Luận văn Thạc sĩ Khoa học giáo dục: Phát triển đội ngũ giáo viên làm tổng phụ trách đội các trường Tiểu học, THCS huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

DƯƠNG NGHĨA TÙNG

PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN

LÀM TỔNG PHỤ TRÁCH ĐỘI TẠI CÁC TRƯỜNG

TIỂU HỌC, TRUNG HỌC CƠ SỞ HUYỆN PHÚ BÌNH,

TỈNH THÁI NGUYÊN

Ngành: Quản lý giáo dục

Mã số: 8 14 01 14

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: GS.TS Trần Quốc Thành

THÁI NGUYÊN - 2020

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan các số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là

hoàn toàn trung thực, chưa được sử dụng và công bố trong bất kỳ công trình nào

khác.

Thái Nguyên, tháng 6 năm 2020

Tác giả

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

Dương Nghĩa Tùng

LỜI CẢM ƠN

Đầu tiên em xin bày tỏ sự kính trọng và lòng biết ơn sâu sắc đến thầy giáo

- GS.TS Trần Quốc Thành, người thầy đã tận tình giúp đỡ, định hướng khoa học

và luôn động viên, khích lệ em hoàn thành luận văn.

Em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến Ban Giám hiệu, tập thể các thầy, cô

giáo Khoa Tâm lý - Giáo dục; Phòng Đào tạo trường Đại học Sư phạm Thái Nguyên

đã trực tiếp giảng dạy, định hướng trong quá trình học tập và nghiên cứu.

Tôi xin chân thành cảm ơn Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Phú

Bình, Ban Giám hiệu các trường tiểu học, trung học cơ sở, cán bộ quản lý, giáo

viên trường tiểu học, trung học cơ sở huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên đã giúp

đỡ, chia sẻ, cung cấp cho tôi nhiều tư liệu, thông tin cũng như đóng góp cho tôi

nhiều ý kiến quý báu để hoàn thành luận văn này.

Cuối cùng, xin cảm ơn những người thân trong gia đình, bạn bè,

đồng nghiệp đã quan tâm, tạo điều kiện tốt nhất cho tôi hoàn thành luận văn.

Trong quá trình học tập, nghiên cứu, mặc dù bản thân đã có nhiều cố gắng,

tâm huyết và trách nhiệm, song luận văn không thể tránh khỏi những thiếu sót.

Kính mong các thầy giáo, cô giáo và các bạn đồng nghiệp chỉ dẫn, góp ý.

Xin chân thành cảm ơn!

Thái Nguyên, tháng 6 năm 2020

Tác giả

Dương Nghĩa Tùng

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

LỜI CẢM ƠN ....................................................................................................... ii

MỤC LỤC............................................................................................................ iii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ........................................................................ iv

DANH MỤC CÁC BẢNG, SƠ ĐỒ ........................................................................ v

MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................... i

MỞ ĐẦU .............................................................................................................. 1

1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................. 1

2. Mục đích nghiên cứu ....................................................................................... 3

3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ................................................................. 3

4. Giả thuyết khoa học ......................................................................................... 4

5. Nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................................... 4

6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu...................................................................... 4

7. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................. 5

8. Cấu trúc luận văn ............................................................................................. 6

Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN

LÀM TỔNG PHỤ TRÁCH ĐỘI Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC, TRUNG HỌC

CƠ SỞ .................................................................................................................. 7

1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề....................................................................... 7

1.1.1. Các nghiên cứu nước ngoài ....................................................................... 7

1.1.2. Các nghiên cứu trong nước ........................................................................ 8

1.2. Một số khái niệm công cụ của đề tài .......................................................... 10

1.2.1. Phát triển .................................................................................................. 10

1.2.2. đội ngũ ..................................................................................................... 10

1.2.2. Giáo viên làm Tổng phụ trách đội ........................................................... 11

1.2.3. đội ngũ giáo viên làm tổng phụ trách đội ................................................ 12

1.2.4. Phát triển đội ngũ giáo viên làm tổng phụ trách đội ............................... 12

1.3. Một số vấn đề lý luận về đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội ......... 13

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

1.3.1. Vị trí, mục tiêu và vai trò của công tác đội trong trường học ................. 13

1.3.2. Vai trò của đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội thiếu niên tiền

phong Hồ Chí Minh ............................................................................... 15

1.4. Nội dung phát triển đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội ở trường

tiểu học, trung học cơ sở ....................................................................... 22

1.4.1. Quy hoạch, phát triển đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội ở

trường tiểu học, trung học cơ sở ............................................................ 22

1.4.2. Tuyển chọn, sử dụng và bổ nhiệm giáo viên làm tổng phụ trách đội ở

trường tiểu học, trung học cơ sở ............................................................ 23

1.4.3. Bồi dưỡng đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội ở trường tiểu

học, trung học cơ sở .............................................................................. 26

1.4.4. Thực hiện chế độ chính sách cho giáo viên làm Tổng phụ trách đội ở

trường tiểu học, trung học cơ sở ............................................................ 28

1.4.5. Kiểm tra, đánh giá công tác phát triển đội ngũ giáo viên làm tổng phụ

trách đội ở trường tiểu học, trung học cơ sở ......................................... 31

1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ

trách đội ................................................................................................. 32

1.5.1. Các yếu tố chủ quan ................................................................................. 33

1.5.2. Các yếu tố khách quan ............................................................................. 34

Tiểu kết chương 1 .............................................................................................. 36

Chương 2: THỰC TRẠNG ĐỘI NGŨ VÀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO

VIÊN LÀM TỔNG PHỤ TRÁCH ĐỘI TẠI CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC,

TRUNG HỌC CƠ SỞ HUYỆN PHÚ BÌNH, TỈNH THÁI NGUYÊN ............... 37

2.1. Khái quát chung về giáo dục tiểu học, trung học cơ sở và công tác đội

tại huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên .................................................. 37

2.1.1. Tình hình giáo dục tiểu học, trung học cơ sở huyện Phú Bình, tỉnh

Thái Nguyên .......................................................................................... 37

2.1.2. Công tác đội tại huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên .............................. 37

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

2.2. Tổ chức khảo sát thực trạng ....................................................................... 39

2.2.1. Mục đích khảo sát .................................................................................... 39

2.2.2. Nội dung khảo sát .................................................................................... 39

2.2.3. Khách thể khảo sát và địa bàn khảo sát ................................................... 39

2.2.4. Phương pháp khảo sát .............................................................................. 39

2.3. Thực trạng đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội tại các trường

Tiểu học, THCS huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên ........................... 40

2.3.1. Thực trạng cơ cấu đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội ................ 40

2.3.2. Thực trạng chất lượng đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội

huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên ....................................................... 42

2.3.3. Thực trạng phẩm chất, năng lực của giáo viên làm Tổng phụ trách đội ......... 46

2.4. Thực trạng phát triển đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội tại các

trường tiểu học, trung học cơ sở huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên ...... 51

2.4.1. Quy hoạch, phát triển đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội tại các

trường tiểu học, trung học cơ sở huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên ...... 51

2.4.2. Tuyển chọn và bổ nhiệm đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội

tại các trường tiểu học, trung học cơ sở huyện Phú Bình, tỉnh Thái

Nguyên .................................................................................................. 53

2.4.3. Đào tạo bồi dưỡng đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội tại các

trường tiểu học, trung học cơ sở huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên .... 58

2.4.4. Về thực hiện chế độ chính sách cho đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ

trách đội tại các trường tiểu học, trung học cơ sở huyện Phú Bình,

tỉnh Thái Nguyên ................................................................................... 60

2.4.5. Thực trạng kiểm tra, đánh giá công tác phát triển đội ngũ giáo viên

làm tổng phụ trách đội ở trường tiểu học, trung học cơ sở huyện Phú

Bình, tỉnh Thái Nguyên ......................................................................... 64

2.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển đội ngũ giáo viên làm

Tổng phụ trách đội tại các trường tiểu học, trung học cơ sở huyện

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên .................................................................. 67

2.6. Đánh giá chung ........................................................................................... 68

2.6.1. Kết quả đạt được ...................................................................................... 68

2.6.2. Tồn tại, hạn chế ....................................................................................... 69

Tiểu kết chương 2 .............................................................................................. 71

Chương 3: BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN LÀM TỔNG

PHỤ TRÁCH ĐỘI TẠI CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC, TRUNG HỌC CƠ SỞ

HUYỆN PHÚ BÌNH, TỈNH THÁI NGUYÊN .................................................... 72

3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp .................................................................... 72

3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục đích ......................................................... 72

3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả .......................................................... 72

3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn .......................................................... 72

3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi ............................................................. 72

3.1.5. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống .......................................................... 73

3.2. Các biện pháp phát triển đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội tại các

trường tiểu học, trung học cơ sở huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên ........ 73

3.2.1. Tổ chức thiết kết khung năng lực của giáo viên làm Tổng phụ trách

Đội trong bối cảnh cụ thể ....................................................................... 73

3.2.3. Quản lý đổi mới công tác đào tạo, bồi dưỡng giáo viên làm Tổng phụ

trách đội dựa vào năng lực .................................................................... 82

3.2.4. Hoàn thiện chính sách đối với đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội ...... 87

3.2.5. Xây dựng đội ngũ đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội cốt cán

tại các trường tiểu học, trung học cơ sở ................................................ 89

3.2.6. Tăng cường đánh giá giáo viên làm Tổng phụ trách đội qua thanh tra,

kiểm tra công tác đội ............................................................................. 92

3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp ................................................................. 94

3.4. Khảo nghiệm tính cấp thiết, tính khả thi các biện pháp phát triển đội

ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội ................................................... 94

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

3.4.1. Mục đích khảo nghiệm ............................................................................ 94

3.4.2. Nội dung khảo nghiệm ............................................................................ 94

3.4.3. Phương pháp khảo nghiệm ...................................................................... 95

3.4.2. Nội dung và cách tiến hành ..................................................................... 95

3.4.3. Kết quả khảo nghiệm ............................................................................... 96

Tiểu kết chương 3 .............................................................................................. 99

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................................................................... 100

TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................ 103

PHỤ LỤC ...............................................................................................................

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

CBQL Cán bộ quản lý

GDĐT Giáo dục đào tạo

GV Giáo viên

HS Học sinh

TNTP HCM Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh

TPT Tổng phụ trách

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

THCS Trung học cơ sở

DANH MỤC CÁC BẢNG, SƠ ĐỒ

Bảng 1.1. Mức tiền phụ cấp cho giáo viên làm Tổng phụ trách đội ............. 29

Bảng 2.1. Thực trạng cơ cấu giới tính, dân tộc của đội ngũ giáo viên làm

Tổng phụ trách đội huyện Phú Bình ............................................. 40

Bảng 2.2. Thâm niên của đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội huyện

Phú Bình tính đến tháng 2/2020 .................................................... 41

Bảng 2.3. Trình độ của đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội ............... 42

Bảng 2.4. Trình độ ngoại ngữ, tin học của đội ngũ giáo viên làm Tổng

phụ trách đội .................................................................................. 43

Bảng 2.5. Thực trạng chuẩn bị nghiệp vụ của đội ngũ giáo viên trước khi

làm Tổng phụ trách đội ở huyện Phú Bình ................................... 44

Bảng 2.6. Thực trạng chất lượng tổ chức các hoạt động đội ......................... 44

Bảng 2.7. Đánh giá của CBQL, GV về phẩm chất của giáo viên làm Tổng

phụ trách đội .................................................................................. 46

Bảng 2.8. Tự đánh giá của GV làm Tổng phụ trách về năng lực làm Tổng

phụ trách đội .................................................................................. 48

Bảng 2.9. Đánh giá của CBQL, GV về quy hoạch, phát triển đội ngũ giáo

viên làm Tổng phụ trách đội ......................................................... 51

Bảng 2.10. Đánh giá của CBQL, GV về tuyển chọn và bổ nhiệm đội ngũ

giáo viên làm Tổng phụ trách đội ................................................. 53

Bảng 2.11. Đánh giá của CBQL, GV về đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giáo

viên làm Tổng phụ trách đội ......................................................... 58

Bảng 2.12. Đánh giá của CBQL, GV về tạo môi trường cho GV làm Tổng

phụ trách đội .................................................................................. 62

Bảng 2.13. Thực trạng kiểm tra, đánh giá công tác phát triển đội ngũ giáo

viên làm tổng phụ trách đội ........................................................... 64

Bảng 2.14. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển đội ngũ giáo

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

viên làm Tổng phụ trách đội ......................................................... 67

Bảng 3.1. Kết quả thăm dò tính cần thiết của các biện pháp đã đề xuất ....... 96

Bảng 3.2. Kết quả thăm dò tính khả thi của các biện pháp đã đề xuất .......... 97

Sơ đồ 1.1. Phát triển đội ngũ GV làm TPT đội .............................................. 32

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

Sơ đồ 3.1. Quy hoạch phát triển đội ngũ GV làm Tổng phụ trách đội .......... 79

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

đội ngũ giáo viên luôn được xem là lực lượng nòng cốt, quyết định chất

lượng giáo dục. Đối với sự nghiệp giáo dục và đào tạo, giáo viên là nhân tố chủ

chốt, quyết định việc nâng cao chất lượng giáo dục. Trong nhà trường, giáo viên

là linh hồn của các hoạt động giáo dục. Do đó, phát triển đội ngũ giáo viên thuộc

bất kỳ lĩnh vực chuyên môn nào cũng đều rất quan trọng và cần thiết. Phát triển

đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh

trong nhà trường cũng thế.

Nghị quyết hội nghị lần thứ hai Ban chấp hành Trung Ương Đảng khóa

VIII cũng đã xác định "Giáo viên là nhân tố quyết định chất lượng giáo dục".

Do đó, muốn phát triển giáo dục và đào tạo phải chăm lo xây dựng và phát triển

đội ngũ giáo viên. Điều đó được thể hiện rõ trong Chỉ thị số 40-CT/TW ngày

15/6/2004 về việc xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ

quản lý giáo dục; Chiến lược phát triển Kinh tế - xã hội (2011- 2020) đã định

hướng: "Phát triển và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, nhất là nhân lực chất

lượng cao là một đột phá chiến lược".

Hiện nay, trước sự phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ, tầm hoạt

động và giao lưu của con người được mở rộng, học sinh bị phân tán vào nhiều

hoạt động. Vì vậy, việc tập hợp, giáo dục đội viên thông qua các phong trào đội

ngày càng khó khăn và phức tạp, đặc biệt trong công tác giáo dục chính trị, tư

tưởng, giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống cho thanh thiếu niên và

nhi đồng hiện nay nhằm đáp ứng yêu cầu của Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày

4/11/2013 Hội nghị Trung ương 8 khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo

dục và đào tạo. Để các em học sinh có thể hoàn thiện nhân cách trong một môi

trường giáo dục tốt nhất, cần phải có sự phối kết hợp giữa gia đình, nhà trường

và xã hội trong việc giáo dục cho các em, trong đó các nhà quản lý giáo dục, các

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

thầy cô giáo đóng vai trò chủ đạo, đặc biệt là lực lượng giáo viên làm tổng phụ

trách đội, người mà thường xuyên, trực tiếp tác động đến các hoạt động giáo dục

như: Quản lý nề nếp, tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, ngoại

khóa, trải nghiệm, rèn kỹ năng sống và giá trị sống, văn hóa ứng xử, tổ chức các

hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao trong nhà trường…Vì vậy, đòi

hỏi người giáo viên làm tổng phụ trách đội cần phải không ngừng học tập, nghiên

cứu qua từng lĩnh vực để áp dụng vào thực tế hoạt động đội của mình. Muốn làm

được điều đó, lực lượng giáo viên Tổng phụ trách cần phải nỗ lực trong công tác,

phải có kiến thức sâu, rộng và có sự am hiểu trên mọi lĩnh vực của cuộc sống,

những kỹ năng cần thiết để đáp ứng vào việc tổ chức các hoạt động của giáo dục

qua từng chủ đề, chủ điểm tháng trong năm học của các nhà trường. Vì lẽ đó việc

đòi hỏi lực lượng giáo viên làm tổng phụ trách đội cần có cách tổ chức khoa học

nhiều phong trào thiết thực, phù hợp với địa phương của nhà trường để tập hợp

thu hút các em học sinh vào phong trào của đội một cách thiết thực, vừa có ý

nghĩa giáo dục vừa bổ ích cho các em.

Xã hội càng có nhiều thay đổi và càng phức tạp thì công tác đội trong nhà

trường càng có vai trò quan trọng. Chính vì lẽ đó mà các cấp, các ngành luôn

quan tâm sát sao đến từng hoạt động bởi vì đây là lớp trẻ kế thừa những giá trị

tốt đẹp của dân tộc, là những thế hệ đầy tiềm năng, là nguồn nhân lực chủ yếu

tiếp thu khoa học một cách nhanh chóng để thực hiện được mục tiêu công nghiệp

hóa, hiện đại hóa đất nước. Trước tình hình đó đội ngũ giáo viên làm tổng phụ

trách đội vừa là thầy cô giáo vừa là người anh, chị của các em trong các hoạt

động giáo dục nên phải luôn luôn trau dồi, rèn luyện kỹ năng nghiệp vụ để đáp

ứng được nhu cầu của các em trong tình hình hiện nay.

Xác định được vai trò của đội ngũ giáo viên làm tổng phụ trách đội trong

chiến lược phát triển nguồn nhân lực, phát triển con người, trong những năm qua

tại huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên có nhiều cố gắng trong việc đầu tư cho

đội ngũ giáo viên làm tổng phụ trách đội: Tập huấn cho giáo viên làm tổng phụ

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

trách vào đầu năm học mới, giao ban tổng phụ trách một lần/tháng, tổ chức thăm

quan học tập kinh nghiệm tại tỉnh bạn một lần/ năm…Tuy nhiên việc tổ chức các

hoạt động phong trào trong các nhà trường vẫn còn gặp không ít những khó khăn

như: tình trạng bạo lực học đường, vi phạm đạo đức của nhà giáo, học sinh, công

tác an ninh trật tự trong trường học nhất là sự ảnh hưởng của internet qua các

trang mạng facebook đã có những luồng tư tưởng không lành mạnh du nhập vào

trong nhà trường đã ảnh hưởng không nhỏ đến việc giáo dục lý tưởng cách mạng,

đạo đức lối sống, giá trị sống cho học sinh. Trong việc phát triển đội ngũ giáo

viên làm tổng phụ trách, vấn đề chất lượng cần phải được quan tâm đúng mức,

được giải quyết một cách căn bản để đáp ứng yêu cầu phát triển giáo dục và đào

tạo trong giai đoạn hiện nay và những năm tiếp theo. Việc xác định vị trí vai trò

của giáo viên làm tổng phụ trách đội trong nhà trường và tầm ảnh hưởng của giáo

viên làm tổng phụ trách đội trong các hoạt động phong trào của nhà trường là

nhiệm vụ then chốt, nó quyết định đến sự thành, bại trong các hoạt động của nhà

trường.

Xuất phát từ những lý do nêu trên, tôi chọn nghiên cứu đề tài: Phát triển

đội ngũ giáo viên làm tổng phụ trách đội các trường Tiểu học, THCS huyện Phú

Bình, tỉnh Thái Nguyên.

2. Mục đích nghiên cứu

Trên cơ sở lý luận và thực trạng quản lý đội ngũ giáo viên làm tổng phụ

trách đội tại các trường Tiểu học, THCS huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên, đề

xuất các biện pháp phát triển đội ngũ giáo viên làm tổng phụ trách đội của huyện

nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay.

3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu

3.1. Khách thể nghiên cứu

Hoạt động quản lý của Phòng Giáo dục Đào tạo đối với Đội ngũ giáo viên

làm Tổng phụ trách Đội các trường Tiểu học, THCS.

3.2. Đối tượng nghiên cứu

Các biện pháp phát triển đội ngũ giáo viên làm tổng phụ trách đội các

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

trường Tiểu học, THCS huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên.

4. Giả thuyết khoa học

Đội ngũ giáo viên làm tổng phụ trách đội của huyện Phú Bình tuy đã được

quan tâm phát triển và bước đầu đã đáp ứng được yêu cầu trong việc trong việc

tổ chức các hoạt động, phong trào cho thiếu niên, nhi đồng trong các trường Tiểu

học, THCS trong huyện, song đội ngũ này còn nhiều bất cập về phẩm chất và

năng lực do chưa được đào tạo chính quy về nghiệp vụ công tác đội, chỉ là giáo

viên làm kiêm nhiệm, lại bị thay đổi hàng năm do sự phân công nhiệm vụ của

hiệu trưởng). đội ngũ này sẽ phát triển đồng đều và có nghiệp vụ chuyên sâu nếu

đề ra và áp dụng một số biện pháp phát triển phù hợp.

