Ôn tập vi sinh môi trường

Chia sẻ: Băng Băng | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:21

Thêm vào BST

Báo xấu

162
lượt xem 30
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Ôn tập vi sinh môi trường giúp các em học sinh nắm vững các kiến thức về vi sinh môi trường, đồng thời giúp các em học sinh trả lời các câu hỏi như: Tóm tắt những đặc điểm chính của các nhóm VSV, các cơ chế vận chuyển vật chất qua màng TB VSV, đặc điểm chung của các quá trình oxi hóa khử sinh năng lượng, mối tương tác giữa VSV với hệ sinh thái đất; vai tro của VSV trong quá trình tự làm sạch của đất,... Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết tài liệu.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Ôn tập vi sinh môi trường

Ôn Tập Vi Sinh Môi Trường Câu 1: Tóm tắt những đặc điểm chính của các nhóm VSV sau: Vi khuẩn Nấm men Nấm sợi Virus Trả lời: a) Vi khuẩn: thuộc nhóm sinh vật nhân nguyên thủy Prokaryotes . Đơn bào,sinh sản theo kiểu trực phân Vi Khuẩn thành hai nhóm lớn là G() và G(+) một số nhóm sống cộng sinh và ký sinh Vai trò và các hướng ứng dụng Trong nông nghiệp Trong công nghiệp thực phẩm Trong Y học Trong các lĩnh vực khác b) Nấm men (Yaes) có đầy đủ những đặc tính của SV Eukaryotes sinh sản dinh dưỡng bằng cách nảy chồi, nấm men còn có khả năng sinh sản bằng bào tử đơn tính và hữu tính. Vai trò và các hướng ứng dụng sản xuất protein thô, cốm bổ, bột dinh dưỡng. giống Shaccharomyces với rất nhiều loài có khả năng lên men Etilic nên thường được dùng trong nghệ sản xuất rượi, bia, nước giả khát và men nở bột mỳ. c) Nấm Sợi (Molds) Thuộc SV Eukaryotes, cơ thể có cấu trúc đa phân nhánh Sinh sản theo 3 Phương thức: Sinh sản dinh dưởng, Sinh sản bằng bào tử vô tính , Sinh sản bằng bào tử hữu tính Vai trò và các hướng ứng dụng tiết ra các enzim ngoại bào quý hiếm như proteaza, amilaza, xellulaza… d) Virus Cơ thể của chúng gồm 2 phần vỏ(protein và lipoprotein) và lõi(AND hoặc ARN) Virus sống ký sinh nội bào bắc buộc Sinh sản theo cơ chế rập khuôn, rời rẽ. Câu 2: Các cơ chế vận chuyển vật chất qua màng TB VSV: Vận chuyển khuếch tan đơn gian Vận chuyển thụ động nhờ chất tải đặc hiệu Vận chuyển tích cực nhờ chất tả đặc hiệu Trả lời: Các cơ chế vận chuyển vật chất qua màng TB VSV là cách thực hiện chức năng vẩn chuyển dinh dưỡng. P + S  PS là phức chất không bền
Vận chuyển khuếch tan đơn gian: Trên thành TB có các khe hở , các chất có thể đi qua như nước Ưa điểm: tiết kiệm năng lượng Nhược điểm: Đi từ nơi có nồng độ cao đến nôi có nồng độ thấp Ko chủ động Các chất có phân tử nhỏ Vận chuyển thụ động nhờ chất tải đặc hiệu : Cơ chất được protein vận chuyển qua màng và nhả lại , sau đó tự do lại vận chuyển lại vận chuyển được cái lớn hơn ko cần năng lượng. Vận chuyển tích cực nhờ chất tả đặc hiệu: Vận chuyển ngược cần năng lượng để vận chuyển cơ chất, sau đó trả năng lượng cho TB trở lại tự do để vận chuyển tiếp cần thì đua vào Sơ đồ vận chuyển qua màng nhờ permaza MT ngoài Membrane TBC Câu 3: Đặc điểm chung của các quá trình oxi hóa khử sinh năng lượng dưới đậy: Hô hấp hiếu khí và kỵ khí Lên men kỵ khí (VD) Lên men hiếu khí (VD) Trả lời: Đặc điểm chung của quá trình hô hấp: Có sự tham gia trực tiếp của O2 (niếu là hô hấp hiếu khí thì õi lấy từ khí trời, nieus là hô hấp kỵ khí. Thì oxi lấy từ các hợp chât –NO3 và –SO4 ) Chất nhận điện tử cuối cùng là một hợp chất vô cơ, mà thường là O2.
Diện ử vsf hydro thoát ra từ các phản ứng oxy hóa dược truyền qua chuổi hô hấp tế bào, ở những chặng mà chênh lệch bậc năng lượng lơn sẽ xãy ra quá trình photphory oxy hóa tạo thành ATP. Cơ chất được oxy hóa hoàn toàn cho đến sản phẩm cuối cùng là CO 2 và H2O; do vậy nguồn năng lượng thoát ra rất lớn, được tích lũy dưới dạng ATP. Đặc điểm chung của quá trình lên men kỵ khí:  Không có sự tham gia của O – quá trình oxy hóa – khử thể hiện ở sự cho nhận điện tử và hydro.  Cơ chất không được oxy hóa hoàn toàn mà dừng ở sản phẩm TĐC trung gian, do vậy nguồn năng lượng thu được thấp hơn trong hô hấp rất nhiều ( khoảng bằng 10%20% năng lượng thu được trong hô hấp )  Điện tử và hydro thoát ra từ các phản ứng oxy hóa ở các chặng đầu lại được dùng để khử ngược lại cơ chất.  Chất nhận điện tử cuối cùng là một hợp chất hửa cơ, do vậy cho sản phẩm cuối là rượi hoặc axit hữa cơ Ví Dụ: Lên men etilic Giống gốc thường được dùng trong lên men etilic là nấm men. ( Saccharomyces cervisae, Saccharomyces carbesensis…) Nấm men có tốc dộ sinh trưởng và phát triển rất mạnh mẽ, thời gian thế hệ trung bình là khoảng 3060 phút; Do vậy việc nhân giống để dùng trong sản xuất rất dễ dàng thuận lợi. Nấm men sinh trưởng hiếu khí lên men rượi lại cần đ/k kị khí – vì thế quá trình len men rượi phải trải qua 2 pha (pha sinh trưởng hiếu khí). Sản xuất rượu, bia, vang, nước giả khác lên men, men nổ bột mỳ. Cơ chất chủ yếu cho sự lên men là đường Glucose và các loại đường đơn, đương đôi thông dụng. Có thể tóm tắt cơ ché len men etilic như sau: Đặc điểm chung của quá trình lên men hiếu khí: Lên men hiếu khí còn được gọi la sự oxy hóa hiếu khí không hoan toan.
