Chöông 7
Quaûn trò vieäc thöïc hieän chính saùch coâng
§ Quaûn trò laøvieäc toåchöùc, phoái hôïp hôïp lyù, coù phöông phaùp ñeågaén caùc hoaït ñoäng cuûa taäp theå hay nhoùm ngöôøi nhaát ñònh nhaèm höôùng ñeán giaûi quyeát muïc tieâu mong muoán moät caùch hieäu quaûnhaát.
Quaûn trò vieäc thöïc hieän chính saùch coâng
§ Hoaït ñoäng quaûn trò chính saùch coâng khoâng khaùc laém vôùi caùc hoaït ñoäng quaûn trò chính saùch kinh doanh cuûa doanh nghieäp. Ngöôøi nghieân cöùu hay nhaølaøm chính saùch coùtheå tìm thaáy töølyùthuyeát, kyõ thuaät vaøthao taùc quaûn trò doanh nghieäp haàu heát khaùi nieäm laãn phöông phaùp coùtheåöùng duïng vaøo quaû n trò chính saùch nhaønöôùc.
Quaûn trò vieäc thöïc hieän chính saùch coâng
1. Quaûn trò theo chöùc naêng
: 1) quaûn trò bôû
c c i c
§ Coâng vieäc haèng ngaøy cuûa chính saùch thuoä c lónh vöïc naøo, cô quan chuyeân moân aáy phuï traùch thìñoùchính laøñaûm nhieäm theo chöù naêng. ÔÛgoùc ñoänaøy, quaûn trò theo chöù naêng chia thaønh 2 loaïi ñôn vò chöùc naêng. 2) quaûn trò chöù naêng theo ñòa phöông.
1. Quaûn trò theo chöùc naêng
§ 1) quaûn trò bôûi ñôn vò chöùc naêng: § Tuøy theo töøng chöùc naêng caùc boä, ban
§
ngaønh cuûa chính phuû, uûy ban, tieåu ban cuûa quoác hoäi maøcaùc chính saùch thuoäc boäphaän naøo thìboäphaän aáy chòu traùch nhieäm vaø quaûn trò töøluùc vaán ñeàñöa vaøo nghò trình ñeán luùc thaønh chính saùch thöïc hieän.
1. Quaûn trò theo chöùc naêng
§ quaûn trò chöùc naêng theo ñòa phöông: § Trung öông vaän ñoäng vaøsöûduïng chí
nh c xaây quyeàn ñòa phöông vaøo nhieàu coâng vieä döïng vaøthöïc hieän chính saùch. Loâi keù o, phaân phoái traùch nhieäm quaûn lyùtöøng phaàn hoaëc caû goùi chöông trình, ñöôïc thöïc hieä n thoâng qua moät trong hai hình thöùc: hoã trôïtaøi chính vaø thay ñoåi caùc nguyeân taéc chính saùch
quaûn trò chöùc naêng theo ñòa phöông
goàm 2 noäi dung
QT thoâng qua hoã trôï taøi chính QT vieäc thay ñoåi caùc Ngtaéc CS
taùi phaân phoái DV XH chöông trình troïng ñieåm baûo ñaûm TC theo döï aùn
Quaûn trò thoâng qua hoã trôïtaøi chính
§ Caáp phaùt taøi chính töøtrung öông cho caùc ñòa phöông ñeåthöïc hieän caùc chöông trình laømoät caùch phaân coâng vieäc quaûn trò chöông trình cho ñòa phöông. Tuy caùc tænh, thaønh phoá, quaän huyeän ñeàu coùnhaân söïvaøngaân saùch rieâng ñeå thöïc hieän caùc coâng vieäc cuûa mình. Nhöng ngaân saùch vaønguoàn löïc aáy chöa bao giôølaøñuû. Do ñoù, taøi trôïtöøtrung öông chieám moät vai troø quan troïng trong coâng vieäc cuûa hoï.
Quaûn trò thoâng qua hoã trôïtaøi chính
§ Thöïc teálaøcaáp trung öông söûduïng caáp tænh thaønh phoánhöñaïi lyùñaûm nhieäm vieäc quaûn trò chính saùch coâng ôû caáp haïtaàng. Ñeán löôït tænh, thaønh phoá, noùsöûduïng caáp quaän, huyeän, phöôøng xaõ nhöñaïi lyùphaân phoái dòch vuïvaø quaûn trò taùc nghieäp cuïtheå.
