định số 1190/ QĐ-UBND ngày 23/4/2007 của UBND tỉnh Thanh

Hoá về việc phê duyệt Quy hoạch tổng thể phát triển nông nghiệp đến năm 2015 và

định hướng đến năm 2020 tỉnh Thanh Hoá.

- Quyết định số 980/QĐ-UBND ngày 17/4/2008 của UBND tỉnh Thanh Hoá

về việc phê duyệt Quy hoạch tổng thể phát triển Thuỷ sản đến năm 2015 và định

hướng đến năm 2020 tỉnh Thanh Hoá.

- Quyết định số 880/QĐ-UBND ngày 11/4/2008 của UBND tỉnh Thanh Hoá về việc

phê duyệt Quy hoạch thuỷ lợi vùng Trung du miền núi tỉnh Thanh Hoá đến năm 2020.

- Quyết định số 3778/QĐ-UBND ngày 22/10/2009 của UBND tỉnh Thanh Hoá

về việc phê duyệt kế hoạch triển khai lập quy hoạch sử dụng đất, đến năm 2020 và kế

hoạch sử dụng đất 5 năm (2011 -2015) các cấp trên địa bàn tỉnh Thanh Hoá.

- Quyết định số 2005/QĐ-UBND ngày 07/6/2010 của Uỷ ban nhân dân tỉnh

Thanh Hoá về việc phê duyệt đề án xây dựng nông thôn mới tỉnh Thanh Hoá giai

đoạn 2010 - 2020, định hướng đến năm 2030.

- Căn cứ Văn bản số 2505/BTNMT-TCQLĐĐ ngày 18 tháng 6 năm 2014

của Bộ Tài nguyên và Môi trường về việc triển khai một số nội dung quản lý đất đai

khi Luật Đất đai có hiệu lực thi hành;

- Công văn số 178/BTNMT- TCQLĐĐ ngày 21/01/2015 của Bộ Tài nguyên

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

và Môi trường v/v điều chỉnh quy hoạch và lập kế hoạch sử dụng đất;

- Công văn số 321/STNMT-CSDD ngày 22/01/2015 của Sở Tài nguyên và

môi trường UBND các huyện, thị xã, thành phố báo cáo kết quả rà soát, cập nhật

quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn;

- Công văn số 2464/UBND–NN ngày 10 tháng 3 năm 2018 của UBND tỉnh

Thanh Hóa. V/v Phân bổ chỉ tiêu sử dụng đất trong điều chỉnh quy hoạch sử dụng

đất đến năm 2020 cho các huyện thị, xã, thành phố.

- Báo cáo chính trị của ban chấp hành Đảng bộ huyện khóa XXI tại địa hội

Đảng bộ huyện lần thứ XXII nhiện kì 2015-2020.

- Các nghị quyết, quyết định do Hội đồng nhân dân, UBND cấp tỉnh, huyện

ban hành cũng là những văn bản mang tính pháp lý để chỉ đạo việc xây dựng quy

hoạch sử dụng đất ở địa phương.

d. Phân loại quy hoạch sử dụng đất theo các cấp

- Điều 42 Luật Đất đai năm 2013 quy định trách nhiệm lập quy hoạch, kế

hoạch sử dụng đất theo các cấp lãnh thổ hành chính:

- Chính phủ tổ chức lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp quốc gia. Bộ

Tài nguyên và Môi trường chủ trì giúp Chính phủ trong việc lập quy hoạch, kế

hoạch sử dụng đất cấp quốc gia.

- Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tổ chức lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp

tỉnh; Ủy ban nhân dân cấp huyện tổ chức lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện.

-Cơ quan quản lý đất đai cấp tỉnh, cấp huyện chủ trì giúp Ủy ban nhân dân

cùng cấp trong việc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.

- Bộ Quốc phòng tổ chức lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quốc phòng;

Bộ Công an tổ chức lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất an ninh.

e. Thẩm quyền xét duyệt quy hoạch

- Điều 45 Luật Đất đai năm 2013 quy định thẩm quyền quyết định, phê duyệt

quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất:

- Quốc hội quyết định quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp quốc gia.

- Chính phủ phê duyệt quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh; quy hoạch,

kế hoạch sử dụng đất quốc phòng; quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất an ninh.

- Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trình Hội đồng nhân dân cùng cấp thông qua quy

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh trước khi trình Chính phủ phê duyệt.

- Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phê duyệt quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện.

- Ủy ban nhân dân cấp huyện trình Hội đồng nhân dân cùng cấp thông qua

quy hoạch sử dụng đất cấp huyện trước khi trình Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phê duyệt.

- Ủy ban nhân dân cấp huyện trình Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phê duyệt kế

hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trình Hội

đồng nhân dân cấp tỉnh thông qua danh mục dự án cần thu hồi đất quy định tại

khoản 3 Điều 62 của Luật này trước khi phê duyệt kế hoạch sử dụng đất hàng năm

của cấp huyện.

* Quy hoạch sử dụng đất cấp huyện

- Quy hoạch sử dụng đất cấp huyện dưới sự chỉ đạo của quy hoạch cấp tỉnh,

căn cứ vào đặc tính của nguồn tài nguyên đất và mục tiêu dài hạn, ngắn hạn phát

triển kinh - xã hội để xác định nội dung quy hoạch:

+ Xác định phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ và phương châm cơ bản sử

dụng đất của huyện.

+ Xác định quy mô, cơ cấu và bố cục sử dụng đất của các ngành, các cấp.

+ Xác định bố cục, cơ cấu và phạm vi dùng đất và sử dụng đất của các công

trình hạ tầng chủ yếu, đất dùng cho nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy lợi, giao thông,

khu dân cư nông thôn, đất đô thị, đất cụm công nghiệp, khu công nghiệp, du lịch và

nhu cầu đất đai cho các nhiệm vụ đặc biệt của trung Ương và địa phương. Đề xuất

chỉ tiêu có tính khống chế sử dụng các loại đất.

- Quy hoạch sử dụng đất cấp huyện phân chia các khu đất và đề xuất phương

hướng, nguyên tắc biện pháp quản lý và thực hiện sử dụng đất của các khu vực khác

nhau cho phù hợp. Đồng thời phân chia các chỉ tiêu làm cơ sở sử dụng đất cho các

xã, thị trấn trên địa huyện. Phân chia các khu đất sử dụng và dùng nó để khống chế

bố cục sử dụng đất các loại và điều chỉnh cơ cấu sử dụng đất, là vấn đề cốt lõi của

quy hoạch sử dụng đất cấp huyện.

Trọng điểm của quy hoạch sử dụng đất cấp huyện là:

+ Phân chia loại đất sử dụng cho các xã, thị trấn và thể hiện trên từng mảnh

đất cụ thể.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

+ Xác định vị trí các quy mô của điểm dân cư tại các xã, thị trấn và tiến hành

điều hoà giữa các xã, thị trấn với nhau.

+ Hoạch định khu bảo vệ đất nông nghiệp, những khu vực đã được xác định

là khu bảo vệ cần phải được liền khoảnh, thể hiện diện tích, vị trí, ranh giới và biện

pháp quản lý vào thuyết minh quy hoạch và bản đồ không bị chồng lấn vào.

- Quy hoạch sử dụng đất cấp huyện là cơ sở, thông qua việc hoạch định cụ

thể các khu vực sử dụng với những công năng khác nhau, trực tiếp khống chế và

thực hiện nhu cầu sử dụng đất của các dự án cụ thể mà cấp trên phân bổ và cấp dưới

xác định, cũng là điểm mấu chốt thực hiện quy hoạch của cấp tỉnh và cả nước.

- Quy hoạch sử dụng đất cấp huyện ở nước ta là một cấp cơ bản trong hệ

thống quy hoạch sử dụng đất, là cơ sở và kéo dài của quy hoạch sử dụng đất cấp

tỉnh và cả nước, có tác dụng trực tiếp chỉ đạo và khống chế quy hoạch sử dụng đất

của nội bộ các ngành, các lĩnh vực, các xí nghiệp, kế thừa cấp trên và phân bổ cho

cấp dưới. Do đó, phải được tổ chức dưới sự chỉ đạo chủ chốt của cấp huyện, do

phòng Tài nguyên và môi trường thực hiện, có sự tham gia của nhiều ngành, nhiều

nhà khoa học, nhiều nhà nghiên cứu thực hiện một cách thiết thực và hiệu quả, làm

cho quy hoạch có tính khoa học, tính tiên tiến, tính thực tế, tính khả thi cao.

1.2.2. Những tiêu chí đánh giá hiệu quả của phương án quy hoạch sử dụng đất

a. Mức độ phù hợp của các phương án quy hoạch sử dụng đất

- Mức độ phù hợp của các phương án quy hoạch sử dụng đất với chiến lược,

quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh của cả nước;

quy hoạch phát triển của các ngành, các lĩnh vực và các địa phương được thể hiện qua

từng cấp sử dụng đất như sau:

- Đối với quy hoạch sử dụng đất của cả nước thì đánh giá mức độ phù hợp

của quy hoạch sử dụng đất của cả nước với chiến lược, quy hoạch tổng thể phát

triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh của cả nước, quy hoạch phát triển của

các ngành và các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

- Đối với quy hoạch sử dụng đất của tỉnh thì đánh giá mức độ phù hợp của

quy hoạch sử dụng đất của tỉnh phù hợp với quy hoạch sử dụng đất của cả nước,

quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, quy hoạch phát triển của

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

các ngành tại địa phương và các đơn vị hành chính cấp huyện thuộc tỉnh.

- Trường hợp chưa có quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh

thì đánh giá mức độ phù hợp của quy hoạch sử dụng đất với định hướng phát triển

kinh tế - xã hội của tỉnh được thể hiện trong Nghị quyết của Đại hội Đảng bộ, Nghị

quyết của Hội đồng nhân dân tỉnh.

- Đối với quy hoạch sử dụng đất cấp huyện thì đánh giá mức độ phù hợp của

quy hoạch sử dụng đất cấp huyện với quy hoạch sử dụng đất của tỉnh, quy hoạch

tổng thể phát triển kinh tế - xã hội của huyện, định hướng phát triển của các đơn vị

hành chính cấp xã, thị trấn thuộc huyện.

- Trường hợp chưa có quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xă hội của

huyện th́ ì đánh giá mức độ phù hợp của quy hoạch sử dụng đất với định hướng phát

triển kinh tế - xã hội của huyện được thể hiện trong nghị quyết của Đại hội Đảng

bộ, nghị quyết của Hội đồng nhân dân huyện.

- Đối với quy hoạch sử dụng đất chi tiết của xã, thị trấn thì đánh giá mức độ

phù hợp của quy hoạch sử dụng đất chi tiết của xã, thị trấn với quy hoạch sử dụng

đất của cấp huyện, định hướng phát triển của xã, thị trấn được thể hiện trong nghị

quyết của Đại hội Đảng bộ, nghị quyết của Hội đồng nhân dân xã, thị trấn .

- Đối với quy hoạch sử dụng đất chi tiết của khu công nghệ cao, khu kinh tế

thì đánh giá mức độ phù hợp của quy hoạch sử dụng đất chi tiết của khu công nghệ

cao, khu kinh tế với mục tiêu phát triển khu kinh tế, khu công nghệ cao đã được cấp trên

phê duyệt.

b. Hiệu quả kinh tế, xã hội, môi trường

- Thẩm định việc khái quát hiệu quả phát triển kinh tế nông nghiệp lâm

nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và dịch vụ làng nghề trên mặt bằng sử dụng đất theo

từng phương án quy hoạch sử dụng đất cụ thể.

- Thẩm định việc đánh giá hiệu quả kinh tế đất của từng phương án quy

hoạch sử dụng đất theo dự kiến các nguồn thu từ việc giao đất, cho thuê đất, chuyển

mục đích sử dụng đất, các loại thuế có liên quan đến đất đai và chi phí cho việc bồi

thường, hỗ trợ, tái định cư; theo dự kiến thu ngân sách từ việc đấu giá thuê đất nông

nghiệp sử dụng vào mục đích công ích của xã, thị trấn và chi phí cho quản lý đất đai

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

tại xã, thị trấn đó.

- Thẩm định yêu cầu bảo đảm an ninh lương thực quốc gia của từng phương

án quy hoạch sử dụng đất.

- Thẩm định việc đánh giá hiệu quả xã hội của từng phương án quy hoạch sử

dụng đất đối với việc giải quyết quỹ nhà ở dân sinh, mức độ ảnh hưởng đến đời

sống các hộ dân phải di dời chỗ ở đến nơi khác, số lao động mất việc làm do bị thu

hồi đất, số việc làm mới được tạo ra từ việc chuyển đổi cơ cấu sử dụng đất phải phù

hợp với thực tế.

- Thẩm định sự phù hợp của từng phương án quy hoạch sử dụng đất đối với

yêu cầu khai thác hợp lý tài nguyên thiên nhiên, tài nguyên đất đai, đánh giá tác

động đến môi trường.

- Thẩm định yêu cầu phát triển diện tích phủ rừng của từng phương án quy hoạch

sử dụng đất nhằm bảo vệ môi trường thiên nhiên và đa dạng hệ sinh thái muôn loài.

- Thẩm định yêu cầu tôn tạo di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh,

bảo tồn di tích văn hoá các dân tộc của từng phương án quy hoạch sử dụng đất.

c. Tính khả thi của phương án quy hoạch sử dụng đất

Thẩm định tính khả thi của từng phương án quy hoạch sử dụng đất gồm khả

năng thực hiện việc chuyển mục đích sử dụng đất, khả năng thu hồi đất, khả năng

đưa đất chưa sử dụng vào sử dụng cho các mục đích; làm cơ sở khoa học và thực

tiễn của các giải pháp tổ chức thực hiện quy hoạch sử dụng đất của các cấp.

1.3. Cơ sở thực tiễn về quy hoạch sử dụng đất

1.3.1 Quy hoạch sử dụng đất ở một số nước trên thế giới

Trên thế giới, công tác quy hoạch sử dụng đất được tiến hành từ nhiều năm

trước đây và chiếm vị trí quan trọng trong quản lý tài nguyên đất đai cũng như quá

trình sản xuất, song tuỳ thuộc vào đặc điểm mỗi nước mà các loại hình, phương

pháp quy hoạch có các trường phái sau:

- Tiến hành quy hoạch tổng thể kinh tế - xã hội đảm bảo cho sự hài hoà phát

triển đa mục tiêu sau đó mới đi sâu nghiên cứu quy hoạch các chuyên ngành,

chuyên đề tiêu biểu cho trường phái này là Đức và Úc.

- Tiến hành quy hoạch nông nghiệp làm nền tảng, sau đó làm quy hoạch phát

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

triển và phân bố lực lượng sản xuất theo yêu cầu của kế hoạch hoá tập trung lao

động, đất đai trở thành yếu tố cơ bản của vấn đề nghiên cứu, tiêu biểu cho trường

phái này là Liên Xô cũ và các nước xã hội chủ nghĩa. Ở một số nước khác còn có

các phương pháp quy hoạch mang đặc thù riêng.

- Ở Pháp, quy hoạch đất đai được sử dụng theo mô hình ngoài nhằm đạt

hiệu quả kinh tế cao trong việc sử dụng tài nguyên, môi trường và lao động; bài

toán quy hoạch tuyến tính có cấu trúc và cơ cấu áp dụng bài toán quy hoạch

tuyến tính có cấu trúc sản xuất hợp lý, tăng hiệu quả sản phẩm xã hội.

- Ở Đức, quy hoạch đất đai gắn liền với môi trường, xây dựng một hệ thống

quy hoạch tổng thể đảm bảo cảnh quan và sử dụng đất hiệu quả bền vững, vì vậy

quy hoạch sử dụng đất tại các nước này có tính khả thi cao.

- Ở Nhật Bản trong những năm gần đây, tốc độ công nghiệp hoá, hiện đại

hoá và đô thị tăng đã đặt ra nhu cầu sử dụng đất ngày một lớn cho tiến trình phát

triển kinh tế - xã hội, sự cạnh tranh về mục đích sử dụng đất diễn ra không chỉ ở

trong khu vực đô thị mà còn ở hầu hết trên lãnh thổ đất nước. Trong những thập kỷ

vừa qua cơ cấu sử dụng đất đã có sự thay đổi, bình quân mỗi năm chuyển đổi

khoảng 30.000 ha đất sản xuất nông nghiệp sang các mục đích khác...

- Ở Thái Lan, quy hoạch đất đai được được phân bố theo 3 cấp: Quốc gia,

vùng và địa phương. Quy hoạch nhằm thể hiện cụ thể các chương trình kinh tế xã

hội của Hoàng gia Thái Lan gắn liền với tổ chức hành chính và quản lý nhà nước

phối hợp với chính phủ và chính quyền địa phương. Dự án phát triển Hoàng gia đã

xác định vùng nông nghiệp chiếm vị trí quan trọng về kinh tế - xã hội - chính trị của

Thái Lan. Các dự án đều tập trung vào vấn đề quan trọng là nguồn nước, đất đai

nông nghiệp, thị trường lao động.

- Ở Đài Loan, trong vài thập kỷ gần đây, quá trình đô thị hoá đô thị hoá và

bùng nổ kinh tế đang diễn ra hết sức sôi động, thành phố Cao Hùng (thành phố phía

Nam của Đài Loan) đã phải đối mặt với áp lực tăng dân số đô thị nhanh chóng, làm

thay đổi mạnh mẽ về quy mô lẫn diện mạo của thành phố. Chính quyền thành phố

đã dựa trên kế hoạch, thực thi một cách tích cực dự án tổng thể nâng cấp đất đô thị

với tên gọi là: “Củng cố đất đô thị”, theo đó, trước khi xây dựng ổn định, vững chắc,

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

những mảnh đất nhỏ nào có hình dạng không đều và không có giá trị kinh tế sẽ được

chuyển sang dạng vuông vắn, có đường giao thông thuận tiện cho việc sử dụng tối ưu

và cho các mục đích xây dựng thông qua việc điều chỉnh lại ranh giới cũ bằng cách

hợp nhất, chuyển đổi và phân chia lại các mảnh đất. Quy trình hoạt động của dự án

củng cố đất đô thị gồm 4 phần nội dung cơ bản: bắt đầu từ khi lựa chọn vùng đất,

quyết định phạm vi đất để sử dụng cho dự án, cho đến khâu quy hoạch thiết kế; điều

tra, cải tạo đất, bồi thường cho những phần bị tháo dỡ tính toán hình dạng của đất với

sự tham gia của các chủ sử dụng đất và giao đất đã được củng cố cho các ngành, các

tập đoàn báo cáo, thông qua kết quả của công tác giao đất, cho đến việc thực hiện

giao dịch đất đai và sắp xếp địa chính.

