
Luận văn tốt nghiệp Trần Thị Thuỷ - lớp A3 K38-KTNT
1
LỜI MỞ ĐẦU
Xúc tiến thương mại là các hoạt động xúc tiến việc bán sản phẩm của các
doanh nghiệp trên thị trường nói chung và thị trường mục tiêu nói riêng. Nó
có một tác dụng hết sức to lớn trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp
và còn được coi là một bộ phận hữu cơ gắn liền với hoạt động sản xuất. Các
công ty trên thế giới nói chung và ở Việt Nam nói riêng đều mong muốn hoạt
động kinh doanh của mình được suôn sẻ, mang lại lợi nhuận cao điều đó
không ngừng thôi thúc họ tìm ra các giải pháp xúc tiến thương mại hiệu quả.
Trước đây, khi thương mại điện tử chưa ra đời, họ sử dụng các biện pháp
đơn giản hơn như sử dụng nhân viên trong công ty đi giới thiệu về sản phẩm
của công ty hoặc tiến hành quảng cáo trên các phương tiện truyền thanh,
truyền hình, hay dùng các biểu ngữ, các biển quảng cáo trên các đường phố...
Hình thức xúc tiến thương mại như vậy vừa phải bỏ ra chi phí lớn hoặc mất
nhiều thời gian mà khách hàng nhắm tới lại chủ yếu là người tiêu dùng trong
nước. Do đó, hoạt động xúc tiến thương mại truyền thống bị giới hạn về mặt
địa lý. Tuy nhiên, khi nền kinh tế số hoá ra đời, thương mại điện tử được áp
dụng vào hoạt động xúc tiến thương mại thì dường như những mặt hạn chế đó
được khắc phục.
Xúc tiến thương mại trong thương mại điện tử giúp doanh nghiệp giảm
được chi phí bởi họ có thể giới thiệu cho người tiêu dùng về sản phẩm, các
loại hình kinh doanh...của doanh nghiệp thông qua Website riêng, đồng thời
họ còn có thể thường xuyên liên hệ với các khách hàng bằng thư điện tử (E-
mail) để tìm hiểu về sở thích, nhu cầu của khách hàng, hoặc tiến hành giao
dịch trực tiếp với khách hàng qua mạng. Do đó, hoạt động xúc tiến thương
mại của doanh nghiệp vừa tiết kiệm được chi phí, lại có thể thu hút được
lượng khách hàng lớn do không bị giới hạn về mặt địa lý, không chỉ người
tiêu dùng trong nước mà cả người tiêu dùng nước ngoài cũng có thể là đối
tượng để doanh nghiệp nhắm tới.

Luận văn tốt nghiệp Trần Thị Thuỷ - lớp A3 K38-KTNT
2
Do xúc tiến thương mại trong thương mại điện tử mang lại nhiều lợi ích
nên hiện nay rất nhiều công ty trên khắp toàn cầu áp dụng. Ở các nước tiên
tiến, việc đưa thương mại điện tử vào áp dụng trong hoạt động xúc tiến
thương mại đã phổ biến. Còn ở Việt Nam thì vẫn còn hạn chế, gần 90% doanh
nghiệp Việt Nam chưa thực sự quan tâm tới thương mại điện tử. Một số
doanh nghiệp Việt Nam áp dụng nhưng chưa thành công, nhiều trang Web có
nội dung tẻ nhạt, thông tin không cập nhật, việc gửi thư điện tử tới các khách
hàng hay tiến hành quảng cáo qua mạng nhiều khi không đúng lúc, không hợp
lý, dẫn đến gây sự khó chịu cho khách hàng. Do đó, các doanh nghiệp Việt
Nam cần có những giải pháp phù hợp để xây dựng nên một chiến lược xúc
tiến thương mại thành công. Xuất phát từ thực tiễn đó, em đã mạnh dạn chọn
đề tài “Xúc tiến thương mại trong thương mại điện tử và một số giải pháp
với các doanh nghiệp Việt Nam” làm mục tiêu nghiên cứu của mình.
Ngoài lời mở đầu và kết luận, khoá luận gồm ba chương:
Chương I: Những vấn đề cơ bản về thương mại điện tử
Chương II: Xúc tiến thương mại trong thương mại điện tử và một số
bài học kinh nghiệm rút ra với Việt Nam
Chương III: Giải pháp ứng dụng xúc tiến thương mại trong thương mại
điện tử tại Việt Nam
Trong quá trình viết khóa luận, em đã nhận được sự giúp đỡ hết sức quý
báu của các thầy, cô giáo trong khoa Kinh Tế Ngoại Thương, đặc biệt là sự
giúp đỡ tận tình của thầy giáo Nguyễn Quang Hiệp. Em xin bày tỏ lòng biết
ơn sâu sắc nhất tới thầy giáo hướng dẫn, các thầy cô giáo khoa Kinh Tế Ngoại
Thương, gia đình và bè bạn đã tạo mọi điều kiện tốt nhất để em có thể hoàn
thành đề tài này. Tuy nhiên, do khả năng và trình độ còn nhiều hạn chế nên
khoá luận không thể tránh khỏi những sai sót nhất định. Rất mong được các
thầy, cô giáo và các bạn chỉ bảo, trao đổi thêm.
Hà nội, ngày 15 tháng 12 năm 2003

