BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
NGUYỄN DŨNG SỸ
QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN XÃ HỘI THEO HƯỚNG
BỀN VỮNG Ở THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG HIỆN NAY
Chuyên ngành: TRIẾT HỌC
Mã số: 60.22.80
TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ
KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
Đà Nẵng – Năm 2013
Công trình được hoàn thành tại
ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Lê Văn Đính
Phản biện 1: PGS.TS. Nguyễn Tấn Hùng
Phản biện 2: PGS.TS. Hồ Tấn Sáng
Luận văn đã được bảo vệ trước Hội đồng chấm Luận văn tốt nghiệp
thạc sĩ Khoa học xã hội và nhân văn, họp tại Đại học Đà Nẵng vào
ngày 6 tháng 9 năm 2013
Có thể tìm luận văn tại:
- Trung tâm Thông tin - Học liệu, Đại học Đà Nẵng
- Thư viện trường Đại học Kinh Tế, Đại học Đà Nẵng
1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Phát triển xã hội và quản lý phát triển xã hội theo hướng bền
vững là bản chất của sự vận động theo hướng đi lên của bản thân sự
vật, của giới tự nhiên, của con người và xã hội; Phát triển xã hội
(PTXH) là sự vận động có định hướng của mỗi quốc gia, dân tộc
nhằm đạt tới mục tiêu: tăng trưởng kinh tế, ổn định chính trị, công
bằng, dân chủ, văn minh. Đó là một xã hội “Dân giàu, nước mạnh,
dân chủ, công bằng, văn minh” [25 tr. 70]. Quản lý phát triển xã hội
(QLPTXH) là quá trình tổ chức tác động có mục đích của Nhà nước
và chủ thể khác trong xã hội đối với các lĩnh vực xã hội thông qua bộ
máy nhà nước và tổ chức xã hội bằng nguồn lực, các công cụ,
phương thức tác động khác nhau nhằm tạo ra môi trường xã hội an
toàn, lành mạnh, nhân văn cho cuộc sống của mọi thành viên trong
xã hội, tạo điều kiện cho con người được tự do phát triển, hòa nhập
cộng đồng, bảo đảm công bằng, không ngừng nâng cao đời sống vật
chất, tinh thần của mỗi cá nhân cũng như của cả cộng đồng theo các
tiêu chuẩn khách quan của văn minh, tiến bộ xã hội.
Trong những năm qua thành phố Đà Nẵng đã thực hiện chủ
trương gắn phát triển kinh tế với giải quyết các vấn đề xã hội, môi
trường và đã đạt được những kết quả tích cực. Kinh tế phát triển
tương đối toàn diện, đạt tốc độ tăng trưởng khá; hiệu quả và sức cạnh
tranh được nâng lên: Tổng sản phẩm nội địa (GDP) tăng bình quân
11%/năm. GDP bình quân đầu người nâng lên rõ rệt, năm 2010 đạt
33,2 triệu đồng, gấp 2,2 lần so với năm 2005 và bằng 1,6 lần mức
bình quân chung cả nước. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng
dịch vụ - công nghiệp - nông nghiệp, phù hợp với Nghị quyết Đại hội
XX và Nghị quyết 33-NQ/TW của Bộ Chính trị. Song song với
những thành tựu trên lĩnh vực kinh tế; tiến bộ và công bằng xã hội
luôn được chú trọng trong mối quan hệ với phát triển kinh tế, nhiều
chính sách an sinh xã hội (ASXH) đậm tính nhân văn được triển khai
thực hiện và đạt kết quả tốt như chương trình “thành phố 5 không” ,
chương trình “thành phố 3 có”, đề án về xây dựng thành phố môi
trường.
Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đạt được, việc thực thi
chính sách xã hội , an sinh xã hội ở thành phố Đà Nẵng cũng còn một
số tồn tại, yếu kém cần được khắc phục là: Tăng trưởng kinh tế
những năm gần đây chưa ổn định (trong năm 2012, thành phố phải
2
đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức; 7/11 chỉ tiêu phát triển kinh
tế - xã hội không đạt kế hoạch đề ra. Tổng thu ngân sách nhà nước
năm 2012 ước thực hiện 10.910,99 tỷ đồng, đạt 81,1% dự toán
HĐND thành phố giao. Đặc biệt, nguồn vốn huy động từ khai thác
quỹ đất bị giảm sút mạnh trong năm 2012 (đạt 37,1%), gây mất cân
đối nghiêm trọng về nguồn vốn đầu tư bố trí cho các dự án trọng
điểm có liên quan đến hạ tầng và an sinh xã hội [27, tr. 3]). Chưa có
giải pháp tốt đối với một số vấn đề xã hội, trong đó có các vấn đề
phát sinh trong quá trình đô thị hóa, công tác tái định cư còn một số
nội dung phải tiếp tục quan tâm giải quyết; lĩnh vực văn hoá - xã hội
có mặt còn bức xúc do chưa được quan tâm đầu tư đúng mức; đời
sống văn hóa, tinh thần của một bộ phận nhân dân còn khó khăn.
