BO NaNG NGHIEP vA pRAT TRIEN NaNG THaN TRU<1NG cAN DQ (juAN LY NONG NGHI;E:P vA PTNTI

jt

TAl LIEU• BOI DUONG QuAN LY NHA NlfOC vE NONG NGHq:P eHO eONG cmJe DlA CHiNn - NONG NGHI~P - xAY DvNG vA MOl TRUONG cAe xA TRUNG DU, MIEN NiH (Quyen II)

HANQI,2011

MVCL\JC

pHAN H: NGmtP VV QuAN LY

Trang

1

2

2

3

5

6

6

11

16 18 18 18 24

25

Chuyen d~ 5 TO CmJC QuAN LY QUY HO~CH NONG NGH~P vA NONG THON I. NHONG VAN DE CHUNG vB QUAN LY QUY HOACH NaNG NGI$P, NaNG THaN 1. Yeu cAu dBi v6'i quan ly quy ho~ch phat tri~n nong nghi~p, nong thon 2. Cac can cit phap ly v€ quan ly, th\lc hi~n quy ho~ch phat tri~n nong nghi~p, nong thon 3. NQi dung quan ly quy ho~ch phat tri~n nong nghi~p, nong thon 4. CO' quan th\lc hi~n chitc nang quan ly v€ quy ho~ch nong nghi~p, nong thon 5. Ki~m tra, giam sat, thanh tra vi~c th\lc hi~n cac d\l an quy ho~ch phat tri~n nong nghi~p, nong thon 6. Quan ly thfun dinh, phe duy~t quy ho~ch phat tri~n nong nghi~p, nong thon 7. Quan ly giam sat th\lC hi~n quy ho~ch II. QuAN LY QUY HOACH NaNG NGI$P, NaNG THaN xA 1. DBi tugng l~p quy ho~ch san xUdt nong nghi~p xa 2. NQi dung quy ho~ch san xUdt nong nghi~p xa 3. Quan ly quy ho~ch nong nghi~p, nong thon xa ill. TO CIIlJC, QuAN LYQUY HOACH DOl VOl cAc xA MIEN NUl

29

Chuyen d~6 L~ vA TO CmJC TIIT/C HI~N KE HO~CH xAY DVNG xA NONG THON MOl I. MQT SO vAN DE co BAN vE L~ KE HO~CH xAY DVNG xA NONG THON MOl 1. Khai ni~m v€ k~ ho~ch va l~p k~ ho~ch xay d\lng xa nong thon m6'i 2. Nguyen tic l~p k~ ho~ch xay d\lng xa nong thon moo 3. Phuang phap l~p k~ ho~ch xay d\lng xa nong thon m6'i

29 30 31

31

32

32

34

41

49

4. Can cu l~p kB ho~ch xay dvng xii nong thon moo II. LAP KE HO~CH xAY Dl/NG xA NaNG THaN MOl 1. M\lC tieu xay dvng xii nong thon moo 2. Danh gia thl,lc tr~g kinh t~, xii hQi, moi truang va h~ thfmg chinh tIi anong thon xii theo 19 tieu chi 3. L~p kB ho~ch xay dvng xiinong thon moo giai do~ 2010-2015 III. TO CHUC TIWC HIl~N KE HO~CH xAY DlfNG xA NaNG THaN MOl

1. Thanh l~p Ban chi ~o va Ban quan ly xay dvng xii nong thon mai

49

49

53

2. Theo doi va danh gia nghi~m thu cong trinhlcong vi~c 3. Danh gia muc dQ hooo thanh kB ho~ch theo m\lc tieu xay dvng xii nong thon mai

56

59

Chuyen d~ 7 TO CHirC QuAN LV v¥ SINH AN ToAN 'sAN pHAM NONG NGHI~P, MOl TRUONG NONG NGHltP, NONG mON I. TO CHU'C QUAN LY vB SINH AN ToAN sAN PHAM NaNG NGHIBp

59

62

64

68

70

1. Vai tro cua cac cO" quan nha nuac trong quan ly ve sinh an toan san phfun nong nghi~p 2. T6 chuc bQ may quan ly ch~t hrQllg v~ sinh an toan san phfun nong nghi~p 3. Cac bi~n phap quan ly ch~t lugng - v~ sinh an tooo san phAm nong nghi~p 4. Cac giai phap tang cuang hi~u qua t6 chuc quan ly v~ sinh an toan san phfun nong nghi~p ll. TO cHtrc QuAN LYMal lRUONG NaNG NGH!BP, NaNG THaN 1. Th\fC tr~g moi truang nong nghi~p, nong thon

70

76

76

89

2. Vai tro cua quan ly moi truang nong nghi~p, nong thon 3. NQi dung quan ly nha nuac vB moi truang nong nghi~p, nong thon 4. Nguyen tic quan ly moi truang nong nghi~p, nong thon 5. Cac cong C\l quan ly moi truang nong nghi~p, nong thon

92

,

'"

A

"

_

96

96

Chuyen d~ 8 TocmJcvAQuANLV CAC DJCH \TV TRONG NONG NGHI~P, NONG THON I. MOT SO VAN DE co BAN vB TO CmJC vA QUAN LY cAc DICH VlJ NaNG NGHIEP, NaNG THaN (DVNN, NT) 1. Khai ni~m v8 dieh V\l nong nghi~p, nong thon 2. Phfu1 Io~i djeh V\l nong nghi~p, nong thon

96 97

99

99 100

101

101 102

110

3. M\le tieu cUa dich V\l nang nghi~p, nong thon 4. Yeu edu eua dieh V\l nong nghi~p, nong thon 5. D~e diem co ban eua dieh V\l nong nghi~p, nong thon II. NOI DUNG TO CmJC QuAN LY cAc DICH Vl) NaNG NGHIEP, NaNG THaN mEN DIA BAN xA 1. Traeh nhi~m eua ehinh quy8n edp xii trong vi~e t6 ehue va quan Iy cae dieh V\l nong nghi~p, nong thon 2. NQi dung t6 ehue, quan Iy dieh V\l nong nghi~p, nong thon III. NHf1NG VAN DE CAN LUlJ YvB TO CHUC, QUAN LYcAc DICH Vl) NaNG NGHIEP, NaNG THaN DOl vdl cAc xA TRUNG DU vA MIEN N0I

Chuyen d~ 9 QUANLVNHANlfOC vi: TAl NGUYEN RUNG 0 cAc xA TRUNG DU vA MIEN Nin I. NHf1NG VAN DE CHUNG vB TAl NGUYEN RUNG 1. Tdm quan tr(;mg eua tai nguyen rUng

114 114 114

116 118

118 123

124

2. Hi~n tr~g tai nguyen rUng eua nuoe ta II. THljC T~NG CaNG TAc QuAN LY NHA NUdc vB TAl NGUYEN RUNG 1. Th\le tr~g chung ve eong me quan Iy nha nuoe v8 tai nguyen rirng 2. Th\le tr~g quan Iy nha nuoe v8 tili nguyen rUng i:J cae xii mien nui III. NOI DUNG QuAN LY NHA NUdc vB TAl NGUYEN RUNG 1. Quan diem, m\le tieu, nguyen tAe co ban quan Iy nha nuoe v8 tai nguyen rUng

124

126

3. NQi dung quan Iy nha nuoe v8 tili nguyen rUng

155

155

155

156

159

160

161

163

165

167

168

169

170

170

171

172

Chuyen d~ 10 QuAN LY NHA NlfOC TRONG LiNH VV"C DO TRI DAN clf (J cAc xA MIEN NiJI I. TAM QUAN TRQNG CVA QuAN LV NHA NUOC TRONG LiNH Vl/C BO TRl, ON DJNH DAN clf a cAc xA MIEN Nln: 1. D~c diem chung cua cac xii mien nui 2. S\l cdn thi~t cua cong mc b6 tri dan cu acac xii mien nui 3. TAm quan trQng cua cong tac quim Iy nha nuoc trong Iinh V\lC b6 tri, An dinh dan cu acac xii mien nui II. NOI DUNG CONG TAc QuAN LV NHA NUdc TRONG LiNH WC BO TRl, ON DJNH DAN clf a cAc xA MIEN Nln: 1. Cong tac quy ho~ch b6 tri, An diM dan cu 2. Cong tac k~ ho~ch b6 tri dan cu 3. Cong tac tuyen truyen, v~ dQng nhan dan 4. Nghien CUll, de xUdt chinh sach h6 trg b6 tri, An djnh dan cu 5. ThlJc hi~n kiem tra, danh gia b6 tri, An dinh dan cu tren dia ban xii III. NHONG BI:BN PJIAp COO YEU DE NANG'CAO HI:BU QuA QUAN LV NHA NUdc TRONG LiNH WC BO TRl DAN clf a 169 cAc xA MIEN NUl 1. Ki~n toan dQi ngii can bQ co sa dap Ung yeu cAu qU3.n Iy, chi d~o th\lc hi~n t6t m\lc tieu, nhi~m V\l b6 tri An dinh dan cu phil hgp quy ho~ch xay d\lllg nong thon moi 2. Lam t6t cong tac dan chu a co sa, nang cao vai tro cua cQng dang tham gia th\lc hi~n b6 tri An diM dan cu 3. Nang cao nh~ thuc cua cQng dang trong th\lc hi~n b6 tri An diM dan cu axii mien nui 4. Tang cUOng huang dful, chi d~o cua co quan qU3.n Iy cdp tren 5. Tang cUOng can bQ co ki~n thuc va kinh nghi~m ve b6 tri An dinh dan cu xU6ng cae xii co nhu cAu b6 tri 6n diM dan cu Ian

" " - ­

pHANm

174

KIEN TmJC DO TRQ Chuyen d~ 11 xAY D\ING vA QuAN LY DT! AN NONG NGmtp, NONG THON I. MOT SO vAN DE Cd BAN vB Dl,T AN pHAT TRIEN NONG THON

174

174

175

176

178

179

188

188

189

1.D\lan 2. Phful lo~ d\l an 3. D\l an phat trien nang than d\la vao cQng d6ng 4. Vi sao phili xay d\lIlg d\l an phat trien nang than? 5. S\l tham gia cua ngum dan trong cac d\l an phat trien nang than II. QUY TRiNH xAY Dl!NG Dl/ AN NONG NGHI$P, NONG THON 1. Chu trinh d\l an 2. Quy trioo l~p d\l an nang nghi~p, nang than

217

Chuyen d~ 12 PIlAT TRIEN CQNG DONG NONG THON DEN vUNG

217

21 7

217

217

I. MOT SO KHAI NleM Cd BAN 1. Khai ni~m v~ S\l phat trien 2. Phat trien b~n viing 3. Khai ni~m cQng d6ng 4. Phat trien cQng d6ng

218

220

II. NOI DUNG CVA pHAT TRIEN CONG DONG NONG THON

220

221

224

225

1. Nguyen tic phat trien cQng d6ng nang than 2. NQi dung phat trien c~ng d6ng nang than III. TO CWC vA HUY DONG NGUON Ll/C CONG DONG TRONG NONG NGmEP, NONG THON 1. Cac ngu6n l\lc cQng d6ng trong nang nghi~p, nang than 2. T6 chuc cQng d6ng va huy dQng ngu6n l\lc trong cQng d6ng nang

228

237

nghi~p, nang than 3. Vai tro Clla ngum lam cong tac 16 chuc phat trien cQng d6ng nang than

"--­

pHAN II - NGHI~P VV QUAN L Y

Chuyen d~ 5

T6 CmJC QuAN LV QUY HO~CH NONG NGHq:P vA NONG THON

Han 20 nam d6i mai cO' ch~ quiin ly kinh t~, cong tac quy ho~ch - mQt khau quan trQng trong h~ thtmg k~ ho~h hoa da gop phfut ~o S\l tang tru6ng nhanh trong cac llnh V\lC kinh t~ - xa hQi. Chinh phu va chinh quyen cac c~p da chi l40 th\lc hi~n quy ho~ch cac nganh d~ lam cO' sa cho xay d\ll1g d\l an dAu tu va l~p k~ ho~ch hang nam.

D~n nay, nganh nong nghi~p da xay d\ll1g duqc chi~n luqc phat tri~n nganh va quy ho~ch phat tri~n nong nghi~p, nong thon acac c~p va da co dieu chinh b6 sung tren c~p dQ qu6c gia. BQ Nong nghi~p & PTNT da xay d\ll1g quy ho~ch t6ng quan phat tri~n nganh nong nghi~p trong 10 nam, quy ho~ch 7 vimg nong nghi~p tren ca nuac, trong do co 3 vimg da duqc Chinh phu phe duy~t. Da xay d\lllg t6ng quan phat tri~n mQt s6 cay, con quan trQng nhu lila g~o, ca phe, cao su, che, dieu, mia duang, rau qua, chan nuoi. Day la nhiing djnh hu6ng quan trQng vOO cac m\lC tieu phat tri~n dai h~ lam cO' sa cho k~ ho~ch chuy~n dich cO' c~u nong nghi~p trong thm gian qua.

D6i vOO lam nghi~p, BQ da xay d\ll1g quy ho~ch phat tri~n lam nghi~p ca nuac d~n nam 2010 djnh huang 2020 va quy ho~ch phat tri~n lam nghi~p cac vimg sinh thai giin vOO quy ho~ch nong nghi~p va thuy 1

D6i vOO phat tri~n cO' sa h~ tAng nong nghi~p, da ti~n hanh quy ho~ch thuy lqi cho cac vimg nong nghi~p, trong do co 2 vimg quan trQng hi DBSH va DBSCL. Gfut day dang ti~n hanh quy ho~ch thuy 1

1

oc~p dQ dia phuang, cac quy ho~ch phat tri~n nong nghi~p, lam ghi~p va thuy Igi c~p tioo dugc xay d\ffig dap Ung cho vi~c xac dinh rn\lc tieu phat tri~n nong nghi~p cua dia phuang trong timg thm kYo Til quy ho~ch t6ng th~ nganh, nhieu d\l' an duqc de xuit va I\la chQn dAu tu da gop phdn thuc dAy OOanh qua triOO chuy~n dich cO" c~u kinh te acac dia phuang.

Tuy OOien, hi~n nay qua trinh xay d\ffig va tri~n khai th\lC hi~n quy ho~ch vful con OOieu v~ de dang ~t ra. Tren th\lc te quy ho~ch chua th\l'C S\l' Ia cO" sa viing chic d~ xay d\ffig ke ho~ch phat tri~n, do nhieu nguyen OOan khac OOau OOu: tiOO phap Iy cua quy ho~ch chua cao, ch~t Iuqng quy ho~ch chua t6t, quy ho~ch thieu tiOO th\l'c ti~n va tiOO d\l bao dai h~ ve thi truemg, quy ho~ch co qua nhieu rn\lc tieu va khong can d6i dugc ngu6n I\lc.

MQt h~ che cO" ban trong cong mc quy ho~ch phat tri~n nong nghi~p nong thon thai gian qua Ia vi~c quan Iy giam sat th\lC hi~n quy ho~ch r~t yeu. Chua co cO" che phil hqp d~ giam sat th\lc hi~n quy ho~ch rnQt cach co hi~u I\l'c, tinh tr~g d~u tu khong theo quy ho~h da gay ra thi~t h~ IOn cho nen kinh te ciing OOu nguai san xu~t. Trong nong nghi~p, tiOO tr~g quy ho~ch viIng nguyen li~u khong d6ng bQ vai quy ho~ch rn~g IuOi che bien da dful den rn~t can d6i gifra san xu~t nguyen Ii~u vai che bien va tieu th\l.

I. NHUNG vAN DE CHUNG vE QuAN LY QUY HO~CH

NONG NGHI~P, NONG THON

Quan Iy quy ho~ch Ia rnQt qua trinh bao g6rn quan Iy xay d\ffig quy ho~ch, quan Iy thb dinh, phe duy~t quy ho~ch va giam sat th\lc hi~n quy ho~ch. Day Ia rnQt qua triOO co quan h~ rn~t thiet co tiOO d6ng bQ oob th\l'c hi~n cac phuang an quy ho~ch rnQt cach co hi~u qua. 1. Yeu cAu d8i vOi quan Iy quy hotch nong nghi~p, nong thon.

D~ quy ho~ch phat tri~n nganh nong nghi~p th\lc s\l tra thanh rnQt cong c\l quan Iy chien Iugc phat tri~n kiOO te - xa hQi qU6c gia va cac dia phuang, cong tac quan Iy th\l'c hi~n quy ho~ch phai dugc tien hanh rnQt cach d6ng bQ. Truac het, quan Iy quy ho~ch Ia rnQt qua trioo thuemg xuyen, lien tl).c, kip thm Nha nuac phat hi~n OOUng v~ de b~t c~p d~ co giai phap dieu chinh, b6 sung kip thm.

2

Qulin If! quy hOt;lch nang nghi~p nang than cdn dap U'ng cac yeu cdu

chinh sau:

- Phai nang cao dugc nang l\lc qulin ly phat trien nong nghi~p co hieu qua, phai gop phfut nang cao vai tro cong C\l qulin ly cua ke ho~ch hoa trong thai kY d6i moo nen kiOO teo

- Phai nang cao dugc chAt luqng til khdu chuful bi nghien Clru l~p quy ho~ch, khdu thb diM phe duyet quy ho~ch cho den t6 chuc th\lc hien quy ho~ch va giam sat quy ho~ch .

- Tang cuang tiOO phap ly cua quy ho~ch phat trien nong nghi~p da

dugc phe duyet.

- Tang cuang co che ph6i hqp, dieu ph6i th\lc hien quy ho~ch gifra cac cAp, cac nganh trong qua trinh qulin ly quy ho~ch ook dam bao S\l th6ng ooAt, dAng b(> cua cac ho~t d(>ng theo diM huang chung.

- Dieu chiOO quy ho~ch phat trien nong nghi~p - nong thon m(>t cach kip thai va hqp IY. Quy ho~ch phat trien nong nghi~p c~n thuang xuyen duqc c~p OO~t, b6 sung.

- Phai co S\l tham gia giam sat Clla nguai dan, cua OOieu c(>ng dAng

trong qua trinh t6 chuc th\lc hi~n.

Yeu c~u nay doi hoi vai tro tham gia chu d(>ng cua cac c(>ng dAng trong qua trinh chuful bi va th\lC hi~n quy ho~ch. Nhfrng h~ che hien nay ve chAt luqng quy ho~ch nong nghiep - nong thon, ve qua trioo giam sat, qulin ly quy ho~ch con yeu m(>t phfut do S\l tham gia cua cac c(>ng dAng vao qua triOO xdy d\lllg quy ho~ch ciing OOu giam sat th\lC hien con it, tinh minh b~ch va cong khai quy ho~ch con rAt h~ che.

2. Cac din Clf phap Iy v~ quan Iy, th,!c hi~n quy hO\lch phat tri~n nong nghi~p, nong thon.

2.1. Cae van kifn ella Bang va Nha nuue

- Chien lugc phat trien kinh te xa h(>i den nam 2020, cac van kien cua

Dling va ChiOO phu ve chien lugc phat trien kinh te xa h(>i noi chung va chien

lugc phat trien nong nghiep nong thon noi rieng la OOfrng diM huang quan

trQng dam bao cho S\l phat trien cac nganh, cac dia phuong.

3

- Nghi quyet 26/NQ-TW ngay OS thang 8 nam 2008. HQi nghi IAn thir 7 Ban chAp h8.nh TW khoa X ve nong nghi~p, nong dan, nong thon va Nghi quyet sa 24/2008/NQ-CP ngay 28/1 0/2008 Clla Chinh phu ban h8.nh Chuang triOO h8.nh dQng cua Chinh phu th\lc hi~n Nghi quyet HQi nghi IAn thir 7 BCH TW Dang Khoa X ve nong nghi~p, nong dan, nong thon;

- Chuang triOO m\lc tieu Quac gia ve xay d\lllg nong thon moo. Day la mQt chuang triOO moo dang duqc tien h8.nh xay d\lllg va se duqc th\lc hi~n tren ph~ vi di nuac til nay cho den nam 2020 va huang den nam 2030. M\lC tieu cua Chuang trinh la xay d\lllg nong thon mai kinh te phat tri8n, dCri sang v~t chAt, tinh thAn Clla cu dan nong thon khong ngirng duqc nang cao; co ket cAu h~ tAng kiOO te - xii hQi hi~n d~i; co cAu kiOO te va cac hinh thirc tA chirc san xuAt hqp ly, gim nong nghi~p vOO phat tri~n OOanh cong nghi~p, dich V\l, do thi theo quy ho~ch; xii hQi nong thon An dinh, giau ban sic dan tQc; dan tri duqc nang cao, moi wang sinh thai duqc bao v~.

2.2. Nghj ilinh sa 92/2006/ND-CP

Nghi dinh 92/2006/ND-CP ngay 07 thang 9 nam 2006 cua Chinh phu quy dinh ve trach nhi~m va trinh !\ll~p, thAm dinh, phe duyet va quim ly quy ho~ch tAng th8 phat tri8n kiOO te - xii hQi ca nuac; quy ho~ch tAng th~ phat tri8n kiOO te - xii hQi cua cac viIng kiOO te - xii hQi; quy ho~ch tAng th8 phat tri8n kiOO te - xii hQi cac vimg kinh te trQng di8m; quy ho~ch tAng th8 phat

tri8n kiOO te - xii hQi tinh, th8.nh pha tn.rc thuQc Trung uang (gQi la cAp tinh), quy ho~ch tAng th8 phat tri8n kinh te - xii hQi Clla huy~n, q\$1, thi xii, th8.nh pha tn.rc thuQc tioo (gQi la cAp huy~n); quy hO\lch phat trian cac ng8.nh, linh V\lC (trir quy ho~ch xay d\lllg va quy ho~ch sir d\lfig &1t).

2.3. Thong tll'sa OS/2003fl'T-BKH

Can cir vao Thong tu sa OS/2003ffT-BKH, cua BQ Ke ho~ch va DAu tu huang dan ve nQi dung, triOO t\l l~p, thfun dinh va quan ly cac d\l an quy ho~ch phat triSn ng8.nh va quy ho~ch tAng th~ phat tri8n kinh te - xii hQi va lanh th6. Thong tu quy diOO chung ve nQi dung, triOO !\ll~p va thfun dinh cac d\l an quy ho~ch phat triSn ng8.nh, huang d§ll v~ nQi dung, triOO tv l~p va thdm diOO cac d\l an quy ho~ch phat tri~n kinh te - xii hQi lanh thA, quan ly OOa nuac ve cong mc quy ho~ch, trong do quy dinh v~ nQi dung quan ly OOa nuac, trach OOi~m t6 chirc l~p va dieu chinh dg an quy ho~ch.

4

3. Nqi dung quin Iy quy ho,ch phat tri~n nang nghi~p, nang than

D8 dap Ung yeu cdu nang cao chat IUQllg quy ho~h va t6 chuc th\lC hi~n quy ho~h nong nghi~, nong thon ngay cang tAt han, c§n thiSt phai co hi~n phap tang cUOng quim Iy th\lc hi~n quy ho~h ch~t che han. Quan Iy quy ho~h Ia mQt qua trinh ook dAm hoo ill vi~ xay d\lfig phuang an quy ho~h, dSn t6 chuc th\lc hi~n cae phuang an quy ho~h da phe duy~t co hi~u qua dUng theo nQi dung da dugc phe duy~t.

Qulin Iy th\lc hi~n quy ho~ch phat trien nong nghi~p, nong thon Ia mQt qua trinh hao g6m nhi~u nQi dung co quan h~ ch~t che va dien ra lien tl,lc theo mQt chu trinh. Qua trioo qulin Iy dugc the hi~n a3 nQi dung sau day:

~

~

Qulin Iy "th\lc hi~n quy ho~ch"

. Qulin Iy "chuan hi va xay d\lfig quy ho~ch"

Qulin Iy ''thfun diOO, phe duy~t quy ho~ch"

i

l................................................................................................................. y

Quy ajnh qulin ly nhQ nuac vJ c6ng tac quy hor.;zch n6ng nghi?p, n6ng

th6ng6m:

- Nha nuCtc thBng ooat qulin Iy v~ quy ho~ch phat trien nganh nong

nghi~p, nong thon

- Trach nhi~m cua cac hQ, nganh: Cac hQ, nganh Trung uang co trach nhi~m huang ddn vi~c I~p, thfun diOO, phe duy~t quy ho~ch theo quy diOO; nghien cUu han hanh dpm muc kinh phi lien quan den vi~c I~p quy ho~ch va qulin Iy quy ho~ch.

- Trach nhi~m cua cac cO' quan qulin Iy quy ho~ch: Cac cO' quan qulin Iy quy ho~ch co nhi~m V\l ki~m tra, giam sat, thanh tra vi~c th\lc hi~n quy ho~ch; xem xet kien nghi cac cap co thfun quy~n di~u chinh quy ho~ch kip thm.

5

- Cac chuang trinh, d\l an: Cac chuang trinh, cac d\l an dAu tu phai dugc th\lc hi~n theo quy ho~ch dd duy~t; truCmg hgp chua cO quy ho~h dugc duy~t phai xin y kien va dugc S\l d6ng y cua nguOi co thAm quy~n phe duy~t quy ho~ch theo phan cAp.

4. CO' quan th\fC hi~n chtrc ning quin Ij quy ho,ch nong nghi~p, nong thon

4.1. Cu quan quan Ij nha nU'uc vi quy hO{lch

Theo quy dinh hi~n hanh, d6i vo; quy ho~ch phat trien nganh, cac bQ quan ly nganh chiu trach nhi~m l~p va di~u chinh quy ho~ch nganh theo chuc nang. D~ bao dam tinh th6ng nhAt trong quy ho~ch tAng the phat trien kinh te - xd hQi lanh thA va quy ho~ch phat tri~n nganh tren ph~ vi ca nuac, cAn co S\l ph6i hgp ch~t che giiia bQ quan ly nganh vo; BQ Ke ho~ch va DAu tu va vo; cac dia phuang co lien quan trong qua trinh l~p quy ho~ch.

4.2. Cu quan qulin Ij nhii nwc vi ngiinh, linh vvc

Trong linh V\lC nong nghi~p, nong thon, BQ Nong nghi~p va Phat tri~n nong thon la cO' quan chiu trach nhi~m hubng dfu1 vi~c l~p, thAm dinh, phe duy~t quy ho~ch theo quy dinh; nghien CUll ban hanh dpm muc kinh phi lien quan den vi~c l~p quy ho~ch va quan ly quy ho~ch nong nghi~p nong thon. Tren dia ban lanh thA tinh, sa nong nghi~p co chuc nang quan ly giam sat tA chuc th\lc hi~n quy ho~ch nong nghi~p, nong thon tren dia ban.

Quan ly quy ho~ch lien quan den rAt nhi~u chuyen nganh v~y cAn co S\l ph6i hgp cua nhi~u cO' quan chuyen mon de tang hi~u qua cua cong mc quan 1Y. Trong quy ho~ch phat trien nong nghi~p, nong thon co 3 nQi dung do la: (1) quy ho~ch cac nganh san xuAt, (2) quy ho~ch phan b6 dan cu va lao dQng, (3) quy ho~ch phat trien h~ th6ng h~ tAng nong thon. Vi~c th\lc hi~n 3 nQi dung Ibn do khong phai chi do Nha nuac bAng ngu6n dAu tu cong cQng rna chu yeu hi~n nay la do cac doanh nghi~p, cac hQ gia dinh 1r\fc tiep th\lc hi~n, d~c bi~t cac nganh san xuAt va cung cAp dich V\l. Cac doanh nghi~p va cac hQ gia dinh tham gia th\lC hi~n dAu tu phat tri~n san xuAt khi hQ thAy ro 19i ich kinh te til dAu tu do.

5. KiSm tra, ghim sat, thanh tra vi~c th\fC hi~n cac dV an quy ho,ch phat triSn nong nghi~p, nong thon

6

- BQ quan ly ng8nh co trach nhi~m ki~m tra, giam sat va thanh tra vi~c th\IC hi~n cac quy ho~ch phat tri~n ng8nh do Thil tuang Chinh phil phe duy~t va hao cao Thil tuang Chinh phil.

- HDND, UBND cac tinh, th8nh ph8 tf\IC thuQc trung uang co trach nhi~m ki~m tra, giam sat va thanh tra vi~c th\IC hi~n cac quy ho~ch do Thil tuang Chinh phil phe duy~t va cac quy ho~ch do ng8nh va dia phuang phe duy~t; hao cao vS BQ KS ho~ch va DAu tu d~ tAng hgp trinh Thil tuang Chinh phil ho~c hao cao tf\Ic tiSp vai Thil tuang Chinh phil.

5.1. Qulin !j, gitim sat huue ehu8n hi

Qu8n ly chufut hi va xay d\Illg quy ho~ch phat tri~n nang nghi~p va nang than la khau dAu tien trong qua trinh quan ly quy ho~ch. Yeu cAu quan ly trong giai do~ chufut hi va xay d\Illg quy ho~ch hao g6m vi~c theo doi, giam sat qua trinh th\lC hi~n chufut hi dS cuang, nghien Clm cac tai li~u da: co, chufuI hi l\Ic lugng can bQ ph8i hgp, v~t tu va tai chinh.

- HDND, UBND cAp huy~n co trach kiem tra giam sat va thanh tra vi~c th\IC hi~n quy ho~ch phat tri~n tren dia han va hao cao vS UBND tinh d~ tAng hgp hao cao vS BQ KS ho~ch & DAu tu.

Quan ly t8t giai do~ chufut hi xay d\Illg quy ho~ch se dam hao nang cao chAt lugng quy ho~ch, tranh duqc nhfrng sai sot co th~ xay ra ngay ill dAu. Trong quan ly xay d\Illg quy ho~ch phat trien ng8nh nang nghi~p co nhiSu nQi dung va co nhiSu chuyen ng8nh vi v~y cAn co qua trinh quan ly ngay ill khau chufut hi, khau truac th\IC hi~n t8t se la co sa tin c~y cho vi~c tri~n khai tiSp khau sau. Qua trinh quan ly cfing nhfun phat hi~n cac vAn dS hAt hgp ly, vAn dS

5.2. Quan Ij nghien erru tili liiu, ehu8n hi d€ eutmg

5.2.1. Xem xet danh gia cac tai li?u va kit quii nghien cu-u dli co lien

quan din l~p quy hot;lch phat triJn nganh.

nay sinh de xu ly diSu chinh kip thm.

7

Quan ly giam sat trong huac nay doi hoi co quan quan ly cimg ph8i hgp vm co quan tu vAn xem xet danh gia l~i tAt ca tai li~u da: co lien quan dSn quy ho~ch phat tri~n nang nghi~p nang than da: nghien Clm truac day, qua do danh gia tai li~u nao co th~ kS thira, tm li~u nao cAn nghien Clm hA sung c~p nh~t them va nhfrng vAn dS gi cAn co nghien Clm mm. Trong huac nay co

quan qUID Iy ngimh nong nghi~p phai xac dinh va dua ra nhiing yeu cAu d6i vm co quan tu vAn giai quy~t va thB hi~n trong d~ cuang nghien Clm xay d\IDg quyho~ch.

Trong truOng hgp ti~n himh ra soat bA sung, di~u chinh quy ho~h phat triBn nong nghi~p, nong thon, co quan qUID Iy giam sat cimg ph6i hgp vm co quan tu vein ra soat danh gia I~i k~t qua triBn khai th\lc hi~n quy ho~ch theo tlmg nQi dung dB xac diM nhiing nQi dung da triBn khai th\lC hi~n, muc dQ th\lc hi~n duQ'c, nhiing nQi dung khong th\lC hi~n duQ'c, nguyen nhan dB til do xac diM huang nghien Clm di~u chinh, bA sung.

Qua trinh qUID Iy chuAn hi d~ cuang quy ho~ch phat triBn nong nghi~p, nong thon doi hoi co quan qUID Iy phai trvc ti~p tham gia xem xet qua trinh xay d\IDg nQi dung d~ cuong, til do dua ra duQ'c yeu cAu cAn giai quy~t trong qua trinh xay d\lllg quy ho~ch. Th\lC t~ trong thm gian vila qua, vi~c chuAn bi d~ cuong duQ'c giao pho cho co quan tu vein, tinh tr~g nay da ddn d~n co quan tu vAn xay d\IDg quy ho~ch khong nim dimg yeu cAu quy ho~ch rna co quan qUID Iy th\lC S\l cAn giai quy~t trong quy ho~ch s~p tm. M~t khac, co thB cO' quan tu vAn xay d\IDg quy ho~ch d~t ra qua nhi~u nQi dung nghien Clm khong cAn thi~t ho~c nhiing nghien Clm do khong k~ thila tai li~u cii; ddn d~n tiOO tr~g Hing phi. Trong quy ho~ch phat triBn nong nghi~p, nong thon, cac nQi dung lien quan d~n di~u ki~n tv nhien, th6 nhuOng thuOng tit it thay d6i trong khoIDg thm gian ng~, vi v~y vi~c k~ thila cac tai li~u, cac nghien Clm sful co khong nhiing rut ng~n thai gian nghien Clm, ti~t ki~m chi phi, thm gian...ma con con dam bao cho cae nghien.clm co tiOO th6ng nhdt cao.

Hi~n nay vi~c I~p quy ho~ch phat triBn nong nghi~p - nong thon i:J cac dia phuong chu y~u Ia ra soat, di~u chinh quy ho~ch. Nhu v~y, vi~c nghien Clm tai Ii~u, sir d\lI1g tai li~u da co rdt quan trQng, chi th\lC hi~n cac nQi dung di~u tra nghien Clm hB sung khi thdy cAn thi~t. Day khong chi Ia cach giam b6t chi phi tai chinh, thai gian va nhan Igc cho vi~c l~p quy ho~ch rna con dB xac dinh vAn d~ cAn nghien CUll quy ho~ch di~u chinh, hB sung.

5.2.2. Qulin If;, giam sat chuim bi tlJ cuang

8

5.2.3. Xet duy~t tlJ cuang nghien cUu I~p quy hor.;zch

D8 vi~c l~p quy ho~ch phat tri8n nong nghi~p, nong thon co chdt IUQ11g cao, sau khi de cuong nghien CUu dugc xay d\IIlg xong, co quan quan ly OOa nubc ve quy ho~ch nong nghi~p, nong thon tf\IC ti~p xet duy~t de cuong nghien CUu l~p quy ho~ch. De cuong nghien cUu l~p quy ho~ch phlit tri8n nong nghi~p, nong thon xac dinh m\lc tieu, cac nQi dung va phuong phap, cac yeu cAu OOan 19c, v~t tu, tai chiOO cAn d8 xay d\IIlg quy ho~ch.

NQi dung cua de cuong nghien cUu ph\l thuQc vao yeu cAu l~p quy ho~ch, tinh chdt cua quy ho~ch do la ra soat, ba sung hay xay d\IIlg mbi; muc dQ quy ho~ch la tang th8 phlit tri8n nong nghi~p, nong thon tiOO hay quy ho~ch vimg nguyen li~u, vimg chuyen canh hay quy ho~ch chi ti~t, v.v...ve co ban, nQi dung xet duy~t de cuong gAm OOfrng vdn de sau:

Co quan xet duy~t de cuong nghien CUu l~p quy ho~ch phat tri8n nong nghi~p - nong thon xem xet m\lc wch l~p quy ho~ch dugc xac diOO trong de cuong co phu hqp vOi yeu cAu cAn giai quy~t d~t ra d6i vOi quy ho~ch trong tho; kY do hay khong. M\lc tieu cAn xac dinh ro xay d\IIlg mQt quy ho~ch mOi hay ra soat dieu chinh b6 sung quy ho~ch, k~t qua cu6i cung cAn giai quy~t duqc OOfrng Vdn de gi.

- Thdm ajnh myc tieu l~p quy hoq.ch

+ N~u la quy ho~ch mQt vimg chuyen canh hay mQt luu vgc thi ph~ vi ranh giOi duqc xac diOO theo quy mo vimg dUQc 19a chQn. Trong tru

- Thdm ajnh phq.m vi ranh gim xdy dr:mg quy hoq.ch Ph~ vi xay d\IIlg quy ho~ch dugc xac diOO acdp quan ly nao. + N~u la quy ho~ch phlit tri8n nong nghi~p (lam nghi~p, thuy lqi) tinh thi ph~ vi nghien cUu l~p quy ho~ch la toan lanh tha tinh, mc quy ho~ch nganh tren lanh tha.

Theo m\lc tieu l~p quy ho~ch d~t ra, co quan thfun diOO de cuong ti~n hanh xem xet tirng nQi dung cAn giai quy~t dugc neu ra trong de cuong. 9

- Thdm ajnh n9i dung, phuong philp nghien cUu xdy dr:mg quy hoq.ch.

Nhilng nQi dung nllO cAn lam ro han, nQi dung nllO khong cAn thiSt phiti nghien CUll sau de tninh lang phi. Cimg vo; vi~c thfun diOO nQi dung cAn giai quySt, cac phuang phap sir d\lng de giai quyet cac nQi dung dua ra phai dugc thfun dinh ve tiOO khoa hQc, tinh kha thi va muc dQ tin c~y cua phuang phap

sir d\lllg.

- Thdm dinh k€ hOf;lCh tridn khai, kinh phi, v~t tzr xdy drpJg quy hOf;lch.

Xac dinh ro kS ho~ch trien khai, xac diOO khoang thm gian va tuAn t\l th\lc hi~n timg cong vi~c, OOilng dan vi va ca OOan tham gia th\lC hi~n. Cong

vi~c chiOO dugc xac dinh OOu thm gian cia ngo~i, thm gian lam ne)i nghi~p, tang hgp s8 li~u, xay d\lIlg phuang an, tinh toan cac phuang an, tang hgp viSt bao cao, hQi hQP, hQi thao, va thm gian bao cao thfun diOO, trinh phe duy~t. Co quan thfun diOO cAn xac diOO ro kS ho~h trien khai va chi phi do co hgp ly va hgp l~ hay khong, tiSn dQ thvc hi~n va ta chuc ph8i hgp co dam bao yeu c~u ve thm gian va chat lugng quy ho~ch theo yeu c~u khong.

Thfun diOO va phe duy~t de cuang la bU

5.3. Qulin Ij, giam sat ili2u tra thu thpp sa liiu, tai liiu

Day la qua triOO kiem tra, giam sat cong tae cia ngo~i, di~u tra thu th~p s8 li~u, mi li~u lam co sa cho l~p quy ho~ch. Cong vi~c quan ly trong giai do~ nay bao g6m vi~c quan ly giam sat th\lC hi~n cac nQi dung va phuang phap di~u tra, thu th~p mi li~u, s8 li~u.

NQi dung va phuang phap tiSn hanh dieu tra thu th~p s8 li~u dugc xac diOO ro trong d~ cuang, co quan quan ly th\lC hi~n giam sat va danh gia kSt qua. Vi~c quan ly ch~t che giai do~ nay se dam bao muc de) tin c~y cua ngu6n s8 li~u thu th~p dugc tang len d~ bi~t vo; cac dieu tra co ban OOu dieu tra tha OOuang, dieu tra kiOO tS xii hQi theo phiSu mdu cAn co bU

10

xac dinh dQ chinh xac va muc dQ tin c~y clla cac sd li~u thu th~p duqc. Trong twang hqp chtt luqng sd li~u dieu tra qua thtp, co quan quan ly giam sat yeu cAu co quan tu vtn ti~n hanh dieu tra l~ ho~c dieu tra b6 sung.

5.4. Qulin Ij, giam sat xiy dlplg phlmng an quy hopeh

Qua trinh quan ly giam sat a buac nay d@ ki@m tra duqc qua trinh xay d\ll1g quy ho~ch, tinh toan cac chi tieu kinh t~ - ley thu~t. M\lc dich chinh clla quan ly trong giai do~ nay la d@ nang chfit luqng xay d\ll1g phuong an quy ho~ch, co S\l dieu chinh kip thm nhiing vtn de nay sinh.

Nhi~m V\l Clla quan ly giam sat la ~p trung vao ki@m tra timg nQi dung C\l th@, ~c bi~t ki@m tra cac co sa, can CU, cac chi tieu ley thu~t, kinh t~, tai chinh, xa hQi va moi truang do co quan tu vtn xac dinh khi xay d\ll1g phuong an. Do nQi dung mQt quy ho~ch rtt rQng bao gam nhieu ti@u nganh nen vi~c quan ly, giam sat cAn co sg giup do Clla cac chuyen gia khi cAn thi~t.

f)@ ki@m tra qua trinh tinh toan xay d\ll1g quy ho~ch, co quan quan ly giam sat yeu cAu co quan tu vtn giai thich ro qua trinh xay d\ll1g cac chi tieu va phuong phap tinh d@ ill do sir d1)Ilg phuong phap ki@m tra tinh chinh xac Clla cac tinh toan do. Vi trong mQt quy ho~ch phat tri@n nong nghi~p, nong thon cac nQi dung, cac ti@u nganh va cac chi tieu co mdi quan h~ vm nhau, thuang la mdi quan h~ nhan qua do v~y co th@ ki@m tra cheo trong tinh toano Thuang khi mQt chi tieu thay d6i keo thea cac chi tieu lien quan thay d6i theo, vi d\l: khi dg ki~n nang sutt cay trang thay d6i dftn d~n gia tri san luqng, gia tri gia tang, co cfiu trang trQt thay d6i theo.

Co th@ sir d1)Ilg nhieu hinh thuc khac d@ giam sat ki~m tra qua trinhxay d\ll1g phuong an quy ho~ch ben c~ nhom chuyen vien quan ly trgc ti~p xay d\ll1g quy ho~ch nhu: thong qua cac hQi thao chuyen mon, bao cao chuyen de, bao cao so bQ d@ quan ly qua trinh xay d\ll1g quy ho~ch.

6. Quin It thim dinh, phe duy~t quy ho,ch phat tri~n nang nghi~p, nang than

Khi tili li~u quy ho~ch duqc co quan l~p quy ho~ch chuAn bi xong va co quan quan ly quy ho~ch xet thfiy co th@ t6 chuc hQi nghi thb dinh va phe duy~t, tili li~u quy ho~ch se duqc gm d~n can bQ phan bi~n dQc va cho y ki~n nh~ xet. Sau khi can bQ phan bi~n dQC tili li~u va cho y ki~n k~t lu~ tai li~u

11

da du di8u ki~n d~ t6 chuc thfun djnh thi ti@n hanh t6 chuc hQi nghi thfun djnh. Trong truemg hgp can bQ phan bi~n thAy tai li~u chua du di~u ki~n d~ thfun dinh, co quan xay d\l1lg quy ho~ch cAn ti@p tvc b6 sung them.

Theo quy dinh trong Nghi djnh 07/2003/NI}-CP cua Thu Wang Chinh phu, cac d\l an quy ho~ch t6ng th~ phat tri~n kinh t@ - xa h(>i, quy ho~ch phat tri~n nganh, quy ho~ch xay d\l1lg do thi va nong thon, khi nghien cUu l~p quy ho~ch phai xin y ki@n r(>ng rai til' cac bQ, ng8nh, dia phuong lien quan. Hi~n nay d~ rna rQng cong khai quy ho~ch cac quy ho~h phai dugc cong b6 r(>ng rai va co S\l tham gia giam sat cua nhi8u thanh phAn.

Truac khi trinh phe duy~t quy ho~ch phat tri~n nong nghi~p, dia phuong cAn t6 chuc bao cao thfun djnh quy ho~ch a cAp cO thfun quy8n. Trong hQi nghi thfun djnh co d~i di~n bQ chu quan, cac bQ nganh co lien quan (n@u hi quy ho~ch nganh), sa chu quan, cae sa nganh co lien quan trong dnh (n@u la quy ho~ch phat tri~n nong nghi~p, nong thon Clla dia phuong) va co quan l~p quy ho~ch. HQi nghi thfun djnh se co k@t lu~ d3nh gia v8 tai li~u quy ho~ch, lam co sa cho vi~c chinh sua va trinh phe duy~t.

Thfun dinh la co sa d~ ra quyet djnh phe duy~t quy ho~ch, quy ho~ch phat tri~n nganh duqc phe duy~t se tra thanh van ban phap ly d~ t6 chuc tri~n khai th\lc hi~n quy ho~ch.

* NQi dung thim djnh d,! an quy hOfCh phat tri~n nganh gAm - Co sa phap ly, co sa khoa hQc, muc dQ tin c~y Clla thong tin, s6 li~u tu li~u su d\Ulg d~ l~p quy ho~ch va nQi dung quy ho~ch. TAt ca cac tai li~u, s6 li~u su d\Ulg l~p quy ho~ch d8u phai duqc xem xet nguBn g6c, tinh xac thvc cua s6 li~u. Muc dQ tin c~y cua s6 li~u cAn duqc xem xet thea phuong phap thu th~p va phuong phap xu ly s6 li~u do, chu6i thm gian d~ dV bao va phuong phap dua ra d\l bao.

6.1. r8 ehue hpi nghi thlim dinh quy hopeh

cua qu6c gia hay cua dia phuong. Xem xet S\l phil hgp nay dam bao cho quy ho~ch nganh th6ng nhAt v6'i quy ho~ch t6ng th~ lanh th6, quy ho~ch dia phuong th6ng nhAt vai quy ho~ch viIng va quy ho~ch qu6c gia. S\l th6ng

12

- S\l phil hgp cua quy ho~ch v6i chi@n lugc phat tri~n kinh t@ - xa hQi

OO~t con duQ'c th8 hi~n qua m8i lien k8t giua cac dia phuong trong qua triOO phat tri8n.

- Tinh th8ng ~t giiIa quy ho~ch cac vimg HiOO tha vo; quy ho~ch nganh.

- Thfun diOO cac tinh toan v8 cac di8u ki~n dam biio th\lc hi~n duqc cac m\lc tieu quy ho~ch. Cac chi tieu quy ho~ch la OOiIng chi tieu d\l bao, d\l tiOO do vay cAn xem xet co sa va phuong phap dua ra cac tioo toan d\l bao do. Cac d\l bao co dQ tin cay khi d\la tren chuBi s8 li~u tin cay va co phuong phap d\l bao phil hqp.

- TiOO khii thi Clla cac phuong an phat tri8n cua quy ho~ch, cac giiii phap th\lc hi~n quy ho~ch va bi~n phap quiin ly th\lC hi~n quan ly quy ho~ch. TiOO khii thi duqc xem xet qua: v8n ddu tu, khoa hQc cong ngh~ va moi wang, OOan l\lc, co ch8 chiOO sach va khii nang ph8i hqp thvc hi~n trong thi wang c~ tranh. TiOO khii thi la yeu t8 dam biio cho phuong an quy ho~ch se thanh congo D~c bi~t trong nen kiOO te tm wang, cac di8u ki~n t\l nhien dam biio chi mo; la di8u ki~n cAn chu chua phiii la di8u ki~n duo Nhan t8 quyet diOO san x~t trong san xu~t hang hoa la thi wang. L\la chQn phat tri8n mQt nganh hang rna khong co du co sa tm wang thi quy ho~ch do co tiOO khii thi th~p.

bi~t hi~n nay trong qua trinh cong nghi~p hoa va tham canh hoa nong nghi~p ch~t thiii OOa may che bien, sir d\lfig hoa ch~t qua muc va tai nguyen rimg bi xam h~i la OOiIng v~ d8 duqc xem xet trong quy ho~ch.

- Thfun diOO cac bi~n phap biio v~ moi truang. Xu~t phat ti:r OOin ooan b~t kY ho~t dQng kinh te hay ho~t dQng s8ng cua con nguai d8u gay mc dQng den moi truang, tham chi con xam h~i den moi wang. Vi~c thfun diM bi~n phap biio v~ moi wang trong quy ho~ch nong nghi~p yeu cdU cAn xem xet OOiIng yeu t8 co the gay mc dQng x~u den moi wang trong tuong lai. D~c

13

Tuy theo tUng lo~i hinh quy ho~ch de tien hanh thfun diOO phil hqp, vo; quy ho~ch tang th8 va quy ho~ch cac tieu nganh (nong nghi~p, lam nghi~p, thuy lqi...) cAn tien hanh thfun diOO rQng v&i OOi8u chuyen gia thAm diOO tham gia bao g6m: chuyen gia tr6ng trQt, chan nuoi, lam nghi~p, nganh nghe dich Y\l, thuy lqi va h~ tAng khac, chuyen gia kinh te, vv... de co the thfun diOO dUng timg nQi dung chuyen mono

* Qua trinh thim djnh cAn co m(h B9 ha sa thim dinh, bao gam:

- To triOO ngum co thfun quy~n phe duy~t quy ho~ch clia cO' quan l~p

quy ho~ch.

- Bao cao quy ho~ch l~p theo nQi dung quy dinh th8 hi~n trong de cuong.

- Ban dB cac lo~i: hi~n ~g, quy ho~ch su d\Ulg

th8 OOufmg.

- Bao cao tom tAt quy ho~ch co sO' dB thu nho kern theo.

- Cae bao cao chuyen d~.

- Cac van ban phap ly co lien quan.

* Thim quy~n thim dinh va phe duy~t quy hO¥ch

Theo quy dinh hi~n hanh v~ th~m quy~n thAm dinh va phe duy~t

quy ho~ch:

- BQ K8 ho~ch va DAu tu t8 chuc thfun dinh cae d\l an quy ho~ch phat tri8n nganh triOO Thli tuOng ChiOO phli phe duy~t. DBi vCri OOUng quy ho~ch nganh va quy ho~ch vimg nong nghi~p, Thli tuOng giao cho HQi dBng thfun dinh OOa nuac thfun diOO se th\lC hi~n theo quy dinh rieng.

- Thli tuang ChiOO phli phe duy~t cac d\l an quy ho~ch phat tri8n nong nghi~p - nong thon va quy ho~ch cac vimg nong nghi~p, cac quy ho~ch phat tri8n san phAm chli l\lc do BQ K8 ho~ch va DAu tu th\lc hi~n thfun diOO.

- Cac bQ, nganh t8 chuc thfun dinh cac quy ho~ch thuQc thb quy~n clia miOO. BQ Nong nghi~p va Phat tri8n nong thon la cO' quan clia ChiOO phli chiu trach OOi~m t8 chuc thb diOO cac quy ho~ch nong nghi~p phat tri8n nong thon khong thuQc quy~n thb diOO clia HQi dBng thb diOO OOa nuac.

- BQ truemg BQ Nong nghi~p va Phat tri8n nong thon phe duy~t cac quy ho~ch nganh co yeu cAu quy ho~ch OOung khong thUQC thfun quy~n Thli tuang ChiOO phli phe duy~t.

- Chli tich UBND cac tinh phe duy~t quy ho~ch nong nghi~p tiOO.

Cac bQ, ngimh, dia phuong lien quan duqc yeu cAu se nghien CUu va phat

bi8u y ki8n v~ OOiing v~ d~ thUQC ph~ vi, chuc nang, nhi~m V\l Clla minh.

14

Cac co quan, t6 chll'c tu vfut duQ'c mO'i th\lc hi~n thfun diOO, phan bi~n noi dung chuyen mon cua quy ho~h th\lC hi~n tren co sa kY hgp d6ng vm co quan co thfun quy~n t6 chll'c thfun diOO va chiu trach OOi~m v~ cac k~t qua thfun diOO cua miOO.

Co quan t6 chll'c thfun diOO din cll' vao y ki~n cua cac co quan, cac dia phuong, cac t6 chilc tham gia thAm diOO co the yeu cAu co quan l~p quy ho~ch trinh bay quy ho~ch, giai triOO ho~c b6 sung quy ho~ch; co quan l~p, triOO quy ho~ch phai b6 sung bao cao quy ho~ch bfutg van ban.

Thai gian thfun diOO cac d\l an quy ho~ch phat trien nganh khong qua 45 ngay ke tit ngay co quan thfun diM oo~ du h6 so hgp l~, khong ke thai gian b6 sung, sua d6i h6 so.

6.2 Hoan chinh h8 Sl1 tai Iii" ttJ trinh phi dUYit

Sau hoi nghi thfun diOO, d\la tren cac y ki~n k~t lu~ cua hOi d6ng thfun diOO de ti~n hanh chinh sua IAn cu6i cimg truac khi triOO phe duy~t. D\la theo noi dung bien ban hoi nghi thAm diOO, co quan quan ly giam sat vi~c hoan chinh till li~u va kiem tra truac khi trinh phe duy~t. Vi~c chiOO sua l~i tili li~u quy ho~ch tuy mll'c dO yeu cAu cua hOi nghi thfun diOO de giai quy~t cac noi dung b6 sung.

Trong OOihlg truang hgp d~c bi~t, n~u quy ho~ch chua dap Ung duQ'c yeu cAu quy ho~ch theo k~t lu~ cua hOi nghi thfun diOO co the cAn ti~n hanh nghien Clm b6 sung tili li~u va di~u chiOO phuong an.

6.3. Trinh h8 Sl1phi dUYit

Cdp co thfun quy~n phe duy~t quy ho~ch phat trien nganh can cil vao h6 so, to' trioo xin phe duy~t quy ho~ch, bao cao thfun diOO cua co quan duQ'c giao thAm diOO de xem xet quy~t diOO vi~c phe duy~t quy ho~ch.

* H8 SO' CO' quan thim djnh trinh cap co thim quySn phe duy~t

- Bao cao thfun diOO cua co quan thAm diOO. - Cac van ban (ban sao) v~ y ki~n cac bo, nganh (hay sa, nganh), cac

phan bi~n.

- Bao cao quy ho~ch va bao cao tom cit.

- D\l thao quy~t diM phe duy~t quy ho~ch.

15

* NQi dung cua quy~t djnh phe duy~t quy ho,ch gAm

- DiOO huOOg phat tri~n va cac m\lc tieu 100 Clla quy ho~ch phat tri~n

nong nghi~p - nong thon,

thu~t, cong ngh~, OOan hIc, v6n va cac chinh stich;

- Cac ghii phap 100 d~ d~t m\lc tieu quy ho~ch OOu: giai phap vB leY

- Danh m\lc cac d\l an dAu tu trong 5 nam va trong 10 nam (k~ ca

chuong triOO dAu tu uu tien), day Ia nQi dung quan trQng.

- Phuong huOOg b6 tri khong gian, vimg va cac ti~u vimg nong nghi~p,

nganh hang chu I\lc;

- Dao t~o ngu6n OOan Igc;

7. Quin Iy ghim sat thY'C hi~n quy ho,ch

- T6 chuc th\lc hi~n.

7.1 Qulin Ij giam sat thvc hiin quy hO{Jch

Sau khi quy ho~ch duQ'c c~p co thfun quyBn phe duy~t, buac tiep thea

trong qua triOO quan Iy quy ho~ch Ia giam sat th\lc hi~n quy ho~ch.

Qua triOO quan Iy th\lc hi~n quy ho~ch OOfun dam bao qua trinh dAu tu thea dUng quy ho~ch, khuyen khich cac thanh phAn kinh te dAu tu phil hQ'P vo; chien IuQ'C phat tri~n kiOO te xa hQi. D6ng thOi quan Iy th\lC hi~n dAu tu d~ tang hi~u qua sir d\lllg cac ngu6n v6n dAu tu.

hi~n quy ho~ch.

Tren co sa nQi dung quy ho~ch duqc phe duy~t, vi~c giam sat th\lC hi~n quy ho~ch duQ'c tien hanh thong qua thea d5i cac co quan, cac don vi co lien quan th\lc hi~n va ph6i hQ'P thgc hi~n quy ho~h thea nQi dung t6 chuc th\lc

NQi dung cua buac nay bao g6m: - Nghien cUu I\la chQn cac d\l an dAu tu dua vao I~p d\l an, - Xay d\lIlg h6 so d\l an dAu tu, - Thfun diOO phe duy~t.

Co quan quan ly quy ho~ch phat tri~n nong nghi~p, nong thon cAn xem xet tiI khau dB xu~t d\l an nfun trong danh fi\lC d\l an quy ho~ch da xac djnh dB I~p d\l an. Cuong quyet khong dua cac dg an khong nfun trong danh fi\lC 16

-

d\l an dugc dS xUdt trong quy ho~ch vao chuful bi d\l an. TruOng hgp d~c bi~t phai co S\l cho phep cua nguCri phe duy~t quy ho~ch nganh va d6ng thai phai co quy8t dinh diSu chinh I~i quy ho~ch.

Qua trinh chuful bi dAu tu bao g6m :

- Nghien Clm vS s\l cAn thi8t phai dAu tu

- Ti8n hanh ti8p xuc tham do thi truOng trong nuac va nuac ngoai dS xac dinh nhu cAu tieu th\l, kha nang c~ tranh cua san phAm, ngu6n cung (mg

dAu vao.

- Ti8n hanh diSu tra khao sat va chQn dia diSm xay d\lllg,

- L~p d\l an dAu tu,

- Giri h6 sa d\l an trinh thb dinh va phe duy~t. Tham gia thb dinh d\l an dAu tu dS xem xet ca sa phap Iy cua d\l an dua vao dAu tu phai nfun trong danh m\lc da dugc ghi, m\lc tieu d\l an phil hgp vCti dinh huang quy ho~ch chung cua nganh.

nongthon

Quy ho~ch xac dinh dinh huang trong mQt thCri gian dai (thuOng Ia 10 nam), trong qua trinh do co thS nay sinh nhiing S\l ki~n Ian anh huang d8n phat triSn nong nghi~p nong thon trong nhiing nam ti8p theo. M~t khac trong qua trinh chuful bi phuong an quy ho~ch, cac tinh toan d\l tren ca sa d\l bao nen muc dQ chinh xac co giCti h~. Tren th\lc t8, trong qua trinh quan Iy dua cac d\l an vao chuful bi dAu tu co thS nay sinh v§n d8 bdt hgp Iy, trong nhUng

truang hgp do ca quan quan Iy th\lc hi~n quy ho~ch phai bao cao vCti nguCri co thb quy8n phe duy~t quy ho~ch nong nghi~p va nong thon a cac cdp cho di8u chinh b8 sung quy ho~ch. D\Ia tren d8 nghi cua ca quan quan Iy quy ho~ch (bfulg van ban) nguCri co thb quy8n phe duy~t quy ho~ch xem xet, khi thdy cAn thi8t se ra quy8t dinh di8u chinh b8 sung quy ho~ch.

Ca quan quan Iy quy ho~ch cling cAn phai co S\l phan tich, danh gia muc dQ anh huang cua cac S\l ki~n xay ra Ia amuc tac dQng dai h~ hay ngfut h~. N8u cac S\I ki~n xay ra chi co mc dQng trong ngfut h~ (nhAt thai) thi chua nen vQi di8u chinh quy ho~ch. Ngugc I~i khi thdy ring cac S\l ki~n xay

17

7.2 Quan Ij ili2u chinh, b8 sung quy hO(lch phdt triin nong nghijp,

ra se co tac dQng dai h~ d6i vm nSn kinh t8 xii hQi thi vi~c diSu chinh quy ho~ch la cAn thi8t.

TruOng hQ'P dua d\I an trong danh m\lc vao chuful bi dAu tu, trong qua trinh nghien CUu chuful bi d\I an, co quaIl tu vfut va co quaIl quan ly th~y d\I an duQ'c dS xu~t do khong t6t, n8u ti8n hanh diu tu theo d\I an do la khong hi~u qua thi cAn dS xu~t de khong ti8p 1\lc diu tu d\I an do.

Tom l~i, d8 tang cUOng hon niia vai tro cua quy ho~ch phat trien nong nghi~p - nong thon trong chi8n luQ'c phat triBn kinh t8 - xii hQi noi chung va phat triBn nganh nong nghi~p noi rieng, quan ly th\Ic hi~n quy ho~ch phai duQ'c tang cUOng, va dAi mm m~ me hon niia. Co quan quan ly quy ho~ch phai nh~ thuc ro vai tro, trach nhi~m cua minh trong vi~c dam bao cho quy ho~ch co ch~t luqng va duQ'c tri8n khai th\Ic hi~n dUng theo cac van ban phap ly hi~n hanh.

ll. QuAN LY QUY HO~CH NONG NGII¢P, NONG mON xA

1. Dai tuvng lip quy ho,ch san xuit nong nghi~p xi

- San x~t nong nghi~p, lam nghi~p, thuy san, diem nghi~p; - B6 tri sir d\lllg d~t san xu~t nong nghi~p va quy ho~ch co sa h~ ting

ph\lC Y\l san xu~t nong nghi~p, lam nghi~p, thuy san, diem nghi~p;

- Phat tri8n gi6ng, cay trfmg, v~t nuoi chu l\Ic phil hQ'P vm diSu ki~n tl!

nhien, kinh t8 xii hQi va moi truOng cua dia phuong.

2. NQi dung quy ho,ch san xuit nong nghi~p xi

2.1. Can err I¥P quy hO(lch san xu8t nong nghijp xa. - Quy ho~ch tAng thB phat trien kinh t8 - xii hQi, quy ho~ch phat trien

cac nganh, lTnh V\IC cua dnh, cua huy~n.

- Chu truong, chinh sach cua Chinh phu, nganh, dia phuong.

- M\lc tieu phat triBn san xu~t nong nghi~p, yeu ciu xay d\IDg h~ ting,

co sa v~t ch~t kY thu~t ph\lc Y\l san ~t cua timg dia phuong.

- Quy ho~ch sir d\lllg d~t cua dnh va cua vimg, tranh vi~c pha va cac

quy ho~ch tAng th8 .

18

- Danh gia tac dQng cua bi8n d6i khi h~u tren dia ban nh~m h~n ch8 t6i da nhiing rui ro thien tai (Iil, l\1t, s~t 16 dAt, h~ han, ... ) d6i vai san xuAt va dai s6ng.

2.2. Npi dung quy hO{lch cac nganh san xu8t nong nghiip

2.2.1. Quy hot;lch san xudt nang nghi?p

* Tr6ng trQt

B6 tri co cAu di~n tich san xuAt cac lo~i cay tr6ng chu y8u tren dia ban

xa: quy mo, vi tri timg lo~i cay trBng ngfut ngay va dai ngay.

- Dv bao kha nang san xuAt, sim 1uQ1lg thu ho~ch cac lo~i cay tr6ng, v~t nuoi tren dia ban xa theo timg giai do~n. Dinh huang phat triSn d~u ra cho san phAm.

- Xay d\Ifig vimg san xuAt hang hoa ~p trung dS d~u tu san xuAt (thdm

canh, ban thdm canh va quang canh).

* Chan nuoi

- Xac dinh nhiing v~t nuoi chu y8u va co 19i th8 tren dia ban xa, quy ho~ch phat triSn chan nuoi trang tr~i, cong nghi~p quy mo phil hgp, xa khu dan cu d8 kiSm soat dugc dich b~nh, h~ gia thanh san phAro, cai thi~n moi wang sinh thai.

- DV boo kha nang san xuAt, san lllQ1lg thu ho~ch cac lo~i v~t nuoi tren

dia ban xa theo timg giai do~. DiM huang phat triSn d~u ra cho san phAro.

* B6 tri sir d\lllg dAt

- Thi8t k8 phan chia kho8.nh, 10, thira san xuAt: kich thuac phai thu~ 19i, phil hgp cho phat triSn cay tr6ng, v~t nuoi; cho t6 chuc, quan 1y san xuAt va phai phil hgp v61 dia hinh cua khu san xuAt.

- H~ th6ng dai rirng phong hQ: Dap Ung dugc yeu c~u phong hQ, an toan cho cac cong trinh lien quan, k8t hgp v61 muong, ba, duang 10 dS ti8t ki~m dAt, k8t hgp 19i ich phong hQ vai tac d\lllg kinht8 khac.

* Xac dinh nhu c~u v6n cho san xuAt va d~u tu xay d\Ifig co ban ph\1c

V\1 san xuAt nong nghi~p.

* Cac giai phap thvc hi~n quy ho~ch

19

- Giai phap v~ d6n di~n, d8i thira d~t san xu~t.

- Giai phap v~ khuy8n nong, v~ khoa hQC cong nghe, chuySn giao ti8n bQ leY thu~t: cach thuc tuyen truy~n nhan rQng mo hinh khuy8n nong; leY thu~t nuoi tr6ng, cham soc - gi6ng, thuc an, canh tac, bao v~ th\IC v~t, thu y; hinh thuc t8 chuc - cau l~c bQ khuy8n nong.

- Giai phap v~ phat tri8n ngu6n giAng, thu6c bao v~ th\Ic v~t va thu6c

thuy.

- Giai phap v~ t8 chuc hgp mc d8 san x~t va tieu thl,l san phAro: nhom

nong dan cimg sa thich, lien k8t...

- Giai phap v~ xay d\Illg cac dich Y\l eQng d6ng v~ ti8p thi nong san va

v~t tu nong nghi~p.

- Giai phap v~ v6n: t~o ngu6n v6n qua huy dQng S\I tham gia eua nguai dan, cae t8 ehue va cQng d6ng, v6n yay va ngu6n hB trg khae d8 phat

• A

:..

') tnen san xuat.

- Giai phap xay d\Illg cac cong trinh cO' so h~ tAng thi8t y8u phl,lc Y\l san

xu~t quy mo vira va nhc>: huy dQng S\I tham gia cua cQng d6ng...

2.2.2. Quy hot;lch san xudt lam nghi¢p * Ki8m ke xae dinh ro di~n tieh cac lo~i rirng tren dia ban xii, di~n tieh d~t co kha nang tr6ng rirng, tinh hinh quan ly rirng. Di~n tich rirng da giao eho dan, di~n tieh rirng do cac t8 chuc kinh t8 xii hQi quan lY.

- C\l th8 hoa quy ho~ch rimg phong hQ, d~c d\ll1g tren dia ban xii lam cO' so d8 chu rUng ti8n hanh e~m m6e ranh gi61 va quan ly theo quy eh8 quan ly rUng hi~n hanh.

- D6i vOi di~n tich quy ho~ch la rirng san xu~t: Xay d\lIlg phuO'llg an va k8 ho~eh phat tri8n rirng c~p xii ng~ h~ (hang nam), trung h~ va dai h~ t61 tUng 10 khoanh thuQe tUng ehti sa hiiu khae nhau. Dinh huang phat tri8n d§.u ra eho san phfun tir rimg san xu~t.

* B6 tri sir d\lllg d~t: Thi8t k8 phan chia khoanh, 10, thira san xu~t: kich thuae phai thu~ 19i, phil hgp eho phat tri8n cay rung, eho quan 1y san xu~t va phai phil hgp v61 dja hinh eua khu san xu~t.

20

* Xac diOO OOu cAu v6n cho san xuat va dAu tu xay d\ffig co him ph\lc

V\l sim xuat lam nghiep.

* Cac giai phap th\fc hien quy ho~ch: - Giai phap v~ tB chuc hQ may: d6i vo; OOiing xii co dien tich dat lam nghiep Ian han 5.000 ha cAn co mQt can hQ chuyen trach lam nghiep va thaOO

l~p han lam nghiep xii;

- Giai phap v~ chinh sach dat dai: g6m ra soat quy hOlilCh 3 lOlili rirng,

giao dat, giao rirng cho ca OOan va cac tB chuc su d\lllg Bn dinh lau dai;

- Giai phap v~ v6n, tin d\lllg: ~o v6n qua huy dQng v6n tv co, v6n vay, ngan sach OOa nuac, cac dv an qu6c t~ va cac ngu6n h6 trg khac cho phat tri~n lam nghiep;

- Giai phap v~ thi truang va tieu th\l san phfun: lien doanh xay d\ffig vung nguyen lieu cho cac OOa may ch~ hi~n, hgp mc va phat tri~n thi truang tieu th\l san phfun tir g6 va cae san phfun lam nghiep ngoai g6;

- v~ khoa hQc cong nghe: nghien CUu va ap d\lng cac giai phap quan ly rirng hieu qua, ap d\lllg Icy thu~t mo;, Icy thu~t tham canh cao, sir d\lllg gi6ng mai co nang suat va chat lugng cao trong san xuat lam nghiep thong qua phat tri~n he th6ng khuy~n nong cac cap;

- Giai phap phat tri~n k~t cau h~ tfutg: g6m co sa h~ tAng thith y~u ph\lc

V\l cho phat tri~n lam nghiep;

- Tuyen truy~n nang cao oo~ thuc cua cQng d6ng va ngum dan v~ hao

ve va phat tri~n rimg.

- Ki~m ke, danh gia dien tich m~t nuac, dat sir d\lng trong nuoi tr6ng thuy san va co kha nang nuoi tr6ng thuy san tren dia han xii OOu: ao h6 000, h6 tv nhien, db pha, vfing vinh, hiii tri~u, ruQng trung, ruQng OOiem m~, dat cat ven hi~n va dat hiii h6L .. co kha nang phat tri~n nuoi tr6ng thuy san.

- Dv hao kha nang san xuat, san lugng thu ho~ch cac lo~i san ph~m thuy san tren dia han xii theo tirng giai do~. DiOO huang phat tri~n dAu ra cho san phfun.

- B6 tri sir d\lllg dien tich ~t, m~t nuac cho san xuat thuy san:

21

2.2.3. Quy ho~ch san xudt thily san

+ B6 tri quy rno dien tich nuoi tr6ng tUng lo~i san phfun. thuy san gfut

voi tUng phuang thuc nuoi va dieu ki~n tren tUng dia ban.

+ Xay d\lIlg khu nuoi tr6ng thuy san hang hoa tham canh phai tuan thu nghiern ng~t ve quy djnh vimg nuoi an toan va tieu chufut qu6c gia ve nuoi cong nghi~p.

+ Thi8t k8 phan chia khoanh, 10, thita san xudt va he th6ng ao chua,

1futg, xu 1y nuoc: kich thuoc phai thl$ll<;ri, phil hqp cho phat trien khu nuoi

tr6ng, cho quan 1y san xUdt va phai phil hqp vOi dia hiOO cua khu nuoi tr6ng. Thu~ 1Q"i cho vi~c cung cdp cac dich Y\l va tieu th\l san phfun.; xu 1y ngu6n nuoc va bao v~ rnoi wOng.

- Xac djnh OOu cau v6n cho san xudt va ~u ttl xay d\lIlg co ban ph\lc

V\l nuoi tr6ng thuy san va san xUdt gi6ng.

- Cac giai phap th\lC hi~n quy ho~ch

+ Giai phap ve giao ddt, cho thue ddt, dien tich ao h6 co rn~t nuoc.

+ Giai phap ve phat tri8n ngu6n gi6ng, thuc an va thu6c thll y thuy san.

+ ve t6 chuc hqp mc d8 san xUdt va tieu th\l san phfun.

+ Giai phap ve v6n: ~o ngu6n v6n qua huy dQng v6n 1\l co, v6n yay va

ngu6n h6 trQ" khac de phai tri8n san xudt.

+ Giai phap xay d\lIlg cac cong trinh co sa h~ ting thi8t y8u ph\lc Y\l phat trien thuy san quy rno vira va 000: huy dQng S\l tham gia Clla cQng d6ng.

- B6 tri quy rno di~n tich san xudt rnu6i, d\l ki8n san 1uqng rnu6i thu

ho~ch tUng Y\l san xUdt trong nam.

- B6 tri sit d\lfig ddt

+ Thi8t k8 phan chia khoanh, 10, thua san xudt: kich thuac phai thu~ 1Q"i cho phat trien san xudt, phil hqp vai dia hinh cua khu san xudt phai thl$l 1Q"i cho vi~c cung cdp cac dich Y\l va tieu th\l san phfun.; xit 1y ngu6n nuac va bao v~ rnoi trtrOng.

- Xac djnh OOu cau v6n cho san xudt, ch8 bi8n, bao quan va tieu th\l rnu6i.

- Cac giai phap th\lc hi~n quy ho~ch:

22

2.2.4. Quy hot;lch phdt triin diem nghi¢p

+ Giai phap v~ giao dAt, cho thue d~t;

+ T6 chirc hgp mc san xuAt; + Xay d\ll1g co sa h~ tfutg thi~t y~u ph\lc V\l san xu~t, ch~ bi~n, bao

quim va tieu th\l muBi;

+ Xay d\ll1g k~ ho~ch tieu th\l muBi, diOO huemg thi truimg tieu th\l.

+ Giai phap v~ vBn: ~o ngu6n vBn qua huy dQng vBn t\l co, vBn vay va

ngu6n h6 trQ" khac d~ phat tri~n san xu~t.

+ Giai phap xay d\ll1g cac cong triOO co sa h~ tAng thi~t y~u ph\lc V\l san xuAt, ch~ bi~n, bao quan va tieu th\l muBi quy mo vila va 006: huy dQng S\l tham gia Clla cQng d6ng.

2.3. B6 tri cong trinh Cd su h{l tang phflC Vfl san xuat nong nghifp - BB tn sir dl)ng d~t d~ th\lC hi~n bB tri cac cong trinh co sa h~ tfutg

ph\lC V\l san xuAt.

- Duimg giao thong nQi d6ng: nfun trong h~ thBng duimg giao thong nong thon thi~t k~ theo tieu chufut leY thu~t TCVN 4454/1987 cua BQ Xay d\ll1g. Vi~c b6 tri cAn diim bao co dUQ"c mQt h~ thBng duimg nQi d6ng hoan chiOO, hgp ly d~ t~o di~u ki~n thu~ 1

+ ChQn tuy~n duimg ngiin, it d6c.

+ T~ d\Ulg cae duimg sin cO (n~u phil hgp vOi yeu cAu).

+ K~t hgp ch~t che vi~c bB tri duimg vOi b6 tri h~ thBng thuy 1

- H~ thBng thuy lqi tucri tieu nQi d6ng

Bao g6m OOiing muong tuOi, tieu, ba d~p, ao h6; xac diOO cac cong ~~~~~~~~~~~~~~~~~ thoat nucrc, ngan m~.

- H~ thBng di~n

23

Xem xet nhu cAu di~n ph\lC V\l san xuftt de bB tri h~ thBng ~, duang

day phu hqp dam bao dap Ung nhu cAu, an toan va tiet ki~m di~n.

- Giai phap thgc hi~n: vm cac cong trinh quy mo vila va nho thgc hi~n

huy dQng sg tham gia chu dQng cua cQng dBng, Nha nuoc h6 trg mQt phAn.

