
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI
Trịnh Thuỳ Dương
THƠ VĂN ĐI SỨ PHƯƠNG TÂY
TRONG VĂN HỌC TRUNG ĐẠI VIỆT NAM
LUẬN ÁN TIẾN SĨ NGỮ VĂN
Hà Nội – 2025

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI
TRỊNH THUỲ DƯƠNG
THƠ VĂN ĐI SỨ PHƯƠNG TÂY
TRONG VĂN HỌC TRUNG ĐẠI VIỆT NAM
Chuyên ngành : Văn học Việt Nam
Mã số : 9220121
LUẬN ÁN TIẾN SĨ NGỮ VĂN
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS NGUYỄN THANH TÙNG
Hà Nội - 2025

LỜI CẢM ƠN
Để có thể hoàn thành luận án này, tôi xin được gửi lời cảm ơn sâu sắc nhất
đến PGS.TS Nguyễn Thanh Tùng, người đã dìu dắt và đồng hành cùng tôi trong
hành trình học tập, nghiên cứu suốt gần 10 năm qua. Sự nghiêm cẩn, cần mẫn của
Thầy trong khoa học là động lực để tôi phấn đấu; còn sự kiên nhẫn, bao dung của
Thầy trong cuộc sống là điểm tựa để tôi hoàn thiện mình. Được trở thành học trò
của Thầy có lẽ là điều may mắn nhất tôi được gặp trên con đường nghiên cứu.
Tôi xin được gửi lời cảm ơn đến tập thể các Thầy Cô Bộ môn Văn học
Việt Nam Dân gian và Trung đại, Chi đoàn Cán bộ, Khoa Ngữ Văn, Phòng Sau
Đại học, Phòng Tổ chức Cán bộ - Trường Đại học Sư phạm Hà Nội - là cơ sở
đào tạo, cũng là nơi tôi đang công tác, đã tạo điều kiện thuận lợi nhất cho tôi trong
suốt thời gian học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận án.
Xin được gửi lời tri ân tới các Thầy Cô, các học giả, các nhà nghiên cứu
gần xa đã nhiệt thành góp ý hay hào hiệp chia sẻ ý tưởng, phương pháp, thông tin,
tư liệu, kết nối để tôi hoàn thiện luận án của mình.
Cuối cùng, luận án này được hoàn thành nhờ sự đánh đổi thời gian, tâm sức
vốn có thể dành cho những người thân trong gia đình và bạn bè thân thiết của tôi.
Xin được biết ơn tất cả sự động viên, hi sinh và nhẫn nại đợi chờ từ ông bà, bố mẹ,
Mỹ Hà, các bạn Linh Giang, Hiền, Vân, Ling Lang, Chinh, Trung, Bách, Trang,
Tuấn, Trung - Quỳnh,...
Xin được biết ơn vì tất cả!
Hà Nội, tháng 9 năm 2025
Tác giả luận án
Trịnh Thuỳ Dương

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận án này là kết quả nghiên cứu của cá nhân tôi.
Các số liệu và tài liệu được trích dẫn trong luận án là trung thực. Kết quả nghiên cứu
này không trùng với bất cứ công trình nào đã được công bố trước đó.
Tôi chịu trách nhiệm với lời cam đoan của mình.
Hà Nội, tháng 9 năm 2025
Tác giả luận án
Trịnh Thuỳ Dương

DANH MỤC CÁC KÍ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT
1.
Đại Pháp quốc Pha Ly đô thành tạp vịnh 大
法國玻璃都城襍詠
: Pha Ly tạp vịnh
2.
Journal de L’ambassade envoyée en France
et en Espagne par S.M. Tự Đức
: Journal de l’ambassade
3.
Kỉ Sửu niên như Tây nhật kí
: Kỉ Sửu như Tây
4.
Nguyễn Phúc Miên Triện, Vũ Văn Báo,
Nguyễn Trừng
: nhóm Nguyễn Phúc
Miên Triện
5.
Nhà xuất bản
: NXB
6.
Nhật trình về sự các quan đi xem đấu xảo
1900
: Nhật trình xem đấu xảo
7.
Rapport ses hauts mandarins envoyés à
l’Exposition 1900
: Rapport ses hauts
mandarins
8.
Paris, Capitale de la France - Recueil de vers
Đại pháp Pha Ly đô thành tập vịnh 大法國玻
璃都城襍詠
: Paris, Capitale de la
France
9.
Thành viên phái bộ
: TVPB
10.
Thơ văn đi sứ phương Tây
: TVĐSPT
11.
Trung tâm Lưu trữ Quốc gia I
: TTLTQG I
12.
Văn học trung đại Việt Nam
: VHTĐVN
13.
Viện Nghiên cứu Hán Nôm
: Viện NCHN
14.
Vũ Quang Nhạ, Trần Đình Lượng, Hoàng
Trọng Phu
: nhóm Vũ Quang Nhạ