Đây là một cơ chế mang tính trung gian giữa hô hấp và lên men: Coa sự tham gia trực tiếp của O 2 ko khí, những cơ chất lại ko được oxy hóa triệt để đến CO 2 và H2O mà dừng lại sản phẩm là rượi hoaawcj axit hữa cơ. Ví Dụ: Lên men axit acetic do vi khuẩn: Câu 4: Mối tương tác giửa VSV với hệ sinh thái đất; vai tro của VSV trong quá trình tự làm sachf của đất. Trả lời: Mối tương tác giửa các VSV với HST đất: khu hệ VSV đất đóng vai trò quan trọng trong nông nghiệp, góp phần tạo nên kết cấu đất, độ phì nhiều của đất, giúp cây sinh trưởng, phát triển tốt làm tăng năng xuất cây trồng. Chúng tham gtia tích cực vào sự phân giải hợp chất vô cơ, hữu cơ phức tạp trong đất thành dạng đơn giản mà cây trồng sử dụng được. Nhiều loại nấm, VK, xạ khuẩn…đã phân giải các hợp chất phức tạp như cellulose, pectin, lignhin, lipit… thành các acid hữu cơ, rượi, đường và cuối cùng là CO2 và H2O. Các dạng lân như Apatit, phosphoric, phosphate canxi khó hoàn tan được VSV chuyển hóa thành acid phosphoric và các dạng lân dễ tiêu cung cấp cho cây trồng. Nhóm VSV cố định nitơ hàng năm làm giàu cho đất một lượng nitow lớn bằng 10% tổng lượng nitow mà cây trồng cần. Trong hoạt động sống, VSV còn sản sinh ra rất nhiều chất hoạt động SH có tác động trực tiếp đến quá trình sinh trưởng, và phát trienr của cây trồng bao gồm: aa, vitamin, enzime, chất kháng sinh… tích lũy trong vùng cây trồng, làm tăng sự phát triển của loại cây phù hợp với khu hệ VSV này và làm hạn chế sự phát triển cưa loại cây khác. Mặt khác, có những VSV thuộc nhóm virus, VK,vi nấm, xạ khuẩn…gây bệnh cho cây trồng và hoạt động đối kháng với những loài VSV khác. Bên cạnh đó VSV còn sản sinh ra một khối lượng lớn CO2, cải thiện chế độ ko khí, chế độ nước trong đất… giúp cây trồng quang hợp, sinh trưởng phát triển tốt. Tóm lại hoạt động của VSV trong mt đất thể hiện cả 2 mặt có lợi và có hại như sau: a) Tác động có lợi: phân giải các hợp chất hữu cơ và các hợp chất vô cơ khó tan có trong xác chết và trong sản phẩm thải của động vật, TV (cellulose, tinh bột, protein, Ure, acid uric, lipit, peptin, photphat…) nh ờ vậy mặt đất được giả phongskhoir ứ đọng vật chất lớp đất trồng ko được che phủ. Ơhaan giải dư lượng thuốc trừ sâu,phan hóa học,KL nặng và các chất thải công nghiệp khác góp phần vào việc bảo vệ MT nói chung và bảo vẹ HST nói riêng thoát khopir sự ô nhiễn bởi các tác nhân hóa học. Tổng hợp những thành phần hữu cơ đặc trưng của mùn (Fulvic, Umic, Humic…) đóng vai trò quang trọng trong việc tạo nên kết cấu đất và duy trì độ phì nhiêu màu mở cho đất; đồng thời hạn chế quá tyrinhf rửa trôi sối mòn bạc màu tại các khu đất trồng. Loại VSV khác nhau sẽ cho các acid mùn khác nhau: Acid funvic thường có ở quá trình phân giải của nấm. Acid humic thường có ở quá trình phân giải của VK kỵ khí Bên cạnh việc tích lũy các chất dinh dưỡng, mùn có giử chức năng quang trọng,nó quyết định kết cấu bền vững của đất, tạo độ thoáng, xốp và độ ẩm, thích hợp cho trồng trọt. Sự trao đổi mùn chính là tiêu chuản đánh giá chát lượng trong canh tác, mùn quí ngang xi măng trong xây dựng. Mùn là kho dự trữ chất dinh dưỡng phong phú cho cây. Niếu không có tạo
mùn sản phẩm chứa N K P đã được vô cơ hóa ko được cấu tượng đất giữ lại sẽ bị rữa trôi làm cho đất bạc màu. .phân giải các chất dinh dưỡng dự trử trong mùn để giúp đất nuôi cây nhờ vậy mà giảm bớt lượng phân cần bón trong canh tác. Riêng đối với các khu rừng tự nhiên và các khu thảo nguyên đồng cỏ ở những vùng đất hoang mà con người ko thể chăm sóc được thì điều này càng đặ bieetfj quang trọng. Song song với quá trình tạo mùn là việc phân giải mùn cũng do các nhóm VSV hoại sinh đảm nhận. Trong quá trình phân giải mùn. Các acid amin đang có trong đất sẽ được amon hóa tạo NH3 làm nguồn dinh dưỡng đạm cho cây, các loại cao phân tử khác cũng được amon hóa thành những sản phẩm mà cây hấp thụ được. niếu ko có hoạt động phân giải thì những chất dd dự trử trong mùn sẽ ko được tận dụng vì cây ko hấp thụ được. Sự hình thành và sự phân giải mùn là hai quá trình vô cùng quang trọng trong trồng trọt. phân bón vi sinh cho đất chính là để tăng cường các quần thể VSV có khả năng tạo mùn cho đất và phân giải mùn cho cây. Thực hiện quá trình cố định nitơ, chuyển một lượng khí trơ khổng lồ, vốn chiếm tới 80% trong thành phần ko khí, thành dạng hợp chất amon có lợi cho đất và cây trồng. Với tất cả những hoatf động có lợi trên, VSV đã là một mắc sích ko thể thiếu trong việc khép kín vòng tuần hoàn vật chất ( Carbon, Ni tơ Oxy, Kali, Photpho, Lưa huỳnh, Hydro, Canxi…) trong HST đất cũng như trong toàn sinh quyển. B) Tác động có hại: Nhiều VSV gây bệnh cây sống ở vùng quanh rễ với mật độ cao. Một nhóm VSV hô hấp kỵ khí sử dụng oxy trong NO3 làm chất nhận điện tử cuối cùng đồng thời khử NO3 thanh Nito khí trơ, làm mất lượng đạm có ích trong đất (quá trình phản nitrat hóa ) VD: cơ chất HNO3. 