1.3.2. Tình hình thực hiện quy hoạch sử dụng đất tại Việt Nam

a. Thời kỳ trước Luật Đất đai năm 1993

- Quy hoạch sử dụng đất đai chưa được coi là công tác của ngành Quản lý đất

đai mà chỉ được thực hiện như một phần của quy hoạch phát triển ngành nông - lâm

nghiệp. Các phương án phân vùng nông - lâm nghiệp đã đề cập tới phương hướng

sử dụng tài nguyên đất trong đó có tính toán đến quỹ đất nông nghiệp, lâm nghiệp

và coi đây là phần quan trọng. Tuy nhiên, do còn thiếu các tài liệu điều tra cơ bản

và chưa tính được khả năng đầu tư nên tính khả thi của phương án còn thấp.

* Giai đoạn từ 1930 đến trước năm 1960

- Ở giai đoạn 1930 - 1945, quy hoạch sử dụng đất đai được tiến hành lẻ tẻ ở

một số đô thị, các khu mỏ khai thác tài nguyên khoáng sản, một số vùng đồn điền

như cao su, cà phê… theo yêu cầu về nội dung và phương pháp của người Pháp. Từ

năm 1946 đến 1954 là thời kỳ toàn quốc kháng chiến kiến quốc, thực hiện triệt để

khẩu hiệu “người cày có ruộng” (Hội nghị Trung ương lần thứ 5 tháng 11 năm

1953, Đảng ta đã thông qua Cương lĩnh ruộng đất; sau đó Quốc hội thông qua Luật

Cải cách ruộng đất ngày 04 tháng 12 năm 1953). Mục đích cải cách ruộng đất là

tiêu diệt chế độ phong kiến chiếm hữu ruộng đất, thực hiện người cày có ruộng, giải

phóng sức sản xuất ở nông thôn, phát triển sản xuất, đẩy mạnh kháng chiến. Phương

châm cải cách ruộng đất là đấu tranh một cách có kế hoạch, làm từng bước, có trật

tự, có lãnh đạo chặt chẽ. “Những ruộng đất tịch thu, trưng thu, trưng mua chia hẳn

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

cho nông dân, nông dân có quyền sở hữu ruộng đất đó, theo nguyên tắc xã làm đơn

vị, trên cơ sở nguyên canh, theo số lượng, chất lượng, vị trí gần hay xa của ruộng

đất, dùng cách điều chỉnh nhiều bù ít, tốt bù xấu, gần bù xa mà chia; cần chiếu cố

những nông dân trước đã cày trên những ruộng đất ấy”. Làm đầy đủ những nội

dung như vậy thì thực chất là đã tiến hành quy hoạch sử dụng đất đai mà cụ thể là

trong lĩnh vực nông nghiệp.

- Ở Miền Nam có những đề án thiết lập quy hoạch sử dụng đất đai về xây dựng

các đồn điền, các khu công nghiệp nhỏ lẻ, các khu vực dân cư đô thị và dân cư nông

thôn, các khu vực bến xe, bến cảng phục vụ mục đích quân sự. “Một ví dụ về Quy hoạch

sử dụng đất đai phục vụ giáo dân khá tiêu biểu là đồ án Quy hoạch sử dụng đất đai khu

vực xung quanh Tòa Thánh Tây Ninh tiến hành năm 1952” (Nguyễn Đình Bồng, 2006).

- Từ sau khi hoà bình lập lại, ở Miền Bắc thực hiện kế hoạch khôi phục kinh

tế sau chiến tranh, tập trung vào việc hoàn thành cải cách ruộng đất, tiếp đến là cải

tạo xã hội chủ nghĩa đối với nông nghiệp, thủ công nghiệp và công thương nghiệp

tư bản tư doanh; trong đó khâu chính là cải tạo và phát triển nông nghiệp. Trên toàn

Miền Bắc về căn bản đã giải quyết xong vấn đề người cày có ruộng và hình thành

quan hệ sản xuất mới ở nông thôn và chuẩn bị kế hoạch 5 năm lần thứ nhất với sự

giúp đỡ của các chuyên gia nước ngoài. Đây là thời kỳ quy hoạch sử dụng đất đai

mang tính tự phát, tự túc, khôi phục và kế thừa truyền thống cây trồng vật nuôi,

phong tục tập quán sinh hoạt cộng đồng với nhiều biểu hiện tính tập thể của chế độ

xã hội chủ nghĩa.

* Giai đoạn từ năm 1960 đến năm 1975

- Đến cuối năm 1960, khi chuẩn bị xây dựng và công bố kế hoạch 5 năm lần

thứ nhất (1961 - 1965), cả nước đang bước vào thời kỳ hừng hực khí thế xây dựng

đất nước mà trước hết là phải đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp, sử dụng tốt quỹ đất

đai. Vì vậy, công tác quy hoạch phân vùng sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, đã

được đặt ra ngay từ những năm 1960 (chính xác là năm 1962), các bộ ngành chủ

quản, các tỉnh, huyện đã có những điều chỉnh về sử dụng đất cho các mục đích giao

thông, thuỷ lợi, xây dựng kho tàng, trại chăn nuôi, bến bãi, nhà xưởng… mang tính

chất bố trí sắp xếp lại. Việc sử dụng đất cũng chỉ mới được đề cập như một phần nội

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

dung lồng ghép vào các phương án phân vùng nông nghiệp, lâm nghiệp, các

phương án sản xuất hay công trình xây dựng cụ thể nào đó cho những mục đích

đơn lẻ.

- Trong bối cảnh cả nước trong thời kỳ chiến tranh cho tới khi giải phóng

Miền Nam thống nhất đất nước năm 1975, quy hoạch sử dụng đất đai chưa có điều

kiện tiến hành theo một nội dung, phương pháp, trình tự thống nhất trong phạm vi

một cấp vị lãnh thổ nào đó. Mặc dù vậy với tư cách là một phần nội dung của các

phương án phát triển sản xuất nông lâm nghiệp, quy hoạch sử dụng đất đai đã tạo ra

những cơ sở có tính khoa học cho việc tính toán các phương án sản xuất có lợi nhất.

Nó là một yêu cầu không thể thiếu được đối với các nhà quản lý sản xuất nông

nghiệp ngay cả ở cấp vị một Hợp tác xã sản xuất nông nghiệp trong thời kỳ này.

- Giai đoạn 1975 - 1981 là thời kỳ triển khai hàng loạt các nhiệm vụ điều tra cơ

bản trên phạm vi cả nước. Vào cuối năm 1978, lần đầu tiên đã xây dựng được các

phương án phân vùng nông nghiệp, lâm nghiệp, công nghiệp chế biến nông lâm sản

của cả nước, của 7 vùng kinh tế và của tất cả 44 tỉnh, thành phố thuộc Trung ương

trình Chính phủ xem xét phê duyệt (Nguyễn Đình Bồng, 2006). Trong các tài liệu

này đều đã đề cập đến quy hoạch sử dụng đất đai, coi đó như những căn cứ khoa học

quan trọng để luận chứng các phương án phát triển ngành. Cùng với lĩnh vực nông

nghiệp, các khu cụm công nghiệp, các khu đô thị, các khu đầu mối giao thông… cũng

được nghiên cứu xem xét để cải tạo và xây mới. Thực tế lúc bấy giờ cho thấy các

thông tin, số liệu, tư liệu đo đạc bản đồ phục vụ cho quản lý đất đai nói chung và cho

quy hoạch sử dụng đất đai nói riêng là vừa thiếu, vừa tản mạn lại vừa khập khiễng,

làm cho độ tin cậy về quy mô diện tích, vị trí cũng như tính chất đất đai tính toán

trong các phương án này không được bảo đảm. Rất nhiều phương án tính toán diện

tích cây trồng chủ lực như cao su, cà phê, chè, dứa, lạc, đay, đậu đỗ… trong cùng một

địa bàn cụ thể có sự chồng chéo, thiếu tính khả thi. Đây cũng là một trong những yếu

tố thúc đẩy việc thành lập Tổng cục Quản lý ruộng đất (Nghị quyết số

548/NQ/TVQH ngày 24/5/1979 của Ủy Ban thường vụ Quốc hội về phê chuẩn việc

thành lập Tổng cục Quản lý ruộng đất, cơ quan trực thuộc Hội đồng Chính phủ; Nghị

định số 404/CP ngày 09 tháng 11 năm 1979 của Hội đồng Chính phủ về chức năng,

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Tổng cục Quản lý ruộng đất).

- Trước áp lực về lương thực và hàng tiêu dùng, trong giai đoạn này Trung

ương Đảng và Chính phủ đã có những Nghị quyết, Chỉ thị, Quyết định quan trọng

nhằm “làm cho sản xuất bung ra” ví dụ như Quyết định tận dụng đất nông nghiệp

(tháng 9/1979); xóa bỏ tình trạng ngăn sông cấm chợ (tháng 10/1979); thông báo về

“khoán” sản xuất nông nghiệp sau Hội nghị nông nghiệp ở Đồ Sơn - Hải Phòng

(1980). Đặc biệt phải kể đến Chỉ thị số 100/TW ngày 13/01/1981 về cải tiến công tác

khoán, mở rộng khoán sản phẩm đến nhóm lao động và người lao động trong hợp tác

xã nông nghiệp. Thời kỳ này xuất hiện cụm từ “Quy hoạch Hợp tác xã” mà thực chất

công tác này tập trung vào quy hoạch đồng ruộng với nội dung chủ yếu của nó là quy

hoạch sử dụng đất đai.

- Bước vào thời kỳ 1981 - 1986, Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ V (1982) đã

quyết định: “Xúc tiến công tác điều tra cơ bản, dự báo, lập Tổng sơ đồ phát triển và

phân bố lực lượng sản xuất, nghiên cứu chiến lược kinh tế xã hội, dự thảo kế hoạch

triển vọng để chuẩn bị tích cực cho kế hoạch 5 năm sau (1986 - 1990)”. Trong chương

trình lập Tổng sơ đồ phát triển và phân bố lực lượng sản xuất Việt Nam thời kỳ 1986 -

2000 này có 5 vấn đề bao gồm 32 đề tài cấp Nhà nước, trong đó có vấn đề về tài

nguyên thiên nhiên đều đặc biệt chú trọng đến vấn đề quy hoạch sử dụng đất đai; coi

đất đai vừa là nguồn lực sản xuất trực tiếp quan trọng như là vốn, lao động và vừa là

nguồn tài nguyên thiên nhiên quý giá.

- Hơn nữa, cũng trong thời kỳ này, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 50 về

xây dựng quy hoạch tổng thể kinh tế - xã hội của 500 đơn vị hành chính cấp huyện,

đây được ví như là 500 “pháo đài” làm cho công tác quy hoạch sử dụng đất đai trên

phạm vi cả nước hết sức sôi động.

- Như vậy, đây là giai đoạn có tính bước ngoặt về bố trí sắp xếp lại đất đai mà

thực chất là quy hoạch sử dụng đất đai. Điều này được phản ánh ở chỗ nội dung chủ

yếu của Tổng sơ đồ tập trung vào quy hoạch vùng chuyên môn hoá và các vùng sản

xuất trọng điểm của lĩnh vực nông nghiệp, các vùng trọng điểm của lĩnh vực công

nghiệp, xây dựng, giao thông, thuỷ lợi, cơ sở hạ tầng và đô thị.

b.Thời kỳ thực hiện Luật Đất đai từ năm 1993 đến năm 2013

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

Luật Đất đai năm 1993 ra đời, tạo được cơ sở pháp lý cho công tác quy

hoạch sử dụng đất đai tương đối đầy đủ hơn. Năm 1994, Tổng cục Địa chính được

thành lập và tới tháng 4 năm 1995, lần đầu tiên tổ chức được một Hội nghị tập

huấn về công tác Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đai cho Giám đốc Sở Địa chính

của tất cả các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương của cả nước tại tỉnh Thanh

Hóa, từ ngày 03 đến 08 tháng 4 năm 1995. Sau hội nghị này công tác lập quy

hoạch sử dụng đất đai được triển khai mạnh mẽ và có bài bản hơn ở cả 4 cấp là:

quốc gia, tỉnh, huyện, xã. Một số dự án quy hoạch sử dụng đất đai vừa triển khai

vừa rút kinh nghiệm thí điểm ở 10 tỉnh, 20 huyện đại diện cho các vùng của cả

nước đã được Tổng cục Địa chính chỉ đạo và tổ chức thực hiện. Riêng các huyện

điểm đã được tổng kết rút kinh nghiệm kịp thời tại Hội nghị Bắc Thái từ ngày 15

đến 16 tháng 9 năm 1995. Trên cơ sở đúc rút kinh nghiệm của mấy chục năm

trước đây, đặc biệt là thực tế công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đai thời kỳ

này, Tổng cục Địa chính đã cho nghiên cứu, soạn thảo và ban hành (tạm thời)

Quyết định số 657/QĐ-ĐC ngày 28 tháng 10 năm 1995 về quy trình, định mức và

đơn giá điều tra quy hoạch sử dụng đất đai áp dụng trong phạm vi cả nước. Từ đó

các địa phương có cơ sở để tổ chức triển khai thực hiện các dự án quy hoạch sử

dụng đất đai theo nội dung và quy trình tương đối thống nhất, đẩy nhanh tiến độ

công tác lập quy hoạch sử dụng đất đai (Nguyễn Đình Bồng, 2006).

- Với những kết quả khả quan thu được, báo cáo “Quy hoạch, kế hoạch sử

dụng đất đai cả nước đến năm 2010” đã được Chính phủ trình Quốc hội khoá IX tại

kỳ họp thứ 10 (15/10 - 12/11/1996) và kỳ họp thứ 11 (02/4 - 10/5/1997); Quốc hội đã

ban hành Nghị quyết số 01/1997/QH9 ngày 10 tháng 5 năm 1997 thông qua kế hoạch

sử dụng đất đai đến năm 2000 của cả nước. Căn cứ Nghị quyết này, công tác quy

hoạch sử dụng đất đai tiếp tục được đẩy mạnh. Tiếp theo đó, trong các ngày từ 22 đến

26 tháng 10 năm 1998, tại thành phố Đà Nẵng đã diễn ra Hội nghị Tập huấn về công

tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đai cả nước nhằm thúc đẩy công tác quy hoạch,

kế hoạch sử dụng đất đai nhanh, mạnh hơn nữa để đáp ứng yêu cầu nội dung, tiến độ

đề ra theo các Nghị quyết của Quốc hội. Tuy vậy cũng phải sau 7 năm, tức là phải

đến năm 2004, tại kỳ họp thứ 5 Quốc hội khoá XI, Quốc hội mới ra Nghị quyết số

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

29/2004/QH11 thông qua quy hoạch sử dụng đất đai cả nước đến năm 2010 và kế

hoạch sử dụng đất đai đến năm 2005; Bộ Quốc phòng và Bộ Công an tiến hành công

tác rà soát quy hoạch sử dụng đất an ninh, quốc phòng và đã được Chính phủ

phê duyệt.

- Khi Luật Đất đai năm 2003 ra đời, nội dung, phương pháp, trình tự lập quy

hoạch, kế hoạch sử dụng đất đai các cấp đã có những quy định cụ thể, rõ ràng và

mang tính pháp lý: Luật Đất đai năm 2003 quy định tại Mục II Chương II (gồm 10

Điều, từ Điều 21 đến Điều 30), Nghị định số 181/2004/NĐ-CP ngày 29/10/2004 của

Chính phủ về thi hành Luật Đất đai quy định tại Chương II (gồm 18 Điều, từ Điều 12

đến Điều 29); Thông tư số 30/2004/TT-BTNMT ngày 01 tháng 11 năm 2004 của Bộ

Tài nguyên và Môi trường về việc hướng dẫn lập, điều chỉnh và thẩm định quy

hoạch, kế hoạch sử dụng đất đai; Quyết định số 04/2005/QĐ-BTNMT ngày 30 tháng

6 năm 2005 của Bộ Tài nguyên và Môi trường về ban hành quy trình lập và điều

chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Ngoài ra, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã

ban hành Định mức sử dụng đất; Định mức, đơn giá điều tra, lập quy hoạch, kế hoạch

sử dụng đất đai các cấp.

- Ngày 01 tháng 7 năm 2014 Luật đất đai năm 2013 có hiệu lực thi hành, Thông

tư số 29/2014/TT-BTNMT ngày 02 tháng 6 năm 2014 của Bộ Tài nguyên và Môi

trường Quy định chi tiết việc lập, điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất là cơ

sở để lập kế hoạch sử dụng đất năm 2016, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất

đến năm 2020.

c. Thời kỳ sau Luật Đất đai năm 2013

- Nhằm đáp ứng nhu cầu đổi mới của xã hội nói chung và đòi hỏi về công tác

quản lý đất đai nói riêng. Luật Đất đai năm 2013 đã được Quốc hội nước Cộng hoà

xã hội chủ nghĩa Việt Nam khoá XIII, kỳ họp thứ 6 thông qua ngày 29 tháng 11

năm 2013. Luật này có hiệu lực từ ngày 01 tháng 7 năm 2014. Khung pháp lý đối

với công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được quy định rõ. Luật Đất đai 2013,

với 17 điều, Thông tư 29/2014/TT-TNMT quy định chi tiết về lập, điều chỉnh quy

hoạch, kế hoạch sử dụng đất.

1.3.3. Tình hình thực hiện quy hoạch tỉnh Thanh Hóa

Báo cáo về việc thực hiện chính sách pháp luật về quy hoạch, quản lý sử dụng

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

đất đai tại đô thị của UBND tỉnh Thanh Hóa cho thấy, từ năm 2014 đến nay, tỉnh đã

nghiêm túc thực hiện việc ban hành chính sách, pháp luật về quy hoạch, quản lý sử

dụng đất tại đô thị. Việc phê duyệt kế hoạch sử dụng đất, kế hoạch đấu giá đất cấp

huyện theo đúng trình tự, đúng thời gian, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội

của địa phương, công tác quản lý đất đô thị trên địa bàn tỉnh về cơ bản ổn định, ít

phát sinh vi phạm. Đối với các vi phạm thời kỳ trước khi Luật Đất đai năm 2013 có

hiệu lực, tỉnh Thanh Hóa đã tập trung xử lý, bảo đảm đúng quy định pháp luật.

Thanh Hóa cũng là địa phương đang có sự phát triển nhanh chóng về kinh tế -

xã hội, việc dự báo phát triển đô thị mặc dù luôn đặt ra những yêu cầu mới, nhưng

cũng gặp không ít khó khăn, bất cập bởi theo quy định pháp luật hiện hành, việc

điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất cấp huyện chỉ được thực hiện khi có sự điều

chỉnh chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh quốc gia, quy

hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh, thường ít được điều chỉnh.

Nhiều nội dung trong quản lý, sử dụng đất đai vẫn cần được tháo gỡ kịp thời, đảm

bảo mục tiêu phát triển kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội và cùng cố niềm tin trong

nhân dân.

