tiÒn gi¶ ®Þnh vµ vËn ®éng héi tho¹i...<br />
<br />
<br />
TIÒN GI¶ §ÞNH Vµ VËN §éNG HéI THO¹I<br />
TRONG §O¹N THO¹I CHøA CÆP TRAO §¸P<br />
HáI-TR¶ LêI TIÕNG HµN<br />
<br />
hoµng thÞ yÕn *<br />
<br />
<br />
Tãm t¾t: Bµi viÕt vËn dông lÝ thuyÕt cña Dông häc (tiÒn gi¶ ®Þnh) ®Ó ph©n tÝch c¸c vËn ®éng héi tho¹i<br />
trong c¸c ®o¹n tho¹i trao ®¸p hái-tr¶ lêi tiÕng Hµn (qua kh¶o s¸t cø liÖu kÞch b¶n phim truyÒn h×nh Hµn<br />
Quèc). T¸c gi¶ ®· khai th¸c hai d¹ng tiÒn gi¶ ®Þnh trong vËn ®éng héi tho¹i: tiÒn gi¶ ®Þnh têng minh vµ<br />
tiÒn gi¶ ®Þnh thiÕu têng minh. Trong mçi lo¹i, bµi viÕt lÝ gi¶i c¸c chñ ®Ých vÒ ng÷ dông vµ híng khai<br />
th¸c th«ng tin hµm Èn (thiÕu têng minh) th«ng qua c¸c kiÓu ®o¹n tho¹i trong c¸c mèi liªn t¬ng t¸c vµ<br />
trong c¸c t×nh huèng giao tiÕp cô thÓ.<br />
Tõ khãa: Hµn Quèc; tiÒn gi¶ ®Þnh; vËn ®éng héi tho¹i; cÆp trao-®¸p; têng minh; thiÕu têng<br />
minh; vËn ®éng héi tho¹i; lÝ thuyÕt héi tho¹i; ®Ých giao tiÕp; tØnh lîc thµnh phÇn.<br />
Ngµy nhËn bµi: 22/3/2013; Ngµy duyÖt ®¨ng bµi: 15/8/2013<br />
<br />
<br />
Nghiªn cøu vÒ tiÒn gi¶ ®Þnh vµ vËn mµ Sp1 (ngêi nãi) híng lît lêi cña<br />
®éng héi tho¹i ®· ®îc ®Ò cËp kh¸ nhiÒu m×nh vÒ phÝa Sp2 (ngêi nghe) nh»m<br />
trong c¸c nghiªn cøu liªn quan ®Õn lÝ lµm cho Sp2 nhËn biÕt ®îc r»ng lît lêi<br />
thuyÕt héi tho¹i. Trong ph¹m vi bµi viÕt, ®îc nãi ra ®ã lµ dµnh cho Sp2. Trong<br />
chóng t«i xÐt møc ®é têng minh cña tiÒn trao ®¸p cã sù thay ®æi lÇn lît vai nãi<br />
gi¶ ®Þnh (TG§) cã ¶nh hëng nh thÕ nµo vµ vai nghe: Sp1 nãi-Sp2 ngheSp2 nãi-<br />
®èi víi diÔn tiÕn cña vËn ®éng héi tho¹i Sp1 nghe. T¸c gi¶ cho r»ng: “Liªn t¬ng<br />
(V§HT). C¸c thao t¸c ph©n tÝch yÕu tè t¸c trong héi tho¹i tríc hÕt lµ liªn<br />
ng÷ dông ®îc thùc hiÖn víi c¸c ®o¹n t¬ng t¸c gi÷a c¸c lît lêi cña Sp1 vµ<br />
tho¹i chøa cÆp trao ®¸p hái-tr¶ lêi tiÕng Sp2...”(2).<br />
Hµn, chñ yÕu trªn cø liÖu kÞch b¶n phim 1.2. TiÒn gi¶ ®Þnh<br />
truyÒn h×nh Hµn Quèc. C¸c nhµ nghiªn cøu Hµn ng÷ cho r»ng:<br />
1. Mét sè kh¸i niÖm tiÒn ®Ò “TG§ lµ ®iÒu ®îc ngêi nãi hoÆc ngêi<br />
1.1. VËn ®éng héi tho¹i nghe gi¶ ®Þnh dùa trªn hiÓu biÕt chung<br />
Theo t¸c gi¶ NguyÔn ThiÖn Gi¸p: “Héi cña hai bªn giao tiÕp tríc khi nãi”(3).<br />
tho¹i (conversation) lµ hµnh ®éng giao Gièng nh c¸c nhµ ViÖt ng÷, hä còng chia<br />
tiÕp phæ biÕn nhÊt, c¨n b¶n nhÊt cña con TG§ thµnh TG§ tõ vùng vµ TG§ th«ng<br />
ngêi. §ã lµ giao tiÕp hai chiÒu, cã sù<br />
t¬ng t¸c qua l¹i gi÷a ngêi nãi vµ ngêi (*)<br />
ThS, NCS Khoa Ng«n ng÷, Häc viÖn Khoa häc x· héi.<br />
(1)<br />
NguyÔn ThiÖn Gi¸p, Dông häc ViÖt ng÷, Nxb. §¹i<br />
nghe víi sù lu©n phiªn lît lêi”(1). Sù häc Quèc gia Hµ Néi, 2009, tr.64.<br />
trao lêi, trao ®¸p vµ t¬ng t¸c lµ 3 lo¹i (2)<br />
§ç H÷u Ch©u, §ç H÷u Ch©u tuyÓn tËp, tËp 2 §¹i<br />
c¬ng-Ng÷ dông häc- Ng÷ ph¸p v¨n b¶n, Nxb. Gi¸o<br />
vËn ®éng chñ yÕu cña héi tho¹i. §ç H÷u dôc, 2005, tr.540-551.<br />
(3)<br />
Ch©u ®Þnh nghÜa: Trao lêi lµ vËn ®éng 김길영 외, 한국어 화용론, 세종물판사, 2003, tr.42.<br />
<br />
<br />
68 Nh©n lùc khoa häc x· héi Sè 4-2013<br />
hoµng thÞ yÕn<br />
<br />
b¸o-có ph¸p(4). sung hoÆc x¸c nhËn râ h¬n vÒ TG§ thiÕu<br />
Lª §«ng nhÊn m¹nh: “BÊt cø c©u tr¶ lêi têng minh sau khi tiÕp nhËn ph¶n øng<br />
cô thÓ nµo ®îc ®a ra cho mét c©u hái cña ®èi ph¬ng. Trong bµi viÕt nµy, chóng<br />
