BÁO CÁO K T QU
NGHIÊN C U, NG D NG SÁNG KI N
1. L i gi i thi u:
L ch s cũng nh các môn h c khác, có vai trò tác đng đn con ng i không ư ế ườ
ch v trí tu mà còn c v t t ng, tình c m. Bên c nh đó, còn góp ph n xây ư ưở
d ng con ng i phát tri n v "Đc - Trí - Th - Mĩ" nh ng m c đ khác nhau. ườ
N u Văn h c giúp h c sinh th y đc cái hay, cái đp trong th ca đ càng yêuế ượ ơ
quý h n con ng i, dân t c Vi t Nam thì thông quaơ ườ L ch s tr ng trung h c ườ
ph thông nh m giúp h c sinh có đc nh ng ki n th c c b n, c n thi t v ượ ế ơ ế
l ch s dân t c và l ch s th gi i, góp ph n hình thành h c sinh th gi i quan ế ế
khoa h c, giáo d c lòng yêu quê h ng, đt n c, truy n th ng dân t c, cách ươ ướ
m ng, b i d ng các năng l c t duy, hành đng và thái đ ng x đúng đn ưỡ ư
trong cu c s ng xã h i. B i “ B t ngu n t m t s th c là trong khoa h c L ch s
có nh ng y u t ngh thu t”. ế
M c dù có vai trò, ch c năng, nhi m v quan tr ng trong giáo d c th h tr , ế
nh ng hi n nay, ư vi c d y và h c l ch s trong nhà tr ng ph thông hi n còn ườ
nh ng t n t i là n i dung c a nhi u bài gi ng l ch s r t khô khan, nhi u s ki n
nên ch a t o đc h ng thú h c l ch s đi v i h c sinhư ượ và m t th c t đáng ế
bu n là h c sinh không thích h c môn L ch s , xem nh môn L ch s . Các em ti p ế
thu ki n th c m t cách h i h t,ế r i r c, nông c n v ki n th c l ch s , không ế
n m đc m i liên h h u c gi a các tri th c thu c lĩnh v c đi s ng xã h i, v ượ ơ
ki n th c liên môn…ế Vì đa ph n các em cho r ng h c L ch s ph i ghi nh quá
nhi u s ki n khô khan, L ch s là m t môn h c nghiên c u v quá kh mà quá
kh là cái đã qua không th thay đi nên ch h c cho qua ch không có gì v n
d ng vào th c t . ế
Tình tr ng trên do nhi u nguyên nhân gây nên song c b n không ph i do b n ơ
thân môn L ch s mà do quan ni m, ph ng pháp d y h c ch a phù h p, ch a ươ ư ư
đáp ng đc 2 yêu c u môn h c đ ra. Giáo viên d y L ch s ch a phát huy ượ ư
đc th m nh c a b môn, ch a ch ra cho các em nh n th c đc đây là bượ ế ư ượ
môn khoa h c, c n ph i só s h c t p, nghiên c u nghiêm túc. Giáo viên ch a ư
th c hi n đc không khí c a l ch s trong gi h c nên đ h c sinh r i vào tình ượ ơ
tr ng th đng, ch a phát huy đc tính tích c c c a h c sinh làm cho không khí ư ượ
h c t p m t m i, làm cho gi h c tr nên khô khan, n ng n .