Quaûn trò thoâng qua hoã trôïtaøi chính
§ 1./taùi phaân phoái dòch vuïxaõ hoäi: Chính saùch ñöôïc giao hoaëc keát hôïp vôùi ñ
òa phöông quaûn lyùraát thöôøng rôi vaøo nhoùm caù c i phaân chöông trình phaân phoái dòch vuïhay taù o, phoái thu nhaäp. Víduï: xoùa ñoùi giaûm ngheø ôõng phoåcaäp giaùo duïc, chöông trình dinh dö treûem, nöôùc saïch noâng thoân, caáp thoaù t nöôùc…
1./taùi phaân phoái dòch vuïxaõ hoäi
§ Vìôûsaùt nhaân daân, chính quyeàn
ñòa phöông laøñôn vò hieåu roõ ñòa baøn nhaát. Toåchöùc maïng löôùi phaân phoái cuõng nhöquaûn trò vieäc thöïc hieän cuûa hoïñöông nhieân thuaän lôïi hôn so vôùi ngöôøi töøtrung öông veà.
Quaûn trò thoâng qua hoã trôïtaøi chính
§ 2./Chöông trình troïng ñieåm Giao khoaùn chöông trình troïng ñieåm laøcaùch thueâ ñòa phöông hoaøn taát nhöõng muïc tieâu xaùc ñònh cuûa chính saùch thuoäc trung öông.
2./Chöông trình troïng ñieåm
§ Víduï: chính saùch môùi veàñoâ thò, chaúng haïn trung öông giao cho TP. HCM xaây döïng Thuûthieâm thaønh khu ñoâ thò môùi kieåu maãu ôûVN. Ñöôøng cao toác HN – Hoøa laïc, baûo veämoâi tröôøng, troàng röøng phoøng hoä, phuûxanh ñoài nuùi troïc, xaây döïng nhaøôûcho ngöôøi coùthu nhaäp thaáp…
2./Chöông trình troïng ñieåm
§ Moãi chí nh saùch ñöôïc giao töông öùng moä
t khoái tieàn vôùi muïc tieâu roõ raøng. Ñòa phö ông t nhaän tieàn, töùc laøphaûi chaáp nhaän hoaøn taá n muïc tieâu, noùgioáng nhötình traïng khoaù n. traùch nhieäm trong quaûn lyùvaøthöïc hieä c Ñieàu ñaùng noùi laøphöông phaùp naøy buoä ch caùc ñòa phöông phaûi taêng cöôøng traù nhieäm vaøgaén boùvôùi chöông trình.
Quaûn trò thoâng qua hoã trôïtaøi chính
l 3./ Baûo ñaûm taøi chính theo döïaùn Döïaùn hay chöông trình coâng
coäng cuûa ñòa phöông phuøhôïp qui ñònh cuûa trung öông coùtheå ñaêng kyùxin taøi trôïtöøtrung öông thoâng qua caùc khoaûn caáp haïn möùc hoaëc öu ñaõi tín duïng.
3./ Baûo ñaûm taøi chính theo döïaùn
§ Nhöõng döïaùn hay chöông trình cuûa ñòa phöông, do ñoù, ñòa phöông tröïc tieáp quaûn lyù. Chæcoùñieàu thoâng qua baûo ñaûm taøi chính vaøñöa caùc nguyeân taéc raøng buoäc, trung öông chi phoái nhaát ñònh tieán trình xaây döïng, thöïc hieän vaø quaûn trò.
3./ Baûo ñaûm taøi chính theo döïaùn
§ Do vaäy, trung öông giaùn tieáp taïo söùc eùp khieán ñòa phöông phaûi quaûn trò toát chính saùch cuûa mình. Beân caïnh ñoù, taøi chính cuûa trung öông trong döïaùn khieán ñòa phöông phaûi saün saøng ñeåtrung öông giaùm saùt, kieåm tra khi caàn. Ñoùcuõng laømoät hình thöùc quaûn lyùcheùo, taïo ñöôïc tính chaët cheõ trong thöïc hieän.