Phuong an quy ho~ch dugc t6ng hqp trong bQ hB sa quy ho~h dugc

UBND c~p huy~n phe duy~t bao gBm:

- Bao cao quy ho~ch the hi~n danh gia hi~n tr~g, tiem nang; djnh huang phat trien; phuong an quy ho~ch phat trien va giai phap t6 chuc thgc hi~n quy ho~ch.

- Cac ban dB minh ho~ chu yeu: Ban dB th6 nhuang, Ban dB hi~n tr~g va quy ho~ch phat trien san xu~t nong nghi~p, Ban dB hi~n tr~g va quy ho~ch phat trien ca so h~ tang ph\lc V\l san xu~t tY l~ ill 1/5.000 - 1/25.000.

Trong qua trinh l~p phuong an quy ho~ch san xu~t nong nghi~p, t6 chuc tu v~ co trach nhi~m phBi hqp vm chinh quyen dia phuong l~y y kien cua cac t6 chuc, ca nhan trong khu vgc l~p quy ho~ch theo cac hinh thuc hQi hQP, trao d6i trgc tiep ho~c phat phieu l~y y kien ve nQi dung phuong an quy ho~ch de nhan dan de tiep c~ va gop y. Cac y ki8n dong gop phai dugc t6ng hqp dAy du va bao cao c~p co thfun quyen xem xet truoc khi phe duy~t.

Can cu k8t qua l~y y ki8n va hB sa nhi~m V\l, phuong an quy ho~ch san xu~t nong nghi~p, c~p co thfun quyen phe duy~t quy ho~ch quyet djnh ll!a chQn phuong an quy ho~ch san xu~t nong nghi~p. 3. Quan Iy quy hO\lch nong nghifp, nong thon xi

C~p co thfun quyen phe duy~t quy ho~ch san xu~t nong nghi~p a xa can cu dB an quy ho~ch xay d\Il1g dugc phe duy~t ban hanh Quy dpm ve quan ly quy ho~ch san xu~t nong nghi~p c~p xa.

Dy ban nhan dan xa t6 chuc cong bB, cong khai quy ho~ch san xu~t

nong nghi~p xa.

- NQi dung oong b6, cOng khai quy h~h san xuAt nong nghi~ xa bao gBm:

+ Ban dB hi~n tr~g san ~t nong nghi~p cua xa;

+ Ban dB quy ho~ch phat trien san xu~t nong nghi~p Clla xa;

24

+ Ban d6 quy ho~h phat ti~n co sa ~ tAng ph\lC V\l san xuftt nong nghi~p.

- Trong qua trinh thgc hi~n quy ho~ch san xuAt nong nghi~p xa duqc phe duy~t, cac dg an dAu tu da va dang tri~n khai cAn duqc c~p nh~t va cong b6 kip thm, dAy du d8 cac t6 chuc, ca nhan bi~t va giam sat thgc hi~n.

ill. TO CHUc, QuAN LV QUY HO";'CH 001 VOl cAc xA MIEN NiJI

Vi~c l~p va 16 chuc thgc hi~n quy ho~ch acac xa trung du va mien nui vfuI ph& quan tri~t m\lC tieu, nguyen tAc, phuang phap, can cu l~p quy ho~ch xay d\lllg cAp xa nhu da trinh bay acac phAn tren. Tuy nhien d8 phil hqp vm d~c thil Clla trung du va mien nill cAn luu y mQt s6 van de sau:

- d cac trung du va mien nui do dia ban rQng nen kh6i luqng nhieu cong trinh xay d\lllg (nhu dUOng xa, kenh muang ...) rAt IOn rna ngu6n v6n huy dQng til dan l~ rAt h~ ch~ do phAn IOn la ngheo, trong khi v6n dAu tu cua Nha nu6c thi co h~. Thgc ti~n do doi hoi khi phan b6 cac cong trinh/ cong vi~c va v6n dAu tu cho tirng giai do~, xa phai can nh~c ban lu~ ky cang vm huy~n ve quy mo va trinh tg uu tien cac cong trinhl cong vi~c tranh non nong rna lam Au dfut d~n phai lam di lam l~i nhieu IAn.

- Thu hut, ph6i hqp va l6ng ghep duqc cang nhieu cac chuang trinh, dg an tren dia ban, d~c bi~t la cac chuang trinh, dg an b6 tri dan cu, dinh canh dinh cu, phat tri8n lang nghe, nu6c ~ch nong thon vao quy ho~h chung.

- Trinh dQ can bQ anhieu xa trung du va mien nui con rAt bAt c~p v6i cong vi~c, doi hoi cAp huy~n phai cli cac chuyen gia gioi chuyen mon ve tu van, giup do xa d8 l~p va t6 chuc thgc hi~n quy ho~ch. Bai k~ ho~ch la "ban thi~t k~ ... " rna "ban thi~t k~... " da: sai thi cang thi cong - tuc cang t6 chuc thgc hi~n k~ ho~ch- thi cang gay h~i cho nong thon .

- Phili ton tr«;>ng mQi phong !\Ic cua cac cQng d6ng cu dan atrung du va mien nui khi l~p va t6 chuc thgc hi~n quy ho~ch. Vi d\l, khi quy ho~ch phat tri8n cac khu dan cu khong th8 lAy nguyen xi mo hinh khu dan cu dum xlloi rna "l~p" cho trung du va mien nui.

- Trong dieu ki~n dAt d6c, quy ho~ch san xuAt nong nghi~p phai phil hqp vm dieu ki~n san xuAt cua cac d6ng bao dan tQc; cac ti~n bQ khoa hQc kY thu~t ap d\lllg vao tirng viIng phili dUQc 19a chQn hinh thuc thich hqp va phili co thi~t k~ d~c bi~t sao cho tranh dUQc cac dqt lfi cu6n, lfi quet, s~t la ...

25

Nen lQi d\lIlg t6i da lei thu~t tu6i nu6c theo h~ th6ng ruQng b~c thang

chay tir tren xu6ng theo kinh nghi~m tau dOi Clla ba con dia phuong...

- Ho~ch dinh ro ranh giOi dAt nong - dAt lam va dAt do cac nganh khac su d\lIlg; trong do dAt nong, dAt lam dUQc quan tam hang dAu la vi 2 nganh chinh su d\lIlg dAt dai.

Tren phAn dAt lam nghi~p dB: dUQc xac dinh, tiBn hanh ho~ch dinh 3 lo~i rung (phong hQ, d~c d\lIlg va san xuAt). Tir do xac dinh cae gUn phap lam sinh thich hqp vOi tUng lo~i rung va dAt rung.

- Tinh toan nhu cAu dAu tu (chu yBu nhu cAu lao dQng, v~t tu thiBt bi va nhu cAu v6n). Vi la phuong an quy ho~ch nen vi~c tinh toan nhu cAu dAu tu chi mang tinh khai toan, ph\lc Y\l cho vi~c l~p ke ho~ch san xuAt a nhiing bu6c tiep theo.

- Xac dinh mQt s6 giai phap dam bao th\lc hi~n nhiing nQi dung quy ho~ch, (giai phap lam sinh, khoa hQc cong ngh~, cO' che chinh sach, giai phap ve v6n, lao dQng...).

26

TAl LltU THAM KHAo

1. Nghi quyBt sA 26-NQrrw, ngay 5 thang 8 nam 2008 HQi nghi lful thll

bay Ban chAp hanh Trung uang khoa X v8 nong nghi~p, nong dan, nong thon.

2. Nghj quyBt sA 24/2008/NQ-CP ngay 28/10/2008 eua ChiOO phu ban hanh Chuang trinh hanh dQng eua Chinh phu th\le hi~n Nghj quyBt HQi nghj lful thll 7 BCH TW Dang Khoa X v~ nong nghi~p, nong dan, nong thon.

3. QuyBt djOO sA 491/QD-TTg ngay 16/4/2009 eua Thu tuang ChiOO

phu v8 ban hanh BQ tieu ehi quAe gia nong thon mai;

4. Thong tu sA 5412009/TT-BNNPTNT ngay 21/8/2009 eua BQ Nong

nghi~p va Phat tri~n nong thon huang dftn th\le hi~n BQ tieu ehi quAe gia;

5. Thong tu sA 174/2009/TT-BTC ngay 08/9/2009 eua BQ Tai ehiOO huang dfut eo ehB huy dQng va quan ly eae ngu6n vAn t~i 11 xa th\le hi~n D8 an "Chuang trinh xay d\lDg thi di~m mo hinh nong thon mai thai IcY eong nghi~p hoa, hi~n d~i hoa"

6. Cong van sA 6867/BKH-KTNN ngay 08/9/2009 eua BQ KB ho~eh va DAu tu huang dfut eo ehB ~e thiI quan ly dAu tu va xay d\lDg ~i eae xa thi di~m xay d\lDg mo hiOO nong thon maio

7. Thong tu sA 21/2009!fT-BXD ngay 30/6/2009 ella BQ xay d\IIlg quy

dinh vi~e l~, thfun dinh, phe duy~t va quan ly quy ho~h xay d\IIlg nong thon;

8. Thong tu sA 31/2009/TT-BXD ngay 10/9/2009 eua BQ Xay d\lDg

ban hanh tai li~u quy ho~eh xay d\lDg nong thon;

9. Thong tu sA 32/2009/TT-BXD ngay 10/9/2009 eua BQ Xay d\lDg

ban hanh quy ehufut Icy thu~t quAe gia v8 quy ho~eh xay d\lDg nong thon;

10. Quy ehufut xay d\lDg Vi~t Nam- Quy ho~eh xay d\lDg QCXDVN

01:2008/BXD

11. Lu~t Xay d\lDg ngay 26/11/2003;

27

12. Nghi dinh 86 08/2005fNI)-CP ngay 24/1/2005 eua Chinh Phu v8

quy ho~eh xay d\ffig;

13. Thong tu 86 07/2008/TI-BXD ngay 7/4/2008 eua BQ Xay d\ffig v8 vi~e huang dftn I~p, thfun dinh, phe duy~t va qU3n If quy ho~eh xay d\lIlg;

14. Quyet dinh 03/2008/QD-BXD ngay 31/3/2008 ella BQ xay d\ffig v/v Ban hanh quy dinh nQi dung th8 hi~n bim ve, thuyet minh d6i vo; Nhi~m V\l va D6 an Quy ho~eh Xay d\ffig;

15. Quy ehufut leY thu~t qu6e gia QCVN 14: 2009/BXD- Quy ho~eh

xay d\ffig nong thon.

28

Chuyen d~ 6

L~ vA TO CHirC THVC HI~N KE HO";'CH xAY DVNG xA NONG THON MOl

Nghi quySt sa 26 - NQ/TW ngiiy 05 thang 08 nam 2008 cua Ban chftp hanh Trung uong Dang khoa X v~ nong nghi~p, nong dan, nong thon vii quySt dinh sa 4911QD-TTg ngiiy 16 thang 04 nam 2009 v~ vi~c ban hanh BQ tieu chi quac gia v~ nong thon mm da khfutg djnh th\lc chftt, tAm quan trQng vii S\l cAn thiSt phili xay d\lllg xa nong thon mm do Iii:

- Nong nghi~p, nong dan, nong thon co vi tri chiSn Iugc d~c bi~t quan trQng trong xay d\lllg, bflO v~ dftt nuac noi chung, trong S\l nghi~p CNH - HDH noi rieng.

- Nong nghi~p, nong dan, nong thon phili dugc giili quySt dang bQ gtln Ii~n vai CNH - HDH, trong do nong dan Iii chu the cua nong thon mai, xay d\lllg nong thon mai phili gtln vai phat trien cong nghi~p, dich V\l vii do thi t~i chB.

- Phat trien nong nghi~p, nong dan, nong thon d\la tren kinh tS thi truOng dinh huang xa hQi chu nghi'a, dang thm phili phil hgp vOi di~u ki~n timg viIng, timg dia phuong.

- Giili quySt cac vftn d~ nong nghi~p, nong dan, nong thon Iii nhi~m V\l

cua tooo xa hQi.

- Tinh nong thon mai Iii tinh co 80% sa huy~n trong tinh d~t huy~n

nong thon maio

- Huy~n nong thon mOi Iii huy~n co 75% sa xa d~t xa nong thon maio

- Xa nong thon mm Iii xa phili d~t dugc yeu cAu cua tftt cil 19 tieu chi v~

nong thon mm cua viIng chua xa.

I. MQT sO vAN BE co BAN vE L~P KE HO";'CH xAY DVNG xA NONGTHONMm

1. Khai ni~m v~ k~ ho,ch va lip k~ ho,ch xiy d1plg xi nong thon moo

KS ho~ch xay d\lllg xa nong thon mai, v~ th\lc chftt, dugc xem nhu:

"ban thiSt kS chi tiSt" v~:

29

- Nhfrng m\lc tieu C\l th@ (19 tieu chi) rna nong thon a xa phai ph~ dAu

th\IC hi~n cho bfutg duQ'c trong tUng giai do~.

- Nhfrng lOf;li k~ hOf;lCh chu y~u cimg vOi nhfrng cong trinh, cong vi~c C\l thS cdn thi~t phai xay d\IOg/th\IC hi~n axa trong tUng giai dOf;lO dS df;lt dugc 19 tieu chi noi tren.

- Nhfrng nguBn l\Ic cdn thi~t phai duQ'c huy dQng cho timg lOf;li k~

hOf;lCh, timg cong trinh/cong vi~c do.

L~p k~ hOf;lCh xay d\IOg xa nong thon mai chinh Ia vi~c xay d\IOg "Ban thi~t k~ chi ti~t" noi tren sao cho nong thon a xa df;lt duQ'C 19 tieu chi nong thon mai trong ki hf;lO xac dinh.

2. Nguyen tic I,p k~ hOfCh xiy d\fllg xi nong thon moo

- Qudn fri~t Bi? tieu chi qu6c gia vJ nang than miri: Nguyen ~c nay doi hoi phai lAy 19 tieu chi quAc gia lam m\lc tieu phAn dAu xay d\IOg xa nong thon maio Theo do, k~ hOf;lCh xay d\IOg xa nong thon mOi phai duQ'c l~p mQt cach toan di~n v~ mQi m~t ill quy hOf;lCh sir dvng dAt, phat triSn hf;l tdng co sa va cac khu dan cu d~n l~p k~ hOf;lCh phat triSn h~ tdng kinh t~ - xa hQi, phat triSn kinh t~ va t6 chuc san xuAt, phat triSn van hoa - xa hQi - moi truang va tang cuang h~ thBng chinh tri axa; dang thm phai mang If;li hi~u qua 160 nhAt cho nong thon dia phuong, nghia la hi~u qua cua k~ hOf;lCh xay d\IOg xa nong thon mOi phai duQ'c danh gia v~ ca 4 phuong di~n : kinh t~, xa hQi, moi truOng va chinh tM; ca truac m~t lfuI lau dai .

- Phdt huy vai fro chit th€ cita ci?ng d6ng: Nguyen ~c miy doi hoi mQi k~ hOf;lCh xay d\IOg xa nong thon mai phai duQ'c dan chu ban bf;lc til ngum dan, til thon ban...va phai duQ'c niem y~t cong khai dS thu th~p y ki~n dong gop cua nhan dan toan xa nhAm nghien cUu, hoan thi~n, giilm tAi da chi phi, bao dam chAt lugng cac k~ hOf;lCh, chAng tham nhOOg...

- NhiJ nuac chi dong vai fro huilng dan va h6 fr9': Nguyen ~c nay doi hoi phai khai thac tBi da cac nguBn l\lc a xa nhu vAn gop Clla cQng dang va ngum dan, cong lao dQng tf;li chB, v~t li~u tf;li chB... rna khong y If;li mQi thu vao Nha nuac.

30

- Nhfrng giai phap C\l thS vOi timg giai dOf;lO .

- K8 thiIa va l6ng ghep cac chuong triOO MTQG; cac chuong trinh d\l

an khac nhfun ti8t ki~m t8i da chi phi, tang hi~u qua cua k8 ho~ch.

Ngoai ra, cfut dam hao cac yeu cAu: Ti8n de} C\l th8, trach nhi~m ro rang

va an toan tuy~t d8i v8 ngum va i8.i san.

3. Phmmg phap I,p k~ hOfch xiy d\l'llg xi nang than moo

- Phuang philp "t~p thi": Phuong phap nay doi hoi mQi cong vi~c trong qua trinh l~p va tA chuc th\lc hi~n k8 ho~ch xay d\lllg xii nong thon mai d8u phai duQ'c quy8t djnh hOi tri tu~ cua ~p th8 . "T~p th8" iJ day khong ho http chi g6m Dang uy va UBND xii rna g6m ca d~i hieu cac Ban nganh, Doan the thon han, HTX va ca nhan nao co tam huy8t vm S\l nghi~p xay d\lllg xii nong thon mm. Th\lC ch~t cua phuong phap nay la khai thac t8i da tri tu~ cua tUng thanh vien dong gop vao vi~c ra quy8t dinh chung - qUYlh djnh thong minh va dung din hon h~t ki quy8t dinh Clla ca OOan nao trong ~p th8 do.

- Phuang philp "lam didm va co tr9ng didm": Vi d\l, truac tien chi lam 1 thon (han) hay vai tram met dUCmg lang, ...d8 rut kinh nghi~m v8 cac m~t (tA chuc qulin ly, Icy th~t, ch~t lugng...) r6i mai cho tri8n khai d6ng lo~t thea trinh t\f Uti tien. Day la phuong phap duQ'c duc rut tiI th\lc tien; No cho phep tranh duQ'C nhUng sai lfun khong dang co, qua do giam duQ'c chi phi, tang duQ'c hi~u qua va rut ngfut duQ'c thm h~ th\lC hi~n k8 ho~ch.

- Phuang philp "cu6n chiiu": Nghia la lam dau ch~t lugng d~y, dUt diem, khong lam di lam l~i nhi8u lfut. Day cling la phuong phap duQ'c duc rut tiI th\lc tien vm nhUng Uti diem wong t\f nhu phuong phap tren.

- Phuang pfuip "chuyen gia": Khi cfut co the dimg phuong phap "chuyen

gia" tu v~ de giai quy8t nhUng v~ d8 phuc 4lp.

Tuy nhien, co Uti thi phuong phap nao cling co khuy8t; vi d\l: Phuong phap " ~p the" thuCmg hay ddn d8n "cha chung khong ai khoc", phuong phap "chuyen gia" thuCmg tBn kern kinh phi. ..Do v~y, tren th\lC t8 doi hoi xii phai v~ dl)llg tAng hgp cac phuong phap, phat huy cac Uti diem, h~ ch8 tBi da cac khuy8t diem cua chUng.

4. Can ctll,p k~ hOfch xiy d\l'llg xi nang than moo.

4.1 Can errphtip lj

31

Khi l~p ke ho~ch xay d\lIlg xa nong thon mm nh~t thiet phiii din cu vao

cac van ban phap lu~t co lien quan sau day:

- Nghi quyet s6 26 -NQ/TW, ngay 05 thang 08 nam 2008 cua Ban ch~p

hanh Trung uang Dang khoa X v8 " nong nghi~p, nong dan, nong thon".

- Quyet dinh s6 491/QD - TTg, ngay 16 thang 04 nam 2009 Clla TTCP

v8 vi~c ban hanh BQ tieu chi qU6c gia v8 nong thon maio

- Thong tu s6 54/2009nT-BNNPTNT, ngay 21 thang 08 nam 2009

huang dful th\lc hi~n BQ tieu chi qU6c gia v8 nong thon mm.

- Quyet dinh s6 193/QD-TTg, ngay 02 thang 02 nam 2010 phe duy~t

chuang trinh ra soat quy ho~ch xay d\lIlg nong thon maL

- Quyet dinh s6 800/QD - TTg, ngay 04 thang 06 nam 2010 cua Thu tu6'ng Chinh phu phe duy~t chuang trinh m\lc tieu QU6c gia v8 xay d\lIlg nong thon mai giai do~n 2010- 2020.

- Thong tu s6 07/201om-BNNPTNT huang d§n quy ho~h phat tri8n sim

xcit nong nghi~p c~p xa thea BQ tieu chi qu& gia v8 nong thon mm.

- Thong tu s6 09/2010/TT-BXD, ngay 04 thang 08 nam 2010 quy dinh

vi~c l~p nhi~m V\l, dB an quy ho~ch va quan ly quy ho~ch xay d\lIlg xa.

- Thong tu s6 26/201lfITLT-BNNPTNT-BKHDT-BTC, ngay 01 thang 06 nam 2011 huang d§n mQt s6 nQi dung th\lC hi~n Quyet dinh s6 800/QD-TTg noi tren.

4.2 Can Cll- thvc tiin

Khi l~p ke ho~ch xay d\lIlg xa nong thon mm nh~t thiet phiii can cu vao hi~n tr~g nong thon i:J xa minh so vm 19 tieu chi nong thon mm cua vimg

chua xa (se dugc danh gia i:J phftn dum day).

II. L~P KE HO~CH xAY D\JNG xA NONG THON MOl

1. Mye tieu xiy dyng xi nong thon moo

Theo Nghi quyet s6 26-NQ/TW, m\lc tieu chung Clla xay d\lIlg xa nong

thon mai la:

32

1.1. MfiC tieu chung

- Xay d\lllg nen nong nghi~p hi~n dliii, ben vfrng, san xu~t hang hoa lan,

co nang su~t, ch~t lugng, hi~u qua va kha nang clilllh tranh cao.

- Xay d\lllg nong thon mai co k8t c~u hlii tAng kiOO t8 - xa he;>i hi~n dliii, g~ phat tri8n nong nghi~p vm cong nghi~p, djch V\l va do thj thea qui hOliiCh: xa hQi nong thon ddy ~p tiOO lang nghia xom, van hoa cao, moi truimg nong thon trong lanh ve sinh thai, vfrng vang ve chinh trio

- Xay d\lllg ngum nong dan mm co dai s8ng v~t ch~t no du, dm s8ng tinh thdn phong phu, dugc dao tlilo co triOO de;> san xlIit kiOO doanh ngang vm

cac nuac tien ti8n trong khu V\lC va ban liOO chiOO tIi cao, ximg dang la ngum

chu nong thon mm.

1.2. Mllc tieu CII th2 giai aopn 2010 - 2015

Dugc xay d\lllg thea Nghj quy8t s8 26-NQ/TW va din cu van th\lc

trlilllg nong thon iJ xa.

1.2.1. vJ phat tri~n nang nghi?p aXQ

- T8c de;> tang truiJng nong, lam, thuy san cua xa dliit

%/nam

- Sir d\Ulg d~t nong nghi~p ti8t ki~m va hi~u qua cao (

tr.d/ha).

ha Ilia dam bao vfrng ch~c an niOO luang th\lc.

- Duy tri

Idn

- TliiO ra vi~c lam, tang thu OO~p cho dan cu nong thon g~p

so vm hi~n nay.

1.2.2. vJ phat tri~n nang than aXQ - Lao dQng nong nghi~p chi con chiem

% t6ng lao dQng.

- Lao de;>ng nong thon dugc dao tlilo dlilt

%

.

OJ: ,0

-

ang

dIiit t· " h"uan "1 '

leu c

ang van

" ~ h'oa

, S0" l'

- Dam b80 giao thong thong suAt 4 mila tOi xa va 00 ban tOi ca thon ban (0 to);

- Dam boo di~n cho

% dan cu.

1.2.3. vJ phat tri~n ngum dcm nang than axQ.

- TliiO di8u ki~n sAng an toan cho OOiing nguai dan trong vimg thien tai.

- Thanh l~p iJ m6i thon (ban) mQt t6 thu gom rac thai.

- Khong con hQ nao doi ngheo.

33

- Dam bao 50% nong dan dugc dao ~o chuyen mon mQt cach bai ban.

- Cu6i cUng, phili chi ra dugc trioo t\l uu tien cac cong trinh/cong vi~c

cdn xay d\ffig/th\lc hi~n.

1.3 MIlC tieu CII thi giai iIo{ln 2016 din 2020

Sau khi sa k8t giai do~ 2010 - 2015, xa bi8t dUQ"c con bao nhieu tieu chi chua d~t theo tieu chi xa nong thon m6i va muc dQ chua d~t cua m6i tieu chi do la bao OOieu; tren ca sa do xa xac diOO m\lc tieu C\l th8 xay d\ffig xa nong thon m6i giai do~ 2016 - 2020 (luu y ~p trung vao OOiing tieu chi

chua d~t sao cho d~t tieu chi xa nong thon mm). 2. Danh gia thl}'c tnJng kinh t~, xi hQi, moi trllimg va h~ th6ng chinh tri {y nang than xi theo 19 tieu chi

2.1 D~c i/iim chung cila xd.

- D(le diim tlf nhien eua xii: Chi neu mQt vai ~c di8m 1\l OOien khai

quat ooAt rbi danh gia tiem nang.

- D(le diim kinh tJ-xii h{5i eua nang than xii:T6ng gia tri san xuAt nong nghi~p, triOO dQ van hoa, ky nang san xuAt va thu OO~p binh quanJ nguffi lao dQng nong nghi~p (so v6i thu OO~p binh quan chung cua huy~n, tinh); tY l~ hQ ngheo (so vm biOO quan chung cua huy~n, tinh); rbi h~ tAng kinh t8 - xa hQi khu Y\lC nong thon a xa cling OOu trioo dQ quan ly nang l\lc lanh d~o cua h~ th6ng chiOO tri aca sa.

34

2.2. Banh gia thvc tr{lng quy hO{lch va thvc hiin quy hO{lch ij nong

thonxd

Trong do

Hi~n trfng

sA than coquy hOfCh

Oat ." chuan

Chua dft chuin

sA than chua co quy hOfCh

Tieu chi

Oanh gia so vOi tieu chi nang than mOi va nguyen nhin

%

than 0/0

than %

than

than %

SU d\lllg dat va ~ tAng nong thon Phat trien co sa hl;l tAng KT-XH-MT Phat trien cac khu dan cu m6i va chinh trang cac khu dan cu hi~n co Phat trien san xuat ngu nong lam, nghi~p Phat tri~n cac diem, khu ti€u thli eN, DV

Chua dlilt chuan: cAn phili ra soat, diSu chinh

Chua co quy hOlilCh: phai quy hOlilCh moo

2.3. Banh gia thvc tr{lng h{l tang kinh ti - x6 hpi ij nong thon x6

- Dimh gia thvc tr{lng m{lng luiJi Quang giao thong nong than XQ

Hi~n trtng

Trong do

TAng sA

Oft " chuan

Chua nh'18 hoa ho,cBT hoa

Trongdo di nh'18 hoa ho,c BThoa

Tieu chi

0/0

Chua dft chuin %

Km

Km

Km % Km %

Oanh gia sovOi tieu chi NTMva nguyen nhin

DuOng ttvc xii, lien xii

DuOng ttvc thon, xom

DuOng ngo, xom

D,uOng ttvc chinh nQi dong

Chua dlilt chuan: can phai ra soat tu sua

35

Chua OO\la ho~c BT hoa: cAn OOva ho~c be tong hoa

C\l th~ hi~n co bao OOieu cong trinh kern theo, trong do da ki~n c6 hoa

duqc bao OOieu, cAn kien c6 hoa bao OOieu, cili ~o bao nhieu...

- Danh gid tht;rc trt;lng h? th8ng thuy l¢ nang than xii

Trong 46

~

TAng so

Hi~n tr~lDg

0/0

cin ningcip

Danh gia so vo; tieu chi NTMvit nguyen ohin

~

K m

Di Iden cin Iden c6h6a

Tieu chi

coh6a

Kenh, muong cac lo~

Kenh, muong cap 1,2

Kenh, muong cap 3

S6 cong trinh thuy lqi tren dia ban xii co bao OOieu, trong do bao OOieu

cAn xay rn6i, bao OOieu cAn nang cAp cho dap (mg OOu cau...

- Danh gia tht;rc trt;lng h? th8ng di?n nang than xii

Hi~n tr,ng

Trong 46

TAng s6

Hoat 46n2 tat

Tieu c '

0/0

Danh gia so vo; tieu chi NTMvil nguyen nhin

Tr,m, KVA,Km

0/0

Tr,m, KVA,Km

cin ninl! clp Tr,m, 0/0 KVA, Km

Tr~ bienap (tr~, KVA) DuOng day trung cao th~ (Km) DuOng day h~ th~ (Km)

Ng3nh di~n hi~n tT\lC ti~p ban di~n cho bao OOieu thon, xii ban di~n d~n hQ bao OOieu thon, vi sao? Co cAn xay rnm cac cong trioo di~n hay khong?".

36

- Dimh gia th1!c trt;lng ca sa vtjt chdt truimg h9C aXQ

Trongdo

TAng sA

tr,ng

H

D,tchuinQG

Ch1l8 d,t chuin QG

%

Danh gia so vOi tieu chiNTM va nguyen nhin

Tieu chi

Nha, tnrimg

%

Tnrou2 %

Tnrou2

-

Nha tre, mam non

TruOng tieu hQc

TruOngTHCS

TruOng M.non + Mdugiao

- Danh gia th1!c trt;lng ca sa vtjt chdt van h6a nang than XQ

Trongdo

TAng sA

Hi~n tr,ng

Dat chuin

Ch1l8 dat chuin

%

%

Danh gia so v6i tieu chiNTM va nguyen nhin

%

Nha, khu

Nha, khu

Nha, khu

Tieu chi

Nha van h6a xa

..

Khu the thao xa

NVH va KIT thon

Chua d~t chuAn: cAn nang c~p Co cAn xay mm khong, vi sao?oo. - Danh gia th1!c trt;lng ch(J nang than aXQ

Hi~n tr,ng

Trong do

TAng sA

»,t chuin

Danh gia so vOi tieu chiNTM va nguyen nhin

%

ChV, dol (em

Tieu chi

%

ChV, dol (em

Ch1l8 dat l 0 chuan ChV, % dol(em

ChQ'

. . Diem dich vu

37

Chua d~t chuAn: phiii nang cap

- Danh gia thvc trc;zng him di~n aXQ

Hifn tr,ng

T.l

Trongd6

ongso K.

Ti@u chi

Banh gia so vOi ti@u chi NTMvs nguy@nnhin

0/0

%

Tram, d· l lem

%

Bat chuin T~m, diem

Chua dat chuin Trim, diem

Tr~ buu di~n

DiemDV internet

Co xay moi hay khong, vi sao?

Chua chufut: phiii nang cap

- Danh gia th1:Cc trc;zng nhil adan cu anang than XQ

Hifn tr,ng

T.l

Trongd6

ongso K.

Binh gift so vOi ti@u chi NTMva

DOt nat nguy@nnhin

%

Nha

Ti@u chi

Chuadat Bat ch~in chuin° Nhs % Nhs % Nhs %

Nhaa

Co xay d\lIlg mm hay khong, vi sao?

38

Chua d~t chufut: phiii nang cap. DQt mit: phiii xoa

2.4. Danh gia th'!'c trflng kinh ti va t8 ch.rc san xuat unong thon xii

Tieu chi

Hi~n tr,ng

Danh gia so vOi tieu chi NTMv8 n2uyen nhin

CO' cdu kinh t~ (%)

Thu ~p binh quanlngum (TrdlnguWnam)

Ty l~ hQ ngheo (%)

Nong nghi~p, ti~u thll cong nghi~p, lang ngh~, t!tucrng m~, dich Y\l, du li~h hi~n ~hiem bao nhieu % trong cO' cau kinh te clla xa... May Trdlngu(ri/nam va bang bao nhieu % thu nh~p binh quan chung clla huy~n, tinh... ChiSm bao nhieu % theo chuan ngheo clla tinh, gdp bao nhieu lfut tY l~ hQ ngheo toan tinh...

Chi~m bao nhieu %

Ty l~ lao dQng trong N, L, Ngu nghi~p (%)

Bao nhieu % trang tr~ c6 lai

Trang ~ c6lai (%)

Bao nhieu HTXNN c6 lai

HTXNN c6 lai (%)

Ty l~ lao dQng thi~u vi~c lam Bao nhieu % lao dQng thieu vi~c lam (%)

2.5. Danh gia th'!'c trflng van hoa -xii hpi- moi trlro-ng unong thon xii

- Dimh gia th1:lc trc;mg giao dlj.c n6ng th6n xa

Tieu chi

Hi~n tr,ng

Danh gia so vOi tieu chi NTMv8 n2uyen nhin

Ty l~ ph6 c~p giao d\lc trung hQc (%) Da ph6 c~p dugc bao nhieu %

Chi~m bao nhieu %

Ty l~ hQc sinh t6t nghi~p THCS dugc ti~p tl,lc hQc len (%)

DQi ngii giao vien (ngum)

C6 bao nhieu giao vien, trong d6: mb non, ti~u hoc, trung hoc c6 bao nhieu giao vien

C6 bao nhieu %

Ty l~ lao dQng qua dflo 4\0 (%)

39

- Dimh giti th1:fc trc;zng y ti nong thon xii

Tieu chi

Hien tr,ng

Banh gia so v6i tieu chi NTM va n2Uyen nhin

Tfl,Ull Yt~ xa

VuOn duqc li~u xa

De>i ngii can be> y t~ xa

y t~ d\l phong

D~t chuAn quoc gia hay khong, thuoc men th~ nao, thi~t bi ra sao... Co khong, chat luqng fa sao... Bao nhie~ bac sy, y sy, y tel, boo nhieu can bo y te tu nhan... Co nil he> sinh trung hQc hay Y sy san nhi khong, co y t€ thon khong, tiem chimg th~ mlo, bao hiem y t~ fa sao...

- Danh gia th1:fC trc;zng van h6a nong thon xii

Tieu chi

Hien kfng

Banh gia so v6i tieu chi NTM va n2Uyenohin

Vanhoa

Co bao nhieu thon da co qui u6'c lang van hoa (.....%), boo nhieu limg d~t lang van hoa (......%), bao nhieu gia dinh ~t gia dinh van hoa ( .....%), trUng tu di tich th~ MO, IS he>i ra sao..........

- Danh gia th1:fC trc;zng moi truimg nong thon xii

Tieu chi

Hien trfng

Banh giaso vOi tieu chi NTMva ne;uyen ohin

Bao nhieu gia dinh dugc dimg (...%)

Nu6c sinh ho~t hqp v~ sinh

Bao nhieu gia dinh co (.....%)

Nha xi hqp v~ sinh

Nghia trang

Xli ly chdt thai

Da qui ho~h chua, c6 Ban qulin trang chua, co qui ch~ quan If chua.. Boo nhieu chu6ng ~ da duQ'C xu ly (.....%), bao nhieu thon co t6 thu gom £lic thai (....%)

40

2.6. Danh gia thvc tr{lng hf thang chinh tr; nang than xii

Tieu chi

Hi~n tr,ng

Danh gia so vOi tieu chi NTMv8 nguyen nhin

Trinh di) chiOO tri va chuyen mon Clla can hi) xli Cac t6 chuc chinh tri aco sa

Dang hQ va chiOO quy€n xli

Co hao nhieu can hi) xa, trong do: d~t chufut hao nhieu ngum (.....%) C6 du hay khong, ho~t di)ng hi~u qua d~nmucnao Dang bQ xli co hao nhieu chi hi), trong do hao nhieu ''trong s~ch, viIng m~", chinh quy€n xli cling v~y

An niOO tr~t tg

Cac t6 chuc, Dolin the chinh tri C6 ~t tien tien tra len hay khong, neu khong thi vi sao... Bao nhieu thon co dan quan tg v~ (....%) t~ n~ xli hi)i, s~c tQc, ton giao, khi~u ki~n ra sao...

2.7. Danh gia chung Sau khi em danh ghi v~ timg m~t nhu tren, cAn danh gia chung vS tAt ca cac m~t (so vm h~ th6ng 19 tieu chi xli nong thon mm) va chi ra hi~n tr~g nong thon xli dang "dUng adau" trong h~ th6ng 19 tieu chi do; hi~n xli em d~t bao nhieu tieu chi (la nhfrng tieu chi nao), nhfrng tieu chi nao chua ~t, vi sao.....

3. Lip k~ ho,ch xiy dyng xi nong thon moo giai do,n 2010 - 2015.

3.1 Hoiln thilnh vifC Til soat, tIi€u chinh, l{ip quy hO{lch xtiy dlplg xii

nang than mOi.

- MtlC ti€u: L@ dugc cae quy ho~h dn thi& cO tinh k:ha thi cao va Mn vilng. - Yeu cdu: Hoan thi~n va l~p 5 10~i quy ho~ch chti yc3u ctia tieu chi 1.

- N(ji dung: lduii quat tang kh6i lugng th\lc hi~n, tang kinh phi va d\l

kic3n nguBn v6n ciing nhu tic3n dQ th\lc hi~n rBi phan b6 cho 2 giai do~.

- Giai philp: Dugc dS xu~t C\l th~ vm timg tieu chi nha (a day la timg 10~i quy ho~ch) va nen dugc b6 tri a ben phai cQt "tic3n dQ" ho~c ngay ben dum bi~u " L~p quy ho~ch xay d\Illg xli nong thon mm"

41

- Lip quy ho,ch xay d1!ng xi nong thon moo.

Muc tieu thU'C hi~n d~ dat xi NTM

TT

NC)i dung tieu chi

DVT

Ten tieu chi

Hifn tr,ng

Tieu chi xi NTM

Ti~n dC)

Ti~n dC)

Dai chi~u hifn tr,ng ven tieu chi xiNTM

Giai doan 2010 - 2015 Kinh phi (tr.d)

Giai d03n 2016 - 2020 Kinh phi (tr.d)

Khai luvng thU'C hi~n

Khai luvng thtl'C hi~n

sir

canh

D~t

quy canh

Chua d~t

Cu6i 2011

-

10

-

-

Ban QH

- Quy ho~ch d\Ulg

QH d5ngA

Thi€u ho~ch d5ngA

Chuad~t

D~t

15

Ddu 2012

-

-

-

Ban QH

Thic§u QH moi tnremg

QH moi tnIemg

D~t

Chua d~t

50

2013

2016

100

QHchinh trang (tic§p)

1

Chua co QH chinh trang

Ban QH

Quy ho~ch va thvc hi~n quy ho~ch

A

...

Chuad{lt

D~t

15

2012

-

-

Ban QH

Chua co QH nay

- Quy ho~ch phat tri~n h~ tAng KT - XH-MT - Quy ho~ch phat tri~n cac khu dan cu mm, chinh trang cac khu din cu hi~n co - Quy ho~ch phat 0,\ san trien xuat nong, lam, ngu nghi~po

0,\

dOl.

u,

D{lt

Chua d{lt

20

Ddu 2013

-

-

-

Chua co quy ho~chnay

Ban QH

- Quy hO{lch phat a kh tern trien c C ITCN,DV

QH chinh trang cac khu hi~n co QH SX nong lam, ngunghi~p QH phat tri'\ en cac khu,di~m TTCN,DV

42

3.2. LiP Jd hO{lCh phdt triJn h(l tang kinh ti - Xli hpi Xli nong thon nun - M¥c tieu: L~p dU<;Jc cae k~ ho~h lien quan co tinh kha thi cao va ~n viing. -Yeu cdu: L~p k~ ho~h cho tAt ca cac n9i dung Clla cae tieu chi ill 2 d~n 9. - N6i dung va giiziphilp: Tuong t1! 3.1

Mvc tieu thU'c hien d~ dat xi NTM Giai dOfn 2016 - 2020

Giai dOfn 2010 - 2015

Nqi dung tieu chi

TT

BVT Tieu chi xii NTM

Ten tieu chi

Hifn tr,ng

Ti@n dq

Ti@n dq

Kinh phi (tr.d)

Kinh phi (tr.d)

Kh6i hrQ1lg thvc hifn

Kh6i hrQ1lg thvc hifn

B6i chi@u hifn tJ1lng v6i tieu chi xi NTM

2

Giao thong

Thuylgi

3

CUng h6a 100% CH 50-100% 100% CH50-100% CH45-85% CH45-85% CH45-85%

4

Di~n

Km Km Km Km Km Km Km KVA Km Km %

95-99%

- Duemg tn,lc xa, lien xii - Duemg tn,lc thon x6m - Duemg ng5 x6m (s~ch) - Duemg tn,lc chinh nQi d6ng - Kenh muang cac lo~ - Kenh muang cftp 1,2 - Kenh muang cAp 3 - T~ bien ap (tr~) - Duemg day trung,cao th~ - Duemg day h~ the - Ty l~ hQ duQ'C sir d\Ulg di~n

43

L9-p ki hO{lch phtit triin h{l tang kinh ti - xd hpi xii nong thon mOi (Tiip)

Muc tieu thl1c hi~n di dat xi NTM Giai do,n 2016 - 2020

Giai do,n 2010 - 2015

TT

N{)i dung tieu chi

DVT

Tieu chi xi NTM

Ten tieu chi

Hifn tr,ng

Tiin d{)

Tien d{)

Kinh phi (tr.d)

Kinh phi (tr.d)

Kh.(o 01 luvng th1}'C hi~n

Kh.(o 01 luvng th'1c hifn

D6i chiiu hifn tr,ng v6i tieu chi xi NTM

5

TruOng hQc

Nha TruOng TruOng TruOng

h .1

6

Nha Khu

7

70-100% 70-100% 70-100% 70 -100% f)~t f)~t f)(it f)~t f)(it

Co sa vat chAt van: h6a ChQ' nong th6n Buudi~n

8

ChQ' f>i~m Tl'(iIll f)i~m

f)~t f)~t

9 Nha adan ell

Nha %

Khong 70-90%

- Nha tre chuAn - TruOng ti~u hQc chuAn - TruOng THCS chuAn ). - TruOng mam non c uan - Nha van h6a xa - Khu th~ thao xa - NVH va KTT thon - ChQ'chuAn - f)i~m djch V1,1 chuful - Tram buu dien - f)i~m dich v\I Internet d&t thon - X6a nha t(im, dQt mit - Ty l~ hQ c6 nha d(it chub

44

3.3. LQp ki hO{lCh phtit tr;in kinh ti va t8 ch.rc san xudt xi nong thon mm

M\lc tieu thuc hi~n d@ elat xi NTM Giai elo,n 2016 - 2020

Giai elo,n 2010 - 2015

TT

Tieu chi xi NTM

N9i dung tieu chi

BVT

Ten tieu chi

Hi~n tr,ng

Tiin el9

Tiin el9

Kinh phi (tr.el)

Kinh phi (tr.el)

Kh6i hfC1llg thvc hi~n

KhA:· 01 hr91lg thye hifn

B6i chiiu hi~n trttng v6i tieu chi xi NTM

Thu ~p binh quanlngum/nam ( So vOi muc BQ cua tiOO)

1,2 - 1,5 lfu1

10

Tr.d

11m OO~p

11

%

<10% d~n <3%

Ty l~ hQ ngheo

HQ ngheo

<20% d~n <45%

12

% %

Ty l~ Lf> nong, lam, ngu. Ty l~ Lf> thieu vi~c lam.

Co cdu lao dQng

13

% %

- Ty l~ HTXNN c6 laL - Ty l~ trang tr~ c6l11i.

HiOO thuc TCSX

- M1:lC lieu: L~p duQ'C cac k8 ho~ch lien quan co tinh kha thi cao va ~n viing - Yeu c6u: L~p k8 ho~ch cho cit ca cac nQi dung Clla cac tieu chi ill 10 d8n 13 - N(Ji dung va gicii philp: tuang u.r 3.1.

45

3.4. xi ho¥ch phtit triin van hoa - xd hpi - mai truimg xd nang than mm

Muc tieu th1lC hien d~ dat xi NTM

Giai doan 2010-2015

Giai doan 2016-2020

DVT

NQi dung neu chi

Ten neu cbi

TT

Hi~n trfng

Tieu cbixi NTM

Deli cbi~u bien trfng vOi neu chi xiNTM

Ti~n dQ

Kinb pbi (tr.d)

Ti~n dQ

Kinh phi (tr.d)

K.1uvng thyc hien

K.1uvng thl}'C bien

D~t

%

%

70-90

14

NgllCri

Gilio d\lc

- Ty l~ pM c~p gilio d\lc TH - Ty l~ hQc sinh tot nghi~p THCS - DQi ngii giao vien

%

>20 ­ >40 D~t

Tr~ VuCrn NgllCri

15

YW

NgllCri

Thon

16 Vanhoa

%

70% tr6len 70-90

%

17

Moi truCrng

D{lt

trang d{lt

Khu

D{lt

%

- Ty l~ lao dQng qua dao~o - Tr~ y te xii chuful -VuCrn du<;Yc li~u xii - DQi ngii can bQ Y t~ xii - DQi ngii can bQ Y t~ d\l' phong - s6 thon bin d{lt lang vanhoa - Ty l~ gia dinh dimg nuCrc s~ch - Ty l~ gia dinh co M xi v~ sinh - Nghia chufuI - Ty l~ thon bin co t6 thu gom rac thai

46

r

.

- M1J.C tieu: L~ dugc cae kS ho~h lien quan cO tinh kha thi coo va ~n viing - Yeu cdu: ~p kS ho~h cho cit ell cae nQi dung cm cae tieu chi tit 14 d8n 17 - N9i dung va giai philp: tuang t\{ 3.1 3.5. L¥p k2 ho¥ch tang cuimg hi th8ng chinh tri xa nong thon mbi

Mue tieu thU'c hUn cl~ clat xi NTM

Nqi dung tieu chi

DVT

TT

Hi~n tr,ng

Ten tieu . chi

Tiin clq

Tiin

Tieu chi xi NTM

D6i chiiu hi~n tr,ng vo; tieu chi xiNTM

Giai cloan 2016 - 2020 Kinh phi (tri~u clane)

Giai cloan 2010 - 2015 Kinh phi (tri~u clan2)

Kh6i hrQ'Dg th\fc hien

Kh6i hrQ'Dg th\fc hien

%

D~t

18

D~t

Tyl~c8nbQxa ~chuk C6 dU cae to ch1.'rc chinh tri cosh

To chtrc

%

D~t

xa Ty l~ chi bQ ~ ''trong ~h,

%

D~t

H~ th6ng t6 chtrc chiOO tIi­ hQi viing m~

vUng~". Ty l~ cae ill ch1.'rc, Doan tM ~tientifu1

%

D~t

19

Ty 1~ thon dam bao an niOO ~t tg

An niOO tr~t tg

- M1J.C tieu: L~ dugc cac ke ho~h lien quan co tinh kha thi cao va ben viing - Yeu cdu: L~p kS ho~h cho tfu: ca cae nQi dung cm cae tieu chi tit 18 dSn 19 - N9i dung va giai philp: tuang t\{ 3.1

47

Ai:.

,,{

, . . . . h' h

3 £ L" k,,{h •u.

(lP e O(lC von uau tu- va K,a, P ap uy wynK von

3.6.1. Ltjp ki ho~ch v6n iJdu tu

TAng van

TAng van ddu tu cua ke ho~ch la

t)r dBng, trong do:

- Van ngan sach ill chuang trinh M\lc tieu quac gia xay d\lIlg NTM:

......................t)r dBng (

%)

- Van tir cac chuang trinh, dv an khac :

t)r dBng (

%)

:

t)r dBng (

%)

- Van doanh nghi~p

:

t)r dBng (

%)

- Van nhan dan dong gop

:

t)r dBng (

%)

- Van tin d\lllg

0/0)

- Cac nguBn khac

: ........•..•...t;y dAng (

3.6.2. Ltjp ki ho~ch giai phap huy iJ(mg v6n

KSt qua huy d(>ng van quySt dinh sv thanh b~i cua kS ho~ch. Ngoai van ngan sach tir chuang trinh M\lc tieu quac gia xay d\lIlg nong thon mai, xa co th~ huy d(>ng van tir nhiBu nguBn khac nhu huy d(>ng van dong gop cua ngum dan dia phuang boi cac cong trinh trong xay d\lIlg nong thon mm phAn Ian la

nhfmg cong trinh "Nha nuac va nhan dan cimg lam", trong do khong it duqc thvc hi~n chu yeu bAng nguBn van ~i ch6. Do v~y, xa cAn tim ra co che thich hqp nhAt huy d(>ng duqc van gop truac het cua nhUng h(> duqc huemg lqi ill cac cong trinh xay d\lIlg nong thon mai. Nhu v~y, ngum gop van vira co diBu ki~n tang them thu nh~p do duqc tham gia xay d\lIlg cong trinh vira 1r\Ic tiep giam sat ~i ch6 vi~c sir d\lllg dBng van dong gop nen hQ yen tam va v~ d(>ng nhau gop van. Giai phap IBng ghep cac chuang trinh dvan tren dia ban (neu

nhu IBng ghep duqc) se giam dUQc kha nhiBu chi phi khong dang co do tranh dUQc thi cong trimg cheo, gidm d~p len nhau...boi nhiBu dv an tren dia ban

xa, suy cho cimg, cUng chung m\lc dich la xay d\lIlg nong thon mm 0 xa. Giai phap vay v6n tin d\lIlg nhung lUll y phai tim cach vay duqc vm lai suAt thdp va thm h~ tuang dai dai. Ngoai ra, xa co th~ huy dQng van bAng cach keu

gQi cac doanh nghi~p tren dia ban mi trQ, keu gQi nhUng nguai con cua que

48

h,,{ 4~

huang dang cong mc a mQi mi~n ddt nuoc va a nuoc ngoai chung tay dong gop xay d\lI1g nong thon moo a xii. DB cac giai phap huy dQng van duqc l~p co tinh kha thi cao xii cAn quan tri~t cac nguyen t~c huy dQng van sau day:

- Huy dQng tai da ngu6n l\lc ~i dia phuang (t~i chB), d\la vao nQi l\lc la

chinh, Nha nuoc chi hB trq mQt phAn.

- Huy dQng va khai thac hi~u qua ngu6n van dAu tu cua cac doanh

nghi~p tren dia ban.

- Sir d\mg ngu6n van ngan sach Trung uang tir cac cong trinh, d\l an

hi~n co tren dia ban thong qua co chB 16ng ghep.

- Co chB huy dQng van:

+ van ngan sach 40%

+ van tin d\mg 30%

+ van huy dQng tir doanh nghi~p, t6 chuc 20%

+ van huy dQng tir ngum dan, cQng d6ng 10%

+ Ngu6n khac ...

ID. TO cmJc mvc JDt;N KE HO~CH xAY D\1NG xA NONG THONMm

1. Thanh I,p Ban chi d,o va Ban quan Iy xiy d\fDg xi nong thon moo

Ban chi d~o xay d\lllg xii nong thon moi do d6ng chi Bi thu Dang uy xii lam TruOng ban, Pho ban la Chu tich UBND xii, thanh vien la d~i di~n cac doan thB chinh tri cua xii. Ban chi d~o co nhi~m V\l chi d~o toan di~n cong tac t6 chuc th\lc hi~ chuang trinh xay d\lI1g nong thon moi cua xii.

Ban qUID ly xay d\lI1g xii nong thon moi do Chu tich UBND xii lam

truOng Ban, Pho Chu tich UBND xii lil pho Ban, thanh vien la cac can bQ

chuyen mon xii va cac truOng thon...

Cac Ban cAn phan cong vi~c Cl,l thB cho truOng, pho va tUng thanh vien phl,l trach; d6ng thm phai co co chB giam sat ch~t che ho~t dQng cua cac Ban nhfun dam bao chdt lugng cao nhdt khi th\lc hi~n kB ho~ch xay d\lng xii nong thon moo, khong dS cho tham nhiing co ddt sinh soi, phat triBn.

49

Ban chi 40 va Ban quan ly phai thuang xuyen trao d6i, rut .kinh nghi~m cimg nhau, phai luang truoc mQi kho khan vuOng m~c co th8 xay ra trong qua trinh th\IC hi~n, d6ng thm phai cimg nhau d\I ki~n nhiing giai phap se ap d\lIlg n~u chUng xay ra.

2. Theo doi va danh gia nghi~m thu cong trinhl cong vi~

Trong qua trinh th\IC hi~n k~ ho~ch cAn thuOng xuyen theo doi v~ s6 lugng, ch~t lugng, vBn ddu tu va ti~n dQ cua cong trinh/cong vi~c. Sau khi m8i cong trinh/cong vi~c hoan thanh, Ban chi d~o cimg Ban quan ly phai tien hang danh gia nghi~m thu theo 3 tieu chi co ban dum day:

- Chenh l~ch vBn ddu tu th\IC t~ so vm v6n ddu tu k~ ho~ch.

- Chenh l~ch chdt lugng th\IC t~ so vm ch~t lm;mg k~ ho~ch.

- Chenh l~ch ti~n dQ th\IC t~ so vm ti~n dQ ke ho~ch.

CuBi cimg, t~p hgp k~t qua danh gia nghi~m thu cua cit ca cac cong

trinhl cong vi~c vao d~g biSu sau:

50

Danh gia nghi~m thn cong trinh/cong vi~c san khi hoan thanh

Van dAu til

Chit 11lQ'D.2

fUnl

Ten cong trinhl cong vifC di xiy dyngl thY'c hifn

Danh gia

Danh gia

TT tieu chi

ThY'c t~

K~ hoach

K~ hoach

K~ hoach

Th11C ti

Ti~n d') ThY'c ti

1

2

3

4

1.1.Hoan thi~n quy ho~ch sir d\ll1g dat 12 Hmn~quylDidlPf~t§ngKT-XH-Mf 1.3. Hom thi~ quy h~h PT cae khu dan cu 2.1.Be tOng hOa.. .Ian duOng 1I\1C xa, lien xa 2.2. Cimg h6a.. .lan duang 1:n,lc thon, x6m 2.3.Cimg h6a...kIn duang ngo, x6m 2.4.CUng hOO.. .Ian du

6

6.1. Xay khu the thao xli 6.2.H6 trg xay nha van h6a cho thon

7 Nang cap chg

8

9

8.1Xliy diem ph1,lC Y\l bullchinh vi&t thOng 8.2.Khong 9.1.H6 trg x6a nha ~, dQt mit...hQ 9.2.Khong

10 T6 chuc XK lao dQng cho thanh men

51

J)anh gia nghi~m thn cong trinh/ cong vi~c san khi hoan thanh (ti~p theo)

Van diu tv

Tien do

Ten cong trinh/ cong vi~c dii xiy d1}'Dg/ th1}'c hi~n

Danh gia

Danh gia

Chit IVO'D2 Thvc t€

Ki ho,ch

Ki ho,ch

Ki ho,ch

Th1}'c ti

Thuc. t~

J)a sd

BOO ~ ngM phi nongnghi~

TT tieu chi 11 Khong 12 13 Khong

14

15

14.1. Khong 142H~1IQ'dD ...~ sinh~tl,£~1nmg~ 14.3.M6 1&p ~p huful khuy~n nong 15.1.V~ dQng dan tham gia BHYT 15.2.Nang d.p trliUll Yte xii

17

18

16 Xay d\IIlg thu vi~n cUa xii va cac thon. 17.1.H6 trq khoan gieng cho...hQ 172.H~ 1lV xiI ly cM! thai ti&1 thil cOng nghi~ 17.3.T6 chuc cae t6 thu gom, xu ly rae 17.4.Nang cAp nghia trang 17.5.xay be xu ly rae thai cUa xii 18.1.B6i duOng dao ~ can bQ xi 18.2.Khong 18.3.Khong 18.4.Khong

19 Cling c8 t6 an ninh, gift gin tr~t t1;r XH 20 T6ngcQng

+

+

+

52

3. Danh gia muc dQ hoan thanh k~ hO\lch theo m1}c tieu xiy dt}'Dg xi nong thon moo .

NQi dung tieu chi

Th1fC t~

Danh gia

TT tieu chi

My.c tieu ­ KH

f)~t

TT ti ol eu tieu chi 1.1

f)~t

1.2

1

f)~t

1.3

Quy ho~ch sir d\lllg ddt, h~ tang nang than. Quy ho~h phat tri~n h~ tang KT-XH-MT thea chuful ' .moo. Quy ho~ch phat tri~n cae khu dan cu moo va chinh trang cac khu dan cu hi~n cO thea huang van minh boo tAn dugc ban sic van hoa tAt d~p

100%

2.1

50-100%

2.2

2

100%

2.3

Ty l~ kIn dUOng trvc x~ lien xii dugc nh\Ul hoa ho~c be tong h6a d~t tieu chuful thea cAp ky th~t Clla BQ GTVT. Ty l~ kIn dUOng trvc than, xom dugc cUng hoa d~t tieu chuful thea cAp ky th~t Clla BQ GTVT. Ty l~ kIn dubng ngo, x6m s~ch va khong lAy IQi vao miJamua. Ty l~ km dUOng trvc chinh nQi dAng dugc cUng h6a xe ca giOO di l~ th~ ti~n.

50-100%

2.4

f)~t

3.1

3

45-85%

3.2

H~ thong thuy 19i ca ban dap Ung yeu cau SX va dan sinh. Ty l~ kIn kenh muong do xii quan ly dugc kien cA hoa.

f)~t

4.1

4

95-99%

H~ thong di~n dam bao yeu cau lei th~t cua nganh di~n. Ty l~ hQ dugc sir d\lllg di~n thuOng xuyen, an toan ill cacnguAn.

4.2

70-100%

5

f)~t

6.1

6

100%

6.2

f)~t

7

8

9

f)~t f)~t Khong 70- 90%

8.1 8.2 9.1 9.2

Ty l~ truOng hQc cac cap:Mam non, mlu giao, ti€u hQc, THCS co sa sa v~t cMt d~t chuful quAc gia. Nha van hoa va khu the thao xii ~t chuan cua BQ VH­ TT-DL. Ty l~ than co nha VH va khu TT d~t quy dinh Clla BQ VH-TT-DL. Chg ~t chuan Clla BQ xay d\lIlg. C6 diem ph\lc V\l bUll chinh vi~n thong. C6 internet d~n than. Nha ~, dQt nat. Ty l~ hQ co nha a ~t tieu chuful cua BQ xay d\lIlg.

10

Thu nh~p binh quan dau ngu<'ri/nam so vOO muc binh quan chung cua tinh.

1,2-1,5 IAn

53

"----­

Danh gal mti'c dQ hoan dIanh ~ ho9ch tbeo myc neu xiy dyngxi nOngtbOn m6i (~tbeo)

Nqi dung tieu chi

M\lc tieu - KH

Th\l'c t~

Danh gia

TT tieu chi

TT tiiu tieu chi

11

<10%-<3% <20%-<45%

12

C6

13

Ty l~ ho ngheo. Ty l~ lao dong trong dO tuoi lam vi~c trong lInh V\lC nong, lam, ngu nghi~p. C6 to hgp tac ho~c HTX hOl;lt dong c6 hi~u qua. Pho c~p giao d\lc trung hQc.

Dl;lt 70-90%

14

14.1 14.2 Ty l~ hQc sinh tAt nghi~p THCS dugc ti~p !\Ic hQc trung hQc (ph6 thong, b6 ruc, hQc ngh€)

>20->40%

14.3 Ty l~ lao dong qua dao tl;lo.

15.1

20-40%

15

15.2

Dl;lt

16

Dl;lt

17.1

70-90%

17.2

Dl;lt

Dl;lt

17

17.3

Ty l~ ngum dan tham gia cae hinh thucBHYT. Y t~ xii dl;lt chuful quAc gia. Xii c6 tir 70% so thon, ban tro len dl;lt chuful lang van h6a thee quy djnh cua BO VH-TT-DL. Ty l~ hO dugc sir d\lIlg nu6c ~h hW v~ sinh thee quy chuful quAc gia. Cac cO' so SXKD dl;lt chuful v€ moi truang. Khong c6 cac hOl;lt dong gay suy giiun moi truang va cO cac hOl;lt dong phat tri€n moi truang xanh, sl;lch, d~p. NghIa trang dugc xay d\IIlg thee quy dinh.

17.4 Chdt thai, nuoc thai dugc thu gom va

Dl;lt

xir ly thee quy djnh.

17.5

Dl;lt

Dl;lt Dl;lt

Dl;lt

18

Dl;lt

18.1 Can bO xii dl;lt chuan. 18.2 C6 du cac t6 chuc trong h~ thAng chinh tri cO' so thee quy dinh. 18.3 Dang bO, chinh quy€n xii dl;lt tieu chudn "trong sl;lch, vting ml;lllh". 18.4 Cac t6 chuc, Doan th€ chinh tri Clla xii d€u dl;lt danh hi~u tien ti~n tro len.

Dl;lt

19

An ninh, tr~t !\l xii hoi luon vting ml;lnh.

54

' - ­

TAl LI:E:U THAM KHAo

1. Nghi quy8t s8 26 - NQ/TW, ngay 05/8/2008 cua Ban chdp hanh

Trung ucmg Dang khmi X v8 nong nghi~p, nong dan, nong thon.

2. Quy8t dinh s8 4911QD-TTg, ngay 16/4/2009 Clla Thu tu6ng Chinh

Phu v8 vi~c ban hanh Be} tieu chi qu8c gia v8 nong thon mm.

3. Thong tu s8 54/2009nT-BNV va phat tri8n nong thon, ngay

2118/2009 hu6ng ddn th\lc hi~n B{> tieu chi qu8c gia v8 nong thon maio

4. Quy8t dinh s8 193/QD-TTg, ngay 02/02/2010 phe duy~t chuang

trinh ra soat quy ho~ch xay d\lllg nong thon mai.

5. Quy8t dinh s8 800/QD-TTg, ngay 04/6/2010 cua Thu tu6ng Chinh Phu phe duy~t chuang trinh m\lc tieu qu8c gia v8 xay d\lllg nong thon mm giai do~ 2010-2020.

6. Thong tu s6 07/2010/TT-BNV va PTNT, hu6ng ddn quy ho~ch phat tri8n san xUdt nong nghi~p cAp xi theo b9 tieu chi qu8c gia v8 nong thon mai.

7. Thong tu s8 09/2010/TT-BXD, ngay 04/8/2010 quy dinh vi~c l~p nhi~m Y\l, dB an quy ho~ch va quan ly quy ho~ch xay d\lllg xa.

55

Chuyend~7 TO CHUC QuAN LY Vl: SINH AN TOAN sAN plIAM NONG NGHI¥P, MOl TRUONG NONG NGID¥P, NONG THON

V~ sinh an toan san phAm nong nghi~p va moi truang nong nghi~p,

Th,j nh6t, luang thl,l'c, thl,l'c phdm 1a nhu cAu thuang xuyen, khong th@ thieu duqc, 1uon 1a mQt trong nhiing vAn d~ quan trQng nhftt d~t ra truac nhan lo~i.

I>8 ho~t dQng sinh sfmg m6i nguai trong chUng ta phai thu nh~ cac yeu t6 dinh duang cAn thiet tir thuc an, tir luang thl,l'c, thl,l'c phdm (protit, gluxit, lipit, vitamin, mu6i khoang, cac vi chftt dinh duang v.v... ) trir oxy v6n duqc thu nh~n tir khong kh£. Nhu cAu binh qUID hang ngay Clla m6i nguai v~ thuc an khoang 800gram (khong k8 nuac) va gAn 2000gram nuac. MQt dai nguai vai tuBi thQ 80 tieu th\l khoang 24 tdn thl,l'C phdm (com,

nong thon 1a nhiing vdn d~ dang duqc di xii hQi quan tam vi:

banh mi, rau, qua, Cll, trUng, thit, ca, sica, duang, ba v.v... ) va khoang 59 , tan nuac.

,

Th,j hai, moi truang vira 1a nm con ngum sinh s6ng va tAn ~i, vira 1a nm cung cftp cae nhu cAu v~ tai nguyen cho con ngum nhu dAt, nuac, tre nua, tai nguyen sinh v~t. ... no ciing 1a nm chua dl,l'Og, dAng hoa cac chftt thai clla con nguai trong qua trinh sir d\l1lg cac tai nguyen thai van moi truang va 1a moi truang s6ng clla con nguai va sinh v~t. Trong qua trinh tAn ~ va phat tri@n con ngum cAn co cac nhu cAu t6i thi@u ve khong khi, dQ Am, nuac, aM sang... ciing nhu cac ho~t dQng khac va tAt ca cac nhu cAu nay deu do moi truang cung cap.

Do do, chftt 1uqng thl,l'C phAm, d~c bi~t 1a chftt 1uqng v~ sinh an toan thl,l'C phdm (VSATTP) 1a mQt vdn d~ duqc cQng dAng ngum tieu dimg h8t suc quan tam.

56

Tuy nhien d6i vai vAn d~ v~ sinh an toRn san phfun nong nghi~p trong giai do~ hi~n nay, tinh t~g vi ph~ VSATIP, chAt 1uqng hang hoa dii gay nhi~u thi~t h~i ca v~ v~t chAt, suc khoe nguai tieu dimg, tinh tr~g hang gia, hang nhai, hang kern chftt 1uqng dang duqc ban cong khai.

Trong 6 thang dAu nam 2010, co quan Bao v~ th\lC v~t (BVTV) dii ki~m tra 865 hQ nong dan sir d\IDg thuBc BVTV tren rau, che. (KSt qua co 111 hQ sir d\IDg thuBc sai quy dinh, 32 hQ khong dam hao thai gian cach Iy, 17 hQ sir d\IDg thuBc hliill chS dUng cho rau, 8 hQ dUng thuBc c§m... T~i Ti~n Giang va Ca Mau, qua ki~m tra 122 hQ tr6ng rau, co dSn 58 hQ sir d\IDg thuBc cAm

va ngoai danh mvc dUng cho rau. Cilng trong 122 hQ nay, co 31 hQ sir dVng thu6c nhi~u IAn, 33 hQ thu ho~ch trong thm gian con cach Iy...). Nhi~u co sa huon han thu6c BVTV con han ca thu6c c§m, thu6c ngoai danh mvc.

T~i cac chg ddu m6i, qua ki~m tra 2.069 mdu rau, dii co 71 mdu co ham lugng chAt dQc h~i vugt muc cho phep. KSt qua ki~m tra cac hSp an t~p th~ cho thAy, trong 76 m~u xet nghi~m, co 5 m~u co ham lugng chAt dQc h~i vugt muc cho phep. Day la nguyen nhan gay ra nhi~u Y\l ngQ dQc thuc an t~p th~ trong thm gian qua.

D~c hi~t, ~i cac cira hang rau an toan, sieu thi, co sa chS hiSn cilng co khong it s6 m~u mang du lugng chAt dQc h~i vugt muc cho phep: 65 m~u hi nhiSm tren 905 m~u ki~m tra, chiSm ti I~ 7,18%. Di~u dang noi la hi~n cac dia phuong chti ySu v~ con sir d\IDg phuong phap ki~m tra nhanh, chi phat hi~n 2 nhom cac ho nat va Ian hiiu co, con nhi~u nhom dQc h~i khac g6c thuy

ngan, do... khong phat hi~n dugc.

a san phfun dQng v~t, theo hao cao clla Cvc Thu y, nhi~u m~u xet nghi~m ~i cac 10 giSt mB khong d~t chi tieu v~ Ecoli, S.aureus, Samonella (cac lo~i khu§n gay h~i), trong do co ca cac 10 giSt mB t~p trung. Co 57/90 m~u khong d~t tieu chufut v~ khu§n, 21190 m~u khong d~t cac chi tieu t6n du khang sinh, kim lo~i n~g va hoa chAt BVTV.

Con d6i vm moi truang nong nghi~p, nong thon: a nhi~u dia phuong, nhdt la vUng d6ng h~g, dang d6i m~t vm tinh tr\Ulg 0 nhiSm moi tfUang n~g n~. Chua hao gia lugng rac thai sinh ho~t I~i nhi~u nhu hay gia. Rac thai do ngum dan vUt ra khAp noi, til yen nha, duang lang, ngo xom dSn kenh muong, ao h6..., chB nao cilng co rac. Trong khi do, dich Y\l v~ sinh moi truang anong thon chua phat tri~n. Nguyen nhan ctia tinh tr\Ulg tren mQt phAn la do y thuc ngum dan. chua cao, mQi ngum d~u m~c nhien vUt rac hila hiii a hAt cu dau co th~. Di~u dang hao dQng la hQ coi vi~c gift gin v~ sinh moi tfUang khong phai la vi~c Clla ca nhan rna la vi~c Clla xii hQi, "s~ch nha ta,

57

m~c nha hang xom". MQt vAn d8 niia, 1a da phfuI ngum dan khong tv phan lo~ dugc rac nen vi~c chon 1dp, thu gom, xu 1y g~p nhi8u kho khan.

Ngoai mQt 1ugng Ian rac thai sinh ho~t, cac chg nong thon cling 1a nai san sinh ra du cac lo~i rac rna chua co bi~n phap xu 1y, chu y8u quet dQn l~i mQt chB rAi d~ phan huy t\l nhien, gay nen nhiing ganh n~g cho cong tac bao v~ moi truOng.

Do 1a chua ke 1ugng rac thai trong chan nuoi. Do nhu cAu phat trien kinh t8, nguai dan dang rna rQng quy mo chufmg tr~i nhung l~i khong thay d6i phuong thuc chan nuoi, da phfuI vftn lam theo ki~u "chufmg 19n c~nh nha, chu6ng ga c~nh b8p", phan va nuac thai gia suc chua qua xu 1y vftn "vo tu" thai ra riinh nuac dUOng lang. N8u g~p trai mua, nuac thai 1enh hing, con trai n~ng thi b6c mui hoi th6i n6ng n~c. Khong nhiing th8, day con 1a moi truOng thu~ 19i de ru6i, muBi, cac ky sinh trung gay b~nh phat sinh. Nuac thai ngdm vao ngu6n nuac ngAm, do v~y, nguy ca phat sinh cac lo~i dich b~nh 1a rdt cao.

Moi truOng nong thon con bi de dQa bOi tinh tr~ng 1~ d\lng hoa chdt trong nong nghi~p nhu phan bon hoa hQc, thu6c bao v~ th\lC v~t va vi~c su d\lng phan tuai, nhdt 1a trong san xUdt cac lo~i rau. Di8u nay vua co h~i cho moi truOng, vila imh huang nghiem trQng d8n suc khoe con nguai. D~c biet 1a vAn d8 moi truOng a vung nui sau, xa rna a day ba con dang ngay ngay sinh sAng va lao dQng vai nhiing di8u ki~n moi truOng khong dam bao cho suc khoe cua hQ, hQ chua nh~ thuc dugc vAn d8 moi truOng co imh huang tai suc khoe.

:

Trong thm gian qua, cong mc quan 1y v~ sinh an toan san phfun nong nghi~p dii dugc quan tam va thu duqc mQt s6 k8t qUa t6t. vAn d8 v~ sinh an toan san phfun nong nghi~p dii timg buac duqc cm thi~n. Tuy nhien, chdt 1ugng nhi8u lo~ nong san nhin chung con thdp, tinh hinh 0 nhi8m vi sinh v~t, hoa chdt dQc h~, kim lo~ n~g trong nong san th\IC phfun con xay ra, d~c bi~t trong rau qua, che; vi~c sir d\lIlg cac chdt kich thich sinh truang cdm su d\lng, nhdt 1a hooc mon trong thuc an chan nuoi trong thai gian gfuI day tra nen nghiem trQng. Tinh tr~g chdt 1uQl1g nong san thdp khong dam bao ve sinh an toan th\lC phfun dang tra th3.nh S\IC buc xuc Ian trong xii hQi, lam anh huang d8n 1qi ich va suc khoe cua ngum tieu dUng, d8n S\l phat trien san xudt nhdt 1a

'\

58

d6i vm nhiing ngum liun an chan chinh. Trong khi do, nhi8u neri chua quan tam dUng muc vi~c chi ~o thvc hi~n giai phap nang cao chAt luqng nong san va dam bao v~ sinh an toan san phfun nong nghi~p; chua hinh thanh dugc h~ th6ng chinh sach khuy~n khich m~nh me vi~c nang cao chAt luqng v~ sinh an toan san phfun nong nghi~p; nhi8u tieu chufuI ch~t luqng khong con phu hgp nhlOlg ch~ sua d6i kip thm; cong tac thanh tra, ki~m tra va xu ly vi ph~m chua toan di~n va thuOng xuyen. BQ may quan ly ch~t luqng nong lam san va v~t tu nong nghi~p chua dugc xac dinh ro, nang h,rc th~p, thi~u cac ngu6n h,rc can thi~t d~ ho~t dQng. Vi~c ap d\lIlg cac h~ th6ng quan ly ch~t luqng va quy trinh san xu~t tien ti~n vao san xu~t con ch~. Giai quy~t tinh hinh VSATTP va 0 nhi~m moi truOng hi~n nay co vai tro to 100 cua quan ly nha nuac. I. TO cmJc QuAN LY vt SINH AN ToAN sAN pllAM NONG NG~P 1. Vai tre> cua cac cO' quan nha nU'O'c trong quan Iy vi sinh an toan san phim nong nghiip

D~ khAc phl)c tinh tr~g buong long quan ly ch~t luqng v~ sinh an toan thvc phfun va tang cUOng hi~u Ivc, hi~u qua cong mc quan ly ch~t luqng v~t tu nong nghi~p va an toan thvc phfun nong, lam, thuy san, BQ Nong nghi~p va Phat tri~n nong thon chu truang t6 chuc ki~m tra thuOng xuyen, co h~ th6ng, co danh gia phan lo~i lam co sa ap d\lIlg cac ch8 dQ ki~m tra va xu ly khac nhau tuy theo k8t qua phan lo~ cua co sa san xuAt kinh doanh v~t tu nong nghi~p va san phfun nong, lam, thuy san. BQ Nong nghi~p va Phat tri~n nong thon da: ban hanh Thong tu s6 14/2011/TI-BNNPTNT ngay 29/3/2011 quy dinh vi~c ki~m tra, danh gia co sa san xuAt kinh doanh v~t tu nong nghi~p va san phfun nong lam thuy san.

Thong tu 14/2011/TI-BNNPTNT quy dinh nhi~m Vl) cua cac t6 chuc

qulin ly nha nuac nhu sau:

* Uy ban nhan dan cac dnh, thanh ph8 trY'c thu{)c Trung U'O'ng:

- Chi d~o Sa Nong nghi~p va Phat tri~n nong thon va Oy ban nhan dan

,

cac cap:

+ T6 chuc tuyen truy8n, ph6 bi~n cac quy dinh cua phap lu~t v8 dam bao ch~t luqng v~t tu nong nghi~p va an toan th\lc phfun nong, lam, thuy san, d~c bi~t la ho~t dQng ki~m tra, danh gia phan lo~i cac co sa san xu~t kinh doanh v~t tu nong nghi~p va san phfun nong lam thut san.

59

\

+ Ph6i hgp v6'i cac co quan cap giay chUng nh~ dang leY kinh doanh cua tinhlthaOO ph6 th\lc hi~n vi~c th6ng ke, l~p danh sach cac co sa san xuat kiOO doaOO v~t tu nong nghi~p va san phAm nong, lam, thuy san tren dia ban tioo, thaOO ph6.

+ Th6ng ooAt vm co quan kiem tra cap Trung uong duQ'c BQ Nong nghi~p va Phat trien nong thon phan cong t6 chuc th\lC hi~n nhi~m V\l ki~m tra, giam sat chat luqng v~t tu nong nghi~p va an toan th\lc phAm nong lam thuy san.

+ Chu dQIig de xuAt OOu cAu dao 41.0, ~p hudn chuyen mon, nghi~p V\l ve th6ng ke, ki~m tra, danh ghi phan lo~ do cac T6ng C\lC, C\lc quan ly chuyen nganh thuQc BQ Nong nghi~p va Phat tri~n nong thon t6 chuc. T6 chuc dao t~o, ~p hudn cho can bQ cua co quan ki~m tra cap huy~n, cap xa.

+ Xay d\lllg k~ ho~ch va t6 chuc th\lc hi~n vi~c ki~m tra, danh gia phan lo~i co sa san xuat kiOO doanh v~t tu nong nghi~p va san phAm nong, lam, thuy san tren dia ban tinhl thanh ph6 theo cac OOi~m V\l duQ'c phan cong, phan cap quy diM 4ii Thong tu l4/2011/TT-BNNPTNT. Kien quy~t xu ly cac truang hgp vi ph~m ve dieu ki~n dam bao chat hrqng, an toan th\lc phAm cua cac co sa san xuat kiOO doanh theo dUng quy diM. Thong bao cong khai tren cac phuong ti~n thong tin d~i chUng. Danh sach cac co sa san xuAt kiOO doanh du dieu ki~n va chua du dieu ki~n dam bao chat lUQ'Ilg, an toan th\lc phAm thuQc ph~ vi quan ly trong dia ban tinh/thanh ph6 d~ khuy~n khich cac co sa lam t6t, ran de va xu ly kip thm cac co sa khong dap Ung yeu cAu.

=

. ,

- Chi d~o cac co quan cap Giay chUng oo~ dang leY kinh doanh cua tinhlthanh ph6 tich C\lC ph6i hgp vm cac co quan ki~m tra dia phuong trong vi~c xu ly cac co sa san xuat kiOO doanh v~t tu nong nghi~p va san phAm nong, lam, thuy san thuQc ph~ vi quan ly tren dia ban tiOO, thanh ph6 co vi ph~, thu h6i Giay chUng oo~ dang leY kiOO doanh cua cac co sa khong du dieu ki~n bao dam chat luqng, an toan th\lc phAm theo de nghi cua co quan ki~m tra dia phuong theo dung quy diM Clla phap lu~t.

- Chi d~o cac co quan chuc nang c6Hen quan kiem tra, xu ly cac co sa san xuat kiOO doanh v~t tu nong nghi~p va san phAm nong, lam, thuy san khong co dang leY kiOO doanh tren dia ban tiOO theo quy diM.

~

60

- Xem xet, sOm thanh l~p co quan chuyen tnich ve qulm If ch~t lugng nong, lam, san va thuy san tI1!c thuQC Sa Nong nghi~p va Phat triBn nong thon (d6i vai cac tinh chua thanh l~p) va dAu tu, nang c~p co sa v~t ch~t, b6 tri ngu6n l\lc cAn thiSt cho cac co quan kiBm tra dia phuong, bao dam th\lc hi~n dAy du nhi~m V\l duqc giao. B6 tri ngu6n kinh phi thuang xuyen hang nam cho ho~t dQng dao t~o, t~p hu~, tuyen truyen phB bi~n cac quy dinh cua phap lu~t ve dam bao ch~t lugng v~t tu nong nghi~p va an toan th\lc phAm nong, lam, thuy san; ho~t dQng th6ng ke, kiBm tra danh gia phan lo~i cac co sa san xu~t kinh doanh v~t tu nong nghi~p va san phAm nong, lam, thuy san cua cac co quan kiBm tra dja phuong.

* Cac (JO'O vi tr1!c thuQc BQ Nang nghi~p va Phat tri~n nang than:

- Cac TBng C\lC, C\lC quan If chuyen nganh + Khan truong hoan thi~n, trinh BQ ban hanh cac van ban quy djnh, quy chuAn ky thu~t co lien quan va cac biBu mdu th6ng ke, kiBm tra, danh gia phan lo~i lam can cu tri~n khai th\lC hi~n.

+ TB chuc dao ~o, ~p hu~, huang dan chuyen mon, nghi~p Y\l cho co quan ki~m tra c~p tinh, ~p trung huang dan ap d\lllg th6ng nh~t cac bi~u mdu th6ng ke, phuong phap ki~m tra, danh gia phan lo~i d6i vai cac co sa san xu~t kinh doanh nhom san phb thuQc ph~ vi quan If cua co quan kiBm tra dia phuong. H6 trq, huang ddn co quan ki~m tra c~p tinh tB chuc t~p hu~, dao t~o huang dan co quan ki~m tra c~p huy~n, c~p xii.

+ TB chuc ki~m tra, danh gia phan lo~i d6i vai cac co sa san xu~t kinh doanh v~t tu nong nghi~p va san phb nong lam thuy san theo phan cong, phan c~p cua BQ Nong nghi~p va Phat tri~n nong thon. Kien quyet xu If cac truang hqp vi ph~ ve dieu ki~n dam bao ch~t lugng, an toan th\lc phb cua cac co sa san xu~t kinh doanh theo dUng quy dinh.

+ Thong bao cong khai tren trang web cua cac tBng C\lC, C\lC va cua BQ Nong nghi~p va Phat tri~n nong thon. Danh sach cac co sa du dieu ki~n va chua du dieu ki~n dam bao ch~t lugng, an toan th\lC p¥m thuQc ph~ vi quan If d~ khuySn khich cac co sa lam t6t, ran de va xu If kip thm cac co sa khong dap Ung yeu cAu.

- V\l TB chuc can bQ

61

Chu tri, phBi hQ'P vui cac T6ng C\lc, C\lC quan ly chuyen ng3nh d~ xuAt h~ thBng t6 chuc, can he) quan ly chAt luqng v~t tu nong nghi~p va an toan th\lC phfun nong lam thuy san d~n cAp huy~n, cAp xa.

- V\l Tai chinh

2. T8 ch.rc 1M} may quin IY chit luvng v~ sinh an toan sin phim nong nghi~p

Chu tri, phBi hQ'P vui cac T6ng C\lC, Cl)c quan ly chuyen ng3nh d~ xuAt, xay d\lIlg triOO Be) cac phuong an v~ quy djnh thu phi, l~ phi ph\lc V\l ho~t de)ng kiem tra, danh gia di~u ki~n dam hilO chAt luqng, an tom th\lc phfun cac co s6 san xuAt kiOO doanh v~t tu nong nghi~p va san phfun nong, lam, thuy san de Be) phBi hQ'P vui Be) Tai chinh xem xet han h3nh thea thfun quy~n.

V~ h~ thBng t6 chuc:

Sa a6 t6 chuc cua h~ th6ng quan If! chat Iur;mg VSAT SP, hang hoa

chuyen nganh chi biin nang, ldm san va mu6i

Nhfun th\lc hi~n tBt chuc nang quan ly OOa nuuc chuyen ng3nh, ngay 14/11/2005 Be) truang Be) Nong nghi~p va PTNT da kY Quy~t djnh sB 3156/QD-BNN-CB phe duy~t k~ ho~ch ki~n toan h~ thBng quan ly chAt lugng san phfun, hang hoa nong, lam san trong qua triOO hao quan, ch~ hi~n; san phfun co di~n nong nghi~p, ng3nh ngh~ nong thon va muBi vui cac ne)i dung chu y~u sau:

1

BQNN-PTNT UBNDTinh

4---­

1---'" t

SaNN&PTNT CVC QLCLNong lam Thuy san

. ,

I , t MQt don vi thuQc Sa

Phong Thfr nghi~m, Idem djnh qu6c gia ; PhongTN,KD thuQc Be)...

)

Phong Thanh tra-Phap ch€

62

CO' So' san xu~t - kinh doanh San phdm, hang hoa chuyen nganh

2.1. Nhi?m vfl cua B9 Nong nghi?p va Phdt tri€n nong thon trong

vi?c tA chuc qUlin Ij chat IU(fng v? sinh an toan san phlim nong nghi?p.

- Cvc Ch@ bi@n Nong lam san (tf\lC ti@p la Phong Thanh tra - Phap ch@) la co quan dAu m8i th8ng nhAt cac ho~t dQng quan ly chAt lugng san phfun, hang hoa chuyen nganh. Thanh tra BQ ph6i hgp vo; cac co quan lien quan xay d\ffig t6 chtrc thanh tra chuyen nganh v~ chAt lugng san phfun, hang hoa. Co

quan nay co nhUng nhi~m Y\l co ban sau:

+ Xay d\ffig chi@n lugc, chuang trinh, k@ ho~ch dai h~ va hang nam, cac van ban quy ph~ phap lu~t trong quan ly chAt lugng san phAm, hang hoa thuQc lInh Y\lC bao quan, ch@ bi@n nong, lam san, co di~n nong nghi~p, nganh ngh~ nong thon va mu6i.

+ Thu ~p thong tin, xay d\ffig co sa dfr li~u d@ chi ~o cong mc quan ly

chAt lugng san phfun, hang hoa acae dan vi, doanh nghi~p va dia phuang.

+ D~ xuAt nQi dung va k@ ho~ch soat xet, xay d\ffig m6i cac tieu chuAn

phvc Y\l cong mc quan ly chAt lugng san phfun chuyen nganh.

+ Chi d~o th\lc hi~n cong mc quan ly chAt lugng san phfun, hang hoa

chuyen nganh.

+ Xay d\ffig trinh BQ ban hanh danh mvc phap quy quy djnh ky th~t

hang nam d6i vo; timg nganh hang trong llnh V\lC phv trach.

+ Huang dAn, tham gia xay d\ffig va ph6i hgp thfun dinh cong nh~n cac phong thir nghi~m, cac t6 chtrc ki@m dinh, giam dinh chAt lugng san phfun, hang hoa chuyen nganh.

+ Th\lc hi~n vi~c thanh tra, ki@m tra chAt luang san phfun hang hoa

chuyen nganh.

+ T6 chtrc dao t~o ngu6n lvc, th\lc hi~n cac d\l an, d~ tai nghien CUu va

d\l an hgp mc qu6c t@ trong lInh V\lC chAt lugng san phfun chuyen nganh

2.2. Nhi?m VII cUa UBND cap tinh trong vi?c tA chuc quan Ij v? sinh

~

an toan san phlim nong nghi?p

- T~i dia phuang

Giao chtrc nang quan ly chAt lugng san phfun chuyen nganh cho mQt dan vi da co thuQc Sa (khong thanh l~p phong m6i). Dan vi nay co nhi~m vv:

63

+ Quan ly ch~t lugng sim phfun, hang hoa chuyen nganh 4ri dia phuong.

+ T6 chuc th\lc hi~n cac van ban quy ph~ phap l~t v€ ch~t hrgng san

phfun-, hang hoa chuyen nganh trong ph~ vi dia phuang.

+ Huang d!n vi~c xay d\lllg va ap dl}Ilg tieu chuAn co so. + T6 chuc tuyen truy€n cac quy diM cua Nha nuac v€ ch~t lugng san

phfun-, hang hoa chuyen nganh.

+ Ki€m tra vi~c th\lc hi~n cac quy dinh Clla phap lu~t v€ ch~t luqng san

phAm, hang hoa chuyen nganh.

+ T6 chuc ti€p nh~ va giai quy€t ho~c chuy€n d€n cac co quan co trach nhi~m d€ giai quy€t cac khi€u n~, t6 cao va cac ki€n nght v€ ch~t lugng san phfun-, hang hoa chuyen nganh.

+ Bao cao hang thang va dinh ky v€ C\lC Ch€ biSn nong lam san va ngh€ mu6i tinh hinh th\lC hi~n cong tac quan ly ch~t luqng san phAm, hang hoa tS;li dia phuong.

2.3. Nhiim vfI cae phong ki2m dinh chat lUJ11lg san phlim, hang hoa

chuyen nganh

- H~ th6ng cac phong ki€m dinh ch~t lugng san phfun-, hang hoa chuyen nganh gBm cac phong ho~c trung tarn ki€m dinh ch~t lugng san phfun-, hang hoa chuyen nganh chiu S\l quan ly tr\lc ti€p v€ hanh chinh cua co quan ly nha nuac cimg c~p va S\l chi dS;lO chuyen mon cua co quan quan ly ch~t lugng san phfun- chuyen nganh c~p tren, tS;lo thanh mS;lllg lum cac co quan ki€m dinh ch~t lugng san phfun- chuyen nganh, ph\lc V\l cho cong tac quart ly nha nuac.

3. Cae bi~n phap quan ly chit luvng - v~ sinh an toan san phim nong nghi~p

3.1. Ap dflng tieu chu8n

..

Tieu chufut ch~t lugng bao gBm cac quy dinh v€ chi tieu, yeu cAu Icy thu~t, phuong phap thir nghi~m, bao goi, ghi nhan, v~ chuy€n bao quan hang hoa, v€ h~ th6ng quan ly ch~t lugng va cac v~ d€ khac lien quan d~n chAt lugng hang hoa.

Tieu chufut ch~t lugng duqc th€ hi~n dum hinh thuc van ban Icy thu~t.

(Philp l~nh Chdt lU()11g himg hoil)

3.2. Ch.mg nhpn chat lU"{YIIg

64

3.2. 1. Tieu chudn dJ chUng nh~n himg hoa

La ho~t dQng cua t6 chuc dQc I~p (t6 chuc chUng oo~) th\!C hi~n vi~c danh ghi va xac oo~ hang hoa qua triOO ho~c djch V\l phil hQ'P v6i tieu chuftn ho~c quy djOO de ra

- Tieu chuftn Vi~t Nam (TCVN) la tieu chuftn quBc gia cho cac dBi t­

UQ1lg ph6 bit~n ap d\lDg chung cho ca nuac do BQ truOng BQ Khoa hQC va Cong ngh~ (KHCN) ban harth.

- Tieu chuftn ngarth (TCN) la tieu chuftn cho cac dBi tuQ1lg co d~c trung rieng cua ngarth do BQ truOng, Thu wOng co quan ngang BQ, cO' quan thuQc ChiOO phu ban harth. TCN dugc dang IcY ~i BQ KHCN.

,

- Tieu chuftn co sa (TC) do lanh d~o co sa ban harth ph\lc V\l cho OOu

cau cua co sa

3.2.2. Phucmg phap chUng nh~n himg hoil

- Tieu chuftn khac (tieu chuftn nuac ngoai, tieu chuftn quBc tS, khu V\fc)

- Thir nghi~m m~u dien hinh

- Thir nghi~m m~u dien hinh, giam sat m~u thir nghi~m Idy tren thj

truimg ho~c co sa san xudt.

- Thir nghi~m m~u dien hinh va danh gia dieu ki~u dam bao chdt IUQ1lg

- Thir nghi~m 10 hang hoa

3.2.3. Cac hinh thuc chUng nh~n himg hoa

- Thir nghi~m toan bQ hang hoa

* Ch.mg nhpn bit bupc

- Danh m\lC hang hoa phai chUng oo~ phil hQ'P tieu chuftn (BQ KHCN­

dBi vai TCVN, cac BQ khac - TCN va TC khac)

- Chi djnh t6 chuc chUng oo~

- Hang hoa thuQc Danh m\lc tren khong dugc phep lUll thong tren thj

truimg nSu khong co gidy chUng oo~ ho~c ddu phil hQ'P TC

* ChUng nhp" tv nguy'n: dBi vO'i hang hoa cOn I~ ngom Danh m\lC t:ren.

3.2.4. ChUng nh~n h¢ th6ng chdt IU"(YfZg

65

" ­

Cac h~ thBng quan ly ch~t lugng

- BQ tieu chuAn ISO 9000 do T6 chuc QuBc t~ ve Tieu chuAn hoa (ISO) ban hanh nhfun m\lc dich dua ra mQt mo hinh duQ'c chdp nh~ i:J muc dQ quBc t~ ve h~ thBng quan ly ch~t lugng va co th~ ap d\ll1g rQng rai trong mQi linh V\lC.

ISO 9000 de c~p d~n cac linh V\lC Chll y~u trong quan ly ch~t lugng nhu chinh sach ch~t lugng, thi~t k~ phat tri~n san phfun, cung Ung, ki~m soat qua trinh, ki~m tra bao goi, phan phBi, dich V\l sau khi ban, xem xet ~ gia nQi bQ, ki~m soat tai li~u, dao t~o ...

- H~ thBng quan ly an toan thvc phfun co ten gQi "thvc hanh san xu~t tBt" (GMP) duQ'c xay dvng dva tren cac tieu chudn va cong ngh~ co th~ ap d\lng duQ'c hi~n hanh va phan anh cac qui t~c th\lC hanh tBt nh~t. GMP nh~m dam bao an toan clla thvc phdm, S\l thich hgp ve m~t sir d\lng dBi v&i con nguai va phil hgp v&i cac dieu khoan chung va C\l th~ trong h~ thBng phap lu~t.

GMP de ra cac yeu cau ve v~ sinh nha xuang, trang thi~t bi, moi truOng, va con ngum cho cac nha san xu~t thvc phfun. GMP duQ'c nhieu nha san xu~t ap d\ll1g d~ cung c~p th\lC phfun an toan co ch~t lugng cao va bao g6m ca cac chuang trinh dinh duemg, nuac uBng, v~ sinh, ki~m soat con trUng, quan ly nha xuang, d~t dai, nguyen li~u hanh dQng phong ngila, hi~u chuAn, ki~m soat nguai cung c~p ...

- Phan tich mBi nguy hi~m va cac di~m ki~m soat trQng y~u (HACCP)

Trong cac xi nghi~p th\lC phfun

.. ..

/

(

HACCP la cong C\l d~ danh gia cac mBi nguy va l~p cac h~ thBng ki~m soat t~p trung vao cac bi~n phap phong ngila thay cho vi~c chi thir nghi~m thanh phfun. Gia tri Clla HACCP la co th~ duQ'c ap d\ll1g trong suBt day chuyen ch~ bi~n th\lC phfun, til ngum san xu~t ban

H~ thBng HACCP ngoai vi~c dam bao an toan cho thvc phfun duQ'c san xu~t con ti8t ki~m duQ'c ngu6n l\lc va thm gian, thu~ 19i cho co quan quan ly,

66

thuc dAy thuong m~i quAc t8 do nang cao long tin Clla khach hang vB vAn dB an toan thgc phb

- H~ thAng quart ly moi truimg ISO 14000: BQ tieu chuftn ISO 14000 dB c~p d8n hai linh V\lC danh gia moi truimg: danh gia t6 chuc va danh gia san phb. M6i linh V\lC noi tren duQ'c chia thanh nhUng nhom vAn dB, m6i nhom g6m cac tieu chuftn C\l th~

3.2.5. T6 chUc chUng nh~n

-T6 chuc ho~t dQng dich V\l ley thu~t

- DuQ'c thanh l~p theo qui dinh cua phap l~t

- Phiii dang leY ~i co quan quart ly nha nuoc vB chAt lugng.

3.3. Cong nh;n chat /Jr{11lg

La ho~t dQng cua mQt t6 chuc co thb quyBn thgc hi~n vi~c danh gia, xac nh~ t6 chuc, ca nhan co du nang 19c thgc hi~n cong vi~c lien quan d8n chAt lugng

3.3.1. D6i tut;mg cong nh~n

- Phong thir nghi~m

- T6 chuc giam diM chAt lugng hang hoa

- T6 chuc chUng nh~

- T6 chuc dao ~o chuyen gia danh gia

- Chuyen gia danh gia chAt lugng

3.3.2. Chu6n m1!c iid cong nh~n

- Phong thir nghi~m 1-TCVN ISO 17025

- T6 chuc giam dinh - ISO 17020

- T6 chuc chUng nh~ - ISO/iEC Guide 61

- T6 chuc dao ~o - EN 45013

(

- Chuyen gia danh gia - ISO 11001

3.3.3. Ca quan cong nh~n

- Don vi ho~t dQng dich V\l ley thu~t (PL)

67

- Chufut mvc: ISO/IEC Guide 58

- ISO/IEC Guide 62

3.3.4. Cae h¢ th6ng e6ng nh~n a Vi¢t Nam

- Cong oo~ phong thi nghi~m VILAS

- 7 1100 Vl,lC cong oo~, tren 200 phong thi nghi~m

- DuQ'c APLAC va ILAC thira oo~

- Cong oo~ t6 chuc giam diOO VIAS

- Cong oo~ t6 chuc chUng oo~ VICAS

- Cong oo~ chuyen gia

3.4. Ki2m Ira chat /Up7Ig hang hoa

- Danh m\lc hang hoa phai ki~m tra chat Im;mg kern theo can cu d~

ki~m tra va t6 chuc ki~m tra (ChiOO phu quy diOO)

- Hang hoa duQ'c mi~n ki~m tra

- Hang hoa duQ'c chUng oo~ phil hgp TCVN

- Hang hoa OO~p khdu duQ'c chUng oo~ cua nuac san xuAt

- T6 chuc duQ'c chUng oo~ ISO 9000

3.5. Hopt dpng thira nh¥n

-ve nang Ivc cua cac t6 chuc Icy thu~t

+ MRA gifra cac t6 chuc Icy thu~t

- ve hang hoa va dich V\l

+ MRA song phuang ho~c da phuang gifra cac Chinh phu

( Hi~p dinh/ Thoa thu~, thira oo~ lfut OOau - Mutual Recognition

..

Agreement! Arrangement - MRA)

\

4. Cac giai phap tang Cllimg hi~u qua t8 chllc quan Iy v~ sinh an toan san phim nong nghi~p

4.1. vJ tli chuc

B{> Nong nghi~p va Phat tri~n nong thon giao cho C\lC Ch~ bi~n nong lam san va nghe mu6i la co quan ddu m6i th6ng ooat cac ho~t d{>ng quan Iy

68

ch~t lugng san phb, hang hoa chuyen nganh. C\lC chi d~o phong Thanh tra­ Phap che th\lc hi~n cong mc quan ly ch~t lugng san phb, hang hoa chuyen nganh acac co sa san xu~t, kiOO doanh trong ph~ vi ca nuac.

Dy ban OOan dan cac tiOO, thanh ph6 chi d~o Sa Nong nghi~p va Phat trien nong thon th6ng OO~t cac ho~t dQng quan ly ch~t lugng san phb, hang hoa chuyen nganh ~i dia phuong. Sa chi d~o mQt don vi thuQc Sa th\lc hi~n cong tac quan ly ch~t lugng san phb, hang hoa chuyen nganh a cac co sa san xu~t, kinh doanh trong ph~ vi dia phuong.

C\lC Che bien nong lam san va nghS mu6i va Sa Nong nghi~p va Phat trien nong thon cac tiOO ph6i ket hgp vai OOau v~ chuyen mon ley thu~t va quan ly OOa nuac theo nguyen tAc phan c~p giua Trung uong va dia phuong dff duqc BQ Nong nghi~p va Phat trien nong thon cimg BQ NQi V1) ban hanh.

H~ th6ng cac phong kiem diOO ch~t lugng san phAm, hang hoa chuyen ngaOO thuQc ho~c khong thuQc BQ Nong nghi~p va Phat trien nong thon la cac don vi S\l nghi~p co thu, chiu S\l quan ly tf\lC tiep vS hanh chiOO Clla cac co quan quan ly OOa nuac theo quy diOO va tuan theo S\l chi d~o clla co quan quan ly ch~t lugng san phAm chuyen ngaOO c~p tren, t~o thaOO m~ng lum cac co quan kiem dinh ch~t lugng san phAm chuyen ngaOO, ph\lc V1) cho cong tac quan ly OOa nuac.

4.2. Nang coo nang lvc can bp trong h' thang

Hang nam can cu vao ngu6n ngan sach duqc phan b6, C\lC Che bien nong lam san va nghS mu6i ph6i hgp vm cac co sa dao t~o Clla BQ Nong nghi~p va PTNT cling OOu cac co quan co lien quan khac t6 chuc cac khoa t~p hu~, b6i duang kien thuc quan ly ch~t lugng san phb chuyen nganh cho can bQ trong h~ th6ng. Sa Nong nghi~p va PTNT cac t1n.lY'can cu OOu cAu Clla dia phuong co the ph6i hgp vm C\lc Che bien nong lam san va ngh~ mu6i de t6 chuc cac khoa ~p hu~ ~i dia phuong.

~

4.3. Xay dlplg m(lng tu6i thong tin va chi i/{j bao cao Sa Nong nghi~p va PTNT cac tiOO diM leY hang thang, quy bao cao tinh hinh ho~t dQng clla cong mc quan ly nha nuac v~ ch~t lugng san phb chuyen nganh vS C\lC Che bien nong lam san va nghS mu6i de ph6i hgp ho~t dQng, xay d\lllg cac tieu chuAn quy chuAn ley thu~t ch~t lugng san phAm va diSu chinh cac ho~t dQng ~i dia phuong. 69

Thi~t I~p h~ th6ng thong tin, thu th~p s6 li~u v~ cong mc quan Iy chAt IU<}I1g san phfun, hang hoa chuyen ngarth. T~l.i BQ Nong nghi~p va Phat tri~n nong thon, C\lC Ch~ bi~n nong lam san va ngh~ rnu6i la dAu rn6i thu nh~ va xir Iy thong tin. T~i dia phuang, rnQt dan vi cua So Nong nghi~p va Phat tri~n nong thon tinh th\lc hi~n chuc nang nay.

4.4. H!JP mc quIJc ti trong hopt ilPng qUlin lj chat /UfIIIg chuyen nganh

• Tham gia vao cac chuang trinh, d\l an va cac di~n dan qu6c t~ v~ quan Iy chAt IU<}I1g san phfun, hang hoa d~ trao d6i kinh nghi~rn va tranh thu ngu6n l\lc ben ngoai trong vi~c nang cao nang I\lC ho~t dQng cua h~ th6ng.

- Xay d\lng cac tieu chuAn, quy chuful chAt IUQIlg sanphfun va quan Iy

chAt IU<}I1g san phfun theo tieu chuAn

- cAn xay d\lng Quy ch~ ban harth, ph6 bi~n va ki~rn tra vi~c ap d\lllg danh rn\lc san phfun, hang hoa phai ap d\lllg tieu chuful, danh rn\lc phap quy kY thu~t d6i vOi nhi'ing ngarth hang trQng di~rn lam co so, cong C\l cho vi~c quan Iy nha nuac trong linh V\lC nay.

ll. TO CmJC QuAN LY MOl TRUONG NONG NGHItP, NONG mON

Quan Iy nha nuac v~ bao v~ rnoi truOng la rnQt nQi dung C\l th~ cua quan Iy nha nuac. Do la vi~c sir d\lllg cac cong C\l quan Iy tren co so khoa hQc, kinh t~, lu~t phap d~ t6 chuc cac ho~t dQng nhfun dam bao giu can bfutg giua phat tri~n kinh t~ - xa hQi va bao v~ rnoi truOng.

1. Tb'!c tr,ng moi trtrimg nang nghi~p, nang than

: .

1.1. Th{l'c tr{lng chung

vAn d~ d~u tien phai k~ d~n v~ hi~n tUQIlg rnoi truOng s6ng cua nguai dan a cac vUng nong thon Vi~t Nam dang bi tan pha nghiern trQng la nuac s~ch va v~ sinh rnoi truOng (VSMT) nong thon.

Nhu v~y, chUng ta co th~ nh~ thAy ring quan Iy nha nuac xet v~ ban chAt khac vOi nhi'ing hinh thuc quan Iy khac nhu quan Iy rnoi truOng do cac t6 chuc phi chinh phu dam nhi~rn; quan Iy rnoi truOng d\la tren co'f1 cQng d6ng; quan Iy rnoi truOng co tinh tl! nguy~n ...Hinh thuc quan Iy nha nuac v~ rnoi truOng chu y~u la di~u harth va ki~rn soat

70

Neu nhu chUng ta quan ni~m nuac s~ch chi d

Bing 1: TY I~ nguiri dan nong thon dmrc cip ntrO'c s,ch i1 cac vilDg

VilDg

IT

1 Vimg nui phia Bac 2

Ty I~ ngtrOi dan nong thon dtrVc cip ntrO'c s,ch (%) 15 18

35-36

3

Trung du Bac BQ & Tay Nguyen Bac Trung BQ & Duyen hai mien Trung

21 33 39

4 Dong Nam BQ 5 Dong bang Song Hong 6 Dong bang Song Ciru Long

Tinh tr~g 0 nhi~m moi truOng nuac mc dQng trvc tiep den suc khoe, la nguyen nhan gay cac b~nh nhu tieu chay, til, thu

nay gay suy dinh duOng, thieu mau, thieu silt, kern phat trien gay tir vong nhftt la a tre em. Co den 88% truOng hgp b~nh tieu chay la do thieu nuac s~ch, VSMT kern. Tinh tr~g 0 nhi~rn rnoi truOng va ngu8n nuac a nong thon do cac nguyen nhan co ban sau:

,

'I

- DAu tien phai ke den tinh ~g sir d\l1lg hoa cMt trong nong nghi~p nhu phan bOn hoa hQC, thu6c bao v~ th\Ic v~t mQt cach tran Ian va khong co kiem soat. Nhin chung, lugng phan bon hoa hQc a nuac ta sir d\lng con a muc trung binh cho 1 ha gieo tr8ng, binh quan 80 - 90 kg/ha (cho lua la 150 ­ 180kg/ha), so vai Ha Lan 758 kg/ha, Nh~t 430kg/hajHan Quoc - 467kg/ha, Trung Qu6c - 390 kg/ha. Tuy nhien vi~c sir d\lllg nay I~i gay suc ep den MT nong nghi~p va nong thon vai 3 Iy do: -Sir d\lng khong dung ky thu~t nen hi~u l\Ic phan bon thftp; Bon phan khong can d6i, n~ng v~ sir d\lng phan d~; Chftt luqng phan bon khong dam bao, cac lo~i phan bon vo co, hii'u co vi sinh, hii'u co khoang do cac co sa nh6 Ie san xuftt troi ndi tren thj truOng khong dam bao chftt luqng dang kY, nhan mac bao bi nhai, dong goi khong dUng kh6i lugng dang la nhiing ap Igc chinh cho nong dan va moi

truOng dftt.

71

Ngmii ra, a nong thon mi8n B~c con tAn ~i t~p quan sir d\lng phan b~c, phan chuAng tuO'i van canh taco 0 DBSCL, phan tuO'i duqc coi Ia nguAn thuc an cho ca, gay 0 nhi~m moi truemg dAt, nuo-c va 3.nh huang d~n suc khoe con nguai.

Thu6c bilO v~ th\Ic v~t (BVTV) gAm: Thu6c trir sau; thu6c trir nAm; thu6c tm chuQt; thu6c trir b~nh; thu6c trir co. Cac Io~i nay co ~c diBm Ia rAt dQc d6i vo-i mQi sinh v~t; TAn du Iau dai trong moi truemg dAt - nuo-c gay ra 0 nhi~m; Tac d1)l1g gay dQc khong phan bi~t, nghia Ia gay ch~t tAt ca nhiing sinh v~t co h~i va co Iqi trong moi tmemg dAt, nuo-c.

Hi~n nay, nuo-c ta chua san xuAt duqc nguyen li~u thu6c BVTV rna phai nh~p khAu dB gia cong ho~c nh~p khAu thu6c thanh phb bao goi Ian dB sang chai dong goi nho ~i cac nha may trong nuo-c.

D~c bi~t a rau xanh, sau b~nh co thB lam tdn thAt trung binh tir 10 ­ 40% san Iuqng nen dAu tu cho thu6c BVTV se mang I~i Iqi nhu~n tren 5 IAn. Chinh vi v~y, Iuqng thu6c BVTV sir dVng cho rau thuemg qua muc cho phep. Di8u nay dfut d~n 0 nhi~m dAt, nuo-c. Tir moi tmemg dAt, nuo-c va nong san, thu6c BVTV se xam nh~p van cO'thB con nguai va tich tvlau dai gay cac b~nh nhu ung thu, tdn thuang v8 di truy8n. Tre em nh~y cam vm thu6c BVTV cao han nguai Ian gAp 10 Ian. D~c bi~t thu6c BVTV lam cho tre thi~u oxi trong mau, suy dinh duOng, giam chi s6 thong minh, ch~m bi~t dQc, bi~t vi~t.

Di8u dang quan tam Ia tinh hinh ngQ dQc th\IC phb do cac hoa chAt dQc, trong do co thu6c BVTV vfut di~n ra phuc ~p va co chi8u huang gia tang khong chi rieng a nong thon rna con ca a cac thanh ph6 190 co sir d\lllg nong san co nguAn g6c tir nong thon.

= •

Nguyen nhan tinh tr~g tren Ia do vi~c quan Iy thu6c BVTV con nhi8u bAt c~p va g~p nhi8u kho khan. Hang nam khoang 10% kh6i Iuqng thu6c duqc nh~p I~u then duemg tiBu ng~ch. S6 nay rAt da ~g v8 chUng Io~i, chAt Iuqng khong dam bao va vfut lUll hanh tren thi tmemg. Thu hai Ia vi~c sir d1)l1g con tuy ti~n, khong tuan thli cac yeu cAu Icy th~t then nhan mac, khong dam bao thai gian cach Iy cua tirng Io~i thu6c. Thu ba la do mQt Iuqng Ian thu6c BVTV tAn dQng ~i cac kho thu6c cli, h~t nien h~ sir d1)l1g con n~ rai rac t~i cac tinh thanh tren ca nuo-c. Theo Trung tam Cong ngh~ xir Iy moi

72

truang, BQ Tu l~nh Hmi hQc (2004), trong khming hem 300 tfu1 thu6c BVTV

t6n dQng co nhieu chAt nb trong s6 12 chAt 0 nhiBm hfru co kho phan huY. Va cu6i cimg la vi~c bao quan thu6c BVTV con rAt tuy ti~n, khong co noi bao quan rieng, nhieu hQ d~ thu6c BVTV trong nha, trong b~p va trong chu6ng

nuoi gia suc.

- Nguyen nhan thu hai gay ra 0 nhiBm moi truang a nong thon la do chAt thai r~n til cac lang nghe va sinh ho~t cua nguai dan. Hi~n ca nuac co khoang 1.450 lang nghe, phan b6 a 58 tinh thanh va dong duc nhAt la khu V\lC dfmg bfulg song H6ng, v6n la cai noi cua lang nghe truyen th6ng, vai tang s6 472 lang nghe cac lo~i, t~p trung chu y~u a cac tinh nhu Ha Tay (cli), Thai Binh va B~c Ninh,... Trong do cac lang nghe co quy mo nho, trinh dQ san xuAt thAp, thi~t bj cll va cong ngh~ l~c h~u chi~m phAn Ian (tren 70%). Do do, da va dang nay sinh nhieu vAn de moi twang nong thon,

tac dQng xAu tai chAt lugng moi twang dAt, nuac, khong khi va suc khoe cua dan lang nghe. K~t qua phan tich chAt luqng nuac thai mQt s6 lang nghe d~t nhuQm t~i Thai Binh cho thAy, da s6 cac chi tieu. phan tich deu

vugt tieu chuAn cho phep.

6 nhiBm khong khi: HAu h~t nhien li~u sir dl)1lg trong cac lang nghe la than. Do do, lugng b\li va cac khi co; co2; 802 va N02 thai ra trong qua trinh san xuAt trong nhieu lang nghe kha cao. Theo k~t qua dieu tra t~i cac lang nghe san xuAt g~ch do (Khai Thai - Ha NQi); voi (Xuan Quan - Hung Yen) hang nam sir dl)1lg khoang 6.000 tful than, 100 tful cui nhom 10; 250 tful bim; 10m3 da sinh ra nhieu lo~i b\li, 802; CO2, CO; N02 va nhieu lo~i chAt thai nguy h~ khac, gay anh huang too suc khoe ng~ dan trong khu V\lC va lam anh huang too hoa mau, san luqng cay tr6ng c"lia nhieu vimg Ian c~. Day cilng la mQt trong nhting nguyen nhan gay ra cac V\l xung dQt, khi~u ki~n nhu aThai Binh, B~c Ninh va Hung Yen...

6 nhiBm moi truang ddt chu y~u ~p trung a cac lang nghe tai ch~ kim lo~i. K~t qua nghien cUu cua De mi KC.08.06 cho thAy, mQt s6 m~u dAt a lang nghe iai ch~ chi thuQc xa Chi D~o, huy~n Van Lam, Hung Yen cho thAy, ham lugng Cu2+ d~t tir 43,68 - 69,68 ppm; ham lugng Pb2+ til 147,06 - 661,2 ppm. Ham lugng cac kim lo~i n~g trong nuac cling rAt cao, vugt nhieu IAn so vm tieu chuAn cho phep.

73

Ben c~ do co khoang 3.600 chg nong thon.Vi~c thu gom nic con rat tho sa h~g cac xe cai tien nen mm thu gom dugc khoang 30% chuyen cho ve nhihlg nO'i ~p trung rac. Bai rac t~ cac huy~n, cac chg nong thon chua co ca quan quan Iy va hi~n phap xu IY. Chu yeu la ~p trung de phan huy t\l' nhien va gay nen nhihlg garm n~g cho cong mc hao v~ moi tru

Bang 2: Tinh hinh phat sinh chit thai rin

Caclo,ichitthairin

. Bothi

Toan qu8c

Nang than

Tong lugng phat sinh chat thai sinh ho~t 12.800.000 6.400.000 6.400.00 (cinlnam)

125.000 2.400

Chat thai nguy h~i tir cong nghi~p (tan/nam) 128.400

-

Chat thai khong nguy h~i tir cong nghi~p 2.510.000 1.740.000 770.000 (tftnlnam)

Chat thai Y te lay nhiem (tan/nam)

21.000

-

-

71

20

Ty I~ thu gom trung hinh (%)

-

0,8

0,3

Ty I~ phat sinh chat thai do thi trung hinh - theo dAu nguai (kg/nguOi/ngay)

(Theo bao cao Dien bien moi trudng Vi?t Nam 2004 - Chat thai ran)

'~

,

Thiri gian gAn day, vimg nong thon Vi~t Nam con chiu am huang n~g ne til ngu6n rac, nuac va khf thai xa ra tir cac khu cong nghi~p tren ca nuac. Chinh nguon rac, nuac va khi thai nay ci1ng dang pha huy nghiem trQng S\l'

trong lanh cua moi tru

1.2. Moi truUng nong nghifp, nong thon mi2n nlli

: .

Vting nlii nuac ta co 14 tinh va 23 tinh co huy~n, xa la nlii, s6 dan h~g 1/3 dan s6 ca nuac, trong do phAn dong la d6ng hao dan tQc it nguiri ho~c dang phai duang dAu vai nhihlg kho khan nghiem trQng trong qua trinh phat trien. M~c du Chinh phu da co nhieu chinh sach nhfun hao v~ quyen 19i cua cac dan tQc, song qua trinh phat trien con rat ch~, d~c trung hOi S\l' ngheo doi, dan s6 tang nhanh, suy thoai moi tru

D~c trung ca han ve t\l' nhien vimg nlii la dia hinh nlii cao, su6i sau, chia c~t. Moi tru

74

co va da d~g, quan trQng nh~t la tai nguyen rirng, khoang san, dAt dai va ti8m nang du lich. Nhung no cfing 18. nhilng tra ng~i Ian cho vi~c canh tac, phat triSn giao thong, thong tin va ti~p nh~ ti~n bQ khoa hQc, leY thu~t. Vimg nui nuac ta la mai nha chung cua dAt nuac va la ngu6n phat sinh cua nhi8u vAn d8 moi truOng ~i ch6 cfing nhu d6i vm vimg d6ng b~g va biSn.

Khoang 50% di~n tich dAt co cac sUOn d6c tren 20 dQ. DAt dai bi xoi mon m~, uac luqng hang nam dAt m~t di til 150-350 cinJha. Phfut Ian dAt bi phong hoa m~, ngheo ch~t dinh duOng, suy thoai m~, cac chAt vi luqng h~ ch~ d6i vm cay tr6ng va th~ chi ca d6i vm ngum, gay nen b~nh buOu cA - mQt b~nh d~c thil adia phuong do thi~u i6t, uac tinh co tm 48% ph\! nit va 23% nam gim acac vimg cao phia Bic co dAu hi~u cua b~nh buOu cA.

Nhi8u bao cao cho r~g, ben c~ chuong trinh phan b6 l~i dan cu til nam 1960 b~g cach dua tren 2 tri~u ngum chuySn cu len vimg d6i nui phia Bic va Tay Nguyen thi n~ di cu tg do cfing lam tang m~t dQ dan s6 mi8n nui len 75 nguOilkm2 t~o nen c~ tranh dAt dai (binh quan dAt nong nghi~p tren d~u ngum dum 1000 m2), dAy mQt bQ ph~ dan lui sau vao rirng va h~u qua la rirng l~i ti~p 1\lc bi tan pha. Rirng hi~n nay ngheo, it cay g6 qui, cay co gia tri kinh t~ cao tra nen khan hi~m va t6c dQ ch~t pha rirng khong thS kiSm soat nAi. MAt rirng dful d~n m~t dfut da d~g sinh hQc, cac loai th\lc v~t, d6ng thm cfing mAt di noi sinh cu cho hang nghin loai dQng v~t rirng.

Thoai hoa d~t tr6ng 18. mQt vAn d8 nan giai avilng nui do xoi mon, rna troi c~~t dinh dUOng. DQ m~~ rna cua dAt tren !}hip vilng nui cao bi giam sUt. Co the noi, S\l gia tang dan so, n~ pha rirng va/suy thoai moi truOng dii gay ra mQt cUQC khling hoang th\lC S\l trong nong nghi~p vimg cao. Tren th\lc t~, trir ngum Kinh ra, con l~i tAt ca cac dan tQc khac d8u canh tac nuong r~y vm

nang suAt lua nuong thAp.

Khai thac cac mo khoang san, trong do co vang aqui mo nho khong chi lang phi i8.i nguyen, rna con gay them cac kho khan cho quan ly moi truOng.

Cac chAt thai rin va nuac thai tiI khai mo cfing dii chuySn vao moi truOng

song su6i mi8n nui mQt luqng nhAt dinh cac chAt gay 0 nhiem, trong do co asen, cac hgp chAt g6c xianua, b\!i va mQt s6 kim lo~i n~g khac. Ngoai ra, cac s\l c6 nUt dAt, lil quet, Iii bUn da dii xay ra vai tfut suAt day hon avimg nui nuac ta dii dua d~n nhilng h~u qua moi truOng va kinh t~ - xii hQi nghiem

75

tr<;mg. Nhi~u do~ song su6i bi nong hoa, l~p dAy, xoi mon ~t gia tang, S\lt va s~t 10 tang, tang dQ d\lc cua cac dong song va cu6i cimg chuyen ra bien gay anh huang tm cac h~ sinh thai yen ba va ngh~ danh b!t ca bien.

2. Vai tro cua quin Iy moi trtrimg nang nghi~p, nang than

- Kh!c ph\lC va phong ch6ng suy thoai, 0 nhi8m moi truOng phat sinh

trong cac ho~t dQng s6ng cua con nguOi.

- Ngan ngira, h~ ch€ muc dQ gia tang 0 nhi~m, suy thoai va S\l c6 moi truOng do ho~t dQng Clla con nguai va tac dQng cua tv nhien gay ra. SU d\lllg b~n viing tai nguyen thien nhien, bao v~ da d~g sinh hQC.

- Kh!c ph\lc 0 nhi~m moi truOng, truac h8t 0 nhiing nai da bi 0 nhi~m nghiem trQng, ph\lc h6i cac h~ sinh thai bi suy thoai, tUng buac nang cao ch~t luQ11g moi truOng.

- Xay d\lllg nuac ta tro thanh mQt nuac co moi truimg t6t, co S\l hai th\lc hi~n ti€n bQ, cong bfutg xa hQi va bao ve hoa giua tang truang kinh t€, moi truOng; mQi nguai d~u co y thuc bao ve moi truOng, s6ng than thi~n vai moi truOng.

3. N{)i dung quin Iy nha ntraC v~ moi truimg nang nghi~p, nang than 3.1. Npi dung chinh cua L,.t Bao vi moi tnrdng nam 2005

3.1.1. Cae chinh sach baa v~ moi trU'ang cua Nha nU'ac

Co the khai quat nhiing nQi dung chinh trong chinh sach cua Nha nuac

v~ bao v~ moi truOng nhu sau:

+ Khuy€n khich, t~o di~u ki~n thu~ 19i de mQi t6 chuc, cQng d6ng dan

cu, hQ gia dinh, ca nhan tham gia ho~t dQng bao v~ moi truOng.

+ DAy m~ tuyen truy~n, giao d\lc, v~ dQng, k€t hQ'P ap d\lllg cac

bi~n phap hanh chinh, kinh t€ va cac bi~n phap khac.

I

+ Su d\lllg hQ'P ly, ti€t ki~m tiii nguyen thien nhien, phat tri~n nang tai su d\lllg va giam thieu

luQ11g s~ch, nang luQ11g tai t~o; dAy m~nh tai ch€, ch~t thai.

+ Vu tien giai quy€t cac v~ d~ moi truOng buc xuc; ~p trung xu ly cac co so gay 0 nhi8m moi truOng nghiem trQng; ph\lc h6i moi truOng 0 cac khu V\lC bi 0 nhi~m, suy thoai; chu trQng bao v~ moi truOng do thi, khu dan cu.

76

+ Da c4mg hoa cac nguBn v6n dAu tu cho ban v~ moi truang va b6 tri

khmin chi rieng cho S\l' nghi~p moi truang trong ngan sach nha nu6c hang nam.

+ l1u da:i vS d!t dai, h6 trg 1& chinh, tin d\IDg, ngan hang cho cac ho~t

dQng bao v~ moi tru

+ Tang cuang dao ~o nguBn nhan h;c, hinh thanh va phat triSn nganh

cong nghi~p moi truang.

th\l'c hi~n dAy du cac

+ Ma rQng va nang cao hi~u qua hQ1J tac qu6c t€,

cam k€t qu6c t€ vS bao v~ moi truang.

+ Phat triSn k€t c!u h~ clng bao v~ moi truang.

3.1.2. Nhimg hor;zt Q9ng bao V? mOi truimg QU(1c khuyJn khich

+ Tuyen truySn, giao d\lc va v~ dQng mQi ngum tham gia bao v~ moi truang, gift gin v~ sinh moi truang, bao v~ caM quan thien nhien va da d~ng

sinh hQc.

+ Bao v~ va su d\IDg hQ1J Iy, ti€t ki~m iai nguyen truen nhien.

+ Giam thiSu, thu gom, iai ch€ va iai su d\IDg ch!t thai.

+ Phat triSn, su d\IDg nang lugng s~ch, nang lugng tai t~o; giam thiSu

khi thai gay hi~u Ung nha kinh, pha huy clng ozon.

+ Dang kY co sa d~t tieu chuAn moi truang, san phfun than thi~n v6i

moi truang.

+ Nghien CUll khoa hQc, chuy€n giao, Ung d\lng cong ngh~ xu Iy, tai

ch€ ch!t thai, cong ngh~ than thi~n v6i moi truang.

+ DAu tu xay d\l'ng cac co sa san xu!t thi€t bi, d\IDg C\l bao v~ moi truang; san xu!t, kinh doanh cac san phfun than thi~n v6i moi truang; cung

c!p cac dich V\l moi truang.

+ Bao tBn va phat triSn cac nguBn gien ban dia; lai ~o, nh~p nQi cac

nguBn gen co gia tri kinh t€ va co 19i cho moi truang.

+ Xay d\l'ng thon, !p, lang, ban, phum, soc, co quan, co sa san xu!t,

kinh doanh, dich V\l than thi~n v6i moi truang.

+ Phat triSn cac hinh thuc 1\1' quan va t6 chuc ho~t dQng dich V\l gift gin

v~ sinh moi truang cua cQng dBng dan cu.

77

+ Hinh thanh nep s8ng, thoi quen gift gin v~ sinh moi truOng, xoa bi> hu

t\lC khong than thi~n vOi moi truOng.

+ Dong gop kien thuc, cong suc, tai chinh cho ho~t dQng bilO v~

moi truOng.

3.1.3. Nhimg himh vi hi nghiem cam

+ Pha ho~i, khai thac trai phep rimg, cac ngu6n tai nguyen thien

nhien khac.

+ Khai thac, danh b~t cac ngu6n tai nguyen sinh v~t bing phuang ti~n, cong C\l, phuong phap huy di~t, khong dUng thm V\l va san lugng theo quy

dinh cua phap lu~t.

+ Khai thac, kinh doanh, tieu th\l, su d\lllg cac loai th\IC v~t, dQng v~t hoang da quy hiem thuQc danh m\lc cfun do co quan nha nuac co thfun quy~n quy dinh.

+ Chon l~p ch~t dQc, ch~t phong x~, ch~t thai va ch~t nguy h~i khac

khong dung noi quy djnh va quy trinh ley th~t v~ bao v~ moi truOng.

+ Thai ch~t thai chua dugc xu ly d~t tieu chufuI moi truOng; cac ch~t

dQc, ch~t phong x~ va ch~t nguy h~i khac vao d~t, ngu6n nuac.

+ Thai khoi, b\li, khi co ch~t ho~c mui dQc h~i vao khong khi; phat tan buc x~, phong x~, cac ch~t ion hoa vugt qua tieu chufuI moi truOng cho phep.

+ Gay tieng 6n, dQ rung vugt qua tieu chufuI cho phep.

+ Nh~ khAu may m6c, thiet bi, phuang ti~n khong ~ tieu chufuI moi tnrOng.

+ Nh~p khAu, qua canh ch~t thai duOi mQi hinh thuc.

+ Nh~p khAu, qua canh dQng v~t, th\Ic v~t chua qua kit~m djch; vi sinh

v~t ngoai danh fi\lC cho phep.

: .

+ San xu~t, kinh doanh san phb gay nguy h~i cho con nguai, sinh v~t va h~ sinh thai; san xufit, su dvng nguyen li~u, v~t li~u xay d\Illg chua yeu t8 dQC h~ vugt qua tieu chufuI cho phep.

+ Xam h~i di san thien nhien, khu bao t6n thien nhien.

+ Xam h~i cong trinh, thiet bi, phuang ti~n ph\lc V\l ho~t dQng bao v~

moi truOng.

78

+ Ho~t dQng trai phep, sinh s6ng akhu V\lC dugc co quan nha nuac co thdm quySn xac dinh la khu V\lC cAm do muc dQ d~c bi~t nguy hiSm vS moi truOng d6i vai suc khoe va tinh m~g con ngum.

+ Che gi~u hanh vi huy ho~i moi truOng, can tra ho~t dQng bao v~ moi

truOng, lam sai l~ch thong tin dAn dSn gay h~u qua x~u dBi vm moi truOng.

+ Cac hanh vi bi nghiem c~m khac ve bao v~ moi truOng theo quy dinh

cua phap lu~t.

3.1.4. Bao t6n va sir dlJ,ng hllP Iy tai nguyen thien nhien

+ DBi vm nhung tili nguyen khong mi ~o dugc nhu: cac lo~i khoang

san, dftu, ... cftn sir d\IDg hi~u qua, hgp ly va tiSt ki~m.

+ Tang cUOng khai thac, sir d\IDg cac d~g tai nguyen mi t~o dugc: nang lugng m~t trm, nang lugng dia nhi~t, nang lugng gio, nang lugng thuy triSu, biogas

3.1.5. Bao V? m6i truang trong hot;lt Q9ng san xUdt, dich VlJ,

+ Bao v~ moi truOng trong ho~t dQng san x~t, dich V\l:

·Tuan thu cac qui dinh phap lu~t vS bao v~ moi truOng.

·Th\lc hi~n cac bi~n phap bao v~ moi truOng neu trong bao cao danh gia mc dQng moi truOng dii dugc phe duy~t, ban cam kSt bao v~ moi truOng dii dugc dang kY va tuan thu tieu chuftn moi truOng.

.KhAc ph\lc 0 nhiSm moi truOng do ho~t dQng cua minh gay ra.

·Tuyen truySn, giao d\lc, nang cao y thuc bao v~ moi truOng cho nguoi

lao dQng trong co sa san xu~t, dich V\l cua minh.

·Th\lc hi~n chS dQ bao cao vS moi truOng theo qui djnh.

· NQp th~ moi tnrimg, phi bao v~ moi wOng theo qui dinh Clla phap l~t.

+ Bao v~ moi truOng trong ho~t dQng san xu~t nong nghi~p:

· Phan bon, thuBc bao v~ th\lc v~t, thuBc thll y dii hSt h~ sir d\IDg; bao bi d\lllg phan bon, thuBc bao v~ th\lc v~t, thuBc thll y sau khi sir d\lng phai dugc quan ly theo qui dinh vS quan ly ch~t thai.

· Cac khu chan nuoi ~p trung phai dap rmg cac yeu cAu bao v~ moi truOng: co khoang cach an toan dBi vm khu dan cu, khu bao tBn thien nhien;

79

co h~ th8ng thu gom, xu ly nuac thai d~t tieu chudn moi truang; chAt thai rfut chan nuoi phai dugc quiin ly thea qui dinh v~ quan ly chAt thai; chuBng, tr~i phai dugc v~ sinh dinh leY, bao dam phong ngira, (rng pho dich b~nh; XllC v~t nuoi bi ch8t do dich b~nh phai dugc quan ly thea qui dinh v~ quiin ly chAt thai nguy h~i va v~ sinh phong b~nh.

+ Bao v~ moi truang trong nuoi trBng thuy san:

· Khong dugc sir d\ffig cac lo~i thu8c thll y thuy san, hoa chAt ngoai

danh m\lc cho phep ho~c da h8t h~ sir d\ffig trong nuoi trBng thuy san.

· Thu8c thll y thuy san, hoa chAt da h8t ~ sir d\ffig; bao bi d\lIlg thu8c thll y thuy san, hoa chAt sau khi sir d\ffig ; bun dAt va thuc an lfutg dQng khi

lam v~ sinh trong ao nuoi thuy san phai dugc quan ly thu gom, xir ly thea qui diM v~ quan ly chAt thai.

· Ph\lc hBi moi truang sau khi ngirng ho~t dQng nuoi trBng thuy san.

+ Bao v~ moi truang trong ho~t dQng mai tang:

· Noi chon cAt, mai tang ~p trung phai bao dam cac yeu cAu sau: co vi tri, khoang cach dap (rng di~u ki~n v~ v~ sinh moi truang, canh quan khu dan cu; khong gay 0 nhi@m cac nguBn nuac sinh ho~t, nuac san xuAt.

· Vi~c quan, uOp, di chuy8n, chon cAt thi th8, hai c8t phai bao dam cac

yeu cAu v~ sinh moi truang.

.Vi~c mai tang ngum ch8t do dich b~nh nguy hi8m duQ'c thgc hi~n thea

qui dinh rieng do BQ Y t8 ban hanh.

· Nha nuac khuy8n khich mQi cong dan, cQng dBng dan cu thgc hi~n mai tang t~p trung, hoa tang hQ'P v~ sinh, xoa bo cac thli t1)c mai tang gay 0

nhiem moi truang.

..

3.1.6. Bao V? moi truang d6i vOi lizng nghi·

; .

+ Qui ho~ch, xay d\lIlg, cai ~o va phat tri8n lang ngh~ phai gfut vm bao v~ moi truang. Nha nuac khuy8n khich phat tri8n cac khu, C\lffi cong nghi~p lang ngh~ co chung h~ th8ng k8t cAu h~ tAng bao v~ moi truang.

+ Co sa san xuAt trong khu, C\lffi cong nghi~p lang ngh~ phai thgc hi~n cac yeu cAu bao v~ moi truang: nuac thai phai dugc thu gom va chuy€n v~ h~

80

th6ng xu ly nuac thai ~p trung. Truang hqp chua co h~ th6ng xu ly nuac thai t~p trung phai xu ly ~t tieu chufut moi truOng moo thai ra moi truang.

+ Ngoai ra con co nhiing qui dinh bao v~ moi truang d6i vOO khu san xutt, dich V\l t~p trung; d6i vOO co sa y t~; trong ho~t dQng xay d\ffig; trong ho~t dQng giao thong v~ tcii; trong nh~p khAu qua canh, hang hoa; trong vi~c nh~p khAu phe li~u; trong ho~t dQng khoang san; trong ho~t dQng du lich.

3.1. 7. Baa V? moi trWng d6i vai h(J gia dinh:

+ Th\lc hi~n vi~c thu gom va chuyc3n chtt thai r~ den dung noi do t6 chuc chuc gift gin v~ sinh moi truang tren dia ban qui dinh; xa nuac thai vao h~ th6ng thu gom nuac thai.

+ Khong dUQc phat tan khi thai, gay ti~ng an va cac tac nhan gay 0 nhi@m moi truOng khac vuQt qua tieu chufut moi truang -gay anh huang d~n suc khoe, sinh ho~t cua cQng dang dan cu.

+ NQP du, kip thm cac lo~ phi bao v~ moi truOng theo qui dinh phap l~t.

+ Tham gia cac ho~t dQng v~ sinh moi truang khu ph6, dUOng lang, ngo xom, nai cong cQng va cac ho~t dQng tv quan ve moi truOng cua cQng dang dan cu.

+ HQ gia dinh a nong thon, ngoai trach nhi~m th\lc hi~n cac qui dinh bao v~ moi truOng noi tren con phai chtp h3.nh cac qui dinh: co cong trinh h6 xi hqp v~ sinh; chuang tr~i, v~t nuoi phai co khoang cach an toan d6i vOO khu V\lC sinh ho~t cua con ngum.

3.1.8. T6 chuc t1! quan vJ baa V? moi trU'Ong:

+ Nha nuac khuy~n khich cQng dang dan cu th3.nh l~p t6 chuc t\l quan v~ moi truang nai minh sinh s6ng nhfun kic3m tra, don d6c cac hQ gia dinh, ca nhan th\lC hi~n qui dinh ve gift gin v~ sinh va bao v~ moi truOng; t6 chuc thu gom, ~p ket va xu ly chdt thai, rac thai; gift gin v~ sinh dUOng lang, ngo xom, khu ph6, nai cong cQng; xay d\ffig va t6 chuc th\lC hi~n cac huang uac va bao v~ moi truOng; tuyen truyen v~ dQng nhan dan xoa bi> cac hu Wc, thoi quen mdt v~ sinh, co h~i cho moi truang; tham gia giam sat bao v~ moi truang d6i vOO cac co sa san xudt, clich V\l tren dia ban.

81

"---­

+ Cac t6 chuc t\l quan v8 bilO v~ moi truOng duQ'c thclnh l~p va ho~t dQng d\la tren nguyen tAc tv nguy~n, cQng d6ng trach nhi~m, twill theo qui dpm cua phap lu~t.

+ Dy ban nhan dan c~p xd co trach nhi~m qui djnh v8 ho~t dQng va t~o mQi di8u ki~n cho cac t6 chuc tv quan v8 bao v~ moi truOng ho~t dQng co hi~u qua.

3.1.9. Bao v¢ m6i truang ngu6n nuac h6, ao, kenh, mUYYng

+ Ngu6n nuac h6, ao, kenh, muong phai dugc bao v~ d~ di8u hoa khi

h~u, di8u hoa ngu6n nuac.

+ T6 chuc, ca nhan khong duQ'c l~ chi8m, xay d\lllg mai cac cong trinh, nha a tren m~t nuac ho~c tren ba ti8p giap m~t nuac h6, ao1' kenh, muong dd duQ'c qui ho~ch; h~ ch8 t6i da vi~c san l~p h6, ao trong do thi, khu dan cu.

+ Khong duQ'c d6 d~t, da, soi, cat, ch~t thai rfut, nuac thai chua qua xu ly d~t tieu chufut moi tfUOng va cac lo~i ch~t thai khac vao ngu6n nuac m~t h6, ao, kenh, muong.

3.1.10. Quan If chdt thai

+ MQi t6 chuc, cac nhan phat sinh ch~t thai co trach nhi~m giam thi~u,

tai ch8, tai su d\IDg va tieu huy ch~t thai theo qui dpm phap lu~t.

_J

+ Co sa san xu~t, dich V\l trong cac khu dan cu gay ti8ng 6n, dQ rung, aM sang, buc x~ vuQ't qua tieu chufut cho phep phai th\lC hi~n cac bi~n phap h~ ch8, giam thi~u khong lam iinh huang d8n sinh ho~t, suc khoe cQng d6ng dan cu.

+ Cac tuy8n dUOng co m~t dQ phuong ti~n tham gia giao thong coo, cong trinh xay d\lllg gay ti8ng 6n, dQ rung, aM sang, buc x~ qua muc cho phep phai co bi~n phap giam thi~u, kh~c ph\lc d~ dap irng tieu chufut moi truOng.

.. ..

+ C~m san xu~t, nh~p khau, luu thong, su d\IDg phao n6; vi~c san xu~t,

su d\lng phao hoa do thu tuang Chinh phu qui diM.

+ Phong ngira, irng pho S\l -c6 moi truOng, kh~c ph\lc 0 nhiem va ph\lc h6i

moi truOng

82

+ S\l cd moi wOng xay ra adan vi, dja phuang nao thi nguai dUng dAu dan vi, dja phuang do co tnich nhi~m huy dQng khAn cdp nhan l\lc, v~t l\lc va phuang ti~n de Ung pho kip thm S\l cd.

+ TruOng hgp vuqt qua kha nang Ung pho S\l cd cua dan vi, dja phuang thi phai khAn cdp bao cao co quan cdp tren tr\lc tiep de kip thai huy dQng cac dja phuang, tB chuc khac co kha nang chi vi~n ho~c ap d\IDg bi~n phap cdn thiet de Ung pho S\l cd moi wOng.

3.1.11. Quan trac va Thong tin moi truimg + Cong khai thong tin, dfr li~u ve moi wOng:

Cac thong tin, dfr li~u ve moi truOng (trir cac thong tin thuQc danh m\lc bi m~t nha nuCtc) phai duqc cong khai: bao cao danh gia mc dQng moi wOng, quyet dinh phe duy~t bao cao danh gia mc dQng moi truOng, cam ket bao v~ moi wOng dii dang kY, bao cao hi~n tr~g moi truOng; danh sach thong tin ve cac nguan thai, cac lOf;li chdt thai co nguy co gay hf;li den suc khoe con ngum va moi wOng; cac khu V\lC moi wOng bi 0 nhi~m, suy thoai a muc nghiem trQng, khu VlJC co nguy co xay ra S\l cd moi wOng.

+ Th\lC hi~n dan chu co so ve bao v~ moi wOng: TB chuc, ca nhan quan ly, v~ hanh khu san xudt, djch V\l t~p trung; chu co so san xudt, djch V\l; co quan chuyen mon, can bQ chuyen trach bao v~ moi truOng co trach nhi~m cong khai vm nhan dan, nguai lao dQng tf;li co so san xudt, djch V\l ve tinh hinh moi wOng, cac bi~n phap phong ngira, h~ che mc dQng xdu tm moi wOng va bi~n phap khAc ph\lc 0 nhi~m bAng mQt tronglac hinh thuc sau day:

TB chuc hQP de ph6 bien cho nhan dan, ngum lao dQng.

Thong bao, ph6 bien bAng van ban cho nhan dan, ngum lao dQng biet.

TB chuc ddi thof;li ve moi wOng trong cac wOng hgp sau:

+ Theo yeu cAu cua ben co nhu cAu ddi thof;li.

+ Theo yeu cAu Clla co quan quan ly nha nuCtc ve moi truOng cac cdp.

+ Theo dan thu khieu nf;li, td cao, khOi ki~ Clla t6 chuc, ca nhan lien quan 3.2. Npi dung qutin lj nha nUY1C vi IHio vI mfji truO'ng cap hUYln, cap xi 3.2.1. D6i vGi cap huy~n

83

+ Ban harm theo thfun quy€n cac quy dinh, cO' ch8, chinh sach, chuang

trinh, k8 ho~ch bao v~ moi truOng tren dia ban.

+ Chi d~o, t6 chuc th\lc hi~n chi8n lugc, chuang trinh, k8 ho~ch va quy

dinh v€ bao v~ moi trllOng do cAp tren ban harm va do minh ban harm.

+ T6 chuc ti8p nh~, dang leY va cAp giAy xac nh~ ban cam k8t bao v~ moi truOng. Trong mQt sB wOng hqp, Uy ban nhan dan cAp huy~n co th€ uy quy€n cho Uy ban nhan dan cAp xa tren dja ban th\lc hi~n vi~c t6 chuc dang leY, ti8p nh~ va cAp giAy xac nh~ ban cam k8t bao v~ moi truOng dBi vai cac cO' So' san xuAt, kinh doanh, djch V\l quy mo hQ gia dinh chua di vao ho~t dQng va d6ng thai ki€m tra vi~c th\lc hi~n cac nQi dung ban cam k8t bao

v~ moi truOng.

+ Tuyen truy€n, giao d\lc phap l~t v€ bao v~ moi wOng d8n mQi cO'

quan, t6 chuc, cQng d6ng dan cu, hQ gia dinh va ca nhan tren dja ban;

+ Chi d~o cong tac thanh tra, ki€m tra, xu ly vi ph~ phap lu~t v~ bao v~ moi truOng; giai quy8t tranh chAp, khi8u n~i, tB cao ki8n nghi v~ bao v~ moi truOng theo quy dinh phap lu~t v~ khi8u n~i, tB cao va quy djnh phap lu~t khac co lien quan;

+ PhBi hgp vai Uy ban nhan dan cAp huy~n khac giai quy8t cac vAn d~

moi truOng lien huy~n;

+ Th\lc hi~n mQt sB nhi~m V\l quan ly nha nuac v~ bao v~ moi truOng

\

theo uy quy8n ella So Tid nguyen va Moi tru,,:,g;

+ Chi d~o cong utc qUID ly nha nuac ve bao v~ moi wOng Clla Uy ban

nhan dan cAp xa;

+ Co quy~n yeu cAu, khi8u n~i, ki8n nghi v€ bao v~ moi wOng d8n cac

cO' quan co thfun quy~n dBi vai cac d\l an, ho~t dQng tren dja ban;

: .

+ L~p quy ho~ch, bB tri m~t b~g ~p k8t chAt thai riin til cac xa, phuOng, thj trlirt, thi tu; xay d\lng h~ thBng xu Iy nuac thai ~p trung va khu chon lAp chAt thai tren dja ban;

+ Thf>ng ke, lfru gift sB li~u v~ moi wOng cua dja phuang minh va co quy~n yeu cAu cac cO' So' san xuAt, kinh doanh, dich V\l thUQC dBi tuqng phai co ban cam k8t bao v~ moi wOng cung cAp thong tin vS moi truOng cua cac cO' So' do;

84

+ Bao cao sa Tai nguyen va Moi truOng v8 thong tin moi truOng tren dia ban va cong b6 cac thong tin chu y€u v8 moi truOng theo dinh kY ho~c theo yeu cAu nhu: hi~n tr~g moi truOng, ban cam k€t da duqc dang kY, khu V\l'C moi truOng bi 0 nhi8m, suy thoai, khu V\l'C co nguy co xay ra S\l c6 moi truOng, noi ~p k€t chAt thai rfut... ;

+ Co quy8n yeu cAu cac doanh nghi~p, co sa san xuAt, kinh doanh, dich V\l tren dia ban d6i tho~i v8 moi truOng ho~c chu tri d6i tho~i v8 moi truOng theo yeu cAu Clla t6 chuc, cQng d6ng dan cu, hQ gia dinh va ca nhan ho~c theo don thu khi€u n~i Clla t6 chuc, ca nhan lien quan;

+ Cong khai vm nhan dan cac thong tin sau: hi~n tr~g moi truOng, ban cam k€t da duqc dang kY, khu V\l'C moi truOng bi 0 nhi8m, suy thoai, khu V\lC co nguy co xay ra S\l c6 moi truOng, noi ~p k€t chAt thai rfut,...; Ti€p nh~, t6ng hgp va niem yet cong khai cac Quy€t djnh phe duy~t bao cao danh gia tac dQng moi truOng cua cac d\l an 4li dia phuong minh (do Sa Tai nguyen va Moi tru

+ Huy dQng khAn cAp nhan l\lc, v~t l\lc va phuong ti~n d~ Ung pho kip thai S\l c6 moi truOng; TruOng hgp vuqt qua kha nang, Dy ban nhan dan cAp huy~n thi phai kip thm bao cao cho Dy ban nhan dan cAp tinh d8 kip thm huy dQng dia phuong khac ho~c t6 chuc khac tham gia Ung pho;

3.2.2. D6i v6i ccip xii

+ Xay d\lllg, ban hanh quy djnh, k€ ho~ch bao v~ moi truOng fren dia

ban quan ly (th~ hi~n dum hinh thuc van ban quy ph~ phap lu~t);

+ T6 chuc th\lc hi~n nhi~m V\l, quy dinh, ke ho~ch v8 bao v~ moi

truOng, gift gin v~ sinh moi truOng tren dia ban quan ly;

+ V~ dQng cac cQng d6ng dan cu, ngum dan xay d\lllg huong uac v8 bao v~ moi truOng ho~c dua nQi dung bao v~ moi truOng vim trong cac huong

uac cua thon, lang, ban, dong hQ... ;

+ Huang dfuI tieu chi bao v~ moi truOng trong vi~c danh gia, xem xet

thon, lang, xa, gia dinh van hoa;

+ Ki8m tra vi~c th\lC hi~n phap lu~t v8 bao v~ moi truOng cua cac hQ

gia dinh, ca nhan tren dia ban quan ly;

85

+ Xu ly theo thfun quyBn cac hanh vi vi ph~ phap lu~t bao v~ moi truOng theo thfun quyBn ho~c bao cao len Uy ban nhan dan cAp huy~n n~u khong thUQC thfun quyBn cua minh;

+ Hoa giai cac tranh chAp vB moi truOng ho~c lien quan d~n moi truOng

gifta cac t6 chuc, hQ gia dinh, ca nhan tren dia ban;

+ Quan ly cac ho~t dQng bao v~ moi truOng va gift gin v~ sinh moi

truOng cua thon, lang, ban, t6 dan ph6 va t6 chuc t\l quan tren dia ban.

+ Ban hiinh quy dinh vB ho~t dQng cm cac t6 chuc t\l quan vB bao v~ moi

truOng tren dia ban va 410 diBu ki~n d8 cac t6 chuc nay ho~t dQng co hi~u qua;

+ T6 chuc ti~p nh~, dang Icy va cAp giAy xac nh~ ban cam k~t bao v~

moi truOng theo uy quyBn cm UBND cAp huy~n.

+ Co y ki~n b~g van ban d6i v6i cac d\l an dugc xay d\lllg, tri8n khai th\lC hi~n tren dia ban khi dugc chu d\l an hoi y ki~n (d6ng y hay khong d6ng y vi~c d~t d\l an va giai phap bao v~ moi truOng);

+ Co quyBn yeu cAu, khi~u n~i, ki~n nght vB bao v~ moi truOng d~n cac

co quan co thfun quyBn phe duy~t cac d\l an, ho~t dQng tren dia ban;

+ B6 tri khu V\lC d8 ~p k~t chAt thai rtln til cac t6 chuc, hQ gia dinh, ca

nhan tren dia ban;

/

+ Th6ng ke, lfru gift s6 li~u vB moi truOng cUa dia phuong minh va co quyBn yeu cAu cac co sa san xuAt, kinh doanh, dich Y\l thuQc d6i tugng phiii co ban cam k~t bao v~ moi truOng cung cAp thong tin vB moi truOng cm cac ) co sa do;

..

+ Yeu cAu cac doanh nghi~p, co sa san xuAt, kinh doanh, dich Y\l tren dia ban d6i tho~i vB moi truOng ho~c chu tri d6i tho~i vB moi truOng theo yeu cAu cua t6 chuc, cQng d6ng dan cu, hQ gia dinh va ca nhan lien quan ho~c theo don thu khi~u n~i cm t6 chuc, ca nhan lien quan.

J

+ Cong khai vOi nhan dan cac thong tin sau: hi~n tr~g moi truOng, ban cam k~t da dugc dang Icy, khu V\lC moi truOng bi 0 nhi8m, suy thoai, khu V\lC co nguy co xay ra S\l c6 moi truOng, nai t~p k~t chAt thai tin,...

+ Huy dQng khdn cAp nhan l\lc, v~t l\lc va phuong ti~n d8 Ung pho kip thm khi S\l c6 moi truOng xay ra tren dia ban; TruOng hgp vugt qua khii nang

86

Ung pho, Uy ban nhan dan cdp xii thi phai kip thm bao cao cho Uy ban nh8n dan cdp huy~n d~ kip thm huy dQIIg dia phuang, t6 chuc khac tham gia Ung pho.

3.3. Tham quyin, trach nhiim quiin Ij nhil nUdc vi biio vi moi

truimg cua Uj ban nhan dan cac clip

3.3.1. Uy ban nhan dan cdp tinh

+ Ban hanh theo thfun quy~n quy dinh, co ch~, chinh sach, chuang

trinh, k~ ho~ch v~ bao v~ moi twang;

+ Chi 40, t6 .chtrc thgc hi~n chi~n lugc, chuang trinh, k~ ho~ch va

nhi~m V\l v~ bao v~ moi truang;

+ Chi ~ xay d\filg, quim Iy h~ th6ng quan We moi t:nrong Clla dja phuang;

+ Chi d~o dinh 10' t6 chtrc danh gia hi~n tr~ng moi truang;

+ T6 chtrc thdm dinh, phe duy~t bao cao danh gia tac dQng moi

twang thuQc thdm quy~n;

+ Tuyen truy~n, giao d\lc phap lu~t v~ bao v~ moi truang;

+ Chi d~o cong tac ki~m tra, thanh tra, xu If vi ph~ phap lu~t v~ bao v~ moi truang; giai quy~t tranh chdp, khi~u n~i, t6 cao, ki~n nghi v~ moi truang theo quy dinh cua phap I~t v~ khi~u n~i, t6 cao va cac quy dinh khac cua phap lu~t co lien quan; ph6i hQP vai Uy ban nhan dan cdp tinh lien quan giai quy~t cac vdn d~ moi twang lien tinh.

3.3.2. Uy ban nhan dan cdp huy~n

+ Ban hanh theo thfun quy~n quy dinh, co ch~, chinh sach, chuang

trinh, k~ ho~ch v~ bao v~ moi truang;

+ Chi 40, t6 chtrc thgc hi~n chi~n lugc, chuang trinh, k~ ho~ch va

nhi~m V\l v~ bao v~ moi truang;

+ T6 chtrc dang kY va ki~m tra vi~c thgc hi~n cam k~t bao v~ moi truang bao g6m: Ti~p nh~, xem xet tinh phil hQP vm phap lu~t cua ban cam k~t bao v~ moi truang cua cac dg an, co sa san xudt, kinh doanh, dich V\l chua ho~t dQng; Trong 05 ngay lam vi~c phai cdp gidy xac nh~ ban cam k~t bao v~ moi twang cho cac t6 chtrc, hQ gia dinh, ca nhan. Twang hQP chua cdp gidy xac nh~n ban cam k~t bao v~ moi twang thi phili noi ro Iy do bfulg van ban; Chi d~o t6 chtrc vi~c thanh tra, ki~m tra vi~c thgc hi~n cac nQi dung ban

87

cam k8t bao v~ moi truang clla t6 chuc, hQ gia dinh, ca nhan; Trong mQt sB truang hQ'P, Dy ban nhan dan cAp huy~n co th8 uy quy~n cho Dy ban nhan dan cAp xii tren dia ban th\Ic hi~n vi~c t6 chuc dang leY, ti8p nl$l va cAp giAy xac nh~ bim cam k8t bao v~ moi truang dBi vm cac co sa sim xuAt, kinh doanh, dich V\l quy mo hQ gia dinh chua di vao ho~t d{)ng va dang thai ki8m tra vi~c th\Ic hi~n cac nQi dung bim cam k8t bao v~ moi truang.

+ Tuyen truy~n, giao d\lc phap lu~t v~ boo v~ moi truang;

+ Chi d~o cong tac ki8m tra, thanh tra, xu ly vi ph~ phap l~t v~ bao v~ moi truang; giai quy8t tranh chAp, khi8u n~i, tB cao, ki8n nghi v~ bao v~ moi truang theo quy dinh Clla phap l~t v~ khi8u n~i, tB cao va cac quy dinh khac Clla phap lu~t co lien quan;

+ PhBi hQ'P vm Dy ban nhan dan cAp huy~n co lien quan giai quy8t cac

vAn d~ moi truang lien huy~n;

+ Th\Ic hi~n cac nhi~m V\l quim ly nha nuac v~ bao v~ moi truang theo

uy quy~n Clla co quan quim ly nha nuac v~ bao v~ moi truang cAp tinh;

+ Chi d~o cong tac quim ly nha nuac v~ bao v~ moi truimg Clla Dy ban

nhan dan cAp xii.

+ Co quy~n yeu cAu, khi8u n~i, ki8n nghi v~ bao v~ moi truimg d8n cac

co quan co thfun quy~n dBi vm cac d\I an, ho~t dQng tren dia ban;

+ L~p quy ho~ch, bB tri m~t b~g ~p k8t chAt thai riin ill cac xii, phuang, thi trAn, thi tu; xay d\Illg h~ thBng xu ly nuac thai ~p trung va khu chon lAp chAt thai tren dia ban;

+ ThBng ke, hiu gift sB li~u v~ moi truang clla dia phuong minh va co quy~n yeu cAu cac co sa sim xuAt, kinh doanh, dich V\l thuQc dBi tUQl1g phai co bim cam k8t bao v~ moi truang cung cAp thong tin v~ moi truang Clla cac co sa do;

, .

+ Bao cao Sa Tai nguyen va Moi truang v~ thong tin moi truang tren dia ban va cong bB cac thong tin Chll y8u v~ moi truang theo dinh leY ho~c theo yeu cAu nhu: hi~n tr~g moi truang, bim cam k8t dii dugc dang leY, khu V\IC moi truang bi 0 nhi8m, suy thoai, khu V\IC co nguy co xay ra S\I cB moi truang, noi t~p k8t chAt thai riin .... ;

88

+ Co quy~n yeu cAu cac doanh nghi~p, co sa san xudt, kinh doanh, dich Y\l tren dia ban d6i tho~i v~ moi truang ho~c chu tri d6i tho~i v~ moi truang theo yeu cAu cua t6 chuc, cQng dang dan cu, hQ gia dinh va ca nhan ho~c theo dan thu khiSu n~i cua t6 chuc, ca nhan lien quan;

+ TiSp nh~, t6ng hgp va niem ySt cong khai cac QuySt dinh phe duy~t bao cao danh gia mc dQng moi truang cua cac d\l an t~i dia phuang minh (do Sa Tai nguyen va Moi truang chuySn dSn) dS cQng dang dan cu nm th\lc hi~n d\l an biSt va giam sat vi~c th\lc hi~n.

3.3.3. Uy ban nhan dan cap xii

+ Chi ~o, xay d\lDg kS ho~ch va t6 chuc th\lc hi~n nhi~m V\l bao v~ moi truang, gift gin v~ sinh moi truang tren dia ban, khu dan cu thuQc ph~m vi quan Iy cua minh; t6 chuc v~ dQng nhan dan xay d\lDg nQi dung bao v~ moi truang trong huang uac cua cQng dang dan cu; huang dfut vi~c dua tieu chi v~ bao v~ moi truang vao trong vi~c danh gia thon, lang, dp, ban, buon, phum, soc va gia dinh van hoa;

+ KiSm tra vi~c chdp hanh phap I~t v~ bao v~ moi truang cua hQ gia

dinh, ca nhan;

+ Phat hi~n va xu Iy theo thfun quy~n cac vi ph~ phap lu~t v~ bao v~ moi truang ho~c bao cao co quan quan Iy nha nuac v~ bao v~ moi truang cdp tren trvc tiSp;

+ Hoa giai cac tranh chdp v~ moi truang phat sinh tren dia ban theo quy

diM cua phap lu~t v~ hoa giai;

+ Qu3n Iy ho~t dQng Clla thon, lang, dp, ban, buon, phum, soc, 16 dan ph6 va t6 chuc tv quan v~ gift gin v~ sinh moi truang, bao v~ moi tnIang tren dia ban.

4. Nguyen tic quin Iy moi trU'img nang nghi~p, nang than

Quan Iy nha nuac v~ moi truang nong nghi~p, nong thon cAn d\la tren

cac nguyen tic sau:

4.1. Dam bao tinh hi thAng

Nguyen t~c nay xUdt phat ill ban chdt h~ th6ng cua d6i tuQIlg quan IY. Moi truang la mQt h~ thBng phuc ~p, bao gam nhi~u phAn tic hgp thanh, cac phAn tic do co ban chdt tv nhien va xa hQi khac nhau, bi chi ph6i b6i cac quy

89

lu~t khac nhau, ho~t dQng khong dBng huang th~ chi mau thufut va dBi l~p nhau. Nhi~m V\l cua quan ly moi truOng la tren co sa thu th~p, tAng hgp va xu ly thong tin v~ tr~g thai ho~t dQng cua dBi tuqng quan ly (h~ thBng moi truOng) dua ra cac quy~t dinh quan ly phil hgp, thuc dAy cac phAn til cAu thanh ho~t dQng d~u d~, can dBi, hai hoa huang t6"i m\lc tieu da diM.

4.2. Bam bao finh tDng h(lp Nguyen tic nay duqc xay d\lIlg tren co sa mc dQng tAng hgp cua ho~t dQng phat tri~n len dBi tuqng quan lY. Cac ho~t dQng phat tri~n thuOng di~n ra du6"i nhi~u hinh thai rAt da ~g (cac ho~t dQng san xuAt, ho~t dQng tieu th\l, ho~t dQng thuong m~i, ho~t dQng dich V\l, ho~t dQng diu tu, sinh ho~t v~t chAt va tinh thdn cua cQng dAng...). Dil dum hinh thuc nao, quy mo va tBc dQ ho~t dQng ra sao, m6i lo~i ho~t dQng, tn;rc ti~p hay gian ti~p, m~ hay y~u, d~u gay ra tac dQng tAng hqp len d6i tuqng quan ly (h~ th6ng moi truOng). Vi th~, trong khi ho~ch dinh chinh sach va chi~n lugc moi truOng, trong vi~c d~ ra cac quy~t diM quan ly moi truOng cdn phai tinh d~n mc dQng tAng hqp va h~u qua cua chung.

4.3. Bam bao finh lien tflc va nhdt qlUin

Moi truOng la mQt h~ th6ng lien Wc, 16n ~, ho~ dQng va pMt tri~ thong qua chu trinh trao dAi v~t chAt, nang luqng va thong tin "chay" lien Wc trong khong gian va thm gian. Co th~ noi, ho~t dQng Clla h~ thBng moi truOng khong phan ranh gim theo khong gian va thm gian. D~ tinh nay quy diM tinh nhAt quan va tinh lien Wc Clla mc dQng quan ly moi truOng, doi hoi khong ngimg nang coo

nang h.rc d\l doan va xU ly tang hqp Clla quan ly vi mo Clla Nha nu6"c.

4.4. Bam bao t¥p trung, dan chu

, .

Day la mQt trong nhiing nguyen tic co ban cua quan ly kinh t~ va quan ly xii hQi. Quan ly moi truOng dugc th\lc hi~n a nhi~u cAp khac nhau. Vi th~, cdn phai dam bao m6i quan h~ ch~t che va t6i uu gifra ~p trung va dan chu trong quan ly moi truOng. T~p trung phai th\lC hi~n tren co sa trong ban b~c, quy~t dinh cac vAn d~ co lien quan d~n moi truang theo phuong cham "dan bi~t, dan ban, dan lam, dan ki~m tra". Ngugc l~i dan chu phai th\lc hi~n trong khuon khA t~p trung, khong mau thufut, dBi vm ~p trung, tranh lang phi nguBn l\lc xii hQi. T~p trung dugc th~ hi~n thong qua k~ ho~ch hoa cac ho~t dQng phat tri~n, ban hanh va th\lc thi h~ th6ng phap lu~t vS moi truOng, th\lc

90

hi~n che dQ tnich nhi~m cua ngum dUng dAu cac co quan, t6 chuc, doanh nghi~p... Dan chu du<}c hieu hi~n avi~c xac dinh ro vi tri, trach nhi~m cua cac cAp quan Iy, avi~c ap d\lIlg rQng rai kiem toan va h~ch toan moi truOng, a sir d\lIlg ngay coog nhieu cac cong C\l kinh te vao quan Iy moi truOng nhAm ~o ra m{lt hAng chung, hinh ddng cho mQi nganh, mQi cAp, mQi dia phuong, a vi~c tang cUOng giao d\lC va nang cao nh~ thuc, y thuc moi truOng cho cac

ca nhan va cQng d6ng...

4.5. Kit h{IJJ quiln Ij theo nganh va quiin Ij theo lanh th8

Cac thanh phAn moi truOng nhu khong khi, nuac, dAt, am thanh, anh sang, long dAt, nui, rUng, song, h6, hien, sinh v~t, cac h~ sinh thai, cac khu dan cu, khu san xuAt, khu hao t6n thien nhien, canh quan thien nhien, danh lam th~ng canh, di tich Itch sir va cac hinh thai v~t chAt khac thUOng do mQt nganh nao do quan ly va sir d\lIlg. Nhung cac thanh phAn moi truOng l~i

du<}c phan h6, khai thac va sir d\lIlg tren mQt dia han C\l the thuQC quyen

quan ly cua mQt cAp dia phuong tuong (:mg. Cung mQt thanh phAn moi

truOng co the chiu S\l quan ly song trung. Neu khong ket hgp ch{lt che gifra quan Iy theo nganh va quan ly theo lanh th6 thi se giam hi~u I\lC va hi~u

qua cua quan ly moi truOng, tM nguyen thien nhien lien tvc hi khai thac, sir

d\lng khong hqp ly va lang phi, moi truOng tiep tvc hi suy thoai.

4.6. Kit h{IJJ hai hoa eae lopi 1{Ii ieh

Ket hqp hai hoa cac 1

+ Th\lc thi chinh sach moi truOng khach quan, dUng db, phu hgp vai dieu ki~n va ~c diem phat trien cua dAt nuac trong tUng thm kYo Chinh sach moi truOng do phai phan anh 1

xii hQi, ciing tUc la lqi ich cua mQi thanh vien trong xii hQi.

+ xay d\lllg va th\lc hi~n cae quy ho~h va ke h~ch ve moi truOng chuAn

xae, co tfun nhin xa, cO tinh kha thi cao va quy tv 19i ich Clla ca h~ th6ng

+ Th\lc hi~n dAy du va nghiem ng{lt che do ke toan va kiem toan moi truOng, sir d\lIlg dUng db va rong riii cac khuyen khich, don hAy kinh te de

quan ly moi truOng mot cach co hi~u qua.

91

K~t hqp hai hoa cae lqi ieh con boo ham S\I k~t hqp lqi ieh qu& gia, lQi ieh khu "\Ie va lqi ieh quBe t~, boi vi bao v~ moi truOng da tro thanh vAn d8 toan eAu, la mQt trong OOimg d~e tnmg co ban ella thm d~ nuae ta trong ti~n trinh hQi OO~p vao khu "\Ie va th~ gim.

4. 7. Kit h{1JJ ch;,t chi, hai hoa gi;ra quiin Ij tai nguyen va moi trlro-ng

vOi quiin Ij kinh ti, quiin Ij Xli hpi

De d~t duqe m\le tieu phat trien b8n vimg, huang d~n mQt xa hQi b8n vimg trong tuong lai, ngay til dAu va trong suBt qua trinh phat trien, phai k~t hgp eh~t ehe, hai hoa giua quan ly tai nguyen va moi truOng vm quan ly kiOO t~, quan ly xa hQi thong qua vi~e ho~eh dinh ehiOO saeh va ehi~n luqe phat trien dUng dfut, co tAm bao quat va co tiOO tAng hqp, thong qua qua trinh hoa OO~p cae k~ ho~eh va dAu tu v8 moi truOng vao cae k~ ho~eh va dAu tu v8 kiOO t~ - xa hQi 0 t~t ea mQi khau, mQi e~p quan ly ella Nha nuae.

5. Cae eong ey quan Iy moi truimg nong nghi~p, nong thon

5.1. Cong Cfl phap Ij

La cae qui diOO, rna d\Ia vao do kiem soat 0 OOi~m se co cae hanh dQng thieh hqp de d~t duqe m\le dieh d8 ra, bao gam: Lu~t BVMT va cae viin ban duai lu~t, cae tieu chufut moi truOng, tieu ehufut h~ thBng QLMT, cae huang dfut ky thu~t.

* Tieu ehufut moi truOng la phuong ti~n ehiOO d~ tf\Ie ti~p di8u ehiOO eh~t luqng moi truOng. Chung xae dinh eac m\lC tieu moi tnrOng va d~t ra sB luqng hay nang dQ eho phep ella cae eh~t duqe thai vao moi truOng ~t, nuae va khong khi hay duqe tan ~i trong cae san phfun tieu dUng.

Theo L~t Bao v~ moi truOng 2005: HTieu chudn moi truV'ng la gi6i hr;zn cho phep cua cac thong sd vJ chat lut;rng moi truVng xung quanh, vJ ham lut;rng cua chat gay 0 nhiim trong chat thai aU(lc ca quan nha nuac co tham quyJn quy ajnh lam c{m CtC ai quan Iy va bao v~ moi truimg.

, .

H? thang tieu chu8n moi trlro-ng quac gia

- H~ thBng tieu ehudn moi truOng quBe gia bao gAm tieu ehudn v~ chAt

luqng moi truOng xung quanh va tieu ehudn v8 chAt thai.

- Tieu chuan vJ chat lut;rng mOi truimg xung quanh bao g6m:

92

+ Nhom tieu chu§n moi truOng d6i vrn dAt ph\lc V\l cho cac m\lc dich

v~ san xuAt nong nghi~p, lam nghi~p, thuy san va m\lc dich khac;

+ Nhom tieu chu§n moi truOng d6i vrn nuac m~t va nuac durn dAt ph\lc V\l cac m\lc dich v~ cung cAp nuac u6ng, sinh ho~t, cong nghi~p, nuoi trdng thuy san, turn tieu nong nghi~p va m\lc dich khac;

+ Nhom tieu chu§n moi truOng d6i vrn nuac bi€n yen ba ph\lc V\l cac

m\lc dich v~ nuoi trdng thuy san, vui cheri, giai tri va m\lc dich khac;

+ Nhom tieu chu~n moi truOng d6i vai khong khi a vung do thi,

vung dan cu nong thon;

+ Nhom tieu chu§n v~ am thanh, aM sang, buc x~ trong khu V\lC dan

cu, noi cong cQng.

- Tieu chudn vJ chdt thai bao gam:

+ Nhom tieu chu§n v~ nuac thai cong nghi~p, dich V\l, nuac thai tiI

chan nuoi, nuoi trdng thuy san, nuac thai sinh ho~t va ho~t dQng khac;

+ Nhom tieu chu§n v~ khi thai cong nghi~p; khi thai tiI cac thiBt bi dUng dB xu ly, tieu huy chAt thai sinh ho~t, cong nghi~p, y tB va tiI hinh thuc xu ly khac d6i vrn chAt thai;

+ Nhom tieu chuAn v~ khi thai d6i vrn phuong ti~n giao thong, may

moc, thich bi chuyen d\lllg;

+ Nhom tieu chu§n v~ chAt thai nguy h~i;

+ Nhom tieu chu§n v~ tiBng dn, dQ rung d6i vrn phuong ti~n giao

thong, co so san xuAt, kinh doanh, dich V\l, ho~t dQng xay d\lllg.

5.2. Cong ell kinh ti * Cac I? phi 6 nhiim

L~ phi 0 nhi~m quy djnh cac chi phi phai tra dB ki€m soat luqng 0 nhi~m. Vi~c ap d\lllg chUng d~c bi~t thich hgp khi co thB uac tinh tuong d6i chinh xac S\l t6n thAt do luqng 0 nhi~m tang them gay ra.

Hi~n nay, phi moi truemg a Vi~t Nam la cac khoan thu nh~m bu d~p chi phi cua Nha nuac cho vi~c th\lc hi~n nhi~m V\l bao v~ moi truOng, day la nhfrng khoan thu b~t bUQc nhfrng ngum dUQc huang dich V\l phai dong gop vao cho Nha nuac ho~c cho t6 chuc quan ly lam djch V\l do, tf\lc tiBp ph\lc

93

V\l l~i cho nguai dong phi. Nhu v~y vi~c th\Ic hi~n phi moi truang cAn phai d~t duQ'c hai m\lc dich co ban : Thu nhdt la lam thay d6i hanh vi cua ngum gay 0 nhiSm; Thu hai la tang ngu6n thu nh~p d~ chi cho nhUng ho~t dQng cai thi~n moi truang. Phi moi truang phai dam bao nhUng nguyen t~c cua Phap

l~OO Phi va L~ phi.

Hi~n nay phi moi truang Clla Vi~t Nam co ban co hai lo~i la phi nuac

Phi nuae thai: hi~n dang duQ'C trien khai th\IC hi~n trong ca nuac tren co sa Nghi diOO 67/2003/ND-CP do Thu tuang Chinh phu leY ngay 13/6/2003 OOfun h~ ch~ 0 nhiSm moi truang til nuac thai, sir d\lllg ti~t ki~m nuac s~ch va t~o ngu6n kiOO phi cho quy Bao v~ moi truang th\Ic hi~n vi~c bao v~, kh~c ph\lc 0 OOiSm moi truang.

Phi rae thai do thj: Phi rac thai do thi la cong C\l kinh t~ duQ'c sir d\lllg kha s6m, ve co ban lo~i phi nay chu y~u duQ'c sir d\lllg a khu V\fC do thi, quy diOO thu phi do UBND thanh ph6 ho~c cac tinh quy diOO, do v~y muc thu phi co the khac OOau va ph\l thuQC vao timg dia phuong.

* Ky quy moi truirng. Vi~c IcY quy bfulg mQt khoan tien vao tai khoan ~ mQt t6 chuc tin d\lllg de dam bao th\Ic hi~n nghi'a V\l ph\lc h6i moi truang do ho~t dQng khai thac khoang san gay ra thea quy diOO cua phap lu~t ve ho~t dQng khoang san.

thai va phi rac thai do thi.

5.3. Cong e(l kj thuQ,t

..

- Cong ngh¢ san xudt: Vi~c ap d\lllg cac cong ngh~ tien ti~n, cong ngh~ s~ch se giam tieu t6n nguyen v~t li~u va nang luqng, do do giam thieu chdt thai va h~ ch~ cac kha nang gay 0 OOiem (bi~n phap hfru hi~u cua vi~c ngan ngira 0 OOiem).

- Cong ngh'¢ moi truirng: De ra cac giai phap ky thu~t de xir ly chdt thai

d~t tieu chufut moi truang.

94

D6i vai mQt s6 1100 V\fC khac ngoai khai thac khoang san OOu khai thac nmg, khai thac hai san tv OOien chUng ta v§n chua co ch~ tai cho ph\lc h6i moi truang thong qua leY quy moi truang.

TAl LI~U TRAM KHAo

1. Giao trinh kinh t8 moi truimg

2. Lu~t v~ sinh an toan th\lC phfun 2010 (Lu~t s6 55/2010/QHI2)

3. Phap l~nh v~ sinh ATIP 12/2006/PL - UBTQHll

4. Thong tu lien tich s6 18 - 2005 - TILT- BYT - BCN

5. Chi thi 1159/CT - BNN - QLCL ngay 27/4/2011

6. Thong tu s6 14/2011/TI-BNNPTNT ngay 29/3/2011

95

Chuyen d~ 8

TO CHUC vA QUANLV cAc DlcD VV TRONG NONG NGHq:P, NONG mON

Nhi~m Y\l phat tri~n nang nghi~p, nang than cua nuac ta dBn nam 2020 dii dugc Dang va Nha nuac chi ra trong Nghi quyBt s6 26 - NQrrW ngay 05 thang 08 nam 2008 v~ nang nghi~p, nang dan, nang than nhu sau:

- Xay d\lIlg n~n nang nghi~p phat tri~n toan di~n, hi~n d~i; dAng thai

vm phat tri~n m~ cang nghi~p va dich Y\l i:J nang than.

- D6i mai va xay d\lIlg cac hinh thuc t6 chuc san xu~t, dich Y\l co hi~u

qua i:J nang than.

Nhu v~y, hoan thi~n cang lac t6 chuc va quan ly cac dich Y\l nang nghi~p, nang than sao cho co hi~u qua cao la mQt trong nhl1ng v~ d~ c~p bach nh~t d~ xay d\lIlg thanh cang nang than mm iJ nuac ta hi~n nay. I. MQT s6 vAN DE co BAN vE TO cmJc vA QuAN LV cAc DICH VV NONG NG~P,NONG rnoN (DVNN, N1)

1. Khai ni~m v~ djch vy nong nghi~p, nong thon

. . 1.1. Dich vu

- Dich Y\l, xet trong ph~ vi toan xii hQi, gAm toan bQ nhl1ng ho~t dQng

gian tiBp d~ san xuat ra Clla cai v~t ch~t cho xii hQi, bao gAm:

+ Nhl1ng ho~t dQng ph\lc Y\l cho san xu~t.

+ Nhl1ng ho~t dQng ph\lc Y\l cho dai s6ng.

- Xet trong ph~ vi nganh nang nghi~p, dich Y\l dugc phan ra:

+ Nhl1ng ho~t dQng ph\lc Y\l cho san xu~t nang nghi~p (DVNN).

+ Nhl1ng ho~t dQng ph\lc Y\l cho dai s6ng nang than (DVNT).

t

1.2. Djch vfI nong nghijp, nong thon

- Dich Y\l nang nghi~p, bao g6m:

+ Nhl1ng ho~t dQng cung lIng cac lo~ v~t tu "dAu vao" va v6n cho san

xu~t nang nghi~p..

96

+ Nhiing hOc;lt dQng bao tieu cac loc;ti san phfun "dAu ra" tiI san xuAt

nong nghi~p Clla nong dan.

+ Nhiing hOc;lt dQng tc;lo ra OOiing di~u ki~n - y~u t8 thu~n l<;yi han cho san xuAt nong nghi~p Clla cac hQ (rna n~u dB tirng hQ tglarn thi ho~c hQ khong thB lam du<;yc ho~c lam thu

- Dich V\l nong thon, bao g6rn:

+ Nhiing hOc;lt dQng cung lmg cac v~t phArn tieu dUng cho dai s8ng

nong thon.

+ Nhiing hOc;lt dQng tc;lo ra OOiing di~u ki~n - y~u t8 thu~n l<;yi han cho dffi s8ng nong thon (rna n~u dB tirng hQ tg lam thi hQ ho~c ciing khong thB lam du<;yc ho~c lam thu

Nhu v~y, dich V\l nong nghi~p, nong thon g6rn tAt ca OOiing hOc;lt dQng ph\lc V\l cho san xuAt nong nghi~o (cung lmg v8n va cac IOc;li v~t tu dAu vao, bao tieu cac san phfun dAu ra va tc;lo ra nhUng di~u ki~n, y~u t8 th~ 19i cho san xuAt nong nghi~p) va dffi s8ng nong thon (cung lmg cac v~t phb tieu dung va tc;lo ra OOiing di~u ki~n, y~u t8 thu~ 19i cho dffi s8ng nong thon) dB cho san xuAt nong nghi~p va dffi s8ng nong thon khong ngirng phat triBn.

2. Phan IOfi djch vy. nang nghiip, nang than

2.1. Phiin lop; djch VI' nong ngh;'p

2.1.1. Phtin IO{li djch V¥ nOng nghi¢p theo qua trinh san xudt nOng nghi?p Theo qua trinh san xuAt nong nghi~p, dich V\l nong nghi~ du<;yc phan ra: - Dich V\l truac san xuAt nong nghi~p (dich V\l v8n, v~t tu, dao tc;lO,

chuyBn giao ti~n bQ khoa hQc, ... ).

- Dich V\l trong qua trinh san xuAt nong nghi~p (lam dAt, gieo thAng,

BVTV, tum tieu, thti y, ...).

- Dich V\l sau qua trinh san xuAt nong nghi~p (v~ chuyBn, ch~ bi~n, biio

quiin, tieu thl), ...).

2.1.2. Phiin IOt;li dich v~ n6ng nghi?p theo tinh chdt kinh tJ - kl thu(zt

Theo tiOO chAt kiOO t~ - ld thu~t Clla dich V\l; Dich V\l nong nghi~p du<;yc

phan ra:

97

- Djch Vl) tai chinh (tin d\ll1g, cung Ung v6n)

- Dich Vl) thuang m~ (cung Ung v~t tu, baa tieu san phfun)

- Djch Vl) 10 th~t (lam dAt, tum tieu, boo v~ thvc v~t, thu y, ch~ bi~n)

- Djch Vl) khuy~n nong (dim ~o ~p hu§n...)

2.1.3. Phan lot;li djch V~ nang nghi~p theo muc dr; thu phi

Theo muc de} thu phi, djch Vl) nong nghi~p duQ'c phan ra:

- Djch V\l mien phi.

- Djch V\l thu phi.

- Djch Vl) h6 trQ' (giam gia...)

2.1.4. Phan lot;li djch V~ nang nghi~p theo scm pMm v~t chdt c~ thd

dU(1c mua bim

Theo san phfun v~t ch~t C\l th~ dugc mua ban, dich Vl) nong nghi~p

duQ'c phan ra:

- Dich Vl) co san phfun v~t ch~t C\l th~ duQ'c mua ban, gBm:

+ Djch Vl) cac lo~i v~t tu d~u vao cho san ~t nong nghi~p (gi6ng, phan bon, thu6c tm sau, thuc an gia suc, gia ck va ca...); Cac hQ'P mc xii nong nghi~p lam tuang d6i t6t.

+ Dich Vl) bao tieu cac san phfun d~u ra tit san xuAt nong nghi~p; cac

hQ'P tac xii nong nghi~p lam r~t kern.

- Djch Vl) khong co san phfun v~t ch~t C\l th~ duQ'c mua ban, gBm:

, .

Dich Vl) ~o ra nhUng dieu ki~n - y~u tB thu~ lqi han cho san xu~t nong nghi~p nhu djch Vl) d~y nghe, chuy~n giao ti~n bQ 10 thu~t, lam d~t, gieo thfutg, bao V~ thgc v~t, thuy nong, thu y, tuBt lua, ch~ bi~n bao quan nong san....Cac hQ'P mc xii nong nghi~p mm lam tuang d6i t6t m~y djch Vl) trong san xu~t nong nghi~p

2.2. Phiin lop; djch Vfl nong thon

Djch V\l nong thon chu y~u dugc phan lo~i theo san phAm v~t ch~t C\l th~ duQ'c mua ban tren thj truimg. Theo do djch Vl) nong thon duQ'c phan ra:

98

- Dich Y\l kern sim ph~m v~t ch~t: la nhfrng dich V\l chu yBu thoa man nhu cAu dai s6ng v~t ch~t cua nguai dan nong thon nhu dich V\l luang th\lc th\lc phb, cac nhu yBu ph~m khac, cac hang hoa khac tieu dung trong nong thon....

- Dich Y\l khong kern san phb v~t ch~t: la nhfrng dich Y\l tl;lo ra nhfrng di~u ki~n - yBu t6 thu~ lQi hon cho dai s6ng nong thon, chu yBu thoa man nhu cAu dai s6ng tinh thAn cua nguai dan nong thon nhu dich Y\l thu gom rac thai, trong giu xe, t6 chuc dam cum, cham soc nguai gia; neo don; tan ~t; cham giu tre; trang di~m co dau, chu r~, gQi, s~y, lam dAu, sang sua mong chan tay, rna xe, sua chua cac lOl;li, cau ca giai tri ...hay cho thue phong 6

trong cac hQ gia dinh dia phuong....

3. Mye tieu eua dieh vy nong nghi~p, nong thon

Voi vai tro "h6 trq" cho kinh tB nong hQ phat tri~n, dich V\l nong nghi~p, nong thon co m\lc tieu hang dAu la ph\lc V\l cho kinh tB nong hQ dl;lt hi~u qua cao hon, tang nhanh thu nh~p cho nong dan, sau do moi la lQi

nhu~ cua co s6 lam dich Y\l.

Tinh hinh chung hi~n nay la nhfrng t6 chuc lam dich V\l nong nghi~p nao tuan thu m\lc tieu nay voi t~t ca cac m~t hang! hOl;lt dQng dich V\l (m~t hang! hOl;lt dQng dich V\l) cua minh thi t6 chuc do ngay cang lam vao kho khan, th~m chi co nguy co pha san; nBu chi tuan thu m\lc tieu nay voi m~y m~t hang! hOl;lt dQng dich Y\l "b~t bUQc" , con nhfrng m~t hang! hOl;lt dQng dich V\l con ll;li d~t m\lc tieu lqi nhu~n len hang dAu thi v~n t6n tl;li va co co phat tri~n.

4. Yeu eAu eua dieh vy nong nghi~p, nong thon

D~ mang ll;li hi~u qua cao cho ca nguai huang dich Y\l - nong dan l~ nguai lam dich Y\l (hqp tac xa nong nghi~p, t6 hqp tac, tu nhan, ...) thi nguai lam dich Y\l nong nghi~p, nong thon cAn qUID tri~t cac yeu cAu sau day:

Cac yBu t6 "dAu vao" cho san xu~t nong nghi~p phai duQ'c cung Ung dUng s6 luqng, dUng ch~t luqng, dUng dia di~m va thai di~m phat sinh cac nhu cAu dich Y\l tuang Ung, boo san xu~t nong nghi~p co lich thai Y\l nghiem ng~t. Yeu cAu nay doi hoi m~c du dich Y\l nong nghi~p mang tinh tl;lffi thai

99

4.1. Cung cap kiP thUi cae y2u t8 iliu vao cho san xuat nong nghi?p

nhung phai co chuyen mon rAt cao va dich Y\l phai dugc t6 chuc rAt chij.t che theo xu dBng; v~t tu chi dugc phep mua ve dUng thm diem vm s6 lugng cAn thiBt tr3.nh u dQng lang phi v6n; cac nguBn hrc doi du sau mua Y\l (khi nong nhan) phai dugc sir d\Ulg tri~t de, hi~u qua nhAt...

4.2. Dam bao dich vll co chat IU(fflg tAt, gia ca h(1p Ij

Phai dam bao dich Y\l co chAt lugng t6t nhAt, gia ca hgp ly, vi d\l chAt lugng gi6ng quyBt dinh nang suAt, chAt lugng cua san phfun nong nghi~p, theo do quyBt dinh hi~u qua cua san xuAt nong nghi~p. Vi v~y, khi cung Ung gi6ng mm bAt bUQc phai tu vAn chu dao mQi mij.t lo~i gi6ng mm do cho ngum dan.

4.3.Dap ,mg aU{lc yeu cdu cua 4di sAng Xli hpi

Nhiing ho~t dQng ph\lc Y\l cho dm s6ng nong thon khong chi lam th6a man nhu cAu dai s6ng v~t chAt rna con phai thoa man ca dm s6ng tinh thAn ngay cang cao Clla ngum dan nong thon. Yeu cAu nay doi hoi ngum lam nhiing ho~t dQng ph\lc Y\l cho dai s6ng nong thon phai dv bao dugc lo~i nhiing ho~t dQng ph\lc Y\l cho dm s6ng nong thon de kip thm chuyen d6i mij.t hang! ho~t dQng dich Y\l va kinh doanh don dAu, dBng thm phai dinh ra gia ban phi hgp vm dieu ki~n cua nong thon khi rna khach hang la nhiing nguai

than quen, ruQt thit, ...

5. D,c diSm cO" ban cia hoa,t dQng djch V\I nong nghi~p, nong thon

5.1. Dich vll nong nghiep phai auylc thl}'C hien tren quy mo hay ph{lm

vi au Ibn mOi co hieu qua

Nhiing ho~t dQng ph\lc Y\l cho dm s6ng nong thon phai dugc thvc hi~n tren quy mo hay ph~ vi du Ian mm co hi~u qua bOi khi do mm giam dugc cac chi phi va tang dugc chAt lugng dich Y\l. Mu6n v~y, nhiing dich Y\l do khong the do timg hQ tv lam lAy rna phai do cac t6 chtrc chuyen trach nhu hgp tac xa nong nghi~p hay t6 hgp tac tren dia ban dam nhi~m.

I

5.2. Dich Vll nong nghiep, nong thon ngay cang pha; chap nhpn c{lnh

tranh gay giit.

a nuac ta hi~n nay, lam dich Y\l nong nghi~p, nong thon bao gBm cac hgp tac xa nong nghi~p, t6 hgp tac, tu nhan, Doan the tren dia. Vi v~y, mu6n c~ tranh thAng 19i phai co chiBn lugc kinh doanh hgp Ii. Chfutg h~, co sa khong nen lam dich V\l tran Ian rna chQn nhiing mij.t hang! ho~t dQng dich Y\l

100

mio rna minh co 19i thS nhdt va th\lc ti€n san xudt nong nghi~p dia phuong buc xuc doi hoi lam m~t hang! ho~t dQng dich V\l "b~t bUQc" (nen trao d6i vm chinh quy~n xii) va chQn nhihlg m~t hang! ho~t dQng dich V\l nao co 19i nhu~ tren v8n dau tu 100 nhdt dS kinh doanh Idy 1iii...

A

A

A

. .

"

II. NQI DUNG TO CHUC QU.AN LY cAc DICH \TV NONG NGHItP, NONG THON TREN BJA BAN XA 1. Trach nhi~m cua chinh quy~n cAp xi trong vi~c t8 chuc va quan Iy cac djch vy nong nghiip, nong thon

Vm tu cach la cdp lanh d~o va quim ly nha nuac trvc tiSpo co so, cdp xii (gam ca Dang uy va UBND xii) phai chiu trach nhi~m toan di~n v~ S\l phat triSn Clla nong nghi~p va nong thon tren dia ban. DS t8 chuc va quan ly t8t cac dich V\l nong nghi~p, nong thon, cdp xii cAn th\lC hi~n t8t mQt s8 cong vi~c dum day:

- Xay d\lllg hqp mc xii nong nghi~p th\lC S\l vihlg m~, dong duqc vai tro chu d~o trong dich V\l nong nghi~p, nong thon 0 dia phuong; dang thm t~o mQi di~u ki~n thu~ 19i nhdt cho hqp mc xii ho~t dQng, thuOng xuyen tu vdn va ph8i kSt hqp ch~t che vm hqp tac xii trong mQi vi~c co lien quan nhu tu vdn cho hqp tac xii chQn duqc ngum chu nhi~m co duc co tai; l~p va t6 chuc th\lc hi~n kS ho~ch dich V\l d~t m\lc tieu cua dia phuong d~ ra; IcY duqc cac hqp dang thuong m~i; d\l cac l€ ki hqp dang gifra hqp tac xii vm ca d8i mc cling nhu vm ba con nong dan; giai quySt cac tranh chdp, khiSu ki~n phat sinh gifra nong dan vm hqp mc xii; lam nhan chUng 0 cac V\l ki~n kinh tS gifra hqp mc xii vm cac d8i tac ben ngoai; ~o di~u ki~n cho hqp mc xii co dia diSm d~t tTl) so va m~t bAng kho biii, co tin chdp dS vay v8n ngan hang...

- T~o di~u ki~n thu~ 19i nhdt cho cac t6 hqp mc duqc hinh thanh tren dia ban xii dS hQ t\l do c~ tranh dich V\l nong nghi~p, nong thon vai cac hqp mc xii nong nghi~p va tu nhan dang lam. Tuy nhien, xii phai luon giam sat ch~t che S\l ho~t dQng cua cac co so lam dich V\l, nhdt la cac co so dich V\l gi8ng cay trang, v~t nuoi. Nhihlg co so nao khong du di~u ki~n lam dich V\l theo quy dinh Clla Nha nuac thi xii kien quySt d((p bo, khong cho lam tran lan, khong phan bi~t do la co so cua tu nhan, cua hqp tac xii hay cua t6 hqp taco

- MQi ho~t dQng dich V\l nong nghi~p, nong thon tren dia ban, xii can t6

chuc va quan ly theo huOOg xay d\lllg xii tro thanh xii nong thon maio

101

"---­

- Khong can thi~p tnii phap l~t vao cong vi~c nQi bQ cua cac co sa hUn

djch Y\l nong nghi~p, nong thon, ~c bi~t Clla cac hqp mc xa nong nghi~p. 2. NQi dung t& chwc, quin Iy dich vy nong nghi~p, nong thon

T6 chuc va qUID ly cac dich Y\l nong nghi~p, nong thon g6m hai nQi dung chinh la tu vfuI va giam sat cac ho~t dQng dich Y\l Clla cae hgp tac xa, t6 hgp mc va tu nhan tren dia ban, C\l the la:

- Tu vfuI ve l~p ke ho~ch dich Y\l nong nghi~p, nong thon.

- Tu vfuI ve kY ket cac hgp d6ng cAn thiet.

- Tu vfuI ve t6 chuc mQt s8 dich Y\l quan trQng.

- Giam sat cua UBND xa d8i vo; cac ho~t dQng dich Y\l nong nghi~p,

nong thon tren dia ban.

2.1. Ttr van vi l{ip ki hopch dich VII nang nghi'p, nang than Trong nen kinh te t.hi truOng, nhu cAu Clla t.hi truOng trong tuang lai vim la

m\lc tieu ph\lc Y\l Clla cac co sa kinh doanh vim la can cu de l~p ke h~ch.

Nhu cAu trong tuang lai cua ngum dan dia phuang ve cac lo~i v~t tu dAu vao, ve bao tieu cac san phfun dAu ra cling nhu ve v~t phfun tieu dimg dm s8ng nong thon deu la nhfrng m\lc tieu ph\lc Y\l cua cac co sa lam dich Y\l nong nghi~p, nong thon; D6ng thm cling chinh nhfrng nhu cAu trong tuang lai dy cimg vo; nhUng thong tin thi truOng khac co lien quan l~i la can cu de cac co sa dich V\l nong nghi~p, nong thon l~p ra cac ke ho~ch dich Y\l cua minh.

..

Vi~c n~m bdt cac nhu cAu trong tuang lai doi hoi cac co sa dich V\l nong nghi~p, nong thon phiii dieu tra, phan tich va d\l bao mQt cach cong phu.De dlJ bao dugc nhu cAu trong tuang lai, truac tien phiii dlJ bao dai h~n (tiI 5 nam tra len), tren co sa do dlJ bao trung h~n (tiI han 1 nam den duai 5 nam) tren co sa do d\l bao tUng nam r6i hang V\l. Ke ho~ch dich Y\l cua cac co sa dich V\l nong nghi~p, nong thon theo ki h~, cling dugc l~p theo trinh

: .

tlJ do.

Ttr van vi l{ip ki hop.ch thi trtrUng vUi timg m;,t hang/ hop.t apng

djch VII aa atr!1c chpn

L~p ke ho~ch thj truOng dAu ra g6m mQt s8 cong vi~c sau day:

102

Thu nhdt: DS xu~t danh m\lc cac m~t hang! ho~t dQng dich Vl) rna co s6

co kha nang lam trong nhi~m leY quan ly

Danh m\lc nay thuOng bao g6m:

+ Nhfrng m~t hang! ho~t dQng dich Y\l rna co s6 dang lam, g6m nhfrng

m~t hang! ho~t dQng dich Vl) 'b~t bUQc" va "khong b~t buQc".

+ Nhfrng m~t hang! ho~t dQng dich Vl) rna co s6 co thB lam them, ding g6m nhfrng m~t hang! ho~t dQng dich Vl) 'b~t bUQC" va "khong b~t bUQc" rna dUQc dS xu~t bfulg phuong phap "tri tu~ ~p thB".

Thu hai: Phan tich, danh gia tiOO kha thi cua tirng m~t hang! ho~t dQng dich Vl) trong danh m\lc noi tren va ra quy8t diM ll,l'a chQn m~t hang! ho~t

dQng dich Vl) co tinh kha thi.

- Phan tich, danh gia mc dQng cua moi tru

hang! ho~t dQng dich Vl)

+ Phan tich, danh gia mc dQng Clla moi tru

+ Phan tich, danh gia mc dQng cua moi tru

Phan tich, danh gia tac dQng Clla moi tru

- Phan tich, danh gia tac dQng cua ban than co s6 d8n kiOO doanh m~t

hang! ho~t dQng dich Y\l:

Nghia la danh gia hi~n tr~g tirng m~t cua co s6 (t6 chuc, v6n, kiOO nghi~m kiOO doanh, trinh dQ quan ly, ... ) mc dQng ra sao d8n kiOO doanh m~t hang! ho~t dQng dich Vl) dang xem xet OOfun tim ra OOfrng diBm m~ (thuc dAy kiOO doanh) va OOfrng diBm y8u (kim ham kiOO doanh) cua chiOO miOO so vai cac d6i thu va phan lo~ chUng theo muc dQ mc dQng dB co OOfrng giai phap

Ung xu phil hqp.

103

- Danh gia mc dQng t6ng hgp Clla cac di€m m~, di€m y~u, co hQi, hi€m

hQa d~n kinh doanh m~t hang! ho~t dQng dich V\l va ra quy~t dinh Iva chQn.

Khi l~p k~ ho~ch dich V\l C\l th€ veri timg m~t/ ho~t dQng dich V\l cAn luu y

mQt sB di€m sau:

- KhBi lugng cung Ung v~t tu cho san x~t nong nghi~p duqc dV tinh can

cu vao thi phAn chi~m linh duqc va muc dAu tu C\l th~ iJ dia phuang.

- KhBi lugng bao tieu nong san duqc d\l' tinh can cu vao quy rno di~n tich tr6ng trQt, sB dAu con chan nuoi, nang s~t va trQng luowngj x~t chu6ng binh quan dv ki~n, khBi lugng cac hQ tg tieu th\l va d€ tieu dimg cho gia dinh.

iJ dia phuang.

- KhBi lugng cung Ung v~t phfun tieu dimg va OOUng di~u ki~n - ySu tB th~ lqi han cho san x~t nong nghi~p va diri sBng nong thon dugc dv tinh can cu vao thi phAn chi~m linh va muc tieu dimg! sv d\lIlg C\l th€

- KhBi lugng cung irng va khBi lugng bao tieu phai duqc An djnh sao cho dam boo tieu h~t hang hoa va co 1m chAc chAn cho m~t hang! ho~t dQng dich V\l, nghIa la chUng phai Ian han khBi lugng hoa vBn Clla m~t hang! ho~t dQng dich V\l va phai 006 han ho~c bAng khBi lugng thi ph§n rna m~t hang! ho~t dQng dich V\l chi~m linh duqc trong Icy k~ ho~ch.

- Khi cung irng giBng meri cho nong dan cAn tu vAn cho hQ v~:

+ Cay tr6ng: giBng do la giBng gi; xU ly giBng do ra sao; chan ruQng nao phu hgp; ky th~t lam ~t, cham sOC, bon phan, tueri tieu; ky th~t phong trir dich b~nh, nang s~t binh quan, bao hanh giBng.

+ GiBng v~t nuoi: giBng dola giBng gi; chu6ng t:qU th~ nao cho phu hgp; ky thu~t v~ chuy€n, nuoi duOng, tim suiJi, v~ sinh chu6ng t:qU, ao dAm; ky th~t phong trir dich b~nh; tang trQng hay nang s~t binh quan bilO hanh giBng cho nong dan.

A

4),

),

), Ir.~ k A

, h

2 2 ".,

..6. lr van ve "',y et cac

fIP wong can

th .At Ie

.. ..

Tu vAn cho cac t6 chue, ea nhan lam dieh V\l ki~n thue, ky nang kY k~t mQt

sB hgp d6ng sau :

- Hqp d6ng rnua ban hang hoa: Hqp d6ng nay duge kY k~t veri cae ill ehue, ea nhan ehuyen eung irng giBng, v~t tu hay khuy~n nong... cAn thi~t phai kY lo~i hgp d6ng miy theo rn~u quy djnh eua Nha nuae.

104

- Hgp d6ng v~ chuy8n hang hoa: Hgp d6ng miy duqc kY k~t vai cac t6 chuc, ca OOan chuyen v~ chuy8n hang hoa. Cling cAn thi~t phai kY lo~i hgp d6ng nay thea mAu quy diOO cua Nha nuac.

- Hgp d6ng cung Ung dich V\l trong san xuAt nong nghi~p: Hgp d6ng nay duqc kY k~t vai cac he> nong dan va cling nen kY thea m~u quy diOO cua Nhanuac.

2.3. Tu van vi t6 chu-e m(jt sA hopt apng dich Vfl quan trfJng

2.3.1 Tu van vJ t6 chuc dich v¥ tieu th¥ san ph6m

- Hgp d6ng giao khoan dich V\l: dich V\l hgp d6ng nay thucJng duqc cac hgp mc xa nong nghi~p kY k~t vai cac t6 dich V\l cua miOO sau khi da kY k~t hgp d6ng cung Ung dich V\l vai cac he>.

D8 t6 chuc dich V\l bao tieu san phfun d~t hi~u qua cao cho ca nong dan l~ nguOi lam dich V\l, thi nguOi lam dich V\l cAn thvc hi~n t6t me>t s6 cong vi~c thea trioo tg duai day:

- HiOO thanh cho duqc m~t hang tieu th\l dAu tien va tim duqc khach

+ Co 3 cach chiOO hinh thanh m~t hang tieu th\l dAu tien la: TV miOO di tim ki~m lAy; 000 tu vAn moi giai va 000 chinh quySn cac cAp (thucJng g~ vai cac dv an cua Nha nuac).

+ Cling co 3 cach chinh d8 tim duqc khach hang tin c~y dAu tien la: Qua sach bao, ~p chi va phuong ti~n thong tin d~i chUng; qua giai thi~u Clla b~ be, cua cac OOa khoa hQc, Clla chinh quySn cac cAp va trgc ti~p tv di ti~p xuc vai cac doanh nghi~p, cac cong ty ch~ bi~n tieu th\l nong san gfin xa r6i vS sang lQc, can oo~c va ra quy~t diOO Iva chQn.

hang tin c~y dAu tien mua hang cho miOO

-Ky k~t hgp d6ng san xuAt - tieu th\l ch~t che va lau dill vai d6i mc tin c~y + Nen kY ca hqp d6ng nguyen cic (hgp d6ng chung) truac khi buac vao

V\l san xuAt va hqp d6ng chi ti~t vai timg 10 hang truac khi giao hang.

105

- Phan tich, danh gia th~t Icy m~, y~u, co he>i, hi8m hQa cua m~t hang tieu th\l d8 xac diOO cho dUng chi~n luqc kiOO doanh lau dai, thich hgp vai m~t hang (xem 2.2.1).

+ Cfut leY duge hgp dang bfutg van ban, co dAu tu Ung truae de lAy ti~n

+ Nen leY hgp dang tir dAu nam, neu khong leY duge til dAu nam thi bit bUQe phai leY duge til dAu V\l, dUt khoat khong de xay ra tiOO tr~g truae khi thu ho~eh mai vQi vang leY hgp dang san xuAt - tieu th\l, nghia la phai leY duge hgp dang, nb duge vBn dAu tu Ung truae eua dBi me mUi t6 ehue nong

do dAu tu Ung truae eho nong dan.

+ Nen leY hgp dang ban theo gia thi truOng vao thm diem thu ho~eh, khong nen leY hgp dang ban theo gia eB dinh ho~e theo khung gia (gia san ­ gia trfut).

dan san xuAt theo hgp dang.

+ Mai ehinh quy~n xa d\l chUng kien l~ leY ket hgp dang.

+ Thuang xuyen ehu dQng tham hoi, g~p go dBi me de ban b~e, danh

- BUQe dBi tae phai gift cam ket hgp dang

gia, t6ng ket, rut kiOO nghi~m eimg dBi me truae khi hgp dang ket thue.

- T6 ehue trien khai nghiem me hgp dang da leY vai dBi me va quy

+ Thong qua thon ban, thong bao cho cae hQ nong dan biet de hQ dang

leY san xuAt va ban san phfun.

2.3.2. Tu win v€ t6 chuc dich v~ tin d~ng nQi bQ hai chi€u Trong ph~ vi ehue nang eua minh, xa phai tu vAn eho cae hgp me xa, t6 hgp me tren dia ban lam dieh V1,1 tin d\lllg nQi bQ 2 ehi~u sao eho co hi~u qua v6i ba con dia phuong eiing OOu vUi cae hgp me xa, t6 hgp me lam dieh V\l nay ."Hai ehi~u" aday la huy dQng ti~n giri tiet ki~m eua cae hQ va l~i lAy ti~n tiet ki~m do eho cae hQ vay ph\le V\l eho san xudt nong nghi~p (va neu co dieu ki~n ph\le V\l eho ea dm sBng nong thon nfta).

..

= •

vimg san xuAt hang hoa theo hgp dang da leY.

106

KiOO nghi~m eho thAy, neu co phuong phap tuyen truy~n v~ dQng tBt va can bQ tin d\lllg OOi~t tiOO, gioi nghi~p V\l thi se dfut dfut t6 ehue duge phong trao giri ti~n tiet ki~m d~u ~ hang thang (vi d\l vao euBi hang thang) sau rQng trong OOan dan dia phuong. Hgp me xa hay t6 hgp me dung ehinh sB ti~n giri tiet ki~m nay eho cae hQ co OOu eAu vay ph\le V\l eho san xuAt nong nghi~p va dai sBng nong thon (eiing nen vao thm diem euBi hang thang OOu tren de d~ dang h~eh toan). Neu sB ti~n giri tiet ki~m trong thang khong du

cho yay theo nhu cdu xin yay cua cac hQ thi mQt s6 dan xin yay phai dS lui sang thang sau ho~c phai giam bOt: s6 lUQllg ti~n gui cho cac dan yay (nghia la khi do hgp tac xa hay t6 hgp mc phai xet d~n S\l uu tien cho Yay). NSu ngugc ll;li thi s6 ti~n khong cho yay h~t, v~ nguyen t~c, phai gui vao ngan hang d~ lay lai.

2.3.3. Tuvan vJ 16 chuc dtch v¥ v~ sinh moi truirng HOl;lt dQng dich V\l v~ sinh moi tfUimg anong thon nuac ta hi~n nay cdn ~p trung vao thu gom va xu ly chat thai ca trong thon ban Idn ngoai dBng ruQng.

Trong thon ban, nai nao da xay d\lng va th\lc hi~n dugc huang uac, trong do quy dinh C\l th~ v~ dia di~m, thai di~m t~p trung chat thai, vo bQC chat thai; nuoi nh6t lQll, ga, cho; muc dong gop l~ phi moi truimg va ch~ dQ thuang phl;lt C\l th~ thi anai do v~ sinh thon ban t6t va ngugc ll;li; nm nao chua xay d\lng va th\lc hi~n dugc huang uac nhu tren thi phS thai trong chan nuoi va sinh hOl;lt cua cac hQ dan vdn xa bila bai kh~p duimg lang, kenh nuac chay, ...gay nhap nhap, nhay nh\la, bdn thiu, b6c mui hoi th6i kh~p nai, anh huang dang k~ dSn suc khoe con nguai.

Ngoai dBng ruQng, van d~ v~ sinh moi truimg vdn dang bi "bo ngo": Vo s6 nhUng bao nilon, vo bao d\lng thu6c sau, ...dugc vlrt bila bai kh~p cac ba ruQng, kenh muang, duimg giao thong nQi dBng...ngay cang nhiBu rna mQi ngum dan vdn cu tha a vo cam vm canh tUQllg do. Tuyen truy~n va t6 chuc dich V\l bao v~ moi truimg dang tra thanh van dB buc xuc nhat anhi~u viIng nong thon hi~n nay. Trong s6 19 tieu chi xay d\lng xa nong thon mai thi tieu chi bao v~ moi tfUimg xanh, Sl;lch, d~p la mQt trong nhUng tieu chi kho th\lc hi~n nhat. Bm v~y, thanh l~p cac t6 dich V\l bao v~ moi truimg ca trong thon ban Idn ngoai dBng ruQng, trong do co phan ro trach nhi~m tUng ngum ph\l trach bao v~ moi truimg tUng khu Vl)'C thon ban, xu dBng va co quy dinh muc dong gop l~ phi bao v~ moi truimg C\l th~ vm tUng hQ la cong vi~c cdp bach trong xay d\lng nong thon mm. Hgp mc xa hay t6 hgp mc phai thu l~ phi do d~ thanh toan ngugc ll;li cho cac t6 va ca nhan thu gom, xu lY. Ngoai ra, xa phai chi dl;lO cac thon ban xay d\lng va t6 chuc th\lc hi~n huang uac bao v~ moi tfUimg xanh, sl;lch, d~p va d~c bi~t phai t~p huan ki~n thuc bao v~ moi truimg

107

b~t bUQc truac h@t vO'i can bQ xa, thon ban, dang vien va sau do cho toan the nhan dan trong xa.

2.4. Giam sat cua cap xi d8i vUi cae hopt dpng djch v!l nong nghiip,

nong thon tren dja ban

Thgc hi~n chuc nang quan 1y nha nuac tren dia ban, ngoai chuc nang tu vAn ve dich V\l nong nghi~p, nong thon cho cac co sa lam dich V\l, cAp xa phai thuOng xuyen giam sat cac ho~t dQng dich V\l nong nghi~p, nong thon di~n ra tren dia ban xa minh thea dUng phap 1u~t, d6ng thm khong can thi~p tnii phap 1u~t vao cong vi~c nQi bQ cua cac t6 chuc (hqp tilc xa, t6 hqp tile) va ca nhan lam dich V\l. Mu6n v~y, cAp xa cAn thgc hi~n t6t mQt s6 nQi dung cong vi~c sau day:

M(jf IiI: Giam sat cac nganh nghe dich V\l cua hqp tilc xa, t6 hqp tilc va

tu nhan co dUng vO'i dang ki hay khong?

NSu phat hi~n thAy co bieu hi~n vi ph~ phap l~t ve nganh nghe kinh doanh thi cAp xa phai kip thm nh~c nha va yeu cAu co sa phai chAp hanh thea dUng phap 1u~t. N@u co sa kinh doanh v§n cu c6 tinh lam tnli thi xa phai can thi~p kip thm, kien quy@t khong de anh huang d@n qua trinh xay dl!Ilg nong thon mO'i axa.

Hai IiI: Giam sat nQi dung, phuong thuc cua tUng ho~t dQng dich V\l cua cac co sa co dUng vO'i nguyen t~c va m\lc tieu cua dich V\l nong nghi~p, nong thon hay khong?

.. ..

N@u phat hi~n thAy, ho~c duQ'c ba con dia phuong phan anh, co nhUng bAt c~p ve nQi dung, cung cach dich V\l nhu chAt 1ugng djch V\l khong dam bao, phong cach dich V\l kern van minh, gia ca dich V\l my ti~n so vO'i gia t.hi truOng ...anh huang tieu cgc d@n san mAt nong nghi~p va dm s6ng nong thon thi xa phai kip thm dieu tra xac minh V\l vi~c. N@u th\lc t@ dUng 1a nhu v~y thi xa kien quy@t yeu cAu cac co sa dich V\l do quan tri~t m\lc tieu va cac nguyen t~c dich V\l nong nghi~p, nong thon; d6ng thm phai b6i thUOng nhUng thi~t h~i da gay ra cho nguai dan - khach hang cua hQ. N@u co sa vfut c6 tiOO khong quan tri~t va tir ch6i trach nhi~m b6i thuemg thi~t h~ thi xa phai ph6i hgp vO'i cac co quan chuc nang xu 1y dfu di€m nhUng co sa vi ph~ do thea 1u~t dinh de lam guang cho nhUng co sa khac, khong phan bi~t do 1a co sa nao (hqp tac xa, t6 hgp tac hay tu nhan) nhfun dam bao cho nong dan dia

108

phuong duqc huemg OOUng dich Y\l nong nghi~p, nong thon chfrt luqng OOfrt,

gia ca phai chang OOfrt vm phong cach dich Y\l van miOO OOfrt co the.

Ba liz: Giam sat cac co sa dich Y\l co chfrp hanh nghiem chiOO nQi quy

bao v~ moi truOng hay khong.

Tren th\fc t8 rfrt OOiSu co sa dich V\l nong nghi~p, nong thon vdn dang d6 bila biii chfrt thai r~n, nuac thai kh~p ven duOng, kenh muong

nuac chay, OOUng biii dfrt trBng 160 000 trong lang xii... gop phAn lam cho m;lO ru6i mu6i ngay cang phat trien va mui hoi thBi a kh~p noi, ngfrm ca xuBng cac ngu6n nuac ngAm, gieo r~c cac mAm b~nh, aOO huemg dang ke d8n suc khoe cua cQng d6ng va C\fC ky phan my quan thon ban rna v~n chua co ch8 tai nao xu IY.

Vm OOUng co sa dich Y\l dii duqc oo~c OOa vai lftn vS chfrp hanh nQi dung bao v~ moi truOng rna vdn cu vi ph~ thi xii phai phBi hqp vm co quan co thfun quySn kien quy8t diOO chi hOlilt dQng dich Y\l cua co sa va b~t xu ly h8t OOUng 0 nhiSm moi truOng rna co sa dii gay ra.

B6n liz: Xii cftn tu vfrn va hu60g ddn cac ca sa dich Y\l nong nghi~p, nong thon tren dia ban (OOfrt la cac hqp tac xii nong nghi~p va t6 hqp mc) lam OOUng dich Y\l rna san xufrt nong nghi~p va do; sBng nong thon a dia phuong dang buc xUc doi hoi va ngay cang co OOu cAu 160.

Vi d\l, lam cac dich Y\l tin d\lfig nQi bQ de cung l:cng them vBn cho san xufrt nong nghi~p va n8u co di8u ki~n thi cung l:cng vBn cho ca dai sBng nong thon nfi'a; hay lam dich Y\l chuyen giao ti8n be> kY thu~t trong tr6ng trQt, chan nuoi hay tieu thu cong nghi~p rna dia phuong co th8 mlilOO; hay lam dich Y\l tlilo cong an vi~c lam OOu dich Y\l di xUfrt khAu lao dQng; hay lam dich Y\l bao tieu san phfun cho nong dan rna chua co dAu ra 6n diOO hay lam dich Y\l thu gom va xu ly chfrt thai r~ va nuac thai. ...my thuQC vao dich Y\l nao dang buc xuc doi hoi anong thon xii ca trong ng~ h~, trung h~ ldn dai hl;lfi.

Vi d\l: Xii Tan Dinh - Ll;lfig Giang - B~c Giang xac djnh 7 lol;li dich Y\l dum day dang la buc xuc, cftn thi8t va co OOu cAu ngay cang 160 anong thon xii:

- Dich Y\l tin d\lfig nQi bQ hai chi8u

- Dich Y\l chuyen giao ti8n bQ ki thu~t

- Dich Y\l khuy8n nong

109

- Dich V\l thuy 19i

- Dich V\l v~ sinh mai wOng

- Dich V\l quan ly chg nang than

- Dich V\l nuac sinh ho~t (nuac may)

Va xii yeu cAu hgp tac xii nang nghi~p Tan Dinh phai lam cit ca 7 lo~i dich V\l nay r8i mai rna rQng lam them cac lo~i dich V\l khac. Ngoai ra, xii con thanh l~p 1 hgp tac xii tin d\lllg chuy~n dich V\l van cho nang dan m~c diI Hgp tac xii nang nghi~p Tan Dinh ciing dang lam dich V\l nay. Xii con tu vAn va huang d~ cho cac tu nhan lam dich V\l di sau vao nhfrng dich V\l nao rna hQ co thB m~nh nh~t rna nang than dia phuang dang cAn nh~t nhu lien kBt vOi hgp tac xii nang nghi~p Tan Dinh thu gom va xu ly ch~t thai, nuac thai hay quan ly cac chg nang than nh6 Ie ...

Nam la: Xii cAn phat hi~n ra nhfrng b~t hgp ly trong vi~c t6 chuc quan ly cac ho~t dQng dich V\l nang nghi~p, nang than adia phuang va kiBn nghi co quan c~p tren co thdm quyBn nghien Clm.

Vi d\l: Hi~n nay akhang it dia phuang, can bQ thu y, BVTV, khuyBn nang do huy~n quan ly vB con ngum va luang b6ng; nhung hQ l~i "n~ viIng" chi d~o cang tac thu y, BVTV va khuyBn nang ~i xii; each t6 chuc va quan ly nhu v~y co g~ dugc trach nhi~m cua nguai can bQ thu y, BVTV va khuyBn nang vOi cang vi~c va luang hQ dugc huang hay khang; co mang l~i hi~u qua cao cho san ~t nang nghi~p a dia phuang hay khang thi c~p xii ciing cAn phai xem xet C\l th~. NBu cau tra 1m la "khang" thi xii phai dB xu~t vOi huy~n cach giai quyBt, hoan thi~n t6 chuc quan ly ra sao. Vi d\l, co th~ dB xu~t giao cho xii quan ly ca vB con ngum, luang b6ng, cang vi~c, trach nhi~m cua can bQ thu y, BVTV, khuyBn nang; con c~p tren chi quan ly chuyen man thea nganh dQc nhu xii Tien L\lc - L~g Giang - B~c Giang dB x~t vOi huy~n L~g Giang va So Nang nghi~p va phat tri~n nang than B~c Giang.

.. ; .

J(

_

,

,

A

A

A

_

III. NHirNG vAN DE cAN LUU Y vE TO CmJC, QuAN LY cAc DICH VV NONG NGHIJ::P, NONG THON DOl vm CAC XA TRUNG DU vA MIEN NiJI

T6 chuc va quan ly cac dich V\l nang nghi~p, nang than atrung du va miBn nui, c~p xii cAn lUll y dBn ~c thiI vB diBu ki~n tv nhien va xii hQi (d~c

110

" - - ­

bi~t la phong Wc ~p quan cua dang bao dan tQc thi~u s6) d~ dua ra nhUng quy~t dinh hqp ly mang l~i hi~u qua cho kinh t~ hQ dia phuong cling nhu cho cac co sa lam djch V\l.

- Khi l~p k~ ho~ch chi~m linh thj truOng dAu ra va k~ ho~ch djch V\l timg m~t hang! ho~t dQng djch V\l ck lUll y d~n quy mo s6 hQ sao cho dam bao khong bi 16 v6n, bOi dan cu nong thon mi~n nui r~t thua th6t; Do v~y n~u quy mo hqp mc xa qua nho (mQt vai ch\lc hQ) thi hqp mc xa kho co th~ tan ~i lau dai (vi luon luon bj 16); trong truOng hgp nay co th~ ghep mQt vai ban vao

mQt hqp mc xa sao cho quy mo s6 hQ co t6ng nhu cAu djch V\l 100 hon kh6i lugng djch V\l hoa v6n m~c du chi phi v~ chuy~n co tang len nhung v~ dam bao cho hqp tac xa co lai, du mongo

- Khi t6 chuc djch V\l tieu th\l san ph~m cho nong dan cAn lUll y: Thj truOng t~i ch6 noi chung chua phat tri~n, nhu cAu v~ nong san hang hoa t~i ch6 khong 100 bai cac hQ dia phuong da quen s6ng t\1' c~p t\1' tuc hAu h~t cac nhu y~u ph~m hang ngay. Do v~y nong san hang hoa a mi~n nui (d~c bi~t a cac vung sau, vimg xa, giao thong di l~i con kho khan, dan chung chua quen ho~t dQng thj truOng) phai cha duqc xu6ng tieu th\l a du6i xuoi (ho~c tieu th\l a cac thj xa thanh ph6 mi~n nui) thi m6i co hi~u qua. Th\1'c tien do doi hoi c~p xa phai tu v~n va huOOg cac hqp tac xa, t6 hqp tac va tu nhan tren dja ban d~y m~nh djch V\l bao tieu san ph~m cho nong dan thi kinh t~ hQ ami~n nui m6i co co hQi phat tri~n len duqc (nh~t la acac vung sau viIng xa), n~u khong thi cu trong cai vong doi ngheo lu~n qu~n.

- Khi t6 chuc dich V\l tin d\lng 2 chi~u cAn lUll y: Cac nong hQ mi~n nui noi chung con ngheo, s6 ti~n ti~t ki~m huy dQng duqc hang thang khong du cho nhu cAu yay v6n hang thang cua nguai dan dja phuong; do v~y c~p xa ck lang ghep cac chuong trinh d\1' an nh~m tang nguan v6n h6 trQ cho san xu~t nong nghi~p dja phuong va Nha nu6c cling nen co chuong trinh tin d\lng thvc S\1' Uti dai chi ph\lc V\l rieng cho nong thon mi~n nui.

- Khi t6 chuc djch Vl) v~ sinh moi truOng ck lUll y: V6i nhfmg dja phuong con dung nu6c su6i d~ an u6ng, t~m gi~t, tha rong gia suc gia cAm va chua co nha v~ sinh thi djch V\l v~ sinh moi truOng noi day tru6c h~t phai t~p trung vao xay d\IDg h6 xi hgp v~ sinh, khoan gi~ng nu6c va quy

111

ho~ch khu chan nuoi xa noi a...va phai dugc IBng ghep vao cac chuang trinh d\l an thi mai co nguBn vBn de th\lC hi~n.

- Khi tu vAn cho cac co so lam dich V\l kY kSt cac hgp dBng thuang m~i, xa cftn tu vAn kY cang cho hQ til cach tinh toan khBi lugng hgp dBng, thoa thu~ chAt lugng, gia di, timg diSu khoan kY kSt phai dugc can nhtc ky luang sao cho khong de cac dBi me ep cAp, ep gia, kY nhilng hgp dBng chi co 19i cho hQ. DBng thm hgp tac xa va t8 hgp mc khi kY hgp dBng vm nong dan, ciing phai lam guang khong ep cAp ep gia ba con, kY hgp dBng 2 ben phai dSu co 19i./.

..

112

TAl LI¥U THAM KHAo

1. Lu~t Hqp tae xa nam 2003

2. Nghi quyet sa 26INQ-TW, ngay 05/8/2008 eua Ban ehftp hanh Trung

uong Dang khmi X v "nong nghi~p, nong dan, nong thon"

3. Quyet dinh sa 800/QD-TTg, ngay 04/6/2010 ella Thu tuang Chinh phu phe duy~t ehuong trinh m\le tieu quae gia ve xay d\ffig nong thon mm giai do~ 2010 - 2020.

4. Thong tu sa 07/20101TT-BNN huang d~n quy hOlileh phat tri~n san

xuftt nong nghi~p eftp xa theo bQ tieu chi quBe gia ve nong thon maio

5. Thong tu sa 26/2011/TTLT - BNN- BKHDT-BTC ngay 01/6/2011 huang dfut mQt sa nQi dung th\le hi~n quyet dinh sa 800/QD-TTg eua Thu tuang Chinh phu phe duy~t ehuong trinh m\le tieu quae gia ve xay d\ffig nong thon mm giai do~ 2010 - 2020.

6. T6 ehue quan ly cae hOlilt dQng dieh V\l eua hqp tae xa nong nghi~p.

TS.Le Ba Thang, nam 2004.

113

Chuyen d~ 9

QuAN LV NHA NUOC vE TAl NGUYEN RUNG (J cAc xA TRUNG DU vA MIEN NUl

I. NHUNG vAN DE CHUNG vE TAl NGUYEN RUNG

1. TAm quan tr~)Dg eua titi nguyen rirng

1.1. Khai niim vi rimg va tai nguyen rimg

1.1.1. Khai ni~m vJ rimg

Theo Lu~t Bao v~ va Phat tri~n rimg thi:

"Rimg la mQt h~ sinh thai bao gBm quArt th~ th\lC v~t rimg, dQng v~t rimg, vi sinh v~t rimg va cac yeu t6 moi tnIcrng khac, trong do cay g6, tre 111la ho~c h~ th\lc v~t d~c tnmg la thanh phAn chinh co dQ che phu cua tan rimg til 0,1 tra len. Rimg gBm rimg trBng va rimg t\l nhien tren dfrt rimg sim xufrt, dfrt rimg phong hQ, dfrt rimg d~c d\lIlg". (DQ che phu cua tan rimg la muc tlQ che kin cua tan cay rimg tl6i vOi tldt rimg, tlu(1c biJu thi bc1ng tY l~ phdn mum giiia di~n tich tldt rimg bj tan cay rimg che bong va di~n tich tldt rimg).

Khai ni~m v@ rimg cAn duqc xem xet th6ng nhfrt v@ m~t sinh thai, kinh

te va xii hQi.

- vJ m¢t sinh thai (mai sinh):

+ Rimg la mQt quAn th~ th\lc v~t, dQng v~t, vi sinh v~t cimg vo; cac yeu t6 khac, trong do: cac th\lc v~t than g6, tre 111la la quAn xii th\lc v~t d~c tnmg, la thanh phdn chinh co dQ che phu cua tan rimg tiI 0,1 tra len.

+ Rimg la mQt h~ sinh thai quan trQng nhfrt tren h:lC dia, bao gBm hai thanh phAn co bim la cac nhan t6 vo sinh va cae nhan t6 hiiu sinh me dQng qua

: .

l~i vo; nhau, khong ngimg v~ dQng trong khong gian va thm gian, eo kha nang t\l di@u ehinh, thieh Ung vo; dieu ki~n moi tnIcrng .

+ cAn nh~ thue dUng nQi dung eua h~ sinh thai rimg, til do xae dinh ro

han vai tro eua eon ngum trong qua trinh phat tri~n eua h~ sinh thai rimg.

- vJ m¢t xii hQi:

Trong qua trinh phat triSn, eon ngum luon eo quan h~ vo; rimg tren nhi@u m~t theo nhiing quy lu~t khaeh quan nhfrt dinh. Chinh vi v~y, qua trinh

114

ho~ch dinh va thgc thi chinh sach lam nghi~p cAn phai ton trQng cac quy lu~t xa hQi. Theo do cAn v~ d\Ulg cac quy lu~t phat triSn lam nghi~p xa hQi ciing nhu cac quan h~ qua l~ giii'a rirng va con nguffi dS xay d\lllg rnQt h~ thBng chinh sach lam nghi~p kha thi, dap (mg nhUng 19i fch cua con nguffi trong rnQi giai do~ phat triSn.

- vJ m(jt kinh ti:

Rimg la tu li~u san xuAt quan trQng, khong thS thay th~ duqc cua nc3n kinh t~ quBc dan. Rimg con cung cAp cac tai nguyen, h~t suc quy gia cho quBc gia noi chung, cho cac nha san xuAt kinh doanh nghc3 rirng noi rieng trong dic3u ki~n kinh t~ thi truang ngay cang phat triSn va hQi nh~p kinh t~ quBc t~ ngay cang sau rQng.