còng ®Òu b¾t buéc ph¶i chÊp nhËn c¸c TG§ t«i xÐt quan hÖ gi÷a TG§ víi V§HT dùa<br />
cña nã”(5). Nh vËy, tÝnh ch©n thùc vµ ®Çy vµo møc ®é têng minh hay thiÕu têng<br />
®ñ cña c¸c th«ng tin TG§ trong biÓu thøc minh ë c¶ hai lo¹i TG§ tõ vùng vµ TG§<br />
ng÷ vi hái (BTNVH) lµ ®iÒu kiÖn cÇn vµ ®ñ th«ng b¸o có ph¸p.(4)<br />
®Ó hµnh ®éng hái (H§H) ®îc tiÕn hµnh 2. TiÒn gi¶ ®Þnh têng minh vµ vËn<br />
b×nh thêng vµ yªu cÇu nhËn thøc cã thÓ ®éng héi tho¹i<br />
®îc ®¸p øng mét c¸ch ch©n thùc. Víi t c¸ch lµ ®¬n vÞ bËc díi cña cuéc<br />
1.3. Mèi quan hÖ gi÷a tiÒn gi¶ ®Þnh vµ tho¹i híng tíi mét chñ ®Ò duy nhÊt, ®o¹n<br />
vËn ®éng héi tho¹i tho¹i cã cÊu tróc kh¸c ®a d¹ng vµ phøc t¹p.<br />
Trong giao tiÕp ng«n ng÷ nãi chung vµ Trong giíi h¹n cña bµi viÕt, chóng t«i sÏ<br />
khi thùc hiÖn H§H nãi riªng, viÖc ®a ra ph©n tÝch 3 m« h×nh c¬ b¶n nhÊt (mét tham<br />
mét TG§ kh«ng râ rµng, thiÕu têng minh tho¹i, cÆp trao ®¸p hái-tr¶ lêi tèi thiÓu vµ<br />
sÏ g©y khã kh¨n cho ®èi tîng giao tiÕp cÆp trao ®¸p hái-tr¶ lêi më réng) víi TG§<br />
trong viÖc cung cÊp th«ng tin ®óng víi têng minh theo diÔn tiÕn cña V§HT.<br />
tiªu ®iÓm hái(6). 2.1. §o¹n tho¹i chøa mét tham tho¹i lµ<br />
(1) 영림: 괜찮아? Youngrim: Kh«ng sao biÓu thøc ng÷ vi hái<br />
chø? §o¹n tho¹i cã thÓ chØ t¬ng øng víi mét<br />
혜란: 모르겠어. 괜찮아서 주무시는 건지 tham tho¹i cña Sp1, trong trêng hîp<br />
약 기운에 주무시는건지 hµnh ®éng håi ®¸p cña Sp2 ®îc thÓ hiÖn<br />
Hyeran: Kh«ng biÕt. Ngñ do thuèc hay b»ng hµnh ®éng phi ng«n ng÷ hoÆc th¸i ®é<br />
do b×nh t©m l¹i råi n÷a. im lÆng. H·y xÐt vÝ dô sau:<br />
영림: 언니 말고 너, 너 괜찮냐고? (2) 동호: (운전하고)...! Dongho (l¸i xe)...!<br />
Youngrim: Kh«ng ph¶i mÑ mµ lµ ch¸u, 인순: (뒷좌석에 생각에 잠겨 앉은)...!<br />
c« hái ch¸u kh«ng sao chø?<br />
혜란: 응 괜찮아(7). Hyeran: V©ng, ch¸u (4)<br />
Tuy nhiªn, c¸c nhµ Hµn ng÷ cßn tiÕn hµnh ph©n<br />
kh«ng sao. biÖt gi÷a 1) TG§ thùc (사실적 전제)vµ 2) TG§ kh«ng<br />
thùc (비사실적 전제)- gi¶ ®Þnh ®iÒu kh«ng ph¶i lµ sù<br />
Youngrim lµ c« ruét vµ ngêi qu¶n lÝ thùc hoÆc tr¸i víi thùc tÕ. Mçi lo¹i trªn l¹i ph©n<br />
cña Hyran-diÔn viªn ®iÖn ¶nh næi tiÕng. thµnh c¸c tiÓu lo¹i: 1) TG§ tõ vùng thùc/kh«ng thùc<br />
(낱말에 의한 전제/ 낱말의 비사실적 전제) vµ 2) TG§<br />
Hyeran hiÓu nhÇm lêi hái th¨m cña ngêi th«ng b¸o-có ph¸p thùc/ kh«ng thùc (구/절/문장에<br />
c« lµ híng tíi mÑ chø kh«ng ph¶i b¶n 의한 전제/ 구/절/문장의 비사실적 전제). Tham kh¶o<br />
th©n m×nh. V× vËy, chØ khi Youngrim x¸c 김길영 외, 한국어 화용론, 세종물판사, 2003, tr.46-52.<br />
(5)<br />
Lª §«ng, Ng÷ nghÜa- ng÷ dông c©u hái chÝnh danh<br />
lËp TG§ têng minh th× th«ng tin phï (trªn ng÷ liÖu tiÕng ViÖt), luËn ¸n tiÕn sÜ, §¹i häc<br />
hîp míi ®îc cung cÊp. Khoa häc x· héi vµ Nh©n v¨n, §¹i häc Quèc gia Hµ<br />
Néi,1996, tr.43.<br />
Trong giao tiÕp, nÕu ph¸n ®o¸n vÒ sù së (6)<br />
Lª §«ng, s®d, tr.44 nhÊn m¹nh: “C¸i cha biÕt ®ång<br />
h÷u chung TG§ liªn quan gi÷a ngêi hái thêi còng l¹i lµ c¸i ®· biÕt ë mét chõng mùc nµo ®ã vµ<br />
nhÊt thiÕt ph¶i trong mét mèi liªn hÖ nhÊt ®Þnh víi<br />
vµ ®èi tîng giao tiÕp kh«ng chÝnh x¸c, c¸i ®· biÕt… (lîc)”.<br />
(7)<br />
TG§ cung cÊp kh«ng ®ñ hoÆc kh«ng râ B»ng chøng ngo¹i t×nh tËp 45, (Phßng kh¸ch tÇng 1,<br />
nhµ Hyeran/ Youngrim ®ang ngåi víi JinJoo, Hyeran<br />
rµng, hä sÏ ph¶i cung cÊp th«ng tin bæ tõ phßng trong bíc ra.<br />
