
Kỷ yếu Hội thảo quốc tế “Thương mại và phân phối” lần 2 năm 2020
618
NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA DOANH NGHIỆP BÁN LẺ VIỆT NAM
TẠI THỊ TRƯỜNG NỘI ĐỊA
IMPROVE THE COMPETITIVE COMPETENCY
OF VIETNAMESE RETAIL ENTERPRISES AT THE LOCAL MARKET
Cao Minh Trí
Trường ĐH Mở TP.HCM
Lê Thị Thanh Kiều
Trường ĐH Ngân hàng TP.HCM - Email: tri.cm@ou.edu.vn
Tóm tắt
Việc hội nhập quốc tế sâu và rộng hiện nay đem đến nhiều cơ hội và thách thức cho các doanh nghiệp
Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực bán lẻ ngay trên thị trường nội địa. Căn cứ vào các chỉ tiêu đánh giá năng lực
cạnh tranh của thị trường bán lẻ như Danh tiếng và thương hiệu, Thị phần và khả năng chiếm lĩnh thị trường,
Chất lượng sản phẩm, Cạnh tranh về giá, đề tài nghiên cứu thực trạng cạnh tranh của các doanh nghiệp bán lẻ
Việt Nam tại thị trường nội địa; từ đó, đưa ra các giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh này có liên quan đến
các cơ quan quản lý nhà nước, các hiệp hội ngành nghề, ngành hàng, các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh
vực bán lẻ và cả người tiêu dùng.
Từ khóa: Năng lực cạnh tranh, thị trường bán lẻ, Việt Nam
Abstract
The currently deep and broad global integration has given many opportunities and threats to
Vietnamese enterprises, especially in the retail section at the local market. According to the criteria to assess
the competitive competency in the retail section such as Reputation and brand, Market share and the ability to
get the market, Product quality, Price competition, the competitive competency of Vietnamese retail enterprises
at the local market were studied to suggest some solutions to improve this competitive competency which are
related to the government bureaus, the section associations, retail enterprises as well as the customers.
Keywords: competitive competency, retail section, Vietnam
Trong quá trình hội nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), Cộng đồng kinh tế ASEAN
(AEC), Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Hiệp định thương
mại tự do với EU (EVFTA), Việt Nam đã thể hiện sự hội nhập một cách mạnh mẽ và toàn diện với thế
giới, nhất là các cam kết về mở cửa thị trường dịch vụ phân phối khi được đánh giá là thị trường có chỉ
số phát triển bán lẻ đứng thứ 6 toàn cầu. Thị trường bán lẻ Việt Nam có nhiều tiềm năng phát triển do
quy mô dân số lớn (hơn 93,7 triệu người), cơ cấu dân số trẻ (60% dân số ở độ tuổi 18-50); dự báo chi
tiêu hộ gia đình tăng trung bình 10,5%/năm và sẽ lên mức 714 USD/ tháng vào năm 2020. Tuy nhiên,
tỷ lệ bao phủ của hệ thống bán lẻ hiện đại thấp hơn nhiều nước trong khu vực (chỉ đạt 25% tổng mức
bán lẻ, trong khi Philippines là 33%, Thái Lan 34%, Malaysia 60%, Singapore 90%...).
Bên cạnh hàng loạt vụ mua bán, sáp nhập của các nhà đầu tư nước ngoài, thì các nhà đầu tư
trong nước đang có nhiều cơ hội để bứt phá, chiếm lĩnh thị phần. Tuy nhiên, với việc đối mặt với các
tập đoàn nước ngoài hùng mạnh đang tiến bước dài trong việc chiếm lĩnh thị trường bán lẻ tại Việt
Nam, đa số các doanh nghiệp Việt Nam hiện đang còn trong tình trạng khó khăn về vốn, nhân lực,
kinh nghiệm, trong bối cảnh chưa có những chính sách rõ ràng cho thị trường bán lẻ.
Vì vậy, cần có những giải pháp gì để nâng cao năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp bán lẻ
Việt Nam tại thị trường nội địa khi gia nhập vào thị trường thế giới?
1. Danh tiếng và thương hiệu
Năm 2019 top 10 doanh nghiệp bán lẻ Việt Nam uy tín nhất được bình chọn dựa trên 3 tiêu chí
chính: Năng lực tài chính thể hiện trên báo cáo tài chính năm gần nhất (tổng tài sản, tổng doanh thu,