Nhấn mạnh trong 5 năm qua, Thanh Hóa là một trong những địa phương có

mật độ xây dựng đô thị lớn với nhiều dự án được triển khai đồng bộ, quy mô, các

dự án đô thị dãn ra ngoài khu đô thị cũ, giúp giảm áp lực hạ tầng của các đô thị hiện

nay. Tuy nhiên, các thành viên Đoàn giám sát cũng đề nghị, tỉnh Thanh Hóa khi xây

dựng kế hoạch sử dụng đất phải tính đến việc cân đối quỹ đất để sử dụng đất lâu

dài, cân đối các ngành kinh tế, cơ cấu xã hội để tăng trưởng vững mạnh, tập trung

xây dựng quy hoạch sử dụng đất bền vững, chủ động và kiểm soát tốt về bất động

sản. Việc phát triển các khu đô thị cần chú ý bảo đảm đồng bộ cơ sở hạ tầng, dịch

vụ, đáp ứng tốt nhu cầu của người dân. Đặc biệt, tỉnh Thanh Hóa cần triển khai xây

dựng kịp thời quy hoạch chi tiết với các dự án khu đô thị đã được phê duyệt, giúp

tạo cơ sở định giá với mỗi dự án, qua đó cho đánh giá chính xác về đầu tư theo hình

thức hợp tác công – tư (PPP).

Đánh giá cao tỉnh Thanh Hóa đã nghiêm túc nhận trách nhiệm về những vấn

đề chưa được trong công tác quản lý, sử dụng đất đai, đến nay, tỉnh Thanh Hóa chưa

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

có đơn kiện về đất đai vượt cấp gây bức xúc trong xã hội, Phó Trưởng đoàn Giám

sát của Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường của Quốc

hội Phan Xuân Dũng cho rằng: sự nỗ lực, cố gắng của các cấp, các ngành tỉnh

Thanh Hóa trong thời gian qua đã giúp triển khai được nhiều dự án đô thị mới với

số lượng diện tích đất giải phóng lớn và công tác quy hoạch, xây dựng hạ tầng đã

mở ra diện mạo mới cho Thanh Hóa. Đặc biệt việc tỉnh Thanh Hóa đã ban hành 10

văn bản chỉ đạo, trong đó có 3 văn bản là chỉ thị số 22 về tăng cường công tác quản

lý xây dựng, quản lý trật tự xây dựng, quản lý đất đai trên địa bàn kinh tế Nghi

Sơn; chỉ thị số 10 về tăng cường công tác quản lý quy hoạch, quản lý trật tự xây

dựng trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa và quyết định 699 quy định thẩm quyền cấp giấy

phép xây dựng, quy mô công trình được cấp giấy phép xây dựng có thời hạnh

trênđịa bàn tỉnh Thanh Hóa đã có tác động tích cực đến thực hiện quy hoạch, sử

dụng đất đai đô thị đã góp phần thúc đẩy quá trình phát triển kinh tế - xã hội tại địa

phương.

Tuy nhiên, tỉnh Thanh Hóa cần bổ sung và hoàn thiện các vấn đề liên quan

đến việc ban hành chính sách pháp luật , vấn đề giao đất cho doanh nghiệp chưa

thực hiện, các dự án hợp tác công tư, năng lực của các đơn vị quản lý, cân đối các

yếu tố trong quá trình triển khai, trú trọng đến yếu tố môi trường sinh thái và gủi

báo cáo vào cuối tháng 2/2019 để Đoàn Giám sát tổng hợp, trình Quốc hội và Chủ

tịch Quốc hội, Phó Chủ tịch Quốc hội cũng như tham vấn các ý kiến địa phương để

Quốc hội ra Nghị quyết điều chỉnh một số bất cập trong Luật đất đai, bổ sung,sửa

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

đổi Luật Bảo vệ môi trường và một số luật có liên quan.

Chương 2

ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

2.1. Đối tượng nghiên cứu

Kết quả Đánh giá việc thực hiện điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất huyện

Như Thanh - tỉnh Thanh Hóa giai đoạn 2016 - 2018.

2.2. Phạm vi nghiên cứu

- Phạm vi không gian: Địa bàn huyện Như Thanh - tỉnh Thanh Hóa.

- Phạm vi thời gian: Năm 2016-2020

- Thời gian nghiên cứu: 2018-2019

2.3. Nội dung nghiên cứu

2.3.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội của huyện Như Thanh - tỉnh Thanh Hóa

ảnh hưởng đến quy hoạch sử dụng đất

- Điều kiện tự nhiên.

- Điều kiện kinh tế - xã hội.

2.3.2. Đánh giá việc thực hiện điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất huyện Như

Thanh - tỉnh Thanh Hóa giai đoạn 2016 - 2018

- Quy hoạch tổng thể giai đoạn 2010 -2020

- Phương án điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất của huyện Như Thanh - tỉnh

Thanh Hóa giai đoạn 2016 - 2020 và kết quả thực hiện quy hoạch sử dụng đất của

huyện Như Thanh - tỉnh Thanh Hóa giai đoạn 2016 - 2018.

- Lập kế hoạch sử dụng đất năm 2019

2.3.3. Đánh giá của người sử dụng đất về quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2010 - 2020

2.3.4. Đề xuất các giải pháp nâng cao công tác quy hoạch sử dụng đất

- Giải pháp về vốn

- Giải pháp về cơ chế, chính sách

- Giải pháp đào tạo nguồn nhân lực

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

- Giải pháp về khoa học công nghệ và kỹ thuật

2.4. Phương pháp nghiên cứu

2.4.1. Phương pháp thu thập số liệu thứ cấp

Được tiến hành thu thập tại các cơ quan hữu quan: Sở TN&MT tỉnh Thanh

Hóa, Phòng TN&MT huyện Như Thanh, Phòng Kinh tế - hạ tầng, Phòng Nông

nghiệp, Phòng Thống kê…và các xã, thị trấn của huyện Như Thanh.

2.4.2. Phương pháp thu thập số liệu sơ cấp

Điều tra phỏng vấn các nhà quản lý, cán bộ (20 người) bao gồm: Cán bộ

phòng tài nguyên huyện Như Thanh, Cán bộ địa chính xã, thị trấn, Cán bộ Sở Tài

nguyên Thanh Hóa.

Điều tra phỏng vấn người dân trên địa bàn huyện Như Thanh: 160 người.

Chia ra các xã, thị trấn cụ thể như sau:

- Chia làm 04 khu vực:

+ Khu vực trung tâm thị trấn Bến Sung, xã Hải Long, và xã Hải Vân

+ Khu vực phía Nam giáp huyện Nông Cống, Tỉnh Gia: gồm có các xã

như: xã Yên Thọ, Yên Lạc, Thanh Tân và Thanh Kỳ.

+ Khu vực phía Tây giám huyện Như Xuân, Triệu Sơn: gồm có các xã

như Xuân Khang, phượng Nghi Xuân Thọ.

+ Khu vực phía Bắc giáp huyện Triệu sơn, Nông Cống gòm có các xã

như: xã Xuân Du, Mậu Lâm và Phú Nhuận.

Mỗi khu vực điều tra 40 người. Đối tượng điều tra là những hộ dân nằm

trong vùng quy hoạch.

2.4.3. Phương pháp thống kê, so sánh

Để phân tích đưa ra kết luận, đề tài dựa vào số liệu quy hoạch đã được phê

duyệt, số liệu đánh giá của người sử dụng đất và số liệu thực hiện quy hoạch, từ đó

rút ra những chỉ tiêu đã đạt và chưa đạt theo quy hoạch và kế hoạch của huyện.

2.4.4. Phương pháp xử lý số liệu sử dụng phần mềm vi tính

Các số liệu thu thập được phân tích, xử lý, tổng hợp với sự hỗ trợ hiệu quả

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

của các phần mềm vi tính, đặc biệt là excel.

Chương 3

KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN

3.1. Đặc điểm điều kiên tự nhiên, kinh tế xã hội huyên Như Thanh

3.1.1. Điều kiện tự nhiên

3.1.1.1. Vị trí địa lí

Như Thanh là một huyện miền núi Tây Nam tỉnh Thanh Hoá. Có toạ độ địa lý:

- Từ 19048’11’’ đến 19021’57’’ vĩ độ Bắc

- Từ 105026’45’’ đến 105039'46’’ kinh độ Đông.

Có ranh giới hành chính như sau:

- Phía Bắc giáp huyện Triệu Sơn tỉnh Thanh Hoá.

- Phía Nam giáp huyện Nghĩa Đàn tỉnh Nghệ An.

- Phía Đông giáp huyện Nông Cống tỉnh Thanh Hoá.

- Phía Tây giáp huyện Như Xuân tỉnh Thanh Hoá.

3.1.1.2. Địa hình đất đai

Địa hình Như Thanh tương đối phức tạp, cao thấp xen kẽ lẫn nhau, độ cao

trung bình xấp xỉ 100m so với mặt nước biển, phía Tây có hệ núi đồi chạy song

song với hồ sông Mực, độ cao trung bình 200 - 300m, phía Nam và phía Bắc là dãy

đồi núi thấp xen kẽ núi đá vôi, địa hình ít phức tạp độ cao trung bình 100 -150m, độ

dốc từ 15 - 250 m. Địa hình, thoải dần từ tây bắc xuống Đông Nam (phía Bắc

huyện) và từ tây nam xuống đông bắc (phía Nam huyện).

3.1.1.3. Khí tượng

Như Thanh có khí hậu nhiệt đới gió mùa, nóng ẩm mưa nhiều, một năm có 2

mùa rõ rệt: Mùa đông lạnh có sương giá, ít mưa, độ ẩm thấp, trời khô hanh. Mùa hè

nóng có gió tây nam khô nóng, mưa nhiều, có giông bão xảy ra từ tháng 7 đến tháng

10 kèm theo lốc, lũ lụt.

* Nhiệt độ

Nhiệt độ không khí trung bình năm 230C, biên độ nhiệt từ 70C - 100C. Nhiệt

độ tối cao tuyệt đối 39 - 400C vào tháng 7, nhiệt độ tối thấp tuyệt đối 5 - 60C vào

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

tháng 12, tháng 1. Tổng số giờ nắng trong năm 1.600 - 1.900 giờ.

* Lượng mưa

Lượng mưa trung bình năm từ 1.600 - 1.800 mm, thường tập trung từ

tháng 5 đến tháng 10 (chiếm trên 85% lượng mưa cả năm), nhiều nhất là các

tháng 7, tháng 8 và tháng 9. Số ngày mưa trong năm khá nhiều từ 120 - 130 ngày.

* Độ ẩm - Bốc hơi

Độ ẩm bình quân năm 86,0%. Độ ẩm lớn nhất 97,0%, độ ẩm nhỏ nhất 19,0%.

Lượng bốc hơi bình quân nhiều năm 929,9 mm. Bốc hơi ngày lớn nhất 16

mm, bốc hơi ngày nhỏ nhất 0,1 mm.

* Gió bão

Gió mùa tây nam (gió Lào) khô nóng vào mùa hè từ tháng 4 đến tháng 7, gió

mùa đông bắc thổi từ tháng 11 đến tháng 3 năm sau với tính chất khô hanh, có khi

kéo theo mưa phùn, gió rét. Tốc độ gió trung bình tháng nhiều năm 1,2 - 1,8 m/s.

Bão thường bắt đầu từ tháng 5 đến tháng 11, bão kéo theo mưa lớn dẫn dẫn

đến sạt lở.

3.1.1.4. Thủy văn

Huyện Như Thanh có 3 sông chính đó là sông Mực, sông Nhơm và sông Thị

Long. Sông Mực có lưu vực khá rộng với 490 km2, với lưu lượng(Qlũ = 28,49 m3/s).

Sông Nhơm và sông Thị Long, nguồn nước của 2 lưu vực sông này cũng nằm trên

đất Như Thanh phục vụ tưới tiêu cho huyện và các huyện xung quanh.

Ngoài ra Như Thanh còn có sông Đằn và rất nhiều khe suối nhỏ cùng với các hồ

đập trong địa bàn huyện như: Hồ Yên Mỹ, Đồng Bể, hồ sông Mực …

3.1.1.5. Các nguồn tài nguyên

* Tài nguyên đất

Theo tài liệu “Báo cáo thuyết minh bản đồ đơn vị đất đai huyện Như Thanh,

tỉnh Thanh Hóa tỷ lệ 1/25.000” và phương pháp phân loại đất theo FAO-UNESCO,

đất đai Như Thanh có các loại sau:

- Đất phù sa - Fluvisols (FL

- Đất glây- Gleysols ( GL)

- Đất đen- Luvisols(LV)

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

- Đất xám (Acrisols)

đ. Đất đỏ- Ferralsols

* Tài nguyên nước

- Nguồn nước mặt: huyện Như Thanh có 3 sông chính đó là sông Mực, sông

Nhơm và sông Thị Long. Sông Mực có lưu vực khá rộng với 490 km2, với lưu

lượng(Qlũ = 28,49 m3/s). Sông Nhơm và sông Thị Long, nguồn nước của 2 lưu vực

sông này cũng nằm trên đất Như Thanh nhưng chủ yếu lại phục vụ tưới cho 2 huyện

Triệu Sơn và Nông Cống.

*. Tài nguyên rừng

Huyện Như Thanh có cả 3 loại rừng nên sự đa dạng của các yếu tố sinh thái,

địa hình và thổ nhưỡng mà hệ động thực vật trên địa bàn huyện khá đa dạng và

phong phú, rừng Như Thanh là nơi hội tụ của nhiều động, thực vật: qua kết quả điều

tra động, thực vật tại khu đặc dụng ở vườn Quốc gia Bến En thì thực vật đã có tới

1.357 loài, thuộc 902 chi, 195 họ, của 6 ngành, động vật có 91 loài thú, 261 loài

chim, 54 loài bò sát, 31 loài ếch nhái, 499 loài côn trùng. Có một số loài động vật

quý hiếm như: Voi, Bò tót, Hổ, Báo, Gấu ngựa, khỉ mặt đỏ, Voọc xám...

* Tài nguyên khoáng sản

- Tài nguyên khoáng sản ở Như Thanh có nhiều mỏ có trữ lượng khá và phân

bố tập trung, cho phép khai thác với quy mô công nghiệp như: sắt, kẽm, chì, Crôm,

đá phụ gia xi măng, đá vôi, đá hoa, cát xây dựng, than đá, than bùn... Đây là một lợi

thế lớn của huyện trong việc phát triển công nghiệp khai khoáng, công nghiệp vật

liệu xây dựng...

* Tài nguyên du lịch và nhân văn

Như Thanh là một mảnh đất giàu truyền thống lịch sử - văn hoá với dân tộc

anh em (Kinh, Mường, Thái và một số ít dân tộc khác). Mỗi dân tộc đều có phong

tục, tập quán, tiếng nói, trang phục, những món ăn đặc thù với bản sắc và truyền

thống văn hoá khác nhau. Nhưng các dân tộc luôn luôn đoàn kết sát cánh bên nhau

trong công cuộc kháng chiến chống kẻ thù xâm lược cũng như trong công cuộc xây

dựng đất nước. Nhân dân các dân tộc Như Thanh rất tự hào với truyền thống đấu

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

tranh chống giặc ngoại xâm, bảo vệ quê hương đất nước.

3.1.2. Thực trạng phát triển kinh tế - xã hội

3.1.2.1. Tăng trưởng kinh tế

Tốc độ tăng giá trị sản xuất bình quân hàng năm đạt 16,4%, tăng 0,4% so với

Nghị quyết Đại hội đề ra (có phụ biểu kèm theo), tổng giá trị sản xuất các ngành

chủ yếu năm 2018 đạt 1.205,9 tỷ đồng gấp 2,17 lần năm 2010, bình quân thu nhập

đầu người tăng từ 10,5 triệu đồng năm 2010 lên 22 triệu đồng năm 2018.

3.1.2.2. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế

Từ năm 2010 đến năm 2018 cơ cấu kinh tế của huyện có sự chuyển dịch

đúng hướng, tăng tỷ trọng ngành công nghiệp - xây dựng và dịch vụ - thương mại,

giảm tỷ trọng ngành nông lâm- thuỷ sản.

Bảng 3.1: Cơ cấu kinh tế huyện Như Thanh năm 2010 - 2018

Chỉ tiêu Tỷ trọng năm 2010 Tỷ trọng năm 2018

(%) (%)

Nông- Lâm nghiệp 45,00 31,20

CN-XDCB 30,00 37,20

Dịch vụ thương mại 25,00 31,60

(Nguồn: UBND huyện Như Thanh)

3.1.3. Đánh giá chung về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội chuyện Như Thanh

3.1.3.1. Thuận lợi, lợi thế

- Huyện có vị trí chiến lược quan trọng về kinh tế - xã hội, quốc phòng - an

ninh của Thanh Hoá, khu vực Tây Nam và cả nước.

- Quỹ đất của huyện khá dồi dào, nhất là đất nông, lâm nghiệp và thủy sản,

đó là nguồn tài nguyên quan trọng cho mở rộng các hoạt động kinh tế, xây dựng các

công trình văn hoá, giáo dục, y tế bổ sung cho các công trình hiện có phục vụ nhu

cầu nhân dân trong Huyện.

- Huyện có nguồn lao động dồi dào, có chất lượng khá. Người dân cần cù,

chịu khó và khá năng động trong hoạt động kinh tế. Đây là nguồn lực quan trọng

đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế xã hội ngày càng cao trong những năm quy

hoạch, khi huyện Như Thanh cùng tỉnh Thanh Hóa và cả nước đẩy nhanh phát triển

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

kinh tế xã hội theo hướng CNH, HĐH và hội nhập kinh tế thế giới.

- Thế mạnh của huyện là cây đào và cây lâm nghiệp. Sản xuất lâm nghiệp

phát triển có nhà máy chế biến lâm sản tại chỗ dưới dạng nguyên liệu giấy. Bên

cạnh đó, huyện còn có tiềm năng phát triển các loại cây và con đặc sản như: hồng

không hạt, rắn,… và phát triển chăn nuôi đại gia súc. Đây là cơ hội tạo công ăn việc

làm cho hàng ngàn người dân lao động ở địa phương, góp phần chuyển dịch cơ cấu

kinh tế của huyện.

- Huyện có 3 sông chính đó là sông Mực, sông Nhơm và sông Thị Long.

Sông Mực có lưu vực khá rộng với 490 km2, với lưu lượng(Qlũ = 28,49 m3/s). Sông

Nhơm và sông Thị Long. Ngoài ra Như Thanh còn có sông Đằn và rất nhiều khe

suối nhỏ cùng với các hồ đập trong địa bàn huyện như: Hồ Yên Mỹ, Đồng Bể, hồ

sông Mực … Đây là cơ hội cho mở rộng phát triển ngành công nghiệp sản xuất và

khai thác vật liệu xây dựng.

3.1.3.3. Khó khăn, hạn chế.

- Như Thanh huyện miền núi Tây Nam tỉnh Thanh Hoá, địa hình bị chia cắt,

lượng mưa tập trung chủ yếu theo mùa là điều kiện hình thành những dòng lũ quét,

sạt lở đất vào mùa mưa và thiếu nước để phục vụ sản xuất sinh hoạt vào mùa khô.

- Như Thanh là huyện nghèo về tài nguyên quý, kể cả về tài nguyên khoáng

sản và tài nguyên động thực vật nên khó tạo bước chuyển biến về nội lực trong phát

triển kinh tế - xã hội, nhất là nông, lâm, thủy sản và công nghiệp - xây dựng , dịch vụ.

- Quỹ đất tuy khá dồi dào cho phát triển các ngành phi nông nghiệp và xây

dựng hạ tầng kỹ thuật, nhưng địa hình không bằng phẳng, do xen kẽ giữa đồng bằng

và đồi núi thấp nên gây những khó khăn nhất định cho hình thành các cụm công

nghiệp, khu công nghiệp lớn, xây dựng hạ tầng công nghiệp và dịch vụ.

- Ô nhiễm môi trường ngày càng gia tăng trên địa bàn huyện do tác động của

tự nhiên, của con người đã tác động không nhỏ đến sự phát triển kinh tế, nhất là sự

thu hút đầu tư trên địa bàn huyện.

- Kinh tế phát triển còn chậm, chuyển dịch cơ cấu kinh tế và cơ cấu lao động

còn chậm, chưa tạo được đột phá trong phát triển tiểu thủ công nghiệp, dịch vụ; chất

lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh của nền kinh tế thấp, chưa tương xứng với tiềm

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

năng của huyện.

- Trong nông nghiệp, trừ cây đào và cây nguyên liệu giấy như: cây keo, cây

chàm... phát triển tương đối tập trung, còn lại sản xuất nông nghiệp còn nhỏ lẻ,

manh mún, tính liên doanh, liên kết giữa giữa ba nhà chưa cao; sản xuất chưa gắn

với thị trường tiêu thụ; kinh tế trang trại, gia trại như gia súc gia cầm chậm phát

triển; chưa hình thành những vùng sản xuất chuyên canh lớn để thúc đẩy nền sản

xuất hàng hóa phát triển.

- Việc ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ mới, thiết bị hiện đại vào

sản xuất nông nghiệp, công nghiệp còn hạn chế, chưa thực sự hình thành được

những sản phẩm mũi nhọn, có tính đột phá trong sản xuất nông nghiệp, cũng như

những sản phẩm có tính cạnh tranh cao trên thị trường trong và ngoài tỉnh.

- Sức cạnh tranh trong thu hút phát triển kinh tế ngày càng tăng giữa các

huyện trong tỉnh Thanh Hóa, đòi hỏi huyện Như Thanh phải có chính sách và cơ

chế thu hút đầu tư phù hợp vói tình hình hiện nay.

- Cùng với sự phát triển theo hướng công nghiệp hoá - hiện đại hoá, nhu cầu

đất đai cho phát triển các ngành, các lĩnh vực ngày càng lớn. Điều đó đòi hỏi các

cấp, các ngành phải có chiến lược phát triển kinh tế xã hội một cách hợp lý nhất,

khai thác sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên đất đai, nhằm xây dựng huyện Như

Thanh thành một huyện giàu đẹp, văn minh của tỉnh Thanh Hóa.

3.2. Đánh giá việc thực hiện quy hoạch sử dụng đất huyện Như Thanh giai

đoạn 2016 - 2018

3.2.1. Khái quát quy hoạch sử dụng đất của huyện Như Thanh giai đoạn 2011 - 2020

Theo báo cáo quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2011 - 2020 của huyện Như

Thanh được cấp có thẩm quyền phê duyệt, phương án quy hoạch sử dụng đất được

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

thể hiện trong bảng 3.2 như sau:

Bảng 3.2. Phương án quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2011 - 2020

TT

Chỉ tiêu

Mã

Ghi chú

Tăng giảm (ha)

Diện tích tự nhiên

1 Đất nông nghiệp 1.1 Đất sản xuất nông nghiệp 1.2 Đất lâm nghiệp 1.3 Đất nuôi trồng thủy sản 1.4 Đất làm muối 1.5 Đất nông nghiệp khác 2 Đất phi nông nghiệp 2.1 Đất ở 2.2 Đất chuyên dung 2.3 Đất tôn giáo, tín ngưỡng

Diện tích hiện trạng năm 2010 (ha) 58.809,35 43.744,15 10.400,19 32.999,86 302,46 0,00 30,00 9.248,67 2.244,74 3.945,55 0,19

Diện tích quy hoạch đến năm 2020 (ha) 58.809,35 43.857,66 10.384,80 33.133,06 300,80 0,00 39,00 9.777,49 2.278,53 4.489,72 0,19

113,51 -15,39 133,2 -1,66 0 9 528,82 33,79 544,17 0

NNP NTS LMU NKH PNN

2.4

NTD

185,31

201,13

15,82

2.5

4.319,66

4.304,37

-15,29

Đất làm nghĩa trang, nghĩa địa, nhà tang lễ, nhà hỏa tang Đất sông suối và mặt nước chuyên dung

2.6 Đất phi nông nghiệp khác 3 Đất chưa sử dụng

PNK CSD

0,11 5.816,53

0,11 5.174,20

0 -642,33

(Nguồn: Phòng TN&MT huyện Như Thanh)

* Nhóm đất nông nghiệp:

Năm 2010, huyện Như Thanh có 43.744,15 ha đất nông nghiệp, chiếm

73,42% diện tích tự nhiên của huyện, diện tích đất nông nghiệp đến năm 2020 là

43857,66 ha, tăng 113,51 ha so với năm 2010 để sử dụng vào các mục đích khác,

chủ yếu là sử dụng vào quỹ đất phi nông nghiệp.

Qua Số liệu quy hoạch cho thấy các loại đất nông nghiệp đều phải giảm

trong kỳ quy hoạch. Tuy nhiên diện tích đất lâm nghiệp tăng 133,2 ha. Quy hoạch này

cũng hợp lý vì phải phục vụ sự phát triển - kinh tế xã hội.

* Đất phi nông nghiệp

Hiện trạng sử dụng đất năm 2010 diện tích đất phi nông nghiệp trên địa bàn

huyện có 9248,67 ha chiếm 14,18% tổng diện tích tự nhiện của huyện, diện tích đất

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

phi nông nghiệp đến năm 2020 là 9777,49 ha, tăng 528,82 ha so với năm 2010.

Qua số liệu cho ta thấy:

- Đất ở đô thị và đất ở nông thôn đều tăng nhiều, tăng 39 % so với đầu kỳ

quy hoạch, nguyên nhân tăng là do tăng dân số cũng như nhu cầu sử dụng đất của

người dân tăng lên.

- Đất chuyên dùng cũng tăng theo kỳ quy hoạch, đáng chú ý trong đó đất

phát triển cơ sở hạ tầng, đất quốc phòng, đất an ninh, đất cơ sở kinh doanh và đất

cho hoạt động khoáng sản. Ngoài ra đất công cộng cũng tăng lên rất lớn chủ yếu

để phục vụ các công trình giao thông phục vụ sử phát triển của xã hội.

- Đất nghĩa trang, nghĩa địa cũng tăng lên vì nhu cầu của người dân, cũng

như trên địa bàn huyện.

* Đất chưa sử dụng

Năm 2010, huyện Như Thanh có 5816,53 ha đất chưa sử dụng, chiếm 9,60%

diện tích tự nhiên của huyện, diện tích đất chưa sử dụng đến năm 2020 là 5174,20

ha, giảm 642,33 ha so với năm 2010.

Chỉ tiêu

Mã

TT

Ghi chú

Diện tích phê duyệt năm 2015 (ha)

Kết quả thực hiện đến năm 2015 (ha)

Diện tích hiện trạng năm 2010 (ha)

Bảng 3.3. Kết quả thực hiện quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2010 - 2015 Tăng giảm so với 2010 (ha)

Diện tích tự nhiên

1 Đất nông nghiệp

NNP

58.809,35 43.744,15

22,82

1.1 Đất sản xuất nông nghiệp

10.400,19

22,54

1.2 Đất lâm nghiệp

32.999,86

11,90

58.809,35 58.809,35 43.766,97 43.766,97 10.422,73 10.422,73 33.011,76 33.011,76

1.3 Đất nuôi trồng thủy sản

302,46

302,48

NTS

0,02

1.4 Đất làm muối

LMU

0,00

1.5 Đất nông nghiệp khác

NKH

30,00

0,00

2 Đất phi nông nghiệp

PNN

9.248,67

9.220,50

-28,17

2.244,74

2.239,43

2.1 Đất ở

-5,31

3.945,55

3.895,00

-50,55

2.2 Đất chuyên dung

0,19

2.3 Đất tôn giáo, tín ngưỡng

0,00

302,48 30,00 9.220,50 2.239,43 3.895,00 0,19

2.4

NTD

185,31

184,31

-1,00

184,31

2.5

4.319,66

0,00

4.319,66

Đất làm nghĩa trang, nghĩa địa, nhà tang lễ, nhà hỏa tang Đất sông suối và mặt nước chuyên dung

2.6 Đất phi nông nghiệp khác

PNK

0,11

0,00

CSD

5.816,53

5.821,88

5,35

3 Đất chưa sử dụng

0,11 5.821,88

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

(Nguồn: Phòng TN&MT huyện Như Thanh)

Đến năm 2015 diện tích đất nông nghiệp tăng 22,82 ha so với năm 2010,

trong đó: đất sản xuất nông nghiệp tăng 22,54 ha, đất lâm nghiệp tăng 11,90

ha. Diện tích đất phi nông nghiệp giảm 28,17 ha ở các loại đất: đất ở giảm

5,31 ha, đất chuyên dùng giảm 50,55 ha.

* Nhìn chung đất đai của huyện giai đoạn 2011 - 2015 có sự biến động

chủ yếu do thực hiện các chủ trương, đường lối phát triển và chuyển dịch cơ

cấu kinh tế như:

- Chương trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế trong nông nghiệp, trong đó

có chương trình phát triển kinh tế trang trại và chương trình xây dựng cánh

đồng sản xuất có hiệu quả kinh tế cao đã có những tác động nhất định đến

biến động diện tích đất trồng cây hàng năm khác, chuyển dần đất trồng cây

hàng năm nói chung, đất trồng lúa nói riêng có hiệu quả kinh tế thấp sang

nuôi trồng thủy sản và để phát triển kinh tế trang trại;

- Bên cạnh những nguyên nhân trên, do dân số của huyện ngày một tăng

cao, nhu cầu về đất ở cũng như các loại đất khác rất lớn dẫn đến sự biến động

diện tích đất nông nghiệp sang đất ở đô thị, đất ở nông thôn, đất sản xuất kinh

doanh phi nông nghiệp, thương mại dịch vụ ...

- Do tốc độ phát triển kinh tế, xã hội của huyện những năm gần đây có

sự thay đổi rõ rệt theo hướng đi lên nên nhu cầu đất cho mọi mặt kinh tế, xã

hội tăng theo, chủ yếu là tăng diện tích đất phi nông nghiệp do chuyển từ đất

nông nghiệp, trong đó đất giao thông, thuỷ lợi, đất phục vụ các công trình hạ

tầng tăng đáng kể.

- Một số công trình, dự án cần lấy một phần diện tích đất nông nghiệp

để thực hiện như cụm công nghiệp, dự án khu dân cư đã có quyết định giao

đất, cho thuê đất trước đây được thống kê diện tích trong nhóm đất phi nông

nghiệp nhưng đến năm 2015 chưa triển khai xây dựng nên được thống kê

theo hiện trạng đang sử dụng là đất trồng lúa, đất trồng cây hàng năm khác,

trồng cây lâu năm,...

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

- Do đất ở trước đây xác định theo số hộ dân với hạn mức giao đất ở, nay

xác định theo diện tích pháp lý nên một phần diện tích chuyển sang thống kê

theo hiện trạng đang sử dụng là đất trồng cây hàng năm, đất trồng cây lâu

năm...

- Do khai thác đưa đất chưa sử dụng vào sản xuất nông, lâm nghiệp.

- Ngoài ra nguyên nhân làm tăng diện tích đất này là do đo đạc lại bản đồ

địa chính chính quy tại các địa phương; do thay đổi trong cách tính và thống

kê theo thông tư 28/2014/TT-BTNMT và do thống kê đất đai năm 2015 được

thực hiện theo phương pháp mới.

Trải qua 5 năm thực hiện quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và kế

hoạch sử dụng đẩt giai đoạn 2011-2015 tại huyện Như Thanh đã nảy sinh

nhiều bất cập trong sử dụng đất chưa tính đến tác động của khủng hoảng tài

chính, tiền tệ, suy thoái kinh tế toàn cầu; xuất phát điểm của huyện thấp,

trình độ dân trí, chất lượng nguồn nhân lực còn hạn chế; kinh tế chủ yếu là

nông nghiệp nhưng chịu ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, biến động giá cả,

thời tiết, dịch bệnh, thiên tai… nhiều chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội đến

năm 2020 được dự báo theo xu hướng tích cực với tốc độ tăng trưởng nhanh

dẫn đến không phù hợp với thực tế kinh tế - xã hội địa phương.

Vậy kết quả thực thực hiện quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và kế

hoạch sử dụng đất 5 năm kỳ đầu (2011-2015) của huyện Như Thanh là cơ sở sử

dụng đất, phân bổ hợp lý quỹ đất, sử dụng tiết kiệm, có hiệu quả cao và bền

vững đất đai, thiết lập các hành lang pháp lý cho việc thu hồi đất, giao đất,

chuyển mục đích sử dụng, chuyển đổi, chuyển nhượng quyền sử dụng đất,...

phù hợp hơn với yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của huyện.

3.2.2. Đánh giá kết quả thực hiện quy hoạch sử dụng đất của huyện Như Thanh giai

đoạn 2016 - 2020

3.2.2.1. Phương án điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2016 - 2020

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

* Chỉ tiêu sử dụng đất được cấp trên phân bổ

Căn cứ vào tiềm năng đất đai, mục tiêu phát triển kinh tế xã hội của tỉnh

Thanh Hoá, mục tiêu phát triển kinh tế xã hội của huyện và các quy hoạch chi tiết

các xã, thị trấn trên địa bàn huyện. Sau khi điều tra thu thập, xử lý và tổng hợp nhu

các ngành, lĩnh vực trong báo cáo điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh

đến năm 2020; căn cứ mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Thanh Hóa

và các huyện, thành phố; định hướng phát triển của các ngành, lĩnh vực và

đăng ký nhu cầu sử dụng đất của các cấp, các ngành (từ Trung ương đến địa

phương) trên địa bàn. Trên cơ sở đó, các chỉ tiêu điều chỉnh quy hoạch sử

dụng đất cấp tỉnh đã xác định và phân bổ trên địa bàn huyện Như Thanh đến

năm 2020 (Công văn số 2464/UBND–NN ngày 10 tháng 3 năm 2018 của

UBND tỉnh Thanh Hóa) như sau:

cầu sử dụng đất của quy hoạch chi tiết các xã. Căn cứ định hướng phát triển của

- Đất nông nghiệp: 47.620,48 ha.

- Đất phi nông nghiệp: 9.097,52 ha.

- Đất chưa sử dụng: 2.091,31 ha.

Bảng 3.4: Các chỉ tiêu điều chỉnh quy hoạch phân bổ trên địa bàn huyện Như

Thanh giai đoạn 2016 - 2020

STT Chỉ tiêu sử dụng đất Mã

-2

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

-1 Tổng diện tích đất tự nhiên 1 1.1 Đất nông nghiệp 1.1.1 Đất sản xuất nông nghiệp 1.1.2 Đất trồng cây lâu năm 1.2 Đất lâm nghiệp 1.2.1 Đất rừng phòng hộ 1.2.2 Đất rừng đặc dụng 1.2.3 Đất rừng sản xuất 1.3 1.4 1.5 2 Đất nuôi trồng thuỷ sản Đất làm muối Đất nông nghiệp khác Đất phi nông nghiệp Diện tích điều chỉnh quy hoạch đến năm 2020 -4 58.809,31 47.620,48 7.506,36 2.625,61 36.888,15 9.904,37 4.054,22 22.929,56 317,38 9.097,52 -3 NNP CLN RPH RDD RSX NTS LMU NKH PNN

STT Chỉ tiêu sử dụng đất Mã

Đất ở

Đất chuyên dùng

Diện tích điều chỉnh quy hoạch đến năm 2020 2.312,88 2.220,35 92,53 3.894,89 193,70 13,05 17,27 132,40 30,98 1.214,16 30,00 6,96 108,67 1.068,53 2.487,03 2.308,34 3,54 160,41 14,74 20,49 ONT ODT TSC DTS DNG CQP CAN SKK SKT SKN TMD SKC SKS DHT DDT DDL DRA TON

2.4 217,60 NTD

2.1 2.1.1 Đất ở tại nông thôn 2.1.2 Đất ở tại đô thị 2.2 2.2.1 Đất trụ sở cơ quan, công trình sự nghiệp 2.2.1.1 Đất xây dựng trụ sở cơ quan 2.2.1.2 Đất xây dựng trụ sở của tổ chức sự nghiệp 2.2.1.3 Đất xây dựng cơ sở ngoại giao 2.2.1.4 Đất quốc phòng 2.2.1.5 Đất an ninh 2.2.2 Đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp 2.2.2.1 Đất khu công nghiệp 2.2.2.2 Đất khu chế xuất 2.2.2.3 Đất cụm công nghiệp 2.2.2.4 Đất thương mại, dịch vụ 2.2.2.5 Đất cơ sở sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp 2.2.2.6 Đất sử dụng cho hoạt động khoáng sản 2.2.3 Đất có mục đích công cộng 2.2.3.1 Đất phát triển hạ tầng cấp quốc gia, cấp tỉnh 2.2.3.2 Đất có di tích lịch sử-văn hoá 2.2.3.3 Đất danh lam thắng cảnh 2.2.3.4 Đất bãi thải, xử lý chất thải Đất cơ sở tôn giáo 2.3 Đất nghĩa trang, nghĩa địa, nhà tang lễ, nhà hoả tang Đất chưa sử dụng Khu công nghệ cao Khu kinh tế Khu đô thị 3 4 5 6 2.091,31 1.699,70 479,78 DCS KCN KKT KDT

(Nguồn: Phòng TN&MT huyện Như Thanh)

3.2.2.2. So sánh Quy hoạch giai đoạn 2011 - 2020 với Điều chỉnh quy hoạch sử

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

dụng đất huyện Như Thanh đến năm 2020

Bảng 3.5. So sánh Quy hoạch giai đoạn 2011 - 2020 với Điều chỉnh quy

hoạch sử dụng đất huyện Như Thanh đến năm 2020

TT

Chỉ tiêu

Mã

Diện tích hiện trạng năm 2016 (ha)

Quy hoạch đến năm 2020 (ha)

Điều chỉnh tăng, giảm (ha)

Điều chỉnh quy hoạch đến năm 2020 (ha)

Diện tích tự nhiên

Đất nông nghiệp

NNP

Đất sản xuất nông nghiệp

1.1

Đất lâm nghiệp

1.2

NTS

Đất nuôi trồng thủy sản

1.3

LMU

Đất làm muối

1.4

NKH

Đất nông nghiệp khác

1.5

PNN

Đất phi nông nghiệp

Đất ở

2.1

2.2

Đất chuyên dùng

2.3

58.809,35 58.809,35 58.809,31 43.766,97 43.857,66 47.620,48 10.422,73 10.384,80 10,732,38 33.011,76 33.133,06 36.888,15 300,80 0,00 39,00 9.777,49 2.278,53 4.489,72 0,19

317,38 39,00 9.097,52 2.312,88 3.894,89 0,19

302,48 30,00 9.220,50 2.239,43 3.895,00 0,19

3.762,82 347,58 3.755,09 16,58 0,00 0,00 -679,97 34,35 -594,83 0,00

2.4

NTD

184,31

201,13

217,6

16,47

2.5

4.319,66

4.304,37

0,00

Đất tôn giáo, tín ngưỡng Đất làm nghĩa trang, nghĩa địa, nhà tang lễ, nhà hỏa tang Đất sông suối và mặt nước chuyên dùng Đất phi nông nghiệp khác

2.6

PNK

CSD

0,11 5.174,20

0,11 2.091,31

0,00 -3.082,89

0,11 5.821,88 Đất chưa sử dụng (Nguồn: Phòng TN&MT huyện Như Thanh)

Qua bảng trên cho thấy Đến năm 2020 đất nông nghiệp của huyện được

phân bổ theo điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất của tỉnh là: 47.620,48 ha ,

điều chỉnh tăng so với chỉ tiêu đã phê duyệt theo Quyết định 349/QĐ-UBND

ngày 25 tháng 01 năm 2014 là 3.762,82 ha, nguyên nhân điều chỉnh tăng là

một số công trình dự án chuyển đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp

trong quy hoạch đã lập không có khả năng thực hiện nên điều chỉnh không

đưa vào quy hoạch. Ngoài ra trên quan điểm khai thác triệt để quỹ đất, đất chưa sử

dụng được cải tạo, chuyển mục đích sang đất nông nghiệp được khá nhiều.

