Luận văn: NGHIÊN CỨU THÀNH PHẦN HOÁ HỌC CÂY XUYÊN TÂM THẢO (CANSCORA LUCIDISSIMA) HỌ LONG ĐỞM (GENTIANACEAE) Ở CAO BẰNG

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

HOÀNG THỊ YÊN

NGHIÊN CỨU THÀNH PHẦN HOÁ HỌC

CÂY XUYÊN TÂM THẢO (CANSCORA LUCIDISSIMA)

HỌ LONG ĐỞM (GENTIANACEAE) Ở CAO BẰNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC HOÁ HỌC

Thái Nguyên, năm 2010

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

HOÀNG THỊ YÊN

NGHIÊN CỨU THÀNH PHẦN HOÁ HỌC

CÂY XUYÊN TÂM THẢO (CANSCORA LUCIDISSIMA) HỌ LONG ĐỞM (GENTIANACEAE) Ở CAO BẰNG

Chuyên ngành: Hoá hữu cơ

Mã số: 60.44.27

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC HOÁ HỌC

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS PHẠM VĂN THỈNH

Thái Nguyên, năm 2010

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các số

liệu, kết quả nêu trong luận văn này là trung thực và chưa từng được ai công

bố trong bất kỳ công trình nào khác.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Tác giả Hoàng Thị Yên

LỜI CẢM ƠN

Luận văn được hoàn thành tại phòng thí nghiệm khoa Hóa học cơ

trường Đại học sư phạm Thái Nguyên

Tôi xin chân thành bày tỏ lòng cảm ơn sâu sắc của mình tới PGS.TS

Phạm Văn Thỉnh - Người thầy đã tận tình hướng dẫn, động viên và giúp đỡ

tôi trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và thực hiện luận văn .

Tôi xin chân trân trọng cảm ơn TS. Nguyễn Quyết Tiến, TS. Phạm Thị

Hồng Minh, Th.S. Vũ Anh Tuấn những người thầy đã động viên và giúp đỡ

từng bước đi của tôi trong quá trình nghiên cứu thực hiện luận văn.

Xin chân thành cảm ơn các thầy cô trong khoa Hoá - Trường Đại học

Sư phạm Thái Nguyên, phòng hoạt chất sinh học của trường Đại học Y Thái

Nguyên, các thầy cô ở phòng HCSH -Viện KH và CNVN, phòng nghiên cứu

cấu trúc - Viện Hóa học đã tận tình giúp đỡ và tạo mọi điều kiện thuận lợi để

tôi hoàn thành các kế hoạch nghiên cứu.

Xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu, khoa Sau Đại học trưòng Đại

học Sư phạm Thái Nguyên- Đại học Thái Nguyên đã tạo mọi điều kiện thuận lợi

cho tôi trong suốt quá trình học tập và làm luận văn.

Thái Nguyên, tháng 8 năm 2010

Tác giả

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Hoàng Thị Yên

MỤC LỤC

Trang

MỞ ĐẦU ....................................................................................................... 1

CHƢƠNG I: TỔNG QUAN CÁC THỰC VẬT CHI CANSCORA VÀ

THÀNH PHẦN HOÁ HỌC CỦA NÓ ......................................................... 3

1.1. Khái quát vÒ các thực vật chi Canscora ............................................... 3

1.2. Đặc điểm sinh trưởng và phát triển của cây xuyên tâm thảo (Canscora

lucidissima Hand- Mazz) .............................................................................. 4

1.3. Những nghiên cứu hoá thực vật chi canscora ...................................... 5

1.3.1. Các hợp chất có khung flavonoit ................................................... 6

1.3.2. Các hợp chất khung steroit ............................................................ 6

I.3.3. Các hợp chất có khung triterpenoit ................................................ 8

1.3.4. Các hợp chất khung xanthon ......................................................... 9

1.3.5. Một số hợp chất khác .................................................................. 14

1.4. Nghiên cứu hoá thực vật loài Canscora lucidissima .......................... 15

1.5. Tình hình nghiên cứu ứng dụng các thực vật chi Canscora ............... 16

1.6. Những nghiên cứu và ứng dụng cây xuyên tâm thảo trong nước........ 18

CHƢƠNG 2: PHẦN THỰC NGHIỆM ..................................................... 19

2.1. Đối tượng nghiên cứu ........................................................................ 19

2.1.1.Thu mẫu cây, xác định tên khoa học và phương pháp xử lý mẫu. 19

2.1.2. Phương pháp phân lập các hợp chất từ các dịch chiết cây xuyên tâm

thảo ....................................................................................................... 20

2.1.3. Phương pháp khảo sát và xác định cấu trúc hoá học các hợp chất 20

2.2. Dụng cụ, hoá chất và thiết bị nghiên cứu ........................................... 21

2.2.1. Dụng cụ, hoá chất ....................................................................... 21

2.2.2. Thiết bị nghiên cứu ..................................................................... 22

2.3.1. Thu nhận các dịch chiết .............................................................. 22

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

2.3.2. Khảo sát định tính các dịch chiết ................................................ 24

2.3.3. Thử hoạt tính sinh học ................................................................ 27

2.4. Phân lập và tinh chế các chất ............................................................. 29

2.4.1. Cặn dịch chiết n-hexan của cây xuyên tâm thảo (C. H) ............... 30

2.4.2. Cặn chiết etylaxetat (CE) ............................................................ 32

CHƢƠNG 3: THẢO LUẬN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ......................... 34

3.1. Nguyên tắc chung .............................................................................. 34

3.2. Phân tích định tính và phát hiện các nhóm chất trong các dịch chiết

khác nhau ................................................................................................. 34

3.3. Phân lập và nhận dạng các chất có trong các dịch chiết khác nhau của

cây xuyên tâm thảo ................................................................................... 35

3.3.1. Ancol no mạch dài nonacosan-1-ol (CH.1) ................................. 35

3.3.2. β-Sitosterol hay stigmast-5-en-3-ol (C29H50O) (CH.2) ................ 36

3.3.3. 1-Hiđroxy-3,7,8-trimethoxy xanthon (CH.3) .............................. 38

3.3.4. 1-Hiđroxy-3,5-đimethoxy xanthon (CH.4) .................................. 47

3.3.5. 1,7-Đihiđroxy-3-methoxy xanthon (E1) ...................................... 52

3.3.6. 1,7-Đihiđroxy-3,6-đimethoxy xanthon (E2) ................................ 59

3.4. Thử hoạt tính sinh học ....................................................................... 65

KẾT LUẬN ................................................................................................. 66

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

PHỤ LỤC.................................................................................................... 72

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT DÙNG TRONG LUẬN VĂN

* Kí hiệu hoá học:

Me: Metyl

* Các phƣơng pháp sắc ký

CC : Column Chromatography (Sắc ký cột)

TLC : Thin-layer Chromatography (Sắc ký lớp mỏng)

SKLM : Sắc ký lớp mỏng

* Các phƣơng pháp phổ

MS : Mass Spectrometry (Phổ khối lượng)

FT-IR : Fourier Transform Infrared Spectroscopy

(Phổ hồng ngoại biến đổi Fourie)

NMR : Nuclear Magnetic Resonance Spectroscopy

1H-NMR

(Phổ cộng hưởng từ hạt nhân)

: Proton Magnetic Resonance Spectrometry

13C-NMR

(Phổ cộng hưởng từ hạt nhân proton)

: Phổ cộng hưởng từ hạt nhân cacbon-13

DEPT : Distortionless Enhancement by Polarisation Transfer

HSQC : Heteronuclear Single - Quantum Coherence

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

HMBC : Heteronuclear multiple - Bond Correlation

DANH MỤC BẢNG

Trang

Bảng 2.1. Khối lượng các cặn chiết thu được từ các phân đoạn cây xuyên tâm

thảo ...................................................................................................... 24

Bảng 2.2 . Kết quả định tính các nhóm chất trong cây xuyên tâm thảo ......... 26

Bảng 2.3. Kết quả thử hoạt tính sinh học của dịch chiết thô từ cây xuyên tâm

thảo ...................................................................................................... 29

Bảng 3.1. Số liệu phổ 13C-NMR của chất CH.2 phân lập từ cây xuyên tâm

thảo và phổ β-sitosterol [17] ................................................................ 37

Bảng 3.2. Số liệu phổ NMR và các tương tác xa trong CH.3 ........................ 40

Bảng 3.3. Số liệu phổ NMR và các tương tác xa của 1-hiđroxy-3,5-

đimethoxyxanthon (CH.4) .................................................................... 48

Bảng 3.4. Số liệu phổ NMR, DEPT và tương tác xa của 1,7-đihyđroxy-3-

methoxy xanthon (E1) ......................................................................... 53

Bảng 3.5. Số liệu phổ NMR, DEPT và các tương tác xa của 1,7-đihyđroxy-

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

3,6-đimethoxy xanthon ........................................................................ 60

DANH MỤC HÌNH ẢNH

Trang

Hình 1.1. Hình ảnh cây xuyên tâm thảo (Canscora lucidissima) ..................... 5

Hình 2.1: Đường kính vùng ức chế xung quanh giếng thạch (mm) theo

phương pháp khuyếch tán trên giếng thạch ................................................... 28 Hình 3.1. Phổ 1 H-NMR của 1-hiđroxy-3,7,8-trimethoxy xanthon ................ 42 Hình 3.2. Phổ 1 3C-NMR của 1-hiđroxy-3,7,8-trimethoxy xanthon ............... 43

Hình 3.3. Phổ DEPT của 1-hiđroxy-3,7,8-trimethoxyxanthon ...................... 44

Hình 3.4. Phổ HSQC của 1-hidroxy-3,7,8-trimethoxyxanthon ..................... 45

Hình 3.5. Phổ HMBC của 1-hidroxy-3,7,8-trimethoxyxanthon ................... 46 Hình 3.6. Phổ 1 H-NMR của 1-hiđroxy-3,5-đimethoxy xanthon ................... 49 Hình 3.7. Phổ 1 3C-NMR của 1-hiđroxy-3,5-đimethoxy xanthon .................. 50

Hình 3.8. Phổ DEPT của 1-hiđroxy-3,5-đimethoxy xanthon ........................ 51

Hình 3.9. Phổ IR của 1,7-Đihiđroxy-3-methoxy xanthon ........................... 54 Hình 3.10. Phổ 1 H-NMR của 1,7-đihiđroxy-3-methoxyxanthon ................ 55 Hình 3.11. Phổ 13 C-NMR của 1,7-đihiđroxy-3-methoxy xanthon .............. 56

Hình 3.12. Phổ DEPT của 1,7-đihiđroxy-3-methoxy xanthon .................... 57

Hình 3.13. Phổ HMBC của 1,7-đihiđroxy-3-methoxy xanthon .................. 58 Hình 3.14. Phổ 1H-NMR của 1,7-đihyđroxy-3,6-đimethoxy xanthon......... 61 Hình 3.15. Phổ 13C-NMR của 1,7- đihiđroxy-3,6-đimethoxy xanthon ........ 62

Hình 3.16. Phổ DEPT của 1,7-đihyđroxy-3,6-đimethoxy xanthon ................ 63

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Hình 3.17. Phổ HMBC của 1,7-đihyđroxy-3,6-đimethoxy xanthon .............. 64

MỞ ĐẦU

hoà nên hệ thực vật rất phong phú và đa dạng với nhiều loài thực vật là

Việt Nam nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới, gió mùa, mưa thuận, gió

cha ông ta đã biết sử dụng nhiều loại cây cỏ trong tự nhiên làm thuốc chữa

những loại dược liệu quí. Từ thời xa xưa, trước khi sự ra đời của thuốc tây

bệnh, rất nhiều loại bệnh tật đã được chữa khỏi nhờ các loại cây cỏ. Những

thực vật này đóng vai trò hết sức quan trọng trong đời sống hàng ngày của

con người.

cỏ đã được ứng dụng rộng rãi trong rất nhiều ngành như ngành công nghiệp,

nông nghiệp, chúng được dùng để sản xuất thuốc chữa bệnh, thuốc bảo vệ

thực vật, làm nguyên liệu cho ngành công nghiệp thực phẩm và mỹ phẩm ...

Ngày nay công nghệ tổng hợp hoá dược đã phát triển mạnh mẽ, tạo

ra các biệt dược khác nhau sử dụng trong công tác phòng, chữa bệnh. Điều

đó đã góp phần làm tăng tuổi thọ con người, nhưng không vì thế mà việc

sử dụng các loại cây cỏ trong chữa bệnh giảm đi, mà nhu cầu sử dụng

chúng theo cách cổ truyền hay từ các hợp chất nguồn gốc tự nhiên có xu

Từ nhiều thế kỷ nay những hợp chất thiên nhiên được phân lập từ cây

chúng có chứa những biệt dược rất khó tổng hợp, đã được khoa học hiện

đại soi sáng. Mặt khác việc dùng thuốc nam trong chữa bệnh hầu như

không gây ra tác dụng phụ.

hướng ngày càng tăng đã chiếm một vị trí quan trọng trong nền y học. Trong

Việc sử dụng các thảo dược dù chỉ là một loại dược liệu nhưng lại là

hỗn hợp của nhiều hợp chất khác nhau và trong mọi trường hợp hầu hết đều

chưa xác định rõ hoạt chất của từng chất. Vì vậy, những bài thuốc sử dụng

thảo dược là đối tượng để cho các nhà khoa học nghiên cứu một cách đầy đủ

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

về bản chất các hoạt chất có trong cây cỏ thiên nhiên. Từ đó định hướng cho

việc nghiên cứu, chiết xuất để tìm ra các loại thuốc mới hay bằng con đường

tổng hợp để tạo ra những chất có hoạt chất trong việc chữa trị nhiều loại bệnh.

Chính vì vậy việc nghiên cứu thành phần hóa học từ những cây cỏ thiên nhiên

có một ý nghĩa khoa học và thực tiễn cao.

Nghiên cứu cây thuốc giúp cho chúng ta hiểu rõ về thành phần, cấu trúc

hóa học, hoạt tính sinh học và tác dụng dược lí của cây thuốc. Trên cơ sở các

nghiên cứu đó có thể tạo ra chất mới có hoạt tính sinh học cao có vai trò và là

một tiềm năng to lớn trong sự nghiệp bảo vệ sức khoẻ và phòng chống các

loại bệnh tật phục vụ cho nhân dân.