Tai nguyen rirng la rnQt lo~i tai nguyen thien nhien co kha nang tai ~o, la bQ ph~ quan trQng cua rnoi truang sinh thai, co gia tri to 100 dBi vm nc3n kinh t~ quBc dan, g~ lic3n vm dffi sBng cua nhan dan va sg sBng con cua dan tQc. Rimg bao g6rn rirng tg nhien va rirng tr6ng tren dAt lam nghi~p, g6rn co thgc v~t rirng, dQng v~t rirng va nhUng y~u tB tg nhien co lien quan d~n rirng ( gQi chung la quAn xa sinh v~t).

Nhu v~y, tai nguyen rimg za m(Jt IO(;li tai nguyen thien nhien, con ngzriri co thd sir dl:lng, khai thac, chi biin ad t(;lO ra san phdm tieu dung nhlim aap

1.1.2. Khai ni?m vJ tai nguyen rimg

1.2. Va; fro ciia ta; nguyen rimg

- Rimg la tai san 100 cua quBc gia

Bac H6 da timg noi: Rimg la vang. N~u chUng ta bi~t bao v~ va sir d\Ulg tBt, no se tra thanh vo cimg quy gia. Pha huy rirng se gay tac h~i nghiern trQng cho ca dffi sBng va san xuAt

- Rimg la rnQt thS hqp phuc t~p co rnBi quan h~ qua l~i giii'a cac ca thS trong quAn thS, giii'a cac quAn thS trong quAn xa va co sg thBng nh~t giii'a chUng vm hoan canh trong thS hqp do.

- Rimg rnang l~ nhUng 19i fch to 100 vc3 rn~t rnoi truang, kinh t~ va xa hQi.

* vJ m(lt moi truang:

115

zing nhu cdu cua minh trong cu(Jc sting.

+ Rirng dong vai tro quan trQng trong chu Icy nuoc cua thien nhien, d~c bi~t bAng vi~c di~u hoa dong chay nuoc mua ill m~t dAt, do do giup ki~m soat Iii h,lt va dam bao dong chay d~u d~ cung cAp nuoc cho vUng h~ lUll.

+ Ngan ngira tinh tr~g xoi mon dAt dAc va 0 nhi~m cua cac con song

+ Dam bao noi cu tro cho cac loai dQng v~t hoang dii va duy tri cac h~

sinh thai

* vJ mg.t kinh ti:

+ Rimg cung cAp gB, th\lC phfun, du<;yc li~u va cae lo~ v~t li~u khac ph\lc

Y\l nhu c~u kinh t~ van hoa, xii hQi.

* vJ mg.t XQ h9i:

+ Rirng la nai sinh sAng va ngudn sAng cua h~u h~t cac dan tQc thi~u sA cua dAt nuoc ta, la noi lUll gift vAn van hoa ngan dffi cua cac dan tQc do. Lam mAt rirng cling d6ng nghia v6i vi~c huy di~t cUQC sAng.

Luu y: Rirng luon luon co S\l can bAng dQng, co tinh em dinh, t\l di~u hoa va t\l ph\lc h6i d~ chAng l~i nhfrng bi~n d8i Clla hoan c3.nh va nhfrng bi~n d8i v~ sAlugng sinh v~t, nhfrng kha nang nay dugc hinh thanh do k~t qua cua S\l ti~n hoa lau dai va k~t qua cua S\l chQn IQc t\l nhien cua cit ca cac thanh ph~ rirng.

2. Hi~n tr,ng titi nguyen rimg cua nlfcYc ta

=•

Bao cao K~t qua thea d5i di~n bi~n tai nguyen rirng toan quAc (Ban hanh kern thea quy~t dinh sA 2140/QD-BNN-TCLN ngay 09/8/2010), cho thAy rAng di~n tich rirng toan quAc la 13,258 tri~u ha, trong do 10,339 tri~u ha rirng t\l nhien (chi~m 77,99%) va 2,919 tri~u ha rirng tr6ng (chi~m 22,01%) va du<}c phan chia thea m\lc dich su dl,lllg 03 lo~ rirng nhu sau: Rirng d~c d\l1lg la 1,999 tri~u ha, chi~m 15,08%; rirng phong hQ la 4,833 tri~u ha, chi~m 36,45%; rirng san xuAt 1a 6,288 tri~u ha, chi~m 47,43% va rirng ngoai quy ho~ch cho Lam nghi~p 1a 0,138 tri~u ha, chi~m 1,03%.

..

3

T8ng trfr lugng gB tren toan quAc co 811,7 tri~u m , trong do gB rirng t\l nhien chi~m 93,4%, gB rirng trdng chi~m 6,6% (k~t qua Chuang trinh Di~u tra, danh gia va thea d5i di~n bi~n tai nguyen rirng giai do~ 2001- 2005).

Trfr lugng gB ~p trung chu y~u i:J 3 vUng la Tay Nguyen chi~m 35,55%; B~c Trung BQ 23,69% va Nam Trung BQ 17,95% t8ng trfr 1ugng gB toan quAc.

116

DiiaIt" difa tidI rimg pal Gop 2005-2009

~TcO"

. . . .

.RUng'"

Ph\l bi@n 01

Trong nhiing nam qua, bfuIg nhi~u bi~n phap bao v~ rimg tAng hgp, ca nuoc da khoanh nuoi bao v~ rei sinh tv nhien duQ'c 290.371ha tr~g thai thvc bi cay bvi d~t tieu chuftn rimg. Di~n tich tr6ng mm duQ'c quan ly bao v~ cham soc t6t han, giam 15' l~ thi~t h~i do chay va cac nguyen nhan khac; chdt IUQ'Dg cay tr6ng co nhi~u ti~n hQ, do v~y da co 700.635 ha du tieu chi v~ dQ khep tan va m~t dQ cay duQ'C cong nh~ thanh rimg, tAng di~n tich co rimg tang 991.006 ha binh quan m6i nam di~n tich rimg tang 198.201ha.

86 li?u di?n tich rimg co din ngay 31/12/2009 trong toan qu6c.

Dan vi tinh: ha

Phin theo 3 lo,i rimg

A

TA

ong cqng

Lo,i rimg

D,c d\lng Phong hq San xnAt

Ngoai 31o,i rime:

tich

I.Tong di~n

1.992.316 4.762.136 6.020.649

_._._-~_._

~._

_..

124.333 .......................................

...........-..............

.._-_._..._._ ........

...._-- 1-------_..-.---_...

12.899.434 ----_._-

---_.

28.972 .........-----_._-_..........__.. 108.748

... •••·_.. •••••__ ••• ••••••••••••H. __ ......_ •• __ ••

10.339.305 2.919.538 ..' - "

-_....._-_......_-_.,.__........ _....-_.__......__.......................... 1.921.944 4.241.384 4.147.005 2.141.241 77.971 591.578 ....._.._..._.............-....._...-............. ............._..-.-- .......................- --....... ----_._­ 267.597

359.409

70.826

7.599

13.387

-pmg---------_.._---­ a. Rirng t\l nhien 1--------.-.-----,. b. Rirng trong : 2. Di~n tich rirng mai tr6ng 3. Tong di~n tich rirng va rirng mm 13.258.843 1.999.915 4.832.962 6.288.246 137.720 tr6ng

117

DQ che phu cua rirng tang til 37% nam 2005 len 38,7% nam 2008 va d~t

39,1% nam 2009.

II. THT/C T~G CONG TAc QuAN LV NHA NTfOC vE TAl NGUYEN RUNG 1. Th'!c tr\lng chung v~ cong talc quin Iy nha nric v~ tai nguyen rirng

M~c du da co nhiing tien hQ, song tiOO tr~ng suy ghim di~n tich rUng con dien ra a muc dQ cao. TiOO hinh vi ph~m cac quy dinh cua Nha nuoc trong linh VlJC quim Iy hao v~ rUng va quan Iy lam san, tiOO tr~g chBng nguai thi haOO cong V\l con dien ra ph6 hien a OOic3u dia phuong, gay h~u qua nghiem trQng. Chua t~o duQ'c SlJ chuy8n hien din han vc3 chAp haOO ky cuang phap lu~t, gay huc xuc trong xa hQi. Trong 5 nam qua ca nuoc da phat hi~n va xu Iy 55.200 V\l vi ph~m quy diOO cua Nha nuoc vc3 hao v~ va phat trien rUng (chu yeu la pha rUng, khai thac rung trai phap lu~t) va da lam mAt 38.535ha rUng, hiOO quan m6i nam mtt 7.707ha rUng.

T6ng hgp thBng ke hi~n ~g rirng cho thAy, cling vm SlJ tang len vc3 di~n dch rirng do khoanh nuoi hao v~ va trBng mm, thi 5 nam qua dBng thm ciing dien ra tiOO tr~g suy giam di~n tich rirng vm t6ng di~n tich la 328.379 ha rirng (hao gBm: 124.986 ha rirng tlJ nhien va 203.393 ha rirng trBng), hinh quan m6i nam di~n tich rirng hi giam la 65.676ha do cac nguyen OOan chu yeu sau:

- Mtt rirng do chuy8n d6i m\lc dich sir d\IDg rirng sang cac m\lc dich khac (de lam cac cong trinh giao thong, thuy di~n, thuy lqi, khai thac khoang san...) thea quy diOO cua Nha nuoc la 142.129 ha, chi~m 43,28%.

..

= •

Day la nguyen OOan m~c du thlJc hi~n thea quy djnh OOung lam mAt rirng OOic3u ooAt va hAu het la mtt vinh vien; m~t khac no lam suy giam chAt luqng rirng nghiem trQng, do chu yeu chuy8n d6i rirng a khu rirng tlJ OOien la rirng co chtt luqng rirng til rirng trung hinh den rirng giAu. DBng thm, trong OOic3u truang hgp do chua tiOO dUng, tinh du gia tri cua rirng, cac phuong an mi dAu tu trBng I~i rirng khAc ph\lc SlJ cB vc3 moi truOng thea quy diOO thuang it co hi~u qua;

- Nhom hanh vi lam mAt rimg gBm: khai thac, ch~t pha trai phap lu~t la 26.783 ha (hiOO quan m6i nam 5.356 ha nmg), chiem 8,15%; chay rirng lam mtt 11.752 ha (hiOO quan m6i nam 2.350 ha rirng), chiem 3,58% va sau ~oo h~ lam mtt 882 ha, chiem 0,27% t6ng di~n dch rirng hi thi~t h~i.

118

- Khai thac tring rUng theo kS ho~ch duqc duy~t hang nam la 146.860

ha, chiSm 44,72%.

T6ng hqp di~n tich tang, giam trong 5 nam qua, cho th~y vS co ban chung ta v~ dang quan 19 duqc cong mc bao v~ rUng, hang nam di~n tich co rUng tang 198.201ha.

Biiu"tb&'".. tidl rime

..... : TiJI.c-GiiJa tIi@I1 tidll"ii!a& Triac-DIS - 28If

"":T"~""'" T.,..-tWDIS-'­

---./

20lIl9

2OlI5 . . 2IDlJ1..

2U05 . . 2IDlJ1

2IIJDI

2IIIDI

__ . . . . . . . . . .

• DIIIt_ . . . . . . . .

-

.QI8t . . . . . . . ICNTS

• Del'" . . . II) ICNTS

PhI}. bien 02

Di~n tich rUng bi m~t chiSm tY trc.>ng 100, nhung day chi la nguyen nhan m~t rUng ~ thOi trong mQt thOi gian, vi~c khai thac rUng phai tren nguyen tic khai thac rUng bSn vii'ng, khai thac rUng theo diSu chS. Vi v~y, hang nam se duy tri vi~c khai thac tuang Ung di~n tich rUng la 146.860 ha.

Trong nhfrng nam qua a cac xa da hinh thanh 218 Tr~m kiSm lam lam nhi~m Y\l kiSm soat lam san cua chu rUng va 735 Tr~ kiSm lam dia ban. DSn nay, da b6 tri duqc 4.289 cong chuc kiSm lam dia ban xa chuyen trach ho~c kiem nhi~m a 4.816 xa trong t6ng s6 5.985 xa co nhiSu rUng. Hi~n v~ con 1.169 xa co di~n tich rUng til 200 ha tra len chua co kiSm lam dia ban.

- Nhfmg uu didm !rong c6ng tac qulin If; tai nguyen rimg a cac xii

trung du va miJn nui.

Nhfrng mc dQng tich qrc co duqc trong cong tac quan 19 nha nuac vS bao v~ va phat triSn rUng a cac xa trung du va miSn nui la da bao v~ t6t rUng 1\I nhien hi~n con, C\l thS:

119

+ Quan ly giu nguyen di~n tich rimg tg nhien hi~n con, luon dugc nhfut

m~nh trong cac van ki~n vS lam nghi~p dii ban hanh .

+ Tac dQng nhUng bi~n phap leY thu~t lam sinh thich hgp vao rimg t\1 nhien dS nang cao nang suat, chat lugng rimg thong qua hgp d6ng cua cac ban quan ly rimg phong hQ, rimg d~c d\Ulg vo-i cQng d6ng dan cu s6ng gfut rimg co S\1 xac nh~ cua UBND xii.

+ KiSm tra, kiSm soat mQi tac dQng cua xii hQi vao rimg rna dugc th\1c hi~n bfu1g nhUng bi~n phap nhu tang cuang tuyen truySn giao d\lc cho nhan dan trong xii vS bim v~ rimg; cAm cac biSn bao chay rimg va biSn bao bim v~ rimg nai co rimg. T8 chuc l\1c lugng kiSm lam chuyen trach lam nhi~m V\l bao v~ rimg; giao khoan rimg tg nhien cho cac hQ gia dinh bao v~ rimg va

huang thu lao v6i muc 50.000d/ha/nam - 100.000d/ha/nam; Tang cuang cac bi~n phap hanh chinh nha nuo-c cua cac cap, d~c bi~t la phat huy trach nhi~m quan ly nha nuo-c vS bao v~ rimg cua Uy ban nhan dan cap xii...

Trong nhUng nam qua vi~c th\1c hi~n cac Chi !hi cua Thu tuang chinh phu vS cac bi~n phap cap bach bao v~ rimg (ban hanh til nam 1991 den nay) dii co tac dQng nang cao ro rang nh~ thuc cua nhan dan va chinh quySn cac cap, d~c bi~t la cap uy Dang, chinh quySn va cac t8 chuc nhu m~t tr~, C\lU chien binh, doan thanh nien , thon ban a cac xii trung du va miSn nui vS bao v~ rimg.

M(jt sa kit qua ilt;lt ilu(1C: + Nh~ thuc vS bao v~ rimg cua nhan dan s6ng anhUng vting gfut rimg

diinang cao.

+ Nang l\1c ph6i hgp giua cac nganh, nhat la ph6i hgp giua kiSm lam, cong an, quan dQi duo-i S\1 chi d~o th6ng nhat cua UBND cac cap, nhat la cap huy~n, xii dii dugc nang cao. NhiSu tinh dii chu trQng han den vi~c bao v~ rimg acac vting rimg co dan cu thua, gfut bien gi6i, d6ng baa dan tQc.

.. ..

+ Dii 8n dinh mQt phfut dan di cu tg do a cac vting con nhiSu rimg t\1 nhien. UBND cac cap dii th\1c thi phap l~t amQt s6 dia phuang, nha do tr~t t\1 va cong tac phap ch~ vS quim ly nha nuo-c vS rimg acac xii co nhiSu rimg t\1 nhien dii ti~n bQ han truo-c.

120

+ Nang l\lc va S\l quan tam cua cAp huy~n, xff d6i v6i cong tac quan ly

bao v~ rUng dugc tang cUOng hon truac kia.

+ van dS phong chay rUng dff dugc quan tam hon so vai nhiSu thm k:Y truac day. Phuong ti~n, k:y thu~t, d\l bao va t6 chuc ph6i hgp phong ch6ng chay rUng da ti~n bQ.

Th\lc t~ cho thAy ngum nong dan miSn nlii rAt thi~u dAt san xuAt nong nghi~p nen phai d\la vao nhfing san v~t a rimg de tim ngu6n sinh k~, phai khai thac rimg 1\l nhien theo phuong thuc l~ d\Ulg rei nguyen sful co. Sau khi co chinh sach giao dAt lam nghi~p, cAp s6 do dAt lam nghi~p d~n hQ gia dinh, ca nhan dff 410 dugc tam ly phAn khOi, va khai dugc ngu6n l\lc ban dftu acac hQ gia dinh, 410 diSu ki~n cho hQ chu dQng sir d\Ulg lao dQng sful co cua minh tham gia quan ly, bao v~, phat trien rimg. Nh~ thuc cua cac hQ gia dinh vS quySn sir d\Ulg ddt lam nghi~p tren ddt dai da dugc giao quySn sir d\Ulg hgp phap dugc nang cao. HQ gia dinh dff sir d\Ulg suc lao dQng de phat trien kinh t~ hQ d~c bi~t la cac hQ gia dinh dang s6ng trong vting quy ho~ch tr6ng rUng nguyen li~u cong nghi~p ho~c dang co d\l an phat trien lam nghi~p thi ngay sau khi dugc cAp s6 do ddt lam nghi~p dff phat huy dugc ngu6n l\lc lao dQng sful co de tr6ng rimg theo phuong thuc nong - lam k~t hgp. DiSu nay thAy rAt ro acac tinh Quang Ninh, L~g Son, Yen Bai, Thanh Hoa ...

Vi~c thuOng xuyen t6 chuc tuyen truySn, giao d\lC v~ dQng nguai dan va chinh quySn dia phuong quan tam d~n cong tac quan ly bao v~ rUng, phong ch6ng chay rUng, sau b~nh h~i rimg dff t~o ra S\l chuyen bi~n vS nh~ thuc cua cAp uy, chinh quySn dia phuong, d~c bi~t la cAp co so nang cao y thuc va tham gia tich C\lC cua nguai dan d6i vai vi~c bao v~ rUng. Cho d~n nay dff t6 chuc kY hon 62 nghin bim Quy uac vS bao v~ va phat trien rimg trong cac cQng d6ng thon ban.

Tinh d~n nam 2009 ca nuac dff cAp dugc 1.111.302 "s6 do" vai di~n

tich 8116154ha d~t 62% t6ng di~n tich lam nghi~p cftn cAp.

Giao quySn sir d\Ulg dAt lam nghi~p d~n hQ gia dinh dff gop phftn phat trien kinh t~ cac hQ gia dinh, 410 them ngu6n l\lc m6i de cac hQ gia dinh " gfut dAt dai v6i lao dQng". Truac day, ngum nong dan trung du va miSn nui dff

tUng tham gia ho~t dQng lam nghi~p v6i vi tri cua nguai lam thue cho cac lam truOng qu6c doanh cac ban quan ly rimg, bOi hQ thi~u dAt dai va dai s6ng cua

121

h<) ph\l thuQc rat nhieu vao sv thang trAm cua cac lam truang qu6c doanh va

cac ban qmin ly rirng. Nay nhieu hQ nong dan nha co chinh sach giao dat lam nghi~p cua nha nuac dd thay d8i tu duy, 10 lam an hem, biSt tinh toRn hem, tinh tr~g khai thac hai luQ'Ill til tv nhien de sinh t6n a cac hQ gia dinh dd giam bOt, chuyen sang tr6ng rUng de san xuat g6 thea Icy th~t.

DSn nay dd co 58/63 tinh, thanh ph8 trgc thuQc Trung uemg thanh l~p Ban chi huy ve nhiing van de cap bach trong bao v~ rUng, phong chay, chfta

- Nhimg hqn chi trong c6ng tac quizn If tai nguyen rimg acae xii trung

du va mi~n nui.

chay rUng; hem 460/520 huy~n co rirng va 4816/5985 xd co rUng thanh l~p cac Ban chi huy de chi d~o, dieu himh va Idem tra don d6c cac chu rUng t8 chuc thvc hi~n cong tac bao v~ rUng, phong chay, chfta chay rUng tren dia ban; dBng thm trgc tiSp chi huy cong tac ch6ng ch~t pha rUng va chfta chay rUng a diaphuemg.

.. ..

Truac hSt la chua co nh~ thuc dUng dfut ve vi tri rimg la nhan t8 quan tr9ng b~c nhdt trong h~ sinh thai. Tren thvc tS da s6 con quan ni~m "rimg la kho g6 va kho lam san." nen chua coi tr9ng va chua nh~ thuc d~y du ve quan ly "h~ sinh thai rimg". Phfullbn cac chinh sach deu nhfun vao gift "kho g6" a rimg 8n djnh nhieu hem la gift sv " ben viing Clla h~ sinh thai rimg" Chinh vi v~y, trong cac chinh sach lam nghi~p rdt it chu tr9ng dSn cac van de phat trien lam san ngoai g6 gfut lien vCti phat trien ben viing Clla cac loai cay g6 trong mQt h~ sinh thai rimg nhi~t dCti da d~g cua ddt nuac. ve co ban, cae co quan quan ly mCti nh~ thuc chung la rimg colqi ich nhieu m~t trong dm s8ng, kinh tS va xd hQi cua dat nuac, nhung chua lugng hoa dugc gia trj Clla nhiing lqi ich do.

Do nh~ thuc ve vi tri, vai tro cua con nguai trong h~ sinh thai rUng chua d~y du, nen phful Ibn nhiing chinh sach lam nghi~p thuang n~g ve cdm doan sir d\lng rUng nhieu hem la quy dinh ve phuemg thuc sir d\lllg rUng hgp lY. Nhieu chinh sach lam nghi~p chua coi tr<)ng vai tro cua con nguoi

- YSu t8 co lien quan rdt trgc tiSp dSn S\l ben viing cua h~ sinh thai rirng. NSu khong coi tr9ng vai tro cua con ngum trong qua trinh quy ho~ch va t8 chuc th\lc thi cac bi~n phap quan ly bao v~ rUng thi chua the phat huy dugc ngu6n l\lc cua con nguai trong qua trinh xay dvng va phat trien rUng

122

va nghe rUng thea m\lc tieu ben viing.

Qua trinh th\lC hi~n cac bi~n phap trong cong mc quart Iy nha nuac v~ tai

nguyen rimg 6 cac xd trung du va mi~n nui con nhi~u b~t c~p nhu:

+ M~c du, sau khi co chinh sach giao d~t lam nghi~p, c~p s6 do d~t lam nghi~p d8n hQ gia dinh, ca nhan dd ~o dugc tam Iy ph~ khm. Song cling can chu y hi hi~n nay thi tfUOng d~t dai 6 mi~n nui dang di8n bi8n r~t phtrc t~p, nhi~u nm tinh tr~g chuyen nhuqng bila bdi d~t lam nghi~p dang soi dQng, ddn d8n nhi8u tieu C\lC trong cong tac quart Iy bao v~ rimg.

+ Can bQ UBND xd it dugc ~p h~ v~ nghi~p V\l quart Iy nha nuac v~

tai nguyen rimg.

+ Phan c~p quart Iy nha nuac v~ rimg va ngh~ rimg cho UBND xd Ia nhung chua lam ro nhi~m V\l, quy~n h~, trach nhi~m va chua cung c~p nhiing di~u ki~n can thi8t de UBND xd co the th\lC hi~n t6t nhi~m V\l trong cong mc bao v~ rimg .

+ Chua co can bQ chuyen trach lam nghi~p

+ UBND c~p xd chua co nhiing phuong ti~n can thi8t de lam nhi~m V\l

quart Iy nha nuac v~ rimg nhu:

- Tu sach phap Iu~t

- Bart dB rimg, s6 sach v~ rimg...

- S6 sach de theo doi ho~t dQng cua cac chu rimg, ke ca tu nhan va chu

rimg thuQc kinh t8 nha nuac dang ho~t dQng tren dia ph~ hanh chinh cua xd.

2. Tbl}'C qng quin It nba ntnYc v~ tai nguyen rirng {y cae xi mi~n nui a Vi~t NaIll, dd va dang hinh thanh nhUng phuong thtrc quart Iy rimg co hi~u qua dugc nha nuac quan tam, khuy8n khich phat trien. Phuong thtrc quan Iy nha nuac v~ tai nguyen rimg r~t sinh dQng, phong phu, dang mang I~i hi~u qua trong quan Iy rimg va d~t rimg 6 cac xd mi8n nui nhfun m\lc dich phat trien b8n viing.

Nuac ta d~t hf;P, ngum dong, tai nguyen rimg ngay cang suy giam. Tai nguyen rimg tinh theo s6 tuy~t d6i va theo chi tieu binh quan tren dAu ngum d~u chUng to Vi~t Nam lit nuac ngheo v~ rimg: Di~n tich d~t co rimg binh quan tinh theo dAu ngum khoartg 0,14 ha/ngum; trfr Iuqng g6 binh quan theo dAu ngum 9,16m3/ ngum. Cac chi tieu nay thuQc Io~i th~p so vai cac chi tieu

123

tuang Ung cua th~ gi&i hi 0,97ha/nguOi va 75m3/nguOi. N~u so sanh tinh hinh nay vai nuac dong dan nh~t th~ giro, thi chi tieu nay cua nuac ta ciing th~p a muc x~p xi nhu cua Trung Qu8c,va nfun amuc chi bfutg khong qua 15% chi tieu cimg lo~i cua th~ giai. Trong b8i canh ~t dai, dan s8, tai nguyen rUng, a giai do~ hi~n nay, cAn chuy~n phuang thuc kinh doanh rUng sang tham canh thay cho nhUng phuang thuc kinh doanh quang canh dang ap d\lIlg. Tai nguyen rirng hi~n nay con ngheo, co c~u tili nguyen rirng hi~n co chua hgp ly, phan b8 phan tan. K~t c~u rUng va t6 thanh cac lo~i cay rimg hi~n co a3 lo~i rUng chua phat huy dugc dAy du chuc nang xac dinh.

Tinh d~n ngay 31 thang 12 nam 2009 ca nuac da giao 9.999.892 ha ~t lam nghi~p, trong do giao cho cac doanh nghi~p nha nuac 2.291.904 ha; cac

ban quan ly rUng d~c d\lIlg va phong hQ quan ly 3.981.858 ha; hQ gia dinh, ca

nhan 2.806.357 ha; cQng dBng dan cu 70.730 ha; cac dan vi thuQc h.Ic lugng vfi trang 228.512 ha. Di~n tich rirng cho thue: 75.191 ha, trong do cho cac t6 chuc kinh t~ thue 69.270 ha; cho hQ gia dinh, ca nhan thue 1.709 ha; cho t6 chuc nuac ngoai thue 4.212 ha (chu y~u thue ~t d~ trBng rimg).

S\l chuy~n bi~n vS nh~ thuc cua cac c~p uy Dang, chinh quySn dia phuang, d~c bi~t la c~p co sa ngay cang cao, s\l tham gia tich C\lC han cua nguOi dan nen vi~c bao v~ rUng ngay cang d~t hi~u qua. Tinh d~n nam 2010 da t6 chuc kY han 62 nghin ban Quy uac vS bao v~ va phat tri~n rUng trong cac xa va cQng dBng thon ban acac vimg trung du va miSn nui nhfun ph1)c V1) cho cong tac quan ly va bao v~ rimg ngiiy cang phat tri~n bSn vfrng.

Tuy v~y, a giai do~ hi~n nay, cAn co nhUng chinh sach lam nghi~p vii bi~n phap quan ly nha nuac vS tiii nguyen rimg sat th\lC tiSn va co hi~u qua han.

, .

m. NQI DUNG QuAN" LV NHANtrOC vE TM NGUYEN RUNG 1. Quan di~m, myc tieu, nguyen tic coo ban quan Iy nba ntr6'c v~ tai nguyen rirng

1.1. Quan ili2m CUll Dang va Nha nUdC vi quan Ij va bao vi rimg.

Duang 18i phat trien lam. nghi~p cua Dang Iii can cu de ho~ch dinh

chinh sach lam nghi~p.

124

D~i hQi Dang IAn thu IX da xac djnh: " Bao v~ va phat tri~n rimg, nang dQ che phu cua rimg len 43%. Roan thanh vi~c giao d~t, giao rimg 6n dinh va lau dai theo huoog xa h(>i hoa lam nghi~p, co chinh sach bao dam cho nguai linn rimg s6ng duQ'c bfuIg ngh~ rimg. K8t hQ'P lam nghi~p v6i nong nghi~p va co chinh sach h6 trQ' d~ djnh canh, dinh cu, 6n djnh va cai thi~n dai s6ng nhan dan mien nui. Ngan ch~ n~ d6t, pha rimg. Ddy m~nh tr6ng rimg kinh t8, ~o ngu6n g6 tf\l mo, nguyen li~u cho cong nghi~p bQt gi~y, cong nghi~p ch8 bi8n g6 va linn hang my ngh~ xu~t khdu, nang cao gia tri san phdm rimg"

- Bao v~ rimg la trach nhi~m cua toan dan, cac c~p, cac nganh, trong do ki~m lam la h,rc luqng nong c6t. Ro~t dQng bao v~ rUng phai k8t hQ'P ch~t che giiia hi~u qua kinh t8 - xa hQi v6i bao dam qu6c phong, an ninh, giiia yeu cAu tru6c m~t v6i lau dai va d~c bi~t phai g~n v6i phat tri~n b~n viing tai nguyen rimg.

- Chu rimg phai chiu trach nhi~m chinh tren di~n tich rimg, d~t rimg duQ'c Nha nu6c giao. Nang cao trach nhi~m cua cac c~p chinh quy~n cO' sa, huy dQng ca h~ th6ng chinh tIi tham gia quan ly bao v~ rimg; Nha nu6c tln,rc hi~n chuc nang quan ly, ki~m tra, giam sat va tuyen truy~n cho cac t6 chuc va ca nhan thgc thi theo quy dinh Clla phap lu~t v~ bao v~ va phat tri~n rimg.

- Ti8p t\lc thgc hi~n cac cO' ch8, chinh sach v~n dang phat huy co hi~u qua trong linh vgc bao v~ va phat tri~n rimg. Nghien Clm sua d6i, b6 sung mQt s6 cO' ch8, chinh sach phil hQ'P vai chu truang d6i m6i quan ly hi~n nay va thong l~ qu6c t8, d~c bi~t la chu truang xa hQi hoa cong mc quan ly, bao v~ rimg, huoog tai c~p xa va cQng d6ng thon ban.

- Phat huy mQi ngu6n 19c cua cac thanh phAn kinh t8 va sg h6 trQ' cua Nha nu6c, cac t6 chuc qu6c t8, d~ bao dam m\lc tieu bao v~ va phat tri~n ben viing tai nguyen rimg.

1.2. Nguyen tdc Cd ban Clla quan Ii nha nuuc vi ta; nguyen rimg.

- Phai quan ly theo nguyen t~c ben viing. Tren cO' sa quy ho~ch va k8 ho~ch phat tri~n lam nghi~p cua huy~n, xa cAn l~p quy ho~ch va k8 ho~ch phat tri~n lam nghi~p phil hQ'P v6i quy ho~ch bao v~ va phat tri~n rimg c~p xa va m\lC dich quan ly su d\lng rimg (rimg d~c d\lDg, rimg phong hQ hay rimg san xu~t); phil hQ'P vai di~u ki~n kinh t8, xa

125

hQi, moi truang cua dia phuang va nang 19c cua OOan dan, OOfun dap (rng OOu

cAu cua OOan dan d6i vai cac nguBn 19i theo kha nang cua rirng.

- Dam bao co sg tham gia Clla cac t6 chuc xa hQi, cua mQi nguai dan trong qua trinh xay d\lllg va th\lC hi~n ke hO\lCh vOi S\l h6 trg cua can bQ lam nghi~p, kiem lam dia ban, can bQ xa va cac ben lien quan.

- Dam bao vi~c su d\Ulg rirng 6n diOO, lau dai va ben viing.

2. NQi dung quan Iy nba nuac v~ titi nguyen rirng

2.1. Xtic lQ.p quy2n sir dflng rimg gin vUi 48t rimg

ve Vdn de xac l~p quyen quan ly OOa nuac ve tili nguyen rirng a cac xa trung du va mien nlii; Tren th\lC ti~n vi tri phap ly cua UBND xa da dugc xac l~p co trach OOi~m quan ly OOa nuac ve bao v~ va phat trien rirng thong qua cac ho~t dQng OOu chi d~ huang dfuI va t6 chuc th\lc hi~n cac van ban phap lu~t co lien quan den bao v~ va phat trien rirng trong ph~ vi toan xa; tren ca so do thgc hi~n cong tilc l~p quy ho~ch, ke ho~ch, thgc hi~n vi~c phan dinh gianh giai sau do t6 chuc th6ng ke, kiem ke, theo doi di~n bien tili nguyen rirng tren toan xa, xay d\lllg phuang an giao rirng, cho thue rirng, l~p hB sa quan ly rirng, t6 chuc thgc hi~n quy uac bao v~ rirng, ph6i ket hgp cac dan vi kiem lam, 19c lugng cong an, quan dQi tren dia ban phat hi~n va ngan ch~ kip thai OOiing hanh vi xam h~i rirng; Kiem tra va xu ph~t vi ph~ hanh chinh cac hanh vi vi ph~m phap lu~t ve bao v~ rirng theo thdm quyen; quan ly rirng vai du quyen 19c dugc quy diOO va dugc phep thfun dinh hB sa d6i tugng oo~ giao rirng gfu1 vai giao dAt lam nghi~p cho OOan dan trong xa va cac bi~n phap quan ly ch~t che hQ khAu, di doi vai vi~c xu ly cac vi ph~ trong cong tac bao v~ rirng t~i dia phuang.

1.1.1. Xdy dtplg quy hOf!,ch bao v~ va phaf triJn rimg clip xd

Xay d\lllg quy ho~ch bao v~ va phat trien rirng cAp xa la C\l the hoa diOO huang phat trien lam nghi~p cua huy~n, lam can cu cho vi~c giao rirng va l~p kS ho~ch quan ly rirng trong toan xa. Khi quy ho~ch cAn kS thira thanh qua cac cong triOO dieu tra rirng, cac dg an dAu tu cua cac Ban quan ly rirng phong

hQ, rirng d~c d\Ulg, doanh nghi~p lam nghi~p... tren dia ban xa va phai co sg tham gia rQng rai cua cac t6 chuc, ca OOan dang tham gia cac ho~t dQng trong liOO vgc lam nghi~p tren dia ban. De xay d\lllg quy ho~ch bao v~ va phat trien rirng cAp xa cAn thgc hi~n mQt s6 nQi dung sau:

126

- Th6ng ke toan bQ hi~n tr~g sir d\ffig rimg gfut vai ddt rimg cua cac hQ

gia dinh, t6 chuc ca OOan trong toan xii.

- Tren co sa di~n tich rimg va ddt rimg dii dugc cdp co thAm quyBn phe duy~t cho dia phuong, xii cAn ra soat hi~n tr~g cac lo~ rimg va ddt lam nghi~p theo cae chu quan ly sir d\ffig.

- Xac diOO cac m\lc tieu cAn bao v~ va phat triSn rimg cua xii.

- Tren di~n tich rimg va ddt lam nghi~p do Uy ban OOan dan (UBND) xii trvc tiSp quan ly (chua giao cho cac t6 chuc, hQ gia diOO, ca OOan sau day gQi la ddt chua giao) thi th\Ic hi~n cac nQi dung OOu d\I kiSn b6 tri di~n tich va tiSn dQ giao cho cQng d6ng OOan dan va hQ gia diOO ca OOan t6 chuc quan ly bim v~ va phat triSn rimg cho phil hgp phap lu~t hi~n hanh

- Xac diM kh6i lugng cac ho~t dQng san xudt lam nghi~p trong thon, xii.

+ Co quan xay d\IDg va chi d~o quy ho~ch phai la chiOO quyBn xii.

+ Co quan th\lC thi la t6 cong mc xay d\lI1g quy ho~ch do dia phuong dB cir ho~c co thS thue co quan tu vdn co trach OOi~m h6 trg tham mUll giup chinh quyBn cdp xii xay d\IDg va th\IC thi.

+ Co quan ph6i kSt hgp va tham mUll trong cong tac chuyen ngaOO cdn co la H~t KiSm lam, cac phong, ban cua huy~n co lien quan (kiOO tS, nong nghi~p va phat triSn nong thon, tai nguyen moi truOng), cac Ban quan ly rimg, doaOO nghi~p lam nghi~p tren dia ban xii va cac co quan, don vi

khac co lien quan.

- Ra soat va diBu chiOO quy ho~ch bao v~ va phat triSn rimg cdp· xii,

trong do co ca quy ho~ch cua timg hQ gia diOO, t6 chuc, ca ooan.

Nqi dung quy ho,ch:

- Quy ho~ch di~n tich rimg cung cdp g6 cho lam OOa, cung cdp lam san thiSt ySu khac cho OOan dan tren co sa tinh OOu cdu g6 va lam san khac t6i

thiSu hang nam rna OOan dan cAn sir d\ffig hgp phap. Trong truOng hgp con it rimg t\I OOien thi quy ho~ch di~n tich ddt lam nghi~p dS OOan dan tr6ng rimg go cui;

- Quy ho~ch di~n tich rimg bao v~ ngu6n nuac va rimg "thieng" cua

dia phuong.

127

- Quy ho~ch di~n tich rimg cho OOan dan ph\lc V\l cho sim suAt, kiOO

doanh thuang rn~i.

- Quy ho~ch di~n tich ddt nuang rdy tAi thi~u rna ngum dan cAn d~ dam

bao OOu cAu luang th\lC tAi thi~u cua hQ.

K@t qua cuAi cilng cua xay d\lllg quy ho~ch hi bim Bao cao quy ho~ch bao v~ va phat tri~n rimg cdp xa duqc cdp co thfun quySn phe duy~t kern theo cac bim dB quy ho~ch bao v~ va phat tri~n rimg cdp xa vOi cac tY l~:

+ Ty l~ 1/10.000 cho xa co di~n tich ~ 5.000 ha

+ Ty l~ 1/25.000 cho xa co di~n tich > 5.000 ha. Ty l~ bim dB tren lam co sa cho cong mc t6 chuc th\lC hi~n quim ly OOa nuac khi xay d\lllg cac phuang an bao v~ rimg, giao rimg gfut vOi giao ddt lam nghi~p tren dia ban xa duqc thu~ lqi.

2.1.2. Xay dt:mg phuang an giao rimg gdn vOi giao ddt lam nghi¢p

* Nguyen tde giao rimg

- Giao rimg cho cQng dBng phai phil hqp cac quy diOO cua phap lu~t vS

ddt dai va phap lu~t vS bao v~ va phat tri~n rimg, C\l th~ la:

+ Lu~t Ddt dai nam 2003.

+ Lu~t Bao v~ va Phat tri~n rimg nam 2004.

+ Nghi diOO sA 23/20061ND-CP, ngay 03/3/2006 cua ChiOO phu vS thi

hanh Lu~t Bao v~ va Phat tri~n rimg.

- Giao rimg cho hQ gia diOO, t8 chuc, ca OOan phai co S\l tham gia cua hQ gia diOO, t8 chuc, ca OOan k~ til buac chufut bi d@n buac giao rimg cho hQ

gia diOO, t8 chuc, ca OOan ngoai th\lc dia.

* Giao rimg gdn vOi giao ddt lam nghi¢p

: .

Ti@n haOO giao rimg cho OOan dan khi va chi khi UBND huy~n ra quy@t diOO giao rimg cho OOan dan trong xa, thon. Nhu v~y, co th~ tach vi~c giao ddt lam nghi~p bing vi~c cdp gidy ChUng oo~ quySn sir d\lng ddt (bia do) va giao rUng bing quyet diOO cua chu tich UBND huy~n cho phep OOan dan trong xa, thon, OO~n rimg rna chua cAn gidy chUng oo~ quySn sir d\lng ddt. D~ giao rimg cAn thanh l~p HQi dBng giao rimg (gQi t~t la HQi dBng) va t8 cong tac giao rimg (gQi t~t la T8 cong tac) cua xa. Sau dola thu

128

th~p cac tai 1i~u, thong tin lien quan dSn giao rirng va trien khai vi~c giao rirng cho nhful dan trong xa, thon bim (cQng d6ng) theo ke ho~ch.

Vi~c giao rirng cho OOful dful trong thon, xa, chi du<}c th\Ic hi~n khi ban phuong an quan 1y rirng ( phuong an di~u che rirng cua xa) da du<}c cac co quan chuc nang phe duy~t, UBND xa cam kSt th\Ic hi~n vai tro quan 1y OOa nu6c v~ lam nghi~p theo dUng Quyet DiOO 245/1998/QD-TTg ngay 21 thang 12 nam 1998 cua Thu tuang Chinh phu..

Giao rirng cho OOful dful trong thon, xa, v6i thai gian du<}c tiOO til khi giao dSn thai diem thay d6i tr~g thai rirng ho~c chu kY kiOO doanh (d6i vo; rirng tr6ng trong xa 1a rirng san xudt) sau do can cu vao ket qua va OOu cdu th\Ic ti~n de giao tiSp ho~c chuyen d6i chu the.

2.2. L;,p ki hopeh qulin Ij rimg gdn vUi aat lam nghifp

Theo doi va danh gia tili nguyen rirng 1a cong vi~c rdt kho khan trong quan 1y rirng d6i vo; chinh quy~n cdp xa. Th6ng ke tili nguyen rirng 1a co sa de giao rirng gfut vo; giao ddt, hqp d6ng sic d\lllg rirng (khoan rirng) cho OOful

dful trong xa. D\Ia vao ket qua theo doi va danh gia, th6ng ke tai nguyen rirng de xac dinh tY 1~ huang 1<;ri til rirng va danh gia ket qua quan 1y rirng.

Cong tac theo doi va danh gia tai nguyen rirng bao g6m:

- NAm viing di~n tich cac 10~i rirng, ddt lam nghi~p hi~n co t~i dia ban

xa tren co sa quy ho~ch ke ho~ch du<}c cdp co thfun quy~n giao;

- Nfun du<}c S\I bien dQng di~n dch cac 10~i rirng, cac 10~i ddt quy ho~ch

cho san xudt lam nghi~p tren dia ban xa da du<}c giao trong quy ho~ch.

* Nguyen ttic thea doi tai nguyen rimg - C~p OO~t di~n dch cac 10~i rirng va ddt lam nghi~p tren co sa phful 10~i rirng va ddt rirng da du<}c UBND cdp co thfun quy~n quy ho~ch giao cho UBNDxa.

- Vi~c theo doi di~n bien rirng va ddt lam nghi~p du<}c t6 chuc a th\Ic dia tren co sa Ung d\lng cac phfuI m~m xic 1y co sa dft li~u, cong ngh~ xic 1y ban d6, cong ngh~ xic 1y anh vi~n tham phai du<}c quan 1y, sic d\lllg th6ng OOdt chung trong toan qu6c.

129

2.2.1. Thea dOi va iJimh gia tai nguyen rimg

- Don vi co so theo doi va c~p nh~t la 10 tqmg thai; con don vi th6ng ke la khoanh, tiSu khu tren toan xii da duQ'c co quan co thfun quy~n giao trong quy ho~ch xii.

- Vi~c theo doi di~n bi~n rirng va ddt lam nghi~p duQ'c t6 chuc a th\lc

dia tren co so cong mc ngo~i nghi~p va nQi nghi~p.

* Mr;t s8 khai ni¢m cdn bi€t trang thea doi tai nguyen rimg:

- L6 trr;mg thai: la mQt ph~ vi di~n tich rirng rna tren do chi co mQt tr~g thai rirng d6ng nhdt ho~c mQt tr~g thai cua ti~n h~ sinh thai rirng nhung chua thanh rirng tren ddt lam nghi~p.

- L6 quim Iy :Ia mQt don vi di~n tich co ban trong qUOO 1:9' san xUdt lam nghi~p co mQt ho~c mQt vai tr~g thai rirng va ap d\lllg ho~c hUOng d~n ap d\Ulg cimg mQt bi~n phap va m\lc dich kinh doanh rimg. Ranh gim 10 quan 1:9' phai ro rang, c6 dinh, thuUng lqi d\lllg dUUng ranh giai 1\1' nhien nhu dong nlii, song, su6i, dUUng mon; 10 qUOO 1:9' co di~n tich 1\1' nhien tren ho~c dum 10 ha, co quan qUOO 1:9' lam nghi~p dia phuong (Chi C\lC lam nghi~p) quan 1:9' 1r\lc ti~p vi~c phan chia 10 qUOO 1:9' va ghi ten 10 qUOO 1:9'.

- KiJm ke rimg: la vi~c di~u tra, danh gia, xac dinh cac tr~g thai rirng, trfr lugng rirng trong va ngom ddt quy ho~ch lam nghi~p tren th\lc tS va d6i chiSu S\l tang, giam s6li~u di~n tich rirng, trfr lugng rirng theo th6ng ke trong s6 sach, h6 so qUOO 1:9' rirng; chu kY kiSm ke rirng 5 nam mQt IAn tren 10 qUOO 1:9' duQ'c th\lc hi~n luan phien ~i cac dia phuong.

- Th8ng ke rimg: la vi~c ghi ch6p, t6ng hgp, phan tich di~n tich rirng, trfr lugng rirng theo s6 sach va h6 so qUOO 1:9' rirng. Vi~c thAng ke rirng duQ'c th\lc hi~n tren toan bQ di~n tich rirng trong xii

..

- DiJu tra, danh gia va thea doi diin bi€n tai nguyen rimg: duQ'c th\lc hi~n tren ph~m vi toan xii co nQi dung ph\lc V\l cho vi~c kiSm ke rimg nhfun xac dinh di~n tich, trfr lugng cua 10 rimg tren th\lc tS, c~p nh~t vao h6 so quan 1:9' rimg va ph\lC V\l cho cong tac thAng ke rimg t~i nhfrng dia ban duQ'c kiSm ke rimg trong nam.

- H6 sa quizn Iy rimg: la 1:9' lich rirng duQ'c I~p cho timg 10 rirng duQ'c di~u tra t~i th\lc dia thuQc mQt trong 3 lo~i rimg. RUng phong hQ, rirng d~c d\Ulg, rimg SOO xUdt (RPH, RDD, RSX) gfuI vm chu qulin 1:9' rimg ~i cac don

130

vi hanh chinh va dugc chinh 1y, c~p nh~t thuOng xuyen nhiing bien dQng sau mBi leY kiem ke rimg de lam can Cll cho vi~c th6ng ke rimg hang nam. HB sa quim 1y rimg bao gBm nhiing s6 1i~u v~ di~n dch, tm 1ugng rimg, phuong an di~u che rimg (neu co) va tinh hinh quan 1y sir d\Ulg d~t lam nghi~p, ban dB kern theo the hi~n den 10 quan 1y va cac tlii li~u v~ quy ho~ch, ke ho~ch, d\I an ho~c d~ an lien quan den 10 quan 1y dii dugc c~p co thfun quy~n phe duy~t.

- Blm db: 1a S\I bieu thi thu gQn theo mQt tj 1~ nh~t dinh mQt phAn cua b~ m~t trai d~t ho~c toan bQ trai d~t len m~t phfutg bfutg nhiing quy t~c toan hQc va dugc t6ng quat hoa.

* Cac lo~i ban dB

- Ban dB dia hlnh

- Ban dB hi~n tr~g rimg

- Ban dB hanh chinh

2.2.2. Ltjp lei hO(Jch quem If rimg gtin wYi ddt lam nghi¢p

Xay d\Ifig ke ho~ch quan 1y rimg g~ vo; d~t lam nghi~p 1a ca sa de chinh quy~n c~p xii t6 chuc th\IC hi~n quan 1y, bao v~, phat trien va sir d\lng b~n viing toan bQ di~n tich rimg va d~t lam nghi~p dugc giao; dam bao co S\I tham gia rQng riii cua cac thanh vien trong xii nhfun dong gop ngay cang tang vao S\I phat trien kinh te - xii hQi cua dia phuong; bao v~ moi truOng, bao tBn da d~g sinh hQC; gop phAn xoa doi, giam ngheo, nang cao muc s6ng cho cac hQ gia dlnh trong xii.

* Cac nguyen ttic ltjp Jd hO(Jch quem If rimg toim xa

L~p ke ho~ch quan 1y rimg toan xii, dan cu thon (sau day gQi Mt 1a l~p ke ho~ch quan 1y rimg) dugc tien hanh theo dinh leY dai h~, trung h~n (5nam) va cAn dugc C\l the hoa cho tUng nam. Ke ho~ch dugc l~p cho timg 10 tren toan bQ di~n tich rimg va d~t lam nghi~p giao cho xii quan 1y theo quy dinh cua phap 1u~t.

Khi xdy drpzg lei hO(Jch qulm If rimg gtin v6i ddt lam nghi¢p can tuan

thit cac nguyen ttic sau:

- Phil hgp vo; quy ho~ch bao v~ va phat trien rimg c~p xii va m\lc dich quan 1y sir d\Ulg rimg (rimg ~c d\Ulg, rimg phong hQ hay rimg san xu~t); Phil

131

hgp vm diSu ki~n kinh tS, xii hQi, moi wOng Clla dia phuong va nang hlc Clla xii,

- Dam bao co S11 tham gia clla mQi ngum dan trong xii, trong cac qua trinh xay d\lllg va th11c hi~n kS ho~ch vm S11 h6 trQ' Clla can bQ lam nghi~p, kiSm lam dia ban, can bQ xii va cac ben lien quan.

- Dam bao vi~c sir dl)Ilg rimg Bn diOO, Iau dai va bSn viing. * Cac din cu I~p ki hOt;lch quim Iy rimg toim XQ Trong khi I~p kS ho~ch quan If rimg giln vm dftt lam nghi~p c§n d11a vao

cac din cu phap If duQ'c c~p co thfun quySn kY va phe duy~t co lien quan.

- Quy ho~ch bao v~ va phat triSn rimg va quy ho~ch phat triSn kiOO te

xii hQi clla xii.

- KSt qua giao rimg gfut vm giao d§t lam nghi~p cho UBND xii, th11c tr~g di~n tich rimg va d§t lam nghi~p Clla UBND xii duQ'c giao va kSt qua th11C hi~n quan If rimg Clla UBND xii trong nam truoc.

- Cac quy diOO Clla phap Iu~t co lien quan dSn quan If, bao v~, phat

triSn va sir dl)Ilg rimg.

- Nang 111e quan If, van va kha nang thu hut van, phong tvc ~p quan

* Tai Ii~u vS kS ho~ch quan If rimg gfut vm dftt lam nghi~p xii bao gam:

clla eQng dang trong bao v~ va phat triSn rimg. * N9i dung lei hOt;lch quim Iy rimg Tren toan bQ di~n tich rimg va d§t lam nghiep rna UBND tioo, huy~n, giao cho xii, can cu vao d~c diSm hi~n tr~g va m\lc tieu quan If C\l thS Clla tUng 10, dS I~p kS ho~ch quan Iy rimg.

- Ban kS ho~ch quan If rimg ella UBND xii.

..

- Bien ban hQp OOan dan toan xii thong qua kS ho~ch quan If rirng Clla

UBNDxii.

- QuySt diOO Clla UBND huy~n cong oo~ Ban quan Iy rirng clla

UBNDxii.

- QuySt diOO clla UBND huy~n phe duy~t kS ho~ch quan If rirng Clla

132

UBNDxii

- Quy8t dinh cua UBND c~p tinh phe duy~t k8 ho~ch khai thac gB rimg

tv nhien cho UBND xii (n8u co).

2.2.3. Lrjp ki hor;zch ph6i kit h(1[J quan ly bao v¢ rimg

- Xay dl,ffig k8 ho~ch ph8i k8t hQ'P qucin ly bao v~ rimg

+ K8 ho~ch ph8i hQ'P cua cac c~p u)' Dang, chinh quyen dia phuong d~

tri~n khai co hi~u qua cac ho~t dong ve bao v~ va phat trien rimg.

+ Tang cuimg S\I ph8i hQ'P co h~ th8ng, co k8 ho~ch cua cac l\Ic lUQllg lien quan de t6 chilc kiem tra, giam sat cac ho~t dong ve xam h~i tai nguyen rimg. Vm cong tac phong chay chua chay rimg, phai quan tri~t phuong cham

phong la chinh, chua chay kip thOi va hi~u qua.

- Xay dl,ffig va duy trl ho~t dQng cua cac t6 doi quArt chung bao v~ rimg t~i cac dia phuong, co chinh sach khen thuang va dQng vien kip thOi d8i vm cac t6 chilc, ca nhan lam t8t cong tac bao v~ rimg.

- Cac Ban quan ly rimg d~c d\ffig, rimg phong ho, doanh nghi~p dugc Nha nuac giao rimg va ~t lam nghi~p t6 chilc th\Ic hi~n co ch8 dfmg quan ly vm dan cu dia phuong tren co sa cling chia se trach nhi~m quan ly, bao v~ va

phat trien rimg va cling huang 19i ill S\l dong gop cua cac ben.

- Th\Ic hi~n co ch8 dfmg quan ly t~i mot s8 Ban quan ly rimg d~c d\ffig, va rimg phong hQ de hoan thi~n chinh sach th\Ic thi trong ca nuac trong cong tac ph8i k8t hgp bao v~ rimg.

- Ph8i k8t hgp kiem lam vm dan quan t\I v~ theo quy dinh

+ Hu~ luy~n, di~n ~p phong chay, chua chay rimg .

+ T6 chilc kiem tra, troy quet nhUng t6 chilc, ca nhan pha rimg .

+ Xac minh cac thong tin ca nhan, t6 chilc vi ph~ trong linh V\IC quan

ly bao v~ rimg, quan ly lam san.

+ Cuang che thi hanh quy8t dinh xu ph~t hanh chinh va giai toa di~n

Hch rimg bi ch~t pha trai phep theo quy dinh cua phap lu~t.

- Trach nhi¢m cua KiJm lam ala bim xli

+ Thuimg xuyen trao d6i, cung c~p cho xii dOi truang ve phan b6 di~n Hch tUng lo~i rimg, di~n bien rimg tren dia ban xii va cac quy dinh cua Nha nuac ve bao v~ va phat tri~n rimg .

133

+ Chti tn, ph6i hqp v6i xii dQi wOng tham muu cho Chti tich Uy ban nhan dan cdp xii xay d\lIlg phuong an tuan tra, kit~m tra cong mc bilO v~ rimg adia phuong.

+ Khi th\lC hi~n nhi~m V\l tudn tra, ki~m tra tinh hinh tr~t tv, an ninh dia phuong phai ket hqp v6i tuan tra, ki~m tra cong mc bao v~ rimg. Neu phat hi~n nhfmg t6 chuc, ca nhan co hanh vi vi ph~ phap lu~t ve rimg tren dia ban phai l~p bien ban, bao cao ngay cho Chti tich Uy ban nhan dan xii, ki~m lam dia ban biet d~ xu IY.

- Trach nhi~m Dim quan tl! v~ cdp xii

+ Nfun dUQ'c phan b6 di~ tich timg lo~ rimg va dien bien rimg tren dia ban.

+ Ph6i hqp v6i Ki~m lam dia ban c~p xii tuan tra, ki~m tra cong mc bao v~ rimg va tham gia giai quyet nhfmg "di~m nong", nhfmg V\l vi~c C\l th~ ve cong tac bao v~ rimg adia phuong.

+ Dam bao S\l doan ket, th6ng nhdt, h6 trg lful nhau th\lC hi~n nhi~m V\l dugc giao, nhung khong ~o ach tic trong vi~c th\lC hi~n nhi~m V\l rieng va cong vi~c nQi bQ ctia nhau; giu bi m~t ve l\lc lugng, phuong ti~n, bi~n phap nghi~p V\l trong xu ly tinh hu6ng thea quy dinh ctia Nha nu6c.

+ Vi~c xu ly cac V\l vi ph~ trong lInh V\lC quan ly rimg, bao v~ rimg va quan ly lam san phai kien quyet, chti dQng, ton trQng quyen va 19i ich hqp phap ctia cac co quan, t6 chuc, ca nhan thea quy dinh ctia phap lu~t.

+ Cac l\lc lugng ph6i hqp chi huy, nguai co thfun quyen thea phuong

an bao v~ rimg dugc tiy ban nhan dan cimg cdp phe duy~t.

..

=•

+ TruOng hqp cdp bach ve boo v~ rimg, ki~m lam co thfun quyen de nghi I\lC lugng dan quan tv v~ ph6i hqp mai ph\lc, troy bAt, d§n giai nhfmg ca nhan co hanh vi vi ph~ phap lu~t ve rimg, ap tili tang v~t, phuong ti~n vi ph~, tuan tra, ki~m tra vi~c bao v~ rimg va phong chay, chua chay rimg theo phuong an co quan ki~m lam thi do ngum dUng dftu co quan ki~m lam chi huy.

+ TruOng hqp ngum co thfun quyen ctia l\lc lugng dan quan tv v~ de nghi I\lC luqng ki~m lam ph6i hqp v6'i l\lc luqng dan quan tv v~ th\lc hi~n vi~c mai ph\lc, troy bAt, dful giai nhfmg ca nhan co hanh vi vi ph~ phap lu~t khac thuQc thfun quyen ctia l\lc lugng dan quan tv v~ thea phuong an ctia l\lc lugng dan quan t\l v~ thi ngum dUng ddu l\lc lugng dan quan tv v~ chi huy.

134

+ Chll tn, ph6i hgp vo; xa dQi truemg ho~c tham mUll cho Chll tich Uy ban OOan dan cAp xa xu ly cac t6 chuc, ca OOan co hanh vi vi ph~m phap lu~t vS rimg tren dia ban;

Chll tn, ph6i hgp vo; xa dQi truemg ho~c tham mUll cho Chll tich Uy ban OOan dan cAp xa t6 chuc sa k~t tiOO hinh th\lC hi~n cong mc bao v~ rimg hangnam.

+ Lam t6t cong mc ph6i k~t hgp giua 3 l\lc lU<}Ilg ki~m lam, quan dQi va cong an trong vi~c th\lC thi phap lu~t vS bao v~ va phat tri~n rimg. Cac cong trinh ph\lc V\l cong tac bao v~ rimg, phong chay chua chay rimg cling cfut dugc d~u tu xay d\lllg sao cho phu hgp vo; chi~n lugc th\lc hi~n cong tac bao v~ rimg, phong chay chua chay rimg. T6 chuc l\lc lU<}Ilg bao v~ rimg, chua chay rimg mang tiOO chuyen nghi~p, kip thm Ung pho va xu ly mQi tiOO hu6ng xay ra. L\lC lU<}Ilg nay co S\l ph6i hgp ill OOiSu nganh OOu Ki~m lam, Quan dQi, Cong an va chinh quySn dia phuong ....

Xay d\lllg va th\lC hi~n Quy uac bao v~ va phat tri~n rimg la mQt trong OOfrng nQi dung quan trQng clla qua trioo tri~n khai quan ly rimg t~i cac xa miSn nuL Nhan dan trong xa co th\lc S\l bao v~ va phat tri~n rimg thi rimg mo; dugc bao v~, phat tri~n t6t. Do do, vi~c xay d\lllg Quy uac phai do OOan dan trong xa t\l nguy~n va t\l chll xay d\lllg, co s\l h6 trg, huang ddn clla ki~m lam dia ban va can bQ lam nghi~p, can bQ tu phap dia phuong.

Khi xay d\lllg Quy uac bao v~ va phat tri~n rimg cfut k~ thira cac thanh qua quy ho~ch bao v~ va phat tri~n rimg cAp xa, giao rimg, diSu tra rimg, l~p k~ ho~ch quan ly rimg trong toan xa, cac d\l an lam nghi~p tren dia ban.

Cac quy diOO clla Quy uac phai phu hgp vai cac quy diOO clla phap lu~t

ciing OOu Clla ke hoach phat tri~n kiOO te- xa hQi Clla dia phuong.

Phai k~ thira, phat huy dugc OOfrng phong t\lC, t4P quan t6t dttp clla cQng d6ng va phai lam don gian, dS th\lc hi~n trong ph~ vi, diSu ki~n OOan dan trong xa.

135

2.3. Xay dlplg va thvc hiin Quy wc bao vi va phtit tri2n rUng 2.3.1. Xdy d1pZg Quy uac baa v~ va phdt tri€n rimg

Bao dam tdt ca cac thaOO phdn trong xa (ph\l nft, nguai ngheo, dan tQc thi~u s6 va cac d6i tugng khac) dugc ton trQng va cung tham gia xay

d\l'l1g Quy uac.

Quy uac phai phan aOO dugc nguy~n vQng cua nguai dan trong cong tac bao v~, phat tri~n va su d\lng rimg (khong chi t~p trung vao nQi dung khai thac tai nguyen rUng).

Tang cuang Sl,l quan ly, su d\lllg bSn vfrng rUng va ddt lam nghi~p, h{lIl

ch~ OOfrng mc dQng tieu cvc anh huemg d~n rUng.

- Cac van biin lien quan /chi xtiy dtmg Quy wc boo vj va phtit triin rimg.

s6

+ Lu~t Bao v~ va Phat tri~n rUng nam 2004 va Nghi dpm

23/2006/NB-CP, ngay 03/3/2006 cua Chinh phu vS thi hanh Lu~t.

xu ph~t hanh

+ Nghi diOO s6 139/2004/NB-CP ngay 25/6/2004 vS

chinh lien quan d~n quan ly, bao v~ rUng va quan ly lam san.

+ Nghi diOO 79/2004/NB-CP cua Chinh phu vS thvc hi~n Quy ch~ dan

chu axa.

+ Quy~t diOO 178/200l/QD-TIg cua Thu tuang Chinh phu vS quySn huemg 19i, nghIa V\l hQ gia diOO, ca OOan dugc giao, dugc thue, oo~ khoan rUng, ddt lam nghi~p.

+ Qui dpm cua dia phuang (tinh, huy~n,) va cua cQng dang (OOu

Huang uac) vS bao v~ rUng, phat tri~n va su d\lllg rUng.

+ Cac quy diOO khac (n~u co).

- Nhimg quy ilinh vi xay d{l?lg ban Quy rrue.

+ Ban dl,l thao Quy uac dugc OOan dan, cQng dang tham gia, gop y va

.. ..

th6ng OOdt thong qua; Truemg thon, Chu tich UBND xa trinh Chu tich UBND huy~n d~ xem xet bao cao HDND tinh thong qua d~ Chu tich UBND huy~n triOO UBND tioo ra quy~t dpm cong oo~.

thAm diOO trinh va dugc Chu

+ Ban Quy uac dugc Chi C\lC Ki~m lam

tich UBND tioo quy8t diOO cong nh~.

+ Chu tich UBND xa (co can bQ Tu phap xa va Ki~m lam dia ban h8 trg) xem xet co y ki~n d~ thon bB sung chiOO sua l~ (n~u cfuI) truac k:hi bao cao HDND xa thong qua, dang thm gm cho H~t Ki~m lam huy~n bi~t.

136

+ Chu tjch UBND xli co cong van dS nghi Chu tjch UBND huy~n xem xet.

+ H~t KiSm lam huy~n chu tri ph6i hqp vai phong Tu phap huy~n tham muu triOO Chu tjch UBND cong oo~ Quy uac (theo m~u t~i ph\ll\lc) dS th\Ic hi~n.

TruOng hqp H~t KiSm lam, phong Tu phap huy~n co y kiSn dS nghj sua d6i, b6 sung (phai co y kiSn khan truang truac khi HDND tiOO thong qua), thi

Ban quan ly rirng va nguOi h6 trg ph6i hqp hoan chinh Quy uac, bao cao

TruOng thon dS trioo theo quy djnh tren.

2.3.2. Th1!C hi~n Quy uac bao v~ va pha! triin rimg

DS th\Ic hi~n Quy uac bao v~ va phat triSn rirng ~t hi~u qua cao cdn c\l thS hoa cac quy djnh vS bao v~ va phat triSn rimg Clla Nha nuac phil hqp vm th\Ic tS ~i dja ban xli lam can cu cho vi~c th\IC hi~n boo v~ va phat triSn rimg cllaxli.

- Nhilng vi~c phai lizm:

Vi d\l : Phat hi~n va t6 giac cac d6i tugng tham gia khai thac, mua ban, v~ chuySn trai phep lam san, c6 y huy ho~i tili san rirng, tham gia bit gift d6i tugng giao cho thon va cac nganh xu ly....

- Nhilng vi~c dU(Jc lam:

Vi d\l: Chan nuoi gia suc dum tan rirng theo dUng quy djoo.....

-Nhilng vi~c khuyin khich lam:

Vi d\l: Ung d\IDg khoa hQc leY thu~t, tham caOO tr6ng rirng, cham soc bao v~ rirng, t~o cac mo hiOO vS tr6ng rirng dS cac hQ trong thon hQc t~p kiOO nghi" ~m.....

- Nhilng vi~c khong dut;1c lizm:

Vi dW San bin, bit b~y, su d\IDg tnii phep cac lo~i dQng v~t hoang 00.....

* Nhfi'ng quySn 19i cua cQng d6ng va nguOi dan

.

Vi d\l: Dugc huemg cac chiOO sach uu dlii cua Nha nuac

- Tmch nhi~m va quySn ~ Clla xli va cae thanh vien trong (cQng d6ng) xli

- Trach nhi~m, quySn h~ cua Chu tjch UBND xli,Truemg thon

137

" - ­

Vi d\l: Tnich OOi~m la hUCmg dfut, chi d~o cac hQ gia dinh th\IC hi~n

Quy uac

.

Vi d\l: Quy~n h~ la t6 chuc dich V\l khai thac rimg d~ cung lrng cho OOu cAu cua OOful dful trong thon. Vi~c thu chi phi dugc quy dinh va ap d\lllg tily thea timg thai di~m va gia ca tren thi truang dugc hQi nghi toan thon thong qua.....

- Khen thuang, xU-phgt

+ Khen thuang

Vi d\l: HQ gia dinh th\IC hi~n t8t cong mc BVR va quy uac cua thon, ngom S\I bi~u duang cua thon, con dugc d~ nghi Nha nuoc khen thuang thanh tich, dugc uu tien giai quyet cac OOu cAu v~ g6 va lam san.....

- Xu-Iy vi phgm

Vi d\l: HQ gia diOO, ca OOful vi ph~ quy uac, ngoai bi xu If thea quy

djOO cua phap lu~t, con bi xu If thea cac hiOO thuc oou: Phai dong gop 5 cong lao dQng d~ phl;lC V\l cham soc BVR cua thon my thea vi ph~.....

- Timg kit himg nam va rUt kinh nghi~m.

2.4. Ta chfrc th{l"c hiin qUlin Ij rimg giln vdi 44t lam nghiip

2.4.1. Thanh I~p Ban quan Iy va cac t6 chuc quan Iy baa v~ rimg

Th\Ic tien tiI mo hiOO quan If rimg ~i chinh quy~n xa cho thfty can

quan If rimg bfutg cong C\l quan If co ban oou:

- HiOO thanh Ban quan If, di~u hanh cua UBND xa d\Ia tren nguyen t~c

dan bAu va tin nhi~m, Ban lanh d~o xa, truang thon, gia lang.

.. ..

- CQng d6ng OOful dan xa, thon la chu th~ chinh bao g6m, truang pho thon, gia lang, hQ gia diOO va ca OOful, t6 quan If va bao v~ rimg, cac doan th~ va t6 chuc quAn chUng, OOom hQ hay OOom sa thich, khuyen nong lam vien thon ban.

- T6 chuc lam nghi~p xa tuyen truy~n phap lu~t va chinh sach thea d5i dien bien tm nguyen rimg, hUCmg dfut bao v~ rimg va phong chay, chua chay rimg, tham muu va h6 trg UBND xa v~ giao dftt, giao rimg, quan If va ngan

ch~, xu If cac vi ph~.

138

- Cac cdp chinh quy~n tinh, huy~n va xii thgc hi~n 8 nQi dung qmin ly nha nuac v~ lam nghi~p thea Quy~t dinh 245/1998/QD-TTg ngay 21 thang 12 nam 1998 cua Thu tuang Chinh phu.

- Cac co quan chuyen nganh lam nghi~p cdp tinh va huy~n co vai tra h6

trQ', huang d§n va thuc day cQng d6ng qmm ly rimg.

- Cac t6 chuc lam nghi~p nha nuac chuy~n giao cong ngh~, tu Vdn va

h6 trQ' ley thu~t, dAu ill v6n cho xay d\lllg va phat tri~n rimg .

- Cac t6 chuc lam nghi~p ngoai nha nuac cung cdp cac dich Y\l hd trQ',

kY hQ'P d6ng v~ v~ dao t~o va chuy~n giao ley thu~t.

- Thanh l~p t6 thanh tra lam nghi~p thon, xii.

Vi~c xay d\lllg Ban quan ly bao v~ rimg cdp xii la vi~c lam cdp thi~t trong giai do~ hi~n nay. Cong mc quan ly nha nuac v~ tai nguyen rimg acac cdp hanh chinh truac h~t la tang cuang quan ly nha nuac v~ tai nguyen rimg a cdp xii la rdt cAn thi~t. Chinh vi v~y, trong nhfrng nam too cAn thgc hi~n nhfrng giai phap cfuI thi~t nhdt d~ tang cirong quim ly nha nuac v~ rimg a xii. cAn hoan thi~n nhilng van ban quy ph~ phap lu~t quy dinh v~ nhi~m Y\l, trach nhi~m, quy~n h~ quy dinh cho tUng cdp cAn C\l th~, ro rang va co cong C\l quan ly, chinh sach cAn thi~t d~ thgc hi~n nhi~m Y\l duQ'c giao.

2.4.2. Th1:lC hi¢n kJ hot;lch qUlin If rimg

Thgc hi~n k~ ho~ch quan ly rimg la trach nhi~m quan ly nha nuac v~ bao v~ va phat tri~n rimg cua chinh quy~n cdp xii, la t6 chuc thgc hi~n quan ly rimg gful vOO etAt rimg thong qua cac ho~t dQng chi d~o, huang d~n va t6 chuc thgc hi~n k~ ho~ch bao v~, phat tri~n rimg cua dia phuong nhu:

- T6 chuc thgc hi~n quy ho~ch, k~ ho~ch dai h~, trung h~ va hang

nam cua dia phuong dii duQ'c co quan nha nuac co thAm quy~n phe duy~t.

- Tc3 chuc thgc hi~n vi~c ban giao rimg t~i thgc dia cho cac chu rimg va

xac l~p ranh giOO rimg cua cac chu rimg tren thgc dia.

- Tc3 chuc quan ly rung va ddt lam nghi~p cua chu rirng; di~n tich, ranh giai cac khu rung; cong tac khoan bao v~ rirng, ph\lc h6i va tr6ng rirng tren dia ban.

139

- T6 chuc tri8n khai thgc hi~n chi tiet ket qua quy ho~ch 03 lo~i rimg tren thgc dia, l~p quy ho~ch chi tiet v@ qwin ly bilO v~ va phat tri8n rimg gfut v6i cac chu quim ly C\l th8.

- T6 chuc tiep oo~ h8 sa xin giao rimg, thue rimg va giao d~t, thue d~t

lam nghi~p d6i v6i cac t6 chuc, h<} gia dinh va ca OOan thea thfun quy@n.

- T6 chuc thgc hi~n chi d~o cac thon, bim va dan vi wang duang xay d\lllg va thgc hi~n quy uac bao v~ va phat tri8n rimg tren dia ban phil hgp vai quy diOO cua phap lu~t, huang dfuI thgc hi~n sim xu~t lam nghi~p - nong nghi~p - ngu nghi~p ket hgp; canh tac nuang r~y va chan tha gia suc thea quy ho~ch, ke ho~ch bao v~ va phat tri8n rimg da duqc phe duy~t .

- T6 chuc ho~t d{>ng thuOng xuyen va ph6i hgp chi d~o cac 19c luqng tren dia ban, vai nang c6t la 19c luqng dan quan tg v~ bao v~ rimg, kip thai phat hi~n va bao cao d@ nghi sg hB trq cua c~p tren khi can thiet. T6 chuc thgc hi~n cac bi~n phap bao v~ rUng, phang chay, chua chay rimg; huy d<}ng cac

19c luqng tren dia ban giup chu rUng chua chay rimg, d@ nghi sg hB trq cua c~p tren trong truOng hgp vuqt qua tfun ki8m soat cua xa. Giam sat ho~t d<}ng cua cac ca sa che bien gB, lam sim thea quy diOO cua phap lu~t.

- Thgc hi~n xu ph~t vi ph~ hanh chinh trong liOO V\CC quim ly, bao v~

rimg, su d\lllg rimg va d~t lam nghi~p thea quy diM cua phap l~t.

- T6 chuc thea doi, c~p OO~t di8n bien tai nguyen rimg, bien d<}ng d~t lam nghi~p; thUOng xuyen ki8m tra vi~c su d\lllg rimg, d~t lam nghi~p cua cac t6 chuc, h<} gia diOO va ca OOan tren ph~ vi dia phuang quim ly va bao cao Uy ban OOan dan c~p huy~n.

..

- T6 chuc quim ly, bao v~ rimg xay d\lllg ke ho~ch va d@ xu~t c~p co thfun quy@n dua rimg vao su d\lllg d6i vai nhUng di~n dch rimg Nha nuac chua giao, chua cho thue.

< •

Hang nam Nha nuac hB trq kinh phi cho ngan sach xa d8 bilO dam cac

chi phi thgc hi~n cong tac quim ly bao v~ rimg oou:

- HB trq d8 t6 chuc quan ly, bao v~ rimg d6i v6i di~n tich rimg va d~t lam nghi~p do Dy ban OOan dan c~p xa trgc tiep quim IY. Uy ban OOan dan c~p xa su d\lllg ngu8n kiOO phi nay chi cho cac ho~t d<}ng quim ly bao v~ rimg, g8m: duy tri ho~t dQng thuOng xuyen cua cac t6 dQi qu§n chUng bao v~ rimg;

140

tuyen truyen, ph6 bien, ghio d\lc phap lu~t ve bao v~ rimg; kY hqp d6ng lao d{>ng bao v~ rimg va phong chay, chua chay rimg.

- HB trQ' kinh phi cho cac ho~t d{>ng ch<3ng ch~t pha rimg, phong chay,

chua chay rimg g6m:

+ Chi xay d\lIlg phuong an phong chay, chua chay rimg, quy vimg san

xuAt nuong rfry, di@n ~p chua chay rimg.

+ Chi b6i dUOng cho nhUng nguffi tham gia chua chay rimg, muc chi

bfutg ngay cong lao d{>ng nghe rimg a dia phuang .

+ Chi hB trQ' cho nguffi tham gia bao v~ rimg, chua chay rung bi tai n~ ve thanh toan tien kham, chua b~nh thea che d{> hi~n hanh trong thai gian dieu tri ~i b~nh vi~n duQ'c xet cong nh~ che d{> nhu thuong binh. Truang hqp bi chet duQ'c hB trQ' tien mai tang phi, duQ'c xet cong nh~ che d{> nhu li~t sy thea quy dinh hi~n hanh cua Nha nu

+ Chi cho ho~t d{>ng cua Ban chi huy cac Vdn de cAp bach ve bao v~ va phong chay, chua chay rimg Clla cAp xa thea quy dinh hi~n hanh cua Nha nU

quy dinh tren.

2.4.3. ThiJt l~p Quy bao V? va pMt triin rimg cdp xii

Vi~c thanh l~p, quan ly va sir d\lllg Quy bao v~ va phat tri~n rimg cAp xa dam bao thea dUng cac quy dinh ~i Nghi dinh s<3 OS/2008/NI}-CP ngay 14 thang 01 nam 2008 cua Chinh phu ve Quy bao v~ va phat tri~n rimg.

- Ngu6n hinh thanh Quy bao v~ va phat tri~n rimg cAp xa

+ Ngan sach nha nU

+ Thu tir ho~t d{>ng xir ph~t vi ph~ hanh chinh cua xa trong linh V\IC

bao v~, phat tri~n rimg va quan ly lam san.

+ Dong gop cua chu rimg khi khai thac, kinh doanh gB, lam san, kinh

doanh caM quan, nghi duOng, dich V\l sinh thai va thu cac dich V\l cua rimg.

+ HB trQ' cua t6 chuc, ca nhan trong nU

+ Thu khac thea quy dinh Clla phap lu~t.

- N{>i dung thu chi Quy bao v~ va phat tri~n rimg cAp xa

141

" - ­

Vi~c thu, chi quy phai tuan theo phuang an quan ly va sir d\lIlg Quy duQ'c

c~p co thfun quy8n duy~t va ch8 dQ quan ly tai chinh hi~n hanh Clla Nha nuac.

2.5. Nang cao hi'" Ivc qUlin Ij nhii nuuc v2 tiii nguyen Timg.

Trong OOUng nam qua, cong mc quan ly OOa nu6c v8 tfli nguyen rUng da d~t duQ'c OOUng ti8n bQ ro r~t 000 co h~ th6ng van ban quy ph~ phap lu~t, co ch8, chiOO sach v8 quan ly rUng duQ'c xay d\lIlg, ban hanh ngay dmg duQ'c hom thi~n va phil hQ'P vOi th\Ic tien. DS xac djnh chu thS dich th\Ic, Nha

nuac da chu truang xa hQi hoa cong mc quan ly va bao v~ rUng, da d~g hoa cac thanh phdn kiOO t8 trong lam nghi~p. Theo do, vAn d8 giao ~t, giao rUng, khoan bao v~ rUng buac dAu di vao cUQc s6ng. Trach OOi~m quan ly va bao v~ rUng la Clla tom dan, cua ca h~ thBng chinh trio Trong do Nha nuac la trQng tam. Quan ly OOa nuac v8 rUng ngay dmg co hi~u l\Ic trong qua trinh Nha nuac quan ly duQ'c thS hi~n qua OOUng m~t sau:

-Truac h8t dS quan ly OOa nuac v8 rUng, mQt h~ th6ng van ban quy ph~ phap lu~t (VBQPPL) da duQ'c xay d\lIlg kha d6ng bQ va tom di~n til cac d~o Lu~t d8n Nghi diOO, Quy8t diOO Clla Thu wang Chinh phu va cac van ban huang dfuI chuyen nganh oou:

+ Lu~t D~t dai nam 2003.

+ Lu~t Bao v~ va Phat triSn rUng nam 2004.

+ Nghi djnh s6 23/2006/ND-CP, ngay 03/3/2006 cua Chinh phu huang

dfuI th\Ic hi~n Lu~t Bao v~ va Phat triSn rUng.

+ Nghi diM s6 99/2009/ND-CP ngay 02/11/2009 Clla Chinh phu v8 xU

ph~t vi ph~ hanh chinh trong linh Y\lC quan ly rUng, bao v~ rUng va quan ly

lam san.

+ Quy8t diOO s6 186/2006/QD-TTg cua Thu wang ChiOO phu quy djnh

v8 quy ch8 quan ly rUng....

.. ..

+ Quy8t diOO s6 147/2007/QD-TTg, cac chinh sach bao v~ va phat triSn

rUng d6i vai cac huy~n ngheo (Nghi quy8t s6 30a/2008/NQ-CP)...

+ Chi thi 38/2005/CT- TTg cua Thu tuang Chinh phu, cac dia phuang da co ban hom thanh vi~c ra soat quy ho~ch l~i 03 lo~i rUng. D~t dai quy ho~ch cho phat triSn 03 lo~i rUng da duQ'c xac diOO tren ban d6 va th\Ic dia

142

lam cO' So' cho vi~c I~p quy hOljlch, k8 hOljlch bao v~ va phat tri~n rimg cua tirng dia phuang Tinh, Huy~n, Xa co rimg.

- Ra soat cac van ban quy phljlIIl phap Iu~t vS phan cap quan Iy nha nuac vS rimg cho chinh quySn cac cap theo nhUng nguyen tic th6ng nhat nhi~m Vl)., quySn hljlll, trach nhi~m quan Iy nha nuac vS rimg va dat lam nghi~p a tirng cap, ki~n toan quan Iy nhli nu6c til cap xa tra len theo xu huang "quan Iy rimg til nm phat sinh"

- Hoan thi~n chinh sach lam nghi~p trong giai dOljlll m6'i doi hoi phai dga tren nhUng dg bao vS qua trinh cong nghi~p hoa Clla dat nuac til nay d8n mlm 2020. Xac I~p C\l the d6i tuqng rimg va ddt lam nghi~p duQ'C giao quan Iy va xac dinh lam phdn 6n djnh (luon co dQ che phu) d8n dia ph~ hanh chinh xa. Nang cao nang Igc quan Iy nha nu6c vS rimg cho Dy ban nhan dan (UBND)

xa.

- D6i m6'i nh~ thuc vS t6 chuc quan Iy bao v~ rimg tljli cO' So'; xac dinh vai tro, trach nhi~m t6 chuc quan Iy bao v~ rimg cua chinh quySn cap xa Ia giai phap cO' ban, Iau dai. Sua d6i, b6 sung cac quy dinh phap Iu~t, cO' ch8, chinh sach d6i v6i cap xa de chinh quySn cO' So' thgc sg co trach nhi~m, thAm quySn va kinh phi thgc hi~n quan Iy bao v~ rimg coog vai nang cao dm s6ng ngum dan.

- Xac djnh ro vai tro trach nhi~m cua chu tich Dy ban nhan dan cac cap trong cong tac quan Iy bao v~ rimg va quan Iy lam san d6ng thm dam bao ngu6n Igc cho Dy ban nhan dan cap xa t6 chuc t6t cong tac quan Iy bao v~ rimg thong qua hOljlt dQng chu y8u cua kiem lam dia ban, dan quan tg v~ va cac hOljlt dQng bao v~ cua ngum dan sao cho phil hQ'P v6i thgc tien. Thgc hi~n chu truang xa hQi hoa cong mc quan Iy bao v~ rimg a cac xa miSn nlii, Nha nuac chu truang huy dQng cac ngu6n Igc

143

PHVLVC

H,ng rovc

DBS

Bie

TAy

D6ng

Nam

DB

TAy nguy@n

Toan s. quoe

Bie

H6ng

SCL

Bie

TBO

THO

D6ng Nam BO

TAng cQng

811.678 43.030 65.777 4.763

192.321 145.714 288.559 66.005

5.509

758.134 41.320 50.332 3.152

770

183.274 130.436 285.663 63.186

Rirng TN

76,5

93,4

95,7

66,2

95,3

89,5

96,0

99,0

14,0

Ty l~ o,fo RTN

15.444

9.048

15.278

53.545

1.710

1.611

2.896

2.819

4.739

Rirng trong

23,5

33,8

4,7

4,3

4,0

10,5

1,0

Ty l~ o,fo RT 6,6

86.0

PHIEU DO LoAI CAY GO RUNG TV NHIEN Lo

Bi@u 01 : Trii' hrf}'Dg rirng g~ tren cac vitng sinh thai

Thon(ban): .

X§.:

.

.

Khoanh . ....Huy~n:

TiSu khu:

.

J..

D'"

h

. Tinh:

Tr~g thai ri.rn.g: 0"·" h;:'

Chi~u cao

t1eu c uan so:....................... Q tan c e .

D1,3 (cm)

4

Ghi TT Ten loai city (vut ngqn) Phim J-chat Chu

6

,.

, .

1 2 3 7

.

144

N ' gay d·~leu tra: NgU01,. d·~leu tra: .

PIDEU DO DEM TIET DI:¢N NGANG

. .

.

.

(Ap d\lng giao rirng cho cQng dang dan cu ) S6 aTe: Ngay dieu tra: h ' · ' r~ng t al rtrng: T Nh ' om d'}..leu tra:

Vira

STT

Lot.

Vtro1.

0·,,0

• . • •_ " "_

.~.

."..".--~--

1

1

~.,,~.".-

".,

.--,

~

2

~

I,. .

3

Q

Chu y : DUng thUCtc Bitteclich de do va ghi so li~u bang nay. Neu nguai dQc la vugt thi ghi s6 1. Neu ngum dQc la vila thi ghi s6 0,5. Neu nguai dQc la lQt

thi ghi s6 0

PHIEU DO DEM CAY GO RUNG TRONG

Lo:

Thon(ban):

.

Xa:

.

TiSu khu

..

th'· ,

Huy~n T'nhI

:

al rtrng:

om tr~g

Khoimh Nh '

N~}..

~

.,.,

h x

L ,.

..

,., ,., 0 beu c uan so:.......................................................... oal cay............................... am trong Sa cay theo phAm chit

Ghi

Dtrirng kinh

Chi~u cao

a

C

CQng

b

Chu

(cm

(H)Met

leu tra:

gay d·'"

.

N ' Ngum dieu tra:

.

145

Bi~u 02: Th&ng ke di~n tich rirng tang giim tir nam 2005 - 2009

Dan vi: hec-ta

2005 1 2006 1 2007 1 2008 1 2009

12.616.69 112.873.850 112.903.422 113.118.773 113.258.843

1. Rirng TN 110.283.173 110.410.141 1 0.348.914

LO\lirirng Dien. tich co rirng

0.348.591 110.339.305

Trong do:

77.041

a)KNTSTN tang

178.596 74.328 52.418 32.974

25.096

b) DTgitim do:

24.422 14.633 27.367 33.496

120 376 355 - Khai thac 530 2.763

446 259 697 109 - Chay 936

197 68 58 - Sau b~nh

7.989 1.694 6.199 3.395 3.338 - Pha rimg

15.260 18.449 11.808 23.508 26.432

-Chuyen MDSDD

).

2.333.526 I 2.463.709 1 2.554.509 2.770.182 2.919.538

2. Rirng trong

Trong do:

224.100

a) Tiingdo DTtrangmUi ilUTC

174.918 171.444 178.779 154.787

b) Gitim do:

33.703

45.334 33.413 51.712 39.231

19.046 - Khai thac 26.855 35.147 38.474 23.194

1.631 679 4.818 874 1.276 - Chay

..

279 153 18 38 71 - Sau b~nh

, .

136 122 502 1.159 - Pha rimg 2.249

4.802 8.988 12.204 12.441 8.237

-Chuyen MDSDD

f)Q che phu

380/0 38,20/0 38,70/0 37°..10 39,1°..10

146

Bi~u 03: Bi~u k~ hO\lch trAng rirng, khoanh nuoi co trAng ba sung, LKH

1

2

3

T()ng

Khoanh nuoi co trong b() sung

1

2

3

Tong

Nong lim ket hvp

1

2

3

Tong

147

narn cUa Uy ban nhan dan

BIEU 04 : THONG ICE D~C DIEM KHU RUNG GIAO CHO CQNG DONG (kern theo Quy~t dinh s6 ,ngay thang huy~n

)

.

Tinh, thanh ph6: Huy~n, qu~, thi xii, thanh ph6 thuQc tinh:

. xa, phuOng, thi trdn:

Nlm

Vi tli, etia etiem

sA tt

Trii' hrq"Dg

Di~n tich

Lo,i rimg

Tl"fDg thai

Chi~u cao

Loai cay

Ghi chu

M,t et9

trAng

Khminh La

D9 tan che

TrAng

Tieu khu

9

7

8

3

4

5

10

11

12

13

2

1

6

14

01

02

03

04

05

06

07

08

CQng

X

X

..

148

-

PHIEU TINH DIEN TicH

.

L6/Thira

Th6n(ban):

.

Kho3.rlh/Thira:

Xii:

.

Ti~u khu/To ban dB .................................................Huy~n:

.

th ,. ,

T'OO

'

al nmg:. .. . ... . .

.. .... .. . 1

:

Nhom tqrng

2

6

Tang cQng 9

sA hi~u )0 va dien nch )0 5

8

4

3

7

-----­

------­

-----­

------­

-----­

------­

------­-

------­ ------­

------­ ------­

Loai rimg 1 SH16 -df~n-tTeli ------­ SH16 -al~ii---- ------­ ------­

tieh SH16

------­

------­

-----­

------­

-

-----­

-----­

-----­

-di~n-----

------ ------- ------ ------- ------ ------- ------ -

------ ------- ------ ------- ------ ------- ------ -

------ ------- ------ ------- ------ ------- ------ -

------ ------- ------ ------- ------ ------- ------ -

tieh SH16 Qi~niich- SH16 al~nHch- SH16 (fi~iiUcn- SH16 -di~n-----

I

tieh SH16

------ ------- ------ ------- ------ ------- --------

-di~n-----

------ ------- ------ ------- ------ ------- ------ -

------ ------- ------ ------- ------ ------- ------ -

tieh SHl6 al~nilch- SH16 (fi~nlIch-

------- ------ ------- ------ ------- ------ -------

SHl6 -dr~n-iich

,. inh

gUO'l t

:

.

N

Ngay tiOO

.

149

Con2

Bi~u 05: HUONG nAN BE CUONG CHI nET

BAN HUONG KE HO";'CH QuAN LV RUNG GAN vm BAT LAM NGHI:E:P TRONG P~ VI xA

I. MO' dAu

- Gi6'i thieu mQt vai net v8 xa - T~i sao l~i xay d\lIlg k8 ho~eh quan ly bao ve rimg toan xa - K~ ho~eh quan ly rimg xa duqe th\Ie hien trong bao nhieu nam, til

nam nao d8n nam nao.

- Co sa de l~p k8 ho~eh quan ly rimg bao ve rimg toan xa.

II. Myc tieu

- Quan ly b8n vfrng ngu6n tai nguyen rimg va d~t rimg eua eQng d6ng

thon ban;

- Gop phan tang dQ ehe phu eua rimg va 6n dinh ngu6n nu6'e eho san

xu~t nong nghiep.

- Gop phful giam doi ngheo.

II. NQi dung 1. K~ hO\lch bao v~ rirng Bi~u 1: K~ hO\lch bao v~, khoanh nuoi rirng

Baoverirn 1

2

3

,.

Tong

..

4

Khoanh nuoi tii sinh til nhien 1

2

3

Tong

150

-

4

2. K~ ho,ch phat tri~n rirng Bi~u 2: K~ ho,ch trang rirng, Khoan nuoi co trang b8 sung, NLKH

1

2

3

Tong

Khoanh nuoi co kOng bO sung

1

2

3

Tong

Nong Him ket hvp

1

2

3

Tong

3. Ke ho,ch khai thac, sii' dl}.ng rirng

- D6i vai cQng dAng ap d\lng Puong phap dieu tra rimg l~p k~ ho~ch A, dua bieu Sa. Bi~u k~ ho~ch khai thac, sir d\lng rimg (a phdn Ph\l l\lC 1. m~u bieu).

- OOi vO'i cQng dAng ap d\lllg phuong phap dieu tra rirng l~p k~ ho~ch b, dua bieu Sb. Bieu k~ ho~h khai thac, sir d\lllg rirng (a phful Ph\ll\lc 1. m~u bieu).

IV. TO cHirc Tll\fc HI:E:N 1. Quy~n IQi va trach nhi~m trong quan Iy rirng djng dang thon ban

151

Bi~u 3. Phan cong nhi~m V\I th\I'C hi~n cac ho,t dyng cia ki ho,ch quan ly rimg

Quyen lqi:

Quyen lqi:

Bao v~ rimg

Tnich OOi~m:

Tnich nhi~m:

Quyen lqi:

Quyen lqi:

Trong rimg, ph\lc hoi rimg

Tnich nhi~m:

Trach nhi~m:

Quyen lqi:

Khai th~c g6 va lam san Quyen lqi: , . " ngOaI go

Trach OOi~m:

Trach nhi~m:

Phful chia 19i fch

Quyen lqi:

Quyen lqi:

Trach nhi~m:

Trach nhi~m:

Quyen lqi:

Quan ly ngan quI

I Quyen lqi:

Trach nhi~m:

Trach nhi~m:

Quyen lqi:

Quyen lqi:

Cac ho~t d(>ng khac

Trach OOi~m:

Trach nhi~m:

IV. KSt luin v~ kiSn nghi 1. KSt luan. 2. KiSn nghi

- ve co che chiOO sach -ve dAu tu cho cac d\I an, chuang triOO cua xa -ve thfun diOO va phe duy~t

'.

152

Bi~u 06: MAu HUONG nAN VIET vAN BAN I. Min hU'6'ng din vi~t "Quy U'cYc Bio vf va Phit trien rirng cOng dAng"

CQNG HoA xA HQI cHiT NGHiA VI~T NAM

UBND xii Thon:

. .

DOc lip - Tv do -H\lnh phuc

QUYUOC BAo Vl vA PHAT TRIEN RUNG

I. Nhfing vi~c phai hUn 1. 2... II. Nhfing vi~c dU<;1c lam 1. 2.... II. Nhfing vi~c khuyen khich lam 1. 2.... III. Nhfing vi~c khong dU<;1c lam 1. 2. '" IV. Nhfing quy€n lqi cua cQng d6ng va nguai dan 1. 2.... VI. Tnich nhi~m va quy€n h~ cua thon va cac thanh vien trong xii

1. Trach nhi~m, quy€n h~ cua TruOng thon: 2. Trach nhi~m, quy€n h~ cua T6 Bao v~ rimg: 3. Tffich nhi~m cUa hQ gia dinh va cae thanh vien trong cQng d6ng thon xii:

VII. Khen thuOng, xu ph~t 1. Khen thuOng: 2. Xuph~t NQi dung Quy uoc bao v~ va phat tri~n rimg nay dii dU<;1c cQng d6ng

hQP nhftt tri thong qua ngay

thang

nam

.

TM. UBNDxii

th'

»,i di~n cac cho hi} kY ten , nam .........,ngay...... ang ~

.

Thu ky

TruOng thon (Ky, ghi ro hQ ten) (Ky, ghi ro hQ ten) (Ky, ghi ro hQ ten)

1. ChuhQ A: 2. ChuhQ B: 3. ChuhQ C:

153

TAl LI~U THAM KHAo

I.Lu~t D~t dai nam 2003

2.Lu~t Bao v~ va phat tri~n rirng nam 2004

3. Nghi dinh s6 23/2006/ND-CP, ngay 03/3/2006 Clla Chinh phu huang

db th\lC hi~n Lu~t Bao v~ va phat tri~n rirng

4. Nghi dinh s6 99/2009/ND-CP ngay 02/11/2009 cua Chinh phu ve xu ph~l.t vi ph~ hanh chinh trong linh V\lC quan ly rirng, bao v~ rirng va quan ly lam san

5. Quy~t dinh s6 186/2006/QD-TTg cua Thu wang Chinh phu ve quy

ch~ quan ly rirng

6. Quy~t dinh s6 18/2007/QD-TTg ngay 05/02/2007 cua Thu tuang lam nghi~p Vi~t Nam giai do~

Chinh phu phe duy~t chi~n lugc phat tri~n 2006 - 2020.

7. Quy~t dinh s6 147/2007/QD-TTg ngay 10/9/2007 Clla Thu wang Chinh phu ve mQt s6 chinh sach phat tri~n rirng san xu~t giai do~ 2007-2015.

8. Thong tu s6 25/2009/TT-BNN ngay 05/5/2009 huang db th\lc hi~n

th6ng ke, ki~m ke rirng va l~p h6 sa quan ly rirng.

9. CAm nang nganh Lam nghi~p.

..

154

Chuyen d@ 10

QuAN LV NHA NrrOC TRONG LiNH V\fC DO TRI DAN crr (J cAc xA MIEN NiH

I. TAM QUAN TRQNG CUA QuAN LV NHA NUOC TRONG LiNH V\fC DO TRI, ON DJNH DAN crr (J cAc xA MIEN NiH 1. D,c di~m chung cua cac xi mi@n nui

- Cac xa mi8n nui chi~m phful 100 di~n tich tg nhien cua ca nuac, la dia ban co vi tri quan trQng v~ kinh t~, an ninh, qU6c phong. Day la khu V\fC co dia hinh phuc t~p, hi8m tra, chia c~t, giao thong di l~i kho khan, nhi~u nai chi di l~i duqc trong mua kho. DBng thai khi h~u kh~c nghi~t vOi mua dong l~ keo dai (vting mi8n nui phia B~c) va gio lao kho, nong (khu V\fC mi~n Trung) da aM huang 100 d~n san xrnit va dai s6ng cua dBng bao.

- S6 lUQllg cac xa mi~n nui kha 100, rieng khu vgc trung du mi~n nui phia B~c co 2.673 xa, phuOng, gdp 1,16 lful so vOi dBng bfu1g song HBng va 1,47lful so vai B~c Trung bQ. Di~n tich tg nhien Clla cac xa mi~n nui rQng vOi nhi~u thon (ban) aphan tan cach xa nhau. Binh quan mQt xa co khoang 9-10 thon (ban) va trong mQt thon co til 7-14 di8m dan cu. Di~u nay gay khong it kho khan cho cong mc quan ly dan cu va tB chuc phat tri8n kinh t~ - xa hQi cua xa.

- Dan sa cac xa mi~n nui gBm nhi~u dan tQc, chu y~u la dBng bao dan tQc thi8u sa co ~p quan sinh ho~t, canh mc con l~c h~u. Trong nhUng nam gful day, duqc sg quan tam cua Dang va Nha nuac, cUQc s6ng cua dBng bao dan tQc da dugc cai thi~n, nang len mQt buac, song hi~n nay van con nhi~u kho khan. Hi~n con 22 dan tQc ~c bi~t kho khan, co sa dan duai 10.000 nguai, trong do co mQt s6 dan tQc chi co vai tram nguai s6ng chu y~u dga vao tg nhien, san b~t, hai lU

- Cac hQ dBng bao dan tQC sinh sang a cac xa mi~n nui co ty l~ ngheo cao nhu: Kon Tum 26,3%; Gia Lai 28%; Dak Lak 18%. Xa mi~n nui thuQc cac tinh Nam Trung bQ tj l~ ngheo cua dBng bao dan tQc it nguai chi~m 50­

155

60%. Cac tinh thuQc mi~n nili phia B~c, B~c Trung bQ tY l~ mly khoang 25­ 35%. M~t khac dia ban cac xa vUng sau, vUng xa con An chua nhi~u yeu t6 thieu An dinh, cac d~o l~ gia tang, t~ n~ xa hQi va me tin di doan co chi~u huOOg phat tric3n.

Kinh te cac xa mi~n nili chu yeu la san x~t nong, lam nghi~p mang tinh tv cung tv cAp, san xuAt dQc canh cay luang thvc (lila nuang, ngo, s~) H~ s6 sir d\Ulg dAt co nai mm ~t duQ'c tir 1-1,2 lfut; nang suAt lila nuang chi d~t 2 tfuvha, chua dam bao dm s6ng t6i thi8u v~ luang thvc, thu nh~p mai d~t 40.000-50.000 dBng/nguCti/thang.

Di~u dang noi la mQt s6 lugng 100 cac xa mi~n nili thuQc khu V\lC bien giai dAt li~n vm cac nuac Trung Qu6c, Lao, Campuchia vm tAng s6 363 xa, trong do bien gim Vi~t - Trung 163 xa; bien giai Vi~t - Lao 145 xa; bien gim Vi~t Nam - Campuchia 55 xa. Cac xa bien gim co m~t dQ dan s6 thua thm, binh quan 28 nguai/km2, co nai chua co dan sinh s6ng. Cv ly gifra cac thon (ban) thuang cach xa nhau tir 2 - 4 lan, ~c bi~t co nhling thon dBng bao Mong cach xa trung tam xa til 10 - 15 lan. Di~u nay gay khong it kho khan cho cong tac bao v~ qu6c phong va an ninh bien gim.

Nhling d~c di8m cua cac xa mi~n nui neu tren chi ph6i hotlt dong quan ly nha nuac vm nhi~u yeu t6 bAt thl$l doi hoi phai co cac giro phap kh~c ph\lc, trong do giai phap b6 tri, s~p xep l~i dan cu theo quy ho~ch phu hgp vm m\lc tieu phat tric3n nong thon mm la rat quan trQng.

2. 8\1' cAn thi@t clla cong talc b8 tri din Clf i1 cac xi mi~n nui

:.

, .

Nghi quyet 26/NQ-TW cua HQi nghi Ban chAp hanh Trung uang 7 khoa X v~ "nong nghi~p, nong dan, nong thon" d~ ra m\lc tieu "khong ngirng cai thi~n va nang cao dm s6ng dan cu nong thon" va "dam bao hai hoa gifra cac vUng". Nhu v~y, nhi~m V\l phat tric3n nong thon cua ca nuac noi chung va cac xa mi~n nili noi rieng trong giai do~ tm la rAt 100, doi hoi S\l ~p trung chi ~o cua cap uy, chinh quy8n cac cap vm cac giro phap dBng bQ, trong do co giro phap quy ho~ch 1>6 tri l{li dan cu gifra cae vUng va trong nQi bQ timg vUng.

B6 tri, An dinh dan cu acac xa mi~n nili la mQt nhi~m V\l rAt quan trQng

va cAp bach cua phat tri8n nong thon bOi cac ly do sau:

Thu nhdt, cac di8m dan cu a cac xa mi~n nili hi~n nay nho Ie, phan tan, nhi~u di8m dan cu acac vUng thieu dat, thieu nuac sinh ho~t, thieu nuac san 156

xufit, thiSu cO' sa h~ tftng... nhtrng khong co di~u ki~n h6 trg dAu tu cai thi~n dm s6ng. Dan cu cua xa mi~n nlii aphan tan vOi c\lly cac diem dan cu qua xa nhau se rfit kho khan trong vi~c xay d\lllg cong trinh h~ tAng v~ giao thong , di~n sinh ho~t, cac cong trinh phuc lqi cong ce;>ng... hOi vi kh6i lugng cong trinh qua lan, dan trili, t6n kern kinh phi va khong hi~u qua. Co nO'i nhu L\1c Khu (Cao Bfulg), DBng Van, Meo V~c, Quan B~ (Ha Giang) thiSu nuac sinh ho~t trfun trQng song khong the dAu tu xay d\lllg cac cong trinh cfip nuac sinh ho~t cho dBng hilo vi khong co nguBn nuac. M~t khac, cac diem dan cu a phan tan, kho tiSp c~ dugc vOi cac dich Y\l cong de phat trien.

Theo hao cao quy ho~ch h6 tri dan cu cua cac dia phuang, hi~n nay a cac xa mi~n nui con khoang 10 v~ he;> dang sinh s6ng a nhfing vimg d~c hi~t kho khan, aphan tan cAn dUQ"c h6 tri tai dinh cu nO'i amaL DBng thai me;>t he;> ph~ dBng hao dan te;>c it ngum vOi khoang tren 2 v~ he;> con t~p quan du canh du cu ho~c dinh cu du canh cAn dUQ"c h6 trQ" dAu tu h6 tri 6n dinh.

Thu hai, d~c diem phan b6 dan cu a cac xa mi~n nlii thuang a cac thung liing gAn song su6i ho~c duOi cac chan dBi, chan nlii cao. Do hiSn d6i khi h~u toan cAu nen trong nhfing nam gAn day thien tai a nuac ta nhfit la vimg mi~n nm dien hiSn hSt suc phuc ~p, dien hinh nhu nhfing tr~ Iii quet, Iii 6ng, s~t la dfit a Yen Bai, Lao Cai, Ha Giang, Quang Ninh, San La, Ngh~ An, Ha TInh... gay thi~t h~i n~g n~ v~ ngum va tm san. Theo s6 li~u th6ng ke tiI nam 2000 - 2008 Iii quet a cac tinh mi~n nui phia BAc da lam 282 ngum chSt, 168 ngum hi thuang; s~p troi 1.512 nha dan va 57.891 nha hi ng~p; 31 truang hQc hi d6; 31.120 ha Ilia hi ng~p ting trong do mfit trAng 6.745 ha; 411.709 km kenh muang hi s~t, hu h~i; 45 cong trinh thuy Igi hi hong; 429 cAu giao thong hi s~p... vai gia tri thi~t h~i khoang 1.472.990 tri~u dBng. S~t la dfit a cac tinh mi~n nlii phia BAc lam 44 nguai chSt va 338 nha hi wi lfip. Lii quet, s~t 1& lam 297 nguoi chSt, 564 ngum hi thuang; 7.984 nha dan hi s~p; 296.682 ha lua hi ng~p ting, trong do co 68.826 ha mfit trAng ... gia tri thi~t h~i uac tinh 11.687.106 tri~u dBng.

PhAn Ian thi~t h~i do thien tai thm gian qua la a vimg mi~n nui, co dia hinh hiem tra, chia cAt va dan cu s6ng quAn 1\1 a cac thung liing, yen song, yen su6i thue;>c cac lUll V\lC luon ti~m An nguy cO' v~ Iii quet, Iii 6ng va s~t la dfit. Vi v~y, doi hoi chinh quy~n cac cfip d~c hi~t la cfip cO' sa cAn t~p trung chi d~o, co cac hi~n phap chu de;>ng phong, ch6ng giilm nht; thi~t h~i do thien

157

tai gay ra, trong do chu trQng di dffi dan a cac vimg co nguy ca hiSm hQa cao den dinh cu nai an toano

Den nay cac dia phuong da ca bim hoim thanh quy ho~ch b6 tri, em dinh dan cu giai do~ 2011-2015 va dinh huang den nam 2020. Theo d\1' kien rieng khu \'\IC Trung du mi~n nui Btlc BQ co 1.086 xa, 3.155 than vm 39.013 hQ (186.170 nhan khAu) akhu \'\IC co nguy ca thien tai cAn du<}c bB tri 6n dinh. Lan nhAt la tinh Ha Giang co 165 xa, 598 than vm 12.918 hQ; Yen Bai 108

xii, 357 than vai 14.550 hQ; Phu ThQ 136 xa, 443 than vm 11.545 hQ. Khu \'\IC Btlc Trung BQ co 529 xa, 2.051 than vm 7.266 hQ avimg nguy ca rAt cao, 23.331 hQ avimg nguy ca cao va 58.914 hQ avimg ngu ca. Nhu v~y, nhi~m V\l bB tri 6n dinh dan cu acac xa mi~n nui trong giai do~ tm con rAt Ian va n~g n~ doi hoi cong tac quan ly linh \'\IC nay cAn du<}c ki~n toim va quan tam dUng muc.

"

..

Thu ba, nuac ta co duang bien gim dAt li~n keo dai suBt tl:r Quang Ninh den Kien Giang vm ph§n Ian thuQc khu \'\IC mi~n nui, dia bim lulnh chinh rQng, dan cu thua that, th~ chi co khu vue chua co dan sinh sBng. Di~u nay keo theo nhi~u vAn d~ phuc t~p v~ an ninh, qu6c phong khu \'\IC bien gim nhu: xam canh, xam cu, IAn chiem duang bien, buon l~u... DS giai quyet cAn phai bB tri, 6n dinh dan cu, ~c bi~t la di chuySn dan den cac than (ban) sat bien gim nhfun xoa xom trtlng, hinh thanh the ~ quBe phong tom dan va an ninh Man dan ph\lc V\l phan gim ctlm mBc, bao v~ chu quy~n lanh th6 quBc gia.

158

Thu fU, bB tri dan cu la nhan tB quan trQng cho s\1' phat triSn cua quBc gia. Trong nhiing nam qua, ben c~ vi~ t6 chuc bB tri dan cu theo quy ho~ch, ke ho~ch con tBn t~i tinh tr~g dan di cu tg do. Theo bao cao cua cac dia phuong tl:r nam 2001 den thang 5/2011 co 26.454 hQ (155.331 nhan khAu) di cu tg do den cac viIng, cac dia phuong trong ca nuac, ~p trung chu yeu la khu \'\IC Tay Nguyen (Lam DBng, Dak Lak, Dak Nang, Kon Tum). Dong Nam BQ, vimg rung u minh va mQt sB vimg rung phong hQ thuQc tinh Di~n Bien, Lai Chau. DBi tugng dan di cu t\1' do chu yeu la dBng bao dan tQc thiSu sB, trong do co nguffi Mong chiem 70 - 80% thuQC cac xa miSn nui a vimg trung du mi~n nui phia Btlc. Ben c~ m~t tich qrc v~ ~o nguBn nhan l\1'c cho phat trien thi di cu t\1' do phat sinh nhi~u m~t tieu C\1'C nhu: pha va quy ho~ch, ke ho~ch phat trien kinh te xii hQi nm dan den, pha rung, truy~n d~o trai phep va nhi~u t~ n~ xa hQi khac.

Thil tuOOg Chinh phil dii co Chi thj s6 39/CT-TTg ngay 12 thang 11 nam 2004 ve "MQt s6 chil truong, giai phap tiep t1)c khAc ph\lc tinh tr~ng dan di cu tv do", yeu c~u cac dia phuong co dan di va den th\lC hi~n t6t cac bi~n phap phat trien kinh te xii hQi, xoa doi giam ngheo, 6n dinh dan cu, trong do bi~n phap b6 tri dan cu acac vimg qua kho khan nhu: thieu dAt san xuAt, thieu nuac sinh ho~t, thieu co sa h~ ~g la rAt quan trQng.

Tom I~, b6 tri dan cu noi chung va cae xii mien nui noi rieng la mQt nhi~m V\l quan trQng, vila cAp bach truac mAt, vira lau dai gop ph~ phat trien kinh te xii hQi, xoa doi giam ngheo, 6n dinh dan cu, h~ che thi~t h~i do thien tai, di cu tv do, bao v~ moi truang va cling c6 an ninh qu6c phong cua

Nhu c~u b6 tri 6n diM dan cu a cac xii mien nui tic nay den 2015 va cac nam tiep theo con rAt 100. Day la nhi~m Y\l mang tinh kinh te xii hQi va qu6c phong an ninh sau sAc nhung ciing rAt kho khan va phuc ~p. De th\lC hi~n co hi~u qua c~ tang cuang cong mc quan 19 nha nuac trong linh V\lC nay.

3.1. Nhlmg tin 1(1;, yiu kim trong quan Ij nha nwc vi b8 tri, an

djnh din CIr

Quan 19 nha nuac trong llnh V\lC b6 tri, 6n dinh dan cu a cac xii mien

nui thm gian qua bQc IQ mQt s6 t6n ~i sau:

d~o, quan 19 cong tac b6 tri, 6n diM dan cu tren dia ban.

M9t la, nang l\lc dQi ngii can bQ co sa con h~ che, chua du suc de Hinh

Hai la, nh~ thuc a mQt s6 dja phuong ve tb quan trQng cua cong tac b6 tri, 6n diM dan cu chua thAu dao nen chua t~p trung chi d~o huy dQng ngu6n l\lc t6 chuc th\lC hi~n.

Ba la, cong mc chi d~o, dieu hanh con lUng tUng, nhAt la vi~c dinh huOOg chien lugc phat trien cac diem dan cu phu hqp vm xay d\lllg ket cAu h~ t~g va phat trien san xuAt nong, lam, ngu nghi~p gAn vm che bien tieu th\l san phfun ciing, nhu phong ch6ng giam nh~ thi~t h~i do thien tai, bao dam an ninh qu6c phong.

159

B6n la, nhieu xii mien nui chua b6 tri can bQ chuyen trach th\lc hi~n cong tac b6 tri, 6n dinh dan cu nen ch~m n~m b~t cac thong tin ve chu

truang, dUOng lBi clla Dang, chinh sach, phap lu~t clla Nha nuac dS tA chuc th\lc hi~n t~i dia phuang.

3.2. Yeu cdu tang cU"img quan Ij nha nU"uc v~ b6 IF£, 6n djnh dan CU" Th\lc t~ tren doi hoi cong mc quan ly nha nuac trong linh V\lC bB tri, An dinh dan cu 0 cac xa miSn nui thm gian tm cAn dam bao cac yeu cAu sau day:

- Xay dgng chi~n luqc, quy ho~ch phat tri~n cae di~m dan cu cua tUng xa dap lIng yeu cdu phat triSn nang thon, An dinh dan cu, phong, chBng va giam nh~ thi~t h~i do thien tai va cling cB an ninh quBc phong.

- Lam tBt cong tac tuyen truySn, v~ dQng nhan dan nh~ thuc ro tAm quan trQng clla cong mc bB tri, An dinh dan cu nhfun huy dQng l\lc luqng clla toan xa hQi tham gia t6 chuc th\lc hi~n.

- Co bi~n phap thi~t th\lC, hi~u qua trong vi~c huy dQng nguBn vBn clla cac chuang trinh, d\l an va cac nguBn vBn hqp phap khac tren dia ban dS hB trq cac hQ gia dinh di dan vS nha 0, luang th\lc, di chuySn, san xuAt. .. giup dBng bao sam 6n dinh 0 noi tai dinh cu.

- DS xUdt ki~n nghi vm cac cdp co thfun quySn diSu chinh, b6 sung chinh sach hB trq bB tn, 6n dinh dan cu phil hqp vm diSu ki~n th\lC t~ clla timg viIng, timg dia phuang.

II. NQI DUNG eONG TAe QuAN LY NHA mroe TRONG LiND V\fe DO TRI, ON DJNII DAN err 0 cAe xA MIEN NiIl

,.

..

BB tri, 6n dinh dan cu la mQt ho~t dQng kinh ~ xa hQi, tuan thea nhUng quy lu~t khach quan va la dQng l\lc cho S\l phat triSn. Quan ly nha nuac trong linh V\lC nay nhfun dam bao huang luBng di dan thea quy ho~ch, k~ ho~ch vm nguyen t~c co ban la dm sBng Clla cac hQ gia dinh tUng buac b~g va kha han noi 0 cii.

Chung ta co the t~ thm dinh nghia quan ly nha nuac vS bB tri, 6n dinh dan cu la "t6ng thS cac quan h~ kinh t~, xa hQi va phuang thuc diSu hanh cong tac b6 tri dan cu, dam bao mc dQng mQt cach co y thuc d~n mQi thanh

160

"'--­

Niim la, ti~n dQ bB tn, An dinh dan cu 0 cac xa miSn nui con ch~m, con xay ra tinh tr~g dan di cu t\l do di cac vimg khac ho~c con dS thi~t h~i vS ngum va tai san do s~t 10 ddt, Iii quet, Iii Bng ho~c co noi chua co dan sinh sBng, kho dam bao vS an ninh quBc phong.

vien tham gia ho~t dQng trong Iinh V\le mly nhfun khai thae ti@m nang, eai thi~n va nang eao dOi s6ng nhan dan, h~ eh8 thi~t h~i do thien tai, bao v~ moi wang va eung e6 an ninh qu6e phong".

Cong tile quan Iy nha nuae trong linh V\le b6 tn, an dinh dan eu a cae

xa mi@n nui hi~n nay bao gam nhfmg nQi dung sau:

1. Cong tac quy ho,ch b8 tri, an c1jnh din cO'

1.1. Yeu c8u clia quy hO(lch

Quy ho~eh b6 tri, 6n djnh dan eu Ia hgp ph~n quan trQng eua quy ho~eh xay d\lIlg nong thon mai a cae xa mi@n nui. D8 nang eao eh~t hrqng quy ho~eh b6 tri, 6n dinh dan eu e~ dam bao cae yeu e~u:

- Phil hgp v6i dinh hu6ng ehi8n IUQ'e phat tri8n nong thon eua xa;

- Phil hgp v6i cae quy ho~eh co lien quan nhu: quy ho~eh xay d\lIlg k8t e~u h~ ~g, quy ho~eh sir d\Ulg d~t dai, quy ho~eh phat tri8n san xu~t g~n v6i eh8 bi8n tieu th\l san phAro va an ninh qu6e phong;

- Chu dQng thich img vm bi8n d6i khi h~u, h~ eh8 d8n mue th~p nh~t

thi~t h~i do thien tai;

- Truae khi phe duy~t tri8n khai th\le hi~n e~ tham khao y ki8n eua

nguOi dan anai di va d8n.

1.2. Np; dung quan lj nhil nrruc vi quy hO(lch b6 trl an ilinh dan crr Quan Iy nha nuae v@ quy ho~eh b6 tn, em dinh dan eu a cae xa mi@n

nui ~p trung vao cae vi~e ehinh sau:

MQf liz, nb eh~e ehu truang, duang I6i eua Dang, ehinh saeh va phap

Iu~t eua Nha nuae v@ eong tile b6 tn, an dinh dan eu, bao gam:

- Quy8t dinh s6 193/2006/QD-TTg ngay 24 thling 8 nam 2006 eua Thu tu6ng Chinh phu phe duy~t Chuang trinh b6 tri dan eu cae vilng: thien tai, d~e bi~t kho khan, bien gim, hai WlO, di eu tv do, xung y8u va r~t xung y8u eua rUng phong hQ, khu bao v~ nghiem ng~t eua rUng d~e d\Ulg giai do~

2006-2010 va dinh hu6ng d8n nam 2015.

- Cae Quy8t dinh eua Thu tu6ng Chinh phu s6 60/2005/QD-TIg ngay 24/3/2005 phe duy~t quy ho~eh an dinh dan eu cae xa bien giai Vi~t - Trung; s6 49/2008/QD-TIg ngay 22/4/2008 phe duy~t quy ho~eh b6 tri, 6n dinh dan

161

cu cac xa bien giai Vi~t - Lao vimg Trung du mien nui B~c bQ; s6 1179/QD­ TTg ngay 10/8/2009 phe duy~t quy ho~eh b6 tri, 6n dinh dan eu cac xa bien giai Vi~t - Lao til Ha TInh den Kon Tum; s6 1178/QD-TTg ngay 10/8/2009 phe duy~t quy ho~ch b6 tri, 6n dinh dan cu cac xa bien giai Vi~t Nam ­ Campuchia.

- Quyet dinh s6 78/2008/QD-TTg ngay 10/6/2008 Clla Thu tuang Chinh

phu phe duy~t mQt s6 chinh sach thgc hi~n chuang trinh b6 tri dan cu.

- Thong tu s6 21/2007/TT-BNN ngay 27/3/2007 cua BQ Nong nghi~p va Phat tri~n nong thon huang ddn thgc hi~n Quyet dinh s6 193/2006/QD­ TTg cua Thu tuang Chinh phu.

Ngoai cac chinh sach neu tren, c§n tham khao cac chinh sach khac co lien quan nhu: chuang trinh m\le tieu quAe gia ve nong thOn m6i; BQ tieu chi Qu6c gia ve phat tri~n nong thon; Chinh sach ve dftt dai; chinh sach h6 trg ve nha 6 cho cac hQ ngheo; Chinh sach phat tri~n thuang m~i, dich Vl) i:J cac xa mien nui ... Vi~c nb vitng cac chu truang, dUOng 16i cua Dang, chinh sach va phap 1u~t cua Nha nuac giup cho cong mc xay d\IDg quy ho~ch b6 tn, 6n dinh dan cu cac xa mien nui dam bao dUng m\lc tieu, d6i tuQIlg phu hgp vOi chien 1ugc phat tri~n kinh te, xa hQi chung cua ca nuac.

Hai la, din cu tinh hinh dan cu, phan b6 dan cu, yeu cAu ve phong, ch6ng va giam nh~ thi~t h~i do thien tai va cac yeu cAu khac, Uy ban nhan dan xa bao cao co quan co thftm quyen d~ co chu truang cho phep l~p quy ho~ch b6 tri 6n dinh dan cu tren dia ban d~ tri~n khai t6 chuc thgc hi~n.

Quy ho~ch b6 tn, 6n dinh dan cu 6 cac xa mien nui ~p trung vao cac

d6i tugng chu yeu 1a:

- Cac hQ gia dinh 6 phan tan thu9c khu V\lC khong co dieu ki~n h6 trg

..

dAu tu d~ cai thi~n doi s6ng;

'.

- Cac hQ gia dinh 6 vimg rUng phong he) xung yeu va rat xung yeu, khu

bao v~ nghiem ng~t cua rUng d~c d\lDg;

- Cac hQ gia dinh 6 vting co nguy co cao ve m6ng, Iii quet, s~t 16 dat;

- Cac hQ gia dinh thuQc thon (ban) sat bien giOi;

- Cac hQ gia dinh 6 vimg de xay ra di cu tg do.

162

quyho~ch.

Ba la, xac dinh cac buac th\lc hi~n quy ho~ch phu hgp vai kha nang d~u tu va t6 chuc th\lc hi~n. Trong di~u ki~n ngu6n v6n con kho khan cAn l\la chQn vting va dAi tugng uu tien, truac het ~p trung th\lc hi~n b6 tri dan cu a nhiing khu V\lC co nguy co cao v~ thien tai, dam bao an toan tiOO m~g va tai san cua nguffi dan, khu V\lC bien giai co vi tri trQng yeu v~ an niOO qu6c phong, khu V\lC d~c bi~t kho khan de xay ra di cu tg do.

B6n la, th\lC hi~n dAy du, kip thai tiOO hiOO th\lC hi~n quy ho~ch b6 tn, 6n diOO dan cu tren dia ban xa. Vi~c nay giup cho cang tac di~u chiOO, b6 sung quy ho~ch kip thffi nhfun th\lc hi~n tAt m\lc tieu quy ho~ch d~ ra.

2. Cong tic k~ ho,ch b6 tri din CIl

Phuang an quy ho~ch b6 tri, 6n djnh dan cu cAn dugc th6ng OOdt vai nguffi dan, dam bao s\l d6ng thu~ Clla nguffi dan trong vi~c tham gia th\lC hi~n

2.1. Np; dung chuyiu cua qUlin lj nhti nll"uc vi cong tac ki hOfiCh b6

tri, an d;nh dan CII" cac xi m;in nil; bao gam:

Cang mc ke ho~ch la mgt OOi~m V\l quan trQng cua quan ly OOa nuac trong linh V\lC bA tri, 6n dinh dan cu cac xa mi~n nuL Th\lc hi~n t6t cang mc nay la ti~n d~ co ban trong vi~c 6n dinh dffi s6ng, san xUdt cho cac hg gia diOO dugc b6 tri, s~p xep theo quy ho~ch chung.

. •

- Can cu vao quy ho~ch b6 tri, 6n dinh dan cu tren dia ban xa dugc cdp co thdm quy~n phe duy~t d~ s~p xep danh m\lc cac di~m dan cu c~n b6 tri, 6n dinh theo thu t\l uu tien t6 chuc th\lc hi~n theo tirng nam, tirng giai do~, truac het la cac hg gia diOO sinh sAng a vung de xay ra hi quet, li1 6ng, s~t la ddt.

- L\la chQn phuang an di dffi theo di~u ki~n C\l th~ cua dia phuang. D6i vai nm con quy ddt co th~ xay d\lfig di~m tai dinh cu t~p trung phu hgp vai quy ho~ch phat tri~n cac di~m dan cu theo huang xay d\lfig nang than maL Nm qua kho khan v~ quy ddt cAn xay d\lfig phuang an b6 tri dan cu xen ghep vao cac thon (ban) hi~n co.

163

- T6 chuc hQp dan th6ng nhdt phuang an di dffi va huang dfut cac hg viet dan cam ket tg nguy~n di chuy~n tai diOO cu nm amai. S6 lugng hg co dan cam ket t\l nguy~n di chuy~n la co sa d~ xac diOO quy rna khu, di~m tai

dinh cu; quyet dinh chu truang I~p, thfun dinh phe duy~t d\l an dAu tu va d\I kien ke ho~ch b6 tri, em dinh dan cu.

- Bao cao co quan quim Iy c~p tren cho phep xay d\Illg d\I an dAu tu b6 tri dan cu ho~c bao cao dAu tu b6 tri dan cu xen ghep. Tren co sa ch~p thu~ cua co quan quan Iy c~p tren d~ xay d\Illg ke ho~ch chufut bi dAu tu gAm: kinh phi, de cuang, co quan tu v~ I~p d\I an, thai gian th\Ic hi~n.

.- T6 chuc I~p, thfun dinh, phe duy~t d\I an dAu tu b6 tri dan cu ho~c bao cao dAu tu b6 tri dan cu xen ghep. D~ dam bao tinh kha thi Clla d\I an cAn t6 chuc ki~m tra, giam sat qua trinh dieu tra, khao sat quy ho~ch chi tiet khu, di~m tai dinh cu g6m: quy d~t dai, ngu6n nuac, co sa h~ tAng va cac yeu t6 khac co lien quan den 6n dinh dOi s6ng, san xu~t cua cac hQ gia dinh di dan, tai dinh cu. D6i vm cac xii mien nui phAn Ian Ia d6ng bao dan tQc thi~u s6 cAn chu y ve phong U)c, t~p quan, xay d\Illg khu mi dinh cu phil hgp quy ho~ch xay d\Illg nong thon mm nhung phai dam bao gift gin ban sAc van hoa cua

timg dan tQc.

- Tren co sa cac d\I an dAu tu b6 tri dan cu ho~c bao cao dAu tu b6 tri dan cu xen ghep duQ'c c~p co thfun quyen phe duy~t, Uy ban nh3n dan cac xii tien hanh xay d\Illg ke ho~ch b6 tri dan cu hang nam va 5 nam giri co quan quim Iy c~p tren tang hgp va b6 tri, phan b6 ngu6n v6n th\Ic hi~n.

2.2. Npi dung ki hot!ch b6 trf dan Cll" cua Xli can th'!'c hiin:

+ Danh m\lc cac d\I an dAu tu b6 tri dan cu g6m: ten d\l an, dia di~m xay d\Illg, quy mo s6 hQ di dan, t6ng v6n duy~t phan thea nguAn v6n, v6n da dAu tu den kY ke ho~ch, v6n de nght b6 tri nam ke ho~ch.

+ Ke ho~ch b6 tri dan cu g6m: s6 h(> (khAu), hinh thuc b6 tri (t~p trung, xen ghep, an dinh t~i chB), dia ban b6 tri (trong xii, di ngoai xii), d6i tuqng b6 tri (vilng thien tai, d~c bi~t kho khan, bien gi6i, an dinh dan di cu t\I do, vilng rirng).

=.

+ Ke ho~ch dAu tu xay d\Illg co sa h~ tAng cac d\I an g6m: giao thong,

thuy Igi, nu6c sinh ho~t, wOng hQc, tr~ y te ...

+ Ke ho~ch v6n dAu tu (v6n dAu tu phat tri~n, v6n S\I nghi~p kinh te) va phan thea ngu6n: v6n h6 trg til ngan sach Trung uang, v6n ngan sach dia

164

"-----­

phucmg, van cac chucmg trinh, d\I an hi~n co tren dia ban, van dong gop cua dan va van khac.

+ K~ ho~ch phat tri~n san xuAt g6m: di~n tich khai hoang, ph\lc hoa; di~n tich tr6ng m6'i cac lo~i cay lucmg th\IC, cay cong nghi~p, cay an qua, chan nuoi, tr6ng rimg ...

Vi~c xay d\Ing k~ ho~ch bB tri dan cu cua xii cAn can cu vao tiOO hiOO th\Ic hi~n k~ ho~ch OOfing nam truac; kha nang huy dQng ngu6n vAn h6 trQ' dAu tu; ti~n dQ chufut bi dia ban don dan; tam ly va nguy~n vQng cua cac hQ gia diOO... Trong dieu ki~n nguBn van ngan sach con kho khan cAn th\Ic hi~n dAu tu ~p trung, tranh dan trai d~ hoan thanh ba tri, em diOO cho cac hQ thuQc di~n Uti tien.

- T6 chuc th\Ic hi~n k~ ho~ch ba tri, 6n diOO dan cu theo quy trinh OOu: khao sat dia ban, xet duy~t dcm t\f nguy~n di dan, t6 chuc di chuy~n, giao dAt a, dAt san xuAt, h6 trQ' phat tri~n kiOO t~ cho cac hQ di dan. Day la cong vi~c h~t suc kho khan, phuc ~p doi hoi can bQ quan ly phai th~t S\I tam huy~t, bam sat dia ban, kip thm giili quy~t OOfing kho khan, vuOng m~c mai dam bao thanh congo

3. Cong talc tuyen truyen, vin dqng nhin din

Ba tri 6n diOO dan cu la vAn de kiOO t~ - xii hQi rAt phuc t~p vO'i dai tuqng chu y~u la OOfing hQ ngheo a khu VlJC nong thon. Cong vi~c nay chi thanh cong khi co S\I dBng thu~ cua quAn chUng OOan dan, ooAt la d6ng bao dan tQc thi~u sa. Vi v~y, cong mc tuyen truyen, v~ dQng OOan dan cimg tham gia th\Ic hi~n la rAt quan trQng.

3.1. Np; dung cong tac tuyen truy2n v2 b8 trf an iljnh dii.n Cir

Cong mc tuyen truyen ve ba tri 6n diOO dan cu a cac xii mien nui ~p

trung vao cac nQi dung sau:

- Tinh hinh thien tai va OOfing nguy co, hi~m hQa do thien tai dai vO'i cac di~m dan cu a cac hm Y\lC d8 xay ra Iii quet, lil ang; a cac nai d8 xay ra s~t la dAt nui; avimg s~t la ba song, ba suai, ...

- Nhfing bAt lqi trong vi~c cac hQ gia diOO a phan tan, xa trung tam, a trong cac vimg rimg phong hQ, rimg d~c d\lllg OOu: khong co co sa h~ tAng, con em thi~u hQc hanh, khong phat tri~n duQ'c san xuAt, kho dam bao an niOO;

165

- Nhung h~u qua x~u khi di cu tv do oou: khong co hQ khAu, sAng Ian tr6n chiOO quyen, khong dUQc huang cac chinh sach cua Dang va Nha nuac

va cac t~ n~ khac;

- Chu truang, dUOng IAi cua Dang va chinh sach, phap lu~t cua Nha nuac d6i vai phat tri8n kiOO t8 - xa hQi mien nui, ~c bi~t la chinh sach h6 trQ b6 tri 6n diOO dan cu a vimg thien tai, vimg ~c bi~t kho khan, vimg bien giai, ...va cac chiOO sach khac;

- Chu truOllg, chinh sach Clla Dang va Nhil nu6c ve xay dWIg nong thon mai;

- Nhfrng di8n hinh t6t ve bA tri 6n dinh dan cu; phat tri8n kinh t8 hQ gia dinh;

- Chinh sach tv do tin nguang cua Dang va Nha nuac.

3.2. Cae hinh thu-e tuyen truy€n D8 thl,lc hi~n t6t cong tac tuyen truyen, v~ dQng d6ng bao a cac xa

Ngoai OOfmg nQi dung tren, my thea dieu ki~n C\l th8 Clla m6i dia phuang d8 co cac nQi dung tuyen truyen thi8t thl,lc, C\l th8 co me d\lllg giup d6ng bao hi8u ro ve truyen th6ng dan tQc, tinh thfut tuang than, tuang ai, OOuOng cam, se ao gifra nguOi. dan sa ~ va ngu(ri dan tell dinh cu cimg phat tri8n.

mien nui cfut ap d\lllg nhieu hiOO thuc tuyen truy~n, C\l th8:

- Tuyen truyen thong qua cac phuang ti~n thong tin ~i chUng OOu dai truyen thanh, truyen hinh, bao chi, to' rm, ...Tang cUOng h~ th6ng truyen thanh cua xa vai ngon ngfr dan tQc;

- T6 chuc sinh ho~t cQng dang, vila sinh ho~t van hoa, van ngh~ vila ph6 bi8n, giai thi~u cac chu truang, chinh sach eua Dang va cac di8n hinh t6t ve san xu~t, IQi ich cua b6 tri dan cu thea quy ho~ch;

..

- Phat huy vai tro cua gia lang, truang ban trong vi~c tuyen truyen, v~

'.

dQng, giao d\lc, thuy8t ph\lc d6ng bao;

- Sir d\lllg ll,lc luqng cua cac t6 chuc qufut chUng oou: HQi ph\l nfr, Doan

thanh nien cQng san H6 Chi Minh, HQi nong dan, HQi Cl,lU chi8n binh, ... 1l¥c ti8p tuyen truyen, giai thich OOfmg lqi ich cua vi~c b6 tri dan cu gtln vai 6n dinh dOi. s6ng, san x~t va xay d\ffig nong thon mai atirng thon, ban.

Timg xa mien nui cfut t6 chuc tri8n khai cong mc tuyen truyen thea cac

166

buac sau:

Buac 1: Xay d\ffig ke ho~ch tuyen truyen, v~ de}ng bao g6m: ne}i dung tuyen truyen, hinh thuc tuyen truyen, d6i tugng tuyen truyen, trong do t~p trung vao cac d6i tugng cfut uu tien b6 tn, 6n dinh.

Buac 2: Chi d~o triBn khai ke ho~ch tuyen truyen den tUng thon, ban,

Buac 3: T6ng ket, danh gia vi~c th\lC hi~n oong mc tuyen truyen theo tUng

tUng t6 chuc, ca nhan va cQng d6ng dan cu.

quy, 6 !hang va nam dB rut kinh nghi~m va ban bi~n phap th\lC hi~n t6t han.

4. Nghien Ctlu, di xuAt chinh salch h~ trV b8 tri An djnh daD Clf

Nghien cfru, de xuat chinh sach 1a nQi dung quan trQng trong cong tac

quan 1y nha nuac noi chung va cac xii mien nw noi rieng. Trong cac nam qua,

Dang va Nha nuac dii ban hanh nhieu chu truang, chinh sach va giiii phap b8 tri 6n dinh dan cu. M6i giai do~ phat triBn cua dat nuac, chinh sach b8 tri 6n djnh dan cu co S\l dieu chinh, b6 sung cho phil hgp vUi m\lc tieu 6n dinh ben viing dCri s6ng Clla nguCri dan Uii dinh cu.

Chinh sach b6 tri 6n djnh dan cu hi~n nay dang ap d\lng theo quy dinh t~i QuyBt dinh s6 78/2008/QD-TTg ngay 10 thang 6 nam 2008 cua Thu tuang Chinh phu. So vUi nhiing chinh sach dii ban hanh truac day, chinh sach h6 trg

b6 tri 6n djnh dan cu theo QuyBt dinh s6 78/2008/QD-TTg dii dieu chinh din ban nhu tang muc h6 trg cho hQ gia dinh, b6 sung nQi dung h6 trg d~c bi~t 1a h6 trg ve: san lap m~t bfutg khu dan cu, dao!{to nghe cho lao dQng d8i vai cac khu, diBm tai dinh cu thiBu ho~c co quy dat san xuat. Tuy nhien, trong qua trinh th\lC hi~n chinh sach nay bQc 1Q mQt s6 bat c~p sau day:

- Do nhiing bien dQng ve gia nen muc h6 trg quy dinh t~i QuyBt dinh s6 78/2008/QD-TTg cho hQ di dan nQi vimg 10 tri~u d6ng!hQ; di dan ngo~i vting 12 tri~u d6ng!hQ; di dan acac xii bien giUi Vi~t - Trung 30 tri~u d6ng!hQ; di dan cac xii bien giUi Vi~t - Lao, Vi~t - Campuchia 20 tri~u d6ng!hQ 1a rat thap, chua t~o dieu ki~n cfut thiet t6i thiBu cho cac hQ di chuy8n, nhat la cac he} ngheo. Vi v~y, tien dQ di dan noi chung va cac xii mien nlii noi rieng con ch~ chua dap Ung nhu cdu di dan th\lc tB cua cac dia phuang;

167

- Muc h6 trq tinh binh quan cho cac vting, mien con chua hgp 1Y. Cac xii mien nlii phfut Ian co di~n tich rQng, cac xii co di~n tich tuang duang vUi tinh d6ng bfutg nen vi~c di chuyBn trong ne}i xii cling kha t8n kern, cfut dugc xem xet dieu chinh cho phil hgp.

- Hi~n nay, quy d~t dai a cac xa miSn nlii h~ che; dia hinh d8c, kho tim duQ'c quy d~t dS xay d\ffig khu tai djnh cu t~p trung. Vi v~y, phuong an b8 tri dn dinh dan cu hi~u qua nh~t va dap Ung duQ'c nhu cAu b8 tri dan cu cua cac dia phuong la di chuySn xen ghep vao cac thon (ban) hi~n co. Tuy nhien muc h6 trQ' di dan xen ghep hi~n nay la 30 tri~u d6nglhQ dS chuySn nhuqng d~t, nang c~p ho~c xay d\ffig mo; co sa h~ tAng,... la con qua thAp, cac dia phuong chua co diSu ki~n th\lc hi~n.

Nhu v~y, dS th\lc hi~n t8t nhi~m V\l b6 tri dn dinh dan cu acae xa miSn nw

M9( IiI, Xac dinh muc h6 trq 1r\fc tiep cho hQ gia dinh di dan, mi dinh cu theo cac d~c thil cua timg vilng, timg d8i tuqng, dam bao ngan sach Nha nuac h6 trQ' khoang 50% nhu cAu, con l~i ngum dan bo v8n va yay tin d\lng.

Hai la, NQi dung h6 trQ' g6m: Nha a, di chuySn, luong th\lc thm gian dAu, gi8ng cay tr6ng, v~t nuoi, nuac sinh ho~t, khai hoang xay d\ffig d6ng ruQng, dao t~o nghS,... Tuy theo diSu ki~n C\l thS cua timg vimg dB xac djnh nQi dung h6 trQ' chu yeu va giao cho chinh quySn dia phuong quyet dinh. Thong thuOng hi~n nay kho khan nh~t cua ngum dan mi djnh cu la xay d\ffig nha a. Vi v~y, chinh sach nen tip trung h6 trQ' cho cac hQ gia dinh di dan 50%-60% chi phi xay d\ffig mQt can nha c~p 4 vo; di~n tich ill 40-60m2

Ba IiI, khuyen khich di dan xen ghep la chu yeu, vila tiet ki~m chi phi,

cAn nghien CUu dS xuftt co che chinh sach phil hQ'P vo; th\lC ti&t theo huang sau:

..

B6n la, h6 trQ' cac hQ gia dinh mi dinh cu phat triSn san xu~t. D8i vo; vilng miSn nlii nen chu trQng h6 trQ' chan nuoi ~i gia suc, tr6ng rimg, tr6ng cay an qua, duQ'c li~u theo tiSm nang, lqi the cua timg dia phuong.

..

5. ThlfC hi~n ki~m tra, danh gia b6 tri An djnh din cO'tren dja ban xi

vila sam dn dinh diJi s8ng cua ngum dan mi dinh cu; d6ng thm giam thiSu kho khan vS quy d~t. Muc h6 trQ' cho cQng d6ng nh~ dan xen ghep cAn dam bao chi phi chuySn nhuqng d~t dai, xay d\ffig mQt s8 cong trinh h~ tAng thiet yeu do tang dan s8 nh~t la nuac sinh ho~t, wOng hQc, co sa h~ y teo

168

B8 tri dn dinh dan cu co lien quan den nhiSu nQi dung cong vi~c vo; nhiSu khoan chi phi khac nhau. DS dam bao dAu tu dUng m\lc dich, dUng d8i tw;mg va co hi~u qua cAn co S\l kiSm tra, giam sat, danh gia cua c~p co sa d~c bi~t la c~p xa.

NQi dung bao gam:

- Ki@m tra qua trinh xay dvng quy ho~ch, l~p d\l an dAu tu bd tri dan cu;

- Ta chuc giam sat cQng dang d6i vm vi~c xay dvng cac cong triOO co sa h~ tAng akhu tai diOO cu dam bao ch~t lU<}Ilg cua tUng cong triOO dAu tu. D@ giam sat cQng dang cAn thanh l~p ta giam sat do nguai dan bAu chQn d~i dien cho nm co dan di va dan d€n;

- Ki@m tra vi~c th\lC hi~n chinh sach, ch€ dQ cho OOUng nguffi tai diOO

cu theo quy diOO cua Nha nuac hi~n hanh;

a, d~t san xu~t, OO~p khdu, ...

- Ki@m tra, danh gia vi~c thvc hi~n quy triOO di dan, thvc hi~n giao d~t

- Phuong thuc ki@m tra gam: Ki@m tra tf\rc ti€p ~i khu, di@m tai diM

III. NHirNG DI:E:N pHAP CHiT YEU DE NANG CAO HI:E:U QuA QuAN LV NHA NUOC TRONG LiNH VVC DO TRI DAN cD" (J cAe xA MIEN NlJI

Nhi~m Y\l b6 tri an diOO dan cu acac xii mien nui trong OOUng nam tai con h€t suc nijng ne vm hang ch\lc v~ hQ cAn di dan tai diOO cu d@ phong ch6ng, giam oo~ thi~t h~i do thien tai, bao v~ moi truang, xoa doi giam ngheo va cling c6 an niOO qu6c phong. De thvc hien t6t OOi~m Y\l mly cAn nang cao hi~u qua quan ly OOa nuac, vm cac bi~n phap chu y€u sau day: 1. Kifn toan dqi ngii can bq cO" sa dap .mg yeu cAu quan Iy, chi d,o thY'c hifn tat ml}c tieu, nhifm VI} ba tri an dinh dan CIf phiJ hQ'P quy ho,ch xay

cu; ta chuc hQp dan nghe y ki€n phan anh; huang ddn cac thon (ban) bao cao tinh hinh thvc hi~n. Tren co sa k€t qua ki@m tra d@ bao cao vm co quan quan ly c~p tren va ki€n nghi thao go OOUng kho khan trong qua triOO thvc hi~n.

dyng nong thon moo

169

Cong tac quan ly Nha nuac lIOO vvc b6 tri an dinh dan cu a cac xii mien nui thai gian qua con OOieu b~t c~p ddn d€n ti€n dQ th\Ic hi~n cong tac nay con ch~m, chua dap Ung yeu cAu th\Ic tien. Co OOieu nguyen OOan chu quan va khach quan, trong do co nguyen OOan ve nang l\Ic dQi ngfi can bQ co sa c~p xii va thon (ban). Day la v~ de cAn dm}c quan tam giai quyet theo huang:

- Thuang xuyen rna lap bBi duOng, ~p huAn can bQ cAp xii nhfun nang cao nh~ thuc va Icy nang nghi~p V\l cong tic b<3 tri 6n djnh dan cu. NQi dung bBi duOng, t~p hudn cAn ngfut gQn, dS hiSu, sat th\1c tiSn v6'i cac chuyen dS chu yeu nhu: Lu~t dAt dai va cac van ban huang dAn; cac nQi dung quan ly dAu tu xay dvng; cong tic quy ho~ch, kS ho~ch b<3 tri 6n dinh dan cu; cong tac quan ly tai chinh trong b<3 tri dan cu; chinh sach di dan, ...

- Th\lc hi~n chinh sach cu tuySn (co cam ket) con em dBng bao dan tQc vao cac truang D~i hQc, Cao dfutg, Trung hQc chuyen nghi~p,... 410 nguBn can bQ ph\lc V\l t~i cac xii miSn nui.

- Do tinh chAt quan trQng Clla nhi~m V\l nay nen timg xii mien nui cAn co can bQ chuyen trach ho~c kiem nhi~m lam cong tic b<3 tri 6n dinh dan cu giup chinh quySn cac xii thea doi, chi d~o, t6ng hqp bao cao vS cong tac thea huang dfuI cua co quan quan ly cAp tren.

2. Lam tat cong bic din chu it C(1 sit, ning cao vai tro cua cQng dang tham gia th'1C hi~n ba tri An djnh din Clf

B<3 tri 6n dinh dan cu chiu S\l tic dQng eua nhiSu ySu t<3 nhu: dAt dai, nguBn nu6'c, tam ly nguai dan, phong tl)c, ~p quan, ton giao, ... DS th\lc hi~n t<3t cong tac nay cAn phat huy dan chu aco So', neu cao vai tro va trach nhi~m cua cQng dBng d~c bi~t la gia lang, truang ban va dBng bao cac dan tQc axii miSn nui tich C\lC tham gia trong cong tic quy ho~ch, kS ho~ch b<3 tri dan cu, t6 chuc phat triSn san xuAt,... dam bao S\1 dBng th$ cao cua quAn chung nhan dan d<3i vO'i phat triSn cac diSm dan cu thea quy ho~eh tren dia ban xii.

:.

Cac phuong an quy ho~ch, ke ho~ch b6 tri 6n djnh dan cu; quy ho~eh xay dvng co sa h~ tAng khu, diSm tii djnh cu; quy ho~ch phat triSn san xudt phai dugc cong khai, lAy y kiSn ngum dan trong xii vS cac phuong an quy ho~ch se dam bao th\lc hi~n t6t m\lc tieu dS ra.

; .

Cong khai minh b~ch cac che dQ, chinh sach rna ngum tii dinh cu dugc huang; nhting kho khan, thu~ lc;ri anai tii djnh cu; trach nhi~m va quySn lc;ri cua ngum tii dinh cu d6i vO'i phat triSn kinh te - xii hQi chung.

. ) .

, .

?

-

3. Nang cao nh,n thuc cua cQng dang trong th'1c hi~n ba tri An djnh dan Clf (1 xa mien nUl.

170

Nhfrng b~t c~p trong cong bic quan Iy nha nuac ve b6 tri em dinh dan cu con do nh~ thuc cua cac nganh, cac c~p chinh quyen va ngum dan chua th~u dao, chua th~y h~t duQ'c tAm quan trQng cua cong mc nay d6i vO'i an dinh dan cu, phat trien kinh t~ - xa hQi, phong ch6ng thien tai va cung c6 an ninh qu6c phong. Do v~y, trong thOi gian to'i cfuI tang cuang cong mc tuyen truyen, quan tri~t th~t sau s~c d~n cac nganh, cac c~p chinh quyen va nguai dan, nang cao nh~ thuc cua cQng d6ng d6i vo'i cong mc b6 tri an dinh dan cu.

Tuac h~t Ia vi~c di dOi cac hQ gia dinh CJ nai co nguy co hiem hQa cao d~n dinh cu nai an toan, Ia chu truang va bi~n phap quan trQng de h~ ch~ thi~t h~i ve nguOi va tai san do thien tai gay ra. Day Ia cong vl~c cfuI duQ'c tich qrc va khan truang trien khai th\fc hi~n song phai dam bao nguyen cic xay d\fllg cac khu, diem tai dinh cu phil hQ'P vo'i quy ho~ch xay d\fllg nong thon mai va an dinh ben vfrng, Iau dai; nguOi tm dinh cu phai co du d~t CJ, d~t san xu~t va cac cong trinh h~ tfuIg thi~t y~u ph\lc V\l sinh ho~t, san xu~t.

B6 tri, s~p x~p cac hQ gia dinh CJ phan tan vao cac viIng quy ho~ch mai co dieu ki~n h6 trQ'

Phat trien cac diem mi dinh cu atuy~n bien giai, nhfun khai thac tiem nang cua viIng bien giO'i cho phat trien, g~ vo'i bao dam an ninh, qu6c phong.

Ngoai ra ciing cfuI nh~ thuc rfuIg b6 tri dan cu con gop phfuI bao v~ nmg, h~ ch~ tinh tr~g di cu tv do di cac viIng khac gay nhieu h~u qua x~u cho dia phuang nai dan d~n.

4.Ting cuirng hWng dAn, chi d,o cua coo quan quin Iy cip tren

De th\fC hi~n nhi~m V\l b6 tri an dinh dan cu duQ'c th6ng nh~t tir Trung uang d~n cac dia phuang, cfuI tang cuang vi~c huang dfuI, chi d~o cua co quan quan Iy chuyen nganh c~p tren d6i vo'i c~p co sa.

NQi dung huang dfuI t~p trung vao cac v~ de nhu: Quy ho~ch, k~ ho~ch, chinh sach, I6ng ghep ngu6n v6n cua cac chuang trinh d\f an vai d\f an b6 tri an dinh dan cu.

Vi~c huang dfuI, chi d~o phai thuang xuyen, kip thai giup cho can bQ c~p xa nb b~t duQ'c cac chu truang, chinh sach cua Dang va Nha nuac d6i

171

~

' A

). b~ t

I'

,

-

"'0 h d"

vOi b6 tri em dinh dan cu theo timg nam, timg giai do\Ul de ap d\lllg th\IC hi~n t~i dia phuang.

5. Tang clfimg can bQ co ki@n thtlc va kinh nghifm v~ b6 tri An (finh dan , h Clf xllong cac xa co n II call 0 n on uln an Clf O'D

Vi~c cli can bQ bi~t phai xu6ng co sa phai co cac chinh sach diii ngQ thoa dang nhfun khuy@n khich, dQng vien hQ an tam cong mc va co trach

nhi~m vai cong vi~c dUQ"c giao. Thai gian bi~t phai khoang 2-3 nam, sau do can bQ bi~t phai dUQ"c ti@p 1:\lc vS cong mc ~i co quan cu.

D6i vOi cac xii miSn nui co nhu cAu b6 tri dan cu 100 nhung thi@u can bQ chuyen trach ho~c nang I\Ic can bQ chuyen trach chua dap Ung yeu cAu thi co quan quan Iy cAp tren (huy~n ho~c tinh) cAn cli can bQ co nang I\IC va kinh nghi~m bi~t phai xu6ng co sa t6 chuc th\IC hi~n.

