Bùi Văn Huấn Trường TH Lý Tự <br />
Trọng<br />
KINH NGHIỆM TRONG CÔNG TÁC CHỈ ĐẠO BỒI DƯỠNG <br />
HỌC SINH GIỎI Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC<br />
I. Phần mở đầu<br />
<br />
I.1. Lí do chọn đề tài<br />
Nhân tài có vai trò hết sức quan trọng trong việc phát triển kinh tế – xã <br />
hội. Bước sang thế kỉ XXI đất nước ta bước vào thời kì đẩy mạnh nhanh sự <br />
nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hoá đất nước. Trong đường lối đổi mới toàn <br />
dịên của đất nước ta về giáo dục và đào tạo, Đảng ta xác định: “Cùng với khoa <br />
học và công nghệ, giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu nhằm nâng cao <br />
dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài...” <br />
Việc bồi dưỡng học sinh giỏi , ươm trồng những hạt giống nhân tài <br />
cho đất nước là một nhiệm vụ rất quan trọng và cần thiết vì những người tài <br />
bao giờ cũng là nhân tố quan trọng để thúc đẩy xã hội phát triển. Việc cần <br />
phải được tiến hành ngay từ bậc học đầu tiên, bậc tiểu học. <br />
Đã từ lâu việc phát hiện và bồi dưỡng học sinh giỏi là nhiệm vụ trọng <br />
tâm của một nhà trường Tiểu học. Trong vài năm gần đây ở trường TH Lý Tự <br />
Trọng đã có được những thành tích đáng kể trong công tác bồi dưỡng <br />
học sinh giỏi. Song nhà trường cũng gặp những khó khăn nhất định, kết quả <br />
thực sự chưa đáp ứng với mục tiêu đề ra. Đây cũng là một lĩnh vực cần được <br />
nghiên cứu một cách nghiêm túc và đề xuất các biện pháp hữu hiệu, khả thi để <br />
đạt kết quả cao hơn. Xuất phát từ những vấn đề trên, bản thân tôi mạnh dạn <br />
chọn vấn đề: “Chỉ đạo tổ chức bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường Tiểu học” <br />
làm đề tài nghiên cứu.<br />
I.2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài.<br />
Nghiên cứu lí luận của việc bồi dưỡng học sinh năng khiếu.<br />
Tìm hiểu thực trạng việc bồi dưỡng học sinh năng khiếu trong những <br />
năm qua ở trường TH Lý Tự Trọng. <br />
Hệ thống hoá và đề xuất các biện pháp chỉ đạo bồi dưỡng học sinh <br />
năng khiếu nhằm nâng cao chất lượng học sinh mũi nhọn của nhà trường.<br />
I.3. Đối tượng nghiên cứu<br />
Biện pháp quản lí, chỉ đạo công tác bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường <br />
TH Lý Tự Trọng. <br />
I.4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu<br />
Do điều kiện thời gian và khuôn khổ của đề tài, tôi chỉ nghiên cứu việc <br />
chỉ đạo bồi dưỡng học sinh giỏi, học sinh năng khiếu từ khi tôi được phân công <br />
<br />
<br />
Kinh nghiệm trong công tác chỉ đạo bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường Tiểu học 1<br />
Bùi Văn Huấn Trường TH Lý Tự <br />
Trọng<br />
làm công tác quản lí ở Trường TH Lý Tự Trọng (từ năm học 20122013 đến <br />
nay).<br />
I.5. Phương pháp nghiên cứu<br />
* Phương pháp nghiên cứu lí thuyết:<br />
Nghiên cứu các tài liệu, nghị quyết của Đảng.<br />
Nghiên cứu các chỉ thị của ngành, các tạp chí, các tài liệu có liên quan <br />
* Phương pháp nghiên cứu thực tiễn: <br />
Phương pháp quan sát<br />
Phương pháp điều tra<br />
Phương pháp toạ đàm trao đổi<br />
II. Phần nội dung <br />
II.1. Cơ sở lý luận<br />
Quản lý trường tiểu học thực chất là quản lý quá trình dạy học. Trong <br />
quá trình dạy học thì việc chú ý tới sự phát triển của từng học sinh luôn là yêu <br />
cầu cơ bản. Bởi vậy việc bồi dưỡng học sinh năng khiếu bao giờ cũng là <br />
nhiệm vụ của mỗi giáo viên và cán bộ quản lý. Trường tiểu học là nơi đầu tiên <br />
trong đời trẻ tham gia vào việc học với tư cách là hoạt động chủ đạo. Nhờ có <br />
các nội dung giáo dục toàn diện mà các em có điều kiện để bộc lộ năng khiếu, <br />
tài năng. Nếu cha mẹ, thầy cô cảm nhận, phát hiện, nâng đỡ, bồi dưỡng mầm <br />
mống năng khiếu, kích thích niềm say mê học tập thì biểu hiện của năng khiếu <br />
sẽ ngày càng rõ hơn. năng khiếu bồi dưỡng sớm sẽ định hướng phát triển và <br />
dần định hình trở thành học sinh có năng khiếu. Ngược lại năng khiếu của các <br />
em không được phát hiện hay quan tâm bồi dưỡng thì nó sẽ mất dần, thui chột <br />
đi. Tổ chức bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường tiểu học nhằm phát huy khả <br />
năng phát triển tiềm tàng của trẻ. Là tạo nguồn học sinh giỏi cho các cấp tiếp <br />
theo. Mặt khác chất lượng đại trà đựơc nâng lên một bước đáng kể thì kết quả <br />
