
Sáng kiến kinh nghiệm: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng thực hành môn Công Nghệ 9”
-------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------
GV: Vũ Thành Vương Trường THCS Nhật Tân – Tiên Lữ - Hưng Yên
1
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
THỰC HÀNH MÔN CÔNG NGHỆ 9

Sáng kiến kinh nghiệm: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng thực hành môn Công Nghệ 9”
-------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------
GV: Vũ Thành Vương Trường THCS Nhật Tân – Tiên Lữ - Hưng Yên
2
A. ĐẶT VẤN ĐỀ
Giáo dục và đào tạo là m
ột vấn đề hết sức quan trọng trong đời sống chính trị
của mỗi nước, là biểu hiện trình độ phát triển của mỗi quốc gia. Vì v
ậy, ngay từ khi
giành được chính quyền, Hồ Chủ Tịch đã chỉ rõ “một dân tộc dốt là một dân tộc yếu”.
Do đó xác định Giáo dục và đào tạo là m
ột nhiệm vụ quan trọng của cách mạng Việt
Nam. Bắt đầu từ Nghị quyết của Đại hội lần thứ IV của Đảng (1979) đã ra quy
ết định
số 14-NQTƯ về cải cách giáo dục với tư tưởng: Xem giáo dục là b
ộ phận quan trọng
của cuộc cách mạng tư tưởng; thực thi nhiệm vụ chăm sóc và giáo d
ục thế hệ trẻ từ nhỏ
đến lúc trưởng thành; thực hiện tốt nguyên lý giáo dục học đi đôi với hành, giáo d
ục
kết hợp với lao động sản xuất, nhà trường gắn liền với xã hội. Tư tưởng chỉ đạo tr
ên
được phát triển bổ sung, hoàn thiện cho phù hợp với yêu c
ầu thực tế qua các kỳ Đại hội
VII, VIII, IX, X của Đảng Cộng Sản Việt Nam. Đại hội Đảng lần thứ X ti
ếp tục khẳng
định: "Giáo dục và đào tạo cùng với khoa học và công nghệ là quốc sách hàng đầu, l
à
nền tảng và động lực thúc đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hoá đất nư
ớc" ; “Nâng cao
chất lượng giáo dục toàn diện; đổi mới cơ cấu tổ chức, cơ chế quản lý, nội
dung,
phương pháp dạy và học”; thực hiện "chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã h
ội hóa", chấn
hưng nền giáo dục Việt Nam; Chuyển dần mô hình giáo dục hiện nay sang mô h
ình
giáo dục mở - mô hình xã hội học tập với hệ thống học tập suốt đời, đào tạo liên t
ục,
liên thông giữa các bậc học, ngành học; xây dựng và phát tri
ển hệ thống học tập cho
mọi người và những hình thức học tập, thực hành linh ho
ạt, đáp ứng nhu cầu học tập
thường xuyên; tạo nhiều khả năng, cơ hội khác nhau cho ngư
ời học, bảo đảm sự công
bằng xã hội trong giáo dục.”
Nhằm thực hiện tốt đường lối chủ trương đó, những năm học qua, ng
ành
Giáo dục đã tích cực tham gia công cuộc đổi mới toàn di
ện. Một trong những biện
pháp đó là việc giáo dục cơ bản – toàn diện các khoa học cơ bản và thực hành k
ỹ thuật
cơ bản nhằm bổ sung kiến thức và bổ trợ cho công tác hư
ớng nghiệp cuối bậc Trung
học cơ sở và sau bậc Trung học phổ thông. Đây cũng là m
ột trong những quan điểm
giáo dục “Học đi đôi với Hành” mà ngành giáo dục chúng ta được kế thừa từ tư tư
ởng
của Hồ Chủ Tịch và được các kì Đại hội Đảng nêu lên. Và th
ực sự vậy, các bộ môn

Sáng kiến kinh nghiệm: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng thực hành môn Công Nghệ 9”
-------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------
GV: Vũ Thành Vương Trường THCS Nhật Tân – Tiên Lữ - Hưng Yên
3
giảng dạy trong nhà trường phổ thông đều lồng ghép, tích hợp hoặc dành h
ẳn những
thời lượng lớn để giúp học sinh có áp dụng thực hành những kiến thức học tập đư
ợc.
