
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC
VÀ CÔNG NGHỆ VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ
-----------------------------
PHẠM QUANG DƢƠNG
NG N ỨU QU TR N T T M T S
P ẤT P NO TỪ A O Ạ O NG RHEUM
TANGUTICUM MA M A Ƣ RUMEX
TRISETIFER STO S MU NG TR U SENNA ALATA
RO OẠT T N NG V S N V T G ỆN
T V T
LU N ÁN TI N SĨ Ỹ THU T HÓA HỌC
Hà Nội – 2024

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC
VÀ CÔNG NGHỆ VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ
-----------------------------
PHẠM QUANG DƢƠNG
NG N ỨU QU TR N T T M T S
P ẤT P NO TỪ A O Ạ O NG RHEUM
TANGUTICUM MA M A Ƣ RUMEX
TRISETIFER STO S MU NG TR U SENNA ALATA
RO OẠT T N NG V S N V T G ỆN
T V T
LU N ÁN TI N SĨ Ỹ THU T HÓA HỌC
Chuyên ngành: Kỹ thuật Hóa học
Mã số: 9.52.03.01
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
1. PGS.TS. Vũ Đình Hoàng
2. PGS.TS. Lê Đăng Quang
Hà Nội – 2024

i
LỜ AM OAN
Tôi xin cam đoan:
Đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi dưới sự hướng dẫn khoa học của PGS.
TS Vũ Đình Hoàng và PGS. TS Lê Đăng Quang. Các số liệu và kết quả thu được trong
luận án là hoàn toàn trung thực và chưa được công bố trong bất kỳ công trình nào khác.
Tác giả luận án
Phạm Quang Dương

ii
LỜI CẢM ƠN
Luận án này được hoàn thành tại Viện Hóa học, Viện Hàn lâm Khoa học và Công
nghệ Việt Nam.
Tôi xin bày tỏ lời cảm ơn chân thành và sâu sắc, sự cảm phục và kính trọng tới
PGS.TS. Vũ Đình Hoàng và PGS.TS. Lê Đăng Quang là những người thầy đã hướng dẫn
tận tình và tạo mọi điều kiện giúp đỡ tôi trong thời gian thực hiện luận án.
Tôi xin trân trọng cảm ơn sự quan tâm giúp đỡ của Ban lãnh đạo Viện Hóa học,
Học viện Khoa học và Công nghệ - Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã
tạo điều kiện để tôi hoàn thành luận án.
Tôi cũng xin bày tỏ lòng biết ơn tới tập thể cán bộ Phòng Công nghệ các chất có
hoạt tính sinh học-Viện Hóa học, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Trung
tâm Nghiên cứu Triển khai các Hoạt chất Sinh học-Viện Hóa học công nghiệp Việt Nam
đã giúp đỡ tôi nhiệt tình trong suốt thời gian thực hiện luận án.
Cuối cùng, tôi cũng bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến gia đình, bạn bè, và người thân
đã giúp đỡ, động viên tôi trong suốt thời gian học tập và thời gian làm luận án.
Tôi xin trân trọng cảm ơn!
Hà nội, ngày tháng năm
Tác giả luận án
Phạm Quang Dương

iii
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VI T TẮT .................................................. x
DANH MỤC CÁC PHỤ LỤC ....................................................................................... xix
MỞ ẦU .......................................................................................................................... xxi
ƢƠNG 1 TỔNG QUAN .............................................................................................. 1
1.1. Các nghiên cứu về cây đai hoàng Rheum tanguticum Maxim. ex Balf. ................. 1
1.1.1. Giới thiệu về chi Rheum và cây đại hoàng Rheum tanguticum Maxim. ex
Balf ................................................................................................................................ 1
1.1.2.1. Nghiên cứu về thành phần hóa học của cây đại hoàng trên thế giới. ........... 1
1.1.2.2. Hoạt tính sinh học cây đại hoàng (R. tanguticum) trên thế giới ................... 8
1.1.2.2.1 Hoạt tính kháng vi sinh vật của các chất phân lập được và cao chiết từ
cây đại hoàng. ......................................................................................................... 8
1.1.2.2.2. Hoạt tính sinh học khác........................................................................... 9
1.2. Các nghiên cứu về chi Rumex .................................................................................... 9
1.2.1 Giới thiệu về chi Rumex và cây Rumex trisetifer Stokes ................................... 9
1.2.2. Nghiên cứu về thành phần hóa học, hoạt tính sinh học của chi Rumex trên
thế giới ......................................................................................................................... 10
1.2.2.1. Một số kết quả nghiên cứu về thành phần hóa học của các loài thuộc chi
Rumex ....................................................................................................................... 10
1.2.2.2. Hoạt tính kháng vi sinh vật của các chất phân lập được và cao chiết từ cây
lưỡi bò trên thế giới .................................................................................................. 18
1.2.2.2.1. Hoạt tính kháng nấm ............................................................................. 18
1.2.2.2.2. Hoạt tính kháng vi khuẩn ...................................................................... 19
1.3. Các nghiên cứu về cây muồng trâu Senna alata (L.) Roxb................................. 20
1.3.1. Giới thiệu về chi Cassia và cây cây muồng trâu Senna alata (L.) Roxb ....... 20
1.3.2. Nghiên cứu về thành phần hóa học, hoạt tính sinh học cây muồng trâu trên
thế giới ......................................................................................................................... 21
1.3.2.1. Nghiên cứu về thành phần hóa học của cây muồng trâu trên thế giới ....... 21