bồi dưỡng học sinh giỏi là một tiêu chí không thể thiếu để đánh giá sự phát <br />
triển của nhà trường. Thành tích giáo dục mũi nhọn khẳng định uy tín của nhà <br />
trường. Mỗi học sinh giỏi không những là niềm tự hào của cha mẹ, thầy cô <br />
giáo mà còn của cả cộng đồng. <br />
* Quan niệm về học sinh năng khiếu: <br />
Qua nghiên cứu, phân tích nhiều học sinh khác nhau tôi thấy rằng học <br />
sinh có năng khiếu có một số nét chung giống nhau. Được quy tụ vào 3 tiêu <br />
chuẩn: Thông minh, sáng tạo, phẩm chất nổi bật.<br />
Thông minh: Những học sinh năng khiếu thường thông minh, trí tuệ <br />
phát triển, có năng lực tư duy tốt. Tiếp thu vấn đề nhanh, nhớ lâu. Các em có <br />
<br />
<br />
Kinh nghiệm trong công tác chỉ đạo bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường Tiểu học 2<br />
Bùi Văn Huấn Trường TH Lý Tự <br />
Trọng<br />
khả năng suy diễn, quy nạp, khái quát hoá, trừu tượng hoá. Các em thường hiểu <br />
sâu, rộng nhiều vấn đề, nhất là những vấn đề có liên quan tới việc học. <br />
Sáng tạo: Những học sinh năng khiếu thường có tư duy độc lập, có óc <br />
phê phán, không suy diễn theo đường mòn, luôn luôn muốn đi vào bản chất, tìm <br />
ra quy luật của sự vật hiện tượng, có khả năng dự báo, sáng tạo ra nhiều <br />
phương pháp mới độc lập, tối ưu.<br />
Một số phẩm chất nổi bật: Say mê, tò mò, hoạt động có mục đích, <br />
trung thực, kiên trì, vượt khó, lao vào cái mới, giàu lòng vị tha và tính nhân văn. <br />
Có ý trí phấn đấu vươn lên tự hoàn thiện với tinh thần tự chủ cao.<br />
Ba mặt thông minh, sáng tạo, một số phẩm chất nổi bật với các biểu <br />
hiện cụ thể nêu trên tạo nên cấu trúc của năng khiếu. Ba tiêu chuẩn nêu trên <br />
đều phải có đồng thời ở mức độ cao, không dưới 75% yêu cầu về từng tiêu <br />
chuẩn trong một con người.<br />
II.2.Thực trạng<br />
a. Thuận lợi khó khăn<br />
* Thuận lợi:<br />
Qua nghiên cứu thực tế cho thấy việc tổ chức bồi dưỡng học sinh giỏi <br />
được trường quan tâm ngay từ đầu năm học. Ban giám hiệu đã giao cho giáo <br />
viên trực tiếp đứng lớp phát hiện và bồi dưỡng. Đội ngũ giáo viên đã đủ về số <br />
lượng và được đào tạo chuẩn về trình độ chuyên môn. Ban giám hiệu đã biết <br />
cách định hướng cho giáo viên phát hiện và dạy học sinh giỏi. Kết quả thi học <br />
sinh giỏi cấp huyện đã đạt kết quả cao hơn.<br />
*Khó khăn:<br />
Bên cạnh những thuận lợi, công tác chỉ đạo bồi dưỡng học sinh giỏi ở <br />
trường tiểu học Lý Tự Trọng còn một số hạn chế:<br />
Việc phát hiện và tuyển chọn học sinh có năng khiếu, có tài năng còn <br />
thiếu cơ sở khoa học nên chưa chính xác và triệt để.<br />
Trong quá trình bồi dưỡng, giáo viên chưa có phương pháp tác động cá <br />
biệt nhằm phát huy tính độc lập, chủ động sáng tạo, trí thông minh của học <br />
sinh.<br />
Chưa có nội dung chương trình chuẩn mực để bồi dưỡng học sinh giỏi.<br />
Sự quan tâm, đầu tư của Phụ huynh học sinh còn ít, nhiều phụ huynh <br />
đi làm ăn xa.<br />
Trách nhiệm và quyền lợi của giáo viên bồi dưỡng học sinh giỏi còn <br />
chưa nhiều, chưa động viên được người dạy.<br />
Chất lượng và số lượng học sinh giỏi chưa ổn định. <br />
<br />
Kinh nghiệm trong công tác chỉ đạo bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường Tiểu học 3<br />
Bùi Văn Huấn Trường TH Lý Tự <br />
Trọng<br />
b. Thành công hạn chế<br />
* Thành công:<br />
Sau khi thực hiện đề tài giáo viên đã nâng cao nhận thức về công tác bồi <br />
dưỡng học sinh giỏi đồng thời biết cách phát hiện và biết xây dựng kế hoạch <br />
bồi dưỡng học sinh giỏi.<br />
* Hạn chế:<br />
Cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho việc dạy và học còn nhiều <br />
khó khăn.<br />
Giáo viên dạy bồi dưỡng vừa phải bảo đảm chất lượng đại trà, vừa phải <br />
hoàn thành chỉ tiêu chất lượng mũi nhọn và công tác kiêm nhiệm do đó cường độ làm <br />
việc quá tải và việc đầu tư cho công tác bồi dưỡng HSG cũng có phần bị hạn chế.<br />
Học sinh học chương trình chính khóa phải học quá nhiều môn, lại <br />
phải học thêm những môn khác, cộng thêm chương trình bồi dưỡng HSG nên <br />
rất hạn chế về thời gian tự học nên các em đầu tư ít thời gian cho việc học bồi <br />
dưỡng HSG, do đó kết quả không cao là điều tất yếu.<br />
Giáo viên dạy bồi dưỡng đều phải tự soạn chương trình dạy, theo kinh <br />
nghiệm của bản thân, theo chủ quan, tự nghiên cứu, tự sưu tầm tài liệu.<br />
Một số khó khăn khác đôi khi gặp phải là có giáo viên giỏi nhưng không <br />