Qua đó, củng cố khắc sâu kiến thức lý thuyết đồng thời cũng nâng cao chất lư
ợng thực
hành, áp dụng vào đời sống thực tế.
Tổng kết kết quả thực hiện Chiến lược phát triển giáo dục 2001 – 2010 c
ủa
Chính Phủ có chỉ ra: “Nội dung chương trình, phương pháp dạy và h
ọc, công tác thi,
kiểm tra, đánh giá chậm đổi mới. Nội dung chương trình còn nặng về lý thuyết, ph
ương
pháp dạy học lạc hậu, chưa phù hợp với đặc thù khác nhau của các loại hình cơ s
ở giáo
dục, vùng miền và các đối tượng người học; nhà trường chưa g
ắn chặt với đời sống kinh
tế, xã hội; chưa chuyển mạnh sang đào tạo theo nhu cầu xã hội; chưa chú tr
ọng giáo
dục kỹ năng sống, phát huy tính sáng tạo, năng lực thực hành của học sinh, sinh viên”
Đây là một tồn tại chung của các bậc học, ngành học trên toàn quốc, còn th
ực
tế tại cơ sở giáo dục thì:
Ở trường THCS, môn Công nghệ 9 là môn học mới được thiết kế theo mô-
đun
nghề nên thời lượng thực hành khá cao, môn h
ọc mang tính thực tế, rất thiết thực cho
việc chọn nghề, hướng nghiệp cho học sinh.
Trong thời kỳ kinh tế mở cửa thì việc học tập của học sinh ngày càng đư
ợc
nâng cao, từ cơ sở vật chất đến nội dung kiến thức bài h
ọc. Trong những năm gần đây,
chương trình đổi mới của sách giáo khoa nói chung và môn Công nghệ nói riêng là m
ột
bước ngoặt về sự đổi mới phương pháp dạy học của giáo viên và học sinh.
Tuy nhiên, trong thực tế, môn Công nghệ hiện nay vẫn chưa thực sự l
à môn
học thế mạnh ở nhiều nhà trường, nhiều nơi – nhiều lúc còn coi đây là môn b
ổ trợ kiến
thức về đời sống, mới mang tính thường thức xã hội chứ chưa là tiền đề, cơ s
ở trong
việc đào luyện học sinh có hiểu biết cơ b
ản về một số nghề hoặc áp dụng trong đời
sống, trong hướng nghiệp. Tâm lý của học sinh, nhất là học sinh nữ thư
ờng ngại thực
hành các bài thực hành của bộ môn.
Điều này làm cho các em chưa có hứng thú trong học lý thuyết, chưa đ
ể ý
từng bước cơ bản trong thực hành, d
ẫn đến những lỗi kỹ thuật, lỗi mỹ thuật trong thực
hành. Cũng phải nhắc đến chất lượng của giáo viên khi hướng dẫn thực hành, m
ột phần

Sáng kiến kinh nghiệm: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng thực hành môn Công Nghệ 9”
-------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------
GV: Vũ Thành Vương Trường THCS Nhật Tân – Tiên Lữ - Hưng Yên
4
do e ngại sự mới mẻ của bộ môn, một phần do tính chất nghề đặc thù của việc l
àm nên
đôi khi giáo viên cũng xem nhẹ phần thực hành hoặc hướng dẫn thực h
ành qua loa, có
lúc còn thực hiện mang tính giới thiệu hàn lâm, giới thiệu trên tranh vẽ, trình chi
ếu
máy tính, … thiếu tính chuyên môn nghề. Đồng thời, một lý do rất thực tế nữa là đ
ồ
dùng dạy học cho phân môn qua các năm học đều đã cũ, xuống cấp, thiếu – m
ất mát,
… cần bổ sung liên tục.