Diện tích đất phi nông nghiệp đến năm 2020 được phân bổ là 9.097,52

ha, điều chỉnh thấp hơn 679,97 ha so với chỉ tiêu trong phương án quy hoạch

sử dụng đất đã được duyệt là 9.777,49 ha. Sự điều chỉnh đó là do: tình hình

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

kinh tế - xã hội thay đổi một cách nhanh chóng và nhu cầu sử dụng đất phi

nông nghiệp như sản xuất kinh doanh, thương mại dịch vụ, đất ở, đất phục vụ

cho phát triển hạ tầng… thay đổi; vị trí quy mô các dự án bị thay đổi do tác

động của cơ chế tài chính, chính sách giá đất bổi thường, giải phóng mặt

bằng… Một số nguyên nhân nữa như thiên tai lũ lụt, sạt lở đất, các chính sách

chủ trương mới về phát triển nông thôn, phát triển và bảo vệ rừng.

Qua ba năm thực hiện kết quả sau điều chỉnh, kết quả được trình bày qua

bảng sau:

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

Bảng 3.6. Kết quả thực hiện quy hoạch sử dụng đất huyện Như Thanh giai đoạn 2016 - 2018 so với quy hoạch sử dụng đất

đến năm 2020

Thứ tự Chỉ tiêu Mã Ghi chú

So sánh kết quả TH với ĐCQH, tăng (+), giảm (-), (ha)

Diện tích QHSDĐ đến năm 2020 đã được duyệt (ha) Đã thực hiện đến năm 2018 (ha)

2 Diện tích tự nhiên

1 1 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 2 2.1 2.2 2.3 Diện tích hiện trạng năm 2016 (ha) 4 58.809,35 43.766,97 10.422,73 33.011,76 302,48 30,00 9.220,50 2.239,43 3.895,00 0,19 3 NNP NTS LMU NKH PNN 5 58.809,31 47.620,48 10,732,38 36.888,15 317,38 39,00 9.097,52 2.312,88 3.894,89 0,19 6 58.809,35 43.953,26 10.433,32 33.179,45 304,49 36,00 9.424,88 2.276,86 4.148,22 0,19 7 -3.667,22 -299,06 -3.708,70 -12,89 0,00 -3,00 327,36 -36,02 253,33 0,00 8

2.4 184,31 NTD 217,6 201,25 -16,35

2.5 4.319,66 4.304,37 4.317,66 13,29

0,11 2.091,31 0,00 3.339,90 2.6 3 Đất nông nghiệp Đất sản xuất nông nghiệp Đất lâm nghiệp Đất nuôi trồng thủy sản Đất làm muối Đất nông nghiệp khác Đất phi nông nghiệp Đất ở Đất chuyên dùng Đất tôn giáo, tín ngưỡng Đất làm nghĩa trang, nghĩa địa, nhà tang lễ, nhà hỏa tang Đất sông suối và mặt nước chuyên dùng Đất phi nông nghiệp khác Đất chưa sử dụng 0,11 5.821,88 PNK CSD 0,11 5.431,21

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

Nguồn: Phòng TN&MT huyện Như Thanh

Đất dành cho cụm công nghiệp, du lịch, dịch vụ thương mại được tính

theo phương án có tính khả thi cao nhất. Trong đó sẽ hình thành khu du lịch

sinh thái Son- Bá - Mười, khu du lịch nghỉ dưỡng Bén En; các khu du lịch

được phát triển với nhiều công trình xây dựng có quy mô lớn, phục vụ đắc lực

cho các hoạt động dịch vụ, du lịch cũng như nhu cầu vui chơi, giải trí ngày

càng tăng của người dân.

Đất phát triển đô thị và khu dân cư nông thôn được cân nhắc cho từng

vùng, từng điểm, đảm bảo phù hợp với điều kiện đặc thù của từng khu vực và

mục tiêu đô thị hoá. Các khu vực đô thị sau khi được đầu tư phát triển sẽ thực

sự trở thành điểm sáng, văn minh, hiện đại, không chỉ thu hút được sự đầu tư

mà còn tạo ra ảnh hưởng lớn đến quá trình đô thị hoá nông thôn ở các khu vực

khác, đáp ứng được mục tiêu đô thị hoá của huyện.

Huyện đã và đang đẩy nhanh, xây dựng bền vững nông thôn mới, các

tiêu chí bám sát với chuẩn tiêu chí quốc gia, phấn đấu có tốc độ tăng trưởng

phù hợp để ngày càng cải thiện đời sống dân sinh.

Kết quả thực hiện giai đoạn này đã phản ánh được nhiều các quy hoạch,

đề án và phương hướng phát triển của các cấp, các ngành của, tỉnh và địa

phương... trên cơ sở cân đối hài hoà giữa nhu cầu và khả năng đáp ứng về đất

đai, đảm bảo được tính thực tiễn và có tính khả thi.

Tuy nhiên, còn nhiều công trình dự án không thực hiện được hoặc

chậm trễ trong giai đoạn này do thiếu nguồn lực, thiếu vốn như: xây dựng

giao thông nông thôn, kiên cố kênh mương, cầu treo dân sinh, các trạm biến

áp truyền tải điện, dẫn nước sạch sinh hoạt, các công trình hạ tầng về trường

học, trạm xá ở nhiều xã còn chưa đáp ứng đủ.

Nhìn chung công tác đưa đất chưa sử dụng vào sử dụng vào mục đích khác

còn nhiều hạn chế, một dự án bỏ ngỏ như trồng cỏ phục vụ cho trang trại bò sửa

Phú Nhuận, trồng cây ăn quả.. thuộc địa bàn các xã Hải Long, Hải Vân, Yên Thọ,

Yên Lạc, Xuân Phúc, Mậu Lâm và thị trấn Bến Sung. Đây là một sự lãng phí tài

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

nguyên đất của huyện Như Thanh trong giai đoạn vừa qua.

Việc bảo vệ môi trường ở các khu vực nông thôn có nhiều hạn chế, chất

thải (đặc biệt là chất thải gia súc, gia cầm), rác thải sinh hoạt chủ yếu vẫn tự

phát theo phương pháp truyền thống, chưa có quy định cụ thể gây ô nhiễm

nguồn nước, không khí, môi trường đất...Một vài xã vẫn chưa có bãi rác hoặc

chưa thực hiện đổ rác đúng nơi quy định.

Việc bảo vệ quản lý diện tích đất chuyên trồng lúa nước, đất có rừng tự

nhiên và dành quỹ đất cho các lĩnh vực xã hội hoá như y tế, văn hoá, thể dục

thể thao, giáo dục đào tạo chưa được đề cập đúng mức trong các điều chỉnh

quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất do phân bổ chỉ tiêu từ cấp trên chưa sát.

Điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất được phê duyệt chậm nên việc thực

hiện kế hoạch sử dụng đất năm 2016, 2017, 2018 thường chỉ căn cứ vào nhu

cầu sử dụng đất của cấp huyện, xã và các tổ chức sử dụng đất. Việc đăng ký

nhu cầu sử dụng đất của các tổ chức còn chủ quan, không có dự án tiền khả

thi nên nhiều dự án đã chấp thuận, đã phê duyệt nhưng chậm thực hiện hoặc

không có khả năng thực hiện.

Một số công trình dự án chưa chủ động về nguồn vốn đầu tư, hoặc có

đăng ký trong phương án quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất nhưng vẫn không

huy động được vốn.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

Bảng 3.7. Kết quả thực hiện quy hoạch sử dụng đất huyện Như Thanh

Giai đoạn 2016 - 2018

TT

Chỉ tiêu

Mã

Ghi chú

So sánh kết quả thực hiện

2 Tổng diện tích chuyển mục đích 2016 - 2018 5

1 1 Đất nông nghiệp 1.1 Đất sản xuất nông nghiệp 1.2 Đất lâm nghiệp 1.3 Đất nuôi trồng thủy sản 1.4 Đất làm muối 1.5 Đất nông nghiệp khác 2 Đất phi nông nghiệp 2.1 Đất ở 2.2 Đất chuyên dùng 2.3 Đất tôn giáo, tín ngưỡng

3 NNP NTS LMU NKH PNN

Tổng diện tích chuyển mục đích theo quy hoạch đến năm 2018 4 1.791,82 165,51 1.788,14 7,9 0 0 -323,8 16,36 -283,25 0

0 48,1 42,52 2,89 5,69 0 -3 -353,11 4,83 -370,25

6 -1.791,82 -117,41 -1.745,62 -5,01 5,69 0 320,8 -369,47 288,08 -370,25

2.4

NTD

7,84

-7,84

2.5

0,12

Đất làm nghĩa trang, nghĩa địa, nhà tang lễ, nhà hỏa tang Đất sông suối và mặt nước chuyên dùng

2.6 Đất phi nông nghiệp khác 3 Đất chưa sử dụng

PNK CSD

0 -1.468,04

13,29 0

13,29 1.468,04

(Nguồn: Phòng TN&MT huyện Như Thanh)

Nhìn chung việc thực hiện QHSDĐ trong 03 năm (2016-2018) trên địa

bàn huyện Như Thanh đã đạt được những kết quả nhất định. Quá trình sử dụng

đất đã cơ bản dựa trên những quan điểm khai thác sử dụng triệt để, hợp lý và

hiệu quả quỹ đất đai, đáp ứng cho yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, phát triển

đô thị, phù hợp với quan điểm phát triển chung của huyện và của tỉnh. Tuy

nhiên, qua điều tra, đánh giá kết quả thực hiện QHSDĐ của huyện Như Thanh

cho thấy, bên cạnh những thành tựu đạt được, việc thực hiện QHSDĐ của huyện

còn bộc lộ những nguyên nhân chủ yếu sau đây:

- Những chỉ tiêu sử dụng đất thực hiện chưa sát với chỉ tiêu quy hoạch

được phê duyệt, cụ thể đất ở, đất nghĩa trang, nghĩa địa giảm và một phần

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

nguyên nhân là trước đây thống kê diện tích đất chưa sát với thực tế và kiểm kê

theo thông tư mới, nên xác định lại diện tích đất ở và đất nghĩa địa giảm theo

thực tế sử dụng.

- Việc chuyển đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp không theo quy

hoạch vẫn còn diễn ra, nhiều công trình, dự án thực hiện không nằm trong quy hoạch.

- Chưa có kinh nghiệm xây dựng quy hoạch tổng thể mạng lưới các khu,

cụm, điểm công nghiệp.

- Việc thu hồi đất chưa gắn kết với các vấn đề an sinh xã hội của địa phương.

- Chất lượng lập quy hoạch chưa cao, hạn chế trong công tác tuyên truyền,

phổ biến, công khai, công bố QHSDĐ.

- Thiếu vốn để thực hiện quy hoạch sử dụng đất, buông lỏng khâu kiểm tra,

giám sát quy hoạch.

- Khi tiến hành lập quy hoạch, cơ quan lập quy hoạch chưa chú trọng đến vấn

đề phản biện xã hội, đặc biệt là ý kiến người dân và các nhà khoa học đóng góp cho

phương án quy hoạch để thực hiện tốt hơn.

3.2.3. Lập kế hoạch sử dụng đất đến năm 2019

* Nhu cầu sử dụng đất cho các lĩnh vực phục vụ phát triển kinh tế - xã hội

của huyện năm 2019.

Trên cơ sở diện tích được phân bổ, đề xuất xây dựng kế hoạch sử dụng đất

năm 2019 của huyện Như Thanh cho các ngành các lĩnh vực với phương châm “tiết

kiệm, khoa học, hợp lý và có hiệu quả sử dụng đất” cho hiện tại và tương lai để phát

triển các ngành kinh tế, đạt hiệu quả đồng bộ cả 3 lợi ích: kinh tế - xã hội và môi

trường, huyện đã xây dựng Kế hoạch sử dụng đất năm 2019 như sau:

- Đất nông nghiệp 48.148,50 ha. Trong đó: + Đất trồng lúa 3548,90 ha + Đất trồng cây hàng năm khác 3478,72 ha + Đất trồng cây lây năm 2940,32 ha + Đất rừng phòng hộ: 9910,8 ha + Đất rừng đặc dụng: 4054,22 ha + Đất rừng sản xuất 23.856,21 ha + Đất nuôi trồng thủy sản 273,25 ha + Đất nông nghiệp khác 86,08 ha

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

- Đất Phi nông nghiệp 8288,17 ha + Đất Quốc phòng: 223,99 ha + Đất an ninh: 0,69 ha + Đất cụm công nghiệp: 24,5 ha + Đất dịch vụ thương mại: 22,48 ha + Đất cơ sở sản xuất KDPNN 10,9 ha + Đất sử dụng cho hoạt động khoáng sản 784,8 ha + Đất phát triển hạ tầng các cấp 1797,04 ha + Đất có di tích lịch sử văn hoá 14,01 ha + Đất bãi thải, xử lý chất thải 3,34 ha + Đất ở tại nông thôn 2110,63 ha + Đất ở tại đô thị 86,56 ha + Đất xây dựng trụ sở cơ quan 10.71 ha + Đất xây dựng trụ sở của tổ chức sự nghiệp 129.22 ha + Đất cơ sở tôn giáo 0,49 ha + Đất nghĩa địa 196,09 ha + Đất sinh hoạt cộng đồng 4,42 ha + Đất tín ngưỡng 1,88 ha + Đất sông, ngòi, kênh rạch, suối 923,04 ha + Đất có mặt nước chuyên dùng 1943,38 ha - Đất chưa sử dụng 2372,66 ha

** Diện tích đất cần thu hồi Để thực hiện kế hoạch sử dụng đất trong năm cần thu hồi các loại đất sau: - Đất nông nghiệp: + Đất trồng lúa: 89,78 ha Trong đó đất chuyên trồng lúa nước: 89,78 ha 88, 36 ha + Đất trồng cây hàng năm khác: 32,90 ha + Đất trồng cây lâu năm: 95,09 ha + Đất rừng phòng hộ: 29,16 ha + Đất rừng sản xuất: 2,73 ha + Đất nuôi trồng thủy sản: + Đất chưa sử dụng sang đất phi nông nghiệp: 5,51 ha

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

2,57 ha 2,92 ha 0,37 ha 0,2 ha 2,63 ha 1,01 ha 8,0 ha

- Cần thu hồi đất phi nông nghiệp: + Đất phát triển hạ tầng: + Đất ở nông thôn: + Đất trụ sở cơ quan + Đất trụ sở của tổ chức sự nghiệp + Đất làm nghĩa trang, nghĩa địa + Đất sông, ngòi, kênh, rạch, suối + Đất mặt nước chuyên dùng *** Để thực hiện các dự án: + Dự án khu diễn tập quân sự tại xã Xuân Du 91,6 ha + Đấu giá quyền sử dụng đất ở đô thị là: 7,18 ha. + Đấu giá quyền sử dụng đất nông thôn tại 16 xã là: 10,92 ha. + Đấu giá đất cơ sở sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp 0,2 ha + Mở rộng các tuyến đường giao thông 5,31ha + Xây dựng trung tâm văn hoá xã Xuân Thọ; Xây dựng trung tâm sinh

hoạt cộng đồng và khu đền cấm rọc răm tại xã Xuân Phúc: 1,18 ha.

+ Xây dựng và mở rộng các công trình giáo dục tại các xã: Xuân Khang;

Phúc Đường, Xuân Phúc, Cán Khê, Xuân Thái và Thị Trấn Bến Sung 2,3 ha

+ Xây dựng và mở rộng khu sinh hoạt cộng đồng tại các xã: Xuân Thái;

Xuân Khang; Phúc Đường, Thanh Kỳ, Hải Long: 2,23 ha

+ Xây dựng trạm hạ áp điện, nhà trực vận hành điện tại các xã: Yên Thọ, Thanh Kỳ và Tuyến đường dây, trạm biến áp 110kV Bãi Trành tại Hải Vân, Hải Long, Xuân Khang 1,66 ha.

+ Xây dựng các công trình thể thao tại các xã Phúc Đường, Xuân Phúc,

Hải Long, Xuân Thái, Mậu Lâm 2,35 ha.