5. Nhiệm vụ nghiên cứu

5.1. Xây dựng cơ sở lý luận về phát triển đội ngũ giáo viên làm tổng phụ

trách đội ở trường Tiểu học, THCS.

5.2. Khảo sát, đánh giá thực trạng đội ngũ giáo viên làm tổng phụ trách

đội và thực trạng phát triển đội ngũ giáo viên làm tổng phụ trách đội tại các

trường Tiểu học, THCS huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên.

5.3. Đề xuất một số biện pháp phát triển đội ngũ giáo viên làm tổng phụ

trách đội của các trường Tiểu học, THCS huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên

nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay.

6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu

Chủ thể quản lý đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội là Phòng Giáo dục

Đào tạo cấp huyện và Hiệu trưởng các trường tiểu học, THCS thuộc Phòng.

Đề tài nghiên cứu thực trạng đội ngũ giáo viên làm tổng phụ trách đội của

huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên trong 3 năm học 2017-2018, 2018-2019,

2019-2020 và định hướng phát triển đến năm 2020.

Giới hạn địa bàn nghiên cứu: Đề tài được triển khai nghiên cứu tới các

trường Tiểu học, THCS, trong phạm vi huyện Phú Bình, tỉnh Thái nguyên, đó là

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

các trường: Các trường tiểu học, THCS huyện Phú Bình: Tiểu học Dương Thành,

Tiểu học Thanh Ninh, Tiểu học Lương Phú, Tiểu học Kha Sơn, tiểu học Hương

Sơn; THCS Dương Thành, THCS Thanh Ninh, THCS Lương Phú, THCS Kha

Sơn, THCS Hương Sơn.

7. Phương pháp nghiên cứu

7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận

Sử dụng các phương pháp phân tích, tổng hợp tài liệu có liên quan đến

đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội và phát triển đội ngũ giáo viên làm

Tổng phụ trách đội, làm cơ sở để khảo sát thực trạng, đề xuất các biện pháp phát

triển đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội.

7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn

+ Phương pháp điều tra: Phương pháp này được sử dụng trong đề tài với

mục đích nhằm tìm hiểu thực trạng đội ngũ GV làm Tổng phụ trách đội, thực

trạng phát triển đội ngũ GV làm Tổng phụ trách đội ở huyện Phú Bình, tỉnh Thái

Nguyên và nguyên nhân của thực trạng.

+ Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục: Phương pháp này sử

dụng để thu thập các thông tin thực tế về đội ngũ GV làm Tổng phụ trách đội

ở các trường tiểu học và THCS và kinh nghiệm phát triển đội ngũ GV làm

Tổng phụ trách đội ở các trường tiểu học và THCS ở huyện Phú Bình, tỉnh

Thái Nguyên.

+ Phương pháp phỏng vấn: Được sử dụng với mục đích tìm hiểu những

nhận xét, đánh giá về đội ngũ GV làm Tổng phụ trách đội và phát triển đội ngũ

GV làm Tổng phụ trách đội ở các trường tiểu học, THCS.

+ Phương pháp chuyên gia: Xin ý kiến của cán bộ quản lý cấp Sở, cấp

phòng, cán bộ quản lý các trường Tiểu học, THCS, cán bộ đoàn, Hội đồng đội,

huyện đoàn, các giáo viên làm tổng phụ trách có kinh nghiệm.

7.3. Phương pháp thống kê toán học

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

Sử dụng phương pháp thống kê toán học nhằm sử lý các số liệu thu được.

8. Cấu trúc luận văn

Ngoài mở đầu, kết luận, khuyến nghị, tài liệu tham, khảo và phụ lục, luận

văn được chia thành 3 chương:

Chương 1: Cơ sở lý luận về phát triển đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ

trách đội ở trường tiểu học, trung học cơ sở

Chương 2: Thực trạng đội ngũ và phát triển đội ngũ giáo viên làm Tổng

phụ trách đội các trường tiểu học, THCS huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên

Chương 3: Các biện pháp phát triển đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

đội các trường tiểu học, THCS huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên

Chương 1

CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN

LÀM TỔNG PHỤ TRÁCH ĐỘI Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC,

TRUNG HỌC CƠ SỞ

1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề

1.1.1. Các nghiên cứu nước ngoài

Nhiều nhà khoa học đã nghiên cứu về phát triển nhân lực, trong đó nhà xã

hội học người Mỹ Leonard Nadler cho rằng: Phát triển nguồn nhân lực

(Developing Human Resource) gồm có 3 nhiệm vụ chính là: giáo dục và đào tạo

nguồn nhân lực, sử dụng nguồn nhân lực và tạo môi trường thuận lợi cho nguồn

nhân lực phát triển [dẫn theo 31, tr.10].

V. I. Lênin coi trọng các nghiên cứu về giáo viên và phát triển đội ngũ

giáo viên, tác giả đề cao vị trí vai trò của giáo viên trong giáo dục, đào tạo và

trong xã hội, đồng thời đề xuất biện pháp cần phải nâng cao một cách có hệ

thống, đồng bộ về phẩm chất, năng lực của giáo viên theo quan điểm thường

xuyên, liên tục và một trong những biện pháp đó là phải quan tâm đến đời sống

vật chất, tinh thần của giáo viên nhằm tạo động lực để giáo viên phát triển, tác

giả thể hiện quan điểm: “Chúng ta phải làm cho giáo viên ở nước ta có một địa

vị mà trước đây họ chưa từng có, hiện nay vẫn không có... Và yêu cầu phải nâng

cao một cách có hệ thống, kiên trí, liên tục trình độ, tinh thần của giáo viên...

Nhưng điều chủ yếu, chủ yếu và chủ yếu là cải thiện đời sống vật chất cho họ”

[dẫn theo 13, tr.8].

N.L Boodurep trong “Chuẩn bị cho sinh viên làm công tác giáo dục ở

trường phổ thông” đã nhấn mạnh đến vai trò của kĩ năng sư phạm đối với người

giáo viên trong nghề dạy học, trong đó có kĩ năng được hình thành và củng cố

trong quá trình hoạt động thực tiễn để tổ chức thành công hoạt động giáo dục

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

[dẫn theo 17].

Macarenco là người đã đề cập đến sự hình thành và phát triển năng lực tổ

chức hoạt động thông qua tập thể và bằng tập thể. đội TNTP ra đời và phát triển

mạnh ở một số nước trước đây như Liên Xô, Đức, Hunggari [dẫn theo 23]. Các

giáo viên đã nghiên cứu nghiệp vụ thông qua cuốn “Sổ tay cho người phụ trách”.

Bên cạnh đó, với tác phẩm “Bài ca sư phạm”, ông nhấn mạnh: Cần phải đào tạo

con người mới theo cách mới" - đó là nguyên tắc giáo dục của người thầy lỗi lạc

Makarenko. Không phải là "nhấn chìm" lũ trẻ với những lầm lạc trong quá khứ

mà phải biết khơi dậy - thức tỉnh - động viên - ủng hộ những mầm mống của

nhân phẩm chân chính, tốt đẹp. Phải có phương thức, biện pháp cụ thể để "thiết

kế cái tốt" trong mỗi bản thân con người [dẫn theo 10].

1.1.2. Các nghiên cứu trong nước

Trong bài: “Nghề và Nghiệp của người GV”, tác giả Nguyễn Thị Mỹ Lộc

đã nhấn mạnh đến vấn đề “lí tưởng sư phạm”- cái tạo nên động cơ cho việc giảng

dạy của GV, khuyến khích GV sáng tạo, không ngừng tự học, học hỏi, nâng cao

trình độ. Tác giả đề xuất cần phải xây dựng tập thể sư phạm theo mô hình “đồng

thuận” để trong quan hệ giữa GV với nhau có sự chia sẻ “bí quyết nhà nghề”.

Theo đó, năng lực chuyên môn của GV là nền tảng của mô hình đào tạo GV thế

kỉ XXI: sáng tạo và hiệu quả [15].

Trong bài viết “Chất lượng GV”, tác giả Trần Bá Hoành đã đưa ra cách

tiếp cận chất lượng GV từ các khía cạnh như đặc điểm lao động của người GV,

sự thay đổi chức năng của người GV trước yêu cầu đổi mới giáo dục, mục tiêu

sử dụng GV, chất lượng từng GV và ĐNGV. Theo tác giả, có 3 yếu tố ảnh hưởng

đến chất lượng GV, đó là: quá trình đào tạo - sử dụng - bồi dưỡng GV, hoàn

cảnh, điều kiện lao động sư phạm của GV, ý chí thói quen và năng lực tự học của

GV. Đồng thời, tác giả cũng đưa ra 3 giải pháp cho vấn đề GV: phải đổi mới

công tác đào tạo, công tác bồi dưỡng và đổi mới việc sử dụng GV [14].

Theo Lưu Thị Định Nghĩa với công trình Quản lý bồi dưỡng giáo viên

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

Tổng phụ trách đội của Phòng GDĐT quận Lê Chân, thành phố Hải Phòng đáp

ứng yêu cầu đổi mới giáo dục [17] đã phân tích vai trò, vị trí của tổ chức đội

thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh trong nhà trường phổ thông và nghiệp vụ, kĩ

năng của Tổng phụ trách đội; Phương pháp, kỹ năng của Tổng phụ trách đội để

tổ chức các hoạt động đội hiệu quả đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục.

Theo Nguyễn Hữu Quảng với công trình Bồi dưỡng giáo viên Tổng phụ

trách đội các trường trung học cơ sở trên địa bàn thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái

Nguyên [22], tác giả khẳng định giáo viên - Tổng phụ trách đội là những người

nòng cốt trong việc hướng dẫn, tổ chức hoạt động của đội thiếu niên tiền phong

Hồ Chí Minh nhằm thực hiện mục tiêu giáo dục của Đảng cộng sản Việt Nam,

trực tiếp là mục tiêu giáo dục của đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh. Tác

giả cũng phân tích những phẩm chất, năng lực cơ bản của giáo viên làm Tổng

phụ trách đội như: Phẩm chất chính trị, lòng yêu mến học sinh, trình độ và kiến

thức về khoa học tự nhiên, khoa học xã hội và nhân văn, trình độ, nghiệp vụ kĩ

năng công tác đội thành thạo; Những năng lực cơ bản như năng lực lôi cuốn HS

vào các hoạt động phong trào, năng lực tập hợp và chăm sóc giáo dục HS…

Theo Nguyễn Thị Linh Sa trong Tổ chức bồi dưỡng nghiệp vụ công tác

đội cho giáo viên - Tổng phụ trách đội ở các trường tiểu học thành phố Thái

Nguyên [23] đã nhấn mạnh tới vị trí, vai trò của Tổng phụ trách đội đối với công

tác đội và phong trào thiếu nhi trong trường học. Để bồi dưỡng nghiệp vụ công

tác đội cho giáo viên - Tổng phụ trách đội, tác giả đã đề xuất các biện pháp như:

Tổ chức khảo sát, đánh giá năng lực nghiệp vụ công tác đội của giáo viên - Tổng

phụ trách đội để xác định nội dung, chương trình, hình thức bồi dưỡng; Bồi

dưỡng nghiệp vụ thông qua tập huấn định kỳ hàng năm; Bồi dưỡng nghiệp vụ

thông qua tổ chức giao lưu, học hỏi kinh nghiệm; Bồi dưỡng nghiệp vụ thông

qua hỗ trợ, cung cấp tài liệu hướng dẫn…

Ngoài ra còn có các công trình nghiên cứu như:

Hà Nhật Thăng với tài liệu “Tổ chức hoạt động đội thông qua tổ chức hoạt

động giáo dục ngoài giờ lên lớp ở trường phổ thông” [dẫn theo 23], trong đó

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

nhấn mạnh “hoạt động ngoài giờ lên lớp giúp học sinh có điều kiện sử dụng tri

thức, kinh nghiệm đã học, khắc sâu kiến thức, mở rộng vốn hiểu biết, hình thành

kỹ năng, kỹ xảo, kích thích sự phát triển tư duy” [dẫn theo 23].

Nguyễn Quỳnh Anh với đề tài “Quản lý công tác giáo dục kỹ năng sống

thông qua hoạt động đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh tại trường tiểu học

Lý Thường Kiệt, Hà Nội”, tác giả đã đề xuất các biện pháp giáo dục kỹ năng

sống thông qua các hoạt động của đội [1].

Hàng năm, tỉnh Đoàn Thái Nguyên phối hợp với Sở/Phòng GDĐT tỉnh

Thái Nguyên đã tổ chức các lớp tập huấn nghiệp vụ công tác đội và phong trào

thiếu nhi cho Giáo viên Tổng phụ trách đội.

1.2. Một số khái niệm công cụ của đề tài

1.2.1. Phát triển

“Phát triển” là một khái niệm triết học rất rộng. Theo Từ điển Tiếng Việt

“Phát triển là biến đổi, hoặc làm cho biến đổi từ ít đến nhiều, từ hẹp đến rộng, từ

thấp đến cao, từ đơn giản đến phức tạp” [30]. Theo quan niệm này thì tất cả các sự

vật, hiện tượng, con người và xã hội tự thân biến đổi hoặc bên ngoài làm cho biến

đổi tăng lên cả về số lượng hoặc chất lượng thì đó chính là sự phát triển.

Theo David C.Korten thì: “Phát triển là một tiến trình qua đó các thành

viên của xã hội tăng được những khả năng của cá nhân và định chế của mình để

huy động và quản lý các nguồn lực, tạo ra những thành quả bền vững, nhằm cải

thiện chất lượng cuộc sống phù hợp với nguyện vọng của họ” [18, tr.62]. Theo

quan điểm này thì phát triển là tăng trưởng, hoàn thiện khả năng, tạo ra sự phù

hợp của bản thân bằng cách sử dụng mọi nguồn lực có thể được.

Từ những quan điểm nêu trên, ta có thể hiểu: Phát triển là biểu hiện của

sự thay đổi, sự tăng tiến cả về số lượng lẫn chất lượng của sự vật, hiện tượng

của con người trong cộng đồng và xã hội.

1.2.2. đội ngũ

Theo từ điển Tiếng Việt: “đội ngũ là tập hợp gồm một số đông người cùng

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

chức năng hoặc nghề nghiệp tập hợp thành một lực lượng” [30].

Theo tác giả Nguyễn Phúc Châu thì: “đội ngũ là tập hợp gồm một số đông

người cùng chức năng, nhiệm vụ hoặc nghề nghiệp, hợp thành lực lượng hoạt

động trong một hệ thống” [10].

Như vậy, khái niệm đội ngũ tuy có nhiều cách hiểu khác nhau, nhưng có

thể kết luận rằng: đội ngũ là tập hợp gồm một số đông người cùng chức năng

hoặc nghề nghiệp hợp thành lực lượng hoạt động trong một hệ thống (tổ chức

nhất định). đội ngũ có sự gắn kết những cá thế lại với nhau, có chung mục đích,

có lợi ích chung và ràng buộc với nhau bằng trách nhiệm pháp lý.

1.2.2. Giáo viên làm Tổng phụ trách đội

Thuật ngữ cán bộ phụ trách đội được những nhà giáo dục Nga - Xô Viết

đề cập đến khi xây dựng mô hình đội Thiếu niên tiền phong Lênin với nghĩa

tiếng Nga Vazatưi có gốc vozd với nghĩa hiểu là người lãnh đạo, người tù trưởng.

Từ vazak nghĩa là người dẫn đường, người đầu đàn, từ này được sử dụng với

nghĩa gọi người lãnh đạo thiếu niên, nhi đồng một cách ngộ nghĩnh và hợp tâm

lý của thiếu niên, nhi đồng.

Ở Việt Nam thời kỳ đầu hay dùng thuật ngữ cán bộ phụ trách thiếu nhi,

cách gọi này có từ trước thời kỳ thành lập đội Thiếu niên tiền phong với suy nghĩ

đây là người phụ trách và đội thiếu niên và đội nhi đồng. Sau khi Ủy ban thiếu

niên nhi đồng tách khỏi cơ quan Đoàn thanh niên thành lập với tên gọi mới là Ủy

ban chăm sóc và bảo vệ trẻ em, khái niệm phụ trách công tác thiếu nhi đã có nội

hàm mới, đó là phụ trách đội để chỉ rõ đối tượng thuộc về đội thiếu niên tiền

phong.

Cán bộ phụ trách công tác thiếu nhi là những người được Đảng, Nhà nước

và Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh cử ra thay mặt Đảng, Nhà nước và

Đoàn làm nòng cốt trong việc tổ chức, hướng dẫn, phụ trách tổ chức và hoạt động

đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh; các phong trào của thiếu nhi Việt Nam,

nhằm thực hiện mục tiêu giáo dục của Đảng cộng sản Việt Nam, trực tiếp là mục

tiêu giáo dục của đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

Cán bộ phụ trách thiếu nhi gồm có:

- Cán bộ phụ trách công tác thiếu nhi các cấp (thuộc hệ thống tổ chức

của Đảng, Nhà nước, Đoàn)

- Cán bộ trong Hội đồng đội các cấp.

- Cán bộ phụ trách đội ở cơ sở gồm: Tổng phụ trách đội, phụ trách chi

đội (trong nhà trường), phụ trách đội ở địa bàn dân cư.

Chúng tôi tán đồng quan điểm của tác giả Nguyễn Thị Sơn: Giáo viên làm

tổng phụ trách đội vừa thay mặt tổ chức đội, tổ chức Đoàn, vừa thay mặt cho nhà

trường đứng ra quản lý, tổ chức hoạt động cho học sinh có hiệu quả, Tổng phụ

trách đội phải được bồi dưỡng về công tác đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí

Minh, Sao Nhi đồng Hồ Chí Minh.

1.2.3. đội ngũ giáo viên làm tổng phụ trách đội

Tập hợp các giáo viên chịu trách nhiệm quản lý, tổ chức hoạt động cho ở

học sinh các trường tiểu học, trung học cơ sở, do Hiệu trưởng các trường bổ

nhiệm, công nhận.

1.2.4. Phát triển đội ngũ giáo viên làm tổng phụ trách đội

Theo Menges J.R quan niệm phát triển đội ngũ giáo viên là: “Nhằm mục

đích tăng cường hơn nữa đến sự phát triển toàn diện của người giáo viên trong

hoạt động nghề nghiệp” [dẫn theo 13, tr.21].

Theo Lê Trung Chinh “Phát triển đội ngũ giáo viên thực chất là phát triển

nguồn nhân lực sư phạm trong giáo dục, là quá trình tác động của chủ thể quản

lí đến đội ngũ giáo viên nhằm phát triển từng cá nhân và cả đội ngũ giáo viên

đáp ứng mục tiêu giáo dục, các yêu cầu của việc nâng cao chất lượng giáo dục

trên tất cả các mặt: quy mô, chất lượng, hiệu quả” [12, tr.51].

Từ những quan điểm nêu trên, vậy, phát triển đội ngũ giáo viên làm Tổng

phụ trách đội ở trường tiểu học, trung học cơ sở là hoạt động của chủ thể quản lý

nhà trường tác động tới đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội để giúp cho đội

ngũ này đủ về số lượng theo chuẩn quy định, đồng bộ về cơ cấu trình độ, chuyên

môn, thâm niên công tác...và đáp ứng yêu cầu về chất lượng đội ngũ giáo viên làm

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

Tổng phụ trách nhằm đảm bảo chất lượng hoạt động đội.

1.3. Một số vấn đề lý luận về đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội

1.3.1. Vị trí, mục tiêu và vai trò của công tác đội trong trường học

1.3.1.1. Mục tiêu, nhiệm vụ của công tác đội trong trường học

Mục tiêu của tổ chức đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh:

Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh thành lập ngày 15-5-1941 là tổ

chức của thiếu nhi Việt Nam do Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí

Minh sáng lập, Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh trực tiếp phụ trách,

chỉ đạo.

- Là lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường, là lực lượng hậu bị của

Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh và là lực lượng nòng cốt trong các phong

trào thiếu nhi.

- Được tổ chức và hoạt động trong nhà trường và địa bàn dân cư.