gắn bó với công tác bồi dưỡng HSG vì nhiều lý do khác nhau. Việc giáo viên <br />
dạy bồi dưỡng phải trên cơ sở tình nguyện chứ không thể áp đặt hoặc dùng <br />
biện pháp hành chính; Điều đó ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng BDHSG <br />
cũng như kết quả của công tác này.<br />
c. Mặt mạnh mặt yếu<br />
* Mặt mạnh: <br />
Ban giám hiệu, tổ trưởng tổ chuyên môn quan tâm chỉ đạo sát sao tới công <br />
tác bồi dưỡng học sinh giỏi của trường, coi đó là nhiệm vụ chính trị quan trọng <br />
hàng đầu của trường. Sự đầu tư về đội ngũ, về cơ sở vật chất, về thiết bị đồ <br />
dùng luôn được quan tâm thực hiện thường xuyên. Sự quan tâm đó cũng ảnh <br />
hưởng lớn đến nhận thức của cha mẹ học sinh, học sinh trong Nhà trường. <br />
Được nhân dân, các đoàn thể ủng hộ tạo điều kiện, giáo viên và học sinh càng <br />
thấy được niềm tự hào và trách nhiệm của mình trong việc thực hiện mục tiêu <br />
đào tạo của trường, đặc biệt là công tác bồi dưỡng học sinh giỏi. <br />
* Mặt yếu: <br />
+ Đội ngũ giáo viên có đủ về số lượng, đạt chuẩn về trình độ chuyên <br />
môn nhưng một số chưa thực sự giỏi về chuyên môn. Một số giáo viên chưa có <br />
phương pháp phát hiện và bồi dưỡng học sinh giỏi mà chỉ dựa vào kinh nghiệm <br />
của bản thân để lựa chọn, nên kết quả chưa cao. <br />
Kinh nghiệm trong công tác chỉ đạo bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường Tiểu học 4<br />
Bùi Văn Huấn Trường TH Lý Tự <br />
Trọng<br />
+ Một số giáo viên chưa tích cực trong việc trang bị cho học sinh phương <br />
pháp tự học, chưa chú trọng đến việc rèn kĩ năng cho học sinh, do đó học sinh <br />
nắm bắt kiến thức thụ động chưa linh hoạt, sáng tạo làm ảnh hưởng không nhỏ <br />
đến kết quả. <br />
d. Các nguyên nhân, các yếu tố tác động…<br />
Trước những thực trạng về công tác chỉ đạo bồi dưỡng học sinh giỏi ở <br />
trường tiểu học Lý Tự Trọng, tôi thấy một vấn đề cần được đặt ra là: Ban <br />
giám hiệu nhà trường phải nghiên cứu để tìm ra biện pháp chỉ đạo bồi dưỡng <br />
học sinh giỏi nhằm nâng cao chất lượng bồi dưỡng học sinh giỏi cụ thể là:<br />
Nâng cao nhận thức về công tác bồi dưỡng học sinh giỏi.<br />
Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng học sinh giỏi.<br />
Tổ chức phát hiện và tuyển chọn học sinh giỏi ngay từ cuối năm lớp 1.<br />
Tổ chức bồi dưỡng cho giáo viên.<br />
Tuyển chọn phân công giáo viên bồi dưỡng đội tuyển học sinh giỏi từ lớp 2 <br />
đến lớp 5.<br />
Tổ chức hoạt động dạy học đội tuyển học sinh giỏi.<br />
Tổ chức xây dựng, sử dụng, bảo quản CSVC – TBDH phục vụ cho việc <br />
bồi dưỡng HSG.<br />
Huy động cộng đồng tham gia công tác phát hiện và bồi dưỡng học sinh <br />
giỏi.<br />
Tổ chức thi đua khen thưởng kịp thời xây dựng định mức thi đua khen <br />
thưởng cụ thể đối với GV và học sinh giỏi. <br />
e. Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trang mà đề tài đã đặt ra<br />
Về ban giám hiệu các trường: <br />
Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng học sinh giỏi không sát với điều kiện <br />
thực tế của nhà trường. Kế hoạch còn chung chung không cụ thể đến từng <br />
người từng việc để tập trung nguồn lực bồi dưỡng học sinh giỏi. Công tác tổ <br />
chức bồi dưỡng học sinh giỏi của các trường chưa thực sự quan tâm. Hầu hết <br />
là phó mặc cho giáo viên chủ nhiệm lớp. Ban giám hiệu không kiểm tra đánh <br />
giá công tác này một cách thường xuyên và có biện pháp chỉ đạo kịp thời nâng <br />
cao chất lượng học sinh giỏi trong từng giai đoạn nhất định, không huy động <br />
được các nguồn lực khác phục vụ cho công tác bồi dưỡng học sinh giỏi và <br />
khuyến khích học sinh tham gia đạt giải nên không tạo được động lực cho học <br />
sinh tham gia thi học sinh giỏi các cấp.<br />
Về phía giáo viên: <br />
<br />
<br />
Kinh nghiệm trong công tác chỉ đạo bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường Tiểu học 5<br />
Bùi Văn Huấn Trường TH Lý Tự <br />
Trọng<br />
Giáo viên không nắm chắc được nội dung cần tập trung bồi dưỡng cho <br />
học sinh giỏi của lớp mình. Giảng dạy không sát đối tượng học sinh. Giáo viên <br />
còn nặng về mặt hồ sơ sổ sách nên không quan tâm đúng mức đến chất lượng <br />
học sinh của lớp mình. Một bộ phận giáo viên yếu về chuyên môn nghiệp vụ <br />
thì không thể phát hiện và bồi dưỡng học sinh giỏi được mặc dù giáo viên đó <br />