Quaûn trò khi thay ñoåi caùc nguyeân taéc chính saùch
§ Heäthoáng nguyeân taéc hay qui ñònh cuû
nh i
a chính saùch raát quan troïng, ngöôøi ta coøn goï i ñaây laøheäthoáng luaät phaùp caáp hai. Heä thoáng qui taéc hay ñieàu leäthay ñoåi coùtheå mang ñeán nhieàu tinh thaàn môùi cho chí saùch. Cuõng coùtheåcuïtheåhoùa muïc tieâu, ñoá töôïng deã thöïc hieän vaøcuõng coùtheåloaïi boû nhöõng ñoái töôïng tröôùc ñaây laøphuøhôïp.
Sô ñoàquaûn trò chính saùch theo chöùc naêng giöõa hai caáp
1
Thieát keákhung qui ñònh vaøhöôùng daãn
Caáp TW
5
2
laøm thay ñoåi
Phaûn hoài
4
3
Caáp ñòa phöông
Theo khung thöïc hieän vaø ñieàu chænh
Phaûn hoài vaøtöïyùñieàu chænh ñöôïc cuûng coá, phaân tích, ñaùnh giaùñeåcuoái cuøng coùtheåñi ra vôùi qui ñònh môùi. Moãi söïthay ñoåi nhötheá, aûnh höôûng ñeán xaõ hoäi, neàn kinh teá, uy tín heä thoáng chính trò, hieäu quaûchính saùch. Ñoùlaølyùdo vìsao ngöôøi ta cho raèng quaûn trò chính saùch theo chöùc naêng thöïc chaát laøquaûn trò theo muïc tieâu vôùi coâng cuïchính laøqui ñònh
2. Quaûn trò theo ñònh löôïng
§ Ñònh löôï ng laø caàn
thieát cho baát kyøquaù trình quaûn trò naøo. Nhöng phöông thöùc quaûn trò ñònh löôïng khoâng haøm nghóa söû duïng noùnhöcoâng cuï duy nhaát.
2. Quaûn trò theo ñònh löôïng
ng § Phöông phaùp naøy höôù c ñeán vieäc coágaéng ra caù quyeát ñònh toái öu trong quaù trình thöïc hieän vaøquaûn lyù chính saùch döïa treân nhö õng phaân tích mang tính soálieä u vaøtính toaùn.
2. Quaûn trò theo ñònh löôïng
§ Trong ñoù, khoâng chælôïi ích, chi phíbaèng tieàn maø coøn tính toaùn caûlôïi ích vaøchi phíxaõ hoäi. Tuy nhieân, coi troïng vieäc xaùc ñònh caùc soálieäu thuoäc nhoùm haäu quaûkhoâng theå thoáng keâ.
2. Quaûn trò theo ñònh löôïng
§ Quaûn trò theo ñònh
löôïng baét ñaàu thònh haønh taïi Hoa Kyø nhöõng naêm 1960. Vaøo giai ñoaïn ñaàu, phöông thöùc noåi tieáng nhaát ñöôïc aùp duïng laøPPBS
Theánaøo laøquaûn trò PPBS?
§ PPBS (planning Program Budget System): Heäthoáng naøy taäp trung nhöõng caùch thöùcñònh löôïng caùc thoâng soácoáñònh vaøbaát ñònh veà chöông trình trong moãi giai ñoaïn, nhaèm giuùp nhaøquaûn lyùñuûthoâng tin caàn thieát ñeåñöa ra nhöõng quyeát ñònh hieäu quaû.
Cô sôû quaûn trò chính saùch baèng PPBS?
§ Moïi nguoàn löïc cuûa nhaønöôùc luoân nhoû
hôn nhu caàu söûduïng. Do ñoù, söûduïng noù nhötheánaøo, vaøo muïc tieâu naøo toát nhaát laøvaán ñeàcoùtaàm quan troïng coát töûñoái vôùi uy tín laãn hieäu quaûhoaït ñoäng chính quyeàn. Muoán löïa choïn ñuùng muïc tieâu trong soáhaøng ngaøn muïc tieâu caàn thieát, phaûi söûduïng caùch phaân tích cuûa PPBS .
Cô sôû quaûn trò chính saùch baèng PPBS?
