ỦY BAN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ KON TUM
TRƯỜNG TIỂU HỌC LÊ VĂN TÁM
----------------
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN KĨ NĂNG GIAO TIẾP CHO
HỌC SINH LỚP 1A - TRƯỜNG TH LÊ VĂN TÁM -
THÀNH PHỐ KON TUM
Lĩnh vực/môn: Công tác chủ nhiệm lớp
Tên tác giả: Phan Thị Kim Phúc
Chức vụ: Giáo viên chủ nhiệm lớp 1A
Đơn vị công tác: Trường TH Lê Văn Tám – TP Kon Tum
Năm học: 2023-2024
MỤC LỤC
Mục
Nội dung
trang
I
PHẦN MỞ ĐẦU
1
1
Lý do chọn vấn đề nghiên cứu
1
2
Mục đích nghiên cứu
2
3
Đối tượng nghiên cứu
2
4
Đối tượng khảo sát thực nghiệm
2
5
Phương pháp nghiên cứu
2
6
Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu
2
II
PHẦN NỘI DUNG
3
1
Cơ sở lý luận của vấn đề
3
2
Thực trạng vấn đề nghiên cứu
3
2.1
Thuận lợi
4
2.2
Khó khăn
4
3
Các biện pháp đã tiến hành
5
3.1
Biện pháp 1: Hướng dẫn một số kĩ năng giao tiếp giữa thầy và
trò, giữa trò với trò.
5
3.2
Biện pháp 2: Rèn luyện kĩ năng giao tiếp thông qua các hoạt
động tập thể
6
3.3
Biện pháp 3: Đổi mới phương pháp dạy học nhằm rèn kĩ
năng giao tiếp cho học sinh.
7
3.4
Biện pháp 4: Tăng cường rèn cho học sinh thói quen và kĩ
năng giao tiếp, hợp tác trong các tiết Đạo đức
9
3.5
Biện pháp 5: Kết hợp với phụ huynh học sinh
10
4
Kết quả thực hiện
11
III
PHẦN KẾT LUẬN
12
Một số biện pháp rèn kĩ năng giao tiếp cho học sinh lớp 1A- trường TH Lê Văn Tám-
TP Kon Tum
Giáo viên: Phan Thị Kim Phúc 1
MỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN KĨ NĂNG GIAO TIẾP CHO HỌC SINH
LỚP 1A -TRƯỜNG TH LÊ VĂN TÁM – THÀNH PHỐ KON TUM
I. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài.
Brian Tracy đã nói “Giao tiếp là một kĩ năng, bạn có thể học. Nó cũng giống
như đi xe đạp hay tập đánh máy. Nếu bạn sẵn sàng nhọc công vì nó, bạn có thể nhanh
chóng cải thiện chất lượng của mọi phần trong cuộc sống của mình”.
Đúng vậy, kĩ năng giao tiếp là một kĩ năng hết sức quan trọng nó giúp cho
chúng ta giao tiếp chia sẻ với những người xung quanh. Đặc biệt học sinh tiểu học
là một trong những hoạt động vô cùng cần thiết ngay khi các em bắt đầu chuyển
hoạt động chủ đạo từ vui chơi sang học tập. Bởi, tiểu học là lứa tuổi hình thành
những nét tính cách nền tảng, những thói quen trong học tập và thói quen làm việc
sau này.
Việc hình thành nhân cách gốc cho học sinh ở bậc Tiểu học vô cùng quan
trọng vì nó là cơ sở nền tảng để học sinh phát triển bền vững. Mục tiêu giáo dục
tiểu học hướng vào việc trang bị kiến thức, kĩ năng cơ bản ban đầu để học sinh
tiếp tục học ở các cấp cao hơn. Nội dung giáo dục Tiểu học tập trung vào các môn
học văn hóa, giáo dục đạo đức, giáo dục kĩ năng sống cho học sinh,…. Trong
những nội dung đó thì giáo dục kĩ năng giao tiếp cho học sinh chiếm vị trí, vai trò
quan trọng, nó ảnh hưởng trực tiếp tới chất lượng và hiệu quả của giáo dục tiểu
học. Bởi mọi hoạt động dạy học, giáo dục, sinh hoạt trong nhà trường đều phải
được thực hiện thông qua giao tiếp. Cùng với giáo dục văn hóa, đạo đức thì giáo
dục kĩ năng sống đặc biệt là kĩ năng giao tiếp được quan tâm chú trọng để hình
thành những nhân tố cơ bản góp phần hình thành nhân cách con người Việt Nam
xã hội chủ nghĩa.
