180
KẾT HỢP ĐƯA VĂN HÓA
VÀO VIỆC GIẢNG DẠY KANJI TRONG TIẾNG NHẬT
Mai Thị Ngọc Anh
Trường Đại học Công Nghệ TP.HCM (HUTECH)
Viện Công nghệ Việt - Nhật (VJIT)
Tóm tắt
Hiện nay do nhu cầu công việc, nghiên cứu, học tập hoặc muốn tìm hiểu văn hóa
Nhật Bản theo sở thích v.v… nên số người học tiếng Nhật ở Việt Nam tương đối
đông và vẫn nằm trong xu hướng gia tăng. Tuy nhiên, không ít người học gặp rất
nhiều khó khăn khi học ngôn ngữ này. Nguyên nhân không phải chỉ do sự phức tạp
của ngữ pháp mà còn do khó nhớ được chữ Kanji. Nghiên cứu đã tiến hành khảo
sát một số sinh viên có trình độ tiếng Nhật sơ cấp, trung cấp về cách mà sinh viên
tiếp cận khi học chữ Kanji. Từ đó tác giả đưa ra một số giải pháp kết hợp đưa văn
hóa vào giảng dạy Kanji trong tiếng Nhật.
Từ khóa: Ngôn ngữ, phương pháp học Kanji, tiếng Nhật, văn hóa.
Đặt vấn đề
Hiện nay do nhu cầu công việc, nghiên cứu, học tập hoặc muốn tìm hiểu văn
hóa Nhật Bản theo sở thích v.v… nên số người học tiếng Nhật ở Việt Nam tương
đối đông và vẫn nằm trong xu hướng gia tăng. Đặc biệt, nhờ thành tựu của khoa
học kỹ thuật nên khi viết bài văn hay tra từ mọi người đều dựa vào máy tính và từ
điển điện tử. Điều này khiến cho việc nhớ chữ Kanji có vẻ càng khó khăn hơn.
Việc giúp người học nắm vững chữ Hán sẽ giúp ích nhiều trong việc học tiếng
Nhật. Ngược lại, nếu người học thấy chữ Kanji khó sẽ là rào cản lớn trong việc
học tiếng Nhật. Vì vậy, nghiên cứu này được tiến hành với mục đích tìm ra các
phương pháp học Kanji giúp cho người học chinh phục được chữ Hán một cách dễ
dàng hơn, đặc biệt là đưa văn hóa Nhật Bản vào việc học Hán tự. Trước hết giúp
người học tìm hiểu về nguồn gốc hình thành mỗi một chữ Hán, tạo sự liên tưởng
cho người học để ghi nhớ. Từ những lý do đó, tác giả đã tiến hành khảo sát sinh
viên đang học tiếng Nhật để làm rõ hơn các phương pháp học Kanji hiện nay và
đưa giải pháp phù hợp.
181
1. Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
1.1. Mục tiêu nghiên cứu
Nghiên cứu muốn xác định các phương pháp học chữ Hán của người học
tiếng Nhật hiện nay thông qua đó đưa văn hóa Nhật Bản vào việc giảng dạy chữ
Kanji nhằm làm đa dạng phương pháp học tập và giúp người học dễ dàng ghi nhớ
hơn.
1.2. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu được áp dụng trong quá trình từ nghiên cứu định
tính đến nghiên cứu định lượng với mục đích xác định được các phương pháp học
chữ Kanji của người học tiếng Nhật hiện nay.
1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
1.3.1. Đối tượng nghiên cứu: Sinh viên đang theo học tại Viện Công
nghệ Việt – Nhật Trường Đại học Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh
1.3.2. Phạm vi nghiên cứu: Viện Công nghệ Việt – Nhật Trường Đại
học Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh
2. Thực trạng học Kanji hiện nay của sinh viên Viện Công nghệ Việt –
Nhật
Hiện nay, Việt Nam là một trong các nước đang phát triển vì vậy việc thông
thương, mua bán với các nước khác là điều tất yếu, vì vậy yếu tố ngoại ngữ luôn
được chú trọng. Nắm được tinh thần đó, Trường Đại học Công nghệ Thành phố
Hồ Chí Minh đã có tầm nhìn chiến lược trong việc thành lập Viện Công nghệ Việt
– Nhật với hơn 16 chuyên ngành đào tạo theo chuẩn Nhật Bản. Ngoài việc học
chuyên môn chương trình còn chú trọng việc học tiếng Nhật của các bạn sinh viên,
tiếng Nhật là một ngôn ngữ tương đối khó bao gồm ba loại chữ xuất hiện cùng lúc
gồm: Kanji, chữ Hiragana, chữ Katakana. Trong đó chữ Kanji được xem là loại
chữ khó học và dễ quên nếu không có phương pháp học phù hợp, cũng như cách
ôn luyện thường xuyên. Tác giả đã tiến hành khảo sát 89 sinh viên đang học tại
Viện Công nghệ Việt – Nhật.
182
Hình 2.1. Trình độ tiếng Nhật của sinh viên tham gia khảo sát
(Nguồn: Số liệu khảo sát của tác giả)
Qua khảo sát, hầu hết sinh viên đều không thích học Kanji mấy và cảm thấy
gặp khó khăn trong quá trình làm quen với tiếng Nhật, đặc biệt là Kanji.
Hình 2.2. Mức độ thích học chữ kanji của sinh viên
(Nguồn: Số liệu khảo sát của tác giả)
Hình 2.3. Tỷ lệ sinh viên chọn phần cảm thấy khó nhất trong tiếng
Nhật
(Nguồn: Số liệu khảo sát của tác giả)
183
Để làm rõ vấn đề tác giả còn khảo sát cụ thể lý do tại sao chữ Kanji lại khó
học, thu về kết quả có khoảng 46% cho rằng kanji có nhiều âm đọc và nhiều nghĩa,
khoảng 33% cho rằng kanji khó nhớ và dễ quên khi học, hơn 12% cho rằng số
lượng chữ Kanji quá nhiều và hơn 7% cho rằng Kanji có nhiều nét.
Hình 2.4. Những khó khăn khi học chữ kanji
(Nguồn: Số liệu khảo sát của tác giả)
Phương pháp học được xem là chìa khóa để có thể chinh phục được Kanji,
theo khảo sát sinh viên dùng phương pháp viết đi viết lại nhiều lần chiếm số lượng
đông nhất.
Hình 2.5. Phương pháp học kanji
(Nguồn: Số liệu khảo sát của tác giả)
Nhìn chung việc học chữ Kanji của sinh viên vẫn còn nhiều khó khăn và chưa
có phương pháp mới, vì vậy tác giả đã đề xuất một số giải pháp kết hợp đưa văn
hóa vào giảng dạy Kanji để sinh viên cảm thấy sự thoải mái, thích thú và gần gũi
hơn. Qua khảo sát 89 bạn sinh viên có hơn 97% sinh viên rất đồng ý và đồng ý với
184
phương pháp này.
Hình 2.6. Thể hiện tỷ lệ đồng ý của sinh viên khi kết hợp đưa văn hóa
vào việc giảng dạy chữ kanji
(Nguồn: Số liệu khảo sát của tác giả)
3. Các phương pháp học Kanji hiện nay
3.1. Sử dụng Flashcards
Flashcards gồm nhiều tấm card khổ nhỏ tập hợp thành 1 bộ, mỗi tấm card sử
dụng cả 2 mặt trước và sau. Có thể tự làm Flashcards hoặc mua sẵn.
- Mặt trước: Thường được thiết kế để ghi chữ Kanji.
- Mặt sau: Thường dùng để ghi âm Hán Việt hoặc âm On-Kun và các từ
liên quan.
Nhìn vào mặt có chứa chữ Kanji, đọc lên nghĩa, âm Hán Việt và các từ liên
quan tới nó, cố gắng nhớ hết mức có thể để tìm ra đáp án trước khi lật mặt sau. Sau
đó, luyện tập cách viết Kanji bằng cách nhìn mặt âm Hán Việt trước. Luyện tập
xuôi và ngược luân phiên nhau để có kết quả ghi nhớ tốt nhất.
3.2. Học Kanji thông qua ứng dụng
Hiện nay cùng với sự phát triển của khoa học công nghệ, việc học tiếng Nhật
online thông qua các ứng dụng, video, công cụ trực tuyến ngày càng trở nên phổ
biến. Việc học sẽ linh hoạt, tiện lợi và dễ dàng hơn nếu bạn biết cách sử dụng đúng
đắn. Tuy nhiên người học cần tự giác và quyết tâm cao, ngoài ra cần tập cho mình
thói quen ghi chép.
3.3. Phương pháp học Kanji “Viết đi viết lại nhiều lần”