+ Cải tạo nâng cấp các hộ đập tại xã Cán Khê, Mậu Lâm 2,19 ha + Dự án chợ tại Bến Sung, Cán Khê, Thanh Kỳ 1,04 ha + Xây dựng các hạng mục trong khu di tích Phủ na 13,67 ha + Xây dựng Bưu Điện văn hoá xã tại Phượng Nghi, Hải Long 0,05 ha. + Xây dựng Cụm công nghiệp Hải Long 24,5 ha + Dự án di dãn dân tái định cư lòng hồ Yên Mỹ từ cao trình (+) m đến

(+20,36) m với diện tích 192,14 ha.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

Diện tích các loại đất cần chuyển mục đích - Cần chuyển mục đích từ đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp

gồm có các loại đất sau:

+ Đất trồng lúa: 92, 26 ha Trong đó đất chuyên trồng lúa nước: 92,26 ha + Đất trồng cây hàng năm khác: 106,41 ha 36,24 ha + Đất trồng cây lâu năm: 95,09 ha + Đất rừng phòng hộ 64,82 ha + Đất rừng sản xuất: + Đất nuôi trồng thủy sản: 2,75 ha Để thực hiện các dự án: - Công trình, dự án do HĐND tỉnh chấp thuận mà phải thu hồi đất (nêu trên) - Các dự án cần chuyển mục đích sử dụng đất để thực hiện việc chuyển mục đích đất vườn cùng thửa đất ở sang đất ở, nhận chuyển nhượng, thuê quyền sử dụng đất, nhận góp vốn bằng quyền sử dụng đất: + Chuyển mục đích sang đất ở đô thị 0,50 ha + Chuyển mục đích sang đất ở nông thôn 2,85 ha + Đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp: Xây dựng nhà máy phân bón hữu

cơ Vạn Thắng tại xã Phúc Đường, 2,25 ha.

+ Đất thương mại, dịch vụ 1,54 ha: Xây dựng cửa hàng xăng dầu tại các xã Xuân Du, Hải Vân, Xuân Thọ; Dự án nhà hợp tác xã nông nghiệp xã Xuân Du, Cán Khê, Yên Lạc.

+ Chuyển sang mục đích khai thác khoáng sản 35,02 ha, tại các xã

Xuân Khang, Xuân Phúc và Thanh Kỳ.

+Chuyển sang mục đích sang đất nông nghiệp khác dự án trang trại

chăn nuôi bò thịt tại xã Mậu Lâm, Trang trại lợn tại xã Thanh Tân 19,87 ha.

Diện tích đất chưa sử dụng đưa vào sử dụng: 5,51 ha

Dự kiến các khoản thu, chi liên quan đến đất đai trong năm kế hoạch

sử dụng đất 2019:

Căn cứ pháp lý để làm cơ sở xác định dự kiến các khoản thu, chi như:

Quyết định số 3162/2014/QĐ-UBND ngày 26/9/2014 của UBND tỉnh về việc

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

ban hành quy định về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi

đất trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa, Quyết định số: 829/2015/QĐ-UBND ngày

13/3/2015 về việc Ban hành Bảng giá xây dựng mới nhà ở, nhà tạm, công

trình kiến trúc làm cơ sở xác định giá trị bồi thường, hỗ trợ khi Nhà nước thu

hồi đất trên địa bàn tỉnh; 830/2015/QĐ-UBND ngày 13/3/2015 về việc Ban

hành đơn giá bồi thường thiệt hại cây trồng, vật nuôi khi Nhà nước thu hồi đất

trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa, Quyết định số 3527/2017/QĐ-UBND ngày

28/9/2017 của UBND tỉnh về việc ban hành bảng giá đất điều chỉnh thời kỳ

2015 - 2019 trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa làm cơ sở xác định giá trị bồi

thường, hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh.

* Dự kiến các khoản thu: từ nguồn đấu giá quyền sử dụng đất ở.

+ Đấu giá đất ở đô thị:

50.000m2 X 2.000.000đồng/m2 = 100.000.000.000đồng

+ Đấu giá đất ở nông thôn:

90.000m2 X 500.000đồng/m2 = 45.000.000.000đồng

Tổng nguồn thu từ đấu giá QSD đất trong kỳ kế hoạch:

100.000.000.000đồng + 45.000.000.000đồng = 145.000.000.000đồng

* Dự kiến các khoản chi cho việc bồi thường giải phóng mặt bằng, các

khoản chi cho định giá đất.

Tiền BTGPMB: 195.000m2 X 80.000đồng/m2 = 15.600.000.000 đồng.

3.3. Đánh giá của người sử dụng đất về quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2016 - 2018

3.3.1. Đánh giá công tác quản lý quy hoạch sử dụng đất của huyện Như Thanh

giai đoạn 2016 - 2018

Tác giả đã tiến hành điều tra người dân về tính hợp lý và công khai trong

việc quản lý quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn huyện Như Thanh và đã thu được

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

kết quả như sau:

Bảng 3.8. Tính hợp lý và công khai trong việc quản lý quy hoạch sử dụng đất

của huyện Như Thanh theo ý kiến người dân trên địa bàn

Chỉ tiêu đánh giá Tỷ lệ (%) trả lời

43,13 51,87 5,00 0,00 100,00 47,85 31,88 15,25 5,02 100,00 51,25 31,88 11,82 5,05 100,00 1. Tính hợp lý trong quy hoạch sử dụng đất - Rất hợp lý - Tương đối hợp lý - Không hợp lý - Hoàn toàn không hợp lý Tổng 2, Việc công khai quy hoạch sử dụng đất - Công khai ở UBND xã và các nơi đông dân - Chỉ công khai ở UBND các xã - Công khai ở các nơi đông dân cư - Không thấy công khai Tổng 3, Việc kiểm tra, giám sát quy hoạch sử dụng đất - Có kiểm tra, giám sát thường xuyên - Có kiểm tra, giám sát nhưng không thường xuyên - Có kiểm tra, nhưng không giám sát - Không thấy kiểm tra, giám sát bao giờ Tổng (Nguồn: Số liệu điều tra của tác giả, năm 2018)

Qua số liệu bảng 3.8 cho thấy:

- Đánh giá về việc công khai quy hoạch: Có 47,85% nhận xét phương án quy

hoạch có công khai UBND xã và các khu dân cư. Trung bình có 31,88% nhận xét

phương án quy hoạch sử dụng đất của huyện Như Thanh đã được công khai ở

UBND các xã. Có 15,25% nhận xét phương án quy hoạch sử dụng đất của huyện

Như Thanh đã được công khai ở UBND các khu dân cư. Tuy nhiên cũng còn 5,02%

cho rằng chưa nhìn thấy công khai ở đâu. Như vậy việc công khai phương án quy

hoạch sử dụng đất theo quy định của pháp luật đã được thực hiện khá tốt trong kỳ

quy hoạch.

- Đánh giá về tính hợp lý của phương án quy hoạch: Có 43,13% nhận xét là

rất hợp lý, có 51,87% là tương đối hợp lý, chỉ có 5,00% số người được điều tra đánh

giá là không hợp lý. Như vậy có thể nói qua sự đánh giá của các nhóm đối tượng

điều tra thì phương án quy hoạch sử dụng đất thời kỳ 2011 - 2020 của huyện Như

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

Thanh là khá hợp lý.

- Đánh giá về việc kiểm tra, giám sát thực hiện phương án quy hoạch: có

51,25% kiểm tra, giám sát thường xuyên, có 31,88% kiểm tra giám sát nhưng không

thường xuyên, 11,82% kiểm tra giám sát thường xuyên, 5,05% cho rằng không

kiểm tra, giám sát bao giờ. Như vậy, công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện

phương án quy hoạch sử dụng đất của huyện Như Thanh giai đoạn 2011 - 2020 có

được thực hiện nhưng diễn ra không thường xuyên. Qua việc đánh giá chung về quy

hoạch sử dụng đất huyện Như Thanh của 3 nhóm đối tượng điều tra cho thấy: việc

lập quy hoạch, công khai quy hoạch và kiểm tra giám sát khi thực hiện quy hoạch

sử dụng đất giai đoạn 2011 - 2020 của huyện Như Thanh đã được thực hiện khá tốt.

3.3.2. Đánh giá về kết quả thực hiện so với khi xây dựng quy hoạch sử dụng đất

Tỷ lệ trả lời (%)

Hình 3.1. Đánh giá kết quả thực hiện so với khi xây dựng phương án quy hoạch

sử dụng đất

(Nguồn: Số liệu điều tra của tác giả, năm 2018)

Qua hình 3.1 cho thấy kết quả thực hiện so với khi xây dựng phương án quy

hoạch sử dụng đất như sau: Người dân điều tra đều có chung kết quả là phương án

quy hoạch sử dụng đất huyện Như Thanh giai đoạn 2011 - 2020 chưa đạt tính khả

thi cao, chưa có sự đột phá. 11% phiếu điều tra cho thấy kết quả thực hiện quy

hoạch đạt trên 9 %, có 35% phiếu điều tra cho kết quả thực hiện quy hoạch đạt từ

70 đến 90%, có 45% số phiếu điều tra cho rằng kết quả thực hiện quy hoạch đạt 50

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

đến 70 % và có từ 9 % phiếu điều tra nhận xét kết quả thực hiện quy hoạch đạt

dưới 50%. Từ kết quả điều tra trên cho thấy rằng kết quả thực hiện quy hoạch so

với khi xây dựng phương án quy hoạch sử dụng đất huyện Như Thanh giai đoạn 2011 -

2020 là chưa cao.

3.3.3. Đánh giá về đơn giá bồi thường, hỗ trợ về đất so với giá thị trường khi thực

hiện thu hồi đất thực hiện quy hoạch sử dụng đất năm 2011-2018

Tỷ lệ trả lời (%)

Hình 3.2. Đánh giá đơn giá bồi thường, hỗ trợ về đất so với giá thị trường khi

thực hiện quy hoạch sử dụng đất theo nhóm đối tượng sử dụng

(Nguồn: Số liệu điều tra của tác giả, năm 2018)

Qua hình 3.2 cho thấy: Người dân điều tra có đánh giá khác nhau về đơn giá

bồi thường, hỗ trợ về đất. Không có người dân nào đánh giá là đơn giá cao hơn giá

thị trường, có 45% đánh giá là bằng giá thị trường, có 50% đánh giá là thấp hơn thị

trường và chỉ có số ít (5%) đánh giá rất thấp so với giá thị trường.

Điều đó cho thấy các nhận xét về đơn giá bồi thường, hỗ trợ của người dân

còn khác nhau, điều đó cho thấy giá bồi thường, hỗ trợ về đất chưa bằng với giá thị

trường, và một phần do các vị trí, và sự hiểu biết của các người dân khác nhau.

3.3.4. Đánh giá về chính sách tái định cư khi thu hồi đất

Kết quả điều tra cho thấy:

- Đánh giá về đơn giá đất khi bố trí tái định cư cho các hộ dân: Có 91% số

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

phiếu trả lời là giá thu tiền sử dụng đất khi bố trí tái định cư bằng với giá thị trường

và có 9% số phiếu điều tra nhận định là bằng giá thị trường. Qua đó cho thấy việc

xác định giá thu tiền sử dụng đất khi bố trí chỗ ở tái định cư cho người dân bị thu

hồi đất do thực hiện quy hoạch sử dụng đất của huyện Như Thanh được thực hiện

đúng theo quy định của Nhà nước và công tác bố trí tái định cư được thực hiện rất tốt.

Bảng 3.8. Chính sách bố trí tái định cư khi thực hiện quy hoạch sử dụng

đất theo phiếu điều tra

Chỉ tiêu đánh giá Tỷ lệ % trả lời TT

I 1 2 3 4 Đơn giá bố trí tái định cư như thế nào Cao hơn giá thị trường Bằng giá thị trường Thấp hơn giá thị trường Rất thấp so với giá thị trường

Tổng

II 1 2 3 4

Vị trí bố trí khu tái định cư Thuận tiện để sinh sống hơn chỗ ở cũ Thuận tiện bằng chỗ ở cũ Không thuận tiện bằng chỗ ở cũ Điều kiện thuận tiện kém hơn rất nhiều Tổng

III 1 2 3 4 Cơ sở hạ tầng khu đất tái định cư Tốt hơn nơi bị thu hồi Bằng nơi bị thu hồi Xấu hơn nơi bị thu hồi Rất xấu so với nơi bị thu hồi

Tổng

IV 1 2 3 4

Điều kiện xét duyệt để được bố trí tái định cư Rất hợp lý Tương đối hợp lý Chưa hợp lý Hoàn toàn không hợp lý Tổng 91,25 8,75 0,00 0,00 100,0 78,88 16,36 4,76 0,00 100,0 90,00 7,50 2,50 0,00 100,0 78,13 20,87 1,04 0,00 100,0

(Nguồn: Số liệu điều tra của tác giả, năm 2018)

Vị trí khu đất tái định cư: Nhận xét về tính thuận tiện của vị trí khu đất bố trí

tái định cư trong cuộc sống so với nơi ở cũ bị thu hồi thì có 78,88% số người trả lời

đánh giá rằng vị trí khu đất được bố trí tái định cư có điều kiện đi lại và sinh sống

thuận tiện hơn so với nơi ở cũ. Chỉ có 16,36% số người được hỏi trả lời là thuận

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

tiện như nơi ở cũ là 4,76%. Như vậy, việc chọn khu đất để bố trí tái định cư cho

người dân bị thu hồi đất được huyện Như Thanh thực hiện rất tốt, đáp ứng được

nguyện vọng của người dân bị thu hồi đất.

- Cơ sở hạ tầng khu đất bí trí tái định cư: Có 90% số người được điều tra có

nhận định là cơ sở hạ tầng khu đất được bố trí tái định cư là tốt hơn nơi ở cũ, có

7,5% trả lời là cơ sở hạ tầng khu tái định cư bằng nơi bị thu hồi, chỉ có 2,5% trả lời

xấu hơn nơi bị thu hồi. Qua tỷ lệ phiếu điều tra trên có thể nhận định việc đầu tư

xây dựng cơ sở hạ tầng cho khu tái định cư được huyện Như Thanh đầu tư và thực

hiện khá tốt.

- Về công tác xét duyệt điều kiện để được bố trí tái định cư thì có bình quân

78,13% số người được điều tra nhận định là điều kiện xét duyệt được xây rất hợp lý,

phù hợp với thực tế và nhu cầu của người dân, 20,83% số người cònn lại đánh giá là

điều kiện xét duyệt tái đươc xây dựng tương đối hợp lý và có 1,04% số người đánh

giá chưa hợp lý .

3.3.5. Đánh giá về ảnh hưởng của phương án quy hoạch sử dụng đất đến sự phát

triển kinh tế và các vấn đề xã hội của địa phương

Tỷ lệ trả lời (%)

Hình 3.4: Ảnh hưởng của phương án quy hoạch sử dụng đất đến sự phát triển

kinh tế và các vấn đề xã hội của địa phương

(Nguồn: Số liệu điều tra của tác giả, năm 2018)

Qua hình 3.4 việc đánh giá những ảnh hưởng của phương án quy hoạch sử

dụng đất huyện Như Thanh giai đoạn 2016 - 2020 đến sự phát triển kinh tế địa

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

phương cho thấy, có 40% trả lời là kinh tế và các vấn đề xã hội phát triển tốt hơn

khi thực hiện quy hoạch, có 60% trả lời là các vấn đề kinh tế và xã hội của huyện

phát triển hơn so với trước ít hơn. Như vậy có thể đánh giá việc thực hiện phương

án quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2015 - 2020 của huyện Như Thanh chưa tạo ra

được sự phát triển kinh tế và xã hội mạnh mẽ, đột phá mới chi gây ảnh hưởng cho

phát triển các vấn đề kinh tế - xã hội một ít, tuy nhiên chưa được thể hiện rõ nét

trong đời sống của nhân dân.

3.3.6. Đánh giá về những khó khăn và thuận lợi khi thực hiện công tác Quy

hoạch sử dụng đất và áp dụng các văn bản mới liên quan đến Quy hoạch sử

dụng đất theo ý kiến của cán bộ ngành tài nguyên và môi trường

Bảng 3.9. Những khó khăn và thuận lợi khi thực hiện công tác Quy hoạch sử

dụng đất Chỉ tiêu đánh giá

TT

Tỷ lệ % trả lời

I

Những nhân tố nào thuận lợi để thực hiện Quy hoạch sử dụng đất và áp dụng văn bản mới liên quan đến công tác Quy hoạch sử dụng đất? Tinh thần đoàn kết của nhân dân Sự tin tưởng vào chính của đảng và Nhà nước của dân Sự ủng hộ của các ban ngành UBND địa phương Tất cả các phương án trên

25,00 25,00 20,00 30,00 100,0

1 2 3 4 Tổng II

Những khó khăn nào ảnh hưởng đến tính khả thi của việc thực hiện Quy hoạch sử dụng đất của huyện giai đoạn 2011 – 2020? Trình độ người dân chưa đồng đều Chính sách còn nhiều bất cập Quy hoạch chưa sát thực, chỉ tiêu quy hoạch quá cao Vấn đề về vốn và kỹ thuật Tất cả các phương án trên

10,00 10,00 20,00 20,00 40,00 100,0

1 2 3 4 5 Tổng III

10,00 30,00

1 2

Những khó khăn khi áp dụng các văn bản mới liên quan đến Quy hoạch sử dụng đất? Do cấp trên phổ biến xuống địa phương còn chậm Do công tác tiếp thu, tuyền truyền, áp dụng của địa phương còn chậm Trình độ của người dân còn hạn chế Bản thân các văn bản văn đó tính khả thi chưa cao.

10,00 35,00 15,00

3 4 5

Điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội của từng địa phương khác nhau

100,0

Tổng

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

(Nguồn: Số liệu điều tra của tác giả, năm 2018)

Qua bảng 3.9 ta thấy:

* Những nhân tố nào thuận lợi để thực hiện Quy hoạch sử dụng đất và áp

dụng văn bản mới liên quan đến công tác Quy hoạch sử dụng đất: Có 25% ý kiến

cho rằng tinh thần đoàn kết của nhân dân và sự ủng hộ của các ban ngành UBND

địa phương, có 32% sự tin tưởng vào chính của Đảng và Nhà nước và tất cả các ý

kiến trên, cho chúng ta thấy có rất nhiều yếu tố thuận lợi cho công tác quy hoạch sử dụng

đất của địa phương.

* Những khó khăn nào ảnh hưởng đến tính khả thi của việc thực hiện Quy

hoạch sử dụng đất của huyện giai đoạn 2015 - 2020 có rất nhiều khó khăn ảnh

hưởng đến quy hoạch: có 10% ý kiến cho rằng trình độ người dân chưa đồng đều,

có 10% ý kiến cho rằng trình độ và chính sách còn nhiều bất cập, có 20% ý kiến cho

rằng quy hoạch chưa sát với thực tế, chỉ tiêu quy hoạch quá cao, có 20% ý kiến cho

rằng do vấn đề vốn và kỹ thuật, có 40% ý kiện lựa chọn tất cả các phương án trên.