§ Ñoäng cô thuùc ñaåy caùc coâng chöùc thöïc hieä n ông
hieäu quaûchính saùch laøxuaát phaùt töølö taâm, traùch nhieäm vôùi coäng ñoàng.
§ Caàn thieát phaûi thieát laäp moät cô cheáhaønh ñoäng sao cho khi thöïc hieän ñuùng cô cheá naøy, moïi vieân chöùc duøcoáyùhay voâ tình ñeàu coùtheåcho ra nhöõng quyeát ñònh ñuùng ñaén. Cô cheánoùi treân laøPPBS.
Noäi dung cuûa quaûn trò theo PPBS
§ 1/ PPBS yeâu caàu moät söïphaân tích kyõ muïc tieâu chính saùch baèng phöông tieän tính toaùn
§ 2/Phaûi phaân tích ñeånhaän thöùc baèng heát
saûn phaåm cuûa chính saùch
§ 3/ Ño löôøng chi phí, khoâng chælaøchi phíhieän taïi maøtaát caûmoïi chi phíveàsau nhövaän haønh, baûo trì, söûa chöõa...
Noäi dung cuûa quaûn trò theo PPBS
§ 4/Phaân tích vaøcuûng coácaùc giaûi phaùp
§ Ñieàu kieän caàn vaøñuûñeåcoùnhöõng
thay theálaøböôùc chuûyeáu thöùhai trong noäi dung PPBS.
quyeát ñònh chính xaùc trong quaûn trò chính saùch laøphaûi thaáy roõ öu vaø nhöôïc ñieåm cuûa töøng giaûi phaùp nhölaø chuùng ñang thöïc hieän tröôùc maét.
Noäi dung cuûa quaûn trò theo PPBS
§ Vìvaäy, caàn phaûi xaây döïng kòch baûn nhieàu giaûi phaùp thay theákhaùc nhau. Moãi giaûi phaùp boäc loäñaày ñuûveàchi phí–lôïi ích hieän taïi vaøsau naøy. PPBS yeâu caàu quaù trình nghieàn ngaãm kyõ caùc giaûi phaùp, cuûng coácaùc tính toaùn ñònh löôïng trong töøng ñôn vò. So saùnh vaøñoái chieáu chuùng nhieàu laàn. nhaøquaûn trò chính saùch caøng coùkhaûnaêng choïn ñöôïc quyeát ñònh toái öu.
Noäi dung cuûa quaûn trò theo PPBS
§ 5/. Xaây döï ng moät heäthoáng caùc caùch thöùc ñònh löôïng, tính toaùn trong phaân tích chi phí–lôïi ích cho 4 noäi dung treân . Heäthoáng moät caùi khung, treân caùi treân ñöôïc vínhö khung naøy raùp soálieäu vaøo. Theálaøhình aûnh caùc giaûi phaùp boäc loära heát. Nhaøquaûn trò coù ñieàu kieän nhaän thöùc roõ muïc tieâu, tình huoáng, phöông tieän. Oâng ta seõ quyeát ñònh moät caùch khaùch quan vaødeã daøng .
Nguyeân taéc thöïc hieän quaûn trò theo PPBS
§ Thöùnhaát,phaûi phaân tích cho ñöôïc caùc noäi dung treân trong nhöõng naêm tôùi cuûa chöông trình, thöôøng laø5 ñeán 10 naêm. Döïkieán naøy coùtheåcuûng coátheâm cho quyeát ñònh. Noùgiuùp giaûm bôùt tính chuûquan vaøngaén haïn
Nguyeân taéc thöïc hieän quaûn trò theo PPBS
§ Thöùhai, PPBS coi troïng phaân tích vaán ñeà
trong heäthoáng cuûa noù. Maùy tính, thoáng keâ, toaùn hoïc thöôøng ñöôïc söûduïng ñeånhaäp soá lieäu vaøxöûlyù. Tuy nhieân, noùkhoâng phaûi laø coâng cuïquyeát ñònh. Vaán ñeàlaøkeát quaû phaân tích ñònh löôïng phaûi phoái hôïp vôùi nhöõng keát quaûphaân tích khaùc veàcon ngöôøi, nhöõng nhaân toátaâm lyù, voâ hình…thì môùi cho moät heäthoáng ñaày ñuûveàgiaûi phaùp .
3. Quaûn trò bôûi yùkieán coávaán
§ Thöùnhaát , xaõ hoäi caøng phaùt trieån, vaán ñeàphaùt sinh caøng ña daïng, phöùc taïp. Naêng löïc cuûa moät ngöôøi hay moät nhoùm ngöôøi khoâng bao giôøcoùtheåbao quaùt heát ñöôïc caùc vaán ñeà. Do ñoù, môû roäng coávaán ñeånghe nhöõng höôùng daãn vaøphaân tích cuûa hoïlaøcon ñöôøng deã daøng vaøtoát nhaát cho coâng vieäc
3. Quaûn trò bôûi yùkieán coávaán
c c, phaân
ònh quan
cho
§ Thöùhai , söïphaùt trieån cuûa coâng nghieäp vaø dòch vuïdaãn ñeán chuyeân moân hoùa cuûa cuoä soáng ngaøy caøng maõnh lieät. Ôûtöøng laõnh vöï chæcoùchuyeân gia ngaønh ñoùmôùi coùtheå tích söïkieän moät caùch coùchieàu saâu vaøbeà roäng ñuûkín keõ cho caùc quyeát ñ troïng. Chuyeân gia khu vöïc khaùc khoâng theå baùc hoïc ñuûñeåcung caáp kieán thöùc cô sôû nhaø laøm chính saùch.
4. Quaûn trò CS baèng coâng
cuïhôïp ñoàng tönhaân
§ Hôïp ñoàng vôùi tönhaân ñeåthueâ hoïthöïc hieän caùc dòch vuïcoâng coäng. Coù3 hình thöùc hôïp ñoàng trôûneân phoåbieán:
§ Thöùnhaát , hôïp ñoàng thöïc hieän caùc
nghieân cöùu vaøphaùt trieån (R&D).
4. Quaûn trò CS baèng coâng
cuïhôïp ñoàng tönhaân
t i
§
Thöùhai , hôïp ñoàng thueâ tönhaân quaûn lyùmoä soádöïaùn chöông trình cho chính phuûhay coøn goï laø hôïp ñoàng chuyeån giao traùch nhieäm.
§ §
Thöùba , hôïp ñoàng tövaán caùc vaán ñeàCS Hình thöùc 1 vaø3 goïi chung trong danh töø hôïp ñoàng nghieân cöùu vaøtövaán chính saùch
Hôïp ñoàng chuyeån giao traùch nhieäm
§ Moïi hình thöùc hôïp ñoàng ñeàu mang noäi dung chuyeån hoaït ñoäng thöïc hieän moät coâng vieäc nhaát ñònh, vôùi muïc tieâu, tieâu chuaån saün coùcho ñoái taùc ñaûm nhieäm. Coù theåñoùlaømoät phaàn vieäc cuûa chöông trình thuoäc caùc maûng nghieân cöùu, thoáng keâ, phaân phoái dòch vuï…maøcuõng coùtheålaø nguyeân caûdöïaùn.
Hôïp ñoàng chuyeån giao traùch nhieäm
§ Trong moät soátröôøng hôïp, coâng ty tönhaân boátríngöôøi laøm vieäc ñan xen vôùi vieân chöùc nhaønöôùc vaøvieân chöùc naøy ñaûm nhieäm vieäc giaùm saùt tieâu chuaån. Nhöõng hôïp ñoàng tövaán hoaëc R & D thuoäc daïng naøy. Nhöng haàu heát caùc tröôøng hôïp coøn laïi, tönhaân phuïtraùch töøA ñeán Z. Töøtaùc nghieäp ñeán giaùm saùt, quaûn trò theo hình thöùc hôïp ñoàng khoaùn muïc tieâu.
Lôïi ích cuûa hôïp ñoàng chuyeån giao traùch nhieäm
§ Thöùnhaát, taäp hôïp ñöôïc trítueätöønhieàu
nguoàn trong xaõ hoäi, chuyeân gia caùc lónh vöïc maøchính quyeàn khoâng theåcoù.