<br />
<br />
Sè 4-2013 Nh©n lùc khoa häc x· héi 69<br />
tiÒn gi¶ ®Þnh vµ vËn ®éng héi tho¹i...<br />
<br />
Insoon: (M¶i suy nghÜ ë ghÕ sau)...! giao tiÕp vÉn kh«ng gÆp bÊt k× mét trë<br />
보리: (두리번대며) 지금 어디 가는 깁니꺼? ng¹i nµo. Cã thÓ thÊy, ngêi nghe hiÓu<br />
Bori ( ng¬ ng¸c) Giê m×nh ®i ®©u ®©y ¹? hµnh vi chñ híng cña BTNVH ph¸n ®Þnh<br />
동호: (슬쩍 눈치만 보면)...! Dongho (liÕc trªn yªu cÇu cung cÊp th«ng tin cô thÓ vÒ<br />
nh×n)...! thêi tiÕt ngµy mai(11).<br />
인순: (굳어진 채 창밖만 보고)...! Insoon: 2.3. §o¹n tho¹i chøa cÆp trao ®¸p hái-<br />
Nghiªm mÆt nh×n ra cöa sæ)…! tr¶ lêi më réng<br />
보리(겁먹은 듯)...?!(8) Bori (h¬i sî)...?! §o¹n tho¹i gåm mét cÆp trao ®¸p hái-<br />
Nhu cÇu nhËn thøc cña Bori ®îc hiÖn tr¶ lêi më réng lµ ®o¹n tho¹i cã cÊu tróc<br />
thùc hãa b»ng BTNVH víi TG§ têng kh¸ ®a d¹ng. Ngoµi c¸c cÆp trao ®¸p phô<br />
minh nhng kh«ng ®îc ®¸p øng, th«ng cã vai trß më tho¹i vµ kÕt tho¹i, c¸c cÆp<br />
tin kh«ng ®îc cung cÊp v× c¶ hai ngêi cã trao ®¸p phô xen gi÷a cÆp trao ®¸p hái-tr¶<br />
mÆt ®Òu im lÆng. lêi ë th©n tho¹i rÊt ®¸ng chó ý. C¨n cø vµo<br />
2.2. §o¹n tho¹i chøa cÆp trao ®¸p hái- tÝnh chÊt phøc t¹p cña c¸c cÆp trao ®¸p<br />
tr¶ lêi tèi thiÓu phô nµy, chóng t«i t¹m thêi x¸c lËp thµnh<br />
(3) 은우: 아빠 여기가 누구 산소라구요? 03 tiÓu nhãm sau: 1) Hái + (trao ®¸p phô<br />
Eunwo: Bè ¬i, ®©y lµ mé ai thÕ ¹? lµm râ lÝ do hái) + Tr¶ lêi; 2) Hái + (trao<br />
전설: 아빠의 아빠...그러니까 너희들의 ®¸p phô lÈn tr¸nh tr¶ lêi) + Tr¶ lêi; 3) Hái<br />
할아버지 산소야!(9) + (trao ®¸p phô v× khã nãi) + Tr¶ lêi(12).<br />
Jeonseol: Lµ bè cña bè... ThÕ nªn, chÝnh Nhãm 1- Hái + (trao ®¸p phô nh»m<br />
lµ mé cña «ng néi c¸c con ®Êy! lµm râ lÝ do hái) + Tr¶ lêi<br />
CÆp trao ®¸p hái-tr¶ lêi trªn lµ cÊu tróc Ngêi ®îc hái thêng chØ cung cÊp<br />
a thÝch theo quan ®iÓm cña trêng ph¸i th«ng tin sau khi ®· lµm râ lÝ do/ môc ®Ých<br />
ph©n tÝch héi tho¹i MÜ. Chóng ®îc t¹o cña hµnh ®éng yªu cÇu cung cÊp th«ng tin<br />
thµnh bëi hai lît lêi lu©n phiªn nhau vµ cña ®èi tîng giao tiÕp.<br />
t¹o thµnh cÆp kÕ cËn hái-tr¶ lêi. Th«ng tin (5) 동호:... 보리씨! 무럭이 아빠가 보건소에<br />
®îc cung cÊp kÞp thêi ®¸p øng mét c¸ch 근무하던 의사라고 했죠?<br />
®Çy ®ñ nhu cÇu nhËn thøc cña ngêi hái. Dongho:.. Bori nµy! Bè cña Muleuki lµ<br />
Trong thùc tÕ giao tiÕp, th«ng tin ®îc b¸c sÜ, tríc lµm ë tr¹m y tÕ µ?<br />
cung cÊp cã thÓ lÖch ®iÓm hái, lîng th«ng<br />
tin cã thÓ Ýt hoÆc nhiÒu h¬n møc yªu cÇu,<br />
(8)<br />
vÝ nh: tr¶ lêi cho mét c©u hái ph¸n ®Þnh Mèi nh©n duyªn, tËp 26, c¶nh 28, trªn ®êng/trong<br />
xe cña Insun.<br />
l¹i lµ lêi gi¶i thÝch.v.v... XÐt ®o¹n tho¹i (9)<br />
Mèi nh©n duyªn, tËp 1, c¶nh 24: Mé cña bè<br />
díi ®©y: Jeonseol, 1 gãc nghÜa trang ë Chuncheon (Jeonseol bÕ<br />
Jiwo, tay d¾t Eunwo ®i ®Õn mé).<br />
(4) 유키코: 내일 날씨를 알아요? (ph¸n ®Þnh) (10)<br />
전미순, 문화속 한국어 2(Learning easy Korean by<br />
Yukiko: (C¸c cËu) cã biÕt thêi tiÕt ngµy the Culture 2, 제10과: 내일의 날씨입니다, Korea<br />
mai kh«ng? Language Plus, Korean Service-Institute, 2009, tr5.<br />
(11)<br />
Trêng ph¸i lÝ thuyÕt héi tho¹i Geneve (Thôy SÜ):<br />
유명: 푹푹찌는 더위가 계속되다가 한 mét tham tho¹i cã mét hµnh vi chñ híng vµ cã thÓ cã<br />
차례 소나기가 온대요. mét hoÆc mét sè hµnh vi phô thuéc. Hµnh vi chñ<br />
Yumyeong: ThÊy b¶o lµ n¾ng nãng oi híng cã chøc n¨ng trô cét, quyÕt ®Þnh híng cña<br />