Kĩ năng giao tiếp không phải do bẩm sinh, di truyền mà có được. Nó được hình
thành và phát triển trong quá trình sống, qua hoạt động, qua trải nghiệm, tập luyện, rèn
luyện. Nhận thức được điều đó, bản thân tôi luôn quan tâm chú trọng đổi mới phương
pháp dạy học và tích cực lồng ghép các hoạt động trải nghiệm góp phần giáo dục kĩ
năng giao tiếp tích cực, tự tin cho học sinh.
Tuy nhiên để có thể hình thành được kĩ năng này là cả quá trình rèn luyện và
cần áp dụng phương pháp chính xác, phù hợp và đây không phải là chuyện ngày
một ngày hai, nó cần sự kiên trì từng ngày và sự phối hợp của phụ huynh, phải
hết sức quan tâm đồng thời làm người dẫn dắt con bằng việc thường xuyên hỏi
han hay trò chuyện với con. Bầu bạn với con là cách rèn kĩ năng giao tiếp cho học
sinh lớp 1 hiệu quả nhất.
Qua thực tế, kĩ năng giao tiếp của học sinh tiểu học trường tôi nói chung,
đặc biệt là học sinh lớp 1A do tôi chủ nhiệm nói riêng, các em chưa tự tin còn
Một số biện pháp rèn kĩ năng giao tiếp cho học sinh lớp 1A- trường TH Lê Văn Tám-
TP Kon Tum
Giáo viên: Phan Thị Kim Phúc 2
nhút nhát, nói lí nhí, nói không rõ ràng, không thành câu, diễn đạt không rõ ý,
nói chưa phù hợp với tình huống, không đủ câu… các em lúng túng khi trình
bày trước lớp. Nhận thức rõ tầm quan trọng đặc biệt của của việc bồi dưỡng,
hình thành Kĩ năng giao tiếp cho các em học sinh nên tôi đã chọn, nghiên cứu và
thực nghiệm "Một số giải pháp rèn kĩ năng giao tiếp cho học sinh lớp 1A -
trường Tiểu học Lê Văn Tám – thành phố Kon Tum''.
2. Mục đích nghiên cứu
- Nghiên cứu, nhận thức về mục tiêu Chương trình giáo dục phổ thông 2018,
về nhiệm vụ trọng tâm năm học 2023-2024; Xác định thực trạng đối tượng học
sinh lớp chủ nhiệm; Đề xuất, áp dụng các giải pháp tạo cơ hội cho học sinh được
học tập, rèn luyện, giúp các em hình thành và phát huy năng lực giao tiếp hợp tác.
- Nghiên cứu biện pháp để rèn năng lực giao tiếp cho học sinh lớp 1A, tạo
cơ hội cho các em mạnh dạn, tự tin khi giao tiếp.
3. Phạm vi và đối tượng áp dụng
- Phạm vi: Nghiên cứu phương pháp rèn kĩ năng giao tiếp cho học sinh.
- Đối tượng: Học sinh lớp 1A trường TH Lê Văn Tám.
4. Đối tượng khảo sát, thc nghiệm: Giáo viên và học sinh lớp 1A.
5. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu lí luận (đọc tài liệu).
- Phương pháp phân tích tổng hợp.
- Phương pháp điều tra.
- Phương pháp thực nghiệm.
- Phương pháp quan sát.
- Phương pháp tổng kết, rút kinh nghiệm.
6. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu
- Phạm vi nghiên cứu:
+ Nghiên cứu tại học sinh lớp 1A trường tiểu học Lê Văn Tám – thành phố
Kon Tum.
