74 | KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA 2024
...................................................................................................................................................................................
PHÁT TRIỂN PHẦN MỀM TRÍ TUỆ NHÂN TẠO
TRONG DẠY VÀ HỌC NGÔN NGỮ TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI
NGỮ - TIN HỌC TP.HCM: TỪ LÝ THUYẾT ĐẾN THỰC TIỄN
NGUYỄN NGỌC VŨ* - TRẦN NGỌC HÀ**
Tóm tắt: Bài viết này xem xét sự chuyển đổi của Trí tuệ nhân tạo (AI) trong giảng dạy
ngôn ngữ, nhấn mạnh sự thay đổi từ các phương pháp truyền thống. Nhóm tác giả tập trung
vào các công cụ AI do Đại học Ngoại ngữ - Tin học TP. HCM (HUFLIT) phát triển, mang lại
trải nghiệm học tập cá nhân hóa và tương tác, từ mô phỏng hội thoại đến hiểu ngôn ngữ trong
ngữ cảnh. Bài viết so sánh giữa phương pháp giảng dạy truyền thống và phương pháp hỗ trợ
bởi AI, làm nổi bật lợi ích của AI như tăng cường sự tham gia, động lực, và hiệu quả học tập.
Đồng thời, cá tác giả cũng bàn về thách thức đạo đức và việc tích hợp công nghệ một cách phù
hợp. Cuối cùng, bài viết kết luận về vai trò của AI trong việc đổi mới và cá nhân hóa giáo dục
ngôn ngữ.
Từ khóa: Trí tuệ nhân tạo, Giảng dạy tiếng Anh, Chatbot TARI, Mô hình Ngôn ngữ
lớn, Ngôn ngữ học tính toán.
1. Giới thiệu
Trong những năm gần đây, sự phát triển nhanh chóng của Trí tuệ nhân tạo (AI) trong
các lĩnh vực khác nhau đã tác động đáng kể đến lĩnh vực giảng dạy tiếng Anh, báo hiệu một
sự thay đổi mang tính mô hình từ các phương pháp sư phạm truyền thống (Nguyễn Ngọc Vũ
& Nguyễn Thị Hồng Liên, 2023). Bài viết này tạo tiền đề cho việc khám phá sâu về các ứng
dụng hiện tại của AI trong giảng dạy tiếng Anh thông qua việc giới thiệu các công cụ như AI
do trường Đại học HUFLIT phát triển cũng như những tác động và lợi ích rộng hơn của chúng
trong bối cảnh giáo dục ngôn ngữ.
Sự ra đời của các công cụ AI tại Đại học HUFLIT dựa trên cơ sở huấn luyện lại những
môn hình ngôn ngữ lớn mã nguồn mở được chia sẻ gần đây, đặc biệt là Llama3.1 của Facebook
và Gema của Google. Những mô hình ngôn ngữ nâng cao này không chỉ giới hạn ở những
nhiệm vụ thô sơ như sửa lỗi ngữ pháp hoặc nâng cao từ vựng; thay vào đó, chúng mở rộng
sang các lĩnh vực phức tạp như mô phỏng cuộc trò chuyện và hiểu ngôn ngữ theo nhiều sắc
thái. Khả năng này minh họa một bước nhảy vọt trong việc tạo ra trải nghiệm học tập mang
tính tương tác, hấp dẫn và cá nhân hóa hơn. Giờ đây, người học có thể hòa mình vào một môi
trường học tập năng động, nơi những phản hồi phù hợp, nhanh chóng sẽ thúc đẩy trình độ
ngôn ngữ của họ phát triển (Nguyễn Ngọc Vũ, 2024). Các mô hình ngôn ngữ lớn được sử dụng
* PGS.TS, Trường Đại học Ngoại ngữ - Tin học TP. Hồ Chí Minh; Email: vunn@huflit.edu.vn
** ThS, Trường Đại học Ngoại ngữ - Tin học TP. Hồ Chí Minh; Email: hatn@huflit.edu.vn
NGÔN NGỮ HỌC TÍNH TOÁN: NHỮNG XU HƯỚNG MỚI, TRIỂN VỌNG VÀ THÁCH THỨC | 75
...................................................................................................................................................................................