V\l nay.

Can bQ bi~t phai xu6ng co sa cAn nb vfrng cac chu truang, chinh sach Clla Dang va Nha nuac vS b6 tri 6n dinh dan cu; co ki@n thuc va kinh nghi~m th\Ic t@ vS cong mc tuyen truySn, v~ dQng; quy ho~ch, k@ ho~ch b6 tri 6n dinh dan cu; t6 chuc xay d\Illg khu, diem mi dinh cu. Truac khi can bQ bi~t phai di co sa nen t6 chuc b6i du5ng them vS ki@n thuc co sa vS Icy nang nghi~p V\l b6 tri dan cu, ~o diSu ki~n de hQ giup dUQ"c cac xii miSn nui th\Ic hi~n t6t nhi~m

XuAt phat ill d~c diem dia hinh, phan b6 dan cu va yeu cAu cua phat trien nong thon mOi nen nhu cAu b6 tri 6n dinh dan cu cac xii miSn nui trong nhfmg nam tOi con rAt 100. Day Ia nhi~m V\l mang tinh kinh t@ - xii hQi va qu6c phong an ninh sau s&c, vita cAp bach truac m&t, vita Iau dai, doi hoi cong

tac quan Iy Nha nuac vS Iinh V\IC nay cAn dUQ"c cling c6 va tAng cuang, dap

; .

0;.

172

Ung m\lc tieu phat trien trong giai do\Ul mai./.

TAImUTIlAMKHAo

1. Nghj quyet 26/NQ-TW eua HQi nghj Ban eh~p harm Trung uong 7 khoa X v@ "nong nghi~p, nong dan, nong thon" d@ ra m\le tieu "khong ngirng eai thi~n va nang eao diri s6ng dan eu nong thon" va "dam bilO hai hoa gifra cae vimg".

2. Quyet diOO s6 193/2006/QD-TIg ngay 24/8/2006 eua Thu tuang ChiOO phu phe duy~t chuang triOO b6 tri dan eu cae vimg: thien tai, d~e bi~t kh6 khan, bien gi6i, hai dao, di eu tl,l do, xung yeu va r~t xung yeu eua rimg

phong hQ, khu bao v~ nghiem ng~t eua rimg d~e dvng giai do~ 2006 - 2010

va dinh huang den nam 2015.

3. Quyet diOO eua Thu tuang ChiOO phu s6 60/2005/QD-TIg ngay 24/3/2005 phe duy~t quy ho~eh an djnh dan eu cae xii bien giro Vi~t - Trung.

4. Quyet dinh s6 49/2008/QD-TIg ngay 22/4/2008 phe duy~t quy ho~eh b6 tn, an dinh dan eu cae xii bien giro Vi~t - Lao vimg Trung du mi@n nui b~e bQ.

5. Quyet dinh s6 1179/QD-TIg ngay 10/8/2009 phe duy~t quy ho~eh

b6 tri, an diOO dan eu cae xii bien giro Vi~t - Lao tir Ha TIOO den Kon Tum.

6. Quyet dinh s6 1178/QD-TIg ngay 10/8/2009 phe duy~t quy ho~eh

~

173

b6 tri, an diOO dan eu cae xii bien giro Vi~t Nam - Campuehia.

pHAN III: KIEN TRue DO TRQ

Chuyen (IS 11

xAY D\]NG vA QuAN LV DV AN NONG NGHI¥P, NONG mON

Nghi quyBt D1;li hQi D1;li hi~u toan qu6c Ian thu X ctia Di'mg eta xac dinh: "Xay d\ffig nong thon mm ngay cang giau d~p, dan chti, cong hang, van minh, co co cdu kinh tB hqp ly, qUaIl h~ san xudt phil hqp, kBt cdu h1;l tAng kinh tB - xa hQi phat tri~n ngay cang hi~n d1;li". 00 lam dugc diBu do, mQt trong nhiing nQi dung quan trQng ctia chinh quyBn xa noi chung va cong chuc xa phv tnich nong

nghi~p noi rieng, la quan ly co hi~u qua vi~c xay d\ffig va th\lC hi~n cac d\l an phat tri~n nong nghi~p, nong thon.

Chuyen dB: "Xay d\ffig va quan ly d\l an nong nghi~p, nong thon"giup cho can hQ cac cdp nhdt la can hQ cdp xa adia phuong hom thi~n leY nang xay d\ffig va tri~n khai, quan ly va giam sat t6t d\l an nong nghi~p nong thon dap Ung t6t nhdt yeu cAu phat tri~n nong thon adia phuong hi~n nay. I. MQT s6 vAN DE co BAN vE DV AN PIlAT TRIEN NONG THON 1. DIl. an

1.1. Khai niim Dt! an la ~p hqp Clla nhfrng h01;lt dQng khlic nhau cO lien quan vm nhau theo mQt ~t tv xac dinh nhfun vao nhfrng mvc tieu xac dinh, dugc th\lC hi~n hang nhfrng ngu6n l\lc nhdt dinh trong nhfrng khoang thm gian xlic dinh.

1.2. Dpc trung cua dVan

..

- Dien ra trong mQt khoang thm gian nhdt dinh. - Nhi~m V\l d~c hi~t chi th\lC hi~n mQt Ian. - Cong cv quan ly ~c hi~t.

- Cac ngu6n l\lc hi gim hf:lll.

- Nhan S\l d\l an la 4Un thai, dBn til nhiBu ngu6n.

- La t~p hqp cac h01;lt dQng tuong d6i dQc l~p (hgp phAn).

- Co lien quan dBn nhiBu linh Vl)'C, nhiBu ngilnh, nhiBu d6i tugng khac nhau.

174

" " ­

1.3. Chuung trinh La t~p hQ'P mQt OOom cac d\l an co lien quan vm OOau duQ'c qulin ly

mQt cach th6ng OO~t OOfun d~t duQ'c OOfrng mvc tieu chung dii diOO truac.

Vi dv: Chuang trioo 135, Chuang trinh mvc tieu qu6c gia xoa doi giam

2.1. Phan lopi tren Cd sil quyin sil hiiu - D\l an Tu OOan - D\l an Lien doanh

- D\l an HQ'P mc xii - D\l an Nha nuac

2.2. Phan lopi theo khu V¥"C - D\l an khu V\IC nong thon - D\l an khu V\IC thanh thi

2.3. Phan lopi tren Cd sil ngu6n tai tr{1 - D\l an Tai trQ' trong nuac - D\l an Tai trQ' nuac ngoai

2.4. Phan lopi tren Cd sillinh V¥"C - D\l an Y teo - D\l an Giao dvc. - D\l an Nong nghi~p. - D\l an Phat triSn cQng dBng.

2.5. Phan lopi tren cd sil hpn 4;nh thOi gian

- D\l an ngfut h~ (1 nam) - D\l an trung h~ (2-3 nam) - D\l an dai h~ (5 nam tra len) 2.6. Phan lopi theo quy mo kinh phi

175

ngheo, Chuang trinh xay d\lllg nong thon mm. . 2. Phan loai dll an .

- D\I an nhom A, B, vii C

2. 7. Phon 10(1; theo mflc dich

- D\I an d~u tu kinh doanh.

- D\I an phat tri~n.

- D\I an nghien Clm (ky thu~t)

S., khac nhau giiia d., an phat tri~n va d., an diu hI':

n., an diu tll' (kinh doanh)

* M\lc dich Iii lqi nh~ cao

* Eo h~p ve nguon l\Ic

n., an phat tri~n (xi hqi) * M\lc dich Iii lqi ich kinh te xii hQi cao han * Tong kinh phi huy dQng lan, kho thu hdi v6n. * Co nhieu doi tac tham gia * Thai gian diii * Tac dQng tich C\IC den moi truOng

* Cau truc to chuc chuyen bi~t han

* Co it doi mc tham gia * Thai gian ngan * Khong quan nhieu den tae dQng moi wang * To chuc d\I an thuOng Iii mQt bQ ph~ cUa t6 chuc * Doi hoi kY nang quan ly ca nhan tot

* it long ghep, dan m\lc tieu

* Doi hoi ky nang phoi hgp ho~t dQng cao han * Long ghep da m\lc tieu 3. n., an phat tri~n nong thon dya vao cQng dAng

3.1. Phtit tr;2n nong thon

Mqt sf, cach ti~p c,n PTNT tren th~ giro:

- Ngan hang th~ giOi vOi cach ti~p c~ "phat tri~n nong thon t6ng hgp", nhfun d~u tu khoi ph\lc bao v~ mi nguyen khAc ph\lc y~u t6 h~ ch~ phat tri~n.

- Trung Qu6c vai cach ti~p c~" phat tri~n bing do thi hoa" nhfun xay

d\Illg k~t cftu h~ t~g, t6 chuc xii hQi do thi, t~o vi~c lam phi nong nghi~p.

- Nh~t, Chau Au: "nong thon da chuc nang" nhfun phat huy lQi th~ mi nguyen, van hoa, moi truOng k~t hgp vOi san xUdt NN vOi du lich, giai tri cham soc suc khoe, giao d\lc.

176

- Han Qu6e vm each ti8p e~ "Phong trao lang mm" OOfun kieh thieh

tiOO than va v~t eh~t xay d\ffig eQng d6ng doan k8t, tl! ehu, sang t~o.

- My va Canada vm each ti8p e~ "xay d\ffig tili san eho dan" oob phat

huy di~u ki~n sfuJ. co, tang euemg tai nguyen va nang l\le ehu dQng eua dan.

- Vi~t Nam "Phat trien nong thon toan di~n" ehiOO la each ti8p e~n eua Vi~t Nam hi~n nay. Chinh phu Vi~t Nam da d~t nong thon vao vi tri trung tam eua ehi8n luge phat trien qu6e gia trong th~p kY taL

Phat trien nong thon la mQt qua trioo thay dAi mQt each b~n vimg co ehu y v~ kiOO t8, xa hQi, van hoa va moi truemg, OOfun eai thi~n eh~t lugng eUQe s6ng eua eu dan nong thon.

Vm diOO nghia nay oo~ m~ d~e diem eua phat trien nong thon la:

toan di¢n, d"a vao cQng d6ng va bJn viing.

- Toan di~n: Kinh t8, Xa hQi va Moi truemg.

- D\la vao eQng d6ng: PTNT la eho ngum dan, xu~t phat ill lqi ieh, tir OOu

eAu ella ngum dan. S\l tham gia ella ngum dan trong eQng d6ng nong thon.

- B~n vfrng: vm y nghia la phat trien oob thoa man OOu eAu eua hi~n

t~i rna khong lam tAn h~i d8n kha nang dap img OOu eAu trong tuang lai.

Nhimg win dJ di;lt ra dbi vOi cang tac phat tridn nang than

- Phat trien nong thon phai d6i pho vm thaeh thue gi?

- Di~n m~o va vai trl> nong thon tuang lai ra sao?

- CUQe s6ng, quy~n lqi nong dan ra sao?

- Ap d\lng ly lu~ PTNT nao?

- Se dua ra ehi8n luge, ehinh saeh gi?

- L\la ehQn uu tien nao?

- Giai phap vuQi qua kho khan truae m~t la gi?

3.2. DV tin phtit tri2n nong thon dVa vao cpng d6ng

D\l an phat trien nong thon d\la vao eQng d6ng duge hieu mQt each dAy du la d\l an phat trien ~p trung eho vimg nong thon OOfun eai thi~n eh~t lugng eUQe s6ng eua eu dan nong thon thong qua vi~e thay dAi mQt each b~n vfrng co ehLi y v~ kiOO t8, xa hQi, van hoa va moi truemg.

177

4. Vi sao phai xiy dyng d., an phat tri~n nang than?

4.1. Do s'!' thay il8i mOi chiin lU{1c phat triAn kinh ti- xii hpi

- CO' chS kinh tS thi truemg yeu cku phai san xuAt theo nhu cAu cua thi

truemg va cua xii hQi.

- KS ho~ch hoa ill cO' sa d~ dam bao sat dUng vOi nhu cAu va dieu ki~n

kinh tS xii hQi cua dia phuang.

- Phat huy nQi l\lc a rung dia phuang, diun bao S\l phat tri~n nong thon

ben vfrng.

4.2. Do kinh ti nong thon giii vai 11'0 quan trpng trong s'!' phat triin

? ; I , {

,

cua uat nuuc.

- 75,0% dan s6 s6ng anong thon, 76,9 tri~u lao dQng xii hQi

- Kinh tS nong thon chiSm 4i da s6 ngu6n l\lc: Lao dQng, dAt dai,

nuac, tai nguyen khac.

- Nong thon la nO'i cung cAp san phfun thiSt ySu (nong san) cho xii hQi

- Nong thon la ngu6n cung cAp lao dQng cho thanh thi va cong nghi~p

- Nong thon la thi truemg tieu th\l san phfun thanh thi va cong nghi~p

- 90% s6 ngum ngheo Clla ca nuac ~p trung anong thon - Nong nghi~p chiSn tY trQng Ian trong GDP

Nong thon nwc ta tuy iJa iJt;lt iJuf/c nhi~u thanh t~ v~ kinh ti va xa

h(Ji nhung win con nhiJu kh6 khan:

- CO' cAu kinh tS nong thon chuy~n dich ch~, san xuAt chua theo sat nhu cku thi truemg. Da s6 san phfun lam ra chAt lugng thAp, gia thanh cao nen

kho tieu th\l.

- Gia nong san re, gia dku vao cao. - Ngheo doi v§n con chiSm tY l~ Ian trong nong thon. Nhieu vimg nong thon con rAt ngheo. Hi~n nay ca nuac co 1715 xii C\lC ngheo, cac xii nay chua co h~ th6ng cO' sa h~ tAng phat tri~n, 50% duemg xii, 30% duemg huy~n va dUOng nong thon vUng cao di l~i con kho khan.

- Nhieu vUng nong thon, h~ tAng cO' sa chua phat tri~n

178

- Lao dQng nong thon con thiSu vi~c lam, 87,7% s6lao dQng nong thon

thiSu chuyen mon kY thu~t.

- Chenh l~ch ve thu nh~p gifra hQ giim va hQ ngheo, thanh thi va nong

thon ngay mQt tang.

- Quan h~ san xu~t ch~ d6i mOi, kinh tS hQ chu y~u con nh6 be, nhieu nai con mang tinh tv c~p, tv tuc, hi~u qua Clla kinh t~ Nha nu6c va kinh t~ hQ'P mc chua cao.

- Moi tru

nu6c, sinh v~t va 0 nhi8m v8 khong khi.

Dg an phat trien nong thon la sg tiSp n6i, C\l the hoa cac chuong trinh. Cac dg an phat trien nong thon r~t da dl~mg, g6m: Dg an khuySn nong, dg an lam dU

---+

---+

r--+

D'1 an phat tri~n nong thon

Chinh sach cua f)angvaNha nv6'c

K~ hotch phat tri~n KT-XH

Chvong trinh phat tri~n

5. 8'1 tham gia cua ngviri din trong cae d'1 an phat tri~n nong thon

5.1 Quan t1iJm xay dlplg d{l' tin phtit triJn nong nghiip, nong thon . - Dg an phai dap u.ng nhu cdu cua dan dia phuong va cua thi tru

thai ba m\lc tieu kinh tS, xa hQi va moi tru

- Dg an phai la cua dan, phai the hi~n phuong cham "Dan biSt, dan ban,

dan dong gop, dan lam, dan kiem tra, dan quan lyva huang lqi".

- Dg an phai phat huy nQi 19c, huang vao vi~c xay d\lllg sg phat trien

ben vfrng cho dia phuong. Tinh ben vfrng the hi~n i:J ba muc dQ:

+ Ben vfrng ve thanh qua dg an: Li~u nhan dan dia phuong co tiSp t\lC

duqc huang l<;ri sau khidg an kSt thuc?

179

+ B~n vfmg v~ t6 chuc: Li~u d\l an da lam cho cac t6 chuc kinh tt~ - xa hQi 6 dia phuong phat tri€n khi k~t thuc d\l an? Li~u OOom huemg lqi co t\l v~ hanh, qmin Iy duQ'c cong trinh d\l an?

+ B~n viing v~ tm chinh: N~u khong co S\l trQ' giup til' tren, li~u cac ho~t dQng d\l an co t\l t~o ra duQ'c kinh phi d8 v~ hanh va duy tu cong trinh t~o OOi~u thu nh~p cho nhan dan?

- Dg an phai gop phfuI giam thi8u S\l cho khong, lo~ b6 trQ' c~p mm maio Dg an ph8.i th€ hi~n duQ'c ngum huang lqi cfulg ph8.i chiu chi phi til d\l an, 6 OOiing neri C\lC ngheo ngum huang lqi v§n ph8.i tra cho dich V\l dAu ra til' d\l an.

- Cong ngh~ ap d\IDg trong d\l an nen la cong ngh~ phu hqp, chu tr<;mg

ki~n thuc ban dia cua nhan dan dia phuong.

- D\l an phat tri€n nong thon phai duQ'c xay d\lfig va th\lC hi~n vai S\l

tham gia d6ng bQ va k~t hqp chij.t che cua cac nganh va cac doan th€.

5.2. T{li sao can co svthamgia cUa nguin dan? Tham gia khong chi la mQt quy~n 00 ban rna no cOn la mQt OOu c§u khong th€ thi~u dugc Clla con ngum d€ dap Ung dugc khat vQng nhfun ~ duQ'c s\l1\l do va nhan phfun Ibn nMt cO th€ cO vm tu each la mQt ca nhan. va la thanh vim Clla xa hQi. S\l tham gia Clla ngum dan trong cae ho~t dQng phat tri€n chinh la vi~c ngum dan 1\1' nguy~n dong gop suc ngum (cong lao dQng), suc Clla (ti~n b~c, v~t tu..) va ca tri tu~ (y ki~n, quan di€m) Clla minh d€ bi~n d6i cUQc sfing va xa hQi.

Vai phuong cham: ''Dan biJt, dan bim, dan lam, dan /d~m tra... ", chinh

vi v~y:

- D\l an duQ'c xay d\lfig se sat vai OOu cdu, tiOO hiOO th\lC tB cua co s6 vi '

v~y co tioo kha thi cao

- Khoi d~y duQ'c tiOO chu d9ng sang ~o cua cua nguai dan dia phuong,

qua do nang l\lc cua hQ duQ'c nang len.

- T~o S\l d6ng thu~ d€ huy dQng ngu6n l\lc ~i chB

- Dij.t nguai dan 6 dia vi t\l chu, giam bOt S\l I~ thu9c, tu tuemg trong

cha, y I~i.

5.3. Sv tham gia cua nguQi dan trong cac dvan PTNT u Viit Nam.

180

L~p d\l an phat trien co S\l tham gia cua nguOi dan IAn dAu tien dUQc dua vao Vi~t Nam trong khuon kh6 cua rnQt s6 d\l an 006 Clla cac t6 chuc phi chiOO phu qu6c tS va OOa tai trQ OOfun xay d\lllg nang l\lc dia phuang de dia phuang tham gia nhi~u han vao S\l phat trien. MQt s6 d\l an dUQc OOi~u nguai biSt dSn ooftt la D\l an cftp v6n phat trien cO' sa h~ tAng nong thon (RIDEF) cua Quy h6 trQ phat trien Lien hi~p qu6c; Chuang trinh phat trien nong thon rni~n nlii Vi~t Nam

- Trong OOiing nm gAn day, cac cach tiSp c~ tham gia dUQc rna rQng v61 quy rno 1&0 han vi dV d\l an "CO' sa h~ tAng nong thon d\la vao cQng dang" do WB tai trQ v61 s6 v6n 123 tri~u dola v6i rnvc dich tang cuang S\l tham gia cua nguOi dan trong vi~c t\l xac diOO va quan ly cong trioo thong qua

rnQt quy triOO tham gia cua cQng dang

Th\lc hi~n Quy chS dan chu CO' sa, nguOi dan dUQc ~o CO' hQi de ban b~c thao lu~ v~: kS ho~ch phat trien KT- XH cua xii; sir d\lllg dftt dai ~i dia phuang; Quy ho~ch cac khu dan cu; cac kS ho~ch d\l an huy dQng va sir dVng dong gop cua dan trong vi~c xay d\lllg CO' sa h~ tAng..

S\l tham gia rn~ ooftt the hi~n ro trong khuon kh6 Chuang triOO rnvc tieu qu6c gia xoa doi giam ngheo va Chuang triOO 135 v~ CO' sa h~ tAng quy rno 006 cftp thon.Trong khuon kh6 Chuang triOO 135, quy diOO ro rang cac ho~t dQng d\l an va cac dAu tu cong trinh CO' sa h~ tAng phai dUQc thao lu~n va quySt diOO t~i cftp xii v61 vi~c cong trinh dUQc l\la chQn til nguOi dan cftp thon/ban. Cac xii chruln bi kS ho~ch chiSn IUQc 5-10 narn cho dAu tu thuQc Chuang triOO 135 tren CO' So' yeu cAu Clla tUng thon sau do d~ triOO len cap huy~n va dUQc gQP lc.ti thanh kS hoc.tch t6ng the cua Chuang trinh135 cftp dOO.

ChiOO phu Vi~t Nam ciing OOu cac OOa tai trQ dii thlic dAy quy hoc.tch, kS hoc.tch phat trien lang / xii OOu rnQt vi dv cua dan chu tf\lc tiSp va S\l hi~n than cua cac nguyen t~c v~ dan chu CO' So', bOi vi no cho phep cac cQng dang dia phuang thao lu~ va quySt djOO cac Uti tien dAu tu.

5.4. Cac hinh thrrc tham gia va tieu chi 4tinh gia

5.4.1. Cae hinh thue tham gia

S\l tham gia cua nguai dan dia phuang la rnQt nguyen t~c va la rnQt ySu t6 quySt diOO tiOO kha thi cua d\l an. S\l tham gia cua nguai dan phai la S\l tham gia dich th\lC va co hi~u qua trong qua triOO xay d\lllg kS hoc.tch / d\l an

181

phat triSn eQng d6ng. "S\I tham gia eua nguOi dan dia phuong" duqe biSu hiSu no biSu hi~n a3 hinh thue sau:

Tham gia tr'!"c tiip:

+ M6i nguOi dan duqe tham gia tf\Ie tiep vao thao lu~ d~ xUdt nguy~n

vQng OOu eAu eua mlOO eho phat triSn eua gia dlOO mlOO va eua eQng d6ng.

+ M6i nguOi dan duqe tham gia vao d~ xUdt cae giai phap oob thue

d~y S\I phat triSn eho mlOO va eho eQng d6ng

+ M6i nguOi dan dUQ'e tham gia tf\Ic tiep vao quyet dinh cae nQi dung

phat triSn eua mlOO va eua eQng d6ng

+ M6i nguai dan duqe tham gia dong gop mQt phAn tai 1l1e vao S\I phat

tri8n eua eQng d6ng.

Tham gia gian tiip (con gQi la tham gia dlili di~n)

+ Nguai dan tham gia vao qua trinh phat tri8n thong qua cae dlili di~n

eua mlOO. Co 2 hinh thue dlili di~n:

- Cli ~ di~n eho minh, thay m~t minh tham gia vao qua trinh pMt tri8n

- Tham gia thong qua cae dlili di~n doan th8 t6 ehue rna mlOO la thanh

vien (OOom hQ, thon, cae doan thS quAn chUng, hQi tin nguemg..)

Tham gia nhi2u ben

+ Tham gia vao qua trlOO phat triSn eua cae edp cae nganh chi dlilO, h6 trq eua edp tren la edp huy~n, tioo d8 tlilo mQi di~u ki~n thue d~y eua qua triOO phat tri8n a edp thon xa.

+ S\I tham gia eua cae nganh, cae giai cae OOa hao tam, cae doanh nghi~p tren dia ban thon xa d8 h6 trq thiet th\Ie eho qua trioo phat tri8n eQng d6ng dia phuong.

DS traOO duqe hinh thue giao di~u trong v~ d\l1lg nguyen tAe co S\I tham gia eua nguOi dan trong xay d\Ing kS hOlileh / d\I an phat triSn eQng d6ng, cAn xae diOO ra rang e\l thS cae vdn d~ sau:

- Buae nao? hOlilt dQng nao? khi nao? nQi dung nao cAn phai co m~t

dong duo

182

- Khi nao, nQi dung nao chi ecln hQp ban b~e v61 d~i di~n eua nguai dan, t6 ehue cae doan the ehue nang... th6ng nh~t sau do thong qua nguai dan bfutg nhi8u hinh thue cling se r~t kha thi.

Cling d8 giarn bat cae eUQe hQp dan va d~t hi~u qua theo yeu e~u dlng ecln em ti@n cae nQi dung eho phil hqp, thu th~p duge nhi8u y ki@n eua ngum dan rna khong tim nhi8u eong sue va thOi gian eua dan.

S\! tham gia eua ngum dan vao ehu trinh d\! an phat trien nong thon

duge rninh ho~ bfutg sa dB sau:

Chu trinh dt}' an phat tri~n nong thon dt}'8 vao cc)ng dAng

X8c djnh dt}' an

GJ V L,p d "an @ l

Danh gia dt}' an

phe duy~t d., an

NgllOi dan tham gia I,p, . . thllC hien va quinly dt}'an ~ Trinh, thim dinh,

D

• ~ Gj G: Tht}'c hi~n dt}' an v

1

Ghi ehu:

1. Ngum dan tham gia t.l"\Ie ti@p va tham gia d~i di~n (1)

2. Nguai dan tham gia tf\Ie ti@p (2)

3 .Nguai dan tham gia bfutg hinh thue d~i di~n (3)

4. Ngum dan tham gia tf\Ie ti@p (4)

5. Nguai dan tham gia bfutg hinh thue t.l"\Ie ti@p, d~i di~n va tham gia

5.4.2. Tieu chi dcmh gia S1! tham gia:

183

" ' ­

nhi8u ben.(5)

- Minh b~ch

- Cong bfulg

- Hi~u qua

- Tinh ben vihlg

- Muc dQ tham gia:

+ L\la chQn m\lc tieu

+ Phan b6 ngu6n l\lc

+ T6 chuc th\lc hi~n.

+ Giam sat ki~m tra.

+ Sir d\lfig va bao qucin

5.5. Lam thi nao ili thu hut sv tham gia cua nguiJi dan?

D~ ~o co hQi cho nguOi dan tham gia phai the ch~ hoa S\l tham gia

bfulg cach:

Phan cdp trong qulm ly: do la vi~c trao quyen cho chinh quyen cAp co

, so ve:

- Quyen xac dinh nhu cau

- Quyen l\la chQn m\lc tieu.

- Quyen phan b6 ngu6n l\lc da co d~ th\lc hi~n cac m\lc tieu

- Quyen t6 chuc th\lc hi~n.

- Quyen giam sat ki~m tra

- Quyen so hfru k~t qua d\l an

Th€ ch~ hoa cac qua trinh th'l:tc hi?n d'l:t an d~ thu hut S'l:t tham gia cUa

nguai dan, cua c{jng d6ng b6.ng cach:

- T6 chuc cac cUQc hQp dan, thong tin qua loa dai phat thanh cua cQng d6ng ho~c hQp d~i di~n d~ cong khai cho dan bi~t, dan bim Iva chQn m\lc tieu.

- Cong khai phan b6 ngu6n l\lc va quyen lQi cua timg d6i tugng huang

th\l d\l an

184

- Dua ngum dan, dl;li di~n cua dan vao cac han quim 1y, han dieu ph6i

va cac t6, han giam sat, danh gia d\l an.

S\l tham gia cua nguai dan mQt cach dich th\lc thong qua vi~c the che hoa trong timg giai dOl;lIl cua d\l an mm dful den dan chu cong h~ng xii hQi va ill do xii hQi mm phat trien h~n vtmg.

5.6. Cong Cfl dtr{Yc sir dflng trong xQy dfl7lg dfl' tin phtit triJn nong thon

5.6.1 Danh gia nhanh nang than co s¥ tham gia Clla ngum dan (PRAJ - Danh gia nang than khang co s¥ tham gia: Can hQ di xu6ng co sa, nb tinh hinh thong qua quan sat, trao d6i, l~y Ykien de co thong tin ve xay dvng d\l an, ke hOl;lCh cho dia phuong. 11u diem 1a thong tin nhanh, ph\lc Y\l kip thm vi~c ra quyet dinh. Tuy nhien, ket 1u~ va giai phap phim anh quan diem cua ngum ngo& cQng dang, ngum dan it am hieu ve tinh hinh va giai phap. Hi~u l\lc th\lC hi~n cua cac chuong trinh d\l an hi hl;ln che.

tin rna chung ta can, ph\lc Y\l m\lc dich cua chung tao

Tuy nhien, thong tin hay hi mUQn (vi phai m~t thai gian xu 1y) va t6n kern. DQ chinh xac Clla thong tin ph\l thuQc vao cach hoi va nguai tra 1m. Doi khi hi ap d~t hffi Ymang cua ngum ngo& cQng dang.

- Di~u tra di¢n rQng: Dimg phieu dieu tra, phong v~ nong dan, sau do tAng hgp ll;li de co thong tin. Phuong phap nay giup thu 1uQ1l1 du nhUng thong

- Thu hut, khai d~y S\l tham gia cua nhan dan, nh~t 1a nhiing nguoi

s6ng adia phuong tham gia xay dvng va th\lC hi~n d\l an.

- Giup cho nhan dan dia phuong hieu them ve moi truang rna h9

dang s6ng.

- Giup cho dan dia phuong th\IC S\I tham gia voa d\I an theo phuong cham: Dan hiet, dan ban, dan dong gop, dan lam, dan kiem tra, dan quim 1y va dan huang 1qi thanh qua d\l an.

Vi sao phili tip dflng iltinh gid nong thon co sv tham gia trong xt1y dlplg dV

dn phdt tri2n nong thon?

185

- Danh gia nang than wYi s¥ tham gia cua dan

Chungta

Bilt

Chua bilt

(1)

(2)

Biet

Din

(4)

(3)

, Chua biet

- Co di~u chUng ta va dan da biet (0 s8 1): Do la nhiing kien thuc phB

thong, phB bien.

- Co di~u chUng ta chua biet nhung dan thi da biet: Kho khan, nguyen vQng, nhu c~u ctia dan: t~p qU8n, d~c di~m kinh te xa hQi va t\l nhien i:J dia phuong (0 s8 2).

- Co di~u chUng ta da biet nhung dan chua biet: kien thuc KHKT, chti

truong va chinh sach m6i ctia Dang va chinh phti (0 s8 3)

- Co di~u ca chUng ta va dan d~u chua biet: Nhfrng nii ro (thien tai, bien dQng thi truang, gia ca...) (0 s8 4). S\l am hi~u v~ nong thon gifra ngum ngoai cQng dang va nhan dan dia phuong.

5.6.2 Khung logic dung trang xdy dtmg d,! an phat triin nang than

Logic liz gi? Logic la:

- Cac van d~ co lien quan ch~t che vOi nhau

- Duqc s~p xep co h~ th8ng, hqp ly

- Ph\lc V\l cho chti d~ nhAt dinh

- Duqc diSn giai ro rang ng~ gQn

- Bi~n chUng va khach quan, co lu~ chUng

- Co ket lu~ va danh gia. * Khung logic liz gi?

Phuong phap tiep c~ logic (gQi cit la phuong phap logic) la phuong phap phan tich h~ th8ng d\la tren tinh logic clla van d~ d~ xay d\Olg cac m\lc tieu, cac giai phap va cac bi~n phap th\lc hi~n cac m\lc tieu do.

186

"'-----­

* Khung logic trinh bay dV an

- NhUng cai thi~n dai h~

K~t qui

- Hi~u Ung tuc thai cua d~u ra

I xitqua +

- Hang hoa va dich V\l dugc san xuAt ra

I Dau ra t ­

TbY'c bien.

IHO(ltdpng +

- Nhan, tai, v~t 1\IC

I Dau VtlO

Khung logic la cong C\l hfru hi~u de the hi~n cac thanh t6 ceY ban cua mQt d\I an xuyen su6t thm leY hOf;lCh djnh. Khung logic dugc sir d\lng de xay d\Ifig cau truc t6ng the cho d\I an nhfun cai thi~n chat lugng thea d5i va danh gia dinh leY cua d\I an. Ban chat cua khung logic la mo hinh "nhan - qua" cua cac hOf;lt dQng the hi~n nhUng tac dQng mong mu6n cua mQt ke hOf;lCh d\I an dBi v6'i nhUng ngum hUOng 19i.

Giai thich mQt s6 th~t ngu trong khung Logic

ndu VQo: la nguBn l\Ic c~ thiet de th\IC hi~n cac hOf;lt dQng va tf;lO ra nhUng d~u ra nhu mong mu6n. D~u van bao gBm cac yeu c~u vS nhan l\Ic, tai l\Ic, v~t l\Ic, C\l the la: con nguai, kinh phi hOf;lt dQng, trang thiet bi va quan lY. D~u van cling co the gBm ca mBi quan h~ hgp tac va quySn tac gia. D~u van la CeY sa de xay d\Ifig nguBn l\Ic cua d\I an.

Hot;lt Q6ng: La nhUng cong vi~c C\l the rna ke hOf;lCh phai tien hanh de co dugc d~u ra d\I kien. No tra 1m cho cau hoi "Lam the nao de co dugc d~u ra d\I kien?"

ndu ra: la san phfun cua hOf;lt dQng C\l the nh~m gop ph~ tnJc tiep df;lt

dugc m\lC tieu. D~u ra co the dugc do dem dS dang til cac hOf;lt dQng,

187

- Cae cong vi~c de bien ~u van thanh ~u ra

Kit qua: Ia nhfrng thay d6i trong cUQc sBng cua ngum dan nha vao vi~c

Tile il9ng: Ia nhfrng thay d6i mang tinh dai h~ trong cUQc sBng cua ngum dan nha vao vi~c su d\lllg cac dAu ra do dv an cung cdp. ChUng ta thuang chi co th~ nh~ thdy mc dQng vao cuBi thm IcY dv an. Tac dQng thuang Ia nhfrng thay d6i co anh hubng dBn mQt bQ ph~ dong dao ngum dan hoflc nhieu linh vvc xa hQi. II. QUY TRiNH xAY DVNG DV AN NONG NGHI~P NONG THON 1. ebu trinb du. an:

su d\lng cac dAu ra do dv an cung cdp,

Chu trinh dv an co th~ du<}c hi~u thea nhieu cach nhu sau:

- La cac buac hoflc cac giai do~ rna mQt dv an phiii triii qua tir khi b~t

dAu dBn khi dv an do hoan thanh va chdm dm hOi:it dQng.

- La mQt qua trinh til khi hinh thanh Yd6 dBn khi kBt thuc hOi:it dQng

phiii triii qua nhfrng buac C\l th~.

- La t6ng hqp cac giai dOi:ill cua dv an thea mQt chu trinh khep kin va

phat tri~n theo hinh xoay tron Bc

- La mQt qua trinh thvc hi~n dV an rna Iuon co sv dieu chinh cac hOi:it

dQng cho phu hgp vm m\lc tieu dv an

Chu trinh dv an bao g6m cac giai d0i:in (cac buac) sau:

Giai dOi:ill 1: Xac dinh dv an

Giai do~ 2: ThiBt kB dv an (l~p dvan) Giai dOi:ill 3: Trinh va thfun dinh dv an Giai dOi:ill 4: Thvc hi~n dV an (thiBt kB cac cO" chB hOi:it dQng va diBu

hanh giam sat)

188

Giai do~ 5: BOOb gia dv an (KBt thuc dua dv an vila khai thac su d\lllg)

5.Danh gia d\I an

1.Xac dinh d\Ian

4.Th\rc hi~n d\Ian

2.Thiet ke d\I an

3.Thfundinh d\I an

2. Quy trinh I,p d,! an nong nghi~p, nong thon Bwc 1: Phlin tich ~c iJi2m tJia phuvmg va dtinh gia nhu c8u clm tJia phU'ung:

* MlI-c dich:

- D~ biet dugc cac diBu ki~n t\l' nhien, kinh te, xii hQi, cua dia phuang,

lam co sa xac diM v§n dB kho khan va giili phap th\l'c hi~n.

- Giup nguai dan th~y duqc cac m~t thu~ lqi va kho khan co th~ g~p

phai d~ tir do co giili phap th\Ic hi~n phu hgp.

- ~ chUng minh cho tinh dUng dfut khi xay d\filg d\I an nay adja phuong. * N(ji dung: Phlin tich ~c ili2m kinh ti - 4r nhien xii hpi d ilia phU'dng. - Cac diBu ki~n tv nhien: d~t dai, ngu6n nuac, cay tr6ng, v~t nuoi, tai

nguyen rirng, khi h~u.

- Cac diBu ki~n kinh te: Nhan khdu va lao dQng (s6 hQ, s6 khdu, s6 lao dQng). Ho~t dQng kinh te chu yeu a dia phuang (san phfun cua tr6ng trQt, chan nuoi, nganh nghB, djch Vl), thu nh~p va dai s6ng cua dan; co sa h~ tfutg nong thon, thj truang.

- Cae 16 chUc kinh te - xii hQi trong cQng d6ng (16 chUc Dang, Chinh quyBn, Hqp tae Jill, doan th~), chUc nang nhi~ Y\l, cae ho~ dQng Clla cae 16 chuc xa hQi nay.

189

- Y t~, giao d\lc, tiOO hiOO giau ngheo 6 dia phuong (sa hQ ngheo, giau,

trung biOO, thu OO~p cua cac OO6m hQ).

- M~t m~ va m~t y~u clla dia phuong.

Xae d;nh m8i quan tam va mong mu8n eua dan:

De xay d\IIlg duqc dv an trimg v6i nguy~n vQng clla dan can phai xac diOO dUng v§n d~ rna dan quan tam, mong muan: OOu thu OO~p, dm sang, suc khoe, giao d\lc hay vi~c lam. Bu6c nay, giup hiOO thanh Ytuang clla dv an.

* each lam:

- Lien h~ va hQp vrn can bQ Chll chat dia phuong

- Ti~n hanh hQp dan hay d~i bieu clla cac t6 chuc Dang, chiOO quy~n,

doan the xii hQi de ldy y ki~n hQ v~ v§n d~ rna hQ quan tam:

+ Yeu cau dan tra 1m cau hoi: Ong ba quan tam d~n gi?

+ Timg nguai vi~t vao phi~u mQt v§n d~ rna miOO quan tam oodt.

+ Nh6m thu l~i, t6ng hqp xem y trimg va khac OOau: gom cac y trimg

l~i, li~t ke cac ykhac OOau

+ B6 sung cac quan tam khac (n~u c6)

+ Dimg phuong phap cho diem de chQn quan tam quan trQng oodt.

(Bang 01)

+ Cho diem de danh gia hay xet thu 1\f uu tien. (Bang 02)

Bang 1: TAng hf}'p k~t qui eho di@m ella cae nhom

Cae nhom xii hpi

Hp quan tam den gi nh8t?

D6i

Nong dan ngheo

D6i, b~OO ~t

Ph\l nu

Buon blinOOo

Duangdi

Hqp tac xii

Duangdi

HQi nong dan

D6i

Dang uy, UBND

Di~n nong thon

C\lU chien biOO

Nha viinhoa

190

-

Bang 2: X~p th.r t., trU tien cac quan tam cua dia phllO'Dg

DVT: diem

Quan tam

B~nh

~

10 10 7 9 10 9 8 63

9 9 5 6 7 8 8 44

4 4 6 7 7 10 8 48

2 2 3 5 6 6 10 34

D6i DllOng Dien. Nhit van hoa

Luu Ykhi phan tich dijc didm cua dia phuang va xac dinh nhu cdu: - Thong tin phiii ch~t IQC va ph\lC V\l cho YtUOng d\l an, lam co sa ly

6 6 10 9 8 6 6 51 Cac Nh6m XH Nong dan ngheo Ph\l nfr Buon ban 006 Hgp tac xa HQi nong dan Danguy, UBND C\IU chien binh Tane: sa di~m

- YtUOng d\l an phiii dUQc xu~t phat til S\l quan tam Clla dan. Vi~c phan tich S\l quan tam cua cac OOom xa hQi phiii dUQc cong bfulg, khong thien kien, ap d~t, khong nen d\la vao uy l\lc va quy~n the de ap d~t.

giiii vi sao d\l an llili dUQc tien hanh adia phuong tao

- Khong nen OO§m mBi quan tam vm v~ d~ kho khan

- LiOO hOlilt trong dimg phuong phap phan tich, danh gia OOu cho diem,

Bwe 2: Phlin deh van iii kho khan mil dvan nhdm giai quyit * M~cdich:

thao lu~ OOom de l\la chQn y wOng d\l an.

- Xac diOO dUng v~ d~ kho khan rna dan dia phuong dang g~p phai dap

tmg dUng mong muBn cua dan dia phuong.

- Lam co sa de xac djnh m\lc tieu va giiii phap cho d\l an * N(Ji dung:

- Xac diOO dUQc cac kho khan lien quan den v~ d~ quan tam rna dia

phuong dang g~p phiii

191

- Trong OOfrng kho khan do, xac diOO v~ d~ kho khan chu dlilO:

+ La nhiing kho khan bao triun co 3nh huemg sau r(>ng

7 '

,

+ Dan co the t\l nh~ thay duqc coi la quan trQng nhat

+ Phai C\l the, cac chi tieu phai dinh luqng va do d~m duqc

+ Khong nen the hi~n nhu la thieu giai phap da khfutg dinh truoc

+ Ma phai gop phdn ggi Yde tim ra cac giai phap

,

,

,

- Xac dinh nguyen nhan va ket qua va hinh th3.nh sa do moi quan h~

nhan qua cua vAn d~ (cay vAn d~)

192

Sa etA Phan tfeh vin d~ bing "Cay vin d~"

I Chit hrQ1lg cuqc sAng cia ngtl'oo din thip thip I

t

H e

f

t

Q u A

Tinh tr=,lDg thi~u dinh dtr011g ella ngtrOi dan - .

Thu nh,p eae hq gia dinh thip l

fI

sAN LUQNG LUONG THVC GUM

t

VfuI d€ g6c r~

f

t

Nang sufit ngo d6i giam

Nang sufit Ina nuoc giam

i

I

I Dfit.bac

i

i

N G U Y E N

H~ th6ng thuy 1qi khong duQ'c sir dung hieu Qua

Dimggi6ng cli, thoai hoa

Khong bi~t cach bon phan dnngva dli

- -

­

I

N H A N

I X6i mon

j

t .

nghiem trQng

Phai d~p bi huh6ng n~g

KeOO ~U01l~ xuongcap

Kh6ng bi~t phong trir sau b~OO theo kYthu~t IPM

Duytu bao dUOng cong triOO kern

Thi~uKHKT

* each lam:

- Can cu vao v§n d@ quan tam da duQ'c Uti tien, cac thanh vien tra 10i cau

hoi: Lien quan d~n chu d@ xac dinh, dia phuong ta dang g~p phai kh6 khan gi?

- Phat phi~u cho timg nguOi d@ lAy Yki~n

193

- M6i thanh vien tg rninh xac d!nh rnQt kh6 khan rna minh cho la quan 1rQng nhAt. - T6ng hgp cac ykien

- Nhom thao lu~ d~ co s11 th6ng nhAt chQn ra vdn dS chu d~o

- Timg thanh vien viet ra mQt s6 nguyen nhan tni Uri cau hoi ~i sao l~

nhu v~y cho vfut de chu ~o?

- Thao lu~ nhom d~ chQn ra nguyen nhan quan trQng nhdt, ttv'c tiep

lien quan den vfut dS chu d~o.

- Xac dinh m6i quan h~ nhan - qua.

- Hinh thanh cay vfut de.

- ChQn vfut de chu d~o khong nen rQng qua. Tu)' theo ph~ vi, vimg dl)'

an va muc kinh phi rna xac diM vfut d8 chu d~o.

- Trong xay d\lllg mo hinh nong thon mm, vfut d8 chu d~o nen rQng thi nQi dung dl)' an se nhieu hgp phAni (thi d\l ngheo do thieu hlil tAng cO' So', thieu v6n, thieu nuac slilch, nang sudt thdp thi dl)' an sau nay se nhfun phat tri~n hlil tdng cO' So', nuac Slilch, tin dl)llg va khuyen nong).

- Khong nen coi vdn de thieu v6n la vfut d8 kho khan ttv'c tiep vi mQi

cong vi~c khi giai quyet d8u cdn tm v6n.

- Co th~ co mQt hay hai cay vfut d8: mQt cay th~ hi~n nguyen nhan va mQt cay th~ hi~n h~u qua thi vi~c phan tich se ro rang va suc tich han. Cay vfut d8 th~ hi~n h~u qua cua tinh hinh se lam ro han tinh cdp thiet cua dl)' an a diaphuang.

- Cac vfut d8 kho khan nen th~ hi~n bing cac con s6 acay vfut d8 thi de

thuyet ph\lc han.

- Ki~m nghi~m tinh dUng dfut cua vi~c phan tich bing cach tl)' hoi: Neu giai quyet dugc nguyen nhan nay thi da gop phdn giai quyet dugc vfut d8 tren? Neu co cau tra lai la dUng v~y thi co nghia la vi~c phan tich vfut d8la dUng.

Buuc 3: Phlin tich mflc tieu cua dV tin

M\lc tieu cua dl)' an la cai dich cdn dlilt dugc, va la tr~g thai trong

tuang lai khi vfut d8 neu ra dugc giai quyet.

194

M(Jt s6 win dJ Itm Y/chi phan tich cay win dJ:

*M7:lc dich: - Xac djnh dUng m\lc tieu cfut ~t d~ giiii qUyth cac vAn de kh6 khan rna

dan dia phuang dang g~p phiii.

-Lam co so xay d\lIlg cac giiii phap th\Ic hi~n

*Cach lam:

- vich l~i cac vAn de va chuy~n til m~t tieu C\IC sang tich C\IC:

Mile tieu

Kinh te phat trien

van iii kho khan Kinh teo kern phat trien

Nang suat thap

Nang suat cao

RUQng dat manh mun Thieu kien thuc leY thu~t

Don dien doi thua C6 kien thuc leY thu~t

- M7:lc tieu khi viiI phai dam bao yeu cdu sau:

+ C\l th~

+ Do duc;Jc

+ D~t duc;Jc

+ Th\Ic tiSn, lien quan dSn vfuI de kh6 khan

+ Gfut vo; thOi diSm C\l th~ Chu y:- B6 sung nhfrng m\lc tieu m6i nSu cfut thiSt, lo~i b6 nhfrng m\lc tieu khong khii thi: (nhfrng m\lc tieu ngoai tfun ki~m soat cua dv an, qua muc kinh phi...).

~

195

SO'd8 Phin nch myc tieo bing "Cay myc tieu"

Chit hrQ1lg cu9c sang cua ngll'Oi dll'C}'c cii thien

i

I

I

ChAt luqng cUQc s6ng t6t bfulg k~t qua

Thu nhip cac h9 gia dinh tan2 i

Cii thi~n ch@ d9 dinh dll'O'ng cua n2U'Oi din i

I

I

Vfu1 d~ duQ'c giro quySt

,. sAN LUQNG LIfONG THVC TANG i

I

I Nang sudt ngo d6i tang

Nang sudt lua nuac tang

I

I

f

i

-

-+

i

I DQ phi

~

Biet ( ach bon phan dung va dli

H~ thf>ng thuy lQ'i duQ'c sir d\lng hieu qua .

i DUng gif>ng mai nang xudt cao

X6i mon dUllC ngl\nch~

Cac m\lc tieu cho san xuAt nemg nghi~p duqc dam bilo

i Phai d~~ duQ'C nang cap va lammm

i Kenhmuang duqc,nang cap T

1

...

Biet phong trlr sau b~nh thea phuong phap IPM

Cong tac duy tu bao dUOng cong trinh duQ'c cai thi~n

Trinh dQ hi~u biet KHKT duQ'c nang len

M6t s6 van i1~ can luu y khi phdn tich m1:lC tieu:

- Khong nen cUng nh~c chuySn nguQ'c rnQt cach tho thiSn nghi'a cua vfut

de kho khan thanh m\lc tieu: vi d\l: nguQ'c cua img lil h~...

- Nen bB SWlg nhUng m\lc tieu m6'i phan 8nh ket qua Clla nhieu m\lc tieu C\l

thS khac: nhu dan co vi~c lam, phat triSn cQng d6ng, moi wOng hoan thi~n.

- M\lc tieu vi~t phai dan gian, dS hiSu

196

Bube 4: Xae il;nh cae giai phap va cae hopt ilpng eila dvan * M¥c dich:

- DB xuAt duQ'c cac giai phap phu hqp dB d~t duQ'c timg m\lc tieu C\l thB.

- Dam bao cac giai phap neu ra phai kha thi

- Phat huy t6i da suc m~ n(>i l\lc, S\l tham gia cua dan

* each lam:

- Xac diOO dau la m\lc tieu chung, dau la m\lc tieu C\l thB?

+ M\lc tieu chung la m\lc tieu bao trum, thB hi~n dich cu6i cung khi

th\lc hi~n duQ'c tAt ca cac m\lc tieu c\l thB khac.

+ M\lc tieu c\l thB la m\lc tieu OOfun giai quyBt tUng vAn dB, gop phfut

th\lc hi~n m\lc tieu chung.

- Tra Uri cau hoi: Lam thB nao dB d~t duQ'c timg m\lc tieu C\l thB nay? Tra liJi cau hoi: Chung ta co gi? dB xac diOO m~t m~nh m~t yBu cua

dia phuong.

Ngu6n l\lc: lao d(>ng, vim cua dia phuong, dAt, nuac Co so h~ tang: Di~n, duOng, truOng, tr~, dich Vl), thong tin. Thi truOng: Co OOu cAu cua dan va cua thi truOng. a OOfmg v-ung sau,

vUng xa, ngheo thi OOu cAu Clla dan nen duQ'C uu tien hang dAu.

S\l giup dO' va hqp tac: ChiOO phu, cac T6 chuc qu6c tB

Di d~t dur;Yc m¥c lieu c¥ thi tren, co cac giai phap sau:

+ Xay d\lng cong triOO thuy lQ'i 000

+ ChuyBn d6i cay tr6ng

+ Cung cAp dich Vl)

Di chl)n phuang an t6t nhdt nen tra 1m cac cau hoi sau:

- Cach lam nay co kha thi?

- Dia phuong co du ngu6n l\lc dB th\lc hi~n?

- Co du diBu ki~n chiOO tri xa h(>i dB th\lC hi~n?

- Cach lam nay co hi~u qua vB KiOO tB, xa hQi, moi truOng?

197

- Cach lam nay co thu hut S\I tham gia Clla dan cit ca cac giai do~ Clla

d\I an.

- Co phat huy nQi l\Ic cua dja phuang?

- Co ph\lc V\l nhi~u nguoi huang lqi, nhat la nguOi ngheo? - Co b~n vfrng Clla d\I an khi d\I an k~t thuc Cho di~m, chQn mQt (hay mQt vai) phuang an co di~m cao nhat

Bang 3: Phan tich Ip chqn phv01lg an san xuit phiJ hqp

D;im xip 109; vi

PhU01lg tin co thi

Xii h(>i

Moi !rUang

B~n vitng

M(lC tieu C(I thi

Dan tham gla

Ngum huang lqi

Co kinh t~

Tong s6 di~m

Co khil thi

9

10

8

9

9

8

53

-

Xay d\lIlg mo hinh trinh di~n

10

10

10

60

10

10

10

-

T~p huan cho dan

Tang nang su~t

4

4

4

4

-

5

8

29

Dao tl:10 dl:1i hQc can be> dja phuang

7

7

7

6

8

7

42

-

Dua dan di tham quan

*?

*?

198

" " - ­

Cac hO{lt tlpng

Ghichu I

MIIC tieu CII thi

Bang 4: Cac giai phap 1\1'3 chqn cac ho,t dQng ctia dy an tang thu nhip Mt}c tieu chung: Kinh t@ phat tri~n

- Don dien doi thua - L\la chC;ln cay tr6ng v~t nuoi

,

I

Thu nh~p cao tit san xuat nong nghiep

Ten gitii phap Iva chon Bo tri l~i ke ho~ch san xuat Cho vayvon quanhom tin d\ll1g - ti~t ki~m

Dan co du von , san xuat

Th\lc hi~n khuySn nong

Dan bi~t kY thu~t canh mc phil hgp

199

- Thanh l~p nhom TD -TK - ~ao sat nhu c~u va cho vay " von - Duy tri ho~t dQng cua nhom tin d\ll1g ti~t ki~m - xay d\IDg mo hinh trinh dien - M6 cac lOp t~p hu§n cho dan v8 kY thu~t tr6ng trQt va chan ,,­ num

Bang 5: Pban ticb m,t m,nb va m,t yiu cua d¥, an tang thu nb,p

Phlin tich

n2xu8t

Mijt mt;lnh: - Co di~n tich dAt nong nghi~p nhi8u

- Tinh cQng d6ng cao

- Co gi6i hoa nong nghi~p - L6ng ghep ho~t dQng cQng d6ng vai TD-TK - Dan thong su6t va dan chu

- Dang hQ vfrng m~ - M6i dang uy vien ph\l tnlch timg vi~c Clla d\l' an - HQi ph\l nfr m~ - Giao cho HPN quan tin d\lng

- Xay d\lllg k~ ho~ch san xuAt? - H6 trq ttl' huint leY thujt - D6n di8n d6i thira

Mijtyeu: - Chua co k~ ho~ch san xuAt phil hqp - Dan thi~u leY thu~t - RUQng dAt manh mun - Dan thi~u thon tin v8 thi twang

Thai ca:

- Cung cAp thong tin

- Chinh phu quan tam

- Lam d\l' an t6t - D~ trinh Chinh phu h6 trg

- Co chuang trinh PTNT - Nhi8u dv an khac cilng tri~n khai

- L6ng ghep cac chuang trinh d\l' an khac

- Quy ho~ch khu chan nuoi lam l~i chu6ng va ap d\lllg cong ngh~ khi Bio -gas

Nguyca: - Moi wang co th~ hi 0 nhiSm do phat tri~n chan nuoi - San phfun co th~ kho han do nhi8u ngum nuoi va san xuAt

M6t s6 win d~ cdn luu y /chi phdn tich giizi phap

- T6 chuc HTX hao tieu san phfun

- Khi chQn phuang an c§n phili phan tich nhi8u tieu chudnt thong

thuang chQn phuang an mQt co di~m cao nhAt.

ky thu~t)t co th~ phili chQn mQt s6 phuang an cho phil hqp.

- Trong mQt s6 wang hqp (nhu chQn phuang an d~ lam cho dan bi~t v8

- Co hao nhieu m\lc tieu C\l th~ thi thuang co hdy nhieu giili phap Iva

200

chQn d~ thvc hi~n.

- Cac ho~t dQng cua timg giai phap phai dUng nhu cac ho~t dQng trong

bang tom ~t k~ ho~ch d\l an va k~ ho~ch th\lc hi~n.

- Bang Iga chQn giai phap cho mQt m\lc tieu C\l thS

- Bang tom ~t cac giai phap l\la chQn va cac ho~t dQng cua d\l an.

- Bang phan tich m~t m~, m~t y~u, thm cu nguy cu n~u th\lC hi~n cac

giai phap cua d\l an cua chUng tao

Buuc 5: Xac dinh ttliu vao va kinh phi cua dVan * M,¥cdich:

- Xac dinh dUng va du dAu vao, kinh phi dS th\lC hi~n thanh cong d\l an.

- Dam bao phat huy t6i da suc m~ nQi Igc, S\l tham gia cua dan trong

dong gop ngu6n Igc dS th\lc hi~n dg an.

* each lam: - Can cu dinh muc kinh t~ - kY thu~t va kinh nghi~m cua dan d8 tinh

toan dAu vao cho timg ho~t dQng cua dg an.

- Xac dinh ro dia phuong co thS dong gop cac ngu6n l\lc gi? bao nhieu?

- Tinh trir cac kinh phi rna dia phuung dong gop, phfut thi~u h\lt m6i dS nghi xin tai trq. Phfut xin tai trq la nhiing khoan kinh phi rna dia phuung khong tg 10 duqc, khong du kha nang thgc hi~n.

Vi d\l: vS xac dinh kinh phi cho D\l an (Bang 6)

201

Bing 6: TAng hq'p kinh phi cho dY' an

DVT:tri~u d6ng

TT HO{ltdpng Chltieu can d{lt

Kinh Kinhphi Thi2u To chuc Muc von phi

tai tT(1

Quyho~ch

15 km

clia dia phu-lTnf{ 30

90

hflt (trieu) 60

1

60

Ngan sach tinh

2

10km

600

400

200

200

Lam dUOng

Ngan sach tinh

100

100

3 Khao sat

-

-

25 nhom, 280hQ

20

10

10

4

-

280 hQ, Itr/hQ

v~ chovay von Thanh l~p nhom TD

Quy Th\lYsy

Duytri HDnhom

50

0

50

-

HQP lldn/tuful 9 hQ lam mo hinh

Khuyen nong

lOhQ

100

400

500

6

-

Quy Th\lYsy

5 XDmo hinh t~p huc1n ky thu~t CNtrang trai cong nghi~p. I­

08280

640

7 T"

1360

710

-

-

LuuYkhi xac iJinh kinh phi va cac iJdu vao

- Bang kiOO phi va dAu vao cArr phai tiOO ro rang eho timg ho~t dQng.

- Phili thS hi~n ro phArr dong gop ella dan, ella dia phuong va xin ill trq. - Phili thS hi~n nB hIe t6i da ella dia phuong khi lam d\l an. PhArr dong gop ella dia phuong nen la OOfrng dong gop ve nguyen li~u dia phuong, eong lao dQng va kiOO phi. a OOfrng vUng ngheo thi phili dong gop phArr phi sir d\lng eae eong trinh.

* M¥c iJich: - Xae diOO ro eae thanh phArr tham gia, quan diSm, eaeh OOin m~t m~,

m~t yeu ella eae thanh phArr do khi tham gia d\l an.

202

--

Buuc 6: Xtic dinh thilnh phf,n tham gia VtlO dV tin

- Phful cong tnich nhi~m d~ cac ben lien quan tham gia, ph6i hQ'P dam

bilO th\lC hien t6t d\l an. *N9i dung:

Xtiy dlplg bang phlin t(ch thanh ph8n tham gia:

- Ai hay t6 chuc mio se tham gia (bao gBm, nguai huang IQ"i, ngum bi

anh huang, cO" quan tai trQ", cO" quan chi d~o, cO" quan th\lc hi~n d\l an, cac cO" quan Nha nuac, qU6c t~).

- Chuc nang Clla hQ la gi? (th\lc hi~, tai trQ", ph6i hQ'P, sir d\lIlg thanh qua,

ki~m tra).

- HQ co nguBn l\lc gi? (d~t dai, v~t tu thi~t bi dia phuang, lao dQng,

v6n, ky thu~t).

- M~t m~, m~t y~u cua hQ la gi khi tham gia?

- HQ quan tam d~n gi? (tn.rc ti~p, gian ti~p)

- HQ lam gi khi tham gia d\l an? Bang phful dch thanh phfut tham gia d\l an tang thu nh~p axii A Xliy dlplg SO' 48 t6 chrrc quan Ij d,! an: * Yeu cdu:

- GQn nhtt, ti~t ki~m

- Gfut nguai huang lqi

- Th~ hi~n dUQ"c ngum th\lc hi~n va ngum huang IQ"i

- Th~ hi~n S\l ph6i hQ'P va k~t hQ'P cua dia phuang

203

SO'dA: T8 chuc quin Iy dl! an

BAN QuAN LY DV AN - Giam dBc

- Cac Pho giam dBc: + Tai chinh lei toan + Ky thu(zt + Hi¢n truang

,

Nhom

Nhom trBng trQt

Nhom XDh~ tAng

chan nuoi

Nhom tin d\IDg ti~t ki~m

Nhom ch~ bi~n nong san

BUdC 7: xi hOt}ch thvc hiin dV tin:

* M~c aich:

- Chi ro vi~c gi cAn lam, chi tieu cAn d~t la bao nhieu? hic nao lam? tBn

bao nhieu ti~n? Lam i:J dau? ai lam?

- DUng d~ t6 chuc thvc hi~n dV an?

- Tftt ca cac thanh vien, cac nhom phai nfun duqc k~ ho~ch thvc hi~n

* each lam:

- 8u d\IDg lich thai Vl), sa dB Gantt d~ xac djnh vi~c gi cAn lam, lam vao

hic nao, ai lam, ai dong gop?

- T6ng hQl> k~t qua, l~p k~ ho~ch thvc hi~n cac ho~t dQng cua Dv an

(Vi d\l: Bang 7)

204

Bang 7: K~ ho,ch tht}'C hi~n cac ho,t c1Qng cua D,! an

Thifigian

TT

V(it til'

Ai lam

Chi phi (tTt/)

Lao ilPng (cong)

CacHD cua d" , an

Q3

Q4

3000

Q2 20

101

Chi tieu can dg,t 20km

1

Q1 81

0.8

2

1500 he)

0,8

1,2

1,2

3

100

170

4

Xay d\lllg duemg Kluio sat nhucdu vAn Thanh1~p nh6m TD Cho vay

30

300

4,0

5,0

1,0

5

20 nh6m 300 tri~u /280 he) 9mo hinh

Xay d\lllg mohinh T~phuan

4,0

4,0

8,8

6

-I-­

-

0,8-

0,5

1,0

0.2

0.2

0.1

7 Giam sat D\lan ...

Luu Ykhi l~p lei hOt;lch th"c hi~n: - CQt 1: Cac cong vi~c th@ hi~n cac ho~t dQng nhu abang tom t~t cac

giai phap Iva chQn va bang kinh phi cho dv an.

- CQt 2: Cac chi tieu can d~t cua cac ho~t dQng th@ hi~n kch qua cua

tirng ho~t dQng.

- CQt 3: ThOi gian co th~ thea quy, V\l, thang, tuAn hay ngay.

- CQt 4 va 5: Ghi C\l th@ cac chi phi ve cong lao dQng rna dv an c~n huy

dQng ph\lc V\l cho cac ho~t dQng chung Clla dv an. Khong tinh cac chi phi lao

dQng ph\lc V\l cho kinh te hQ.

ho~t dQng. Neu co th@, phan b6 cac v~t tu do cho tUng thai gia.

- CQt 5: Ghi C\l th@ kh6i luqng cac v~t tu chu yeu, can thiet lam tirng

- C9t 6: Ghi t6ng kinh phi cho tUng vi~c va toan b9 dvan d@ thea doi

va ki@m tra.

205

- CQt 7: Ghi ro nguOi hay don vi chiu trach nhi~m tUng vi~c.

- Nen co 3 IOlili k~ hOlilCh th\lc hi~n: (1) k~ hOlilCh th\lc hi~n cac hOlilt d(>ng d\l an; (2) k~ hOlilch giai ngdn cho d\l an; (3) k~ hOlilCh sir d\ffig v~t tu thi~t bi (3).

Vi dy.: Lip k~ ho,ch thvc hi~n cho mQt dV an

Bang tom tAt k~ hOlilCh d\l an la bang th~ hi~n trong m(>t trang cac thong

tin sau day v~ d\l an: Cot. 1: - D\l an nhfun dlilt m\lc tieu chung gi?

- £)~ dlilt dugc m\lc tieu chung do d\l an co cac m\lc tieu C\l th~ mio?

- £)~ dlilt dugc m\lc tieu C\l th~ do, d\l' an d\l dinh dlilt dugc k~t qua gi?

- £)~ dlilt dugc k~t qua do d\l an cAn co cac hOlilt d(>ng gi

CQt 2:

Cac chi tieu nao, sB li~u mio dugc dimg d~ danh gia S\l thanh cong cua

m\lc tieu, k~t qua va cac hOlilt d(>ng?

CQt 3: Chung ta co th~ lAy sB li~u adau d~ danh gia S\l thanh cong cua m\lc

tieu, k~t qua va cac hOlilt d(>ng da: dugc th\lc hi~n (nguBn sBli~u)?

CQt 4:

Nhiing nhdn tB ben ngoai nao la quan tr<;>ng cho S\l thanh cong cua d\l

an nhung khong nfun trong S\l ki~m soat Clla d\l an?

206

Bin2 tom tit k~ h03Ch d\l' an tin2 thu nhip

Chi tieu danh !ia

N2U6n sa lieu Minh ehUu2

Cae 2ii dinh ThCri. tiet binh thuemg Dan s6 vfut giu nguyen muc tang la 1,8%/nam

Tang muc binh quan /khAu/ thang tit 16kg luang th\lc, va 340.000 thu nh~p nam 2009 too 35kg va 540.000d vao thang 12 nam 2010

M\lc tieu chung: Dan co du luang th\lc va thu nh~p6ndinh M\lC tieu C\I th~: 1. D6n di~n d6i thira

Kinh phi tai trQ' dam bao Dien tich nong nghiep khong bi sir dl)ng vao viec khac

~

2.Dan co du v6n san xlIit

d"

3. Dan bi~t Icy th~t canh mc phil hQ'P

1.1-Tir thang 10 nam 2009, 100% di~n tich tich cay tr6ng chuy~n d6i Tang dien tich tr6ng tit 2-3 Y\l tit 150 ha nam 2009 d~n 270 ha vao thang 10 nam 2010 1.2.- 280 hQ dan ngheo co 300 trieu d6ng v6n (1 trieulhQ) d~ hQ san xlIit vao thang 9 nam 2010 - 280 hQ ti~t kiem m6i hQ 5.000.000 d /nam 100 hQ bi~t Icy thu~t nuoi 19n nai, 70 hQ bi~t nuoi ga cong nghiep, 30 hQ lam cay canh va 20 hQ bi~t lam ~6m xu vao than~ 9/2010

Kinh phi cAp du Gia ca v~t tu khong d6i

K~tqui: 1- Tir 750 manh ruQng con 150 2- Dan duQ'c yay v6n va duQ'c hu&ng dAn ti~t kiem 3- Dan ~p hufut Icy th~t NN

280 hQ dan duQ'C yay v6n it nhAt 300 trieu d6ng 280 hQ duQ'c hu&ng dfut ti~t ki~m 1.000.000 dlthang 100 hQ duQ'c t~p huAn v8 nuoi 19n nai, 60 hQ duQ'c ~p hufut v8 nuoi ga cong nghiep, 30 hQ duQ'c ~p hufut v~ lam cay canh va 20 hQ duQ'C ~p hufut v8 lam g6m xu ch~ nhAt vao thang 3 nam 2010

Khao sat kinh t~ hQ Bao cao hang nam ban xoa doi gilim ngheo xa Ph6n~ yin can bQ cQn~ d6n~ -K1t qua di8u tra th\lC t~ d6ng ruQng -Khao sat d6ng ruQng - Bao cao Clla HTX - Bao cao Clla phong NN -HQ'P ong yay von - Baa cao Clla cae nhom TDTK - Bao cao Clla BQLDA - Khao sat C1 hQ -Kat qua di8u tra di~m v8 ki~n thuc cua dan v~ cac chu d8 n6i!Ten - Khao sat th\lC t~ C1 cac hQ, bao cao cua hQi non~ dan. Bao cao tien dQ va bao cao nghi~m thu tirng h~g ml)C cong trinh. Bao cao ti~n dQ Bao cao cua ngan hang Clla BQL d\l an Clla nh6m tin d\lIlg Khao sat C1 cac hQ Bao cao v8 k~t qua ~p hufut Bao cao cua BQLDA Cua HQi nong dan Bao cao ti~n dQ Hoa dan, hgp dong da nghiem thu, chUng tit.

Chi phi cho tirng ho~t dQng 101 trieu 0,8 trieu 301,2 trieu 13,8 trieu

CaC ho,t c1Qng: Lam duemg GTNT Khao sat nhu d.u v6n XD 9 mo hinhTH nuoi 19n, ga TH lam vuem

207

L

Buuc 8: Giam sat va danh gia d{l' an

Giam sat hi qua trioo thea doi, kiSm tra va ghi chep dAy du cac ho~t

d<)ng cua dg an dil thgc hi~n thea kS ho~ch de ra.

* Mlj,C dich: OO~m co dugc OOiing thong tin sau:

- Nhiing ho~t d<)ng nao dil dugc thgc hi~n?

- Cac ho~t d<)ng do co duqc thvc hi~n thea dUng tiSn d(> kS ho~ch va

trong ph~ vi ngan sach dil l~p hay khong?

- KSt qua cua cac ho~t d<)ng do OOu thS nao?

- Cac OOom m\lc tieu co dugc huimg 19i OOu m\lc dich da neu ra trong

dg an hay khong?

- Dieu chinh qua trinh thgc hi~n khi cAn thiSt

- Khi thgc hi~n co g~p phai vfut de gi khong ? Tren co sa do:

- Phong ngira cac sai sot, thi~t h~ co thS xay ra

Nhimg linh v{l'c chinh can phili gitim sat

- Giam sat tiSn d<) thvc hi~n

- Giam sat s6 lugng

- Giam sat ch~t lugng

- Giam sat chi phi

Ai lam OOi~m V\l giam sat cac ho~t d<)ng cua dvan?

- Nguai dan t~ noi thvc hi~n cac ho~t d<)ng DA

- Can bQ OOom h6 trg.

- Ban chi d~o dv an.

- Nha tai trg

Sir d\lllg cong C\l gi de giam sat?

- S6 ghi chep

- Phat phiSu dieu tra.

- Phong vfut, kiem tra ~i hi~n truang.

- HQP dan, bien ban.

208

--

- Tu li~u anh

Giam sat khi nao? Lien tvc trong qua trinh thgc hi~n dV an.

Lpp k2 hopch giam sat dvan

Thili h,.n Phuvung phap

Ho,.tttpng

gitim sat

D{I' kiln thili gian giam sat

Chls6 d8u ra

Nguili chiu trach nhiim

1....

3....

Vi dy. vS kSt qui ghim sat dl}.' an

pp

Trung{li

HO(ltd9ng Chi sA ilIiu ra Thhi h(ln

xitqua GS

giam sat

Giaiphap

-Cao 2,5m

1.Xay

21/4/10

- Do tuOng

-Cao 3m

-Thq xay chinh nghi ." Vl~C

Quan sat

-Dell 20m

-Dai 16m

TUOng

Phil vfta2 m~t

-Thue mQt thq xay khac thay th€

Viiaphil 1 m~t

2...

3....

Danh gia dvan Danh gia dg an la so sanh va phan tich nhUng c6ng vi~c dff dlilt duQ'c tren thgc t~ vm nhUng c6ng vi~c chUng ta dg dinh thgc hi~n trong k~ hOlilCh dff xay d\ll1g

2...

Muc dich: giup chUng ta bi~t duQ'c:

- Cac hOlilt d(>ng co duQ'c thgc hi~n t6t hay kh6ng ?

- K~t qua ~t duQ'C co dUng nhu chUng ta mong dqi hay kh6ng ?

- Qua danh gia chUng ta khimg dinh duQ'c nhUng hOlilt d(>ng trong k~

209

hOlilCh co phil hQ'P vm di@u ki~n cua dja ban dg an hay kh6ng?

Tren co sa do:

- Bao cao k~t qua d\l an cho nha tai trQ'

- DS ngum huang 19i biSt hQ co nh~ duQ'c nhUng 19i ich nhu rnong

dgi khong?

AiMmnh~mv¥danhgM?

- DS quySt djnh co nen rna rQng d\l an sang rnQt dia phuong khac khong?

- Nguai dan t~i nai th\lc hi~n cac ho~t dQng DA

- Can bQ nhorn h6 trQ'.

- Ban chi d~o d\l an.

Danh gia vao thin diim nao?

* Danh gia thuang kjJ, giiia kjJ hoi;ic cu6i kjJ:

- Nha tai trQ'

ho~ch qua timg thm diSrn.

- Danh gia tiSn dQ th\lc hi~n ho~t dQng d\l an, kSt qua th\lc hi~n theo kS

ho~t dQng dS th\lc hi~n rn\lc tieu kSt qua cua d\l an.

*Niim tieu chi trong dtinh giti cUa b9 nang nghiqJ va phizt min nang thOn - Hi~u qua - Hi~u su~t

- Thong qua cac dgt daM gia nay giup cho vi~c b6 sung diSu chinh cac

- Phu hgp

- Tac dQng

Hi~u qua

- BSn vihlg

- Chu trQng t6i rn6i quan h~ chi phi va dAu ra cua d\l an -Lam thS nao de chuyen dAu vao co hi~u qua kinh tS sang kSt qua, ho~c

' AH I~U

Jot sua

210

dAu vao sang dAu ra rnQt cach co hi~u qua.

- Muc dQ rna dg an d~t dUQc so vai m\lc tieu dB ra ban dAu, ho~c muc

dQ rna dAu ra d~t dUQc va thimh qua thu dUQc.

PhiJ hflP * Bao g6m: vi~ thgc thi dg an da (se) mang lqi ich cho d6i tuqng hUOng

lqi Clla dg an hay cho ngum su dvng tiSp thea va ngum su dvng cu6i coog.

- Mtrc dQ m\lc tieu Clla dg an

~

ngum ph6i hQ'P va nguOi su ch,mg tiSp theo, vo; nhu ck va vo; cae chinh sach

* Phil hqp xem xet li~u:

- Thanh qua mong dQi (ho~c anh huang) cua dg an co dap trng

dUQc nhu cAu cua nguai su d\lng tiSp thea khong?

- ChiSn lUQC va cach tiSp c~ cua dg an co phai la giai phap dUng cho

nhiing vAn dB rna dg an mong mu6n giai quySt hay khong?

Tac dqng - AM huemg lau dai ho~c thay d6i do dg an mang l~i (kinh tS, xii hQi,

moi truang).

).

..

Ben VllDg - Nhfrng lqi ich rna dg an dem l~i (dAu ra, thimh qua, mc dQng) co con

tiSp t\)c sau khi dB dg an kSt thuc hay khong?