tham tho¹i vµ quyÕt ®Þnh hµnh vi ®¸p thÝch hîp cña<br />
bøc sau ®ã cã ma rµo. (gi¶i thÝch) ngêi ®èi tho¹i.<br />
(12)<br />
지혜: 저는 더위를 많이 타는데 큰일이네요(10). Ngoµi ra cßn cã c¸c ®o¹n tho¹i víi cÆp trao ®¸p phô<br />
mang ý nghÜa ®a d¹ng kh¸c. Tuy nhiªn, do nh÷ng cÊu<br />
Jihye: Gay nhØ, tí kÐm chÞu nãng l¾m, tróc nµy lÎ tÎ vµ kh«ng ®iÓn h×nh nªn chóng t«i kh«ng<br />
Tuy tr¶ lêi lÖch tiªu ®iÓm hái nhng ®Ò cËp ë ®©y.<br />
<br />
<br />
70 Nh©n lùc khoa häc x· héi Sè 4-2013<br />
hoµng thÞ yÕn<br />
<br />
보리: 야? ... 그건... 왜? Bori: D¹?... T¹i l¾ng thªm v× m×nh. KÕt thóc ®o¹n tho¹i<br />
sao anh l¹i hái vËy? víi th«ng tin ®îc cung cÊp nhng cã thÓ<br />
동호: 그냥, 궁금해서요! 맞습니까? thÊy ngêi em kh«ng thËt tin l¾m vµo<br />
Dongho: V× tß mß th«i! §óng thÕ kh«ng? c¸ch gi¶i thÝch cña chÞ g¸i m×nh.<br />
보리: 야... (lîc). Bori: V©ng(13). Nhãm 3- Hái + (trao ®¸p phô v× khã<br />
Trong sè 10 phiÕu ®o¹n tho¹i, cã tíi 6 tr¶ lêi) + Tr¶ lêi.<br />
trêng hîp gi¶i thÝch lµ do tß mß/muèn LÝ do ngêi ®îc hái tá ra gÆp khã kh¨n<br />
biÕt (궁금해서), nh÷ng lÝ do kh¸c lµ: v× trong viÖc cung cÊp th«ng tin thÓ hiÖn qua<br />
quan t©m, v× lo l¾ng...(14) nguån t liÖu kh¸ ®a d¹ng nh sau: 1)<br />
Nhãm 2- Hái + (trao ®¸p phô ®Ó lÈn th«ng tin liªn quan ®Õn kØ niÖm buån cña<br />
tr¸nh tr¶ lêi) + Tr¶ lêi ngêi ®îc hái, 2) thÊy b¶n th©n mÊt thÓ<br />
Ngêi nãi kh«ng cung cÊp th«ng tin diÖn khi cung cÊp th«ng tin ngêi nghe<br />
mét c¸ch kÞp thêi kh«ng ph¶i v× thiÕu muèn biÕt, 3) khã tr¶ lêi v× ®ã lµ viÖc hÖ<br />
th«ng tin mµ lÈn tr¸nh viÖc cung cÊp träng, bÊt ngê lín, 4) khã nãi v× th«ng tin<br />
th«ng tin. XÐt vÝ dô sau: cung cÊp kh«ng cã lîi cho ngêi nghe.v.v...<br />
(6) 인서: 어떻게 된 거야? Inseo: ThÕ nµo råi? XÐt vÝ dô sau:(13)<br />
경서: 새벽에나 끝날 거 같다더니 빨리 (7) 인호: 근데 이유가 뭐예요?... 왜 인호란<br />
들어왔다? 이름을 전설로 바꿨어요?<br />
Kyoungseo: Tëng s¸ng sím mai míi Inho: Nhng lÝ do lµ g× thÕ? T¹i sao anh<br />
xong, vÒ sím nhØ? l¹i ®æi tªn Inho thµnh Jeonseol?<br />
인서: 뭐야? 손은 왜 다쳤고 휴대폰은 왜 전설: (굳어지고)...! Jeonseol: (nghiªm<br />
박살이 난 건데? nÐt mÆt)...!<br />
Inseo: G× thÕ nµy? Sao tay chÞ bÞ 인호: (조심스레) 뭐... 말 못 할 이유라도 있어요?<br />
th¬ng? Sao ®iÖn tho¹i l¹i vì n¸t thÕ nµy? Inho: (thËn träng): Sao?... Anh cã<br />
경서:저녁은 먹었어? Kyoungseo: Em ¨n chuyÖn khã nãi µ?<br />
tèi råi chø? 전설: (괴로운 듯 한 숨 쉬며 외면하면)...!<br />
인서:말 돌리지 말고. 무슨 일이야? 무슨 Jeonseol (thë dµi vÎ ®au buån, kh«ng ®¸p)...!<br />
일인데, 내가 기다릴 거 뻔히 알면서 그러고 인호:(느끼고) 알았어요... 그렇게 힘든 애기라면...<br />
있었어? Inseo: §õng cã l¶ng tr¸nh n÷a. Cã Inho (c¶m th«ng): §îc råi... nÕu lµ<br />
chuyÖn g× thÕ? Cã chuyÖn g× mµ biÕt lµ em chuyÖn buån ®Õn møc Êy th×...<br />
®îi mµ l¹i nh thÕ? 전설: 그래요... 힘든 애기예요... 두번 다시<br />
경서:하니 깨겠다. Kyoungseo: Hani thøc 떠올리고 싶지 않은 기억이니까... 하지만<br />
giÊc mÊt. 인호씨가 듣구 싶다면 말해줄게요...<br />
인서:언니 Inseo: ChÞ. Jeonseol: Ph¶i... chuyÖn buån l¾m... ®ã<br />
경서:아무 일도 없었어. 그냥 넘어져서 lµ kÝ øc mµ anh kh«ng muèn nhí l¹i lÇn<br />
손도 다치고 휴대폰도 깨지고, 그래서 시간이 thø 2... nhng nÕu em muèn nghe th× anh<br />
걸렸던 거뿐이야. Kyoungseo: Kh«ng cã sÏ nãi cho em biÕt.<br />
chuyÖn g× c¶. ChÞ bÞ vÊp ng· nªn bÞ xíc ë<br />
(13)<br />
tay, ®iÖn tho¹i vì, vÒ nhµ muén th«i mµ. Mèi nh©n duyªn, tËp 22, c¶nh 32.<br />
(14)<br />
KÕt qu¶ kh¶o s¸t cho thÊy, cã trêng hîp sau khi<br />
인서: 참 말이 된다. Inseo: Lµ thËt ®©y. tr¶ lêi, cung cÊp th«ng tin Sp2 míi hái lÝ do. Tuy<br />