Cây xuyên tâm thảo có tên khoa học là Canscora lucidissima thuộc họ

Long đởm (Gentianaceae) là loại thực vật mọc hoang ở Việt Nam, từ lâu cây

đã được sử dụng trong y học dân gian để chữa trị một số bệnh như ho do phế

nhiệt, viêm gan, đau ngực, đau dạ dày, thanh nhiệt, đòn ngã ứ máu, chữa bệnh

tim. Đây là bài thuốc độc vị khá độc đáo. Mặc dù vậy ở nước ta mới chỉ có

một số tài liệu giới thiệu tác dụng của cây xuyên tâm thảo, còn những hiểu

biết về thành phần hoá học và những hoạt tính sinh học của chúng hầu như

chưa có công trình nào nghiên cứu và thực vật này cũng chưa có tên trong các

sách cây thuốc ở Việt Nam.

Vì vậy, chúng tôi chọn cây xuyên tâm thảo làm đối tượng nghiên cứu, với

mục đích nhằm góp phần làm rõ thêm những hiểu biết về thành phần hoá học

cũng như hoạt tính sinh học của cây. Từ đó tạo thuận lợi cho việc sử dụng cây làm

dược liệu trong chữa bệnh và làm tăng thêm kho tàng tri thức về cây thuốc cổ

truyền Việt Nam với đề tài “Nghiên cứu thành phần hoá học cây xuyên tâm

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

thảo (Canscora lucidissima) họ Long đởm (Gentianaceae) ở Cao Bằng”.

CHƢƠNG I: TỔNG QUAN

CÁC THỰC VẬT CHI CANSCORA VÀ THÀNH PHẦN

HOÁ HỌC CỦA NÓ

1.1. Khái quát vÒ các thực vật chi Canscora

Các thực vật chi Canscora, thuộc họ Long đởm (Gentianaceae) là loại

cây thân thảo, thường là loại cây thân rễ, có các nốt sần ở rễ. Cây mọc vào

tháng 2 -3, các lá đơn mọc đối, ra hoa vào tháng 9 - 10 và thu hoạch vào tháng

10-12 hàng năm. Thực vật chi Canscora gặp ở các vùng có khí hậu nhiệt đới

của Châu Phi, Châu Á, đặc biệt là ở Nepal, Ấn Độ, Srilanka, Malaixia,

Ôxtrâylia,Việt Nam, Trung Quốc, Lào, Thái Lan, Inđonexia và Philippines.

Chi Canscora gồm khoảng 30 loài [39].

Theo tài liệu của trung tâm dữ liệu thực vật Việt Nam, ở nước ta chi

Canscora có 8 loài: C. andrograpioide, C. carinata, C. gracili, C. lucidissia,

C.macrocalyx, C.petelotii, C.decussata và C.diffua. Trong đó 3 loài thường nói đến

C. decussata, C. diffua và C.lucidissima [36].

Loài Canscora decussata Schult tên tiếng việt gọi là cỏ can chéo hay cỏ

bươm bướm, loài này mọc phổ biến ở nhiều nước có vùng khí hậu nhiệt đới

của Châu Á như Trung Quốc, Ấn Độ, Việt Nam ... Ở nước ta gặp nhiều ở

vùng núi Tam Đảo, Khánh Hoà. Cây mọc hoang dọc đường đi ở vùng núi [37].

Loài Canscora diffusa Vahl gọi là cỏ can tràn hay cỏ bươm bướm tràn,

loài này gặp ở các vùng nhiệt đới của Châu Phi, Châu Á, đặc biệt là ở Nepal,

Ấn Độ, Trung Quốc, Lào, Thái Lan, Inđonexia, Philippines và ở nhiệt đới

Australia. Ở nước ta có mọc nhiều ở các tỉnh Nam Bộ. Cây mọc ở ruộng vào

tháng 2-3 ra hoa quả tháng 12 [38].

Loài Canscora lucidissima Hand-Mazz tên tiếng việt là xuyên tâm

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

thảo, loài thực vật này gặp phổ biến ở Trung Quốc (Quảng Tây, Quý Châu),

Ấn Độ, Việt Nam. Ở nước ta chúng phổ biến ở các tỉnh niềm núi vùng Đông

Bắc như Cao Bằng, Bắc Cạn, Lạng Sơn và một số nơi khác có núi đá vôi .

Năm 2003 Nguyễn Tiến Hiệp và các cộng sự đã phát hiện thấy loài Canscora

lucidissima có ở các đảo thuộc Vịnh Hạ Long tỉnh Quảng Ninh [34], [40].

1.2. Đặc điểm sinh trƣởng và phát triển của cây xuyên tâm thảo (Canscora

lucidissima Hand- Mazz)

Cây xuyên tâm thảo là cây thân thảo mọc hàng năm, cao 30cm, thân rễ,

rễ có những nốt sần, phân nhánh lưỡng phân, nhánh mảnh.

Lá mọc đối, các lá ở trên dính nhau từng cặp một thành bản tròn, có

đường kính 1-2cm, mặt dưới màu lục trắng cuống xuyên qua tâm lá giống như

các lá hoa.

Hoa ở ngọn các nhánh, có lá bắc; hoa nhỏ, màu vàng trắng, có cuống

hoa; đài hình ống, 3 - 5 thùy hình tam giác, tràng hình ống với 5 cánh; bầu

trên, hình tròn.

Quả nang hình cầu, hạt nhiều, thuộc loại thực vật hạt kín.

Cây mọc trên đất giàu mùn ở hốc đá vôi, vách đá ẩm nhiều mùn, dưới

tán cây rậm, mọc vào tháng 2 - 3, ra hoa tháng 9-10 và thu hoạch tốt nhất vào

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

tháng 10 -11 thời kỳ này trên cây có cả hoa già lẫn quả non [33], [39].

Hình 1.1. Hình ảnh cây xuyên tâm thảo (Canscora lucidissima)

1.3. Những nghiên cứu hoá thực vật chi canscora

Cho đến nay đã có 4 loài thực vật chi Canscora (C.lucidisima, C.

decussata, C. diffusa và C. cachanlahuen) được nghiên cứu hoá thực vật, sử

dụng các phương pháp sắc kí người ta đã phân lập được các chất kết tinh tinh

khiết. Các chất tinh khiết phân lập ra được xác định những hằng số vật lý đặc

trưng: Màu sắc, mùi vị, hệ số Rf, điểm nóng chảy và các phương pháp quang

phổ hiện đại. Người ta đã phân lập và nhận dạng được 49 chất thuộc các nhóm

chất khác nhau điển hình là: Các flavonoit, steroit, tritecpenoit, xanthon, cumarin và

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

hợp chất poliphenol.

1.3.1. Các hợp chất có khung flavonoit

Từ thực vật Canscora diffusa người ta đã phân lập được 2 hợp chất flavan

và người ta xác định thức cấu tạo của chúng là 5,7-đihyđroxy-3',4'-đimethoxy

flavan tên thông thường là điffutidin (1) và 7-hiđroxy-3',4'- đimethoxy flavan-5-

O-β-D-glucopyranozit và gọi là điffutin (2) [6].

(1)

5,7-Đihyđroxy-3',4'đimethoxy flavan

(2) 7-Hiđroxy-3',4'- đimethoxy flavan-5-O-β-D-glucopyranozit

1.3.2. Các hợp chất khung steroit

Từ dịch chiết n-hexan của thân, lá và hoa của thực vật Canscora

decussata ở Ấn Độ. Shibnath Ghosal cùng các cộng sự bằng phương pháp

sắc kí hấp thụ đã phân lập được 3 hợp chất có khung steroit và xác định cấu

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

trúc của chúng là campesterol hay 24(R,S)-methylcholesterol (C28H48O) (3),

β-sitosterol hay stigmast-5-en-3-ol (C29H50O) (4) và stigmasterol hay

stigmasta-5,22-đien-3β-ol (C29H48O) (5) [9].

(3)

Campesterol

(4)

β-Sitosterol

(5)

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Stigmasterol

I.3.3. Các hợp chất có khung triterpenoit

Năm 1972 từ dịch chiết n-hexan của thân, lá và hoa của thực vật Canscora

decussata ở Ấn Độ. Shibnath Ghosal, Ratan K Chaudhuri và Amar Nath đã

phân lập và nhận dạng được 5 triterpenoit. Các hợp chất tritecpenoit này

thuộc hai kiểu khung olean, lannostan và các tác giả xác định công thức cấu

tạo của chúng là fridelan-3-on tên thường gọi friedelin C30H50O (6); olean-12-

en-3-β-ol hay β-a myrin (C30H50O) (7); friedelan-3-β-ol (C30H52O) (8);

tirucalla-8,22-đien-3-on (C30H48O) (9) và lanosta-8,24-đien-3,22-đion hay

canscorađion (C30H46O2 ) (10) [6], [9], [10].

(6)

(7) Olean-12-en-3β-ol Fridelan-3-on

(8)

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Friedelan-3β-ol

(9) (10)

Tirucalla-8,22-đien-3-on Lanosta-8,24-đien-3,22-đion

1.3.4. Các hợp chất khung xanthon

Trong số các chất đã phân lập được từ 4 loài thuộc chi Canscora thì

cấu trúc các hợp chất xanthon được tìm thấy nhiều nhất . Chủ yếu là cấu trúc

xanthon chứa các nhóm thế OH, OCH3, gốc glycozit ở các vị trí khác nhau

của khung xanthon.

Từ rễ loài thực vật Canscora decussata Schult năm 1970, R K.

Chaudhljri và S Ghosal ở trường Đại học dược Banaras Hindu, Varanasi-5

Ấn Độ đã phân lập và nhận dạng được 12 hợp chất xanthon. Dựa vào kết quả

phân tích các phổ UV, NMR, MS các tác giả đã xác định công thức cấu tạo

của chúng đó là: 1-hyđroxy-3,5-đimethoxy xanthon (11); 1,5-đihyđroxy-3-

methoxy xanthon (12); 1,3,5,6-tetrahyđroxy xanthon (13); 1,3,5-trihyđroxy-6-

methoxy xanthon (14); 1,3,8-trihyđroxy-7-methoxy xanthon (15); 1,8-đihyđroxy-

3,7-đimethoxy xanthon (16); 1-hyđroxy-3,7,8-trimethoxy xanthon (17);

1,3,7,8-tetrahyđroxy xanthon (18); 1-hyđroxy-3,6,7,8-tetramethoxy xanthon (19);

1,8-đihyđroxy-3,6,7-trimethoxy xanthon (20); 1,3,8-trihyđroxy-6,7-

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

đimethoxy xanthon (21) và 1,3,6,7,8- pentahyđroxy xanthon (22) [7].

R1 = H; R2 = R3 = Me; (11) R1 = R2 = R3 = R4 = H (13)

R1 = R3 = H; R2 = Me (12) R1 = R2 = R3 = H; R4 = Me (14)

R1 = R2 = R4 = H; R3 = Me (15) R1= H; R2 =R3 = R4 = R5 = Me (19)

R1 = R4 = H; R2 = R3 = Me (16) R1= R5 = H; R2 = R3 = R4 = Me (20)

R1 = H; R2 = R3 = R4 = Me (17) R1 = R2 = R5 = H; R3 = R4 = Me (21)

R1 = R2 = R3 = R4 = H (18) R1 = R2 = R3 = R4 = R5 = H (22)

Từ hoa tươi loài thực vật Canscora decussata ở Ấn Độ năm 1978,

Shibnath và các cộng sự phân lập được một xanthon và người ta xác định cấu

trúc của chúng là 3,6-đihyđroxy-1,5,7-trimethoxy xanthon (23) [5], [6], [11].

(23)

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

3,6- Đihydroxy-1,5,7-trimethoxy xanthon

Theo tài liệu [6], [15] người ta đã tách từ thực vật Canscora decussata

được 1 hợp chất thuộc nhóm xanthon và các tác giả đã đề nghị cấu trúc của nó

là 1,2,3,4,6,8-hexamethoxy xanthon (24).

(24)

1,2,3,4,6,8-Hexamethoxy xanthon

Ngoài ra từ thực vật Canscora decussata người ta còn tách được 7 hợp

chất xanthon nhóm thế ở các vị trí 1,3,6,7; 1,2,6,8; 1,3,5,6 và 7 hợp chất

xanthon nhóm thế ở các vị trí 1,3,5,6,7 của khung xanthon. Các hợp chất này

có đặc điểm chung giống nhau chỉ khác nhau về vị trí các nhóm thế và các

tác giả đã xác định cấu trúc của các xanthon đó là:1,3,6,7-tetrahyđroxy

xanthon (25); 1,6,8-trihyđroxy-2-methoxy xanthon (26); 1,8-đihyđroxy-2,6-

đimethoxy xanthon (27); 1,5,6-trihyđroxy-3-methoxy xanthon (28); 1,3,6-trihyđroxy-5-

methoxy xanthon (29); 1,6-trihyđroxy-3,5-đimethoxy xanthon (30); 1-hyđroxy-3,5,6-

trimethoxy xanthon (31); 1,6,7-trihyđroxy-3,5-đimethoxy xanthon (32); 1,5,7-trihyđroxy-

3,6-methoxy xanthon (33); 1,5,6-trihyđroxy-3,7-đimethoxy xanthon (34); 1,3,5-trihyđroxy-

6,7-đimethoxy xanthon (35); 1,7-đihyđroxy-3,5,6-trimethoxy xanthon (36); 1,5-đihyđroxy-

3,6,7-trimethoxy xanthon (37) và 1-hyđroxy-3,5,6,7-tetramethoxy xanthon (38)

[6], [8], [11], [18], [19], [25].

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

(25) 1,3,6,7-Tetrahiđroxy xanthon

R1 = R3 = R4 = H; R2 = Me (26) R1 = R4 = H; R2 = R3 = Me (27)

R1 = R3 = R4 = H; R2 = Me (28)

R1 = R2 = R4 = H; R3 = Me (29)

R1 = R4 = H; R2 =R3 = Me (30)

R1 = H; R2 = R3 = R4 = Me (31)

R1 = R4 = R5 = H; R2 = R3 = Me (32) R1 = R5 = H; R2 = R3 == R4 = Me (36)

R1 = R3 = R5 = H; R2 = R4 = Me (33) R1 = R3 = H; R2 = R4 = R5 = Me (37)

R1 = R3 = R4 = H; R2 = R5 = Me (34) R1 = H; R2 = R3 = R4 = R5 = Me (38)

R1 = R2 = R3 = H; R4 = R5 = Me (35)

Năm1984, Kanamori và các cộng sự đã tách từ thực vật Canscora

cachanlahuen được 1 xanthon có cấu trúc là 8-hiroxy-1,2,6-trimethoxy

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

xanthon tên thường gọi decussatin (39) [6], [24].

(39)

8-Hiđroxy-1,2,6-trimethoxy xanthon

Từ loài canscora decussata người ta đã tách được 6 hợp chất là dẫn xuất

xanthon có chứa gốc đường dạng xanthon-glycozit. Các chất sau khi được

phân lập, người ta làm rõ cấu trúc của nó và xác định công thức cấu tạo chúng

là 1,3,6,7-tetrahyđroxy xanthon -2-β-D-glucopyranozit (hay mangiferin) (40);

1,3,5,6-tetrahyđroxyxanthon-2-β-D-glucopyranozit(41); 1,6-đihyđroxy-3,7-đimethoxy

xanthon-5-O-β-D-glucopyranozit (42); 1,6-đihydroxy-3,5-đimethoxy xanthon

-7-O- β - D-glucopyranozit (43); 3-hyđroxy-5-methoxy xanthon -1-O-

glucopyranozit (44) và 5-hiđroxy-1-methoxy xanthon -3-O-rutinozit (45) [6], [7],

[8], [11], [12].

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

(40) (41) 1,3,6,7-Tetrahyđroxyxanthon -2-β-D- 1,3,5,6-Tetrahyđroxyxanthon -2-β- glucopyranozit ( hay mangiferin) D- glucopyranozit

(42) (43

1,6-Đihyđroxy-3,7-đimethoxyxanthon - 1,6-Đihydroxy-3,5-đimethoxy

5-O-β-D-glucopyranozit xanthon -7-O- β - D-glucopyranozit

(44) (45) 3-Hyđroxy-5-methoxy xanthon -1-O-

glucopyranozit 5-Hiđroxy-1-methoxy xanthon -3-O- rutinozit

1.3.5. Một số hợp chất khác

Theo tài liệu [7] từ thực vật Canscora decussata, người ta tách được một

hợp chất poliphenol chúng có cấu trúc là 3-hiđroxybenzyl-2,4,6-trihyđroxy

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

benzylxeton (46).

(46)

3-Hiđroxybenzyl-2,4,6-trihyđroxybenzyl xeton

Năm 1976, Ghosal S và các cộng sự từ thực vật Canscora decussata đã

tách và nhận dạng được một hợp chất lacton có cấu trúc là loliolide (47) [13].

(47)

Loliolide

Từ dịch chiết metanol của canscora decussata, Neeraj K cùng các cộng

sự đã phân lập được một hợp chất cumarin và xác định chúng có cấu trúc là 7-

hiđroxy-6-methoxy cumarin tên thường gọi scopoletin (48) [28].

(48)

7-Hiđroxy-6-methoxy cumarin

1.4. Nghiên cứu hoá thực vật loài Canscora lucidissima

Từ loài thực Canscora lucidissima, dựa vào các phương pháp sắc kí đã phân

lập và nhận dạng được 5 hợp chất xanthon, người ta xác định chúng có cấu trúc là

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

1-hyđroxy-3,5-đimethoxyxanthon (11); 1-hyđroxy-3,7,8-trimethoxy xanthon(17);

1,6-đihyđroxy-3,5-đimethoxy xanthon (30); 1-hyđroxy-3,5,6-trihyđroxy xanthon

(31) và 1,8-đihyđroxy-3,5-đimethoxy xanthon (49) [23], [24].

(49)

1,8-Đihiđroxy-3,5- đimethoxy xanthon

1.5. Tình hình nghiên cứu ứng dụng các thực vật chi Canscora

Ở mục 1.3 và 1.4 đề cập đến những nghiên cứu hoá thực vật của chi

Canscora đã chỉ ra tính đa dạng về thành phần hoá học của chúng bao gồm:

Các flavan, tritecpenoit, sterol, poliphenol, cumarin, lacton và xanthon với

cấu trúc rất phong phú và đa dạng.

Các thực vật chi Canscora chủ yếu chứa nhóm chất xanthon và các

hợp chất này là một loại dược liệu quý có hoạt tính chống oxy hóa cao, nhiều

loại xanthon và những dẫn xuất của chúng đã được chứng minh có đặc tính

kháng nấm và kháng vi khuẩn, có tác dụng làm giảm cholesterol, bảo vệ tế

bào gan, ức chế những tế bào ung bướu. Vì vậy được xem là một loại chất có

tác dụng kháng ung thư; Có tác dụng làm gảm đau nên được dùng để điều trị

điều trị những chứng đau viêm, làm hạ nhiệt độ cơ thể khi bị sốt; Có tác động

kháng dị ứng, rõ rệt nhất là những dị ứng xảy ra trong ruột; Các hợp chất

xanthon được xem là “ứng viên tiềm năng” trong việc chữa trị những chứng

bệnh Parkinson và Alzheimer [42].

Có nhiều loài thực vật thuộc chi Canscora thường có vị đắng được sử

dụng làm thuốc trong y học dân gian, trong đó có 3 loài được dùng phổ biến

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

nhất là C. decussata, C. diffusa và C. lucidissima.

Loài Canscora diffusa toàn cây được dùng làm thuốc nhuận tràng, bồi

bổ thần kinh [36]. Các chất chiết xuất từ loài Canscora diffusa được dùng để

chữa các bệnh: Đau đầu, chóng mặt, mất ngủ, suy nhược thần kinh, người làm

việc trí óc căng thẳng suy giảm giảm trí nhớ và độ minh mẫn. Hợp chất

điffutin (2) tách từ thực vật canscora diffusa có tác dụng chống lại stress, mất

ngủ, giảm trí nhớ và độ minh mẫn [32].

Rễ của loài Canscora decussata Schult có những tính chất đắng và bổ.

Cây có tác dụng nhuận tràng, bổ thần kinh, trấn kinh, an thần [35]. Ở Ấn Độ

dịch cây tươi dùng trị bệnh tâm thần, động kinh, suy nhược thần kinh [30],

[35]. Hợp chất mangiferin (40) tách được từ thực vật Canscora decussata

được sử dụng trong mỹ phẩm có tác dụng bảo vệ da chống lại các tia cực tím

bức xạ [41], mangiferin nhóm dược lý chữa bệnh da liễu [33], mangiferin

được sử dụng trong y học ở nhiều nước trên thế giới như chống oxy hoá,

kháng viêm, kháng virus, tăng cường miễn dịch, giảm đau. Thực tế cho thấy,

mangiferin có tác động kháng virus Herpes, chống lão hoá tế bào thần kinh, tế

bào gan, suy giảm trí nhớ, ức chế chuyển glucogen thành glucozơ, giảm nguy

cơ tiểu đường [32].

Các xanthon nhóm thế ở các vị trí 1,3,5,6,7 và 1,3,6,7,8 của khung

xanthon phân lập từ Canscora decussata có khả năng chống vi khuẩn lao đặc

biệt các xanthon có nhóm OH ở các vị trí 1,3 và 6 hoặc 8 có khả năng chống

vi khuẩn lao tốt hơn so với xanthon nhóm thế ở các vị trí khác [26].

Loài Canscora lucidissima Hand-Mazz cây có vị đắng, tính mát có tác

dụng thanh nhiệt, giải độc, hoạt huyết chỉ thống. Ở Trung Quốc người ta sử

dụng làm thuốc chữa ho do phế nhiệt, viêm gan, đau ngực, đau dạ dày, rắn

cắn, đòn ngã ứ máu [40], [43].

Y cổ truyền Trung Quốc đã tiến hành thí nghiệm và rút ra kết luận

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

hợp chất 1,6-đihydroxy-3,5-đimethoxy xanthon (30) tách được từ thực vật

Canscora lucidissima có tác dụng kháng viêm rất tốt [29].

Ở Trung Quốc, tác giả He Q cùng các cộng sự nghiên cứu ba hợp chất

xanthon (1-hyđroxy-3,5-đimethoxy xanthon (11); 1-hyđroxy-3,7,8- trimethoxy

xanthon (17) và 1,8 - đihyđroxy - 3,5- đimethoxy xanthon (49) tách từ loài thực

vật Canscora lucidissima có tác dụng làm giảm đáng kể tỷ lệ mắc rối loạn

nhịp tâm thất và thời gian phát bệnh, bảo vệ bệnh thiếu máu cơ tim cục bộ gây

ra bởi rối loạn nhịp tim, làm giảm tổn thương cơ tim (thí nghiệm nghiên cứu

được thử nghiệm trên cơ thể chuột cống) [23], [24].

1.6. Những nghiên cứu và ứng dụng cây xuyên tâm thảo trong nƣớc

Ở Việt Nam hầu như chưa có công trình nghiên cứu nào về thành phần

hoá học cây xuyên tâm thảo, ngoại trừ một số tài liệu giới thiệu về tác dụng

dược lý của cây như: Cây có tác dụng kháng viêm rất tốt được dùng để điều

trị viêm gan, vàng da, đau dạ dày, đòn ngã ứ máu, giảm đau, rắn cắn, chữa

bệnh tim [40], [43].

Ở nước ta theo kinh nghiệm dân gian, đã từ lâu cây được sử dụng làm

thuốc chữa bệnh và một số bài thuốc cụ thể từ cây xuyên tâm thảo là:

1. Chữa đinh nhọt, rắn cắn: Cây tươi một nắm, rửa sạch, giã nát đáp

vào nơi sưng đau, vết cắn và thay mới 2 lần/ngày.

2. Đau do va đập (đòn ngã ứ máu): Cây tươi một nắm, giã nát, sao nóng

đắp vào chỗ đau và vắt lấy nước cốt hoà với nước sôi để nguội uống 1cốc/ lần,

3 lần/ ngày hoặc ngâm rượi uống 1 ly nhỏ/ 1lần, 3 lần/ ngày, uống sau bữa ăn.

3. Đau bụng kinh, rối loạn kinh nguyệt, máu cam: Cây khô 10-15 gam/

ngày sắc nước uống, nếu cây tươi dùng lượng gấp đôi.

4. Chữa bệnh tim: Cây khô 10-15 gam / ngày đun nước uống hàng ngày

mỗi đợt điều trị uống từ 1-2 tháng.

Ngoài ra nhân dân còn dùng cây để sắc nước uống hàng ngày có tác

dụng thanh nhiệt, giải độc và khi cơ thể mệt mỏi, ăn uống kém. Liều dùng 10-

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

15 gam cây khô/ ngày.

CHƢƠNG 2

PHẦN THỰC NGHIỆM

Cây xuyên tâm thảo là cây thuốc được sử dụng trong y học dân gian

Việt Nam để chữa trị một số bệnh như ho do phế nhiệt, thanh nhiệt, giải độc,

đinh nhọt, rắn cắn, đau ngực, đòn ngã ứ máu, chữa bệnh tim [38].

Ở nước ta chỉ có một số tài liệu giới thiệu về tác dụng dược lý của cây,

còn những hiểu biết về thành phần hoá học của cây này hầu như chưa được

nghiên cứu, thậm chí cây xuyên tâm thảo còn chưa có tên trong các sách cây

thuốc ở Việt Nam. Vì vậy chúng tôi chọn cây xuyên tâm thảo làm đối tượng

nghiên cứu.

Nhiệm vụ của luận văn là phân lập và xác định cấu trúc hoá học của

một số chất trong cây xuyên tâm thảo thu hoạch ở Cao Bằng bằng các phương

pháp vật lý, hoá học hiện đại.

2.1. Đối tƣợng nghiên cứu

2.1.1.Thu mẫu cây, xác định tên khoa học và phương pháp xử lý mẫu.

Nguyên liệu để nghiên cứu là toàn bộ cây phần trên mặt đất của thực

vật xuyên tâm thảo. Mẫu cây tươi được thu hái vào tháng 10/2009 tại huyện

Quảng Uyên tỉnh Cao Bằng.

Mẫu cây đem nghiên cứu hoá thực vật đã được TS. Lê Ngọc Công

(khoa Sinh trường Đại học sư phạm Thái Nguyên) giám định có tên khoa học

là Canscora lucidissima Hand – Mazz. Ngoài ra còn có tên gọi theo địa

phương là xuyên rim, xuyên tim.

Bộ phận mẫu được hong khô ở nơi thoáng mát, sau đó sấy ở nhiệt độ 500C- 600C tới khi khô hoàn toàn. Mẫu khô đem nghiền nhỏ, cho vào bình

ngâm chiết với metanol ở nhiệt độ phòng, dịch chiết được thu gom lại và cất

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

cô bằng máy cất quay với áp suất giảm.

Sau khi cất loại dung môi dưới áp suất giảm, xác định khối lượng cặn

chiết thu được. Sau đó thêm nước vào cặn rồi lần lượt chiết bằng các dung

môi có độ phân cực tăng dần theo thứ tự: n-hexan, etyl axetat, n-butanol. Phần

còn lại là cặn tiếp tục được cô cạn rồi hòa tan vào metanol. Các dịch chiết

được làm khan bằng Na2SO4 rồi cất kiệt dung môi bằng thiết bị cất quay ở nhiệt độ 600C dưới áp suất thấp, thu được các cặn thô.

Các cặn thô được phân chia bằng sắc kí cột với các hệ dung môi rửa

giải có độ phân cực tăng dần để phân ly các chất có độ phân cực gần như

nhau, sau đó dùng cách kết tinh phân đoạn và kết tinh lại trong hệ dung môi

thích hợp hoặc tách trên sắc ký cột lặp lại nhiều lần v.v... để được chất tinh khiết.

Quá trình nghiên cứu sẽ nêu chi tiết ở phần thực nghiệm.

2.1.2. Phương pháp phân lập các hợp chất từ các dịch chiết cây xuyên tâm thảo

Để phân lập được những hợp chất sạch từ các dịch thô khác nhau của

cây xuyên tâm thảo chúng tôi phối hợp sử dụng các phương pháp sắc kí và kết

tinh lại trong dung môi thích hợp, các phương pháp gồm:

- Sắc kí lớp mỏng (SKLM).

- Sắc kí cột thường.

- Kết tinh phân đoạn và kết tinh lại.

2.1.3. Phương pháp khảo sát và xác định cấu trúc hoá học các hợp chất

Các chất phân lập được ở dạng tinh khiết là đối tượng để khảo sát

các tính chất vật lý đặc trưng như: Màu sắc, dạng thù hình, R f, điểm nóng

chảy v.v... khi các chất đủ sạch sẽ tiến hành ghi các phổ phổ hồng ngoại

(FT-IR), phổ khối lượng (ESI-MS), phổ cộng hưởng từ hạt nhân proton (1H-NMR), phổ cộng hưởng từ hạt nhân cacbon-13 (13C-NMR), các kỹ

thuật phổ một chiều (1D-NMR) và phổ hai chiều (2D-NMR) tuỳ theo chất

cụ thể. Các số liệu phổ thực nghiệm của các chất sạch được dùng để nhận

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

dạng cấu trúc hoá học của chúng.

2.2. Dụng cụ, hoá chất và thiết bị nghiên cứu

2.2.1. Dụng cụ, hoá chất

Các dung môi để ngâm chiết mẫu đều dùng loại tinh khiết (pure), khi

dùng cho các loại sắc ký cột, sắc ký bản mỏng hay dùng trong phân tích đều

phải sử dụng loại tinh khiết phân tích (PA).

Sắc kí cột được tiến hành trên cột với chất hấp phụ silicagel Merck 60

pha thường có cỡ hạt 70 - 230 mesh (0,040 – 0,063 mm)

Sắc kí lớp mỏng dùng tấm mỏng đế nhôm DC - Alufolien Kiesegel 60

F254 Art.5554 tráng sẵn, độ dày 0,2mm được sử dụng để xác định sơ bộ số

thành phần có trong các dịch chiết, các phân đoạn chạy cột và kiểm tra sơ bộ

độ sạch của sản phẩm thu được.

Các hệ dung môi triển khai SKLM:

STT Hệ dung môi Tỷ lệ thể tích Kí hiệu

1 n-Hexan - EtOAc (9:1) hệ A

2 n-Hexan - EtOAc (4 : 1) hệ B

3 n-Hexan - EtOAc (1 : 1) hệ C

4 Clorofom - MeOH (9 : 1) hệ D

5 Clorofom - MeOH (5 :1) hệ E

= 254 nm – 365 nm, phun thuốc thử vanilin 1% - H2SO4 5% trong dung dịch etanol, sấy ở trên 100oC hoặc thử bằng hơi iođ, amoniac, sau đó quan sát

Các sắc ký lớp mỏng (SKLM) được soi dưới đèn tử ngoại ở bước sóng

màu để phát hiện các hợp chất.

Các giá trị Rf trong hệ dung môi triển khai theo biểu thức:

Chiều dài di chuyển chất thử

Rf =

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Chiều dài di chuyển của dung môi

2.2.2. Thiết bị nghiên cứu

- Nhiệt độ nóng chảy đo trên kính hiển vi Boetus hoặc trên máy

Electrothermal IA-9200 (Viện Hoá học - Viện Khoa học và Công nghệ Việt nam).

- Phổ hồng ngoại ghi trên máy IMPACT - 410 (khoa Hoá trường Đại

học sư phạm Thái Nguyên) dưới dạng viên nén KBr.

- Phổ 1H-NMR và 13C-NMR ghi trên máy Bruker 500MHz AVANCE,

chuẩn nội TMS, dung môi CDCl3, DMSO.

- Phổ ESI-MS (Phổ khối với đầu dò MSD (LC-MSD-Trap-SL) sử dụng

mode ESI và đầu dò DAD (Viện Khoa học và Công nghệ Việt nam)

2.3. Thu nhận các dịch chiết từ cây xuyên tâm thảo

2.3.1. Thu nhận các dịch chiết

Mẫu cây tươi mới thu hái được sấy khô đem nghiền nhỏ rồi ngâm kiệt

với metanol ở nhiệt độ phòng cho đến khi nhạt màu. Dịch chiết được cất loại

dung môi bằng thiết bị cất quay ở nhiệt độ 50-600C dưới áp suất thấp. Cặn

dịch chiết metanol sau khi thêm nước được chiết lần lượt với n-hexan,

etylaxetat, n-butanol, metanol. Các dịch chiết phân đoạn, được làm khô bằng

Na2SO4 khan, sau đó cất đến hết hoàn toàn dung môi ở áp suất giảm, thu được

các cặn chiết tương ứng.

Việc thu nhận các dịch chiết và phân lập các chất từ cây xuyên tâm

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

thảo được tiến hành theo sơ đồ 2.1

Sơ đồ 2.1: Sơ đồ ngâm chiết và phân lập các chất từ cây xuyên tâm thảo

( Canscora lucidissima Hand - Mazz )

Mẫu khô nghiền nhỏ

1. MeOH 2. Cất loại dung môi dưới áp suất giảm

Cặn tổng metanol

+ H2O

Lắc chiết phân đoạn

Etylaxetat n-hexan n-butanol

Cặn Cặn n- butanol Cặn Etylaxetat n- hexan (C.B) (C.E) (C.H)

Sắc kí cột Sắc kí cột

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

E2 CH.4 CH.1 CH.3 E1 CH.2

Các phân đoạn dịch chiết nói trên được làm khan bằng Na2SO4, lọc rồi cất kiệt dung môi bằng thiết bị cất quay ở nhiệt độ 600C dưới áp suất giảm,

cặn được sấy khô và cân đến khối lượng không đổi.

Như vậy từ cây xuyên tâm thảo sẽ có 3 loại cặn chiết được ký hiệu là:

C. H C. E C. B

C.H: Cặn chiết n- hexan

C.E: Cặn chiết etylaxetat

C.B: Cặn chiết n -butanol của cây xuyên tâm thảo.

Kết quả thu nhận các dịch chiết từ cây xuyên tâm thảo được nêu trong

bảng 2.1

Bảng 2.1. Khối lƣợng các cặn chiết thu đƣợc từ các phân đoạn

cây xuyên tâm thảo

Mẫu thu vào Khối lượng Khối lượng cặn chiết thu được (g)

C. H

C. E

C. B

tháng 10/2009 mẫu khô (g)

Toàn bộ phần trên 850 15,0 18,0 10 mặt đất của cây

2.3.2. Khảo sát định tính các dịch chiết

2.3.2.1. Phát hiện các hợp chất steroit

Lấy 0,01g cặn của các phân đoạn, thêm 2ml dung dịch NaOH 10% đun

cách thuỷ đến khô. Hoà tan cặn trong 3ml clorofom - lấy dịch clorofom để

làm phản ứng định tính các steroit và thuốc thử Lieberman - Bourchardt (gồm hỗn hợp 1ml anhyđric acetic + 1ml clorofom để lạnh ở 00C, sau đó cho thêm

1 giọt H2SO4 (đậm đặc). Lấy 1ml dịch clorofom rồi thêm 1 giọt thuốc thử,

dung dịch xuất hiện màu xanh trong 1 thời gian là phản ứng dương tính.

2.3.2.2. Phát hiện các ancaloit

Lấy 0.01g cặn các phân đoạn, thêm 5ml HCl, khuấy đều, lọc qua giấy

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

lọc, lấy vào 3 ống nghiệm, mỗi ống 1ml nước lọc axit.

Ống (1): 1 - 2 giọt dung dịch thuốc thử Wagner, nếu có nhiều kết tủa là

phản ứng dương tính.

Ống (2): 1 - 2 giọt thuốc thử Dragendorf, nếu xuất hiện màu da cam là

phản ứng dương tính.

Ống (3): 3 - 5 giọt thuốc thử Mayer, nếu xuất hiện tủa trắng là phản ứng

dương tính.

2.3.2.3. Phát hiện các flavonoit

Lấy 0,01g cặn của các phân đoạn, thêm 10ml metanol, đun nóng cho

tan và lọc qua giấy lọc. Lấy 2ml nước lọc vào ống nghiệm, thêm một ít bột

magiê (Mg) hoặc Zn, sau đó cho vào 5 giọt HCl đậm đặc, đun trong bình cách

thuỷ vài phút. Dung dịch xuất hiện màu đỏ, hoặc màu hồng là phản ứng

dương tính với các flavonoit.

2.3.2.4. Phát hiện các cumarin

Dịch để thử định tính được chuẩn bị như mục 2.3.2.1. Lấy vào 2 ống

nghiệm, mỗi ống 2ml dịch thử cho vào một trong 2 ống đó 0,5ml dung dịch

NaOH 10%. Đun cách thuỷ cả hai ống trên đến sôi, để nguội rồi mỗi ống cho

thêm 4ml nước cất. Nếu chất lỏng ở ống có kiềm trong hơn ở ống không kiềm

có thể xem là phản ứng dương tính, nếu đem axit hoá ống có kiềm bằng một

vài giọt HCl đậm đặc sẽ làm cho dịch đang trong xuất hiện vẩn đục và có thể

tạo ra tủa là phản ứng dương tính.

Ngoài ra có thể làm phản ứng điazo hoá với axit sulfanilic trong môi

trường axit, nếu cho màu da cam đến cam nhạt, sẽ là dương tính cho cumarin.

2.3.2.5. Định tính các glycozit tim

Chuẩn bị dịch thử định tính cũng làm như mục 2.3.2.1.

Phản ứng Keller - Kilian: Thuốc thử gồm 2 dung dịch.

Dung dịch 1: 100ml axit axetic loãng + 1ml FeCl3 5%

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Dung dịch 2: 100ml axit H2SO4 đậm đặc + 1ml FeCl3 5%

Cách tiến hành: lấy 0,01g cặn các dịch chiết cho vào ống nghiệm thêm

vào 1ml dung dịch 1, lắc đều cho tan hết, nghiêng ống nghiệm và cho từ từ

1ml dung dịch 2 theo thành ống nghiệm, quan sát sự xuất hiện của màu đỏ

hay nâu đỏ, giữa hai lớp chất lỏng. Nếu không xuất hiện màu là phản ứng âm

tính với các glycosit tim.

2.3.2.6. Định tính các saponin

Chuẩn bị dịch thử như ở mục 2.3.2.1. lấy 2 ống nghiệm mỗi ống cho

2ml dịch thử. Ống 1 cho 1ml HCl loãng, ống 2 cho 1 ml NaOH loãng rồi bịt

miệng ống nghiệm, lắc trong vòng 5 phút theo chiều dọc, quan sát sự xuất

hiện và mức độ bền vững của bọt. Nếu bọt cao quá 3 - 4 cm và bền trên 15

phút là phản ứng dương tính.

2.3.2.7. Định tính các đường khử .

Lấy 0.01g cặn các phân đoạn, hoà tan trong cồn, dung dịch thu được

đem trộn với dung dịch thuốc thử Felinh theo tỉ lệ 1-1, đun sôi 2-3 phút. Nếu

có kết tủa da cam của Cu2O thì chứng tỏ có mặt của đường.

Kết quả phân tích định tính các nhóm chất trong cây xuyên tâm thảo

được nêu trong bảng 2.2.

STT Nhóm chất

Thuốc thử

Hiện tượng

Steroit

Lieberman-Bourchard

Màu xanh vàng

Toàn cây +

2 Ancaloit

Dragendorff

Vàng da cam

Bảng 2.2 . Kết quả định tính các nhóm chất trong cây xuyên tâm thảo

-

Dung dịch nhạt màu dẫn

Flavonoit

Zn(Mg) + HCl

đến màu đỏ nhạt

Poliphenol

(FeCl3+K3[Fe(CN)6])1% Xanh thẫm

+

5 Cumarin

Axit và kiềm

Có kết tủa

+

6 Glycozit tim

Vàng nâu rõ

+

Saponin

FeCl3 trong CH3COOH + H2SO4đ Phản ứng tạo bọt

Bọt bền trong NaOH

_

8 Đường khử Felinh

Cho kết tủa màu đỏ gạch

+

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Chú giải : + : Phản ứng dương tính.

- : Phản ứng âm tính.

2.3.3. Thử hoạt tính sinh học

giếng thạch, sử dụng khoang giấy lọc tẩm chất thử theo nồng độ tiêu chuẩn

của bộ môn Vi sinh trường Đại học Y Thái Nguyên.

Các chủng vi sinh vật thử gồm đại diện các nhóm:



Vi khuẩn: Gr (-) Escherichia coli (thực khuẩn đường ruột).



Vi khuẩn: Gr (+) Staphylococcus auresu (tụ cầu vàng).



Vi khuẩn: Salmonella spp (thương hàn).



Vi khuẩn: Shigella spp (lỵ trực khuẩn).

Vi khuẩn: Streptococcus pyogenes (liên cầu).

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Thử hoạt tính vi sinh vật kiểm định theo phương pháp khuyếch tán trên

Hình 2.1: Đƣờng kính vùng ức chế xung quanh giếng thạch (mm)

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

theo phƣơng pháp khuyếch tán trên giếng thạch

Bảng 2.3. Kết quả thử hoạt tính sinh học của dịch chiết thô từ cây xuyên

Đường kính vùng ức chế xung quanh giếng thạch

Strepto

coccus

Escherichia

Staphylococcus

Salmonella

coli.

auresu

spp

Shigella spp

pyogenes

Dịch

ĐK

Hoạt

ĐK

Hoạt

ĐK

Hoạt

ĐK

Hoạt

ĐK

Hoạt

chiết

(mm)

tính

(mm)

tính

(mm)

tính

(mm)

tính

(mm)

tính

Cặn

Tổng

tâm thảo

Ghi chú: ĐK : Đường kính

Dấu (+): là phản ứng có hoạt tính

Dấu (-) : là phản ứng không có hoạt tính

Các dịch chiết từ cây xuyên tâm thảo đều là những hỗn hợp phức tạp

chứa các hợp chất khác nhau. Để phân lập từng chất ra khỏi hỗn hợp đã sử

dụng các phương pháp sắc kí cột, chất hấp phụ dùng là silicagel Merck 60

pha thường có cỡ hạt 0,040 – 0,063 mm, các hệ dung môi rửa giải thích hợp

và thường phải lặp lại nhiều lần. Việc tinh chế các chất thường dùng

phuơng pháp kết tinh lại trong dung môi hoặc hệ dung môi thích hợp. Nhờ

cách làm đó đã thu được các đơn chất có độ tinh khiết cao, đáp ứng các yêu

cầu để khảo sát tính chất hoá lý và xác định quang phổ của chúng.

Phân lập và tinh chế các chất từ cây xuyên tâm thảo được thực hiện

theo sơ đồ 2.1.

Bằng phương pháp phân lập trên, từ dịch chiết bằng n-hexan của cây

xuyên tâm thảo chúng tôi đã thu được 4 hợp chất sạch dùng để xác định

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

2.4. Phân lập và tinh chế các chất

cấu trúc hoá học bao gồm: 1ancol no mạch dài, 1steroit và 2 xanthon. Từ

dịch chiết etylaxetat phân lập được 2 xanthon sạch.

2.4.1. Cặn dịch chiết n-hexan của cây xuyên tâm thảo (C. H)

Lấy 5g cặn chiết n-hexan đem tách trên cột silicagel pha thường có cỡ

hạt 0,040 - 0,063 mm, rửa giải cột bằng hệ dung môi clorofom: n-hexan theo

tỷ lệ tăng dần độ phân cực từ 0 -100% clorofom. Dịch rửa giải thoát ra từ cột

được thu ở những khoảng cách nhỏ (5÷10 ml/ phân đoạn). Kiểm tra cặn thu

được bằng sắc ký lớp mỏng và hiện màu bằng đèn tử ngoại ở bước sóng =

254 nm -365 nm, phun thuốc thử vanilin 1 % - H2SO4 10% trong dung dịch etanol, sấy 5 phút trên 100oC hoặc thử bằng hơi iod, hơi amoniac, sau đó quan

sát màu. Các phân đoạn giống nhau được dồn lại rồi đem cất loại dung môi

thu được 4 chất sạch bao gồm 1ancol no mạch dài (CH.1), 1 steroit (CH.2) và

2 xanthon (CH.3, CH.4).

2.4.1.1. Ancol no mạch dài nonacosan-1-ol (CH.1)

Rửa giải cột bằng hệ dung môi n-hexan : clorofom theo tỉ lệ (8:2) thu

được tinh thể rắn, không màu, có khối lượng 7 mg, Rf A= 0,8, nhiệt độ nóng chảy 84÷850C.

Phổ FT-IR (KBr), νmax (cm-1): 3288,77 (rộng); 2914,58; 2849,00 và 1467,97. Phổ 1H-NMR (500 MHz, CDCl3 & MeOD),  (ppm): 3,57 (2H, t); 1,54

(2H, t); 0,88 (3H, t); 1,26 đến 1,3 ( 52H, m).

2.4.1.2.  - Sitosterol (CH.2)

Tiếp tục rửa giải cột bằng hệ dung môi n-hexan:clorofom theo tỉ lệ

(7: 3) thu được tinh thể hình kim, không màu, có khối lượng 10 mg, Rf B = 0,55 và nhiệt độ nóng chảy 138 ÷ 1400C.

Phổ 1H-NMR (500 MHz, CDCl3);  (ppm): 0,68 (3H, s, Me-18); 1,01

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

(3H, s, 19-Me); 2 cụm doublet H tại 0,81 và 0,88 (23H, d, J 7,7Hz, Me-26

và Me-27); 0,83 (3H, t, 7.32 Hz, Me-29); 0,92 (3H, d, J 10 Hz, Me-21); 3,6

(1H, m, H-3); 5,4 (1H, d, J= 5Hz, H-6).

Phổ 13C-NMR (125 MHz, CDCl3);  (ppm): 140,78 (s, C-5); 121,73

(d, C-6); 71,84 (d, C-3); 56,8 (d, C-14); 56,10 (d, C-17); 50,17 (d, C-9); 45,87

(d, C-24); 42,35 (s, C-13); 42,32 (t, C-4); 39,81 (t, C-12); 37,28 (t, C-1); 36,52

(s, C-10); 36,16 (d, C-20); 31,68 (d, C-8); 31,93 (t, C-7); 33,91 (t, C-2); 29,2

(d, C-25); 28,26 (t, C-16); 26,14 (t, C-23); 24,31 (t, C-15); 21,11 (t, C-11); 18,8

(q, C-26); 19,41 (q, C-19); 19,05 (q, C-27); 18,80 (q, C-21); 11,88 (q, C-29);

11,99 (q, C-18); 23.1 (t, C-28).

2.4.1.3. 1-Hiđroxy-3,7,8-trimethoxy xanthon (CH.3)

Tiếp tục rửa giải cột bằng hệ dung môi n-hexan: clorofom theo tỉ lệ (6:4)

thu được khối rắn những tinh thể màu vàng nhạt. Khối chất rắn này tiếp tục

được tinh chế lại trên cột silicagel cỡ hạt nhỏ 0,040 – 0,063mm, rửa giải cột

bằng hệ dung môi n-hexan: clorofom theo tỉ lệ (6:4) thu được những tinh thể hình

kim, màu vàng nhạt, có khối lượng 25 mg, RfC = 0,84, nóng chảy ở 148÷1490C.

Phổ FT-IR (KBr); νmax (cm-1): 3084,61 yếu; 2951,53; 2841,58; 1661,15;

1601,35; 1489,48.

PHổ 1H- NMR (500MHz, CDCl3); (ppm): 3.86 (3H, s); 3,91 (3H, s);

3,99 (3H, s); 6,28 (1H, d, J=1,28); 6,30 (1H, d, J=1,69); 7,13 (1H, d, J =9,19);

7,32 (1H, t) và 13,23 (1- OH).

Phổ 13C-NMR (125MHz, CDCl3); (δ ppm): 163,79 (C-1); 96,84 (C-2, CH);

166,37 (C-3); 91,97(C-4); 148,86 (C-5); 112,7 (C-6); 149,24 (C-7); 148,86 (C-8);

181,12 (C-9); 104,40(C-10); 157,09 (C-11); 150,96 (C-12); 115,70 (C-13); 55,14

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

(3- OCH3); 57,13 (7-OCH3) và 61,72 (8-OCH3).

2.4.1.4. 1-Hiđroxy-3,5-đimethoxy xanthon (CH.4)

Tiếp tục rửa giải cột bằng hệ dung môi n-hexan: clorofom theo tỉ lệ

(5:5) thu được tinh thể màu vàng. Tinh thể này, tách lặp lại trên cột silicagel,

hệ dung môi rửa giải n-hexan: clorofom theo tỉ lệ (1:1), thu được những tinh

thể hình kim, màu vàng nhạt, có khối lượng 35 mg, Rf C = 0,82, nóng chảy ở 173 ÷ 1740C.

Phổ FT-IR (KBr); νmax (cm-1): 3084,61; 2976,60 yếu; 1661,15; 1576,28;

1497,20 mạnh.

PHổ 1H- NMR (500MHz, CDCl3); (ppm): 3,83 (3H, d); 3,94 (3H, s);

6,25(1H, d, J =1,25); 6,40 (1H, d, J = 2,13) ; 7,11 (1H, d, J = 7,91); 7,19(1H,

t); 7,67(1H, m) và 12,73 (1H, s).

Phổ 13C-NMR (125MHz, CDCl3); (δ ppm): 163,07 (C-1); 97,35 (C-2); 166,50 (C-3); 92,48(C-4); 148,06 (C-5); 115,39 (C-6); 116,38 (C-7); 123,33

(C-8); 180,46 (C-9); 103,67 (C-10); 157,33 (C-11); 145,99 (C-12); 121,22

(C-13); 55, 68 (3- OCH3) và 56,18 (5-OCH3).

2.4.2. Cặn chiết etylaxetat (CE)

Lấy 8 g cặn thô EtOAc tách trên cột silicagel pha thường có cỡ hạt

0,040 – 0,063 mm. Rửa giải cột bằng hệ dung môi metanol-clorofom với tỉ lệ

tăng dần theo độ phân cực (0-100% metanol), dịch rửa giải thoát ra từ cột

được thu ở những khoảng cách nhỏ (510ml/phân đoạn). Kiểm tra cặn thu

được bằng sắc ký lớp mỏng và hiện màu bằng đèn tử ngoại ở bước sóng  =

254 nm – 365 nm, phun thuốc thử vanilin 1% - H2SO4 10% trong dung dịch etanol, hơ nóng 5 phút trên 100oC hoặc hơ bằng hơi iod, hơi amoniac, sau đó

quan sát màu. Các phân đoạn giống nhau được dồn lại rồi đem cất loại dung

môi, thu được 2 xanthon kí hiệu E1 và E2.

2.4.2.1. 1,7-Đihyđroxy-3-methoxy xanthon (E1)

Rửa giải cột bằng hệ dung môi metanol - clorofom theo tỷ lệ 2:98 thu

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

được chất rắn, màu vàng, có khối lượng 50mg. Lượng chất rắn này tiếp tục

được tinh chế lại trên cột silicagel với hệ dung môi rửa giải là n-hexan :

EtOAc theo tỷ lệ (1:1) thu được chất rắn vô định hình, màu vàng, khối lượng 10 mg, RfC= 0,72 và có nhiệt độ nóng chảy ở 2730C ÷ 2750C.

Phổ FT-IR (KBr); νmax (cm-1): 3363,95 vân tù; 3102,47; 1667,83; 1573,19

và 1502,83.

PHổ 1H- NMR (500MHz, DMSO); (ppm): 3,89 (3H, s); 6,38 (dd, j=3,3;

2,3); 6,63 (dd, j=3,3; 2,3); 7,26 (t, j=6,40; 7,7); 7,32 (dd, j=1,57; 1,57); 7,56

(dd, j=1,57; 1,66) và 12,85 (1H, s).

Phổ 13C-NMR (125MHz, DMSO); (δ ppm): 162,49 (C-1); 97,02 ; (C-

2); 166,45 (C-3); 92,65 (C-4); 124,2 (C-5); 120,7 (C-6); 144,9 (C-7); 114,5

(C8); 180,41 (C-9); 102,96 (C-10); 157,08 (C-11); 146,21(C-12); 120,86 (C-

13) và 56,10 (3- OCH3 ).

2.4.2.2. 1,7-Đihiđroxy-3,6-đimethoxy xanthon (E2)

Thay đổi hệ dung môi rửa giải cột metanol - clorfom theo tỷ lệ 5:95 thu

được khối chất rắn, vô định hình. Khối chất rắn này lại tinh chế trên cột

silicagel, hệ dung môi rửa giải cột là metanol-clorofom theo tỷ lệ 2-98 thu được 13 mg chất rắn màu, màu vàng nâu, nóng chảy ở 237÷2400C, có Rf C = 0,66. Phổ FT-IR (KBr); νmax(cm-1): 3307,33; 3244,36; 1663,18; 1604,40 và

1566,07.

PHổ 1H- NMR (500MHz, CDCl3); (ppm): 3,87 (3H, s); 3,94 (3H, s);

6,37 (1H, d, J=2,2); 6,55 (1H, d, J=2,2);7,13 (1H, s) và 7,39 (1H, s).

Phổ 13C-NMR (125MHz, DMSO); (δppm): 162,34 (C-1); 96,62 (C-2);

165,67 (C-3); 92,34 (C-4); 100,04 (C-5); 155,26 (C-6); 144,4 (C-7); 107,44

(C-8); 179,13 (C-9); 102,53 (C-10); 157,17 (C-11); 150,92 (C-12); 112,57

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

(C-13); 55,96 (3- OCH3) và 56,32 (6- OCH3)

CHƢƠNG 3

THẢO LUẬN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

Để phân lập được các hợp chất trong bất kỳ một loại thực vật nào phải

3.1. Nguyên tắc chung

không làm ảnh hưởng tới thành phần hoá học có trong nó. Vì thế trước khi

ngâm chiết bằng dung môi hữu cơ, mẫu thực vật phải được diệt men ngay sau

khi thu mẫu và sấy khô ở điều kiện thích hợp.

Về nguyên tắc việc ngâm chiết mẫu thực vật có thể tiến hành theo hai

cách phổ biến sau.

Cách 1: Chiết và phân lập các hợp chất từ mẫu thực vật bằng các loại

dung môi có độ phân cực tăng dần: Ete dầu hỏa hoặc n-hexan, clorofom,

etylaxetat, metanol hoặc etanol vv... Như vậy sẽ thu được các cặn chiết chứa

các chất có độ phân cực tương tự nhau.

Cách 2: Chiết cặn tổng bằng các ancol hay hệ dung môi ancol : nước,

sau đó sàng lọc các hợp chất bằng các loại dung môi có độ phân cực tăng

dần như phương pháp 1 để thu được các dịch chiết có chứa các hợp chất có

độ phân cực tương đối giống nhau.

Việc chiết mẫu thực vật xuyên tâm thảo được thực hiện theo cách

2 (sơ đồ 2.1)

3.2. Phân tích định tính và phát hiện các nhóm chất trong các dịch chiết

Dùng các thuốc thử đặc hiệu để phát hiện các nhóm hợp chất thiên

nhiên có hoạt tính sinh lý cao trong thực vật [3]. Kết quả xác định thành

khác nhau

phần định tính một số nhóm chất cơ bản trong cây xuyên tâm thảo đã nêu ra ở

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

bảng 2.2. Từ kết quả chỉ ra ở bảng này có thể nhận thấy trong cây xuyên tâm

thảo có các chất cho phản ứng dương tính với các nhóm chất steroit, glicozit

tim, đường khử, cumarin, polyphenol và flavonoit.

3.3. Phân lập và nhận dạng các chất có trong các dịch chiết khác nhau

của cây xuyên tâm thảo

Các dịch chiết thu được từ cây xuyên tâm thảo là hỗn hợp phức tạp của

nhiều hợp chất hữu cơ. Việc tách riêng các chất ra khỏi hỗn hợp được thực

hiện trên cột silicagel pha thường với các hệ dung môi rửa giải thích hợp và

thường phải lặp lại một vài lần để thu được chúng ở dạng tinh khiết, đáp ứng

yêu cầu xác định cấu trúc hóa học.

Việc phân lập các chất có trong các dịch chiết khác nhau của cây xuyên

tâm thảo được thực hiện theo sơ đồ 2.1, dựa v. Các chất sạch có thể dùng để

xác định cấu trúc hoá học bao gồm: Ancol no mạch dài, steroit và các

xanthon.