- Lấy 5 điều Bác Hồ dạy thiếu niên, nhi đồng làm mục tiêu phấn đấu, rèn

luyện cho đội viên; giúp đỡ thiếu nhi trong học tập, hoạt động, vui chơi; thực hiện

quyền và bổn phận thiếu nhi theo Luật bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em.

- Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh đoàn kết, hợp tác với các tổ chức,

phong trào thiếu nhi khu vực và thế giới vì quyền lợi của trẻ em, vì hoà bình,

hạnh phúc các dân tộc.

Điều lệ đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh (do hội nghị lần thứ 3 Ban

chấp hành Trung ương Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh khóa 8 thông qua

ngày 25/7/2003) có ghi: “đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh lấy 5 điều Bác

Hồ dạy thiếu niên, nhi đồng làm mục tiêu phấn đấu rèn luyện cho đội viên, giúp

đỡ thiếu nhi trong học tập, hoạt động, vui chơi, thực hiện quyền và bổn phận theo

luật bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em” [24].

Khẩu hiệu của đội: “Vì Tổ quốc xã hội chủ nghĩa, vì lý tưởng của Bác Hồ

vĩ đại: Sẵn sàng !”

Có thể hiểu mục tiêu cụ thể của tổ chức đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

Minh là: đội tổ chức giáo dục thiếu niên, nhi đồng thực hiện 5 điều Bác Hồ dạy để

trở thành con ngoan, trò giỏi, đội viên tốt, cháu ngoan Bác Hồ, đoàn viên thanh

niên cộng sản Hồ Chí Minh.

Với mục đích đó:

+ đội góp phần hình thành phẩm chất đầu tiên của nhân cách con người

mới xã hội chủ nghĩa, phù hợp với mục tiêu của nền giáo dục và gia đình.

+ đội yêu cầu mỗi đội viên phấn đấu trở thành đội viên tốt, cháu ngoan

Bác Hồ, đoàn viên thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh

+ Khẩu hiệu đội bao gồm 2 vế thống nhất với nhau, vừa gắn nhiệm vụ cách

mạng của đất nước, vừa gắn với lý tưởng cao đẹp của Bác Hồ, đòi hỏi mỗi đội

viên phải ghi nhớ và thực hiện mọi lúc, mọi nơi.

+ Mục đích của đội thống nhất với mục tiêu giáo dục của nhà trường, đòi hỏi

đội phải kết hợp chặt với nhà trường trong quá trình hoạt động của mình.

Nhiệm vụ của đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh:

Có 3 nhiệm vụ cụ thể:

- Tập hợp, đoàn kết thu hút tất cả thiếu niên nhi đồng tham gia mọi hoạt

động do nhà trường tổ chức.

- Xây dựng tổ chức đội vững mạnh, làm tốt công tác đội và phong trào

thiếu nhi trong trường học và trên địa bàn dân cư.

- Không ngừng củng cố và mở rộng tình đoàn kết hữu nghị với thiếu nhi

quốc tế.

1.3.1.2. Vị trí, vai trò của công tác đội trong trường học

- Là chỗ dựa vững chắc trong việc thực hiện mục tiêu kế hoạch chương

trình giáo dục.

- Là cầu nối giữa ba môi trường giáo dục gia đình, nhà trường và xã hội trong

công tác bảo vệ chăm sóc và giáo dục thiếu nhi, bảo đảm quá trình giáo dục được

toàn diện, khép kín “Học đi đôi với hành - nhà trường gắn liền với xã hội”.

- Có vai trò tổ chức các hoạt động cho thiếu nhi và đấu tranh cho nghĩa vụ,

quyền lợi chính đáng của thiếu nhi theo Luật bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

em, Luật phổ cập giáo dục Tiểu học.

- Có vai trò rất lớn trong công tác bồi dưỡng rèn luyện đội viên của mình,

tạo nguồn nhân lực cho Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh.

1.3.2. Vai trò của đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội thiếu niên tiền

phong Hồ Chí Minh

1.3.2.1. Vai trò, nhiệm vụ của đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội

Vai trò của đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội

Vị trí, vai trò Trong trường Tiểu học, Tổng phụ trách đội: là nhà giáo dục,

là cán bộ quản lí và là cán bộ Đoàn thanh niên cộng sản trực tiếp làm công tác

đội thiếu niên tiền phong. Là nhà giáo dục, Tổng phụ trách đội tham gia giảng

dạy một số giờ nhất định theo sự phân công của Hiệu trưởng. Về chất lượng giờ

giảng, Tổng phụ trách phải đảm bảo đạt loại khá trở lên mới thuận lợi cho công

tác đội của mình. Tổng phụ trách đội được coi như một cán bộ quản lí giáo dục

trong trường Tiểu học, chịu trách nhiệm trước nhà trường, trước Đoàn thanh niên

về công tác giáo dục và quản lí thiếu nhi, học sinh của toàn trường. Về mặt tổ

chức của Đoàn thanh niên cộng sản, Tổng phụ trách đội là đại diện của Đoàn

được giao nhiệm vụ triển khai thực hiện các chỉ thị, nghị quyết của Đoàn các cấp

về công tác thiếu nhi trong trường học.

Với Liên độithiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh: Lãnh đạo chính trị và sư

phạm thông qua Ban chỉ huy Liên đội.

- Với Phụ trách Chi đội: Bồi dưỡng, hướng dẫn, chỉ đạo, kiểm tra giúp

đỡ, tuyển chọn và phân công.

- Với Ban chấp hành Đoàn trường học: Chịu sự chỉ đạo, tổ chức thực hiện

các chỉ thị nghị quyết của Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh, thay mặt cho

chi đoàn thanh niên định hướng, chỉ đạo, hướng dẫn về công tác đội và vận động

đoàn viên tham gia công tác đội.

- Với Ban giám hiệu: Tham mưu đưa công tác đội vào kế hoạch chính thức

của nhà trường, gắn công tác chủ nhiệm với công tác Phụ trách Chi đội, đề xuất

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

cơ sở vật chất, kinh phí cho hoạt động đội.

- Với các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường: Vận động, phối

hợp, tác động giáo dục tạo nên sự đồng bộ giữa 3 lực lượng: nhà trường, gia đình

và xã hội.

Nhiệm vụ của đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội được quy định

như sau:

Điều 3. Nhiệm vụ và quyền hạn của giáo viên làm Tổng phụ trách đội

1. Thực hiện nhiệm vụ và quyền hạn của giáo viên ở mỗi cấp học theo quy

định tại Điều lệ trường học hiện hành.

2. Tham mưu cho hiệu trưởng các vấn đề thuộc lĩnh vực chuyên môn,

nghiệp vụ công tác đội và phong trào thiếu nhi trong phạm vi nhà trường.

3. Lập kế hoạch, tổ chức, quản lý các chương trình hoạt động cho đội viên,

học sinh trong nhà trường theo kế hoạch của ngành Giáo dục, chương trình công

tác đội và phong trào thiếu nhi của Hội đồng đội các cấp.

4. Xây dựng hệ thống tổ chức cơ sở đội trong nhà trường theo nguyên tắc

tổ chức và hoạt động của đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh; bồi dưỡng

đội ngũ phụ trách chi đội, ban chỉ huy đội các cấp.

5. Phối hợp với các tổ chức, cá nhân có liên quan để tổ chức các hoạt động

đội và phong trào thiếu nhi, hoạt động giáo dục trong nhà trường.

6. Học tập, rèn luyện và tham dự các lớp bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp

vụ sư phạm, công tác đội và phong trào thiếu nhi do ngành Giáo dục, Hội đồng

đội các cấp tổ chức để nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ.

7. Được bảo đảm các điều kiện để thực hiện các hoạt động đội và phong

trào thiếu nhi, các hoạt động giáo dục phù hợp với điều kiện thực tế của nhà

trường và địa phương.

Điều lệ Trường tiểu học, Ban hành kèm theo Thông tư số 41/2010/TT-Bộ

GDĐT ngày 30 tháng 12 năm 2010 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo tại

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

điều 22 quy định:

“Điều 22. Tổng phụ trách đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh

1. Tổng phụ trách đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh (sau đây gọi là

Tổng phụ trách đội) là giáo viên tiểu học được bồi dưỡng về công tác đội Thiếu

niên Tiền phong Hồ Chí Minh, Sao Nhi đồng Hồ Chí Minh.

2. Tổng phụ trách đội có nhiệm vụ tổ chức, quản lí các hoạt động của đội

Thiếu niên và Sao Nhi đồng ở nhà trường và tổ chức, quản lí hoạt động giáo dục

ngoài giờ lên lớp.

3. Mỗi trường tiểu học có một Tổng phụ trách đội do Trưởng phòng giáo

dục và đào tạo bổ nhiệm theo đề nghị của Hiệu trưởng trường tiểu học.

a) Nhiệm vụ 1: Tổ chức bộ máy và chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ đội

thiếu niên tiền phong, đội ngũ Phụ trách Chi đội, Phụ trách Sao nhi đồng, xây

dựng Chi đội, Liên đội mạnh, Sao nhi đồng tự quản, Ban chỉ huy, các nhóm nòng

cốt của đội. Để thực hiện được các nhiệm vụ này, Tổng phụ trách đội cần thực

hiện một số công việc cụ thể sau: Thứ nhất: Đề xuất tiêu chí lựa chọn và tham

gia xây dựng đội ngũ Phụ trách Chi đội, phụ trách nhi đồng cho Ban giám hiệu

nhà trường, có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho lực lượng

này. Thứ hai: Tổ chức tốt công tác bồi dưỡng, huấn luyện về kĩ năng nghiệp vụ

công tác thiếu nhi cho các Phụ trách Chi đội và phụ trách nhi đồng. Thứ ba:

Hướng dẫn các em lựa chọn Ban chỉ huy Liên đội và Chi đội. Thứ tư: Thường

xuyên bồi dưỡng, huấn luyện chỉ huy đội, trưởng Sao nhi đồng, trưởng các nhóm

nòng cốt chuyên môn của đội.

b) Nhiệm vụ 2: Tổ chức chỉ đạo hoạt động toàn diện của đội trên cơ sở

phát huy thực sự vai trò tự quản của đội. Nhiệm vụ này thể hiện qua 2 mặt:

Một là: Thiết kế nội dung chương trình, kế hoạch hoạt động và tổ chức các

hoạt động trên quy mô toàn Liên đội.

Hai là: Đưa các hoạt động đi sâu vào từng Chi đội, từng Phân đội cho đến

mỗi đội viên, học sinh để lôi cuốn các em vào các hoạt động cụ thể.

c) Nhiệm vụ 3: Tham mưu, phối hợp với các tổ chức đảng, chính quyền,

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

nhà trường, các ban ngành, đoàn thể và các lực lượng giáo dục khác trong và

ngoài nhà trưòng làm tốt công tác bảo vệ, chăm sóc và giáo dục thiếu nhi. Mục

tiêu của nhiệm vụ là “toàn trường tham gia công tác đội”. Để đạt được mục tiêu

đó, Tổng phụ trách đội cần phải thực hiện một số công việc cụ thể sau:

- Tham mưu cho Ban giám hiệu nhà trường về công tác đội trong năm học

và từng giai đoạn.

- Thực hiện định kì hằng tuần, hằng tháng báo cáo, đề xuất ý kiến với Hiệu

trưởng về các mặt hoạt động của tổ chức đội.

- Thường xuyên báo cáo Ban Chấp hành đoàn trường về công tác đội và

đưa nội dung công tác đội vào chương trình làm việc của Hội đồng sư phạm nhà

trường” [7].

1.3.2.2. Yêu cầu về cơ cấu, chất lượng đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội

Yêu cầu về cơ cấu đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội

Cơ cấu của đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội phải đảm bảo về

trình độ đào tạo, giới tình, độ tuổi, thâm niên công tác nhằm đảm bảo tình kế

thừa và sự học hỏi kinh nghiệm giữa các thế hệ giáo viên làm Tổng phụ trách.

Cụ thể:

+ Cơ cấu giới tính: Cơ cấu giới tính phù hợp sẽ góp phần nâng cao chất

lượng đội ngũ, chất lượng giáo dục. Cơ cấu về giới tính phải đảm bảo tính cân

đối giữa nam và nữ. Cơ cấu giới tính còn liên quan đến vấn đề tự học, tự bồi

dưỡng của GV làm Tổng phụ trách đội.

+ Cơ cấu theo chuyên môn: Căn cứ vào chuyên môn và nghiệp vụ, mỗi

trường sẽ xác định được phân bổ giáo viên làm Tổng phụ trách hợp lý. Cơ cấu

này cho biết sự yếu kém về chuyên môn của GV làm Tổng phụ trách để có kế

hoạch bồi dưỡng.

+ Cơ cấu theo trình độ đào tạo: Xây dựng một cơ cấu hợp lí về trình độ

đào tạo sẽ là cơ sở để nâng cao chất lượng đội ngũ GV làm Tổng phụ trách.

+ Cơ cấu theo độ tuổi, thâm niên: Cơ cấu độ tuổi của đội ngũ GV làm Tổng

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

phụ trách theo nhiều độ tuổi khác nhau. Việc cơ cấu độ tuổi hợp lí, có tình kế thừa,

người có kinh nghiệm giúp đỡ người thiếu kinh nghiệm. Việc xác định đúng cơ cấu

độ tuổi của GV mỗi trường sẽ là cơ sở cho việc xây dựng đội ngũ ổn định và bền

vững lâu dài, không bị thiếu hụt trong những giai đoạn nhất định.

Yêu cầu về chất lượng đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội:

+ Về kĩ năng: Chất lượng đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội thể

hiện ở những kĩ năng sau: Kĩ năng tổ chức và hướng dẫn trò chơi tập thể cho

thiếu nhi. Kĩ năng tổ chức trại thiếu nhi. Kĩ năng dựng lều trại. Kĩ năng thực hiện

nút dây và trang trí thủ công trại. Kĩ năng hướng dẫn thiếu nhi hát những bài hát

truyền thống đội. Kĩ năng hướng dẫn thiếu nhi múa tập thể.

+ Chất lượng chuyên môn: Thể hiện ở trình độ được đào tạo của từng

thành viên trong đội ngũ, thâm niên công tác của các thành viên, thâm niên trong

vị trí làm việc, sự hài hòa giữa các yếu tố... Có thể khái quát chất lượng đội ngũ

ở hai yếu tố chính sau đây:

- Trình độ đào tạo của giáo viên: Đạt chuẩn hay vượt chuẩn, đào tạo chính

quy hay không chính quy, chất lượng và uy tín của cơ sở đào tạo.

- Sự hài hòa giữa các yếu tố trong đội ngũ: hài hòa giữa chức vụ, ngạch

bậc và trình độ đào tạo; sự hài hòa giữa nội dung công việc và vị trí mà người

giáo viên đang đảm nhiệm, có tồn tại hay không mối quan hệ giữa mức thâm

niên và mức độ trách nhiệm của giáo viên?

1.3.2.3. Yêu cầu về phẩm chất, năng lực của giáo viên làm Tổng phụ trách đội

Về phẩm chất của giáo viên làm Tổng phụ trách đội:

- Phẩm chất tư tưởng - chính trị:

+ Tổng phụ trách đội phải có bản lĩnh chính trị vững vàng, tư cách đạo

đức tốt, đây là nền tảng để GV làm Tổng phụ trách đội hoàn thành tốt nhiệm vụ,

vai trò được giao.

+ Chấp hành nghiêm chỉnh đường lối, chính sách, pháp luật của Nhà

nước, chủ trương và kế hoạch của Đoàn.

+ Phát hiện và đấu tranh chống lại những biểu hiện sai trái, tự diễn biến,

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

tự chuyển hóa.

+ Có tinh thần trách nhiệm, ý chí vươt qua khó khăn trong công việc.

+ Trung thực, dám đấu tranh cho lẽ phải.

+ Luôn nghiêm khắc với bản thân, có lối sống lành mạnh, mô phạm, gương

mẫu.

Tổng phụ trách cần lạc quan, nhiệt tình, gương mẫu về đạo đức tác phong

để tạo mối quan hệ tốt và tranh thủ sự giúp đỡ của tập thể phụ trách và các lực

lượng giáo dục. Tổng phụ trách phải có khả năng tự chủ cao, thương yêu tôn

trọng thiếu nhi, yêu cầu cao với bản thân và với người khác để luôn phấn đấu

hoàn thiện mình, đồng thời phải luôn thể hiện tính công bằng trong việc đánh giá

mọi hoạt động.

- Giáo viên làm Tổng phụ trách đội phải có lòng yêu HS, thích làm việc

với HS bởi đây là phẩm chất nghề nghiệp của đội ngũ phụ trách đội. Chỉ có yêu

HS, thích làm việc với HS thì GV dễ dàng hòa nhập, vui chơi, tổ chức các hoạt

động tập thể cho HS. GV từ đó tôn trọng, phát hiện năng lực của HS để rèn luyện

phát triển năng lực cá nhân, động viên, khuyến khích HS làm việc hiệu quả. GV

làm Tổng phụ trách đội phải xây dựng hình ảnh mẫu mực sẽ có tác dụng giáo

dục HS, giúp HS xây dựng lối sống có mục đích, có lý tưởng, trách nhiệm và

hợp tác trong tập thể.

- GV làm Tổng phụ trách đội phải có lòng nhiệt tình và say mê với công

tác đội, công tác xã hội. Bên cạnh đó, GV làm Tổng phụ trách đội phát huy phẩm

chất trí tuệ như óc quan sát, trí nhớ tốt, sự sáng tạo, thông minh để tổ chức có

hiệu quả các hoạt động cho HS. Từ đó, GV phát hiện những nhân tố mới để tập

hợp, thu hút ngày càng đông HS tham gia vào phong trào mà không ảnh hưởng

đến kết quả học tập.

- GV làm Tổng phụ trách đội phải có kiến thức và trình độ về khoa học tự

nhiên, khoa học xã hội và nhân văn, âm nhạc, hội họa….để hiểu được tâm sinh

lý, sở thích của HS nhằm định hướng suy nghĩ và hành động của HS, tổ chức

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

những hoạt động nhằm phát triển năng lực, phẩm chất toàn diện cho học sinh, cụ

thể hóa bằng xây dựng mục tiêu, kế hoạch chủ đề các hoạt động cho năm học và

mỗi tháng.

- Năng lực của GV làm Tổng phụ trách đội:

+ Đã được đào tạo nghiệp vụ công tác đội cùng chuyên ngành giảng dạy

hoặc bồi dưỡng nghiệp vụ về công tác đội.

+ Có năng lực phối hợp với các tổ chức trong và ngoài nhà trường để tổ

chức các hoạt động đội và phong trào thiếu nhi.

+ GV có năng lực về âm nhạc, mỹ thuật, thể dục thể thao, thuyết trình, tổ

chức sự kiện, truyền thông để giúp nhà trường tổ chức tốt các hoạt động đội và

phong trào thiếu nhi.

+ Năng lực định hướng chính trị: Vận dụng đường lối, chủ trương của

Đảng và Nhà nước, kế hoạch của Đoàn vào thực tiễn phong trào đội ở địa

phương, trường; Phát hiện và ngăn chặn kịp thời những hành động xấu ảnh hưởng

đến công tác giáo dục HS.

+ Năng lực tổ chức hoạt động thực tiễn: biết điều khiển, tổ chức các trò

chơi, biết giáo dục, giúp đỡ những HS cá biệt, biết các nghi thức đội, có kỹ năng

nói tốt, biết làm các kế hoạch theo quy định của nhà trường,...

+ Năng lực tập hợp lực lượng chăm sóc giáo dục HS và lôi cuốn HS tham

gia hào hứng vào các hoạt động phong trào.

+ Năng lực phối hợp các lực lượng trong và ngoài nhà trường vào công

tác chăm sóc, giáo dục HS.

+ Năng lực chuyên môn và nghiệp vụ công tác đội: Hiểu biết sâu sắc về tổ

chức đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh và lý luận phương pháp công tác

đội. Có năng lực chuyên môn ở các lĩnh vực khoa học tự nhiên, xã hội và

nhân văn, tin học, tật học, môi trường… Biết sử dụng nhiều trang thiết bị trong

học tập và hoạt động đội, các phương tiện nghe nhìn, biết khai thác thông tin trên

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

mạng internet phục vụ cho công tác giáo dục thiếu nhi.

+ Về năng lực sư phạm: Phải trang bị đầy đủ những hiểu biết về kiến thức sư

phạm, về tâm lí giáo dục học Đoàn - đội để tạo cho Tổng phụ trách một bản lĩnh tự

tin, sáng tạo, đủ sức thuyết phục trên cương vị công tác của mình.