Xuất phát từ những vấn đề trên, tôi chọn đề tài “Quản lý phát
triển xã hội theo hướng bền vững ở thành phố Đà Nẵng hiện
nay” làm đề tài luận văn thạc sĩ chuyên ngành triết học của mình.
2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
2.1. Mục tiêu
Trên cơ sở lý luận về quản lý phát triển xã hội theo hướng bền
vững; luận văn phân tích thực trạng và đề xuất một số giải pháp
nhằm quản lý phát triển xã hội theo hướng bền vững ở thành phố Đà
Nẵng.
2.2. Nhiệm vụ
Để thực hiện mục tiêu trên, nhiệm vụ của luận văn là
- Trình bày cơ sở lý luận về phát triển xã hội và quản lý phát
triển xã hội theo hướng bền vững
-Phân tích thực trạng và đề xuất một số giải pháp nhằm quản
lý phát triển xã hội theo hướng bền vững ở thành phố Đà Nẵng.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
a. Đối tượng nghiên cứu
Là những vấn đề lý luận và thực tiễn liên quan đến việc phát
triển xã hội và quản lý phát triển xã hội theo hướng bền vững trên địa
bàn thành phố Đà Nẵng
b. Phạm vi nghiên cứu
* Nội dung: Đề tài chỉ tập trung nghiên cứu một số nội dung
của phát triển xã hội và quản lý phát triển xã hội theo hướng bền
vững (trong đó chủ yếu tập trung vào vấn đề an sinh xã hội, giáo dục
và đào tạo, môi trường…)
3
* Về không gian: Đề tài nghiên cứu các nội dung đã nêu trên
tại thành phố Đà Nẵng.
* Về thời gian: Nghiên cứu việc quản lý phát triển xã hội theo
hướng bền vững của thành phố Đà Nẵng từ năm 1997 đến nay và
các giải pháp được đề xuất trong luận văn có tầm nhìn đến năm 2020.
4. Phương pháp nghiên cứu
Đề tài được thực hiện dựa trên thế giới quan và phương pháp
luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử;
trên nền tảng tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng Cộng sản
Việt Nam về vấn đề phát triển xã hội, phát triển bền vững.
Trong quá trình nghiên cứu thực hiện luận văn, phương pháp
chung là kết hợp giữa nghiên cứu lý luận với tổng kết thực tiễn. Trên
cơ sở đó, luận văn sử dụng tổng hợp các phương pháp: phân tích,
tổng hợp, so sánh, suy luận, đồng thời khảo sát thực tế để có giải
pháp hoàn thiện phù hợp.
5. Bố cục của luận văn
Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Danh mục tài liệu tham khảo;
Đề tài gồm có 3 chương.
6. Tổng quan tài liệu
Đến nay, đã có nhiều công trình nghiên cứu liên quan đến đề
tài như sau:
a. Nhóm các công trình nghiên cứu về phát triển xã hội và
quản lý phát triển xã hội nói chung
“Phát triển xã hội và quản lý phát triển xã hội ở nước ta thời
kỳ đổi mới – Mô hình, thực tiễn và kinh nghiệm” của PGS.TS. Đinh
Xuân Lý, Nxb CTQG. Hà Nội, 2011; “Vai trò của các tổ chức xã hội
đối với phát triển và quản lý xã hội” của TS. Thang Văn Phúc – PGS.
TS Nguyễn Minh Phương. Nxb CTQG. Hà Nội, 2011; “Vai trò của
nhà nước đối với sự phát triển xã hội và quản lý phát triển xã hội
trong tiến trình đổi mới ở Việt Nam”của PGS, TS. Nguyễn Văn
Mạnh. Nxb CTQG. Hà Nội, 2011; “Đảng lãnh đạo thực hiện chính
sách xã hội trong thời kỳ đổi mới” của TS. Nguyễn Thị Thanh. Nxb
CTQG. Hà Nội, 2011; Đề tài cấp Bộ 2006: “Tác động của nhân tố
chính trị đối với sự phát triển (qua thực tiễn 20 năm đổi mới một số
tỉnh duyên hải miền Trung)” do PGS. TS Hồ Tấn Sáng Chủ nhiệm
(Học viện Chính trị - Hành chính Khu vực III)...
Nguyễn Trọng Chuẩn, "Mối quan hệ biện chứng giữa đổi mới
chính sách kinh tế và đổi mới chính sách xã hội"; Phan Xuân Sơn: