SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
GIỜ THỰC HÀNH TIN HỌC 7
A/ ĐẶT VẤN ĐỀ.
I. MỞ ĐẦU.
Ngày nay, với sự phát triển nhảy vọt của khoa học công nghệ nói chung
của ngành tin học nói riêng, với những tính năng ưu việt, sự tiện dụng và được
ứng dụng rộng rãi, tin học ngày nay là một phần không thể thiếu được của
nhiều ngành trong công cuộc xây dựng và phát triển xã hội. Hơn thế nữa nó
còn đi sâu vào đời sống của con người.
Do vậy, Việt Nam nói chung và ngành giáo dục đào tạo nói riêng phải
đầu tư phát triển về mọi mặt. Đặc biệt là nguồn nhân lực tức là phải đào tạo ra
một thế hệ trẻ năng động, sáng tạo, nắm vững tri thức khoa học công nghệ để
làm chủ trong mọi hoàn cảnh công tác và hoạt động xã hội nhằm đáp ứng được
nhu cầu trong thời kì công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước.
Để đáp ứng được các yêu cầu trên, môn Tin học đã được đưa vào giảng
dạy ở các trường phổ thông với vai trò là môn học tự chọn.
Môn học tự chọn Tin học ở trường phổ thông hiện hành có nhiệm vụ trang bị
cho học sinh những hiểu biết cơ bản về công nghệ thông tin và vai trò của nó
trong xã hội hiện đại. Môn học này giúp học sinh bước đầu làm quen với
phương pháp giải quyết vấn đề theo quy trình công nghệ và kĩ năng sử dụng
máy tính phục vụ học tập và cuộc sống.
Từ năm học 2006-2007, môn Tin học ở THCS là môn học tự chọn cho
những trường có điều kiện với thời lượng 2 tiết/tuần với tất cả các lớp ở cấp
học. Là môn học mới đưa vào trường phổ thông và có những đặc thù riêng liên
quan chặt chẽ với sử dụng máy tính, cách suy nghĩ và giải quyết vấn đề theo
quy trình công nghệ, coi trọng làm việc theo nhóm. Đặc trưng của môn Tin học
là kiến thức lí thuyết đi đôi với thực hành, đặc biệt ở lứa tuổi THCS phần thực
hành còn chiếm thời lượng nhiều hơn.
Qua thời gian trực tiếp giảng dạy môn Tin học nói chung, Tin học 7 nói
riêng bản thân tôi nhận thấy rằng nhiều học sinh còn yếu về kĩ năng thực hành
trên máy. Thậm chí còn có một số học sinh còn ngại thực hiện các thao tác trên
máy mà chủ yếu là quan sát các học sinh khác trong nhóm thực hành (HS khá -
giỏi). Do vậy các tiết thực hành ít khi đạt yêu cầu chất lượng.
Từ thực tế trên, trong quá trình dạy học tôi luôn băn khoăn trăn trở làm
thế nào nâng cao chất lượng trong mỗi giờ thực hành giúp các em thành thục
các thao tác cơ bản với máy nên trong quá trình giảng dạy tôi luôn chú trọng
đến việc hướng dẫn, chia nhóm thực hành sao cho các đối tượng học sinh đều
có thời gian tiếp xúc, sử dụng máy nhiều giúp các em có thể tự khám phá và tự
học.
II. CƠ SỞ KHOA HỌC.
Công nghệ thông tin là một trong các phương tiện quan trọng nhất của
sự phát triển, đang làm biến đổi sâu sắc đời sống kinh tế, văn hoá, xã hội, giáo
dục của thế giới hiện đại, trong đó có Việt Nam. Chúng ta đang ở thời đại
thông tin kĩ thuật số, thời đại Internet.
Đảng và Nhà nước đã có những chủ trương chính sách đầu tư và phát triển về
ứng dụng công nghệ thông tin như:
- Chỉ thị số 58-CT/TW của bộ chính trị về đẩy mạnh ứng dụng và phát triển
CNTT trong sự nghiệp công nghiệp hoá - hiện đại hoá đã chỉ rõ: “Ứng dụng và
phát triển CNTT là một nhiệm vụ ưu tiên trong chiến lược phát triển kinh tế -
xã hội, là phương tiện chủ lực để đi tắt đón đầu, rút ngắn khoảng cách phát
triển so với các nước đi trước”.