Luận văn tốt nghiệp Trần Thị Thuỷ - lớp A3 K38-KTNT
3
Sinh viên
Trần Thị Thuỷ

Luận văn tốt nghiệp Trần Thị Thuỷ - lớp A3 K38-KTNT
4
CHƯƠNG I
NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ
I/ KHÁI NIỆM VỀ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ
1. Khái niệm, bản chất của thương mại điện tử
1.1 Khái niệm về thương mại điện tử
Thương mại điện tử (TMĐT)(*) là một lĩnh vực tương đối mới; trong quá
trình phát triển đã có nhiều tên gọi khác nhau: “thương mại trực tuyến”
(Online trade); “thương mại điều khiển học” (Cybertrade); “kinh doanh
điện tử” (Electronic business); “thương mại không giấy tờ” (paperless
commerce hay paperless trade) v..v. Gần đây, tên gọi “thương mại điện tử”
(Electronic commerce hay E-commerce) đã trở nên quen thuộc và trở thành
quy ước chung, xuất hiện trong các văn bản pháp luật quốc tế. Bên cạnh đó
các tên gọi khác vẫn được dùng và được hiểu với cùng một nội dung.
Theo nghĩa phổ biến thì thương mại điện tử là việc trao đổi thông tin
thương mại thông qua các phương tiện điện tử, và không cần in ra giấy trong
bất cứ công đoạn nào của toàn bộ quá trình giao dịch. Thuật ngữ “thông tin”
(information) được hiểu là bao gồm: văn bản, hình ảnh, âm thanh, các cơ sở
dữ liệu (database), các bảng tính (spread sheet), hình ảnh động (video
image),...Bản chất của thương mại điện tử chính là việc sử dụng các phương
tiện điện tử để tiến hành giao dịch thương mại.
Theo Ủy ban Liên Hiệp quốc về luật thương mại quốc tế, đã được ghi trong
đạo luật mẫu về TMĐT, thuật ngữ “thương mại” cần hiểu theo nghĩa rộng để
bao quát các vấn đề nảy sinh từ mọi mối quan hệ mang tính chất thương mại,
dù có hay không có hợp đồng. Các mối quan hệ mang tính thương mại
(commercial) bao gồm các giao dịch sau đây: Bất cứ giao dịch thương mại
* TMĐT: Thương mại điện tử-Electronic commerce

Luận văn tốt nghiệp Trần Thị Thuỷ - lớp A3 K38-KTNT
5
nào về cung cấp hoặc trao đổi hàng hoá, dịch vụ; thoả thuận phân phối; đại
diện hoặc đại lý thương mại; uỷ thác hoa hồng (factoring); cho thuê dài hạn
(leasing); xây dựng các công trình; tư vấn; kỹ thuật công trình (engineering);
đầu tư; cấp vốn; ngân hàng; bảo hiểm; thoả thuận khai thác, liên doanh hoặc
các hình thức khác về hợp tác công nghệ hoặc kinh doanh; chuyên chở hàng
hoá hay hành khách bằng đường biển, đường không, đường sắt hoặc đường
bộ”.
Như vậy, “thương mại” (commerce) trong “thương mại điện tử” (Electronic
commerce) không chỉ là buôn bán hàng hoá và dịch vụ theo cách hiểu thông
thường, mà bao quát một phạm vi rộng hơn nhiều, và do đó việc áp dụng
thương mại điện tử sẽ làm thay đổi hình thái hoạt động của hầu như tất cả các
hoạt động kinh tế. Theo ước tính hiện nay thương mại điện tử có tới trên 1300
lĩnh vực ứng dụng, trong đó buôn bán hàng hoá và dịch vụ chỉ là một lĩnh vực
ứng dụng.
1.2 Đặc điểm của thương mại điện tử
Thương mại điện tử cũng như thương mại truyền thống, bao gồm các bước:
1. Người tiêu dùng và nhà cung cấp tìm kiếm lẫn nhau, người tiêu dùng
muốn tìm một nhà cung cấp đáng tin cậy, còn nhà cung cấp thì tiến
hành các hoạt động quảng cáo, tiếp thị, tư vấn và các hỗ trợ khách
hàng, tạo niềm tin và lôi kéo người tiêu dùng đến với mình.
2. Đánh giá, thương lượng và thảo luận;
3. Tổ chức điều phối và giao nhận hàng hoá;
4. Thanh toán;
5. Xác nhận sự đúng đắn của mọi khâu trong quá trình mua bán.
Tuy nhiên, thương mại điện tử vẫn chứa đựng những đặc thù riêng so với
thương mại truyền thống. Đó là khả năng tạo ra một “cửa hàng ảo” (virtual
store) trên Internet ngày càng giống như thật. Các cửa hàng ảo hoạt động 24
giờ/ngày, 7 ngày/tuần, 365 ngày/năm, không có ngày nghỉ (Death of time); và