BU'uc 9: Kit qua va tac 49ng cUo dvan * M1:lc dich:

- Xac djnh dUQc kSt qua, hi~u qua va mc dQng cua dg an - Chi ra dUQc cai lqi va mc dvng khi tiSn himh dg an - Minh chUng dUQc tinh dUng dAn cua vi~c dAu tu vao dg an * each lam: - KSt qua Clla d\l an: :Do lit kSt qua th\lC hi~n tUng ho~t dQng dg an: MQt ho~t dQng co thS mang mQt kSt qua. - Tac dQng cua d\l an: La xac dinh mc dQng cua cac kSt qua t6i vi~c thgc hi~n cac m\lc tieu C\l the va m\lc tieu chung cua d\l an. -can tinh ca tac dQng cua dg an vB kinh tS, xii hQi va moi truang.

211

- DS biSt duQ'c mc de}ng cua d\l an cAn so sanh cac chi tieu kinh tS, xa he}i va moi truang truac va sau khi co dV an.

So sanh tr.ro-c va sau khi co d" an

Lqi ich

LQi ich

Co d\l an

6DA

Nam (1)

Niim (2)

LQi ich

Lqi ich

Co dt,r an

Co d\l an

Nam (3)

Nam(4)

K~t qua cua d" an tang thu nhip

- De dU(1c nang cap:

- 1,5 Ian de duQ'c ton cao, viing chAc, 400 m duQ'c ke bfutg Wi, mai de

duQ'C tr6ng co, me de tr6ng tre chfut song cach nhau 3m/khom.

- Dan duQ'c vay v6n va duQ'C huang dfut sir d\Ulg ngu6n v6n

- 280 he} dan duQ'c vay v6n it nh~t 300 tri~u d6ng, 280 he} duQ'c huang

Dan dU(1c tijp huan IcY thuijt

212

dfut tiSt ki~m 1.000.0000 d6ng /thang.

- 100 he) duQ'c t~p huful v@ nuoi lqn mii, 60 he) duQ'c t~p hufut v@ nuoi ga cong nghi~p, 30 he) duQ'c t~p huful v~ lam cay canh va 20 he) duQ'c t~p hufut v@ lam gAm xu ch~ nhAt vao thang 3 nam 2010.

Tae dQng eua d'1 an tang tho nh,p

- Mila mang khong bi Iii l\1t pha ho~i

Til thang 10 nam 2009, 100% di~n tich khong bi l\1t: Tang di~n tich

tr6ng til 2-3 V\l til 150 ha nam 2009 d@n 270 ha vao thang 10 nam 2010

- Dan co du vAn san xufit:

280 he) dan ngheo co 280 tri~u d6ng vAn (1 tri~u /he») cho san xuAt vao

thang 9 nam 2009; 280 he) ti@t ki~m mBi he) 1.000.000d /nam.

- Dan bi@t ley thu~t canh mc phil hqp:

100 hQ bi@t ley th~t nuoi lqn nai, 60 he) bi@t nuoi ga cong nghi~p, 30 he)

lam cay cimh va 20 h(> bi@t lam gAm xu vao thang 3 nam 2010.

- Dan co dli luang th\lC va thu nh~p 6n diM: Tang muc binh quan /khAu/thang tit 16 kg luang th\lC va 340.000d thu nh~p nam 2009 t6'i 35 kg va 540.000d vao thang 12 nam 2010

213

Bang tae dQng eoa d" an tang thu nhip

Chi tieu

Trtrae khi eo d" an

Sau khi eo 1 Tang giam dtran.

Kinh fe:

250

-250

150

o 270

+120

Di~n tieh hi l\lt (ha) Di~n tieh tr6ng 3 V\l (ha)

300

+280

S6 hQ ngheo co dli v6n (ha) Mue tiSt ki~m /hQ ngheo (d)

120

+120

20 o 20

+30

50

1500

+6500

S6 lQ'll mii (con) S6 ga eong nghi~p (con)

8000

Gia tri g6m xu (tr.d)

30

120

+90

14

+21

35

Mue luang th\le Ikh&ulthang Thu nh~p Ikh&ulthang

42.000

120.000

+78.000

Xii h9i: S6 lao dQng co vi~e lam (l dQng)

1000

2400

+1400

S6 hQ ngheo (hQ)

140

-160

300

1100

+700

300

+300

S6 hQ tham gia HTX (hQ) 400 S6 hQ tham gia quy tin dl)Ilg TK (hQ) o M6i truimg:

Cay tr6ng hi ehSt do ling

200 ha Ilia

0

-200

-30

-120

S6 ngum ~ ~ do Ung ll)t (nguOi) I 120

30harau~u 0 o

214

TAl LI~U THAM KHAo

- Nghi quyet D~i hQi X, tl;li HQi nghi IAn thu bay, Ban Chdp harm Trung

uang (khoa X)

- Nghi quyet s6 26-NQ/T.U "V~ nong nghi~p, nong dan, nong thon"

- Quyet dinh s6 491/2009/QD-TTg ngay 16/4/2009 eua Thu tu6ng

ChiOO phu v~ ban hanh BQ tieu chi qU6e gia nong thon maL

- Quyet dinh s6 800/QD-TTg ngay 04/6/2010 eua Thu tu6ng ChiOO phu v~ phe duy~t Chuang trinh m\le tieu Qu6e gia xay d\lllg nong thon mai giai do~ 2010-2020;

- Thong tu s6 24/2008/TT-BTC ngay 14/3/2008 eua BQ Tai ehinh hu6ng dfut quan ly, sir d\ll1g va thanh quyet toan kinh phi sg nghi~p kinh te thge hi~n cae nhi~m V\l, dg an quy ho~eh;

- Thong tu s6 75/2008/TT-BTC ngay 28/8/2008 eua BQ Tai ehinh

hu6ng dfut quan Iy v6n ddu tu thuQe ngu6n ngan saeh xli, phuang, thi trdn;

- Thong tu s6 174/2009m-BTC ngay 08/9/2009 eua BQ Tai ehiOO huang dfut co ehe huy dQng va quan Iy cae ngu6n v6n t~i 11 xli thge hi~n D~ an "Chuang trioo Xay d\lllg thi di~m mo hinh nong thon mai thai kY eong nghi~p hoa, hi~n dl;li hoa."

- Thong tu s6 97/2010/TT-BTC ngay 06/7/2010 eua BQ Tai ehinh;

lien

tieh s6 11 2/201OITTLT-BTC-LDTBXH ngay

- Thong

tu

30/7/2010 eua lien BQ: Tai ehiOO va Lanh d~o, Thuang biOO va Xa hQi huang dfut va quan Iy sir d\Ulg kinh phi d~ an dao t~o ngh~ eho lao dQng nong thon;

- Thong tu sA 139/2010m-BTC ngay 21/9/2010 eua BQ Tai ehiOO qui djnh vi~e lap dg toan, quan Iy va sir d\ll1g kiOO phi ngan saeh eua nha nuae danh eho eong me dao t~o, b6i duang can bQ, eong ehue;

- Thong tu lien tieh s6 26/2011/TTLT-BNN-BKHDT-BTC ngay

13/4/2011 v~ hu6ng dfut mQt s6 nQi dung thge hi~n Quyet dinh s6 800/QD­

215

TTg ngay 04/6/2010 eila Thil tu6ng Chinh phil phe duy~t Chuang trinh MTQG vS xay d\ll1g nong thon mm giai do~ 2010-2020.

- Nghi dinh eila Chinh phil s679/2003/ND-CP, ngay 07 thang 7 nam

2003 ban hanh Quy eh~ th\le hi~n dan ehil axa.

216

Chuyen d~ 12

PIlAT TRIEN CQNG DONG NONG THON BEN vifNG

I. MQT s6 KHAI NI~M CO BAN 1. Khai ni~m v~ s'! phat tri~n

Phdt triin mang tinh so sdnh, mang tinh thin gian.Phdt triin liz S1:f thay

d6i theo huang kJuic bi¢t di theo huang t8t han, hizi long viz lin dinh han.

M\lc dich Clla phat tri~n la nang cao chAt IUQ11g dm stmg cua nguai dan va OOfun cung cAp cho con ngum OOi'mg co hQi d~ phat tri~n tooo di~n cac tiBm nang. Co th~ xem phat tri~n la mQt qua trinh xac diOO ngu6n l\lc s~n co trong cQng d6ng d~ sir d\lfig chUng OOfun gild quych OOi'mg kho khan va can tra trong qua trioo phat tri@n. Thong qua S\l mc dQng qua l~i cua cac ngu6n l\lc trong cQng d6ng va OOfrng can tra se co S\l thay d6i va tien t6i mQt tuung lai thay d6i. Cac ngu6n l\lc trong cQng d6ng chiOO la con nguai va co sa v~t chAt qua triOO phat trien doi hoi phai co S\l tham gia rQng rai cua OOi'mg nguai

se dugc huang lqi trong qua trinh do.

2. Khai ni~m phat tri~n b~n vifng

"Phdt triin bJn vilng liz S1:fphdt triin ddp zing nhiing yeu cdu cua hi¢n tr;zi

nhung /chong gay tra ngr;zi cho vi¢c ddp zing nhu cdu cua cdc thi h¢ mai sau"

Noi cach khac, phat trien bBn vi'mg phai bao diim co S\l phat trien kiOO te hi~u qua, xa hQi cong bfulg va moi truang dugc bao v~, gin gift. D~ d~t dugc diBu nay, tAt ca cac thanh phfut kinh te - xa hQi, OOa cAm quyBn, cac t6 chuc xa hQi... phai b~t tay nhau th\lc hi~n OOfun m\lc dich dung hoa 3 linh Y\lC chinh: kinh te - xa hQi - moi truang.

3. Khai ni~m cQng dAng

3.1. Khai ni?m

"CQng d6ng la mQt ~ th~ cO t6 chuc, bao g6m cae ca nhan con ngum s8ng chung amQt dia ban nhAt dinh, co chung mQt ~ tinh xa hQi ho~c sinh hQc mill do va c-ung chia se vai nhan mQt 19i ich v~t chAt ho~ tinh thfut nMt dinh."

3.2. Phlin lopi cpng 4Jng

Co the phan ra lam hai lo~i cQng d6ng:

217

.----.-iiI

""--­

- CQng dang dia ly, gam nhUng ngum dan cu trU trong cimg mQt dia ban co th~ co chung cac d~c di~m van hoa xa hQi va co th~ co m6i quan h~ rang bUQc v6'i nhau. Vi dV: cQng dang ngum Hoa, ngum Cham....

,

. ,

- CQng dang ehue nang, gam nhUng ngum co th~ eu trU gfut nhau ho~e , khong gan nhau nhung co l<;ri ich chung. HQ lien ket vOi nhau tren co sa nghe nghi~p ho~e sa thieh, hgp me hay hi~p hQi co t6 chuc.Vi dV: cQng dang hQe sinh, sinh vien Vi~t Nam dang du hQc l:J nu6'e ngoai ....

4. Phat tri~n cQng dang

4.l.Khai niim phat triin cpng dang (PTCB)

, .....

Nam 1956, Lien Hgp Qu6c da dua ra dinh nghIa ehinh thue v8.PTCD, theo do "PTCD la nhimg tiin trinh ma qua do n6lvc cUa dan chung kit h(7p wyi n6 l¥c cua chinh quy~n dJ cai thi?n cac di~u ki?n kinh t~ xa hQi, van hoa cua cac cQng d6ng va giup cQng d6ng nay hQi nh~p va d6ng thOi gop vao dm , " , . " song quoc gla.

Dinh nghia nay nhful mljUlh hai y8u t6:

- S\I tham gia vOi S\I t\I l\Ie t6i da eua ngum dan

- S\I h6 trg v8 Icy thu~t va dieh Y\l eua Nha nuae d~ khuy8n khieh sang

ki8n, S\I t\I 1l!C va nhiing e6 gfutg eua ngum dan.

4.2.Quan diim, mllc tieu va tiin trinh phat triin cpng dang.

4.2.1. MQt s6 quan diJm djnh huang

- Phat tri~n eQng dang phili xuAt phat ill nhu eAu Clla ehinh ngum dan. Mu6n t\I phat tri~n, ehinh ngum dan phai t\I Ythue ciing nhu t\I t6 chue d~ bao v~ quy8n l<;ri eua minh.

- Phat tri~n phai dang bQ tren mQi khia eljUlh cua dm s6ng xa hQi: kinh

t8, xa hQi van hoa... phai duge nang len.

- S\I tham gia eua qufut chUng la h8t suc quan trQng, la y8u t6 then eh6t.

S\I tham gia eua ehinh quySn duge eoi nhu lit mQt nhan t6 ben trong, no khong phai lit mQt l\Ie lugng dUng ben ngoai ho~c ben tren cQng dang mit la

mQt thitnh phfut quan trQng eua eQng dang.

- T~o duge S\I ehuy~n bi8n xa hQi thay d6i nh~ thue, hanh vi ella

ngum dan nh~m mve dieh phat tri~n;

218

-

- Phat tri8n cQng d6ng thea nguyen tic "khong him thay", ngum dan. - Cac nghien Clm lam nBn tang cho vi~c khai thac cac dg an phai d~t ngang tAm VO; vi tri cAn co cua no trong cong mc phat tri8n cQng d6ng. Ho~t dQng danh gia, IUQ1lg gia la mQt bu6c "do IUOng" hi~u qua xii hQi cua cac dg an va rna ra nhfmg v§n dB m6i cho cQng d6ng.

4.2.2.M7:lc lieu cila phdt triJn c9ng d6ng

M\lc tieu bao trum cua phat tri8n cQng d6ng la gop phdn rna r9ng va

phdt triJn nhQn th{rc va hanh d9ng co tinh chat h(Jp tdc trong c9ng d6ng,

phdt triJn nang lllc tll quan c9ng d6ng. M\lc tieu t6ng quat tren day duqc th8 hi~n ab6n khia c~ sau:

- Huang t6i cai thi~n ch~t IUQ1lg cUQc s6ng cua cQng d6ng v6i sg can b~ng vB v~t ch~t va tinh thAn qua do t~o nhfmg chuy8n biBn xii hQi trong cQng d6ng.

- T~o sg binh dfulg trong tham gia cua mQi nhom xii hQi trong cQng d6ng, k8 ca cac nhom thi~t thoi nh~t dBu co quyBn neu len nguy~n vQng cua minh va duqc tham gia van cac ho~t dQng phat tri8n, qua do gop phAn d~y m~ cong b~g xii hQi.

- Cimg c6 cac thiBt chB/t6 chuc d8 diBu ki~n thu~ lqi cho chuy8n biBn

xii hQi va sg tang truang.

- Thu hut sg tham gia t6i da cua ngum dan van tiBn trinh phat tri8n.

4.2.3. Tiin trinh phdt triJn C9ng d6ng

TiBn trinh phat tri8n cQng d6ng la m9t qua trinh lam chuyJn biin tit c9ng

d6ng ngheo, thiiu f1! tin tra thilnh c9ng d6ng f1! lllc thong qua cac giai do~:

- Giai do~n thuc tinh c9ng d6ng: phai giup cQng d6ng hi8u duqc chinh minh thong qua cac ho~t dQng trao d6i, thao lu~, diBu tra danh gia nhu cAu va xac dinh nhfmg v§n dB kho khan cling nhu cac tiBm nang va thu~ lqi.

- Giai do~n tang nang lllc c9ng d6ng: Sau khi cQng d6ng duqc thuc tinh, dii xac dinh nhfmg di8m m~nh di8m yBu, biBt cQng d6ng co nhfmg ngu6n 19c gi, dang cAn co sg trq giup gi? Vi d\l: vB kiBn thuc chuyen mon, ky thu~t chan nuoi, tr6ng trQt, tin d\lllg, dAu tu, ...). Thong qua qua trinh t~p hu§n, b6i

219

dufmg kien thuc d8 kh~c ph\lc nhUng h~ che d8 tang cuang kien thuc va kY nang d8 hanh dQng.

- Giai dor;zn cQng d6ng tl!' ll!'c: CQng dfmg tv hrc 1a cQng d6ng biet cach huy dQng cac ngu6n 19c nQi ~i d~ gild quy8t nhUng vfu1 de kho khan; ho~c bi8t cach k8t hgp ngu6n hrc nQi t~i vCri ngu6n 19c ben ngoai cQng d6ng d8 gai quy8t cac vfu1 d8 cua cQng d6ng mQt cach chu dQng rna khong phai ph\l thuQc.

Innh 1. StY d8 tiin trinh phtit tri2n cpng Il8ng

.1

~

L ~

tinh

CD con ~ CD thO'c yeu kem

CD tlng L nlng l l1c

_.~

Ranb dOng cbung co luvng gia tir tbip den cao

II. NOI DUNG eVA PIlAT TRIEN eONG DONG NONG THON

1. Nguyen tic phat tri~n cQng dAng nong thon

Phat tri8n cQng d6ng nong thon mang 1~ 19i fch cho ngum dan. Ngum dan trong cQng d6ng 1a ngum dUQc huang 19i, do do r~t cAn co sg tham gia cua hQ. Di8u nay phil hqp vCri Quy ch~ dan chu, do 13 din bi~t, din ban, din lam, dan ki8m tra, dan huang 19i.

Chinh vi Vt;ly, khi thl!'c hi~n cac hor;zt dQng phat triJn cQng d6ng nang

than cdn tudn thit cac nguyen t&c:

- Dga vao nQi 19c va cQng d6ng dia phuong, Nha nuac chi h6 trQ mQt

ph§n lam dQng 19c d8 phat huy sg dong gop Clla ngum dan va cQng d6ng.

220

- Cac ho~t dQng C\l th~ phiLi do chinh nguOi dan cua thon/ban t\1 dB xUdt va xay dlJIlg tren co so ban b~c dan chu, ,cong khai va quych dinh thong qua cQng d6ng. Chinh quyBn va cac cdp chi dong vai tro huang dfut Icy thu~t; t6ng hqp cac dB xudt, ki8n nght; phe duy~t k8 ho~ch phat tri~n va t~o diBu ki~n thu~ lqi cho nguOi dan th\1c hi~n vai tro lam chu thong qua cQng d6ng.

- Phat tri@n nong thon phai dam bao hai hoa cac y~u t6: kinh t~, moi

truOng va gop phfut bao t6n cac gia tri truyBn th6ng cua dia phuang.

2. NQi dung phat tri~n cQng dAng nong thon

2.1. Gitii quyit nhirng van 4i xi hpi ella phtit triin epng 4ang

nong thon.

Phat tri@n cQng d6ng nong thon la phat tri~n toan di~n cac linh V\1C trong dOi s6ng cQng dAng nhu: tang truang kinh t~, tang cUOng dan chu co so, xay dlJIlg van hoa cQng d6ng, bao v~ moi truOng, tang cUOng suc khoe va dich V\l y t~, bao dam an ninh tr~t t\f xa hQi, dam bao quyBn di h<;>c cua tre em, nang cao nang I\lC quan ly cua can bQ...NQi dung phat tri~n cQng d6ng nong thon bao g6m:

d Vi~t Nam, d~i bQ ph~ dan cu ~p trung sinh s6ng a khu V\lC nong thon. Theo s6 li~u diBu tra nam 2010 dan s6 ca nu6c la 86,93 tri~u dan, dan s6 akhu V\lC nong thon la 60,6 tri~u nguoi chi~m 70,1%. L\1c luqng lao dQng trong dQ tu6i til 15 tu6i tra len han 50,50 tri~u nguai, tang 2,68% so v6i nam 2009; trong do l\1c luqng lao dQng trong dQ tu6i lao dQng han 46,20 tri~u

Nguai dan s6ng acac vUng nong thon la nhfrng nguai vila duqc huang th\l, vila ho~t dQng chu y~u trong phat tri@n nong thon. Tuy nhien, chUng ta da va dang phai d6i m~t vm nhiing vdn dB nhu: khoang cach giau - ngheo va bdt binh dAng xa hQi; tinh tr~g thi~u vi~c lam, di dan t\1 phat, xung dQt xa hQi gia tang; dan tri va quan tri thdp; dich V\l y t~, cham soc suc khoe y~u kern; dOi s6ng van hoa co nhiBu bi~u hi~n tieu C\1C, xu6ng cdp; nang l\1c quan ly xa hQi, k~t cdu h~ tAng thdp kern.

nguOi, tang 2,12%. Ty l~ lao dQng khu V\lC nong, lam nghi~p va thuy san giam til 51,9% nam 2009 xu6ng 48,2% nam 2010; khu V\lC cong nghi~p va xay dlJIlg tang til 21,6% len 22,4%; khu V\lC dich V\l tang til 26,5% len 29,4%.

S\1 phat tri~n dan s6 nhanh tren ca nu6c lam tang nhu cAu vB sir d\lllg ddt, vi~c lam, tieu dUng luang th\1C va nhiing ngu6n l\1c khac. Cac dan tQc

221

thi~u sB, do co S\l khac nhau v~ nguan gBc, ngon ngft, t~p quan, du canh du cu.... Ngheo doi, thieu dinh duOng, muc sBng thlip, chiu nhi~u thi~t thoi, it duqc hQc hanh, it duqc tiep c~ cac dich V\l khuyen nong, dich V\l y te so vm nguoi kinh.

Nong dan mlit d~t canh tac, cimg vm thieu vi~c him ~i khu V\fC nong thon, nong nghi~p dii lam trAm trQng them S\l chenh l~ch gUm ngheo gifta cac nhom xii hQi. Ty l~ ngheo doi cua Vi~t Nam vfut con kha cao, t~p trung chu yeu acac vimg nong thon d~c bi~t la vimg nui.

Giao d\lc ding la mQt trong nhftng v~ d~ xii hQi cua phat tri~n cQng dang nong thon. Giao d\lc cQng dang nong thon khong chi dan thuAn la giao

d\lc cong dan hay khong chi gay y thuc cho nhftng ca nhan rieng Ie. Giao d\lc

cQng dang nong thon la giup cho mQt cQng dang duqc trang bi dAy du kien thuc, ky nang de harm dQng chung, harm dQng d~ ghii quyet nhftng v~ d~ Clla minh. Thong qua giao d\lc cQng dang, ngum dan, can bQ c~p co sa duqc nang cao ky nang t6 chuc de 1\f quan ly di len bfutg chinh suc minh.

Giao dl:tc c9ng d6ng bao g6m:

- Thuc tinh cho chinh quy~n dia phuang va cQng dang v~ hi~n tr~g

cua cQng dang.

- Hinh thanh gia tri Clla cQng dang, giup thay d6i nl$l thuc, thai dQ hanh vi

tieu C\lC, d~ cao gia tri tich C\lC, khai ~y truy~n thBng cdn Cll hieu hQC.

S\l phat trien thea huang kinh te thi truang da dfut t6i S\l phan hoa

ngheo ngay cang Ian.

Ngoai ra, de tang nang l\lc Clla cQng dang, vi~c rna cac lap ~p hu~, huang. dfut kinh nghi~m lam an, hu~ luy~n ky thu~t cham soc, nuoi dUOng cay trang, v~t nuoi, ky thu~t bim quan va tieu th\l san phfun. Cac bu8i hQi thao t~i thon hay hQi thao dAu bo... nhfun tang cuang trao d6i, chia se kinh nghi~m cling nhu nang cao kien thuc lam an co y nghla r~t quan trQng, giup nang cao nang l\lc, ky nang Clla ngum lanh d~o cQng dang va m8i ngum dan trong vi~c l~p ke ho~ch phat tri~n kinh te-xii hQi tren dia ban d~ co thS 1\f giai quyet cac v~ d~ con tan t~i va phat sinh m6i trong m8i cQng dang.

DS giup cQng dang 1\f I\lC phat triSn, lanh d~o cQng dang (chinh quy~n xii, truang cac thon/ban) cAn nh~ thuc ro: S\l giup do tir ben ngoai, Clla cac ca

222

OOan hay m6i t6 chuc xii hQi chi la ch~t xuc mc, dieu quan trQng la lam sao de ban than ngum dan ~i cQng d6ng phat huy dugc cac ngu6n nQi l\lc neu tren. N8u ngum dan khong 1\l c8 g~g wan len rna chi trong cha, y l~i vao S\l giup dO' cua Nha nu6'c va cua cac cQng d6ng khac thi v~ de doi ngheo khong the dugc ghii quy8t mQt cach tri~t de va ben vUng dugc.

2.2. Bao vi moi Ir.rUng Irong phat iriAn cpng iJJng nong thon

V6'i cac bi~n phap OO~m cai thi~n dieu ki~n moi truang dii dugc chiOO quyen cac c~p trien khai th\lC hi~n, tuy OOien hi~u qua mang l~i v§n chua dugc OOu mong mu8n. PhAn Ian cac bi~n phap chi chu trQng vi~c kiem tra, xu ly hanh vi gay 0 nhi~m moi truang. Cong mc cai thi~n tiOO blOO moi truang khong the xem la mQt ho~t dQng Icy th~t hanh chiOO dan thu§n, rna phai luon g~ lien v6i chu the chiu mc dQng moi truang la cQng d6ng dan cu, cung tham gia vao cong mc bao v~ moi truang thi kha nang cai thi~n va quan ly moi truang m6i th\lC S\l ben vUng. ChiOO vi v~y, de co dugc OOling thanh cong trong quan ly moi truang cQng d6ng anong thon khi trien khai chUng ta can chu y d8n m6i quan h~ gifra chiOO quyen va ngum dan. Phai bi8t d\la vao dan, clIng dan ban b~c de dan tirng bu6'c thay d6i oo~ thuc, dua ra OOling gifli phap t8t OO~t de vila dam bao nang cao dm s8ng OOan dan d6ng thm vila g~ v6i bao v~ moi truang. S\l tham gia cua OOan dan trong qua trinh t\l l~p k8 ho~ch, t6 chuc, giam sat va cuang ch8 th\lc hi~n cac ho~t dQng bao v~ moi truang co S\l g~ k8t v6i quyen 19i cua ngum dan.

2.3. Phtit iriAn kinh ti nong thon

Chi8n lugc cua Chinh phu trong 20 nam t6i chuyen dich co c~u kiOO t8 nong nghi~p, nong thon sang huang cong nghi~p hoa v6i S\l phat trien m~ cua cong nghi~p ch8 bi8n va dich Vl). Theo do, cac wng nong thon dong vai tro quan trQng trong nen kiOO t8 qu8c dan va th\lC hi~n cac OOi~m V\l sau:

+ Dam bao an ninh luang th\lc qu8c gia;

+ Cung c~p nguyen li~u va suc lao dQng cho OOieu nganh cong nghi~p

va dich Vl);

+ T~o vi~c lam, tang thu OO~p cho cu dan nong thon. H~ ch8 di dan tl!

do til nong thon ra thanh thi;

223

+ T~o nguBn thu nh~p ngo~i t~ thong qua xlIit khdu san phAro. nong

nghi~p va nganh nghe thli cong;

+ Bao v~ va him giau moi truang sinh thai va canh quan;

+ Duy tri va ton t~o cac di san van hoa k~ ca cac dan tQc thi~u sa mQt

bQ ph~ phong phu cac ban s~c van hoa dan tQc Vi~t Nam.

D~ thgc hi~n cac nhi~m Y\l tren, nong nghi~p can chuy8n nhanh til san xuat tg tuc, tg cap sang nen nong nghi~p hang hoa nang suat, chat lugng cao, dap lmg yeu cAu ch~ bi~n va xuat khdu trong moi truang c~ tranh khi Vi~t Nam dii gia nh~p WTO.

- San xuat hang hoa nong nghi~p g~ vm cac nha may ch~ bi~n hi~n d~i quy mo Ian. Nhilng nO'i cho san lugng nong phAro thap can trang bi cac cO' sa ch~ bi~n qui mo vila va 000. Uu tien phat tri~n cac doanh nghi~p vila va 000 a nong thon.

- Sir d\lIlg co hi~u qua tai nguyen thien nhien va nguyen li~u trong vimg,

ki~n thuc, Icy nang, kinh nghi~m truyen thang Clla nguOi dan dia phuong;

- Chu trQng phat tri~n nguBn hrc cho khu Vt,rC nong thon;

- Qua triOO cong nghi~p hoa hi~n d~i hoa nong nghi~p, nong thon dam bao tiOO ben vilng, g~ vi~c khai thac sir d\lIlg tai nguyen thien nhien vm yeu cAu cai ~o, bao v~ moi truang sinh thai

* MQt sa giai phap thgc hi~n chuy~n dich cO' cau:

- Ti~p 1\1c thgc thi cac chiOO sach, bi~n phap phat tri~n thi truang.

- B6 sung cac chiOO sach hap dfuI khuy~n khich cac OOa dAu tu thuQc mQi thanh phAn kiOO t~ va cac OOa dAu tu nu6c ngoai vao dAu tu phat tri~n nong nghi~p, nong thon;

- Phat tri~n k~t cau h~ tAng, tru6c h~t la cho OOilng nganh san xuat hang

hoa Ian va OOilng dia ban phat tri~n cimg chuyen canh, quy mo Ian.

- Thgc thi phuong thuc t6 chuc san xuat theo hgp dBng giiia hQ nong dan, v6i hgp mc xii va doanh nghi~p d~ dam bao cho lqi ich cua nguOi nong dan, phait trien san xudt ben Vling dAy nhanh chuyen djch cO' cdu kinh t~.

A

A

A

_

Ill. TO CHUC vA BUY DQNG NGUON LVC CQNG DONG TRONG NONG NGHlt:P, NONG THON

224

1. Cae nguan lIFe eQng dang trong nong nghi~p, nong thon

~

1.1. Nguon l(l"c

Ti8m nang chua dua dugc vilO sir d\IDg ho~c chua co khil nang dua vao sir dl)ng thi chua dugc xem Ia ngu6n l\lc. Theo do cac ngu6n l\lc dugc phan

chia nhu sau:

+ Nhom ngu6n l\lc v~t chAt g6m co: tai nguyen thien nhien (tai nguyen dAt, tai nguyen rimg, rei nguyen hi~n, rei nguyen thuy di~n, tai nguyen nuac, rei nguyen khi h~u, vi tri dia kinh tB...) va co sa v~t chAt ley thu~t dii t~o d\lllg (nha cira, cong trinh cong cQng, duang sa, hili cang, san hay, h~ th6ng san xuAt va truy8n tili di~n, h~ th6ng cung cAp va thoat nuac, h~ th6ng xir ly chAt thili, h~ th6ng vi~n thong va truy8n thong...).

+ Nhom ngu6n l\lc con ngum (gfut vai tri thuc) va tai nguyen thong tin. Trong linh Y\lC xay d\lllg ngu6n l\lc con ngum, khong th~ xem nh€; vi~c h6i duang suc dan va th\lc hi~n nhan d~o hi~n d~i d6i vm vAn d8 sinh siln. D~ co dugc ngu6n thong tin chAt lugng cao nhAm cung cAp kip thm, dAy du cho ngum dan, nha nuac phili tiBn hanh xay d\lllg h~ th6ng thong tin th6ng nhAt til trung uong tm cac dia phuong.

1.2. Cac ngu6n lvc cpng ttJng trong nang nghiip, nang than

Day la ngu6n l\lC chinh cua cQng d6ng, hao g6m

- Ngu6n l\lc 1\1 nhien: dAt dai, khoang san, ngu6n nuac, cay tr6ng, v~t

nuoi, cac yBu t6 khi h~u, cac gia tri canh quan...

- Ngu6n nhan l\lc: nhan khAu, kiBn thuc giao dl)c, ley nang, nang khiBu, sa thich cua nguai dan diaphuong, khil nang quan ly lanh d~o dia phuong, phuong thuc phan cong lao dQng...

- Ngu6n l\lc xii hQi: nhUng lu~t l~, quy uac, ni8m tin ton giao, cac thiBt

chB, cac t6 chuc xii hQi, co chB hgp tac ...

- Ngu6n l\lc v~t chAt: co sa h~ tAng va dich Vl) cong cQng, cong Cl) san xuAt, thiBt hi may moc, phuong ti~n giao thong di l~i, thiBt hi truy8n thong, tai san khac cua hQ gia dinh va c<)ng d6ng

225

1.2.1. Ni)i hIe

- Ngu6n l\Ic t~li chinh: cac khoan thu nh~p thuOng xuyen til hOl;lt dQng kinh tS kha nang tai chinh cua cQng d6ng/t6 ch~c/ngu(ri dan, kha nang tiSp c~ tai chinh (tin d\lIlg tiSt ki~m), thu nh~p til chi tra phuc lqi...

1.2.2. Ngor;zi Ivc

Cac ngu6n van h6 trQ' til nha nuac; ngu6n van h6 trQ' til cac t6 chuc phi

chinh phu.Vi d\l: Cac ngu6n h6 trQ'trong cac chuong trinh 135, 30a, chuong

trinh m\lc tieu quac gia xay d\Illg nong thon maL...

1.3. Sv can thiit va each thuc huy d;ng nguan Ivc trong cpng dang

nong thon.

1.3.1.Sv can thiJt

De phat trien cQng d6ng nong nghi~p, nong thon b~n vfmg thi vi~c huy

dQng ngu6n l\Ic la rdt quan trQng.

Cac cdp quan ly, nguai lam cong mc t6 chuc cQng d6ng c§n khuySn khich va giup dO' nguai dan trong cQng d6ng nhdt la cQng d6ng nong nghi~p, nong thon xac djnh va sir d\lIlg cac ngu6n l\Ic hi~n co 4U dia phuong. cAn co nhiing nh~n thuc ra v~ cac ngu6n l\Ic cua cQng d6ng, xac dinh duQ'c ngu6n h,rc nao cua cQng d6ng c~n duQ'c phat huy. Tuy thuQc vao tUng di~u ki~n, ti~m nang cua cQng d6ng, m6i cQng d6ng co the xac dinh duQ'c cac ngu6n l\Ic nao cua minh c~n phai phat huy.

1.3.2. each huy a9ng ngu6n Ivc

Khi huy dQng cac ngu6n l\Ic c§n co cac cach thuc huy dQng phu hQ'P de mang ll;li hi~u qua cao nhdt. MQt trong nhiing nguyen tAc c~n chu y do la S\I tham gia cua nguai dan vao vi~c dua ra cac quySt dinh cua chinh hQ, cac quySt dinh nay co anh huang tr\Ic tiSp dSn quy~n lQ'i cua hQ va cua cQng d6ng. Trong vi~c huy dQng ngu6n l\Ic, nhiing nguai dan trong cQng d6ng se cung nhau xac dinh nhiing ngu6n l\Ic rna cQng d6ng cua minh dang co, cfing nhu nhiing cO" hQi v~n con ti~m dn, r6i cung l~p kS hOl;lch tim cach t~n d\lng nhiing cO" hQi nay de phat trien dia phuong.

+ Huy dpng nguan nhlin Ivc: Vi~c d~u tien c§n lUll y do la phai xac dinh va danh gia duQ'c th\Ic tr~g ngu6n nhan l\Ic cua cQng d6ng nhu tu6i lao dQng; trinh dQ lao dQng: kiSn thuc, tay ngh~, kinh nghi~m.... Sau khi dii co nhiing kSt qua danh gia c§n t6 chuc cac khoa t~p hudn b6i duang kiSn

226

thuc v6i cac nQi dung khac nhau dap lIng nhu cAu cua cQng dBng. Co th~ t6 chuc cac khoa bBi du5ng ve khoa hQc ky thu~t: chan nuoi, trBng trQt, phong trir sau b~nh... ; co the la cac khoa dao tlilo nghe phil hgp v6i mong muBn cua nguai dan va dap lIng nhu cAu cua thi truang lao dQng nhu sira chiia xe may, vo tuyen, mQc.... D~c bi~t cAn chu y huy dQng cac nguBn l\lc tiem nang til nhiing nguai thg lanh nghe, co kinh nghi~m. Vi d\l, mQt ngum thg mQc dff nghi huu co th~ sin long truyen nghe cho nhiing chang trai tre trong banJlang; nhiing ngum tre tu6i chua tim dugc vi~c lam co the cBng hien thm gian va cong suc; nhiing ngum nong dan va cUa hang an co the sin sang cung cdp va ndu thuc an cho nhiing ngum tinh nguy~n lao dQng tren cong truang; nhiing ngum co trinh dQ hQc thuc dugc cQng dBng tin tuOng co th~ danh thm gian giup do cQng dBng.

Dieu nay rdt co y nghIa, bOi day chinh la dQng l\lc, la dieu ki~n de

ngum dan thoat ngheo, phat trien ben viing.

+ Ngu6n tiii nguyen thien nhien: Thong qua vi~c tuyen truyen, v~ dQng va giao d\lc cQng dBng biet tim kiem va sir d\lng cac nguBn tai nguyen thien nhien cua cQng dBng mQt cach ben viing. Sir d\lng tiet ki~m, bao v~ khai thac nguBn nu6c Slilch mQt cach ben viing: tranh cac hOlilt dQng khoan gieng khi dff co khuyen cao cua chinh quyen bao v~ mlilch nu6c ngAro.... Hay khai thac cac tai nguyen rUng cAn chu y cho ngum dan trong cQng dBng dam bao tinh ben viing: san ong cAn chu y tm vi~c chBng chay rUng, khai thac gB cAn chu y tm vi~c trBng mm rUng, khai thac theo quy dinh tranh soi mon.... Khuyen khich ngum dan trong cQng dBng sir d\lng nang lugng til cac nguBn nang lugng 1\1 nhien nhu nang lugng m~t trm, til gio....

+ M8i quan hj xii hpi: Day cling la mQt lo~i nguBn I\lC cAn phai dugc huy dQng m~ me. Bkg cac ho~t dQng truyen thong, bkg cac bu6i sinh ho~t t~p the hay cac bu6i di tham quan cac mo hinh lam an gioi chung ta co th~ nh~n dugc S\l dong gop, chia se cua nhiing nguai dan trong cQng dBng vao cac chuang trinh hay d\l an dang trien khai t~i cQng dBng. Khi nguai dan trong cQng dBng co S\l dong gop, chia se thi cac nguBn l\lc xff hQi cua cQng dBng ngay cang dugc ~ung cB va phat huy. Nhiing ngum dan trong cQng dBng tham gia 1\1 nguy~n vm nhiing dong gop bkg ngay cong, b&ng tai chinh d~ cai t~o nha a, xay m6i va nang cdp cac cong trinh v~ sinh phil hgp tieu chudn; cai t~o ao, yuan de co caM quan d~p va co thu nh~p; cai ~o c6ng, ngo, tuang

227

rao ... ; dfru tu cho ho~t dQng san xuAt kinh doanh hQ gia dinh de tang thu nh~p va dong gop de xay d\lllg cac cong trinh cong cQng. Vi~c ngum dan chu dQng phat trien san xuAt, tang thu nh~p, cili ~o nha iJ va cac cong trinh khac ph\lc V\l cho chinh nhu cfru cua gia dinh minh cling la mQt hinh thuc xay d\lllg va

phat trien cQng d6ng cua minh. RQng han nita va iJ mQt hinh thuc cao han nfra

la dong gop cong suc, hic3n dAt...d8 xay d\lllg cac cong trinh cong cQng. MQt vi d\l rAt dien hinh la iJ thon sAm xa Tan Thinh, huy~n L~g Giang, tinh Bilc Giang. Theo S\I v~ dQng cua xa, cac hQ gia dinh da bi> cong suc cili ~o l~i c6ng nha, tUOng bao, th~ chi mBi gia dinh con lui c6ng l~i de ~o diSu ki~n cho vi~c rna rQng dUOng lang, ngo xom. Ngoai ra hQ chu dQng xay d\lllg cac rno hinh san xuAt mai de tang thu nh~p cho chinh gia dinh minh.

Khi cac thanh vien trong cQng d6ng co S\I chia se, co S\I quan tam l§n nhau thi vi~c huy dQng cac ngu6n l\IC de phat trien cac diSu ki~n van hoa xa hQi ~i cQng d6ng se rAt thu~ 19i. Co the huy dQng cac ngu6n l\Ic nay bfutg cach t6 chuc tuyen truySn chu truang dUOng lai Clla Dang va chinh sach phap lu~t cua Nha nuac; t6 chuc cac bu6i sinh ho~t chia se cac kinh nghi~m nuoi d~y con cai; neu guang hQC tat hay thanh l~p cac quy khuyc3n hQc ~i cQng d6ng; Chu trQng cac phong trao ho~t dQng van hoa, van ngh~ quful chUng aco so chao mimg cac ngay l~ 100 trong nam, khoi ph\lc, t6 chuc cac l~ hQi truySn thang t~i cQng d6ng.

"

d A

ong va'huy d"(}ng nguonA I t "Ve

rong e(}ng d A

ong nong

" Ire eQng

2• T A eh ' 0 nghi~p, nong thon.

2.l.M(lc tieu t6 chu-e cpng ilJng nong, nghiip nong thon

- Phat trien Icy nang va khil nang t6 chuc Clla ngum dan, giup cQng

d6ng bic3t cach l~p kc3 ho~ch xa hQi.

- N6i kc3t cac dfru tu kinh tc3 xa hQi vao nhUng nhom cQng d6ng ngheo

co so.

- Ung hQ cho S\I lien kc3t rQng rai cac t6 chuc trong vi~c giili quyc3t cac

vAn dS cua cQng d6ng.

- T~o S\I quan tam vS cong bfutg xa hQi trong tic3n trinh l~p kc3 ho~h xa hQi.

2.2. Tiin trinh t6 chuc cpng dang nong nghiip, nong thon

228

·-oIl

T6 chuc cQng d6ng nong nghi~p, nong thon la rnQt tiSn trinh bao g6rn tir vi~c Iva chQn va tim hieu cQng d6ng, b6i du5ng can bQ nong c8t dSn vi~c xay dvng va phat trien cac t6 chuc hgp mc trong cQng d6ng. TiSn trinh nay

duqc C\l the hoa qua cac bu6c sau:

Vi~c Iva chQn cQng d6ng duqc b~t dAu ill ph~rn vi rQng va h~p dAn dSn khi phu hgp vOi tieu chufut va kha nang dap Ung clla co quan phat trien. Thong thuang cong vi~c nay duqc b~t dAu tir vi~c Iva chQn khu vvc.

Trong bu6c nay, mc vien cQng d6ng co the can cu tren cac ngu6n thong tin d~i chUng, tir s8 li~u th8ng ke cong khai clla cac cQng d6ng hoij.c qua sv gi6i thi~u hay tham khao y kiSn Clla d6ng nghi~p ho~c cac co quan xa hQi co kinh nghi~rn lien quan dSn cac cQng d6ng nay.

Tir rnQt cQng d6ng cAp huyen di dSn Iva chQn cQng d6ng cAp xa va thonlban. Cong vi~c phuc ~p hon vi cAn co nhi~u thong tin chinh thuc qua bao cao th8ng ke. 0 cac cAp nay thong tin thuang la it, thiSu, h~n chS ho~c nSu co thi l~i chung chung, do do doi hoi mc vien phai trvc tiSp phong vfut cac lanh d~o va dan dia phuong, kSt hgp vOi quan sat dm s8ng sinh ho~t clla nguoi dan 0 cac khu V\lC ngheo de co nhUng thong tin chinh xac hon.

- BUde 1: Ch9n c(mg a6ng

- CQng d6ng:

+ Co OOiing OOu cAu, buc xuc phu hqp v6i linh vvc ho~t dQng, phu hqp v6i kha nang dap img Clla chuong trinh va chiSn luqc phat trien clla

dia phuong.

+ CQng d6ng khong bAt 6n v~ an ninh, chinh trj .

+ Quy rno cQng d6ng khong qua lOn, thuOng thi rnQt thonlban la ly tuOng

+ Co i8.i nguyen va ti~rn nang phat trien, vi d\l: co dAt dai, ngu6n nu6c,

co kinh nghi~rn san xuAt, nuoi tr6ng, colvc luqng lao dQng tre.

- Chinh quy~n:

+ Lanh d~o dia phuong tuong d8i cm rno, hieu va chAp nh~ phuong

phap phat trien.

+ Co nang lvc t6 chuc thvc hi~n cac ho~t dQng phat trien.

229

~-_:.iIiIiii

M(Jt vai tieu chi tham khao ad Ch9n:

+ Nhi~t tinh tham gia, co tnich nhi~m va quan tam giai quyet nhilng

vdn d~ buc xuc cua nguai dan trong cQng d6ng.

'

+ NQi bQ doan keto * M(jt s6 didm luu y: - Cac cong vi~c tren ap d\lIlg cho wang hgp mc vien cQng d6ng la nguai til ben ngoai den lam vi~c 4li cQng d6ng. Vi~c l\la chQn cQng d6ng se dan gUm han khi mc vien la can bQ hay nguai dang sinh sfmg t~i dia phuang ho~c co quan phat tri8n hay mc vien dUQc chinh quy~n hay mQt ban nganh, doan th8 dia phuang mai giup den dia phuang lam cong tac t8 chuc phat tri8n cQng d6ng.

- Th8ng nhftt vm chinh quyen dia phuang cac cftp v~ mQt s8 tieu chudn

cua cQng d6ng d8 chQn dia ban.

- BUde 2: H(ji nh(jp c(jng d6ng, nh(jn di¢n nhimg nguai co khil nang

tich qrc trong c(jng d6ng.

Khi cQng d6ng dff dUQc chQn, cac mc vien chinh thuc b~t ddu di van

cQng d6ng vo-i mc phong " ba cimg" (cimg an, cimg a, cimg lam vm dan).

Vi~c ddu tien cua buo-c hQi nh~p cQng d6ng la tra l~i tham hoi cac can bQ lanh ~o dia phuang d8 thong bao cong khai m\lC dich, nhi~m Y\l cong mc cua b~ trong cQng d6ng. Trong thai gian ddu, thuang xuyen xu8ng cQng d6ng, tim hi8u, trao d8i vm nguai dan, vm lanh d~o hay vm nhilng nguai co uy tin trong cQng d6ng. Qua thu th~p nhilng thong tin ban ddu nay, mc vien phat hi~n ra nhilng ti~m nang nhftt la ti~m nang v~ con nguai d8 chudn bi cho buo-c hinh thanh nhom nong c8t.

HQi nh~p cQng d6ng, cach hay nhftt de co th8 co dUQc m8i quan h~ t8t vm nguai dan va hi8u sau han v~ cQng d6ng la tham d\l nhilng sinh ho~t nhilng cong vi~c cua cQng d6ng chiing h~ tham gia cac ho~t dQng kinh te nhu tr6ng trQt, chan nuoi, lam ruQng, khi atrong gia dinh nguai dan.

Cong vi~c nay giup mc vien co th8 nghe thfty, hiSu tam tu, nhu cdu, vdn d~ kho khan, ti~m nang Clla nguai dan ding nhu hiSu chinh nhilng kho khan, h~ che cua bim than trong cQng mc v~ dQng quAD chUng. Tac vien co du thong tin dS danh gia tinh hinh xff hQi cua cQng d6ng va nhilng yeu t8 khil thi

cua mQt chuang trinh/ d\l an tuang lai.

230

- Bwc 3: Xdy dlpZg va b6i dufmg, tijp hutln nh6m lanh dt;lo nang elit.

Qua S\l han h~c v6i can he;> dia phuang cling ce;>ng tac v6i tac vien,

* MQt s6 tieu chufut d~ nh~ di~n ngum nong c6t:

nhom nong c6t dugc l\la chQn va hinh thanh. Nhom nay g6m nguai th\lc S\l d~i di~n cho dan, co y thuc ti~n he;> trong ce;>ng d6ng (co th~ hao g6m nhUng can he;> chinh quy8n, han nganh, doan th~ dia phuang, nhUng nguai dan hay lanh d~o nhom phi chinh thuc trong ce;>ng d6ng, lanh d~o ton giao nhi~t tinh co uy tin).

- Co uy tin va co anh hUOng tich cvc trong cQng d6ng

- Suy nghI co y thuc vai nhUng ngum xung quanh

- Dap irng, thich nghi v6i nhUng thay d6i m6i

- Co ky nang truy8n thong va giao ti~p tat

- Co kha nang phat hi~u, noi len ti~ng noi thay cho nguai dan trong

ce;>ng d6ng.

- Vi 19i ich cua ngum ngheo trong ce;>ng d6ng

- Co diing khi noi len ti~ng.

Sau khi nhom nong c6t dugc hinh thanh (ly tUOng khoang 7-10 nguai), vi~c len k~ ho~ch va t6 chuc ~p hufut dugc han h~c d~ thvc hi~n. Chuang trinh ~p hufut din han va phuang phap t6 chuc phat tri~n cQng d6ng l6ng ghep me;>t s6 ky nang nhu ky nang lam vi~c nhom, truy8n thong..... vi day la mdu chat dS co thS tri~n khai cac chuang trinh thea dUng phuong phap t6 chuc phat tri~n ce;>ng d6ng. NhUng lo~i hinh sinh dQng cua phuong phap " giao d\lc chu dQng" cAn dugc v~ dl)llg tai da va cac minh hQa ly thuy~t t6 chuc phat tri~n cQng d6ng cAn dugc gfut vai tinh hinh th\lc t~ cua dia phuong.

- Buuc 4: Tim hidu va phdn tieh e9ng d6ng

231

Cuai khoa ~p hUfut, vi~c l~p k~ ho~ch giup nhom nong cat tv tim hi~u va phan tich tinh hinh ce;>ng d6ng cAn dugc chuan hi n~u thu~ 19i thi co th~ hdu ~ thm mQt Ban phat tri~n cQng d6ng hay T6 phat tri~n cQng d6ng g6m 3-5 ngum (tat nhdt la nen co S\l tham gia cua mQt vai ngum dan co uy tin, sa ngum con l~i trong nhom nong cat se la nhUng nguai cling Ban phat tri~n ti~n hanh hu6c tim hi~u cQng d6ng sau nay.

Vi~c tim hi8u va phan tich cQng d6ng cAn t6 chuc theo phuang thuc co S\l tham gia cua ban phat tri8n va tAt ca cac thanh, vien trong OOom nong c6t; OOom tac vien tiBp 1\lc lam OOi~m Y\l tu vfut v8 chuyen mon Icy thu~t nghien CUu va phan tich.

Thong thuOng v6i mQt cQng d6ng 000 thu th~p thong tin dugc ph6i hgp

bfutg mQt s6 phuang phap:

- Di8u tra xa hQi hQc

- Tim hi8u cQng d6ng qua cac thong tin tu li~u, bao cao co sfut cua cac

co quan chuc nang.

- Phong vfut cac HiOO d~o dia phuang va OOfrng ngum am hi8u vfut d8.

- Phong vfut ngum dan

- T8 chuc thao lu~ trong dan

- Di8u tra timg mang vfut d8 vo; s\l tham gia chu dQng cua ngum dan.

Thong tin cdn tim hidu:

- S6 li~u dan s6, dia ly, kinh tB (co cdu nganh ngh8), van hoa xa hQi, y tB (triOO dQ dan tri, co sa truOng hQc, b~OO vi~n, moi truOng phong 1\lc ~p quan tin ngucmg...), an niOO tr~t t\l cua cQng d6ng.

- Cac t8 thuc, chuang triOO da va dang ho~t dQng ~i cQng d6ng, m\lc

dich haOO dQng cua hQ, s6 luqng hQi vien, cach tiBp c~.

- Nh~n thuc, ky vQng cua ngum dan vao lanh d~o dia phuang va cac

lanh d~o cua hQ.

- Cac ngu6n ti8m nang va l\lc can.

- Cac m6i quan h~ tuang tac trong cQng d6ng

- Ghi chep OOfrng kinh nghi~m cam xuc, OOfrng suy nghi cua ngum di thu th~p thong tin. Di8u nay rdt co ich cho ngum cho vi~c danh gia phan tich cQng d6ng. Quan trQng cua mc vien trong bu6c nay la cilng vo; OOom khao sat t8ng hgp va phan tich thong tin. Yeu cAu cAn d~t a bu6c nay la cQng d6ng oo~ ra vfut d8, OOu cAu, ti8m nang Clla hQ va sAp xBp cac vfut d8 uu tien cAn giai quy~t.

232

- Nhu c~u va cac vlln d~ cua cQng d6ng: Nhu c~u v~ an m~c, di l~i,

- ButTe 5: Chinh thuc hinh thanh Ban aiJu hanhiBan phat tri~n cQng

a6ng va If}p ki hO(7ch cac chuang trinh phat tri~n.

chua b~nh, vi~c lam, thu nh~p...

Ban phat tri8n hay Ban d~i di~n cQng d6ng la mQt co ch~ di~u hanh quem ly co S\l tham gia d~i di~n cua ngum dan. Thong qua co chc§ nay ngum dan co co hQi t6t d8 giup tang nh~ thuc va nang l\lc. Ban phat tri8n cung nhom nong c6t se ciIng cQng d6ng th\lc hi~n nhUng chuang trinh hanh dQng Cl,l th8 d8 gild quyc§t vlln d~ cua cQng d6ng. Ban t\l xay d\lllg cac quy dinh, di~u l~ ho~t dQng chinh thuc. Ban phat tri8n co th8 co nhi~u ten gQi khac nhau my theo dia phuang.

+ ChQn l\la cac d~i di~n cua cQng d6ng

Ti~n trinh chQn l\la cac thanh vien cua nhom d~i di~n cQng d6ng luon phai cm rna va cong khai, keu gQi S\l tham gia cua toan cQng d6ng ngay til khi khm d~u. Ti~n triOO nay bao g6m ca vi~c t6 chuc cac cUQc hQp cQng d6ng, bao dam rrmg tdt ca cQng d6ng d~u dUQc mai hQP.

+ T~i sao c~ co Ban phat tri8n

Can cu nhUng k~t qua d~t dUQC, Ban phat tri8n ciIng nhom nong c6t se nh~ thdy c~ co nhUng chuang trinh hanh dQng Cl,l th8 d~ giai quyc§t vlln d~ cQng d6ng. Day la luc tac vien giup hinh thanh mQt co chc§ ban di~u hanh quiLn ly, co th8 la Ban phat tri~n thonibiLn vrn cac quy diM, di~u l~ ho~t dQng chinh thuc. MQt co ch~ quiLn ly co S\l tham gia Clla d~i di~n nguai dan thuang se la co hQi t6t d~ giup tang nh~ thuc Clla ngum dan.

V~ m~t thm gian d8 dang tri~u ~p hQp 5-10 nguai d~i di~n cQng d6ng

- Ban phat tri8n la mQt nhom 006 d~i di~n nguai dan, do do cac bu6i hQp se hi~u qua han khi c~ nghe y ki~n phiLn h6i hay d~ nghi cua cQng d6ng vrn chinh quy~n dia phuang ho~c vrn t6 chuc d6i taco

han la bu6i hQP cQng d6ng

233

- Ngoai ra vai nhUng ngum ciIng lam vi~c thuang xuyen thi nhUng nha l~p k~ ho~ch khong phai giai thich nhi~u vrn hQ nhUng vi~c da ban til nhUng l~ hQp wac.

+ Ti~n trinh hQp cQng d6ng (tac vien cAn ph6i hgp v6i chinh quyen

dia phuong).

- Neu m\lc tieu cua bu6i hQp

- Giai thich quan di~m va yeu cAu thanh l~p Ban d~i di~n cQng d6ng

- Thao lu~n ve s6 lugng va chAt lugngltieu chufut cua cac thanh vien

tham gia Ban phat tri~n

- BAu Ban ph3.i tri~n theo s6 lugng th6ng nhAt phil hqp vm yeu cAu va

ho~t dQng cua cQng d6ng.

+ Tieu chufut chQn thanh vien Ban phat tri~n

- La nguai nong c6t ~i cQng d6ng;

- Hi~u bi~t dAy du ve cac quan tam cua cQng d6ng; - Quan tam d~n nhUng ho~t dQng Clla d\! an h6 trg cQng d6ng; - Co thai gian thich hqp d~ dam duong vai tro;

- Sfut sang la vi~c theo nhom;

- Bi~t cach neu de xuftt mQt cach hqp ly;

- Co ti l~ namlnfr thich hqp;

+ Trach nhi~m Ban phat tri~n

- D~i di~n cho toan cQng d6ng; - Chiu tnich nhi~ ve cae thong tin pmn h6i va cae ki~ nghi tit cQng d6ng; - T~i cac bu6i hQP, phai xem xet van de mQt cach toan di~n cho toan bQ

cQng d6ng, khong chi C\lC bQ noi mlnh dang s6ng;

- L~p ra quy ch~ ho~t dQng chinh thuc;

- Thao lu~ va phan h6i y ki~n vm cac nha l~p k~ ho~ch ve ban de xuAt d\! an, chbg h~ ngu6n nu6c ~i khu V\lC dia di~m dugc sir d\lllg d~ lam cac cong trinh cong cQng, cac dich V\l xa hQi ~i cQng d6ng, ki~m soat va sir d\lllg cac ngu6n tai nguyen cua cQng d6ng.

+ Trach nhi~m cua chinh quyen dia phuong - T~o dieu ki~n t6 chUc cae cUQc hQp cQng d6ng d~ chQn cae ~ di~n Clla hQ

234

-

- Chap thu~ danh sach cac thaOO vien da dugc hAu ra trong hu6i hQp cQng dAng. Vi~c chap thu~ thB hi~n b~ng mQt quy~t diOO ho~c mQt van him tuong duong

- T~o dieu ki~n cAn thi~t cho mQi ho~t dQng cua cac thanh vien trong

OOom d~i di~n cQng dAng.

- H6 trg vi~c thong tin d~n cQng dAng qua lanh d~o

~

- Khuy~n khich vi~c trao d6i thong tin giua cac thanh vien Ban phat triBn va uy han OOan dan, co th~ mai Ban phat tri~n c-ung hQp giao han diOO kY vai Uy Ban.

+ L~p k~ ho~ch hanh dQng

Nen h~t dAu h~g mQt chuong triOO 000, lien quan d~n mQt lIOO V\lC vila vai dieu ki~n tai nguyen va OOan S\l cua cQng dAng, oob vao OOfmg OOu cAu thi~t th\lC cua nguai dan, (vi dW tin d\lng ti~t ki~m). Khi chuong triOO han dAu di vao ne n~p, tac vien han h~c vm Ban phat tri~n len k~ ho~ch lAng ghep them cac chuong trinh lien quan d~n OOieu lIOO V\lC khac OOau, chAng h~ OOu

suc khoe, giao d\lc vui chai, giili tri .....

L~p k~ ho~ch hanh dQng trong cQng dAng cho tUng ho~t dQng C\l thB: cili hi~n v~ sinh moi truang, truyen thong nang cao oo~ thuc ve moi truang va cac van de ve xa hQi, tin d\lOg, xoa tinh tr~g tre suy diOO duOng, t~p huan nang cao kY nang kiOO doanh 000 cho cac hQ huon han 000, xoa mu chu....

DJ Itjp ki ho~ch cdn quan tam ten cac linh ~c sau:

- Nhi~m V\l gi? Cai gi cAn lam truac? Cai gi cAn lam k~ ti~p?

Dieu quan trQng la phili lAng ghep vi~c duy tri ho~t dQng.

- Ai se th\lc hi~n tUng cong vi~c? Do cQng dAng? T6 chuc phat tri~n?/

T6 chuc tai trg? Ho~c chinh quyen dia phuong?

- Nhi~m V\l se th\lc hi~n OOu th~ nao? Cong C\l, phuong ti~n cAn thi~t?

dieu ki~n gi? Thai gian, kiOO phi, con nguai ...

- Khi nao th\lc hi~n? Khi nao k~t thuc?

- B".bc 6: Vtjn Q9ng va phat huy tiJm nang nh6m, cung c6 t6 chuc

Tac vien cQng dAng se thuang xuyen cling c6 t6 chuc cua cac OOom va phat huy OOfmg sang ki~n, kinh nghi~m cua dia phuong thong qua vi~c h6 trg

235

~.......

Ban phat trien va cac OOom th\l huemg v~ qufm ly d\l an va giai quych mau thudn trong cac ho~t dQng cua hQ.thong qua hufut luy~n dao ~o, tham quan rut kiOO nghi~m thuemg kY. Thong qua b6i dufmg tinh thAn doan ket, y chi 1\f l\lc, tiOO sang ~o va dan chu trong t6 chuc ooom. Tranh y nghI rrmg hQ se khong lam t6t neu khong co mc vien.

- Hay de ngum dan rut ra bai hQc lam the nao de oo~ di~n va giai

..

quyet vfut d~.

- Hay de ra OOfrng ho~t dQng rna hQ co the cimg lam chung v&i OOau de

d~t m\lC dich chung.

- Buue 7: Rut kinh nghi¢m

- Luqng gia (dinh luqng cac ket qua ~t duqc, chua ~t duqc) Clla cac

chuang triOO hanh dQng va S\l phat trien cua cac ooom.

- Rut kiOO nghi~m cong mc, t6 chuc lanh d~o OOom va th\lC hi~n cac ho~t dQng d\l an la vi~c lam thuemg xuyen thong qua cac bu6i hQp diOO kY hang tuAn, thang, quy.

Phuang phap luqng gia co S\l tham gia cua cQng d6ng la mQt phuang phap hiiu hi~u ook giup cac OOom oo~ ra m\lC tieu tren. Ngoai hinh thuc luqng gia co S\l tham gia con ~o co hQi de OOUng ngum dan hQc ~p cach luqng gia va co them co hQi de cimg lam vi~c chung, giup OOom oo~ ra S\l phat trien hay yeu kern cua miOO v~ OOi~u m~t: T6 chuc phan cong OOom, m6i quan h~ trong OOom, truy~n thong... S\l luqng gia cac m~t nay giup cho OOom Ian m~, co kiOO nghi~m han trong giai quyet tinh hu6ng, tra l\lc xay ra trong OOu ngoai OOom, tang cuemg dQng l\lc 1\f nguy~n trong OOom va OOom cling chiOO la OOan t6 thuc dAy dQng l\lc 1\f nguy~n trong cQng d6ng.

- Buue 8: Lien kit cac nh6m himh Qi)ng

Ho~t dQng cua cac OOom hanh dQng trong cQng d6ng du dQc l~p v~ m~t so thich, nguy~n vQng, nganh ngh~ OOung cung d~t du&i S\l ph6i hqp cua ban phat trien va c~n co co hQi ng6i chung de chia se kiOO nghi~m ho~c ph6i hqp ho~t dQng.

Ngoai hiOO thirc lien ket hanh dQng ben trong cQng d6ng, vi~c lien ket vm cac OOom khac cimg liOO Y\lC ho~t dQng angoai cQng d6ng r~t cAn thiet vi hinh thuc nay ngoai vi~c giup cho cac OOom co them co hQi hQc ~p kiOO

236

~--.lI

nghi~m Ian OOau (tang Bing l\lc) cac OOom con rna rQng S\l hgp tac, h6 trQ' OOau, giup cho hO/ilt dQng phat triBn ngay cang rQng dAn va tiSn dSn vi~c co thB co OOUng thiSt chS 100 han dap rmg cho OOu cAu phat triBn tren di~n rQng (tang suc m~).Vi d\1: Lien kSt v6i cac OOom co hOl;lt dQng tuang t\1 a khu V\lC ho~c dia phuang khac.

- ButYC 9: ChuyJn giao c{5ng d6ng ttl hic

Cimg vai S\l phat triBn nang 19c, suc m~, dQng 19c 1\1' nguy~n va tiOO thAn tg 19c cua cQng d6ng, nguai tac vien rut dAn sg tham gia, h6 trQ' tu vcln

cua miOO cho cQng d6ng dB di dSn mQt cQng d6ng maio Truang hgp tac vien

la ngum trong cQng d6ng cling nen rut dAn S\l tham gia OOung dong vai tro tu

vcln khi cQng d6ng cAn.

Tom ll;li, t6 chuc cQng d6ng vila la mQt chiSn luQ'c vua la mQt tiSn trinh dB giup cQng d6ng, OOUng ngum thi~t thoi tang nang 19c, quySn 19c. Nghia la nang cao oo~ thuc cua hQ vS tiOO hiOO dia phuang, kha nang giai quySt vcln dS va h6i duang nang 19c lanh d/ilo trong cQng d6ng.

3.Vai tro clla nguiri lam cong tac t8 ch....c phat tri~n cQng dAng nang than 3.1. Ai la nguiYi lam cong tac ta chrrc phat tri2n cpng dang nong thon

Nguai lam cong mc phat triBn cQng d6ng nong thon la OOUng nguai

thuang xuyen tiSp xuc v6i cQng d6ng, giup cQng d6ng phat triBn, OOUng

ngum nay chiOO la can hQ thon, xii.

3.2. Nhimg ph8m chat can thi2t cua can bp ta chrrc phat tri2n cpng

dang nong thon

- Nang ltlc chuyen man

Can hQ t6 chuc phat triBn cQng d6ng phai co dAy du nang 19c chuyen mon dB tg tin va t/ilO niSm tin nai nguai dan. Do v~y, hQ cAn duQ'c dao t/ilO dB co cac kiSn thuc va ky nang cAn thiSt cho cong tac t6 chuc phat triBn

cQng d6ng.

-Hoad6ng

Can hQ t6 chuc phat triBn cQng d6ng phai co phong cach hoa d6ng, cimg an cimg a, cimg "lam v6i ngum dan. BiSt l~g nghe, d6ng cam, chAp oo~ giup cho can hQ thon, xii hoa d6ng v6i nguai dan. Tuy OOien, trong hoa

237

d6ng can bQ cQng d6ng tranh cac m6i quan h~ qua rieng tu lam lmh hUOng den quan h~ chung, den toan cQng d6ng.

Can bQ t6 chuc phat trien cQng d6ng phai trung th\lC vai dan va vai

chinh minh. HQ phai luon t\l kham pha minh va khong e ng/ili khi nguai khac nhin vao minh de giup minh trau chu6t phAm ch~t. Nguai dan nh~n thuc cac gia tri rna can bQ t6 chuc phat trien cQng d6ng dem l/ili cho hQ nhu

: dan chu, hgp tac, cong bfutg xa hQi, ton trQng nhan phAro khong phai la

qua lai noi rna qua con nguai va cach s6ng cua hQ. S\l ba hoa, hua h«n, t/ilO uy tin bfutg cai minh khong co, khong thuQc ve phAro ch~t cua can bQ t6 chuc phat trien cQng d6ng.

- Trung th1!c

Can bQ t6 chuc phat trien cQng d6ng mai lam chua co kinh nghi~m thuang hay nong vQi, mu6n th~y th3nh tich ngay nen ap d~t y kien, sang kien cua minh. HQ da b\lc tuc khi ngum dan khong th\lC hi~n dieu hQ mong mu6n. Cfut phai hieu rfutg S\l thay d6i trong thai dQ, h3nh vi khong the dien ra mQt s6m mQt chieu. Biet kien tri, cha dgi la mQt phk ch~t quan trQng. Dieu quan trQng khong phai la ta lam dugc gi rna ngum dan lam dugc gi.

- Kien tri nhdn m;zi

Trong cong tac S\l hQc hoi khong chi co mQt chieu til can bQ t6 chuc

phat trien cQng d6ng den ngum dan rna can bQ t6 chuc phat trien cQng d6ng se hQc dugc r~t nhieu til S\l hieu biet va kinh nghi~m va cUQc s6ng cua ngum dan. Chi co S\l khiem t6n mai giup cho can bQ t6 chuc phat trien cQng d6ng lAng nghe don nh~ tran trQng ykien cua ngum dan. Ch~p nh~ S\l gop y mai th\lC hi~n t6t chuang trinh phat trien va luon nang cao nang l\lC va phk ch~t cua chinh minh.

- Khiem tan, bidt h9C hoi ngum dan

Can bQ t6 chuc phat trien cQng d6ng khong nen co thai dQ phe phan. Tinh thfut khach quan, vo tu gi~p cac bQ t6 chuc phat trien cQng d6ng giai quyet t6t cac mau thufut trong cQng d6ng va lam t6t vai tro xuc t8.c, lien ket

nhom trong cQng d6ng l/ili VO; nhau.

- Dr;zo auc

238

- Khach quan va tu

Can hQ t6 chuc phat trien cQng d6ng phili co cUQc s6ng d~o duc phil

hgp vm gia tIi, m~u m\lc cua xa hQi.

3.3. Mpt sa diJu chi dan diinh cho can bp phat triin cpng dang

nong thon

- Lam vi~c va tiep xuc vm ngum ngheo/ thi~t thoi chu khong lam cho he;>: hay giup he;> thAu hieu, phan tich ho~ch djnh, th\lC hi~n, dimg lam thay. He;> co quy8n phan hac y kien cua can hQ phat trien cQng d6ng, co quy8n sai, S\l

phat trien xuAt phat ill s\l1\f hieu hiet v8 chiOO OOu cAu va quy8n lqi cua he;>.

- Phat trien la mQt tien trinh, y thuc v8 chinh hoan dmh Clla minh/cQng d6ng.

- Nguai dan co OOi8u kiOO nghi~m s6ng quy gia. Hay lfulg nghe he;>.

- Hay de dan chUng co co hQi lUn lenltruemg thanh: truemg thanh la ket qua Clla mQt kinh nghi~m dUQ"c l\la che;>n, quyet djnh cai phai lam, phat trien phai h~t dAu til ti8m nanginQi l\lc ill do tien len va tang truemg.

- T~o S\l lien dm trach OOi~m trong dan chUng: phat trien se xay ra khi cilng hanh dQng vm ngum khac trong tiOO thAn doan ket vi the chia se cham

soc cho OOau va cilng tien v8 xa hQi mm trong do tiOO OOan han cua chUng ta

mm dUQ"c dam hao dAy duo

- Xay d\lllg va cimg c6 OOfrng t6 chuc hgp tac trong cQng d6ng: t6 chuc co lUn m~ thi tieng noi cua ngum ngheo/thi~t thoi mm co co hQi thuong luqng, d6i tho~i voi OOfrng thanh phAn xa hoi co the l\l khac trong cQng d6ng.

3.4. Vai fro nhifm VfI ella can bp dia phU'dng frong phat friin cpng

dang nong thon

Can hQ dja phuong v6i tu cach la can hQ t6 chuc phat trien cQng d6ng

co vai tro chinh dum day:

- La nguiri Tt;lo thu(jn l¢

Mu6n tra thanh OOa t6 chuc thi chUng ta phai t~o ra dUQ"c hAu khong khi thu~ lqi de nguai dan 1\f t6 chuc. Cach "~o thu~ lqi" dUQ"c nhAn m~ trong mQi liOO V\lC ho~t dQng vi chi co cach nay mm phat huy dUQ"c mQi ti8m nang cua ~p the.

Vi d\l: Trong mQt cUQc thao lu~ nhom, nguai can hQ "thon, xa" t~o ra hAu khong khi thu~ lqi de nhom vien 1\f hQc lQ, phat hieu, n6i ket cac y kien

239

h6 trg chu khong dieu khien. Cac quyet diOO khong do "ngum 410 thu~ 19i dua ra" rna do ca OOom lam nen.

Can bQ thon, xii phai biet tim hieu khia c~ khac OOau clla cQng d6ng, v~ch ra mQt ke ho~ch, cac huang dfut cdn thiet de cting nguai dan dia phuang tim hieu ve cQng d6ng clla miOO. Can bQ thon xii phai co ky nang thu th~p, phan tich cac dii' ki~n ve cQng d6ng. Dieu quan trQng la 410 dieu ki~n cho nguai dan tham gia ngay til dAu.

- La Nha nghien cUu v€ phat tridn c9ng i16ng

Dieu ngum dan trong cQng d6ng cdn thiet la co dugc oo~ thuc mm, phan tich dugc tiOO tr~g xii hQi trong do hQ dang s6ng, tim ra nguyen OOan clla cac v§n de. Do do mQi m\lc tieu tiep xuc, d6i tho~i vm dan deu co mc d\lllg giao d\lc. Cac cUQc thao lu~ mang tinh giao d\lc cao. Can bQ thon, xii phai co ky nang t6 chuc cac lap ~p hu§n, sir d\lllg cac phuang phap thong tin, huAn luy~n khac OOau bAng 1m noi, chii' viet, hinh iLnh, Sdm vai, dien kich....

- La Nha hut1n luy~n v€ phat tridn c9ng i16ng

Can bQ thon, xii cdn giup ngum dan l~p ra ke ho~ch. Ke ho~ch phai til dum co sa len, xUdt phat til OOu cAu va cac v§n de clla cQng d6ng. Trong ke ho~ch phai de ra m\lc tieu kha thi, OOUng cong vi~c c§n lam thea tUng d6i tugng va thea thm gian, ai th\Ic hi~n? Bao gia b~t dAu? Khi nao ket thuc? Th\Ic hi~n bAng phuang ti~n gi? Dieu ki~n gi?

- Hufmg ddn l(jp lei hOf:lch phat tridn c9ng i16ng

Can bQ thon, xii phai t~o ra OOUng chuyen bien quan trQng OOu lam thay d6i thai dQ va hanh vi ca OOan, bien d6i cac m6i quan h~, chuyen dQng trong cac OOom va t6 chuc cQng d6ng.

240

- Giii vai tro "xuc tac" trong phat tridn c9ng i16ng

TAl LI~U THAM KHAo

1. Nguyen Thi Hili, Phat tri~n cQng va TB chuc cQng d6ng, Tai li~u

hu~n luy~n khoa co ban danh cho can bQ dao 410, 1997.

2. Nguyen Thi Ganh, Philt tridn C9ng d6ng, D;;li hQc M6 Ban cong

Thanh phB H6 Chi Minh, 2000.

3. Pat Ellis, Hiiy dua c9ng d6ng vao cU9c, NXB Tre Thanh phB H6 Chi

Minh,2000.

4. To Duy HQ'P, Luang H6ng Quang, Philt tridn c9ng d6ng- Ly thuydt

va wjn dl:lng, NXB- Van hoa Thong tin, Ha nQi, 2000.

5. Truang Van Tuy~n, Giilo trinh Philt tridn c9ng d6ng, NXB Nong

nghi~p, 2007.

6. ManuelB Garcia, Socialogy development Philippines, 1985

7. John P. Kretzmann, John L. McKnight, Building communities from

the inside out - a path toward finding and mobilizing a community's assets,

Institute for Policy Research, Northwestern University, 1993.

241