vẫn đứng lớp giảng dạy hàng ngày. Một số giáo viên không tâm huyết với <br />
nghề làm việc chống đối không có hiệu quả nên làm ảnh hưởng đến chất <br />
lượng giáo dục nói chung và chất lượng học sinh giỏi nói riêng.<br />
Về phía học sinh:<br />
Học sinh của trường TH Lý Tự Trọng chủ yếu là học sinh có cha mẹ làm <br />
nông nghiệp hoàn cảnh gia đình các em còn găp nhiều khó khăn. Đời sống vật <br />
chất thiếu thốn, gia đình các em không quan tâm đến việc học của con em mình <br />
nên chất lượng học tập của học sinh thấp, không đáp ứng được yêu cầu hiện <br />
nay.<br />
Về cơ sở vật chất trang thiết bị dạy học: <br />
Không có phòng học dành riêng cho bồi dưỡng học sinh giỏi của trường. <br />
Trang thiết bị phục vụ cho công tác bồi dưỡng học sinh giỏi còn thiếu thốn. Tài <br />
liệu để bồi dưỡng cho học sinh không có, hầu hết là do giáo viên tự sưu tầm <br />
và tự mua để làm tài liệu bồi dưỡng cho học sinh. Vì vậy công tác bồi dưỡng <br />
học sinh giỏi chưa thực sự có kết quả.<br />
II.3. Giải pháp, biện pháp<br />
a. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp<br />
Để thực hiện đề tài bản thân tôi xác định mục tiêu của đề tài này là: <br />
Xây dựng được kế hoạch tổ chức công tác bồi dưỡng học sinh giỏi chi <br />
tiết, cụ thể, có chiều sâu.<br />
Giúp đội ngũ giáo viên có kĩ năng Phát hiện và tuyển chọn học sinh giỏi.<br />
Tuyển chọn và phân công giáo viên bồi dưỡng học sinh giỏi<br />
Tổ chức chỉ đạo bồi dưỡng học sinh giỏi.<br />
Huy động cộng đồng tham gia việc bồi dưỡng học sinh giỏi<br />
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp<br />
* Xây dựng kế hoạch tổ chức công tác bồi dưỡng học sinh giỏi chi tiết, <br />
cụ thể, có chiều sâu<br />
Bên cạnh việc nâng cao nhận thức việc tổ chức bồi dưỡng học sinh giỏi, để <br />
công tác bồi dưỡng học sinh giỏi đạt kết quả tốt, tôi quan niệm rằng người cán <br />
bộ quản lý cần phải xây dựng kế hoạch một cách khoa học, cụ thể, tương đối <br />
dài hạn và có tính khả thi cao.<br />
<br />
Kinh nghiệm trong công tác chỉ đạo bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường Tiểu học 6<br />
Bùi Văn Huấn Trường TH Lý Tự <br />
Trọng<br />
Trong đó phải chú ý đến mặt mạnh, mặt yếu của nhà trường ở tất cả các <br />
yếu tố: đội ngũ giáo viên và học sinh, tình tình cơ sở vật chất, tài chính, nguồn <br />
lực... để phục vụ cho công tác bồi dưỡng đội học sinh giỏi.<br />
Trong kế hoạch phải thể hiện được mục tiêu, chương trình, đối tượng tham <br />
gia, thiết bị, phương tiện, đồ dùng dạy học, hình thức thi đua khen thưởng, <br />
kinh phí cần sử dụng.<br />
Mặt khác, kế hoạch cũng cần thể hiện được phương thức thành lập đội <br />
tuyển, cơ cấu mỗi đội, thời gian tuyển chọn, thời gian khảo sát chất lượng đội <br />
tuyển, kế hoạch hội thảo rút kinh nghiệm trong việc dạy đội tuyển học sinh <br />
giỏi của nhà trường. Đồng thời, phải được toàn thể cán bộ, giáo viên và học <br />
sinh nắm vững.<br />
* Giúp đội ngũ giáo viên có kĩ năng phát hiện và tuyển chọn học sinh <br />
giỏi<br />
Việc phát hiện và tuyển chọn học sinh vào đội tuyển học sinh giỏi là một <br />
trong những khâu rất quan trọng, quyết định phần lớn chất lượng của đội học <br />
sinh giỏi. Tuy nhiên, khâu này đòi hỏi đầu tư nhiều công sức, đòi hỏi năng lực <br />
và tâm huyết của các thầy cô giáo. Trong công tác chỉ đạo tuyển chọn tôi yêu <br />
cầu giáo viên thực hiện công đoạn này theo 3 bước: <br />
Bước 1: Tập hợp các học sinh giỏi, kể cả một số em làm đơn xin dự thi vào <br />
đội tuyển. Xem xét kết quả học tập ở những năm trước hoặc kết quả thi tuyển <br />
đầu vào (khảo sát đầu năm), lấy ý kiến của các giáo viên đã từng dạy.<br />
Bước 2: Tiến hành kiểm tra những tố chất của học sinh năng khiếu: Thông <br />
minh, sáng tạo, phẩm chất ưu việt thông qua thi trắc nghiệm.<br />
Bước 3: Đo một số chỉ số sinh lý có liên quan đến học sinh năng khiếu và <br />
xem xét phả hệ gia đình (nếu có điều kiện).<br />
* Tuyển chọn và phân công giáo viên bồi dưỡng học sinh giỏi<br />
Vai trò của người giáo viên trong công tác phát hiện, bồi dưỡng học sinh <br />
giỏi là hết sức quan trọng. Giáo viên bồi dưỡng phải là một người thầy vừa <br />
hồng vừa chuyên, hay nói cách khác phải đủ tâm, đủ tầm; phải có ý thức tích <br />
cực trau dồi, tích lũy chuyên môn, đọc nhiều, hiểu sâu vấn đề mà mình dạy <br />
học sinh theo phương châm biết mười dạy một. Có thể nói giáo viên bồi <br />
dưỡng là một trong những yếu tố quan trọng quyết định kết quả bồi dưỡng.<br />
Việc tuyển chọn và phân công giáo viên bồi dưỡng học sinh giỏi là một <br />
trong những công việc quan trọng của người quản lý. Trong quá trình tuyển <br />
chọn và phân công giáo viên bồi dưỡng HS giỏi là cán bộ quản lí phụ trách <br />
công tác chuyên môn tôi dựa trên tiêu chí: <br />
Có trình độ năng lực, chuyên môn, nghiệp vụ cao.<br />
<br />
<br />
Kinh nghiệm trong công tác chỉ đạo bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường Tiểu học 7<br />
Bùi Văn Huấn Trường TH Lý Tự <br />
Trọng<br />
Nhiệt tình, yêu nghề, mến trẻ, say sưa với nghề, có ý thức kỉ luật cao <br />
trong chuyên môn.<br />
Có kĩ năng, PP truyền thụ nội dung, kiến thức, ham học hỏi, t ự b ồi <br />
dưỡng và cầu tiến.<br />
Có sức khoẻ, tự tin, giàu kinh nghiệm, có tính sáng tạo trong giảng dạy <br />
và được công nhận là GVDG ít nhất là cấp trường.<br />
Ngoài ra để nâng cao chất lượng bồi dưỡng học sinh giỏi, tôi luôn quan <br />
tâm đến công tác phân công lao động sư phạm hợp lý. Căn cứ vào trình độ <br />
chuyên môn nghiệp vụ, năng lực của mỗi GV để phân công vào từng khối lớp <br />
một cách phù hợp theo cách:<br />
+ Phân công chuyên sâu, là cách phân công giáo viên phụ trách cố định <br />
trong nhiều năm để họ có điều kiện nghiên cứu sâu các nội dung cần bồi <br />
dưỡng phù hợp với năng lực của mỗi GV.<br />
+ Phân công luân phiên để GV nắm kiến thức xuyên suốt chương trình <br />
tiểu học.<br />
+ Chỉ nên thay đổi GV khi có lí do chính đáng.<br />
Bên cạnh đó tôi cũng luôn quan tâm đến công tác bồi dưỡng giáo viên <br />
dạy học sinh giỏi. Tôi nhận thức được nội dung bồi dưỡng giáo viên gồm: Bồi <br />
dưỡng tư tưởng, chính trị, đạo đức, phẩm chất nghề nghiệp; năng lực chuyên <br />
môn; kỹ năng sư phạm; kiến thức kinh nghiệm thực tế và bồi dưỡng các kiến <br />
thức bổ trợ. Trong quá trình làm việc tôi luôn có kế hoạch bồi dưỡng cho giáo <br />
viên, xác định rõ từng nội dung bồi dưỡng cho từng giáo viên và thời gian, thời <br />
lượng, bồi dưỡng. Đồng thời, tham mưu với cấp trên để cử giáo viên đi học <br />
các lớp bồi dưỡng theo chuyên đề.<br />
* Tổ chức chỉ đạo bồi dưỡng học sinh giỏi<br />
+ Thời gian học:<br />
Việc bồi dưỡng học sinh giỏi cần được làm thường xuyên, liên tục không <br />
nhất thiết phải tổ chức riêng lớp, riêng buổi. Trên cơ sở thực tế của trường tôi <br />
chỉ đạo giáo viên có thể dạy lồng ghép vào trong từng bài học, tiết học của bộ <br />
môn. Mỗi giờ học có thể phát triển một lượng kiến thức nâng cao một cách <br />
phù hợp, nhẹ nhàng, tự nhiên cho đối tượng học sinh khá, giỏi qua nhiều hình <br />
thức khác nhau, như tổ chức trò chơi học tập, học vui vui học... Ngoài ra có thể <br />
tổ chức bồi dưỡng nâng cao cho học sinh mỗi tuần một buổi vào ngày thứ 7 <br />
với thời lượng phù hợp vừa sức với học sinh tránh gò ép, nhồi nhét dẫn đến <br />
tình trạng học sinh mất hứng thú với việc học. Bên cạnh việc sử dụng quỹ <br />
thời gian hợp lý giáo viên cần phải bồi dưỡng cho học sinh theo một nội dung <br />
chương trình thống nhất của chuyên môn.<br />
+ Nội dung chương trình:<br />
Kinh nghiệm trong công tác chỉ đạo bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường Tiểu học 8<br />
Bùi Văn Huấn Trường TH Lý Tự <br />
Trọng<br />
Dựa trên định hướng của chuyên môn mỗi giáo viên dạy bồi dưỡng cần <br />
chủ động biên soạn nội dung chương trình bồi dưỡng học sinh giỏi lớp mình <br />
phụ trách. Tôi chú trọng khâu phê duyệt chương trình bồi dưỡng của từng giáo <br />
viên, kiểm soát việc cập nhật, bổ sung tư liệu bồi dưỡng, yêu cầu cao việc <br />
đầu tư biên soạn tài liệu, giáo trình bồi dưỡng học sinh giỏi.<br />
Kiến thức nâng cao phải dựa trên nền tảng nắm vững kiến thức cơ bản <br />
và bồi dưỡng chương trình nâng cao cho học sinh.<br />
Ngoài chương trình sách giáo khoa và tài liệu chuẩn kiến thức kĩ năng, <br />
tôi chỉ đạo giáo viên có thể tham khảo thêm một số loại sách sau: Sách Toán, <br />
Tiếng Việt nâng cao nhà xuất bản giáo dục, Sách bồi dưỡng Toán, Tiếng <br />
việt, Toán phát triển, các bài văn, toán hay và khó... Qua việc tham khảo các tài <br />
liệu trên sẽ giúp cho giáo viên và học sinh làm giàu thêm vốn hiểu biết của <br />
mình đồng thời rèn cho các em một thói quen đọc sách, một thói quen cần thiết <br />
của học sinh giỏi. <br />
Trên cơ sở của nội dung chương trình đã biên soạn cùng các tài liệu tham <br />
