PH N I:L I M ĐUẦ Ờ Ở Ầ
1. Lý do ch n đ tài:ọ ề
Hi n nay, đ ti p c n v i n n tri th c m i và ng d ng thành công nh ngệ ể ế ậ ớ ề ứ ớ ứ ụ ữ
thành t u c a khoa h c trên th gi i thì các n c nói chung và Vi t Nam nóiự ủ ọ ế ớ ướ ệ
riêng đòi h i ph i có cu c đi m i trong h th ng giáo d c v m c tiêu, n iỏ ả ộ ổ ớ ệ ố ụ ề ụ ộ
dung và ph ng pháp. Chúng ta c n đào t o ra m t đi ngũ nhân l c v a h ngươ ầ ạ ộ ộ ự ừ ồ
v a chuyên. Không ch gi i v tri th c khoa h c mà còn ph i am hi u nh ng triừ ỉ ỏ ề ứ ọ ả ể ữ
th c v xã h i. Môn h c T nhiên xã h i trong nhà tr ng Ti u h c hi n nayứ ề ộ ọ ự ộ ườ ể ọ ệ
gi v trí vai trò quan tr ng trong vi c hình thành tri th c này. ữ ị ọ ệ ứ
Th nh ng hi n nay có nhi u giáo viên ch a th t s hi u h t ý nghĩa c aế ư ệ ề ư ậ ự ể ế ủ
vi c đi m i ph ng pháp d y h c các môn h c nói chung cũng nh môn Tệ ổ ớ ươ ạ ọ ọ ư ự
nhiên xã h i nói riêng nên ch a th t s quy t tâm t b thói quen d y theo ki uộ ư ậ ự ế ừ ỏ ạ ể
truy n đt qua sách v , theo l i h c th đng. ề ạ ở ố ọ ụ ộ
Có r t nhi u ph ng pháp d y h c giúp các em ch đng ti p thu ki n th cấ ề ươ ạ ọ ủ ộ ế ế ứ
nh ng n i b t lên trong đó là ph ng pháp giao vi c. Đây là ph ng pháp giúpư ổ ậ ươ ệ ươ
các em t tìm tòi ki n th c, t phát hi n và nêu th c m c tr c khi b c vàoự ế ứ ự ệ ắ ắ ướ ướ
ti t h c. Giáo viên ch là ng i h tr giúp các em k t lu n l i và đnh h ngế ọ ỉ ườ ỗ ợ ế ậ ạ ị ướ
cho các em đâu là ki n th c đúng. Ph ng pháp này r t tích c c và mang nhi uế ứ ươ ấ ự ề
u đi m.ư ể
Nh n th c đc t m quan tr ng c a c a môn h c, tôi đã m nh d n ch n đ tài:ậ ứ ượ ầ ọ ủ ủ ọ ạ ạ ọ ề
“S d ng ph ng pháp giao vi c giúp h c sinh h c t t môn t nhiên xã h iử ụ ươ ệ ọ ọ ố ự ộ
l p 1”ớ
PH N II:N I DUNGẦ Ộ
A. C u trúc ch ng trình môn h cấ ươ ọ :
Bao g m 3 ch đ:ồ ủ ề
- Ch đ “Con ng i và s c kh e”: h c sinh đc h c v c th ng i vàủ ề ườ ứ ỏ ọ ượ ọ ề ơ ể ườ
các c quan trong c th , cách gi v sinh than th , cách ăn , ngh ng i, vuiơ ơ ể ữ ệ ể ở ỉ ơ
ch i đi u đ và an toàn, phòng tránh m t s b nh t t. ơ ề ộ ộ ố ệ ậ
- Ch đ “Xã h i”: h c sinh đc h c v các thành viên, các ho t đng vàủ ề ộ ọ ượ ọ ề ạ ộ
các m i quan h trong gia đình, trong tr ng h c, c ng đng và đi u ki nố ệ ườ ọ ộ ồ ề ệ
s ng xã h i, các ho t đng sinh s ng c a nhân dân, m t s c s hànhố ở ộ ạ ộ ố ủ ộ ố ơ ở