D y h c theo theo ch đ tích h p là m t trong nh ng nguyên t c quan tr ng
trong d y h c h c nói chung và d y h c l ch s nói riêng. Đây đc coi là m t ượ
quan ni m d y h c hi n đi, nh m phát huy tính tích c c c a h c sinh, đng th i
nâng cao ch t l ng giáo d c. D y h c tích h p làm cho ng i h c l ch s nh n ượ ườ
th c đc s phát tri n xã h i m t cách liên t c, th ng nh t, th y đc m i liên ượ ượ
h h u c gi a các lĩnh v c c a đi s ng xã h i, kh c ph c đc tính t n m n ơ ượ
r i r c trong ki n th c. ế
D y h c liên môn trong môn l ch s là hình th c liên k t nh ng ki n th c v i ế ế
môn l ch s nh Ng văn, Đa lí, Tin h c, Giáo d c công dân......đ h c sinh ti p ư ế
thu ki n th c, bi t v n d ng ki n th c l ch s vào cu c s ng và ng c l i tế ế ế ư
cu c s ng đ gi i quy t các v n đ liên quan đn l ch s . ế ế
T nh ng lí do trên, tôi ch n gi i pháp " Tích h p ki n th c liên môn ế nh m
nâng cao hi u qu d y h c L ch s tr ng TH ườ PT" đ nh m trao đi v i
đng nghi p v vi c v n d ng ph ng pháp trên đ gi i quy t m t v n đ l ch ươ ế
s c th . Nh m giúp giáo viên l ch s có th áp d ng vào gi ng d y môn l ch s
m t cách sinh đng, giúp cho h c sinh h ng thú h n v i b môn l ch s trong ơ
ch ng trình l ch s c p THươ PT.
2. Tên sáng ki n:ế "Tích h p ki n th c liên môn ế nh m nâng cao hi u qu d y
h c L ch s tr ng TH ư PT"
3. Tác gi sáng ki n: ế
- H và tên: Nguy n Th Tu n
- Đa ch : Tr ng THPT Nguy n Vi t Xuân ườ ế
- S đi n tho i: 0354337379
- Email: Nguyenthituan.gvnguyenvietxuan@vinhphuc.edu.vn
4. Ch đu t t o ra sáng ki n ư ế
- Nguy n Th Tu n, giáo viên L ch s Tr ng THPT Nguy n Vi t Xuân – Vĩnh ườ ế
T ng – Vĩnh Phúc.ườ
5. Lĩnh v c áp d ng sáng ki n: ế Nghiên c u ph ng pháp tích h p ươ ki n th c liênế
môn trong gi ng d y b môn L ch s tr ng TH ườ PT.
6. Ngày sáng ki n đc áp d ng l n đu ho c áp d ng th : Năm h c 2017 -ế ượ
2018
7. Mô t v b n ch t c a sáng ki n ế
7.1. V n i dung c a sáng ki n ế
- D y h c liên môn là m t trong nh ng nguyên t c quan tr ng trong d y h c nói
chung và d y h c L ch S nói riêng, đây đc coi là m t quan ni m d y h c hi n ượ
đi, nh m phát huy tính tích c c c a h c sinh, đng th i nâng cao ch t l ng giáo ượ
d c.
- D y h c liên môn là hình th c tìm tòi nh ng n i dung giao thoa gi a các môn
h c v i môn L ch S , nh ng khái ni m, t t ng chung gi a các môn h c, t c là ư ưở
con đng tích h p nh ng n i dung t m t s môn h c có liên h v i nhau “Tườ
nh ng năm 60 c a th k XX, ng i ta đã đa vào giáo d c ý t ng tích h p trong ế ườ ư ưở
vi c xây d ng ch ng 3 trình d y h c. Tích h p là m t khái ni m c a lí thuy t ươ ế
h th ng, nó ch tr ng thái liên k t các ph n t riêng r thành cái toàn th , cũng ế
nh quá trình d n đn tr ng thái này” ư ế
Hi n nay, B GD&ĐT đã đa v n đ v n d ng ki n th c liên môn vào gi ng ư ế
d y trong các tr ng ph thông. Tuy nhiên đây là m t hình th c d y h c m i, ườ
giáo viên ch a đc ti p xúc nhi u và ch a có kinh nghi m gi ng d y. Vì v yư ượ ế ư
vi c v n d ng ki n th c liên môn trong gi ng d y các b môn còn g p nhi u khó ế
khăn lúng túng
Môn l ch s là b môn có vai trò quan tr ng, qua đó h c sinh có th hi u bi t ế
v l ch s dân t c và th gi i, t đó hoàn thi n và phát tri n nhân cách con ng i. ế ườ
Tuy nhiên, th c tr ng c a vi c d y và h c l ch s trong nhà tr ng ph thông ườ
hi n còn nh ng t n t i là n i dung c a nhi u bài gi ng l ch s r t khô khan v i
nhi u s ki n l ch s n ng v chi n tranh cách m ng, ít đ c p v l ch s văn ế
hóa, ngh thu t, ch a xen k v i văn h c, khoa h c…nên ch a t o đc s h ng ư ư ượ
thú h c s đi v i h c sinh. H c sinh còn hi u m t cách r i r c, không n m
đc m i quan h h u c gi a các tri th c thu c lĩnh v c đi s ng xã h i, vượ ơ
ki n th c liên môn. Yêu c u hi u bi t l ch s , nhu c u cu c s ng hi n t i vàế ế
t ng lai đt cho giáo viên l ch s nhi m v : Làm th nào nâng cao ch t l ngươ ế ượ
d y và h c l ch s , kích thích s h ng thú h c l ch s cho h c sinh. Đ hoàn thành
nhi m v này đòi h i giáo viên d y l ch s không ch có ki n th c v ng vàng v ế
b môn l ch s mà còn ph i có nh ng hi u bi t v ng ch c v các b môn đa lý, ế
văn h c, ngh thu t, khoa h c…đ v n d ng vào bài gi ng l ch s làm phong phú
và h p d n thêm bài gi ng.