khảo phù hợp, giáo viên sẽ chủ động phân chia lượng kiến thức theo từng thời <br />
gian, thời điểm thích hợp. <br />
Thành lập ban chỉ đạo xây dựng nội dung bồi dưỡng do hiệu trưởng làm <br />
trưởng ban, giáo viên bồi dưỡng, tổ trưởng chuyên môn làm thành viên.<br />
Trên cơ sở kiến thức cơ bản, xác định rõ mục đích, yêu cầu bồi dưỡng <br />
kiến thức, kĩ năng phát triển tư duy cho học sinh giỏi.<br />
Ban chỉ đạo hoàn thiện chương trình bồi dưỡng, sau mỗi năm lại tổng <br />
kết, rút kinh nghiệm.<br />
Giáo viên tổ chức bồi dưỡng học sinh giỏi theo chương trình đã xây dựng <br />
và tăng thêm bồi dưỡng ngoài giờ học.<br />
+ Thống nhất phương pháp dạy đội tuyển:<br />
Trên cương vị là cán bộ quản lí, trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi <br />
tôi động viên các thành viên bồi dưỡng vận dụng triệt để các phương pháp dạy <br />
học tích cực để học sinh độc lập suy nghĩ, phát huy tính sáng tạo, năng lực giải <br />
quyết vấn đề.<br />
Bên cạnh đó tôi cũng giúp họ thấy được một giờ dạy bồi dưỡng học sinh <br />
giỏi cần tiến hành như sau:<br />
Bước 1: Học sinh thông báo kết quả làm bài tập về nhà. Học sinh nhắc <br />
lại kiến thức, kĩ năng đã vận dụng vào giải quyết bài tập đó.<br />
Bước 2: Hệ thống hoá và mở rộng kiến thức lí thuyết.<br />
Bước 3: Đưa ra một số bài tập vận dụng kiến thức mở rộng.<br />
Bước 4: Ra bài tập ở mức độ cao hơn.<br />
Kinh nghiệm trong công tác chỉ đạo bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường Tiểu học 9<br />
Bùi Văn Huấn Trường TH Lý Tự <br />
Trọng<br />
Bước 5: Học sinh nhận xét, khái quát hoá để rút ra cách giải quyết của <br />
một loại bài tập.<br />
Bước 6: Củng cố kiến thức được bồi dưỡng.<br />
Bước 7: Giao bài tập về nhà (có hướng dẫn).<br />
* Huy động cộng đồng tham gia việc bồi dưỡng học sinh giỏi<br />
Phát triển giáo dục đại trà đã khó nhưng để làm tốt việc bồi dưỡng học <br />
sinh giỏi lại càng khó hơn, vì thế làm công tác quản lí trường học tôi coi trọng <br />
việc huy động cộng đồng tham gia vào việc bồi dưỡng học sinh giỏi là việc <br />
làm cần thiết. Đối với cha mẹ học sinh huy động quỹ khuyến học. Ngoài ra <br />
những cha mẹ học sinh có kiến thức có thể góp ý cho nhà trường xây dựng nội <br />
dung bồi dưỡng và phương pháp bồi dưỡng học sinh giỏi. Đối với chính quyền <br />
địa phương và các đoàn thể nhà trường thường xuyên thông báo tình hình bồi <br />
dưỡng học sinh giỏi, những khó khăn cần tháo gỡ để tranh thủ sự giúp đỡ của <br />
họ. Việc huy động các nguồn lực sẽ tạo điều kiện cho nhà trường tổ chức <br />
công tác bồi dưỡng học sinh giỏi có hiệu quả hơn.<br />
c.Điều kiện thực hiện giải pháp, biện pháp<br />
Để thực hiện tốt giải pháp, biện pháp trên cần sự quan tâm chỉ đạo của <br />
các cấp lãnh đạo, sự động viên kịp thời của các bậc phụ huynh học sinh sự chỉ <br />
đạo kịp thời của BGH nhà trường và tập thể CBGV phải đoàn kết nhất trí cao <br />
thực hiện tốt các yêu cầu sau:<br />
Thứ nhất:<br />
Động viên khuyến khích thầy cô giáo nhiệt tình say mê công việc. Xây <br />
dựng kế hoạch cụ thể chi tiết trước khi triển khai bồi dưỡng đội tuyển HSG. <br />
Phân công giáo viên bồi dưỡng phải đảm bảo cả hai yếu tố: tâm lý thỏa <br />
mái giữa thầy và trò, giữa giáo viên này với giáo viên khác để có kết quả cao <br />
trong quá trình bồi dưỡng.<br />
Bồi dưỡng theo kế hoạch cụ thể (các mảng kiến thức trọng tâm; thời <br />
gian, tiến độ bồi dưỡng …)<br />
Phát huy trí tuệ tập thể (Các tổ nhóm chuyên môn thường xuyên trao <br />
đổi chuyên môn, kinh nghiệm bồi dưỡng, xây dựng các chuyên đề..). <br />
Ứng dụng tốt công nghệ thông tin, khai thác có hiệu quả các tư liệu liên <br />
quan trên mạng Internet. <br />
Thứ hai:<br />
BGH trao đổi gặp gỡ với giáo viên bồi dưỡng để nắm bắt tình hình, kịp <br />
thời điều chỉnh biện pháp quản lý.<br />
<br />
<br />
<br />
Kinh nghiệm trong công tác chỉ đạo bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường Tiểu học 10<br />
Bùi Văn Huấn Trường TH Lý Tự <br />
Trọng<br />
Tăng cường động viên, tạo điều kiện về vật chất, tinh thần để giáo <br />
viên nhiệt tình, hăng say nghiên cứu, giảng dạy. Chủ động gặp gỡ, trao đổi, <br />
nắm bắt những tâm tư nguyện vọng, những đề xuất, kiến nghị của giáo viên <br />
bồi dưỡng để tìm biện pháp đáp ứng ( đặc biệt là vấn đề tài liệu, kiến thức <br />
bồi dưỡng).<br />
Thứ ba:<br />
Tăng cường công tác tham mưu với Phòng để có thêm những kinh <br />