chính, y t , giáo d c…Cách gi v sinh nhà , l p h c, tr ng h c , n iế ụ ữ ệ ở ớ ọ ườ ọ ơ
công c ng: cách gi an toàn cho b n thân và ng i khác trong môi tr ngộ ữ ả ườ ườ
sinh ho t và h c t p khác nhau. ạ ọ ậ
- Ch đ “T nhiên”: h c sinh đc h c v đc đi m c u t o, môi tr ngủ ề ự ọ ượ ọ ề ặ ể ấ ạ ườ
s ng c a đng th c v t ph bi n: ích l i và tác h i c a chúng đi v i điố ủ ộ ự ậ ổ ế ợ ạ ủ ố ớ ờ
s ng và s c kh e con ng i, m t s hi n t ng t nhiên, s l c v m tố ứ ỏ ườ ộ ố ệ ượ ự ơ ượ ề ặ
tr i, …. ờ
V i nh ng ch đ c a môn h c trên, tôi thi t nghĩ làm th nào đ các emớ ữ ủ ề ủ ọ ế ế ể
ti p c n ki n th c m t cách ch đng nh t và nh ng ki n th c này th t sế ậ ế ứ ộ ủ ộ ấ ữ ế ứ ậ ự
là c a các em, không máy móc, không gò bó. Và t b n thân c u trúc c aủ ự ả ấ ủ
ch ng trình cũng đã có m c đích giúp cho các em khám phá nh ng ki nươ ụ ữ ế
th c đn gi n thân thu c v i cu c s ng c a mình. Chính vì th , tôi nghĩ v iứ ơ ả ộ ớ ộ ố ủ ế ớ
v trí là m t giáo viên tr c ti p gi ng d y và h ng d n tôi s t n d ng v nị ộ ự ế ả ạ ướ ẫ ẽ ậ ụ ố
s ng c a các em đ t đó t o n n t ng giúp các em khám phá ra nh ng ki nố ủ ể ừ ạ ề ả ữ ế
th c t ng ch ng nh xa l nh ng l i vô cùng thân thu c v i chính các em.ứ ưở ừ ư ạ ư ạ ộ ớ
Qua đó, chính b n thân các em cũng l i khám phá ra mình, ch đng h c t p,ả ạ ủ ộ ọ ậ
ch đng ti p nh n ki n th c c a môn h c. Đó chính là lý do tôi tâm đcủ ộ ế ậ ế ứ ủ ọ ắ
khi l a ch n ph ng pháp giao vi c trong phân môn T Nhiên Xã H i. ự ọ ươ ệ ự ộ
B. Ph ng pháp giao vi cươ ệ :
1. Th nào là ph ng pháp giao vi c?ế ươ ệ Là ph ng pháp lôi cu n h c sinhươ ố ọ
vào các ho t đng đa d ng v i nh ng công vi c c th , v i nh ng nghĩa vạ ộ ạ ớ ữ ệ ụ ể ớ ữ ụ
xã h i nh t đnh. Qua đó, h c sinh s có đi u ki n đ th hi n nh ng kinhộ ấ ị ọ ẽ ề ệ ể ể ệ ữ
nghi m v n có c a mình hình thành đc nh ng hành vi phù h p v i côngệ ố ủ ượ ữ ợ ớ
vi c đc giao, thu nh n ki n th c phù h p. ệ ượ ậ ế ứ ợ
2. Cách ti n hànhế:
L a ch n bài d y phù h p v i ph ng pháp giao vi c. ự ọ ạ ợ ớ ươ ệ
Xây d ng k ho ch.ự ế ạ
Căn c vào m c tiêu c a bài , đi u ki n, ph ng ti n d y h c cũng nhứ ụ ủ ề ệ ươ ệ ạ ọ ư
đc đi m, trình đ nh n th c c a h c sinh trong l p và kinh nghi m c aặ ể ộ ậ ứ ủ ọ ớ ệ ủ
b n thân mà GV s l p ra h th ng câu h i và phân chia công vi c cho t ngả ẽ ậ ệ ố ỏ ệ ừ
nhóm(cá nhân)