* Những khó khăn khi áp dụng các văn bản mới liên quan đến Quy hoạch sử

dụng đất: Có 10% ý kiến cho rằng do cấp trên phổ biến xuống còn chậm và trình độ

người dân còn hạn chế, có 30% ý kiến cho rằng do công tác tiếp thu, tuyên truyền

áp dụng còn chậm, có 10% trình độ người dân còn hạn chế, có 15% cho rằng do

điều tự nhiên, kinh tế xã hội của từng địa phương khác nhau và 35% bản thân các

văn bản đó có tính khả thi chưa cao.

3.4. Đề xuất các giải pháp nâng cao công tác quy hoạch sử dụng đất

3.4.1 Các giải pháp trước mắt

- Rà soát lại quy hoạch sử dụng đất với các quy hoạch chuyên ngành khác

nhau, đặc biệt là quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội, quy hoạch xây dựng

đô thị, quy hoạch giao thông, quy hoạch thủy lợi, quy hoạch cụm công nghiệp để

phát hiện ra sự chồng chéo, bất hợp lý cần kịp thời điều chỉnh cho thống nhất và

đồng bộ cho quy hoạch giao đoạn 2011-2020.

- Cần xử lý các quy hoạch bị coi là "treo" không phù hợp theo hướng: Những

quy hoạch có thể thực hiện sớm thì tập trung nguồn lực để thực hiện ngay; những

quy hoạch xét cần nhưng trước mắt chưa có khả năng thực hiện được thì điều chỉnh

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

mốc thời gian, lộ trình thực hiện; những quy hoạch không hợp lý về quy mô diện

tích thì phải điều chỉnh quy mô diện tích cho phù hợp; những quy hoạch bất hợp lý,

không có tính khả thi thì phải quyết định huỷ bỏ ngay; công bố công khai trên các

phương tiện thông tin đại chúng như trên loa đài truyên thanh, trên báo, trên tivi ....

việc điều chỉnh, huy bỏ quy hoạch đạt kết quả cao.

- Công khai phương án bồi thường, giải phóng mặt bằng, tiếp thu ý kiến của

người bị thu hồi đất đóng góp cho phương án, kể cả việc thẩm định giá đất và cưỡng

chế khi người dân có ý kiến ngược lại với quyết định thu hồi đất đã được ban hành.

- Xiết chặt vai trò quản lý nhà nước về đất đai theo quy hoạch và pháp luật.

Việc thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất theo đúng quy hoạch được duyệt, kiên quyết

xử lý những trường hợp vi phạm pháp luật về đất đai đối với việc thu hồi đất, giao

đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất không đúng thẩm quyền và không

theo quy hoạch được duyệt.

- Tăng cường vai trò giám sát của HĐND, UBND, của các tổ chức chính trị

xã hội và đặc biệt là sự giám sát của người dân.

3.4.2 Các giải pháp lâu dài

- Khi lập quy hoạch sử dụng đất cho giai đoạn tới cần giải quyết hài hoà và

thích hợp được tất cả các lợi ích của các chủ thể như: Nhà nước, người dân, nhà đầu

tư, cần tranh thủ tham vấn ý kiến rộng rãi của cộng đồng, đặc biệt là của người dân sở tại

và các nhà khoa học, các nhà nghiên cứu trước khi xét duyệt phương án quy hoạch.

- Cần làm rõ về mặt pháp lý đối với mối quan hệ giữa quy hoạch phát triển

kinh tế - xã hội, quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng để tránh khỏi chồng

chéo, đỡ tốn kém và nâng cao hiệu quả kinh tế, đồng thời gắn kết chặt chẽ giữa quy

hoạch sử dụng đất với các loại hình quy hoạch đó trên cơ sở quy hoạch tổng thể đô

thị theo định hướng phát triển của huyện. UBND huyện và các xã, thị trấn cần ý

thức được rằng quy hoạch sử dụng đất là một công cụ để quản lý đất đai, không có

hoặc vi phạm đều là vi phạm pháp luật.

- Để nâng cao chất lượng quy hoạch sử dụng đất cho giai đoạn tới, cần xác

định rõ đặc thù của quy hoạch sử dụng đất đô thị..., xây dựng phương pháp và nội

dung riêng cho quy hoạch sử dụng đất đô thị.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

- Trước hết quy hoạch sử dụng đất của huyện phải thể hiện được tầm nhìn

không chỉ trong vòng 5 hay 10 năm mà có thể phải là 20 năm hoặc xa hơn nữa.

- Trong dự báo cần đưa ra nhiều kịch bản phát triển cho tương lai với các

yếu tố tham chiếu như: Dân số, tốc độ tăng trưởng kinh tế, chuyển dịch cơ cấu kinh

tế, tốc độ công nghiệp hoá, hiện đại hóa, đô thị hoá, hướng phát triển của các ngành,

lĩnh vực và xu thế thời đại với tình hình phát triển hiện nay... Với mỗi một yếu tố

biến đổi sẽ kèm theo những phương án được xây dựng (phương án ngắn hạn,

phương án trung hạn, phương án dài hạn). Như vậy sẽ có nhiều phương án để

lựa chọn.

- Cần nghiên cứu, lựa chọn những chỉ tiêu, loại đất cho phù hợp, không quá

đi vào chi tiết từng công trình, dự án cụ thể nào . Mục tiêu quy hoạch sử dụng đất là

phải xác lập được trật tự sử dụng đất trong một thời gian dài. Vì vậy, để đảm bảo

tính ổn định tương đối của phương án quy hoạch sử dụng đất cũng như tính điều tiết

vĩ mô trong phương án quy hoạch cần:

a. Xác định được mục tiêu, định hướng phát triển, tính chất đô thị, quy mô

diện tích và hướng mở rộng của huyện theo những dự báo cho cả một thời kỳ dài từ 20-50

năm;

b. Khoanh định và xác định chức năng của những khu vực có sử dụng đất

với quy mô lớn, dễ gây xáo trộn; xác định những khu vực dự kiến phát triển, khu

vực hạn chế phát triển, khu vực cần bảo vệ ... Trên cơ sở đó thiết lập ranh giới đó

cho một số loại sử dụng đất chính như: Khu vực phát triển cum công nghiệp, khu đô

thị, khu hành chính, khu tái định cư, khu công nghiệp, (có quy mô lớn) các khu vực

cần bảo vệ, tôn tạo; khu vực trồng lúa; khu vực chuyển đổi nông nghiệp, đất quốc

phòng an ninh, đất khu vực dự phòng...

c. Xây dựng quy hoạch hệ thống giao thông, thủy lợi then chốt như trục vành

đai, trục xương cá.... xác định chỉ giới giao thông cho những tuyến giao thông đó;

d. Xây dựng quy chế sử dụng đất cho từng khu vực, bao gồm những quy

định chung, quy định riêng, những khuyến cáo cần thiết. Trong mỗi khu vực, có thể

sẽ thực hiện bước tiếp theo là xây dựng quy hoạch chi tiết cho khu vực đó như: Quy

hoạch khu dân cư, quy hoạch cụm công nghiệp ... .

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

+ Tạo cơ hội cho người dân được tiếp cận và tham gia ngay từ khâu lập quy

hoạch. Có thể người dân tham gia bằng cách gửi thư góp ý qua các hòm thư điện tử

hoặc chính quyền huyện tổ chức lấy ý kiến trực tiếp người dân sở tại. Trên cơ sở đó,

các cơ quan chức năng sẽ tiếp thu ý kiến trong quá trình xây dựng dự án.

- Nghiên cứu xây dựng cơ sở dữ liệu địa lý về sử dụng đất, tiềm năng đất đai

và các công cụ phân tích hiệu quả kinh tế - xã hội - môi trường khi xây dựng

phương án quy hoạch sử dụng đất trên cơ sở của hệ thống dự liệu đó.

- Gắn quy hoạch sử dụng đất với phát triển các ngành nghề, đặc biệt quan

tâm khôi phục các ngành nghề truyền thống như: mây tre đan ..., tạo quỹ đất tái

định cư, quy hoạch đất dịch vụ và đất liền kề các khu công nghiệp; đồng thời chủ

động xây dựng kế hoạch hỗ trợ dạy nghề và tạo việc làm, cho vay vốn giải quyết

việc làm từ dự án dạy nghề cho lao động nông thôn và cho người lao động bị thu

hồi đất ngay trong quá trình xây dựng quy hoạch; mở rộng ngành nghề đào tạo

phù hợp với định hướng phát triển kinh tế xã hội của huyện.

- Cần làm sáng tỏ khái niệm về quy hoạch với kế hoạch sử dụng đất cùng

như mối quan hệ giữa quy hoạch với kế hoạch sử dụng đất để tránh những nhầm lẫn

dễn đến những hiểu lầm về quy hoạch " treo". Quy hoạch chỉ xác lập về mặt không

gian, còn kế hoạch phải gắn liền với thời gian, lộ trình, tài chính thực hiện. Sau khi

quy hoạch được cộng bố công khai, hàng năm căn cứ vào khả năng tài chính, nhu

cầu phát triển, các ngành, lĩnh vực sẽ lập kế hoạch xây dựng các công trình, dự án

cụ thể phù hợp với quy hoạch đó.

- Xây dựng cơ chế, chính sách phù hợp để khuyến khích đầu tư vào những

lĩnh vực có hàm lượng khoa học, công nghệ cao; tập trung nguồn lực đầu tư vào

những công trình trọng điểm, có ý nghĩa quyết định đến sự phát triển chung của

huyện, không nên đầu tư dàn trải; tranh thủ thu hút mọi nguồn lực trong dân, doanh

nghiệp và các nhà đầu tư nước ngoài vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, dịch vụ,

xây dựng cơ sở hạ tầng, đào tạo nghề...

3.4.3. Giải pháp về cơ chế, chính sách

3.4.3.1. Về quy hoạch sử dụng đất

- Xác định vị trí quy hoạch sử dụng đất trong hệ thống quy hoạch (quy hoạch

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

tổng thể phát triển kinh tế - xã hội, các quy hoạch ngành và lĩnh vực) để đảm bảo

tính thống nhất trong quản lý và bố trí sử dụng hợp lý quỹ đất trên phạm vi toàn

huyện, đáp ứng mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội và quốc phòng, an ninh. Kiên

quyết thu hồi đất đối với những dự án đã được giao, cho thuê đất nhưng không thực

hiện đầu tư đúng thời gian quy định, sử dụng đất không hiệu quả, sử dụng đất trái

mục đích được giao, thuê; ngăn chặn có hiệu quả tình trạng mua bán, chuyển

nhượng, chuyển mục đích sử dụng đất trái phép. Phát huy tốt vai trò của người đứng

đầu các cấp, các ngành, cơ quan, đơn vị trong quản lý tài nguyên đất đai.

3.4.3.2. Về chính sách tài chính đất đai

+ Huyện có chính sách tạo nguồn về tài chính để các chủ thể thực hiện đúng

tiến độ các dự án theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được cấp thẩm quyền phê duyệt.

+ Có chính sách điều tiết giá trị gia tăng từ đất và đầu tư cơ sở hạ tầng và

chuyển đổi mục đích sử dụng đất mang lại; điều tiết các nguồn thu từ đất để cân đối,

phân phối hợp lý tạo nguồn lực phát triển đồng đều giữa các vùng miền; cải cách hệ

thống thuế có liên quan đến đất đai và bất động sản nhằm ngăn chặn tình trạng

chuyển nhượng đất vì mục đích đầu cơ.

3.4.3.3. Về quản lý sử dụng đất

+ Xây dựng các quy định pháp lý để quản lý và bảo vệ các vùng trồng lúa,

vùng phát triển rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng, khu vườn Quốc Gia.

+ Xây dựng và ban hành quy định để xác định rõ trách nhiệm cụ thể giữa

huyện và xã, thị trấn, trong từng ngành, từng cấp, trong từng cơ quan, đơn vị, trách

nhiệm tập thể và cá nhân trong việc quản lý đất đai nói chung và thực hiện quy

hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được quyết định, xét duyệt.

3.4.3.4. Các chính sách đối với nông nghiệp và phát triển nông thôn

- Chính sách đối với đất trồng lúa:

+ Chính sách hỗ trợ cho tổ chức, hộ gia đình, cá nhân sản xuất lúa: khuyến

khích mở rộng diện tích; hỗ trợ khâu sản xuất, thu hoạch, bảo quản lúa và khâu tiêu

thụ lúa.

+ Xây dựng chế tài trong công tác quản lý và thực hiện quy hoạch sử dụng

đất lúa, nhằm xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

- Chính sách bảo vệ và phát triển rừng:

+ Ưu tiên giao đất, giao và khoán rừng phòng hộ cho các cộng đồng, hợp tác

xã, hộ gia đình để quản lý bảo vệ và hưởng lợi lâu dài theo quy hoạch, kế hoạch đã

được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

+ Tạo điều kiện cho chủ rừng thực hiện quyền sử dụng đất, sử dụng và sở

hữu rừng theo quy định của pháp luật.

+ Tăng ngân sách đầu tư của Nhà nước cho quản lý, bảo vệ và phát triển

rừng đặc dụng, rừng phòng hộ.

3.4.3.5. Chính sách đất đai đối với phát triển công nghiệp

- Xây dựng cơ chế, chính sách nhằm khuyến khích các nhà đầu tư phát triển

khu công nghiệp ở các vùng trung du, miền núi.

- Nhà nước có chính sách ưu tiên đầu tư cơ sở hạ tầng lên vùng miền núi

nhằm từng bước thu hút phát triển công nghiệp, để hạn chế việc phát triển công

nghiệp lấy vào diện tích đất trồng lúa.

- Hoàn thiện các cơ chế, chính sách trong việc quy hoạch đất hạ tầng phục

vụ bảo vệ môi trường, đặc biệt là các khu vực phát triển công nghiệp, đô thị.

3.4.3.6. Chính sách đất đai đối với phát triển đô thị

- Chính sách điều chỉnh quá trình phát triển đô thị phù hợp với tốc độ phát

triển công nghiệp phù hợp với quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế và phân công

lao động.

- Cơ chế quản lý đô thị nhằm khắc phục tình trạng mất cân đối trong cơ cấu

sử dụng đất đô thị về đất ở với đất xây dựng cơ sở hạ tầng.

3.4.3.7. Chính sách đối với phát triển hạ tầng

- Cơ chế tạo quỹ đất để thu hút đầu tư phát triển, xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ

thuật và hạ tầng xã hội. Có các giải pháp và chính sách cụ thể bảo đảm quỹ đất cho

các lĩnh vực giáo dục - đào tạo, y tế, văn hóa, thể dục thể thao, trong đó lưu ý đất

cho xã hội hóa các lĩnh vực này.

- Có chính sách đầu tư hạ tầng đối với quỹ đất ít có khả năng nông nghiệp để

làm mặt bằng sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp và phát triển khu dân cư mới

nhằm hạn chế đến mức thấp nhất việc chuyển đất chuyên trồng lúa nước sang sử

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

dụng vào mục đích phi nông nghiệp.

3.4.4. Giải pháp đào tạo nguồn nhân lực

- Xây dựng và thực hiện đào tạo và nâng cao chất lượng chuyên môn nghiệp

vụ, năng lực và ý thức trách nhiệm của đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý đất đai

ở các cấp, đặc biệt là ở cấp huyện, cán bộ địa chính xã, thị trấn để đáp ứng yêu cầu

về đổi mới ngành và hội nhập quốc tế.

- Chú trọng công tác đào tạo cán bộ chuyên môn có đủ năng lực lập quy

hoạch, kế hoạch sử dụng đất đạt hiệu quả và chất lượng.

- Nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý, giám sát thực hiện quy hoạch, kế

hoạch sử dụng đất các cấp đã được phê duyệt.

- Nâng cao năng lực và cơ sở vật chất kỹ thuật cho các đơn vị sự nghiệp có

chức năng lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.

- Xây dựng các chương trình đào tạo ngắn hạn trên cơ sở đào tạo theo chuyên đề,

ưu tiên đào tạo cho cán bộ lập, thực hiện và giám sát quy hoạch sử dụng đất ở địa phương.

3.4.5. Giải pháp về vốn

Để có thể thực hiện được các bước đi của phương án quy hoạch sử dụng đất

đến năm 2020, trước hết cần phải bảo đảm nguồn vốn để thực hiện các dự án đầu tư

sử dụng đất. Giải pháp huy động vốn đầu tư từ tất cả các nguồn: nguồn vốn ngân

sách, vốn ngân sách vay, ODA, vốn doanh nghiệp, vốn tín dụng ngân hàng, nguồn

vốn tư nhân và dân cư… Nguồn vốn ngân sách thường hạn chế và chỉ dành tập

trung cho các công trình cơ sở hạ tầng thiết yếu, do đó trong việc huy động vốn cần

thực hiện tốt một số giải pháp sau:

- Dành tỷ lệ thỏa đáng vốn đầu tư ngân sách cho phát triển khu dân cư, nhất

là ưu tiên đầu tư kết cấu hạ tầng kỹ thuật và cơ sở hạ tầng xã hội, đặc biệt thu hút

nguồn vốn ngoài ngân sách vào đầu tư kết cấu hạ tầng kỹ thuật.

- Mở rộng hình thức “Nhà nước và nhân dân cùng làm” để đầu tư các dự án

hạ tầng quy mô nhỏ, phục vụ dân sinh trong phát triển nông thôn, nhất là các tuyến

giao thông nội bộ trong các khu dân cư hiện hữu.

- Đẩy mạnh xã hội hóa cơ sở hạ tầng xã hội trước hết trong lĩnh vực giáo dục, y tế.

- Thực hiện tốt công tác thu, chi tài chính về đất đai: Các nguồn thu bao gồm

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

từ việc giao đất có thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất, chuyển đổi, chuyển nhượng,

chuyển mục đích sử dụng đất,... các khoản chi về đền bù thu hồi đất,.... theo quy

định của các văn bản pháp luật hiện hành.

3.4.6. Về khoa học công nghệ và môi trường

Vấn đề khoa học và công nghệ là then chốt của sự phát triển. Vì vậy, phải có

một chính sách đào tạo cũng như khuyến khích việc áp dụng khoa học và công nghệ

vào sản xuất, nhưng phải xem xét kỹ về vấn đề môi trường. Đặc biệt trong các lĩnh

vực công nghiệp và dịch vụ du lịch, nhằm giảm thiểu những tác động xấu đến môi

trường đất đai, không khí, nguồn nước để sử dụng đất hiệu quả và bền vững.

Xây dựng và tổ chức thực hiện các quy định về xử lý chất thải, nước thải đối

với các khu vực chuyên nuôi trồng thủy sản, các cơ sở sản xuất kinh doanh, các cơ

sở chế biến, các khu dân cư tập trung... xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm quy

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

hoạch được duyệt, các trường hợp gây ô nhiễm môi trường.