nghiệm và giải pháp chỉ đạo, thúc đẩy công tác bồi dưỡng học sinh giỏi được <br />
tốt.<br />
Giao lưu với đồng nghiệp trường bạn để học hỏi thêm kinh nghiệm <br />
giảng dạy.<br />
Thứ tư:<br />
Tăng cường công tác kiểm tra khảo sát. Yêu cầu giáo viên sau khi kết <br />
thúc mỗi chuyên đề ra bài kiểm tra, chấm bài, tổng hợp kết quả báo cáo phó <br />
hiệu trưởng phụ trách bồi dưỡng HSG. Chuyên đề nào các em còn kém yêu cầu <br />
giáo viên tranh thủ thời gian củng cố lại kiến thức cho các em thật vững vàng.<br />
Hàng tháng, tổ chức kiểm tra, xếp thứ tự học sinh trong từng đội tuyển( <br />
dưới nhiều hình thức: Nhà trường kết hợp giáo viên dạy tự ra đề, chấm, xếp <br />
loại, hoặc phân công GV chấm chéo giữa các đội tuyển…). Động viên, hàng <br />
tháng khen thưởng trước toàn trường kịp thời các em có thành tích cao nhất <br />
trong đội.<br />
Làm tốt công tác động viên, khen thưởng thích đáng giáo viên, học sinh <br />
có kết quả cao trong quá trình bồi dưỡng và thi giáo viên giỏi các cấp.<br />
Làm tốt công tác xã hội hóa giáo dục để mọi tầng lớp nhân dân trong xã <br />
tạo điều kiện ủng hộ kinh phí đào tạo nhân tài.<br />
d. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp<br />
Các biện pháp và giải pháp được đưa ra khi thực hiện đề tài này là: <br />
Xây dựng được kế hoạch tổ chức công tác bồi dưỡng học sinh giỏi chi <br />
tiết, cụ thể, có chiều sâu.<br />
Giúp đội ngũ giáo viên có kĩ năng Phát hiện và tuyển chọn học sinh <br />
giỏi.<br />
Tuyển chọn và phân công giáo viên bồi dưỡng học sinh giỏi<br />
Tổ chức chỉ đạo bồi dưỡng học sinh giỏi.<br />
Huy động cộng đồng tham gia việc bồi dưỡng học sinh giỏi.<br />
Tất cả các biện pháp, giải pháp trên có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. <br />
Thiếu một trong các giải pháp thì kết quả sẽ không cao.<br />
<br />
Kinh nghiệm trong công tác chỉ đạo bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường Tiểu học 11<br />
Bùi Văn Huấn Trường TH Lý Tự <br />
Trọng<br />
Ngoài việc triển khai đồng bộ các giải pháp, biện pháp nêu trên thì trong <br />
quá trình quản lí cũng phải tiến hành từng bước một và không coi nhẹ công <br />
đoạn nào.<br />
e.Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu <br />
Kết quả khảo nghiệm khi mới bắt đầu thực hiện đề tài và khi kết thúc <br />
đề tài được thể hiện bằng bảng số liệu sau:<br />
<br />
Năm học Học sinh giỏi cấp Học sinh giỏi <br />
huyện cấp tỉnh<br />
<br />
2012 – 2013 19 2<br />
<br />
2013 – 2014 35 6<br />
<br />
Như vậy, số lượng học sinh giỏi năm sau cao hơn năm trước đồng nghĩa với <br />
việc chất lượng mũi nhọn được nâng lên một bước đáng kể.<br />
II.4. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề <br />
nghiên cứu<br />
Sau khi triển khai các phương pháp tổ chức bồi dưỡng học sinh giỏi thì giáo <br />
viên đa số đều nắm được cách thức phát hiện học sinh năng khiếu. Ngoài ra <br />
còn biết cách xây dựng chương trình, phương pháp bồi dưỡng học sinh giỏi.<br />
III. Phần kết luận, kiến nghị<br />
III.1. Kết luận:<br />
Dân tộc Việt Nam có truyền thống lâu đời về đào tạo, bồi dưỡng tiềm năng <br />
cho đất nước. Thời kì chế độ phong kiến Việt Nam cũng như sau cách mạng <br />
tháng tám đến nay, lịch sử đều rất coi trọng nhân tài và coi đó là quốc sách hàng <br />
đầu.<br />
Về chiến lược bồi dưỡng nhân tài, nguyên tổng bí thư Lê Khả Phiêu đã <br />
nói: “ Một mặt phải tìm được những cách thích hợp để phát hiện và bồi dưỡng <br />
nhân tài. Nhưng đồng thời cũng cần lưu ý là nhân tài sẽ có điều kiện xuất hiện <br />
trên một nền dân trí rộng và trên cơ sở tổ chức đào tạo nhân lực tốt. Vì nhân tài <br />
là những người có trí tuệ sắc bén, có bàn tay vàng, có kĩ năng đặc biệt “. Chính <br />
nhà trường là nơi đào tạo các nhân tài. Phát hiện, bồi dưỡng học sinh giỏi ở <br />
bậc tiểu học là tạo nguồn cho việc bồi dưỡng học sinh giỏi ở các bậc phổ <br />
thông. Công tác bồi dưỡng học sinh giỏi phải được tiến hành thường xuyên, <br />
liên tục và giáo dục toàn diện. Nâng cao chất lượng học sinh giỏi phải song <br />
song với nâng cao chất lượng đại trà. Đây là nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn dân <br />
mà trực tiếp là của người cán bộ quản lí và giáo vên.<br />
<br />
<br />
Kinh nghiệm trong công tác chỉ đạo bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường Tiểu học 12<br />
Bùi Văn Huấn Trường TH Lý Tự <br />