+ Năng lực giáo dục tập thể phụ trách: Tổng phụ trách cần chú ý xây dựng

bầu không khí tâm lí tập thể tốt đẹp, chan hòa, thân ái giữa các thành viên phụ

trách, giúp đỡ hỗ trợ với nhau trong công tác. Thường xuyên tổ chức hội thảo

chuyên đề để nâng cao năng lực công tác cho phụ trách. Phối hợp với Ban chấp

hành Chi đoàn hỗ trợ giải quyết khó khăn, ổn định tư tưởng cho đội ngũ giáo

viên phụ trách đội, để làm tốt công tác chuyên môn và công tác đội.

+ Năng lực giáo dục tập thể đội viên: Tổng phụ trách cần thấy rõ mọi

phong trào hành động chỉ là phương tiện để rèn luyện những phẩm chất cho các

em. Không nên đặt nặng chỉ tiêu phong trào mà bỏ quên mục đích giáo dục. Vì

vậy Tổng phụ trách phải thiết kế những phong trào hoạt động với mục tiêu giáo

dục rõ ràng. Qua hoạt động này sẽ giáo dục các em những gì, từng bước tiến bộ

ra sao ? Thời gian để hoàn thiện bao lâu … Thông qua hoạt động tập thể để giáo

dục đội viên.

1.4. Nội dung phát triển đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội ở trường

tiểu học, trung học cơ sở

1.4.1. Quy hoạch, phát triển đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội ở trường

tiểu học, trung học cơ sở

Đánh giá đội ngũ giáo viên làm tổng phụ trách đội ở trường tiểu học, trung

học cơ sở về số lượng, cơ cấu, chất lượng.

Nhận diện được cơ hội và thách thức đối với việc phát triển đội ngũ GV

làm Tổng phụ trách đội.

Dự kiến về nhân lực, tài lực và các điều kiện cơ sở vật chất, tài chính…

cho hoạt động phát triển đội ngũ GV làm Tổng phụ trách đội.

Định kỳ rà soát quy hoạch, bổ sung quy hoạch, công khai quy hoạch, kiểm

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

tra giám sát việc thực hiện quy hoạch đội ngũ GV làm Tổng phụ trách đội.

Xác định các biện pháp, lộ trình và điều kiện để phát triển đội ngũ GV làm

Tổng phụ trách đội. Các biện pháp thực hiện quy hoạch phải đạt mục tiêu phát

triển đội ngũ GV làm Tổng phụ trách đội đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu và

có chất lượng; theo các nội dung phát triển từ việc tuyển chọn, sử dụng, đào tạo,

bồi dưỡng, thanh tra, kiểm tra GV đến việc xây dựng c ác chính sách đãi ngộ

GV.

Để quy hoạch có tính khả thi, cần đưa ra các kiến nghị đối với cấp trên để

có sự quan tâm, đầu tư về kinh phí, chế độ đối với CBQL trong quy hoạch.

1.4.2. Tuyển chọn, sử dụng và bổ nhiệm giáo viên làm tổng phụ trách đội ở

trường tiểu học, trung học cơ sở

Việc tuyển chọn, cử giáo viên làm Tổng phụ trách đội cần lưu ý các vấn

đề sau:

Cần căn cứ vào yêu cầu về phẩm chất, năng lực của giáo viên làm Tổng phụ

trách đội như: bản lĩnh chính trị vững vàng, tư cách đạo đức; Phát hiện và đấu

tranh chống lại những biểu hiện sai trái, tự diễn biến, tự chuyển hóa; Có tinh thần

trách nhiệm, ý chí vươt qua khó khăn trong công việc. Năng lực của GV làm

Tổng phụ trách đội: Có năng lực phối hợp với các tổ chức trong và ngoài nhà

trường; Có năng lực về âm nhạc, mỹ thuật, thể dục thể thao, thuyết trình, tổ chức

sự kiện, truyền thông; Năng lực định hướng chính trị; Năng lực tổ chức hoạt động

thực tiễn; Năng lực tập hợp lực lượng chăm sóc giáo dục HS và lôi cuốn HS;

Năng lực phối hợp các lực lượng trong và ngoài nhà trường vào công tác chăm

sóc, giáo dục HS

Phòng GDĐT chủ trì phối hợp với Hiệu trường xây dựng đề án vị trí việc

làm của các trường, cần có vị trí việc làm thực hiện nhiệm vụ Tổng phụ trách đội.

Đặc biệt lưu ý vấn đề phân công thực hiện và bố trí, sắp xếp việc giảng dạy cho giáo

viên trong và sau khi hết thời gian được cử làm Tổng phụ trách đội.

Phòng GDĐT chủ trì phối hợp với Hiệu trường khuyến khích và tạo điều

kiện cho giáo viên làm Tổng phụ trách đội tham gia các hoạt động chuyên môn

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

của nhà trường như: giảng dạy, sinh hoạt chuyên môn, hội thi giáo viên dạy giỏi,

các khóa bồi dưỡng, tập huấn chuyên môn, các hoạt động trải nghiệm sáng tạo...

để giáo viên trong thời gian làm Tổng phụ trách đội vẫn duy trì và nâng cao năng

lực chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm của mình trong thời gian giáo viên được cử

làm Tổng phụ trách đội;

Giáo viên làm Tổng phụ trách đội thực hiện nhiệm vụ bồi dưỡng thường

xuyên hàng năm theo Thông tư 26/2012/TT-BGDĐT về Quy chế bồi dưỡng

thường xuyên giáo viên mầm non, phổ thông và giáo dục thường xuyên; Trong

đó, các địa phương cần linh hoạt sử dụng thời gian bồi dưỡng 30 tiết (của nội

dung 2 - Bồi dưỡng đáp ứng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ phát triển giáo dục địa

phương theo năm học) để giáo viên làm Tổng phụ trách đội được tham gia bồi

dưỡng kỹ năng và nghiệp vụ công tác đội;

Phòng GDĐT chủ trì phối hợp với Hiệu trường thực hiện nghiêm các quy

định về chế độ làm việc đối với giáo viên làm Tổng phụ trách đội, tạo điều kiện

để giáo viên làm Tổng phụ trách đội có thời gian làm việc theo đúng quy định

của pháp luật về lao động và viên chức, đảm bảo có thời gian đầu tư, tổ chức có

hiệu quả các hoạt động đội và phong trào thiếu nhi trong trường học;

Thực hiện tốt hơn nữa công tác thi đua, khen thưởng hàng năm để khích lệ,

động viên giáo viên làm Tổng phụ trách đội phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ.

Tuyển chọn giáo viên làm tổng phụ trách đội ở trường tiểu học, trung học

cơ sở cần thực hiện như sau:

Hiệu trưởng các trường tiểu học, THCS tuyển chọn thực hiện thông qua

thu hút những GV có năng lực làm Tổng phụ trách từ nhiều nguồn khác nhau

đến đăng kí nộp đơn để được tham gia tuyển chọn.

Tuyển chọn thông qua quá trình xem xét, lựa chọn những người có đủ các

tiêu chuẩn làm Tổng phụ trách.

CBQL các trường tiểu học, trung học cơ sở tuyển dụng GV làm Tổng phụ

trách đội thông qua các hình thức như: xét tuyển thông qua kết quả học tập ở bậc

đại học, cao đẳng của sinh viên, thi tuyển, thi tuyển kết hợp xét tuyển, thuyên

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

chuyển công tác…

Việc tuyển chọn GV làm Tổng phụ trách đội CBQL các nhà trường cần có

kế hoạch cụ thể và quá trình tuyển dụng đảm bảo tính chính xác, khách quan,

trung thực, công bằng, đúng quy trình nhằm tuyển dụng được GV làm Tổng phụ

trách đạt chất lượng ngay từ đầu.

GV làm Tổng phụ trách cần đảm bảo yêu cầu về ngoại hình, sức khỏe,

giọng nói, điều kiện công tác… để có thể phát huy tối đa năng lực, đáp ứng nhu

cầu thiết thực của công tác đội.

Sử dụng giáo viên làm tổng phụ trách đội ở trường tiểu học, trung học cơ

sở cần thực hiện:

CBQL sử dụng GV làm Tổng phụ trách cần phân công phù hợp với năng

lực, sở trường, giới tính, điều kiện công tác… sẽ phát huy được sự tích cực đóng

góp của mỗi GV, đồng thời thể hiện rõ hiệu lực quản lí, và hơn cả là hiệu quả

công việc.

CBQL có thái độ tôn trọng, đối xử công bằng, khách quan, thể hiện tình

cảm, trách nhiệm với GV làm Tổng phụ trách đội, luôn phát huy dân chủ, lắng

nghe ý kiến góp ý của tập thể, đặt lợi ích tập thể lên trên lợi ích cá nhân, tất cả vì

công việc chung.

CBQL sử dụng GV làm Tổng phụ trách đội tốt thể hiện năng lực quản lí tốt

là động lực, là niềm tin để GV nỗ lực phấn đấu, toàn tâm, toàn ý với công việc.

Bổ nhiệm giáo viên làm tổng phụ trách đội ở trường tiểu học, trung học

cơ sở cần thực hiện:

Ban giám hiệu nhà trường dự kiến và giới thiệu giáo viên làm Tổng phụ

trách đội để xin ý kiến Hội đồng trường.

Hiệu trưởng ra quyết định cử giáo viên làm Tổng phụ trách đội của nhà

trường sau khi có ý kiến thống nhất của Hội đồng trường, Phòng Giáo dục và

Đào tạo và Hội đồng đội cùng cấp.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

Hiệu trưởng báo cáo Phòng Giáo dục và Đào tạo và Hội đồng đội các cấp.

1.4.3. Bồi dưỡng đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội ở trường tiểu học,

trung học cơ sở

Bồi dưỡng GV làm Tổng phụ trách đội chính là trang bị cho GV những

kiến thức, kĩ năng, thái độ cần thiết để thực hiện tốt nhất nhiệm vụ được giao.

Đối với công tác bồi dưỡng nhằm cập nhật kiến thức còn thiếu hoặc đã lạc

hậu, đào tạo thêm hoặc củng cố các kĩ năng nghề nghiệp theo các chuyên đề cho

GV làm Tổng phụ trách đội.

Để bồi dưỡng đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội ở trường tiểu học,

trung học cơ sở cần thực hiện như sau:

- Tổ chức đánh giá năng lực của GV làm Tổng phụ trách đội để khảo sát

nhu cầu bồi dưỡng, từ đó đánh giá các năng lực phối hợp với các tổ chức trong

và ngoài nhà trường; Năng lực về âm nhạc, mỹ thuật, thể dục thể thao, thuyết

trình, tổ chức sự kiện, truyền thông; Năng lực định hướng chính trị; Năng lực tổ

chức hoạt động thực tiễn; Năng lực tập hợp lực lượng chăm sóc giáo dục HS và

lôi cuốn HS; Năng lực phối hợp các lực lượng trong và ngoài nhà trường vào

công tác chăm sóc, giáo dục HS.

- Tổ chức đánh giá GV làm Tổng phụ trách đội trong quy hoạch để nắm

bắt triển vọng của đội ngũ này và yêu cầu cần bồi dưỡng về những năng lực

trên.

- Thực hiện phân loại GV làm Tổng phụ trách đội ở diện bồi dưỡng hoặc

tự bồi dưỡng nâng cao trình độ.

- Tổ chức tìm hiểu nguyện vọng và hoàn cảnh của GV làm Tổng phụ trách

đội để lựa chọn hình thức bồi dưỡng thích hợp.

- Công tác bồi dưỡng có thể theo các hình thức chính quy hoặc không

chính quy dưới dạng tập trung dài hạn, hay ngắn hạn, tự bồi dưỡng,… Mục đích

của công tác này là nhằm củng cố, nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn,

nghiệp vụ, kĩ năng góp phần xây dựng đội ngũ GV làm Tổng phụ trách vững

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

vàng về chuyên môn, nghiệp vụ.

- Xây dựng, thực hiện quy định hỗ trợ thời gian, kinh phí và chế độ cho

người tham gia bồi dưỡng hoặc tự bồi dưỡng.

- Thực hiện gắn kết các kết quả bồi dưỡng, tự bồi dưỡng với việc tuyển

chọn, bổ nhiệm mới, bổ nhiệm lại.

Nội dung bồi dưỡng gồm:

- Bồi dưỡng nghiệp vụ của GV làm Tổng phụ trách đội gồm: Hiểu và thực

hiện tốt các Điều lệ, Nghi thức đội; Triển khai có hiệu quả chương trình rèn luyện

đội viên và dự bị đội viên; Thiết kế và tổ chức các hoạt động của đội, hoạt động

ngoại khóa của đội đạt hiệu quả cao; Bồi dưỡng tính sáng tạo, khéo léo trong tổ

chức hoạt động của đội; Hiểu tâm tư, sở thích, tình cảm, nguyện vọng của HS;

Tham mưu với Ban giám hiệu, phối hợp tốt với Tổ chuyên môn, các lực lượng

giáo dục trong và ngoài nhà trường trong hoạt động công tác đội của nhà trường.

- Bồi dưỡng kĩ năng làm Tổng phụ trách đội gồm các kĩ năng: Kĩ năng nói,

diễn thuyết trước công chúng và lắng nghe; Kĩ năng viết; Kĩ năng thiết kế các

hoạt động đội; Kĩ năng tổ chức các hoạt động đội; Kĩ năng thực hiện, thực hành

nghi thức đội; Kĩ năng tổ chức trò chơi; Kĩ năng tổ chức hoạt động trại cho HS.

- Bồi dưỡng các bước thiết kế và tổ chức hoạt động trải nghiệm sáng tạo

trong trường tiểu học và trường trung học cơ sở:

+ Xác định nhu cầu tổ chức hoạt động trải nghiệm sáng tạo thông qua khảo

sát nhu cầu, điều kiện tiến hành. Hiểu rõ đặc điểm HS để thực hiện hoạt động

trải nghiệm sáng tạo, từ đó Tổng phụ trách đội thiết kế hoạt động phù hợp với

đặc điểm lứa tuổi, ngăn ngừa những đáng tiếc có thể xảy ra với HS.

+ Đặt tên cho hoạt động, tên hoạt động phải đảm bảo sự hấp dẫn, lôi cuốn

đối với HS, tạo nên trạng thái tâm lý hào hứng cho HS. Tên hoạt động phải đảm

bảo tính chính xác, rõ ràng, dễ hiểu, nêu bật được chủ đề và nội dung hoạt động,

gây được ấn tượng và thu hút HS.

+ Xác định mục tiêu hoạt động, phải có mục tiêu về kiến thức, kỹ năng,

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

thái độ và định hướng giá trị cho HS.

+ Xác định nội dung, hình thức, phương pháp và phương tiện để thực hiện

hoạt động.

+ Lập kế hoạch cho hoạt động, trong kế hoạch phải nêu rõ những nội dung

Người Phương Nội Lực chịu tiện, Thời Yêu dung lượng Địa TT trách kinh phí cầu cần Ghi chú gian, tiến tham điểm thời hạn nhiệm thực đạt trình gia chính hiện

+ Kiểm tra, điều chỉnh và hoàn thiện chương trình hoạt động: Rà soát,

kiểm tra trình tự thực hiện các hoạt động, thời gian thực hiện, khả năng thực hiện

và kết quả đạt được. Nếu phát hiện sai sót cần kịp thời điều chỉnh. Hoàn thiện

chương trình hoạt động và cụ thể hoạt động bằng văn bản.

+ Lưu trữ kết quả hoạt động vào hồ sơ HS.

1.4.4. Thực hiện chế độ chính sách cho giáo viên làm Tổng phụ trách đội ở

trường tiểu học, trung học cơ sở

Đối với việc thực hiện chế độ, chính sách cho giáo viên làm Tổng phụ

trách đội, công tác đội và phong trào thiếu nhi ở các trường học nếu thực hiện

đầy đủ, kịp thời giúp giáo viên làm Tổng phụ trách đội yên tâm công tác.

Chính sách đãi ngộ đối với GV là những chế độ của nhà nước, của địa

phương, của cơ sở giáo dục đối với GV như lương, phụ cấp nhà giáo, phụ cấp

thâm niên, đề bạt, bổ nhiệm, hỗ trợ kinh phí đi học để nâng cao trình độ, khen

thưởng vì có thành tích xuất sắc trong công việc (như tặng giấy khen, bằng khen

của các cấp, kỉ niệm chương vì sự nghiệp giáo dục, huân chương, huy chương,

danh hiệu chiến sĩ thi đua các cấp, danh hiệu Nhà giáo nhân dân, Nhà giáo ưu

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

tú…).

Về phụ cấp trách nhiệm: thực hiện theo quy định tại Thông tư số

05/2005/TT-BNV ngày 05/01/2005 của Bộ Nội vụ về hướng dẫn thực hiện chế

độ phụ cấp trách nhiệm công việc đối với cán bộ, công chức, viên chức.

Giáo viên được cử làm Tổng phụ trách (chuyên trách và bán chuyên trách)

đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh ở trường phổ thông hạng I sẽ hưởng mức

Phụ cấp trách nhiệm công việc gồm 4 mức: 0,5; 0,3; 0,2 và 0,1 so với mức

lương tối thiểu chung. Theo mức lương tối thiểu chung 1.490.000 đồng/tháng thì

các mức tiền phụ cấp trách nhiệm công việc thực hiện từ ngày 01 tháng 07 năm

2019 như sau:

Bảng 1.1. Mức tiền phụ cấp cho giáo viên làm Tổng phụ trách đội

Mức Hệ số Mức tiền phụ cấp thực hiện 01/7/2019

1 0,5 745.000 đồng

2 0,3 447.000 đồng

3 0,2 298.000 đồng

4 0,1 149.000 đồng

Tại Điều 5 Thông tư Quy định tiêu chuẩn, nhiệm vụ, quyền hạn và cử giáo

viên làm Tổng phụ trách đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh trong các cơ sở

giáo dục phổ thông công lập quy định: “Thời hạn giáo viên được cử làm Tổng phụ

trách đội là 5 năm. Hết thời hạn trên, nhà trường có trách nhiệm bố trí giáo viên trở

lại giảng dạy theo đúng chuyên ngành được đào tạo. Trường hợp giáo viên hết thời

hạn được cử nhưng còn đủ tiêu chuẩn và có nguyện vọng tiếp tục làm Tổng phụ

trách đội thì Hiệu trưởng thống nhất với Hội đồng trường để xem xét, quyết định

theo quy định tại khoản 2 Điều 4 Thông tư này” [Error! Reference source not found.].

Trường hợp giáo viên chưa hết thời hạn được cử mà thôi không làm Tổng

phụ trách đội thì Hiệu trưởng ra quyết định thôi cử đối với giáo viên làm Tổng

phụ trách đội, đồng thời cùng Hội đồng trường xem xét, chọn và cử giáo viên

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

khác thay thế theo quy định tại khoản 2 Điều 4 Thông tư này.

Như vậy, sau 5 năm làm Tổng phụ trách đội, nhà trường có trách nhiệm

bố trí cho bạn trở lại giảng dạy theo đúng chuyên ngành được đào tạo. Về các

chế độ khi giáo viên làm Tổng phụ trách đội được hưởng các chế độ, chính sách

theo quy định hiện hành của Pháp luật và các quy định tại các văn bản sau: Thông

tư số 05/2005/TT-BNV ngày 5/1/2005 của Bộ Nội. Thông tư số 28/2009/TT-

BGDĐT ngày 21/10/2009 của Bộ GDĐT. Thông tư số 16/2017/TT-BGDĐT

ngày 12/7/2017 của Bộ GDĐT.

Thông tư liên tịch 23/TTLT của Ban TCCB Chính phủ - Bộ giáo dục và

Đào tạo - Bộ Tài chính - Trung ương đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh về

việc hướng dẫn chế độ công tác và phụ cấp trách nhiệm đối với giáo viên làm

Tổng phụ trách đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh trong trường phổ thông,

tại Mục 3 Chương II của Thông tư liên tịch 23/TTLT quy định về định mức giờ

dạy của giáo viên - Tổng phụ trách đội như sau:

Định mức giờ dạy của giáo viên - Tổng phụ trách đội:

Tất cả các trường tiểu học, trưởng phổ thông cơ sở (cấp 1, 2); trường trung

học cơ sở (cấp 2); trường phổ thông trung học cấp 2-3:

Ở vùng cao, hải đảo, vùng sâu:

- Trường trên 19 lớp: Tổng phụ trách chuyên trách không giảng dạy. Nếu

bố trí giáo viên Tổng phụ trách đội chuyên trách giảng dạy thì số giờ hoặc số

buổi này được thanh toán theo chế độ vượt giờ hiện hành.