Chính vì vậy, khi được nhà trường giao gi
ảng dạy bộ môn Công nghệ, tôi xác
định cần nâng cao chất lượng dạy học, chuẩn bị tiết giảng chu đáo giúp HS có lý thuy
ết
vững chắc và có thực hành hiệu quả. Qua mỗi tiết học thì học sinh tăng cư
ờng thói
quen chủ động trong việc học, thuần thục và sáng tạo trong thực hành. Có tâm lý v
ững
vàng để tự mình thực hành tại lớp và làm thực tế tại gia đình. Với mong mu
ốn đó,
trong thời gian được giảng dạy Công nghệ 9, tôi đã mạnh dạn nêu sáng kiến và áp d
ụng
trực tiếp vào thực tế với sáng kiến “Một số biện pháp nâng cao chất lượng thực hành
Công Nghệ 9” – Công nghệ 9 – Mô đun Lắp đặt mạch điện gia đình

Sáng kiến kinh nghiệm: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng thực hành môn Công Nghệ 9”
-------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------
GV: Vũ Thành Vương Trường THCS Nhật Tân – Tiên Lữ - Hưng Yên
5
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
1. CƠ SỞ LÝ LUẬN
Tâm lý học lứa tuổi THCS có ghi nhận: Học sinh lứa tuổi THCS có bư
ớc nhảy
vọt về thể chất lẫn tinh thần, các em đang tách dần thời thơ
ấu để tiến sang giai đoạn
phát triển cao hơn tạo nên nội dung cơ bản và s
ự khác biệt trong mọi mặt: thể chất, trí
tuệ, tình cảm, đạo đức, kĩ năng giao tiếp, kĩ năng xử lí tình huống, … Đây là l
ứa tuổi có
vị trí quan trọng trong sự hình thành quan điểm xã hội và đạo đức nhân cách, nhữn
g cơ
sở này là tiềm tàng để hình thành rõ nét trong thời kì thanh niên tiếp theo. Như v
ậy, nếu
như gia đình, nhà trường và xã hội chăm lo cho các em học sinh ở giai đoạn này thì s
ẽ có
tác dụng to lớn cho sự phát triển tài năng, tạo tiền đề cho các tài năng, làm cơ s
ở cho các
bậc học cao hơn. Trong quá trình giáo dục, bồi dưỡng, phát triển nhân lực nhân t
ài thì
mắt xích Nhà trường có vai trò rất quan trọng, mà trong đó mối liên hệ hữu cơ gi
ữa thầy
– trò – kiến thức là điều chủ yếu. Ở lứa tuổi THCS, học sinh đư
ợc học nhiều môn học
với nhiều thầy cô giáo do vậy các em đư
ợc tiếp xúc với hệ thống kiến thức, kĩ năng
phong phú và với các tác phong sư phạm đa dạng. Bên c
ạnh đó các em cũng có những
tâm lý coi trọng môn học này, thích “cách dạy” của thầy cô kia, … Nắm bắt đư
ợc điều
này thì mỗi thầy cô giáo đều hết lòng yêu nghề, đầu tư công sức vào bài soạn, bài gi
ảng
để giúp các em có kiến thức đầy đủ, kĩ năng thành thạo và áp dụng được vào môi trư
ờng
sống.
Với các môn học có giờ học thực hành nói chung và với môn Công ngh
ệ với
mô đun Lắp đặt mạch điện trong nhà thì học sinh có cơ hội học lý thuyết và thực h
ành
ngay các kiến thức, kĩ năng đó. Đây là một điểm mạnh của môn học mà n
ếu thầy cô giáo
phát huy được thì học sinh sẽ ít nhàm chán, lo ngại. Tuy nhiên, với quan đi
ểm giáo dục
trọng nhân văn, hướng đến người học làm trung tâm thì việc người thầy “diễn giảng”
một tiết học hay chưa quý bằng việc giúp học sinh làm tốt các yêu cầu của mục ti
êu bài