Trong ch ng trình ph thông, giáo viên có th s d ng ph ng pháp tích h pươ ươ
trong h u h t các bài d y, t đó làm tăng h ng thú cho h c sinh. ế
Trong gi ng d y b môn L ch s , ng i giáo viên đóng vai trò quan tr ng trong ườ
vi c làm s ng l i các s ki n l ch s . Tuy nhiên n u ch d a vào nh ng ki n th c ế ế
trong sách giáo khoa thì khó có th t o d ng l i không khí l ch s c n thi t đ thu ế
hút các em đi sâu tìm hi u, khám phá quá kh c a dân t c, c a th gi i. Đ t o ế
nên nh ng c m xúc th c s tr c nh ng s ki n thì vi c v n d ng ki n th c ướ ế liên
môn vào gi ng d y l ch s là đi u c n thi t, nó góp ph n làm cho bài gi ng tr ế
nên sinh đng và h p d n, nâng cao h ng thú h c t p c a h c sinh.
L ch S , Ng văn, Đa lí, GDCD... có liên h v i nhau, ki n th c môn này s ế
h tr cho môn kia, văn h c s cung c p cho ta nh ng t li u l ch s mà nh đó ư
h c sinh có th nh n th c m t cách rõ ràng, nh khi h c tác ph m T t Đèn c a ư
Ngô T t T , h c sinh s hi u v nh ng thu , nh ng s u ế ư d ch mà nhân dân ph i
gánh ch u, hi u đc nh ng chính sách áp b c, bóc l t c a th c dân Pháp, đc ượ
bi t hi u và thông c m sâu s c cho tình c nh ng i nông dân Vi t Nam, làm vi c ườ
c c nh c “bán m t cho đt, bán l ng cho tr i” nh ng v n không đ s ng, mà ta ư ư
nghĩ là b ng ngôn t c a mình giáo viên khó có th kh c h a h t nh ng t i nh c, ế
nh ng đng cay mà ng i dân ph i gánh ch u trong th i k pháp thu c. Và cũng ườ
khó tìm th y m t ngôn t nào đ di n t cho h t s c m nh nh vũ bão c a quân ế ư
ta trong cu c kháng chi n ch ng quân Minh xâm l c h n nh ng l i th c a ế ượ ơ ơ
Nguy n Trãi:
Đánh m t tr n s ch không kình ng c,
Đánh hai tr n tan tác chim muông
C n gió to trút s ch lá khô ơ
T ki n h ng s t toang đê v ế
(Bình Ngô đi cáo- Nguy n Trãi)
Cũng b ng ph ng pháp trên ta áp d ng ươ khi d y v "Cu c kháng chi n ch ng ế
T ng th i Lý" (bài 19 - l ch s 10)
Năm 1077, 30 v n quân T ng tràn sang n c ta đã b đánh tan trên tr n tuy n ướ ế
sông nh Nguy t. H c đn đây giáo viên tích h p ki n th c môn Đa lý, s d ngư ế ế
b n đ đ h c sinh hình dung đc đa hình và v trí c a sông Nh Nguy t (B c ượ ư
Ninh).