- Trường từ 10 đến 19 lớp: Tổng phụ trách bán chuyên trách dạy 3 tiết mỗi

tuần ở các lớp trung học cơ sở hoặc dạy 3 buổi mỗi tuần ở các lớp tiểu học.

Ở các địa bàn còn lại:

- Trường có từ 28 lớp trở lên: Tổng phụ trách chuyên trách không giảng

dạy. Nếu bố trí giáo viên trung học cơ sở dạy 4 tiết/tuần hoặc giáo viên tiểu học

dạy 1 buổi/tuần thì số giờ hoặc buổi này được thanh toán vượt giờ theo chế độ

hiện hành.

- Trường có từ 18 đến 27 lớp: Tổng phụ trách bán chuyên trách dạy 8 tiết

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

mỗi tuần ở các lớp trung học cơ sở hoặc dạy 2 buổi mỗi tuần ở các lớp tiểu học.

- Trường có dưới 18 lớp: Tổng phụ trách bán chuyên trách dạy 10 tiết mỗi

tuần ở các lớp trung học cơ sở hoặc dạy 3 buổi mỗi tuần ở các lớp tiểu học.

Bên cạnh đó, các trường phải có trách nhiệm thực hiện đầy đủ quy định

của nhà nước đối với GV làm Tổng phụ trách đội. Các chính sách và chế độ đối

với GV vừa đảm bảo thực hiện chính sách chung của nhà nước đồng thời còn có

chính sách riêng của nhà trường đối với GV, chính sách đãi ngộ đó sẽ tạo động

lực to lớn cho phát triển đội ngũ GV làm Tổng phụ trách đội.

Tạo môi trường thuận lợi cho GV (tạo ra hành lang pháp lí để đội ngũ GV

làm Tổng phụ trách đội an tâm công tác, xây dựng văn hóa tổ chức trong nhà

trường để mọi GV tin cậy, chia sẻ lẫn nhau, cùng hợp tác để hoàn thành mục tiêu

đề ra.

Tạo động lực về tinh thần bao gồm nhiều yếu tố như:

+ Tính hiệu lực của các luật pháp, chính sách, quy chế làm việc;

+ Sự tôn trọng và thu hút được tài tài năng và trí tuệ;

+ Sự khen thưởng kịp thời và kỷ luật nghiêm minh;

+ Môi trường làm việc thân thiện, có nhiều cơ hội và điều kiện phát triển

theo hướng tăng tiến;

+ Đặc biệt là uy tín được thể hiện qua năng lực và phẩm chất của cán bộ

lãnh đạo và cán bộ quản lý cấp trên.

Việc thực hiện tốt chính sách đãi ngộ đối với GV là một biện pháp động

viên, khuyến khích GV một cách thiết thực nhất, tác động có hiệu quả đến tình

cảm, ý thức, tinh thần trách nhiệm và sự nhiệt tình của GV.

1.4.5. Kiểm tra, đánh giá công tác phát triển đội ngũ giáo viên làm tổng phụ

trách đội ở trường tiểu học, trung học cơ sở

Kiểm tra và đánh giá nhằm giúp GV làm Tổng phụ trách đội phát triển về

sự chuyên nghiệp trong công việc được giao và nhân cách chứ không phải để kỷ

luật, sa thải.

CBQL các trường phải xây dựng được tiêu chuẩn, tiêu chí và minh chứng

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

đánh giá trên cơ sở các tiêu chuẩn làm Tổng phụ trách đội được quy định tại

Thông tư 27/2017 quy định tiêu chuẩn, nhiệm vụ, quyền hạn và cử giáo viên làm

Tổng phụ trách đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh trong các cơ sở giáo

dục phổ thông công lập.

Phải đa dạng hoá nguồn thông tin đánh giá (đa dạng hóa lực lượng tham

gia đánh giá như cấp trên, cấp dưới, cộng đồng xã hội, đồng nghiệp, các tổ chức

và đoàn thể trong trường, của phụ huynh học sinh và của học sinh ...).

+ Phải tạo cho được các cơ hội thử thách cá nhân cho GV làm Tổng phụ

trách đội các trường để qua đó đánh giá chính xác mức độ phát triển của từng

GV thông qua hoạt động thực tiễn của họ.

+ Phải khuyến khích tinh thần hợp tác của mỗi GV làm Tổng phụ trách

đội để cùng đánh giá, trên cơ sở kết hợp đánh giá và tự đánh giá của họ.

+ Lựa chọn các công cụ, phương pháp thu thập và xử lý thông tin để nhận

biết kết quả hoạt động của GV làm Tổng phụ trách đội.

+ So sánh kết quả hoạt động của GV làm Tổng phụ trách đội với các tiêu

chí để nhận biết các điểm tốt, còn thiếu sót hoặc sai phạm.

+ Phối hợp có hiệu quả hoạt động đánh giá GV làm Tổng phụ trách đội

với đào tạo, bồi dưỡng hoặc tự bồi dưỡng đội ngũ đó.

Như vậy, 5 khâu phát triển đội ngũ GV làm Tổng phụ trách đội đều thuộc

hoạt động quản lí giáo dục, có thể khái quát với sơ đồ sau:

Phát triển đội ngũ GV làm TPT Đội

Thực hiện chế độ, chính sách

Kiểm tra, đánh giá phát triển đội ngũ GV làm TPT Đội

Tuyển chọn,sử dụng và bổ nhiệm

Quy hoạch, phát triển đội ngũ GV làm TPT Đội

Bồi dưỡng đội ngũ GV làm TPT Đội

Sơ đồ 1.1. Phát triển đội ngũ GV làm TPT đội

1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

trách đội

1.5.1. Các yếu tố chủ quan

- Năng lực quản lý của cán bộ quản lý: Năng lực làm công tác quy hoạch,

kế hoạch phát triển đội ngũ của nhà trường được thực hiện tốt bài bản sẽ giúp

đội ngũ GV làm TPT đội phát triển năng lực đáp ứng chuẩn nghề nghiệp và chất

lượng đội ngũ giáo viên. Tầm nhìn của Hiệu trưởng và cán bộ quản lý nhà trường

sẽ quyết định tầm nhìn và kế hoạch phát triển đội ngũ giáo viên dạy nghề. Bên

cạnh đó năng lực tổ chức, chỉ đạo của Hiệu trưởng và cán bộ quản lý của các đơn

vị trong công tác xây dựng phát triển đội ngũ là những yếu tố có tình chất quyết

định chất lượng phát triển đội ngũ giáo viên của nhà trường. Năng lực tạo động

lực cho đội ngũ GV làm TPT đội thông qua các chế độ chình sách hỗ trợ và các

chính sách đào tạo bồi dưỡng phát triển giáo viên, chính sách khuyến khích động

viên giáo viên học tập nâng cao năng lực. Những chính sách trên có tác dụng

thúc đẩy phát triển đội ngũ GV làm TPT đội. Năng lực huy động các nguồn lực

để phát triển đội ngũ GV làm TPT đội bao gồm huy động nguồn lực trong công

tác xây dựng kế hoạch, quy hoạch; nguồn lực tổ chức các hoạt động đào tạo bồi

dưỡng, năng lực huy động nguồn lực để đánh giá giáo viên; năng lực phát triển

môi trường giáo dục và môi trường làm việc cho giáo viên phát triển. Tất cả các

yếu tố trên đều ảnh hưởng tới quá trình phát triển đội ngũ GV làm TPT đội.

- Năng lực tự học, tự bồi dưỡng phát triển nghề nghiệp của giáo viên: Hoạt

động phát triển đội ngũ GV làm TPT đội phụ thuộc cơ bản vào ý thức tự học, tự

bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ của mỗi giáo viên. Mỗi giáo

viên cần nhận thức đúng về sự cần thiết phải hoàn thiện năng lực nghề nghiệp của

giáo viên trước yêu cầu nâng cao chất lượng đào tạo. Từ nhận thức đúng về chuẩn

nghề nghiệp giáo viên phải đạt được đến tự đánh giá về mức độ đáp ứng yêu cầu

của TPT đội, xác định những nội dung, con đường và hình thức tự học, tự bồi dưỡng

để hoàn thiện bản thân là những yếu tố quyết định sự phát triển năng lực đội ngũ

GV làm TPT đội. Yếu tố có tính chất quyết định đến hiệu quả tự học, tự bồi dưỡng

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

phát triển nghề nghiệp của mỗi giáo viên làm TPT đội đó là kỹ năng tự học và quản

lý thời gian của bản thân. Chính hai yếu tố trên giúp người giáo viên sắp xếp thời

gian khoa học vừa hoàn thành trách nhiệm nghĩa vụ đối với hoạt động giảng dạy,

nghiên cứu khoa học và các hoạt động chung của nhà trường, vừa tham gia tự học,

tự bồi dưỡng hoặc theo học các khóa đào tạo bồi dưỡng để hoàn thiện và phát triển

năng lực làm TPT đội. Năng lực chia sẻ của đội ngũ giáo viên cốt cán với đồng

nghiệp trong nhà trường để phát triển đội ngũ là yếu tố giữ vai trò vô cùng quan

trọng nó ảnh hưởng tới sự phát triển của bản thân cán bộ cốt cán và sự phát triển

của đồng nghiệp.

1.5.2. Các yếu tố khách quan

- Các yếu tố thuộc về cơ chế chính sách

Cơ chế, chính sách quản lí của ngành GDĐT có ảnh hưởng đến phát triển

đội ngũ GV. Tuy nhiên, hiện nay hệ thống các văn bản hướng dẫn thực hiện

không đầy đủ, thiếu đồng bộ, còn chồng chéo, thiếu kịp thời... nên đã ảnh hưởng

đến phát triển đội ngũ GV làm TPT đội. Xuất phát từ yêu cầu thực tế, ngành

GDĐT cần đội ngũ GV làm TPT đội có kiến thức, có trình độ chuyên môn,

nghiệp vụ, phẩm chất đạo đức tốt . Tuy nhiên, các chính sách đãi ngộ đối với GV

chưa tương xứng, vì vậy chưa tạo được động lực để GV an tâm công tác và cống

hiến hết mình cho sự nghiệp GDĐT. Do đó, việc ổn định và phát đội ngũ GV

làm TPT đội đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, đảm bảo chất lượng trong giai

đoạn hiện nay là khó khăn.

Đối với chính sách đầu tư cho hoạt động đào tạo, bồi dưỡng: Đây được coi

là điều kiện thiết yếu để thực hiện việc nâng cao chất lượng cho đội ngũ GV làm

TPT đội để đáp ứng yêu cầu thực tế. Tuy nhiên trong hệ thống chính sách hiện

hành mới chỉ định ra phương thức thực hiện mà chưa xây dựng định mức và nguồn

kinh phí để triển khai thực hiện hàng năm. Chính sách cũng chưa tình đến điều

kiện thực tế trong việc tổ chức triển khai việc huy động nguồn lực đầu tư.

- Chính sách phát triển kinh tế - xã hội địa phương là các yếu tố quan trọng

có tác động trực tiếp đến việc quản lý đội ngũ GV làm TPT đội. Sự phát triển

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

kinh tế của địa phương với những chỉ tiêu chủ yếu như tốc độ tăng trưởng kinh

tế, thu nhập bình quân đầu người… có tác động trực tiếp đến đời sống của nhân

dân. Mức sống của nhân dân được nâng cao sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho con

em họ đến trường. Sự phát triển kinh tế của địa phương cũng là cơ sở quan trọng

để phát triển quy mô giáo dục nói chung và giáo dục tiểu học, THCS nói riêng,

việc này ảnh hưởng trực tiếp đến quy hoạch phát triển đội ngũ GV làm TPT đội.

Kinh tế phát triển cũng tạo điều kiện thuận lợi cho việc đào tạo, bồi dưỡng, nâng

cao chất lượng và đời sống đội GV làm TPT đội.

- Môi trường sư phạm, uy tín, thương hiệu của trường: Môi trường sư

phạm là nơi tạo ra những giá trị chân, thiện, mỹ của những người làm công tác

giáo dục. Vì vậy, người lãnh đạo cần quan tâm tích cực trong việc xây dựng nhà

trường thực sự lành mạnh, thân thiện, tiện ích nhằm khơi dậy khả năng lao động

sáng tạo của thầy và trò. Môi trường sư phạm lành mạnh là không có tệ nạn xã

hội xâm nhập học đường cũng như những tác động xấu khác ảnh hưởng đến môi

trường giáo dục. Môi trường sư phạm, bầu không khí dân chủ cởi mở trong nhà

trường có tác động đến công tác phát triển đội ngũ GV làm TPT đội. Nó tác động

đến tâm tư, tính cảm, lý trí và hành động của đội ngũ GV làm TPT đội. Bầu

không khí làm việc trong nhà trường tốt sẽ là động lực thúc đẩy mọi hoạt động

trong nhà trường nhất là phát triển đội ngũ GV làm TPT đội. Uy tín, thương hiệu

của nhà trường càng tốt sẽ tạo động lực để GV có năng lực và tâm huyết cống

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

hiến, giáo viên trách nhiệm và gắn bó với nhà trường.

Tiểu kết chương 1

Đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí

Minh có vai trò quan trọng trong công tác giáo dục thiếu niên, nhi đồng, trong tổ

chức các hoạt động của đội tại các trường tiểu học và THCS. Do đó, rất cần quan

tâm đến phát triển đội ngũ này để họ hoàn thành tốt nhiệm vụ giáo dục thiếu niên

nhi đồng ở các trường tiểu học và THCS.

Phát triển đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội ở trường tiểu học,

trung học cơ sở là hoạt động của chủ thể quản lý cấp Phòng và cấp trường tác

động tới đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội để giúp cho đội ngũ này đủ

về số lượng theo chuẩn quy định, đồng bộ về cơ cấu trình độ, chuyên môn, thâm

niên công tác...và đáp ứng yêu cầu về chất lượng đội ngũ giáo viên làm Tổng

phụ trách nhằm đảm bảo chất lượng hoạt động đội.

Nội dung phát triển đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội ở trường

tiểu học, trung học cơ sở bao gồm: Quy hoạch, phát triển đội ngũ giáo viên làm

Tổng phụ trách đội ở trường tiểu học, trung học cơ sở; Tuyển chọn, sử dụng và

bổ nhiệm giáo viên; Bồi dưỡng đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội ở

trường tiểu học, trung học cơ sở; Thực hiện chế độ chính sách cho giáo viên;

Kiểm tra, đánh giá công tác phát triển đội ngũ giáo viên làm tổng phụ trách đội

ở trường tiểu học, trung học cơ sở

Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến phát triển đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ

trách đội gồm các yếu tố như: Năng lực quản lý của cán bộ quản lý; Năng lực tự

học, tự bồi dưỡng phát triển nghề nghiệp của giáo viên; Môi trường sư phạm, uy

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

tín, thương hiệu của trường…

Chương 2

THỰC TRẠNG ĐỘI NGŨ VÀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN

LÀM TỔNG PHỤ TRÁCH ĐỘI TẠI CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC,

TRUNG HỌC CƠ SỞ HUYỆN PHÚ BÌNH, TỈNH THÁI NGUYÊN

2.1. Khái quát chung về giáo dục tiểu học, trung học cơ sở và công tác đội

tại huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên

2.1.1. Tình hình giáo dục tiểu học, trung học cơ sở huyện Phú Bình, tỉnh Thái

Nguyên

Về giáo dục tiểu học: Giáo dục tiểu học: Toàn huyện Phú Bình có 21

trường/20 xã, thị trấn (100% là trường công lập).Tổng số lớp: 444 (Tăng 34 lớp

so với năm học trước). Tổng số học sinh: 13.899 em (tăng 1.133 em so với năm

học trước). Tổng số trẻ 6 tuổi tuyển sinh vào lớp 1 đạt tỷ lệ 100%. Trong đó tại

chỗ: 3661 em/3732 trẻ, đạt tỉ lệ 98,1% so với dân số sinh năm 2012. Số còn lại

các em đều theo học ở các đơn vị khác ngoài huyện.

Về giáo dục THCS: Toàn huyện có 20 trường/20 xã, thị trấn (100% là

trường công lập).Tổng số lớp: 235 lớp (Tăng 09 lớp so với năm học trước).Tổng

số học sinh: 8701 em (Tăng 370 em so với năm học trước).Tổng số trẻ sinh năm

2007 là 2593 em; tuyển sinh vào lớp 6 đạt tỷ lệ 100%. Trong đó tại chỗ: 2488

đạt tỉ lệ 96%. Số trẻ còn lại đang theo học ở các đơn vị khác ngoài địa bàn huyện.

Tổ chức cuộc thi học sinh giỏi cấp huyện lớp 9 vào tháng 3/2019. Kết quả

công nhận 187 giải cấp huyện (Giải nhất 02; giải nhì 32; giải ba 153). Chọn đội

tuyển tham gia cấp tỉnh , đạt 57 giải/117 em dự thi [19].

2.1.2. Công tác đội tại huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên

Từ năm học 2018 - 2019, công tác đội và phong trào thiếu nhi đã chú trọng

đến công tác giáo dục lý tưởng, giáo dục truyền thống, đạo đức, lối sống, bồi dưỡng

lý tưởng cách mạng cho thiếu nhi được Hội đồng đội huyện chỉ đạo các Liên đội quan

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

tâm, chú trọng thông qua việc tổ chức các hoạt động tuyên truyền kỷ niệm các ngày

lễ lớn của đất nước, dân tộc, của tổ chức Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh và

đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh; các hoạt động tuyên truyền về chủ quyền

biển, đảo của quê hương...

Tổ chức cho thiếu nhi thực hiện tốt phong trào“Thiếu nhi Việt Nam thi đua

làm theo 5 điều Bác Hồ dạy” trong đó tập trung các giải pháp tạo môi trường để

thiếu nhi học tập tốt, rèn luyện chăm.Triển khai Chương trình “Rèn luyện đội

viên” giai đoạn 2018 - 2022. Về triển khai thực hiện phong trào "Thiếu nhi Việt

Nam thi đua làm theo 5 điều Bác Hồ dạy”, kết quả toàn huyện tổ chức được 41

hoạt động, thu hút 21 nghìn thiếu nhi tham gia.Hội đồng đội huyện đã triển khai

viết thư và làm thiệp gửi các chiến sỹ đang làm nhiệm vụ và các bạn thiếu nhi

đang sinh sống học tập trên vùng Biên giới và Hải đảo của Tổ quốc tới 100% các

Liên đội. Kết quả toàn huyện đã thu được trên 1.500 lá thư tay và thiệp chúc

mừng. Hội đồng đội huyện đã chọn ra được 250 lá thư hay và 130 tấm thiệp chúc

mừng đẹp nhất để gửi tặng các chiến sỹ bộ đội và thiếu nhi vùng biên giới hải

đảo.

Hưởng ứng cuộc thi viết thư quốc tế UPU lần thứ 48 năm 2019, 100% các

Liên đội triển khai hội thi đến đội viên, thiếu nhi. Kết quả, toàn huyện đã tổng

hợp và lựa chọn được hơn 480 lá thư và gửi tới Báo thiếu niên Tiền Phong theo

đúng thời gian quy định.

Cuộc vận động“Giúp bạn đến trường cùng hướng tới tương lai”: Với việc

phát động phong trào quyên góp tặng quà “Giúp bạn đến trường”,tăng cường tổ

chức thực hiện các công trình phần việc đem lại hiệu quả thiết thực, thông qua

cuộc vận động nhằm giáo dục, bồi dưỡng thiếu nhi các giá trị truyền thống hiếu

học, nhân ái tốt đẹp của dân tộc. Với phong trào“Kế hoạch nhỏ”, toàn huyện đã

thu được 25.415 kg giấy vụn. Từ nguồn quỹ Kế hoạch nhỏ, các Liên đội đã thực

hiện được 41 công trình măng non trị giá trên 45 triệu đồng.

Chương trình “Vì màu xanh quê hương”, “Em yêu biển đảo quê hương

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

em”, “Sạch nhà - sạch phố - sạch trường”. Kết quả toàn huyện đã tổ chức được

3.415 buổi lao động vệ sinh trường học, đường làng ngõ xóm và vệ sinh nghĩa

trang liệt sỹ tại địa phương.

2.2. Tổ chức khảo sát thực trạng

2.2.1. Mục đích khảo sát

Đánh giá thực trạng hoạt động phát triển đội ngũ GV làm Tổng phụ trách

đội ở các trường tiểu học, trung học cơ sở huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên,

qua đó thấy được thành tựu, hạn chế, nguyên nhân của hạn chế để xây dựng cơ

sở thực tiễn cho luận văn.