§ Thöùhai, giaûm teäquan lieâu trong boämaùy
haønh chính. Haàu heát caùc chöông trình döïaùn giao cho tönhaân ñeàu coùthôøi haïn. Do ñoù, chính quyeàn coùtheåkeát thuùc noùtrong moät thôøi ñieåm xaùc ñònh. Traùnh vieäc duy trìmoät bieân cheá thöôøng tröïc lôùn, caûn trôûnhieàu cho söïlinh hoaït caàn coù cuûa chính saùch.
Lôïi ích cuûa hôïp ñoàng chuyeån giao traùch nhieäm
§ Thöùba, tieát kieäm chi phínhaønöôùc, vì: § Löïc löôïng bieân cheáhôïp ñoàng ñöông nhieân khoâng thuoäc dieän vieân chöùc. Nhaønöôùc khoâng phaûi traûtieàn löông höu vaøtrôïcaáp veà höu, baûo hieåm caùc loaïi trong vaøngoaøi thôøi gian laøm vieäc, coâng ty cuûa hoïphaûi lo.
§ Khi ngaân saùch bò haïn cheá, khoaùn hôïp ñoàng theo coâng vieäc seõ haïn cheáñöôïc quyõ löông
Lôïi ích cuûa hôïp ñoàng chuyeån giao traùch nhieäm
•* Giaûm ñöôïc chi phíquaûn lyùnhaân vieân vaø
keåcaûchi phi quaûn lyùchöông trình
t p
•* Giaûm ñöôïc taát caûphuïcaáp vaøtrang thieá bò laøm vieäc maønhaønöôùc phaûi cung caá cho nhaân vieân cuûa mình.
•* Khoâng toán tieàn xaây döïng cô baûn vaên phoøng laøm vieäc vaøduïng cuïtöông töï.
Hôïp ñoàng nghieân cöùu vaøtö vaán chính saùch § Chuyeân gia beân ngoaø i chính quyeàn coùtheå
phaân thaønh caùc nhoùm sau ñaây:
§ 1) chuyeân gia cuûa caùc taäp ñoaøn coâng nghieäp § . 2) chuyeân gia, vieän nghieân cöùu cuûa caùc toå
chöùc lôïi ích
§ 3) chuyeân gia cuûa caùc tröôøng ñaïi hoïc
Haïn cheácuûa phöông thöïc quaûn trò bôûi hôïp ñoàng tönhaân
§ Thöùnhaát
, quaùtrình môûroäng hôïp ñoàng ñaõ taïo cho tönhaân taùc ñoäng maïnh hôn ñeán chính saùch coâng coäng. Heäquaûlaøquyeàn löïc thöïc söïcoùkhi naèm haún trong tay tönhaân. Khi hieän töôïng treân xuaát hieän daãn ñeán giaûm hieäu quaûchính saùch.
Haïn cheácuûa phöông thöïc quaûn trò bôûi hôïp ñoàng tönhaân
§ Thöùhai , nhöõng taäp ñoaøn lôùn caøng ñöôïc giaønh nhieàu hôïp ñoàng töøchính phuûvaøkeát quaûlaøquaùtrình taäp trung cao ñoätöbaûn vaøtaøi chính vaøo trong tay moät soátaäp ñoaøn daãn ñeán söïthoáng trò cuûa chuûnghóa ñoäc quyeàn.
Haïn cheácuûa phöông thöïc quaûn trò bôûi hôïp ñoàng tönhaân
§ Thöùba , ñeånhaän ñöôïc hôïp ñoàng quaûn trò chính saùch tönhaân khoâng ngaïi hoái loä. Ñeåbuønhöõng chi phíñaõ boûra do hoái loä, tönhaân phaûi tìm caùch laáy laïi töø döïaùn hay chöông trình. Heäquaûlaø chaát löôïng thöïc söïcuûa saûn phaåm vaø taùc ñoäng cuûa chính saùch bò suy giaûm.
Caâu hoûi
Planning-Program-
§ Caâu 1: Phaân tí ch khaùi nieäm vaønoäi dung cuûa quaûn trò chính saùch coâng baèng phöông phaùp quaûn trò ñònh löôïng Heäthoáng ngaân saùch – chöông trình vaøkeáhoaïch ( Budget Systems), vieát taét: PPBS
§ Caâu 2: Phaân tích öu ñieåm vaøhaïn cheácuûa
phöông phaùp quaûn trò chính saùch coâng baèng coâng cuïhôïp ñoàng tönhaân