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

1. Kết luận

1. Huyện Như Thanh với tổng diện tích tự nhiên 58809.31 ha, dân số toàn

huyện là 89 902 người, mật độ dân số 152,8 người/km2. Trong đó nam là 44 932

người, nữ là 44970 người.; dân số thành thị là 5456 người, dân số nông thôn là 84 446

người, là huyện năng động, có vị trí thuận lợi giao lưu phát triển kinh tế, văn hoá, xã

hội với các huyện trong tỉnh.

2. Về công tác điều chỉnh quy hoạch và thực hiện điều chỉnh quy hoạch sử

chỉnh quy hoạch sử dụng đất của tỉnh là: 47.620,48 ha, điều chỉnh tăng so

với chỉ tiêu đã phê duyệt theo Quyết định 349/QĐ-UBND ngày 25 tháng 01

năm 2014 là 3.762,82 ha, Diện tích đất phi nông nghiệp đến năm 2020 được

phân bổ là 9.097,52 ha, điều chỉnh thấp hơn 679,97 ha so với chỉ tiêu trong

phương án quy hoạch sử dụng đất đã được duyệt là 9.777,49 ha.

dụng đất: Đến năm 2020 đất nông nghiệp của huyện được phân bổ theo điều

3. Đánh giá công tác quản lý quy hoạch sử dụng đất của huyện Như Thanh

giai đoạn 2016 - 2018 thông qua ý kiến người dân: Đánh giá về việc công khai quy

hoạch: Có 47,75% nhận xét phương án quy hoạch có công khai UBND xã và các

khu dân cư. Trung bình có 31,88% nhận xét phương án quy hoạch sử dụng đất của

huyện Như Thanh đã được công khai ở UBND các xã. Có 15,25% nhận xét phương

án quy hoạch sử dụng đất của huyện Như Thanh đã được công khai ở UBND các

khu dân cư. Tuy nhiên cũng còn 5,12% cho rằng chưa nhìn thấy công khai ở đâu.

Như vậy việc công khai phương án quy hoạch sử dụng đất theo quy định của pháp

4. Những khó khăn và thuận lợi khi thực hiện công tác Quy hoạch sử dụng

luật đã được thực hiện khá tốt trong kỳ quy hoạch.

đất theo ý kiến của cán bộ:

* Những nhân tố nào thuận lợi để thực hiện Quy hoạch sử dụng đất và áp

dụng văn bản mới liên quan đến công tác Quy hoạch sử dụng đất: Có 25% ý kiến

cho rằng tinh thần đoàn kết của nhân dân và sự ủng hộ của các ban ngành UBND

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

địa phương, có 32% sự tin tưởng vào chính của Đảng và Nhà nước và tất cả các ý kiến

trên, cho chúng ta thấy có rất nhiều yếu tố thuận lợi cho công tác quy hoạch sử dụng đất

của địa phương.

* Những khó khăn nào ảnh hưởng đến tính khả thi của việc thực hiện Quy

hoạch sử dụng đất của huyện giai đoạn 2016 - 2020 có rất nhiều khó khăn ảnh

hưởng đến quy hoạch: có 10% ý kiến cho rằng trình độ người dân chưa đồng đều,

có 10% ý kiến cho rằng trình độ và chính sách còn nhiều bất cập, có 20% ý kiến cho

rằng quy hoạch chưa sát với thực tế, chỉ tiêu quy hoạch quá cao, có 20% ý kiến cho

rằng do vấn đề vốn và kỹ thuật, có 40% ý kiện lựa chọn tất cả các phương án trên.

2. Kiến nghị

- Để công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đai đi vào nề nếp, đúng pháp

luật, đảm bảo tính thống nhất quản lý sử dụng đất đai, tạo điều kiện phát huy quyền

làm chủ nhân dân trong sử dụng đất có một số kiến nghị như sau:

- Ủy ban nhân dân tỉnh Thanh Hóa sớm phân bổ chỉ tiêu quy hoạch sử dụng

đất của huyện đến năm 2020 để UBND huyện Như Thanh để lập kế hoạch sử dụng

đất năm 2019 để phân về cho các xã, thị trấn thực hiện đúng quy đinh.

- Để đảm bảo tăng trưởng kinh tế nhanh bền vững, từng bước tạo chuyển

dịch cơ cấu về kinh tế theo hướng công nghiệp hoá, hịên đại hoá, nông nghiệp -

lâm nghiệp - thuỷ sản, tiểu thủ công nghiệp, dịch vụ thương mại làng nghề, đề

nghị Ủy ban nhân dân tỉnh tạo cơ chế, chính sách, ưu đãi đầu tư để có nguồn

vốn đầu tư từ bên ngoài đầu tư cho huyện thực hiện các dự án phát triển kinh tế

theo quy hoạch sử dụng đất của huyện đã được phê duyệt.

- Quá trình thực hiện quy hoạch theo từng giai đoạn cụ thể để phù hợp với yêu

cầu phát triển kinh tế - xã hội của huyện và những nhiệm vụ quan trọng mang tính

chiến lược, đề nghị được phép điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất cho phù hợp với

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

tình hình thực tế tại huyện và theo quy định của Luật đất đai.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tài liệu tiếng Việt

1. Nguyễn Đình Bồng (2006), “Một số vấn đề về quy hoạch sử dụng đất ở nước ta

trong giai đoạn hiện nay”. Tài nguyên và môi trường, số 9.

2. Bộ Tài nguyên và Môi trường (2014), Thông tư 23/2014/TT-BTNMT về Giấy chứng

nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.

3. Bộ Tài nguyên và Môi trường (2014), Thông tư 26/2014/TT-BTNMT về Quy

trình và Định mức kinh tế - kỹ thuật xây dựng cơ sở dữ liệu tài nguyên và

môi trường.

4. Bộ Tài nguyên và Môi trường (2014), Thông tư 29/2014/TT-BTNMT quy định

chi tiết việc lập, điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.

5. Chính phủ (2013), “Nghị quyết số 22/NQ-CP ngày 07/2/2013 về quy hoạch sử

dụng đất đến năm 2020 và kế hoạch sử dụng đất 5 năm kỳ đầu (2011 - 2015)

tỉnh Thanh Hóa”.

6. Chính phủ (2013), Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ

quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai.

7. Chính phủ (2013), Nghị định số 45/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ

quy định về thu tiền sử dụng đất.

8. Chính phủ (2013), Nghị định số 46/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính

phủ về thu tiền thuê đất, thuê mặt nước.

9. Chính phủ (2013), Nghị định số 47/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính

phủ quy định về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất.

10. Nguyễn Thế Đặng và cs (2014), Giáo trình thổ nhưỡng, NXB Nông nghiệp, Hà Nội

11. Đoàn Công Quỳ (2006), Bài giảng quy hoạch sử dụng đất, NXB Nông nghiệp,

Hà Nội.

12. Luật Đất đai năm 2013, NXB Chính trị quốc gia Hà Nội.

13. Đoàn Công Quỳ, Vũ Thị Bình, Nguyễn Thị Vòng, Nguyễn Quang Học (2006),

Giáo trình quy hoạch sử dụng đất, NXB Nông nghiệp.

14. UBND huyện Như Thanh (2015), “Báo cáo tổng hợp quy hoạch sử dụng đất đai

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

huyện Như Thanh - tỉnh Thanh Hóa giai đoạn 2011 - 2020 và định hướng

đến năm 2030”.

15. UBND huyện Như Thanh (2015), “Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội của

huyện Như Thanh đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030”.

16. UBND huyện Như Thanh (2018), “Báo cáo kết quả thực hiện kế hoạch sử dụng

17. Quyết định số 3162/2014/QĐ-UBND ngày 26/9/2014 của UBND tỉnh về

việc ban hành quy định về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà

nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa.

đất đai huyện Như Thanh - tỉnh Thanh Hóa năm 2018.

II. Tài liệu tiếng Anh

18. FAO (1993), Guideline for Land use planning, Rome

III. Tài liệu từ mạng Internet

19. Nguyễn Đình Bồng (2008), Quy hoạch sử dụng đất đô thị: thực trạng và giải

pháp, http://www.bmktcn.com/.

20. Lê Quang Trí (2005), Giáo trình quy hoạch sử dụng đất đai,

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

http://www.huaf.edu.vn/.

PHIẾU ĐIỀU TRA

Ý kiến của người dân trên địa bàn về tình hình thực hiện quy hoạch sử dụng đất

giai đoạn 2015 - 2018 của huyện Như Thanh

Họ và tên: .......................................................... Tuổi: ......................

Trình độ học vấn: ..............................................................................

Câu 1: Ông (bà ) cho biết việc công khai quy hoạch sử dụng đất?

a. Công khai ở UBND xã và các khu dân cư

b. Công khai ở UBND xã

c. Công khai ở các khu dân cư

d. Không công khai

Câu 2: Ông (bà) có thấy phương án quy hoạch sử dụng đất như thế nào?

a. Rất hợp lý

b. Tương đối hợp lý

c. Không hợp lý

d. Hoàn toàn không hợp lý

Câu 3: Ông (bà) cho biết việc kiểm tra, giám sát quy hoạch sử dụng đất như

thế nào?

a. Có kiểm tra, giám sát thường xuyên

b. Có kiểm tra, giám sát nhưng không thường xuyên

c. Có kiểm tra, nhưng không giám sát

d. Không kiểm tra, giám sát bao giờ

Câu 4: Ông ( bà) hãy đánh giá kết quả thực hiện quy hoạch sử dụng đất đến

năm 2015 của huyện Như Thanh

a. Trên 90%

b. Từ 70-90 %

c. Từ 50-70%

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

d. Dưới 50%

Câu 5: Theo ông (bà) đơn giá bồi thường, hỗ trợ về đất so với giá thị trường

a. Cao hơn

b. Bằng

c. Thấp hơn

d. Rất thấp

Câu 6: Ông (bà) cho biết đơn giá bố trí tái định cư như thế nào?

a. Cao hơn giá thị trường

b. Bằng giá thị trường

c. Thấp hơn giá thị trường

d. Rất thấp so với giá thị trường

Câu 7: Ông (bà) cho biết Vị trí khu tái định cư như thế nào?

a. Thuận tiện để sinh sống hơn chỗ ở cũ

b. Thuận tiện bằng chỗ cũ

c. Không thuận tiện bằng chỗ cũ

d. Điều kiện thuận tiện kém hơn rất nhiều

Câu 8: Theo ông (bà) cơ sở hạ tầng khu đất tái định cư

a. Tốt hơn nơi bị thu hồi

b. Bằng nơi bị thu hồi

c. Xấu hơn nơi bị thu hồi

d. Rất xấu so với nơi bị thu hồi

Câu 9: Theo ông (bà) điều kiện xét duyệt để được bố trí tái định cư

a. Rất hợp lý

b. Tương đối hợp lý

c. Chưa hợp lý

d. Hoàn toàn không hợp lý

Câu 10: Ông (bà) cho biết ảnh hưởng của phương án quy hoạch đến sự phát

triển kinh tế và các vấn đề xã hội địa phương

a. Phát triển tốt hơn

b. Phát triển ít hơn

c. Không thay đổi

d. Phát triển kém

Ngày.............tháng..........năm..........

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

NGƯỜI ĐƯỢC ĐIỀU TRA

PHIẾU ĐIỀU TRA

Lấy ý kiến của cán bộ TNMT về những khó khăn và thuận lợi khi thực hiện công

tác quy hoạch sử dụng đất và áp dụng các Văn bản mới liên quan đến quy hoạch

sử dụng đất

Họ và tên: .......................................................... Tuổi: ......................

Chức vụ nghề nghiệp: ........................................................................

Đơn vị công tác : ................................................ ................................

Câu 1: Là cán bộ chuyên ngành ông (bà) nhận thấy những nhân tố nào thuận lợi

để thực hiện quy hoạch sử dụng đất và áp dụng văn bản mới liên quan đến công

tác quy hoạch sử dụng đất?

a. Tinh thần đoàn kết của nhân dân

b. Sự tin tưởng vào chính của đảng và Nhà nước của dân

c. Sự ủng hộ của các ban ngành UBND địa phương

d. Tất cả các phương án trên

Câu 2: Theo ông (bà) những khó khăn nào ảnh hưởng đến tính khả thi của việc

thực hiện quy hoạch sử dụng đất của thị trấn Trưới giai đoạn 2015 - 2018?

a. Trình độ người dân còn hạn chế

b. Chính sách còn nhiều bất cập

c. Quy hoạch chưa sát thực, chỉ tiêu quy hoạch quá cao

d. Vấn đề về vốn và kỹ thuật

e. Tất cả các phương án trên

Câu 3: Theo ông (bà) những khó khăn khi áp dụng các văn bản mới liên quan

đến quy hoạch sử dụng đất?

a. Do cấp trên phổ biến xuống địa phương còn chậm

b. Do công tác tiếp thu, tuyền truyền, áp dụng của địa phương còn chậm

c. Trình độ của người dân còn hạn chế

d. Điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội của từnh địa phương khác nhau

e. Bản thân các văn bản văn đó tính khả thi chưa cao.

Ngày.............tháng..........năm..........

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

NGƯỜI ĐƯỢC ĐIỀU TRA

Luận văn Thạc sĩ Quản lý đất đai: Đánh giá việc thực hiện điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2016 – 2018 và lập kế hoạch sử dụng đất năm 2019, huyện Như Thanh, tỉnh Thanh Hóa

Luận văn đánh giá được điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của huyện Như Thanh - tỉnh Thanh Hóa ảnh hưởng đến quy hoạch sử dụng đất. Để hiểu rõ hơn, mời các bạn tham khảo chi tiết nội dung luận văn này.

ĐỖ VĂN TÙNG

ĐÁNH GIÁ VIỆC THỰC HIỆN ĐIỀU CHỈNH QUY HOẠCH

SỬ DỤNG ĐẤT GIAI ĐOẠN 2016 – 2018 VÀ LẬP KẾ HOẠCH

SỬ DỤNG ĐẤT NĂM 2019, HUYỆN NHƯ THANH,

TỈNH THANH HÓA

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

ĐÁNH GIÁ VIỆC THỰC HIỆN ĐIỀU CHỈNH QUY HOẠCH

SỬ DỤNG ĐẤT GIAI ĐOẠN 2016 – 2018 VÀ LẬP KẾ HOẠCH

SỬ DỤNG ĐẤT NĂM 2019, HUYỆN NHƯ THANH,

TỈNH THANH HÓA

Chuyên ngành: Quản lý đất đai

Mã số: 8.85.01.03

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

Người hướng dẫn khoa học: TS. Vũ Thị Thanh Thủy

LỜI CAM ĐOAN

TT

Chỉ tiêu

Mã

Ghi chú

Tăng giảm (ha)

Diện tích tự nhiên

1 Đất nông nghiệp 1.1 Đất sản xuất nông nghiệp 1.2 Đất lâm nghiệp 1.3 Đất nuôi trồng thủy sản 1.4 Đất làm muối 1.5 Đất nông nghiệp khác 2 Đất phi nông nghiệp 2.1 Đất ở 2.2 Đất chuyên dung 2.3 Đất tôn giáo, tín ngưỡng

Diện tích hiện trạng năm 2010 (ha) 58.809,35 43.744,15 10.400,19 32.999,86 302,46 0,00 30,00 9.248,67 2.244,74 3.945,55 0,19

Diện tích quy hoạch đến năm 2020 (ha) 58.809,35 43.857,66 10.384,80 33.133,06 300,80 0,00 39,00 9.777,49 2.278,53 4.489,72 0,19

NNP NTS LMU NKH PNN

* Nhóm đất nông nghiệp:

Chỉ tiêu

Mã

TT

Ghi chú

Diện tích phê duyệt năm 2015 (ha)

Kết quả thực hiện đến năm 2015 (ha)

Diện tích hiện trạng năm 2010 (ha)

Diện tích tự nhiên

58.809,35 43.744,15

58.809,35 58.809,35 43.766,97 43.766,97 10.422,73 10.422,73 33.011,76 33.011,76

Bảng 3.5. So sánh Quy hoạch giai đoạn 2011 - 2020 với Điều chỉnh quy

hoạch sử dụng đất huyện Như Thanh đến năm 2020

TT

Chỉ tiêu

Mã

Diện tích hiện trạng năm 2016 (ha)

Quy hoạch đến năm 2020 (ha)

Điều chỉnh tăng, giảm (ha)

Điều chỉnh quy hoạch đến năm 2020 (ha)

Diện tích tự nhiên

Đất chuyên dùng

58.809,35 58.809,35 58.809,31 43.766,97 43.857,66 47.620,48 10.422,73 10.384,80 10,732,38 33.011,76 33.133,06 36.888,15 300,80 0,00 39,00 9.777,49 2.278,53 4.489,72 0,19

0,11 5.821,88 Đất chưa sử dụng (Nguồn: Phòng TN&MT huyện Như Thanh)

So sánh kết quả TH với ĐCQH, tăng (+), giảm (-), (ha)

TT

Chỉ tiêu

Mã

Ghi chú

So sánh kết quả thực hiện

2

Tổng diện tích chuyển mục đích 2016 - 2018 5

1 1 Đất nông nghiệp 1.1 Đất sản xuất nông nghiệp 1.2 Đất lâm nghiệp 1.3 Đất nuôi trồng thủy sản 1.4 Đất làm muối 1.5 Đất nông nghiệp khác 2 Đất phi nông nghiệp 2.1 Đất ở 2.2 Đất chuyên dùng 2.3 Đất tôn giáo, tín ngưỡng

3 NNP NTS LMU NKH PNN

Tổng diện tích chuyển mục đích theo quy hoạch đến năm 2018 4 1.791,82 165,51 1.788,14 7,9 0 0 -323,8 16,36 -283,25 0

0 48,1 42,52 2,89 5,69 0 -3 -353,11 4,83 -370,25

6 -1.791,82 -117,41 -1.745,62 -5,01 5,69 0 320,8 -369,47 288,08 -370,25

2.6 Đất phi nông nghiệp khác 3 Đất chưa sử dụng

PNK CSD

0 -1.468,04

13,29 0

13,29 1.468,04

3.2.3. Lập kế hoạch sử dụng đất đến năm 2019

Diện tích các loại đất cần chuyển mục đích - Cần chuyển mục đích từ đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp

Diện tích đất chưa sử dụng đưa vào sử dụng: 5,51 ha

Dự kiến các khoản thu, chi liên quan đến đất đai trong năm kế hoạch

sử dụng đất 2019:

+ Đấu giá đất ở đô thị:

TT

Tỷ lệ % trả lời

I

Có thể bạn quan tâm

Luận văn Thạc sĩ: Quản lý hoạt động phát triển nhận thức cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non, huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang