Nhiễm khuẩn hô hấp trẻ em:Có phải lúc nào cũng dùng kháng sinh?
Sử dụng kháng sinh bừa bãi sẽ làm vi khuẩn nhờn thuốc (ảnh có tính
minh họa)
Hễ con ho, sốt là các bậc cha mẹ vội vàng cho uống kháng sinh! Cách làm
đó nhiều khi rất có hại đối với trẻ.
Bệnh “hàng ngày”
Theo bác sĩ Nguyễn Tiến Dũng (Trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai),
nhiễm khuẩn hô hấp là nhóm bệnh hay gặp nhất ở trẻ em, với biểu hiện chính là ho
và sốt. Đây là thuật ngữ dùng để chỉ một nhóm bệnh gây viêm nhiễm bộ máy hô
hấp bao gồm các bệnh viêm họng, viêm mũi họng cấp, viêm tai giữa, viêm thanh,
viêm phế quản và viêm phổi.
Nguyên nhân gây bệnh có rất nhiều, trong đó 2 nhóm chính hay gặp nhất là
do virus và do vi khuẩn. Trong mỗi nhóm virus và vi khuẩn lại có tới hàng chục
loại thuộc nhóm khác nhau.
Trẻ nhỏ do sức đề kháng của cơ thể yếu nên rất dễ bị nhiễm khuẩn hô hấp,
nhất là mỗi khi thay đổi thời tiết. Mỗi một đợt trẻ bị nhiễm khuẩn hô hấp có thể do
một loại virus hoặc vi khuẩn hoàn toàn khác các đợt trước đó, do vậy cách chữa trị
có thể khác nhau.
Những bệnh phải có kháng sinh
Theo bác sĩ Nguyễn Tiến Dũng, cần phải dùng kháng sinh cho các bệnh do
vi khuẩn gây ra như viêm tai giữa cấp hoặc viêm phổi. Nếu không dùng kháng
sinh để chữa trị dứt điểm thì tình trạng viêm tai giữa cấp sẽ dễ dàng chuyển thành
mãn tính, khiến trẻ nghe kém, ảnh hưởng lớn đến học tập và sinh hoạt.
Đó là chưa kể rất nhiều biến chứng có thể xảy đến như viêm xương chũm
hoặc viêm màng não… Ngoài ra, đã có rất nhiều trẻ bị viêm họng do liên cầu
nhưng không được dùng kháng sinh đầy đủ, kịp thời đã gặp những biến chứng
nguy hiểm như thấp khớp, thấp tim hoặc viêm cầu thận về sau.
Khi trẻ bị viêm phổi nếu không được dùng kháng sinh sớm có thể làm trẻ
khó thở nặng gây thiếu oxy và có thể làm cho trẻ tử vong.
Biểu hiện của những căn bệnh “cần” kháng sinh là ngoài các triệu chứng
chung như ho và sốt thì phải có thêm các biểu hiện như họng đỏ có chất xuất tiết
trắng và sưng đau hạch cổ (dấu hiệu của viêm họng do liên cầu).
Cần chú ý là nếu chỉ có họng đỏ không thôi thì không phải là viêm họng do
liên cầu. Một trẻ bị viêm tai giữa cấp thường có biểu hiện đau tai hoặc chảy nước
tai trong thời gian dưới 2 tuần lễ. Một trẻ viêm phổi thường khó thở, thở nhanh,
nếu nặng sẽ có thêm rút lõm lồng ngực, tím tái, bú kém hoặc bỏ bú…
Những bệnh nói “không” với kháng sinh
Các loại kháng sinh hiện nay dùng để chữa nhiễm khuẩn hô hấp chỉ có tác
dụng với vi khuẩn chứ không có tác dụng gì với virus. Vì thế, những loại nhiễm
khuẩn hô hấp do virus gây ra không thể dùng kháng sinh mà khỏi được.
Rất nhiều bậc cha mẹ, hễ con cái ho và sốt, bất biết vì nguyên nhân gì, đã
vội vàng “tống” kháng sinh với mong muốn là bệnh nhanh lui. Đó là việc làm hết
sức nguy hiểm, bởi theo những nghiên cứu gần đây cho thấy kháng sinh không có
tác dụng phòng biến chứng cho các trẻ bị ho sốt đơn thuần trở thành viêm phổi.
“Đó là chưa kể việc sử dụng kháng sinh bừa bãi sẽ làm cho các vi khuẩn bị
nhờn thuốc và khi trẻ bị viêm phổi thực sự thì rất khó chữa trị. Khi đó phải dùng
các loại kháng sinh đắt tiền hơn nhưng vẫn có những trường hợp thất bại” - bác sĩ
Nguyễn Tiến Dũng cảnh báo.
Việc quyết định dùng kháng sinh hay không thuộc về bác sĩ. Bởi thế, khi
con bị ho và sốt, các bậc cha mẹ nên đưa con đến bệnh viện để bác sĩ có chỉ định
dùng thuốc phù hợp.