2NO3 + 10e +10 H+  N2 + 6H2O Những vi khuẩn phản nitrats hóa: Pseudomonas denitrificans Micrococcus denitrificans, Bacillus lichnenifomis. Một số nhóm VSV hô hấp kỵ khí sử dụng oxy trong SO 4 làm chất nhận điện tử cuối cùng đã đồng thời khử SO4 thành H2S, gây thối rửa đất và héo rũ rễ cây (quá trình phản Sulfat hóa) VD: cơ chất H2SO4 SO42 +4e +8H+  H2S +4H2O Một số VSV sống hoại sinh đã tiết vào đất những chất độc làm ô nhiễm đất. Một số VSV gây bệnh cho người và gia sức từ phân, rác, thực phẩm nhiễm vào đất, biến đất thành một vector truyền bệnh . Một số loại VK gây bệnh đường ruột theo phân, nước rác vào đất, lại tiếp tục truyền bệnh theo cơ chế người – đất người. Do những hoạt động có hại của VSV cũng rất đa dạng như vậy nên viecj bảo vệ môi trường nói riêng, bảo vệ môi trương sống cho con người nói chung, ko thể tách rời những biện pháp bảo vệ thực vật, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và bảo quản thực phẩm. Vai tro của VSV trong quá trình tự làm sạch của môi trường đất: Tự làm sạch khả năng tự điều tiết bằng các phản ứng hóa học và sinh học để giảm thiểu tác hại của các chất gây nhiễm từ bên ngoài hoặc loại trừ tính độc và biến chất độc thành ko độc ( thông qua nhữ cơ chế đặc biệt). Như vậy, có thể xem quá trình này diễn ra hai hướng
Tự làm sạch ( selfpurification) Khử độc ( Detoxification) VD1: Khi chất gây ô nhiễm chứa nhiều kim loại Fe +2 , Al+3, Cu+2, … Chúng sẽ bị hấp thụ trên bề mặt hạt keo nhờ phản ứng trao đổi ion với các chất có trong hạt keo, vì thế ccas chất này ko hòa tan được vào dung dịch đất – cũng có nghĩa là chúng bị vô hieuj hóa, ko còn khả năng gây độc. VD2: Khi có Hg xâm nhập, các â của mùn Humic và Filvic sẽ kết hợp với thủy ngân thành các dạng muối hữu cơ Humat và Fulvat ko có tính độc VD3: Khi chất gây ô nhiễm là hợp chất hữu cơ, nhiều loại VK và vi nấm sống hoại sinh sẽ tiết ra các enzim phân giải ( protease, cellulose, lipase, amylase…) tạo ra các sản phảm cần cho dinh dưỡng của cây . Nhiễm bẩn do chất thải hữu cơ đang là mối đe dọa lớn nhất cho hệ sinh thái đất, vì thế vai trò của VSV trong viecj làm sạch MT đất là vô cùng quang trọng .khả năng tự làm sạch của HSTĐ cao hơn nhiều so với mt nước và khí; vì thế MT đất ích bị ô nhiễm hơn. Song, một khi luongj chát gây ô nhiễm vượt quá khả năng tự làm sạch của đất thì tình trạng ô nhiễm lại nặng nề gấp bội và lúc đó đất sẽ là nguồn lây nhiễm cho các MT khác – do vậy việc giữ gin khả năng tự làm sạch của đất đa dạng là mối quan tâm hàng đầucủa những người hoạt động trong việc bảo vệ MT sinh thái. Câu 5: Các biện pháp sinh học thúc đẩy quá trình tự làm sạch đất; công nghệ sản xuất EM và các hướng ứng dụng? Trả lời:  Các biện pháp sinh học thúc đẩy quá trình tự làm sạch đất: Các biện pháp sinh học thường được sử dụng Trồng rừng, phủ xanh đất trồng đồi trọc để điều hòa khí hậu, đồng thời chống xói mòn đất. Dùng chế phẩm EM để xử lý rác, vệ sinh chuồng trại vừa tránh độc hại lại vừa tăng nguồn VSV có lợi cho đất. Dùng chế phẩm VSV thay thế phân hóa học, khi bón cho cây cũng cần đồng thời làm tăng lượng VSV có lợi và tăng mùn cho đất.  công nghệ sản xuất EM và các hướng ứng dụng EM là 1 cộng đồng VSV có ích bao gồm cả vi khuẩn, nấm men, nấm mốc, xạ khuẩn – thuộc các nhóm có hoạt tính sau: 1. Nhóm VSV phân giải cellulose. 2. Nhóm VSV quang hợp. 3. Nhóm VSV phân giải lân. 4. Nhóm VSV lên men lactic.
5. Nhóm VSV cố định nitơ phân tử. 6. Nhóm VSV tiết nhiều enzim quý khác. EM được ứng dụng trong các lĩnh vực trồng trọt, hăn nuôi gia súc và nuôi tôm, làm sạch chuồng trại, xử lý rác thải… a. Trồng trọt Cải tạo đặc tính sinh hóa của đất. Giảm mầm mống sâu bệnh trong đất, hạn chế sâu bệnh cho cây trồng. Tăng hiệu quả cho phân bón hữu cơ. Tăng nguồn dinh dưỡng đạm cho cây. Giúp cây trồng sinh trưởng, phát triển tốt. năng suất cao, phẩm chất tốt. b. Xử lý môi trường Phân giải các chất độc hại trong nước thải. Phân hủy rác thải, tạo nguyên liệu trung gian cho việc sản xuất phân bón hữu cơ vi sinh. Xua đuổi côn trùng, ruồi nhặng. Câu 6: Vai trò của VSV trong quá trình tự làm sạch nước; trình bày tóm tắt các phương pháp hiếu khí trong xử lý nước thải( bằng phin lọc sinh học và bùn hoạt tính) Vai trò của VSV trong quá trình tự làm sạch nước: Tự làm sạch nguồn nước là quá trình phục hồi lại trạng thái và chất lượng ban đầu nhờ tác dụng phối hợp của các yếu tố thủy động học, lý – hóa học và sinh học; Trong đó quá trình tự làm sạch sinh học nhờ SV thủy sinh và VSV đóng vai trò rất quan trọng. Vai trò của vi khuẩn thể hiện ở chỗ rất nhiều chủng có khả năng tiết ra những enzym quý ( như proteaza, lipaza, cellulaza, amylasa, pectinaza…) giúp chúng phân giải hầu hết các hợp chất hữu cơ gây ô nhiễm nước. Vi tảo có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc xử lý ô nhiễm kim loại nặng. Các loại vi tảo thường gặp là chlorrella, spirulina, silic, cladophoara… Bản chất của quá trình xử lý nước thải bằng công nghệ vi sinh là tận dụng khả năng phân giải chất hữu cơ của một phức hệ VSV sinh trưởng dị dưỡng ( gồm nhiều chủng loại – chủ yếu là các vi khuẩn dị dưỡng hóa năng) nhằm loại bỏ các chất bẩn hữu cơ đang có mặt trong nước thải. kết