Trọng<br />
Qua nghiên cứu lí luận và thực tiễn, chúng tôi rút ra được 8 biện pháp chỉ <br />
đạo tổ chức bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường tiểu học Lí Tự Trọng đó là:<br />
Nâng cao nhận thức về việc bồi dưỡng học sinh giỏi.<br />
Xây dựng kế hoạch chỉ đạo và bồi dưỡng học sinh giỏi.<br />
Tổ chức phát hiện, tuyển chọn và bồi dưỡng học sinh giỏi.<br />
Tổ chức bồi dưỡng cho đội ngũ giáo viên.<br />
Tuyển chọn phân công giáo viên bồi dưỡng học sinh giỏi phù hợp khả <br />
năng với phương châm “ Nhìn việc để tìm người”.<br />
Tổ chức hoạt động dạy học đội tuyển học sinh giỏi.<br />
Huy động cộng đồng tham gia bồi dưỡng học sinh giỏi.<br />
Tổ chức tốt công tác thi đua khen thưởng về việc bồi dưỡng học sinh <br />
giỏi.<br />
Hệ thống các biện pháp trên hoàn toàn có tính khả thi nếu người quản lí sử <br />
dụng đồng bộ và linh hoạt 8 biện pháp thì sẽ có khả năng nâng cao chất lượng <br />
bồi dưỡng học sinh giỏi.<br />
III.2.Kiến nghị:<br />
Đối với nhà trường<br />
Cần quan tâm về cơ sở vật chất: mua đầy đủ sách giáo khoa, tài liệu <br />
tham khảo, trang bị đầy đủ máy tính nối mạng Internet để giáo viên tham khảo, <br />
cập nhật thông tin. Tổ chức nhiều sân chơi tìm hiểu về các kiến thức các môn <br />
học chủ yếu là môn Toán, Tiếng Việt và tiếng Anh cho học sinh tham gia. <br />
Động viên khen thưởng kịp thời cho giáo viên và học sinh có thành tích cao <br />
trong học tập.<br />
Đối với phòng giáo dục<br />
Nên tổ chức nhiều chuyên đề về bồi dưỡng học sinh giỏi Toán và Tiếng <br />
Việt vào các buổi sinh hoạt chuyên môn trong dịp hè để giải đáp, thống nhất <br />
các vấn đề khó của môn Toán và Tiếng Việt cho giáo viên. Tổ chức các sân <br />
chơi môn Toán và Tiếng Việt. <br />
Bằng những việc làm cụ thể, thiết thực trên, trong những năm qua công <br />
tác phát hiện và bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường tôi đã gặt hái được những <br />
thành công tuy không nhiều nhưng cũng đóng góp một phần không nhỏ vào <br />
phong trào giáo dục của huyện nhà cũng như của địa phương, xứng đáng với <br />
niềm tin của phụ huynh học sinh và nhân dân .<br />
Trên đây là những giải pháp của tôi trong công tác quản lý và chỉ đạo <br />
nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lí và chỉ đạo việc bồi dưỡng học sinh <br />
<br />
<br />
Kinh nghiệm trong công tác chỉ đạo bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường Tiểu học 13<br />
Bùi Văn Huấn Trường TH Lý Tự <br />
Trọng<br />
giỏi ở trường Tiểu học, rất mong được bạn bè đồng nghiệp đóng góp, bổ sung <br />
ý kiến.<br />
Buôn Trấp, tháng 2 năm 2015<br />
Người thực hiện<br />
<br />
<br />
<br />
Bùi Văn Huấn<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN<br />
……………………………………………………………………………………<br />
……………………………………………………………………………………<br />
……………………………………………………………………………………<br />
……………………………………………………………………………………...<br />
Chủ tịch Hội đồng Sáng kiến<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Kinh nghiệm trong công tác chỉ đạo bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường Tiểu học 14<br />
Bùi Văn Huấn Trường TH Lý Tự <br />
Trọng<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
MỤC LỤC<br />
STT MỤC TRANG<br />
Phần mở đầu 1<br />
Lí do chọn đề tài 1<br />
Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài 1<br />
Đối tượng nghiên cứu 1<br />
Phương pháp nghiên cứu. 1<br />
Giới hạn phạm vi nghiên cứu 1<br />
Phần nội dung 2<br />
Cơ sở lí luận 2<br />
Thực trạng 3<br />
Thuận lợi, khó khăn 3<br />
Thành công, hạn chế 3<br />
Mặt mạnh, mặt yếu 4<br />
Nguyên nhân 4<br />
Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trang mà đề tài đã đặt ra. 5<br />
<br />
<br />
Kinh nghiệm trong công tác chỉ đạo bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường Tiểu học 15<br />
Bùi Văn Huấn Trường TH Lý Tự <br />
Trọng<br />
Giải pháp, biện pháp 5<br />
Mục tiêu của giải pháp, biện pháp 5<br />
Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp 6<br />
Điều kiện để thực hiện giải pháp biện pháp 9<br />
Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp 10<br />
Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu 10<br />
Kiến nghị, kiến nghị 11<br />
Kết luận 11<br />
Kiến nghị 12<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Kinh nghiệm trong công tác chỉ đạo bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường Tiểu học 16<br />