3.3.1. Ancol no mạch dài nonacosan-1-ol (CH.1)

Tiến hành rửa giải cột sắc kí đối với cặn thô n-hexan thu được 7 mg

chất rắn vô định hình, màu trắng, khối lượng 7 mg, RfA= 0,8, nóng chảy 84÷850C, tan tốt trong n-hexan.

Phổ IR cho biết chất CH.1 có vân đặc trưng cho nhóm OH ở 3288,77cm-1; vân đặc trưng cho liên kết C-H no ở 2914,85 và 2849,00 cm-1

mạnh. Chứng tỏ trong phân tử CH.1 có chứa nhóm OH, CH no.

Trong phổ 1H-NMR của chất này cho thấy tín hiệu triplet ứng với 3

proton H ở 0.88 ppm đặc trưng của nhóm CH3, tín hiệu singlet của nhóm OH

nằm trong vùng 7,42 ppm, ngoài ra còn có tín hiệu 3.57ppm ở dạng triplet đặc

trưng cho 2 proton của nhóm CH2 có liên kết với OH, phát hiện 2 proton cho tín

hiệu ở 1,54 ppm đó là proton của nhóm CH2 ở vị trí bên cạnh nhóm CH2OH. Trên đường tích phân của phổ 1H-NMR cho thấy tín hiệu của 52 proton của

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

các nhóm CH2 cho các tín hiệu ở vùng từ 1,2-1,3 ppm. Như vậy ancol mạch

dài có 59 proton liên kết với cacbon, trên phổ không thấy xuất hiện các proton

liên kết với cacbon chưa no.

Từ kết quả phân tích các phổ chúng tôi đề nghị công thức cấu tạo của

chất CH.1 là nonacosan-1-ol (C29H59OH)

Nonacosan-1-ol

3.3.2. β-Sitosterol hay stigmast-5-en-3-ol (C29H50O) (CH.2)

Tiếp tục rửa giải sắc kí cột bằng hệ dung môi n-hexan:clorofom tỉ lệ

(7: 3) thu được chất tinh khiết CH.2.

Chất CH.2 là chất rắn, màu trắng kết tinh lại cho tinh thể hình kim (trong n-hexan), có khối lượng 10 mg, RfB = 0,55, nóng chảy ở 138÷1400C. Khi trộn lẫn với β-sitosterol trong phòng thí nghiệm nhiệt độ nóng chảy không thay đổi.

Phổ IR, 1H-NMR và 13C-NMR cho thấy trong phân tử chỉ có một nhóm

OH tại vị trí C-3.

Phổ 1H-NMR cho δH-3α 3,6 ppm và δC-3 (71,84 ppm). Thấy có một vân đôi C=C (phổ IR có vân hấp thụ 1650 cm-1 yếu; phổ 1H- NM có δH 5,4 (1H, J = 5 Hz); phổ 13C-NMR có δC 140,78 ppm và 121,73 ppm). So sánh các số liệu phổ và các hằng số vật lí của chất CH.2 hoàn toàn

phù hợp với β-Sitosterol. (Độ dịch chuyển hoá học của các nguyên tử cacbon

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

chất CH.2 được nêu trong bảng 3.1).

Bảng 3.1. Số liệu phổ 13C-NMR của chất CH.2 phân lập từ cây

xuyên tâm thảo và phổ β-sitosterol [17]

Chất CH.2 β-Sitosterol [17]

13C-NMR (δC ppm) 37,28 33,91 71,84 42,32 140,78 121,73 31,93 31,68 50,17 36,52 21,11 39,81 42,35 56,8 24,3 28,3 56,1 11,99 19,41 36,2 18,8 33,93 26,14 45,87 29,2 18,8 19,05 23,10 11,88

13C-NMR (δC ppm) 37,2 31,6 71,7 42,3 140,7 121,7 31,9 31,9 50,1 36,5 21,2 39,8 42,3 56,7 24,3 28,2 56,1 11,9 19,4 36,1 18,9 34,0 26,1 45,8 29,2 19,8 19,5 23,0 12,0

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Vị trí C 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 Vị trí C 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 7 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29

Dựa trên phân tích các số liệu phổ FT-IR, DEPT, NMR và tài liệu [17]

hợp chất CH.2 hoàn toàn phù hợp với cấu trúc của chất β-sitosterol.

β-Sitosterol

3.3.3. 1-Hiđroxy-3,7,8-trimethoxy xanthon (CH.3)

Chất CH.3 là những tinh thể màu vàng nhạt, Rf C= 0,84, nóng chảy ở 148÷1490C, có khối lượng 25 mg, tách được từ dịch chiết n-hexan, phân lập

bằng sắc kí cột silicagen, rửa giải cột bằng hệ dung môi n-hexan:clorofom theo tỉ

lệ (6:4).

Phân tích phổ FT-IR cho vân hấp thụ tại 3084,61cm-1 đặc trưng cho liên kết CH thơm; 1661,15 cm-1 mạnh đặc trưng cho sự có mặt của nhóm cacbonyl (C=O);1601,35 và 1489,48 cm-1 đặc trưng cho dao động liên kết C=C thơm. Chứng tỏ trong phân tử của chất CH.3 có nhóm cacbonyl (C=O), nhân benzen. Phân tích phổ 13C-NMR (hình 3.2) và phổ DEPT (hình 3.3) cho biết

trong phân tử CH.3 có 16 nguyên tử cacbon trong đó có ba nhóm CH3, bốn

nhóm CH và chín nguyên tử cacbon bậc bốn.

Phân tích phổ 1H-NMR (hình 3.1) cho biết phân tử CH.3 có 14 proton,

cho thấy tín hiệu của một proton δH ở 13,23 ppm phân tử có nhóm OH nhưng

đứng gần nhóm C=O nên tạo liên kết hiđro nội phân tử. Phổ IR cũng cho các

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

thông tin phù hợp với nhận định này.

Phổ 13C-NMR trong vùng trường yếu có một tín hiệu δC ở 181,12 ppm đó là tín hiệu cộng hưởng của cacbon bậc bốn (cacbon ở nhóm C=O). Nguyên

tử cacbon bậc bốn liên kết với nhóm hiđroxyl cho cộng hưởng ở 163,79 ppm

điều này cho phép kết luận nhóm OH liên kết với cacbon thuộc vòng benzen.

Mặt khác trên phổ HMBC (hình 3.5) cho thấy có tương tác xa của proton này

với C1, C2, C10. Ba nhóm CH3 đều cho cộng hưởng trong vùng trường mạnh

với (δC 61,72 ppm; δH 3,99 ppm), (δC 57,12 ppm; δH 3,91 ppm) và (δC 55,14

ppm; δH 3,86 ppm) điều này chứng tỏ 3 nhóm CH3 này đều thuộc các nhóm

OCH3 liên kết với cacbon vòng benzen. Bốn proton còn lại đều cộng hưởng ở

δH từ 6,28 đến 7,30 ppm điều đó chứng tỏ chúng đều là hiđro của các vòng

thơm A và C, các nguyên tử cacbon liên kết với các nguyên tử hiđro này cho

các tín hiệu δC ở 91,97; 96,84; 112,70; 120,42 ppm, điều đó một lần nữa chúng

tỏ các nhóm CH đều thuộc vòng thơm A, C. Tám nguyên tử cacbon bậc 4 cho

các tín hiệu ở các píc δC 163,78 (C-1); 166,37 (C-3); 149,24 (C7); 148,86 (C-8);

104,03 (C-10); 157,09 (C-11); 150,96 (C-12) và 115,70 (C-13) ppm. Độ dịch

chuyển hoá học của các nguyên tử cacbon, hiđro và các tương tác xa của chất

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

CH.3 được nêu trong bảng 3.2.

Bảng 3.2. Số liệu phổ NMR và các tƣơng tác xa trong CH.3

Vị trí δC δH(ppm), J(Hz) Cn (13CNMR/ H→C

DEPT) (HMBC) (ppm)

- 163,79 1 C -

96,84 6,28 (1H, d, J=1,28) 1, 3, 4, 10, 11 2 CH

- 166,37 3 - -

91.97 6,30 (1H, d, J=1,69) 1, 2, 3, 10, 11 4 CH

112,7 7,13 (1H, d, J =9,19) 6, 7, 8, 12, 13 5 CH

120,42 7,32 (1H, t) 5, 7, 8, 12, 13 6 CH

- 149,24 7 - -

- 148,86 8 - -

- 181,12 9 - -

- 104,4 10 - -

- 157,1 11 - -

- 150,96 12 - -

- 115,7 13 - -

3,86 (3H) 3 3-OCH3 55,14 CH3

3,91 (3H) 7 7-OCH3 57,13 CH3

3,99 (3H) 8 8-OCH3 61,7 CH3

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

1-OH 13,23 - 1, 2, 10

Từ những thông tin thu được trên phổ hồng ngoại IR, phổ 1H-NMR, 13C-NMR, DEPT, HMBC, HSQC và tài liêu [6], [7], [25] cho phép chúng tôi

quy kết cho hợp chất CH.3 là 1-hiđroxy-3,7,8-trimethoxy xanthon (C16H14O6).

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

1-Hiđroxy-3,7,8-trimethoxy xanthon

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Hình 3.1. Phổ 1 H-NMR của 1-hiđroxy-3,7,8-trimethoxy xanthon

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Hình 3.2. Phổ 1 3C-NMR của 1-hiđroxy-3,7,8-trimethoxy xanthon

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Hình 3.3. Phổ DEPT của 1-hiđroxy-3,7,8-trimethoxyxanthon

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Hình 3.4. Phổ HSQC của 1-hidroxy-3,7,8-trimethoxyxanthon

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Hình 3.5. Phổ HMBC của 1-hidroxy-3,7,8-trimethoxyxanthon

3.3.4. 1-Hiđroxy-3,5-đimethoxy xanthon (CH.4)

Chất CH.4 là chất rắn, màu vàng nhạt thu được từ dịch chiết n-hexan

của cây xuyên tâm thảo, được phân lập bằng sắc kí cột với chất hấp phụ

silicagel, hệ dung môi rửa giải là n-hexan:clorofom theo tỉ lệ (1:1), có khối lượng 35mg, nhiệt độ nóng chảy ở 173÷1740C và RfC = 0,82.

Phân tích phổ 1H-NMR (hình 3.6), 13C-NMR (hình 3.7) và phổ IR của

nó có dạng tương tự như các phổ tương ứng của chất CH.3.

Phân tích phổ 13C-NMR và phổ DEPT (hình 3.8) cho biết phân tử CH.4

có 15 nguyên tử cacbon. Phổ DEPT cho thấy hợp chất CH.4 có 2 nhóm CH3,

5 nhóm metin (CH) và 8 nguyên tử cacbon bậc bốn. Như vậy chất CH.4 ít

hơn hợp chất CH.3 một nhóm OCH3 và 1 nguyên tử cacbon bậc bốn, nhưng

nhiều hơn hợp chất CH.3 một nhóm metin (CH). Như vậy công thức phân tử

của chất CH.4 là C15H12O5.

Trên cơ sở phân tích các phổ có thể suy ra cấu trúc phân tử của hợp

chất CH.4 tương tự CH.3, nhưng ở vòng C chỉ có một nhóm methoxy

(-OCH3) liên kết với cacbon C-5 còn ở vị trí C-6, C-7, C-8 không có nhóm

thế. Các nguyên tử hiđro ở các vị trí này lần lượt cộng hưởng ở các δH bằng

7,11; 7,19 và 7,67ppm còn C-6, C-7, C-8 có δC lần lượt là 115,4; 123,3 và

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

116,4 ppm. (các số liệu phổ NMR và các tương tác xa được trình bày ở bảng 3.3)

Bảng 3.3. Số liệu phổ NMR và các tƣơng tác xa của 1-hiđroxy-3,5-

đimethoxyxanthon (CH.4)

Vị trí δC δH(ppm), J(Hz) H→C

Cn (13C-NMR/ DEPT) (HMBC) (ppm)

163,07 1 - - C

97,35 6,25(1H, d, J =1,25) 1, 3, 4, 10, 11 2 CH

166,5 3 - - C

92,48 6,40 (1H, d, J = 2,13) 1, 2, 3, 10, 11 4 CH

148,1 5 - - C

115,4 7,11 (1H, d, J = 7,91) 5, 7, 8, 12, 13 6 CH

123,3 7,19 (1H, t) 5, 6, 8, 12, 13 7 CH

116,4 7,67 (1H, m) 5, 6, 7, 12, 13 8 CH

180,5 9 - - C

103,7 10 - - C

157,3 11 - - C

146,0 12 - - C

121,2 13 - - C

55,7 3,82 (3H) 1 3-OCH3 CH3

56,18 3,94 (3H) 5 5-OCH3 CH3

1-OH - 12,74 1, 2, 10 -

Từ các lập luận trên, để thỏa mãn với các đặc trưng về phổ NMR cho phép

quy kết công thức cấu tạo của hợp chất CH.4 là 1-hiđroxy-3,5-đimethoxy xanthon.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

1-Hiđroxy-3,5-đimethoxy xanthon

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Hình 3.6. Phổ 1 H-NMR của 1-hiđroxy-3,5-đimethoxy xanthon

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Hình 3.7. Phổ 1 3C-NMR của 1-hiđroxy-3,5-đimethoxy xanthon

Hình 3.8. Phổ DEPT của 1-hiđroxy-3,5-đimethoxy xanthon

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

3.3.5. 1,7-Đihiđroxy-3-methoxy xanthon (E1)

Chất E1 là chất rắn màu vàng, thu được từ dịch chiết etylaxetat của cây

xuyên tâm thảo sau khi phân lập nhiều lần bằng các phương pháp sắc kí cột,

hệ dung môi rửa giải metanol - clorofom tỉ lệ (2:98), có khối lượng 10 mg, Rf C= 0,72, nóng chảy ở 273 ÷ 2750C.

Phổ IR cho vân hấp thụ ở 3363,95 cm-1 đặc trưng cho nhóm OH tham

gia liên kết hiđro giữa các phân tử, 1667,83 cm-1 cường độ mạnh đặc trưng cho nhóm C=O có liên kết hiđro nội phân tử, tại 1573,19 và 1502,83 cm-1 nói

lên sự có mặt của các vòng thơm trong phân tử E1 (hình 3.9).

Phổ 13C-NMR (hình 3.11) của nó xuất hiện 14 nguyên tử cacbon, trong

đó ở vùng trường yếu xuất hiện 1 nguyên tử cacbon với δC ở 180,41 ppm đặc

trưng đối với cacbon trong liên kết C=O. Trong vùng trường trung bình xuất

hiện 12 píc đặc trưng cho 2 vòng thơm A, C và ở vùng trường mạnh có 1 píc ở

56,01 ppm đặc trưng cho cacbon trong nhóm OCH3.

Phân tích phổ DEPT (hình 3.12) cho biết phân tử E1 có 14 nguyên tử

cacbon trong đó có 5 nhóm CH, một nhóm CH3 và tám nguyên tử cacbon bậc 4.

Trên phổ 1H-NMR (hình 3.10) cho biết phân tử có một proton cho tín

hiệu mạnh ở 12,85 ppm cho phép quy kết đó là hiđro của nhóm OH đã tham

gia liên kết hiđro nội phân tử với nhóm C=O, proton này cho tương tác xa với

C-1, C-2, C-10 (hình 3.13). Năm tín hiệu ứng với 5 proton liên kết với các

nguyên tử cacbon của vòng thơm ở các độ chuyển dịch hoá học δH ở 6,38;

6,63; 7,26; 7,32 và 7,56 ppm.

Từ các dữ kiện trên cho phép xây dựng công thức phân tử của nó là C14H10O5.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

số liệu về phổ NMR và các tương tác xa của chất E1 được nêu ra ở bảng 3.4.

Bảng 3.4. Số liệu phổ NMR, DEPT và tƣơng tác xa của 1,7-

đihyđroxy-3- methoxy xanthon (E1)

Vị trí δC (ppm) δH (ppm) H→C (HMBC)

Cn (13C- NMR/ DEPT) C 1 162,5 - -

97,0 6,63 (dd, j=3,3; 2,3) 1, 3, 4, 10, 11 2 CH

3 166,5 - C -

92,65 6,38 (dd, j=3,3; 2,3) 1, 2, 3, 10, 11 4 CH

124,2 7,26 (t, j=6,40; 7,7) 6, 7, 8, 12, 13 5 CH

120,7 7,32 (dd, j=1,57; 1,57) 5, 7, 8, 12, 13 6 CH

7 144,9 - C -

114,5 7,56 (dd, j=1,57; 1,66)- 5, 6, 7, 9,12, 13 8 CH

9 180,4 C -

10 102,9 - C -

11 157,1 - C -

12 146,2 - C -

13 120,9 - C -

56,1 3,89 (3H, s) 3 3-OCH3 CH3

1-OH - 12,85 1, 2, 10 -

7-OH - 11,05 7,8 -

Trên cơ sở số liệu thực nghiệm về các phổ NMR, DEPT, HSQC (hình

3.15), HMBC (hình 3.16) và tài liệu [6], [31] chúng tôi quy kết chất E1 là 1,7-

đihiđroxy-3-methoxy xanthon.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

1,7-Đihiđroxy-3-methoxy xanthon

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Hình 3.9. Phổ IR của 1,7-Đihiđroxy-3-methoxy xanthon

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Hình 3.10. Phổ 1 H-NMR của 1,7-đihiđroxy-3-methoxyxanthon

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Hình 3.11. Phổ 13 C-NMR của 1,7-đihiđroxy-3-methoxy xanthon

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Hình 3.12. Phổ DEPT của 1,7-đihiđroxy-3-methoxy xanthon

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Hình 3.13. Phổ HMBC của 1,7-đihiđroxy-3-methoxy xanthon

3.3.6. 1,7-Đihiđroxy-3,6-đimethoxy xanthon (E2)

Chất E2 được phân lập được từ cặn chiết etylaxetat, hệ dung môi rửa

giải là metanol - clorofom tỉ lệ là 5-95, chất rắn, màu vàng, có khối lượng 13 mg, nóng chảy ở 237÷2400C, Rf C = 0,66.

Phổ FT-IR cho vân hấp thụ mạnh ở 3307,33 cm-1 đặc trưng cho nhóm OH tham gia vào liên kết hiđro giữa các phân tử; 1663,18 cm-1 đặc trưng cho dao động của nhóm C=O; 1604,40 và 1566,07 cm-1 đặc trưng cho dao động

của các vòng thơm.

Phổ 1H-NMR (hình 3.14) cho biết hợp chất E2 chỉ có 4 nguyên tử hiđro

liên kết trực tiếp với cacbon của vòng thơm ở các độ chuyển dịch hoá học δ H

lần lượt là 7,39; 7,31; 6,55 và 6,37 ppm.

Phổ cộng hưởng từ hạt nhân 13C-NMR (hình 3.15) của chất E2 cho biết

chất này có 15 nguyên tử cacbon. Ở vùng trường yếu có δC ở 179,13 ppm đặc

trưng cho cộng hưởng của cacbon trong nhóm C=O. Ở vùng trường trung bình

có 12 tín hiệu của cacbon, tương ứng với cộng hưởng của 12 nguyên tử

cacbon thuộc các vòng thơm A và C, còn ở vùng trường mạnh có tín hiệu của

2 nguyên tử cacbon có δC là 55,96 ppm và 56,32 ppm đặc trưng cho 2 cacbon

thuộc nhóm OCH3.

Phổ DEPT (hình 3.16) cho biết phân tử E2 có 15 nguyên tử cacbon

trong đó có 2 nhóm CH3, 4 nhóm CH và chín nguyên tử cacbon bậc 4.

Các số liệu về phổ NMR, DEPT và các tương tác xa của chất E2 được nêu

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

ra ở bảng 3.4.

Bảng 3.5. Số liệu phổ NMR, DEPT và các tƣơng tác xa của 1,7-đihyđroxy-

3,6-đimethoxy xanthon

Vị trí

1 δC (ppm) 162,34 δH (ppm), J (Hz) - Cn (13C-NMR/ DEPT) C H→C (HMBC) -

2 96,62 6,37 (1H, d, J=2,25) 1, 3, 4, 10, 11 CH

- 3 165,67 C -

4 92,34 6,55 (1H, d, J=2,21) 1, 2, 3, 10, 11 CH

5 100,0 7,13 (1H, s) 6, 7, 8, 12, 13 CH

- 6 155,3 C -

- 7 144,4 C -

8 107,4 7,39 (1H, s) CH 5, 6, 7,9, 12, 13

- 9 179,1 C -

- 10 102,5 C -

- 11 157,2 C -

- 12 150,9 C -

- 13 112,6 C -

3 3,87 (3H) CH3 3-OCH3 56,0

6 3,94 (3H) CH3 6-OCH3 56,3

- 1, 2, 10 1-OH - 12,85

Kết hợp các phương pháp phổ NMR, phổ MS, phổ IR, DEPT, HSQC ,

HMBC (hình 3.17) và tài liệu [6], [30] chúng tôi xây dựng cấu trúc của chất

E2 là 1,7- đihiđroxy-3,6-đimethoxy xanthon.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

1,7- Đihiđroxy-3,6-đimethoxy xanthon

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Hình 3.14. Phổ 1H-NMR của 1,7-đihyđroxy-3,6-đimethoxy xanthon

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Hình 3.15. Phổ 13C-NMR của 1,7- đihiđroxy-3,6-đimethoxy xanthon

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Hình 3.16. Phổ DEPT của 1,7-đihyđroxy-3,6-đimethoxy xanthon

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Hình 3.17. Phổ HMBC của 1,7-đihyđroxy-3,6-đimethoxy xanthon

3.4. Thử hoạt tính sinh học

Cặn chiết chất tổng số được chiết, tách bằng dung môi metanol. Sau khi

làm khô kiệt, loại bỏ hoàn toàn dung môi được gửi tới phòng thí nghiệm vi

sinh trường Đại học Y khoa Thái Nguyên để thử tác dụng sinh học của chúng.

Kết quả được nêu ở bảng 2.3 và hình 2.1 cho thấy cặn tổng thu được từ

dịch chiết cây xuyên tâm thảo có tác dụng kháng khuẩn với các vi khuẩn

khuẩn Staphylococcusauresu (tụ cầu vàng), Escherichia coli (thực khuẩn

Streptococcus pyogenes (liên cầu).

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

đường ruột), Salmonella spp (thương hàn), Shigella spp (lỵ trực khuẩn),

KẾT LUẬN

1. Nghiên cứu sàng lọc hoá thực vật của cây xuyên tâm t hảo đã

phát hiện thấy nhiều nhóm hợp chất thiên nhiên có hoạt tính sinh học cao

đó là steroit, đường khử, các flavonoit, các chất polyphenol, glycozit tim

và các chất xanthon.

2. Từ cây xuyên tâm thảo thu hoạch ở tỉnh Cao Bằng lần đầu tiên đã

phân lập được 6 chất và dựa vào các đặc trưng hoá lý, các số liệu phổ ESI-

MS, NMR, FT-IR, HSQC, HMBC đã nhận dạng được cấu trúc của 6 hợp chất

hữu cơ thuộc các nhóm ancol no mạch dài, steroit, xanthon

3. Phân tích các phổ IR, MS, NMR, DEPT, HSQC và HMBC các chất tinh

khiết được tách ra nói trên đã nhận dạng được chúng là: Nonacosan-1-ol

(CH1); β-sitosterol (CH-2); 1-hiđroxy-3,7,8-trimethoxy xanthon (CH-3); 1-hiđroxy-

3,5-đimethoxy xanthon (CH-4); 1,7-đihiđroxy-3-methoxy xanthon (E-1) và 1,7-

đihiđroxy-3,6-đimethoxy xanthon (E-2). Trong đó các chất E-1, E-2 là chất lần đầu

phân lập được từ thực vật Canscora lucidissima ở tỉnh Cao Bằng.

4. Từ dịch chiết tổng của cây xuyên tâm thảo có tác dụng kháng các

Salmonella spp (thương hàn), Shigella spp (lỵ trực khuẩn), Streptococcus

pyogenes (liên cầu).

khuẩn Staphylococcusauresu (tụ cầu vàng), E.coli (thực khuẩn đường ruột),

KIẾN NGHỊ

Cây xuyên tâm thảo là một cây thuốc quý, có nhiều tác dụng trong y

học. Vì vậy tôi đề nghị với các cấp có thẩm quyền tiếp tục cho nghiên cứu

một cách sâu rộng hơn về cây xuyên tâm thảo nhằm phục vụ tốt trong đời

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

sống nhân dân.

CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN VĂN

Phạm văn Thỉnh – Hoàng Thị Yên

"Các xanthon phân lập từ cây xuyên tâm thảo (Canscora lucidissima)”

Tạp chí Khoa học công nghệ Đại học Thái Nguyên trang 77-81, tập 70,

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

số 80, 2010

TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tiếng việt 1. Nguyễn Tiến Bân (2002), Danh mục thực vật Việt Nam, NXB Nông

nghiệp, Hà Nội.

2. Phạm Hoàng Hộ (2003), “Cây cỏ Việt Nam” NXB Trẻ Tp HCM

3. Nguyễn Văn Đàn (1997), Các phương pháp nghiên cứu cây thuốc,

Nxb Y-Dược, TP Hồ Chí Minh .

4. Nguyễn Thị Hương Giang, Đào Văn Phan, "Nghiên cứu cơ chế hạ

glucose máu của mangiferin chiết xuất từ cây tri mẫu ( anemarrhena

asphodeloides Bunge)", 2004/Tập 30/Số 4 trang 8-14

5. Ngô Đức Trọng (2008), luận văn thạc sĩ “Nghiên cứu hoá học và nhận

dạng một số nhóm chất trong cây chó đẻ răng cưa Phyllathus urinaria

L.,Euphorbiaceae”,

II. Tài liệu tiếng Anh

6. Chapman & Hall/CRC, DNP on CD – ROM, 1982-2006.

7. R. K. Chudhljri and S. Ghosal “ Xanthones of Canscora decussata

Schult”.Phytochemistry 1971, 10, pp 2425- 2432.

8. Shibnath Ghosal and Ratan Kumar Chaudhuiu, “New tetraoxygenated

xanthones of Canscora decussata Schult”. Phytochemistry 1973, 12, pp

2035-2038

9. Shibnath Ghosal, Ratan K. chaudhuri and Amar Nath. “Lanostane triterpenes

of Canscora decussata”. Phytochemistry 1973, 12, pp 1763-1766.

10 Ghosal S, Chaudhuri RK, Nath A. “Chemical constituents of the roots of

Canscora decussata”. Part II. J.Chem Soc 1971; 48; 589-592

11. Shibnath Ghosal and Kanika Biswas.“Two new 1,3,5,6,7-

pentaoxygenated xanthones from Canscora decussata”.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phytochemistry 1979, 18, pp1029- 1031.

12. Shibnath Ghosal, Rama Ballava P.S. Chauhan, Kanika Biswas and Ratan

K. Chaudhuri. "New1,3,5-trioxygenated xanthones in Canscora

decussata". Phytochemistry 1976,15, pp 1041-1043

13. Ghosal S, Singh AK, Chaudhuri RK. “Chemical constituents of

Gentianaceae XX: Natural occurrence of (-) loliolide in Canscora

decussata”. J Pharm Sci 1976; 65; 1549-1551

14. Ghosal, S. et al., J . Pharm. Sci., 1973, 62, 137-138

15. Ghosal, S. et al., J. Indian Chem. Soc, 1971, 48, 589

16 Bhattacharya SK, Ghosal S, Chaudhuri RK, Sanyal AK. C. decussata

(Gentianaceae) Xanthones 3 Pharmacological Studies. J Pharm. Sci

1972; 61;1838-1849.

17. Goat J.L., Akihisa T. (1997), “Analysis of steroit frest ed”,

Phytochemistry, pp.324.

18. Ghosal S, Chaudhuri RK, Nath A. “Chemical constituents of

Gentianaceae IV New Xanthone of Canscora decussata”. J Pharm Sci

1973; 62;137-139.

19. Ghosal S, Biswas K, Chaudhuri RK. “Chemical constituents of

Gentianaceae part 22, structure of new 1, 3, 5-tri and 1, 3, 5, 6, 7-penta

oxygenated xanthones Canscora decussata Schult”. J Pharm Sci

1977;14;1597-1605

20. Babita Madan, B.C.Mandal, Sarvesh Kumar and B. Shosh, "Canscora

decussata (Roxb.) Schult. (Gentianaceae) inhibits LPS-induced

expression of ICAM-1 and E-selectin on endothelial cells and

carageenan-induced paw-edema in rats". Journal of

Ethnopharmacology, 2003; 89; pp 211-216

Kanamori, H. et al., Chem. Pharm. Bull., 1984; 32; 2290 21.

Ho Ting Nung ( 1988), "Flora seipublicae popularis sinacae", tập 2. 22.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Saence press.

He Q, HeL, Xu, Deng B. " Effect of xanthone from Canscora 23.

lucidissima on cultured myocytes anoxia-reoxygenation injuries",

Zhong Yao Cai 2000, Jul;23(7):399-401

24. He Q, He Q, Xu S, Peng B. " Mechanism of Canscora lucidissima xanthones

against arrhythmia induced by myocardial ischemia-reperfusion in rats"

Zhongguo Zhong Yao Za Zhi 1998 Sep;23(9):556-557

25. Hong.D, “trihyđroxyxanthone in plant canscora decussata”.

Phytochemistry, 2004, Vol.60, pp 2293-2300

26 Ghosal S, Biswas K, Chaudhuri RK. “Chemical constituents of

Gentianaceae XXIV: Anti-mycobacterium tuberculosis activity of

naturally occurring xanthones and synthetic analogs”

J Pharm Sci 1978; 67; 721-722.

27 Madan B, Mandal BC, Kumar S, Ghosh B. Canscora decussata (Roxb.)

Schult. (Gentianaceae) inhibits LPS-induced expression of ICAM-1 and

E-selectin on endothelial cells and carageenan-induced paw-edema in

rats. J. Ethnopharma 2003;89;211-216.

28 Neeraj K. Sethiya , Alok Nahata , V. K. Dixit

"Simultaneous spectrofluorimetric determination of scopoletin and

mangiferin in a methanolic extract of Canscora decussata Schult".

Asian journal of traditional medicines 2008 3 (6); pp 224-229

29. Yang Dong Mei, Shi Bo Xu "Journal of Guangdong University of

Pharmacy". 2001; 3; vol.19

30 Devendra K, Bhardwaj, Rakeesh K, Jain and Chander K.Mehta.

"1-Hidroxy-3,7-dimethoxy-6-acetoxyxanthone,1 new xanthone from Lawsonia inermis" Phytochemistry, 1978, Vol.17, pp 1400- 1410

31 Yukinobu Ikeya, Ko Sugama, Minoru and Hiroshi Mitsuhashi

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

"Two xanthones from Polygala tenuifolia"

Phytochemistry, 1991, Vol.30, No.6, pp 2061- 2065

III. Các trang web

32. http:/www.freshpatents.com/Pharmaceutical-canscora-diffusa-

containing- composition-dt20080814ptan20080193567.php

33. Magiferin - Thuốc biệt dược điều trị bệnh da liễu

http://www.thuocbietduoc.com.vn/thuoc/thuoc-goc891.aspx

34. Sinh học Việt Nam, http://www.sinhhocvietnam.com/vn/modules.php?

go=page&name=Pag es1&pid=76

35. Thầy thuốc của bạn,

http://www.thaythuoccuaban.com/vithuoc/xuyentamthao.htm

36. Trung tâm dữ liệu thực vật Việt Nam.

htpp//www.botanyvn.com/cnt.asp?param=edir&list=species&fl=C&pg=7

35. Vietgle-Tri thức việt-Canscora decussata.

http://www.vietgle.vn/trithucviet/detail.spx?key=decussata&type=A0

36. Vietgle-Tri thức việt-Canscora diffusa.

http://www.vietgle.vn/trithucviet/detail.spx?key=diffusa&type=A0

39. Vietgle -Tri thức việt-Canscora.

http://www.vietgle.vn/trithucviet/detail.aspx?key=Canscora&type=A0

40. Vietgle -Tri thức việt-Canscora lucidissima.

http://www.vietgle.vn/trithucviet/detail.aspx?key=lucidissima&type=A0

41. Ứng dụng của Mangiferin trong mỹ phẩm.

http://www.freepatentsonline.com/20060088560.html?highlight=mangi

ferin&stemming=on, ngày 03/5/2008

42. Ứng dụng của các xanthon.

http://yp.com.vn/yp/Suckhoethammy/SucKhoe.aspx?id=36399&mamota=7

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

41. Y học cổ truyền Tuệ Tĩnh

PHỤ LỤC

II.

Phổ chất Nonacosan-1-ol C 29H59OH (CH-1) Phổ IR ........................................................................ Phổ 1H-NMR ...................................................................... Phổ chất chất -Sitosterol (CH-2) C 29H50O (CH-2) Phổ 1H-NMR ....................................................................... Phổ 13C-NMR ..................................................................... Phổ DEPT ...........................................................................

III. Phổ chất 1-hiđroxy-3,7,8-trimethoxy xanthon (CH.3)

Phổ IR .............................................................................................. Phổ 1H-NMR ...................................................................... Phổ 13C-NMR ..................................................................... Phổ DEPT ............................................................................ Phổ HSQC ........................................................................... Phổ HMBC Phổ chất 1-hiđroxy-3,5,-đimethoxy xanthon (CH.4) Phổ IR .............................................................................................. Phổ 1H-NMR ...................................................................... Phổ 13C-NMR ..................................................................... Phổ DEPT ............................................................................ Phổ chất 1,7-đihiđroxy-3-methoxy xanthon (E1) Phổ 1H-NMR ...................................................................... Phổ 13C-NMR ...................................................................... Phổ DEPT ............................................................................ Phổ HSQC ........................................................................... Phổ HMBC .................................................................................... Phổ chất 1,7-đihiđroxy-3,6-đimethoxy xanthon (E2) Phổ IR ......................................................................................... Phổ 1H-NMR ...................................................................... Phổ 13C-NMR ...................................................................... Phổ DEPT ............................................................................ Phổ HSQC ........................................................................... Phổ HMBC ....................................................................................

VII. Kết quả thử hoạt tính kháng khuẩn của dịch chiết tổng từ 73 84 76 79 81 83 84 87 90 91 93 95 96 99 102 104 107 110 112 114 116 117 120 123 125 127 130

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

cây xuyên tâm thảo

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

I. Phổ chất nonacosan-1-ol (C29H59OH)

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

II. Phổ chất β-Sitosterol hay stigmast-5-en-3-ol (C29H50O) (CH.2)

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

III. Phổ chất 1-hiđroxy-3,7,8-trihiđroxy xanthon (CH.3)

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

IV. Phổ chất 1-hiđroxy-3,5-đihiđroxy xanthon (CH.4)

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

100

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

101

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

102

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

103

104

V. Phổ chất 1,7- đihiđroxy-3-methoxyxanthon

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

105

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

106

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

107

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

108

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

109

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

110

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

111

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

112

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

113

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

114

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

115

116

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

VI. Phổ chất 1,7-đihiđroxy-3,6-đimethoxy xanthon (E2)

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

117

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

118

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

119

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

120

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

121

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

122

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

123

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

124

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

125

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

126

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

127

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

128

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

129

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

130

Luận văn: NGHIÊN CỨU THÀNH PHẦN HOÁ HỌC CÂY XUYÊN TÂM THẢO (CANSCORA LUCIDISSIMA) HỌ LONG ĐỞM (GENTIANACEAE) Ở CAO BẰNG

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

HOÀNG THỊ YÊN

NGHIÊN CỨU THÀNH PHẦN HOÁ HỌC

CÂY XUYÊN TÂM THẢO (CANSCORA LUCIDISSIMA)

HỌ LONG ĐỞM (GENTIANACEAE) Ở CAO BẰNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC HOÁ HỌC

Thái Nguyên, năm 2010

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

HOÀNG THỊ YÊN

NGHIÊN CỨU THÀNH PHẦN HOÁ HỌC

CÂY XUYÊN TÂM THẢO (CANSCORA LUCIDISSIMA) HỌ LONG ĐỞM (GENTIANACEAE) Ở CAO BẰNG

Chuyên ngành: Hoá hữu cơ

Mã số: 60.44.27

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC HOÁ HỌC

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS PHẠM VĂN THỈNH

Thái Nguyên, năm 2010

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT DÙNG TRONG LUẬN VĂN

DANH MỤC BẢNG

DANH MỤC HÌNH ẢNH

MỞ ĐẦU

CHƢƠNG I: TỔNG QUAN

CÁC THỰC VẬT CHI CANSCORA VÀ THÀNH PHẦN

HOÁ HỌC CỦA NÓ

CHƢƠNG 2

PHẦN THỰC NGHIỆM

-

+

+

+

_

+

CHƢƠNG 3

THẢO LUẬN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

Cách 2: Chiết cặn tổng bằng các ancol hay hệ dung môi ancol : nước,

Hình 3.8. Phổ DEPT của 1-hiđroxy-3,5-đimethoxy xanthon

KẾT LUẬN

KIẾN NGHỊ

PHỤ LỤC

V. Phổ chất 1,7- đihiđroxy-3-methoxyxanthon

Có thể bạn quan tâm

Nghiên cứu ứng dụng mô hình ngôn ngữ thị giác (VLM) trong quản lý đất đai thông minh

Nghiên cứu ứng dụng phép tính vi phân và lập trình Python để mô phỏng chuyển động không đều

Nghiên cứu ứng dụng của bộ biến đổi MERS tái sử dụng năng lượng từ trường

Nghiên cứu ứng dụng công nghệ BMS trong quản lý, vận hành tòa nhà tại trường Đại học Công nghiệp Quảng Ninh

Nghiên cứu ứng dụng mô hình học máy kết hợp với mô phỏng Monte Carlo để xác định bề dày vật liệu dựa trên kỹ thuật đo gamma truyền qua

Nghiên cứu ứng dụng của bộ biến đổi mers tái sử dụng năng lượng từ trường

Tóm tắt luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu ứng dụng trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn trong quản lý giao thông hàng hải trên tuyến luồng Vũng Tàu - Sài Gòn

Đề án Thạc sĩ: Nghiên cứu ứng dụng học máy để phát hiện vận động bất thường

Đồ án tốt nghiệp: Nghiên cứu ứng dụng học máy xây dựng web app phát hiện và theo dõi biển số xe trong ảnh

Đồ án tốt nghiệp Công nghệ thông tin 1: Nghiên cứu ứng dụng học máy xây dựng web app phát hiện và theo dõi biển số xe trong ảnh

Tóm tắt luận án: Nghiên cứu ứng dụng bộ điều khiển PID dựa trên mạng nơ-ron nhân tạo thích nghi cho hệ thống điều khiển tàu thủy

Nghiên cứu ứng dụng công nghệ 3D trong phẫu thuật tái tạo xương hàm dưới bằng vạt xương mác tự do

Nghiên cứu ứng dụng tro trấu trong chế tạo vật liệu kích hoạt kiềm

Nghiên cứu ứng dụng thí điểm cát nhiễm mặn làm cốt liệu cho kết cấu bê tông cốt thép

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Y học: Nghiên cứu ứng dụng hóa xạ trị đồng thời (kỹ thuật VMAT) kết hợp xạ áp sát 3D trong ung thư cổ tử cung giai đoạn tiến triển tại chỗ

Luận án Tiến sĩ Y học: Nghiên cứu ứng dụng hóa xạ trị đồng thời (kỹ thuật vmat) kết hợp xạ áp sát 3D trong ung thư cổ tử cung giai đoạn tiến triển tại chỗ

Luận án Tiến sĩ Kỹ thuật: Nghiên cứu ứng dụng sơn phủ bảo vệ chống ăn mòn cho cốt thép trong bê tông vùng biển Việt Nam

Nghiên cứu ứng dụng mô hình học máy vào dự báo mực nước hồ Buôn Tua Sarh

Nghiên cứu ứng dụng mô hình Ecolab trong mô phỏng diễn toán chất lượng nước trong kênh thủy lợi

Nghiên cứu ứng dụng thuật toán điều khiển trượt cho điều khiển quỹ đạo chuyển động của Robot SCARA

Tài liêu mới

Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu xây dựng thuật toán thích nghi và học tăng cường cấu trúc Actor - Critic điều khiển bám quỹ đạo cho robot di động đa hướng mecanum

Luận án Tiến sĩ: Cơ cấu bệnh tim mạch và chất lượng cuộc sống của người cao tuổi mắc suy tim, rung nhĩ điều trị tại Bệnh viện Thống Nhất, thành phố Hồ Chí Minh

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu hiện tượng nứt dăm đê sông vùng đồng bằng sông Hồng và dự báo khả năng bị nứt của một số đoạn đê

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu xây dựng giải pháp đảm bảo an toàn thông tin cho quá trình học liên kết dựa trên mật mã

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Phát triển năng lực đánh giá công nghệ cho học sinh trong dạy học môn Công nghệ 11 ở trường trung học phổ thông

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu phân loại chi cầu diệp – Bulbophyllum Thouars (Orchidaceae) ở vùng Tây Nguyên bằng phương pháp hình thái và phân tử

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu đặc điểm phân bố và dinh dưỡng của các loài lưỡng cư ở Vườn Quốc gia Bến En và Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông, tỉnh Thanh Hóa

Luận án Tiến sĩ: Tổng hợp luật dẫn và điều khiển cho một lớp tên lửa đối hải trên cơ sở ứng dụng mạng nơ ron và hệ mờ

Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu tổng hợp hệ điều khiển góc Pitch tua bin gió trong điều kiện có nhiễu tác động

Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu hóa học lipid của hai loài san hô thủy tức Millepora dichotoma và Millepora platyphylla ở Việt Nam

Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu kiểm soát phân phối công suất kéo trên cầu chủ động của ô tô con bằng ABS

Luận án Tiến sĩ: Ứng dụng phản ứng Domino vào tổng hợp các dẫn xuất Podophyllotoxin, Pyrimidine và đánh giá hoạt tính sinh học của các chất tổng hợp được

Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu thành phần hóa học và một số hoạt tính sinh học của cây chùm ngây (Moringa oleifera)

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu thành phần hóa học và ứng dụng ức chế ăn mòn cho thép của cao chiết xuất từ cây Lộc vừng thuộc họ Lecythidaceae

Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu hiện tượng nứt dăm đê sông vùng đồng bằng sông Hồng và dự báo khả năng bị nứt của một số đoạn đê

AI tóm tắt