2.2.2. Nội dung khảo sát

- Thực trạng đội ngũ GV làm Tổng phụ trách đội ở các trường tiểu học,

trung học cơ sở huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên.

- Thực trạng hoạt động phát triển đội ngũ GV làm Tổng phụ trách đội ở

các trường tiểu học, trung học cơ sở huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên.

- Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển đội ngũ GV làm Tổng phụ

trách đội ở các trường tiểu học, trung học cơ sở huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên.

2.2.3. Khách thể khảo sát và địa bàn khảo sát

- Khách thể khảo sát:

+ CBQL 40 CBQL gồm Hiệu trưởng, Hiệu phó 10 trường tiểu học, THCS

ở huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên.

+ 40 GV làm Tổng phụ trách đội.

Địa bàn khảo sát: Các trường tiểu học, THCS huyện Phú Bình: Tiểu học

Dương Thành, Tiểu học Thanh Ninh, Tiểu học Lương Phú, Tiểu học Kha Sơn,

tiểu học Hương Sơn; THCS Dương Thành, THCS Thanh Ninh, THCS Lương

Phú, THCS Kha Sơn, THCS Hương Sơn.

2.2.4. Phương pháp khảo sát

- Điều tra bằng phiếu hỏi.

Chúng tôi sử dụng phiếu điều tra, phương pháp phỏng vấn dựa trên số

lượng CBQL, GV và HS ở các trường THCS huyện Phú Bình.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

+ Có 3 mức độ trả lời, cho điểm 1,2,3 tương ứng với mỗi ý kiến trả lời:

- Không thực hiện/ Yếu/Không ảnh hưởng 1 điểm

- Trung bình/ Thỉnh thoảng/Ảnh hưởng ít 2 điểm

- Rất thường xuyên/Tốt/Ảnh hưởng 3 điểm

- Xử lý số liệu và phân tích kết quả: Tính điểm trung bình cho mỗi mức

độ thể hiện.

Mức 1: 0,75 - 1,5 điểm: Không thực hiện hoặc thực hiện ở mức thấp.

Mức 2: 1,5 - 2,25 điểm: ít thực hiện; hoặc thực hiện ở mức trung bình.

Mức 3: 2,25 điểm - 3,0 điểm: Thực hiện thường xuyên; hoặc thực hiện ở

mức tốt.

2.3. Thực trạng đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội tại các trường

Tiểu học, THCS huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên

2.3.1. Thực trạng cơ cấu đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội

Bảng 2.1. Thực trạng cơ cấu giới tính, dân tộc của đội ngũ giáo viên làm

Tổng phụ trách đội huyện Phú Bình

Độ tuổi

Nam Nữ DTTS Tổng Dưới 29 Trên 29

số tuổi tuổi

SL % SL % SL % SL % SL %

6 14.6 35 85.4 8 19.5 13 31.7 28 68.3 41

(Nguồn: Phòng GDĐT huyện Phú Bình)

Số liệu bảng 2.1 cho thấy:

- Về giới tính: Nam 06/41, chiếm tỷ lệ 14.6%; nữ có 35/41 chiếm tỷ lệ 85.4%.

Như vậy, tỉ lệ GV làm Tổng phụ trách là nữ chiếm 85.4%, trong khi tỉ lệ GV

làm Tổng phụ trách là nam chiếm 14.6%.

- Về dân tộc: trong số 41 GV làm Tổng phụ trách đội có 8 GV là người dân

tộc thiểu số như Dao, Tày, Nùng, Sán Dìu. Đối với một số xã vùng sâu ở huyện Phú

Bình, GV làm Tổng phụ trách là người dân tộc thiểu số sẽ gặp thuận lợi trong

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

giao tiếp với HS là người dân tộc, GV hiểu được tâm lý, đặc điểm của HS người

dân tộc để tổ chức các hoạt động phong trào phù hợp với HS nhằm lôi cuốn HS

tham gia.

- Về độ tuổi: 31.7%GV làm Tổng phụ trách đội có độ tuổi dưới 29 tuổi, trong

đó trẻ nhất là GV ở trường tiểu học Tân Hòa (22 tuổi), còn lại GV trong độ tuổi từ 24

đến 28 tuổi. Có 68.3% GV làm Tổng phụ trách đội trên 29 tuổi, trong đó có 4 GV trong

độ tuổi từ 41 đến 45 tuổi (tiểu học Thanh Ninh, tiểu học Tân Thành, tiểu học Thượng

Đình và trường THCS Tân Khánh), đa số GV ở độ tuổi từ 30 đến 36 tuổi.

Cơ cấu về độ tuổi cho thấy, số lượng GV làm Tổng phụ trách đang dần dần

được trẻ hóa và được học hỏi nhiều năm kinh nghiệm của những GV có thâm niên

làm Tổng phụ trách đội. Tuy nhiên, một số GV trẻ chưa có đủ nghiệp vụ kĩ năng và

thâm niên làm công tác đội, đây là một trong những nguyên nhân làm công tác đội

chưa đạt hiệu quả, chưa đáp ứng yêu cầu khi tham gia hoạt động đội của thiếu nhi.

Mặt khác, với đội ngũ GV có độ tuổi cao chưa đảm bảo vấn đề về sức khỏe để xây

dựng phong trào, chưa có sự trẻ trung, năng động, sáng tạo trong tổ chức hoạt động

cho thiếu nhi, các phong trào mang tính mới, mang màu sắc riêng của từng đơn vị

còn ít, hoạt động ở nhiều nơi còn chưa chủ động.

Về thâm niên làm Tổng phụ trách đội với 21 trường tiểu học và 20 trường

THCS, kết quả ở bảng 2.2 như sau:

Bảng 2.2. Thâm niên của đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội huyện

Phú Bình tính đến tháng 2/2020

Về thâm niên

Số

1

2

3

4

5

9 10 11 12 13 14

6

7

8 năm

Số lượng

36.6 4.91 12.2 0.0 4.91 12.2 9.86 2.43 4.89 0.0 0.0 2.43 0.0 2.43

Tỉ lệ %

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

(Nguồn: Phòng GDĐT huyện Phú Bình)

Như vậy, số liệu bảng 2.2 cho thấy số lượng GV làm Tổng phụ trách có

thâm niên 1 năm là 15 người (chiếm 36.6%), thâm niên 2 năm là 2 người (chiếm

4.91%), thâm niên 3 năm là 5 người (chiếm 12.2%), thâm niên 5 năm là 2 người

(chiếm 4.91%), thâm niên 6 năm là 5 người (chiếm 12.2%), thâm niên 7 năm là

4 người (chiếm 9.86%). Còn lại với thâm niên từ 7 đến 14 năm chiếm tỉ lệ từ

2.43% đến 9.86%, trong đó GV ở trường THCS Thanh Ninh có thâm niên làm

Tổng phụ trách là 14 năm, GV ở trường tiểu học Thượng Đình có thâm niên là

12 năm.

Chúng tôi tìm hiểu thực tế và nhận thấy, đa số GV mới là Tổng phụ trách

năm lập gia đình và đã sinh con, điều kiện gia đình (con nhỏ) là một trong những

nguyên nhân ảnh hưởng đến chất lượng và thời gian tổ chức hoạt động đội, thời

gian tự bồi dưỡng của GV.

2.3.2. Thực trạng chất lượng đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội huyện

Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên

- Về trình độ chuyên môn, trình độ chính trị:

Bảng 2.3. Trình độ của đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội

Trình độ chuyên môn Trình độ chính trị

Năm học Tổng Cao Trung Đại học Sơ cấp Trung cấp đẳng cấp

25 13 3 35 6 2018 - 41

2019 % 61.0 31.7 7.31 85.4 14.6

31 7 3 37 4 41 2019-2020 % 75.6 17.1 7.31 90.2 9.7

(Nguồn: Phòng giáo dục đào tạo huyện Phú Bình)

Số liệu bảng 2.3 cho thấy, về trình độ chuyên môn có 25 GV có trình độ

đại học (chiếm 61%), 13 GV có trình độ cao đẳng (chiếm 31.7%), 3 GV có trình

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

độ trung cấp (chiếm 7.31%). Về trình độ chính trị có 35 GV có trình độ sơ cấp

lý luận chính trị (chiếm 85.4%), 6 GV có trình độ trung cấp lý luận chính trị

(chiếm 14.6%). 41/41 GV đều kiêm nhiệm làm Tổng phụ trách đội, phỏng vấn

GV tiểu học Thanh Ninh, tiểu học Kha Sơn chúng tôi được các đồng chí cho biết:

“Đa số GV vừa làm công tác chuyên môn, trực tiếp giảng dạy nên thời gian dành

cho công tác đội còn ít do bị chi phối thời gian cho công việc chuyên môn và việc

gia đình, trong khi phụ cấp dành cho công tác đội không nhiều dẫn đến một số

GV có tâm lý mệt mỏi, làm cho xong, không tâm huyết tới chất lượng xây dựng

phong trào thiếu nhi”.

- Về trình độ ngoại ngữ, tin học:

Bảng 2.4. Trình độ ngoại ngữ, tin học của đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ

trách đội

Trình độ ngoại ngữ Trình độ tin học

Có trình độ tin học Ngoại ngữ bậc 3 Chưa đạt đạt chuẩn (quy định Chưa đạt trình SL/% (quy định tại Thông Ngoại ngữ tại Thông tư độ tin học đạt tư số 01/2014/TT- bậc 3 số 03/2014/TT- chuẩn BGDĐT) BTTTT)

SL 40 1 40 1

% 97,7 2,23 97,7 2,23

(Nguồn: Phòng GDĐT huyện Phú Bình)

Kết quả bảng 2.4 cho thấy, đa số GV đã đạt chuẩn ngoại ngữ và tin học

theo quy định, chi có 2.33% GV chưa đạt chuẩn ngoại ngữ và tin học. Đây là

một trong những thuận lợi để GV sử dụng công nghệ thông tin và ngoại ngữ

nhằm tổ chức tốt hoạt động phong trào.

Tiến hành điều tra về chuẩn bị nghiệp vụ của đội ngũ giáo viên trước khi

làm Tổng phụ trách đội ở huyện Phú Bình, chúng tôi thu được kết quả ở bảng

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

2.5 như sau:

Bảng 2.5.Thực trạng chuẩn bị nghiệp vụ của đội ngũ giáo viên trước khi

làm Tổng phụ trách đội ở huyện Phú Bình

TT Nội dung SL Tỉ lệ %

1 41 100

2 0 0.0 Được học bồi dưỡng công tác đội trong trường sư phạm hoặc Bồi dưỡng nghiệp vụ công tác đội Chưa học bồi dưỡng công tác đội trong trường sư phạm hoặc Bồi dưỡng nghiệp vụ công tác đội

(Nguồn: Phòng GDĐT huyện Phú Bình)

Số liệu bảng 2.5 cho thấy có 100% TPT đội đã học bồi dưỡng công tác đội

trong trường sư phạm hoặc Bồi dưỡng nghiệp vụ công tác đội. Phỏng vấn cán bộ

quản lí phòng GDĐT huyện Phú Bình, chúng tôi được biết: Hàng năm, Phòng

GDĐT đều lập kế hoạch và tổ chức thực hiện bồi dưỡng công tác đội trong trường

sư phạm hoặc bồi dưỡng nghiệp vụ công tác đội cho đội ngũ GV làm Tổng phụ

trách trên địa bàn huyện Phú Bình, mỗi đợt tập huấn, bồi dưỡng kéo dài từ 3 đến

4 ngày. Phỏng vấn một số GV trường THCS Hương Sơn trong đợt tập huấn,

chúng tôi được biết: “Do thời gian tập huấn ngắn ngày nên một số GV trẻ chưa

được bồi dưỡng chuyên sâu về những nội dung như nghiệp vụ công tác đội, nghi

thức đội, kĩ năng xây dựng xây dựng kế hoạch, kĩ năng thiết kế và tổ chức các

hoạt động đội, hoạt động tập thể hiệu quả”.

Tìm hiểu thực trạng chất lượng tổ chức các hoạt động đội ở trường tiểu

học, THCS huyện Phú Bình, chúng tôi thu được kết quả ở bảng 2.6 như sau:

Bảng 2.6.Thực trạng chất lượng tổ chức các hoạt động đội

Khá

Bậc

Mạnh cấp Tỉnh

Mạnh cấp huyện

Tổng số

Mạnh xuất sắc cấp Tỉnh SL % 9.52 2

Mức độ đạt được Mạnh xuất sắc cấp huyện SL % 9.5 2

SL % 5

23.81

SL % 3

14.29

SL % 9

42.86

21

10.00

15.00

25.00

15.00

35.00

20 Tiểu học Trung học cơ sở

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

(Nguồn: Phòng giáo dục đào tạo huyện Phú Bình, Hội Đồng đội, Số: 17 - CV/HS “V/v đề nghị khen thưởng năm học 2018-2019”)

Số liệu bảng 2.6 cho thấy:

- Ở bậc tiểu học, chất lượng tổ chức các hoạt động đội mức mạnh xuất sắc

cấp Tỉnh có 2 trường (tiểu học Nhã Lộng, tiểu học Tân Khánh), đạt 9.52%. Các

trường đạt mạnh cấp Tỉnh gồm 5 trường (tiểu học Kha Sơn, tiểu học Lương Phú,

tiểu học Bàn Đạt, tiểu học Bảo Lý, tiểu học Thượng Đình) đạt 23.81%, mạnh

xuất sắc cấp huyện gồm 2 trường (đạt 9.5%) và mạnh cấp huyện gồm 3 trường

(đạt 14.29%), khá gồm 9 trường (đạt 42.86%).

Ở cấp trung học cơ sở, chất lượng tổ chức các hoạt động đội mức mạnh

xuất sắc cấp Tỉnh gồm 2 trường: THCS Tân Kim, THCS Thượng Đình (đạt

10%); Mạnh cấp tỉnh gồm 3 trường: THCS Xuân Phương, THCS Kha Sơn,

THCS Hương Sơn (đạt 15%); có 5 trường, đạt 25%, đó là các trường: THCS Tân

Kim, THCS Thượng Đình, THCS Xuân Phương, THCS Hương Sơn, THCS Kha

Sơn. Mức khá gồm 7 trường. Tìm hiểu nguyên nhân, chúng tôi được biết do tình

trạng bạo lực học đường vẫn diễn ra ở các liên đội này (Đặc biệt đánh hội đồng

ở trường THCS Kha sơn năm học 2018-2019), học sinh đánh nhau vì xích mích

cá nhân thông qua facebook, hoặc một nhóm học sinh trong trường hoặc nhóm

học sinh trường nọ với trường kia,…).

Việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh còn gặp nhiều khó khăn: Tránh

nhiệm ai là người hướng dẫn, kỹ năng, kinh nghiệm của người hướng dẫn; thời

gian dành cho giáo dục kỹ năng ít (chủ yếu thời gian học tập chính khóa); phụ

huynh ít quan tâm đến việc này (chủ yếu họ chỉ quan tâm đến việc học các môn

văn hóa và điểm số đạt bao nhiêu, con họ đạt loại gì cuối năm học); nhà trường,

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

giáo viên còn đùn đẩy…

2.3.3. Thực trạng phẩm chất, năng lực của giáo viên làm Tổng phụ trách đội

- Đánh giá về phẩm chất của giáo viên làm Tổng phụ trách đội:

Bảng 2.7. Đánh giá của CBQL, GV về phẩm chất của giáo viên làm Tổng

phụ trách đội

Tốt Khá Đạt

TT

ĐTB

Phẩm chất của GV làm Tổng phụ trách đội

Xếp hạng

SL

2.96

3.03

2.93

2.43

2.81

2.94

2.98

2.14

Bản lĩnh chính trị vững vàng, tư cách đạo đức tốt Chấp hành nghiêm chỉnh đường lối, chính sách, pháp luật của Nhà nước, chủ trương và kế hoạch của Đoàn Phát hiện và đấu tranh chống lại biểu hiện sai trái, tự diễn biến, tự chuyển hóa Có tinh thần trách nhiệm, ý chí vượt qua khó khăn trong công việc Luôn nghiêm khắc với bản thân, có lối sống lành mạnh, mô phạm, gương mẫu Lạc quan, nhiệt tình, gương mẫu về đạo đức tác phong để tạo mối quan hệ tốt và tranh thủ sự giúp đỡ của tập thể phụ trách và các lực lượng giáo dục Có lòng yêu HS, thích làm việc với HS Có lòng nhiệt tình và say mê với công tác đội, công tác xã hội

Số liệu bảng 2.7 cho thấy, những phẩm chất xếp thứ hạng cao gồm: Chấp

hành nghiêm chỉnh đường lối, chính sách, pháp luật của Nhà nước, chủ trương

và kế hoạch của Đoàn (3.03 điểm); Có lòng yêu HS, thích làm việc với HS (2.98

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

điểm); Bản lĩnh chính trị vững vàng, tư cách đạo đức tốt (2.96 điểm). Theo chia

sẻ của GV trường tiểu học Thanh Ninh, đồng chí cho biết: “Tổng phụ trách phải

có lòng yêu trẻ để luôn đem hết tài năng, lòng yêu nghề lôi cuốn học sinh tham

gia vào các phong trào hoạt động đội sôi nổi trong nhà trường. Mặt khác, để học

sinh nhiệt tình tham gia các phong trào văn hóa văn nghệ thì trước hết phải hiểu

tâm lý học sinh, bởi lẽ trong hoạt động phong trào nếu gượng ép bắt buộc thì

chất lượng sẽ không cao; cần phải đưa ra nhiều giải pháp thu hút được đông

đảo học sinh tham gia và điều quan trọng nhất là người Tổng phụ trách đội phải

tiên phong gương mẫu chấp hành chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà

nước”.

Phẩm chất “Lạc quan, nhiệt tình, gương mẫu về đạo đức tác phong để tạo

mối quan hệ tốt và tranh thủ sự giúp đỡ của tập thể phụ trách và các lực lượng

giáo dục” xếp thứ hạng 4 (2.94 điểm); Phẩm chất “Phát hiện và đấu tranh chống

lại biểu hiện sai trái, tự diễn biến, tự chuyển hóa” xếp thứ hạng 5 (2.93 điểm);

Phẩm chất “Luôn nghiêm khắc với bản thân, có lối sống lành mạnh, mô phạm,

gương mẫu” xếp thứ hạng 6 (2.81 điểm).

Phẩm chất “Có tinh thần trách nhiệm, ý chí vượt qua khó khăn trong công

việc” xếp thứ hạng 7 (2.43 điểm), và phẩm chất “Có lòng nhiệt tình và say mê

với công tác đội, công tác xã hội” xếp thứ hạng 8 (2.14 điểm), trao đổi về những

nội dung này với Tổng phụ trách trường tiểu học Lương Phú, đồng chí chia sẻ:

“Hiện nay, các GV làm Tổng phụ trách đều kiêm nhiệm nhiệm vụ chuyên môn và

giảng dạy, một số đồng chí chưa thể hiện rõ tinh thần chủ động, dám nghĩ, dám

làm, tâm huyết, tận tụy với công việc được giao dẫn đến chưa nhiệt tình và say

mê với công tác đội. Đây là một trong những khó khăn ảnh hưởng đến phong

trào đội ở các nhà trường”.

Đồng chí Hiệu trưởn trường tiểu học Lương Phú cho biết: Các GV làm

Tổng phụ trách có trình độ chuyên môn khác nhau, có GV có chuyên môn Đại

học Văn. Đại học Sử, Cao đẳng Sử - Địa,Đại học Sư phạm âm nhạc…, do vậy

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

không phải GV nào cũng có kiến thức toàn diện về khoa học tự nhiên, khoa học

xã hội và nhân văn, âm nhạc, hội họa….để hiểu được tâm sinh lý, sở thích của

HS. Do vậy, để phát triển đội ngũ GV làm Tổng phụ trách trong thời gian tới,

cần thiết mỗi GV phải tự bồi dưỡng kiến thức về khoa học tự nhiên, khoa học xã

hội và nhân văn, âm nhạc, hội họa nhằm nâng cao chất lượng công việc được

giao.

