®i t×m c¸c vi trïng g©y bÖnh qua ®ưêng t×nh ®ôc như Chlamydia
trachomatis,
lËu cÇu va Herpes simplex virus.
2.1.4. Vi khuÈn Ureaplasma
Vi khuÈn Ureaplasma urealyticum va Mycoplasma honimis cã thÓ
gÆp
trong viªm tiÒn liÖt tuyÕn va ®ai bÓ thËn.
2.1.5. Adenovirus
Adenovirus g©y viªm bang quang xuÊt huyÕt ë trÎ em va thiÕu
niªn, cã
thÓ ph¸t triÓn thanh dÞch nhưng kh«ng quan träng trong viÖc g©y
nhiÔm trïng
tiÕt niÖu.
2.1.6. Mycobacterium
Mycobacterium tuberculosis g©y lao hÖ tiÕt niÖu chiÕm 15%
trưêng hîp
lao ngoai phæi. Héi chøng nay gåm: ®¸i khã, ®¸i m¸u, ®au vïng eo
lưng, tuy
nhiªn còng cã thÓ kh«ng biÓu hiÖn triÖu chøng nao c¶, ph©n tÝch
nưíc tiÓu cho
thÊy 95% cã ®¸i m¸u va ®¸i mñ. Do ®ã khi bÖnh nh©n cã ®¸i m¸u
va ®¸i mñ,
cÊy vi trïng (-) cïng víi pH nưíc tiÓu acid th× nªn nghÜ ®Õn lao hÖ
tiÕt niÖu.
Lóc ®ã nªn chôp hÖ niÖu cã söa so¹n (IVP) cïng víi cÊy nưíc tiÓu
vao 3 buæi
s¸ng liªn tiÕp sÏ chÈn ®o¸n x¸c ®Þnh ®Õn 90% trưêng hîp.
2.1.7. Candida albicans
NhiÔm trïng ®ưêng tiÕt niÖu do Candida albicans thưêng tõ c¸c
thñ
thuËt niÖu khoa. §Ó chÈn ®o¸n nªn cÊy nưíc tiÓu lÊy tõ èng th«ng
tiÓu hoÆc tõ
cÆn nưíc tiÓu ë bang quang. Sù hiÖn diÖn cña Candida trong
phư¬ng ph¸p cÊy
nưíc tiÓu gi÷a dßng cã thÓ la do nhiÔm bÈn. NhiÔm trïng tiÕt niÖu
do Candida
cã thÓ ®ưa ®Õn ho¹i tö nhó thËn va t¾c ®ưêng tiÓu.
2.2. C¬ chÕ x©m nhËp cña c¸c vi trïng g©y bÖnh
Vi khuÈn x©m nhËp vao g©y bÖnh theo 3 ®ưêng:
ư §ưêng dÞch thÓ tøc ®ưêng m¸u, ®ưêng b¹ch dÞch.
226
Copyright@Ministry Of Health
ư §ưêng ngưîc dßng như tõ niÖu ®¹o vao bang quang, tõ niÖu
qu¶n lªn thËn.
ư §ưêng trùc tiÕp qua èng th«ng tiÓu, thñ thuËt néi soi...
Trong ®ã ®ưêng x©m nhËp cña vi khuÈn ngưîc tõ dưíi lªn la con
®ưêng
thưêng hay thÊy nhÊt trong nhiÔm trïng ®ưêng tiÕt niÖu.
Nh÷ng lo¹i vi khuÈn cña ruét thưêng trô l¹i ë ©m ®¹o, miÖng lç
tiÓu,
vïng quanh ©m hé cña ph¸i n÷, ë niÖu ®¹o trưíc cña nam va n÷,
sau ®ã di
chuyÓn vao trong bang quang g©y thư¬ng tæn va thưêng ngõng ë
®©y. Nhưng
nhiÔm trïng vÉn cã thÓ ph¸t triÓn lªn ®ưêng niÖu qu¶n va thËn.
Trong khi ®ã nhiÔm trïng ®ai bÓ thËn do ®ưêng m¸u thưêng x¶y
ra ë
nh÷ng bÖnh nh©n bÞ suy kiÖt do bÖnh m¹n tÝnh hoÆc ë nh÷ng bÖnh
nh©n ®ang
dïng thuèc øc chÕ miÔn dÞch.
2. 3. YÕu tè thuËn lîi
ư ë phô n÷ trÎ, yÕu tè t¹o thuËn lîi cho sù nhiÔm trïng tiÕt niÖu la
kho¶ng
c¸ch gi÷a hËu m«n va lç tiÓu qu¸ gÇn (4cm), sù sê mã trong khi
giao hîp
va sù thay ®æi vi khuÈn chÝ b×nh thưêng do sö dông mang ch¾n ©m
®¹o
va thuèc diÖt tinh trïng.
ư ë ®an «ng viªm va ph× ®¹i tuyÕn tiÒn liÖt tuyÕn, ®Æc biÖt nh÷ng
ngưêi
®an «ng m¾c bÖnh ®ång tÝnh luyÕn ¸i còng dÔ dang nhiÔm trïng
®ưêng
tiÕt niÖu. Ngoai ra nh÷ng ngưêi bÞ nhiÔm HIV víi CD+
4 T cell dưíi 200/al
huyÕt tư¬ng còng dÔ dang nhiÔm trïng tiÕt niÖu.
ư Thai kú: tû lÖ nhiÔm trïng tiÕt niÖu xuÊt hiÖn tõ 7 - 8% trong thai
kú,
trong ®ã kho¶ng 20 - 30% ®¸i ra vi trïng ma kh«ng cã triÖu chøng
va sÏ
®ưa ®Õn viªm ®ai bÓ thËn. C¬ chÕ la do gi¶m trư¬ng lùc c¬ tr¬n
niÖu ®¹o,
bang quang va van nèi niÖu qu¶n - bang quang.
ư T¾c nghÏn ®ưêng niÖu do ph× ®¹i tuyÕn tiÒn liÖt, sái, bưíu hoÆc
sÑo.
ư Rèi lo¹n chøc n¨ng bang quang do thÇn kinh như tæn thư¬ng tñy
sèng,
tabes, x¬ cøng cét bªn teo c¬ hoÆc ®¸i ®ưêng. Nh÷ng bÖnh nh©n
nay