Ví d : Bài “ Cây g ”:ụ ỗ
Đ đm b o m c tiêu bài h c giáo viên c n giao vi c theo 4 nhóm v i cácể ả ả ụ ọ ầ ệ ớ
câu h i nh sau: ỏ ư
Nhóm 1: Hãy quan sát và tìm hi u xem nh ng cây có thân l n th ng đcể ữ ớ ườ ượ
tr ng đâu? ồ ở
Nhóm 2: Nh ng cây có thân to y có nh ng b ph n nào? Có gi ng v iữ ấ ữ ộ ậ ố ớ
nh ng b ph n c a cây rau và cây hoa không? ữ ộ ậ ủ
Nhóm 3: Hãy h i nh ng ng i thân trong gia đình nh ng cây có thân to yỏ ữ ườ ữ ấ
tên là gì? Tìm thêm hình nh (n u có)ả ế
Nhóm 4: Nh ng cây có thân to th ng có ích l i gì? Làm đc nh ng v tữ ườ ợ ượ ữ ậ
d ng nào? ụ
H tr - Ki m tra: ỗ ợ ể
Trong quá trình h c sinh th c hi n nhi m v c a nhóm mình GV c n h trọ ự ệ ệ ụ ủ ầ ỗ ợ
g i ý giúp các em tìm ki m thông tin và ki m tra ti n đ th c hi n c a cácợ ế ể ế ộ ự ệ ủ
nhóm. Đng th i cũng giúp đ các nhóm g p khó khăn trong quá trình thuồ ờ ỡ ặ
nh n thong tin c a mình. ậ ủ
Ti n hành ti t d y: Trong t ng ho t đng,các nhóm s l n l t trình bàyế ế ạ ừ ạ ộ ẽ ầ ượ
s n ph m hay thông tin thu th p đc theo đi u khi n c a GV. Nh ng ph nả ẩ ậ ượ ề ể ủ ữ ầ
ki n th c h c sinh trình bày s là ph n m đu cho m t ho t đng ho c sế ứ ọ ẽ ầ ở ầ ộ ạ ộ ặ ẽ
là ph n đúc k t ki n th c c a ho t đng đó. GV s là ng i nh n xét và đúcầ ế ế ứ ủ ạ ộ ẽ ườ ậ
k t ki n th c c a ho t đng. ế ế ứ ủ ạ ộ
Nh n xét – l u ý – tuyên d ng. ậ ư ươ
2. u – nh c đi m c a ph ng pháp:Ư ượ ể ủ ươ
* u đi mƯ ể :
H c sinh ch đng tìm ra ki n th c.ọ ủ ộ ế ứ
Các em không ch s d ng v n s ng c a b n thân mà trong quá trìnhỉ ử ụ ố ố ủ ả
tham gia đi tìm ki m thông tin giúp các em t gây d ng thêm v n s ng choế ự ự ố ố
mình. Giáo viên tránh đc l i truy n đt th đng, không gây h ng thúượ ố ề ạ ụ ộ ứ
cho h c sinh.ọ
T o đc m i liên k t cũng nh có s ph i h p gi a gia đình và nhàạ ượ ố ế ư ự ố ọ ữ
tr ng trong quá trinh giáo d c các em. ườ ụ
Gây cho h c sinh s đam mê, s khám phá. ọ ự ự
Rèn kĩ năng ch đng trong vi c n m b t ki n th c và giúp cho các emủ ộ ệ ắ ắ ế ứ
kh c sâu ki n th c h n. ắ ế ứ ơ
* Nh c đi mượ ể :
- Đi t ng h c sinh còn nh nên trong quá trình tìm tòi ki n th c c n cóố ượ ọ ỏ ế ứ ầ
s h tr c a gia đình. ự ỗ ợ ủ
- Các em d tìm hi u lan man, không đúng tr ng tâm yêu c u. ễ ể ọ ầ
- Trình bày ch a logic, mang tính ch t li t kê. ư ấ ệ
- D d n đn vi c phân công quá s c v i h c sinh. ễ ẫ ế ệ ứ ớ ọ