để xây dựng các ứng dụng AI của HUFLIT cũng mang lại cơ hội lớn để cá nhân hóa hoạt động
học tập và giảng dạy.
Hình 1: Các ứng dụng AI do HUFLIT phát triển
Các công cụ như TARI Chatbot, TARI Speech2Text và TARI Text2Speech không chỉ
đơn thuần là những công cụ hỗ trợ bổ sung; chúng là trung tâm để tạo ra một môi trường học
tập toàn diện, thích ứng và hiệu quả hơn. Bằng cách đáp ứng nhu cầu và phong cách học tập
của từng cá nhân, những công cụ này mang đến sự hiểu biết sâu sắc hơn về việc tiếp thu ngôn
ngữ và phát triển năng lực ngôn ngữ từ thấp đến cao. (Thompson et al., 1978).
Việc tích hợp AI vào việc giảng dạy ngôn ngữ vượt xa sự tiến bộ công nghệ đơn thuần;
nó thể hiện sự thay đổi hướng tới một mô hình giáo dục toàn diện, dễ tiếp cận và linh hoạt
hơn. Các rào cản truyền thống về địa lý và thời gian được dỡ bỏ, cho phép người học từ nhiều
nền tảng khác nhau tiếp cận nền giáo dục chất lượng một cách thuận tiện. Quá trình dân chủ
76 | KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA 2024
...................................................................................................................................................................................
hóa học tập này là minh chứng cho tiềm năng của AI trong việc thúc đẩy một môi trường giáo
dục công bằng hơn. Tuy nhiên, sự thay đổi này không phải là không có trở ngại (Muller, 2016).
Bài viết cũng sẽ đề cập đến sự so sánh quan trọng giữa các phương pháp được hỗ trợ bởi AI
và phương pháp giảng dạy truyền thống, nêu bật những lợi ích nhiều mặt của AI đồng thời
thừa nhận những thách thức và cân nhắc về mặt đạo đức đi kèm với việc tích hợp nó. Từ tính
cá nhân hóa và khả năng thích ứng của AI cho đến tiềm năng của nó trong việc tăng cường sự
tham gia và động lực, các tác giả mong muốn đưa ra một quan điểm cân bằng về vai trò ngày
càng phát triển của AI trong giáo dục ngôn ngữ.
2. Các ứng dụng hiện tại của AI trong giảng dạy tiếng Anh
2.1. TARI Chatbot và các công cụ AI tương tự trong giáo dục ngôn ngữ
Sự xuất hiện của các công cụ AI như TARI Chatbot đã mang đến sự thay đổi mang
tính bước ngoặt trong việc dạy và học tiếng Anh. Được phát triển bởi Đại học HUFLIT dựa
trên cơ sở huấn luyện lại mô hình ngôn ngữ lớn Llama3.1, TARI Chatbot cho thấy tiềm năng
to lớn của trí tuệ nhân tạo trong lĩnh vực giáo dục ngôn ngữ. Là một mô hình ngôn ngữ AI tiên
tiến, nó sử dụng các kỹ thuật học sâu tiên tiến để hiểu, phản hồi và tham gia vào các tương tác
ngôn ngữ tự nhiên. Điều này làm cho nó trở thành một nguồn tài nguyên đặc biệt có giá trị cho
cả sinh viên và nhà giáo dục, tạo điều kiện cho trải nghiệm học tập tương tác và hấp dẫn hơn.
NGÔN NGỮ HỌC TÍNH TOÁN: NHỮNG XU HƯỚNG MỚI, TRIỂN VỌNG VÀ THÁCH THỨC | 77
...................................................................................................................................................................................
Hình 2: TARI Chatbot được huấn luyện để trả lời các câu hỏi về trường Đại học HUFLIT
Khả năng của TARI Chatbot rất rộng rãi và linh hoạt một cách ấn tượng. Nó không chỉ
là một công cụ để sửa ngữ pháp đơn giản; nó cũng có khả năng thực hiện các mô phỏng hội
thoại phức tạp (Nguyen Ngoc Vu & Nguyen Thi Hong Lien, 2023). Tính năng này cho phép
trải nghiệm học ngôn ngữ thực tế và phong phú hơn, mô phỏng chặt chẽ các tương tác trong
đời thực. Người học có thể thực hành và trau dồi kỹ năng ngôn ngữ của mình trong một môi
trường năng động và nhạy bén, nhận được phản hồi ngay lập tức và chính xác về cách sử dụng
ngôn ngữ và cách phát âm của mình.