경서: 정말이야. Kyoungseo: ThËt mµ(15). nhiªn, trêng hîp nµy Ýt gÆp. (Cã d¹ng sau:... 근데<br />
Trong ®o¹n tho¹i trªn, cã thÓ nãi, 그런 건 와 묻습니까?... Nhng t¹i sao anh l¹i hái<br />
chuyÖn ®ã?) Mèi nh©n duyªn tËp 23, c¶nh 2.<br />
Kyoungseo kh«ng tr¶ lêi vµo chuyÖn em (15)<br />
B»ng chøng ngo¹i t×nh, tËp 6, nhµ Kyoungseo,<br />
g¸i gÆng hái v× kh«ng muèn em ph¶i lo Kyoungseo ®ang ch¨m chó vµo mµn h×nh m¸y tÝnh.<br />
<br />
<br />
Sè 4-2013 Nh©n lùc khoa häc x· héi 71<br />
tiÒn gi¶ ®Þnh vµ vËn ®éng héi tho¹i...<br />
<br />
인호:...? Inho:...? KÕt qu¶ kh¶o s¸t trªn 6000 phiÕu t<br />
전설: (괴로운 듯 한 숨 내쉬고)... 인호 대신 liÖu tiÕng Hµn chøa cÆp trao ®¸p hái-tr¶<br />
전설로 이름을 바꾼 건 할머니셨어요... 그 lêi chØ rót ra ®îc 83 phiÕu cã TG§ thiÕu<br />
이름이 나한테 불행만 가져다줬으니까... têng minh. Trong ®ã, TG§ thuéc c¸c biÓu<br />
그래서 그 불행을 어떤 식으로든 끊어주고 thøc ng÷ vi kh«ng thùc hiÖn H§H: 16<br />
싶으셨나 봐요...(16) phiÕu (19 %), ë BTNVH: 67 phiÕu (81%).<br />
Jeonseol (thë dµi): Bµ ®· ®æi tªn Inho Cã 5 phiÕu chøa 2 TG§ thiÕu têng minh.<br />
thµnh Jeonseol cho anh... V× c¸i tªn ®ã chØ Tæng sè trêng hîp TG§ thiÕu têng<br />
mang l¹i bÊt h¹nh cho anh th«i. Cã lÏ bµ minh lµ 72.<br />
muèn b»ng c¸ch nµo ®ã, chÊm døt nh÷ng 3.1. Ph¶n øng håi ®¸p ®èi víi hµnh<br />
bÊt h¹nh ®ã cho anh... ®éng hái thùc hiÖn bëi biÓu thøc ng÷ vi hái<br />
Th«ng tin Inho muèn biÕt liªn quan ®Õn chøa tiÒn gi¶ ®Þnh thiÕu têng minh<br />
kÝ øc ®au buån cña Jeonseol, tuy nhiªn Håi ®¸p cña c¸c BTNVH cã TG§ thiÕu<br />
quan hÖ cña hai ngêi ®ñ gÇn gòi ®Ó têng minh thÓ hiÖn trªn cø liÖu nh sau:<br />
Jeonseol cã thÓ më lßng nãi ra t©m sù s©u 1) ph¶n øng b»ng th¸i ®é im lÆng: 12<br />
kÝn cña m×nh. phiÕu - 12 trêng hîp; 2) ph¶n øng b»ng<br />
Nh vËy, víi TG§ têng minh, V§HT lêi ®Ó lµm râ TG§: 54 phiÕu - 59 trêng<br />
trong ®o¹n tho¹i cã khëi ®Çu kh¸ thuËn hîp; 3) cung cÊp th«ng tin (hiÓu sai TG§):<br />
lîi, còng nhê vËy, diÔn tiÕn cña V§HT 01 phiÕu - 01 trêng hîp. Ph¶n øng håi<br />
®îc ph¸t triÓn thuËn lîi. ®¸p b»ng lêi cña ngêi ®îc hái híng tíi<br />
3. TiÒn gi¶ ®Þnh thiÕu têng minh yªu cÇu lµm râ TG§ thiÕu têng minh<br />
vµ vËn ®éng héi tho¹i ®îc tæng hîp nh ë b¶ng sau:<br />
B¶ng1: Ph¶n øng håi ®¸p b»ng lêi ®èi víi TG§ thiÕu têng minh<br />
STT Nhãm C¸c d¹ng ph¶n øng lêi ®¸p TÇn sè<br />
1 네?/예? 네? /예? 7<br />
2 뭘?/뭐? 뭘? 뭘요?/ N이/가 뭘요?/ 또 뭘요? 27<br />
아, 뭘?/ 뭐가?/ 뭐가요?/ 응? 뭐가?...<br />
3 무슨 소리? 무슨 소리(야)?/ 뭐라고?/ 대체 뭔 소립니가?/ 무슨 10<br />
소리에요?/ 뭘 말이에요? 뭐, 뭔 말입니까?...<br />
4 LÆp th«ng tin cha râ XuÊt hiÖn ®a d¹ng theo chñ ®Ò giao tiÕp. 15<br />
<br />
B»ng c¸ch lÆp l¹i tõ/côm tõ chØ th«ng 9) 영림: 혜란이 약 어딨어요? Youngrim:<br />
tin cha râ trong BTNVH, ngêi nãi gi¸n Thuèc cña Hyeran ë ®©u nhØ?(16)<br />
tiÕp yªu cÇu ngêi hái cung cÊp chi tiÕt h¬n 순임: 무슨 약이에요? Sunim: Thuèc nµo?<br />
vÒ th«ng tin trong TG§. Díi ®©y lµ 2 trÝch Trong thùc tÕ giao tiÕp, viÖc ph¶n øng<br />
®o¹n gåm BTNVH chøa TG§ thiÕu têng b»ng lêi ®èi víi c¸c TG§ thiÕu têng m×nh<br />
minh vµ ph¶n øng lêi ®¸p t¬ng øng:) sÏ cã t¸c ®éng tÝch cùc h¬n th¸i ®é im<br />
lÆng, cho thÊy ý muèn céng t¸c, th¸i ®é<br />
8) 재용: 니, 그날 왜 안 나왔냐? Jaeyong:<br />
Em, sao h«m ®ã em kh«ng tíi? (16)<br />
Mèi nh©n duyªn, tËp 32, c¶nh 1.<br />
경서: 그날?(17) Kyoungseo: H«m ®ã? (17)<br />
B»ng chøng ngo¹i t×nh tËp 2, b·i biÓn.<br />