- Ph i ti n hành th c hi n kéo dài trong m t th i gian nh t đnh.ả ế ự ệ ộ ờ ấ ị
4. Gi i phápả:
a. C n có s trao đi tr c ti p v i ph huynh trong các bu i h p đầ ự ổ ự ế ớ ụ ổ ọ ể
có s h tr , chia s t h trong vi c th c hi n ph ng pháp này:ự ỗ ợ ẻ ừ ọ ệ ự ệ ươ
Ngay trong bu i h p đu năm, tôi đã có s chia s các ph ng pháp h cổ ọ ầ ự ẻ ươ ọ
t p đc tr ng c a t ng môn h c. Thông qua bu i h p, tôi cũng nói rõ m cậ ặ ư ủ ừ ọ ổ ọ ụ
đích và ý nghĩa c a vi c giao vi c cho các em. T đó, ph huynh nhìnủ ệ ệ ừ ụ
nh n th y đc u đi m và có s h tr nh t đnh trong su t năm h c.ậ ấ ượ ư ể ự ỗ ợ ấ ị ố ọ
Khi đó ph huynh cũng giúp tôi đnh h ng cho các em thu th p thông tinụ ị ướ ậ
chính xác h n, tránh sai m c tiêu c a ti t h c.ơ ụ ủ ế ọ
b. C n xây d ng k ho ch gi ng d y c th , chi ti t trong vi c phânầ ự ế ạ ả ạ ụ ể ế ệ
công nhi m v cho t ng nhóm:ệ ụ ừ
Đây là b c chu n b quan tr ng nh t. Tôi đã luôn cân nh c th t kĩ khiướ ẩ ị ọ ấ ắ ậ
giao vi c cho t ng cá nhân. Ph i cân nh c l a ch n bài sao cho phù h p.ệ ừ ả ắ ự ọ ợ
Không ph i bài h c nào cũng có th áp d ng ph ng pháp này. Và lúc nàyả ọ ể ụ ươ
đòi h i b n thân tôi ph i có s hi u bi t v đc tính và hoàn c nh c aỏ ả ả ự ể ế ề ặ ả ủ
h c sinh đ tránh gây lúng túng cho h c sinh và b n thân ph huynh. ọ ể ọ ả ụ
c. Giúp h c sinh trong quá trình tìm tòi ki n th c. Ph i ki m traọ ế ứ ả ể
th ng xuyên ti n đ làm vi c t ng nhóm. Đnh h ng cho các em tìmườ ế ộ ệ ừ ị ướ
ki m đúng tr ng tâm ki n th cế ọ ế ứ .
Giáo viên c n trao đi th ng xuyên v i các nhóm đ có th h tr choầ ổ ườ ớ ể ể ỗ ợ
các em. Đng th i t đó g i ý sâu h n giúp các em hi u rõ h n khi trìnhồ ờ ừ ợ ơ ể ơ
bày tr c l p. ướ ớ
Đi v i nh ng bài nh “Cu c s ng xung quanh”: ố ớ ữ ư ộ ố
GV c n th ng xuyên h i thăm trao đi và giúp đ cho h c sinh,ầ ườ ỏ ổ ỡ ọ
tránh tình tr ng h c sinh ch tìm hi u m t s n i các em thích đnạ ọ ỉ ể ộ ố ơ ế
mà không chú ý đn nh ng gì bé th y trên đng làm cho ph n thuế ữ ấ ườ ầ
th p thông tin không phù h p, không phong phú. ậ ợ
Đi v i bài: “Con cá”:ố ớ
Đ quan sát cá b i và th nh th nào GV c n h ng d n cho h cể ơ ở ư ế ầ ướ ẫ ọ
sinh chú ý đn b ph n đu cá. G i ý cho các em ra h cá v nế ộ ậ ầ ợ ồ ở ườ
tr ng, ho c nhà mình. Tránh đ h c sinh quan sát cá b i màườ ặ ở ể ọ ơ
không n m đc ki n th c c n n m. ắ ượ ế ự ầ ắ