+ Giáo viên dạy thực nghiệm: Phan Thị Kim Phúc – GVCN lớp 1A.
- Kế hoạch nghiên cứu: Thời gian nghiên cứu từ tháng 9 /2023 đến tháng
3/2024 cụ thể :
+ Tháng 9/2023: Khảo sát về kĩ năng giao tiếp của học sinh lớp 1A.
+ Tháng 10,11,12 /2023 và tháng 1,2/2024: áp dụng các giải pháp dạy thực
nghiệm để rèn kĩ năng giao tiếp cho học sinh tại trường Tiểu học Lê văn Tám –
thành phố Kon Tum.
+ Tháng 3/2024: Thống kê, so sánh kết quả thực nghiệm trước và sau khi
tác động thực nghiệm các biện pháp.
Một số biện pháp rèn kĩ năng giao tiếp cho học sinh lớp 1A- trường TH Lê Văn Tám-
TP Kon Tum
Giáo viên: Phan Thị Kim Phúc 3
II. PHẦN NỘI DUNG
1.Cơ sở lý luận
Giao tiếp là một trong những kĩ năng xã hội quan trọng trong đời sống hàng ngày
của con người. Chúng ta thường được biết đến là một “mắt xích” của xã hội, cho
nên, hàng ngày, hàng giờ, chúng ta đều phải tương tác và giao tiếp với thế giới
xung quanh để thấu hiểu và tạo dựng các mối quan hệ của mình.Đối với trẻ nhỏ,
các cấp độ giao tiếp của trẻ phát triển dần theo độ tuổi. Ngay từ khi trẻ chào đời,
các con giao tiếp bằng mắt, qua các cử động của chân, tay, đặc biệt là qua tiếng
khóc… Lên 3 tuổi, trẻ bắt đầu sử dụng ngôn ngữ để giao tiếp, thể hiện thái độ,
cảm xúc thông qua giao tiếp phi ngôn ngữ như ngôn ngữ cơ thể, ánh mắt, nét
mặt… Vì vậy, giao tiếp chính là “công cụ” quan trọng để trẻ tồn tại và phát triển.
Giáo dục kĩ năng giao tiếp cho học sinh lớp 1 là rất cần thiết bởi kĩ năng này
có vai trò vô cùng quan trọng. Khi các em biết cách giao tiếp sẽ có thể tự chủ động
diễn đạt suy nghĩ, truyền tải thông điệp tới người khác, biết bày tỏ mong muốn
với cha mẹ, thầy cô và mọi người xung quanh. Đồng thời các em cũng biết cách
lắng nghe, tôn trọng ý kiến của người khác để tạo thêm nhiều mối quan hệ tốt với
bạn bè, mọi người.
Kĩ năng giao tiếp sẽ tạo tiền đề để các em phát triển tư duy phản biện và các kĩ
năng mềm cần thiết khác như kĩ năng làm việc nhóm…Bên cạnh đó khi sở hữu kĩ
năng giao tiếp tốt các em sẽ luôn tự tin trong mọi hoạt động và các mối quan hệ
xã hội. Các em sẽ phát huy được các tiềm năng của bản thân, làm chủ chính mình
để tạo dựng thành công trong tương lai.
*10+ kĩ năng giao tiếp CHỦ ĐẠO cho trẻ tiểu học TỰ TIN
Có thái độ tôn trọng.
Lựa chọn từ ngữ, cách xưng hô phù hợp.
Biết nói lời cảm ơn – xin lỗi.
Dạy trẻ cách chủ động đưa ra yêu cầu khi cần.
Kĩ năng giao tiếp với người lạ
Dạy con chào hỏi.
Dạy trẻ “Hãy tự tin”
Dạy con biết lắng nghe.
2. Thc trạng vấn đề nghiên cứu
Năm học 2023 – 2024, tôi được nhà trường phân công chủ nhiệm lớp 1A.
Tổng số 22 HS. Trong đó nam 12 em; Nữ 10 em; dân tộc thiểu số (DTTS)3 em;
Học sinh khó khăn 1 em (HSKK)