- Tự đánh giá của GV làm Tổng phụ trách về năng lực làm Tổng phụ

trách đội:

Bảng 2.8. Tự đánh giá của GV làm Tổng phụ trách về năng lực làm Tổng

phụ trách đội

Tốt Khá

Đạt

TT

ĐTB Xếp hạng

Năng lực của GV làm Tổng phụ trách đội

SL

2.46

2.34

2.95

2.54

2.59

Có năng lực phối hợp với các tổ chức trong và ngoài nhà trường để tổ chức các hoạt động đội và phong trào thiếu nhi. GV có năng lực về âm nhạc, mỹ thuật, thể dục thể thao, thuyết trình, tổ chức sự kiện, truyền thông để giúp nhà trường tổ chức tốt các hoạt động đội và phong trào thiếu nhi Năng lực định hướng chính trị: Vận dụng đường lối, chủ trương của Đảng và Nhà nước, kế hoạch của Đoàn vào thực tiễn phong trào đội ở địa phương, trường Năng lực tổ chức hoạt động thực tiễn Năng lực phối hợp các lực lượng trong và ngoài nhà trường vào công tác chăm sóc, giáo dục HS.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

Tốt Khá

Đạt

TT

ĐTB Xếp hạng

Năng lực của GV làm Tổng phụ trách đội

SL

2.10

Năng lực chuyên môn và nghiệp vụ công tác đội Năng lực tập hợp lực lượng

chăm sóc giáo dục HS và lôi

2.41

cuốn HS tham gia hào hứng

vào các hoạt động phong trào.

Năng lực giáo dục tập thể

2.44

phụ trách

Năng lực giáo dục tập thể

2.47

đội viên

10 Về năng lực sư phạm

2.49

Số liệu bảng 2.8 cho thấy, những năng lực thực hiện mức độ tốt, xếp hạng

từ 1 đến 4 gồm: Năng lực định hướng chính trị: Vận dụng đường lối, chủ trương

của Đảng và Nhà nước, kế hoạch của Đoàn vào thực tiễn phong trào đội ở địa

phương, trường (xếp hạng 1, 2.95 diểm); Năng lực phối hợp các lực lượng trong

và ngoài nhà trường vào công tác chăm sóc, giáo dục HS (xếp hạng 2, 2.59 điểm);

Năng lực tổ chức hoạt động thực tiễn (xếp hạng 3, 2.54 điểm); Về năng lực sư

phạm (xếp hạng 4, 2.49 điểm);

Những năng lực thực hiện ở mức trung bình gồm những năng lực sau:

Năng lực giáo dục tập thể đội viên (xếp hạng 5, 2.47 điểm); Có năng lực phối

hợp với các tổ chức trong và ngoài nhà trường để tổ chức các hoạt động đội và

phong trào thiếu nhi (xếp hạng 6, 2.46 điểm); Năng lực giáo dục tập thể phụ trách

(xếp hạng 7, 2.44 điểm); Năng lực tập hợp lực lượng chăm sóc giáo dục HS và

lôi cuốn HS tham gia hào hứng vào các hoạt động phong trào (xếp hạng 8, 2.41

điểm); GV có năng lực về âm nhạc, mỹ thuật, thể dục thể thao, thuyết trình, tổ

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

chức sự kiện, truyền thông để giúp nhà trường tổ chức tốt các hoạt động đội và

phong trào thiếu nhi (xếp hạng 9,2.54 điểm); Năng lực chuyên môn và nghiệp vụ

công tác đội (xếp hạng 10, 2.10 điểm).

Trao đổi với chuyên viên phòng GDĐT huyện Phú Bình, chúng tôi được

biết: Mỗi đợt tập huấn bồi dưỡng GV làm Tổng phụ trách đã triển khai tới từng

giáo viên những đa số GV giáo viên trẻ đảm nhận công việc Tổng phụ trách đội

còn yếu kém chuyên môn về công tác đội, trong khi công tác này đòi hỏi rất

nhiều kỹ năng như: kỹ năng phải biết điều khiển và tổ chức các trò chơi, biết giáo

dục, giúp đỡ những học sinh cá biệt, biết các nghi thức đội, có kỹ năng nói, điều

khiển các hoạt động, chương trình của nhà trường…Vì vậy, cần phải xây dựng

chương trình bồi dưỡng để phát triển đội ngũ GV làm Tổng phụ trách đội trong

thời gian tới. Một nguyên nhân khác ảnh hưởng đến năng lực của Tổng phụ trách

đội là hiện nay, tại nhiều trường học, giáo viên làm Tổng phụ trách đội còn kiêm

nhiệm quá nhiều công việc, ảnh hưởng đến chất lượng tổ chức các hoạt động và

phong trào đội trong các trường học.

Một nguyên nhân khác từ cơ sở vật chất cho tổ chức hoạt động còn thiếu

thốn, chưa đáp ứng được việc tổ chức các hoạt động trải nghiệm tại chỗ và tổ

chức các phong trào hoạt động lớn, có chiều sâu…

Bên cạnh đó, thiếu kinh phí hoạt động cũng gây khó khăn cho TPT đội.

Thực tế hiện nay tại các trường tiểu học, trung học cơ sở huyện Phú Bình, mỗi

trường chỉ có khoảng từ 16 đến 25 triệu thu từ nguồn quỹ đội 40.000đ/HS/ năm

học, TPT đội sử dụng nguồn chi phí để chi cho tất cả các hoạt động cho một năm

học.

Trao đổi với TPT đội các trường THCS Kha Sơn, chúng tôi được biết:

Năng lực tổ chức hoạt động của một số GV làm TPT đội còn hạn chế: chưa có

sức lôi cuốn trong các phong trào, thể hiện ở tính thuyết phục, khả năng diễn

thuyết, kỹ năng văn hóa văn nghệ, kỹ năng tổ chức còn yếu…Một số hiệu

trưởng chưa quan tâm đến đội ngũ GV làm TPT đội, việc đầu tư kinh phí, thời

lượng, sự giúp đỡ của ban giám hiệu, của tổ khối chuyên môn, giáo viên liên

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

quan còn chưa sâu sắc. GV làm TPT đội vẫn còn phải dạy một nửa đến 2/3 số

tiết theo quy định hạng trường nên ít có thời gian dành cho công tác quan trọng

này.

2.4. Thực trạng phát triển đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội tại các

trường tiểu học, trung học cơ sở huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên

2.4.1. Quy hoạch, phát triển đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội tại các

trường tiểu học, trung học cơ sở huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên

Bảng 2.9. Đánh giá của CBQL, GV về quy hoạch, phát triển đội ngũ giáo

viên làm Tổng phụ trách đội

Mức độ thực hiện

ĐTB Xếp hạng TT Thường xuyên Thỉnh thoảng

Quy hoạch, phát triển đội ngũ giáo viên làm tổng phụ trách đội ở trường tiểu học, trung học cơ sở Không thực hiện SL SL SL

34 12 34 2.00 3

1 Đánh giá đội ngũ giáo viên làm tổng phụ trách đội ở trường tiểu học, trung học cơ sở về số lượng, cơ cấu, chất lượng.

32 11 37 1.94 4

Nhận diện được cơ hội và thách thức đối với việc phát triển đội ngũ GV làm Tổng phụ trách đội.

44 8 28 2.20 2

3 Dự kiến về nhân lực, tài lực và các điều kiện cơ sở vật chất, tài chính… cho hoạt động phát triển đội ngũ GV làm Tổng phụ trách đội.

56 6 18 2.48 1

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

4 Định kỳ rà soát quy hoạch, bổ sung quy hoạch, công khai quy hoạch, kiểm tra giám sát việc thực hiện quy

Mức độ thực hiện

ĐTB Xếp hạng TT Thường xuyên Thỉnh thoảng

Quy hoạch, phát triển đội ngũ giáo viên làm tổng phụ trách đội ở trường tiểu học, trung học cơ sở Không thực hiện SL SL SL

hoạch đội ngũ GV làm Tổng phụ trách đội.

12 25 43 1.61 6

5 Xác định các biện pháp, lộ trình và điều kiện để phát triển đội ngũ GV làm Tổng phụ trách đội.

15 35 30 1.81 5

6 Để quy hoạch có tính khả thi, cần đưa ra các kiến nghị đối với cấp trên để có sự quan tâm, đầu tư về kinh phí, chế độ đối với CBQL trong quy hoạch.

Thông qua kết quả khảo sát bảng 2.9 cho thấy hiện nay đội ngũ CBQL,

GV đều nhận thấy sự cần thiết của việc thực hiện các nội dung quy hoạch và phát

triển đội ngũ GV làm Tổng phụ trách đội.

Trong đó, CBQL, GV cho rằng Định kỳ rà soát quy hoạch, bổ sung quy

hoạch, công khai quy hoạch, kiểm tra giám sát việc thực hiện quy hoạch đội ngũ

GV làm Tổng phụ trách đội là cần thiết (2.48 điểm), xếp hạng 1) để từ đó Dự kiến

về nhân lực, tài lực và các điều kiện cơ sở vật chất, tài chính… cho hoạt động phát

triển đội ngũ GV làm Tổng phụ trách đội (2.20 điểm, xếp hạng 2).

Tuy nhiên, CBQL, GV chưa quan tâm đến một số nội dung sau:

Đánh giá đội ngũ giáo viên làm tổng phụ trách đội ở trường tiểu học, trung

học cơ sở về số lượng, cơ cấu, chất lượng (2.0 điểm);

Nhận diện được cơ hội và thách thức đối với việc phát triển đội ngũ GV

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

làm Tổng phụ trách đội (1.94 điểm);

Để quy hoạch có tính khả thi, cần đưa ra các kiến nghị đối với cấp trên để

có sự quan tâm, đầu tư về kinh phí, chế độ đối với CBQL trong quy hoạch (1.81

điểm);

Xác định các biện pháp, lộ trình và điều kiện để phát triển đội ngũ GV làm

Tổng phụ trách đội (1.61 điểm).

Việc quy hoạch đội ngũ GV làm Tổng phụ trách đội còn mờ nhạt, mang

tính hình thức, chưa theo sát nhu cầu thông qua việc khảo sát, đánh giá nhu cầu

nguồn nhân lực nên việc xây dựng quy hoạch còn mang tính chủ quan của một

số CBQL và một số cán bộ phụ trách thực hiện công việc này. Đây cũng là vấn

đề đáng lo ngại trong việc thực hiện công tác quy hoạch đội ngũ GV làm TPT

đội hiện nay, cần có định hướng giải quyết tốt vấn đề này thì công tác quy hoạch

mới có thể đáp ứng đúng nhu cầu thực tế và dự báo cần thiết để phát triển đội

ngũ này trong tương lai.

2.4.2. Tuyển chọn và bổ nhiệm đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội tại

các trường tiểu học, trung học cơ sở huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên

Bảng 2.1. Đánh giá của CBQL, GV về tuyển chọn và bổ nhiệm đội ngũ

giáo viên làm Tổng phụ trách đội

Mức độ thực hiện

TT ĐTB Thường xuyên Thỉnh thoảng Xếp hạng

Tuyển chọn và bổ nhiệm đội ngũ giáo viên làm tổng phụ trách đội ở trường tiểu học, trung học cơ sở SL SL Không thực hiện SL

Tuyển chọn giáo viên làm tổng phụ trách đội ở trường tiểu học, trung

học cơ sở

Tuyển chọn

32 33 15 2.21 2 1

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

thực hiện thông qua thu hút những GV có năng lực làm Tổng phụ trách từ nhiều nguồn khác nhau đến đăng kí nộp đơn để được tham gia tuyển chọn.

Mức độ thực hiện

TT ĐTB Thường xuyên Thỉnh thoảng Xếp hạng

Tuyển chọn và bổ nhiệm đội ngũ giáo viên làm tổng phụ trách đội ở trường tiểu học, trung học cơ sở SL SL Không thực hiện SL

45 23 12 2.41 1 2

Tuyển chọn thông qua quá trình xem xét, lựa chọn những người có đủ các tiêu chuẩn làm Tổng phụ trách.

3 30 31 19 2.14 3

CBQL các trường tiểu học, trung học cơ sở tuyển dụng GV làm Tổng phụ trách đội thông qua các hình thức như: xét tuyển thông qua kết quả học tập ở bậc đại học, cao đẳng của sinh viên, thi tuyển, thi tuyển kết hợp xét tuyển, thuyên chuyển công tác…

4 Đảm bảo tính chính xác, thực, trung 26 26 28 1.98 4

khách quan, công bằng, đúng quy trình

5 22 25 33 1.86 5

GV làm Tổng phụ trách cần đảm bảo yêu cầu về ngoại hình, sức khỏe, giọng nói, điều kiện công tác…

Sử dụng giáo viên làm tổng phụ trách đội ở trường tiểu học, trung học cơ sở

1 3 13 25 42 1.64

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

CBQL sử dụng GV làm Tổng phụ trách cần phân công phù hợp với năng lực, sở trường, giới tính, điều kiện công tác…

Mức độ thực hiện

TT ĐTB Thường xuyên Thỉnh thoảng Xếp hạng

Tuyển chọn và bổ nhiệm đội ngũ giáo viên làm tổng phụ trách đội ở trường tiểu học, trung học cơ sở SL SL Không thực hiện SL

2 45 26 9 2.45 1

CBQL có thái độ tôn trọng, đối xử công bằng, khách quan, thể hiện tình cảm, trách nhiệm với GV làm Tổng phụ trách đội, luôn phát huy dân chủ, lắng nghe ý kiến góp ý của tập thể, đặt lợi ích tập thể lên trên lợi ích cá nhân, tất cả vì công việc chung.

3 14 25 41 2 1.66

CBQL sử dụng GV làm Tổng phụ trách đội tốt thể hiện năng lực quản lí tốt là động lực, là niềm tin để GV nỗ lực phấn đấu, toàn tâm, toàn ý với công việc.

Bổ nhiệm giáo viên làm tổng phụ trách đội ở trường tiểu học, trung

học cơ sở

1 62 15 3 2.74 1

Ban giám hiệu nhà trường dự kiến và giới thiệu giáo viên làm Tổng phụ trách đội để xin ý kiến Hội đồng trường

2 55 16 9 2.58 2

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

Hiệu trưởng ra quyết định cử giáo viên làm Tổng phụ trách đội của nhà trường sau khi có ý kiến thống nhất của Hội đồng trường, Phòng

Mức độ thực hiện

ĐTB TT Thường xuyên Thỉnh thoảng Xếp hạng

Tuyển chọn và bổ nhiệm đội ngũ giáo viên làm tổng phụ trách đội ở trường tiểu học, trung học cơ sở SL SL Không thực hiện SL

Giáo dục và Đào tạo và Hội đồng đội cùng cấp.

44 27 9 2.44 3 3

Hiệu trưởng báo cáo Phòng Giáo dục và Đào tạo và Hội đồng đội các cấp.

Số liệu bảng 2.10 cho thấy:

- Về quy trình tuyển dụng: Công tác tuyển dụng cán bộ tuân theo đúng các

quy định trong các văn bản hiện hành, đã thực hiện: Tuyển chọn thông qua quá

trình xem xét, lựa chọn những người có đủ các tiêu chuẩn làm Tổng phụ trách

(2.41 điểm, xếp hạng 1).

Tuy nhiên, CBQL các trường tiểu học, trung học chưa quan tâm đến các

nội dung:

Tuyển chọn thực hiện thông qua thu hút những GV có năng lực làm Tổng

phụ trách từ nhiều nguồn khác nhau đến đăng kí nộp đơn để được tham gia tuyển

chọn (2.21 điểm, xếp hạng 2);

Tuyển dụng GV làm Tổng phụ trách đội thông qua các hình thức như: xét

tuyển thông qua kết quả học tập ở bậc đại học, cao đẳng của sinh viên, thi tuyển,

thi tuyển kết hợp xét tuyển, thuyên chuyển công tác…(2.14 điểm, xếp hạng 3);

Đảm bảo tính chính xác, khách quan, trung thực, công bằng, đúng quy

trình (1.98 điểm, xếp hạng 4);

GV làm Tổng phụ trách cần đảm bảo yêu cầu về ngoại hình, sức khỏe,

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

giọng nói, điều kiện công tác… (2.86 điểm, xếp hạng 5).

Tìm hiểu nguyên nhân chúng tôi được biết công tác tuyển dụng hiện nay

phụ thuộc vào Hội đồng tuyển dụng viên chức cấp huyện, dẫn đến nguồn tuyển

dụng không đáp ứng được yêu cầu thực tế, một số GV không đáp ứng được yêu

cầu có kỹ năng nói tốt để chào cờ hàng tuần, điều khiển các ngày lễ được trường

tổ chức, biết làm các kế hoạch theo qui định của nhà trường, của sự chỉ đạo của

bộ phận ngoài giờ lên lớp…

- Về sử dụng giáo viên làm tổng phụ trách đội ở trường tiểu học, trung học

cơ sở: Nội dung đều được thực hiện ở mức độ tốt: CBQL có thái độ tôn trọng,

đối xử công bằng, khách quan, thể hiện tình cảm, trách nhiệm với GV làm Tổng

phụ trách đội, luôn phát huy dân chủ, lắng nghe ý kiến góp ý của tập thể, đặt lợi

ích tập thể lên trên lợi ích cá nhân, tất cả vì công việc chung (2.45 điểm, xếp

hạng 1);

Tuy nhiên, nội dung thực hiện mức độ trung bình gồm:

CBQL sử dụng GV làm Tổng phụ trách cần phân công phù hợp với năng

lực, sở trường, giới tính, điều kiện công tác…(1.66 điểm, xếp hạng 2);

CBQL sử dụng GV làm Tổng phụ trách đội tốt thể hiện năng lực quản lí

tốt là động lực, là niềm tin để GV nỗ lực phấn đấu, toàn tâm, toàn ý với công

việc (1.64 điểm, xếp hạng 3).

Tìm hiểu nguyên nhân, chúng tôi được biết một số Hiệu trưởng năng lực

quản lý chưa đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục, chưa tạo động lực về chính sách,

tinh thần cho đội ngũ GV làm TPT đội.

- Về bổ nhiệm GV làm Tổng phụ trách đội đã thực hiện theo đúng văn bản

quy định tại Thông tư Quy định tiêu chuẩn, nhiệm vụ, quyền hạn và cử giáo viên

làm Tổng phụ trách đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh trong các cơ sở giáo

dục phổ thông công lập, ngày ban hành: 08/11/2017, ngày có hiệu

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

lực: 24/12/2017, cụ thể:

Ban giám hiệu nhà trường dự kiến và giới thiệu giáo viên làm Tổng phụ

trách đội để xin ý kiến Hội đồng trường (2.74 điểm);

Hiệu trưởng ra quyết định cử giáo viên làm Tổng phụ trách đội của nhà

trường sau khi có ý kiến thống nhất của Hội đồng trường, Phòng Giáo dục và

Đào tạo và Hội đồng đội cùng cấp (2.58 điểm);

Hiệu trưởng báo cáo Phòng Giáo dục và Đào tạo và Hội đồng đội các cấp

(2.44 điểm).

Như vậy, CBQL các trường tiểu học, THCS đã thực hiện đúng quy trình

bổ nhiệm theo các văn bản hướng dẫn.

2.4.3. Đào tạo bồi dưỡng đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội tại các

trường tiểu học, trung học cơ sở huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên

Bảng 2.2.Đánh giá của CBQL, GV về đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên

làm Tổng phụ trách đội

TT ĐTB Thường xuyên Thỉnh thoảng Xếp hạng Không thực hiện

1 22 23 35 1.84 5

2 20 21 39 1.76 7

3 25 12 43 1.78 6

4 46 23 11 2.44 1

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

Đào tạo bồi dưỡngđội ngũ giáo viên làm tổng phụ trách đội ở trường tiểu học, trung học cơ sở Tổ chức đánh giá năng lực của GV làm Tổng phụ trách đội để khảo sát nhu cầu bồi dưỡng Tổ chức đánh giá GV làm Tổng phụ trách đội trong quy hoạch để nắm bắt triển vọng của đội ngũ này và yêu cầu cần bồi dưỡng Thực hiện phân loại GV làm Tổng phụ trách đội ở diện bồi dưỡng hoặc tự bồi dưỡng nâng cao trình độ Tổ chức tìm hiểu nguyện vọng và hoàn cảnh của GV làm Tổng phụ trách đội để

thức bồi

2 10 44 26 2.43 5

1.90 26 31 23 3 6

1.86 32 21 27 4

lựa chọn hình dưỡng thích hợp Tổ chức bồi dưỡng tập trung dài hạn, hay ngắn hạn, tự bồi dưỡng Xây dựng, thực hiện quy định hỗ trợ thời gian, kinh phí và chế độ cho người tham gia bồi dưỡng hoặc tự bồi dưỡng Thực hiện gắn kết các kết quả bồi dưỡng, tự bồi dưỡng với việc tuyển chọn, bổ nhiệm mới, bổ nhiệm lại Kết quả bảng khảo sát 2.11 cho thấy, các nội dung bồi dưỡng đánh giá

thực hiện tốt gồm:

Tổ chức tìm hiểu nguyện vọng và hoàn cảnh của GV làm Tổng phụ trách

đội để lựa chọn hình thức bồi dưỡng thích hợp (2.44 điểm, xếp hạng 1);

Tổ chức bồi dưỡng tập trung dài hạn, hay ngắn hạn, tự bồi dưỡng (2.43

điểm, xếp hạng 2).

Các nội dung bồi dưỡng đánh giá thực hiện trung bình hoặc thấp gồm:

Xây dựng, thực hiện quy định hỗ trợ thời gian, kinh phí và chế độ cho

người tham gia bồi dưỡng hoặc tự bồi dưỡng (1.90 điểm);

Thực hiện gắn kết các kết quả bồi dưỡng, tự bồi dưỡng với việc tuyển

chọn, bổ nhiệm mới, bổ nhiệm lại (1.86 điểm);

Tổ chức đánh giá năng lực của GV làm Tổng phụ trách đội để khảo sát

nhu cầu bồi dưỡng (1.84 điểm);

Thực hiện phân loại GV làm Tổng phụ trách đội ở diện bồi dưỡng hoặc tự

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

bồi dưỡng nâng cao trình độ (1.78 điểm);

Tổ chức đánh giá GV làm Tổng phụ trách đội trong quy hoạch để nắm bắt

triển vọng của đội ngũ này và yêu cầu cần bồi dưỡng (1.76 điểm).

Phỏng vấn CBQL G.H.N, chúng tôi được biết: “Kết quả đánh giá năng lực

phối hợp với các tổ chức trong và ngoài nhà trường; Năng lực về âm nhạc, mỹ thuật,

thể dục thể thao, thuyết trình, tổ chức sự kiện, truyền thông...”. GV M.V.H cho biết:

“Đa số GV giáo viên trẻ đảm nhận công việc Tổng phụ trách đội còn yếu kém

cho thấy, GV làm Tổng phụ trách Đội chưa đáp ứng về các năng lực: năng lực

chuyên môn về công tác đội nên rất cần được bồi dưỡng năng lực làm Tổng phụ

trách Đội…”.

Thực tế cho thấy các trường tiểu học, THCS vẫn chưa chú trọng, quan tâm

đúng mức về việc bồi dưỡng cho đội ngũ GV làm Tổng phụ trách đội. Vì vậy,

các trường tiểu học, THCS nên có kế hoạch cụ thể và đẩy mạnh công tác bồi

dưỡng để giúp GV cập nhật kiến thức mới và kiến thức thực tế về chuyên môn

nghiệp vụ Tổng phụ trách đội. Nguyên nhân do chế độ chính sách chưa rõ ràng,

phù hợp, nguồn kinh phí hạn chế, nên việc tạo điều kiện cho GV đi học tập và

nghiên cứu phụ thuộc vào cơ chế của từng đơn vị và chủ yếu là xuất phát từ nhu

cầu của cá nhân. Phần lớn các trường chưa có kế hoạch đào tạo dài hạn, thiếu

chủ động và chưa tận dụng thời cơ trong công tác phát triển đội ngũ GV làm

Tổng phụ trách đội.

2.4.4. Về thực hiện chế độ chính sách cho đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội

tại các trường tiểu học, trung học cơ sở huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên

Thực hiện theo thông tư số 05/2005/TT-BNV ngày 05/01/2005 của Bộ

Nội vụ về hướng dẫn thực hiện chế độ phụ cấp trách nhiệm công việc đối với cán

bộ, công chức, viên chức. Hiện nay, ở tiểu học có 8 trường hạng 1, 10 trường

hạng 2 và 3 trường hạng 3; ở cấp THCS có 7 trường hạng 2 và 13 trường hạng

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

3. Theo quy định của Thông tư, giáo viên được cử làm Tổng phụ trách (chuyên

trách và bán chuyên trách) đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh ở trường phổ

thông hạng I sẽ hưởng mức 2 với mức phụ cấp là 03 với số tiền phụ cấp

447.000đ/tháng, trường hạng 3 với mức phụ cấp là 0.2 với số tiền phụ cấp

298.000đ/tháng. Trao đổi với TPT đội, các đồng chí cho biết: TPT đội đóng một

vai trò quan trọng trong việc giáo dục đạo đức cho học sinh và điều hành các

hoạt động phong trào của nhà trường, là người chịu rất nhiều sức ép từ ban giám

hiệu, giáo viên chủ nhiệm và ngay với cả những em học sinh cá biệt. Chính vì

vậy, với mức phụ cấp như hiện nay, TPT đội cảm thấy có áp lực vô hình trong

công việc, không dễ để có nhiệt huyết, có khả năng làm công tác phong trào.

Hiện nay, phụ cấp trách nhiệm công việc gồm 4 mức: 0,5; 0,3; 0,2 và 0,1

so với mức lương tối thiểu chung. Theo mức lương tối thiểu chung 1.490.000

đồng/tháng thì các mức tiền phụ cấp trách nhiệm công việc thực hiện từ ngày 01

tháng 07 năm 2019 như sau:

Thực hiện theo mục 3 Chương II của Thông tư liên tịch 23/TTLT quy định

về định mức giờ dạy của giáo viên - Tổng phụ trách đội, các trường tiểu học,

THCS ở huyện Phú Bình với số lớp từ 10 đến 19 lớp, Tổng phụ trách bán chuyên

trách dạy 3 tiết mỗi tuần ở các lớp trung học cơ sở hoặc dạy 3 buổi mỗi tuần ở

các lớp tiểu học. Theo TPT trường tiểu học Lương Phú: Chỉ có một số trường sư

phạm đào tạo giáo chuyên ngành công tác đội, còn đa số là chưa mở ngành học

này. Chính vì vậy, ở nhiều địa phương, phần lớn giáo viên đảm nhận công việc

TPT đội không có chuyên môn về công tác đội. Trong khi, đối với những giáo

viên làm công tác đội đòi hỏi rất nhiều những kỹ năng. Ngoài lòng say mê thì

phải biết điều khiển và tổ chức các trò chơi, biết giáo dục, giúp đỡ những học

sinh cá biệt, biết các nghi thức đội, có một kỹ năng nói tốt để chào cờ hàng tuần,

điều khiển các ngày lễ được trường tổ chức, biết làm các kế hoạch theo qui định

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

của nhà trường, của sự chỉ đạo của bộ phận ngoài giờ lên lớp… Nhưng, nhìn

vào cách phân công hiện nay có rất nhiều bất cập, không phải giáo viên nào

cũng đảm nhận được nhiệm vụ này một cách tròn vai.

Khảo sát về tạo môi trường thuận lợi cho GV (tạo ra hành lang pháp lí để

đội ngũ GV làm Tổng phụ trách đội an tâm công tác, xây dựng văn hóa tổ chức

trong nhà trường để mọi GV tin cậy, chia sẻ lẫn nhau, cùng hợp tác để hoàn thành

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

mục tiêu đề ra, chúng tôi thu được kết quả như sau:

Bảng 2.3. Đánh giá của CBQL, GV về tạo môi trường cho GV làm Tổng

phụ trách đội

TT Tốt Khá ĐYC TB Xếp hạng

1 23 21 36 1.84 4

2 19 33 18 2.01 2

3 17 32 31 1.83 5

4 18 34 28 1.88 3

5 24 36 20 2.05 1

Tạo môi trường cho GV làm TPT đội Tính hiệu lực của các luật pháp, chính sách, quy chế làm việc Sự tôn trọng và thu hút được tài tài năng và trí tuệ Sự khen thưởng kịp thời và kỷ luật nghiêm minh Môi trường làm việc thân thiện, có nhiều cơ hội và điều kiện phát triển theo hướng tăng tiến Uy tín được thể hiện qua năng lực và phẩm chất của cán bộ lãnh đạo và cán bộ quản lý cấp trên

Số liệu khảo sát bảng 2.12 cho thấy, các tiêu chí trên thực hiện ở mức trung

bình, cụ thể:

Uy tín được thể hiện qua năng lực và phẩm chất của cán bộ lãnh đạo và

cán bộ quản lý cấp trên (2.05 điểm);

Sự tôn trọng và thu hút được tài tài năng và trí tuệ (2.01 điểm);

Môi trường làm việc thân thiện, có nhiều cơ hội và điều kiện phát triển

theo hướng tăng tiến (1.88 điểm);

Tính hiệu lực của các luật pháp, chính sách, quy chế làm việc (1.84 điểm).

Sự khen thưởng kịp thời và kỷ luật nghiêm minh (1.83 điểm).

Như vậy, tạo môi trường thuận lợi là một biện pháp động viên, khuyến

khích GV một cách thiết thực nhất, tác động có hiệu quả đến tình cảm, ý thức,

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

tinh thần trách nhiệm và sự nhiệt tình của GV.

2.4.5. Thực trạng kiểm tra, đánh giá công tác phát triển đội ngũ giáo viên làm

tổng phụ trách đội ở trường tiểu học, trung học cơ sở huyện Phú Bình, tỉnh

Thái Nguyên

Bảng 2.4. Thực trạng kiểm tra, đánh giá công tác phát triển đội ngũ giáo

viên làm tổng phụ trách đội

Mức độ đánh giá TT TB Kiểm tra, đánh giá Xếp hạng Tốt Khá Đạt

23 26 31 1.91 1 1

18 31 31 1.84 2

15 22 43 1.65 7 3

thể

17 23 40 1.71 5 4

Xây dựng, tiêu chuẩn, tiêu chí và minh chứng đánh giá trên cơ sở các tiêu chuẩn làm Tổng phụ trách đội được quy định tại Thông tư 27/2017 CBQL các trường phải xây dựng được tiêu chuẩn Đa dạng hoá nguồn thông tin đánh giá (đa dạng hóa lực lượng tham gia đánh giá như cấp trên, cấp dưới, cộng đồng xã hội, đồng nghiệp, các tổ chức và đoàn trong trường, của phụ huynh học sinh và của học sinh ...). Tạo các cơ hội thử thách cá nhân cho GV làm Tổng phụ trách đội các trường để qua đó đánh giá chính xác mức độ phát triển của từng GV thông qua hoạt động thực tiễn của họ Khuyến khích tinh thần hợp

5 tác của mỗi GV làm Tổng 15 26 40 1.69 6

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

phụ trách đội để cùng đánh

Mức độ đánh giá TT TB Kiểm tra, đánh giá Xếp hạng Tốt Khá Đạt

giá, trên cơ sở kết hợp đánh

giá và tự đánh giá của họ

Lựa chọn các công cụ,

phương pháp thu thập và xử

6 lý thông tin để nhận biết kết 22 26 32 1.88 3

quả hoạt động của GV làm

Tổng phụ trách đội

So sánh kết quả hoạt động

của GV làm Tổng phụ trách

7 đội với các tiêu chí để nhận 21 24 35 1.83 4

biết các điểm tốt, còn thiếu

sót hoặc sai phạm

Phối hợp có hiệu quả hoạt

động đánh giá GV làm Tổng

8 phụ trách đội với đào tạo, bồi 23 26 31 1.90 2

dưỡng hoặc tự bồi dưỡng đội

ngũ đó

Kết quả bảng khảo sát 2.13 cho thấy, các tiêu chí kiểm tra, đánh giá phát

triển đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội tại các trường tiểu học, trung học

cơ sở huyện Phú Bình thực hiện ở mức trung bình, trong đó:

Xây dựng, tiêu chuẩn, tiêu chí và minh chứng đánh giá trên cơ sở các

tiêu chuẩn làm Tổng phụ trách đội được quy định tại Thông tư 27/2017

(1.91 điểm); Như vậy, chưa có tiêu chuẩn và tiêu chí cũng như minh chứng

đánh giá Tổng phụ trách đội, vì vậy cần thiết phải xây dựng tiêu chuẩn và

các tiêu chí cụ thể để đánh giá năng lực của GV từ đó có kế hoạch bồi

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

dưỡng, phát triển đội ngũ GV làm TPT đội.

Phối hợp có hiệu quả hoạt động đánh giá GV làm Tổng phụ trách đội với

đào tạo, bồi dưỡng hoặc tự bồi dưỡng đội ngũ đó (1.90 điểm), CBQL chưa coi

trong công tác này dẫn đến công tác đào tạo bồi dưỡng chưa kịp thời nên một bộ

phận TPT đội còn chưa đạt yêu cầu về năng lực và kỹ năng tổ chức hoạt động

đội.

Lựa chọn các công cụ, phương pháp thu thập và xử lý thông tin để nhận

biết kết quả hoạt động của GV làm Tổng phụ trách đội (1.88 điểm); So sánh kết

quả hoạt động của GV làm Tổng phụ trách đội với các tiêu chí để nhận biết các

điểm tốt, còn thiếu sót hoặc sai phạm (1.83 điểm). CBQL cần chú trọng thực hiện

hai nội dung này để nhận biết điểm tốt, còn thiếu xót của TPT đội từ đó có những

điều chỉnh kịp thời.

Tạo các cơ hội thử thách cá nhân cho GV làm Tổng phụ trách đội các

trường để qua đó đánh giá chính xác mức độ phát triển của từng GV thông qua

hoạt động thực tiễn của họ (1.71 điểm).

Khuyến khích tinh thần hợp tác của mỗi GV làm Tổng phụ trách đội để

cùng đánh giá, trên cơ sở kết hợp đánh giá và tự đánh giá của họ (1.69 điểm);

Đa dạng hoá nguồn thông tin đánh giá (đa dạng hóa lực lượng tham gia

đánh giá như cấp trên, cấp dưới, cộng đồng xã hội, đồng nghiệp, các tổ chức và

đoàn thể trong trường, của phụ huynh học sinh và của học sinh ...) (1.65 điểm).

Thực hiện kiểm tra, đánh giá TPT đội đòi hỏi CBQL cần thu thập thông

tin từ những kênh khác nhau để có kết quả đánh giá chính xác về năng lực của

GV làm TPT đội. Qua đó, giúp các trường học nhận thấy những tồn tại, hạn chế

và có hướng khắc phục đồng thời phát huy, nhân rộng những ưu điểm, những

mặt mạnh của đơn vị. Qua đánh giá để CBQL và GV làm TPT đội khi phát hiện

những vấn đề nảy sinh trong các hoạt động phải giải quyết nhanh, kịp thời và

thông báo cho các đối tượng liên quan, báo cáo với các cấp lãnh đạo biết, chỉ đạo

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

thực hiện.

2.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển đội ngũ giáo viên làm

Tổng phụ trách đội tại các trường tiểu học, trung học cơ sở huyện Phú Bình,

tỉnh Thái Nguyên

Bảng 2.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển đội ngũ giáo

viên làm Tổng phụ trách đội

Mức độ thực hiện Các yếu tố ảnh hưởng đến

Xếp phát triểnđội ngũ giáo Không ĐTB Ảnh Ít ảnh hạng TT viên làm tổng phụ trách ảnh hưởng hưởng hưởng

đội ở trường tiểu học, trung học cơ sở SL SL SL

Các yếu tố chủ quan

Năng lực quản lý của cán bộ 1 42 26 12 2.38 2 quản lý

Năng lực tự học, tự bồi

2 dưỡng phát triển nghề 51 24 5 2.58 1

nghiệp của giáo viên

Môi trường sư phạm, uy tín, 3 41 24 15 2.33 3 thương hiệu của trường

Các yếu tố khách quan

Cơ chế, chính sách quản lí 1 48 22 10 2.48 2 của ngành GDĐT

Chính sách đầu tư cho hoạt 2 56 21 3 2.66 1 động đào tạo, bồi dưỡng

Chính sách phát triển KT- 3 30 28 22 2.10 3 XH địa phương

Số liệu bảng khảo sát 2.14 cho thấy, các yếu tố rất ảnh hưởng đến phát

triển đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội tại các trường tiểu học, trung học

cơ sở huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên gồm: Năng lực tự học, tự bồi dưỡng

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

phát triển nghề nghiệp của giáo viên; Chính sách đầu tư cho hoạt động đào tạo,

bồi dưỡng; Năng lực quản lý của cán bộ quản lý; Cơ chế, chính sách quản lí của

ngành GDĐT.

Các yếu tố có mức độ ảnh hưởng ít hơn gồm: Môi trường sư phạm, uy tín,

thương hiệu của trường; Chính sách phát triển KT-XH địa phương.

Trao đổi với CBQL các trường tiểu học Tiểu học Dương Thành, Tiểu học

Thanh Ninh, Tiểu học Lương Phú, các đồng chí cho biết: Bản thân mỗi giáo viên

cần nhận thức đúng về sự cần thiết phải hoàn thiện năng lực nghề nghiệp của

giáo viên trước yêu cầu nâng cao chất lượng hoạt động đội. Từ nhận thức đúng

về tiêu chí và tiêu chuẩn làm Tổng phụ trách đội, mỗi GV cần xác định những

nội dung, con đường và hình thức tự học, tự bồi dưỡng để hoàn thiện bản thân là

những yếu tố quyết định sự phát triển năng lực làm TPT đội của mình.

CBQL các trường THCS THCS Lương Phú, THCS Kha Sơn, THCS

Hương Sơn cho biết: Bản thân mỗi Hiệu trưởng cần phát huy năng lực tạo động

lực cho giáo viên phát triển nghề nghiệp thông qua các chế độ chính sách hỗ trợ

và các chính sách đào tạo bồi dưỡng phát triển giáo viên, chính sách khuyến

khích động viên giáo viên học tập nâng cao năng lực. Bên cạnh đó, Hiệu trưởng

phải có năng lực huy động các nguồn lực để phát triển đội ngũ giáo viên làm

TPT đội bao gồm huy động nguồn lực trong công tác xây dựng kế hoạch, quy

hoạch; nguồn lực tổ chức các hoạt động đào tạo bồi dưỡng, năng lực huy động

nguồn lực để đánh giá giáo viên; năng lực phát triển môi trường giáo dục và môi

trường làm việc cho giáo viên phát triển. Tất cả các yếu tố trên đều ảnh hưởng

tới quá trính phát triển đội ngũ giáo viên làm TPT đội.

2.6. Đánh giá chung

2.6.1. Kết quả đạt được

Số lượng GV làm Tổng phụ trách đang dần dần được trẻ hóa và được

học hỏi nhiều năm kinh nghiệm của những GV có thâm niên làm Tổng phụ

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

trách đội.

Một số Nnăng lực thực hiện mức độ tốt, gồm: Năng lực định hướng chính

trị: Vận dụng đường lối, chủ trương của Đảng và Nhà nước, kế hoạch của Đoàn

vào thực tiễn phong trào đội ở địa phương, trường; Năng lực phối hợp các lực

lượng trong và ngoài nhà trường vào công tác chăm sóc, giáo dục HS; Năng lực

tổ chức hoạt động thực tiễn; Năng lực sư phạm.

CBQL, GV cho rằng Định kỳ rà soát quy hoạch, bổ sung quy hoạch, công

khai quy hoạch, kiểm tra giám sát việc thực hiện quy hoạch đội ngũ GV làm Tổng

phụ trách đội là cần thiết để từ đó Dự kiến về nhân lực, tài lực và các điều kiện cơ

sở vật chất, tài chính… cho hoạt động phát triển đội ngũ GV làm Tổng phụ trách

đội.

Về quy trình tuyển dụng: Công tác tuyển dụng cán bộ tuân theo đúng các

quy định trong các văn bản hiện hành, đã thực hiện: Tuyển chọn thông qua quá

trình xem xét, lựa chọn những người có đủ các tiêu chuẩn làm Tổng phụ trách

2.6.2. Tồn tại, hạn chế

Năng lực tổ chức hoạt động của một số GV làm TPT đội còn hạn chế: chưa

có sức lôi cuốn trong các phong trào, thể hiện ở tính thuyết phục, khả năng diễn

thuyết, kỹ năng văn hóa văn nghệ, kỹ năng tổ chức còn yếu…Một số hiệu trưởng

chưa quan tâm đến đội ngũ GV làm TPT đội, việc đầu tư kinh phí, thời lượng,

sự giúp đỡ của ban giám hiệu, của tổ khối chuyên môn, giáo viên liên quan còn

chưa sâu sắc. GV làm TPT đội vẫn còn phải dạy một nửa đến 2/3 số tiết theo quy

định hạng trường nên ít có thời gian dành cho công tác quan trọng này.