<br />
<br />
72 Nh©n lùc khoa häc x· héi Sè 4-2013<br />
hoµng thÞ yÕn<br />
<br />
s½n sµng hîp t¸c, cung cÊp th«ng tin cña 보리:...? Bori:...?<br />
Sp2 ®èi víi ®èi tîng giao tiÕp. 동호: 주차장에서 장신호씨 만난 날... C¸i<br />
3.2. C¸c nhãm tiÒn gi¶ ®Þnh thiÕu têng h«m gÆp Shinho ë b·i xe Êy...<br />
minh 보리:...야! 힘들었어예!...(19) Bori: µ. V©ng ¹.<br />
Khi TG§ thiÕu têng m×nh cha ®îc ViÖc gi¶i thÝch râ ®èi tîng/ sù viÖc<br />
lµm râ th× giao tiÕp khã thu ®îc thµnh ®îc chØ xuÊt trong BTNVH chøa ®¹i tõ<br />
c«ng. Tïy theo hoµn c¶nh giao tiÕp cô thÓ, thay thÕ lµ yªu cÇu mµ biÓu thøc têng<br />
ngêi hái gi¶i thÝch, bæ sung hoÆc x¸c minh hãa TG§ ph¶i ®¸p øng ®Ó ngêi hái<br />
nhËn râ TG§ ®Ó ®èi tîng giao tiÕp cã ®ñ cã thÓ nhËn ®îc th«ng tin cÇn thiÕt mét<br />
c¨n cø cung cÊp ®óng th«ng tin m×nh cha c¸ch chÝnh x¸c.<br />
biÕt cÇn biÕt. TG§ thiÕu têng minh lµ do Nhãm 3. Do kh«ng ®Ò cËp tíi t×nh<br />
c¸c lÝ do sau: 1) do tØnh lîc c¸c thµnh huèng/ th«ng tin liªn quan.<br />
phÇn cña BTNVH; 2) do kh«ng lµm râ ®èi Kh«ng ®Ò cËp tíi t×nh huèng liªn quan<br />
tîng ®îc thay thÕ/ ngÇm chØ; 3) do khiÕn TG§ th«ng b¸o-có ph¸p thiÕu têng<br />
kh«ng ®Ò cËp tíi t×nh huèng/ th«ng tin liªn minh. BTNVH chøa nh÷ng TG§ nµy<br />
quan.v.v... thêng biÓu ®¹t nh÷ng néi dung nh: 1)<br />
Nhãm 1. Do tØnh lîc c¸c thµnh hái vÒ suy nghÜ cña ®èi ph¬ng, 2) hái vÒ<br />
phÇn cña BTNVH t©m tr¹ng ®èi ph¬ng, 3) yªu cÇu ®èi<br />
Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n khiÕn ph¬ng x¸c nhËn mét sù viÖc nµo ®ã, 4)<br />
TG§ thiÕu têng minh lµ bÞ tØnh lîc c¸c hái vÒ môc ®Ých hµnh ®éng cña ®èi ph¬ng,<br />
thµnh phÇn trong kÕt cÊu cña BTNVH. Cô 5) hái vÒ dù ®Þnh cña ®èi ph¬ng.v.v...<br />
thÓ lµ, BTNVH cã thÓ bÞ tØnh lîc chñ (12) 해성: 넌 괜찮아? Haeseong: CËu<br />
ng÷, bæ ng÷, ®Þnh ng÷, tr¹ng ng÷.v.v... kh«ng sao chø?<br />
H·y xÐt vÝ dô sau: 경서: 뭐가? Kyoungseo: VÒ ®iÒu g×?<br />
(10) 인서: 어떡할 거야? Inseo: (ChÞ) ®Þnh 해성: 혜란이하고, 어때? 같이 일 할 만해?<br />
(lµm) thÕ nµo? Haeseong: Víi Hyeran, thÕ nµo? KÕt<br />
경서: 뭘? Kyoungseo: Lµm g×? hîp tèt chø?<br />
인서: 주홍글씨 말이야. 쓸 거야? 말 거야? 경서: 그렇지, 뭐. 작가하고 배우는 연습할<br />
(lîc)(18) 때 말고는 별로 부딫칠 일이 없으니까(20).<br />
Inseo: Vë Juhonggeul-ssi Êy. ChÞ ®Þnh Kyoungseo: TÊt nhiªn råi. V× biªn kÞch vµ<br />
viÕt hay kh«ng viÕt? diÔn viªn ngoµi nh÷ng buæi tËp ra th× còng<br />
V× Inseo ®· lîc bá phÇn bæ ng÷ trong kh«ng cã viÖc g× va ch¹m mµ.<br />
BTNVH khi thùc hiÖn H§H nªn Kyoungseo T liÖu kh¶o s¸t cho thÊy, cã thÓ v× h¬n<br />
kh«ng hiÓu ý em g¸i ®Þnh hái g×. mét trong nh÷ng nguyªn nh©n nªu trªn<br />
Nhãm 2. Do kh«ng lµm râ ®èi tîng khiÕn TG§ trong BTNVH thiÕu têng<br />
®îc thay thÕ hoÆc ngÇm chØ minh. XÐt vÝ dô díi ®©y:<br />
Sö dông ®¹i tõ/ phã tõ/ tÝnh tõ chØ xuÊt; (13) 용진: 별일없이 잘 넘어간 거야?<br />
sö dông ®¹i tõ phiÕm chØ, ®¹i tõ nh©n Yongjin: Vît qua mäi chuyÖn thuËn lîi<br />
xng. v.v... khi cha lµm râ ®èi tîng ®îc chø?<br />
thay thÕ hay ngÇm ¸m chØ còng khiÕn cho 재용: 예? Jaeyong: D¹?<br />
TG§ thiÕu têng minh.<br />
(11) 동호: 그날... 많이 힘들었죠?–Dongho: (18)<br />
B»ng chøng ngo¹i t×nh tËp 19, bÕp nhµ Kyeoengseo.<br />
H«m ®ã... ch¾c vÊt v¶ l¾m? (19)<br />
Mèi nh©n duyªn, tËp 32, c¶nh 23.<br />
<br />
<br />
Sè 4-2013 Nh©n lùc khoa häc x· héi 73<br />
tiÒn gi¶ ®Þnh vµ vËn ®éng héi tho¹i...<br />
<br />
