Tại sao nhóm của bạn luôn thất bại
Đối với người Việt trẻ, từ “teamwork” hay “work in group” đã được nói đến
nhiều nhưng hình như nó vẫn chỉ được “nghe nói” chứ chúng ta chưa thực
hiện nó theo đúng nghĩa. Họ ít khi thành công trong những dự án làm việc
theo nhóm và sự hỗ trợ của nhiều thành viên, nhiều bộ phận chuyên biệt.
Vậy nguyên nhân là gì?
1. “Dĩ hòa vi quý”
Người phương Tây có cái tôi rất cao nhưng lại sẵn sàng cùng nhau hoàn
thành công việc cần nhiều người. Còn người Việt trẻ chỉ chăm chăm xây
dựng mối quan hệ tốt giữa các thành viên trong đội, tỏ ra rất coi trọng bạn bè
nên những cuộc tranh luận thường được đè nén cho có vẻ nhẹ nhàng. Còn
đối với sếp, tranh luận với sếp được coi như một biểu hiện của không tôn
trọng, không biết trên dưới, được đánh giá sang lĩnh vực đạo đức, thái độ
làm việc. “Dĩ hoà vi quý” mà, việc xây dựng được một mối quan hệ tốt giữa
các thành viên quan trọng hơn việc một công việc không hoàn thành đúng
thời hạn.
2. Công tư lẫn lộn
Người châu Âu và châu Mỹ luôn tách biệt giữa công việc và tình cảm còn
chúng ta thì ngược lại, thích làm vừa lòng người khác bằng cách luôn luôn tỏ
ra đồng ý khi người khác đưa ra ý kiến trong khi không đồng ý hoặc chẳng
hiểu gì cả. Điều đó sẽ làm cho cả nhóm hiểu lầm nhau, chia năm sẻ bảy hoặc
ai làm thì làm. Những người khác ngồi chơi xơi nước. Ai cũng hài lòng còn
công việc thì không hoàn thành.
3. Đùn đẩy trách nhiệm
Chính sự thảo luận không dứt điểm, phân chia công việc không phân minh
nên ai cũng nghĩ đó là việc của người khác chứ không phải của mình. Khi
đang đóng vai im lặng đồng ý, thì trong đầu mỗi thành viên thường tạo ra
cho mình một ý kiến khác, đúng đắn hơn, dáng suốt hơn và không nói ra.
Rất nhiều lý do để giải thích tại sao nhóm làm việc thất bại, lý do nào cũng
dẫn đến điều mình không phải chịu trach nhiệm! Một trong những nguyên
nhân của điều này là do chúng ta hiếm khi phân công việc cho từng người, vì
chúng ta thiếu lòng tự tin và tâm lý sợ sai.
4. Mình là số 1
Một khuynh hướng trái ngược là luôn luôn cố gắng cho ý kiến của mình là
tốt và chẳng bao giờ chịu chấp nhận ý kiến của bât kì ai khác. Một số thành
viên trong nhóm cho rằng mình giỏi nên chỉ bàn luận trong nhóm nhỏ
“những người giỏi” hoặc đưa ý kiến của mình vào mà không cho người khác
tham gia. Điều này sẽ dẫn đến tình trạng, khi cả đội bàn bạc với nhau, một
số thành viên hoặc nghĩ rằng ý kiến của mình không tốt nên không chịu nói
ra. Thế là, trong khi phải bàn luận kỹ hơn để giải quyết vấn đề lại quay sang
nói chuyện riêng với nhau. Cho đến khi thời gian chỉ còn 5-10 phút thì tất cả
mới bắt đầu quay sang, đùn đẩy nhau phát biểu. Và chính lúc đã có một
người lên thuyết trình, chúng ta vẫn cứ tiếp tục bàn về chuyện riêng của
mình.
Nếu bạn và nhóm quả bạn đang rơi vào tình trạng thì nên tìm cách giải quyết
ngay. Đào tạo có thể là ý kiến hay vì “có học có hơn”. Nếu muốn tiết kiệm
thời gian và chi phí thì một hình thức học trực tuyến (Elearning). Với rất
nhiều các khóa học bổ ích liên quan đến làm việc nhóm như: “Để thành công
khi làm việc nhóm”, “Phương pháp kiểm soát xung đột”, “Kỹ năng ra quyết
định nhóm”…Hi vọng nhóm bạn sẽ không bao giờ phải hỏi “Tại sao nhóm
mình luôn thất bại”
Tạo “sức sống” cho nhóm của bạn
Có bao giờ bạn hình dung sẽ cho cả nhóm cuả mình nghỉ xả hơi tại một khu
nghỉ mát và tham gia những trò chơi... khi suy nghĩ về việc xây dựng đội
nhóm? Có rất nhiều công ty đã từng áp dụng phương thức truyền thống này.
Và rồi sau đó họ tự hỏi tại sao cái ý thức tuyệt vời về đội nhóm mà họ đã tạo
ra thông qua những trải nghiệm trong các cuộc đi chơi, hay các cuộc hội
thảo... lại không thể giữ vững một ảnh hưởng lâu dài lên lòng tin và các hoạt
động cuả nhân viên trong công việc.
Cần tạo ra những dịp vui và các cơ hội chia sẻ trong lịch họp chi tiết cuả
công ty. Tổ chức các bữa ăn trưa nhẹ, dẫn nhân viên đến tham dự các trận thi
đấu thể thao. Chiêu đãi họ bữa tối tại nhà hàng trong khu vực; cùng họ đi dã
ngoại hoặc đến các công viên giải trí... Hãy sử dụng những bài tập "tan
băng" (pha trò bằng nhưng mẩu chuyện vui)và các trò chơi ngắn có tác dụng
gắn kết mọi người trong các hoạt động tình nguyện.
Được biết ở một công ty, ở đó các cuộc họp nhân viên được tổ chức hàng
tuần. Mỗi người tham gia cuộc họp đều đem đến một trò chơi vui có tác
dụng "làm tan băng" (ice breaker), những hoạt động này thường được giới
hạn trong 10 phút, nhưng nó có thể giúp cho mọi người có những tiếng cười
sảng khoái và thật sự hiểu về nhau hơn - quả là một sự đầu tư nhỏ cho một ý
thức lớn về hoạt động đội nhóm. Tuyên dương thành quả cuả các nhóm một
cách công khai, trang bị cho mỗi người áo T-shirt và mũ giống nhau, viết tên
thành viên cuả nhóm trong bằng khen hoặc chứng nhận khen thưởng, cho
