Thổi hồn gốm Việt
Nhiều năm qua, Việt Nam được thế giới biết đến là một đất nước có nền văn hoá đa
dạng và không thể không nhắc đến gốm với những đóng góp độc đáo cho loại hình dân
gian đặc sắc. Không ít ý kiến cho rằng gốm là hiện thân của văn hoá, sứ giả của quá khứ
và tương lai và là cầu nối của các dân tộc trên thế giới. Chính vì thế hiện nay, các vật
dụng từ gốm ngày càng phát triển và có nhiều người ưa chuộng làm nên tên tuổi cho nghề
gốm Việt Nam.
Gốm là hiện thân của văn hoá, sứ giả của quá khứ và tương lai.
Gốm là vật dụng thông dụng rất gần gũi với đời sống của mỗi người dân chúng ta.
Từ chốn cung đình lộng lẫy, đến mối ngôi nhà dân giã, gốm đều được trưng dụng để làm
vật dụng và vật trang trí trong mỗi gia đình. Hiện nay trên đất nước Việt Nam, bên cạnh
một số làng gốm đang bị thương mại hoá thì vẫn còn rất nhiều trung tâm làm gốm vẫn
miệt mài gìn giữ và phát huy sản phẩm của mình theo hướng truyền thống.
Hiện nay trên thị trường, các tác phẩm hội hoạ đều là những tác phẩm 2D. Nhược
điểm của công nghệ này là tác phẩm hoàn toàn không có chiều sâu vì vậy mà các nghệ
nhân gốm Việt ở Đồng Nai đã làm ra sản phẩm gốm 3D với thế mạnh là tạo được chiều
sâu cho tác phẩm.
Gốm 3D là một loại hình gốm rất độc đáo và mới lạ.
Công đoạn để tạo ra một chiếc bình gốm lớn khá là phức tạp và khó khăn, đòi hỏi
người thợ phải thật sự khéo léo từ khâu chọn đất, làm đất cho đến lúc đắp các hoạ tiết lên
hình chờ khô rồi tráng men. Những công nghệ này hầu hết mất khá nhiều thời gian.
Khoảng hai tháng mới hoàn thành được một chiếc bình gốm cao khoảng 2 mét với những
hoạ tiết cầu kì. Với bất kì một sản phẩm gốm nào thì lửa cũng quyết định đến 99% chất
lượng sản phầm. Việc để khô trước khi đưa vào lò nung cũng phải đều nếu không sẽ bị
nứt bề mặt. Mặt khác trước khi vào men, người thợ phải lấy giấy nhám đánh thật kĩ để
sản phẩm được bóng và đẹp.
Cái hồn gốm được người nghệ nhân truyền vào mỗi đường nét, hoạ tiết, hoa văn từng tác
phẩm.
Có hai gam mầu chủ đạo của gốm 3D là đen và nâu. Nếu là bình gốm thì đòi hỏi
chính những người thợ phải tạo hình phải trực tiếp đắp đất lên nhiều lần, nếu quan sát kĩ
sẽ thấy chiều sâu của tác phẩm. Có thể nói, yếu tố thủ công này tuy làm giảm năng suất
nhưng chính sự tỉ mỉ làm hoàn toàn bằng phương pháp thủ công này mới thực sự tạo
được nét đẹp của tác phẩm gốm.
Theo kinh nghiệm những nghệ nhân trong nghê, điều quan trọng đầu tiên để tạo nên
một tác phẩm nghệ thuật gốm thật sự được công nhận phụ thuộc chính ở cái tâm của
người nghệ nhân làm gốm. khi cái tâm đã có, người nghệ nhân sẽ dồn được sự sáng tạo
vào tác phẩm của mình. Họ sẽ xuyên suốt và sống với tác phẩm đó. Cái hồn gốm sẽ được
truyền từ người nghệ nhân vào mỗi đường nét, hoạ tiết, hoa văn từng tác phẩm.
Mỗi một sản phẩm là một tác phẩm nghệ thuật.
Từ sự khéo léo của đôi bàn tay, sự tâm huyết với nghề của mỗi người nghệ nhân, gốm
không chỉ là những sản phẩm gia dụng trang trí đơn thuần mà còn là những tác phẩm có
giá trị nghệ thuật cao. Theo sự phát triển của thời gian, gốm ngày càng được người tiêu
dùng đánh giá cao và yêu dùng.