용진: 애 엄마 말이야. 감독 만나서 별일 ®ã chø?<br />
없었대? 풍호: 그놈이 누군데? Pungho: G· ®ã lµ<br />
Yongjin: Lµ mÑ con bÐ Êy. MÑ nã gÆp ai kia?<br />
®¹o diÔn mäi chuyÖn tèt ®Ñp chø? 상태: 저번에 일본 놈 작살낸 놈.<br />
재용: 감독을 못 만나고 들어왔나봐요(21). Sangthe: G· lÇn tríc ®¸nh g· ngêi<br />
Jaeyong: H×nh nh kh«ng gÆp ®îc nªn NhËt mét trËn t¬i bêi Êy.<br />
l¹i vÒ råi ¹. 풍호: 일본 놈 작살? 아하 그 놈... (lîc)(24)<br />
BTNVH trong ®o¹n tho¹i trªn bÞ tØnh Pungho: §¸nh g· ngêi NhËt mét trËn<br />
lîc chñ ng÷ vµ kh«ng cung cÊp t×nh t¬i bêi? µ ha... g· ®ã...<br />
huèng/ th«ng tin liªn quan. ChÝnh v× vËy, Trong ®o¹n tho¹i trªn, hai bªn giao tiÕp<br />
®Ó ngêi nghe cung cÊp th«ng tin, ngêi ®Òu hiÓu râ “g· ®ã” lµ ngêi nh thÕ nµo<br />
hái ®· ph¶i bæ sung thªm chñ ng÷ bÞ tØnh trong khi ngêi ngoµi cuéc chØ cã thÓ biÕt<br />
lîc vµ cung cÊp th«ng tin liªn quan trong nh©n vËt thø 3 ®ã lµ: “G· kh«ng cã c¬ may<br />
biÓu thøc têng minh hãa TG§(22). nµo/ G· lÇn tríc ®¸nh g· ngêi NhËt mét<br />
3.3. BiÓu thøc têng minh hãa tiÒn gi¶ ®Þnh trËn t¬i bêi”...<br />
1) VÒ chñ thÓ têng minh hãa TG§ 3) VÒ ph¬ng thøc têng minh hãa TG§<br />
Th«ng tin TG§ thiÕu têng minh C¸c ph¬ng thøc têng minh hãa TG§<br />
thêng ®îc b¶n th©n ngêi hái lµm râ, trong c¸c BTNVH ®îc thiÕt lËp theo c¸c<br />
Tuy nhiªn, còng cã trêng hîp dùa vµo nguyªn nh©n khiÕn TG§ m¬ hå, kh«ng râ<br />
ngêi ®îc hái nh díi ®©y: rµng. Cô thÓ nh sau:<br />
(14) 용진: 들어오면서 못 봤지?Yongjin: a. Bæ sung thµnh phÇn bÞ tØnh lîc<br />
Khi vµo kh«ng gÆp chø? trong BTNVH.<br />
재용: 누구?? 혜란이 어머니요? Jaeyong: (16) 순임: 병원이 어디예요? Sun im:<br />
Ai ¹? MÑ cña Hyeran Êy ¹? BÖnh viÖn ë ®©u?<br />
용진: 응, 갔지? 번써 갔지?Yongjin: õ, ®i 영림: 네? Youngsim: D¹?<br />
råi h¶? §i råi ph¶i kh«ng? 순임: 혜란이가 사산한 병원이에요. (lîc)<br />
재용: 예(23) Jaeyong: V©ng ¹. Sunim: BÖnh viÖn n¬i Hyeran bÞ sÈy<br />
2) VÒ møc ®é têng minh hãa TG§ thai Êy.<br />
Mèi quan hÖ t¬ng t¸c gi÷a hai bªn 영림: 해산포에 있는 해산병원이에요. (lîc)(25)<br />
tham gia giao tiÕp cµng gÇn gòi, hä cµng Youngrim: Lµ bÖnh viÖn Haesan ë<br />
cã nhiÒu ®iÓm chung vµ dÔ dµng, nhanh Haesanpo.<br />
chãng hiÓu nhau h¬n.<br />
XÐt t×nh huèng sau: (20)<br />
B»ng chøng ngo¹i t×nh tËp 39, Qu¸n cµ phª/<br />
(15) 풍호:... 게임 잡혔다며? Pungho: Haeseung ngåi ®èi diÖn víi Kyoungseo.<br />
(21)<br />
B»ng chøng ngo¹i t×nh, tËp 41, nhµ Kyoungseo,<br />
Nghe nãi ®· lªn lÞch thi ®Êu råi ¹? Jaeyong ®ang ®Æt Hani ngñ.<br />
상태: 어... 그게 잡히긴 잡혔는데 Sangthe: (22)<br />
Cã thÓ thÊy, TG§ thuéc nhãm 2 lµ c¸c TG§ tõ vùng<br />
- g¾n víi mét tõ hoÆc mét tæ hîp tõ; TG§ trong nhãm<br />
ê... Lªn lÞch th× lªn råi... 1 vµ nhãm 3 lµ c¸c TG§ th«ng b¸o có ph¸p - g¾n víi<br />
풍호: 누구야? Pungho: Ai thÕ ¹? viÖc ph©n bè trung t©m th«ng b¸o trong c©u. Tham<br />
kh¶o Lª §«ng, Ng÷ nghÜa - ng÷ dông c©u hái chÝnh<br />
상태: 운도 지지리도 없는 놈 Sangthe: G·<br />
danh (trªn ng÷ liÖu tiÕng ViÖt), luËn ¸n tiÕn sÜ, §¹i häc<br />
kh«ng cã c¬ may nµo Khoa häc x· héi vµ Nh©n v¨n, §¹i häc Quèc gia Hµ<br />
풍호: (계속 하면서) 무슨 소리야? Pungho Néi, 1996, tr.39.<br />
23)<br />
B»ng chøng ngo¹i t×nh, tËp 44.<br />
(hái tiÕp): Anh b¶o sao? (24)<br />
Gµ trèng nu«i con tËp 1, c¶nh 72.<br />
상태: 그놈 알지? Sangthe: CËu biÕt g· (25)<br />
B»ng chøng ngo¹i t×nh, tËp 34.<br />
<br />
<br />
74 Nh©n lùc khoa häc x· héi Sè 4-2013<br />
hoµng thÞ yÕn<br />
<br />
b. Bæ sung th«ng tin vÒ ®èi tîng/ minh th× giao tiÕp sÏ thµnh c«ng.<br />