quả của quá trình phân giải là các hợp chất hưu cơ được vô cơ hóa thành các khoáng hòa tan hoặc các khí đơn giản. Các muối vô cơ và khí tạo thành lại sẽ được các VSV tự dưỡng và thực vật sử dụng làm thức ăn, nhờ thế mà nước được làm sạch gần như hòa tan. Trình bày tóm tắt các phương pháp hiếu khí trong xử lý nước thải( bằng phin lọc sinh học và bùn hoạt tính)  Xử lý bằng phin lọc sinh học Phương pháp này thích hợp cho việc xử lý nước thải công nghiệp chứa nhiều kim loại. Cấu trúc của phin lọc gồm một lớp nguyên liệu dạng hạt điều chế từ Pe, Ps,Pv – dùng làm chất mang – được ép thành lớp màng mỏng và xốp, trên bề mặt hấp phụ các sinh khối sống của vi khuẩn, lục tảo chlorophyceae, vi khuẩn lam cyanophyceae, giun đất, một vài loại Metazoa VSV hoạt động theo phương thức “ sinh trưởng bám dính” – nghĩa là các tế bào ( quan trọng nhất là Vi khuẩn và Vi tảo) được gắn cố định trên trên một vật mang. Nước thải cho chảy từ trên xuống bề mặt của phin lọc, không khí được phun mạnh từ dưới lên ; nước sạch đã qua xử lý được thu nhận ở bên dưới lớp phin lọc. Xử lý bằng bùn hoạt tính Phương pháp này thích hợp cho việc xử lý nước thải sinh hoạt và nước thải của các ngành công nghiệp thực phẩm, sản xuất đường mía, sản xuất giấy. Bùn hoạt tính còn gọi là bùn non, đó là một khối vật chất dạng nhão – xốp, trong đó có chứa 70% là sinh khối VSV đang sinh trưởng và phát triển mạnh, còn lại là các tạp chất khác. Khu hệ VSV trong bùn non hoạt động sống theo phương thức “ sinh trưởng lơ lửng” – nghĩa là tế bào VSV, mà chủ yếu là vi khuẩn ( Bacteria) và nguyên sinh động vật ( protozoa) sống tự do trong khối nguyên liệu, không bị gắn kết vào một vị trí cố định nào. Những vi khuẩn này có hoạt tính Oxy hóa phân giải chất hữu cơ rất mạnh, Hệ thống thiết bị xử lý bao gồm 3 bể ( bể lọc 1, bể láng sinh học, bể lọc 2) và một hệ thống ống dẫn có van đóng mở, bộ phận chủ yếu 1 bể lắng sinh học – được gọi là bể Aeroten. Bể Aeroten thường được làm bằng betone cốt thép. Quá trình Oxy Hóa trong bể thường diễn ra theo 3 giai đoạn: phân hủy các chất hữu cơ dễ Oxy Hóa phân hủy các chất hữu cơ khó Oxy Hóa
vô cơ hóa các chất hữu cơ Bùn non có thể được cho chảy thành dòng cùng chiều hoặc ngược chiều với dòng nước thải để đưa vào bể lọc sinh học, không khí được sục mạnh từ dưới đáy lên. Để phát huy tối đa tác dụng của bùn hoạt tính cần chú ý đén các điều kiện môi trường trong bể như lượng oxy hòa tan, pH, nhiệt độ, nồng độ chất độc, tuổi của bùn. Nước lưu trong bể không nên quá 12 giờ. Bùn hồi lưu có thể bổ sung nguồn dinh dưỡng N, K,P… rồi tái sử dụng cho bể lọc, hoặc dùng để sản xuất phân bón. Câu 7 Xử lý chất thải bằng phương pháp lên men metan và công nghệ sản xuất bioga ? Trả lời:  Biogaz là khí đốt SH với thành phần chủ yếu là Mêtan (CH4). Metan là sản phẩm cuối cùng của quá trình phân giải kỵ khí do một nhóm VK chuyên biệt được gọi là VK sinh metan (VKSMT).theo khóa phân loại chuẩn mực thì VKSMT gồm khoảng 20 loài, thuộc các họ và các goonga khác nhau. Sng, có một cách phân giải khác hơn là dựa vào hình thái TB. Theo cách này có thể chia thành 4 nhóm: Methanobacterium hình que, ko sinh nha bào. Methanobacillus hình que, có nha bào. Methanococcus hình cầu, thường đứng đôn độc. Methanosarsina hình cầu thường xếp chuổi hay xếp khối. Tất cả các nhóm VHSMT lại có chung 2 đặc điểm cơ bản sau: Sinh trưởng kỵ khí tuyệt đối. Có khả năng sinh ra 2 loại enzim đặc hiệu, đó là 2 Mercaptoethan sulfonicit (gọi tắ là coezim M)và Methan – flavinmononucleotit ( gọi tắt là coenzimF.420 ) Các kiểu phản ứng hóa học thường gặp dưới đây: (*) 4H2 + CO2  CH4 +H2O 3H2 + CO  CH4 + H2O 3H2O + 4CO2  CH4 + CO2 (**) 4 (HCOOH)  CH4 +3CO2 +H2O 4(CH3OH  3CH4 +CO2 +H2O CH3COOH  CH4 + CO2 Nguyên liệu để sản xuất Biogaz là tất cả các chất thải có hàm lượng hưu cơ cao, thu gom ở trang trại nông nghiệp chế biến thực phẩm, mía đương sữa… Nhóm VKSMT ko có khả năng sử dụng các chất hữu cơ cao phan tử, chúng cần có sự hỗ trợ có nhóm VSV khác, nên hệ thống thiết lập bị lên men Metan phải có 3 bể phản ứng liên hoàn, Ứng với 3 giai đoạn của quá trình chuyển hóa nguyên liệu. Bể (1) : Giai đoạn phân giải các hợp chất hữu cơ cao phân tử Nhờ động của các VK tiết các enzin. Ngoại bào như Xelilase, protease, amylase, lipase… mà các chất hữu cơ trong chất thải được phân giải, tạo thành các oligomer và các đơn phân tương ứng ( chuổi peptit, axit amin, sacchaose, glucose, axit béo…)
Bể (2): Giai đoạn phân giải các sản phẩm trung gian của bể (1) Nhờ hoạt động của các VK hoại sinh thông thường, các hợp chất hưu cơ phân tử nhỏ được phân giải tiếp, tạo thành các axit hữu cơ ( lactic, acetic, sucxinic, formic…), một vài loại rượu (butyric, etilic..) và các loại khí nhẹ (H2, NH4, CO2,…) Bể (3) : Giai đoạn lên men metan: Các VK sinh metan bắt đầu hoạt động. Chúng sử dụng các axit hưu cowvaf khí hydro lammf cơ chất, thực hiện các phản ứng tạo Biogaz . Sơ đồ hệ thống lên men Metan: Câu 8: Quá trình phân giải cellulose của VSV đất; quá trình amon hóa protein và amon hóa biogas của VSV đất  Quá trình phân giải cellulose của VSV đất: Hiếu khí:
Phức hệ enzyme gồm 4 thành phần: Cellobiohydrolaza(C1) Endogluconaza(CX1) Exogluconaza(CX2) pglucosidaza(E4) (cellobiaza)  trong điều kiện hiếu khí sản phẩm phân giải duy nhất là Glucose. Hình (3A: phân giải cellulose hiếu khí)/40 Kỵ khí: Trong điều kiện kỵ khí thì mỗi nhóm VSV tiết ra một loại E4 chuyên biệt, tạo thành nhiều sản phẩm khác nhau: + H2, CO2, các acid hữu cơ (acetic, succinic…) +Các loại rượi: Etilic, Butylic.. + Nhóm VSV phân giải kỵ khí gồm: Clostridium Cellobigoarerum + Hô hấp kỵ khí cũng xãy ra trong dạ cỏ, trong lòng hố phân được ủ.  quá trình amôn hóa protein Protein là thành phần cơ bản của chất nguyên sinh. Rất nhiều VSV sống trong đất có khả năng amôn hóa protein Các VSV này đều có khả năng sản sinh vào môi trường men proteaza Khác với proteaza của thực vật (như tripxin, pepxin, rennin) proteaza VSV th ường là Enzyme ngoại bào, có tính chuyên hóa rất rộng Dưới tác dụng của proteaza, các protein được phân giải thành các hợp chất đơn giản hơn (Polypeptide và Olygopeptide). Các chất này tiếp tục phân giải thành acid amin nhờ tác dụng của men Peptidaza ngoại bào. Hình trang 45 b) Quá trình amon hóa ure
ureaza CO(NH2)2 + H2O  (NH4)2CO3 (NH4)2CO3  2NH3 + CO2 +H2O Câu 9: Cơ chế sinh hóa của quá trình cố định Nitơ phân tử và hoạt động enzyme nitrogenase Cơ chế sinh hóa của quá trình cố định Nitơ N=N =NH>NH2NH2>2NH3 Quá trình cố định Nitơ phân tử Vi khuẩn cố định Nitơ phân tử: Vi khuẩn nốt sần của cây họ đậu Thuộc giống Rhizobium,sống cộng sinh, hô hấp hiếu khí VSV cố định Nitơ sống tự do trong đất: thuộc chi Azotobacter,sống tự do ,hô hấp hiếu khí và nhóm kỵ khí Vi khuẩn kỵ khí sống tự do thuộc chi Clotridium  Hoạt động enzyme nitrogenase: Cấu tạo từ 2 tiểu phần: Tiểu phần I: cấu trúc gồm proteinmolipdensắt (proMoFe). Gồm 2 tiểu phần đơn vị hợp thành. Trung tâm hoạt động của Nitrogene nằm trong tiểu phần I do các nguyên tử Mo tạo nên. Tiểu phần II: được gọi là tiểu phần proteinsắt (proFe). Tiểu phần I và II kết hợp với nhau tạo thành phức hệ Enzym Nitrogenase có khả năng hoạt động. Electron của chất khử (Feredoxin) đi vào trung tâm có chứa sắt của thành phần Pro Fe ( tiểu phần II) và tiếp tục chuyển cho tiểu phần I ( Pro Mo Fe). Electron đã được hoạt hóa đi theo mạch phân tử Fe để đến nhân Mo. Mo bị khử sẽ chuyển sang trạng thái hoạt động và sẵn sàng tham gia phản ứng khử nitơ. CAÂU 10: Söû duïng hoaù chaát trong baûo quaûn thöïc phaåm:
 Caùc hôïp chaát sulfit vaø bisulfit nhö K2SO3, Na2SO3, NaHSO3, KHSO3, Ca(HSO3)2. Taùc duïng öùc cheá quaù trình sinh toång hôïp caùc protein coù chöùa S(theo cô cheá caûm öùng). Caùc chaát naøy thöôøng duøng vôùi noàng ñoä toái ña laø 0,3%  Caùc hôïp chaát Benzoat vaø caùc chaát Oxy hoaù khöû - Axit benzoic C6H5COOH thöôøng duøng vôùi noàng ñoä toái ña laø 0,2% - Benzoat Natri C6H5COONa thöôøng duøng vôùi noàng ñoä toái ña laø 0,2% - Borat Natri (Haøn the) Na2B4O7 thöôøng duøng vôùi noàng ñoä toái ña laø 0,1% - Nitrat Kali KNO3 thöôøng duøng vôùi noàng ñoä toái ña laø 0,1%  Taát caû caùc hôïp chaát ñeàu gaây taùc duïng öùc cheá söï trao ñoåi chaát ôû moät khaâu naøo ñoù. Rieâng Benzoat Natri coù taùc duïng roõ reät nhaát ñoái vôùi naám moác, noù öùc cheá chu trình Ureâ cuûa teá baøo.  Ñieàu löö yù laø caùc hôïp chaát treân ñeàu gaây ñoäc haïi cho ngöôøi duøng, do vaäy khoâng ñöôïc duøng quaù lieàu qui ñònh.  Trong soá caùc hôïp chaát treân, coù moät loaïi maø ñoäc tính cuûa noù raát ñaùng ngaïi, nhöng ñöôïc duøng roäng raõi vaø tuyø tieän trong lónh vöïc thöïc phaåm ñoù laø Haøn the ( Borat Natri). Do haøn the vöøa coù taùc duïng choáng moác, choáng chua, laïi vöøa coù taùc duïng taêng ñoä deûo cuûa caùc nguyeân lieäu daïng boät nhö mì aên lieàn, baùnh phôû, baùnh öôùt, baùnh ña, chaû luïa, baùnh deûo…  Ngoaøi caùc hôïp chaát noùi treân, ñoâi khi ngöôøi ta coøn söû duïng vaøi loaïi khaùng sinh coù hoaït tính khaùng khuaån maïnh nhö Tyrozin, Biomycine… nhöõng chaát naøy coù taùc duïng toát ñoái vôùi vi khuaån nhöng ít hieäu quaû ñoái vôùi naám moác. Caâu 11: öùng duïng cô cheá leân men lactic trong baûo quaûn vaø cheá bieán thöïc phaåm; dieãn bieán sinh hoaù cuûa quaù trình muoái rau chua, cuû, quaû öùng duïng cô cheá leân men lactic trong baûo quaûn vaø cheá bieán thöïc phaåm: Duøng nhoùm vi khuaån leân men lactic cho muïc ñích baûo quaûn vaø cheá bieán thöïc phaåm chính laø ñaõ söû duïng bieän phaùpï “taïo ñieàu kieän cho 1 quaù trình leân men coù lôïi”, maø trong tröôøng hôïp naøy laø quaù trình leân men lactic. Leân men lactic laø moät quaù trình phaân giaûi kî khí tuyeät ñoái. Phöông thöùc toång quaùt cuûa söï leân men trang 73 dieãn bieán sinh hoaù cuûa quaù trình muoái rau chua, cuû, quaû: goàm 3 giai ñoaïn  Giai ñoaïn 1: muoái aên (NaCl) coù maët trong moâi tröôøng vôùi noàng ñoä 2 – 3% laøm cho aùp suaát thaåm thaáu ôû lôùp dòch beân ngoaøi töông ñoái cao, taïo neân traïng thaùi öö tröông, do vaäy ñöôøng vaø caùc chaát dinh döôõng coù trong caùc teá baøo rau, cuû, quaû khueách taùn vaøo moâi tröôøng. Vi khuaån lactic töø khoâng khí du nhaäp vaøo nguyeân lieäu gaëp ñieàu kieän thuaän lôïi veà dinh döôõng seõ nhaân leân nhanh choùng. Luùc naøy löôïng acid lactic coøn ít vì ñoäc toá leân men coøn chaäm chaïp.
