Số hóa di sản Cố đô Huế: Bảo tồn và phát huy giá trị mỹ thuật trong thời đại số

Trong bối cảnh chuyển đổi số và sự phát triển của công nghiệp văn hóa tại Việt Nam, việc số hóa di sản văn hóa đang trở thành một xu thế cấp thiết để bảo tồn và phát huy giá trị. Quần thể kiến trúc Cố đô Huế, một Di sản Thế giới được UNESCO công nhận, mang trong mình giá trị lịch sử, nghệ thuật và thẩm mỹ đặc sắc, đòi hỏi những phương pháp tiếp cận hiện đại. Nghiên cứu này đi sâu phân tích thực trạng, tiềm năng và thách thức của quá trình số hóa di sản kiến trúc Cố đô Huế. Mục tiêu là khám phá cách ứng dụng công nghệ số không chỉ giúp bảo tồn bền vững mà còn thúc đẩy sáng tạo trong lĩnh vực mỹ thuật ứng dụng, góp phần định hình chính sách và đào tạo hiệu quả trong thời đại số.

Các nhà nghiên cứu, hoạch định chính sách, chuyên gia bảo tồn di sản, sinh viên và giảng viên trong lĩnh vực kiến trúc, mỹ thuật ứng dụng, công nghệ và du lịch văn hóa.

Bài viết khám phá vai trò của việc **số hóa di sản** trong việc bảo tồn và phát huy giá trị **Cố đô Huế** trong **thời đại số** và bối cảnh công nghiệp văn hóa Việt Nam. Tác giả phân tích lợi ích, tiềm năng và các thách thức đang phải đối mặt khi ứng dụng công nghệ số vào quần thể di sản **kiến trúc** này, nhấn mạnh khả năng lưu giữ, tái hiện và truyền thông thông qua các giải pháp như quét 3D, thực tế ảo (VR/AR) và bảo tàng số. Nghiên cứu tập trung vào việc khai thác dữ liệu số để thúc đẩy sáng tạo **mỹ thuật ứng dụng** đương đại, từ thiết kế đồ họa đến nội thất, đồng thời bảo đảm cân bằng giữa tính xác thực học thuật, khả năng tiếp cận cộng đồng và hiệu quả kinh tế. Về phương pháp, nghiên cứu kết hợp phân tích tài liệu thứ cấp từ các nguồn uy tín như UNESCO và Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế, cùng với khảo sát thực địa tại các di tích trọng điểm ở Huế và trải nghiệm thực tế các ứng dụng công nghệ như VR/AR và quét 3D. Từ đó, bài viết đã xác định các thực trạng, từ những bước tiến nổi bật về công nghệ quét 3D và tour tham quan VR360, cho đến các thách thức về bảo tồn dài hạn, chuẩn hóa thông tin, vấn đề pháp lý và sở hữu trí tuệ, cũng như thiếu hụt nhân lực liên ngành. Cuối cùng, tác giả đề xuất các giải pháp toàn diện liên quan đến công nghệ, đào tạo và hợp tác liên ngành nhằm xây dựng kho **di sản số** mở, thúc đẩy **kiến trúc** Huế trở thành nguồn tài nguyên sáng tạo giá trị cho công nghiệp văn hóa và du lịch bền vững.