Thay đổi nồng độ parathyroid hormon huyết tương ở người bệnh lọc máu chu kỳ có cường cận giáp thứ phát sử dụng kỹ thuật thận nhân tạo thường quy kết hợp lọc máu hấp phụ

Cường cận giáp thứ phát (SHPT) là một biến chứng phổ biến và nghiêm trọng ở bệnh nhân lọc máu chu kỳ, gây ra các rối loạn chuyển hóa xương-khoáng, vôi hóa mô mềm, và tăng nguy cơ tử vong. Các phương pháp điều trị hiện tại, bao gồm thuốc và chế độ ăn, thường không đủ để kiểm soát hiệu quả nồng độ parathyroid hormon (PTH) trong dài hạn. Trong bối cảnh đó, kỹ thuật lọc máu hấp phụ (HD+HP) nổi lên như một phương pháp hứa hẹn có khả năng loại bỏ các phân tử trung gian gây bệnh, bao gồm cả PTH. Nghiên cứu này nhằm mục tiêu đánh giá đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hiệu quả của kỹ thuật HD+HP trong việc kiểm soát nồng độ PTH và cải thiện triệu chứng ở bệnh nhân SHPT.

Bài báo này hướng đến các bác sĩ chuyên khoa thận, nội tiết, các nhà nghiên cứu y học, và các nhà quản lý y tế quan tâm đến phương pháp điều trị cường cận giáp thứ phát ở bệnh nhân lọc máu chu kỳ.

Nghiên cứu tiến cứu mô tả cắt ngang này được thực hiện trên 195 bệnh nhân lọc máu chu kỳ tại Bệnh viện Đa khoa Hòa Bình từ 01/2024 đến 10/2024. Trong số đó, 60 bệnh nhân có chẩn đoán cường cận giáp thứ phát được chọn ngẫu nhiên để đánh giá hiệu quả của kỹ thuật thận nhân tạo thường quy kết hợp lọc máu hấp phụ (HD+HP). Các chỉ số lâm sàng, cận lâm sàng và nồng độ PTH huyết tương được đo tại ba thời điểm: trước lọc, ngay sau lọc HD+HP, và một tháng sau đó. Kết quả cho thấy, kỹ thuật HD+HP giúp giảm đáng kể nồng độ PTH huyết tương ngay sau lọc (từ 102,4 ± 55,6 pmol/L xuống 52,8 ± 47,1 pmol/L, p < 0,05). Tuy nhiên, nồng độ PTH có xu hướng tăng trở lại sau một tháng (110,2 ± 63,1 pmol/L), cho thấy hiệu ứng “rebound”. Các triệu chứng lâm sàng phổ biến như mệt mỏi, ngứa, đau xương, mất ngủ, chán ăn cũng được cải thiện đáng kể sau lọc HD+HP. Tuy nhiên, các triệu chứng này cũng có xu hướng tái phát sau một tháng. Nghiên cứu cũng chỉ ra mối tương quan thuận giữa nồng độ PTH trước lọc với mức độ giảm PTH ngay sau lọc và mức độ tăng PTH sau một tháng, đồng thời ghi nhận ít biến chứng. Kết luận, HD+HP là một phương pháp an toàn, hiệu quả trong ngắn hạn để giảm PTH và cải thiện triệu chứng lâm sàng ở bệnh nhân SHPT, nhưng cần có các biện pháp duy trì lâu dài hoặc lặp lại để kiểm soát bền vững.