 Giai ñoaïn 2: quaàn theå vi khuaån lactic phaùt trieån maïnh meõ, toác ñoä leân men dieãn ra aøo aït, löôïng acid lactic tích tuï nhanh vaø nhieàu, ñoä pH trong khoái nguyeân lieäu giaûm tôùi 3 – 3,5%. Ôû khoaûng pH naøy, chæ thích hôïp vôùi vi khuaån lactic, coøn caùc vi khuaån gaây thiu, gaây thoái khaùc laïi bò öùc cheá, nhôø vaäy vi khuaån lactic ngaøy caøng coù vò trí aùp ñaûo veà soá löôïng vaø daàn daàn chieám öö theá tuyeät ñoái. Thöïc phaåm ôû giai ñoaïn naøy coù höông vò thôm ngon ñaëc tröng vaø coù maøu saéc khaù haáp daãn. Ñaây laø giai ñoaïn quan troïng vì noù quyeát ñònh chaát löôïng saûn phaåm. Neáu khoâng taïo ñöôïc traïng thaùi leân men toái öö thì deã xaûy rahieän töôïng “khuù” ñoái vôùi rau, cuû, quaû vaø “thiu” ñoái vôùi thòt, söõa. Moät trong nhöõng nguyeân nhaân daãn ñeán khuù vaø thiu thöôøng vaáp phaûi laø do noàng ñoä muoái ñua vaøo ko thích hôïp  Giai ñoaïn 3: luùc naøy do löôïng acid lactic ñaõ ñöôïctích tuï vôùi moät löôïng khaù cao neân pH giaûm xuoáng döôùi 3, do vaäy vi khuaån lactic bò öùc cheá. Neáu cöù ñeå töï nhieân thì luùc naøy nhoùm naám men vaø naám moác gaây nhieãm baét ñaàu hoaït ñoäng maïnh, hai ñoái töôïng naøy coù khaû naêng phaân huyû acid lactic thaønh CO 2 vaø H2O do vaäy laøm cho saûn phaåm bò giaûm, chaát löôïng trong khoái nguyeân lieäu baét ñaàu coù hieän töôïng noåi vaùng, noåi boït khí vaø maát ñi muøi thôm cuûa giai ñoaïn tröôùc. Vì theá, neáu laø thöùc aên cheá bieán ñeå duøng trong gia ñình thì caàn tieâu thuï heát tröôùc khi quaù trình leân men chuyeån sang giai ñoaïn 3. coøn neáu saûn phaåm coâng ngheä thì ngöôøi ta ngaên chaën baèng caùch löu giöõ caùc saûn phaåm leân men ôû nhieät ñoä thaáp (2 40C) ñoàng thôøi coù boå sung theâm moät loaïi hoaù chaát saùt truøng naøo ñoù(vd: Benzoat Natri vôùi noàng ñoä 1%, dòch chieát cuû toûi, dòch chieát cuû rieàng…) Caâu 13: Trình baøy caùc khaùi nieäm nhieãm khuaån vaø truyeàn nghieãm; khaùng nguyeân, ñoäc toá tocin, khaùng theå (IG), chaát khaùng sing? Traû lôøi: Moät soá khaùi nieäm caàn thieát Nhieãm khuaån vaø truyeàn nhieãm TaÁt caû caùc loaïi vi sinh vaät gaây beänh cho ngöôøi ñöôïc goïi chung laø maàm beänh(bao goàm vi khuaån, vi rus, vi naám vaø moät vaøi loaïi vi kyù sinh) Nhieãm khuaån laø hieän töôïng xaûy ra khi coù moät loaïi maàm beänh VSV xaâm nhaäp vaøo cô theå,khu truù taïi moät vò trí thích hôïp vôùi ñôøi soáng kyù sinh cuûa chuùng nhaân leân vaø gaây toån thöông cho vaät chuû. Vaät chuû ñaõ bò nhieãm goïi laø tuùc chuû(TC) Nôi cö truù thích hôïp cho maàm beänh ñöôïc goïi laø cô quan caûm thuï ñaëc bieät. Khaùng nguyeân (Antigen) Khaùng nguyeân laø moät yeáu toá laï maø khi xaâm nhaäp vaøo cô theå seõ theå hieän hai ñaëc tính laø Hoaït tính sinh mieãn dòch vaø tính ñaëc hieäu khaùng nguyeân. Hoaït tính sinh mieãn dòch :theå hieän ôû khaû naêng kích thích cô theå taïo ra caùc yeáu toá choáng laò chính noù (taêng sinh caùc teá bao coù chöùc naêng mieãn dòch va toång hôïp khaùng theå ñaëc hieäu). Hoaït tính sinh mieãn dòch cuæa khaùng sinh maïnh hay yeáu phuï thuoäc vaøo 5 ñieàu kieän: 1. caáu truùc phaân töû KN (ñoä lôùn thaønh phaàn hoaù hoïc) 2. möùc ñoä laï so vôùi tuùc chuû ( quan heä sinh hoïc cuûa KN vaø TC ) 3. ñaëc ñieåm cô ñòa cuûa TC (khaû naêng DUMD töï baûo veä cuûa cô theå ) 4. Phöông thöùc xaâm nhaäp ( ñöôøng vaøo vaø lieàu löôïng )
5. söï hôïp taùc giöõa caùc teá baøo coù chöùc naêng mieãn dòch ( ñaïi thöïc baøo vaø caùc teá baøo lympho) Tính ñaëc hieäu khaùng nguyeân : theå hieän ôû khaû naêng keát hôïp vôùi khaùng the å ñaëc hieäu vaø bò chung hoaø bôûi chính nhöõng khaùng theå naøy. Vò trí hôïp vôùi khaùng theå ñöôïc goïi laø nhoùm quyeát ñònh khaùng nguyeân (NQÑKN), ñaây laø moät caáu truùc naèm treân beà maät phaân töû KN, coù caáu truùc khoâng giang phuø hôïp vôùi khaùng theå phaân töû töông öùng Ñoâïc toá (toxin) Laø chaát ñoäc do maàm beänh tieát ra vaø laø nguyeân nhaân laøm toån thöông teá baøo vaät chuû .ñoäc toá ñöôïc phaân thaønh hai loaïi :Noäi ñoäc toá (Endotoxin) Ngoaïi ñoäc toá (xotoxin) Taát caû caùc loaïi ñoäc toá ñeàu theå hieän ñaày ñuû caùc ñaëc tính cuûa moät KN vaø coù hoaït tính sinh mieãn dòch maïnh meõ . chính vì theá, caùc maàm beänh hoaëc ñoäc toá cuûa chuùng ñaõ ñöôïc söû duïng ñeå ñieàu cheá vacine phoøng beänh. Khaùng theå (antibody) Khaùng theå (KT) laø moät nhoùm proteâin coù baûn chaát laø Globulin, hoaø tan trong huyeát thanh cuûa cô theå tuùc chuû, ñöôïc hình thaønh khi cô theå ñaõ tieáp xuùc vôùi KN. Treân beà maët phaân töû KT coù moät vò trí ñeå gaén vôùi KN töông öùng, ñöôïc goïi laø trung taâm hoaït ñoäng KT (TTHÑKT).Caáu truùc khoâng gian cuûa TTHÑKT töông öùng vôùi NQÑKN, taïo thaønh caëp ñaëc hieäu KNKT. KT coøn ñöôïc goïi laø caùc Globulin mieãn dòch (Ig).Tuyø thuoäc vaøo caáu truùc hoaù hoïc,caùc phaân töû Ig ñöôïc phaân thaønh 5 lôùp, moãi lôùp coù moät chöùc naêng nhaát ñònh trong phaûn öùng mieãn dòch cuûa cô theå. Gama globulin (IgG) Muy globulin (IgM) Alpha globulin (IgA) Delta globulin( IgD) Epxilon globulin(IgE)
Caâu 14: Cô cheá toång quaùt cuûa caùc quaù trình ñaùp öùng mieãn dòch ? Traû lôøi: Cô cheá toång quaùt cuûa quaù trình ÑUMD ÑUMD KHOÂNG ÑAËC HIEÄU Hoaït ñoäng cuûa BCÑN (thöïc baøo ,taïo oå vieâm sôùm ) Hoaït ñoäng cuûa ÑTB (thöïc baøo, trình dieän thoâng tin KN, tieát Inlen leukyl(IL): kích hoaït caùc TB limpho vaøLisozim:dung giaûi TB vi khuaån). ÑUMD ÑAËC HIEÄU  ÑUMD dòch theå  Do caùc lympho B ñaûm nhaän, quaàn theå naøy ñöôïc bieät hoùa taïi tuùi Bunsa hoaëc cô quan töông öùng ôû ngöôøi.  Bao goàm: Lp B plasma, tröïc tieáp tieát caùc HL khaùng theå ñaëc hieäu (Ig G, IgM, Igs, IgD, IgE)  Lp BM ghi nhaän trí nhôù mieãn dòch.  Hoaït ñoäng quan troïng nhaát laø tieát ra caùc Ig ñeå trung hoøa & baát hoaït khaùng nguyeân.