Tương tự như vậy, các công cụ AI khác như TARI Speech2Text và TARI Text2Speech
cũng đã đánh dấu sự tiến bộ đáng kể trong lĩnh vực giáo dục ngôn ngữ. Những công cụ này
được thiết kế để đáp ứng nhu cầu riêng biệt của từng người học, mang lại trải nghiệm học tập
78 | KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA 2024
...................................................................................................................................................................................
được cá nhân hóa mà khó có thể tái tạo trong môi trường lớp học truyền thống. TARI
Speech2Text chuyển đổi ngôn ngữ nói thành văn bản viết, cho phép phân tích và hiểu sâu hơn
về mẫu giọng nói cũng như cách sử dụng ngôn ngữ. Mặt khác, TARI Text2Speech chuyển văn
bản viết thành lời nói, giúp người học cải thiện khả năng phát âm và độ trôi chảy.
Điều làm nên sự khác biệt của những công cụ này là khả năng thích ứng với tốc độ và
phong cách của từng người học, cung cấp sự hỗ trợ và phản hồi phù hợp. Cách tiếp cận cá
nhân hóa này đảm bảo rằng mỗi người học có thể nỗ lực cải thiện các lĩnh vực cụ thể của mình,
giúp quá trình học tập hiệu quả và hiệu quả hơn. Ngoài ra, phản hồi ngay lập tức được cung
cấp bởi các công cụ này giúp người học nhanh chóng nhận ra và sửa lỗi của mình, dẫn đến
tiến bộ nhanh hơn và khả năng sử dụng ngôn ngữ tự tin hơn.
Nhìn chung, TARI Chatbot và các công cụ AI tạo sinh tương tự thể hiện sự tiến bộ
đáng kể trong giáo dục ngôn ngữ. Các công cụ này mang đến trải nghiệm học tập năng động,
tương tác và cá nhân hóa hơn so với cách học tập truyền thống. Khi những công cụ này tiếp
tục phát tr.iển và cải tiến, chúng hứa hẹn sẽ nâng cao hơn nữa tính hiệu quả và khả năng tiếp
cận việc học ngôn ngữ cho sinh viên.
2.2. Lợi ích của việc ứng dụng AI vào giáo dục ngôn ngữ
Việc tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) vào lĩnh vực giáo dục đã đánh dấu sự thay đổi đáng
kể so với các phương pháp giảng dạy truyền thống, mang lại nhiều lợi ích hứa hẹn định hình
lại trải nghiệm học tập (Câmara Pereira, 2008). Khi chúng ta đi sâu vào những lợi thế của các
phương pháp được hỗ trợ bởi AI so với phương pháp giảng dạy truyền thống, điều quan trọng
là phải hiểu những phương pháp tiếp cận đổi mới này đang cách mạng hóa bối cảnh giáo dục
như thế nào.
Một trong những lợi thế quan trọng nhất của việc học tập được hỗ trợ bởi AI là khả
năng cá nhân hóa giáo dục. Việc giảng dạy truyền thống thường áp dụng phương pháp tiếp
cận một quy mô phù hợp cho tất cả, trong đó một phương pháp giảng dạy duy nhất được áp
dụng cho tất cả người học, bất kể phong cách và tốc độ học tập riêng biệt của họ. Ngược lại,
AI có thể phân tích hiệu suất, phong cách học tập và tốc độ của người học, từ đó điều chỉnh
tài liệu giảng dạy cho phù hợp. Việc cá nhân hóa này đảm bảo rằng mỗi người học nhận được
sự quan tâm và nguồn lực cần thiết để hiểu và nắm vững nội dung môn học, dẫn đến một quá
trình học tập hiệu quả và năng suất hơn (Almelhes, 2023).