tr¹ng th¸i ®îc thay thÕ hoÆc ngÇm chØ KÕt luËn<br />
gi¶i thÝch cô thÓ “ngµy ®ã” lµ “ngµy nµo”, Cã thÓ thÊy, gi÷a TG§ vµ V§HT cã mèi<br />
“g· ®ã” lµ “g· nµo”, “nh thÕ” lµ “nh thÕ quan hÖ g¾n bã trùc tiÕp vµ mËt thiÕt. Tïy<br />
nµo” v.v... theo møc ®é têng minh cña TG§ trong<br />
(17) 하리:... 김선생님.Hari:... C« gi¸o Kim. BTNVH, V§HT cã kh¶ n¨ng x¸c lËp<br />
레지: 왜 뭐 할말 있어? Reji: Sao, em ®Þnh nh÷ng m« h×nh cÊu tróc ®o¹n tho¹i ®a<br />
nãi g×? d¹ng. Ngîc l¹i, th«ng qua V§HT, TG§<br />
하리: (좀 머뭇대다) 저한테 왜 그러세요? thiÕu têng minh ®îc têng minh hãa,<br />
Hari (Êp óng) Sao c« l¹i nh thÕ ®èi víi t¹o tiÒn ®Ò cho hµnh ®éng tr¶ lêi cung cÊp<br />
em? th«ng tin.(26)<br />
레지: 뭐가? Reji: Lµ sao? §Ó thµnh c«ng trong giao tiÕp, cÇn thiÕt<br />
하리: 왜 절 그렇게 미워하시는데요 (lîc)(26) cã mét sù t¬ng t¸c chÆt chÏ gi÷a hai bªn<br />
Hari: Sao c« ghÐt em thÕ... tham gia giao tiÕp, sù th«ng hiÓu vµ quan<br />
c. Cung cÊp bæ sung th«ng tin/ t×nh t©m ®Õn ®èi ph¬ng, kh¶ n¨ng tiÕp nhËn<br />
huèng liªn quan: Sö dông BTNVH nguyªn nh÷ng th«ng tin ®îc chuyÓn t¶i b»ng<br />
cÊp hoÆc/ vµ kÕt hîp víi BTNVH têng nh÷ng yÕu tè phi ng«n ng÷, ý thøc ®iÒu<br />
minh nh»m lµm râ t×nh huèng/ hoµn c¶nh chØnh quan ®iÓm, lËp trêng cè h÷u cña<br />
hoÆc cung cÊp th«ng tin liªn quan(27). b¶n th©n cho phï hîp víi t×nh huèng giao<br />
(18) 준식: (진정시키며) 아니... 결혼 못 tiÕp cô thÓ.<br />
하겠단 이유가 뭐야?<br />
Junsik (trÊn tÜnh): VËy... lÝ do cËu TµI LIÖU THAM KH¶O<br />
kh«ng thÓ kÕt h«n lµ g×? 1. §ç H÷u Ch©u (2005), §ç H÷u Ch©u<br />
신호: (망설이고)...! Shinho (hoang mang)...! tuyÓn tËp, tËp 2 §¹i c¬ng - Ng÷ dông häc<br />
준식 (버럭) 이유가 뭐냐고!!! Junsik(næi - Ng÷ ph¸p v¨n b¶n, Nxb. Gi¸o dôc, 927tr.<br />
c¸u): LÝ do lµ g×!!! 2. Lª §«ng (1996), Ng÷ nghÜa - ng÷ dông<br />
신호: (망설인다)...! Shinho (hoang mang)...! c©u hái chÝnh danh (trªn ng÷ liÖu tiÕng ViÖt),<br />
준식 (화나 멱살 잡으며) 대체 파혼하겠 luËn ¸n tiÕn sÜ, §¹i häc Khoa häc x· héi vµ<br />
다는 이유가 뭐냐구 묻잖아 이놈아? Junsik Nh©n v¨n, §¹i häc Quèc gia Hµ Néi.<br />
(næi giËn, tóm ngùc ¸o Shinho): Tao ®ang 3. NguyÔn ThiÖn Gi¸p (2009), Dông häc<br />
hái rèt cuéc th× lÝ do tõ h«n lµ g× mµ, c¸i ViÖt ng÷, Nxb. §¹i häc Quèc gia Hµ Néi. 235tr.<br />
th»ng nµy? 4. 김길영 외 (2003), 한국어 화용론, 세종<br />
신호: 저한테... 아이가 있습니다! (lîc)(28) 물판사, 194.<br />
Shinho: Ch¸u... cã con ¹<br />
Ph¸n ®o¸n chÝnh x¸c vèn tri thøc chung (26)<br />
Gµ trèng nu«i con, tËp 3, c¶nh 38.<br />
(27)<br />
®îc hai bªn giao tiÕp së h÷u vµ ®a ra Austin gäi c¸c biÓu thøc ng÷ vi cã ®éng tõ ng÷ vi lµ<br />
biÓu thøc ng÷ vi têng minh (explicit). (“T«i hái mai<br />
mét TG§ têng minh sÏ gãp phÇn chuÈn anh cã ®i kh«ng?”); gäi c¸c biÓu thøc vÉn cã hiÖu lùc ë<br />
bÞ nÒn t¶ng, c¬ së cho cuéc tho¹i diÔn tiÕn lêi nhng kh«ng cã ®éng tõ ng÷ vi lµ biÓu thøc ng÷ vi<br />
nguyªn cÊp (primary) hay biÓu thøc ng÷ vi hµm Èn<br />
thuËn lîi. Mçi khi trao lêi hay trao ®¸p, (implicit). (“Mai anh cã ®i kh«ng?”). DÉn theo §ç H÷u<br />
trong c¶ qu¸ tr×nh liªn t¬ng t¸c, nÕu hai Ch©u, §ç H÷u Ch©u tuyÓn tËp, tËp 2 §¹i c¬ng - Ng÷<br />
dông häc - Ng÷ ph¸p v¨n b¶n, Nxb. Gi¸o dôc, 2005, tr<br />
bªn tham gia giao tiÕp ®Òu cã ý thøc céng 454~455.<br />
t¸c, kÞp thêi bæ sung TG§ thiÕu têng (28)<br />
Mèi nh©n duyªn, tËp 44, c¶nh 30.<br />
<br />
<br />
Sè 4-2013 Nh©n lùc khoa häc x· héi 75<br />