 ÑUMD teá baøo  Do caùc quaàn theå Lp T phuï traùch, chuùng ñöôïc bieät hoùa taïi tuyeán thymut  Bao goàm:  TDTH : tieát lymphokyl ñeå hoaït hoùa ñaïi thöïc baøo  TC : gaây ñoäc TB ñích  TI : caûm öùng kích hoaït caùc Lp T vaø Lp B  TS : öùc cheá heä mieãn dòch khi caàn  TM : ghi nhaän trí nhôù mieãn dòch  Hoaït ñoäng ñaëc tröng nhaát laø : tieát lymphokyl ñeå hoaït hoùa ñaïi thöïc baøo (cuûa Lp. TDTH) & taán coâng TB ñích (cuûa Lp. TC) Caâu 15: Beänh lyù trong nhieãm khuaån, vieát teân chính saùc caùc loaøi VK gaây beänh sau: Lao, uoán vaùn, tieâu chaûy, taû, lò,thöông haøn, vieâm ruoät, nhieãm ñoäc thòt. Beänh lyù trong nhieãm virus: nhöõng kieán thöùc caàn bieát veà HIV? Traû lôøi: Đặc điểm chung của nhiễm virus &VK là nhiễm virus hay nhiễm VK điều có đặc điểm chung là lây lan rất mạnh gọi là nhiễm khuẩn ANhieãm vi khuaån  Đặc điểm chung: Hầu hết là ký sinh gian bào còn vài loại là ký sinh nội bào (lao, hủi, thương hàn…) Gây bệnh bằng độc tố bao gồm: ngoại độc tố( bạch hầu, uốn ván…) và nội độc tố. Có triệu chứng lâm sàng cho từng bệnh Điều trị chủ yếu bằng ký sinh đặc hiệu.  Diễn biến: Xâm nhiễm Ủ bệnh Tiền phát Kết thúc: Bình phục Di chứng Mản tính Tử vong  Vieát teân chính xaùc cuûa caùc loaøi gaây beänh +Mycobacterium tubecolosis (tröïc khuaån lao) +Clocterium tetani (tröïc nhuaån uoáng vaùn) +Clostridium botulism(ngoä ñoäc thòt) +Staphylococcus (vieâm ruoät) +taû (Vibrio cholerae) +lò (Shigella) +thöông haøn (Samonella)
+tieâu chaûy (Escherichia coli) b) Beänh lyù trong nhieãm virus  Đặc điểm: - Chæ coù trieäu chöùng cho töøng nhoùm (hoäi chöùng hoâ haáp, hoäi chöùng thaàn kinh, hoäi chöùng ñöôøng ruoät, hoäi chöùng phaùt ban ) - Kí sinh noäi baøo baét buoäc. - ñieàu trò baèng khaùng sinh khoâng hoaëc ít hieäu quaû. - Coù hieän töôïng öùc cheá cheùo vaø hình thaønh Iterferon. - Điều trị bằng Interferon hoạt hóa trị liệu ( ko nên điều trị bằng kháng sinh)  Diển biến: Tương tự như VK nhưng ở sau khi kết thúc có thêm một thể loại bệnh lý phân tử và có thể dẫn tới ung thư Nhöõng kieán thöùc caàn bieát veà HIV: Cấu trúc virus HIV: HIV có cấu trúc gồm 3 lớp Lớp vỏ ngoài (vỏ peplon) là 1 màng lipid kép có kháng nguyên chéo với màng nguyên sinh chất tế bào Vỏ trong (vỏ capsid) gồm 2 lớp protein: + Lớp ngoài hình cầu + Lớp trong hình trụ Lõi Là những thành phần bên trong của vỏ capsid gồm 2 ARN đơn Sự xâm nhiễm của virus HIV: HIV bám vào bề mặt tế bào cảm thụ nhờ sự phù hợp giữa Receptor tế bào với GP120 của nó. Sau khi đã bám vào các receptor của tế bào vật chủ , phân tử GP41đi sâu vào màng tế bào. Nhờ đó RNA của HIV chui vào bên trong của tế bào vật chủ Triệu chứng và các giai đoạn khi nhiễm HIV Khi bị nhiễm HIV hầu như ở người bệnh không có triệu chứng gì rõ rệt Người bị nhiễm HIV được chia làm 4 giai đoạn Giai đoạn 1. Nhiễm trùng cấp (còn gọi là sơ nhiễm với huyết thanh âm tính , từ 2 tuần đến 3 tháng) Giai đoạn 2. Nhiễm virus không triệu chứng(sơ nhiễm với huyết thanh dương tính , kéo dài 10 đến 30 năm ) Giai đoạn 3. Hội chứng hạch to toàn thân và kéo dài( biểu hiện nhiễm trùng cơ hội đầu tiên , còn gọi là cận AIDS ) Giai đoạn 4. Biểu hiện lâm sàng thực sự của AIDS( giai đoạn AIDS điển hình với những tổn thương nghiêm trọng do nhiểm trùng cơ hội ) Câu 16: Các biện pháp SH trong phòng chống bệnh cây, công nghệ sản xuất trừ sâu Bt? Trá lời:  Ưu điểm Các biện pháp SH trong phòng chống bệnh cây trồng: Tạo ra các sản phẩm sạch cho người dùng Không gây tính kháng thuốc với sâu hại, không làm mất đi một quần thể thiên địch có ích trong tự nhiên Không gây ảnh hưởng đến sức khoẻ con người Không cần phun nhiều lần mà vẫn duy trì được hiệu quả
 Các biện pháp SH trong phòng chống bệnh cây trồng: ASử dụng các nòi VSV có hoạt động đối kháng với bọn vi khuẩn, mấm và côn trùng gây bệnh cây. VSV ký sinh bậc hai trên côn trùng hại cây. VSV sinh kháng sinh VSV tiết chất độc diệt mầm bệnh. Hoạt động đối kháng của chúng thể hiện ở hai phương diện: +Tiết ra các sản phẩm trao đổi chất ngoại bào có độc tính đối với sinh trưởng và phát triển của bọn gây bệnh cây (kháng sinh, độc tố, các acid hữu cơ, enzim phân giải). + Trực tiếp xâm nhập vào các tế bào và mô của các VSV và côn trùng hại cây sống ký sinh trên đó và do vậy kiềm hãm sự phát triển hoặc tiêu diệt hoàn toàn bọn gây bệnh cây. Một trong những biện pháp hữu hiệu trong BVTV là tìm cách tăng số lượng VSV đối kháng cho khu vực trồng trọt