- Chỉ thị số 29/2001/CT-BGD&ĐT của Bộ GD&ĐT về tăng cường giảng dạy,
đào tạo và ứng dụng CNTT trong ngành giáo dục đã chỉ rõ: Nâng cao nhận
thức về vai trò của CNTT; ứng dụng và phát triển CNTT trong giáo dục và đào
tạo sẽ tạo một bước chuyển cơ bản trong quá trình đổi mới nội dung, chương
trình, phương pháp giảng dạy, học tập và quản lí giáo dục.
Phấn đấu thực hiện các mục tiêu cụ thể của ngành là: Tổ chức tốt việc dạy và
học tin học ở tất cả các cấp học, bậc học, ngành học nhằm phổ cập tin học
trong nhà trường,...
Đặc trưng của môn Tin học là khoa học gắn liền với công nghệ, do vậy dạy
học Tin học một mặt trang bị cho học sinh kiến thức khoa học về Tin học, phát
triển tư duy thuật toán, rèn luyện kĩ năng giải quyết vấn đề, mặt khác phải chú
trọng đến rèn luyện kĩ năng thực hành, ứng dụng, tạo mọi điều kiện để học sinh
được thực hành, nắm bắt và tiếp cận những công nghệ mới của Tin học phục
vụ học tập và đời sống. Nội dung chương trình của môn Tin học tự chọn hiện
hành ở các trường phổ thông đã đáp ứng được những yêu cầu trên.
B/ NỘI DUNG .
I. ĐẶC ĐIỂM TÌNH HÌNH:
Thực tế qua những năm trực tiếp giảng dạy bộ môn cũng như trao đổi với
đồng nghiệp tôi nhận thấy: hầu như học sinh đều rất yêu thích và hứng thú với
môn Tin học. Tuy nhiên, chất lượng bộ môn qua các năm học chưa cao, đặc
biệt là kĩ năng thực hành trên máy của học sinh còn yếu, thậm chí một số học
sinh còn rất ngại khi sử dụng máy tính để rèn luyện kĩ năng.
1. Thuận lợi:
- Được sự quan tâm của Chi Bộ và của BGH nhà trường trong công cuộc
đổi mới phương pháp dạy học.
- Giáo viên giảng dạy được đào tạo theo đúng chuyên ngành và được bồi
dưỡng chuyên đề hàng năm.
- Phần lớn các em học sinh có ý thức tự học cao, luôn tìm tòi học hỏi
những kiến thức mới trong học tập và rất hứng thú với môn Tin học.
- Được nhà trường tạo mọi điều kiện thuận lợi về CSVC trang thiết bị
dạy học.
2. Khó khăn:
- Vẫn còn một số em học sinh tiếp thu kiến thức còn chậm, đặc biệt là kĩ
năng thực hành trên máy của học sinh còn yếu, thậm chí một số học sinh còn
rất ngại khi sử dụng máy để rèn luyện các kĩ năng, bởi đây là một môn học
mới.
- Trường THCS Dĩ An được thành lập mới từ năm học 2008-2009 sau
khi tách ra từ trường THCS Võ Trường Toản nên cơ sở vật chất của trường rất
hạn chế cho việc dạy và học theo phương pháp mới hiện nay.
- Số lượng học sinh trong một lớp học còn quá đông trên 40 học sinh
một lớp, diện tích phòng máy nhỏ hẹp, phòng máy có 35 máy nhưng là máy cũ
nên thường hay hư hỏng, thiết bị chiếu sáng thường bị hư hao, không khí trong
phòng máy không thoáng làm cho học sinh không tập trung vào bài giảng ...
ảnh hưởng rất lớn trong quá trình giảng dạy và học tập.
- Học sinh trên địa bàn chủ yếu là con em các gia đình làm công nhân, sự
quan tâm của phụ huynh đến việc học tập của con em còn nhiều hạn chế, điều
kiện để các em có máy vi tính ở nhà là rất khó, hầu hết các em chỉ được tiếp
xúc, làm quen với máy tính trong giờ học dẫn đến việc sử dụng máy của học
sinh còn lúng túng, chất lượng giờ thực hành chưa cao. Một bộ phận học sinh