bằng cách nhân giống nhân tạo rồi bón cho đất hoặc xử lý hạt giống trước khi gieo trồng hoặc đưa VSV đối Kháng vào đất thông qua nước tươi, trồng xen lẽ những loại cây có tác dụng chọn lọc và tích luỹ VSV đặc hiệu. Khi tạo điều kiện cho các loại VSV đố kháng phát triển song song với nòi gây bệnh trên cùng một ô đất thì bọn đối kháng sẽ dần dần lấn át bọn gây bệnh (bón khích tố sinh trươỉng cho nòi VSV đối kháng, tạo pH môi trường bất lợi cho vi khuẩn gây bệnh). BSử dụng kháng sinh và Phiionxit Kết quả nghiên cứu của nhiều tác giả cho thấy phương pháp phòng trừ bệnh cây bằng kháng sinh tỏ ra khá công hiệu, nhất là đối với những mầm bệnh là vi khuẩn và vi nấm. Khi mầm bệnh là côn trùng và virus thì kháng sinh kém hiệu kực hơn. Thường trong cômg tác BVTV người ta dùng hai nhóm chất kháng sinh : Nhóm chất kháng sinh có nguồn gốc từ VSV (Từ vi khuẩn, xạ khuẩn, mốc) Nhóm chất kháng sinh có nguồn gốc từ thực vật (từ hành tỏi ,từ cây cỏ dược liệu ) loại này được gọi là Phitonxit. Kháng sinh dùng trong phòng trừ bệnh cây không đòi hỏi tinh khiết mà có thể dùng dưới dạng thô. Riêng về các chất kháng sinh đã được sản xuất thành chế phẩm công nghiệp (không chứa xác VSV và xác tế bào thực vật) có ưu điểm là chúng có thể dễ dàng xâm nhập vào cây qua bộ rễ, rồi từ đó đi đến toàn bộ thân lá. Nhiều loại kháng sinh khi đã vào các mô của cây sẽ tích luỹ thành các lượng lớn hoặc nhỏ trong cây nhưng không gây độc cho cây mà trái lại giúp cho cây có thêm khả năng chống lại các mầm bệnh . Những chất kháng sinh có hiệu quả kể trên bao gồm:(theo trình tự tác dụng yếu dần)  Pennicilline  Xitomyxin, Aureomyxin  Streptomyxin,Geobisporin Để đưa kháng sinh vào cây, người ta có thể chọn các vị trí :  Cho hút qua rễ  Thấm qua bề mặt lá  Ngâm hom giống và cành chiết ngập trong dung dịch kháng sinh.  Đưa vào thân cây qua bậc thấm (theo một phương pháp đặc hiệu của Shevirep 1903)
 Xử lý hạt, cành giâm trong dung dịch kháng sinh trước khi gieo. Để tăng tính thấm của cây, khi đưa kháng sinh vào cần tạo điều kiện nhiệt độ và độ ẩm thích hợp ở vùng đất trồng trọt đang cần sử dụng kháng sinh. Mộ số chất kháng sinh và Phitonxit khi đem xử lý hạt trước khi gieo đã thể hiện đồng thời hai tác dụng :  Chống bệnh cây.  Kích thích sự nảy mầm của hạt. CĐiều chế và sử dụng thuốc trừ sâu sinh học Một trong những biện pháp đã được dùng ở quy mô công nghiệp là dùng những loài vi khuẩn hoặc virus ký sinh bậc hai gây bệnh cho côn trùng hại cây hoặc gây bệnh cho một loài VSV hại cây nào đó để chế tạo thuốc trừ sâu VSV. Việc sử dụng vi khuẩn ký sinh bậc hai để điều chế thuốc trừ sâu khá dễ dàng và phổ biến trên toàn bộ thế giới .một trong những chế phẩm loại này là thuốc trừ sâu BT, giống được dùng trong sản xuất là vi khhuẩn Bacillus thurigiensis  vi khuẩn Bacillus thurigiensis (BT)thuộc loại trực khuẩn G(+) sinh bào tử  Khuẩn lạc BT nhẳn,có màu trắng xám hay green nhạt  Soi kính sẽ thấy ở giai đoạn sinh bào tử, tế bào phình to ở giữa, có một bào tử hình thoi chứa nội độc tố (độc tố tinh thể =thể canh BT)  Khi tế bào già, màng và thành tế bào nứt vỡ sẽ giải phóng BT &tinh thể độc.bản chất tinh thể này là protein. Tinh thể chỉ có độc tính khi bị hoà tan và chỉ bị hoà tan ở pH kiềm từ 8 trở lên, do vậy không gây độc cho người và ĐV  Bào tử & tinh thể có thể tồn tại nhiều năm vẫn giữ hoạt tính diệt sâu. Tinh thể độc của BT có thể diệt trên 200 loài sâu cánh bướm hại rau. Do pH đường ruột của sâu từ 8>9, khi loài sâunuốt phải tinh thể sẽ hoà tan, trở thành độc.sâu nhiễm độc thoạt đầu ống ruột bị đỗ máu thâm đen toàn thân cứng đơ rồi chết.hai giờ sau khi nhiễm độc đã có thể có con sâu bị chết,nhưng thường sau 6>12 gời thì tỷ lệ chết cao nhất. Ngoài độc tố tinh thể trong tế bào BT còn chứa 3 loại chất độc khác đều góp phần vào hoạt tính giết sâu: Ngoại độc tố hoà tan Enzime loxitinaza Enzime phosphomonoesrerase Ba loại chất độc này chỉ có khi côn trùng nuốt phải tế bào BT nguyên vẹn. Khi pha thuốc trừ sâu BT cần chú ý: Giữ cho tế bào sống Không bị nước rửa trôi Không dùng với ccác thuốc trừ sâu hoá học Công nghệ sx thuốc trừ sâu thì phải nuôi cấy bề mặt gốc giống Bt or nuôi cấy trong giá thể xốp. khi mà lượng bào tử & tinh thể độc đã hình thành nhiều (70% ) bắt đầu gặt giống & pha chế theo công thức. Dkích thích quá trình đáp ứng miễn dịch tự bảo vệ của cây Thực vật cũng có khả năng ĐUMD tương tự như động vật, thể hiện qua 2 cơ chế: